AZƏRBAYCANCA-İNGİLİSCƏ LÜĞƏT

A —Z

Lüğətə təxminən 55000 söz, söz birləşməsi və cümlə daxil edilmişdir.

“ŞƏRQ-QƏRB” BAKI-2005

Bu kitab “Azərbaycanca-ingiliscə lüğət” (Bakı, Azərbaycan Dövlət Dillər İnstitutu, 1998) nəşri əsasında təkrar

nəşrə hazırlanmışdır

A, B, V, Q, D, E, İ, Y hərfləri ilə başlanan sözlərin lüğətini f.e.d., prof. O.İ.Türksevər (Musayev), M, R, Ş hərfləri

ilə başlanan sözlərin lüğətini prof. A.H.Qarayev, P, Ü, Ç, X, H hərfləri ilə başlanan sözlərin lüğətini prof.

M.A.Pənahi, Ə, J, Z, K, F hərfləri ilə başlanan sözlərin lüğətini dos. T.Ə.Abasquliyev, O, Ö, G, N hərfləri ilə

başlanan sözlərin lüğətini və coğrafi adları dos. E.İ.Hacıyev, L, U, C hərfiləri ilə başlanan sözlərin lüğətini dos.

İ.X.Rüstəmov, S, T hərfləri ilə başlanan sözlərin lüğətini ingilis dili müəllimi İ.O.Musayev tərtib etmişlər.

Redaktor: E.İ.Hacıyev

494.361’321 - dc 21

AZE

Azərbaycanca-İngiliscə lüğət. Bakı, “Şərq-Qərb”, 2005, 896 səh.

ISBN 9952-418-20-2

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İLHAM ƏLİYEVİN “Azərbaycan dilində latın qrafikası ilə kütləvi

nəşrlərin həyata keçirilməsi haqqında”

12 yanvar 2004-cü il tarixli sərəncamı ilə nəşr olunur və ölkə kitabxanalarına hədiyyə edilir

LÜĞƏTİN TƏRTİBİ PRİNSİPLƏRİ

Hər bir lüğətin quruluşu onu səciyyələndirən başlıca xüsusiyyətlərdən biri olmaqla, həm də onun sirlərinin

açarıdır. Buna görə də hər hansı bir lüğətdən sə- mərəli istifadə etmək üçün onun quruluşu haqqında

minimum məlumata malik ol- maq zəruridir. Məsələnin bu cəhətini nəzərə alaraq, bu lüğətdən istifadə

edənlərə kömək məqsədi ilə onun quruluşu haqqında aşağıdakıları qeyd etməyi vacib bilirik:

1. Morfoloji quruluşundan (sadə, düzəltmə, mürəkkəb) asılı olmadan dili- mizdə işlənən hər bir söz lüğətə

baş söz kimi daxil edilmiş və hər bir sözün qarşı- sında hansı nitq hissəsi olduğu göstərilmişdir. Bu o

deməkdir ki, bir kökdən ibarət olan baş, daş, gün və s. sözlər kimi, müxtəlif sözdüzəldici şəkilçilər vasitəsi ilə

həmin sözlərdən düzəldilmiş başçı, başçılıq, başlıq, başlamaq; daşlı, daşlıq, daşsız; gündə, gündəlik və s.

düzəltmə sözlər, habelə bu sözlərin iştirakı ilə düzəldilmiş başağrısı, daşarmudu, günəbaxan və s. kimi

mürəkkəb sözlər də həmin lüğətə baş söz kimi daxil edilmişdir.

2. Lüğəttə baş söz kimi verilmiş vahidlərlə əlaqədar olaraq dilimizdə işlənən söz birləşmələri və frazeoloji

birləşmələr həmin sözlə birlikdə izah edilir. Məsə- lən, baş sözü ilə əlaqədar olaraq dağın başı, mismarın başı

və s. sərbəst söz birləşmələri, habelə baş vermək, baş aparmaq, baş çıxarmaq, baş açmaq, baş aldatmaq və

s. frazeoloji birləşmələr; başçı sözü ilə əlaqədar başçı olmaq; başçılıq sözü ilə əlaqədar olaraq isə başçılıq

etmək kimi söz birləşmələri verilir və onların ingilis dilində qarşılığı müəyyənləşdirilir. Bu halda söz

birləşmələrində baş söz buraxılır, onun əvəzində tilda işarəsi (~) qoyulur. Məsələn:

baş açmaq = ~ açmaq

başçılıq etmək = ~ etmək

Dilimizin morfoloji quruluşundan asılı olaraq çox vaxt söz birləşmələrində işlənən bu və ya digər baş söz öz

morfoloji şəklini, formasını dəyişir. Belə hallarda baş sözün əsas hissəsi əvəzinə də tilda işarəsi işlədilir,

ondan sonra baş sözün morfoloji formasını bildirən şəkilçi yazılır. Məsələn:

başdan çıxarmaq = ~dan çıxarmaq

başa gəlmək = ~a gəlmək və s.

3. Azərbaycan dilində işlənən omonim sözlərdən hər biri lüğətə baş söz olaraq

daxil edilmiş və onlardan sonra rum rəqəmi qoyulmuşdur. Məsələn:

çay i. I river

çay i. II tea

Belə omonim sözlərlə əlaqədar olaraq dilimizdə işlənən söz birləşmələri on-

larla birlikdə verilir və izah edilir. Birinci çay sözü ilə əlaqədar olaraq dərin çay, uzun çay və s. söz

birləşmələri, ikinci çay sözü ilə əlaqədar olaraq isə tünd çay, açıq çay kimi söz birləşmələri verilir və onların

ingilis dilindəki qarşılıqları müəyyənləşdirilir. Məsələn:

çay i. I river; uzun ~ long river; dərin ~ deep river

çay i. II tea; tünd ~ strong tea; açıq ~ weak tea

4. Müasir Azərbaycan dilində sözlərin bir qismi eyni morfoloji formada müx-

təlif nitq hissəsi funksiyasında işlənə bilir (konversiya hadisəsi). Bu halda həmin söz lüğətə nitq hissəsinin

distribusiyası baxımından daxil edilir; rum rəqəminin yanında nöqtə qoyulur və qarşısında hansı nitq hissəsi

kimi işləndiyi göstərilir. Məsələn, dilimizdə bu tərzdə işlənən sözlərdən biri gözəl sözüdür. Bu söz morfo- loji

formasını saxlayaraq həm isim (yeddi gözəl), həm sifət (gözəl bina), həm də zərf (gözəl oxumaq) kimi işlənir.

Bununla əlaqədar olaraq həmin söz, yəni gözəl sözü, lüğətə ayrı-ayrılıqda üç baş söz kimi daxil edilmişdir;

gözəl I. i., gözəl II. s., gözəl III. z. Bu nitq hissələri ilə işlənən söz birləşmələri isə onların hər birinin öz

yuvasına daxil edilmişdir.

gözəl I. i. beauty; yeddi ~ seven beauties

gözəl II. s. beautiful; ~ qadın a beautiful woman

gözəl III. z. beautifully; ~ oxumaq to sing* beautifully

5. Azərbaycan dilində olan bəzi sözlərin ingilis dilində bir neçə qarşılığı olur, lakin onlar işlənmə yerlərinə

görə bir-birindən fərqlənir. Belə hallarda ingilis dili sözlərinə xas olan fərqlər mümkün qədər onların

qarşısında və ya sonunda mötə- rizədə göstərilir. Məsələn, dilimizdə işlənən balalamaq felinin müasir ingilis

dilində bir neçə qarşılığı var; to kitten, to breed, to farrow, to hatch. Bunlar dilimizə xas olan bir sözün

(balalamaq) qarşılığı olmasına baxmayaraq, işlənmə məqamlarına görə bir-birindən fərqlənir. Buna görə

lüğətdə onların hər biri haqqında mötərizədə əlavə məlumat verilir. Məsələn, balalamaq (ümumiyyətlə) to

breed; (pişik) to kitten; (donuz) to farrow; (quş) to hatch.

6. Konkret dildən asılı olmayaraq təsirli felin başlıca xüsusiyyətlərindən biri də özündən sonra vasitəsiz

tamamlıq tələb etməsidir. İngilis dilində feldən sonra vasitəsiz tamamlığın işlənməli olması belə işarə edilir:

(d.). Məsələn; to write (d.), to send (d.).

7. İngilis dilində elə fellər var ki, onlardan sonra, bir qayda olaraq, müəyyən sözönü işlədilir. Bu qəbildən

olan fellərdən sonra işlədilməli olan sözönləri onlar- dan sonra mötərizədə verilir. Məsələn:

to look (at), to care (of), to be famous (for), to deal (with) və s.

8. Müasir ingilis dilində bir qisim fellərdən sonra, bir qayda olaraq, cerund adlanan şəxssiz fel forması işlənir.

Bu hal lüğətdə belə işarə edilir: (+ger.). Məsə-

lən, to stop (+ger.), to continue (+ger.), etc.

Bəzən cerunddan əvvəl sözönü də işlənir. Belə halda mötərizədə həmin söz-

önü də verilir. Məsələn: to prevent (from+ger.).

9. Müasir dilimizdə olduğu kimi, ingilis dilində də iki fel yan-yana işlənə bilir,

məsələn, to want to go, to wish to see; can speak, may take və s. Bu halda iki vəziyyət mümkündür; şəxsli

feldən sonra gələn məsdər ya to hissəciyi ilə, ya da onsuz işlənir. Belə halda şəxsli feldən sonra gələn məsdər

to hissəciyi ilə işlənirsə (to+inf.), onsuz işlənirsə (+inf.) şəkildə işarə edilir. Məsələn:

to want (to+inf.), to wish (to+inf.), ought (to+inf.), can (+inf.), may (+inf.) və s. 5

10. Lüğətə daxil edilmiş söz və ifadələrin fakultativ hissəsi, bir qayda olaraq, mötərizədə verilir. Məsələn,

(tele)phone, all (the) day, (news)paper və s. Bu o de- məkdir ki, mötərizədə verilmiş hissəni buraxmaq olar:

telephone əvəzinə phone; newspaper əvəzinə paper; all the day əvəzinə all day işlətmək mümkündür.

11. Kontekstdən asılı olaraq dəyişməli olan sözlər lüğətdə kursivlə verilmiş- dir. Məsələn, to tell smb. of

one’s decision, to stop a wound və s. Bu o deməkdir ki, to tell smb. of one’s decision ifadəsi birinci şəxs

tərəfindən işlədilərsə, o, öz qərarı haqqında üçüncü şəxsə danışırsa, o zaman həmin ifadə bu şəkildə

işlənməlidir: I always tell him of my decision, yəni, smb. sözü əvəzinə III şəxs əvəzliyinin obyekt hal formasını

(him), one’s sözü yerinə isə I şəxs yiyəlik əvəzliyini (my) işlətmək lazımdır. Yaxud, əgər söhbət ümumiyyətlə

yaranın qanını kəsməkdən ge- dirsə, to stop a wound, müəyyən bir yaranın qanını kəsməkdən gedirsə, to

stop the wound işlədilməlidir.

12. Azərbaycan dilində elə sözlərə təsadüf etmək olur ki, onlar əsasən, söz birləşməsi tərkibində işlənir. Belə

sözlər lüğətə baş söz kimi daxil edilir, onlardan sonra iki nöqtə qoyulur və həmin sözlər söz birləşməsi

tərkibində verilir. Məsələn:

aylı s.: ~ gecə moonlight night

anac s.: ~ qoyun ewe [ju:]; ~ donuz sow [sau]

13. Dilimizdə olan sinonim sözlərdən daha işlək olanı lüğətdə izah edilir, qis-

mən az işlək olanın mənası bilavasitə verilmir, oxucuya məsləhət görülür ki, izah edilmiş sinonim sözə

baxsın. Məsələn, adətdənkənar və adətdənxaric sözləri dilimizdə sinonim sözlərdir. Bunlardan birincisi

(adətdənkənar) daha işləkdir. Buna görə də lüğətdə həmin söz izah edilir, ikincisi (adətdənxaric) bilavasitə

izah edil- mir, onun qarşısında bax adətdənkənar yazılır.

Dilimizdə elə sözlər də var ki, onlar ayrılıqda, yəni ayrıca leksem kimi gö- türüldükdə, sinonim sözlər hesab

edilə bilər, lakin söz birləşmələrində işlənmə baxımından bir-birindən fərqlənir. Məsələn, dilimizdə olan dəlil

və sübut belə sözlərdəndir. Təcrid edilmiş halda onlar sinonim hesab edilir, lakin söz birləşməsi baxımından

onlar arasında fərq var: dilimizdə sübut etmək demək mümkün olduğu halda, dəlil etmək demək əsla

mümkün deyil. Deməli, bu sözlər söz birləşmə- lərində işlənmə baxımından fərqlənir. Bu qəbildən olan

sözlərlə işlənə bilən söz birləşmələrini bir yuvada vermək mümkün olmadığına görə, onlardan hər biri lü-

ğətə ayrıca baş söz kimi daxil edilmiş və izah olunmuşdur.

14. Lüğətdə baş sözlər qara hərflərlə çap edilmişdir. Baş sözün ingilis dilin- dəki qarşılığı ilə onun söz

birləşməsində işlənməsi halı (yaxud halları) və eləcə də sonrakı söz birləşmələri arasında nöqtəli vergül (;)

işarəsi qoyulur. Məsələn:

akademiya i. academy; Elmlər ~sı Academy of Sciences; Kənd Təsərrüfatı ~sı Academy of Agricultural

Sciences

15. Çoxmənalı sözlərin yaxın mənalarını bildirən sözlər arasında vergül, qis- mən uzaq mənasını (yaxud

mənalarını) bildirən sözlər arasında isə nöqtəli vergül işarəsi qoyulur. Məsələn:

açıqürəkli s. open-hearted, kind-hearted; candid, frank

16. Müasir ingilis dilində orfoqrafiya tarixi-ənənəvi prinsipə əsaslanır. Buna görə də, əksərən sözlərin hərf

tərkibi ilə səs tərkibi arasında ciddi uyğunsuzluq olur. Digər tərəfdən də, ingilis dilində olan sait söz

tərkibindəki vəziyyətindən, vurğudan və s. asılı olaraq müxtəlif cür oxunur. İngilis dilinə xas olan bu və bu

kimi xüsusiyyətlər sözlərin oxunuşunu xeyli çətinləşdirir. Buna görə də ingilis dili lüğətlərində (ingilis dilindən

başqa dillərə istiqamətində tərtib edilmiş lüğətlərdə), bir qayda olaraq, hər bir baş sözün qarşısında onun

transkripsiyası, yəni oxunuşu verilir. Başqa dillərdən ingilis dili istiqamətində tərtib edilmiş lüğətlərdə isə, hər

bir sözün qarşısında onun transkripsiyası verilmir. Lakin ingilis dili sözlərinin oxu- nuşundakı çətinliyi nəzərə

alaraq biz lüğətdə onlardan bəzisinin çətin oxunan hissəsinin transkripsiyasını verməyi məsləhət bildik.

Sözlərin transkripsiyası orta mötərizədə [ ] verilir. Sözün transkripsiyası verilməyən hissəsi əvəzinə defis işa-

rəsi (-) qoyulur: sözün əvvəli buraxılırsa, defis işarəsi əvvəldə, sonu buraxılırsa, sonda, sözün hissəsi hər iki

tərəfdən buraxılırsa, defis işarəsi hər iki tərəfdən qo- yulur. Məsələn:

throw [-ou], bearable [be7-], archaic [-k-]

Söz birləşməsi tərkibində transkripsiyası verilməmiş sözün əvəzinə üç nöqtə

qoyulur. Məsələn:

ballet fan [`b5lei...]

17. Azərbaycan dilində etmək və eləmək felləri, demək olar ki, tam sinonim

sözlər kimi işlənir. Məsələn:

yaxşılıq etmək — yaxşılıq eləmək, müəllimlik eləmək və s.

Lüğətdə bu felin ancaq etmək variantı işlədilmişdir.

O.İ.Türksevər (Musayev)

filologiya elmləri doktoru, professor

LÜĞƏTDƏ İSTİFADƏ EDİLMİŞ ŞƏRTİ İŞARƏLƏR

1. ~ (tilda) işarəsi. Bu işarə buraxılmış söz və ya sözün buraxılmış hissəsi əvəzinə işlədilir. Məsələn:

baş çəkmək = ~ çəkmək başdan etmək = ~ dan etmək

2. * (ulduz) işarəsi. Bu işarə morfoloji dəyişmə baxımından qaydaya tabe olmayan sözlərin üzərində

qoyulmuşdur. Məsələn:

man*, tooth*, take*, spend*, child*, bad* və s.

3. ◊ (romb) işarəsi. Bu işarə frazeoloji birləşmələrin qarşısında qoyulur. Məsələn:

◊ ağı qaradan seçmək to separate the sheep from the goat

4. ≅ (təxminilik) işarəsi. Bu işarə mənası təxmini verilən atalar sözləri, zərbi- məsəllər və ya digər birləşmələr

arasında qoyulur. Məsələn:

Yaxşı dost yaman gündə tanınar ≅ A friend in need is friend indeed

5. / (çəpəki xətt) işarəsi. Bu işarə dörd halda işlədilir:

1) Hər iki dildə mənaca bir-birinə yaxın olan, bir-birini əvəz edə biləcək söz-

lərin arasında. Məsələn:

azərbaycanca: ötən / keçən (ötən il, keçən il)

ingiliscə: to ask / to inquire (I asked him where he lived, I inquired (of him) where he lived)

2) Hər iki dildə eyni bir fellə işlənə bilən təyinlərin arasında. Məsələn:

roman / şeir / hekayə və s. oxumaq to read a novel / a poem / a story, etc.

3) Hər iki dildə eyni bir ismə aid işlənə bilən təyinlərin arasında. Məsələn: azərbaycanca: mütərəqqi / elmi /

dini / mürtəce / fəlsəfi baxışlar ingiliscə: progressive / scientific / religious / reactionary / philosophical views

4) İngilis dilində üçüncü şəxsdə şəxs və yiyəlik əvəzlikləri cinsə görə fərqlənir: kişi cinsində üçüncü şəxs tək

əvəzliyi he, qadın cinsində she, kişi cinsində

üçüncü şəxs yiyəlik əvəzliyi his, qadın cinsində her. Məlum olduğu kimi, dilimizdə belə hal yoxdur. Buna görə

də, dilimizdəki üçüncü şəxs tək əvəzliyinin yiyəlik hal forması (onun) ingilis dilinə cinsdən asılı olmayaraq

həm his, həm də her yiyəlik əvəzliyi ilə tərcümə edilir. Bununla əlaqədar olaraq, lüğətdə he, she şəxs

əvəzlikləri və his, her yiyəlik əvəzlikləri qoşa işlədilmiş və onların arasında çəpəki xətt ( / ) qoyulmuşdur.

Məsələn:

O kitabı çantasına qoydu cümləsi ingilis dilinə belə tərcümə edilməlidir: He / She put his / her book into his /

her bag

LÜĞƏTDƏ İSTİFADƏ OLUNMUŞ İXTİSARLAR

Azərbaycanca

amer. amerikan variantı — American variant

anat. anatomiya termini — anatomical term

antr. antropologiya termini — anthropological term ara. s. ara söz — parenthesis

arx. arxaik söz — archaism

arxeol. arxeologiya termini — archaeological term

astr. astronomiya termini — astronomical term

aşp. aşpazlıq termini — cooking term

at. söz. atalar sözü — proverb

av. aviasiya termini — aeronautics term

bağ. bağlayıcı — conjunction

bakt. bakteriologiya termini — bacteriological term bayt. baytarlıq termini — veterinary term

bf. bağlayıcı fel — link verb

biol. biologiya termini — biological term

bot. botanika termini — botanical term

coğ. coğrafiya termini — geographical term

d.d. danışıq dili — spoken language

dəft. dəftərxana termini — office term

dən. dənizçilik termini — nautical term

dilç. dilçilik termini — linguistic term

din. dini termin — term of religion

dip. diplomatiya termini — diplomatic term

d.y. dəmiryol termini — railway term

el. elektrotexnika termini — electrical engineering term elm. elmi termin — scientific term

emf. var. emfatik variant — emphatic variant

etnoqr. etnoqrafiya termini — ethnographic term

evf. evfimizm — euphemism

əcz. əczaçılıq termini — pharmacological term

əd. ədat — particle

ədəb. ədəbiyyatşünaslıq termini — term of literature

əs. əsatir — mythology

əv. əvəzlik — pronoun

f. fel — verb

fəls. fəlsəfə termini — philosophical term

fi. feli isim — verbal noun

fiz. fizika termini — term of physics

fiziol. fiziologiya termini — physiological term folk. folklor termini — folklore

fot. fotoqrafiya termini — term of photography fr. fransız mənşəli söz — French

fs. feli sifət — participle

geod. geodeziya termini — term of geodesy geol. geologiya termini — geological term

gir s. giriş sözü — parenthetical word hənd. həndəsə — geometrical term

hərb. hərbi termin — military term

hüq. hüquqşünaslıq termini — term of law xüs. xüsusən — especially

i. isim — noun

id. idman termini — sports term

idiom. idiomatik ifadə — idiomatic expression

iqt. iqtisadiyyat termini — term of economy

in. incəsənət termini — art term

inş. inşaat termini — building term

kim. kimya termini — term of chemistry

kob. kobud söz — rude word

k.t. kənd təsərrüfatı termini — agricultural term qoş. qoşma — postposition

qram. qrammatika termini — grammatical term mal. maliyyə termini — term of finance

mem. memarlıq termini — term of architecture məc. məcazi məna — figurative meaning

mətb. mətbuat termini — term of press

mətbəə mətbəə termini — typographical term miner. mineralogiya termini — term of mineralogy mod. s.

modal söz — modal word

mus. musiqi termini — term of music

müh. mühasibat termini — book-keeping term müst. müstəqim məna — literal meaning

nid. nida — interjection

ön qoş. ön qoşma — prefix

poliqr. poliqrafiya termini — printing term

pred. predikativ — predicative

psix. psixologiya termini — term of psychology rad. radiotexnika termini — term of radio

r.d. rəsmi dil — official language

riyaz. riyaziyyat termini — term of mathematics

s. sifət — adjective

s. bil. isimlərlə sayıla bilən isimlərlə — with countable nouns

s. bilm. isimlərlə sayıla bilməyən isimlərlə — with uncountable nouns sənətş. sənətşünaslıq termini — art

term

siya. siyasi termin — political term

siya. iq. siyasi-iqtisad termini — term of political economy

stat. statistika termini — term of statistics

sy. say — numeral

şair. şairanə söz — poetic word

şahm. şahmat termini — chess term

tab. s. tabu söz (ictimai yerdə işlənməsi yasaq edilən söz) — taboo

tar. tarixi termin — term of history

teatr. teatrşünaslıq termini — theatrical term

tex. texnika termini — technical term

tib. tibb termini — medical term

tic. ticarət termini — term of commerce

tik. tikinti termini — term of building

toxuc. toxuculuq termini — textile term

top. i. toplu isim — collective noun

uş. d. uşaq dili — baby language

vulq. vulqar söz — vulgar word

yun. yunanca — Greek

z. zərf — adverb

zaraf. zarafatyana — jocular

zərb. məs. zərbi -məsəl — saying

zool. zoologiya termini — zoological ter

İngiliscə

adj. adjective — sifət

adv. adverb — zərf

(attr.) attribute — təyin

compar. comparative degree — müqayisə dərəcəsi conj. conjunction — bağlayıcı

(d.) direct object — vasitəsiz tamamlıq (f.) feminine gender — qadın cinsi

ger. gerund — cerund

(i.) indirect object — vasitəli tamamlıq inf. infinitive — məsdər

(m.) masculine gender — kişi cinsi (n.) neuter (gender) — orta cins

pl. plural — cəm forması

pred. predicative — predikativ prep. preposition — sözönü

pr.p. present participle — indiki zaman feli sifəti pron pronoun — əvəzlik

p.p. past participle — keçmiş zaman feli sifəti sing. singular — tək forma

smb. somebody — bir kəs, kimsə smth. something — bir şey, nəsə s.o. someone — bir kəs, kimsə

LÜĞƏTİN TƏRTİBİNDƏ İSTİFADƏ EDİLMİŞ MƏNBƏLƏR

1. Azərbaycan dilinin orfoqrafiya lüğəti (artırılmış və təkmilləşdirilmiş üçüncü nəşri). “Elm” nəşriyyatı, Bakı,

1975.

2. Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti. 4 cilddə, Azərbaycan Milli Elmlər Aka- demiyası nəşriyyatı, Bakı, 1964-

1987.

3. Azərbaycanca-rusca lüğət, prof. M.T.Tağıyevin redaktəsi ilə I, II, III cild- lər. “Elm” nəşriyyatı, 1-ci cild,

1986; 2-ci cild, 1989; 3-cü cild, “Ergün” nəşriyyatı, Bakı, 1997.

4. Əzizbəyov X.Ə. Azərbaycanca-rusca lüğət. Azərbaycan Dövlət nəşriyyatı, Bakı, 1965.

5. Tofiq Abasquliyev. İngilis atalar sözləri və onların azərbaycanca, rusca qar- şılıqları. Bakı, 1981.

6. Azərbaycanca-rusca lüğət. Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyasının nəş- riyyatı, redaktoru: Ə.Ə.Orucov,

Bakı, 1952.

7. Rusca-Azərbaycanca lüğət. Azərb. Milli EA müxbir üzvü Ə.Ə.Orucovun redaktəsi ilə; üç cilddə: 1-ci cild (A-

K), “Elm” nəşriyyatı, Bakı, 1971; 2-ci cild (L-P), “Elm” nəşriyyatı, Bakı, 1975; 3-cü cild (R-Ə), “Elm” nəşriyyatı,

Bakı, 1978.

8. Anqlo-russkiy slovarğ, sostavitelğ V.L.Möller, Qos. iz-vo inostran- nıx i naüionalğnıx slovarey. Moskva,

1963.

9. Anqlo-russkiy politexniçeskiy slovarğ, izdanie 3-e. Moskva, iz-vo “Russkiy slovarğ”, 1976.

10. Anqlo-russkiy selğskoxozəystvennıy slovarğ, sostaviteli B.N.Usov- skiy i N.V.Qeminova. Qos. iz-vo

texniko-teoretiçeskoy literaturı, Moskva, 1956.

11. Bolğşoy anqlo-russkiy slovarğ, pod obhim rukovodstvom dok. fil. nauk, prof. İ.İ.Qalğperina, izd.

“Sovetskaə Gnüiklopediə”, tom 1, tom 2, Moskva, 1972.

12. Anqlo-russkiy frazeoloqiçeskiy slovarğ, sostavitelğ A.V.Kunin, Qos. iz-vo inostrannıx i naüionalğnıx

slovarey, Moskva, 1955.

13. Anqlo-russkiy slovarğ qlaqolğnıx slovosoçetaniy, pod obhim ruko- vodstvom dok. fil. nauk, prof.

G.M.Mednikovoy, izd. “Russkiy əzık”, Moskva, 1986.

14. Russko-anqliyskiy slovarğ, sostaviteli A.M.Taube, A.V.Litvinova, A.D.Miller, R.K.Daqliş, pod redaküiey

R.K.Daqlişa, maqistra qumanitar- nıx nauk Kembridjskoqo universiteta. İz-vo “Sovetskaə Gnüiklopediə”,

Moskva, 1965.

15. Russko-anqliyskiy slovarğ, pod obhim rukovodstvom prof. A.İ.Smir- niükoqo. İzd. 14-oe stereotipnoe,

pod redaküiey prof. O.S.Axmanovoy, izd. “Russkiy əzık”, Moskva, 1987.

16. O.S.Axmanova. Slovarğ linqvistiçeskix terminov, izd. “Sovetskaə Gnüiklopediə”, Moskva, 1966.

17. Longman Dictionary of Contemporary English, printed in Great Britain at the Pitman Press, 1978.

18. The new American Dictionary of Good English, printed in the United States of America, 1987.

19. A Turkish-English Dictionary, by H.C.Hony with the advice of Fahir Iz, second edition, Oxford at the

Clarendon Press, 1967.

20. A.S.Hornby with the assistance of Christina Ruse, Oxford Student’s Dictionary of Current English, Special

edition for the USSR, Moscow, Oxford, Prosvesheniye Publishers, Oxford University Press, 1983.

21. The New Method English Dictionary by Michael Philip West, M.A., D.Phil&James Gareth Endicott, M.A.,

The third edition, Longmans, Green&Co., London, New-York, Toronto.

22. Oxford Russian Dictionary, Oxford University Press, Oxford, New-York, 1995.

23. Collins Cobuild Dictionary of phrasal verbs, The University of Birmingham, Great Britain, 1989.

24. Webster’s Dictionary of the English Language, New Revised Edition for School, Home and office, 1991 by

Thomas Nelson.

AZƏRBAYCAN ƏLİFBASI

çe

ğe

ke, ka

şe

abır

abasbəyi i. abasbayi (a kind of juicy pear) abasız s. abaless (i.s.) without an aba abbasi i. twenty-copeck piece

(money unit

generally used in spoken language) abbasılıq i. 1. Unit of money twenty copecks; 2. smth. Worth twenty

copecks; bir abbasılıq qiyməti yoxdur. It is not

worth copecks / a pence

abbat i. 1. (katolik monastırının başçısı) abbot; 2. (Fransada katolik keşiş) (Roman Catholic) priest

abbatlıq i. abbey

abdal i. vagrant, vagabond, silly, fool, wan-

derer; abdal olmaq to be* a vagrant / fool

/ wanderer

abdalcasına z. stupidly, foolishly; ~ danış-

maq to speak* stupidly / foolishly abdallaşmaq f. to grow * stupid / foolish,

to get* / to become* stupid / foolish abdallıq i. stupidity, foolishness, folly abgərdən i. scoop, ladle, dipper

ab-hava i. climate; yumşaq ab-hava mild

climate; sağlam ab-hava healthy climate ab-havalı s. (i.s.) having a favourable / nice climate; ab-havalı yerlər

places having a

nice / favourable climate

abxaz I. i. Abkhazian II. s. Abkhazian;

abxaz dili Abkhazian, the Abkhazian lan-

guage

abxazca z. Abkhazian; in Abkhazian; abxazca

danışmaq to speak Abkhazian; ~ yazmaq

to write in Abkhazian

abı s. blue; abı don blue dress

abılıq i. blueness

abır i. 1. decency, decorum, proprieties;

2. dignity; 3. shame; 4. honour; abır ver- mək / abırını almaq to bring* smb. to a sense of shame, to reproch

smb.; abır qoymaq to disgrace (d.), to dishonour (d.).; abırdan düşmək to lose honour / dig- nity; abırdan

salmaq 1) to bother (d.), to pester (d.); 2) to disgrace (d.), to dis- honour (d.); O hamını abırdan salıb

Everyone is sick of him / her; abıra qısıl- maq to hold* one’s tongue, not to lose one’s honour / dignity; abırı

getmək to be* dis- honoured, to disgrace oneself; abrını al- maq to put* to shame (d.), abrını gözlə- mək to

observe the proprieties

A, a the 1st letter of the Azerbaijani alphabet a nid. (Cümlənin əvvəlində işlənərək mü- raciət bildirir) Hey!

Hi!; A yoldaş! Hey!

Comrade!

aa I. nid. (Cümlənin əvvəlində işlənərək heyrət, təəccüb bildirir) now, now then; now, now; Aa, gəlin! Come

now! Aa, ağ- lamayın! Now, now, stop crying! Aa, nə olub? Now, then, what’s all this? II. əd. (Cümlənin

sonunda işlənərək təkid, hədə bildirir) do; Gəlin aa! Do come!

abad s. prosperous, flourishing; inhabited (by), populated (with), well organized / equipped, having all /

proper amenities; abad yer a flourishing place; abad şəhər a town / a city with good amenities abad etmək

bax abadlaşdırmaq; abad edil- mək bax abadlaşdırılmaq; abad olmaq bax abadlaşmaq; Abad olsun! Let it

flourish! Eviniz abad olsun! I wish you every happiness!

abadan s. bax abad

abadanlaşdırmaq f. bax abadlaşdırmaq abadanlaşmaq f. bax abadlaşmaq abadanlıq i. a flourishing /

populated / well-

equipped place

abadlaşdırılmaq f. to be* well built /

organized, to be* made comfortable for

living; to be* equipped with all amenities abadlaşdırmaq f. to renovate (d.); to build* (d.), to construct (d.),

to populate (d.), to make* a place comfortable for living, to

equip (d.) with modern amenities abadlaşmaq f. to become* flourishing /

populated / inhabited

abadlıq I. i. renovation, improvement,

provision of amenities II. s. construction,

building; abadlıq işləri construction work abajur i. lampshade, shade

abajurlu s. (i.s.) with a lampshade; (i.s.)

having a lampshade

abalı s. (i.s.) with an aba on, (i.s.) wearing

an aba

abır-həya

abır-həya i. bax abır; abır-həya etmək bax utanmaq; abır-həyanı gözləmək to offend the proprieties

abırlamaq f. to reproach (d. for, with), to put* to shame (d.)

abırlatmaq f. to ask / to cause smb. to reproach (d.); to force smb. to to put to shame (d.)

abırlı s. decent, decorous, moral; abırlı ol- maq to be* decent / moral / decorous; abırlı paltar decent

clothing

abırlılıq i. morality, decorum

abırsız I. s. shameless, indecent, barefaced,

impudent; bold; abırsız qız a bold girl; abırsız qadın shameless woman* II. z. shamelessly, barefacedly,

impudently, indecently, boldly

abırsızcasına z. bax abırsız II abırsız-abırsız z. bax abırsız I

abırsızlıq i. 1. boldness, impudence, shame-

lessness, barefacedness, cynicism; 2. shal- lowness, small-mindedness; 3. dishonour, disgrace

abıtəhər s. pale / light blue, bluish abıyaçalan s. bluish

abı-yaşıl s. bluish green

abid I. i. worshipper, devotee; pilgrim; abid

olmaq to be* a worshipper / a devotee; abidlər top. i. the devout II. s. pious, devout abid adam a devout

man*

abidcəsinə z. piously, like a worshipper / devotee

abidə i. 1. monument; memorial; (qəbiris- tanlıqda) tombstone, tomb; 2. (qədim mədəniyyət) monument;

ədəbi abidə literary monument; yazılı abidə written monument

abidləşmək f. to become* a worshipper / devotee

abidlik i. devoutness, piousness; abidə et - mək to be* a worshipper / devotee

abqora i. abgora (unripe grape juice used as relish)

abonement i. 1. subscription (to, for); 2. (teatra, futbola və s. mövsüm bileti) season ticket

abonent i. subscriber; (telefona) telephone subscriber

aborigen I. i. aboriginal II. s. aboriginal; native

acgödənlik

abort i. abortion; miscarriage; abort etmək to have* an abortion

abreviatura i. dilç. abbreviation

absolyut i. fəls. Absolute

absolyutizm i. fəls. Absolutism absolyutluq i. bax absolyutizm abstraksiya i. fəls. Abstraction

abstrakt s. abstract; abstrakt isimlər

abstract nouns

abstraktlaşdırılmaq f. to be* abstracted abstraktlaşdırmaq f. to abstract (d) abstraktlaşmaq f. to get* / to

become*

abstract

abunə i. subscription (to, for); abunə olmaq

to subscribe (to, for), to be* a subscriber

(to, for)

abunəçi i. subscriber; abunəçi olmaq to be*

a subscriber (to, for)

abzas i. 1. indention, indentation; yeni ab-

zas abzasdan başlamaq to indent a line, to begin* a new line / paragraph; 2. (mət- nin bir hissəsi) paragraph

ac I. i. hungry man*; aclar the hungry, the poor II. s. hungry; starving; ac qarın, hungry stomach; ac uşaqlar

uşaqlar hungry children III. z. hungrily; ac olmaq to be* hungry; ac gəzmək / dolaşmaq to go* about hungry;

acından ölmək 1) to starve to death, to die of starvation; 2) d.d. to be* very hungry; canavar kimi ac olmaq

≅ to be* as hungry as a hunter / as a wolf

ac-acına z. 1. hungrily; half starving; ac- acına yaşamaq to starve, to live in want, to live from hand to mouth;

2. on an empty stomach

acar I. i. Adzhar [`a:d=a:], Adzharian [`a:d=a:r9:7n] II. s. Adzharian [a:d=a:r9:7n]; acar dili Adzharian, the

Adzharian lan- guage

acarca z. acarca danışmaq to speak* Adzhar

acdırmaq f. to whet the appetite [wet...], to cause / to provoke hunger; Dəniz havası adamı acdırır. Sea air

whets one’s appetite

acgödən I. i. glutton, gormandizer II. s. gluttonous, (həm də məc.) grasping

acgödənlik i. gluttony, gormandize

acgöz

acgöz I. i. glutton; a greedy man II. s. gluttonous; məc. grasping, insatiable

acgözcəsinə z. bax acgözlüklə

acgözlü s. bax acgöz II

acgözlük i. gluttony; greediness, avidity acgözlüklə z. gluttonously, hungrily, greed-

ily, avidly; acgözlüklə yemək to devour (d.), to eat* greedily (d.), to gobble (d.); acgözlüklə içmək to gulp (d.);

acgöz- lüklə qulaq asmaq to be* all ears; ac- gözlüklə baxmaq to devour with one’s eyes

acgözlülük i. bax acgözlük

acı I. i. bitter taste; bitter stuff; məc. bitter-

ness; gözünün acısını almaq (bir azca yatmaq) d.d. to take* a nap, to sleep* a bit II. s. (həm müst., həm də

məc.) bitter; acı dad bitter taste; acı külək / soyuq bitter wind / cold; acı xatirələr bitter memories; acı tale

bitter fate; acı göz yaşları bitter tears; acı həqiqət the bitter truth; acı dil wicked / spiteful tongue III. z.

bitterly; acı danışmaq to speak* bitterly

acı-acı z. bitterly; acı ağlamaq to cry bit- terly, to shed* bitter tears

acıbadam i. bitter almond

acıca s. bax acıtəhər

acıdil I. i. backbiter, slanderer II. s. bitter

/ wicked tongued, slanderous; acı adam

slanderous person / man*

acıdilli s. bax acıdil II

acıdillilik i. slander, backbiting, malicious

talk / words

acıxasiyyət s. hot / quick tempered; acıxa-

siyyət adam hot tempered man* acıxasiyyətlilik i. the state or quality of

being hot tempered

acıistiot i. bitter pepper

acıq i. 1. anger, spite; bir kəsin acığına to

spite smb.; acıqla out of / for / from spite; acıqdan yanmaq to burn with anger; bir şeydən acığı tutmaq to

be* angered by smth.; 2. vexation; Mənim acığımı tə- səvvür edin! Imagine my vexation; acıq çıxmaq /

almaq to take* vengeance (on, for); acıq vermək to tease (d.), to excite (d.), to stir up anger; acığa düşmək

to persist (in), to be* stubborn / obstinate;

acıqmaq

acığı soyumaq to calm / to quiet / to settle down; bir kəsə acığı tutmaq to be* vexed / angry / cross with

smb.; Mənə acığın tutmasın Don’t be angry / cross with me; acığa salmaq to irritate; acığı gəlmək to vex (at),

can’t stand (d.); Onun hərəkətindən mənim acığım gə- lir His / Her conduct vexes me; özündən acığı gəlmək

to be* vexed with oneself; Vaxtında gəlmədiyi üçün onun özünə acığı tutmuşdu He / She was vexed with

himself / herself for not coming in time; acıqdan zəncir çeynəmək to blaze with indignation / fury, to fly* /

to get* into a rage; acıqdan gözü heç nə görməmək to be* blind with rage; acıqdan partlamaq to flush with

anger; acıqdan yanmaq to burn* with anger; acıqdan özünə yer tap- mamaq to spite and to spurn; acıqdan

dəli olmaq to get* mad with rage

acıqca z. spiting to, out of spite; bir kəsin acığına bir şey etmək to do* smth. to spite smb.

acıqdırmaq f. bax acdırmaq

acıqla z. 1. angrily, spitefully; bitterly;

acıqla demək to say* angrily; 2. to spite (smb.). purposely, on purpose; ~ etmək to do* to spite (smb.). to

do* smth. on pur- pose

acıqlandırmaq f. 1. to anger (d.), to make* angry (d.); bir kəsi acıqlandırmaq to anger smb.; 2. (cırnatmaq) to

tease (d.), to irritate (d.)

acıqlanmaq f. 1. to get* angry (with), to be* cross (with); Ona acıqlanmayın. Don’t be angry / cross with him

/ her; 2. to be* in bad temper; 3. (qışqırmaq) to shout at

acıqlı I. s. 1. angry, cross; bir kəsə acıqlı olmaq to be* angry / cross with smb.; bir şeyə acıqlı olmaq to be*

angry at / about smth.; 2. spiteful, malicious; acıqlı adam malicious person; acıqlı təbəssüm mali- cious smile

II. z. angrily, spitefully, mali- ciously

acıqlı-acıqlı z. bax acıqlı II

acıqlılıq i. spitefulness; the state of being

angry / cross

acıqmaq f. bax acmaq

acılamaq

acılamaq f. to sting* (d.), to wound (d.), to taunt (d. with)

acılandırmaq f. bax acılatmaq acılaşdırılmaq f. to be* made bitter acılaşdırmaq f. to make* bitter (d.)

acılaşmaq f. to become* bitter, to turn bitter,

to have* bitter taste

acılı s. bax acı II

acılıq i. bitter taste; bitter stuff; məc.

Bitterness

acımadan z. pitilessly, mercilessly, without

pity / mercy

acımaq I. f. 1. to turn / to become* bitter;

2.(yağ) to turn / to become* rancid; 3. (xəmir) to become* leavened II. f. to sympathize (with), to feel* (for),

to feel* sorry (for); to be* sorry (for); to regret

acımsov s. bax acımtıl

acımsovluq i. bax acımtıllıq

acımtıl s. bitterish

acımtıllıq i. the quality or state of being

bitterish

acımtraq s. bax acımtıl

acımtraqlıq i. bax acımtıllıq

acınacaq s. bax acınacaqlı

acınacaqlı s. sorrowful, miserable, mourn-

ful; bir kəsin həyatını ~ etmək to make* smb.’s life miserable; ~ həyat miserable life; ~ hadisə sorrowful

accident; ~ və- ziyyətdə olmaq to be* in sad situation, to be* under a bad condition; ~ görkəm mournful air

acınmaq f. bax acımaq II

acışdırıcı s. irritating, annoying, irksome;

~ qaz irritating gas

acışdırmaq f. 1. to irritate (d.), to annoy (d.);

2. to anger (d.), to vex (d.); 3. (cırnat- maq) to tease (d.), to get smb.’s dander up idiom

acışmaq f. to get* irritated / annoyed, to become* nervous

acıtəhər s. bitterish; ~ dad bitterish taste acıtərə i. bot. watercress, (garden-) cress acıtma i. 1. droshky; 2.

ferment; 3. (xəmir)

leaven

acıtmaq f. 1. to ferment (d.); 2. (xəmir) to

leaven (d.); 3. to make* (d.) bitter acıtmalı s. 1. fermented; 2. (xəmir) leav-

ened

ac-yalavac

acıtmasız s. unleavened; acıtmasız çörək unleavened bread

aciz I. s. 1. helpless, humble; aciz uşaq a helpless child; aciz olmaq to be* help- less; 2. (gücsüz, küt) feeble;

impotent, effete; 3. (yazıq) pitiful II. z. helplessly; pitifully; impotently

aciz-aciz z. bax acizanə

acizanə z. humbly; obediently; submissively;

acizanə xahiş etmək to ask / to beg

humbly

aciz-avara i. d.d. loafer, idler; (tənbəl)

lazybones; good-for-nothing

acizcəsinə z. very / quite humbly, quite

obediently

acizlənmək f. bax acizləşmək acizləşdirmək f. to make* helpless (d.)

/ feeble (d.)

acizləşmək f. to become* / to get* humble acizlik i. 1. helplessness; 2. (zəiflik) feeble-

ness, weakness; 3. (bacarıqsızlıq) inabil- ity, incapability; 4. (qətiyyətsizlik) unde- cidedness; ~ göstərmək to

display / to show helplessness, to act / to behave inde- cisively

acqarına z. on an empty stomach, without having breakfast; ~ dərman qəbul etmək / içmək to take*

medicine on an empty stomach; ~ olmaq not to have breakfast, to be* hungry from the morning

ac-ləlöyün s. 1. very hungry; (i.s.) dying of hunger / starvation; 2. very / too poor

aclıq I. i. hunger; (uzun müddətli) starva- tion; ~ hiss etmək to feel* / to be* hun- gry, to want to eat; ~ elan

etmək (narazılıq əlaməti olaraq) to go* on hunger-strike; to go* fasting; ~ elan edən (adam) hunger- striker;

~dan ölmək to famish; to die of famine / starvation / hunger; ~ çəkmək to starve, to go* hungry, to famish

II. s. famine [`f7min]; ~ illəri the years of famine; ~ qiyamı revolt of the hungry, starvelings revolt

acmaq f. to feel* / to grow* hungry; d.d. to feel* / to be* peckish

ac-susuz I. s. bax ac II II. z. bax ac III ac-yalavac I. s. hungry; very poor; ac-yala- vac olmaq to be* hungry /

very poor II. z. hungrily, poorly, halfstarved; ac-yalavac

açar

yaşamaq to live poorly / half-starved; ac-yalavac qoymaq to make* poor / mis- erable, to take* away

everything one has

açar I. i. 1. (həm müst., həm də məc.) key [ki:]; 2. məc. clue [klu:]; tapmacanın açarı clue to a puzzle; qapının

açarı the key of the door; seyf açarı safe key; sa- atın açarı key of clock; sirrin açarı key to a mistery; siyasi

vəziyyətin açarı key to a political situation qayka açarı; amer. wrench 1) ucu açıq açar open-ended spanner;

2) yaylı açar (yəni həcmi dəyiş- dirilə bilən) adjustable spanner; 3) sonu girdə açar ring spanner; açar salmaq

to try a key to open a door with another key; problemin həlli üçün açar a key to the problem II. s. key; açar

yeri keyhole; açar qabı key-case; key-ring

açarqayıran i. key-maker

açarlı s. (i.s.) with a key, (i.s.) having a key açarsız s. keyless; (i.s.) having no key açdırmaq f. to ask / to cause

smb. to open

(d.), to have smth. opened; sandığı ~ to have* the trunk opened, to ask smb. to open the trunk

açıq I. s. 1. open; ~ qapı open door; ~ bazar open market; ~ iclas open meeting; ~ məktub 1) (zərfsiz)

postcard; 2) (mət- buatda dərc edilən) open letter; ~ heca dilç. open syllable; ~ məsələ open ques- tion; ~

hava open air; ~ havada in the open air; out of doors; ~ ürəkli open hearted; ~ yara open wound; ~ dəniz

open sea; ~ səsvermə open ballot, voting by show of hands; ~ liman open port; 2. overt; ~ düşmənçilik overt

hostility; f. ~ çay weak tea; 3. (aydın) serene, clear; ~ səma clear / serene sky II. z. openly, open, frankly,

publicly; ~ danışmaq to speak* openly / frankly; ~ hərəkət etmək to act openly; qapını ~ qoymaq to leave*

the door open; bir kəslə ~ olmaq to be* open with smb.; f. ağzı ~ qalmaq to be* amazed (at smth.) /

charmed / taken (with); to be* taken back

açıq-abı s. light-blue

açıq-açığına z. bax açıq II

açıq-aşkar I. s. bax açıq-aydın I II. z. bax

açıq-aydın II

açıq-saçıq

açıq-aydın I. s. 1. quite clear, completely clear; 2. evident, overt, obvious; açıq- aydın narazılıq evident /

obvious dis- pleasure; 3. downright, barefaced; açıq- aydın yalan barefaced / downright lie II. z. evidently,

obviously, quite evident / obvious, manifestly, overtly

açıq-bənövşəyi s. light-violet

açıq-boz s. light-grey

açıqca I. s. 1. open, overt, frank, undis-

guised; 2. evident, obvious II. z. 1. quite openly / plainly, overtly; ~ hərəkət etmək to act quite openly; ~

danışmaq to speak* quite openly / evidently; 2. quite clearly / manifestly

açıqcasına z. bax açıqca II

açıq-çəhrayı s. light-rose

açıqdan-açığa z. bax açıq-aydın II açıqfikirli s. 1. clear thinking, sensible, judi-

cious; açıqfikirli adam sensible person, a man of good sense; 2. free-thinking; pro- gressive-minded,

progressive; açıqfikirli adamlar progressive-minded people

açıqfikirlilik i. 1. judiciousness, good sense; 2. free-thinking

açıq-firuzəyi s. light-turquoise

açıq-göy s. light-blue

açıqgöz s. bax açıqgözlü

açıqgözlü s. open-eyed; watchful, sharp,

keen-witted, quick on the uptake açıqgözlülük i. sharpness, keen-wittedness,

gumption

açıq-qəhvəyi s. light-brown

açıq-qırmızı s. light-red

açıqlama fi. explanation

açıqlamaq f. to explain (d. to), to elucidate

(d.), to go into detail(s)

açıqlıq i. 1. (meşədə, çöldə və s.) glade,

clearing, vacant lot; açıqlığa çıxmaq to go* out into a glade; 2. (aydınlıq) clearness, lucidity; fikir açıqlığı

lucidity of mind; 3. məc. frankness, candour

açıqrəng s. light-coloured

açıqrəngli s. bax açıqrəng

açıq-saçıq I. s. 1. free-and-easy; overfree;

açıq-saçıq həyat free-and-easy life; 2.licentious; açıq-saçıq yaşayış licen- tious living II. z. 1. openly, plainly;

açıq- saçıq danışmaq to speak* openly; 2. bold-

açıq-saçıqlıq

ly, shamelessly, licentiously; özünü açıq- saçıq aparmaq to be* unduly familiar, to be* free and easy; açıq-

saçıq həyat sür- mək to lead* a free-and-easy life

açıq-saçıqlıq i. 1. openness, 2. disoluteness, licentiousness; 3. boldness, undue famil- iarity

açıq-sarı s. light-yellow

açıq-sürməyi s. light-blue

açıq-şabalıdı s. light-brown

açıqürək s. bax açıqürəkli

açıqürəkli s. open-hearted, kind-hearted;

candid; frank; açıqürəkli olmaq to be* open-hearted; açıqürəkli adam an open- hearted man*

açıqürəklilik i. open-heartedness, frankness, candour, sincerity

açıq-yaşıl s. light-green

açılış I. i. 1. opening; 2. inauguration,

unveiling; təntənəli açılış inauguration (of), grand opening (of); abidənin açılışı unveiling / inauguration of a

memorial II. s. opening; açılış günü opening day

açılışmaq f. 1. to get* used (to), to accustom (to), to habituate oneself (to); 2. to become* free and more

independent, to make* oneself familiar (with); 3. to feel* easy / comfortable

açılmaq f. 1. to open, to be* open; Qapı açıldı. The door opened; The door was opened; Dükan saat 10-da

açılır. The shop opens at ten; Otaqlar bir-birinə açılır. The rooms open into each other; 2. to be* declared

open; İclas açıldı. The meeting was declared open; 3. (aşkar ol- maq) to come* out, to come* to light, to be*

revealed; Onun sirri açıldı. His / Her secret came out; 4. (yara) to open; Yara açıldı The wound opened; 5.

(gül, çiçək) to open, to blossom out; Tumurcuqlar / Qönçələr açılır The buds are opening; 6. (düymə), to

come* undone / unfas- tened / unclasped; (qarmaq) to come* unhooked; 7. (dəmir yolu) to come*

uncoupled; 8. (hava) to clear; Hava açılır The weather is clearing; 9. (düyün) to untwist, to come* untwisted;

Düyün açıldı The knot untwisted / came untwisted; 10. (süjet) to unwind, to uncoil; Süjet

açmaq

yavaş-yavaş açılır The narrative unwinds slowly; 11. (saç) to come* unplaited; 12. (qayka) to come*

unscrewed; 13. (si- nəsi, döşü) to become* naked / uncovered; 14. (səhər, yaz və s.) to come*; Səhər açıldı

Morning came; 15. (pəncərə, qapı) to open (on), to look out (on); Pəncərə dənizə açılır The window opens

on the sea; 16. (bomba) to burst*; Bomba açıl- madı The bomb didn’t burst; 17. (tüfəng) to fire; Tüfəng

açıldı The rifle fired, A rifle shot was heard; gözü açılmaq 1) to recover one’s sight; 2) məc. to begin* to see

clearly, to be* enlightened, Beləliklə, onun gözü açıldı So he / she was enlightened; ürəyi / qəlbi açılmaq to

be* glad / happy, to rejoice; Mən sizi görəndə ürəyim açılır I am glad to see you; f. Adamın ürəyi açılır One’s

heart fills with joy

açma fs. folding; açma çarpayı folding-bed; açma qayıq folding-boat; açma qapı folding-door; açma pərdə

folding-screen; açma stol folding-table

açmaq I. f. 1. to open; məktəb açmaq to open a school; qapını açmaq to open the door; çətirini açmaq to

open one’s umbrella; gözünü açmaq to open one’s eyes; mötərizə açmaq to open brackets; yeni dövr /

səhifə açmaq to open a new era / page; iclas açmaq to open a sitting / meeting; to declare a meeting /

sitting open; mübahisə açmaq to open a debate; atəş açmaq to open a fire; hesab açmaq 1) müh. to open

an account; 2) id. to open the score; bir kəsin gözünü açmaq məc. to open smb.’s eyes; bir kəsə ürəyini

açmaq to open one’s heart to smb.; 2. (kranı) to turn on; kranı açmaq to turn on the tap; 3. (yol) to clear

(d.); yol açmaq to clear the way; 4. to bare (d.), to uncover (d.); sinəsini / döşünü açmaq to bare one’s chest

/ breast, to lay* one’s chest / breast bare; ürəyini açmaq 1) to cheer up, to make* glad, to cause joy (to); 2)

to reveal one’s secret (to), to bare one’s heart / soul, to lay* bare one’s heart; Siz ürəyinizi mənə açmalısınız,

axı mən sizin bacınızam You ought to lay bare your heart to me. I’m your sister, you

know; 5. to inaugurate (d.), to unveil (d.); abidəni açmaq to inaugurate / to unveil the monument; 6. (sirri)

to let* out (d.), to reveal (d.), to lay* bare (d.); to discover (d.); qəsdin üstünü açmaq to reveal / to discover

a plot; 7. (bağdan) to untie O, atı bağdan açdı He / She untied the horse; kəndiri açmaq to unbind the rope;

bir kəsin əllərini açmaq to untie smb.’s hands; məc. to leave* smb. free to act; 8.(paltarı) to unfasten (d.);

paltonun qabağını açmaq to unfasten the coat; 9. (düyməni) to unbutton (d.); Onun paltosunun düyməsini

aç(ın) Unbutton his / her coat; 10. (qarmağı) to unhook (d.); 11. (kəməri) to unbuckle (d.); kə- məri açmaq to

unbuckle the belt; 12. (bağlamanı) to unpack (d.); 13. (dü- yünü, yumağı) to untwist (d.); düyünü açmaq to

untwist a knot; 14. (xəmiri) to roll out (d.); xəmiri açmaq to roll out the dough / paste; 15. (süfrə) to lay*

(d.); süfrə açmaq to lay the table; f. əl açmaq to ask for alms, to go* begging; dil açmaq to begin* / to start

to speak; məc. to loosen tongue; f. ayaq açmaq 1) to begin* / to start to walk; 2) to begin* / to start to visit;

f. könül açmaq 1) to cheer up, to make* glad, to brighten up; 2) to declare one’s love; açıb-ağartmaq to

make* known (d.), to give publicity (d.); açıb göstərmək to disclose (d.), to lay* bare (d.); açıb tökmək məc.

to tell* every- thing that one knows; qazanın ağzını aç- maq to take* the lid off a saucepan; Amerika açmaq

≅ to retail stale news II. f. 1. to like, to satisfy; to be* conven- ient; Belə hava məni açır I like such weather,

Such weather satisfies me; 2. (se- vindirmək) to make* glad, to cause joy (to); Bu xəbər məni açdı This news

made me glad

ad i. 1. name; ad vermək / qoymaq to name (d.); Uşağın adını Cavid qoydular They named the baby Javid; ad

çıxarmaq to leave* a name of oneself; yaxşı ad çıxar- maq to leave* a good name of oneself; to become*

famous / well-known; pis ad çıxarmaq to leave* a bad name of one-

adaxlı

self; to fall* into dispute; adı anılmaq to be* mentioned / remembered; adı bat- maq 1) to lose* prestige /

fame; 2) (unu- dulmaq) to be* forgotten; d.d. (ölmək) to die; (qeyb olmaq) to disappear; adı qal- maq 1) to

leave* name; 2) (ölmək) to die; adı pisə çıxmaq to fall* into dispute, to be* disgraced, to gain a bad name;

adı çəkilmək / tutulmaq to be* mentioned / remembered; adı çıxmaq 1) (müsbət mə- nada) to become*

famous / well-known; (mənfi mənada) to fall* into dispute; adını ləkələmək; to stain one’s (good) name

adından on behalf (of); bir kəsin adından on behalf of someone, on some- one’s behalf; fəhlələrin adından

on behalf of the workers, on workers’ behalf; 2. (kitab, məqalə və s. adı, titul) title; rank; kitabın adı the title

of the book; markiz adı the rank of marquis; 3. (tə- xəllüs) nickname; 4. (elmi, hərbi rütbə) degree; rank; elmi

ad academic rank; ad almaq (elmi) to get* a degree; 5. qram. 1) (isim) noun; 2) (sifət) adjective; 3) (əvəzlik)

pronoun 4) (say) numeral

ada i. island; şair. isle

adacıq i. islet [a9l9t]

adaçayı i. bot. sage

adadovşanı i. zool. rabbit

adax i. engagement, betrothal; ~ etmək to

engage, to betroth; bir kəsə ~ edilmək

to be engaged / betrothed to smb adaxlama fi. betrothal [b9-]

adaxlamaq f. to betroth [b9`trou1] (to); Onu

kiçik yaşında mənim bacıma adaxladı- lar He was betrothed to my sister at an early age

adaxlandırmaq f. bax adaxlamaq adaxlanmaq f. to be* betrothed (to); bir kəsə ~ to betroth oneself to smb.;

O, kiçik yaşında adaxlandı He / She was betrothed

at an early age

adaxlı I. i. betrothed’ O, (qız) öz adaxlısı

ilə gəlib She has come with her betrothed; (oğlan) fiance; (qız) fiancee; Sara Cavidin adaxlısıdır Sara is Javid’s

fiancee; Faiq Sonanın adaxlısıdır Faig is Sona’s fiance; ~lar the betrothed; the betrothed pair; Adaxlılar

otaqdadırlar The betrothed are

adaxlıbazlıq

in the room II. s. betrothed; ~ olmaq to be* betrothed; bir kəsə ~ olmaq to be* betrothed to smb.; ~ qız a

betrothed girl; ~ oğlan a betrothed fellow / boy

adaxlıbazlıq i. a secret meeting of the betrothed pair; adaxlıbazlığa getmək to go* to see one’s fiancee

secretly

adaxlılıq i. the state of being betrothed adajio i. mus. adagio

adaq i. 1. first steps of a child 2. bax adax adaq-adaq z. slowly, gradually; adaq-adaq

getmək to go* step by step / slowly adalı i. 1. (adada yaşayan) islander; 2. (çoxlu ada olan yer) (i.s.) with

islands adam i. man*; person; adi ~ an ordinary / average man; dahi adam an eminent per- son; alim adam

an erudite person; işgü- zar adam a businessman; a practical / business-like person; ağıllı adam a clever

man; beş adam five persons; adam etmək 1) to make* a man; Mən sizi adam edə- cəm I’ll make a man out

of you; 2) to bring* up (d.); to support (d.); adam oy- natmaq to play a practical joke (on), to pull smb.’s leg;

təcrübəli adam a man of

experience; an experienced man* adamaldadan i. swindler, cheat, trickster adamaoxşamaz i. an ugly

person, ugly

duckling

adamaoxşamazlıq i. ugliness, being very ugly adamaoxşar s. bax insanabənzər adamayovuşan s. sociable,

amiable; adama-

yovuşan adam a sociable man* adamayovuşmaz s. unsociable; adamayo- vuşmaz adam unsociable person;

adama- yovuşmaz olmaq to keep* oneself to

oneself

adamayovuşmazlıq i. unsociability adambaşı z. per capita, per head, per man;

adambaşı beş manat five manats per head / per man; Adambaşına nə qədər? How much per head?

adambaşı süd istehsalı production of milk per capita

adambaşına z. bax adambaşı

adamboyu s. as tall / high as a man adamcasına I. s. humane; adamcasına rəf-

tar humane treatment II. z. humanely, as a man, like a man, in a manlike manner / way

addamaq

adamcığaz i. bax adamcıq

adamcıq i. little fellow (one who has no

authority / power at all)

adamcıl s. bax adamyeyən

adamcıllıq i. bax adamyeyənlik adamdanqaçan s. misanthrope; unsociable,

self-contained

adamgüldürən I. i. fool, jester, man of mot-

ley, a jocular person II. s. witty, playful,

jocular

adamkökü s. bot. mandrake, mandragora adamlıq i. humaneness, humanity; adamlıq

etmək to act humanely

adamoynadan i. mocker, scoffer adamsatan i. (kişi) traitor, betrayer;

(qadın) traitress

adamsatanlıq i. treachery, betrayal, perfidy,

perfidiousness

adamsevən s. humanist, benevolent; kind adamsevməz i. man-hater, misanthrope adamsevməzlik i.

misanthropy, hatred of

mankind

adamsız s. 1. (arxasız, qohum-qardaşsız)

unprotected, (i.s.) having no supporter, (i.s.) having no relation / relative; 2. (məs- kunsuz) uninhabited, (i.s.)

without popu- lation

adamsızlıq i. loneliness; defencelessness, the state of being without support

adamtanıyan i. physionomist (one who can realize one’s character)

adamyana z. manly, humanely, like a man adamyeyən I. i. cannibal; man-eater II. s. cannibalistic; man-

eating; adamyeyən

qəbilə cannibalistic tribe

adamyeyənlik i. cannibalism, cannibality adapter i. adaptor, adapter; mus. pick-up adaş i. namesake;

adamyeyən olmaq to

be* namesake, to have* the same name; O, mənim adaşımdır He / She is my namesake

adaşlıq i. the state of having the same name, the state of being namesake

adbaad z. name by name; ~ çağırmaq to roll call (d.)

adda-budda I. s. not regular, seldom II. z. now here, now there; not regularly

addamaq f. to step over (d.), to overstep (d.); to cross (d.); sərhədi addamaq to

addatmaq

cross the frontier; məc. to overstep the limits, to pass all bounds; düşmən tərəfə addamaq to desert to the

enemy, to be* turncoat

addatmaq f. to carry (d.), to transfer (d.); bir şeyi bir yerdən başqa yerə addamaq to carry / to transfer smth.

from one place to another

addım i. step; inamlı addım resolute / firm step; inamlı addımla with resolute step; addım atmaq 1) to step;

2) to walk, (iri addımlarla) to stride; (yavaş addımlarla) to pace; gümrahcasına addım atmaq to walk with

vigorous strides; eyni addım atmaq to march in step (with); addımını yeyinlətmək to mend / to quicken

one’s pace; sakit addımlarla getmək to walk slowly, to walk with a slow [slou] step; cəld addımlarla getmək

to walk quickly, to walk with a rapid step; to walk with hurried steps; iri addımlarla with long strides; bir

addımda geri çəkilməmək not to retreat a step; iki addımlıqda a few steps away; near by; hər addımda at

every step / turn; often; ilk addım atmaq to take* the first step; qəti addım atmaq to take* a decisive step;

səhv addım false [f6:ls] steps; ilk addım the first step Bu, irəliyə doğru bir addımdır It is an advance (over)

addım-addım z. step by step, gradually addımbaaddım z. step by step, in the tracks, bir kəsin dalınca

addımbaaddım get-

mək to follow smb. in the tracks addımbaşı z. often, frequently, at every step addımlamaq f. 1. to begin* to

walk; 2. to

stride, to march; 3. (ölçmək) to measure

by steps

addımlatdırmaq f. bax addımlatmaq addımlatmaq f. to ask / to cause smb. to step addımlayan s. tex.

walking, dragline; ad-

dımlayan ekskavator walking excavator,

dragline excavator

addımlıq i. (used after numerals to show

distance) beş addımlayan məsafə five steps away; beş addımlayanda at five steps

addımölçən i. pedometer

Adəm i. Adam (the first man on the Earth)

adlanmaq

adət i. 1. habit; adətin gücü force of habit; bir şeyi adət üzrə etmək to do* smth. from mere habit; adət

etmək to grow* / to get* into habit; adəti tərk etmək / tərgitmək to break off a habit, to give* up a habit; 2.

custom; 3. ritual, rite; qo- naqpərəstlik adətləri the rites of hos- pitality; qəbilə adətləri tribal customs; dəfn

adətləri funeral rites; milli adətlər national customs Bu bizdə adətdir It is a custom with us

adətcə z. bax adətən

adətdənkənar s. not customary, not habit-

ual; unusual, uncommon; Burada adət- dənkənar bir şey yoxdur There is noth- ing unusual in that

adətən z. (adət üzrə) habitually, as a habit; customarily, according to custom; usually, as usual

adətkərdə s. accustomed (to); adətkərdə olmaq to become* accustomed (to), to get* into a strong habit

adətsiz s. (i.s.) without habit / custom; (i.s.) without tradition / rite

adıbatmış s. lost, forgotten

adıbədnam s. dishonest, disgraced adıbilinməz s. unknown, not known / popular adına i. Thursday

adi s. 1. ordinary, usual, 2. common, com-

monplace, plain; adi adam(lar) ordinary people; adi ərzaq plain food; adi ölüm ordinary mortal; adi gözlə

with the naked eye; adi kəsr simple / vulgar fraction; adi ifadələr commonplace expressions

adicə z. simply; adi yaşamaq to live simply; adi danışmaq to speak* simply

adil s. just, fair; adi hakim a just judge; adi adam a just man; adi qanun a just law; adi olmaq to be* just; adi

qərar fair decision

adillik i. justice, fairness

adqoydu i. bax adqoyma

adqoyma i. 1. name-day; 2. naming adlandırılmaq f. to be* named / called /

termed

adlandırmaq f. to name (d.), to call (d.), to

give* the name (to d.)

adlanmaq f. to be* called / named; Bu necə

adlanır? What is it called?

adlı

adlı s. 1. famous, celebrated, notable; 2. by name; Əli adlı bir kişi vardı There was a man by name Ali

adlıq s. qram. nominative; adlıq hal nomi- native case

adlı-sanlı s. famous, celebrated, well-known; adlıq alim a well-known / famous scien- tist; adlı-sanlı nəsildən

olmaq to come* of good kin

admiral I. i. admiral II. s. admiral’s; admi- ral gəmisi admiral’s flagship

admirallıq i. the admiralty

ad-san i. glory, fame, reputation; ad-san

qazanmaq / çıxarmaq to become* famous / well-known / popular; bir kəsə ad-san qazandırmaq to bring*

fame to smb; pis ad-san çıxarmaq to have* a bad reputation, to be* in bad repute

adsız s. 1. nameless, (i.s.) without name; 2. (imzasız) anonymous; ad-san məktub anonymous letter; 3. bax

adsız-sansız; ad-san barmaq fourth finger, (sol əldə) ring-finger; ad-san ədəd abstract number

adsız-sansız s. not well-known, obscure, unpopular ad-san adam obscure man; ad-san nəsildən olmaq to

come* of bad / unpopular kin

advokat i. bax vəkil

advokatlıq i. bax vəkillik

adyutant i. aide-de-camp [eidd7`ka:2] (fr.)

(pl. aides-de-camp), adjutant; amer. aide aerobomba i. aerobomb

aerodrom i. aerodrome

aerometr i. aerometer

aeronaviqasiya i. aeronavigation aeronavt i. aeronaut aeronavtika i. aeronautics aeroport i. aeroport,

airport aerostansiya i. aerostation aerostat i. aerostat

afərin nid. bravo! well done!

afət i. 1. misfortune, natural calamity; 2. A

beauty

affiks i. dilç. affix

afişa i. bill, placard, poster; teatr afişası

playbill

afiyət i. health; Afiyət olsun! Bon appetit!

[b62 ape`ti] aforizm i. aphorism

ağacdələn

Afrika s. African; Afrika dilləri African languages

afrikalı i. African

aftab i. bax günəş

aftafa i. aftafa (a jug with a long spout used

for ablutions)

aftafa-ləyən i. washing set, consisting of a

jug and wash-basin

agah s.: agah olmaq to be* known, to

become* clear, to come* into being; agah etmək to inform (d. of), to give* knowl- edge to; to tell (d.)

agent i. 1. agent; agent olmaq to be* an agent, to work as an agent; 2. (xəfiyyə) spy agentlik i. agency;

teleqraf agentliyi news / telegraph agency; ticarət agentliyi agency; nəqliyyat agentliyi transport

agency

agentura i. 1. (kəşfiyyat xidməti) secret /

intelligence service; 2. top. i. agents pl.; düşmən agenturası enemy / hostile agents pl.

ağ I. i. white (stuff); ağ etmək to go* too far; ağına-bozuna baxmamaq to act freely, to do* what and how

one wants II. s. white; ağ çörək white bread; ağ şə- rab white wine; ağ ət (quşda) white meat; ağ neft

paraffin, amer. kerosene; ağ tut white mulberry; ağ turp turnip; ağ ayı Polarbear; ağ yalan down-right /

barefaced lie; ağ yalan danışmaq to tell* a barefaced lie, to lie in one’s throat

ağa i. master; özü-özünün ağası olmaq to be* one’s own master; evin ağaı (kişi) host / head of the house;

(qadın) landlady; ağa kimi yaşamaq to live in easy circum- stances, to live a well-to-do life

ağac I. i. 1. tree; 2. (tikinti materialı) wood, timber; 3. (əl-ağacı) stick, walking-stick, staff; 4. (dəyənək)

cudgel, club; məc. blockhead, dunderhead; ağaca dönmək to become* stiff / numb, to harden II. s. wooden;

ağac qaşıq wooden spoon; ağac spirti wood alcohol; ağac kömür char- coal; ağac sənayesi timber industry

ağac-ağac i. a kind of game played with sticks; ağac-ağaca çıxmaq bax dalaşmaq

ağaccilalayan i. wood polisher ağacdələn i. zool. woodpecker

ağaclaşmaq

ağaclaşmaq I. f. to fight with sticks II. f. to become* / to grow* stiff, to become* / to grow* numb; to stiffen

ağaclı s. (i.s.) with trees, (i.s.) having trees ağaclıq i. grove

ağacqıran i. woodcutter

ağacqurbağası i. zool. tree-frog ağalanmaq f. to behave / to act as a master;

to pose a master; to give* oneself airs idiom. ağalıq i. supremacy; domination, rule; ağalıq etmək to

dominate (over), to rule (over); to command (d.); ağalıq edən ruling; ağalıq edən sinif ruling class, the class

in power; başqaları üzərində ağalıq etmək to have* supremacy over others; to gain supremacy over others;

dünya ağalığı

world domination

ağappaq s. snow-white, snowy; pure white,

lily white; ağalıq süfrə snowy (white)

table-cloth; ağalıq saç snowy hair ağardılmaq f. to be* covered with white-

wash; to become* whitewashed ağarışmaq f. to show* white; Yelkənlər dənizdə ağarışır The sails show

white in

the sea

ağarmaq f. 1. to show* white; to turn white;

2. to brighten up, to get brighter; Dan

yeri ağarır Day is breaking ağartdırmaq f. to ask / to cause smb. to

whitewash (d.), to have* (d.) whitewashed ağartı i. 1. dairy / milk product; 2. hardly

noticed whiteness

ağartma fi. 1. whitewashing; 2. (yazı) fair

copy

ağartmaq f. 1. to whitewash (d.); 2. to bleach

(d.); to clean (d.) perfectly

ağayana I. s. noble, aristocratic; ağayana

adam a noble man* II. z. nobly, aristo-

cratically

ağbağır I. i. coward, craven; ~ olmaq to be*

coward / craven II. s. cowardly, faint-

hearted; ağayana adam a cowardly man* ağbağırlıq i. cowardice, cowardliness,

cravenness

ağbalıq i. zool. beluga, white sturgeon ağbaş s. white-headed; white-haired ağbaşlı s. bax ağbaş

ağbaşlıq i. the state of being white-headed ağbəxt s. bax xoşbəxt

ağıl

ağbəniz s. 1. white-faced; 2. pale

ağbirçək I. i. old woman* II. s. elderly;

old; ağayana qadın an elderly woman* ağbirçəkli s. bax ağbirçək II

ağcaqanad I. i. zool. mosquito II. s. mos-

quito; ağcaqanad örtüyü (ağcaqanad-

dan qorunmaq üçün örtük) mosquito net ağcaqayın i. bot. birch (-tree) ağcaqayınlıq i. birch grove

ağcaqovaq I. i. bot. Aspen II. s. bot. aspen;

ağcaqovaq yarpağı aspen leaf; ağcaqo-

vaq meşəsi aspen wood

ağcaqovaqlıq i. aspen grove

ağcamaya s. bax ağmaya

ağciyər I. i. məc. coward, a faint-hearted /

chicken-hearted fellow II. s. cowardly, faint-hearted, chicken-hearted; ağciyər olmaq to be* coward / faint-

hearted / chicken-hearted

ağciyərlik i. faint-heartedness, cowardice, cravenness

ağdaş i. white stone

ağdərili s. whiteskinned

ağgün s. happy, lucky, fortunate; ağgün ol-

maq to be* happy, to live a happy life ağgünlü s. bax ağgün

ağgünlülük i. bax xoşbəxtlik

ağı i. 1. poison; ağı vermək to give* poison

(to); bir kəsə ağı vermək to give* poison

to smb. 2. (ədəbi janr) elegy

ağıl I. i. sense, mind; brains pl.; wit, intel-

lect; ağıl vermək to bring* to reason (d.); to give* advice to (d.); bir kəsə ağıl ver- mək to bring* smb. to

reason, to give* smb. a drop of sense; to prevent smb. doing smth. bad; ağıl öyrənmək to get* / to become*

experienced, to get* knowledge of the world; ağıl öyrətmək to give* advice to (d.), to teach* smb. in the

way he / she should go; Bu ağlı sənə kim öy- rədib? Who put this idea into your head?; ağıl etmək to think*,

to want; to decide; ağıldan kəm / kasıb blockhead, a foolish / brainless person; ağılda tutmaq to bear* in

mind (d.), to think* (of); ağla sığmaq / batmaq / çatmaq to be* understandable / comprehensible; ağlı

azmaq to become* mad / foolish; məc. to go* astray; ağlı ba- şına gəlmək to come* to one’s sense, to

ağılamaq

grow* wiser; ağlı başında olmaq to be* sensible / reasonable; to be* clever / intel- ligent; ağlı başından

çıxmaq / getmək to lose one’s sense, to go* mad; məc. to go* astray; ağlı kəsmək to realize (d.), to be* able

to understand / to comprehend (d.); to believe (in), to suppose; ağlı başından getmək (huşunu itirmək) to

lose* one’s consciousness; məc. to be* charmed / cap- tivated completely; ağlı çaşmaq to go* astray; to

make a mistake; ağlına batmaq to understand (d.), to comprehend (d.), to realize (d.); ağlına gəlmək 1)

(fikirləş- mək) to think; 2) (yada salmaq) to remember (d.), to recollect (d.), to recall (d.), to come* to one’s

mind; Mən onun sifətini ağlıma gətirə bilmirəm I can’t recall his / her face; Bunu necə etməyi ağlıma gətirə

bilmirəm I can’t recall how to do it; ağlını aparmaq 1) (dəli etmək) to drive* mad; 2) (heyran etmək) to

charm (d.), to captivate (d.); ağlını başına yığmaq / cəmləmək / cəm etmək to come* to one’s sense, to

collect one’s sens- es; to come* to reason; ağlını itirmək to lose* one’s head, to lose* one’s presence of

mind; to make* mistakes; to be* mis- taken; ağlını uduzmaq to be* deceived, to make* a mistake; ağıldan

kasıb olmaq to be* feeble minded / idiom.; bir damcı ağıl vermək to give* a drop of sense; Ağıl ağıldan

üstün olar at. söz. Two heads are better than one, Four eyes see more than two II. s.: ağıl dəryası a store of

informa- tion, a very clever man; ağıl dəryası ol- maq to be* very clever / wise / smart / intelligent; ağıl dişi

wisdom tooth III. i. cattle shed, yard (for keeping cattle, sheep)

ağılamaq f. bax zəhərləmək

ağılanmaq f. bax zəhərlənmək

ağılca z. mentally; ağılca qüsurlu mentally

defective / deficient; ağılca qüsurlu (ge-

riqalmış) uşaq mentally retarded child* ağılçatmaz s. unthinkable, uncomprehend- ed, uncomprehensible,

beyond human

understanding

ağıldanyüngül s. light-minded; foolish;

ağıldanyüngül adam a light-minded person

ağılsız

ağılı s. bax zəhərli

ağıl-kamal i. mind, wit, intellect; brains ağılkəsən s. plausible, probable; possible;

ağılkəsən nəticə a probable result; ağıl- kəsən izahat a plausible explanation; ağılkəsən dəlil / arqument a

plausible argument

ağılkəsməz s. incredible, unbelievable; improbable, inconceivable; ağılkəsməz əhvalat incredible story;

ağılkəsməz ideya incredible idea

ağılla z. cleverly, sensibly, wisely; ağılla da- nışmaq to talk sensibly / cleverly; ağılla hərəkət etmək to act

wisely

ağıllandırılmaq f. to be* brought to reason, to be* given a drop of sense

ağıllandırmaq f. to bring to reason (d.), to give* a drop of sense (d.); bir kəsi ağıl- landırmaq to bring* smb.

to reason, to give* smb. a drop of sense

ağıllanmaq f. to grow* wiser, to get* expe- rienced, to get* knowledge of the world; to become* more

sensible

ağıllaşmaq f. bax ağıllanmaq

ağıllı I. s. 1. clever; intelligent, sensible;

ağıllı adam a clever man, a man of sense; 2. (müdrik) wise, sage; ağıllı rəhbər wise leader; ağıllı qərar a wise

/ sensible decision; ağıllı olmaq to be* clever / wise, to be* bright II. z. cleverly, wisely; sensi- bly; ağıllı

danışmaq to talk cleverly / sen- sibly; ağıllı hərəkət etmək to act wisely

ağıllı-ağıllı z. bax ağıllı II

ağıllı-başlı I. s. rather good; considerable,

decent; ağıllı-başlı adam a rather good man* / person II. z. properly, completely; correctly; suitably;

sensibly; ingiliscə ağıllı-başlı danışmaq to speak* English properly

ağıllı-kamallı I. s. reasonable, sensible; judicious, wise, clever, prudent; ağıllı- başlı adam a clever / sensible /

wise man* II. z. reasonably, sensibly, wisely, prudently, cleverly; ağıllı-başlı danışmaq to speak* sensibly /

reasonably / wisely

ağıllılıq i. prudence, cleverness; (müdrik- lik) wisdom

ağılsız I. s. not clever, unintelligent, mis- guided; foolish, stupid; ağılsız adam

ağılsız-ağılsız

unintelligent person; ağılsız söhbət mis- guided talk II. z. stupidly, foolishly; ağıl- sız danışmaq to speak*

stupidly / fool- ishly; ağılsız hərəkət etmək to act / to behave stupidly

ağılsız-ağılsız z. bax ağılsız II ağılsızcasına z. bax ağılsız II ağılsızlaşmaq f. to get* / to grow* foolish /

stupid / unintelligent

ağılsızlıq i. foolishness, stupidity, nonsense;

Siz böyük ağılsızlıq edibsiniz You have

done a very foolish thing

ağılyana z. bax ağılla

ağımsov s. bax ağımtıl

ağımsovluq i. bax ağımtıllıq

ağımtıl s. whitish; ağımtıl mavi whitish blue ağımtıllıq i. the state or quality of being

whitish

ağımtraq s. bax ağımtıl

ağımtraqlıq i. bax ağımsovluq

ağıntı i. landslide, landslip; qar ağıntısı

snow-slip, avalanche; amer. snow-slide ağır I. s. 1. (çəkisi böyük) heavy; ağır yük heavy load; ağır çamadan

heavy suitcase; 2. (ciddi) severe, heavy; ağır cəza severe punishment; ağır cərimə heavy / severe penalty; 3.

(güclü) heavy, serious, griev- ous; ağır zərbə heavy / grievous blow; ağır yara grievous wound; 4. (çətin, yo-

rucu) hard, difficult; ağır iş hard / diffi- cult work; ağır tapşırıq (iş) laborious task / work; ağır problem

difficult problem; ağır nəfəs heavy breathing; 5. (ciddi) serious, grave; ağır xəstəlik serious / painful illness;

ağır vəziyyət grave / hard condition; Xəstə ağır vəziyyətdədir The

patient’s condition is very serious, d.d. The patient is very bad; ağır cinayət grave crime; ağır məsuliyyət

heavy responsi- bility; 6. (əziyyət verən) painful; (qəm gətirən) hard; ~ fikirlər painful / gloomy thoughts; ağır

təəssürat painful / grim impression; ağır vaxtlar hard times; 7. (insan xarakteri) difficult; ağır adam a difficult

man / person; 8. (üslub və s.) heavy, ponderous; ağır üslub heavy / pon- derous style; 9. ( ağırlıq təsəvvürü

ya- radan) heavy, slow; close; ağır addımlar heavy / slow footsteps; ağır buludlar

ağırlıq

heavy clouds; ağır hava close air; ağır iy heavy smell; ağır xörək (çətin həzm olunan) heavy / indigestible

food; ağır gün unlucky / heavy day; ağır günlər hard days; ağır sənaye heavy industry; ağır maşınqayırma

heavy engineering; ağır artilleriya heavy artillery II. z. 1. heavily; ağır yüklənmiş heavily loaded; 2. (ciddi)

seriously; severely; ağır xəstə olmaq to be* seriously ill; ağır yaralanmaq to be* severely / badly wounded;

ağır nəfəs al- maq to breathe heavily; Ağır otur batman gəl at. söz. ≅ Act tactfully, bear yourself accordingly

ağır-ağır z. slowly, heavily; ~ getmək to go* slowly

ağırayaq s. bax ayağıağır

ağıreşidən s. hard of hearing, rather deaf ağırgövdə s. heavy, massive, bulky; (kök)

stout, corpulent

ağırgövdəli s. bax ağırgövdə ağırgövdəlilik i. heaviness, corpulence;

(köklük) stoutness

ağırxasiyyət s. serious; difficult; ağırxasiy-

yət adam a difficult man* ağırxasiyyətli s. bax ağırxasiyyət ağırxasiyyətlilik i. wilfulness, wayward-

ness; (özbaşınalıq) self-will; (şıltaqlıq)

capriciousness

ağırlaşdırıcı s. aggravating; təqsiri ağır-

laşdırıcı vəziyyət aggravating circum-

stance

ağırlaşdırılmaq f. 1. to be* made heavier,

to be* increased in weight; 2. (çətinləş-

dirilmək) to be* made difficult ağırlaşdırmaq f. to burden (d.); to aggra- vate (d.); Quraqlıq vəziyyəti

ağırlaşdırdı

The lack of rain aggravated the situation ağırlaşmaq f. 1. to grow* heavier; (çəkidə) to put* on weight;

(kökəlmək) to grow* stout; gözləri ağırlaşmaq to become* heavier with sleep; 2. (mürəkkəbləşmək) to

become* complicated, to become* worse

and worse

ağırlatmaq f. bax ağırlaşdırmaq

ağırlıq i. 1. (çəki) weight, heaviness; 2. (yük) load; 3. (ciddilik) seriousness, heaviness; 4. fiz. gravity; ağırlıq

qaldırma id. weight

lifting

ağırlıqqaldıran

ağırlıqqaldıran i. id. weight-lifter, athlete competing in weight-lifting

ağırsanballı s. 1. solid, sturdy; ağırsanballı tikinti sturdy building 2. (etibarlı) reli- able, sedate; ağırsanballı

adam a reliable man*; ağırsanballı jurnal reputable mag- azine; 3. (çox, xeyli) considerable

ağırtaxtalı s. bax ağırtəbiətli

ağırtəbiətli s. serious; dignified

ağırtəhər s. heavyish; məc. hardish ağırtərpənən I. i. slowcoach, sluggard; a

slow-witted person; amer. Slowpoke II. s. sluggish; slow-moving; ağırtərpənən adam slowcoach, sluggard,

laggard; amer. slowpoke

ağırtərpənişli s. bax ağırtərpənən II ağıryana s. staid; sedate ağıryana yaşlı xa- nım a sedate old lady, an old

lady of sedate

manner

ağıryanalıq i. sedateness, staidness ağıryüklü s. heavy, heavily-loaded; ağır-

yüklü yük qatarı heavy freight train ağız i. 1. mouth; opening; 2. (bıçağın, xən- cərin və s. ağzı) blade; 3. (odlu

silahın ağzı) muzzle; 4. (çayın ağzı) outfall, mouth; ağızdan nəfəs almaq to breathe through the mouth; ağız

büzmək 1) (na- razılıq əlaməti olaraq) to make* a mouth; 2) (kal meyvədən) to draw* the mouth; ağız

açmaq to ask (for); to beg (for); ağız yummaq (sirr saxlamaq) to keep* one’s mouth shut; bir kəsin ağzını

yummaq (susmağa məcbur etmək) to stop some- one’s mouth; bir kəsin ağzından söz al- maq (yəni birinin

demək istədiyini on- dan əvvəl demək) to take* the words out of someone’s mouth; bir kəsin ağzını

sulandırmaq to make* smb.’s mouth water; Ağzım sulanır My mouth waters; bir ağızdan with one mouth;

ağız dan ağıza from mouth to mouth; ağız-ağıza mouth to mouth; ağız- ağıza vermək to speak* / to sing*

together, to sing* in chorus, to speak* in chorus; ağızdan qa- çırmaq to let* the cat out of the bag idiom;

d.d. to blab (out); ağzı ağzına dəymək d.d. to have* a talk over (d.), to discuss (d.); ağzı qızışmaq to wander

in one’s speech, to let* one’s tongue run away

ağızdolusu

with one idiom., Ağzın qızışmasın! Don’t let your tongue run away with you! Ağzın nədir! (hədə) How dare

you! ağzı açıla qalmaq to open wide one’s mouth; to be*greatly charmed; f. ağzını əzmək to beat* black and

blue; ağız ləzzəti ilə ye- mək to eat* with great pleasure; ağzına yiyəlik etmək to be* self-controlled, to

hold* one’s tongue; ağzına gələni demək to say* what comes into one’s head / mind; ağzına su almaq to

hold one’s tongue, to be* silent; to say nothing; ağzından süd iyi gəlmək ≅ to be* a raw youth, (danlaq) to

be* young puppy, ağzını açmaq 1) (bu- tulkanın) to open (d.); (çəlləyin) to tap (d.); 2) to begin* to speak

(indignantly); ağzını əymək to imitate ironically; ağzını saxlamaq 1) to hold* one’s tongue, not to speak; 2) to

stop a stream of mass; ağzı qızışmaq to get* carried away by a con- versation (with), to forget* the time in

conversation (with); ağzı dolu danışmaq to mouth [mau4]; to speak* heartily; ağ- zına baxmaq to act on

smb.’s will / wish; ağzına gələni danışmaq to say* what one wants / thinks, ağzına söz atmaq to prompt

(d.+to inf.), to put* up (d. to), to egg on (d.+to inf.); Ağzını yum! Shut your mouth, Bottle up your mouth!

Shut up! qapının ağzı threshold, doorstep; qapının ağzında on the threshold; ağzını saxla- maq not to blab

(out), not to burst out a secret

ağızaalınmaz s. tasteless, unpalatable ağızabaxan i. servile, obsequious ağızabaxanlıq i. servility,

obsequiousness ağız-ağıza z. mouth to mouth

ağızbaağız s. filled to overflowing ağızbarı I. s. oral, verbal ağızbarı əlaqə ver- bal communication II. z. orally,

verbally;

ağızbarı demək to say orally ağız-burun i. physiognomy, face; ağızbarı

əymək to pull / to make* faces; ağız-

burnunu əzmək to beat black and blue ağızdan z. 1. bax əzbərdən; 2. from mouth ağızdan-ağıza z. from

mouth to mouth ağızdolusu I. i. mouthful II. z. heartily,

openly, frankly; ağızbarı danışmaq to speak* frankly / heartily / openly

ağızlaşmaq

ağızlaşmaq f. to quarrel (with), to squabble (with)

ağızlıq i. 1. bax qıf; 2. cork, stopper ağızucu z.: ağızucu demək to speak* by the way, to speak* not seriously;

to drop a

hint (at)

ağızyummadan z: ağızyummadan danış-

maq to speak* continuously / constantly /

without a pause / uninterruptedly ağ-qara s. black-and-white (attr.) ağqızıl i. platinum

ağqovaq i. poplar

ağqovaqlıq i. poplar grove

ağqvardiyaçı i. White Guard ağqvardiyaçılıq i. the state of being White

Guard

ağlabatan s. 1. possible, permissible; 2. like-

ly, probable; reasonable

ağlabatmaz s. inadmissible, not likely,

unlikely

ağlabatmazlıq i. unlikeliness, inadmissibility ağladıcı s. sorrowful, lamentable; mournful;

very sad

ağlagəlməz s. incredible, unbelievable,

inconceivable; ağlagəlməz əhvalat incredible story; İnsanların aya səyahəti bir zamanlar ağlagəlməz

görünürdü It once seemed inconceivable that men should travel to the Moon

ağlağan I. i. weeper; cry-baby; (yas saxla- yan) mourner II. s. crying, weeping, mourning; ağlagəlməz uşaq

crying child

ağlağanlıq i. tearfulness

ağlamaq f. 1. to cry, to weep; 2. (yas sax-

lamaq) to mourn (d. over); acı-acı ağla- maq to weep bitterly; ürəkdən ağlamaq to cry one’s heart out;

hönkürtü ilə ağ- lamaq to sob; şadlıqdan ağlamaq to cry / to weep for / with joy; dərddən / kədər- dən

ağlamaq to cry / to weep for / with sorrow; 3. (şikayət etmək) to complain (to, of), to lament (for, at)

ağlamalı s. lamentable, sad, sorrowful, tragic(al); melancholy; ağlamalı film a very sad film

ağlamsınmaq f. to be* on the verge of tears; to shed* a few tears

ağlar I. i. 1. the white; 2. (ağqvardiyaçılar) White (Guards) II. s.: ağlar vəziyyətdə

ağrı-acı

olmaq to be* in a sad / difficult state, to be* in a sorry plight; ağlar günə qalmaq to be* under a terrible

condition / state, to become* miserable / very unhappy; ağlar günə qoymaq to lead* smb. to trouble /

misfortune, to make* smb. unhappy / mis- erable

ağlar-gülər s. tragicomic

ağlasığan s. bax ağlabatan

ağlasığışan s. bax ağılasığan

ağlasığışmaz s. bax ağlasığmaz ağlasığışmazlıq i. bax ağlabatmazlıq ağlasığmaz s. bax ağlabatmaz

ağlasığmazlıq i. bax ağlabatmazlıq ağlaşma fi. crying / weeping for a dead person ağlaşmaq f. to cry / to

weep together ağlatdırmaq f. bax ağlatmaq

ağlatmaq f. to cause smb. to cry / to weep ağlaya-ağlaya z. crying, weeping; ağlaya- ağlaya danışmaq to cry /

to weep and to

speak at the same time

ağlayan fs. crying, weeping; ağlayan uşaq

crying child

ağlayıb-sıtqamaq f. to beg; to complain (of) ağlayıb-sızlamaq f. to cry permanently /

constantly, whine, whimper

ağlıkəsməz s. little, very young; ağlıkəs-

məz uşaq little child

ağlıq i. whiteness, the quality of being white ağmatan i. a plump / chubby girl

ağmaya i. chubby, plump, quite white ağnaq i. wallow

ağnama fi. wallowing

ağnamaq f. to wallow; to fall* / to roll over

and over

ağnaşmaq f. to wallow together

ağnatmaq f. to move / to let* smth. down ağrı i. 1. pain, ache; (qəflətən və kəskin)

pang; böyür ağrısı stitch; baş ağrısı headache; diş ağrısı toothache; ürək ağ- rısı ilə with a heavy heart; 2.

(doğmaq ərəfəsində qadının çəkdiyi əzab) pains, labour pains, labour of childbirth; ağrı çəkmək (qadın) to

endure labour before giving birth to a child; ağrısı tutmaq to start labour of childbirth; Ağrın alım! My

darling! My dear!

ağrı-acı i. 1. (yorğunluq) tiredness, weari- ness, fatigue; 2. (ağrı) pain, ailment

ağrı-acısız

ağrı-acısız I. s. bax ağrısız-acısız I II. z. bax ağrısız-acısız II

ağrıdıcı s. painful; ağrıdıcı kəsik a painful cut; ağrıdıcı yara a painful wound

ağrıdıcılıq i. painfulness

ağrıkəsən I. i. pain-killer, soothing / seda-

tive drug, sedative II. s. soothing, seda-

tive, analgetic

ağrıkəsici s. bax ağrıkəsən II

ağrılı s. painful; ağrılı yara painful wound ağrımaq f. 1. (ağrı hiss etmək) to ache, to

hurt*, to have* a pain; Sizin haranız ağ- rıyır? Where have you a pain? Onun ayağı ağrıyır His / Her foot

hurts; Onun boğazı ağrıyır He / She has a sore throat; Adamın ürəyi ağrıyır One’s heart bleeds; 2. (xəstə

olmaq) to be* ill / sick, to be* taken ill

ağrısız I. s. painless; (həm də məc.) smooth; ağrısız metod tib. painless method II. z. painlessly; smoothly;

məc. quietly; unno- ticeably

ağrısız-acısız I. s. painless, smooth; (i.s.) without pain; II. z. painlessly, smoothly; without difficulties

ağrısızlaşdırıcı s. bax keyidici ağrısızlaşdırmaq f. bax keyitmək ağrısızlıq i. the state of being painless ağrıtmaq

f. 1. (incitmək) to cause pain (d.);

2. (yaralamaq) to wound (d.); to sting (d.) ağrıverən s. bax ağrıdıcı

ağrıyan s. painful; sore, aching, hurting;

ağrıyan diz hurting knee; ağrıyan boğaz

hurting throat

ağsaç s. white-haired, grey-headed, grey-

haired

ağsaçlı s. bax ağsaç

ağsaqqal i. 1. grey-beard; 2. (yaşlı və hör-

mətli şəxs) elder, one who has authority; 3. a respected person, the leader of the tribe, a respected man in

the family, advis- er; ağsaqqal olmaq to be* the leader (of) / an adviser; 4. a polite address used in respect

to an old man*

ağsaqqallıq i. 1. (qocalıq) old age; 2. (rəh- bərlik, böyüklük) leadership; ağsaqqal etmək 1) to lead* (d.), to

guide (d.); 2) to advise (d.) to give* advice to smb., to be* an adviser

ağzıheyvərəlik

ağsifət s. white-faced

ağsöyüd i. bot. white willow

ağşam i. bot. silver fir

ağtəhər s. whitish, off-white

ağtikan i. bot. buckthorn

ağuş i. 1. embrace; arms pl.; bir kəsin ağu-

şuna atılmaq to throw* oneself into smb.’s arms, to fall* into smb.’s arms; bir kəsi ağuşuna almaq to

embrace smb; 2. lap; f təbiətin ağuşunda in the lap of nature

ağüzlü s. 1. bax ağsifət; 2. (i.s.) with clean conscience

ağyal s. white-mane

ağyallı s. bax ağyal

ağyanız s. whitish-faced

ağzıaçıq I. i. day-dreamer; gawk [g6:k],

gawky [`g6:ki] II. s. 1. uncovered, not

covered, (i.s.) without lid; 2. məc. gawky ağzıaçıqlıq i. gawkiness; heedlessness ağzıbir s. unanimous; ağzıbir

olmaq to be*

unanimous, to keep* together

ağzıbirlik i. unanimity

ağzıboş I. i. prattler, chatterbox, one who

can’t keep secrets II. s. long-tongued,

indiscreet, talkative

ağzıboşluq i. indiscretion, garrulity, garru-

lousness; talkativeness

ağzıbütöv s. (i.s.) able to keep secrets ağzıbütövlük i. capability of keeping secrets ağzıbütün s. bax ağzıbütöv

ağzıbütünlük i. bax ağzıbütövlük ağzıcırıq s. bax ağzıboş II

ağzıcırıqlıq i. bax ağzıboşluq

ağzıəyri s. 1. (i.s.) with a crooked / twisted

mouth; 2. məc: ağzıəyri olmaq to be* on bad terms, to be* not on speaking terms, to be* displeased

ağzıgöyçək I. i. məc. prattler, tittle-tattle II. s. məc. talkative, garrulous

ağzıgöyçəklik i. talkativeness, garrulousness ağzıhavalı s. arrogant, insolent, haughty ağzıhavalılıq i.

arrogance, insolence, pre-

sumption,

ağzıheyvərə s. garrulous, talkative; (sirr

saxlaya bilməyən) indiscreet; d.d. blab-

bing

ağzıheyvərəlik i. garrulity, talkativeness;

indiscretion

ağzıhərzə

ağzıhərzə s. bax ağzısöyüşlü II ağzıhərzəlik i. bax ağzısöyüşlülük ağzıkəsərli s. influential, authoritative;

ağzıkəsərli olmaq to be* influential /

authoritative

ağzıkəsərlilik i. authoritativeness, the state

of being influential

ağzıqara i. bax canavar

ağzıqəşəng s. bax ağzıgöyçək ağzıqəşənglik i. bax ağzıgöyçəklik ağzımvay I. i. d.d. irresolute person, humble

person II. s. d.d. irresolute; humble ağzımvaylıq i. irresolution; humbleness ağzıpərtöv I. i. rebald, foul-

mouthed man*

II. s. rude, ill-bred, bad-mannered, ill-

mannered

ağzıpərtövlük i. ribaldry, foul language ağzısöyüşlü I. i. ribald / foul-mouthed man*

II. s. ill-bred, ill-mannered; (i.s.) using

bad / foul language

ağzısöyüşlülük i. ribaldry, foul language ağzısuyuq s. bax ağzıboş II

ağzısuyuqluq i. bax ağzıboşluq

ağzıyava s.: ağzıyava olmaq to use bad /

foul language

ağzıyırtıq s. bax ağzıboş II

ağzıyırtıqlıq i. bax ağzıboşluq

ağzolaq s. bax ağzolaqlı

ağzolaqlı s. white-striped; (i.s.) with white

stripes

ah nid. ah, oh; ah çəkmək to exclaim; (təəs-

süf etmək) to sigh; to gasp with

aha nid. d.d. aha [a:ha:]! Oho! Aha! Siz də kapitalist olursunuz! Aha! You are becom-

ing a capitalist, too!

ah-aman I. i. cry, yell, howl, scream; ürək-

dən ah-aman etmək to cry from the heart / from the bottom of the heart II. nid. o! oh! oh, dear! Dear me!

ah-əfqan i. yell, howl, scream; ah-əfqan etmək to yell, to howl, to scream

ahəng I. i. 1. harmony, accord; səslərin ahəngi the harmony of voices; rənglərin ahəngi the harmony /

accord between colours; forma və məzmun ahəngi harmony between form and substance; 2. (ritm) rhythm;

nitqin ahəngi rhythm of speech; motorun ahəngi rhythm of an engine; ürəyin ahəngi rhythm of heart;

ahəstə

tarixin ahəngi rhythm of history II. s.: ahəng qanunu dilç. vowel harmony, vocalic harmony

ahəngdar I. s. 1. harmonious; ahəngdar səslər harmonious sounds; ahəngdar rənglər harmonious colours;

ahəngdar nəğmələr harmonious songs; 2. rhyth- mic(al); ahəngdar iş rhythmical work; ahəngdar hərəkət

rhythmical move- ment; 3. (səs haq.) melodious; ahəngdar səs melodious voice II. z. harmoniously,

rhythmically; melodiously; ahəngdar işləmək to work rhythmically / harmo- niously

ahəngdarca z. bax ahəngdar II ahəngdarcasına z. bax ahəngdar II ahəngdarlaşdırmaq f. to harmonize (d.

with),

to be* in keeping (with), to go* well together;

to tune (with)

ahəngdarlaşmaq f. to become* / to get*

harmonized

ahəngdarlıq i. 1. harmony; concord; səs-

lərin ahəngdarlığı the harmony of voices; 2. melodiousness; 3. rhythm; nitqin ahəngdarlığı rhythm of

speech; rəqsin ahəngdarlığı rhythm of dancing; ürəyin ahəngdarlığı rhythm of the heart

ahənglə z. harmoniously, rhythmically ahəngləndirmək f. to make* (d.) harmo-

nized; to tune (d.)

ahənglənmək f. to be* harmonized, to

become* harmonized

ahənglətdirmək f. bax ahəngləndirmək ahəngli s. bax ahəngdar I

ahənglilik i. bax ahəngdarlıq

ahəngsiz I. s. 1. disharmonious, inharmo-

nious; ahəngsiz rənglər inharmonious colours; 2. (musiqi) discordant, dissonant, out of tune; ahəngsiz

musiqi discordant music; 3. uneven, spasmodic; ahəngsiz nəfəsalma uneven breathing; 4. unrhyth- mical;

tib. Arhythmic II. z. inharmonious- ly; discordantly; unrhythmically

ahəngsizləşdirmək f. to discord (d.); to strike* a discordant note; to be* discordant

ahəngsizlik i. disharmony; (həm də məc.) discord; arrhythmia

ahəstə I. s. gentle, soft, quiet; low; balaca çayın ahəstə şırıltısı gentle murmur of a

ahəstə-ahəstə

brook; ahəstə addım light / soft footfall; ahəstə tonla danışmaq to speak* in a low voice / tone II. z. gently,

quietly, softly; qapını ahəstə döymək to knock / to tap the door gently; ahəstə danışmaq to speak* gently /

quietly / in a low voice

ahəstə-ahəstə z. bax ahəstə II

ahəstəcə z. bax ahəstə II

ahəstədən z. bax ahəstə II

ahəstəlik i. quietness, gentleness, softness ah-fəryad i. bax fəryad

ahıl s. elderly

ahıllanmaq f. bax ahıllaşmaq

ahıllaşmaq f. to grow* old, to get* / to

become* elderly

ahıllıq i. old age; ahıllıq illərində in one’s

old age

ah-nalə i. bax ah-vay

ahu I. i. zool. 1. gazelle; 2. şair. a beauty, a

beautiful woman* / girl II. s. like a gazelle, as a gazelle; ahu gözlər beautiful eyes; ahu kimi baxmaq to look

as / like a gazelle

ahubaxış s. bax ahubaxışlı

ahubaxışlı s. (i.s.) having / with beautiful

eyes

ahu-əfqan i. bax ah-əfqan

ah-uf i. bax ax-uf

ahugöz s. bax ahugözlü

ahugözlü s. şair. (i.s.) with beautiful eyes,

(i.s.) having nice eyes

ahu-vay i. groan(ing), moan; ahu-vay et-

mək to pine, to grieve (for); to moan

(over, for)

ahuyerişli s. (i.s.) having graceful steps

/ walking

ah-vay i. cry, moan, howl; ah-vay etmək to

howl, to moan, to groan

ah-vayçı i. whimperer, whiner, moaner ah-zar i. 1. moan, groan, howl; ~ etmək to

moan, to groan, to howl: 2. (şikayətlən- mək) to complain bitterly of fate, to make* complaints of fortune

ax nid. ah! oh!

axacaq i. river-bed; course; çayın axacağını

dəyişmək to change the course of the river axar I. i. flow, stream, current; iti axar rapid / swift current; güclü

axar strong current; hava axarı air current; axar boyu

axır

down-stream; axar istiqamətində üzmək / getmək to go* with the stream; axarın əksinə üzmək / getmək to

go* against the stream II. s. running, flowing; axar su running / flowing water; axar göl running water pond

axı əd. 1. you know, you see; Axı siz səhv edirsiniz You are wrong, you know; 2. after all; Siz mənə nə üçün

inanmır- sınız? Axı mən həkiməm! Why don’t you trust me? I’m a doctor, after all! Axı nə olub?! What’s the

matter after all?

axıcı s. smooth, fluent, flowing; axıcı nitq fluent / flowing speech

axıcılıq i. fluidity, fluctuation; instability; fəhlə qüvvəsinin axıcılığı fluctuation of manpower, labour fluidity

axıdılmaq f. to be* floated; (sal vasitəsi ilə) to be* rafted

axım i. bax axar I

axın i. 1. (kütlə) flow, influx; hava ~ı air

flow; influx of air; 2. stream, current; güclü axın strong current; iti axın rapid / swift current; axına qarşı

getmək (həm müst., həm də məc.) to go* against the stream / current; axına qoşulmaq (həm müst., həm də

məc.) to go* with the stream / current

axın-axın I. s. an endless stream, continual, uninterrupted; axın-axın adam stream of people II. z. in an

endless stream, contin- ually; uniterruptedly; axın-axın gəlmək to come* in an endless stream

axınla z. bax axın-axın II

axır I. i. 1. end, ending; close; axıra çatmaq

to come* to an end; axıra yaxınlaşmaq to draw* to a close, to be* approaching completion; axırında at the

end; əsrin axırında at the end / close of the century; günün axırında at the close of the day; Bunun axırı

yoxdur There is no end to it; axırı itmək to become* / to grow* cor- rupted, to go* to the end; to become*

unfortunate; axırına çıxmaq / daş atmaq to spend* smth. in vain; to kill smb.; to waste (d.); pulun axırına

çıxmaq to waste money in vain; Əvvəlin gəlincə axırın gəlsin at. söz. ≅ All’s well that ends well; 2. outcome,

towards; günün axırına

axır-axırda

towards the evening; işin (məsələnin) axırı the outcome of the affair; 3. d.d. death; decease; Onun axırı çatıb

He / She is dying, He / She is breathing his / her last II. s. last; axıranda at the last moment; axır günlərdə

lately, of late, for some time past; axır damla qana qədər mübarizə aparmaq to fight* to the last drop of

blood; yayın axır günləri the last days of summer; axır sözünü demək to say* / to tell* one’s last word; Axır

ki gəldin! Here you are at last!

axır-axırda z. d.d. in the end, towards the end

axırda z. in the end, after all; axırda dur- maq to stand* in the end

axır-əvvəl z. some time or other, sooner or later, early or late

axır-əzəl z. bax axır-əvvəl

axırı z. at last, in the end; in conclusion,

finally; Axırı ki gəldi Here he is at last axırıncı s. 1. last; axırıncı cəhd the last effort; axırıncı dəfə the last time;

axırıncı dəqiqədə at the last moment; axırıncı söz the last word; Bu mənim axırıncı sözümdür It’s my last

word; 2. final; axı- rıncı fəsil the final chapter; axırıncı nə- ticələr final results; Bu vuruş axırıncı idi This battle

was final; 3. the latest; axı-

rıncı dəb / moda the latest fashion axırsız s. 1. endless, infinite; 2. vain; 3. (i.s.) having no future, (i.s.) having

no prospects axırsızılıq i. 1. endlessness; 2. futility; failure axırzaman i. doomsday, the end of the world

axışmaq f. 1. (sel, çay və s.) to flow* together; 2. məc. (adam haq.) to throng; Adamlar meydana axışdılar

People

thronged to see the new film

axıtma fi. float, floating

axıtdırmaq f. to ask / to force smb. to float

(d.) / (sal vasitəsilə) to raft (d.)

axıtmaq f. 1. to shed*; göz yaşı axıtmaq to shed* tears (over); qanını axıtmaq to shed* one’s blood (for); 2.

(odun, ağac və s.) to float (d.); (sal vasitəsilə) to raft (d.); ağac (kəsilmiş) axıtmaq to raft

timber; 3. let smth. float

axirət i. the future life, the next / the other

world, the life hereafter

axmaq-uxmaq

axmaq I. f. to flow [-ou], to run*; (fikir, səs və s.) to flow; (insan kütləsi) pour forth / down; (vaxt) pass; Çay

axır The river flows / runs; Onun burnundan qan axır His / Her nose is bleeding; Onun ağ- zından su axır His /

Her mouth is water- ing; f Onun burnu axır His / Her nose is running, He / She has a running nose; Ondan tər

axır He / She is bathed in per- spiration / sweat. The sweat is pouring off him / off her; dənizə axmaq to flow

into the sea; su kimi axmaq to flow like water; Qan damarlardan axır Blood runs in veins II. i. fool; idiot,

block-head, dolt; tamam axmaq perfect / utter / complete fool; bir kəsi axmaq yerinə qoymaq to make* a

fool of smb., to dupe smb.; axmaq yerində qalmaq to be* made a fool, to be* duped; özünü axmaq yerinə

qoymaq to pretend to be fool; Axmaq olma! Don’t be a fool! III. s. 1. foolish, stupid, silly; axmaq cavab a

foolish answer; axmaq adam a stupid / foolish man*; axmaq şeylər danışmaq to say* silly things; Siz nə

axmaqsınız! How fool- ish you are! 2. bad, evil; axmaq hava bad weather; axmaq iy bad smell axmaq xə- bər

bad news; axmaq hərəkət bad action / behaviour; axmaq adam wicked / bad man*; axmaq iş evil deed;

axmaq fikir- lər evil thoughts IV. z. foolishly, stupidly; axmaq danışmaq to speak* stupidly / foolishly, to

speak* non-sense

axmaq-axmaq z. bax axmaq III axmaqcasına z. foolishly, like a fool; ax- maqcasına hərəkət etmək to act fool-

ishly / like a fool, to behave foolishly axmaqlamaq f. 1. to become* stupid; 2. to fool (about), to play the

fool; to say* silly things; Axmaqlama! Don’t be foolish /

stupid! Don’t be an idiot!

axmaqlaşmaq f. bax axmaqlamaq axmaqlıq i. 1. foolishness, folly, stupidity; 2. (axmaq hərəkət) foolish /

stupid action; axmaqlıq etmək to do* foolish / silly things; özünü axmaqlığa qoymaq to pretend to be foolish

/ stupid; Axmaq- lıq etmə! Stop that nonsense! Bu axmaq-

lıqdır! It’s foolish! It’s stupid! axmaq-uxmaq i. d.d. top. i. fools

axnaşdırmaq

axnaşdırmaq f. to cause / to force to pour ; camaatı meydana axnaşdırmaq to cause / to force the people to

pour into the square

axnaşmaq f. to pour; to gush out, to spout; Adamlar küçəyə axnaşdı The crowed poured into the street

axsaq s. lame, limping; axnaşdırmaq kişi a lame man*; axnaşdırmaq qadın a lame woman*; axnaşdırmaqlar

the lame

axsaqlaşmaq f. to become* lame

axsaqlıq i. lameness, limping

axsamaq f. 1. to limp; to be* lame; 2. məc.

to be* poor, to leave* much to be desired, to be* far from perfect, not to be* up to standard; sağ / sol

ayağından axsamaq to be* lame in one’s right / left leg; hər iki ayağından axsamaq to be* lame in one’s

both legs; O, tələffüzdən axsayır His / Her pronunciation is poor, His / Her pronunciation leaves much to be

desired; 3. (dala qalmaq) to fall* / to drop behind, to lag behind

axsatmaq f. 1. to make* smb. lame, to cause smb. to become lame; 2. məc. to hamper (d.), to be* an

obstacle (to), to be* an obstacle in the way

axşam I. i. 1. evening; hər axşam every evening; axşama yaxın towards evening; 2. (yığıncaq) evening party;

ədəbi axşam literary evening; rəqs axşamı dance / dancing party; musiqi axşamı musical evening; bu axşam

to-night; keçən axşam last evening; dünən axşam yesterday evening; bazar axşamı Sunday evening; Axşam

düşür The day draws to a close; Axşamınız xeyir! Good evening! II. s. evening, night; axşam qəzeti evening

paper; axşam kursları evening / night classes; axşam məktəbi night school; axşam paltarı evening dress; III. z.

in the evening; axşam üstü in the afternoon; axşamlar in the evenings; Axşam bizə gəl(in) Come to us in the

evening

axşam-axşam z. bax axşam III axşambazarı i. evening bazar / market axşamçağı z. bax axşamüstü

axşamkı s. (i.s.) which took place / hap-

pened in the evening; axşamkı iclas The meeting which took place in the evening

axtalaşmaq

axşamqabağı z. towards evening, close to evening, in the afternoon

axşamlamaq f. to pass / to spend* the night, to stay (for) the night; Axşamlayır The day is drawing to a close,

Night is falling; yaman yerdə axşamlamaq to find* one- self in a difficult / painful situation, to find* oneself

in a ticklish situation

axşamlatmaq f. to ask / to cause smb. to spend / to pass the night

axşamlıq s. (i.s.) enough for an evening; bir axşamlıq iş work for one evening; bir axşamlıq azuqə food

enough for one evening

axşam-sabah z. bax axşam-səhər axşam-səhər z. in the evening and in the

morning, every day

axşamtərəfi z. bax axşamüstü

axşamüstü z. in the evening, towards evening;

axşamüstü gəzməyə çıxmaq to go* for

a walk in the evening

axşamyeməyi i. supper; axşamyeməyi

yemək to have* supper; axşamyeməyin- dən qabaq / sonra before / after supper; axşamyeməyindən sonra

gəzməyə çıx- maq to go* for a walk after supper

axta I. i. 1. bax xacə; 2. (heyvan) gelding II. s. 1. (insan) castrated, emasculated; 2. (heyvan) gelded; axta at

gelded horse; axta donuz gelded pig; axta keçi gelded goat; axta toğlu gelded ram; 3. (meyvə) stoned; axta

meyvə stoned fruit; axta zoğal stoned Cornelian cherry

axtaçı i. one who castrates a male animal or person

axtalama fi. 1. castration, emasculation; 2. (heyvanı) gelding

axtalamaq f. 1. to castrate (d.), to emascu- late (d.); 2. (heyvanı) to geld (d.); keçini axtalamaq to geld a goat;

3. (meyvəni) to stone (d.)

axtalanmaq f. 1. to be* castrated, to be* emasculated; 2. (heyvan) to be* gelded; 3. (meyvə) to be* stoned

axtalanmış fs. 1. castrated, emasculated; 2. (heyvan) gelded; axtalanmış keçi gelded goat; 3. (meyvə)

stoned; axtalanmış zoğal stoned Cornelian cherry

axtalaşmaq f. bax axtalanmaq

axtalatdırmaq

axtalatdırmaq f. bax axtalatmaq axtalatmaq f. 1. to ask / to cause smb. to castrate (d.), to ask / to cause

smb. to emasculate (d.), to have* (d.) castrated / emasculated; 2. (heyvanı) to ask / to cause smb. to geld

(d.), to have (d.) gelded; ke- çini axtalanmış to have* a goat gelded; 3. (meyvəni) to ask / to cause to stone

fruit, to have* fruit stoned

axtalıq i. 1. the state of being castrated /

emasculated; 2. (heyvan) the state of being gelded; 3. (meyvə) the state or quality of being stoned

axtarılan s. sought-for, sought-after axtarılmaq f. to be* looked for / searched (after / for); O axtarılır He /

She is looked

for, He / She is wanted

axtarış I. i. search, research; investigation;

axtarış aparmaq to search; (evdə, otaqda) to conduct a search (of); elmi axtarış scientific research /

investigation II. s. searching; cinayət axtarış şöbəsi Criminal Investigation Department

axtarışçı i. investigator

axtarmaq f. 1. to look (for); to search (after,

for); ev axtarmaq to look for a house, to be* in search of a house / an apartment; 2. to seek* (d., for), to try

to find (d.); ədalət axtarmaq to seek* justice; iş ax- tarmaq to look for a job; kömək axtar- maq to seek*

help; imkan axtarmaq to look for the chance (to), to seek* for an opportunity; f. bir kəsi gözü ilə axtarmaq

to try to catch sight of smb.; 3. geol. to prospect (d.)

axtartdırmaq f. bax axtartmaq axtartmaq f. 1. to ask / to cause to look for

/ to search (after, for) (d.); 2. to ask / to cause to seek (d. for); 3. geol. to ask / to cause to prospect (d.)

ax-uf i. 1. whimpering, snivelling; 2. məc. complaining; ax-uf etmək 1) to whimper, to snivel; 2) məc. to

complain

axund i. 1. akhund, theologian; 2. a. spiri- tual rank in Moslem countries

axundluq i. the profession of the akhund; axundluq etmək to be* an akhund

axur i. manger, (feeding-) trough; (quru yem üçün) (feeding-) rack

ailədar

ax-vay nid. bax ah-vay

aid qoş. concerning, about; Siz bu məsə-

ləyə aid bir şey demək istəyirsinizmi? Do you want to say anything concerning / about this matter? O sizə

aid bir söz demədi He / She didn’t utter a word about you; aid olmaq to belong (to), to concern (d.); to

have* to do (with) Bu söhbət sizə aiddir This talk concerns you; Bu sizə aid deyil It doesn’t concern you, It

has nothing to do with you

aidiyyət i. relation, relationship; connection; aidiyyəti olmaq to have* relation / con- nection; bir şeyə / kəsə

aidiyyəti olma- maq to bear* no relation to smb. / smth., to have* nothing to do with smb. / smth.; aidiyyəti

üzrə accordingly

ailə I. i. family; böyük ailə a large family; Qarayevlər ailəsi the Garayevs; xalq - ların qardaşlıq ailəsi fraternal

family of nations; yaxşı ailədən olmaq to be* of good stock; Ailə eybəcərsiz olmaz at. söz. ≅ Every family has

its black sheep, There is a black sheep in every flock II. s. family, domestic; ailə həyatı family / domestic life;

ailə xoşbəxtliyi family happiness; ailə münasibətləri family relations ailə əlaqələri family ties; ailə vəziyyəti

fam- ily status; marital state; ailə düşmənçiliyi family feud; ailə vəziyyətinə görə for domestic reasons; ailə

şəraitində in domestic surroundings; ailə işləri private / domestic affairs

ailəbaz I. i. nepotist; a family man* II. s. 1. (müsbət mənada) domesticated, fam- ily; ailəbaz adam a family

man* domes- ticated man; 2. (mənfi mənada) nepotic

ailəbazlıq i. nepotism; ailəbazlıq etmək to practice (-ise) of favouring one’s relatives when one has power or

high office, espe- cially by giving them good jobs

ailəcanlı s. family, domestic, domesticated; ailəcanlı adam a family / domesticated man*; ailəcanlı olmaq to

be* domesti- cated

ailəcanlılıq i. the character of loving one’s family

ailəçilik i. nepotism ailədar i. bax ailəcanlı

ailədarlıq

ailədarlıq i. bax ailəcanlılıq

ailəli s. family, married; ailəli adam family

/ married man*; ailəli olmaq to be* mar-

ried, to have* a family

ailəliklə z. all the family together; ailəliklə

getmək to go* all the family together ailəpərəst s. bax ailəcanlı

ailəpərəstlik i. bax ailəcanlılıq

ailəsiz s. unmarried, single; ailəsiz olmaq

to be* unmarried / single; to have* no

family

ailəsizlik i. the state of having no family, the

state of being unmarried / single

ailəvi I. s. family; ailəvi adam family man; ailəvi qonaqlıq family party II. z. in domestic surroundings;

məsələni ailəvi həll etmək to settle a question in domes- tic surroundings; ailəvi gəlmək to come*

all the family together

akademik I. i. academician II. s. academic;

akademik lüğət Academy dictionary; akademik saat academic hour; akade- mik il academic year

akademiya i. academy; elmlər akademiyası Academy of Sciences; Kənd Təsərrüfat akademiyası Academy of

Agricultural Sciences, Hərbi akademiya Military College / Academy; Hərbi-Tibbi akade- miya Army Medical

College; İncəsənət akademiyası Academy of Arts; Hərbi- Hava akademiyası Air Force College; Hərbi-Dəniz

akademiyası Naval College

akademizm i. academic manner

akasiya i. acacia

akasiyalıq i. acacia grove akkompanement i. mus. accompaniment akkompaniator i. accompanist

akkord i. accord, chord [k-]; sonuncu ak- kord finale [fi`nal9]

akkordeon i. accordion

akkerdeonçalan i. accordion player akkordeonçu i. bax akkerdeonçalan akkredetiv i. mal. letter of credit

akkumulyasiya i. accumulation akkumulyator I. i. accumulator II. s.: ak-

kumulyator batareyası storage battery akrobat i. 1. (adam) acrobat; 2. (peşə) acro-

batics akrobatiks.acrobatic

aktivləşdirmək

akrobatika i. acrobatics

akropol i. tar. acropolis

akselerator i. tex. accelerator

akselerat i. tib. (yeniyetmə haqqında) early

developer, maturer

aksent i. accent aksentlə danışmaq to speak*

with an accent

aksentologiya i. accentology

aksiom i. axiom

aksiomatik s. axiomatic

aksiomatika i. axioms pl., axiomatic bases aksioner i. shareholder, stockholder aksioner s. joint-stock,

aksioner cəmiyyəti

joint-stock company; aksioner kapitalı

share-capital, joint-stock

aksiya i. share; d.d. stock; Aksiyalar qalxır

(bahalanır) shares go up; Aksiyalar enir (ucuzlaşır) Shares go down, Shares give way; aksiya ilə al-ver stock

jobbing

akt I. i. 1. (hərəkət) act; 2. hüq. deed; itti- ham aktı (bill of) indictment [9n`da9t-]; 3. (sənəd) statement; akt

bağlamaq to draw* up a statement (of the case), to draw* up a report II. s.: akt zalı assembly hall; akt blankı

stamped official paper

aktiv I. i. the most active members pl.; par- tiya aktivi the most active members of the Party organization,

the Party activists pl. II. s. active; aktiv müdafiə active / aggressive defence aktiv həyat active life; aktiv

vulkan active volcano; aktiv kömək active help; aktiv söz ehtiyatı active stock / fund of words; aktiv balans

mal. favourable balance III. z. actively; aktiv iştirak etmək to take* an active part (in) IV. mal. assets pl.; aktiv

və passiv assets and liabilities; aktivə yaz- maq to enter on the credit side (of an account) (d.)

aktivasiya i. activization, stirring up aktivləşdirici s. activating; aktivləşdirici

maddə activating substance / matter aktivləşdirilmək f. to be* made more active,

to be* livened up

aktivləşdirmə fi. activation aktivləşdirmək f. to activate (d.); to make*

more active (d.), to stir up (d.), to stir to activity (d.); kütləni aktivləşdirmək to stir the masses to greater

activity; işi

aktivləşmək

aktivləşdirmək to liven / to brisk up the

work, to speed up the work

aktivləşmək f. to become* more active, to

liven up [`la9v7n`0p]

aktivlik i. activity; siyasi aktivlik political

activity; kütlələrin siyasi aktivliyi political

activity of the masses

aktrisa i. actress; məşhur aktrisa a cele-

brated / popular actress; komik aktrisa comic actress, comedienne [k7medi`en]; tragik aktrisa tragic actress,

tragedienne [tr7d=9:d9`en]; kiçik rollarda çıxış edən aktrisa utility, utility actress

aktrisalıq i. the profession of an actress; aktrisalıq etmək 1) to be* an actress, to work as an actress; 2) məc.

to act as an actress; to make* fool of herself

aktual s. urgent, topical, pressing; aktual problem urgent / pressing problem, a problem of to-day; aktual

məsələ urgent / pressing question; aktual iş topical / urgent business

aktuallıq i. urgency; topicality

aktyor I. i. actor; komik aktyor comic actor,

comedian; tragik aktyor tragic actor, tragedian; məşhur aktyor famous / pop- ular actor; kiçik rollarda çıxış

edən akt - yor utility, utility man* II. s. actor’s; the- atrical; aktyor sənəti the art of acting; aktyor heyəti a

theatrical company

aktyorluq i. the profession of an actor; akt- yorluq etmək 1) to be* an actor, to work as an actor; 2) məc. to

act as an actor, to make* fool of himself

akustik s. acoustic

akustika i. acoustics

akvalanq i. aqualung

akvalanqçı i. skin-diver; amer. scuba diver akvarel i. 1. water-colour; 2. (şəkillər)

water-colours pl.; akvarel rəng water- colour; akvarellə çəkmək to paint in water-colours; akvarellə çəkilmiş

port- ret (şəkil) a portrait in water-colours

akvarelçi i. water-colour painter, akvarium i. aquarium (pl. -iums, -ia) akvatoriya i. (defined) area of water

aqat i. miner. agat (qiymətli daş)

aqibət i. the future; Aqibətin xeyir olsun!

Success attend you, Be happy!

ala-babat

aqibətli s. (i.s.) having the future aqibətlilik i. the state of having the future aqibətsiz s. (i.s.) having no future

aqibətsizlik i. the state of being futureless aqil I. i. sage, an old wise man II. s. sage,

wise, clever; sensible

aqilanə z. wisely, reasonably, sensibly; sagely aqillik i. wisdom, the quality of being wise

/ sage

aqqlütinativ s. dilç. agglutinative; aqqlüti-

nativ dillər agglutinative languages aqqlütinasiya i. dilç. agglutination aqnostik s. agnostic

aqnostisizm i. fəls. agnosticism

aqrar s. agrarian; aqrar islahatı agrarian /

land reform

aqreqat i. 1. aggregate, aggregation; 2. tex.

unit, assembly

aqrobiologiya i. agricultural biology, agro-

biology

aqrobioloji s. agrobiological; aqrobioloji

elm agrobiology, agrobiological science aqrokimya i. agricultural chemistry aqronom I. i. agriculturist,

agronomist II. s.

agronomical, agricultural

aqronomik s. agricultural, agronomical;

aqronomik məntəqə agricultural / agro-

nomical station

aqronomiya i. agronomics, agronomy, agri-

cultural science

aqronomluq i. the profession of an agricul-

turist / agronomist

aqrotexnik i. agrotechnician, agricultural

technician

aqrotexnika i. agrotechnics

aqrotexniki s. agrotechnical

al s. 1. rosy; ruddy; red; al yanaqlar rosy /

ruddy cheeks pl.; al bayraq red banner; al qırmızı dark red, vermilion; 2. (yandı- ran, isti) hot; al günəş the

hot sun; al gü- nəş altında under the hot sun

ala I. s. motley, parti-coloured; (heyvan haq.) (i.s.) of different coats, (i.s.) with different coats; (paltar haq.)

gay-coloured II. i. bax alaq

ala-babat s. mediocre; tolerable; not very good

ala-babat z. d.d. haphazardly, anyhow; ala- babat yaşamaq to live haphazardly; İş

ala-babatlıq

ala-babat görülmüşdür The work was

done haphazardly

ala-babatlıq i. the state or quality of being

mediocre

alabaxta i. zool. wood-pigeon

alabalıq i. zool. sig (freshwater fish) alabəzək s. many-coloured, motley, varie-

gated

alabəzəklik i. the state or quality of being

many-coloured / motley

alabəzgək i. zool. little bustard

alabişmiş s. half-cooked; half-baked; ala-

bişmiş çörək half-baked bread

ala-boz s. light grey

ala-bula s. particoloured; (paltar) gay-

coloured

alabulanıq s. not quite clear, muddy,

dimmed

alacadimdik i. zool. crossbill

alacaq i. money which is due to get alacalanmaq f.: gözü alacalanmaq to be*

dazzled; Mənim gözlərim alacalandı

I was dazzled

alacəhrə i. zool. tomtit, blue titmouse ala-çalpov i. snowstorm, rain with snow ala-çarpaz s. cross; ala-çarpaz

yollar cross

roads

alaçı i. bax alaqvuran

alaçıq i. 1. (köçəri xalqların yaşadığı ev)

nomad tent; 2. hut

alaçiy s. half-done, half-cooked; (çörək

və s.) half-baked; alaçiy çörək half-

baked bread

ala-dəymiş s. half ripened, unripe, green;

ala-dəymiş meyvə half ripened fruit

alaf I. i. fodder, feeding-stuffs; alaf tədarük etmək to lay in a supply of fodder II. s. fodder, forage; alaf otları

fodder grass;

alaf bazası forage reserve

alaflama fi. foddering, foraging

alaflamaq f. to fodder (d.), to forage (d.) alaflanmaq f. to be* foddered / foraged alaflatdırmaq f. bax

alaflatmaq alaflatmaq f. to ask / to cause s.o. to fodder

(d.) / to forage (d.)

alafsızlıq i. the absence of fodder / forage alagöz I. i. grey-eyed woman* / girl II. s.

grey-eyed

alagözlü s. bax alagöz II 40

alalanmaq

alahı s. d.d. another, particular, special ala-kal s. unripe, half-ripe

ala-keş i. bax alaqkeş

ala-key s. dulish, doltish, rather stupid ala-könül z. unwillingly, reluctantly, with

reluctance

alaq I. i. weed; alaq etmək / vurmaq to

weed (d.), to weed out (d.); alaq basmaq to be* overgrown with weeds, to be* weedgrown II. s.: alaq otları

weeds, weedery

alaqanad i. zool. siskin

alaqapı i. 1. arch; 2. bax darvaza ala-qara s. 1. (rəng) black-white; 2. (əlyaz-

ması) illegible, undecipherable [-sa9-] alaqaranlıq I. i. 1. (axşam çağı / vaxtı) dusk, semi-darkness, twilight; 2.

(səhər lap tezdən) dawn, day-break II. z. at dawn, at day-break; before day-break, before dawn; alaqaranlıq

oyanmaq to wake* up at dawn / at day-break; ala- qaran lıq işə getmək to go* to work at

dawn / at day-break

alaqarğa i. zool. crow [krou]

alaqarın I. s. half-starved; alaqarın olmaq

to be* half-starved, to eat not enough II. z.: alaqarın yemək to eat* little, to eat* not enough

alaqçı i. bax alaqvuran

alaqçılıq i. the job of a weeder

alaqkeş i. k.t. hoe, mattock

alaqlamaq f. to weed (d.), to hoe (d.); bağı

alaqlamaq to weed the garden alaqlanmaq f. to be* weeded, to be* weed-

grown

alaqlı s. weedy; alaqlı bağ a weedy garden;

alaqlı tarla weedy / weedgrown field alaqlıq i. brushwood, weeds pl., weedy place alaqlılıq i. weediness

alaqotu i. weed

alaqsız s. weedless, alaqsız olmaq to be*

weedless

alaqsızlıq i. the state of being weedless alaqurşaq i. rainbow

alaqvuran i. weeder

alalanmaq I. f. k.t. to be* grown with weeds,

to become* weedy; Bağ alaqlanıb The garden is overgrown with weeds II. f. tib. to be* taken ill with

albinism

alalı

alalı I. s. bax alaqlı II. s. (dərisində ağ ləkə olan) (i.s.) with albinism, (i.s.) having albinism

alalıq I. i. bax alaqlıq II. i. tib. albinism alan i. 1. recipient; 2. d.d. (rüşvət) bribe-

taker; amer. grafter

ala-nəm s. half-dried, half-damp

alapaça I. i. a horse (or other animals) with

white spots on the thigh II. s. skewbald,

piebald

ala-seyrək I. s. 1. thin, sparse; ala-seyrək

meşə sparse wood; ala-seyrək dişlər widely sparsed teeth; 2. (ev və s.) strag- gling; ala-seyrək evlər

straggling houses II. z. few and far-between; seldom, rarely

alasəy s. half-witted, weak-minded, weak- headed

alasəylik i. weak-mindedness, half-witted- ness, weak-headedness

ala-sütül s. bax ala-dəymiş

alaşa i. bax yabı

ala-tala I. s. bax ala-seyrək I II. z. irregu-

larly, separately, now here, now there ala-tələsik z. in a hurry, hurriedly, hastily; ala-tələsik içəri girmək to

come* in hurriedly, to hurry in / into; ala-tələsik qayıtmaq to hurry back; ala-tələsik nə- ticə çıxarmaq to

draw* a hasty conclu- sion; ala-tələsik tərk etmək to leave* in

a hurry

ala-tələsiklik i. haste, hastiness, hurry ala-toran I. i. dawn, day-break II. z. at dawn,

at day-break; ~ işə getmək to go* to work

at dawn / at day-break

ala-toranlıq i. half-dark, semi-darkness ada-ula top. i. weeds, weedery

alay i. regiment hərbi-hava ~ı air regiment;

(İngiltərədə) group (in air forces) alay-alay z. regiment by regiment; regiment

after regiment

ala-yarım s. bax ala-babat

ala-yarımçıq I. s. unfinished, half-made;

half done, partly done II. z. incompletely,

imperfectly

ala-yarımçıqlıq i. imperfection, incom-

pleteness

ala-yetişmiş s. bax ala-dəymiş ala-yonca i. bot. clover

ala-yoncalıq i. an area sown with clover

alçaldıcı

albalı I. i. (meyvə) cherries pl. II. s. cherry; ~ ağacı cherry (-tree); ~ bağı cherry orchard; ~ çiçəyi cherry

blossom; ~ mü- rəbbəsi cherry preserve / jam

albalılıq i. cherry orchard; cherry grove alban I. i. albanian II. s. albanian; ~ dili

Albanian, the Albanian language albanca z. Albanian; ~ danışmaq to speak* Albanian; ~ yazmaq to write (in)

Albanian

albatros i. zool. albatross albinizm i. biol. albinism albinos i. albino (pl.-os) albom i. album

albuxara i. albukhara (a special sort of dried plum)

alça I. i. alycha, cherry-plum II. s. cherry- plum; ~ ağacı cherry-plum tree

alçaq I. i. rascal, scoundrel, villian II. s. 1. (müxt. mənada) low: ~ divar / körpü / hasar / şkaf və s. low wall /

bridge / fence / shelf, etc; ~ temperatur low tempera- ture; ~ ev low building / house; 2. (yara- maz) base,

mean, low; ~ hərəkət mean / base action; ~ adam a low fellow / man*, a mean creature III. z. bax

alçaqcasına

alçaqboy s. shortish, undersized; stunted alçaqboylu s. bax alçaqboy

alçaqcasına z. meanly, basely, scoundrelly alçaqdaban s. low heeled; ~ ayaqqabı low

heeled shoes

alçaqdabanlı s. bax alçaqdaban alçaqlandırmaq f. to make* low (d.)

/ short (d.)

alçaqlanmaq f. to get* / to become* low, to

grow* short

alçaqlaşdırmaq f. bax alçaqlandırmaq alçaqlaşmaq f. bax alçaqlanmaq alçaqlatmaq f. bax alçaqlandırmaq

alçaqlıq i. baseness, meanness, lowness; Bu

onun tərəfindən alçaqlıqdır It is mean

of him / her

alçaqtavan s. bax alçaqtavanlı alçaqtavanlı s. low-ceilinged; (i.s.) of low

ceiling; ~ otaq low-ceilinged room, a room

of low ceiling

alçalan s. 1. dilç. falling; ~ ton falling tone;

2. descending; ~ xətlə in a descending line alçaldıcı s. humiliating; ~ şərait humiliat-

ing situation

alçaldıcılıq

alçaldıcılıq i. humiliation, insulting, insult, abasement

alçaldılmaq f. 1. (aşağı endirilmək) to be* lowered / reduced; to be* brought down; 2. (təhqir edilmək) to

be* humiliated / abased

alçalıq i. cherry-plum grove

alçalma fi. humiliation, abasement alçalmaq f. 1. to fall* / to go* down; to be

little 2. məc. to abase oneself, to stoop (to) alçaltmaq f. to lower (d.), to abase (d.), to humiliate (d.); özünü

~ to lower / to abase oneself; səsini ~ to lower one’s voice; tavanı ~ to lower the ceilings; bir kəsin vüqarını ~

to humiliate smb.’s pride;

özünü ~ to lower oneself

aldadıcı s. deceptive, delusive; ~ hava

deceptive weather; ~ sakitlik deceptive quiet; Xarici görkəm çox vaxt aldadıcı olur Appearances are often

deceptive; ~ vədlər delusive promises

aldadıcılıq i. deceitfulness, delusiveness aldadılmaq f. 1. to be* deceived; 2. (ta-

mahlandırılmaq) to be* seduced aldanılmaq f. bax aldadılmaq

aldanış i. bax aldanma

aldanma i. error, delusion

aldanmaq f. 1. to be* deceived; 2. (tamah-

dan) to be* tempted / enticed; 3. (səhv etmək) to be* mistaken, to make* a mis- take

aldatma i. deception, trickery

aldatmaq f. 1. to deceive (d.); (fırıldaq

gəlmək) to swindle (d.); 2. (tamahlan- dırmaq) to entice (d+to inf.), to tempt (d+to inf.); to seduce (d.); 3.

(vədə xilaf çıxmaq) to break* a promise; 4. (xəyanət etmək) to betray (d.); (ər-arvadlı əda) to be* false (to)

aldehit i. kim. aldehyde

aldəyişik i. 1. substitution (of smth. false for

smth. real); 2. wrong; ~ salmaq 1) to mix up (d. with), to confuse (d. with); 2) to exchange

aldırmaq f. to ask / to force smb. to buy (d.) aldırtmaq f. bax aldırmaq

alebastr i. alabaster

aleksandrit i. miner. alexandrite (qiymətli

daş) 42

alət

al-əlvan s. colourful, highly coloured, many- coloured, motley; ~ paltar a colourful dress; ~ qanadlı quş a bird

with colourful wings

aləm i. 1. (dünya) world; bütün ~də all over the world, the world over, in the whole world; 2. (sahə) world,

kingdom; elm ~i the scientific world; mənəvi ~ inner world; maddi ~ material world; world of matter;

kitablar ~i the world of books; incəsənət ~i the world of art; musiqi ~i the world of music, the musical world;

ticarət ~i the world of commerce; canlı ~ the organic world; heyvanlar ~i animal world; bitkilər ~i vegetable

world / king- dom; minerallar ~i mineral kingdom; fi- kirlər ~i kingdom of thought; ədəbiyyat ~i literary

world; daxili ~ inward / inner life; 3. (çox. çox miqdar) world; bir ~ pul a world of money; bir ~ günahı olmaq

to have* a world of faults; özünə bir ~ əziy- yət vermək to give*oneself a world of trouble; özünü bir ~

əziyyətə salmaq to bring* upon oneself a world of trouble; 4. (camaat, adamlar mənasında) ~i ayağa

qaldırmaq to raise a general alarm; ~i başına götürmək / yığmaq (qışqır- maq, səs-küy salmaq) to shout / to

yell at the top of one’s voice, to set* up a clam- our; ~ə yaymaq / car çəkmək to proclaim from the house

top (d.); f. to wash one’s dirty linen in public ; Aləm bilir ki... All the world knows that...

alət I. i. 1. tool, implement, instrument; əmək ~ləri tools; istehsal ~ləri imple- ments / instruments of

production; dəqiq ~lər precision instruments; kənd təsər- rüfat ~ləri agricultural implements; bağ- çılıq ~ləri

gardener’s tools, gardening implements; musiqi ~ləri musical instru- ments; simli ~lər stringed instruments;

nəfəs ~ləri wind instruments; xalq çalğı ~ləri folk musical instruments; xarratlıq ~ləri carpenter’s tools;

cərrahlıq ~ləri surgical instruments; 2. (oyuncaq) tool, instrument; bir kəsin əlində ~ olmaq to be* an

instrument in smb.’s hands; 3. id. apparatus; gimnastik ~lər gymnastic apparatus, apparatus gymnastics; Pis

işçi

alətqayıran

aləti təqsirkar görər at. söz. ≅ A bad workman quarrels with his tools II. s. tool- making; tool; ~ istehsalı tool

production

alətqayıran i. toolmaker

alğı i. purchase [-s-], buying [ba9-] alğı-satqı I. i. buying and selling II. s. buy-

ing and selling; ~ müqaviləsi buying and

selling contract

alıb-aldatma fi. deception, trickery, fraud

[fr6:d]

alıb-aldatmaq f. to deceive (d.); to swin-

dle (d.)

alıb-satma fi. resale, speculation, profi-

teering

alıb-satmaq f. to speculate (in) alıb-verəcək i. alıb-verəcəyi olmamaq to

have* no connection / relation; Mənim onunla heç bir alıb-verəcəyim yoxdur I have no connection with him

/ her

alıcı I. i. buyer, purchaser II. s. 1. reception; ~ məntəqə reception centre; 2. (cəld) rapid, quick; 3. (yırtıcı)

wild; ~ quş beast / bird of prey

alıcılıq s. purchasing; ~ qabiliyyəti purchas- ing power; əhalinin ~ qabiliyyəti the pur- chasing power of the

population; mana- tın ~ qabiliyyəti the purchasing power of manat

alıq i. girth; f. alığını aşırmaq to overcome* (d.), to defeat (d.), to prevail (d.)

alıqlamaq f. 1. to girth (d.); 2. məc. d.d. to bend* to one’s will (d.), to override (d.)

alıqlanmaq f. to be* girthed alıqlatdırmaq f. bax alıqlatmaq alıqlatmaq f. to ask / to cause s.o. to girth (d.)

alıqlı s. girthed, the state of being girthed alın I. i. forehead; geniş ~ large forehead,

open forehead; dar ~ narrow forehead, Alnında / alnına yazılıb Writ large on one’s face II. s. anat. frontal; ~

sümüyü frontal bone; ~ təri ilə qazanmaq to earn honestly (d.)

alınlı s. (i.s.) with a large forehead, (i.s.) having a large forehead

alınma s. ~ sözlər dilç. borrowings, loan- words

alınmaq f. 1. to be* bought, to be* received 2. (borc alınmaq) to be* loaned / bor- rowed; 3. (incimək) to

be* offended;

alışqan

4. (meydana çıxmaq) to turn out; Nəticə

əla alındı The result turned out brilliant alınmaz s. 1. invincible, unconquerable; 2. inaccessible;

impregnable; ~ qala / dü-

şərgə impregnable fortress / camp alınmazlıq i. impregnability, inaccessibility alısın i. k.t. aftermath, after-

grass

alış s. purchase; ~ qiyməti purchase price [-s] alışdırıcı s. bax alışqan II

alışdırılmaq f. 1. to be* lit / lighted up;

2. tex. to be* switched on the ignition alışdırma fi. I. (yandırma) 1. lighting; 2. ignition; ~ şamları tex.

sparking plugs

II. (uyğunlaşdırma) acclimatization alışdırmaq I. f. (yandırmaq) to kindle (d.), to set* on fire (d.); odunu ~ to

kindle the wood; asan alışdırmaq to kindle easily; Qığılcım quru odunu alışdırdı The spark kindled the dry

wood II. f. 1. (öyrətmək) to train (d. to), to inure [i`nju7] (d.to), to school (d. to); bir kəsi nizam-intizama ~ to

train smb. to discipline; bir kəsi qaydaya ~ to train smb. to be orderly; bir kəsi tezdən qalxmağa ~ to train

smb. to early rising; bədəni soyuğa / istiyə ~ to inure the body to cold / to heat; özünü təmkinli / hövsələli

olmağa ~ to school oneself to patience; 2. (uyğunlaşdırmaq) to attach (d. to); to acclimatize (d. to); uşağı

özünə ~ to attach the child to one- self; özünü ətraf mühitə ~ to acclimatize

oneself to the surroundings alışıb-verişmək f. to come* to an agreement

/ arrangement, to arrange things (with), to

make* / to strike* a bargain alışıb-yanmaq f. 1. to take* / to catch* fire,

to take* flare, to be* on fire; məc. to take* fire; to flare up; Ev alışıb-yanır The house is on fire; 2. (həm də

məc.) to burn* (with), to have* a burning desire (d. to inf), to be* eager (to+inf); arzudan ~ to burn* with

desire; f. Torpaq onun ayaq- ları altında alışıb-yanırdı The place was getting too hot for him; 3. (yüksək istiliyi

olmaq) to have* a high temperature; Uşaq qızdırmadan alışıb-yanır The child has a high temperature

alışqan I. i. 1. cigarette lighter; 2. kindling; brushwood, dry branches, firebrand II. s.

alışqanlıq

inflammable; amer. flammable; ~ qaz

flammable gas

alışqanlıq i. 1. inflammability; 2. bax alış-

qan II

alışma I. i. slaughter of a cattle for dividing

among some people II. i. (uyğunlaşma) adaptation; getting / becoming accustomed / used

alışmaq I. f. 1. (yanmaq) to take* / to catch* fire; to blaze up; 2. məc. to take* fire, to flare up; 3. to kindle;

asan ~ to kindle eas- ily; Biz odunu alışdırmağa çalışdıq, la- kin o, asanlıqla alışmadı We tried to kin- dle the

wood but it didn’t kindle easily II. f. 1. (uyğunlaşmaq) to be* used (to d.) / accustomed (to d.), to get*

accustomed / used (to, to ger.) to get* into the way (of ger.); kənd / şəhər həyatına ~ to be* used /

accustomed to country / city life; tezdən durmağa / qalxmağa ~ to be* accustomed to getting up early, to

be* used to rising early; ağır işləməyə ~ to be* used to work hard; soyuğa / istiyə ~ to be* used to cold / to

heat; Siz tezliklə buna alışacaqsınız You’ll soon get used to it; O, səhər tez- dən durmağa / qalxmağa alışıb He

/ She is accustomed to getting up early; Uşaq tezliklə nənəsinə alışdı The child soon got accustomed to his

grandmother, Mən buna alışmamışam I’m not accustomed to it; 2. (rahatlaşmaq) to make* oneself at home,

to grow* roots, to feel* at home

alış-veriş i. bax alver

alış-verişçi i. bax alverçi

ali s. 1. (ən yüksək) the highest; ~ keyfiyyət

highest quality; (əmtəə haq.) superior quality; 2. (baş, əsas) supreme; ~ dövlət orqanları supreme organs of

government; ~ məhkəmə Supreme Court; ~ baş ko- mandan Supreme Commander-in-Chief; 3. (təhsil haq.)

higher; ~ təhsil higher education; ~ təhsil ocaqları higher educa- tional establishments, institutes of higher

education; ~ məktəb higher institutes of learning / education, the Higher School; ~ riyaziyyat higher

mathematics

alibi i. hüq. alibi

alicənab I. s. noble, generous; ~ hərəkət a

noble action / deed; II. z. özünü ~ gös- tərmək to play at being generous / noble

alqışlamaq

alicənabcasına z. nobly, generously, mag- nanimously

alicənablıq i. nobility, nobleness, generos- ity; ~ etmək / göstərmək to act nobly

alicənablıqla z. bax alicənabcasına

alim I. i. scientist; (humanitar elm sahə- sində) scholar; ~ olmaq to be* a scientist, (humanitar elm

sahəsində) to be a scholar; məşhur ~ olmaq to be* a well known / celebrated / famous scientist; (humanitar

elm sahəsində) to be* a well known / celebrated / famous scholar II. s.

learned, erudite; ~ adam a learned man* alimanə z. bax alimcəsinə

alimcəsinə z. like a scientist, as a scientist;

like / as a scholar

aliment i. alimony; ~ vermək to give*

alimony

alimentçi i. man paying alimony alimənsəb I. i. dignitary, high official II. s.

dignified; ~ adam a dignified man* alimi-biəməl i. pseudo-scientist; (humani-

tar elm sahəsində) pseudo scholar alimlik I. i. learning, erudition II. s. learned, erudite; ~ dərəcəsi academic

degree; ~ adı

academic status

alitəhsilli I. i. a person having gained high-

er education II. s. highly educated; (i.s.)

having higher education

alkoqol I. i. 1. alcohol; (içki) spirit (s) pl;

2. (əyyaş) drunkard, dipsomaniac II. s. alcoholic; ~ içkilər spirituous liquors, strong drinks, spirits

alkoqolizm i. alcoholism, dipsomania alkoqollu s. bax alkoqol II

alkoqolsuz s. non-alcoholic; ~ içki non-alco-

holic / temperance drink; d.d. soft drink;

~ restoran a temperance restaurant al-qan i. red blood ~a boyamaq to beat* to

death, to beat* black and blue

al-qırmızı s. bright red, vermilion

alqış i. applause, clapping; cheers pl.; sü -

rəkli ~lar loud and prolonged applause sing.; gurultulu ~lar storm of applause sing.; d.d. loud cheers

alqışlamaq f. to applaud (d.), to cheer (d.); ucadan / hərarətlə ~ to applaud loudly / vigorously; aktyoru /

musiqiçini ~ to applaud an actor / a musician

alqışlanmaq

alqışlanmaq f. to be* applauded (by), to be* cheered (by)

alqoritm i. riyaz. algorithm

alqoritmik s. riyaz. algorithmic

Allah i. Allah; God; (Tək) Allah bilir God

(alone) knows; Allah bilir o hara getdi God knows where he / she went, He / She went God knows where;

Allaha şükür! Thank God! Allaha şükür, gəlib çıxdın. Thank God, you’ve come; Allah eləməsin God forbid /

grant that; Allah xatirinə! For God’s sake! For goodness’ sake! Allah xatirinə danışmayın! For God’s / good-

ness’ sake stop talking!; Allah haqqı Really and truly; Ay Allah! My God! My goodness! Goodness me! Allah

qoysa... God willing... If fortune favour...

allahaxtarıcılıq i. tar. “God-seeking” allahlıq i. ~ etmək to hold* sway (over), to exceed one’s power

limitlessly; ~ iddia- sında olmaq to long for a limitless power allahpayı i. alms [a:mz], handout; ~ istə- mək to

beg, to go* begging; ~ vermək to

give* alms

allahpərəst I. i. 1. devout person; 2. pilgrim

II. s. devout, pious, religious allahpərəstlik i. devotion, piety

allahsız I. i. atheist [`e9499st] II. s. godless,

ungodly; (məc.) shameless, dishonest, bold III. z. godlessly, in a godless manner; (məc.) shamelessly,

dishonestly

allahsızcasına z. godlessly; shamelessly allahsızlıq i. godlessness, atheism allah-tala i. bax allah

allahu-əkbər i. almighty God / Allah allandırmaq f. to rouge (d.), to use rouge,

to put* rouge on; yanağını ~ to put* rouge

on one’s cheeks

allanmaq f. 1. to become* / to get* rouged;

2. (dəyməyə başlamaq: meyvə) to start

to ripe; 3. bax aldanmaq

allaşdırmaq f. to redden (d.), to flush (d.);

(yanağı) to rouge (d.)

allaşmaq f. 1. to redden, to grow* rosy;

2. (dəyməyə başlamaq) to start to become

ripe

alleqorik s. allegorical; ~ üslub allegorical

style

alleqoriya i. allegory

almaq

alleqro i. mus. allegro

allergik s. allergic

allergiya i. tib. allergy

allı-bəzəkli s. bax al-yaşıl (2-ci mənada) allı-güllü s. many-coloured, variegated;

beautiful

allıq i. crimson, blush, redness

alma I. i. apple; qırmızı ~ red apple; sarı

~ yellow apple II. s. apple; ~ağacı apple- tree; ~ çiçəyi apple blossom; ~ şirəsi apple juice; ~ piroqu apple-pie;

~ budağı apple- tree branch; ~ cemi apple jam

almaq f. 1. to get*; bilet almaq to get* tick- ets; pul ~ to get* money; icazə ~ to get* permission (from d.);

bir kəsdən cavab ~ to get* an answer from smb.; mükafat ~ to get* a prize; yaxşı əmək haqqı ~ to get* good

wages; Siz nə qədər alırsınız (maaş)? How much do you get? məktub ~ to get* a letter; yaxşı / pis xəbər ~ to

get* good* / bad* news xaricdən bir şey ~ to get* smth. from abroad; kitab / palto / kostyum / papaq və s. ~

to get* a book /acoat/asuit/ahat,etc.(at,from);xa- ricdən mal ~ to get* commodities from abroad; bir şeyi

çox ucuz ~ to get* smth. very cheap; (telefonla) Siz Londonu ala bildinizmi? Did you get London?; 2. to

take*; hakimiyyəti ələ ~ to take* / to sieze power; qalanı / şəhəri hücumla ~ to take* a fortress / a town by

storm; əsir ~ to take* a prisoner; dərs ~ to take* lessons; kitab- xanadan kitab ~ (götürmək) to take* a book

from the library; payını ~ to take* one’s part; əvvəlcədən bilet ~ to take* seats in advance; rüşvət ~ to take*

bribe; arvad ~ to take* a wife; O, arvad almaq istəyir He is going to take a wife; nəfəs ~ to take* (a) breath;

dincini ~ to take* / to have a rest; 3. to receive; to obtain; məktub / teleqram / hədiyyə / məlumat / xəbər

və s. ~ to receive / to obtain a let- ter / a telegram / a gift / information / news, etc.; xəbərdarlıq ~ to receive

a warning; maaş ~ to receive one’s salary; sifariş ~ to receive an order; yaxşı təhsil ~ to receive a good

education; yara ~ to receive a wound; 4. (pulla almaq) to buy*; bir kəs- dən bir şey ~ to buy* smth. from

smb.;

almalıq

satılmış bir şeyi geri ~ to buy* back (d.); satın ~ (rüşvət verməklə öz tərəfinə çəkmək) to buy* over; ucuz ~ to

buy* (d.) cheap; baha ~ to buy* dearly; həbsə ~ to arrest (d.), to put* under arrest; özünü ələ ~ to pull

oneself ; 5. ( zəbt et mək) to conquer; ölkəni ~ to conquer a country; 6. to occupy (d.), to capture (d.); ərazi /

şəhər ~ to occupy a territory / a town; to capture a city / a town

almalıq i. apple orchard, apple grove alman I. i. German II. s. German; ~ dili

German, the German language

almanca z. German; ~ danışmaq to speak* German; ~ azərbaycanca lüğət German- Azerbaijani dictionary;

Məktub almanca yazılmışdı The letter was written in

German

almanax i. (ədəbi məcmuə) anthology, lit-

erary miscellany

almanlaşdırma i. Germanization almanlaşdırmaq f. to germanize (d.) almanlaşmaq f. to get* / to become*

German

almanpərəst i. Germanophil(e) almanpərəstlik i. the state of being

Germanophil

almayanaq s. red-cheeked, apple-cheeked almayanaqlı s. bax almayanaq

almaz I. i. 1. diamond; 2. (ayna kəsmək

üçün alət) glazier’s diamond; cilalan- mamış ~ rough diamond; qara ~ (daş kömür) black diamond II. s.

diamond; ~ broşka diamond brooch; ~ şaxtası dia- mond mine / field; ~ yatağı diamond bed

alnıaçıq s. blameless, honest, faultless alnıaçıqlıq i. faultlessness, blamelessness alnıyekə s. (i.s.) with a large

forehead; hav-

ing a large forehead

alo nid. hello!

alov i. flame, flare; blaze; ~ bürümək to

catch* / to take* fire, to become* inflamed; ~un dilləri tongues of flame; qəzəb ~ları the flames of anger /

wrath; ~da yanmaq to go* up in flames, to be* burnt in a fire; Alovdur! (hirsli adam haq.) Fire-brand!

Qığılcımdan alov doğar The spark will kindle a flame

alovlandırılmaq f. to be* flamed / ignited 46

altdan-altdan

alovlandırmaq f. 1. to flame (d.), to ignite (d.), to set* on fire; 2. məc. to rouse (d.), to excite (d.)

alovlanma fi. inflammation, ignition; ~ nöq- təsi ignition point

alovlanmaq f. to flame, to take* / to catch* fire, to break* / to burst* into flame; məc. to be* flushed; to

burn (with); ehtirasdan ~ to burn with passion, to get* excited, to get* into a temper / passion

alovlatdırmaq f. bax alovlatmaq alovlatmaq f. to flame (d.), to ignite (d.) to cause to flame (d.); məc. to

cause to get

excited / into a temper

alovlu s. 1. flaming, fiery; 2. məc. ardent,

flaming, passionate, fervent; ~ baxış fiery glance; ~ vətənpərvərlik ardent / flaming patriotism; ~

vətənpərvər ardent / flam- ing patriot; ~ salam heartfelt / warmest greeting; ~ nitq fervent / impassioned

speech; ~ arzu burning / fervent desire; ~ məhəbbət / eşq ardent love

alovluluq i. ardency, fervency, passion alovsaçan i. hərb. (silah) flame-thrower alovsuz s. flameless; ~ yanma

flameless

burning

aloye i. bot. aloe

alp s. alpine; ~ çəmənlikləri alpine grass-

lands / meadows

alpinist I. i. alpinist II. s. alpinist; ~ düşər-

gəsi alpinist / mountaineering camp alpinizm i. alpinism; mountaineering

alt I. i. 1. (musiqi aləti) viola; 2. (müğənni

səsi) alto II. i. bottom; dibçəyin ~ı the bot- tom of the pot III. s. lower, nether, under; ground; ~ çənə lower /

under jaw*; ~ qat under layer; ~ paltarı underclothing, underwear; ~ dodaq nether lip; Onun alt dodağı

titrədi His / Her nether lip trembled

alt-alta z. one on another, one under another altda z. below, underneath; (aşağı mərtəbə)

downstairs

altdan z. from below, from the bottom;

~ bax maq to look from below; ~ yuxarı upwards; bir kəsə ~ yuxarı baxmaq to look up at smb.

altdan-altdan z. secretly, in secret; in an underhand way; ~ baxmaq to glower (at), to look from under the

brows; ~ iş görmək to act secretly / in an underhand way;

altdan-üstdən

Cavab vermək əvəzinə, o mənə altdan- altdan baxdı Instead of answering he / she glowered (at me)

altdan-üstdən z. from here, from there; ~ danışmaq to speak* dishonestly / deceit- fully

altdan-yuxarı z. up, upwards; ~ baxmaq to look up (wards); ~ya qədər from top to bottom

alternativ I. i. alternative II. s. alternative; ~ suallar qram. alternative questions

altı sy. six; ~ oğlan six boys; ~ manat six manats

altı-altı z. in sixes

altıaylıq I. i. prematurely born child; Altı-

aylıq olma! Don’t be in a hurry! II. s. 1. (müddət mənasında) (i.s.) of six months, six-month; 2. (yaş

mənasında) six-month-old; ~ uşaq six-month-old baby / child

altıbarmaq s. six-fingered

altıbarmaqlı s. bax altıbarmaq altıbarmaqlılıq i. the state of having six

fingers

altıbucaq I. i. hexagon II. s. bax altıbucaqlı altıbucaqlı s. hexagonal

altıca sy. only / just six

altıcildli s. six-volume

alticildlik i. six-volume edition

altıgünlük I. i. six days; six-day II. s. of six

days, six-day; ~ istirahət six-day rest altıillik s. 1. (müddət mənasında) (i.s.) of six years; six-year; 2. (yaş) (i.s.)

of six

years, six-year-old

altıkünclü s. bax altıbucaqlı

altıqat s. sixfold

altıqatlı s. bax altıqat

altılıq i. 1. (rəqəm) a six; 2. (kartda) the

six of...

altımərtəbə I. i. six-storeyed building II. s.

six-storeyed; ~ bina six-storeyed building altımərtəbəli s. bax altımərtəbə II

altıncı I. sy. sixth; ~ səhifə / fəsil / nömrə

page / chapter / number six II. z. sixth;

O, altıncı gəldi He / She arrived sixth altında qoş. under, beneath; stolun ~ under thetable; ağacın ~ under /

beneath the tree; suyun ~ under the water; onun rəhbər- liyi ~ under his / her leadership; nəzarət

alver

~ under control; alkoqolun təsiri ~ under the influence of alcohol; qorxu ~ yaşa- maq to live under (the)

threat; istilaçı- ların zülmü ~ beneath the yoke of the conquerors; kəndin ~ beneath the village; Onun

başının altında balınc var idi There was a pillow beneath his / her head

altıtərəfli I. i. riyaz. hexahedron II. s. riyaz. hexahedral

altıyaşar (heyvan haq.) s. six-year-old, (i.s.) of six-years

altıyaşlı s. (i.s.) of six years, six-year-old; ~ uşaq a child of six years, a six-year-old child

altmış sy. sixty; ~ yaşlı kişi a man* of sixty altmışıncı sy. sixtieth; ~ səhifə page sixty;

~ illər the sixties

altmışyaşlı s. sixty-year-old; ~ kişi a man*

of sixty, sixty-year-old man*

altun I. i. bax qızıl I II. i. bax qızıl II altüst z. upside-down, one on another; ~ et- mək 1) (qarışdırmaq) to put*

everything into disorder, to make* untidy (d.); 2) (dağıtmaq) to destroy completely (d.); 3) (məhv etmək) to

defeat completely (d.), to put* to complete rout (d.); ~ olmaq 1) (qarışmaq) to become* untidy, to be* put

into disorder; 2) (dağıdılmaq) to be* destroyed completely, to be* put to com- plete rout; Hər şey alt-üst

oldu Everything

went wrong

aludə s. ~ olmaq to be* carried away / cap-

tivated, to take* great interest (in), to go* mad (on smth.); d.d. to take* a fancy to (smb. smth.); ~ olmuş

charmed, fascinated, captivated

aludəçilik i. bax aludəlik

aludəlik i. 1. liking (for), predilection (for);

2. partiality (to, for); bir kəsə ~ göstər- mək to treat smb. with partiality, to adopt a partial / prejudiced

attitude towards smb.

aludəliklə z. with partiality, with prejudice; with animation

alüminium I. i. aluminium II. s. aluminium alveol i. anat. alvolus (pl. -li)

alveolyar s. anat., dilç. alveolar

alver i. trade, commerce; ~ etmək to trade

(in smth.), to be* engaged in commerce; bir kəslə ~ etmək 1) to trade with smb.;

alverçi

2) (mənfi mənada) to speculate (with) smb.; xüsusi ~ private trade; xırda ~ small trade; ipək (yun, pambıq) ~i

etmək to trade in silk (wool, cotton)

alverçi i. 1. dealer, trader; (dükançı) trades- man; at ~si horse dealer; köhnə maşın ~si a used-car dealer; 2.

(az tapılan malları baha qiymətə satan) profiteer, speculator, second-hand dealer

alverçilik i. 1. (alış-satış) trade; (geniş miq- yaslı) commerce; 2. profiteering, specula- tion; ~ etmək to trade

(in), to be* busy in trade; to speculate (in)

alyanaq s. red-cheeked, rosy cheeked; ~ qız / uşaq və s. red-cheeked girl / child* etc.

alyanaqlı s. bax alyanaq

alyans i. alliance, union

al-yaşıl I. s. 1. bright green; 2. colourful;

multi-coloured; ~ paltar a colourful dress II. z. colourfully; ~ geyinmək to dress colourfully

amal i. bax məqsəd

aman I. i. quarter, mercy; chance, possibil-

ity; ~ vermək to give* a quarter; bir kəsə ~ vermək to give* a quarter / a chance to smb.; ~ verməmək to

give* no quarter; ~ istəmək to ask for quarter / mercy, to cry quarter; Aman günüdür! For God’s sake! Aman

Allah! Oh, God! My God! II. nid. oh! ah!

amanabənd s. bax amanı

aman-aman nid. oh! ah!

amanat i. money or a thing given to smb. to

keep temporarily

amanı s. unstable, fragile, not strong / solid

/ durable; ~ sülh fragile / unstable peace amansız I. s. merciless, pitiless, ruthless; severe; ~ düşmən ruthless

enemy; ~ rəf- tar ruthless / severe treatment; ~ hökm severe sentence ~ cəza severe punishment II. z.

ruthlessly, severely; bir kəslə ~ rəf- tar etmək to be* severe with smb., to treat

smb. in a strict / severe way

amansızca z. bax amansız II amansızcasına z. baz amansız II amansızlaşmaq f. to become* hardened /

embittered / merciless

amansızlıq i. mercilessness, ruthlessness,

cruelty, severity; ~ göstərmək to show* mercilessness / ruthlessness

amirlik

aman-zaman s. only, sole; ~ bir uşaq an only child; ~ bir oğlu olmaq to have* an only son

ambarçı i. bax anbardar

ambarçılıq i. bax anbardarlıq ambardarlıq i. bax anbardarlıq ambulator s. ~ xəstə out-patient, walking

patient

ambulatoriya i. out-patient’s clinic / depart-

ment

Amerika s. American; ~ oyunu American

play; ~ inqilabı American Revolution (azadlıq uğrunda müharibə, 1775-1783); ~ xalqı American people

amerikalı i. American; d.d. Yankee, amer. Yank; ~lar top. i. the Americans

amerikan s. American; ~ futbolu soccer, American football

amerikanizm i. (dilçilikdə) Americanism amerikanlaşdırmaq f. to americanize (d.) amerikanlaşmış fs.

americanized amfibiya i. amphibian

amfiteatr i. teatr. circle, amphitheatre; amer. parterre

amil i. 1. factor; müvəqqəti ~lər transitory factors; daimi təsir göstərən ~lər per- manent factors; əsas ~ main

factor; 2. stimulus (pl. -li), incentives; maddi və mənəvi ~lər material and moral incen- tives; həqiqi ~ true

incentive; Ciddi iş- ləmək üçün heç bir amil yox idi There was no incentive to work hard

amin nid. amen! [a:-]; bir şeyə ~ demək to say* amen to smth.; ~ demək məc. to agree with everybody and

everything; to say “Yes”; ~ deyən yes-man; O, amin deyəndir He is a yes-man

amir i. ruler, sovereign [s6vr9n]

amiranə I. s. imperious, imperative, author-

itative; ~ ton an imperious tone; ~ səs an imperious / authoritative voice; ~ davranış an imperative manner;

~ hərəkət impe- rious / imperative gesture; ~ baxış impe- rious ook II. z. imperiously, imperatively,

authoritatively; bir şeyi ~ demək to say* smth. imperatively / in an imperative tone

amiranəlik i. imperiousness, authoritative- ness

amirlik i. dominion, domination

amma

amma bağ. but, while; however; O, həkim- dir, amma mən müəlliməm He / She is a doctor but I’m a

teacher; Soyuqdur, amma biz getməliyik It’s cold, however, we must go

amnistiya i. amnesty; free pardon; ~ elan etmək to announce / to grant an amnesty; ümumi ~ general

amnesty / pardon

amoral s. amoral, immoral

amorf s. amorphous

amorfizm i. amorphizm

amorfluq i. amorphousness

amortizasiya i. hüq., iqt. amortization; tex.

shock-absorbtion

amortizator i. shock-absorber

amper i. fiz. ampere

amper-saat i. fiz. ampere hour

amplituda i. fiz. amplitude

amputasiya i. tib. amputation; ~ etmək to

amputate (d.)

amyöb i. zool. amoeba (pl.-as,-ae)

an i. moment, instant; bir ~da in a moment,

in a flash / twinkling; həmin ~da at that very instant, in the same instant; son ~da at the last moment; hər ~

at every moment; bir ~lıq for a moment; o ~da at that moment; Bir an gözləyin Wait a moment, Just a

moment; boş ~lar odd moments; istənilən ~ at any moment

ana I. i. mother; d.d. mamma; amer. mum, ma [ma:]; qəhrəman ~ Mother Heroine; ~dan olmaq bax

doğulmaq; çox uşaqlı ~ mother of many children, mother of a large family; dul ~ unmarried mother;

mehriban ~ kind mother; qəddar ~ a cruel mother; doğma ~ one’s own mother; ~ kimi motherlike II. s. 1.

maternal; mother, motherly; ~ hissiyatı maternal instinct ~ baba maternal grandfather; ~ nənə maternal

grandmother; ~ vətən mother country; ~ məhəbbəti mother love; 2. native; ~ torpaq native land; ~ dili

mother tongue, native language; 3. moth- er’s; ~ andı mother’s oath; ~ laylası moth- er’s lullaby, cradle-

song; ~ uşağı mother’s darling; amer. (oğlan) mamma’s boy, (qız) mamma’s girl

ana-bacı i. 1. mother and sister; 2. relatives; ~ kimi as / like relatives, like bosom friends

anaş

ana-bala i. mother and baby; ~ kimi yaşa- maq to live in at one / in harmony

anabir s. uterine; ~ bacılar uterine / half sis- ters; ~ qardaşlar uterine / half brothers anac s. k.t.: ~ qoyun

ewe [ju:]; ~ donuz sow

[sau]

anacan i. mummy (qısa var.) mum anacığaz i. bax anacan

anadanbir s. bax anabir

anadangəlmə s. 1. (qabiliyyət, istedad)

innate, inborn; born; ~ aktyor a born actor; ~ şair a born poet; ~ bacarıq inborn abil- ity; ~ istedad innate

talent; 2. tib. (bə- dəndə qüsur) congential; 3. (çılpaq) naked, nude

anafora i. anaphora

anaforik s. anaphoric(al)

anahüryən s. naked, nude

anakonda i. zool. (cənubi Amerikada ya-

şayan iri ilan) anaconda

analı s. (i.s.) with a mother, (i.s.) having a

mother

analıq I. i. maternity; motherhood; analığın

mühafizəsi maternity protection II. i. step-

mother; qəddar ~ a cruel stepmother analitik s. analytic(al); ~ təfəkkür analyti- cal mind; ~ kimya analytical

chemistry: ~həndəsə analytic geometry; ~ dillər

analytical languages

analitizm i. analytizm

analiz i. analysis; qan ~i blood test; ~ etmək

to analyse (d.); qan ~ etmək to analyse

the blood

analizator i. analyser

analogiya i. analogy; ~ üzrə / əsasında by

analogy (with), on the analogy (of); ~ tap-

maq to draw* an analogy (to, with) analoji s. analogic(al); ~ dillər analogical

languages

analoq i. analogue

ananas I. i. (bitki və meyvə) pine-apple

II. s. pine-apple; ~ plantasiyası pinery anarxist i. anarchist [-k-]

anarxistlik i. the state of being anarchist anarxiya i. anarchy [-k-]

anarxizm i. anarchism [-k-]

anasız s. motherless; ~ uşaq motherless child anasızlıq i. motherlessness

anaş s. brood; ~ toyuq a brood hen

anaşa

anaşa i. hashish, cannabis; ~ çəkmək to smoke hashish / cannabis

anaşaçəkən i. drug addict / fiend [fi:nd] anaşaçi i. bax anaşaçəkən

anaşlaşmaq f. to become* / to get*grown up anatom i. anatomist

anatomik s. anatomic(al)

anatomiya i. anatomy: insan ~sı human

anatomy; heyvan ~sı animal anatomy;

bitkilərin ~sı plant anatomy

anbaan z. 1. any minute; 2. gradually, little

by little

anbar i. storehouse; warehouse; hərb. depot;

silah ~ı ammunition depot / dump; ağac

~ı timber-yard; şərab ~ı wine cellar anbarçı i. bax anbardar

anbarçılıq i. bax anbardarlıq

anbardar i. storekeeper, warehouseman anbardarlıq i. the post of a storekeeper /

warehouseman; ~ etmək to work as a

housekeeper, to be* a warehouseman ancaq I. bağ. bax amma II. əd. only, merely; O, ancaq bilmək istəyirdi

He / She only

/ merely wanted to know

ancaq-ancaq z. only, just, hardly; Mən an-

caq-ancaq bir kitab tapa bildim I could

hardly find a book

and i. vow, oath; ~ içmək to oath, to take*

an oath; to swear*; sadiq olacağına ~ iç- mək to vow fidelity; şərəfinə ~ içmək to swear* on one’s honour;

təntənəli su- rətdə ~ içmək to swear solemnly; bir kəsə ~ içdirmək to make* smb. swear; ~ını pozmaq / ~ına

xilaf çıxmaq to break* one’s oath; hüq. to commit perjury; yalan ~ hüq. perjury; məhkəmədə içilən ~ judi-

cial oath; yalan ~ lefthanded oath; hərbi ~ oath of enlistment; And içməyə hazı- ram I’m prepared to swear;

And içə bi- lərəm I can swear

and-aman i. ~ etmək to swear* repeatedly, to do one’s best to prove (d.), to try to testify at all costs

andır i. 1. anything remained after death of its owner; 2. damned / accursed thing; Andıra qalmış! Damned!

Accursed! Andıra qalsın! Damn it! Hamısı andıra qalsın! Damn it all!

andırmaq f. 1. (oxşar olmaq) to resemble (d.), to be* like, to bear* resemblance (of);

anlaqlı

Oğlan atasını andırır The boy resembles his father; 2. (yada salmaq) to hint (at), to drop / to make* hints

(about)

and-qəsəm i. bax and-aman

anekdot i. anecdote; a funny story; ~ danış-

maq to tell an anecdote

anemik s. tib. anaemic

anemiya i. tib. anaemia

anesteziologiya i. anaesthesiology anestezioloq i. anaesthetist, anaesthesi-

ologist

anesteziya i. tib. anaesthesia

angina i. tib. quinsy; ~ olmaq to be* taken

ill with quinsy, to fall* ill with quinsy anılmaq f. to be* mentioned / remembered ani I. s. momentary,

instantaneous, instant;

~ cavab instant response; ~ qorxu momen- tary fear; ~ dəyişiklik instant change; ~ ölüm instant death II. z.

instantly, in a moment, in a trice

anilik i. momentariness, instancy animalist i. (rəssam) animal painter, (hey-

kəltəraş) animal sculptor

anker i. tex. anchor

anket i. form, questionnaire; ~ doldurmaq

to fill in a form / questionnaire, to com-

plete a form

anqırışmaq f. to bray together; Eşşəklər

anqırışır Donkeys are braying

anqırma fi. 1. (eşşək) braying; 2. bellow;

3. (ucadan ağlama) howl

anqırmaq f. 1. (eşşək) to bray; 2. (bərkdən

qışqırmaq) to give* a cry, to shout at the

top of one’s voice

anqırtı i. bray

anqırtmaq f. 1. to make* an ass / a donkey

bray; 2. to cause a person bawl / shout at

the top of one’s voice

anqut i. 1. zool. wild duck; mallard; 2. məc.

thin and long necked person; ~ kimi long-

necked, like mallard

anqutboğaz s. (arıq və uzun adam haq.)

long-necked

anladılmaq f. to be* made clear, to be*

explained

anlaq i. comprehension, understanding anlaqlı s. quick-witted, sharp, bright; ~ adam

a quick-witted man*; ~ qadın a bright woman*; ~ uşaq a sharp child

anlaqsız

anlaqsız s. slow-witted, unreasonable, unable to reason, lacking common sense

anlaqsızlıq i. slowness, slow-wittedness, lack of common sense, unreasonableness

anlam bax anlayış

anlama fi. understanding, comprehension anlamaq f. to understand* (d.), to compre-

hend (d.), to realize (d.); tez ~ to grasp quickly (d.); gec ~ to be* slow to grasp (d.); musiqini ~ to

understand* music; Anla- yıram I see; Mən sizi anlayıram I see your point

anlamaz I. i. dullard, dunderhead, blockhead II. s. dull, stupid, muddleheaded, slow- witted; ~ uşaq a dull

child; ~ adam a stupid person

anlamazlıq i. dullness, muddleheadedness; ignorance

anlaşıq i. understanding, comprehension anlaşıqlı s. comprehensive, lucid, distinct, intelligible; ~ lüğət a

comprehensible dic- tionary; ~ izahat lucid / intelligible expla- nation; ~ tələffüz intelligible pronuncia- tion;

~ nitq intelligible speech; ~ xətt dis-

tinct writing

anlaşıqlıq i. comprehensibility; lucidity,

clearness; simplicity; fikrin anlaşıqlığı lucidity of mind; ~ gətirmək to make* things clear, to put things right

anlaşılan s. clear, simple; ~ nəticə clear con- clusion; ~ məqalə a clear article; ~ izahat a simple explanation

anlaşılmaq f. to be* clear; turn out; Anla- şıldığına görə... As it turned out...

anlaşılmaz s. incomprehensible, unintelli- gible, inexplicable, vague, unclear; ~ sirr inexplicable mystery; ~

cavab vague answer

anlaşılmazlıq i. misunderstanding, incom- prehensibility, vagueness

anlaşma fi. understanding, comprehension; qarşılıqlı ~ mutual understanding

anlaşmaq f. 1. to become* clear 2. to be* clear / comprehensible; 3. to arrange mat- ters (about), to make*

arrangements (about, for), to come* to an agreement / understanding

anlatma fi. explanation, elucidation anlatmaq f. to explain (d., to), to elucidate (d. to); to try to make clear

(d. to); to make*

antidemokratik

smb. understand smth., to make* smb. see

smth.

anlayan s. sensible, intelligent, quick-witted;

~ olmaq to be* sensible, to have* a head

on one’s shoulder

anlayış i. 1. idea, notion, conception; bir

şey haqqında ~ı olmaq to have* an idea / notion of smth.; bir şey haqqında ~ı olmamaq to have* no idea /

notion of smth.; 2. fəls. concept, conception; geniş ~ loose concept; aydın / dəqiq / müəyyən / dumanlı ~

clear / precise / distinct / vague conception

anlayışlı s. quick-witted, quick in the uptake, sharp

anmaq f. to remember (d.), to recall (d.), to think* of (d.); to speak* of (d.)

annotasiya i. annotation; ~ yazmaq to anno- tate (d.)

anod i. fiz. anode

anomaliya i. anomaly

anonim s. anonymous; ~ məktub anony-

mous letter; ~ məktub yazmaq to write*

anonymous letter

anormal s. abnormal; ~ uşaq an abnormal

child; ~ temperatur abnormal temperature anormallıq i. 1. abnormality; irregularity; fiziki ~ physical

abnormality; 2. (psixi ba- xımdan) insanity, madness; 3. (çatış-

mazlıq) defect

anrı z. d.d. there, over there; Anrı qoy Put

over there; Anrı dur Step aside anrı-bəri I. i. all sorts / kinds of things, all kinds of stuff, odds and ends II. z.

here

and there, hither and thither, to and fro ansambl i. ensemble, company; memarlıq ~ı architectural

ensemble, group of build- ings; xalq mahnı və rəqs ~ı ensemble of folk singing and dancing; mahnı və rəqs

~ı song and dance company

antaqonist I. i. antagonist II. s. antagonis-

tic(al); ~ siniflər antagonistic classes antaqonizm i. antagonism

antarktik s. antarctic

Antarktika i. the Antarctic, the Antarctic

region

antena i. antenna (pl. -ae) antibiotik (lər) i. antibiotics antidemokratik s. anti-democratic

antifaşist

antifaşist i. anti-fascist

antiimperialist s. anti-imperialist

antik s. ancient, classical; ~ dünya the

ancient world; ~ ədəbiyyat classical li-

terature

antikommunist i. anti-Communist antikommunizm i. anti-Communism antikvar I. i. (qədim şeylər satan) anti-

quarian, antiquary II. s. antique [-ti:k]; ~ vaza antique vase; ~ mağaza antique shop, curiosity shop

antilop i. zool. antelope antimarksist s anti-marxist antimarksizm i. anti-Marxism antimaterialist s. anti-

materialist antimaterializm i. anti-materialism antimelitarist s. anti-militarist antimelitarizm i. anti-militarism

antipartiya i. anti-party

antipatiya i. antipathy

antipod i. antipode

antisemit I. i. anti-Semit II. s. anti-Semitic antisemitizm i. anti-Semitism

antisiklon i. anticyclone [-sa9-]

antisovet s. anti-Soviet

antisovetizm i. anti-Sovietism

antologiya i. anthology

antonim i. dilç. antonym

antrakt i. interval

antropologiya i. anthropology

antropoloji s. anthropological

antropoloq i. anthropologist

apaçıq s. bax apaydın

apağ s. snow-white, quite white, pure white aparat I. i. tex. apparatus II. i. (idarə heyəti)

machinery; bodies; dövlət ~ı State machin-

ery, the machinery of the State

aparatçı i. (machine) operative, man* in

charge of apparatus

aparatura i. tex. apparatus, equipment aparıcı I. i. 1. (rəhbər) leader, chief; 2. (ve-

riliş aparıcısı) compere; announcer II. s. 1. leading; ~ rol oynamaq to play a lead- ing role / part; partiyanın ~

rolu the lead- ing role of the party; ~ ideya leading idea; ~ və istiqamətləndirici qüvvə the lead- ing and

guiding force; 2. key, main; səna- yenin ~ sahələri key industries; ~ şərt key condition; ~ qüvvələr main

forces

apartdırmaq

aparılmaq f. 1. to be* taken off / away, to be* driven, to be* carried away; 2. to be* led

aparmaq f. 1. to carry (d.); çamadan / kitab və s. ~ to carry a trunk / a book, etc.; uşağı qucağında ~ to carry

a child in one’s arms; yük ~ to carry load; 2. (külək, sel və s.) to carry along (d.), to drive* (d.); 3. (rəh - bərlik

etmək) to lead* (d.), to conduct (d.), to direct (d.); to run* (d.) dərs ~ to conduct a lesson; dərnək ~ to

conduct / to run* a circle; iclas ~ to preside over a meeting; iş ~ to run* a business; Bu yol hara aparır?

Where does this road lead?; mübarizə ~ to struggle (against, with), to carry on a struggle (against, with);

elmi iş ~ to do* scientific work, to be* engaged in scientific work; müharibə ~ to wage war (on / against); to

fight a war; təşviqat ~ to carry on propaganda; kampaniya ~ to carry on a campaign; söhbət ~ to have* / to

hold* a conversation; danışıq ~ to nego- tiate (with), to carry on negotiations (with); özünü ~ to conduct

oneself; özünü pis ~ (xüs. uşaq haq.) to misbehave; özünü yaxşı ~ (xüs. uşaq haq.) to behave (oneself);

Özünü yaxşı apar! Behave yourself!; 4. (ötürmək) to take* (d.); uşağı məktəbə ~ to take* a child to school;

uşaqları kinoya ~ to take* the children to the cinema; 5. (oğurlamaq) to carry off (d.); d.d. to lift (d.); (qızı) to

abduct (d.); (avtomobili, təyyarəni) to hijack (d.); (adamı) to kidnap (d.); 6. id. to win* (d.), to gain (d.);

oyunu ~ to win* the game; ləkəni ~ to remove a stain; yuxu ~ to be* asleep; to fall* asleep; qan ~ to bleed*

to death; fikir ~ to become* lost in thought, to be* taken away with thought, to give* oneself up to one’s

thought; ağlını ~ (dəli etmək) to drive* mad (d.); (heyran etmək) to charm (d.), to captivate (d.); Onun

gözləri mənim ağlımı apardı Her / His eyes captivated / charmed me; vaxt ~ to take* time; çox vaxt ~ to

take* a lot of / much time; f. qulağını ~ to din (d.) in one’s ears

apartdırmaq f. to ask / to cause s.o. to carry (d.), to ask / to cause s.o. to take away (d.)

apatiya

apatiya i. apathy

apaydın s. quite evident / clear, absolutely

clear / lucid; ~ izahat clear / absolutely /

lucid explanation

apelyasiya I. i. appeal; ~ etmək to appeal

(against); ~nı rədd etmək to dismiss an appeal II. s. ~ komissiyası conflict com- mittee

apostrof i. dilç. apostrophy [-f9] appendisit i. tib. appendicitis

aprel I. i. April; ~in əvvəlində at the begin-

ning of April; ~in 20-də on the 20th of April; biri ~ (adam aldadılan gün) April Fools’ Day; All Fools’ Day II. s.

April; ~ günü an April day, a day in April

aptek i. chemist’s (shop) [ke]; amer. drug- store

aptekçi i. chemist; amer. druggist

ar i. shame, sense of shame, infamy; ~ bil- mək bax utanmaq; ~ etmək to be* / to feel* ashamed (of,+to

inf.); bir kəsdən ~ etmək to feel* ashamed of smb.; bir şeyi etməyi ~ bilmək to think* shame to do smth.;

~ına gəlmək to be* / feel* ashamed (of d.); f ~ı yemək not to be ashamed (of d.), to lose* one’s shame, to

have* no shame, to be* without shame; (Sənə) ar olsun! Shame! For shame! Shame on you! Sən ar

etməlisən! You ought to be

ashamed!

ara I. i. distance; interval, space, break,

pause; Bakı ilə Sumqayıtın ~sı the dis- tance between Baku and Sumgait; iki ağacın ~sı interval between two

trees; iki dərsin ~sı an interval between two les- sons; ~da in the interval; cərgələrin ~sı a space between the

rows; ~ vermək to pause, to make* a pause, to have* an inter- val / break; ~ vurmaq to set* at variance

(with); ~ qatmaq / qızışdırmaq to make* people quarrel with one another; ~ ver- mədən without pause /

interruption; ~ vermədən on saat işləmək to work ten hours running; ~ düzəltmək / sazlamaq to help people

to be* on good terms, to patch up a quarrel; ~dan qaldırmaq to liquidate (d.), to abolish (d.), to do* away

(with); (tədricən) to eliminate (d.); geri- liyi ~dan qaldırmaq to overcome* back-

arabir

wardness, to put* an end to backwardness; qüsuru ~dan qaldırmaq to get* rid of existing shortcomings; ~ya

qoymaq məc. to laugh (at), to make* a laughing-stock (of); to insult (d.); ~ya girmək to spoil attitude

between people, to create hostil- ity (between, among people); ~ vurmaq to cause rows; ~ya düşmək 1)

(müsbət mənada) to help people to be* on the best terms; 2) (mənfi mənada) to set* at variance; ~ sözü 1)

hearsay, rumour; 2) qram. parenthesis; ~nı açmaq 1) to take off partition; 2) to indulge in confidence, to

become* intimate; ~nı qızışdırmaq to arouse / to exite / to provoke fight (between / among people); ~nı

kəsmək / pozmaq to break* off relations; ~sı kəsil- mədən running, continuously, uninter- ruptedly, without

a break / pause; ~sı kə- silmək 1) to be* fenced; 2) to be* stopped, to be* interrupted; ~sı olmaq 1) to have*

a distance; 2) məc. to be* on good / friend- ly terms; 3) (xoşlamaq) to like (d.), to love (d.); ~sı saz olmaq to

be*on friendly terms (with), to like smth. / smb. greatly II. s. 1. intermediate, interim; ~ mərhələ

intermediate stage; ~ stansiya way sta- tion; ~ (müvəqqəti) komissiya interim commission; 2. qram.

parenthetic(al); ~ söz parenthetic(al) word; parenthesis (pl. -ses)

araba I. i. waggon; amer. wagon; (kiçik, əsasən iki təkərli) cart; kəl ~sı bullock cart; əl ~sı hand-cart; uşaq ~sı

perambu- lator; pram; amer. baby-carriage; f. Araba ilə dovşan tutmaq Catch a hare by cart II. s. cart; ~ atı

cart horse; ~ təkəri cart wheel

arabacıq i. small cart, little cart / waggon; (oyuncaq) toy cart

arabaçı i. waggonner; amer. wagoner; carter, cart-man*; ~ olmaq to be* a carter / a wagonner

arabaçılıq i. carter’s trade; ~ etmək to work as a carter / waggonner; to be* a carter / wagonner

arabaqayıran i. waggon-maker; cart-maker arabir I. s. occasional; seldom; ~ atışma occasional shots; O mənə

arabir baş çə-

arabir-arabir

kir He / She pays me an occasional visit II. z. rarely, occasionally, sometimes, at times, every now and then,

from time to time; f. once in a blue moon; ~ görmək to see* rarely; ~ məktub almaq to get* letters

occasionally

arabir-arabir z. bax arabir II

araçı i. bax aradüzəldən

araçılıq i. mediation

arada z. 1. during the break / interval;

2. rarely, occasionally, at times

aradabir z. bax arabir II

aradüzəldən i. 1. (işi qaydasına salan)

meditator, intermediary; (danışıqda) negotiator, go-between; 2. (komisyonçu) middle man; 3. (oğraş)

procurer, pimp

arahəkimi i. (kişi) sorcerer, wise man; quack (-doctor); (qadın) sorceress, wise woman*; quack

arahəkimliyi i. sorcery, quackery arakəsmə i. 1. partition; 2. screen; açılıb-

yığılan ~ folding screen

arakəsməli s. (i.s.) with partition, (i.s.) hav-

ing partition

araq I. i. vodka; bibər arağı pepper-brandy

II. s. vodka; ~ zavodu vodka distillery araqarışdıran i. bax aravuran

araqat i. washer, gasket, padding araq-çaxır i. alcoholic drinks araqçəkən i. distiller

araqçəkmə I. fi. distillation II. s. ~ zavodu distillery

araqçı i. bax araqçəkən

araqçın i. skull-cap

araqçınlı s. (i.s.) having / wearing a skull-cap araqızışdırıcı s. provocative ~ nitq a

provocative speech

aralama fi. 1. separation; 2. demarcation,

delimitation

aralamaq f. 1. to separate (d.), to part (d.),

to disjoin (d.); 2. (elektrik) to disconnect (d.), to break (d.); Bizi araladılar 1) We were parted; 2) (telefonda)

We were cut off; 3. (bölmək) to divide (d.), to divide (d., in, into); iki hissəyə ~ to divide into two parts

aralanan s. ~ masa / stol extension-table, leaf-table; ~ pərdə (teatrda və s.) draw curtain

aralıq

aralandırmaq f. to move / to slide* apart (d.); to pull / to draw* apart (d.); pərdəni ~ to draw* the curtain

back

aralanmaq f. 1. to move / to slide* apart; Pərdə aralandı The curtain was drawn back; 2. to move away / off,

to leave, to pull out; to depart from; sahildən ~ to move off / away from the shore; mövzu - dan ~ to wander

from the subject; işdən ~ to retire from affairs; cəmiyyətdən ~ to withdraw* / to retire from society; öz adi

həyat tərzindən ~ to depart from one’s usual mode of life;

aralaşdırılmaq f. 1. to be* / to get* disjointed; 2. (dalaşanlar) to be* separated / parted

aralaşdırmaq f. 1. to disjoint (d.); 2. (dala- şanları) to be* separated (d.), to part (d.) aralaşmaq f. 1. to go*

away, to become* disjointed; to part, to separate; to drift apart; Onlar dost kimi aralaşdılar They parted

friends; 2. (boşanmaq) to separate (from), to get* divorced (from); O, arva- dından aralaşıb He was

separated from his wife, He got divorced from his wife;

3. to move aside

aralatmaq f. 1. to cause smb. to move apart

(d.) / to slide apart (d.); 2. to cause smb. to move away (d.); to force smb. to leave (d.); to cause s.o. to

divorce (d.)

aralı I. s. 1. half-opened, semi-open, (qapı) ajar, not quite closed, slightly open; 2. (ağac, diş) thin, spare; ~

dişlər widely spaced teeth II. z. at a distance, aloof, not joining; O, başqalarından aralı gəzir He / She keeps

himself / herself aloof from the others

aralıq I. i. interval, space, span; middle, midst; ~da qalmaq to be* neglected; to be* homeless / shelterless II.

s. intermediate, intervening; Aralıq dənizi Mediterranean Sea; ~ adamı bax aradüzəldən; ~ sözü hearsay,

rumour; gossip, tittle-tattle; (qərəzli) piece of scandal; ~ stansiyası way station; aralığa söz atmaq to digress

(from), to wander from the subject / from the point; O, aralığa qəflətən söz atdı Suddenly he / she

disgressed from his / her subject; aralığa almaq to surround (d.), to gather round (d.); Onlar müəllimi

aram

aralığa aldılar They gathered round the

teacher

aram i. calm, quiet, pause

aramaq f. bax axtarmaq

aram-aram z. bax aramla

aramla z. calmly, quietly, gently, softly;

~ danışmaq to speak slowly / in a low voice; to speak in hushed / low tones ~ yerimək to walk gently / slowly

/ with slow steps

aramlı s. quiet, calm, tranquil; patient; ~ ol- maq to be* quiet / calm

aramsız I. s. 1. (narahat) restless; ~ adam a restless man*; 2. (arası kəsilmədən) continuous, uninterrupted,

constant, with- out break; incessant; ~ yağışlar incessant rains; ~ yazışmalar uninterrupted corre-

spondence; 3. ceaseless, unceasingly, never-ceasing, never-abating; ~ fəaliyyət ceaseless activity; ~

mübarizə unceasing struggle; ~ səs never-ceasing noise II. z. incessantly, continuously, uninterrupt- edly,

constantly, ceaselessly; ~ işləmək to work uninterruptedly / continuously / con- stantly / without break

aramsızlıq i. 1. restlessness, uneasiness; 2. impatience

aramsızlıqla z. bax aramsız II

aran I. i. lowland, low-lying lands II. s.

~ yerləri low-lying lands; ~ əhalisi the

population of low-lying lands

aranlı i. lowlander

arasıkəsilmədən z. bax aramsız II arasıkəsilməz s. bax aramsız I

arasında qoş. between, among, amidst, amid:

qapı ilə pəncərənin ~ between the door and the window: onların ~ between them; Bakı ilə Summqayıtın ~

between Baku and Sumgait; təpələr ~ kənd a village among hills; ağacların ~ amid / amidst the trees

ara-sıra z. bax arabir II

araşdırıcı i. investigator; seeker araşdırıcılıq I. i. profession of an investiga-

tor II. s. research; ~ işi research work araşdırılmaq f. to be* investigated, to be*

tested / analysed

araşdırma fi. 1. search, investigation, exam-

ination; hüq. inquest, inquiry; ~ aparmaq

ardı-arası

to hold* an inquiry (into); 2. research, analysis; (ölkəni) exploration; qanı ~ blood analysis / test; elmi ~

scientific research; kosmik fəzanı ~ exploration of (outer) space; 3. reconnaissance; ay sət- hinin ~ lunar

reconnaissance

araşdırmaq f. to investigate (d.), to look (into); (ölkəni və s.) to explore (d.); qanı ~ to analyse / to test the

blood; məsələ ~ to investigate a question

arat i. irrigation / watering ploughed soil before sowing; ~ etmək to water / to irri- gate ploughed soil before

sowing

aravuran i. trouble-maker, instigator, pro- voker

aravuranlıq i. instigation, setting-on incite- ment

aravuruşduran i. bax aravuran

arayıcı i. seeker; seacher; (elm sahəsində)

researcher

arayış I. s. 1. (sənəd) certificate; sağlamlıq

haqqında ~ health certificate; iş yerindən ~ reference; 2. (məlumat) information, reference; ~ almaq üçün

müraciət etmək to apply for information II. s. reference; ~ bürosu inquiry office; information, bureau

arbitr i. arbiter, arbitrator; (idman yarış- larında) umpire, referee [ref7`ri:]

arbitraj i. arbitration; məsələni ~a vermək to submit the question to arbitration

ard i. 1. back, back part; bir kəsə ~ını çe- virmək to turn one’s back on smb.; 2. con- tinuation, sequel,

extension; ~ı var to be continued; divarın ~ı extension of the wall; xəttin ~ı extension of the line; ~ına

düşmək to be* after (d.), to pursue (d.), to chase (d.), to follow (d.), to go* after (d.); ~ı kəsilmək to finish, to

come* to an end; ~ı açılmaq d.d. to be* / to become* too / very / extremely tired, to have*got exhausted,

to lose* all one’s strength; f. qulağının ~ını görmək to wait till Christmas

ardı i. continuation; ~ var to be* continued; ardını oxumaq to continue reading; Ardını oxuyun Continue

reading, Go on reading

ardı-arası z. ~ kəsilmədən bax aramsız II 55

ardıc

ardıc I. i. bot. juniper II. s. juniper; ~ ağacı juniper tree; ~ yağı juniper oil; ~ cövhəri / şirəsi juniper-water

ardıcıl I. i. follower; Marksın ~ları Marx’s followers II. s. 1. systematic, methodical; ~ təhlil / analiz a

systematic analysis; 2. successive, consecutive; ~ qaydada in consecutive order; 3. (məntiqi) consis- tent,

logical III. z. systematically, succes- sively, consistently

ardıcıllıq i. succession, sequence, consis- tency; tam ~la in strict succession / sequence; order; məntiqi ~

logical order; Onda ardıcıllıq yoxdur He / She lacks consistency

ardıclıq i. juniper grove

ardınca qoş. 1. after; bir kəsin ~ getmək to

go* after smb.; bir kəsin ~ qaçmaq to run* after smb.; İt pişiyin ardınca qaçır The dog is running after the

cat; bir-birinin ~ one after another; 2. on, behind, for; Qapı onların ardınca örtüldü The door closed behind /

on them; həkimin ~ adam göndərmək to send* smb. for the doctor; 3. bəzən tərcümə edilmir: bilet ~

getmək to go* to get a ticket; bir kəsin ~ get mək (çağırmaq üçün) (to go* and) to fetch* / to bring* smb.

areal I. i. dilç. areal II. s. dilç. areal; ~ dil- çilik areal linguistics

arena i. arena, ring; sirk ~sı circus ring; dünya ~sı world arena

arfa i. harp

arfaçalan i. harpist, harp-player

Argentina s. Argentine

argentinalı i. Argentinean

arğın s. ~ yorğun tired, exhausted; ~ yor-

ğun olmaq to be* tired / exhausted

arx i. aryk, irrigation ditch / channel; ~ aşağı getmək to go* down the aryk; ~ boyunca getmək to go* along

the aryk; ~ qazmaq to dig* an aryk; ~ın başı the head / begin- ning of the aryk; f. Su gələn arxa bir də

gələr at. söz. ≅ Our day will come

arxa I. i. 1. (adamın, heyvanın, mebelin və s.) back; uşağın ~sı the back of the child; kreslonun ~sı the back of

the arm- chair; ~sı üstə düşmək / yıxılmaq to fall* on one’s back; ~sı üstə üzmək to swim*

arxada

on one’s back; kiminsə ~sında behind smb.’s back; kiminsə ~sından from smb.’s back; Külək bizim

arxamızdan vururdu The wind was at our back; ~sı yerə dəymək 1) to fall* on one’s back; 2) məc. to be*

defeated; ~sını yerə ver- məmək məc. not to accept one’s weak point / defeat; ~sına / ~sınca düşmək 1) to

go* after (d.), to follow (d.), to be* after (d.), to chase [-s] (d.); 2) məc. to haunt (d.); 2. hərb. (arxa cəbhə)

home front; rear; öz ~sını möhkəmlətmək to secure one’s rear; 3. defender, protector, supporter; bir kəsə ~

olmaq / durmaq to be* a supporter for smb., to support / to defend smb., Onun arxası möhkəmdir He / She

has a strong / powerful protector II. s. back, rear; əlin ~ tərəfi the back of the hand; ~ cəbhə rear; ayın ~

tərəfi the back side of the moon; ~ cərgələr back rows; ~ bağ back garden; ~ giriş (qapı) back entrance; ~ diş

backtooth; ~ fasad (görünüş) back elevation; ~ saitlər dilç. back vowels; ~ oturacaq back seat; ~ qapı back

door; ~ cəbhəni təmin etmək to secure one’s rear; düşmən ~ cəbhəsində in the enemy’s rear; ~ cəbhədən

hücum etmək to take* in the rear III. z. back; ~ya qayıtmaq to come* back, to get* back; ~dan vurmaq (iti

alətlə) to stab in the back; Arxaya otur Sit back

arxa i. generation; yeddi ~dan dolananlar kith and kin, all the relatives

arxa-arxaya z. back to back; ~ yatmaq to sleep* back to back; ~ vermək to unite (with), to join hands, to be*

together

arxabaarxa z. from generation to generation arxac i. 1. (qoyun üçün) sheep-fold, sheep-

pen; 2. (qaramal üçün) enclosure arxaclamaq f. (davarı) to drive* sheep / flock into the sheep-pen;

(qaramalı) to

drive* herd into the enclosure arxaclanmaq f. 1. (davar) to be* driven

into the sheep-fold; 2. (qaramal) to be*

driven into the enclosure

arxaçı i. man* serving in rear

arxada z. behind; at the back; ~ qalmaq to

stay / to get* behind; ~ qoymaq to leave* behind (d.); ~ getmək to go* behind;

arxadan

Ağır günlər arxada qaldı Hard times are

past

arxadan z. from behind, behind; (arxa cəb-

hədən) from the rear; ~ görünüş view from behind; back / rear view; ~ itələmək / basmaq to push / to press

from behind; ~ hücum etmək to take* in the rear

arxadaş i. comrade, friend

arxadaşlıq i. friendship; friendly / amicable

relations

arxaik s. archaic [-k-], archaical [-k-];

~ sözlər archaic words; ~ ifadələr archaic

expressions

arxaiklik i. dilç. bax arxaizm

arxaizm i. dilç. archaism [-k-] arxalanmaq f. 1. to lean (against), to rest

(against); kiməsə ~ to be* supported by smb.; kütlələrin təşəbbüsünə ~ to be* supported by the initiative of

the masses; sübuta / dəlilə ~ to base oneself upon facts; 2. to rely (upon), to depend (upon); to pin one’s

hopes (on); Mən sizə arxa- lanıram I depend / rely upon you; Ona arxalanmaq olmaz You can’t depend / rely

on him / her, He / She is not to be relied on

arxalı s. (i.s.) having support, (i.s.) having a lot of influential relatives / friends f. Ar- xalı köpək qurd basar at.

söz. ≅ A dog having support can win a wolf

arxasınca I. z. after; ~ getmək to go* after; ~ baxmaq to look after II. qoş. after; bir kəsin ~ after smb.

arxasında qoş. at, behind; stolun ~ at the table; stolun ~ oturmaq to sit* at the table; meşənin ~ behind the

forest; ağacın ~ gizlənmək to hide* behind the tree; sü- kan ~ at the wheel; sükan ~ olmaq to be* at the

wheel

arxasıüstə z. on one’s back; ~ uzanmaq to lie* flat on one’s back; ~ yıxılmaq to fall* flat on one’s back

arxasız s. unprotected, defenceless; ~ olmaq to be* unprotected, to have* no support / no influential

relatives

arxasızlıq i. defencelessness; the state of having no protect / support

arxayın I. s. 1. easy-tempered; careless; light-minded, care-free; ~ adam a light-

arxiv

minded / careless / care-free man*; 2. sure, positive, assured, confident, certain; ~ ol- maq to be* sure /

positive; tam ~ olmaq to be* fully confident, to be* firmly con- vinced; özünə ~ olmaq to be* sure of one-

self II. z. 1. quietly, calmly; özünü ~ hiss etmək to be* easy in one’s mind; ~ da- nışmaq to speak* calmly /

quietly; ~ yat- maq to sleep* calmly; 2. confidently, with confidence; ~ cavab vermək to answer with

confidence; ~ olmaq (inanmaq) to be* certain / sure; Arxayın olun! Be sure! Be calm! Come down!

arxayın-arxayın z. 1. bax arxayın II 2. without haste / hurry

arxayınca z. 1. very quietly / calmly; 2. imperturbably; ~ işləmək to work very quietly; 3. confidently; with

confidence; gələcəyə arxayınca baxmaq to look ahead with confidence

arxayıncasına z. bax arxayınca arxayınçılıq i. bax arxayınlıq arxayınçılıqla z. 1. with self-confidence,

with self-assurance; 2. very calmly / qui-

etly; 3. too carelessly / light-heartedly arxayınlamaq f. 1. to calm down / to settle

down; 2. to be* sure / confident arxayınlaşdırmaq f. bax arxayınlatmaq arxayınlaşmaq f. bax arxayınlamaq

arxayınlatmaq f. 1. to calm (d.), to quiet (d.);

to reassure (d.), to set* at rest / ease (d.), to set* smb.’s mind at rest; 2. to give* hope; to comfort (d.), to

console (d.)

arxayınlıq i. 1. light-heartedness, careless- ness; 2. calmness; tranquility; arxayınlığa çıxmaq to become* / to

get* free

arxayınlıqla z. 1. light-heartedly, carelessly; 2. calmly, quietly; 3. without haste / hurry

arxeoqraf i. archaeologist

arxeoqrafiya i. study (and publication) of

early texts

arxeologiya i. archaeology [-k-]

arxeoloji s. archaeological [-k-]

arxeoloq i. archaeologist [-k-]

arxipelaq i. geol. archipelago [a:k9-] arxitektor i. architect [-k-]

arxitektura i. architecture [a:k9-]

arxiv i. archives [a:ka9vz] pl.; dövlət ~i

State Archives pl.; (İngiltərədə) Record 57

arxivçi

Office; ~ə vermək to shelve (d.); məc. to

give* up as a bad job (d.), to throw* out (d.) arxivçi i. archivist [`a:k-]

arxivçilik i. the profession of an archivist arxiyepiskop i. din archbishop [a:t3`-] arxqazan i. ditcher, trench

digging / exca-

vator

arı I. i. zool. 1. bee; işlək ~ working bee;

2. (cır arı) wasp II. s. bee’s, bee: ~ balı pure honey; ~ yuvası swarm of bees; ~ şanı (bee) hive [ha9v] III. s.

clean, pure; Aydan arı, sudan duru Quite / Completely honest, Without any fault / sin

arıçı i. bee-keeper, bee-master, apiarist arıçılıq I. i. apiculture, bee-keeping II. s. bee- keeping; ~ təsərrüfatı

bee-keeping farm

arıdıcı i. selector, sorter

arıdılmaq f. to be* selected / picked out;

(toxum) to be* sorted

arıxana i. apiary, bee-garden

arıxanaçı i. bee-keeper, bee-master

arıq s. thin, lean, skinny; üzdən ~ thin in

the face; ~ ət lean meat; taxta kimi ~ lean

as a rake; ~ heyvan lean stock

arıqça s. d.d. puny, frail

arıqlama fi. losing flesh, growing thin, ema-

ciation

arıqlamaq f. to lose* flesh, to lose* weight,

to grow* thin, to become* thin / emaciated

/ lean

arıqlaşmaq f. bax arıqlamaq

arıqlatmaq f. to cause smb. to lose flesh / to

grow thin

arıqlıq i. thinness, leanness

arıquşu i. zool. tomtit, blue tit-mouse arılıq i. apiary, bee-garden

arımaq f. to choose* (d.), to select (d.), to pick

out (d.); to sort (d.)

arınmaq f. bax arıtlanmaq

arınmış fs. bax arıtlanmış

arısaxlayan i. bax arıçı

arıtdırmaq f. bax arıtlatmaq

arıtlama fi. sorting, cleaning; toxum ~ sort-

ing of seeds

arıtlamaq f. 1. to sort out (d.); 2. to clean (d.);

to choose (d.), to pick out (d.); kartofu

~ to sort potatoes

arıtlanmaq f. 1. to be* sorted out; 2. to be*

cleaned / picked out

armaturlatmaq

arıtlanmış fs. 1. sorted out; 2. cleaned; chosen

arıtlatmaq f. 1. to ask / to force to sort out (d.); 2. to ask / to cause to clean (d.) / to pick out (d.)

arıtlayıcı s. sorting; cleaning

arıtmaq f. bax arıtlamaq

arıyabaxan i. bax arıçı

arıyeyən i. zool. pern, honey-buzzard

arif I. i. sage, a wise man, man of wisdom

II. s. wise, sage; clever, bright; ~ qoca sage old man; yaşına görə ~ olmaq to be* wise for one’s age III. z.

sagely, wisely

arifanə z. bax arif III

arifcəsinə z. sagely, wisely

arifləşmək f. to get* / to become* wiser, to

grow* wiser

ariflik i. wisdom, sagacity

aristokrat I. i. aristocrat II. s. aristocratic aristokratcasına z. like / as an aristocrat aristokratiya i. aristocracy;

nobility aristokratizm i. aristocratism aristokratlaşmaq f. to become* / to get*

aristocrat

aristokratlıq i. the state of being aristocrat aritmik s. 1. unrhythmical; 2. tib. arrhythmic aritmiya i. tib.

arrhythmia

ariya i. mus. aria, air

arka i. mem. arch

arktik s. arctic; ~ klimat arctic climate arqument i. argument; ciddi ~ weighty /

forcible argument

arlanmaq f. to be* ashamed (of,+to inf.);

bir kəsdən ~ to be* ashamed of smb. arlı s. bax həyalı

arlı-abırlı s. bax abırlı

arlı-namuslu s. bax namuslu armağan i. bax hədiyyə

armatur i. 1. (cihazlar) accessories pl., fit- tings pl., fixtures pl., 2. tik. reinforce- ments; dəmir ~ reinforcing

steel, steel reinforcement

armaturçu i. fitter

armaturçuluq i. the profession of a fitter armaturlamaq f. tex. to reinforce (d.) armaturlanmaq f. tex. to be*

reinforced armaturlatdırmaq f. bax armaturlatmaq armaturlatmaq f. tex. to ask / to cause smb.

to reinforce (d.)

armaturlu

armaturlu s. (i.s.) with reinforcement; (i.s.) having reinforcement

armud I. i. pear II. s. pear; ~ ağacı pear- tree; ~ bağı pear orchard

armudabənzər s. pear-shaped; tex. pyriform [`p9r9-]

armudboğaz s. long-necked

armudluq i. pear orchard, pear grove armudu s. pear-shaped; ~ stəkan pear-

shaped glass

armudvarı s. bax armudabənzər ar-namus i. honour, self-respect, self- esteem; ~u atmaq / yemək to

become*

quite shameless / bare-faced

arnaud i. Albanian; ~lar the Albanians arnaud s. Albanian; ~ dili Albanian, the

Albanian language

arnaudca z. Albanian; ~ danışmaq to

speak* Albanian

aromatik s. aromatic, fragrant; ~ bitkilər

aromatic plants

arpa I. i. barley II. s. barley; ~ suyu barley

water; ~ dəni barley corn; ~unu barley flour; (heyvan üçün) barley feed; ~ kofesi barley coffee

arpacıq i. (silahda) foresight, front sight; bir kəsi / şeyi arpacığa götürmək (nişan almaq) to take* aim at smb.

/ smth, to have* smb. / smth. in one’s sights

arpalamaq f. (heyvanı) to feed* with barley (d.)

arpalanmaq f. (heyvan) to be* fed with barley

arpalı s. (i.s.) mixed with barley

arpalıq i. barley field; lot / area of land

seeded with barley

arpa-saman i. 1. forage, fodder; 2. coarse

fodder containing barley and straw

arpasuyu i. bax pivə

arpecio i. mus. arpeggio

arsenal i. bax cəbbəxana

arsız I. i. happy-go-lucky fellow, insolent

/ carefree man* / woman* II. s. 1. bold- faced, happy-go-lucky, light-hearted, care- less, care-free; ~ adam a

light-hearted / care-free man*; ~ olmaq to be* happy-go- lucky / care-free / thoughtless; 2. (abırsız)

shameless, bare-faced, bold-faced III. z. carelessly, light-heartedly, thoughtlessly

artıq

arsız-abırsız s. bax arsız II

arsız-arsız z. bax arsız III

arsızca I. s. bax arsız II II. z. bax arsız III arsızcasına z. bax arsız III

arsızlamaq f. bax arsızlaşmaq arsızlanmaq f. bax arsızlaşmaq arsızlaşmaq f. to become* light-minded /

thoughtless / care-free

arsızlıq i. 1. light-mindedness, thoughtless-

ness; 2. shamelessness, immodesty arsız-namussuz s. bax carefree and dishonest arslan i. bax aslan I

arşın arx. arsheen (=28 inches); öz ~ı ilə

ölçmək to judge / to measure others by one’s own standard, to measure other’s corn by one’s own bushel

arşınlamaq f. to measure (d.) by using arsheen

arşınlanmaq f. to be* measured by using arsheen

arşınmalçı i. tradesman who sells textiles, textile seller

arşınmalçılıq i. the profession of a man who sells textiles

arşınmalı i. textiles

artan s. 1. increasing; accelerated; ~ silsilə

increasing progression; ~ sürət fiz. accel- erated velocity; 2. growing; ~ etiraz grow- ing discontent

artel I. i. artel (co-operative association of workmen or peasants) kənd təsərrüfatı ~i agricultural artel,

kolkhoz, collective farm; peşə ~i small producers artel II. s. artel; ~ üzvü member of an artel

artelçi i. member of an artel

arterial s. anat. arterial

arterioskleroz i. tib. arteriosclerosis arteriya i. anat. artery; yuxu ~sı carotid

(artery)

artezian s. artesian; ~ quyusu artesian well artıq I. i. remainder, rest, remains pl., rem-

nant; leavings pl., ərzağın artığı the remainder of the food; pulun artığı the rest of the money; naharın artığı

the remains of the dinner; ~ yemək to eat* up the remnants; artığı itə vermək to give* the leavings to the

dog II. s. surplus, super- fluous: (lazımsız) unnecessary: ~ əhali surplus population; ~ əmtəə surplus com-

artıq-artıq

modities; ~ adamlar superfluous people; Siz burada artıqsınız You are not wanted here III. z. already; no

longer, any more; now; Artıq saat beşdir It’s already five o’clock; O işini artıq qurtarıb He / She has already

finished his work; O artıq uşaq deyil He / She is no longer a child; O artıq burada yaşamır He / She does- n’t

live here any more O artıq böyüyüb He / She is grown-up now IV. əd. 1. more than, more; beşdən ~ more

than five; mümkün qədər ~ (sayıla bilən isimlərlə) as many as possible; (sayıla bilməyən isimlərlə) as much as

possible; bir az ~ a little more; 2. over, most of; Onun yaşı əllidən artıqdır He / She is over fifty; hamıdan ~

most of all

artıq-artıq I. s. needless, unnecessary; use- less II. z. unnecessarily, needlessly; bold- ly, shamelessly: ~

danışmaq 1) to speak* much / a lot; 2) to speak* boldly / shame- lessly: Artıq danışma! Be careful what you

say!

artıq-əskik z. tactlessly, out of place; ~ da- nışmaq to speak* out of place / tactlessly artıqlamasıilə z.

superfluously, more than needed, completely ~ qaytarmaq (borcu və s.) to repay with interest; ~ yerinə ye-

tirmək to overfulfil (d.), to exceed (d.); planı ~ yerinə yetirmək to overfulfil the

plan

artıqlıq i. surplus, superfluousness, abun-

dance; müəllim artıqlığı a surplus in teachers; çəki artıqlığı overweight; Bu artıqlığı ilə bəsdir That’ll be

enough to spare

artıqtamah s. greedy, grasping, covetous artıqtamahlıq i. greediness, covetousness,

cupidity

artıqtamahlıqla z. avidly; ~ yemək to eat*

with avidity; bir şeyə ~ baxmaq to cast*

greedy eyes upon smth.

artıq-urtuq i. d.d. leavings pl., left overs pl. artım i. growth, increase, rise, upgrowth;

development; elmin ~ı upgrowth of science; ağır sənayenin ~ı growth / devel- opment of heavy industry;

istehsalın ~ı expansion of production, rise in produc- tion; əhalinin ~ı increase in / of popula-

artikl

tion; xalqın rifah halının ~ı rise in liv- ing-standards of the people; qara malın ~ı increase of livestock; k.t.

surplus stock; əkin sahəsinin ~ı expansion of area under crops, increase in cultivation; (çörək bi- şirərkən)

surplus

artımlı s. increasing, growing more artımlıq i. capability of increasing / grow-

ing more

artımsız s. (i.s.) not giving surplus / increase artırılma fi. increase, rise, extension; əkin

sahəsinin ~sı extension of land under crops; dövriyyənin ~sı increase in turnover; əmək haqqının ~sı increase

in wages; əmək məhsuldarlığının ~sı rais- ing the productivity of labour; ixtisasın ~sı improvement of

professional skill

artırılmaq f. to be* increased / raised; iki dəfə ~ to be* doubled; üç dəfə ~ to be* trebled; dörd dəfə ~ to be*

quadrupled; beş / altı və s. dəfə ~ to be* raised five- fold / sixfold, etc.

artırılmış fs. increased, raised

artırma I. i. (əsas binaya əlavə edilən

yüngül tikinti) porch II. fi. 1. extension; əkin sahəsini ~ extension of land under crops; 2. rise, increase,

raising; əmək haqqını ~ rise / increase in wages; əmək məhsuldarlığını ~ raising the productiv- ity of labour;

dövriyyəni ~ increase in turnover

artırmaq f. 1. to raise (d.), to increase (d.), to extend (d.); maaşı ~ to raise / to increase wages; əmək

məhsuldarlığını ~ to raise the productivity of labour, to raise labour productivity; qiyməti ~ to raise the

price; ev kirayəsini ~ to raise the rent; istehsalı ~ to increase / to extend (the) output, to increase

production; öz işinə tələbkarlığı ~ to raise the standard of one’s work, to adopt a more exacting attitude to

one’s work; təcrübəni ~ to add one’s experi- ence; iki dəfə ~ to double (d.); üç dəfə ~ to treble (d.); dörd

dəfə ~ to quadruple (d.); beş / altı və s. dəfə ~ to raise five- fold (d.) / sixfold (d.), etc., 2. to supple- ment;

atəşi ~ to supplement fires

artikl i. dilç. article; müəyyənlik ~ı the definite article; qeyri-müəyyənlik ~ı the

artikul

indefinite article; ~ın işlədilməsi the use

of the article

artikul i. (əmtəələrin ölçüsünü, keyfiyyə-

tini və s. göstərən lövhəcik) article artikulyasiya i. dilç. articulation; aydın ~ clear articulation; nitq səslərinin

~sı

articulation of speech sounds

artist i. (aktyor) actor; dram ~i actor; opera

~i opera singer; balet ~i ballet dancer; kino ~i film actor; estrada ~i variety actor; artiste [a:`ti:st]; əməkdar ~

Honoured artist; xalq ~i People’s artist

artistcəsinə z. artistically; ~ hərəkət etmək to act / to behave as an actor

artistlik I. i. 1. the profession of an actor; 2. artistry; ~ etmək 1) to be* an actor, to work as an actor; 2) məc.

to play the buf- foon / clown II. s. artistic(al); ~ tempera- menti artistical temperament

artişok i. bot. artichoke

artma fi. 1. growth, increase, reproduction

in quantity; 2. biol. reproduction, propa-

gation; cinsi ~ sexual reproduction artmaq f. 1. to grow* [-ou], to increase [-s]; çəkisi ~ (kökəlmək) to put*

on weight; Çayın suyu artdı The water of the river rose; 2. biol. to propagate itself; 3. to be*

doubled

artrit i. tib. arthritis

arva i. tare; həqiqi / faktiki ~ real tare; orta

~ average tare

arvad I. i. 1. woman*; ağıllı ~ clever

woman*; ərli ~ married woman*; cavan ~ young woman*; qoca ~ old woman*; danışqan ~ shrew; ~ dalınca

düşmək to dangle after woman*; ~ dalınca düşən dangler; 2. wife (pl. wives): ~ almaq to take* a wife, to

get* married, to marry; səfirin ~ı ambassador’s wife: Bu xanım mənim arvadımdır This lady is my wife II. s. 1.

woman’s, women’s; ~ məntiqi a woman’s logic; ~ söhbəti old wives’ tales / fables; 2. (arvada məxsus)

womanly; ~ bədən womanly figure

arvadağız I. i. a husband ruled by his wife; milksop; d.d. henpecked husband II. s. effeminate; d.d.

henpecked; ~ ər hen- pecked husband

arvadağızlı s. bax arvadağız II

arvasız

arvadağızlılıq i. effeminacy

arvadaoxşar s. womanlike, womanly;

effeminate

arvadbaz i. womanizer, ladies’ man, lady-

killer

arvadbazlıq i. courtship, courting, love-

making; ~ etmək to womanize, to dangle

/ to run* after woman*

arvadcasına z. like woman, as a woman, in

a woman manner / way

arvadxasiyyət s. 1. effeminate, (i.s.) having

/ with womanly character; 2. feeble, fee-

bleminded

arvadxasiyyətli s. bax arvadxasiyyət arvadxasiyyətlilik i. effeminacy; feebleness arvadlanmaq f. 1. to behave

/ to act as a

woman; 2. to behave / to act as a hostess

/ landlady

arvadlaşmaq f. 1. (qız) to become* sluttish;

to become* coarse; 2. (kişi) to become*

effeminate

arvadlı s. married; ~ kişi a married man* arvadlıq i. 1. femininity, womanliness;

2. duties of a housewife; ~ etmək to be* a housewife, to act as a housewife, to look after one’s family; 3.

(arvadlıq çağı) womanhood

arvadlılıq i. the state of being married arvadsayaq I. s. womanish: ~ yeriş a wom- anish walk II. z.

womanishly, like a woman*: ~ danışmaq to speak* like a

woman

arvadsevən s. ladies’ man*; womanizer;

~ olmaq to be* a ladies’ man* / womanizer arvadsız I. i. bachelor II. s. wifeless, unmar- ried; single; ~ kişi

unmarried / single man*; ~ ev a house without woman* / housewife; ~ olmaq to be* wifeless, to have* no

wife

arvadsızlıq i. the state of being wifeless arvadsifət s. woman-faced, womanlike;

~ kişi a woman-faced man*

arvad-uşaq i. household; one’s family arvad-uşaqlı s. (i.s.) having family / a wife

and children

arvadüzlü s. bax arvadsifət

arvadüzlülük i. the state of being handsome

/ woman-faced

arvalı s. gross [-ous]; ~ çəki gross weight arvasız s. net; ~ çəki net weight

arzu

arzu i. 1. wish (for), desire (for); longing (for); yeni il ~ları new year’s wishes; ən yaxşı ~lar best wishes; sizin

~nuzla as you wish, in accordance with your desire; mənim şəxsi ~mla of my own accord; ~nun əleyhinə

against one’s will; bir kə- sin ~sunu yerinə yetirmək to meet* smb.’s wish; Mən sizin arzularınızı nə- zərə

alacağam I’ll consult your wishes; yerinə yetirilməmiş ~lar unsatisfied desires; Sizin ən böyük arzunuz nədir?

What’s your greatest desire / your heart’s desire? 2. dream, day-dream, walking- dream; gənclik ~ları the

dreams of youth; bütün ~larını həyata keçirmək to realize all one’s dreams; ~lar aləmində yaşamaq to be* /

to live in a dream; Mənim arzum aktyor olmaqdır My dream is to become an actor, I have dreams of being

an actor; 3. aspiration (for); striving (for); ~ etmək bax arzulamaq; ~ olunan desirable, beloved; Arzu olunur

ki, ... It’s desirable that..., 4. qram. optative; felin ~ forması optative mood of the verb

arzulamaq f. 1. to wish (d.+to inf.), to desire (d.+ to inf.); ürəkdən ~ to wish / to desire with all one’s heart

and soul; görməyi ~ to wish / to desire to see (d.); Mən ar- zulayıram ki, o gəlsin I wish / desire him / her to

come; bir kəsə yaxşılıq ~ to wish smb. well; Sizə müvəffəqiyyət arzula- yıram I wish you every success; Good

luck! Mən heç kimə pislik arzu etmirəm I wish nobody ill; 2. to dream (of); xoş- bəxtlik ~ to dream of

happiness, to dream that one will be happy

arzulanmaq f. 1. to be* wished / desired; 2. to be* dreamed

arzulu s. 1. (i.s.) having wish / desire; 2. dreamy, (i.s.) having dreams

arzuolunmaz s. 1. undesirable, undesired; 2. objectionable; ~ hərəkətlər undesir - able manners; ~ iy

objectionable smell

arzusuz s. desireless, wishless; (i.s.) with- out wish / desire

arzusuzluq i. the state of being desireless / wishless

asan I. s. easy, simple, light; ~ iş easy / simple / light work; ~ üslub easy / simple

asfaltlamaq

style; ~ dərs easy lesson; ~ həyat easy life; Bu asan iş deyil It’s not an easy task / job II. z. easily; ~ etmək to

do* easily; Mən bunu asan edə bilərəm I can do it easily; Demək asandır It’s easy to say

asanca I. s. very / too easy, quite simple II. z. too / quite easily

asancasına z. bax asan II

asanlaşdırıcı s. simplifying; vulgarising asanlaşdırma fi. simplification, making

easier / lighter

asanlaşdırmaq f. to simplify (d.), to facil-

itate (d.); to make* easier (d.); problemi ~ to simplify a problem; orfoqrafiyanı ~ to simplify spelling; mətni ~

to sim- plify a text; tapşırığın yerinə yetirilmə- sini ~ to facilitate the execution of a task

asanlaşma fi. easying, facilitation, simplifi- cation

asanlaşmaq f. to become* easier / lighter, to become* simpler, to get* simplified; İşimiz asanlaşdı Our work

became easier / simpler

asanlıq i. easiness, lightness; simplicity asanlıqla z. easily; bir işi ~ etmək to do* some work easily; ~

danışmaq to speak* easily; O, ingiliscə asanlıqla danışır He

/ She speaks English easily

asayiş i. 1. tranquility, quiet; ictimai ~ public

tranquility / quiet; ictimai ~i qorumaq to preserve law and order; 2. order; ~i bər- pa etmək to restore order;

~ yaratmaq to establish order

asbest I. i. asbestos II. s. asbestine

asbestli s. bax azbest II

asdırılmaq f. to be* hanged

asdırmaq f. 1. to make smb. hang up (d.);

2. (öldürmək) to order / to ask to hang up (d.); Buna görə adamı asdırarlar One may be hanged for it

asetilen I. i. kim. acetylene II. s. kim. acety- lene; ~ lampa acetylene lamp

aseton I. i. kim. acetone II. s. kim. acetone asfalt I. i. asphalt; ~ çəkmək bax asfaltla- maq; ~ çəkdirmək /

döşətmək bax asfalt- latmaq II. s. asphalt; ~ yol an asphalt road

asfaltbasan i. asphalt paver

asfaltçı i. asphalt paver

asfaltlamaq f. to asphalt (d.); yolu ~ to asphalt

a road

asfaltlanmaq

asfaltlanmaq f. to be* asphalted / covered with asphalt

asfaltlaşdırmaq f. bax asfaltlamaq asfaltlatdırmaq f. bax asfaltlatmaq asfaltlatmaq f. to ask / to force smb. to

asphalt (d.), to cause smb. to cover with

asphalt (d.); to have* (d.) asphalted asfaltlı s. asphalted, (i.s.) covered with asphalt; ~ olmaq to be*

asphalted, to be* covered

with asphalt; ~ yollar asphalted roads asfaltsız s. asphaltless, not asphalted, (i.s.)

without asphalt

asılı s. dependent; ~ olmaq to be* dependent

(on, upon); ~ ölkələr dependent countries asılılıq i. dependence; bir kəsin asılılığında

yaşamaq to live in dependence on smb. asılqan i. peg, rack; stand; (girəcəkdə

qoyulan) hall-stand

asılmaq f. 1. to hang*; to be* hanging, to

be* suspended; (başı üstə) to overhung*; havadan ~ to be* in the air; tükdən ~ to hang* by a thread;

telefondan ~ d.d. to hang* on the phone; 2. to be* hanged out; (elan) to be* posted up, to be* put up; 3.

(öldürülmək) to be* hanged; 4. (qa- zan və s.) to be* put on the stove / fire

asırqal i. hellobore

asırqallıq i. hellobore grove

asiman i. bax səma

asimmetrik s. asymmetric(al) asimmetriya i. asymmetry

Asiya s. Asian [`e937n]; d.d. Asiatic

asiyalı i. Asiatic

asket i. ascetic

asketik s. ascetic

asketizm i. asceticism

askorbin s. ~ turşusu ascorbic acid

asqı i. 1. (üst paltarı üçün) hat-and-coat

stand; 2. (baş geyimləri üçün) hanger,

(qarmaq) peg

asqırdıcı s. sneezing; elm. sternutative, ster-

nutatory; ~ qaz hərb. kim. sneezing gas asqırıq i. sneezing; elm. sternutation asqıraqotu i. bot. milfoil

asqırmaq f. to sneeze

asqırtı i. bax asqırıq

asqırtmaq f. to make smb. sneeze, to cause

smb. to sneeze; Toz onu asqırtdı The dust made him / her sneeze

asta

aslan I. i. (erkək) lion; (dişi) lioness; dəniz ~ı sea lion II. s. lion, lion’s: ~ balası lion cub; ~ dərisi lion’s skin

asma s. hanging, pendent; ~ qıfıl padlock; ~ körpü suspension bridge; ~ lampa pen- dent lamp; overhead

lamp; ~ soğan plait of onions

asmaq f. 1. (bir şeyi asmaq) to hang* (d.); papağı / paltonu və s. asılqandan ~ to hang* one’s hat / coat etc.

on a peg; şəkli divardan ~ to hang* a portrait / picture on the wall; 2. (öldürmək) to hang* (d.); bir kəsi cani

olduğuna görə ~ to hang* smb. for murder; özünü ~ to hang* one- self; 3. (qazan asmaq) to put* the

saucepan on the fire

asmalıq s. (fruit or vegetable) suitable for keeping by hanging; ~ soğan onion suit- able for keeping by

hanging; ~ nar pome- granate suitable for keeping by hanging

aspekt i. aspect; view, viewpoint

aspirant i. (post-) graduate (student) aspirantlıq I. i. the state of being a post-

graduate student II. s. ~ illəri time / years

one spends being a post-graduate student aspirantura i. (post-) graduate course, post- graduate study; bir

kəsi ~da saxlamaq to grant / to offer smb. (post) graduate course

/ post-graduate study

aspirin i. əcz. aspirin; iki ~ həbi qəbul et-

mək to take* two aspirins / aspirin tablets asral i. flax; yabanı ~ toadflax; uzunlifli

~ long-fibred flax

asrallıq i. flax grove, the place where flax

grows

assimilyasiya i. assimilation; səslərin ~sı

dilç. assimilation of sounds; tam ~ wholly assimilation; yarımçıq ~ partially assimi- lation

assistent i. assistant; (imtahanda) assistant examiner; (ali məktəbdə) (assistant) lec- turer

assistentlik i. the job of an assistant; ~ etmək to assist

assortiment i. assortment

assosiasiya i. (müxtəlif mənalarda) assosi-

ation; Beynəlxalq Fonetika Assosiyası

International Phonetic Assosiation

asta I. s. 1. slow; low: ~ addımlar slow steps; ~ yeriş slow walk; ~ zarıltı / inilti

asta-asta

low / faint moan; ~ səs low voice; ~ sürət slow speed; ~ adam slowcoach, sluggard; ~ hərəkət slow

movement; 2. sluggish; ~ axın a sluggish stream II. z. 1. slowly; gently İşlər asta gedir Things are moving

slowly; ~ danışmaq to speak* in a low voice, to speak* in low / hushed tones; qapını ~ döymək to knock

gently at the door; 2. sluggishly; ~ hərəkət et- mək to move sluggishly; Asta ol! Be careful!

asta-asta z. slowly; gently; softly; quietly; ~ yerimək to walk slowly; ~ danışmaq to speak* slowly

astaca z. slowly; softly, gently, quietly; ~ yerimək to walk slowly; ~ danışmaq to speak* quietly / softly; to

speak* in a low voice

astadan z. in a low voice, in a hushed tone; gently, softly

astagəl s. sluggish, slow; ~ adam slow- coach, sluggard

astana i. threshold, doorsteps; ~nı keçmək to cross the threshold: ~da dayanmaq to stop on the threshold;

həyatın ~sında on the threshold of life; bir kəsin ~sını dö- yənək etmək to haunt smb.’s threshold; ~dan içəri

buraxmamaq not to allow smb. into one’s house

astar i. 1. lining; paltoya ~ qoymaq / çək- mək to line a coat; paltoya ~ qoydur- maq to have* a coat lined;

ipək ~ silk lining; 2. tik. (birinci suvaq, rəng) ground, prime, dab; ~ vurmaq / çəkmək to prime, to make* a

dab; ~ı çıxmaq to be* worn out, to be* used up

astarçəkmə fi. tik. priming, prime coating astarlamaq f. 1. to sew* underneath (d.); (ayaqqabını) to sole (d.);

(paltarı) to line (d.); 2. tik. to ground (d.), to prime (d.), to

make* a dab

astarlatmaq f. 1. to have (d.) lined; to ask

/ to cause s.o. to line (d.); 2. tik. to have* (d.) primed; to ask / to cause smb. to prime (d.); paltonu ~ to

have* a coat lined

astarlı s. lined; (i.s.) with lining; ipək ~ silk- lined, (i.s.) with a silk lining

astarlıq i. fabric suitable for lining 64

aş

astarsız s. (i.s.) without lining, (i.s.) having no lining

asteroid i. astr. asteroid

astma i. tib. asthma; bronxial ~ bronchial

asthma; ürək ~sı cardiac asthma

astmalı s. (i.s.) suffering from asthma astmatik s. tib. asthmatic

astrobioloqiya i. astrobiology

astrofizik s. astrophysical

astrofizika i. astrophysics

astrologiya i. astrology

astroloq i. astrologer

astronavt i. astronaut

astronavtika i. astronautics

astronom i. astronomer

astronomik s. astronomic(al); ~ rəqəmlər

astronomical numbers

astronomiya i. astronomy

astronomluq i. the profession of an

astronomer

asudə I. s. free, easy; leasure; ~ xalq free

people; ~ olmaq to be* free, to be* at lea- sure; ~ vaxt free time; ~ saatlar free / lea- sure hours; ~ vaxtlarda

in one’s spare time II. z. freely, easily; ~ yaşamaq to live freely; ~ nəfəs almaq to breathe freely; bir kəsi ~

buraxmaq to leave* smb. alone / in peace

asudəcə z. light-heartedly, carelessly asudələnmək f. 1. to become* free, to free oneself; 2. to calm / to

quiet / to settle down asudələşmək f. to become* free; to free

oneself; to become* carefree

asudəlik I. i. 1. leisure, [`le=7] leisure-time,

spare time; 2. rest, calmness II. s. leisure;

[`le=7] ~ saatları leisure hours asudəlikdə z. at leisure; ~ olmaq to be* at

leisure

aş I. i. 1. pilau, pilaw, pilaff; 2. porridge;

südlü ~ milk porridge; ~ını bişirmək 1) to give* it smb. hot; 2) d.d. to have sex (with); to commit adultery, to

fornicate ~ ına su qatmaq to put* a spoke in smb.’s wheel, to prevent smb. from doing smth.; ~ının suyunu

vermək to beat* (d.) mer- cilessly, to punish (d.) mercilessly; Əli ~ndan da olmaq, Vəli ~ından da ≅ to have*

/ to gain nothing, to get* nothing for one’s pains, to have* neither this nor

aşağı

that; harada aş orada baş zərb. məs. ≅ You can meet him anywhere you go II. i. tannic acid, tannin; ~a

qoymaq to tan (d.)

aşağı I. i. bottom (part); səhifənin ~sında at the bottom of the page II. s. 1. lower; low; ~ mərtəbə ground

floor; ~ palata Lower Chamber / House; (İngiltərədə) House of Commons; ~ notlar mus. low tones; ~

temperatura low temperature; ~ təzyiq low pressure; əməyin ~ məhsuldarlığı low productivity of labour; 2.

bottom; ~ rəf bottom shelf; 3. poor, junior; ~ key- fiyyət poor quality; ~ siniflər junior forms III. z. down; ~

baxmaq to look down; ~ düşmək to come* down, to descend; ~ əyilmək to bend* down; ~ oturmaq to sit*

down; ~ getmək to go* down; Lift aşağı gedir? Is the elevator going down? əli ~ olmaq to be* poor, to have*

no means of subsistence; əli ~ düşmək to become* / to grow* poorer; başını aşağı etmək to disgrace (d.), to

defame (d.); ba- şını ~ əymək to bend* down, to incline one’s head IV. qoş. below; sıfırdan ~ below zero;

ortadan ~ below average; kənddən ~ below the village; dördüncü mərtəbədən ~ below the third floor

aşağıda z. below, underneath, at the foot (of), at the bottom (of); ~ xatırladılmış stated / mentioned below;

~ adı çəkilən named below; ~ qol çəkənlər the under- signed; səhifənin aşağısında at the foot of the page

aşağıdakı s. the following; ~ adlar the fol- lowing names; ~ sənədlər lazımdır the following documents are

necessary

aşağıdan z. from below; from (the) bottom; ~ baxmaq to look below; ~ görünüş view from below; ~ beşinci

sətir the fifth line from (the) bottom; ~ tənqid criticism from below; ~ yuxarıya qədər / kimi from bot- tom

to top

aşağılatmaq f. to reduce (d.), to lower (d.), to bring* down (d.)

aşağı-yuxarı z. 1. down and up; 2. ~ danış- maq to beat* about the bush; amer. to beat* around the bush

aşbaz i. 1. bax aşpaz; 2. pilau eater, pilau lover

aşındırmaq

aşbazbaşı i. bax aşpazbaşı

aşbazxana i. bax aşpazxana

aşbazlıq i. bax aşpazlıq

A-şəkilli s. A-shaped

aşxana i. dining-room, eating-house aşxanaçılıq I. i. culinary; ~ sənəti art of

cookery / cooking II. s. ~ sənəti art of

cookery / cooking

aşı i. bax aş II

aşıb-coşmaq f. to seethe (with), to boil up;

to buzz with excitement

aşıb-daşmaq f. 1. to have* a lot, to have*

plentiful; 2. to boil up, to seethe (with); Kütlənin nifrəti aşıb-daşırdı The hatred of the mass is seething /

boiling up

aşıx i. mus. bax aşıq I

aşıq i. 1. (simli musiqi alətlərində) tuning

peg 2. ashug (Caucasian folk poet and singer) 3. knuckle-bone; aşığı alçı dur- maq ~ to be* very lucky, to

have* great success in life

aşıq-aşıq i. ~ oynamaq to play knuckle- bones

aşıqlıq I. i. the profession of ashug; ~ etmək to be* an ashug II. i. anat. ankle

aşıqsayağı z. like / as an ashug; ~ oxumaq to sing like an ashug

aşılamaq f. to tan (d.)

aşılanmaq f. to be* tanned

aşılanmış fs. tanned; ~ dəri / gön tanned

leather

aşılatdırmaq f. to have* (d.) tanned, to cause

/ to ask smb. to tan (d.)

aşılatmaq f. bax aşılatdırmaq

aşılayıcı I. i. tanning agent, tanning II. s.

tanning; ~ maddə tanning agent aşılayıcılıq i. the profession of a tanner aşılı s. tanned; ~ dəri / gön tanned

leather aşılmaz s. insuperable, insurmountable;

~ hündürlük insuperable height: ~ ma-

neə insurmountable barrier / obstacle aşındırıcı s. caustic; ~ soda caustic soda aşındırıcılıq i. causticity

aşındırılmaq f. geol. 1. to be* weathered; to

be* eaten away; 2. (turşu ilə) to be* cor-

roded

aşındırmaq f. 1. geol. to weather (d.);

2. (turşu ilə) to corrode (d.) Turşu metalı aşındırır Acid causes metal to corrode

aşınma

aşınma fi. 1. tex. etching; 2. geol. weath- ering; 3. erosion; torpaq ~sı soil erosion

aşınmaq f. 1. tex. to become* / to get* etched; 2. geol. to weather; to be weath- ered; 3. (paslanmaq) to

be* eaten away, to become* / to get* corroded

aşıntı i. tex. wear and tear-aşırı part of com- pound words having the meaning every other, such as günaşırı

every other day, həftəaşırı every other week; sətiraşırı yazmaq to write* on every other line; (yazı

makinasında) to use double-spacing

aşırılmaq f. 1. to be*thrown over; 2. to over- turn, to tip over; (gəmi) to capsize; Qayıq aşırıldı The boat

overturned / tipped over / capsized; Stol aşırıldı The table tipped over

aşırım i. 1. (dağ keçidi) pass; 2. mem. bay; (körpüdə) span, bridge span

aşırımlı s. 1. (i.s.) with passes; 2. (i.s.) with bays; (körpüdə) (i.s.) with spans

aşırma i. braces, amer. suspenders aşırmaq f. 1. to throw over (d.); çiynindən ~ to fling over one’s shoulder

(d.); qıçını qıçının üstünə ~ to cross one’s legs; 2. to turn over (d.); çəlləyi ~ to turn the barrel over; səhifəni ~

to turn over a page; 3. (gəmini, qayığı və s.) to overturn (d.), to tip over (d.), to capsize (d.); Onlar qa- yığı

aşırdılar They overturned the boat; Dalğa qayığı aşırdı The wave capsized the boat; 4. (acgözlüklə yemək)

d.d. to gorge on (d.), to guzzle (d.), to gobble (up) (d.); O, dondurmanı aşırdı He / She

gobbled up the ice-cream

aşırmalı s. 1) ~ körpü foot-bridge; ~ təqvim

loose-leaf calendar; 2) ~ şalvar trousers

with braces / suspenders

aşırtmaq f. bax aşırmaq

aşısız s. not tanned; ~ dəri not tanned skin aşısızlıq i. the state or quality of being not

tanned

aşikar s. bax aşkar I

aşiq I. i. lover; ~ olmaq to be* in love (with),

to fall* in love (with); həqiqi ~ true lover; zavallı ~ unfortunate lover; ~ində olmaq to be* eager (for); şöhrət

~i olmaq to be* eager for fame; ~lər loving couple, pair of lovers, sweet-hearts II. s. 1. in love

aşlanmaq

(with), enamoured (of, with); ~ kişi man*

in love; 2. charmed, delighted, taken (with) aşiqanə I. s. love, amorous; loving; ~ mək- tub love-letter; ~

baxış loving glance, amorous glance; ~ lirika love lyrics II. z. lovingly, amorously; ~ baxmaq to eye smb.

amorously, to look with eyes full of

love (at smb.)

aşiqanəlik i. bax aşiqlik

aşiqcəsinə z. lovingly, amorously

aşiqlik i. the state of being in love aşiq-məşuq I. i. lovers, loving couple II. s.

love, amorous

aşiq-məşuqluq i. the state of being in love

with each other; ~ etmək to love each

other

aşina i. bax aşna

aşinalıq i. bax aşnalıq

aşkar I. s. 1. clear, distinct; ~ yaxşılaşma

distinct improvement; 2. evident, obvious; ~ narazılıq evident / obvious displeasure; ~ dəlil / fakt obvious

fact, bare fact; 3. barefaced, downright; ~ yalan barefaced / downright lie II. z. obviously, distinctly,

evidently; ~ görmək to see* distinctly; ~ etmək to lay* bare (d.); to bring* to light (d.) to make* known (d),

to discover (d.); ~ olmaq to be* revealed / discovered / found; ~a çıxmaq to come* to light, to come out, to

appear; ~a çıxartmaq to make* known (d.), to discover (d.), to bring* to light (d.); Aşkardır ki,... It’s obvious

that...

aşkarca z. quite clearly / evidently / obvi- ously / distinctly; ~ görmək to see* quite distinctly / clearly

aşkarcasına z. bax aşkarca

aşkarda z. in full view; ~ olmaq to be* in the

public eye / public view; ~ görmək to see*

with one’s own eyes

aşkarlıq i. 1. glasnost, publicity; 2. clarity,

clearness, obviousness, evidence; (məq- səd aydınlığı) clarity of aim; ~ hasil et- mək to make* things clear,

to put* things clear, to put* things right

aşqar i. admixture; (maye) dash aşqarsız s. (i.s.) without admixture; pure aşlamaq f. bax aşılamaq

aşlanmaq f. bax aşılanmaq

aşlı

aşlı s. bax aşılı

aşmaq f. 1. to get* across; (maneəni) to

get* over, to cross (d.); 2. to climb over (d.), to get* over (d.); hasarı ~ to climb / to get* over the fence; 3.

(maneələri) id. to clear (d.); maneələri ~ to clear obsta- cles; 4. to turn over, to tip over; (gəmi, qayıq və s.)

to capsize; o yan - bu yana ~ turn from side to side; Qayıq aşdı The boat turned over / capsized; Stol aşdı The

table tipped over; işi başdan ~ to have* much work to do, to be* too busy

aşna i.1. friend; amer. buddy; (qadın) (lady-) friend, (qız) (girl-) friend; 2. lover; (qadın) mistress; ~ olmaq to

be* friends (with)

aşnabaz i. ladies’ man, lady-killer aşnabazlıq i. 1. terms of intimacy; 2. love affair; ~ etmək to pay* one’s

addresses

(to), to pay* / to make* court (to) aşnalıq i. 1. acquaintance; 2. friendship; ~ etmək 1) to be* friends, to be*

on good terms; 2) to make* court (to), to pay*

one’s addresses (to), to make* love (to) aşpaz i. cook; culinary / cookery expert; ~ olmaq to be* a cook; ~

işləmək to work

as a cook; baş ~ head-cook

aşpazbaşı i. head-cook, cook general aşpazxana i. 1. cook-house, kitchen; 2. din-

ing-room

aşpazlıq I. i. 1. the profession of a cook;

2. cookery, the cookery art; ~ etmək to be* a cook, to work as a cook II. s. culinary; ~ sənəti (art of) cookery,

the art of cook- ing; ~ kitabı cookery-book

aşsüzən i. colander, cullender

at I. i. 1. horse; minik ~ı riding / saddle

horse; qoşqu ~ı outrunner; ~ minmək to mount a horse; qanadlı ~ əs. the flying / winged horse; Troya ~ı

yun. əs. the Trojan Horse; dəmir ~ (traktor və s. haq.) iron horse; ~a minmək to take* a horse; ~ı qoşmaq to

horse, to harness a horse; ~ı faytona qoşmaq to horse a carriage; ~ oy- natmaq 1) to demonstrate one; s skill

in riding a horse; 2) məc. to act as freely as one wants; 2. (şahmatda) knight II. s. horse; ~ dırnağı horse hoof;

~ nalı horse- shoe; ~ oğrusu horse stealer: ~ nallayan

atalıq

horseshoer; ~ zavodu horse ranch; ~ göz- lüyü horse blinder; ~ arabası horse vehi- cle; ~ milçəyi horse bee; ~

yemişanı horse-chanter; ~ şabalıdı horse-chest- nut; ~ alverçisi horse-dealer; ~ həkimi horse-doctor; ~ bazarı

horse-fair; ~ əti horsemeat, horseflesh; ~ qılı horsehair; ~ dəyirmanı horse-mill; ~ gücü fiz. horse power

ata I. i. father; ~sına çəkmək / oxşamaq to take* after one’s father, to favour one’s father; ~sı kimi like his /

her father; ~ kimi fatherly, like / as a father; O, qızı ata ki- mi öpdü He gave the girl a fatherly kiss ~sına od

vurmaq / ~sını yandırmaq to punish without mercy / ruthlessly II. s. paternal; father’s; ~ məhəbbəti paternal

love; ~ baba paternal grandfather; ~lar sözü proverb; ~lar misalı saying

ata-ana i. father and mother, parents; ~nı itirmək to lose* one’s father and mother / parents, to become*

an orphan; ~dan yetim olmaq to have* neither father nor mother

ata-analı s. bax atalı-analı

ata-anasız s. bax atasız-anasız

ata-baba I. i. ancestor, forefathers II. s.

ancestral; ~ evi one’s ancestral home; ~ mülkü ancestral property; ~ adəti ancestral custom

ata-babadan z. for a long time, from time immemorial; şair. since olden time

atabaxan i. groom, stableman

ata-bala i. father and son, father and

daughter, father and child

atabir s. consanguineous; ~ qardaş half-

brother; ~ bacı half-sister

atacan i. uş. d. daddy

atacıq i. uş. d. daddy

atadanbir s. bax atabir

atalı s. (i.s.) having father; ~ uşaq a child

having a father / who has a father atalı-analı s. (i.s.) having a father and a mother; ~ olmaq to have* a father

and

mother

atalıq I. i. 1. stepfather; 2. paternity; father-

hood, father’s duty; ~ etmək to look after one’s family, to take* care of one’s fam- ily; bir kəsə ~ etmək to

take* care of smb.,

atamalı

to support smb. as a real father, to help smb. as a real father; atalığın məsuliyyəti the responsibility of

fatherhood II. s. paternal; ~ qayğısı paternal care; ~ mə- həbbəti / sevgisi paternal love

atamalı i. anything inherited from one’s father ataman i. 1. ataman (Cossack chieftan); 2. (quldurbaşı)

chieftan, (robber) chief atamanlıq i. the state of being an ataman;

~ etmək to be* an ataman, to act as / like

an ataman

ata-oğul i. father and son

atasız I. s. fatherless, (i.s.) without a father;

~ uşaq fatherless child, a child without a father; ~ olmaq to be* fatherless II. z. without father; ~ böyümək to

grow* up without father

atasız-anasız I. s. fatherless and motherless, without parents II. z. without father and mother, without

parents; ~ böyümək to grow* up without mother and mother

at-at i. a kind of children’s play; ~ oynamaq to play at horses

atayana z. like a father, as a father, paternal- ly; fatherly; ~ öpmək to kiss fatherly

atbaz i. horse-lover; (at alverçisi) horsedealer atbazlıq i. the character of horse-lover atcıl s. bax atbaz

atçapan i. jockey

atçapdı i. horse-race, race-meeting, the races pl. maneəsiz ~ flat race(s) pl; ma- neəli ~ obstacle-race

atçı i. 1. horse-holder, horse-breeder; 2. jockey

atçılıq I. i. horse-breeding II. s. ~ zavodu stud(-farm); ~ idmanı equestrian sport

atçibini i. bax atmilçəyi

atdandırmaq f. bax atlandırmaq atdırılmaq f. to cause / to ask smb. to throw

out / away (d.)

atdırmaq f. 1. to ask / to cause smb. to throw

out (d.); 2. (yunu, pambığı) to ask / to force smb. to comb (d.); 3. vulq. to be* gone, to be* off, to fuck off

ateist I. i. atheism [`e9499-] II. s. atheistic [`e9499-]

ateistcəsinə z. atheistically

ateistlik i. bax ateizm

ateizm i. atheism [`e9499-], godlessness

atıb-tutmaq

atelye i. 1. atelier [7`tel9e9`]; workshop; 2. (paltar tikilən yer) dress-making and tailoring establishment;

modalar ~si fash- ion house

ateroskleroz i. tib. atherosclerosis

atəş I. i. 1. (od) fire; ~də yanmaq to be* burnt in the fire; (alov) flame; ~ püskür- mək to shoot out flames; 2.

məc. heat, ardour, passion; ~i söndürmək (sakitləş- mək) to cool one’s heat; məhəbbət ~i a passion of love;

nifrət ~i a passion of hate; 3. (odlu silahla) fire; ~ açmaq to fire (at), to shoot* (at), to open fire (at);

tüfəngdən ~ açmaq to fire a rifle; tapan- çadan ~ açmaq to fire a pistol; ~i dayan- dırmaq to stop / to cease

fire; top ~i gun- fire; tüfəng ~i small-arms fire; ~ə tutmaq to fire (at, upon), to centre fire (on); topla ~ə

tutmaq to shell (d.); pulemyotla ~ə tutmaq to machine-gun (d.); ~ altında under fire; ~lə oynamaq to play

with fire; Atəş! Fire! II. s. fire; ~ əmri fire com- mand / order; ~ nöqtəsi fire nest; ~ xətti

line of a fire

atəşböcəyi i. zool. fire-fly

atəşfəşan i. firework(s) (pl.)

atəşfəşanlıq i. illumination, fireworks pl. atəşgah i. temple of fire

atəşgədə i. temple of fire-worshippers atəşxana i. 1. brazier; 2. the place where fire

burns

atəşin I. s. passionate, hearty, cordial, flam-

ing, ardent; ~ məhəbbət ardent / passion- ate love; ~ nitq ardent speech; ~ təbiət passionate nature; ~

gözlər ardent eyes; ~ təşəkkür cordial thanks; ~ qəbul (qo- naq qəbulu) cordial / hearty welcome; ~

vətənpərvərlik flaming patriotism II. z. passionately, in a passionate way, heartily, cordially, ardently; ~

danışmaq to speak* passionately / heartily

atəşqurdu i. zool. glow-worm

atəşli I. s. bax atəşin I II. z. bax atəşin II atəşlilik i. ardour, hot-headed nature, pas-

sionate nature

atəşpərəst i. fire-worshipper

atəşpərəstlik i. fire-worship

atıb-tutmaq f. 1. to lift up (d.), to chair (d.)

(as mark of esteem or congratulation);

atıcı

2. (maşın) jolt, shake; Maşın bizi bərk atıb-tutdu The car jolted us violently; 3. (topu) to toss; topu ~ to toss a

ball (up) into the air

atıcı I. i. 1. shot; 2. (əsgər) rifleman*: əla ~ expert shot / rifleman*; 3. bax həllac II. s. infantry; shooting; ~

alayı infantry / rifle regiment

atıcılıq I. i. 1. shooting; firing; 2. the profes- sion of a rifleman / gunner II. s. shooting; ~ meydanı shooting-

ground, shooting- range; ~ dərnəyi shooting circle; ~ idmanı shooting III. i. bax həllaclıq

atıla-atıla z. skipping, hopping, jumping; ~ gəlmək 1) to skip alone; to come* skip- ping; 2) to come* with

nothing / without carrying out the task; to come* without any present

atılıb-düşmək f. 1. to jump up and down; (sevincdən) to jump (for, with), to leap* (with); 2. (sevinmək) to

frisk / to caper (about); Quzular çöldə atılıb-düşürdü- lər The lambs were capering in the field

atılmaq I. f. 1. to throw* (at); bir-birinin üstünə ~ to throw* oneself at each other; Dalaşanlar bir-birinin

üstünə atıldılar The fighters threw themselves at each other; 2. to throw* oneself (on, upon); bir kəsin

ağuşuna ~ to throw* oneself / to fall* into smb.’s arms: bir kəsin boynuna ~ to throw* one’s arms around

smb.’s neck; 3. to jump, to leap*, to spring*; bir kəsin / şeyin üstünə ~ to jump over smb. / smth.;

pəncərədən ~ to jump out of the window, to leap* through a window; yə- hərə ~ to leap* into the saddle;

atın be- linə ~ to jump on horseback; hasardan ~ to leap* over a fence; divardan ~ to spring* over the wall;

taksiyə / tramvaya / avtobusa və s. ~ to jump into a taxi / tram / bus, etc.; düşmən üzərinə ~ to leap* upon a

foe; meydana ~ to leap* / to spring* / to jump into arena; yerindən ~ to leap* / to jump / to spring* to one’s

feet; sevincdən ~ to leap* with joy; Mən hərəkət edən qatardan atıldım I jumped from a moving train; 4.

(suya) to jump, to plunge; suya ~ to plunge / to jump into the water; 5. (can atmaq) to rush; hücuma

atlaz

~ to rush to the attack; köməyə ~ to rush to help / to aid; İt mənim üstümə atıldı The dog rushed at me; 6.

(gərəksiz hesab edilmək) to be* thrown / abandoned; Kitab atıldı The book was thrown away; 7. (odlu silah

haq.); Tüfəng atıldı The rifle fired; A shot was heard II. f. (yun, pambıq) to be* carded / combed

atım i. bax atımlıq

atım-atım z. ~ etmək 1) to throw* about

(d.); 2) (axtarmaq) to search (through, into), to conduct a search (of), to look through carefully and

thoroughly to try to find smth.

atimlıq i. 1. charge, supply; bir ~ barıt gun- powder enough for one shot; bir atımlıq çay ~ tea enough for one

brew; bir ~ duz enough salt for one use; Bircə atımlıq çay qalıb There is just enough tea for one brew; bir ~

barıtı olmaq 1) to have* an amount of gunpowder for one shot; 2) məc. lack the energy / strength to do

smth.; 2. dose; bir ~ dərman a dose of medicine

atışma fi. 1. exchange of fire, skirmishing; ~ düşmək / başlamaq to start skirmish; ~ salmaq to provoke / to

rouse a skirmish; 2. məc. wrangle, squabble, high words pl.

atışmaq f. 1. to exchange fire, to fire at each other; 2. məc. to abuse each other / one another; to swear* at

each other; Onlar həmişə atışırlar (sözləşirlər) They are always abusing each other

atlama i. atlama (a soft drink made of water and sour clotted milk)

atlamaq f. to shake* up (d.)

atlandırmaq f. to mount (d.), to set into a

saddle (d.)

atlanmaq I. f. to mount a horse; to go* on

horseback II. f. 1.( yerindən) to jump up, to give* a jump; 2. (bir şeyin üstündən) to jump over; çayın

üstündən ~ to jump over the river

Atlantik s. Atlantic; ~ paktı the Atlantic pact; ~ okeanı the Atlantic Ocean

atlas i. coğ. atlas, a book of maps

atlaz I. i. satin, atlas II. s. satiny, satin; ~ paltar satiny / satin dress; ~ kağız satin

/ satiny paper

atlet

atlet i. athlete; d.d. Hercules

atletik s. athletic; ~ bədən athletic built / body atletika i. athletics; yüngül ~ track and field

athletics; ağır ~ weight-lifting

atletikaçı i. bax atlet

atlı I. i. rider, horseman*; (qadın) horse

woman* II. s. mounted; ~ ordu Cavalry; ~ polis mounted police; ~ alay mounted detachment

atlıqarışqa i. a kind of big ant

atlılobya i. haricot / French / kidney bean atma fi. throwing; casting; püşk ~ casting

lots; nizə ~ javelin throwing; disk ~ dis-

cus throwing

atmaca i. 1. remark; (etiraz əlaməti) retort,

rejoinder; 2. (eyham) hint, allusion; ~ at- maq to drop a hint; ~nı anlamaq to take* the hint

atmaq I. f. 1. to throw* (d.), to cast* (d.) to hurl (d.), to fling* (d.); d.d. to chuck (d.); daş ~ to throw / to hurl

/ to fling* stones; bir kəsə daş ~ to cast* a stone at smb.; lövbər ~ to cast* / to drop anchor; həbsə ~ to

fling* / to throw* / to cast* into prison / jail; tor ~ to cast* a net; Balıqçı torunu suya atdı The fisherman cast

his net into the water; 2. to give* up, to drop, to leave* off; papirosu ~ to give* up / to leave* off smoking;

işi ~ to give* / to throw* up one’s work; təhsili ~ to drop / to give* up one’s studies; d.d. to chuck one’s

studies; silahı ~ to lay* down (one’s) arms; 3. (tərk etmək) to abandon (d.), to desert (d.); ailəni ~ to

abandon / to desert one’s family; O, arvadını atdı He aban- doned his wife; 4. bot. to sprout, to put out, to

put forth; kök ~ to root, to take* root; zoğ ~ to put* out shoots, to sprout; 5. kif ~ to grow* musty / mouldy;

söz ~ to put* out feelers; şər ~ to calumniate, to slander; can ~ to long for (smth); to crave (for), to have* a

very strong desire for (smth.); günahını / təqsirini boynundan ~ not to acknowledge one’s fault, to deny

one’s guilt; 6. (odlu silah) to shoot* (at), to fire (at); to fire a shot (at); tüfəng / tapança və s. ~ to fire a rifle /

pistol, etc. II. f. (yunu) card (d.); yun ~ card wool

atmilçəyi i. zool. horsefly, breeze-fly 70

avadanlıq

atmosfer I. i. 1. (müx. mənada) atmosphere; 2. air II. s. atmospheric; ~ təzyiqi atmos- pheric pressure; ~

çöküntü atmospheric precipitation; rainfall

atom I. i. atom; nişanlı ~ fiz. tagged atom; ~un quruluşu atomic structure II. s. atomic, atomical; nuclear; ~

çəkisi kim. atomic weight; ~ gəmisi an atomic ship; ~ bombası atomic bomb; ~ istiliyi atomic heat; ~ silahı

atomic weapon; ~ enerjisi atomic / nuclear energy; ~ elektrik stan- siyası nuclear power station; ~ qazanı

atomic pile; ~ fizikası atomic physics; ~ müharibəsi atomic warfare; ~ partla- yışı atomic explosion

atomçu i. atomist, atomic scientist

atomist i. fəls. atomist

atomistika i. atomism

atomizm i. fəls. atomism

atotaran i. horse-grazer

atöyrədən i. horse-breaker

atribut i. qram., fəls. attribute

atributiv s. qram. attributive; ~ əlaqə

attributive link / connection; ismin ~ iş-

lənməsi the attributive use of the noun atrofiya i. tib. atrophy

atropin i. əcz. atropine

atsız s. horseless; ~ kəndli horseless peasant atsifət s. horse-faced; ~ qadın / kişi a horse-

faced man* / woman*

attaşe i. attache (fr)

attaşelik i. the post of attache

attestasiya I. i. attestation; ~dan keçirmək

to attest (d.) II. s. attestation; ~ komissi-

yası attestation commission

attestat i. certificate; kamal ~ı school-leav-

ing certificate

attraksion i. 1. attraction; 2. (parkda) side-

show

atüstü z. hastily, in haste, hurriedly, in one’s

hurry; ~ başçəkmək to visit hurriedly

/ hastily; to drop in

auditoriya i. lecture-hall, lecture-room auksion i. auction; ~ vasitəsilə satmaq

to sell* (d.) by auction

aul i. aul [a:u:l] (village in the Caucasus and

Central Asia)

avadanlıq i. 1. equipment, plant inventory;

2. furniture

avam

avam I. i. simpleton, nitwit, ignoramus; sim- pleton, uneducated man*; ~ olmaq to be* ignorant /

uneducated II. s. ignorant, une- ducated, illiterate; ~ adam ignorant / une- ducated man*; ~ olmaq to be*

ignorant

avamcasına z. ignorantly; ~ pərəstiş etmək to worship ignorantly

avamlıq i. ignorance, intellectual darkness; ~ etmək to act / to behave ignorantly

avand s. 1. successful, favourable; 2. right side (of); İşiniz avand olsun! Success attend you!

avandlaşdırılmaq f. to be* improved / made better

avandlaşdırmaq f. to improve (d.), to make* better (d.), to ameliorate (d); (düzəltmək) to amend (d.)

avandlaşmaq f. to improve, to ameliorate, to take* a turn for the better

avanqard I. i. van, vanguard; ~ olmaq to be* in the van (of) / vanguard (of), to be* in the forefront II. s.

vanguard, leading; ~ rol leading role

avanqardlıq i. the state of being advance guard

avans i. advance; ~ vermək to make* an advance (to); ~ almaq to get* advance money; fabrikaya ~ vermək

to make* an advance to a factory

avantüra i. hazardous activity, gamble, ven- ture, adventure; hərbi ~ military adventure avantüraçı I. i.

adventurer, (qız,qadın) adventuress II. s. adventurous, venture-

some; risky

avantüraçılıq i. disposition to engage in

ventures

avantürist i. bax avantüraçı avantüristcəsinə z. adventurously

avar I. i. oar; (qoşa) scull; (kiçik) paddle;

~ çəkmək to row, to scull, to paddle II. i. Avar [a:va:] (nationality living in the southern Caucasus) III. s.

Avarian; ~ dili Avar [a:va:] the Avarian language

avara s. 1. loafer, waster; idler, slacker; 2. tramp, vagrant; amer. hobo; ~ qalmaq to be* under indefinite

situation / in difficult condition; bir kəsi ~ qoymaq to leave* smb. under an indefinite condition / under an

indefinite situation; bir kəsi ~ etmək to prevent smb. from doing smth.

aviapoçt

avara-avara z. idly; ~ gəzmək to walk idly avaraçılıq i. bax avaralıq

avaralanmaq f. to idle, to loaf; to do nothing avaralaşmaq f. to become* / to get* idler,

to become* loafer / vagrant

avaralıq i. idleness; ~ etmək bax avara-

lanmaq

avara-sərgərdan z. bax avara-avara avarca z. Avar, in Avar; ~ danışmaq to

speak* Avar; ~ yazmaq to write* in Avar avarçəkən i. oarsman, rower, sculler avarçəkmə I. i. rowing II. s.

rowing; ~ id-

manı rowing

avarçı i. bax avarçəkən

avariya i. (maşının əzilməsi) break-down;

(bədbəxt hədisə) accident; (avtomobil, təyyarə) crash; (gəmi) shipwreck; ~ya düşmək to meet* with an

accident; (gəmi) to be* wrecked; (xarab olmaq) to be* damaged

avariyasız s. accident-free; (i.s.) having had no accident; maşınların ~ işi running work(ing) of machines

without breakdown

avarlamaq f. to row (d.) ; qayığı ~ to row a boat

avarlatdırmaq f. bax avarlatmaq avarlatmaq f. to ask / to cause smb. to row

(d.)

avarlı s. (i.s.) with oars, (i.s.) having oars avarsız s. (i.s.) without oars, (i.s.) having no

oars

avaz i. voice; xoş ~ sweet / pleasant voice avazımaq f. to turn pale, to grow* pale avazımış s. turned pale,

grown pale

avazlı s. loud-voiced, full throated, rich

voiced; xoş ~ (i.s.) having sweet / pleasant

voice

avazsız s. voiceless, feeble-voiced; (i.s.)

weak of voice

aviabaza i. air-base

aviabilet i. aeroplane ticket

aviabomba i. aircraft bomb

aviadesant i. airborne (assault) landing aviakonstruktor i. aircraft designer aviamarşrut i. air-route

aviamayak i. air beacon

aviamodel i. aircraft model

aviamodelist i. aircraft model constructor aviapoçt i. air mail

aviasiya

aviasiya I. i. aviation, aircraft; hərb. air force; mülki ~ civil aviation; nəqliyyat ~sı transport aircraft; kənd

təsərrüfat ~sı agricultural aviation; bombardmançı ~ amer. bombardment aviation; bombing aircraft; qırıcı ~

fighting aircraft; amer. pursuit aviation; kəşfiyyat ~sı reconnais- sance aircraft; amer. reconnaissance avia-

tion; hücum ~sı low-flying attack aircraft; amer. attack aviation II. s. aviation, air- craft; ~ motoru aviation

engine; ~ sənayesi aircraft industry; ~ zavodu aircraft fac- tory / works; ~ məktəbi flying school

aviasiyaçı i. bax aviator

aviator i. aviator, airman*, pilot; (qadın,

qız) airwoman*, woman pilot aviatransport i. air transport avitaminoz i. tib. avitaminosis avqust i. August

Avropa s. European; ~ millətləri European nations

avropalaşdırma fi. Europeanization avropalaşdırmaq f. to Europeanize (d.) avropalaşmaq f. to become* / to

be*

Europeanized

avropalı s. European

Avstraliya s. Australian

avstraliyalı i. Australian

Avstriya s. Austrian

avstriyalı i. Austrian

avtobaza i. motor depot [...de`pou] avtobioqrafik s. autobiographic(al) avtobioqrafiya i. bax tərcümeyi-hal

avtobus i. bus, omnibus, motor bus; amer.

autobus

avtodükan i. mobile shop

avtogen s. autogenous; ~ qaynaq autoge-

nous welding; ~ kəsmə autogenous cutting avtokolon i. motor transport column avtokran i. truck crane

avtoqaraj i. garage, motor-garage avtoqatar i. articulated lorry, lorry and

trailor(s)

avtoqələm i. fountain-pen

avtoqraf i. autograph

avtol i. tex. automotive engine oil avtomaqistral i. motor road, high-way avtomaşın i. motor vehicle, (yük)

(motor-)

lorry; amer. truck 72

avtoritet

avtomat I. i. automatic machine; (dəmir pulla iıləyən) slot-machine; (silah) sub- machine gun; amer. machine

carbine; d.d. tommy gun II. s. automatic, self-acting; ~ telefon automatic telephone, public telephone; ~

telefon stansiyası automatic telephone exchange; ~ tüfəng automatic rifle; ~ qələm fountain pen

avtomatçı i. sub-machine gunner avtomatik I. s. automatic, self-acting II. z.

automatically

avtomatika i. 1. elm. automation; 2. (me-

xanizm) automated mechanism avtomatiklik i. bax avtomatizm avtomatizm i. automatism

avtomatlaşdırılmaq f. to be* automated

/ automatized

avtomatlaşdırılmış s. automated, automatized avtomatlaşdırma i. automation avtomatlaşdırmaq f. 1. to

automatize (d.);

2. (istehsalatı) to introduce automation

(into), to automate (d.)

avtomobil I. i. 1. (minik) (motor-) car; auto-

car; amer. automobile; 2. (yük) lorry; amer. truck; sanitar ~i ambulance; texniki yardım ~i breakdown van;

amer. service truck; ~ lə getmək to go* by car; ~ sür- mək to drive* a car; ~i dayanacağa qoy- maq to park a

car II. s. automobile; ~ zavodu motor / automobile plant, motor / automobile works; ~ sənayesi motor car

industry; ~ şini automobile tire, tire; ~ nəq- liyyat motor transport; ~ dayanacağı car park; (şəhərdə) bus stop

avtomobilçi i. motorist

avtomobilqayırma i. motor-car construction avtomüfəttiş i. traffic inspector / policeman* avtomüfəttişlik i.

(idarə) motor licencing

and inspection department; (nəzarət)

roadworthiness inspection

avtonəqliyyat i. motor transport avtoportret i. self-portrait

avtor i. author; (qadın) authoress; (ədəbi

əsərin avtoru) writer; (musiqi əsərinin avtoru) composer; (təklifin, fikrin av- toru) mover [`mu:-]

avtoreferat i. synopsis of thesis

avtoritet i. authority; prestige; ~i olmaq

to have* authority, to enjoy authority, to

avtoritetli

have* prestige; ~ qazanmaq to gain / to

win* authority / prestige

avtoritetli s. authoritative

avtoritetsiz s. (i.s.) without authority, (i.s.)

having no authority

avtoritetsizlik i. the state of having no

authority

avtosistern i. tank-lorry, tank-truck avtoturist i. motor-car tourist, tourist trav-

elling by car / coach

avtoturizm i. touring by car / coach, motor-

touring

avtovaqzal i. bus / coach station avtozavod i. motor / automobile works,

motor / automobile plant

ay I. i. (fəza cismi) the moon; bədirlənmiş

(on dörd gecəlik) ~ full moon; f ~ın doğ- ması / çıxması moonrise; ~ın batması moonset; təzə ~ new moon;

~ın tutulması lunar eclipse; Ay yarımçıq tutulub The moon is partly eclipsed; ~ kimi / ~a oxşar moony; f ~a

hürmək to bark at the moon II. s. astr. lunar; ~ daşı miner. moonstone; ~ tozu lunar dust; dust from the

Moon; ~ işığı moonlight; ~ parçası very beau- tiful; ~ın səthi the Moon’s surface III. i. (təqvimi) month;

yanvar / fevral və s. ~ı the month of January / February, etc., cari ~ the current month; keçən ~ last month;

gələn ~ next month; ~ın başı the head / beginning of the month; ~ın sonunda at the end of the month; Ayın

neçəsidir? What date is it? What is the date?; bal ~ı (evlənməyin birinci ayı) honey moon IV. nid. oh! what!

Ay dad! Oh! help; Ay dad-bidad! What a pity!

ayağıaçıq s. open legged

ayağıağır s. 1. bax hamilə; 2. bad, harmful,

ill; ~ adam an ill / bad man* ayağıağırlıq i. 1. bax hamiləlik; 2. badness,

illness

ayağıbağlı s. 1. bax qəbiz; 2. tied legged ayağıbağlılıq i. tib. constipation; ~ dan

əziyyət çəkmək to suffer from constipa-

tion

ayağıçarıqlı I. i. 1. one who wears bast san-

dal, one who wears hind shoes; 2. məc. the poor, humble people II. s. 1. (i.s.) wearing bast sandal; 2. məc.

poor, humble

ayaq

ayağısürüşkən I. i. d.d. strumpet, loose woman, trollop II. s. loose; lascivious [l7`s9v97s]; lecherous; ~ qadın /

arvad loose woman*

ayağısürüşkənlik i. looseness, lascivious- ness

ayağıyüngül s. lucky; Onun ayağı yüngül- dür ≅ He / She brings luck

ayağıyüngüllük i. luckiness

ayaq I. i. 1. foot; sol ~ left foot; sağ ~ right

foot; ~ saxlamaq to pause, to halt; ~dan tutmaq / yapışmaq to seize smb.’s foot; ayağını geyinmək to put*

on one’s shoes / boots; bir kəsin ayağını geyindirmək to put* on smb.’s shoes / boots; ~ üstə ol- maq

(xəstəlikdən sonra) to be* on one’s feet; güclə ayağa qalxmaq to struggle to one’s feet; ~ altına salmaq to

tread / to trample under foot; xəlçəni ~ altına sal- maq to spread* a rug under feet; ayağa durmaq /

qalxmaq 1) to get* up, to stand* up; 2) məc. to find* one’s feet; bir ayağı qəbirdə / gorda olmaq to have*

one foot in the grave, with one foot in the grave; ~dan düşmək (bərk yorulmaq) to be* dog tired, to be*

dead-beat; hamını ayağa qaldırmaq to raise a general alarm; bir kəsi ayağa qaldırmaq 1) to set* smb. on his

feet; 2) (kömək etmək) to give* smb. a start in life; ayağı üstə dayana bilmək 1) to be* able to stand; 2) məc.

to be* able to stand on one’s own feet; ~dan başa qədər from head to foot, from top to toe; ~-baş head

over heels; ~ basmamaq never to cross the threshold (of smb.’s place), not to set* foot (somewhere); ~

saxlamaq to stop, to pause; ayağını çəkmək 1) to be* lame; 2) məc. to stop going some- where, to stop

visiting smb.; öz ayağı ilə gəlmək to come* of one’s own accord; ~dan çəkmək to pull one’s leg; to prevent

smb. from doing smth.; ~ açmaq 1) to begin* to visit / to go to see; 2) (uşaq) to start / to begin* to walk; ~

kəsmək to give* up going somewhere; ayağını kəs- mək (kiminsə) to stop smb. to visit (d.), to prohibit smb.’s

visiting (d.); ~ vurmaq (silah) to shoot* below the mark / target; bərk ~da if the worst comes to the worst,

ayaqaçdı

at worst; bir şeyi bir kəsin ayağına yaz- maq to attribute / to ascribe smth. to smb.; to put* smth. down to

smb.; ayağa düş- mək to beg pardon; Yalan ayaq tutar lakin / amma / ancaq yeriməz at. söz. ≅ Lies have

short legs; 2. (əşyanın ayağı) leg; stolun ayağı the leg of the table; 3. (qədəhin və s. ayağı) stem; qədəhin

ayağı the stem of the glass; 4. (kəndin, çayın və s.) end; kəndin ayağı the end of the village II. s. foot; ~

tormozu foot / pedal break; ~ tikiş maşını treadle sewing- machine; ~ izi foot mark, foot print; foot- step;

maralın ~ izi the footprints of a deer; onun ~ izləri his / her footsteps; ~ bar- maqları toes; ~ dırnaqları

toenails

ayaqaçdı i. etnoqr. first visit of one’s daugh- ter to her father’s house after marriage on her parents’

invitation

ayaqaltı i. 1. doormat; ~ etmək 1) to use smth. as a doormat; 2) məc. to trample; to bore smb. to death

(with); to violate smb.’s rights (of); ~ olmaq 1) to be* used as a doormat; 2) məc. to be* trodden under foot;

2. tik. trestle

ayaq-ayaq z. ~ getmək to go* slowly ayaq-baş z. upside-down; ~ yatmaq to sleep* together in the same bed

in the exact

opposite way

ayaqdançəkən i. envious person, an ill man,

one who plays a mean / dirty trick on smb. ayaqdaşı i. pumice (-stone)

ayaqişləmə i. tib. diarrhoea

ayaqqabı I. i. foot-wear, foot-gear; (çəkmə)

boot; shoe II. s. ~ mağazası boot-shop;

amer. shoe-store; ~ sənayesi shoe industry ayaqqabıçı i. boot and shoe operative ayaqqabılı s. foot-wear on;

(çəkməli) booted ayaqqabısatan i. a seller / salesman* of

footwear

ayaqqabısız s. bax ayaqyalın I ayaqlamaq f. 1. to tread* under foot (d.); to

trample down (d.), to tramp (on); (həm də məc.) to defy (d.); qanunu ~ to defy the law; hüququ ~ to violate

the rights (of); 2. (çirkləndirmək) to make* dirty (d.) (with one’s feet); palçıq ~ to knead clay

ayaqlanmaq f. 1. to be* trodden under foot; to be* trampled down; (həm də məc.)

ayazımaq

to be* defied; 2. (çirkləndirilmək) to be*

made dirty (with one’s feet)

ayaqlaşmaq f. to keep* up, to keep* step /

pace with; zamanla / həyatla ~ to keep* up with the time, to keep* abreast of the times, to be* in step with

life

ayaqlatdırmaq f. bax ayaqlatmaq ayaqlatmaq f. 1. to ask / to force to tread (on d.); to cause / to ask to

trample down (d.); 2. (həm də məc.) to ask / to cause to

defy (d.)

ayaqlı I. s. (i.s.) with foot, (i.s.) having foot;

(i.s.) with leg, (i.s.) having leg; iki ~ twolegged; elm. biped; iki ~ heyvan biped; dörd ~ four-footed; four-

legged; quadrupedal; dörd ~lar zool. quadrupeds II. z. quickly, rapidly, fast; ~ getmək to go* quickly / fast

ayaqlıq i. 1. pedestal, base; heykəlin ayaq- lığı the pedestal / base of the statue; 2. tik. trestle

ayaqseyri i. walk, airing; outing; ~nə çıx- maq to have* a walk, to go* for a walk, to take* a walk; to go* for

an airing, to take* an airing

ayaqsız s. 1. legless; 2. zool. apod, apodal ayaqüstü z. in passing (by), for a moment,

for a time, in no time

ayaqyalın I. s. barefooted; barefoot; ~ uşaq

a barefooted child II. z. barefoot; ~ gəz- mək to walk barefoot; Ayaqyalın gəzmə! Don’t walk barefoot!

ayaqyalınlıq i. the state of being barefooted ayaqyeri i. hollow for foot

ayaqyolu I. i. lavatory, lav; loo [lu:]; d.d.

w.c., toilet; ümumi ~ public convenience, public lavatory; qadınlar üçün ~ Ladies; kişilər üçün ~ Gentlemen;

Gents; amer. men’s room II. s. ~ kağızı toilet paper; ~ quyusu cesspool, cesspit

ayama i. sobriquet [`soubr9ke9]; nickname ayar i. (əlvan metallarda işarə) hall-mark; ~ qoymaq to hallmark

(on), to make* a

hallmark

ayaz I. i. frost, freezing weather; bərk ~ hard

/ sharp / bitter frost II. s. frosty; ~ gecə

frosty night; ~ gün frosty day

ayazımaq f. 1. (adam haq.) to come* to

oneself; 2. (hava haq.) to clear up; başı

ayazlı

~ 1) to get* / to become* free; 2) to come* to one’s sense, to collect oneself, to gather one’s wits

ayazlı s. bax ayaz II

ayazlılıq i. frostiness

aybaay z. monthly, every month; month by

month; month after month

aybaşı i. fiziol. menstruation; d.d. menses

[`mensi:z]; ~ olmaq / görmək to men-

struate

aybəniz s. round-faced, chubby; white-

faced, moon-faced

aybənizli s. bax aybəniz

ayçöhrəli s. bax ayüzlü

ayda-ildə z. very rarely, from time to time,

once in a blue moon

aydan-aya z. from month to month

aydın I. s. 1. (ləkəsiz, təmiz) clear, serene;

~ səma clear / serene sky; ~ gün clear day; ~ səs a clear tone; ~ təsəvvür clear idea; ~ tələffüz a clear

pronunciation; 2. (başa düşülən) lucid, distinct, legible; ~ xətt a distinct / legible writing; ~ izahat a lucid

explanation; ~ üslub a lucid style; ~ yad- daş distinct memory; 3. ( şübhə doğur - mayan) unquestionable,

undeniable, irrefutable; ~ fakt unquestionable fact; ~ dəlil irrefutable argument; Gözün aydın olsun! ≅ I

congratulate you! II. z. clearly, distinctly, serenely, legibly; ~ danışmaq to speak* clearly / dsitinctly; ~

oxumaq (mahnı) to sing* clearly; (kitab) to read* distinctly / clearly; ~ görmək to see* clearly / distinctly; ~

başa düşmək to understand* clearly

aydın-aşkar z. 1. bax aydın II; 2. openly, plainly; ~ danışmaq to speak* openly; ~ cavab vermək to answer

frankly

aydınca z. bax aydın-aşkar

aydıncasına z. distinctly, clearly; ~ danış-

maq to speak* clearly / distinctly aydınlanmaq f. to clear; (hava haq.) to clear

(up) (sifət haq.) to brighten (up) aydınlaşdırıcı s. explanatory; ~ iş explana-

tory work; ~ qeydlər explanatory notes aydınlaşdırılmaq f. to be* explained / elu- cidated; Bu məsələ

aydınlaşdırılmalıdır This question must be explained / eluci-

dated

ayıb

aydınlaşdırma fi. explanation, elucidation; interpretation

aydınlaşdırmaq f. to explain (d.), to elucidate (d.); to clear up (d.); məsələni ~ to elucidate / to clear up a

question

aydınlaşmaq f. 1. to become* clear(er), to turn out; to become* apparent; 2. (hava haq.) to clear up

aydınlatmaq f. to light up (d.), to illuminate (d.), to illumine (d.); məc. (izah etmək) to elucidate (d.), to throw

light (upon); ay işığı ilə ~to moonlight; şamla ~ to can- delit; məsələni ~ to deal* with the question

aydınlıq i. 1. clearness, clarity; (üslub haq.) lucidity, distinctness; fikir aydınlığı lucid- ity of mind; məqsəd

aydınlığı clarity of aim; 2. moonlight; 3. məc. happiness; ~ içində olmaq to be happy / lucky; ay- dınlığa

çıxmaq to become* happy / lucky / fortunate; Aydınlığa çıxasan! Be happy / lucky!

ayətrafı s. astr. circumlunar

ayğır i. stallion

ayğırlaşmaq f. to become* a stallion, to

grow* into a stallion

ay-hay! nid. I say! ah! oh!

ayı I. i. zool. 1. bear; ağ ~ white / polar bear;

2. (kobud, tərbiyəsiz adam) bear; ~ kimi like bear; özünü ~ kimi aparmaq (dav- ranmaq) to play the bear; Bu

nə ayıdır! What a bear! II. s. bear, bear’s; ~ dərisi bear skin; ~ ovu bear baiting; ~ balası bear cub; ~ əti bear’s

flesh; Böyük ~ bürcü astr. the Great Bear, Ursa Major; kiçik ~ bürcü astr. the Little / Lesser Bear, Ursa Minor

ayıb I. i. 1. shame, disgrace, ignominy; 2. defect; blemish; ~ olmaq to be* dis- grace (to); ~ı olmaq to have* a

defect / blemish; ~ı olmamaq to have* no defect / blemish; ~ı açılmaq to be* exposed / unmasked, to

come* to light; to be* dis- graced; ~ını açmaq (özünün) to disrobe / to divest oneself; to undress oneself, to

uncover oneself; (özgəsinin) to disrobe smb., to unmask smb., to undress smb.; ~ını bilməmək to be* dead

to shame; ~ı çölə düşmək to be* / to become* dis- graced; ~ını çölə salmaq to disgrace one- self, to lay*

bare one’s secret / defect, to

ayıbalası

fall* into disgrace (with); to be disgraced; ~ına kor olmaq to be shamed; ~ını ört - mək / gizlətmək (özünün)

1) to keep* / to hide* one’s defect / blemish; 2) bax ge- yinmək; (özgəsinin) 1) to keep* / to hide* smb.’s

defect / secret; 2) bax geyindir- mək; ~ını üzünə demək / söyləmək / vurmaq to tell* smb.’s defect / blemish

openly, to reveal / to unmask smb.’s secret; ~ saymaq to consider disgrace / blemish; Soruşmaq ayıb

olmasın! I hope you don’t mind my asking; Aybınıza kor olun! For shame! You ought to be ashamed!

Ayıbdır! It is a shame! II. s. disgraceful, shameful; ~ hərəkət / davranış disgrace- ful behaviour; ~ iş

disgraceful deed / act, shameful conduct

ayıbalası I. i. tik. (bişməmiş kərpic) adobe [7doub9] II. i. zool. bear-cub

ayıblı I. s. 1. disgraceful, shameful, disrep- utable, indecent, unseemly; ~ davranış / əxlaq disreputable /

indecent / disgraceful behaviour; ~ kitab indecent book; ~ hə- rəkət shameful conduct, disreputable act; ~

zarafat an indecent joke; ~ söz an inde- cent word; ~ anekdot indecent / disrep- utable anecdote; ~ görkəm

disreputable appearance; 2. (qüsurlu) defective, faulty II. z. indecently, disgracefully, shame- fully; ~

geyinmək to dress indecently; ~ geyinmiş dressed indecently; ~ davran- maq to be have disreputably /

indecently

ayıblıq i. indecency, shame; ~ etmək to act / to behave indecently / disgracefully; Kasıblıq ayıblıq deyil at.

söz. ≅ Poverty is not a shame

ayıbsız s. 1. (utanmaz) shameless; bold; 2. (qüsursuz, eyibsiz) perfect, faultless, blameless; irreproachable;

Ayıbsız gözəl olmaz at. söz. ≅ There is not beauty without fault

ayıbsızlıq i. blamelessness; indecency; ~ et- mək to behave boldly / shamelessly / inde- cently

ayıcasına z. like a bear, as a bear; ~ hərəkət etmək to act like / as a bear

ayıdöşəyi i. bot. fern

ayıq I. s. 1. (yatmamaış) awake, wakeful;

~ gecələr wakeful nights; ~ gözlər wake- 76

ayırd

ful eyes; ~ olmaq 1) (yatmamaq) to be* awake; bütün gecəni ~ olmaq / yatma- maq to lie* awake all night;

2) (sayıq ol- maq) to be* watchful / vigilant; 2. (sayıq) vigilant, watchful; 3. (içməmiş) sober; not drunk II. z.

light, vigilantly; ~ yatmaq to sleep light; ~ salmaq to awaken (d. to), to arouse (d.)

ayıqlıq i. 1. vigilance, watchfulness; 2. (iç- məmiş vəziyyətdə olmaq) soberness

ayıq-sayıq I. s. bax ayıq I II. z. bax ayıq II ayıqyatan i. a light sleeper

ayılaşmaq f. məc. to grow* rude, to become*

massive / rough

ayıldıcı i. fiziol. stimulant, stimulator ayılıq i. 1. məc. rudeness, roughness 2. məc.

clumsiness, awkwardness

ayılmaq f. 1. (yuxudan) to wake* up; (həm

də məc.) to awake*; erkən (yuxudan) ~ to wake* up early; 2. (spirtli içkilərdən) to sober up; Onu tək buraxın,

ayılsın; Leave him alone to sober up; 3. (özünə gəlmək) to come* to one’s sense; to become* sober; 4.

(xəstəlikdən) to become* / to get* better, to take* a turn for the better

ayıl-mayıl z. ~ olmaq to be* charmed / taken (with), to be* captivated (by) / fascinated (by); ~ etmək to

charm (d.) to fascinate (d.), to captivate (d.)

ayıltmaq f. 1. (yuxudan) to wake* (up) (d.), to waken* (up) (d.), to awake* (d.), to awaken* (d.); yuxudan ~

to waken* from sleep; Uşaqların səsi məni yuxudan ayıltdı The children’s voice woke me out of / from my

sleep; Məni saat beşdə ayıl- dın Wake me at five o’clock; 2. (keflilik- dən) to sober (d.); Sərin su onu ayıldar

Cool water may sober him / her up

ayın-oyun i. small things / articles pl. ayıoynadan i. 1. bear trainer; 2. one who earns his living by making a

bear dance;

3. (zarafatcıl adam) d.d. joker, jester ayıpəncəsi i. bot. acanthus (pl.-es,-thi) ayırd ~ 1) etmək to investigate

(d.), to

examine (d.), to look (into) (d); (başa düşmək) to understand* (d.), to gain an understanding (of), to come*

to know particulars (of); 2) bax fərqləndirmək

ayırıcı

ayırıcı I. i. 1. divider; separator; 2. tex. insu- lator II. s. 1. dividing, separating; 2. alter- native; ~ suallar qram.

alternative ques- tions; 3. tex. insulating

ayırmaq f. 1. to separate (d.), to divide (d.); to disjoin (d.); to detach (d.), to divorce (d.) Bu iki məsələni bir-

birindən ayır- maq olmur These two questions can’t be divorced from each other; 2. (hüdudlaş- dırmaq) to

delimit (d.), to fix the bound- ary line (between); 3. (fərqləndirmək) to differentiate, to distinguish (d.);

poeziyanı nəsrdən ~ to differentiate poetry from prose; Mən əkizləri ayıra bilmirəm I can’t distinguish the

twins; 4. (hasarla) to fence off (d.); (arakəsmə ilə) to partition off (d.);) (d.); 5. (üzvlərinə ayırmaq) to

dismember (d.), to analyse (d.); cümləni üzvlərinə ~ (təhlil etmək) to analyse a sentence; 6. (dalaşanları) to

part (d.), to disjoin (d.); 7. (boşamaq) to divorce; Məhkəmə onları ayırdı The court divorced them; 8.

(cərəyanı mənbədən ayırmaq) to disconnect (the current); 9. kim. to decompose; suyu oksigenə və

hidrogenə ~ to decompose water into oxygen and hydrogen; f. ağı qaradan ~ to separate the sheep from

the goat; gözünü ~ (məc.) to look aside; gözünü ayıra bil- məmək can’t take one’s eyes off, can’t tear one’s

eyes off

ayısoğanı i. bot. ramsons pl.

ayışmaq f. to itch, to scratch

ayin i. ceremony, rite; dini ~ religious cere-

mony / rite

ayqabaq s. moony, moon-face; beautiful ayqabaqlı s. bax ayqabaq

aylı s.: ~ gecə moonlight night

aylıq I. i. monthly salary, salary / wage paid

for monthly work II. s. monthly, per month; ~ maaş monthly wage / salary; ~ hesabat monthly report; orta ~

maaş average monthly wage; ~ bilet a monthly ticket; ~ məcmuə monthly

aylı-ulduzlu s. starry and moony; ~ gecə starry and moony night

ayna i. 1. (güzgü) glass, looking-glass; mirror; ~ kimi təmiz as clear as a mirror; 2. (pəncərə) window-glass; ~

salmaq to

ayrı-ayrı

glaze (d.); ~ya (güzgüyə) baxmaq to look in the glass / mirror; özünü ~da görmək to see* oneself in the glass

/ mirror

aynabənd i. glass gallery, (glass) verandah aynabəndli s. (i.s.) with / having glass verandah; ~ ev a house with

glass veran-

dah

aynaçı i. bax aynasalan

aynakəsən i. 1. (peşəkar) glasscutter;

2. (alət) glasscutter

aynalamaq f. to glaze (d.), pəncərəni ~ to

glaze the window

aynalanmaq f. to be* glazed aynalatdırmaq f. bax aynalatmaq aynalatmaq f. to ask / to cause s.o. to glaze

(d.)

aynalı I. i. arx. single-barrelled gun II. s.

1. (i.s.) with window(s), (i.s.) having

window(s); 2. bax güzgülü

aynasalan i. glazier

aynasız s. (i.s.) without window; windowless aypara I. i. half-moon II. s.: Qırmızı Ay-

para Cəmiyyəti Red Crescent

ayran i. buttermilk; Heç kəs öz ayranına turş deməz at. söz. ≅ Every cook praises his own broth; Every man

thinks his own

geese swans

ayrı I. s. 1. different, other, another; ~ sözlə

in other words pl.; Bu ayrı məsələdir This is another affair / matter; ~ gün / vaxt another day / time; 2.

separate, pri- vate; special; ~ otaq separate / special room; ~ giriş private / special entrance II. z. separately,

privately, in private; apart; ~ yaşamaq to live* separately; Onlar ayrı yaşayırlar They live separately / apart; ~

düşmək bax ayrılmaq; vətəndən ~ düş- mək to leave* one’s country; ~ salmaq to separate (d. from), to apart

(d. from); ~cür differently; ~ cür danışmaq to speak* differently

ayrı-ayrı I. s. some; separate, private; ~ ağaclar some trees; ~ yollar separate ways; Biz evə ayrı-ayrı yollarlla

getdik We went home separate ways; Uşaqlar ayrı-ayrı çarpayıda yatırlar The children sleep in separate

beds II. z. separately, apart; in private; ~ oturmaq to sit* sepa- rately; ~ yaşamaq to live separately / apart

ayrı-ayrılıqda

ayrı-ayrılıqda z. privately, separately; inde- pendently; hər biri ~ each taken sepa- rately

ayrıc i. fork, furcation; yolların ~ı cross- roads; yolların ~ında at the cross-roads ayrıca I. s. separate, private;

~ otaq separate

room; ~ giriş private entrance; ~ mənzil a flat to oneself; self-contained flat II. z. separately, apart,

especially, particularly; in private

ayrıqotu i. bot. couch-grass

ayrılan s. parting; ~ yollar parting ways

/ roads

ayrılıq i. 1. difference, divergency [da9...];

fikir ayrılığı divergence / difference of

opinion; 2. parting; 3. isolation

ayrılmaq f. 1. to part (with); bir kəsdən ~ to part with smb.; fikirdən ~ to put* the thought out of one’s head

[-e-], to give* up the thought; Gəlin dost kimi ayrılaq Let’s part friends; 2. to be* separated, to become*

disconnected, to get* demar- cated / delimited; 3. (boşanmaq) to be* divorced (from); ərindən / arvadından

~ to be* divorced from one’s husband / wife; Mənim dayım arvadından keçən il ayrıldı My uncle was

divorced from his wife last year; 4. kim. to decompose; Su oksigenə və hidrogenə ayrılır Water decomposes

into oxygen and hydrogen; 5. (kitabdan) to tear* oneself away (from); Mən bu kitabdan ayrıla bilmi- rəm I

can’t tear myself away from this book; 6. (əlaqəni itirmək) to lose* touch (with); reallıqdan ~ to lose* touch

with reality; kütlədən ~ to lose* contact with

the masses

ayrılmaz s. inseparable, undivided, inalien-

able; ~ hissə integral part; ~ dostlar insep- arable / undivided friends; ~ ittifaq insep- arable union; ~ tərkib

hissə component / constituent part

ayrılmazlıq i. inseparability, inalienability ayrıseçki i. partiality (to, for), bias ayrıseçkilik i. discrimination; irqi

~ racial

discrimination; ~ salmaq to show* / to dis-

play discrimination

aysberq i. iceberg

aysız s. moonless; ~ gecə moonless night

azad

aysor I. i. Assyrian; ~lar the assyrians II. s. Assyrian; ~ dili Assyrian, the Assyrian lan- guage

aysorca z. Assyrian; ~ danışmaq to speak* Assyrian

ayüzlü I. i. round-faced girl / woman*, beautiful woman* / girl II. s. round-faced, chubby; beautiful; moony

az I. i. minority; Az çoxa tabe olmalıdır Minority must obey majority II. s. 1. (sa- yıla bilməyən isimlərdən

əvvəl) little; ~vaxt little time; ~ yağ little butter; Mənim vaxtım azdır I have little time; 2. (sayıla bilən

isimlərdən əvvəl) few; ~ dost few friends; ~ kitab few books; bir ~ 1) (sayıla bilməyən isimlərdən əv- vəl) a

little; bir ~ süd a little milk; ~ vaxt a little time; 2) (sayıla bilən isimlərdən əvvəl) a few; bir ~ kitab a few

books; bir ~ yağ və bir ~ yumurta a little butter and a few eggs; ~ olmaq to be* not enough; Bu azdır It is not

enough III. z. little; seldom, rarely; ~ yatmaq to sleep* little; ~ görmək to see* little / seldom / rarely; Mən

keçən gecə çox az yatdım I slept very little last night; ~-çox more or less; bir ~dan soon, a minute later; ~

qala / qaldı ki... / qalmışdı ki... nearly, hardly, almost; Az qaldı ki, o yıxılsın He / She nearly fell; Az qala

huşumu itirmişdim I almost / nearly lost my consciousness; bir ~ a little, a bit; bir ~ dincəlmək to rest a little

/ a bit; bir ~ fikirləşmək to think* a little; Bir azdan o qayıtdı He / She came back after a little while; O,

fransızca bir az danışır He / She speaks a little French; Siz bir az artıq qala bilməzsinizmi? Can’t you stay a

little longer? Gəlin bir az gəzək Let’s walk (for) a little / a bit; O şərabdan bir az mənə verin Give me a little of

that wine

azacıq z. d.d. a little, a bit, a trifle; O, azacıq həyəcanlı görünürdü He / She seemed a trifle alarmed; Mənim

çayıma azacıq qənd salın Put a trifle of sugar into my tea

azad I. s. free; ~ ölkə free country; ~ mət- buat free press; ~ hərəkət free movement; ~ xalq free people; ~

giriş free access; ~ ticarət free trade; ~ şəhər free city; ~ li-

azadcasına

man free port; ~ olmaq to become* free; to free oneself; özünü ~ etmək to free oneself, to liberate oneself;

~ etmək to free (d.), to set* free (d.), to liberate (d.), to set* at liberty (d.); (həbsdən) to discharge (d.); hərbi

əsirləri ~ etmək to free / to lib- erate prisoners of war; bir kəsi cəzadan ~ etmək to exempt smb. from

punishment II. z. freely; ~ yaşamaq to live freely; ~ danışmaq to speak* / to talk freely; ~ nəfəs almaq to

breathe freely

azadcasına z. quite freely; ~ yaşamaq to live quite freely

azadə I. s. free; ~ ölkə free country; ~ xalq free people II. z. freely; free; ~ danışmaq to speak* freely; ~ nəfəs

almaq to breathe freely

azadəlik i. bax azadlıq

azadfikirli I. i. free-thinker; atheist; ~ olmaq

to be* a free-thinker II. s. free-thinking;

~ adam / şəxs a free-thinking man* / person azadfikirlilik i. free-thinking

azadlıq I. i. 1. freedom, liberty; söz / mət-

buat / yığıncaq azadlığı freedom of speech / the press / assembly; bir kəsə hərəkət azadlığı vermək to give*

smb. a free hand; bir kəsi azadlığa buraxmaq to release smb.; bir kəsə ~ vermək to give* smb. his freedom;

azadlığa çıxmaq to become* free, to get* freedom; demok- ratik ~lar democratic liberties; vicdan azadlığı

liberty of conscience; ticarət azadlığı liberty of trade; azadlığa burax- maq to set* free (d.), to set* at liberty

(d.); ~ uğrunda mübarizə aparmaq to fight* for freedom; siyasi ~ political free- dom; iqtisadi ~ economic

freedom; tam / mütləq ~ absolute freedom; milli ~ national liberation; ~ və zərurət fəls. freedom and

necessity; 2. emancipation; qadın azadlığı emancipation of women II. s. liberation, emancipation; ~ hərəkatı

liberation / emancipation movement; ~ müharibəsi war of liberation; milli ~ hərəkatı national liberation

movement

azadlıqsevən i. bax azadlıqsevər azadlıqsevər s. freedom loving; ~ xalqlar freedom-loving nations; ~ ölkələr

free-

dom-loving countries

azarkeş

azadlıqsevərlik i. love of freedom azadpərvər s. bax azadlıqsevər azadpərvərlik i. bax azadlıqsevərlik azailəli

s. (i.s.) having a small family; ~ kişi

a man* having a small family

azailəlilik i. the state of having a small

family

azalan s. diminishing, decreasing; ~ gəlir

diminishing returns pl.

azaldılmaq f. to be* diminished / reduced /

lowered

azalmaq f. to become* diminished, to get*

decreased / reduced; to abate; Tufan azaldı

The storm abated

azaltdırmaq f. to ask / to cause s.o. to dimin-

ish (d.), to ask / to force s.o. to decrease

(d.), to ask / to cause s.o. to lessen (d.) azaltma fi. diminution, decrease; (qiyməti)

reduction

azaltmaq f. to diminish (d.), to decrease (d.),

to lessen (d.); to reduce (d); (ağrını) to abate, (xərci) to cut* down (d.); (günahı) to extenuate (d.); sürəti ~ to

reduce the speed, to slow down the speed; çəkini ~ to reduce the weight; ev kirayəsini ~ to reduce the rent

of the house

azan I. i. azan (a call for divine service in Moslem countries) II. s. 1. stray, strayed, lost; ~ adam a strayed

man; ~ pişik a stray cat; ~ qoyun lost sheep; 2. tib. floating; ~ böyrək floating kidney; ~ dalaq float- ing

spleen

azançı i. bax azanverən

azançılıq i. the profession of a muezzin azanverən i. muezzin (a person who calls

Mussulmans for divine service)

azar i. 1. illness; disease; (ümumiyyətlə ağrı) ailment, malady; 2. anxiety, uneasi- ness, worry; f. ~ vermək to

torment (d.); to harass (d.), to worry (d.); ~ yaymaq to spread infection; ~a düşmək / tutulmaq to get* / to

fall* ill (with), to be* taken ill (with); məc. to get* into trouble; ~ı olmaq d.d. to have* a strong wish of doing

smth.

azar-bezar i. all kinds of illness / ailment azargəzdirən i. 1. tib., biol. carrier; 2. məc.

intriguer, pettifogger; ill-natured man* azarkeş i. fan; supporter; futbol ~i football

fan

azarkeşlik

azarkeşlik i. the state of being a fan / a sup- porter; ~ etmək to fan (d.), to support (d.) azarlamaq f. to fall* ill

(with), to be* taken ill (with); qripdən ~ to catch* / to get*

the flu(e)

azarlanmaq f. bax xəstələnmək azarlatmaq f. to cause smb. to fall ill azarlı I. i. patient II. s. sick; ill; ~ kişi / qa-

dın/oğlan/qızvəs.asickman* / woman* / boy / girl, etc.; ~ olmaq to be* ill

azarlı-azarlı z. bax xəstə-xəstə

azarsız s. bax azarsız-bezarsız azarsız-bezarsız s. harmless, (i.s.) without

trouble; painless

azarsızlıq i. the state of being harmless

/ painless

azartörədən s. bax azargəzdirən

az-az z. 1. little, not much, a little at a time, gradually; ~ yemək to eat* little / not much Mən az-az, lakin tez-

tez yeyirəm I eat little but often; 2. seldom; rarely; O bizə az-az gəlir He / She seldom comes

to us

azbilikli s. (i.s.) of little knowledge; ill-

informed; ~ adam a man* of little knowl-

edge

azca I. s. little; ~ məsafə little distance;

~ yağ little butter II. z. a bit, a little; hard- ly; bir ~ gəzmək to walk a bit / a little; ~ yemək to eat* a bit; ~

görünmək to be* hardly seen

azca-azca z. 1. bit by bit, little by little, a bit / a little at a time; 2. bax yavaş-yavaş

azcana z. d.d. a little, a wee bit, just a bit / a little; ~ yorğun olmaq to be* a little / a wee bit tired

az-çox I. s. some, a little; ~ təcrübəsi olmaq to have* some / a little experience II. z. 1. more or less; a little; ~

bilmək to know* more or less / a little; 2. in the slightest degree

azdan-çoxdan z. something; a little, a bit azdanışan I. i. a quiet / silent person II. s.

queit, silent, taciturn, reticent azdanışanlıq i. quietness, reticence, tacitur-

nity

azdırılmaq f. 1. to be* misled; to be* con-

fused; 2. (əxlaqca) to be* corrupted 80

azqiymətli

azdırmaq f. 1. to mislead (d.); to confuse (d.); 2. (əxlaqca) to corrupt (d.)

azəhəmiyyətli s. unimportant; (i.s.) of little importance, (i.s.) of small import; ~ mə- sələ unimportant

question, a question of little importance

azəhəmiyyətlilik i. unimportance, insignif- icance, negligibility

Azərbaycan s. Azerbaijan; Azerbaijani; ~ gəncləri Azerbaijani youth(s); ~ dili Azerbaijani, the Azerbaijani

language; ~ respublikası the Azerbaijan Republic

azərbaycanca z. Azerbaijani; ~ danışmaq to speak* Azerbaijani; ~-ingiliscə lüğət Azerbaijani-English

dictionary

azərbaycanlı i. Azerbaijani; ~ olmaq to be* an Azerbaijani; ~lar the Azerbaijanis

azgəlirli s. bax azqazanclı

azğın s. unbridled, ungovernable, uncon-

trolled, unrestrained; ~ olmaq to be*

unbridled / uncontrolled

azğıncasına z. furiously, violently, brutally,

savagely

azğın-azğın z. bax azğıncasına azğınlamaq f. bax azğınlaşmaq azğınlaşmaq f. to become* unbridled /

ungovernable

azğınlıq i. ungovernability, uncontrollability;

~ etmək 1) (adam) to get* / to be* vio- lent; d.d. to become* enraged, to fly* into a rage; 2) (tufan, xəstəlik

və s.) to rage, to bluster; Tufan azğınlıq etdi The storm raged; 3) (dəniz) to run* high: Dəniz az- ğınlıq etdi

The sea ran high

azı z. minimum, the least, at least; O, azı 10000 manata dəyər It costs at least 10000 manats

azıdişi i. molar

azıxmaq f. bax azmaq

azimut i. azimuth

azişlənən s. rarely / seldom / little used;

~ sözlər rarely used words

azqanlı s. anaemic

azqanlılıq i. anaemia

azqazanclı s. unprofitable; (i.s.) of little

profit, (i.s.) bringing little profit; ~ müəs-

sisə an enterprise of little profit azqiymətli s. (i.s.) of little value; not valu-

able

azqüvvəli

azqüvvəli s. 1. weak; feeble; 2. tex. low- powered

azlıq i. 1. minority; səs azlığı minority (of votes); ~da qalmaq / olmaq (səsvermə zamanı) to be outvoted;

milli ~ national minority; 2. small number; 3. shortage, insufficiency

azmaq f. 1. to lose* one’s way; to get* lost; 2. (həm də məc.) to stray, to go* astray; (çaşmaq) to be*

mistaken; yolunu ~ 1) to lose* one’s way; 2) məc. to become* cor- rupted / depraved, to go* to the bad

az-maz z. (just) a little, a trifle; d.d. (just) a bit azməhsuldar s. 1. underproductive; not suf-

ficient, not fruitful; 2. k.t. low-yield azməlumatlı s. 1. ill-informed; 2. bax azsa-

vadlı

azmənfəətli s. unprofitable; (i.s.) of little

profit; ~ zavod unprofitable plant, a plant

of little profit

azmərtəbəli s. few storeyed; ~ bina few

storeyed building

azmüddətli s. momentary, transitory, short-

term; ~ tətil short-term strike; ~ borc short- dated / short-term loan; ~ kurs short-term course

azot I. i. kim. nitrogen [`na9tr9d=7n]; oksid- ləşmiş ~ nitrous oxide II. s. nitric; ~ ok- sidi nitric oxide; ~ turşusu

nitric acid

azotlaşdırmaq f. kim. to nitrify (d.) azotlu s. kim. nitrous

azyaşlılıq

azsavadlı s. semi-literate, almost illiterate; uneducated; ~ olmaq to be* semi-literate azsavadlılıq i. semi-

literacy; crudity, crude-

ness, ignorance

aztanınan s. little known, not popular aztapılan s. 1. rare; uncommon; ~ kitablar

rare books; 2. (əmtəə haq.) scarce; ~ mal- lar / əmtəələr commodities in short sup- ply; scarce goods; amer.

critical com- modities

aztəcrübəli s. inexperienced; (i.s.) of little experience; ~ həkim inexperienced doc- tor, a doctor of little

experience

aztəhsilli s. semi-literate; (i.s.) of little edu- cation

aztirajlı s. (i.s.) of small / limited circula- tion; ~ qəzet a newspaper of small / lim- ited circulation

aztorpaqlı s. (i.s.) having insufficient land aztorpaqlılıq i. shortage of (arable) land aztutumlu s. not

capacious, not roomy azuqə i. food-stuffs pl., provisions pl.; ~ ilə

təmin etmək to provision (d.), to cater (d.) azuşaqlı s. (i.s.) having few children azvaxtlı s. bax azmüddətli

azyaşlı s. very young, (i.s.) of tender age;

(həddi-büluğa çatmamış) under age, juvenile [`d=u:v7na9l]; ~ cani juvenile delinquent; ~lar üçün kitablar

juvenile books

azyaşlılıq i. infancy, nonage, juvenility

bac-xərac

bacadandüşmə i. godsend, windfall; Bu mənim üçün bacadandüşmə oldu It’s a godsend / windfall for me

bacaqlı arx. 1. tchervonets (ten-rouble ban- knote). 2. gold piece coin

bacalı s. (i.s.) with flue (i.s.) having flue, (i.s.) having chimney

bacanaq i. brother-in-law (pl. brothers- -in- law) (husbands of sisters)

bacanaqlıq i. the state of being brothers-in- low

bacaran s. able, skilful; ~ adam an able man*

bacardıqca z. as far as one can, as far as possible, within the limits of the possible; Bacardıqca tez gəl Come

as far as you can

bacarıq i. 1. ability, skill; know-how; knack; əqli ~ mental ability; fiziki ~ physical abil- ity; musiqi ~ı ability for

music; mühazirə demək bacarıqlı skill in lecturing: bir şeyi etmək bacarığına malik olmaq to have* a knack of

/ for doing smth; 2. resource, resourcefulness, quick wit

bacarıqla z. skilfully, ably; resourcefully, adroitly, nimbly; O, pianinonu bacarıqla çala bildi He could play the

piano ably

bacarıqlı s. 1. able, skilful; ~ işçi able work- man*; ~ əllər skilful hands 2. resourceful, nimble; ~ adam

resourceful man*; ~ bar- maqlar nimble fingers

bacarıqlılıq i. 1. guick wit; 2. the state of having ability / good management; 3. adroitness, dexterity;

resourcefulness, nimbleness

bacarıqsız s. unskilful, unable, incapable, clumsy; ~ adam a clumsy man* / person bacarıqsızlıq i.

unskilfulness, clumsiness,

lack of ability, inability, incapability bacarmaq f. can (+inf.), to be* able (+to inf.); oxumağı / yazmağı /

danışmağı və s. ~ can read / write / speak, etc., to be* able to read / to write / to speak, etc.; Mən ingiliscə

danışmağı bacarıram; I can speak English, I am able to speak English bacasız s. (i.s.) without flue, (i.s.) having

flue; chimneyless bacatəmizləyən I chimney sweeper bac-xərac i. bax bac

B, b the 2nd letter of the Azerbaijani alphabet baa nid. (interjection expressing surprise, wonder,

amazement, delight, etc.) now, come; really; well; Baa, cəld olun! Hurry up now! Baa, əsəbiləşməyin! Come,

come, don’t be nervous! Baa, bəs mən? Well, and what about me?! Əli Moskvaya gedib. Baa?! Ali has gone

to Moscow.

Really?!

bab i. equal; ~ olmaq / gəlmək to be* equal

(to); sənə bab ola bilməz He is not your

egual.

baba i. grandfather; (qoca kişi) an old man;

şaxta ~ Grandfather Frost; (milad bay- ramında) Santa Claus, Father Christmas [`kr9sm7s]

babacığaz i. bax babacıq

babacıq i. uş. d. grandpa, grandad

babal i. fault, sin; guilt; ~ını yumaq to

calumniate, to slander; d.d. to suspect in

vain

babalıq s. grandfatherly, grandfather’s;

~ məhəbbəti grandfather’s love

babat I. s. fairly good, supportable; satisfac- tory, mediocre II. z. middling, so-so, tol-

erably, pretty well; ~ olmaq to be* so-so babatca z. pretty well, quite pretty, so-so;

~ yaşamaq to live so-so babatlaşdırılmaq f. to be made better, to be*

improved

babatlaşdırmaq f. to better (d.); (səhhəti)

to restore (d.); bir kəsin vəziyyətini ~ to better smb.’s position; özünü ~ to better oneself; yaşayış vəziyyətini

~ to better living condition; bir kəsin səhhətini ~ to restore smb.’s health

babatlaşmaq f. to get* / to become* better, to recover

babatlıq i. satisfactoriness, mediocrity babət s. bax babat

bac i. tax; ~ vermək to give* taxes; ~ almaq

/ yığmaq to collect taxes baca i. flue, smoke-duct

bacı

bacı i. sister; böyük ~ elder sister; kiçik ~ younger sister; ◊ tibb ~sı (sick-) nurse; (Feldşer ixtisası olan) trained

(hospital) nurse; ◊ şəfqət ~sı sister of charity

bacı-cici i. bosom friends (of girls or women)

bacı-qardaş i. sister and brother; ~ olmaq to be* bosom friends (of a man and a woman)

bacıqızı i. niece [ni:s]

bacılaşmaq f. to become* bosom friends (of

gils, women)

bacılıq i. 1. stepsister; 2. girl-friend; ~ olmaq

to become* bosom friends (of girls or

women)

bacıoğlu i. nephew [-nevju:, nefju:] (son of

one’s sister)

bad i. arx. wind; ~a vermək to waste (d.),

to squander (d.); var dövləti ~a vermək to run through a fortune, to waste one’s riches

babaq i. bax babalaq

badaqlamaq f.; (həm məc., həm də müst.)

~ to trip smb. up

badaqlanmaq f. to be* tripped badaqlaşmaq f. to trip each other badaqlatdırmaq f. bax badaqlatmaq

badaqlatmaq f. to ask / to cause smb. to trip

(d.)

badalaq i. 1. backheel; trip; 2. məc. d.d. dirty

trick; ~ vurmaq / gəlmək~ 1) to trip smb. up; 2) məc. to deceive (d.), to swindle (d.); d.d. to play s.o. a dirty

trick

badalaqlamaq f. bax badaqlamaq badalaqlaşmaq f. bax badaqlaşmaq badalaqlatdırmaq f. bax badaqlatmaq

badam I. i. almond [`a:m7nd] II. s. almond;

~ ağacı almond-tree; ~ içi almond [`a:m7nd];

~ yağı almond oil

badamağız s. (i.s.) with a small and almond-

shaped mouth

badamağızlı s. bax badamağız

badamcıq i. anat. tonsil

badamı s. almond-shaped; ~ gözlər almond-

shaped eyes

badamgöz s. bax badamgözlü badamgözlü s. (i.s.) with almond-shaped

eyes; ~ qadın a woman with almond- shaped eyes

bağ-bağçalı

badamgözlülük i. the state of having almond-shaped eyes

badamlı s. almond, (i.s.) mixed with almond badamlıq i. almond orchard, almond grove badamşəkilli s. bax

badamvarı badamvarı s. almond-shaped; ~ vəzi anat.

tonsil

badamvarılıq s. the state or quality of being

almond-shaped

badə i. glass, cup, goblet; bir ~ şərab a glass

of wine; ~ qaldırmaq to raise one’s glass (to); bir kəsin sağlığına ~ qaldırmaq to raise one’s glass to smb’s

health

badımcan I. i. egg-plant, aubergine II. s. aubergine [`oub7d=i:n]; ~ içi / kürsüsü aubergine paste; ~ dolması

stuffed aubergine (usually with force-meat)

badımcanburun I. i. a big-nosed man* II. s. big-nosed; ~ adam a big-nosed man*

badımcanburunlu s. bax badımcanburun II badımcanburunluluq i. the state of having

a big

badımcanı s. dark-violet; ~ rəng dark-violet

colour

badımcanlıq i. aubergine / egg-plant field badi-fəna i. destroying / destructive wind badi-səba i. (light)

breeze, morning breeze badminton i. badminton; ~ oynamaq to play

badminton

badmintonçu i. badminton player

badya i. arx. pail, milk pail

bafta i. galloon; (qızıllı) gold lace, (gü-

müşlü) silver lace

bağ I. i. 1. garden; (meyvə bağı) orchard;

botanika ~ botanical gardens pl.; 2. (yay evi) cottage, country cottage, summer house / cottage; ~da

yaşamaq to live in a summer cottage; ~ı kirayə götürmək to rent a summer cottage; ~a getmək to go* to the

country cottage II. s. garden; culti- vated; ~ çiçəkləri garden / cultivated flowers III. i. cord, lace; ayaqqabı ~ı

shoelace, shoestring

bağa i. bax tısbağa

bağayarpağı i. bot. plantain

bağ-bağat i. garden and parterre bağ-bağatlı s. (i.s.) with garden and parterre,

(i.s.) having garden and parterre bağ-bağça i. bax bağ-bağat bağ-bağçalı s. bax bağ-bağatlı

bağban

bağban i. gardener; ~ olmaq to be* a gar- dener

bağbançılıq i. bax bağbanlıq

bağça I. i. garden, front garden II. i. I kinder-

garten, nursery school; uşaq ~ı kindergarten bağçı i. gardener

bağçılıq i. gardening; elm. horticulture bağır i. 1. liver [`liv7]; 2. məc. heart; bağrını

yarmaq / qoparmaq to frighten smb. to death; bağrı yarılmaq / qopmaq to get* awfully frightened; bağrına

basmaq to embrace (d.), to cuddle to one’s breast / chest, to take* / to clasp in one’s arms (d.); to put*

one’s arms (around) (d.)

bağırışmaq f. to cry / to shout together bağırmaq f. to yell; to shout; to howl; bar- bar ~ to shout / to yell at

the top of one’s

voice

bağırsaq I. i. anat. intestine, bowels; kor

bağırsaq blind gut; elm. caecum; nazik bağırsaq small intestine; yoğun ~ intes- tine large intestine; düz ~

rectum; oniki- barmaq ~ duodenum II. s. intestinal; ~ xəstəlikləri intestinal diseases, diseases of the bowels

bağırsaqqurdu i. zool. elm. helminth; (intes- tinal) worm

bağırtı i. shout, yell, scream; bowl; ~ salmaq to shout, to scream, to yell; to bowl

bağırtmaq f. to make* smb. shout / yell / scream / bowl

bağışlama fi. 1. giving present; 2. pardon, forgiveness, excuse

bağışlamaq f. 1. to present (d.), to make* / to give* a present; 2. to forgive* [-giv] (d.), to pardon (d.);

(günahı) to absolve (d. from); 3. (borcu) to remit (d.); Məni bağışlayın Excuse me! Pardon me! I beg your

pardon!

bağışlanılmaz s. bax bağışlanmaz bağışlanılmazlıq i. the state or guality of

being unforgivable / unpardonable bağışlanmaq f. to be* excused / pardoned;

to obtain mercy

bağışlanmaz s. unpardonable, unforgivable,

inexcusable; ~ günah unpardonable sin;

~ əməl inexcusable deed

bağışlatmaq f. 1. to ask / to couse smb. to

present (d.); 2. to ask / to couse smb. to excuse (d.) / to pardon (d.)

bağlayıcı

bağlama I. i. parcel, bundle, package; bir ~ kitab a package of books; bir ~ paltar a parcel of clothes II. i. a

kind of riddle in the form of poem, created by ashugs (Azerbaijani folk singers) and used dur- ing contests

bağlamaq f. 1. to tie (d. to), to fasten (d. to), to hitch; atı ağaca ~ to tie a horse to a tree; düyün ~ to knot

(d.), to make* a knot; başına dəsmal ~ to tie a kerchief round one’s head; qalstuk ~ to tie one’s (neck-) tie; 2.

to shut* (d.), to close (d.); (açarla) to lock (d.); (qazı, suyu və s. bağlamaq) to shut* off (d.), to turn off (d.);

iclası ~ to close / to break* up the meeting; 3. (qada- ğan etmək) to shut* down (d.), to close down (d.);

(qəzeti, jurnalı bağlamaq) to suppress (d.); müəssisəni, məktəbi və s. ~ to shut* down / to close down the

enter- prise / school, etc.; sərhədi ~ to close the frontier; mötərizələri ~ to close the brackets; mağazanı ~ to

close the shop; Təhlükəsizlik kəmərini bağlayın Fasten safety belts

bağlanılmaq f. 1. to be* tied (together) / bound; 2. to be* shut, to be* closed, to be turned off

bağlanmaq f. 1. to close, to shut*; to be* closed / shut; Pəncərə bağlandı The win- dow (was) shut / closed;

Mağazalar saat 6-da bağlanır The shops close at six; 2. (fəaliyyəti dayandırmaq) to be* closed / over; Sərgi

bağlandı The exhibition was closed; Mövsüm bağlandı The season was over; 3. (qəzet, jurnal və s.) to be*

sup- pressed / prohibited; Qəzet bağlandı The newspaper was suppressed; 4. to be* packed up, to be*

made into a knot; 5. məc. to get* / to become* / to be* attached (to); O sizə bağlanıb He got attached to

you

bağlaşmaq f. to come* to an arrangement / understanding (about), to arrange matter (about), to make*

arrangements (about, for)

bağlatdırmaq f. bax bağlatmaq bağlatmaq f. to ask / to cause smb. to tie

(d.); to ask / to cause s.o. to close (d.) / to

shut (d.) / (qəzeti və s.) to suppress (d.) bağlayıcı i. dilç. conjunction; tabelilik ~ları subordinating

conjunctions; tabesizlik

~ları coordinating conjunctions

bağlayıcısız

bağlayıcısız s. qram. asyndetic; ~ əlaqə asyndetic connection

bağlı s. closed, shut; private; secret; ~ iclas closed meeting (for members only); secret session; hüq. meeting

in camera; ~ iclas keçirmək to meet* in closed / private ses- sion; ~ tamaşa closed / private perform- ance; ~

qapı arxasında behind closed doors

bağlıq i. bax bağ I

bağrıbadaş s. bosom, inseparable; ~ dostlar

bosom / inseparable friends bağrıbadaşlıq i. inseparability, cordiality bah nid. (interjection expressing

surprise)

oh!... Is that so! Really!

baha I. s. dear, expensive; high; costly; ~ ki-

tablar expensive books II. z. dear; məc. dearly; ~ başa gəlmək to cost* dear; ~ sat- maq to sell* dear; ◊ ~

oturmaq / başa gəlmək 1) to cost dear; 2) məc. to pay* dearly (for); Bu ona baha başa gələcək / oturacaq

It’ll cost* him dear

bahçıl i. bahaçı

bahaçı i. one who sells things expensively /

dear

bahaçılıq i. bahlıq

bahadır i. bax qəhrəman

bahadırlıq i. bax qəhrəmanlıq bahalandırılmaq f. to be* made dear /

expensive; Ərzaq malları bahalandırılıb

Foodstuffs were made more expensive bahalandırmaq f. to raise the price (of);

malları ~ to raise the price of goods bahalanmaq f. to rise in price, to go* up; to become* more expensive;

Yaşayış gün- bəgün bahalanır The cost of living is ris-

ing day after day

bahalaşdırmaq f. to raise the price (of), to

increase the cost (of)

bahalaşmaq f. bax bahalanmaq bahalatmaq f. bax bahalaşdırmaq

bahalı s. expensive, costly, dear, valuable;

~ hədiyyə a valuable present; ~ paltar expensive clothes; ~ mebel costly furni- ture; ~ şəkillər dear pictures

bahalıq i. expensiveness; high cost of liv- ing; high prices pl.; ~ salmaq to rise cost of living, to create high

prices

bahar I. i. spring; erkən ~ early spring; ◊ ömrün ~ı the spring of life; ~ın gözəl-

baxımdan

liyi beauty of spring II. s. spring; ~ vaxtı / zamanı springtime; ~ çiçəkləri spring flowers

baharda z. in spring; Baharda köçəri quş- lar gəlir Migratory birds come in spring

bahatəhər s. a bit expensive / dear bah-bah nid. bax bəh-bəh

bahəm z. together, together(with); ~ işləmək

to work together; ~ getmək to go* together baho nid. oh!

bax nid. 1. Look! Look out! Take* care!

Bax sabah qayıdın! Look! Return tomor- row! Bax o sizi aldadacaq! Take care, he / she’ll deceive you! 2.

here, there; Bax poçtalyon gəlir! Here comes the postman!; Bax bu da mən! Here I am! emf. var. Here am I!

baxa-baxa z. 1. looking, watching; 2. before one’s eyes

baxar z. it depends; ~ harada It depends where; ~ nə vaxt It depends when; Vəziy- yətə baxar It depends on

the situation / circumstance

baxdıqca z.: Baxdıqca xoşuma gəlir The more I look, the more I like

baxdırmaq f. 1. to ask / to beg smb. to examine (d.); uşağı həkimə ~ to ask / to beg a doctor to examine the

child; 2. to consider (d.), to examine (d.); ərizəyə ~ to ask smb. to consider / to examine an application; 3.

(fala) to ask smb. to tell fortunes

baxıcı i. bax falçı

baxılış i. survey; (sənədlərə və s.) exami-

nation; (filmə və s.) review; ilkin ~ pre-

view; gizli ~ private view;

baxılmaq f. 1. to be* examined / considered

/ looked into; Məsələyə sabah baxılacaq The question will be considered / looked into tomorrow; 2.

(qeydinə qalınmaq) to be* looked after; Uşağa baxılır The child is looked after 3. to be* looked at / watched

baxılmalı s. worth seeing; ~ film a film worth seeing

baxım i. 1. care (of, for); 2. control, super- vision

baxımdan qoş.: bu ~ from this view point, from this point of view, from this stand-

baxımlı

point; Gəlin məsələyə tarixilik baxımın- dan yanaşaq Let’s approach the question from a historical

standpoint / from the standpoint of the history

baxımlı s. well-groomed; ~ at a well- groomed horse

baxımsız s. neglected; ~ bağ neglected / weed-grown / overgrown garden; ~ uşaq neglected child

baxımsızlıq i. neglect, desolation

baxış i. 1. look; (davamlı) gaze, stare; fixed / intent look; (ani) glance; (düşməncə- sinə) glare; ~ını yönəltmək

to direct one’s eyes (to), to turn one’s eyes (on); hamının baxışları onlara yönəlmişdi Everyone was staring

at them; 2. (nöqteyi-nəzər) view; opinion, way of thinking; mütə- rəqqi / elmi / dini / mürtəce / mühafizə-

kar / fəlsəfi ~lar progressive / scientific / religious / reactionary / conservative / philosophical views; bir

kəsin ~ ına şərik olmaq to share smb.’s views; təbiətə ma- terialist ~ materialist view of nature; 3. (filmə,

pyesə və s.) review; ◊ ilk ~da at the first glance; ilk ~dan at first sight; ilk ~dan sevmək to love at first sight;

bir

~da at a glance

baxışmaq f. to look at one another, to

exchange glances (with); Onlar baxışdı- lar They looked at each other / one another, They exchanged

glances

baxma fi. 1. (uşağa, xəstəyə) nursing, tend- ing 2. looking; glancing having a glance

baxmaq f. 1. (tamamlıqsız) to look; (ta- mamlıqla) to look (at); diqqətlə ~ to look fixedly / intently; to stare

(at), to gaze (at); pəncərədən ~ (içəridən bayıra) to look out of the window, (bayırdan içəri) to look through

the window; gözünü zillə- yib ~ to peer (at, into, through), to fasten one’s eyes / gaze (on, upon); dalınca ~

to follow with one’s eyes (d.); saata ~ to look at the watch / (stol, divar) clock; uzaqlara ~ to gaze / stare into

the distance; ◊ bir kəsin gözünün içinə ~ to look smb. in the eyes; ◊ irəliyə ~ to look ahead, to look forward;

2. (məzmunu ilə tanış olmaq) to look through (d.); əlyazmasına ~ to look through a manuscript; 3. (pyesə,

bak

filmə və s.) to see* (d.); yeni filmə ~ to see* a new film; 4. (idman yarışına, te- leviziyaya və s.) to watch (d.);

televizi- yaya ~ to watch a TV programme; 5. (xəs- təyə baxmaq) to examine (d.); xəstəyə ~ to examine a

patient; 6. (qeydinə qal- maq) to look after (d.), to take care (of d.); uşağa ~ to look after a child, to take*

care of the child; evə ~ to look after the house; to provide one’s family with all necessary things; 7. (optik

cihazla) to look through; teleskopla ~ to look through a telescope; 8. (bir şeylə tanış olmaq) to have* a look

(at); 9. (məhkəmədə işə baxmaq) to hear* (d.) Məhkəmə işə dü- nən baxdı The judge heard the case yes-

terday; Siz bu məsələyə necə baxırsınız? What is your opinion on this matter? What do you think of this

matter?

baxmadan z. without looking back; ◊ arxa- sına ~ qaçmaq to run* as fast as one can, to run* as fast as one’s

legs can carry one

baxmalı s. worth seeing; ~ film a film worth seeing

baxmayaraq I. qoş. in spite of, despite; buna ~ in spite of, despite, notwithstand- ing; heç nəyə ~ in spite of /

despite every- thing, in spite of all II. bağ. though, although; Gec olmağına baxmayaraq, o, işini davam

etdirdi Though it was late, he went on working

baxmayaraq ki... bağ. notwithstanding, though, although; Baxmayaraq ki, o çox- dan orada yaşayırdı, çox

adam onu ta- nımırdı He was unknown to most people, notwithstanding he had lived there a long time

baxt i.d.d. bax bəxt

baxtabaxt z. d.d. bax bəxtəbəxt

baxtavar s. d.d. bax bəxtəvər

baxtavarlıq i.d.d. bax bəxtəvərlik

bais i. 1. instigator, culprit; 2. reason, cause;

motive; ~ olmaq to be* reason / cause baiskar I. i. bax günahkar I II. s. günah-

kar II

baiskarlıq i. günahkarlıq

baislik i. günahkarlıq

bak i. tank; cistern; (paltar qaynatmaq

üçün) boiler, clothes-boiler

bakal

bakal i. glass, goblet; ◊ ~ qaldırmaq to raise one’s glass (to)

bakalavr I. i. bachelor II. s.: ~ dərəcəsi bachelor’s degree; baccalaureate; ~ dərə- cəsi almaq to receive

baccalaureate / bachelor’s degree

bakenbard i. whiskers, sidewhiskers bakir s. bax bakirə

bakirə s. virgin; ~ qız virgin girl

bakirəlik I. i. virginity II. s.: ~ pərdəsi anat.

hymen [`haim7n]

bakirlik i. bax bakirəlik

bakteriyal s. bacterial; ~ gübrələr bacteri-

al fertilizers pl.

bakteriologiya i. bacteriology

bakterioloji s. bacteriological, germ; ~ mü-

haribə bacteriological / germ warfare bakterioloq i. bacteriologist

baktersid s. biol. bactericidal [-t97-] bakteriya i. bacterium (pl. -ia)

bakteriyalı s. bacterial; ~ gübrələr bacteri-

al fertilzers pl.

baqaj I. i. luggage; baggage; əl ~ı hand / per-

sonal / small luggage; ~ vermək to regis- ter one’s luggage, to have* one’s luggage registered II. s. luggage

(attr.), baggage (attr.); ~ qəbzi luggage receipt

baqajlıq i. luggage rack; (avtomobildə) boot; amer. trunk

baqqal I. i. grocer II. s. grocery, grocer’s; ~ dükanı grocery (store), grocer’s (shop); ~ malları groceries

baqqaliyə I. i. grocer’s shop; groceries II. s. grocery; ~ dükanı grocer’s shop

baqqallıq i. the job of a grocer; ~ etmək to be* a grocer

bal I. i. honey; ~ kimi şirin honey-sweet, as sweet as honey II. s.: ~ arısı honey-bee; ~ pətəyi bee (-hive) III. i.

1. (qiymət) mark; keçid ~ (imtahanda) pass mark; 2. id. point; O 10 bal topladı He / She got 10 points IV. i.

ball, dancing party; ~ mas- karad masquerade; (xüsusi libas geyilən) fancy-dress ball

bala i. baby, child, infant; young one; cub; calf; ayı ~sı bear-cub; canavar ~sı wolf- cub; pələng ~sı tiger-cub;

fil ~sı elephant- calf; baby elephant; quş ~sı nesting; fledgeling (fledgling); ~ çıxartmaq to hatch (d.); ~

salmaq to slip

balalamaq

bala-bala z. little by little, slowly; so so; ~ vurmaq (içmək) d.d. to drink* little by little / slowly

balaban i. balaban (a kind of wind instru- ment)

balabançalan i. balaban player

balabançı i. balaban player

balabançılıq i. the profession of a balaban

player; ~ etmək to be* a balaban player balaca I. i. baby, child; Balaca fincanı sın- dırıb The baby has broken

the cup II. s. 1. little, small; ~ qız a little / a small girl; 2. slight; ~ fərq a slight difference; ~ ağrı

a slight pain

balaca-balaca I. s. tiny; ~ uşaqlar tiny chil-

dren II. z. bax bala-bala

balacaboy s. undersized, shortish, not tall balacaboylu s. bax balacaboy balacaboyluluq i. the state of being

shotish

/ not tall

balacalandırmaq f. to diminish (d.) to make*

shorter (d.), to decrease (d.), to shorten (d.) balacalanmaq f. to get* diminished, to be*

made shorter

balacalaşdırılmaq f. to be* diminished

/ shortened

balacalaşdırmaq f. bax balacalatmaq balacalaşmaq f. bax balacalanmaq balacalatdırmaq f. bax balacalatmaq

balacalatmaq f. to ask / to cause smb.

to diminish (d.) / to shorten (d.) balacalıq i. 1. smallness; 2. bax uşaqlıq balacanlı s. (i.s.) loving one’s child

balacanlılıq i. the quality of loving one’s

child

balacığaz i. balacıq

balacıq i. baby, young one, little one; ( mü -

raciət) dear, my little one

balaxon i. loose overall

balaq i. hem; skirt; yubkanın balağı the

hem of the skirt

balalayka i. balalaika

balalaykaçalan i. balalaika player balalaykaçı i. bax balalaykaçalan balalama fi. childbirth; (donuz) farrow;

(qoyun) lambing; (pişik) having kittens; (inək) calving [ka:v-]; (at) foaling; (it, do- nuz) littering

balalamaq f. (ümumiyyətlə) to give* birth (to); to breed; (qoyun) to lamb; (donuz)

balalı

to farrow; (pişik) to kitten; (quş) to hatch,

(it, donuz) to litter

balalı s. (i.s.) having a cub / a baby; (quş)

(i.s.) having a nestling

balalıq i anat. uterus; womb [wu:m] balans I. i. balance; ~ vurmaq to strike* a

balance II. s.: ~ cədvəli balance-sheet balansir 1. tex. beam; 2. (saatda) balance-

wheel

balasalma miscarriage; slip

balatı i. ferment; (xəmir üçün) leaven balaverən s. bax doğan

balavermə i. fruitfulness, fertility, fecundity balçı i. bee-keeper; apiarist

balçılıq I. i. bax arıçılıq I II. s. bax arıçılıq II baldır i. 1. (adamlarda) shin; 2. (heyvanda)

shank

baldırıaçıq I. i. məc. ragamuffin, vagabond,

ragged fellow II. s. (i.s.) with naked shin;

~ uşaq a child with naked shin baldırıyoğun I. i. thick-legged woman* / girl II. s. thick-legged; (i.s.) having /

with thick

legs

baldırıyoğunluq i. the quality of having

thick legs

baldırlamaq f. to grasp / to seize smb.’s shin baldırlanmaq f. to be* seized by the shin baldız i. sister-in-law

(pl.: sisters-in-law) balerina i. ballet-dancer [`b5lei...], ballerina

[`b5li7`9ri:n7]

balet I. i. ballet [-le9] II. s. ballet; ~ musiqisi

ballet music

baletbaz i. ballet lover, ballet-goer baletbazlıq i. balletomane

baletçi i. bax balerina

baletmeyster i. ballet-master [`b5le9...], cho-

reographer [k-]

balıq I. i. fish; təzə ~ fresh fish; duzlu ~ salt

fish; quru ~ dried fish; çay balığı fresh- water fish; dəniz balığı salt-water fish; ~ tutmaq to fish; (qarmaqla) to

angle (d.); ~ tutmağa getmək to go* fishing; (qar- maqla) to go* angling; ◊ sudan çıxmış ~ kimi like a fish out

of water II. s. fish, fishing; ~ şorbası fish soup; ~ bazarı fish- market; ~ təsərrüfatı fish farm; ~ ticarəti fish

trade; ~ sənayesi fishing industry; ~ vətəgəsi fishery; ~ yağı codliver oil; ~ xörəkləri fish dishes; ~ zavodu fish-

processing plant / factory

balkonsuz

balıqçıl i. zool. halcyon, kingtisher

balıqçı I. i. fisher, fisherman*, (qarmaqla balıq tutan) angler II. s. fishing; fisher- man’s; ~ qayığı fishing-boat;

~ arvadı

fisherman’s wife

balıqçılıq I. i. fishing, fishery II. s. fishing,

fishery; ~ təsərrüfatı fish farm balıqqulağı i. cockleshell

balıqlı s.: ~ çay a good river for fishing, river

teeming with fish

balıqsatan i. (kişi) fishmonger; (qadın) fish-

wife

balıqşünas i. ichthyologist

balıqşünaslıq I. i. ichthyology II. s. ichthy-

ological

balıqtəmizləmə s. fish-processing; ~ kom-

binatı fish-processing plant / factory balıqtutan i. bax balıqçı I

balıqudan i. zool. heron [he-] balıqyetişdirən I. i. fish-breeder; elm.

Pisciculturist II. s.: ~ təsərrüfat fish-farm balıqyetişdirmə i. fish-farming; elm. pisci-

culture

balınc i. bax balış

balıncüzü i. bax balışüzü

balış i. pillow; ~ a baş qoymaq to lay* / to

rest the head on a pillow; ◊ başının altına ~ qoymaq idiom. ~ to swindle smb., to blunt smb.’s watchfulness,

to relax one’s vigilance

balışüzü i. pillow-case, pillow-slip balışüzülük i. fabric fit for pillow-case pil-

lowe slip

balina I. i. whale II. s. whale; ~ yağı whale

oil; blubber, sperm oil; ~ sümüyü whale bone; ~ balası whale-calf; ~ ovu whale- fisher; ~ sənayesi whale-

fishery, whale- fishing

balka i. beam, girder

Balkan s. Balkan

Balkar I. i. Balkar, Balkar (woman*) II. s.

Balkar; ~ dili Balkar, the Balkar language balkarca z. Balkar; ~ danışmaq to speak*

Balkar

balkon i. balcony

balkonlu s. (i.s.) having / with balcony; ~ ev

a house with balcony

balkonsuz s. balconiless (i.s.) without bal-

cony

balqabaq

balqabaq I. 1. pumpkin; 2. məc. an obtuse / stupid / stow-witted person, blockhead, neither fish nor flesh II.

s. pumpkin; ~ to- xumu pumpkin seed

ball i. 1. (məktəbdə şagirdlərin biliyinə və əxlaqına verilən qiymət) mark; 2. (kü- ləyin, zəlzələnin və s. gücünü

göstər- mək üçün istifadə edilən ölçü vahidi) force; magnitude; 20 ~ gücündə külək force-twenty wind; 8 ~

gücündə zəlzələ earthquake of magnitude eight

ballada i. ballad; (musiqidə) ballade

balli s. honeyed; meliferous, neetariferous; ~otlar meliferous herbs; ~ pryanik honey-

cake; ~ bitkilər neetariferous plants ballistik s. ballistic; qitələrarası ~ raket

intercontinental ballistic missile ballistika i. ballistics

bal-maskarad i. masquerade; (xüsusi pal-

tarda) fancy-dress ball

balon i. baloon, tank; qaz ~nu gas-bag; ok-

sigen ~nu oxygen cylinder

balta I. i. 1. axe (dülgər ~ sı) bench axe;

(balaca) hatchet; ◊ ~nı dibindən vurmaq məc. to ruin / to destroy smth., to set* the axe to smth.; 2. (qazma

baltası) chisel II. s. axe; ~ sapı axe-handle

baltacıq i. hatchet

baltaçı i. 1. bax baltaqayıran; 2. bax.

odunçu

baltaçılıq i. 1. the proffession of an axe-

maker; 2. the job of wood-cutter baltadiş s. bax baltadişli

baltadişli s. (i.s.) with big teeth; adam a

man* with big teeth

baltaqayıran i. axe-maker

baltalamaq f. 1. (ağacı) to fell (d.), (odunu)

to hew (d.), to hack (d.), to chop (d.); 2. (əti və s.) to mince (d.), to chop (up) (d.) 3. (kobud danışmaq,

hərəkət etmək) to give* it to smb. straight from the shoul- der idiom.

baltalanmaq f. to be* chopped / hewed / felled

baltalatdırmaq f bax baltalatmaq baltalatmaq f. 1. (ağacı) to ask / to cause s.o. to fell (d.), 2. (odunu) to ask /

to cause smb. to hew (d.) 3. (əti və s.) to ask / to

cause smb. to chop (d.) up

bani

baltalı s. (i.s.) having / with an axe balu-pər i. arx. bax qanad

balzam I. i. balsam [b6:l-]; məc. balm

[ba:m] II. s. balsamic [b6:l-]

balzamin i. bot. balsam

balzamlama fi. embalming [-a:m-] balzamlamaq f. to embalm (d.) balzamlanmaq f. to be* embalmed

balzamlatdırmaq f. bax balzamlatmaq balzamlatmaq f. to ask / to cause smb. to

embalm (d.)

bambalaca s. d.d. very little, tiny, diminu-

tive, wee

bambaşqa s. quite another, different; Bu,

bambaşqa məsələdir It’s quite another

matter

bambılı s. shallow, light-minded, light-

headed, flippant

bambılılıq i. the guality of being flippant bambuq I. i. bot. bamboo II. s. bamboo baməzə I. i. wag. joker,

funny / comical fel-

low, amusing chap II. s. amusing, funny;

~ olmaq to be* amusing / funny

ban i. crow; cock-a-doodle-doo; xoruz ~ı

cockcrow [...krou]

banan I. i. banana II. s. banana; ~ yarpağı

banana leaf

banda i. band, gang; oğru / quldur ~sı band

/ gang of thieves, robbers

bandaj i. 1. bandage; 2. (qrija üçün) truss;

3. id. athletic supporter 4. tex. tyre, hand bandajçı i. bandage-maker

banderol i. 1. (postal) wrapper; 2. printed

matter

bandit i. gunman*, bandit, gangster, armed

robber

banditizm i banditry; gangsterism; amer.

thuggery

banditcəsinə z. as / like a bandit

banditlik i. banditry, gangsterism; ~ etmək

to be* a bandit / gunman, to act like a

bandit / a gunman

bandur(a) i. bandura (a Ukrainian stringed

folk musical instrument)

bandurçalan i. bax bandurist

bandurçu i. bax bandurist

bandurist i. bandura player

bani i. (kişi) founder, initiator: (qadın)

foundress

bank

bank I. i. 1. bank; dövlət ~ı the State Bank; səhm ~ı joint-stock bank; 2. (kartda) bank; ~ qoymaq to be*

banker, to keep* the bank II. s.: ~ işi banking; ~ hesabı / kitabı bank-book; ~ kapitalı bank(ing) capital

banka i. 1. jar, pot; (dəmirdən) tin; mürəb- bə bankası jam jar, jam pot 2. tib. cup- ping-glass; ~ qoymaq to

apply cupping- glass (to)

banket i. banquet; ~ vermək to give* a ban- quet; bir kəsin şərəfinə ~ vermək to give* a banquet in smb.’s

honour

bankir i. banker

banknot i. bank-note

bankrot i. bankrupt; ~ elan etmək to declare

bankrupt (d.)

bankrotluq i. bankruptcy

banlamaq f. to crow* [-ou]

banlaşmaq f. to crow together

bant i. bow; ~ bağlamaq to tie in a bow (d.) bantlı s. (i.s.) with bow; ~ qız a girl with a

bow

banu i. arx. lady

bapbalaca s. d.d. very little, tiny, wee

bar I. i. (həm müst., həm də məc.) fruit

[fru:t]; ~ vermək to bear* / to yield fruit: məc. to bear* fruit; zəhmətinin ~ını gör- mək / dərmək to reap the

fruit of one’s labour II. i. (yeməkxana) bar; snack-bar III. i. bax kif

baraban i. drum; ~ çalmaq to drum, to beat* the drum

barabançalan i. drummer

barabançı i. bax barabançalan barabançılıq i. the profession of a drummer barabarlaşdırmaq f. bax

bərabərləşdir-

mək

barabarlaşmaq f. bax bərabərləşmək barabarlıq i. bax bərabərlik

barak i. barracks; hərb. hut

barakallah nid. Well done! Bravo! That’s a

boy! Good lad!

barama i. cocoon

baramaayıran i. cocoon sorter

baramaçı i. silkworm breeder, elm. sericul-

turist

baramaçılıq I. i. silkworm breeding; elm.

Sericulture II. s. silkworm breeding; elm. 90

barışdırmaq

seri(ci)-culture; ~ təsərrüfatı silkworm

breeding farm

baramaqurdu i. zool. silkworm, bombyx barat i. money order; ~ göndərmək to remit

(d.), to send* through the bank (d.) baratalan i. mal. drawer

barbar I. i. barbarian II. s. barbarian, bar-

baric, barbarous; ~ qəbiləlilər barbarian

tribes; ~ xalqlar barbaric people bar-bar z.: ~ bağırmaq to yell / to shout at

the top of one’s voice

barbarcasına z. barbarically, as / like a bar-

bar

barbaris I. i. barberry, barberries II. s.

~ kolu barberry

barbarizm i. barbarism

barbarlıq i. barbarism; vandalism; (qəd-

darlıq) barbarity

bardaq i. jug (made of clay)

bardan i. large sack

bardaş i. ~ qurmaq to sit* on the carpet

ground one’s legs folded’

barelyef i. bas-relief

barə qoş. about, of, on; bir kəs / şey ~ də fi-

kirləşmək to think* about / of smb. / smth barxana i. home utensils pl.; mats and blan-

kets

barı I. i. fence (made of clay); ~ çəkmək

to fence with clay II. əd. I wish; Barı o

tez gələydi I wish he would come soon barınmaq f. to grow* / to become / to get

richer, to make* a fortune, barınıb-batmaq f. to grow* / to become*

very rich; to make* a large fortune

barış i. bax barışıq

barışdırıcı I. i. compromiser, peace-maker,

reconciler, conciliator II. s. conciliatory, pacificatory, compromising; ~ münasibət compromising attitude /

approach (to)

barışdırıcılıq I. i. compromise, conciliatori- ness; pacification II. s. conciliatory, paci- ficatory; compromise; ~

siyasəti aparmaq to carry on the policy of compromise

barışdırılmaq f. to be* reconciled (with smb.) barışdırma fi. reconciliation; (baxışları,

fikirləri) conciliation

barışdırmaq f. to reconcile (d., with, to);

zidd baxışları / fikirləri ~ to reconcile contradictory views

barışıq

barışıq i. armistice, truce; ~ əldə etmək to conclude a truce, to conclude / to sign an armistice

barışma fi. reconcilation; understanding; coming to an agreement

barışmaq f. 1. (bir kəslə) to be* reconciled (with smb.), to make* it up (with smb.); (bir şeylə) to reconcile

oneself (to smth.), to resign oneself (to smth.); öz vəziyyəti ilə ~ to reconcile oneself to one’s situa- tion, to

accept the situation 2. to come* to an agreement / understanding (about)

barışmaz s. irreconcilable, implacable, uncompromising; ~ düşmən irreconcil- able / implacable enemy; ~

ziddiyyətlər fəls. irreconcilable contradictions

barışmazlıq i. irreconcilability, implacabil- ity

barıt I. i. powder; qara ~ gunpowder; tüs- tüsüz ~ smokeless powder; ◊ bir atımlıq ~ı olmaq to have* one

supply of gunpow- der II. s. (gun) powder; ~ zavodu gunpow- der works; powder-mill; ~ anbarı powder-

magazine, powder-room

barıtxana i. powder-room

barıtqabı i. powder-flask

bariton I. i. mus. baritone II. s. mus. bari-

tonal

barium I. i. kim. barium II. s. baric bariumlu s. bax barium II

bariz I. s. graphic, obvious; clear, distinct;

~ nümunə obvious case, graphic example

II. z. obviously, distinctly, clearly barizlik i. clarity, obviousness, distinctness barj i. barge

barka i. wooden barge

barkas i. (hərbi-dəniz donanmasında)

launch; (yelkənli donanmada) long boat,

pinnace

barlanmaq I. f. to yeild [ji:ld] fruit, to bear

fruit II. f. bax kiflənmək

barlı I. s. fruitful, fertile, fecund; ~ meyvə

ağacı a fecund fruit tree; ~ torpaq fertile

soil II. s. bax kifli

barlılıq I. i. fruitfulness, fertility, fecundity

II. i. the state of being mouldy

barmaq I. i. 1. (əldə) finger; 2. (ayaqda) toe; baş ~ (əldə) thumb; (ayaqda) big toe; şəhadət barmağı

forefinger, index (fin-

barsızlanmaq

ger); orta ~ middle finger, third finger; adsız ~ fourth finger, (sol əldə) ring fin- ger; çeçələ ~ little finger; ~

silkələmək to shake* one’s finger (at); to wag one’s fin- ger (at); özgənin işinə ~ soxmaq to med- dle with / in

other people’s business; ~ qal- dırmaq to raise one’s finger; məc. to vote by raising one’s finger; barmağına

dola- maq to wind s.o. round one’s finger; d.d. to cheat (d.), to dupe (d.); to deceive (d.), to take* in (d.); bir

şeyi beş barmağı kimi bilmək to have* smth. at one’s fin- ger-tips / finger-ends, to know* smth. like the back

of one’s hand idiom. II. s. finger; ~ yeri / izi finger-print; ~ ləkəsi finger- mark; ~ ucu finger end

barmaqarası z. through fingers; ◊ bir şeyə ~ baxmaq to look through one’s fingers at smth.; to pay* no

attention (to), to pay* no heed (to), to take* no heed of

barmaqhesabı z. on fingers; ~ saymaq to count on one’s fingers

barmaqlama fi. fingering

barmaqlamaq f. to finger (d.); bir şeyi ~ to

finger smth.

barmaqlanma fi. being fingered barmaqlanmaq f. to be* fingered barmaqlatdırmaq f. bax barmaqlatmaq

barmaqlatmaq f. to ask / to cause smb. to

finger (d.)

barmaqlı s. (i.s.) with / having fingers barmaqlıq i. grill, railing

barmaqsız s. fingerless; (i.s.) missing one or

more fingers

barmaqsızlıq i. the state of being fingerless barmaqşəkilli s. bax barmaqvarı barmaqvarı s. finger-shaped

barometr i. barometer

barometrik s. barometric(al)

baron i. baron

baronessa i. baroness

baronluq i. barony

barrikada I. i. barricade; ~ qurmaq to bar-

ricade (d.) II. s. barricade; ~ döyüşü bar-

ricade fighting

barsız s. barren, sterile; məc. fruitless; vain;

~ torpaq barren soil; ~ zəhmət fruitless

labour / work

barsızlanmaq f. bax barsızlaşmaq

barsızlaşmaq

barsızlaşmaq f. to become* / to get* fruit- less; to become* / to get* barren

barsızlıq i. fruitlessness; futility; barrenness barverici s. fruitful, fertile, fecund; ~ ağac

fruitful tree; ~ zəhmət fruitful labour barvermə i. fruiting

baryer i. (həm müst., həm məc.) barrier;

bar; (cıdırda) hurdle; ~i dəf etmək to clear a hurdle; ~ləri aradan qaldırmaq məc. to eliminate / to remove

barriers

bas I. i. bass [beis]; bass singer II. s. bass [beis], deep-voiced; ~ alətlər bass instru- ments

basabas i. crush, crowd, jam, squash; Orada bir basabas var ki It’s such a crush there, There is such a crowd

there; ~ salmaq to crowd out

basa-basa z. tight; kisəni ~ doldurmaq to pack a sack tight, to cram a sack full

basdalamaq f. to tread [tred] (on, upon), to trample down (d.); bir kəsin ayağını ~ to tread / to step on

smb.’s foot; məc. to tread on smb.s toes / corns

basdalanmaq f. to be* trodden / trampled on / over

basdalatdırmaq f. bax basdalatmaq basdalatmaq f. to ask / to cause smb. to tread

(d.) / to trample down (d.)

basdı-kəsdi i. d.d. bragging, boasting basdırılmaq f. 1. (ağac və s.) to be* planted

2. (meyit) to be* buried; 3. (örtülmək) to

be* crovered (with)

basdırma fi. 1. (ağac və s.) planting 2. (ölü)

burial, interment;

basdırmaq f. 1. (ölünü, sümüyü və s.) to

ask / to couse smb. to bury (d.) / to inter (d.); 2. (ağacı, gülü, toxumu və s.) to ask / to couse smb. to plant

(d.); 3. (örtmək) to cover (d.); uşağın üstünü yorğanla ~ to cover the child with a blanket; 4. (ma- şınla və s.)

to run* over (d.) to knock down (d.); uşaq ~ to to run* over a child; 5. (toyuğu) to set* on; toyuğu ~to set* a

hen on eggs; 6. (evin damını) to roof (d.); (küləşlə) to thatch (d.)

basdırtmaq f. 1. (ölünü, sümüyü və s.) to ask / to couse smb. to bury (d.) / to inter (d.); 2. (ağacı, gülü,

toxumu və s.) to ask / to couse smb. to plant (d.); 3. (maşınla,

basqın

araba ilə və s.) to ask / to couse smb. to run over (d.) / to knock down (d.); 4. (evin üstünü) to ask / to couse

smb. to roof (d.); (küləşlə) to thatch (d.) 5. (bir kəsin / bir şeyin üstünü) to ask / to couse smb. to cover (d.

with)

basıb-bağlamaq f. məc. to brag (of, about), to boast (of); Basıb-bağlama! Without boasting / bragging!

basıb-əzmək f. to trample down (d.), to trample under foot (d.); to crush (d.), (mi- niklə) to run* over (d.), to

knock down (d.)

basıb-kəsən I. i. boaster, braggart, show-off II. s. boastful, vainglorious

basıb-kəsmək f. məc. 1. (hədələmək) to threaten (d.); 2. bax. basıb-bağlamaq

basıq I. i. hollow, cavity II. s. concave; ~ güzgü a concave mirror

basıqlıq i. concavity

basılma fi. 1. defeat; tam ~ utter defeat;

2. topoqr. printing

basılmaq f. 1. (məğlub olmaq) to be*

defeated; 2. (çap olunmaq) to be* printed; 3. (yerləşdirilmək) to be* stuffed / crammed (with), to be*

packed (with); 4. (bir şeyin altında qalmaq) to be* run over

basılmaz s. unconquerable, invincible, impregnable; ~ qala / düşərgə impregnable fortress / camp; ~ ordu

invincible army

basılmazlıq i. invincibility, invincibleness, impregnability

basım i. dən su ~i displacement; su ~i 5000 ton olan gəmi ship of 5000 tons displace- ment

basım-basım z. chock-full, cram-full; ~ ol- maq to be* chock-full (with); Qatar ba- sım-basım idi The train was

chock-full

basırıq I. i. 1. tightness, closeness; 2. cram, crush; Necə də basırıqdır! What a cram! How crowded it is! 3.

populousness II. s. cram-full, chock-full, crowded; populous; ~ şəhər populous city / town

basırıqlıq i. bax basırıq I

basketbol I. i. id. basketball II. s. basketball;

~ komandası basketball team basketbolçu i. basketball player

basqın i. 1. attack, assault; aggression; si-

lahlı ~ armed attack; qəfil ~ surprise

basqınçı

attack; ~ı dəf etmək to repulse an attack; ~ etmək to attack (d.), to assault (d.); to make* an attack; qəfildən

~ etmək to make* a surprise attack (on); 2. (oğurluq) robbery; günün günortaçağı ~ daylight robbery

basqınçı i. robber; bandit, brigand; aggressor basqınçılıq i. robbery, brigandage; aggres-

sion

basqıntı i. bax basqın

basma I. i. (suçəkən kağız) blotting paper;

(ləvazimat) blotter II. i. (saç rəngləmək

üçün boya) basma

basmaç i. basmatchc (a memmber of a rev-

olutionary band in Central Asia) basmaxana i. arx. printing house, printing-

works

basmaq f. 1. (itələmək) to push (d.); 2. (əz-

mək) to crush (d.), to press (d.); düyməni ~ to press / to push the button; 3. (qalib gəlmək) to defeat (d.), to

come* over (d.), to fight* down (d.); 4. (alaq basmaq) to be* overgrown (with); 5. (nəqliyyat va- sitəsilə) to

run* over (d.), to knock down (d.); 6. (su basmaq); to flood; Şaxtanı su basdı The shaft was flooded; 7. (qar)

to cover (d.); Yeri qar basmışdı Snow cov- ered the ground; 8. tər ~ to break* into a sweat; 9. (çap etmək) to

print (d.); ◊ ayaq ~ to go* (to), to visit (d.); 10. (suya) to dip (d.); bir kəsi suya ~ to give* smb. a dip; 11.

(papağı) to pull; papağı gözünün üs- tünə ~ to pull one’s cap over one’s eyes

basmalamaq f. bax basmarlamaq basmarlamaq f. to fall* (upon), to swoop down (upon); to rush (at; upon);

to catch*

(d.) suddenly

basmarlanmaq f. to be* caught suddenly,

to be* rushed at

basməmmədi z. d.d. hastily, slapdash, in a

hurry; carelessly, in a slapdash manner; işi ~ görmək to do* things hastily / care- lessly / in a slapdash way

baş I. i. head; top; brain; mismarın ~ı the head of the nail; dağın ~ı the top of the mountain; butulkanın ~ı

the top of the bottle; ~a gəlmək 1) to come* to a head; 2) to be* finished / completed; ~ını dik tutmaq

(lovğalanmaq) to have* a swollen

baş

head; amer. to have* a swelled head; ~ saxlamaq / girləmək to keep* one’s head above water; ~la işləmək

to use one’s brains; ~ı yaxşı işləmək to have* one’s head screwed on (right); Onun başı yaxşı işləyir His head

is screwed on the right way, He / She has a good head on his shoulders; ~ vermək to take* place, to happen;

Nə baş verib? What has hap- pened? Böyük dəyişikliklər baş verib Great changes have taken place; ~

vurmaq 1) (suya) to dive (into), to plunge (into); 2) (qırxmaq) to cut* one’s hair; 3) (öl- dürmək) to execute

(d.); ~ çəkmək to visit (d.), to go* to see (d.); ~ını qaldır- maq to raise one’s head; ~ qaldırmaq to rise*

(against), to protest (against), to make* a protest (against); bir yastığa ~ qoymaq to sleep in the same bed,

to have* sex (with); ~ qoşmaq to pay* atten- tion (to); to have* dealings (with); Ona baş qoşma Don’t pay

attention to him; ~ əymək 1) (hörmət mənasında) to bow (to, before); 2) (təslim olmaq) to cringe (before),

to beg humbly (d.); ~ını aşağı etmək to disgrace (d.), to defame (d.), to put* to shame (d.), to abase oneself;

~ iş- lətmək to use one’s brains / wits; ~ını bulamaq / yırğalamaq to shake* one’s head; ~ götürüb getmək to

leave* some place forever; ~ götürüb qaçmaq to run* away quickly, to run* away as quickly as possible; ~

tapmaq to realize (d.), to com- prehend (d.); ~a düşmək to understand (d.), to realize (d.), to comprehend

(d.); ~ çıxarmaq to be* able to realize what is what; to live (among); ~a salmaq to explain (d.), to elucidate

(d.), to make* clear (d.), (qanunu, qaydanı və s.) to interpret (d.); ~a çıxmaq məc. 1) to come* to an end, to

finish; 2) to become* impu- dent / insolent; ~ aparmaq 1) to speak* nonsense, to talk much; 2) məc. to

over- step the limits, to pass all bounds; 3) to become* impudent; 4) (at) to bolt; ~dan ayağa qədər / kimi

from head to foot, from beginning to end, from top to bottom; ~dan aşmaq məc. to have* too much /

many; ~dan etmək 1) to get* rid (of); to

baş

have* finished / done hastily (with) 2) to do* some work hurriedly / carelessly; ~dan çıxarmaq 1) to

bewilder / to con- fuse smb.; 2) to deceive [-si:v] (d.); (fırıl- daq gəlmək) to swindle (d.); ~ı ayılmaq /

ayazımaq / açılmaq to get* / to become* free, to make* oneself free; to finish / to complete one’s work; ~ı

aşağı 1) humble, peaceful; ~ı aşağı olmaq 1) to be shame- faced / disgraced; 2) to be* humble / peaceful; ~ı

qarışmaq to be* very / too busy; to be* interested in smth. greatly; ~ı hərlənmək / fırlanmaq / gicəlmək to

feel* giddy; Onun başı fırlanır / gicıəlir He feels giddy, His head is swimming; ~ı yuxarı upwards; ~ı çıxmaq to

be* able to reason / to understand (d.); ~ına ağıl qoy- maq to put* sense (into), to set* smb. in the right

way; ~ına buraxmaq 1) to give* vent; 2) to leave without control / super- vision; ~ına qalmaq to be*

abandoned / neglected; ~ına dən düşmək to go* / to grow* / to turn grey, to be* touched with grey; ~ına iş

gəlmək to happen with smb. an accident; ~ına yeritmək to make* smb. understand, to din / to ram smth.

into smb.; d.d. to try to make smb. to realize smth.; ~ına oyun açmaq to play a trick on smb.; to mock (at); to

taunt (d.); ~ına hava gəl- mək to go* mad, to go* off one’s head, to be* out of one’s wit(s); ~dan rədd olmaq

to be* off! to get* away! Başımdan rədd olun! Away with you! Be off! Get away! ~ını aşağı salmaq 1) to

hang down one’s head; 2) to mind one’s own business; ~ını bağlamaq 1) to cover one’s head with a kerchief;

2) hüq. to distain (d.) ~ını ba- tırmaq to kill smb. and to conceal traces; ~ını qarışdırmaq 1) to entertain (d.),

2) to divert (d.), to attract smb. away from smth; ~ını dolandırmaq to live somehow, to make* both ends

meet; ~ını doldurmaq 1) to pour some more (d.); 2) məc. to ham- mer into smb.’s head, to stuff one’s head;

~ını yerə qoymaq 1) d.d. to sleep*; 2) məc. to die; ~ını tovlamaq / piyləmək to deceive (d.); to fool (d.); to

pull smb.’s leg; ~ını uca etmək to enhance smb.’s importance (of), to raise smb.’s authority

başağrıdan

in the eyes of people; ◊ ~ının altına yas- tıq qoymaq to lull / to blunt smb.’s vigi- lance / watchfulness, to

relax one’s vigi- lance; ~ının üstünü almaq to come* / to appear unexpectedly, to take* by surprise; ~ının

üstünü kəsdirmək to stand* over smb.; ◊ Ağacın iki başı var zər. məs. ≅ It cuts both ways II. s. head, chief,

main, principal; ~ həkim head physician; hər. chief medical officer, head surgeon; ~ mü- həndis chief

engineer, engineer-in-chief; ~ redaktor editor-in-chief; ~ mühasib chief accountant, accountant general; ~

komandan Commander-in-Chief; Ali ~Komandan Supreme Commander-in- Chief; ~ qərargah General

headquarters pl.; ~ katib general secretary, secretary- general; ~ cümlə qram. main / principal clause; ~

kələm cabbage-head; ~ hərf cap- ital letter; ~ barmaq thumb; ~ aşpaz the head cook; ~ küçə main street; ~

yol main road; ~ geyimi headgear, headdress

başabaş z. on equal terms; ~ dəyişmək to swap, to make* a straight swap

başabatan s. reasonable, sensible, judicious; ~ tələb a reasonable claim

başabəla s. fidgety, restless, wilful, unman- ageable; ~ uşaq fidgety child, unmanage- able child, wilful child*

başaçıq I. s. bareheaded; ~ adam barehead- ed man* II. z. bareheaded; ~ gəzmək to walk bareheaded

başaçılmaz s. 1. knotty, (en) tangled, involved, chaotic; (həm də məc.) intricat- ed; ~ məsələ knotty /

intricated question; ~ dəlil entangled / involved argument; 2. inexplicable, unaccountable; ~ sirr inex-

plicable mystery; ~ səbəb unaccountable reason; ~ adam an unaccountable person

başagəlməz s. 1. unrealizable, intangible; ~ arzular unrealizable wishes / desires; ◊ castles in the air; ~

ümidlər intangible hopes; 2. fanciful, chimeric (al) [ka9merik- (7l)]; ~ planlar fanciful / chimeric schemes; ~

ideyalar chimerical ideas

başağacı i. wooden stake on the head of the grave

başağrıdan s. 1. smth. that causes headache; 2. məc. troublesome, tiresome; bother-

başağrıdıcı

some; ~ məsələ troublesome matter; ~ problem troublesome problem; ~ uşaq a troublesome / tiresome

child; 3. (adam) fussy; ~ adam a fussy person / man*

başağrıdıcı s. agonizing, hard, arduous; ~ iş arduous work; ~ problem arduous prob- lem; ~ tapşırıq arduous

task

başağrısı i. headache; ~ndan əziyyət çək- mək to suffer from headache(s); ◊ ~ ver- mək to give* / to cause a

headache, to trouble (d.), to give* trouble (to. d.)

başaq s. bax sünbül

başaqlamaq f. bax sünbülləmək

başaltı i. 1. bax. balış; 2. anything used as a

pillow

başaparan s. unruly, unbridled; ~ uşaq

unruly child

başaparma i. unruliness

baş-ayaq I. i. dish made of head and feet of

a sheep II. z. 1. tops to tails; ~ yatmaq to sleep* tops to tails; 2. (tərsinə) topsy- turvy, upside-down; işi ~

etmək / görmək to do* things topsy-turvy, to turn (d.) topsy-turvy; to put* the cart before the horse idiom.

baş-başa z. 1. together, alone with smb.; ~ vermək to act together / shoulder to shoulder; 2. head to head; ~

qoymaq to put* head to head

baş-beyin i. d.d. head; ◊ baş-beynini apar- maq to pester (d. with), to bother (d. with), to bore (d. with), to

worry (d. with), to plague [pleig] (d. with); O mənim lap baş-beynimi aparır I’m bored to death with him;

baş-beyni getmək to experi- ence unbearable noise / nonsense / talk / dull music

başbilən I. i. expert (on), connoiseur [,k6n7s7:]; incəsənətin ~i art connoiseur; bizim ~ imiz our expert II. s.

sensible, sober-minded, judicious

başçı i. 1. head; chief; hökumət ~sı head of the government; ailənin ~sı head of the family; 2. (bələdçi)

guide; 3. (quş və hey- van dəstəsində) leader; ~ olmaq (höku- mətdə, ailədə) to be* head

başçılıq i. headship, leadership, command; başçılığı altında under the leadership (of), under the command

(of); ~ etmək to head

başıalovluyluq

(d.), to be* at the head (of); to lead (d.); nümayişə ~ etmək to lead the demon- stration

başda z. 1. at the beginning, in the begin- ning; 2. at the head; led by; sədr ~ ol- maqla headed / led by the

chairman

başdan z. from the beginning; all over again; afresh; ~ başlamaq to start afresh; ~ sona qədər from (the)

beginning to (the) end; ◊ bu ~ beforehand, in good time, in advance

başdan-ayağa z. 1. from head to foot, from top to toe; ~ qədər süzmək to eye from head to foot (d.), to eye

all over (d.); 2. from cover to cover; kitabı ~ (qədər) oxumaq to read* a book from cover to cover

başdan-başa z. 1. completely, entirely (as) a whole; özünü ~ elmə həsr etmək to devote oneself entirely to

science 2. every- where; nothing but; ~ daşlıq / güllük stones / flowers everywhere, a mass of stones /

flowers, nothing but stones / flow- ers

başdansovdu I. s. superficial, shallow, per- functory; ~ oxu superficial reading; ~ iş perfunctory piece of work

II. z. superfi- cially, perfunctorily, in a perfunctory man- ner

başdansovma I. s. bax başdansovdu I II. z. bax başdansovdu II

başdaşı i. tombstone, gravestone başgicəldici s. giddy [gi-], dizzy; ~ yük- səklik / hündürlük giddy / dizzy

height;

~ müvəffəqiyyət dizzy / giddy success başgicəlləndirici s. bax başgicəldici başgicəllənmə i. giddiness [gi-],

dizziness;

elm. vertigo; ~ hiss etmək to feel* giddy baş-göz i. appearance; physiognomy; ~ ünü düzəltmək / qaydaya

salmaq d.d. to tidy

oneself up, to set* oneself to rights

başıaçıq I. s. bax başaçıq I II. z. bax baş- açıq II

başıaçıqlıq i. the state of being bareheaded başıalovlu z. with emotion, with agitation; ~ danışmaq to speak*

in an agitated tone / in agitated tones, to speak * with emo-

tion / with deep feeling başıalovluyluq i. anxiety, great emotion

başıaşağı

başıaşağı I. s. (sakit, təvazökar) modest, humble, quiet, silent; ~ adam a humble / quiet man* II. z.

downwards; upside- down, topsy-turvy; O, stakanı başıaşağı çevirdi He turned the glass upside-down

başıaşağılıq i. modesty; onun başıaşağılığı her / his modesty

başıayaqlılar i. zool. cephalopda

başıbağlı s. 1. closed; sealed up; 2. (heyvan

və s.) tied up; 3. (satılmış) sold up başıbağlılıq i. 1. the state of married man;

2. the state of being sold up

başıbatmış I. (isim mənasında) damn II. s.

cursed, damned

başıbəlalı I. i. an unlucky / luckless person,

an unlucky man*, poor wretch, poor soul, poor devil II. s. unfortunate, ill-fated, ill- starred, luckless; ~ adam

unfortunate per- son

başıbəlalılıq i. the state of being unhappy / unlucky

başıbərk s. (at) hard-mouthed

başıboş I. (isim mənasında) fool, block-

head, empty-headed person II. s. empty-

headed, rattle-brained, feather-brained başıboşluq i. foolishness, stupidity; ~ etmək to act / to behave

foolishly, to take* a false

step

başıbütöv s. untouched, whole

başıdaşlı I. i. bax başıbəlalı I II. s. bax

başıbəlalı II

başıküllü I. i. bax bədbəxt I II. s. bax bəd-

bəxt II

bəşıküllülük i. bax bədbəxtlik başıqapazlı I. i. unfortunate wretch II. s.

wretched, unhappy

başıqapazlılıq i. humility; defencelessness başıqarlı s. snowy; (i.s.) covered with snow;

~ dağlar mountains with snowy tops,

snow-capped mountains

başıqırxıq s. crop headed; ~ uşaq a crop

headed child

başılovlu z. d. d. bax başıalovlu

başına z.; ~ qalmaq 1) to be* ownerless, to

be* under nobody’s care; 2) to be* in great / large quantity (amount, number); ~ qoy- maq / buraxmaq to

leave* (d.), to aban- don (d.), to leave* to the mercy of fate (d.)

başıodlu i. excited, alarmed 96

başqası

başıörtülü I. s. (i.s.) covered with kerchief / headgear II. z.: məc: ~ danışmaq to speak hintingly / allusively

başıpapaqlı i. d.d. man*, lad, chap başıpozuq s. unbridled, ungovernable,

uncontrollable, unrestrained başıpozuqluq i. ungovernability, uncontrol-

lability; lack of restraint

başısoyuq s. indifferent, happy-go-lucky,

shiftless, careless; ~ adam an indifferent

/ a careless man*

başısoyuqluq i. carelessness, negligence;

öz işinə / vəzifəsinə ~ göstərmək to neg-

lect one’s work / duties

başıuca s. məc. proud, proud-spirited;

~ adam a proud man*

başıucalıq i. 1. pride; 2. honesty, uprightness başıyekə s. bax yekəbaş

başıyekəlik i. bax yekəbaşlıq

başkəsən I. i. (quldur) cut-throat, bandit,

thug; d.d. desperado II. s. cruel [kru7l],

unscrupulous, ruthless [ru:-], merciless başqa I. i. another person, the other; ~ları other people, others; ~ları

haqqında fi- kirləşmək to think of others II. s. other; (başqa bir) another; Mənə başqa bir karandaş ver Give

me another pencil III. əv. other, (əlavə bir) another; ~ gün some other day, another day; ~ vaxt anoth- er

time, some other time IV. z.: 1. ~ cür / sayaq other than; Mən başqa cür / sa- yaq edə bilmədim I could not

do other than I did; 2. otherwise; ~ cür / sayaq da-

nışmaq to speak* otherwise V. qoş. besides; except; ondan ~ besides (that); bundan ~ besides this Bundan

başqa mən heç nə istəmirəm I want nothing besides this;

başqa-başqa s. different; various; ~ adam- lar different / various people; ~ səbəblər various reasons: Biz

sadəcə olaraq başqa- başqa adamlarıq We are simply different people

başqalaşdırmaq f. bax dəyişdirmək başqalaşmaq f. bax dəyişmək

başqalıq i. change; Mən hər yerdə başqa-

lıq gördüm I saw changes everywhere başqası I. (isim mənasında) someone, some person, another person II.

s. somebody

başqırd

else, another; ~ının hesabına at somebody else’s expense, at the expense of another, on account of smb.; ◊

~ının işinə bur- nunu / başını soxmaq to poke one’s nose into other people’s business / affairs

başqırd I. i. Bashkir II. s. Bashkir; ~ dili Bashkir, the Bashkir language

başqırdca z.: ~ danışmaq to speak* Bashkir / the Bashkir language

baş-qulaq i. d.d. air, appearance, physiog- nomy; ◊ aparmaq 1) to bother smb. with long and nonsense twalk

or playing dull music for a long time 2) to start shouting, to raise a cry; ◊ baş-qulağı getmək to experience /

to feel* smb.’s long and non- sense talk playing dull music

başlamaq f. to begin * (d., ger. / to inf), to start (d., ger. / to inf); to commence (d., ger. / to inf.); işə ~ to

begin* / to start working / to work; hər şeyi yenidən ~ to begin* all over again, to start afresh / anew;

başdan / əvvəldən ~ to begin* at / from the beginning; söhbət ~ to begin* / to start a conversation; Qar

yağmağa başladı It began / started to snow

başlanğıc I. i. beginning; lap ~dan from the very outset; Yaxşı başlanğıc işin yarısı deməkdir zərb. məs. A

good beginning makes a good ending, A good beginning is half the battle II. s. introductory; open- ing ~ fəsil

introductory chapter; poemanın ~ sətirləri the opening lines of a poem

başlanmaq f. to begin*, to start; to begin* (with), to start (with); Söz A hərfi ilə baş- lanır The word begins

with the letter A

başlar-başlamaz z. ... had hardly / scarcely begun when..., had no sooner than...; (emf. var.) Hardly / Scarcely

had ... begun when..., No sooner had ... begun than...; Tamaşa başlar-başlamaz biz teatra çat- dıq The

performance had hardly / scarce- ly begun when we reached the theatre; (emf. var.) Hardly / Scarcely had

the per- formance begun when we reached the theatre

başlatdırmaq f. bax başlatmaq başlatmaq f. to ask / to cause smb. to begin

(d.), to ask / to cause smb. to start (d.) başlı s. məc. clever, sensible, brainy; ~ adam

clever man*, a man* of sense

başsızlıq

başlı-başına z. without control; without care; ~ buraxmaq to leave* to the mercy of fate (d.), to take* no

care (of), to pay no attention / heed (to);

başlı-başınalıq i. anarchy [-ki], tyranny başlı-bütünlü z. completely, entirely başlıca s. basic, chief, main,

principal, fun-

damental, primary; ~ qanun basic law; ~ səbəb main reason; ~ problem chief problem; ~ məna primary /

main meaning məhsulun ~ növləri principal items of production; sənayenin ~ sahələri main branches of

industry;

başlıq I. i. 1. (geyim) hood [hud], bashlyk; 2. (kitabda) title, heading; ~ altında under the title / heading; 3.

(qəzetdə) headline II. i. (qızı ərə verərkən alınan pul) bride- money

başlıqlı s. 1. (i.s.) with hood; 2. titled, headed başmaq I. i. shoe; ağac ~ clog; ◊ iki aya- ğını bir maşmağa

dirəmək (qoymaq) to persist (in); (tamamlıqsız) to be* stubborn / obstinate ◊ ~ları da razı olmaq to agree

(with) completely / entirely II. i. tex. shoe

başmaqçı i. shoe-maker; cobbler başmaqçılıq i.: the proffesion of a shoe- maker cobbler; ~ etmək to be* a

shoe maker / cobbler, to work as a shoe-maker

/ cobbler

başmaqlı i. (i.s.) with / having shoes başmaqseyri i. stroll, walk, airing; ~ nə çıx-

maq to go* for a walk / stroll / airing başsağlığı i. condolence; ~ vermək to con- dole with smb., to present

one’s condo- lences to smb., to offer smb. one’s condo-

lence, to express one’s condolences başsındıran s. puzzling; ~ məsələ puzzling

matter / question

başsız I. s. 1. headless [hed-]; (rəhbərsiz)

headless; 2. məc. brainless, stupid; ~ adam a brainless / stupid man*; ~ olmaq to be* headless; məc. to be*

brainless / hare- brained II. z. without control / supervision; ~ qoymaq to leave* without control /

supervision; ~ qalmaq to be* left without control / supervision; (ailə) to have* no head of the family

başsızlıq i. 1. headlessness; 2. foolishness, folly, muddle-headedness; 3. məc. anar- chy, the absence of a

leader

baştutmaz

baştutmaz s. bax başagəlməz

başüstə nid. O. K, all right

bataq i. swamp, bog, quagmire, marsh bataqlamaq f. to do* up (d.) with clay / mud bataqlatdırmaq f. to

swamp (d.) bataqlaşma fi. swamping, turning into marsh bataqlaşmaq f. to become* / to get* bogged

up, to turn into swamp

bataqlaşmış fs. swamped; ~ göl a swamped

lake

bataqlatmaq f. to ask / to couse smb. to do

up, to turn into swamp

bataqlı s. swampy, boggy, marshy, muddy;

~ yol muddy road

bataqlıq I. i. bog, morass, swamp, marsh,

quagmire; məc. mire, slough II. s. 1. boggy, marshy, swampy; ~ torpaq swampy soil; ~ yer fen, marshland; 2.

marsh; ~ qazı marsh gas; ~ quşu wader, wading bird; ~ qızdırması marsh fever

bataqlıqlamaq f. bax bataqlıqlaşmaq bataqlıqlaşmaq f. to turn into swamp / mud batalyon I. i. battalion;

atıcı ~u infant bat-

talion; rabitə ~u signal battalion II. s. bat-

talion; ~ komandiri battalion commander batareya i. 1. hərb. battery; 2. el. battery;

quru ~ dry battery; 3. (istilik) radiator batdaq i. d.d. 1. dirt, mud; filth; ~ sıçrat- maq to splash with mud; 2.

clay; 3. tik.

grout; (building) mortar; clay mortar batıq I. i. 1. hollow, cavity; (yerdə) depres- sion; 2. (yanaqda və s.)

dimple II. s. 1. sunken; ~ göz sunken eyes; concave; ~ güzgü a concave mirror; 2. hoarse; ~ səs

hoarse voice

batıqlıq i. 1. the state of being sunken / con-

cave; 2. hoarseness, harshness batırılmaq f. 1. (gəmi) to cause to be* sunk;

2. (çirkləndirmək) to be* stained / dirt- ied; 3. (boğulmaq) to be drowned; 4. (məhv edilmək) to be*

destroyed / ruined; 5. (korlanmaq) to be* spoiled; 6. (adam və s.) to couse to be drowned

batırmaq f. 1. (gəmini) to sink (d.); gəmi ~ to sink* a ship; 2. to dip (d. in, into); qələmi mürəkkəbə ~ to dip a

pen in / into the ink; 3. (çirkləndirmək) to dirty (d.), to soil (d.); əlini ~ to dirty one’s hand; paltarını ~ to soil

one’s clothes; 4. (hey-

bayağılaşdırılmış

vanı, insanı və s.) to drown (d.); uşağı ~ to drown a child; 5. (xəncəri, bıçağı və s.) to thrust* (d. into); xəncəri

bir kəsin kürəyinə ~ to thrust* a dagger into smb.’s, back, to stab smb.

batırtmaq f. to ask / to couse smb. to drown (d.) / (gəmini) to sink (d.)

batist I. i. cambric [keim-] II. cambric; ~ kofta cambric blouse

batma fi. 1. (göy cisimləri) setting; (günəş) sunset; (ay) moonset; 2. məc. decline; 3. (gəmi) sinking, settling

(down); (sualtı qayıq) dive, diving. 4. (adam, heyvan və s.) drowning

batmaq f. 1. (adam və heyvan) to drown; məc. to be* lost; 2. (gəmi və s.) to sink*, to go* down; 3. (günəş)

to set; Günəş batır The sun is setting; 4. (ölmək, məhv olmaq) to die, to be lost, to be killed; to perish; Mən

batdım! I’m lost! I’m done for! I’m a lost man, It’s all over with me! 5. (havayı getmək / keçmək) to be*

wast- ed, to come* to nothing; to go* to waste; Mənim bütün günüm batdı; I’ve wasted the whole day; 6.

(palçığa) to stick*, to sink*; palçığa ~ to stick* / to sink* in the mud; 7. (səs) to become* hoarse; 8. (gücü

çatmaq) to overpower (d.), to overcome* (d.); düşmənə bata bilmək to overcome* the enemy; 9. (üst-başı)

to soil oneself, to make* oneself dirty; adı ~ to be* defamed; to die

batman i. batman (a measure of weight egual to 5 kgs.) ◊ Ağır olur, batman gəl zərb. məs. ≅ Act Behave

seriously, Behave tactfully

batmaz s. unsinkable

batmış I. i. d.d. accursed, damned II. s.

sunken, hollow; ~ gözlər sunken / hollow

eyes

bayağı I. s. 1. shallow, petty; ~ adam shal-

low person; ~ hərəkətlər petty acts; 2. banal [-na:l]; ~ irad banal remark II. z.: ~ danışmaq to utter banalities,

to talk commonplace

bayağılaşdırılmaq f. to be* / to get* vulgar, to become* banal

bayağılaşdırılmış fs. perverted, unnatural, vulgarized; ~ təsəvvürlər perverted notions; ~ nəzəriyyə perverted

theory

bayağılaşdırmaq

bayağılaşdırmaq f. 1. to simplify (d.); 2. to vulgarize (d.), to debase (d.), to banalize (d.)

bayağılaşmaq f. to become* vulgar / banal bayağılıq i. banality, commonplaceness; Bu

nə bayağılıqdır! How petty!

bayaq z. a minute ago, not long ago, some

minutes before

bayaqdan z. long ago, for a long time; Mən

bayaqdan gəlmişəm I came long ago bayaqkı s. recent; ~ söhbət recent talk bayat s. stale, not fresh; ~ çörək

stale bread bayatı i. bayati (a kind of Azerbaijani poem

created by common people); ~ demək to

tell bayaties

bayatımaq f. to become* / to get* stale bayatlaşmaq f. bax bayatımaq

bayatlıq i. staleness

bayaz s. bax bəyaz

bay-bay nid. (an interjection expressing sor-

row; grief) oh, dear!

bayğın s. faint, unconscious; tib. syncope bayğın-bayğın z. faintly, unconsciously bayğınlıq i. faintness,

unconsciousness, fit,

faint, swoon; tib. syncope

bayıl i. enclosure; (balacası) pen; (davar

üçün) sheep-pen, sheep-fold

bayıldıcı s. intoxicating; heady; məc. fasci-

nating, charming

bayılmaq f. to faint; to swoon; to fall* down

in a faint; istidən ~ to faint from the heat bayıltmaq f. to cause s.o to faint / to fall* in

a faint

bayır I. i. outside; outdoors; ~a çıxmaq to

go* out(side); Bayırda soyuqdur It’s cold outdoors / outside II. s. outside; ~ işi out- side work; ~ diametri

outside diameter

bayqu i. bax bayquş

bayquş i. 1. zool. owl [aul]; qulaqlı ~ long-

eared owl. horned owl; 2. məc. a person /

a child* who is always crying / weeping bayquşaoxşar s. like an owl, owl-like bayraq i. flag; (böyük) banner;

(rəsmi)

colours; (mərasimlərdə istifadə edilən) standard; ~ qaldırmaq to hoist / to raise banner / flag; ~ altında

under the banner; dövlət bayrağı State / National flag; ağ ~ qaldırmaq məc. to capitulate; məc. to give* in

bayraqçı i. bax bayraqdar

bazar

bayraqdar i. (həm müst., həm də məc.) standard-bearer

bayraqdarlıq i. 1. duty of a standard-bearer; 2. leadership

bayraqdaşıyan i. bax bayraqdar

bayraqlı s. (i.s.) with a flag / a banner bayram I. i. 1. holiday; festival; milli

~ national holiday / festival; 2. (şənlik) celebration, entertainment, festivity; ailə ~ı family celebration; ◊

Bizim də küçədə bayram olacaq at. söz. ≅ We shall have our day, Our day will come; Bayramınız mübarək (I

wish you) many happy returns of the day II. s. festival; ~ konserti festi- val concert; ~ paltarı festival dress /

attire

bayramağzı s. bax bayramqabağı bayramqabağı i. holiday eve; holiday; ~ əhval-ruhiyyə holiday mood; ~

ticarət

holiday trade

bayramsayağı z. festively, holiday-like;

~ bəzənmək 1) to be* decorated festively 2) (geyinmək) to dress up, to smarten (oneself) up, to array

oneself (as)

bayronizm i. ədəb. Byronizm

baytar I. i. 1. veterinary, veterinarian, (qısa

forması) vet; 2. (pis həkim) quack (doc- tor) II. s. veterinary; ~ məntəqəsi veteri- nary station; ~

müalicəxanası veterinary surgery / clinic; ~ həkimi veterinary sur- geon

baytarlıq I. i. 1. the profession of veteri- nary; 2. veterinary science / medicine II. i. veterinary; ~ məntəqəsi

veterinary sta- tion; ~ institutu veterinary college

baz – a word-building suffix added to the end of words meaning that the person spo- ken about is found of

smth., such as gülbaz rose-fancier, quşbaz bird-fancier

baza i. base; basis (pl.-es); source; hərbi ~ military base; xammal ~sı source of raw materials; raw material

base; yem ~sı for- age reserve; enerji ~sı source of power (supply); raket ~sı rocket base; təminat ~sı supply

base; maddi ~ material resources

bazar I. i. I market; (şərqdə) bazaar; məc. bear-garden; örtülü ~ covered market; da- xili ~ home market;

xarici ~ foreign mar- ket; ümumi ~ common market; ~ a gəl- mək 1) to go* to (the) market; 2) mal. ~ to

bazar

come* into the market; ~ açmaq 1) to start / to begin* to sell smth.; 2) məc. to make* / to create an uproar;

Buranı bazara dön- dərməyin. Don’t turn the place into a bear-garden II. s. market; ~ günü market day

(həftənin günü) Sunday; ~ meydanı market square; ~ qiyməti market price; ~ qiymətinə at the market price;

~ qiy- mətindən yuxarı / aşağı above / low mar- ket price

bazar I. i. (həftənin axırıncı günü) Sunday II. s. Sunday; ~ ertəsi Monday; ~ axşamı Sunday night

bazarı s. 1. common, plain, cheap; 2. (i.s.) made for sale

bazarlıq i. 1. (hərəkət) buying, purchasing; 2. (alınmış şeylər) purchase; bazarlığa getmək to go* shopping; ~

etmək to do* shopping, to make* some purchases

bazburud i. stately / impressive appearance bazburudlanmaq f. to become* to grow*

hand-some / good-looking

bazburudlu s. handsome, good-looking;

(i.s.) of an attractive appearance; (qadın) strong-looking; ~ kişi a man* of hand- some presence

bazburudluluq i. the state of being hand- some / good-looking

bazi i. 1. embankment; 2. watershed bazirdan i. bax tacir

bazirdanbaşı i. arx. bax tacirbaşı

bazis i. basis (pl. -es) ~ və üstqurum materi-

al basis and the ideological superstructure bazu I. i. anat. upper arm, humerus II. s. anat. humeral; ~ sümüyü

humerus (pl. -ri)

bazubənd i bracelet, bangle

becərilmə fi. 1. working, cultivation, tilling;

torpağın ~si working / cultivation / tilling of the land; (bağı) garden-making; (bit- kini) growing; 2. (heyvanı)

breeding, rearing

becərmə fi. cultivation, tilling; birinci, ikinci və s. ~ the first, the second, etc. cul- tivation / tilling

becərilmək f. 1. (torpaq) to be* cultivated / tilled; 2. (heyvan) to be* bred / reared becərmək f. 1. (torpağı)

to cultivate (d.), to

till (d.); 2. (bitkini) to grow (d.); 3. (hey- vanı) to breed (d.)

100

bel

becərtmək f. 1. (torpağı) to ask / to couse smb. to cultivate (d.), to ask / to couse smb. to till (d.); 2. (bitkini)

to ask / to couse smb. to grow (d.); (heyvanı) to ask / to couse s. o. to breed (d.)

beçid z. bax tez

beçə i. 1. cockerel, young cock; 2. (arı)

young swarm of bees; 3. bot. shoot, sprout [spraut]; ~ vermək 1) (arı) to swarm [sw6:m]; 2) bot. to sprout

[spraut], to shoot*, to put* out shoots;

beçələmək f. 1. (arı) to swarm [sw6:m]; 2. bot. to sprout [spraut], to shoot*, to put* out shoots

beçəvermə i. 1. zool. (arı) swarming; ~ döv rü the period of swarming; 2. bot. sprouting, shooting

begemot i. zool. hippopotamus

beh i. deposit, advance; earnest (money);

~ vermək to deposit, to leave a deposit;

~ almaq to receive a deposit

behbazar i. dəyanət

behbud i. Finnish knife, sheathknife behbudlamaq f. tostab (d.) with a Finnish

knife

behbudlaşmaq f. to stab each other with a

Finnish knife

behişt i. bax cənnət

behiştlik I. s. a man* / a person deserving

to to the paradise a man * / a person wor- thy of going to the paradise II. s. sinless; ~ adam a sinless man* /

person

behləmək f. to deposit (d.), to leave* deposit behlənmək f. to be* deposited, to be* sold

on partpayment

behləşmək f. to strike* a bargain leaving a

deposit

behli s. sold on part-payment

behkar i. mus. natural

behkon i. bacon (az duzlanmış və hislədil-

miş donuz budu)

bel I. i. 1. waist; incə ~ slender waist; bir

kəsin ~ini qucmaq to put* one’s arms round smb.’s waist; 2. anat. spine, back- bone, vertebral column; 3.

back; ~ini əy- mək to bend* one’s back; ~ində on one’s back; ~ində daşımaq to carry smth. on one’s back;

~ini sındırmaq / qırmaq 1) to break* one’s backbone; 2) məc. to cause

belbağı

heavy damage to smb., to give* a great trouble to smb., to make* smb. unhappy / unfortunate; ~ bağlamaq

to rely (on), to believe (d.) II. s. spinal, dorsal; ~ üzgəci (balıqda) dorsal fin; ~ sütunu spinal col- umn,

backbone spine; ~ sümüyü back- bone III. i. (alət) spade

belbağı i. sash; girdle

belçika s. Belgian

belçikalı i. Belgian

beletaj i. 1. (ikinci mərtəbə) first floor;

2. (teatrda) dress circle

belə I. əv. such; (sifətdən əvvəl) so; ~ adam

such a man*, d.d. a man* such as that; a man* like that; ~ kitablar such books; ~ maraqlı film so interesting

a film, such an interesting film; ~ dərin fikirlər such profound thoughts, thoughts so profound; ~ halda in

that case, if that is so II. z. so; thus, like this / that; Bütün həftə belə keçdi The whole week passed thus / like

that; Qoy belə qalsın Let it remain as it is; Let it be so III. əd. even; hətta ~ even if; O, qulaq asmaq belə

istəmirdi He did- n’t want even to listen

belə-belə I. s. such, like this; ~ adamlar such people, people like these; such kind of people; Belə-belə işlər

Such are the things II. z. so, like this; in this way; ~ ol- muş so-and-so

beləcə z. so, thus, in this way, likewise; Beləcə dayan Stand just so; bax ~ as thus; İllər beləcə keçdi Years

passed in this way

belədən-belə z. d.d. hither and thither, from here to there

beləliklə ara s. in such a way, so, thus; Be- ləliklə, məsələ həll olundu So the ques- tion was settled

beləsi əv. the like; Mən beləsini görməmi- şəm I haven’t seen the like

beliboş s. impotent; ~ kişi an impotent man* beliboşluq i. impotence

belibükük s. bent-shouldered belibüküklük i. the state of being hunched

/ bent-shouldered

beliəyri s. hunched, bent, crooked beliəyrilik i. the state of being hunched belil i. (boya) white-wash, whiting

beşaylıq

belletrist i. fiction writer; novelist belletristik s. fictional; aya səyahət haq- qında ~ hekayə a fictional account

of a

journey to the moon

belletristika i. fiction

belləmək f. to spade (d.); bağ ~ to spade a

garden

bellənmək f. to be* spaded

bellətdirmək f. bellətmək

bellətmək f. to ask / to cause smb. to spade

(d.); bağı ~ to ask / to cause smb. to spade

the garden, to have* the garden spaded belorus I. i. Byelorussian II. s. Byelorussian; ~ dili Byelorussian, the

Byelorussian lan-

guage

belorusca z. Byelorussian; ~ danışmaq to

speak* Byelorussian

benefis i. teatr. benefit performance

beluar i. teat. lower boxes pl.

benzin I. i. benzine [-`zi:n]; (avtomobil

üçün) petrol; amer. gasoline, gasolene, gas II. s. petrol, gasoline; ~ bakı petrol tank; amer. gasoline tank; ~

mühərriki gaso- line engine, gas-motor; ~ doldurulan məntəqə petrol / filling station; amer. gasoline station

benzindaşıyan i. (avtomobil) gasoline tanker, tank truck

benzinölçən i. petrol gauge; amer. gasoline- gauge

benzintökən i. 1. (xüsusi avtomobil) petrol tanker, fuelling lorry; 2. refueller

benzol i. kim. benzol

berdanka i. (tüfəng növü) Berdan rifle beret i. beret [`bere9]

beretli s. (i.s.) with a beret on, (i.s.) wearing

a beret

berkut i. zool. golden eagle

beş sy. five; ~ kitab five books; ~ uşaq five

children

beşadamlıq s. (i.s.) for five persons beşaçılan i. rifle having five charges beşsatan i. bax beşaçılan

beşsatılan i. bax beşaçılan

beşaylıq s. 1. (müddət) of five months; last-

ing five months; five-month; ~ müddətdə in five months (time); within five months (time); 2. (yaş) five-

month -old; ~ uşaq a five month-old-child

101

beşballı

beşballı s.: ~ sistem (təhsildə) five-mark grading system

beşbarmaq i. knuckle-duster; amer. brass knuckles

beşbarmaqlı s. five fingered; (i.s.) having five fingers

beşbaşlı s. five-domed; five-headed beş-beş z. in fives; İçəri beş-beş gəlin

Come in in fives

beşbetər s. much, far, much / far worse;

Sən məndən beşbətərsən You are much

/ far worse than me

beşbir z. in fives; ~ gəzmək to walk in fives beşbölgülü s. (şer) pentameter

beşbucaq i. riyaz. pentagon

beşbucaqlı s. five-cornered, pentagonal;

five-pointed; ~ ulduz five-pointed star beşcə əd. only five, just five

beşcərgəli s. five-row

beşcildli s. five-volume

beşcildlik i. edition in five volumes; five- volume edition

beşdəqiqəlik s. (i.s.) of five minutes; five- minute; ~ tənəffüs a break / an interval of five minutes, five-

minute break / interval

beşəlli z. ~ tutmaq / yapışmaq to grasp greedily (d.)

beşfaizli s. five-per cent

beşgöz s. bax beşgözlü

beşgözlü s.: ~ mənzil five-room flat beşguşə i. bax beşkünc I

beşguşəli s. bax beşkünc II

beşgünlük I. i. five-day week II. s. (i.s.) of

five days; five-day; ~ istirahət a rest of five days; five-day rest; ~ müddətdə in / within five days

beşhecalı s. dilç. pentasyllabic; ~ söz penta- syllable

beşhəftəlik s. five-week; five-week old beşik I. i. cradle [kreidl]; ◊ ~dən qəbrə qə- dər from the cradle to the

grave II. s. cra-

dle; ~ mahnısı (layla) lullaby

beşillik I. i. 1. fifth anniversary; 2. (plan)

five-year plan II. s. 1. (müddət) (i.s.) of five years; five-year; 2. (yaş) (i.s) of five; five-year-old; ~ at five-year-

old horse

beşinci sy. (the) fifth; ~ cərgə the fifth row; ~ səhifə / fəsil page / chapter five; ~ otaq room five; ~ dərs the

fifth lesson, lesson five

102

beşyaşar

beşkünc I. i. pentagonal II. s. pentagonal, five-pointed; ~ ulduz five-pointed star beşkiloqramlıq s. five-

kilogramme; (i.s.) of

the kilogrammes; ~ qarpız five-kilo- gramme water-melon, a watermelon of five kilogrammes

beşkünclü s. bax beşkunc II

beşqat s. fivefold; quantuple

beşqatlı s. bax beşqat

beşqəpiklik I. i. five-copeck coin II. s. (i.s.)

worth five copecks / kopecks; worth noth-

ing; ~ marka a stamp worth five copecks beşlampalı s. five-lamp; ~ çılçıraq five-

lamp chandelier

beşlik i. 1. (pul) five-manat note; 2. (qu-

marda) five; ~ kozır five of trumps; xaç

~ the five of cross

beşmanatlıq i. five-manat note

beşmetrlik s. five-metre; (i.s.) of five metres beşmərtəbə I. i. five-storey house / build-

ing II. s. bax beşmərtəbəli beşmərtəbəli s. five-storey; ~ bina five-

storey building

beşmininci sy. five thousandth

beşnövçü i. id. pentathlonist, pentathlete beşnövçülük i. id. pentathlion, ~ müasir

modern pentathion

beşotaqlı s. five-room; ~ mənzil five-room

flat

beşpərdəli s. five-act; ~ dram five-act play beşrəqəmli s. five-digit number

beşsaatlıq s. five-hour; (i.s.) of five hours beşsimli s. five-stringed

beşsinifli s. five-class; ~ məktəb five-class

school

beşsütunlu s. five-column, five-pillar; ~ zal

five-column hall

beştərəfli s. five-side

beştonluq s. five-ton; ~ yük maşını five-

ton lorry / truck

beşulduzlu s. five-star, (i.s.) having five stars,

(i.s.) with five stars

beşüzlü s. riyaz. pentahedral; ~ cisim penta-

hedron

beşverstlik i. five-verst, of five versts; ~ mə-

safə five-verst distance, a distance of five

versts

beşyaşar s. five-year-old; ~ at five-year-old

horse

beşyaşlı

beşyaşlı s. five-year-old; (i.s.) of five years; ~ uşaq five-year-old child, a child of five beşyerli s. five-seater; ~

avtomobil ~ five

seater

beşyüzüncü sy. five-hundredth; ~ səhifə

page five hundred; ~ ildönümü five-hun-

dredth anniversary

beta i. (yunan əlifbasının ikinci hərfi) beta beta-hissəcik i. fiz. beta particle beta-şüalar i. fiz. beta rays

betər I. s. more than, worse than; bundan

~ (çox) more than this; worse than this; ölümdən ~ worse than death; hər şeydən ~ worst of all II. z. worse;

more; ~ incit- mək* to hurt more / worse; daha ~ olmaq to go* from bad to worse; İşlər daha be- tər ola

bilər Things may go from bad to worse

betərləşmək f. to become* / to grow* worse beton I. i. concrete; ~ tökmək to concrete

II. s. concrete; ~ divar concrete wall betonçu i. concrete worker

betonçuluq i. the job of a concrete worker betondaşıyan s. ~ maşın concrete-delivery

truck

betonqarışdıran i. concrete mixer betonlamaq f. to concrete (d.) betonlanmaq f. to be* concreted

betonlaşdırmaq f. to concrete (d.) betonlaşmaq f. to become* / to get* con-

creted; to become* solid / firm betonlatmaq f. to ask / to cause smb. to con-

crete (d.)

betonlu s. concrete; ~ istehkam (hərbi)

concrete blockhouse

beybut i. d.d. bax behbud

beyət i. obedience, belief, trust; ~ etmək to

obey, to believe, to trust

beyin I. i. 1. brain; baş ~ brain; onurğa ~i

spinal cord; elm. cerebrum; beyninə qan sızma haemorrhage of the brain; uzunsov ~ medulla (oblongata); ◊

beyni qanlı ≅ hot-tempered, hothead; young; beynin- də qalmaq to remember once and for all; qan beyninə

vurmaq to get very angry, to fly* into a rage; ◊ beyninə düşmək to have* smth. on the brain; beyninə yerit-

mək to din / to ram smth. into smb.’s brain / ears / head; beyninə batmaq to become*

bezar

clear, to realize (d.), to believe (d.); bey- nini tökmək / aparmaq to speak* loudly and nonsense, to bother

smb. by one’s chattering, to disturb / to annoy smb.con- stantly; 2. (xörək) brains II. s. anat. cere- bral;

brain; ~ xəstəliyi disease of the brain, cerebral disease; ~ şişi brain growth

beyincik i. anat. cerebellum (pl. -lums / -la) beyinəbənzər s. brain-shaped; brain-like beyinli s. 1. (i.s.) having

brain; 2. məc.

brainy, clever, sensible

beyinsiz s. brainless, stupid, foolish, silly,

muddle-headed

beyinsizlik i. brainlessness, foolishness, stu-

pidity

beyqafıl z. d.d. suddenly, all of a sudden;

unexpectedly

beynəlxalq s. international; ~ Qadınlar günü

International Women’s Day; ~ hüquq international law; ~ Gənclər günü International Youth Day; ~ əlaqələr /

mü- nasibətlər international relations; ~ və- ziyyət international situation

beynəlmiləl I. i. 1. International; 2. (himn) the Internationale II. s. international; ~ hüquq international law

beynəlmiləlçi I. i. internationalist II. s. internationalist

beynəlmiləlçilik i. internationalism beynəlmiləlləşdirmə fi. internationaliza-

tion

beynəlmiləlləşdirilmək f. to be* interna-

tionalized

beynəlmiləlləşdirmək f. to international-

ize (d.)

beyniboş s. d.d. empty-headed, rattle-brained,

feather-brained

beyniboşluq f. muddle-headedness, stupidity beysbol i. id. baseball

beysbolçu i. baseball player

beyt i. ədəb. couplet [`k0plit], distich [`distik] beytləşmək f. to compete in couplets

bez i. toxuc. coarse calico; ◊ bir ~in qırağı

olmaq ≅ to be alike completely, to have*

the same similarities

bezar s. very / too tired, completely exhaust-

ed, tired out; ~ etmək to tire out (d.), to exhaust completely (d.), to bore to death (d.); Siz məni bezara

gətirmisiniz You

103

bezarlamaq

have bored me to death; ~ olmaq to get* / to become* completely exhausted, to be* tired out / exhausted

bezarlamaq f. to feel* smth. as a hurden, to feel* boredom / tedium

bezarlanmaq f. to be* tired out, to be exhausted; to be* worried to death

bezarlaşmaq f. bax bezarlanmaq bezdirici s. bothersome, tiresome, boring, bothering; ~ adamlar

bothersome people;

~ uşaq a tiresome child; ~ adam a bore bezdiricilik i. tedium, tediousness, importu-

nity

bezdirmək s. to pester (d. with), to bother

(d. with), to bore (d. with); O məni lap

bezdirib I’m bored to death with him / her bezikdirici s. bax bezdirici

bezikdiricilik i. bax bezdiricilik bezikdirmək f. bax bezdirmək

bezikmək s. bax bezmək

bezmək f. to feel* smth. as burden, to be*

oppressed (by); to become* loathsome / repulsive, to feel* aversion / disgust; tək- likdən ~ to be*

oppressed by one’s lone- liness

bezmiş s. sated, satiated

bəbə I suckling, baby

bəbək i. apple (of the eye); ◊ göz bəbəyi

kimi qorumaq to cherish (d.) as the apple

of one’s eye

bəbir I. i. zool. leopard [lep-], (dişisi) she-

leopard, leopardess II. s. leopard; ~ dərisi

leopard skin; ~ balası leopard cub

bəd I. s. bad, nasty, evil; ~ əməl bad action; evil deeds; ~ adam evil man*; ~ əlamət evil sign; ~ fikirlər evil

thought; ◊~ayaqda if the worst comes to the worst, at (the) worst II. z. ~inə danışmaq to speak* against

(smb.), to speak* con- trarily; ~inə getmək to be* against, to speak* contrarily; Bəd olmaz All right,

okey, O.K.

bədahət i. impromptu; extemporization bədahətən z. impomptu, extempore; ~ de-

mək / danışmaq to say* / to speak* extem-

pore (d.); to extemporize; (d.)

bədaye s. art; ~ teatrı Arts Theatre bədbəxt I. i. unfortunate wretch II. s. unhap-

py, unfortunate, miserable, unlucky /

104

bədən

wretched; ~ qadın an unhappy / unlucky / wretched / miserable woman*; ~ hadisə accident; ~ olmaq to be*

unhappy / mis- erable / unfortunate; to become* unhappy / unfortunate / miserable; ~ etmək to make*

unhappy / unfortunate / miserable (d.); to make* destitute (d.)

bədbəxtcəsinə z. unluckily, unfortunately bədbəxtlik i. unhappiness, misfortune, dis- aster; ~ basmaq to

become* unhappy / unfortunate / miserable; to be* unhappy / miserable / unfortunate; ~ gətirmək to

bring* disaster / misfortune; bədbəxtliyə düçar olmaq to meet* with disaster, to get* into trouble; ~ üz

vermək to have* an

accident / misfortune / disaster bədbəxtlikdən mod. s. unfortunately, unhap- pily; Bədbəxtlikdən biz həkim

tapa bil- mədik Unfortunately / Unhappily, we

couldn’t find a doctor

bədbin I. s. pessimistic: ~ adam a pessimist,

a pessimistic person; ~ olmaq to be* pes- simistic / sad II. z. pessimistically: ~ da- nışmaq to speak*

pessimistically

bədbincəsinə s. bax bədbin II bədbinləşdirilmək f. to be* made a pes-

simist

bədbinləşdirmək f. to cause smb. to become

a pessimist, to make* a pessimist bədbinləşmək f. to grow* / to get* / to

become* pessimistic

bədbinlik i. pessimism

bədcins s. 1. ignoble; 2. half-bred; (i.s.) of

mixed blood

bədəbəddə z. d.d. if the worst comes to the

worst, at worst

bədəhval s. melancholy, sad, sorrowful bədəxlaq s. amoral, immoral; ~ adam

immoral person

bədəxlaqlıq i. amorality; immorality bədəməl I. i. wicked / bad / evil man*, ill-

natured man* II. s. dissolute, immoral, wicked; ~ adam a dissolute / wicked per- son

bədəməllik i. dissoluteness, dissipation, immorality

bədən I. i. body; organism; insan ~i human body; sağlam ~a sound body; ◊ Sağlam bədəndə sağlam ruh olar

at. söz. A

bədəndam

sound mind in a sound body II. s. bodily, corporal; (i.s.) of the body; ~ üzvləri parts of the body, limbs of the

body; ~ xəsarəti physical / bodily injury; ~ cəzası corporal punishment ◊ ~ tərbiyəsi physical culture, physical

training

bədəndam i. ungainly, deformed; ~ arvad a woman* with deformed / ungainly figure bədəncə z. physically;

~ müvafiq olmaq / uyğun gəlmək physically fit; ~ möhkəm

/ sağlam olmaq to be* healthy / strong bədənli s. (bir qədər kök) stoutish, stout,

plump

bədənsiz s. 1. bodiless; 2. (arıq) thin, lean bədəsil s. ignoble [ig`noubl]; ~ adam an

ignoble man*

bədəsillik i. meanness, mean birth

bədəvi i. bedouim (a nomadic arab) bədəvilik i. nomadic life; the ctate of being

nomad

bədgüman I. i. sceptic, skeptic; ~ adam a

doubting / distrustful person; özündən ~ olmaq to think* too much / a lot of one- self II. s. mistrustful,

distrustful; bir kəs barəsində ~ olmaq to mistrust smb., to have* mistrust of smb.

bədgümanlıq i. distrustfulness, mistrustful- ness

bədhal s. 1. (xəstə) badly / seriously ill; Xəstə bədhaldır The patient is seriously ill; 2. (zəif) weak, feeble; ~

qoca feeble old man

bədhallıq i. 1. infirmity, feebleness, sick- ness; 2. depression; d.d. ... blues

bədhesab s. dishonest, unjust; deceiving bədheybət I. i. ugly person, fright II. s. ugly;

deformed, misshapen

bədheybətlik i. ugliness, deformity bədhərəkət s. indecent, dishonest, deceiv-

ing

bədhərəkətlik i. indecency, dishonesty;

deceitfulness

bədhövsələ s. lacking self-control, unre-

strained, hot-tempered; ~ adam hot-tem-

pered person; d.d. spitfire

bədhövsələlik i. quick / hot temper, lack of

self-control; ~ to show* / to display / to

manifest hot temper

bədxasiyyət s. bax bədrəftar II

bədnam

bədxasiyyətli s. bax 1. bədrəftar II; 2. bax bədxassəli

bədxasiyyətlilik i. quarrelsome, disposi- tion; unsociability

bədxassəli s. tib. malignant; ~ şiş malignant tumour; amer. tumor

bədxah I. i. evil-wisher, evil-doer, illwisher, spiteful person II. s. malevolent, spiteful, ill-disposed; ~ adamlar

malevolent peo- ple

bədxahlıq i. ill-will; spitefulness; hostility; ~ etmək to show* ill-will (towards)

bədxərc I. i. prodigal, spendthrift, squan- derer; ~ olmaq to be* a spendthrift / squan- derer / prodigal II. s.

extravagant, waste- ful; spendthrift; ~ arvad an extravagant woman*

bədxərclik i. wastefulness, extravagance, prodigality

bədihə i. improvisation [-z-]

bədihəçi i. improvisator [-z-]

bədihəçi I. i. improvisation II. s. impro-

visatory

bədii s. art, artistic, graphic, pictorial, figu-

rative; ~ tikmə art needlework, decorative needlework; ~ tərbiyə artistic education; ~ özfəaliyyət amateur

art activities; ~ təs- vir graphic description; ~ əsər work of art; ~ gimnastika callisthenics, free stand- ing

exercices; ~ film feature film; ~ ədə- biyyat belles-lettres, fiction

bədiilik i. artistry, artistic merit, high artis- tic value; beauty, elegance

bədiman s. impious, profane

bədir i. full moon

bədirlənmək f. (ay) to grow* / to get* full bədirlənmiş fs.: ~ ay full moon bədqədəm s. bax ayağıarıq (2-ci

mənada) bədləşmək f. to get* / to become* bad bədləşmək f. to get* / to become* bad bədlik i. badness,

set-back, bad luck, mis-

fortune; ~ basmaq to suffer a set-back; to

become* unhappy

bədməzac s. quarrelsome, unsociable,

unamiable

bədməzaclıq i. quarrelsome disposition,

unsociability

bədnam s. disgraced, defamed; notorious;

~ olmaq to be* disgraced / defamed; 105

bədnamçılıq

özünü ~ etmək to disgrace oneself, to cover oneself with shame; to bring* shame upon oneself; bir kəsi ~

etmək to bring* disgrace upon smb., to put* smb. to shame

bədnamçılıq i. bax bədnamlıq bədnamlıq i. disgrace, dishonour, shame,

ignominy, notoriety

bədnəzər I. i. the evil eye; Allah bədnəzər-

dən saxlasın God forbid from the evil eye II. s. (i.s.) with evil eye; ~ adam a per- son with evil eye

bədniyyət s. ill-intentioned, malicious; ~ adam malicious person; ~ hərəkət mali- cious action

bədniyyətlik i. ill-intentioned, malicious; ~ adam malicious person; ~ hərəkət mali- cious action

bədöv s. (at) throughbred; (i.s.) of pure breed; ~ at a thoroughbred horse, a horse of pure breed

bədöy s. bax bədöv

bədr i. full moon

bədrəftar I. i. rude / unsociable person, a

quarrelsome man* II. s. unkind, rude, quarrelsome; ~ adam an unkind / unso- ciable person, a quarrelsome

man*

bədraftarlıq i. unkindness, rudeness; unso- ciability

bədrəng s. 1. unpleasant / unacttractive colour, pale-coloured; 2. unattractive, uninviting

bədsifət s. ugly-faced, unattractive bədsifətlik s. ugliness, unattractiness, the

state of being unattractive / ugly

bədtale s. bədbəxt

bədtalelik s. bədbəxtlik

bəduğur s. luckless, unlucky; ~ adam a

luckless man* / person, a failure; ~ gün

luckless day

bəduğurluq i. lucklessness

bədzat I. i. rogue [roug], rascal; d.d. old fox

II. s. roguish

bədzatlaşmaq f. to become* cunning / sly bədzatlıq i. slyness, archness, cunning

bəh nid. ah! oh!

bəhanə i. pretext; excuse; ~ tapmaq to find*

a pretext for; ~ ilə under / on the pretext of; müxtəlif ~lərlə on various pretexts; ~ ax- tarmaq to look for an

excuse; ~dan isti-

106

bəhs

fadə etmək to catch* an excuse; ~ gətir- mək to make* / to offer excuses; Heç bir bəhanə lazım deyil! No

excuse!

bəhanəçi i. 1. d.d. caviller, a captious fel- low, fault-finder; 2. one who tries to avoid / to evade to do some

work

bəhanəçilik i. captiousness, faultfinding bəhanəsiz s. without pretext, without excuse bəh-bəh nid. ah! ah!

oho!; Bravo [-a:-]

Wonderful! Lovely!

bəhər i. bax bəhrə

bəhərli s. bax bəhrəli

bəhərlik i. bax bəhrəlik

bəhərsiz s. bax bəhrəsiz

bəhərsizlik i. bax bəhrəsizlik

bəhrə i. 1. harvest, yield, crop; bu ilin ~si

this year’s yield / harvest; bol / zəngin ~ rich / heavy harvest (crop); az / pis ~ poor / scanty harvest; ~

gətirmək 1) to yield / to bear* fruit; 2. məc. to bear* fruit; uzun illərin uzun illərin ~si fruit / result of many

year’s labour; zəhmətinin ~sini görmək to reap the fruit of one’s labour

bəhrələnmək f. to derive advantage from smth., to benefit (by), to derive benefit (from); ~ naminə for the

sake of profit

bəhrəli s. 1. fruitful, fertile, fecund, rich, productive; ~ torpaq rich / fertile soil; ~ ağac / torpaq / yağış fruitful

tree / soil / rain; ~ il productive year 2. profitable, lucrative [lu:-]; ~ müəssisə / iş / peşə / məşğuliyyət

profitable enterprise / affair / business / occupation

bəhrəlik i. yield / crop capacity, productivity bəhrəsiz s. 1. barren, sterile; ~ torpaq bar- ren / sterile soil; 2.

məc. fruitless, vain;

~ zəhmət fruitless labour

bəhrəsizlik i. barrenness, infertility, infe-

cundity

bəhs i. 1. argument; discussion; qızğın

~ heated argument, heated / hot discus- sion; elmi ~ (scientific) debate; lüzumsuz / əhəmiyyətsiz ~ useless

argument, mere arguing; ~ açmaq to start an argument; ~ etmək 1) to argue (about, against), to dis- pute

(about, against); 2) to treat (of), to deal* (with); Bu kitab dilçilikdən bəhs edir This book deals with

linguistics; 2. bax bölmə (2-ci mənada)

bəhsəbəhs

bəhsəbəhs z. competing in speed; compet- ing with one another; ~ işləmək to work competing in speed

bəhsləşmək f. 1. (yarışmaq) to compete (with, in); 2. (mübahisə etmək) to argue (about) to dispute (about)

bəxş i.: ~ etmək 1) to give* (d.), to make* a present (of); to present (with d.); xatirə olaraq bir şey ~ etmək to

give* smth. as a keep-sake; 2) to favour (d. with), to bestow [-ou] (d. upon); bir kəsə təbəs- süm ~ etmək to

favour smb. with a smile, to bestow a smile upon smb.; 3) to endow (d. with); Təbiət ona istedad bəxş edib

Nature has endowed him with talent; Allah ona həm zəka, həm də gözəllik bəxş edib God has endowed him

with both brains and beauty

bəxşiş i. present [-ez-], gift [g-]; ~ etmək / vermək to present (d.), to make* a pres- ent (of); ~ almaq /

götürmək to receive a present / a gift

bəxt i. fate; lot; fortune; ~i olmaq to be* lucky / fortunate; ~i olmamaq to be* unlucky / unhappy; ~ı açılmaq

to become* lucky / fortunate; Onun bəxti açıldı He / She became lucky; ◊ ~ı dönmək / qara gəlmək to

become* unlucky / unhappy; Onun bəxti dönüb / qara gəlib He / She has become* unhappy / unlucky;

~indən şikayət etmək to complain of one’s, fate; ~indən razı olmaq to be* pleased with one’s fate / satisfied

with one’s lot; ~indən narazı olmaq to be* displeased / dissatis- fied with one’s fate; ~i kəsmək to have* the

luck (+to inf.); to be* lucky / fated enough (+to inf.); Sizin bəxtiniz kəsdi məni evdə tapdınız You had the luck

to find me at home; ~ə çıxmaq to fall* on smb.’s fate / lot / fortune; ~inə lənət oxu- maq to curse one’s fate;

~i gətirmək to be* successful; Onun bəxti hər şeydə gətirir He is successful in everything

bəxtəbəxt z. at random, by guess work; ~ getmək to go* at random; bir şeyi ~ et - mək to do* smth. by

guess-work

bəxtəvər I. i. lucky man*, lucky woman*; II. s. happy, lucky, fortunate; ~ adam a happy / lucky man*; ~

olmaq to be* happy

bəlalı

/ lucky / fortunate; ~ etmək to make* happy; Siz bəxtəvərsiniz You are fortu- nate / happy / lucky

bəxtəvərlik i. happiness, luckiness, good fortune

bəxtiqara I. i. an unlucky / luckless person; poor wretch, poor soul, poor devil II. s. unhappy, unfortunate,

miserable [-z-], ill- fated, luckless, ill-starred; ~ adam an ill- fated / miserable / luckless man*; ~ qız an ill-

fated / ill-starred / unlucky girl

bəxtiqaralıq i. misfortune, bad luck, unhappiness

bəxtiyar s. happy; lucky; blissful; ~ olmaq to be* happy / lucky

bəxtiyarlıq i. happiness, luckiness, beati- tude, blissfulness, felicity

bəxtli s. 1. bax xoşbəxt; 2. succesful; fated; ~ adam successful man*; ~ olmaq to be* successful, to have*

good fortune, to be* fated

bəxtlilik i. luckiness, good luck, happiness; success

bəxtsiz s. bax bəxtiqara II

bəxtsizlik i. bax bəxtiqaralıq

bəkarət I. i. virgin II. s.: ~ pərdəsi hymen

[`haim7n]

bəkləmək f. bax gözləmək

bəkməz i. bakmaz (boiled down juice of

grapes, mulberry, etc.)

bəqədri-imkan z. as far as possible

bəla I. i. 1. misfortune; trouble; ~ya düş-

mək to get* into trouble, to have* a mis- fortune; ~dan qurtarmaq to avoid a mis- fortune / trouble; Bəla

bəla gətirər at. söz. Misfortunes never come alone / singly, One misfortune comes on the back of another;

2. disaster, evil, calamity; ictimai ~ social evil; bir kəsi ~ya salmaq / düçar etmək to bring* disaster upon

smb.; ~ya düçar olmaq / rast gəlmək to meet* with disaster; Bəladan bəla doğar at. söz. Evil comes from evil

II. s. sharp, lively; daredevil; ~ uşaq a lively child; ~ adam a daredevil person

bəlagət i. eloquence, oratory; expressiveness bəlagətlə z. eloquently, expressively bəlagətli s. eloquent,

eloquental; expressive bəlalı s. ill-fated, ill-starred, disastrous, başı

~ bax bədbəxt

107

bələd

bələd s. familiar, acquainted, informed, ~ ol- maq to be* familiar / acquainted with bələdçi i 1. (müşayiət

edən) guide; con- ductor; 2. (qatarda) conductor; guard

bələdçilik i.: ~ etmək to guide (d.), to act as a guide (to), to show* a way to smb.

bələdiyyə I. i. municipality II. s. municipal; ~ idarəsi municipal administration

bələdiyyələşdirilmə fi. to be* municipal- ized

bələdiyyələşdirilmək f. to be* municipal- ized

bələdiyyələşdirmə f. to municipalize (d.) bələdiyyələşdirmək f. to be* municipalized bələdləmək f. to mark

(d.), to make* a

mark (on)

bələdləşmək f. to make* oneself familiar

(with), to acquaint / familiarize oneself

(with), to get* to know (d.)

bələdlik i. familiarity (with), knowledge;

acquaintance; bələdliyi olmaq to be*

acquainted with, to be* familiar with bələdolma i. acquaintance; familiarization bələk i. nappy; swaddling

clothes, swaddling

bands; ◊ ~dən from the cradle

bələkağı i. swaddling-clothes, swaddling-

bands; amer. swaddle, diaper bələkləmək f. bax bələmək bələklənmək f. to be* swaddled bələkli s.

swaddled

bələmək f. to swaddle (d.); çağani ~ to swa- dle a suckling / a baby

bələnmək f. (uşaq) to be* swaddled

bəlqə i. etnoqr. National ceremony which consistsof sending a golden ring and silken headkerchief by a

fiance to a fiancee as a sign of betrothal; ~ aparmaq / vermək

bax nişanlamaq (3-cü mənada)

bəlğəm i. phlegm [flem]; ~ini təmizləmək (hayxırmaq) to cough up phlegm; to clear

the phlegm from one’s throat

bəlğəmli s. phlegmy

bəli əd. Yes; Siz tələbəsinizmi? Bəli. Are

you a student? – Yes, (I am)

bəli-bəli z.: ~ demək to say* yes (to), to

assent (to), to agree to a suggestion com-

pletely

bəlim i. chopped straw

bəlkə mod. s. may be, perhaps, possibly,

maybe

108

bənəvşə

bəlli s. known; evident, clear; ~ olmaq to be* known / evident / clear; O (adam) bəllidir He / She is known;

(bir şey) It’s evident / clear

bəllilik i. evidence, obviousness

bəm i. mus. bass, deep sound

bəmbəyaz s. bax ağappaq

bəmdən z.: ~ oxumaq (mahnı) to sing* in

a low voice

bəmləşdirmək f. mus. to lower / to drop

one’s voice

bəmləşmək f. to become* / to get* lower

(of voice)

bənd i. 1. anat. joint, articulation; 2. (tikili)

dam, dike (dyke); weir; 3. (şerdə) cou- plet, stanza, strophe [`stroufi]; 4. (düyün) tie, bond; 5. (yazıda) point,

item, para- graph; bütün ~lər üzrə at all points, at every point; ~ vurmaq 1) (düyün vur- maq) to tie; 2)

(suyun qabağını kəsmək) to build* a dam / dike; ~ etmək 1) (bağ- lamaq) to hitch (d. to); to hook (d. to, on),

to tie (d. to) 2) məc. to charm (d.), to fas- cinate (d.), to captivate (d.); ~ olmaq 1) (bağlamaq) to be* tied /

hooked / sticked; Mənə bənd olma Leave me alone; 2) məc. to love (d.) to fall* in love (with), to lose* one’s

heart

bənd-bənd z. 1. point by point, paragraph after paragraph, item after item; ~ cavab vermək to answer point

by point; ~ oxu - maq (yazını) to read* paragraph after para- graph; 2. (şerdə) strophe after strophe; ~ oxu

maq (şeri) to read* strophe after strophe / couplet after couplet

bənd-bərə i. bounds, limit; ~ni aşmaq to overstep the limits, to exceed all bounds

bəndə i. slave, bondman*, bondslave; ser- vant; creature; ◊ yazıq ~ poor / wretched creature; ◊ allah ~si

lamblike creature; Sadiq bəndəniz Your humble servant

bəndləmək f. 1. (bağlamaq) to tie (d. to); to hitch (d. to), to hook (d. to); 2. (birtə- hər tikmək) to sew*

haphazardly

bəndlənmək f. 1. (bağlanmaq) to be* tied, to be* hooked; 2. (tikilmək) to be* sewed (sewn) haphazardly

bəndli s. tied; bound; connected (with) bənəvşə i. bax bənövşə

bəng

bəng i. hashish, opium

bəngotu i. bot. henbane

bəniz i. bax üz

bənna i. mason, bricklayer, (stone-) master,

stonemason

bənnabaşı i. headmason / bricklayer bənnalıq i.: the profession of a mason / brick-

layer ~ etmək to be* a mason / bricklayer,

to work as a mason / bricklayer

bənövşə I. i. violet; ~ dərmək / yığmaq to violet, to pick violets II. s. violet; viola-

ceous; ~ iyi the smell of violet

bənövşəli s. (i.s.) with violets, (i.s.) having

violets

bənövşəyi s. violet; ~ rəng violet colour bənzəmək f. bax oxşamaq

bənzər s. bax oxşar

bənzərlik i. likeness, resemblance; ailə

bənzərliyi family likeness

bənzəyiş i. bax oxşayış

bərabər I. i. equal; mənim / sənin ~-im / -in

və s., my / your, etc. equal II. s. equal; the same; even; ~ hissələr equal parts; ~ hü- quqlar equal rights III. z.

1. equally, into equal parts / portions; ~ bölmək to divide equally; ~ hissələrə bölmək to divide into equal

part / portions; 2. together; ~ gəz- məyə getmək to go* for a walk together; ~ işləmək to work together IV.

qoş. by, near; evin ~ ində by / near the house V. pred.: 2+2 bərabərdir dördə Two and two is / makes four

bərabərbucaqlı i. riyaz. equiangular; ~ üç- bucaq equiangular triangle

bərabərcə z. 1. quite equally, in equal parts; ~ bölmək to divide into equal parts; 2. together; ~ getmək to

go* together

bərabərçilik i. egalitarianism, (zəhmət haqqında) wage-levelling

bərabərhüquqlu s. equal in rights, possess- ing / enjoying equal rights; ~ olmaq to possess / to enjoy equal

rights (with d.)

bərabərləmək f. bax bərabərləşdirmək bərabərləşdirici I. tex. equalizing II. s.

equalizing, levelling

bərabərləşdirilmə fi. equalization; hüquq-

ların ~si equalization of rights bərabərləşdirilmək f. to be* equalized; to get* / to become* egual; hüquqca ~

bərbad

receive egual rights, to give* egualized in

rights

bərabərləşdirmək f. to equalize (d. with),

to even (d.), to even up (d.); hüquqca ~ to equalize in rights (d.), to give* equal rights; hesabı ~ id. to

equalize / to bring* the score level, to even up the score

bərabərləşmək f. to come* up (to, with), to get* / to become* equal; to be* equalized; Hesab bərabərləşdi

The score got / became equal

bərabərlik I. i. 1. equality; parity; mütləq ~ absolute equality; siyasi ~ political equality; iqtisadi ~ economic

equality; suveren ~ sovereign equality; qanun qar- şısında ~ equality before the law, equality in the eye of

the law; 2. astr. equinox; yaz / payız bərabərliyi vernal / autumnal equinox II. s. 1. parity; 2. astr. equinoc-

tial; ~ nöqtəsi equinoctial point ~ işarəsi (the) sign of equality, equal sign

bərabərölçülü s. isometric [a:-], isometri- cal, eguigraphic; riyaz. equivalent; ~ pro- yeksiya equigraphic

projection; ~ üçbu- caq equivalent triangle

bərabərsizlik i. inequality; sosial ~ sosial inequality; milli ~ national inequality

bərabərsürətli s. fiz.: ~ hərəkət fiz. uni- form motion / velocity

bərabərtərəfli s. riyaz. equilateral; ~ üç- bucaq equilateral triangle

bərabəryanlı s. riyaz. isosceles [ai,s6-s7`l9:z]; ~ üçbucaq isosceles triangle

bəradər i. bax qardaş

bəraət i. 1. justification; 2. hüq. acquittal,

discharge; Belə hərəkətə bəraət qazan- dırmaq olmaz You can’t justify such con- duct; 3. rehabilitation;

exoneration; ~ ver- mək to rehabilitate (d.); to exonerate (d. from) tam ~ almaq to be* fully exon- erated; ~

qazanmaq to prove oneself in the right

bəraətləndirmək f. to rehabilitate (d.), to exonerate (d. from) to prove the inno- cence (of); d.d. to

whitewash (d.)

bəraətverici s.: ~ sənəd covering voucher bərbad s. ruined, devastated, destroyed; ~ etmək to ruin (d.), to

destroy (d.), to rase / to raze to the ground; ~ olmaq to be*

109

bərbadlıq

ruined / destroyed; to be* spoiled com-

pletely, to be* razed to the ground bərbadlıq i. ruin, devastation; desolation bərbər i. 1. (kişilər üçün)

barber; 2. (qa-

dınlar üçün) hairdresser

bərbərxana i. 1. (kişilər üçün) barber’s

(shop); 2. (qadınlar üçün) hairdressing

salon, hairdresser’s

bərbərlik i. the profession of a barber; ~ et-

mək to be* a barber; to work as a barber bərbəzək i. bax bəzək

bərbəzəkli i. bax bəzəkli

bərə I. i. (pusqu yeri) ambush [-u]; ~də

durmaq to lie* in ambush, to lie* in wait II. i. 1. ferry-boat, raft; ~ ilə keçmək to ferry, to raft; ~ ilə keçirmək

to ferry (d.), to raft (d.); 2. landing-stage, (landing) pier; amer. dock

bərəçi i. ferryman*

bərəçilik i. the job of a ferryman* bərəkallah nid. bax barakallah

bərəkət i. 1. abundance, plenty; profusion;

2. d.d. bread, anything eatable; ~i qaçmaq to vanish (into thin air); ◊ Allah bərəkət versin! Let Allah (God)

grant you abun- dance!

bərəkətli s. 1. abundant, plentiful, copious [`koupj7s], rich; ~ olmaq to be* abun- dant; ~ torpaq rich / fertile

soil; ~ çöllər rich fields; ~ məhsul rich harvest, heavy crop; d.d. bumper crop; 2. good, produc- tive, bumper-

crop; ~ il good year for crops, productive year, bumper-crop year

bərəkətsiz s. meagre; amer. meager; scanty bərəkətsizlik i. scantiness, meagreness bərələ z.: gözləri ~

qalmaq to goggle, to

stare, to look (at) hard with the eyes wide-

open

bərəlmək f. to goggle, to stare

bərəltmək f. to goggle (at), to stare (at);

Mənə gözünü bərətmə Don’t stare at me bəri I. z. here; Bəri gəl Come along; ◊ ~ başdan beforehand, in

good time; ~ başdan hazırlıq görmək to make* preparations beforehand; ~ başdan qey- dinə qalmaq to

consider / think* of smth. beforehand II. qoş. since, from; keçən il- dən ~ since last year; dünəndən ~ since

yesterday; Mən saat beşdən bəri sizi

110

bərkimək

gözləyirəm I’ve been waiting for you

since five

bərk I. s. 1. hard, solid, stiff, firm; ~ zərbə

hard blow; ~ şaxta hard frost; ~ qış hard winter; ~ məhlul solid solution; ~ yağış (arasıkəsilmədən yağan)

solid rain; ~ ci- sim fiz. solid; ~ xəmir stiff dough; ~ kü- lək stiff / strong wind; ~ cild hard cover, stiff binding;

~ əsəb firm nerves; ~ bədən firm flesh; ~dost firm friend; 2. strong, fierce, heavy; ~ isti strong / fierce heat;

~yuxu heavy sleep; ~ şərab (təsirli) heavy wine II. z. hard, fast, quickly, firm- ly; tightly; ~ dartmaq / çəkmək

to pull hard; ~ vurmaq to hit* hard; ~ çalışmaq to try hard; ~ tutmaq to hold hard; ~ iç- mək to drink* hard; ~

getmək to go* fast / quickly; ~ qaçmaq to run* fast / hard / quick ly; ~ yatmaq to sleep* soundly; Bərk yağış

yağır It’s raining hard

bərk-bərk z. as hard / fast / tightly / firmly as; double fast

bərk-boş i. difficulties, adversities; ~ə ~a düşmək to meet with adversities, to face / to meet with difficulties,

to get* into scrapes; həyatın ~u adversities / difficul- ties of life; ~dən ~dan çıxmaq to go* through fire and

water, to go* through thick and thin

bərkdanışan i. rad. loud-speaker

bərkdən z. aloud, loud (ly); ~ danışmaq / oxumaq to speak* / to read* aloud; ~ gül- mək to laugh loudly /

aloud, to roar with laughter; ~ ağlamaq to cry / to weep* noisily; Bərkdən danışma(yın) Don’t

talk loud

bərkidilmək f. 1. to be* fastened / fixed

2. (qatılaşdırmaq) to be* thickened; to

be* tempered hardened

bərkik i. tib. callocity, callousness bərkimə fi. 1. becoming hard / tempered;

getting heavy / hard / strong; 2. constipa- tion; (qarın) ~sindən əziyyət çəkmək to suffer from constipation

bərkimək f. 1. (maye, palçıq və s.) to firm, to harden, to become* / to get* harder; to be* hardened /

thickened; Jele tez bər- kidi The jelly firmed quickly; 2. (yağış, külək və s.) to get* hard / strong / heavy;

bərkimiş

Külək bərkiyir The wind is getting hard / strong; Yağış bərkiyir The rain is get- ting heavy; 3. (polad, dəmir və

s.) to become* / to be* tempered; Polad bərki- yib The steel has tempered; 4. tib. (qarın) to constipate;

Mənim garnım tez-tez bər- kiyir I constipate very easily

bərkimiş fs. hardened; ~ sabun hardened soap; ~ lava hardened lava

bərkinmək f. 1. bax bərkiməkj 2. to be* obstinate

bərkişdirmək f. bax bərkitmək bərkişmək f. 1. to get* harder / firmer / more solid; 2. to get* stronger;

mübarizədə

~ to get* stronger in struggle bərkitdirmək f. to ask / to couse smb. to fas-

ten (d.). to ask / to forse smb. to harden (d.) bərkitmə fi. 1. fastening, attaching; 2. tib. stopping of

diarrhoea; 3. fot. fixing;

4. hərb. (həm də məc.) consolidation bərkitmək f. 1. to fasten (d.), to secure (d.); to anchor [-k-] (d.); to

harden (d.); to con- solidate (d.); sancaqla ~ to pin (d.) together, to fasten with a pin (d.); 2. tex. to lamp (d.);

boltla ~ to bolt (d.); 3. (polad, dəmiri və s.)

to temper (d.), to steel (d.)

bərklik i. 1. hardness, firmness, solidity;

2. bax d.d. xəsislik

bərq i. (həm məc., həm də müst.) luster,

brilliance, brilliancy; ~ vurmaq bax pa-

rıldamaq

bərqərar s.: ~ olmaq to be* established:

Yeni hakimiyyət bərqərar oldu A new power was established; ~ etmək to establish (d.); dövləti ~ etmək to

establish the state

bərli-bəzəkli s. bax bəzəkli bərli-bəzəklilik i. bax bəzəklilik

bərni i. jar (made of clay)

bərpa I. i. restoration, renewal, reconstruc-

tion, rehabilitation, rebuilding; sağlamlı- ğın ~sı restoration of health; incəsənət əsərinin ~sı the restoration

of art; köhnə dostluğun ~sı renewal of an old friend- ship; ~ etmək to restore (d.), to reinstate (d.), to

reconstruct (d.) to rehabilitate (d.); to rebuild* (d.); sənayeni / kənd təsər- rüfatını ~ etmək to restore

industry / agri- culture; mətni ~ etmək to restore the text; bir kəsin sağlamlığını ~ etmək to restore

bəslənmək

smb.’s health; ədaləti ~ etmək to restore justice; bir kəsi əvvəlki işinə ~ etmək to reinstate smb. in his

former office; diplo- matik əlaqələri ~ etmək to restore / to resume diplomatic relations; ~ olmaq / olunmaq

to be* restored / reconstructed / rehabilitated / rebuilt II. s. restoration; ~ işləri restoration work sing

bərpaçı i. restorer

bərpaçılıq I. i. 1. restoration; 2. the profes-

sion of a restorer II. s. restoration (attr.);

~ işləri restoration work

bərpaedici i. repairer (fəhlə), man*

(employed in) repairing / restoring bərpaolunma i. restoration, reconstruction; sənayenin ~sı restoration /

reconstruction

of industry

bəs əd. 1. but; oh!; Bəs mən sizə dedim But

I told you; 2. (sual cümlələrində, bir qayda olaraq, ingilis dilinə tərcümə edil- mir) Bəs siz getmirsiniz? Don’t

you go?

bəsarət i. ~ bağlanmaq to display / to show* / to manifest short-sighted; not to notice what is going around

bəsdir pred. Stop! Enough, Stop it!, That’s enough, That’ll do; Sarsaqladın, bəsdir! Stop playing fool!

bəsit s. bax sadə I

bəsitləşdirici s. bax sadələşdirici bəsitləşdirilmək fi. bax sadələşdirilmək bəsitləşdirmə fi. bax sadələşdirmə

bəsitləşdirmək f. bax sadələşdirmək bəsitləşmə f. bax sadələşmə

bəsitləşmək f. bax sadələşmək

bəsitlik i. bax sadəlik

bəsləmək f. 1. to feed* (d.); (döşlə) to suckle

(d.); to tend (d.), to nurse (d.); 2. to bring up (d.), to raise (d.), to breed* (d.); 3. (bit- kini) to grow (d.), to

look after (d.); gül ~ to look after flowers; 4. to feel* (d.), to nourish (d.), to cherish (d.); simpatiya ~ to feel*

sympathy (for); ümid ~ to cher- ish / to nourish the hope; bir kəsə dərin hörmət ~ to have* a profound

respect for smb.; nifrət ~ to hate (d.), to detest (d.), to abhor (d.)

bəslənmək f. 1. to be* brought up; 2. (bitki) to be* cultivated / raised; 3. (heyvan) to be* reared / bred

111

bəstlətdirmək

bəstlətdirmək f. bax bəslətmək bəslətmək f. to ask / to cause smb. to look after carefully (d.); (heyvanı) to

ask / to cause smb. to feed well and continually (d.)

bəstə s. bax bəstəboy

bəstəboy s. short, shortish; undersized ~ qız

a short girl

bəstəboylu s. bax bəstəboy

bəstəçi i. bax bəstəkar

bəstəkar i. composer; ~ olmaq to be* a com-

poser; istedadlı ~ a talented composer; məşhur / tanınmış ~ a famous / well- known / popular composer

bəstəkarlıq I. i.: ~ etmək to be* a composer II. s. composer’s; ~ istedadı a composer’s gift, talent of a

composer

bəstələmə fi. composition; the act of com- posing; arrangement

bəstələmək f. to compose (d.); musiqi ~ to compose music; mahnı ~ to compose a song

bəstələnmək f. to be* composed

bəşər I. i. 1. man; person; 2. humanity, mankind II. s. human; ~ tarixi human his-

tory, the history of mankind

bəşəri s. human; ~ zəka the human mind;

~ problem the human problem bəşəriyyət i. mankind, humanity; tərəqqi-

pərvər ~ progressive mankind

bəşərta bağ. bax bəşərti

bəşərti bağ. on condition that, provided, pro-

viding; Mən gedərəm bəşərti ki, sən də gedəsən I will go, provided (that) you go too

bət-bəniz i. face, complexion; ◊ ~i qaçmaq / ağarmaq to turn pale, to have* a pale complexion

bətn i. anat. uterus [`ju:t7r7s] (pl. -rai or -ruses) womb

bəy i. 1. (title) bey, noble man, member of the gentry, 2. etnoqr. bridegroom Bəy ve- rən atın dişinə

baxmazlar at. söz. ≅ Don’t look a gift horse in the mouth

bəyan i. statement, report, information; ~ et- mək to declare (d.), to inform (d.); ~ olmaq / olunmaq to be*

declared, to become* known

bəyanat i. statement, declaration; ~ vermək to make* a statement

112

bəzədilmə

bəyannamə i. declaration; hüquq ~si dec- laration of rights; sülh ~si declaration of peace

bəyaz s. white; qar kimi ~ as white as snow, snow-white; ~ gecələr “white nights”, “midnight sun”

bəyazlanmaq f. to turn / to grow* white bəyazlıq i. whiteness

bəyəm əd. d.d. 1. oh, really? Bəyəm o Bakı-

dadır? Is he / she really in Baku?, Oh, is he / she in Baku Bəyəm o haqlıdır? Is he / she really right? 2. (sual və

sual inkar cümlələrin tərkibində bəzən tərcümə edilmir) Bəyəm siz onları tanımırsınız? Don’t you know

them?

bəyəndirtmək f. bax bəyəndirmək bəyəndirmək f. to cause / to force smb. to like smb. / smth., to make*

smb. approve smth. bəyənilmək f. to be* liked; to be* approved

bəyəniş i. approval

bəyənmə fi. approval, the act of approving bəyənmək f. 1. to approve (d., of); bir kə-

sin cavabını / hərəkətini ~ to approve (of) smb.’s answer / way of acting; planı / protokolu ~ to approve a

plan / a minute; 2. to like (d.); to love (d.); Mən bu növ şərabı bəyənirəm I like such kind of wine; Məni

bəyənirsən, itimi də bəyən at. söz. Love me, love my dog

bəyirmə fi. (keçi) bleating

bəyirmək f. (keçi) to bleat

bəyirti i. bleat

bəyirtmək f. to cause / to force (d.) to bleat bəylik I. i. 1. nobleness, nobility 2. məc.

supremacy II. s. 1. of a bey; ~ titulu title of a bey; 2.: ~ paltarı clothes made for one’s wedding, clothes for a

bridegroom

bəynişan s. handsome, impressive, impos- ing; ~ kişi a man of hansome presence

bəyrişmə fi. bleat(ing) together (of goats) bəyrişmək f. to bleat together (of goats);

Keçilər bəyrişir The goats are bleating bəyzadə i. 1. (bəy oğlu) bey’s son, noble man’s son; 2. (alicənab) a

noble man*, one belonging to the gentry; məc. fine gen-

tleman*, nobleman*

bəyzadəlik i. nobility, nobleness bəzədilmə fi. adornment; decoration, orna-

mentation; gəlinin ~si the adornment to

bəzədilmək

the bride; küçənin / şəhərin və s. ~si the

decoration of the street / city, etc. bəzədilmək f to be* adorned; to be* deco- rated (with) / ornamented

(with); Küçələr bayraqlarla bəzədilmişdi The streets

were decorated with flags

bəzək I. i. adornment, decoration, orna-

ment; yapma bəzəyi stucco moulding; ~ vermək / vurməq bax bəzəmək II. s. ornamental; ~ bitkiləri

ornamental plants; ~ şeyləri (qadın üçün, qiymətli) jewelry, (xırda, ucuz) trinkets; ornamental; (evi və ya

paltarı bəzəmək üçün) knick-knack (nicknack)

bəzəkçi i. 1. decorator; 2. a woman who adorns the bride; 3. d.d. joker, jester

bəzəkçilik i. the profession of a decorator bəzək-düzək i. bax bəzək I bəzək-düzəkli s. bax bəzəkli

bəzəklənmək f. bəzənmək

bəzəkli s. 1. decorated, ornamented; well- dressed; 2. stained; ~ şüşə stained glass; ~ kağız stained paper

bəzəksiz s. (i.s) without decoration / orna- ment / adornment; plain, common

bəzəksizlik i. 1. plainness; 2. the state of being without decoration / ornament;

bəzəmək f. 1. to array (d. in), to adorn (d.), to dress up (d.); gəlini ~ to adorn / to dress up the bride; otağı

çiçəklə ~ to adorn the room with flowers; 2. to decorate (d.), to ornament (d.); şəhəri bayraqlarla ~ to

decorate the city / town with flags; 3. (mü- baliğəli tərzdə danışmaq) to exaggerate (d.), to paint / to draw*

a picture (of); to speak* ironically (of, about smb. / smth)

bəzən z. sometimes, at times, from time to time, now and then

bəzəndirilmək z. to be* adorned / arrayed / dressed up; Gəlin bəzəndirildi The bride was adorned / dressed

bəzəndirmək f. bax bəzəmək bəzənib-düzənmək f. bax bəzənmək (1-ci

mənada)

bəzənmək f. 1. to adorn oneself, to dress

up, to array oneself, daş-qaşla ~ to adorn oneself with jewels; Qadın özünü daş- qaşla bəzədi The woman

adorned herself with jewels; 2. (otaq, şəhər və s.) to be*

bığ

decorated / ornamented / adorned; Mey-

dan bəzəndi The square was decorated bəzətdirmək f. 1. to ask / to cause smb. to adorn (d.) / to dress up

(d.); 2. to ask / to cause smb. to decorate (d) / to ornament (d.); meydanı ~ to ask / to cause smb. to

decorate the square, to have* the square

decorated

bəzətmək f. bax bəzətdirmək

bəzgək i. zool. little bustard

bəzi əv. some; ~ adamlar some people;

~ vaxt some time; onlardan ~ləri some of them; ~ləri some, some people; Bəziləri deyir ki, o yaxşı həkimdir

Some say that he is a good doctor

bəzisi i. some; şagirdlərin ~ some of the pupils; kitabların ~ some of the books

bəzirgan i. arx. bax tacir

bıçaq I. i. knife; xörək bıçağı table knife;

meyvə bıçağı fruit-knife; bir kəsi ~la vurmaq to set* / to stick* / to put* a knife into smb. II. s. knife; ~ yarası

knife wound

bıçaqitiləyən i. knife-grinder bıçaqqayıran i. knife-maker, cutler bıçaqlamaq f. to knife (d.)

bıçaqlanmaq f. to be* knifed, to get* a

knife wound

bıçaqlaşma fi. knifing, knife-fight bıçaqlaşmaq f. to knife each other / one

another

bıçaqlatdırmaq f. bax bıçaqlatmaq bıçaqlatmaq f. to ask / to cause smb. to

knife (d.)

bıçqı i. saw

bıçqıçı i. sawyer

bıçqıçılıq i. the job of a sowyer

bıçqıbalığı i. zool. bax mişarbalığı bıçqılama fi. sawing

bıçqılamaq f. to saw (d.) (up, of away);

ağacı ~ to saw a tree up; quru budaqları

~ to saw off dead branches

bıçqılanmaq f. to saw; to be* sawn / sawed;

Yumşaq odun asan bıçqılanır Soft wood

saws easily

bıçqılatdırmaq f. bax bıçqılatmaq bıçqılatmaq f. to ask / to cause smb. to saw (d.); odunu ~ to ask / to cause

s.o. to saw the wood, to have the wood sawn / sawed

bığ i. (adamda) moustache [m7s`ta:3]

113

bığcıq

bığcıq i. 1. little / short moustache; 2. (ba- lıqda) barbel; 3. (həşəratlarda) feeler, antenna (pl. -ae); 4.

(bitkilərdə) tendril; 5. (çiyələkdə) runner; 6. (dənli bitki- lərdə) awn [6:n]

bığıburma s. 1. (i.s.) with a twisted mous- tache; 2. d.d. grown, adult; ~ oğlan a grown fellow

bığıburmalı s. bax bığıburma

bığlanmaq f. to grow* a moustache

bığlı s. 1. (adam) moustached; 2. (heyvan)

whiskered; ~ pişik a cat with a fine set of whiskers; ~ balıq zool. barbel; ~ böcək capricorn beetle

bığlı-saqqallı s. məc. adult, grown-up; ~ adam a grown man*

bığsız s. moustacheless; (i.s.) wearing no moustache, (i.s.) without a moustache

bıkdırıcı s 1. tiresome, annoying; importu- nate; 2. dull, irksome, tedious

bıkdırıcılıq i. tiresomeness; importunity; tediousness

bıkdırmaq f. to bother (d.with), to pester (d.with), to plague [pleig] (d.with)

bıkmaq f. to feel* smth. as a burden, to feel* aversion / disgust; to be* oppressed (by)

biy nid. (interjection expressing fear, won- der, etc.): ah! oh!

biy-biy nid. Oh, dear!

biabır s.: ~ olmaq to be* disgraced, to be*

covered with shame; ~ etmək to disgrace (d.); (sözlə) to defame (d.), to shame (d.); özünü ~ etmək to

disgrace oneself, to bring* disgrace on oneself, to cover one- self with shame, to bring* shame upon

oneself;~ olunmaq / edilmək to be* put to shame, to be* covered with shame / disgrace

biabırcasına z. indecently, disgracefully, shamefully

biabırçı s. disgraceful; shameful, disrep- utable; ignomineous, inglorious; ~şey dis- graceful thing; ~ davranış

shameful con- duct; ~ adamlar disreputable people; ~ məğlubiyyət an ignomineous / inglori- ous defeat

biabırçılıq i. shame, disgrace, infamy, ignominy; ~ etmək to behave indecently / disgracefully / outrageously

biahəng s. bax ahəngsiz 114

biçdirilmək

biahənglik s. bax ahəngsizlik biaman s. bax amansız

biar s. bax arsız II

biaram s. bax aramsız II biarlıq i. bax arsızlıq

bibar s. bax barsız

bibəhrə s. bax bəhrəsiz

bibər I. i. 1. bot. pepper plant; 2. (qida) pep-

per, cayenne (pepper); qırmızı ~ cayenne; göy ~ green pepper; döyülməmiş ~ cap- sicum; döyülmüş ~

ground pepper; şirin ~ sweet pepper II. s. pepper; ~ arağı pep- per brandy

bibərli s. (i.s.) with pepper, (i.s.) having pep- per, (i.s.) mixed with pepper

bibi i. aunt; mənim ~m my aunt bibiciyəz uş. d. i. aunty

bibiqızı i. cousin

bibinəvəsi i. second cousin bibioğlu i. cousin

biblioqraf i. bibliographer

biblioqrafik s. bibliographic(al) biblioqrafiya I. i. bibliography II. s. biblio-

graphic(al)

bic I. i. bot. shoot, sprout II. i. 1. swindler,

rougue, old fox, sly dog; 2. (uşaq) illegit- imate / natural child; Aləmin bici Old fox, Sly dog III. s. 1.

extramaterial; (uşaq) nat- ural, illegitimate; ~ uşaq illegitimate / nat- ural child; 2. sly, cunning, artful, shifty,

dodgy; ~ təbəssüm sly smile; ~ adam dodger, shifty fellow; ~ olmaq to be* cun- ning / sly / artful / shifty

bic-bic z. cunningly, slyly; ~ gülümsəmək to smile cunningly / slyly

bicəngənə I. d.d. rouge [roug], slyboots II. s. sly, cunning

bicləşmək f. to become* cunning / sly; to become* / to get* / to grow* artful

biclik i. 1. slyness, cunning; (fırıldaq) guile, craft; 2. trickery, fraudulence; ~ etmək to pretend to be, to

simulate; ~ işlətmək to use cunning, to be* cunning / crafty

biçarə I. i. poor fellow / boy / girl / thing, (yaşlı kişi) poor devil II. s. poor, unhap- py, miserable; ~ qız poor /

unhappy girl

biçdirilmək f. 1. (paltarı) to be* cut; 2. (ot) to be* scythed, to be* mown / mowed; (taxılı və s.) to be*

reaped (oraqla) to be* cut / to cropped

biçdirmək

biçdirmək f. 1. (paltarı) to ask / to cause smb. to cut (d.); to have* (d.) cut 2. (otu) to ask / to cause s.o. to

mow (d.) / to scythe (d.), (taxılı) to ask / to cause s.o. to reap (d.), (oraqla) to ask / to cause s.o. to cut (d.) /

to crop (d.)

biçdirtmək f. bax biçdirmək

biçənək I. i. hayfield II. s.: ~ yerləri hayland biçici i. cutter

biçilmə fi. 1. (paltar) cutting out; 2. (ot)

mowing; (taxıl) reaping

biçilmək f. 1. (paltar və s.) to be* cut; 2. (ot

və s.) to be* mowed / mown, 3. (taxıl)

to be* reaped, (oraqla) to be* cut

biçim i. 1. cut, cutting out; 2. figure; insanın ~i man’s figure; yaxşı ~ fine / well-devel- oped figure; bir ~də 1)

of the same cut;

2) of the same figure

biçimli s. 1. (paltar) well-cut; 2. (adam)

slender; shapely; harmonous; ~ əndam

slender figure

biçimsiz s. 1. (paltar) badly-cut; 2. shape-

less, formless, ill-proportioned biçimsizləşdirmək f. to couse to become

/ to get shapeless / formless biçimsizləşmə fi. becoming shapeless / form-

less

biçimsizləşmək f. to become* / to get*

shapeless / formless

biçimsizlik i. shapelessness, formlessness,

(i.s.) without shape / form

biçin I. i. reaping; harvest; mowing; ot ~i

hay-mowing, haymaking, haying II. s. reaping, harvest; mowing; ~ vaxtı reaping time, harvest-time; mowing

time; ~ möv- sümü reaping / harvest season; mowing season; ~ maşını reaper, mower; harvest- ing / reaping

machine; mowing machine

biçinçi i. 1. reaper; 2. (ot biçən) mower, hay- maker, scytheman*

biçmək f. 1. (paltarı) to cut* (d.), to cut* out (d.); 2. (taxılı) to reap (d.) / (otu və s.) to mow (d.); 3.

(pulemyotla) to mow* down; bütün qoşunu ~ to mow* down whole troops; Yüz ölç, bir biç at. söz. ≅ Look

before you leap

bidamaq s. joyless, mirthless; ~ olmaq to be* out of humour / in low spirits / in a bad mood; d.d. to be* put

of sorts; bir

bigüman

kəsi ~ etmək to put* smb. out of humour,

to spoil / to upset* smb.’s mood bidamaqlıq i. low mood / spirits, bad mood bidar s. bax yuxusuz I

bidarlıq s. bax yuxusuzluq

bidəva s. bax dərmansız

bidəyanət s. bax dəyanətsiz

bidon i. can; süd ~u milk can; (böyük) milk

churn

biəməl I. i. one whose act / conduct never

coincides with his deeds; alimi ~ pseudo- scientist; (humanitar sahədə) pseudo- scholar II. s. false, wrong,

sham

bietibar s. bax etibarsız

bietibarlıq s. bax etibarsızlıq

bietimad s. bax etimadsız

bietimadlıq s. bax etimadsızlıq

bietina I. s. bax etinasız I II. z. bax etina-

sız II

biəvəz s. bax əvəzsiz

biədəb I. s. bax ədəbsiz I II. z. bax ədəb-

siz II

biədəblik i. bax ədəbsizlik

biəlac I. s. bax əlacsız I II. z. bax əlacsız II biəlaclıq i. bax əlacsızlıq

biəndazə s. bax əndazəsiz

biəncam s. bax əncamsız

biəsil s. bax əsilsiz

biəsillik i. əsilsizlik

bifayda s. bax faydasız

bifər s. bax fərsiz

bifərlik i. bax fərsizlik

bifərasət i. bax fərasətsiz

bifərasətlik i. bax fərasətsizlik

biganə I. s. indifferent; ~ tamaşaçı indiffer-

ent spectator; mübahisəyə ~ qalmaq to remain indifferent in a dispute; bir kəsə / şeyə ~ qalmaq to be*

indifferent to smb. / smth. II. z. indifferently, with indiffer- ence; ~ baxmaq to look indifferently (at)

biganələnmək f. bax biganələşmək biganələşmək f. to get* / to become* indif-

ferent

biganəlik i. indifference; ~ göstərmək to

show / to display indifference;

bigüman I. s. 1. evident, obvious; 2. doubt-

ful; ~ cavab doubtful reply / answer II. z. 1. evidently, obviously; 2. doubtfully; ~ ol- maq to know absolutely

nothing (of, about)

115

bigümanlıq

bigümanlıq i. 1. evidence, obviousness; 2. doubtfulness

bigünah s. bax günahsız

bigünahlıq i. bax günahsızlıq

bihal s. bax halsız

bihallıq i. bax halsızlıq

bihəya s. bax həyasız

bihəyalıq i. bax həyasızlıq

bihörmət s. bax hörmətsiz

bihörmətlik i. bax hörmətsizlik

bihudə I. s. vain, useless; ~ cəhd vain / use-

less attempt; ~ zəhmət vain / useless toil II. z.: ~ yerə vainly, in vain, for nothing, uselessly; ~ işləmək to work

vainly / in vain / for nothing

bihuş s. 1. unconscious; faint; ~ vəziyyətdə olmaq to be* unconscious; 2. (huşsuz) absent-minded, forgetful;

~ adam absent- minded person / man*; ~ etmək 1) (cər- rahiyyə əməliyyatından əvvəl) to put* to sleep (d.);

2) (hipnoz vasitəsilə) to put* into hypnotic sleep (d.); 3. məc. lull (d.), stupefy (d.); ~ olmaq 1) bax bayıl- maq;

2) to be* stupefied (with); Mən mu- siqidən bihuş olmuşdum I was stupefied with music

bihuşdarı i. tib. narcosis, anaesthesia; ~ ver- mək to narcotize (d.), to give* narcosis (d.) bihuşedici s.

stupefying; charming, fasci-

nating, captivating

bihuşluq i. 1. senselessness, unconscious-

ness; 2. tib. syncope

bixəbər s. bax xəbərsiz

biilqar s. ilqarsız

biilqarlıq s. ilqarsızlıq

biixtiyar I. s. bax ixtiyarsız I II. z. bax ix-

tiyarsız II

biixtiyarlıq i. bax ixtiyarsızlıq

biiman I. i. bax imansız I II. s. bax iman-

sız II

biimanlıq i. bax imansızlıq

biinsaf I. i. bax insafsız I II. s. bax insafsız

II III. z. bax insafsız III

biinsaflıq i. bax insafsızlıq

biintəha s. bax sonsuz (1-ci mənada) biintəhasızlıq s. bax sonsuzluq (1-ci mə-

nada)

bikam I. s. bax nakam I II. z. bax nakam II bikar I. s. 1. free; idle; ~ olmaq to be* free;

2. (işsiz) jobless, unemployed; ~ fəhlə a 116

bilaixtiyar

jobless / unemployed worker; ~ olmaq (işsiz olmaq) to be* jobless / unem-

ployed;tobe*idle;~gün/vaxt/ayvəs. idle day / time / month, etc. II. z. idle, in vain; ~ gəzmək to idle, to loaf,

to walk idle; Bikar gəzmə! Don’t idle (about)!

bikara s. d.d. useless, good-for-nothing; ~ adam useless person, good-for-nothing (person)

bikar-bikar z. idly; ~ oturmaq to sit* idly bikarçılıq i. idleness, inactivity bikarlaşmaq f. 1. to get* / to

become*

spoiled / useless; 2. to be* / to become* free; 3. (işdən çıxmaq) to become* job- less / unemployed

bikarlıq i. bax bikarçılıq

bikef I. s. bax kefsiz I II. z. bax kefsiz II bikef-bikef z. bax kefsiz-kefsiz bikefləmək f. bax kefsizləmək

bikeflik i. bax kefsizlik

bikədər s. bax kədərsiz

bikəs s. bax kimsəsiz I

bikəslik i. solituede, loneliness

biqafil I. s. bax qəfil I II. z. bax qəfildən biqafillik i. suddenness, unexpectedness biqeyrət I. s. bax qeyrətsiz I

II. z. bax qey-

rətsiz II

biqeyrətləşmək f. 1. to become* / to get*

dishonest; 2. to become* / grow* / faint-

hearted / cowardly

biqeyrətlik i. bax qeyrətsizlik

biqəm I. i. happy-go-lucky person / fellow

II. s. bax qəmsiz

biqəmlik i. bax qəmsizlik

biqərar I. s. 1. restless, impatient; 2. contin-

uous, ceaseless, uniterrupted; ~ adam rest- less / impatient man* II. z. 1. restlessly, impatiently; 2.

continuously, ceaselessly, uninterruptedly; ~ ağlamaq to cry / to weep ceaselessly; ~ danışmaq / işləmək /

yatmaq və s. to speak* / to work / to sleep*, etc. uninterruptedly

biqərarlıq i. qərarsızlıq

biqərəz s. qərəzsiz I

biqərəzlik i. bax qərəzsizlik

biqüsur I. s. bax qüsursuz I II. z. qüsur-

suz II

bilaixtiyar I. s. involuntary, automatic, unin-

tentional; ~ təbəssüm involuntary smile;

bilasəbəb

~ hərəkət involuntary movement: ~ göz- vurma automatic blinking of the eyelids II. z. involuntarily,

automatically, unin- tentionally; ~ ah çəkmək to heave an involuntary sigh; ~ köks ötürmək to sigh

automatically

bilasəbəb I. s. bax səbəbsiz I II. z. bax sə- bəbsiz II

bilatəxir z. bax dərhal

bilavasitə I. s. direct, immediate, firsthand;

~ təsir direct influence; ~ əlaqə direct contact / communication; ~ rəhbərliyi al- tında under direct guidance

(of); ~ cavab immediate answer / reply; ~ məlumat first- hand information II. z. directly, straight; frankly

openly; ~ demək to say* openly / frankly

bilayiq I. s. bax layiqsiz I II. z. bax layiq- siz II

bilayiqlik i. bax layiqsizlik

bildir z. last year, a year ago

bildirçin i. zool. quail [kweil]

bildirilmək f. to be* informed / declared;

Onun qalib olduğu hamıya bildirildi

He / She was declared the winner bildiriş i. 1. notification; 2. hüq. summons; ~ göndərmək to send* a

notification; (məhkəmə) to give* summons (to); ~ göndərilmək to be* summoned, to be*

given summons (to)

bildirki s. last year’s; (i.s.) of last year;

~ məhsul last year’s crop / harvest, the

crop / harvest of last year

bildirilmək f. to be notified / informed /

declared

bildirmək f. to notify [nou-] (d.), to inform

(d.); to declare (d.), to let* know (d.); öz razılığını ~ to signify one’s consent; eti- razını ~ to enter / to record

/ to file a protest; öz arzusunu ~ to make* one’s wishes known; to announce a desire

bilet I. i. 1. ticket; dəmiryol ~i rail-way / railroad ticket; tramvay / avtobus və s. ~i tram / bus, etc. ticket;

birtərəfli ~ (yəni ya getmək, ya da gəlmək üçün) single (ticket); ikitərəfli ~ (yəni həm ketmək, həm də

qayıtmaq üçün) return (ticket); giriş ~i entrance ticket, ticket of admit- tance; ~ almaq to take* / to book / to

buy*

bilici

tickets; Bakıya / İstambul / London və s. ~ almaq to take* one’s ticket to Baku / to Istambul / to London,

etc.; təyyarəyə ~ almaq to book seats on a plane; ~ sifa- riş etmək to order / to reserve a ticket; Biletlər saat

10-dan satılır (bildiriş) The booking-office tickets from 10; Bütün bi- letlər / yerlər satılıb (bildiriş) All seats

are sold / booked; 2. (vəsiqə) card, pass; partiya ~ i party (membership) card; hərbi ~ (serviceman’s)

identification card; tələbə ~i student’s pass 3. (imtahanda) card, paper; imtahan ~i examination question

paper; examination card II. s.: ~ kassası booking-office, (teatrda ve s.) box-office

biletəbaxan i. bax biletyoxlayan biletsatan i. cashier, ticket-seller

biletsiz I. s. ticketless, (i.s.) with no ticket;

without a ticket; ~ sərnişin passenger trav- elling without a ticket; (gəmidə, təyya- rədə) stowaway [stou-]; ~

tamaşaçı gate- crasher II. z. without paying for a ticket; ~ getmək to travel without paying for a ticket; to

take* a free ride

biletyoxlayan i. ticket collector; (teatrda və s.) attendant, usher [`037], (qadın) ush- eress [`037ris];

bilə-bilə z. knowingly; wittingly, deliberate- ly, intentionally; purposely, on purpose; bir işi ~ etmək to do*

smth. on purpose / being fully aware of the fact

bilək i. anat. wrist; biləyə dolamaq idiom. to mock (at), to scoff (at)

bilən s. learned; scholarly, erudite

bilərək z. bax bilə-bilə

bilərəkdən z. bax bilə-bilə

bilərzik i. bracelet; (bəndsiz) bangle; ~ gey-

mək / taxmaq to wear* a bracelet bilərzikli s. (i.s.) with / having a bracelet; ~ qız a girl with a bracelet /

having a

bracelet

biləyaqət I. s. bax ləyaqətsiz I II. bax lə- yaqətsiz II

biləyaqətlik i. bax ləyaqətsizlik biləzzət s. bax ləzzətsiz

bilgi i. bax bilik

bilgili s. biliklilik

bilici I. i. connoisseur (of); ~ olmaq to be* a connoisseur (of); incəsənətin / ədəbiy-

117

bilik

yatın ~si olmaq to be* connoisseur of art / literature; xalq musiqisinin ~si a con- noisseur of folk music II. s.

bax bilən

bilik i. knowledge, learning; ~ sahəsi field / province of learning; dərin / geniş ~ deep / thorough / extensive

knowledge; səthi / dayaz ~ shallow / superficial knowledge; ~ qazanmaq / əldə etmək to acquire / to gain

knowledge

biliklənmək f. to acquire / to gain / to obtain knowledge; to become* learned / erudited bilikli s. 1.

knowledgeable, learned, schol- arly, erudite; 2. well-read; well-informed

(müəyyən sahədə) well-versed (in) biliksiz s. ignorant, (i.s.) having no knowl-

edge, (i.s.) without knowledge

biliklilik i. the state or guality of being

learned

biliksizlik i. ignorance, lack of knowledge;

~dən through ignorance

bilinmək f. to become* known, to be*

revealed, to come* to light

bilinməz s. unknown; mysterious bilinməzlik i. obscurity (about), uncertainy billah nid. really and truly!

honest to God;

Billah bilmirəm I swear I don’t know billion i. riyaz. billion

billur i. bax büllur

bilməcə i. bax tapmaca

bilmədən z. 1. by chance, by accident, acci- dentally; 2. at random, on the off-chance; 3. not knowing;

unawares; bir şeyi / işi ~ etmək to do* smth. unawares; O fincanı bilmədən sındırdı He broke the cup

unawares

bilmək f. 1. to know* [nou] (d.), to be* aware (of), to be* acquainted (with), to have* a knowledge (of); öz

işini ~ to know* one’s job; Kim bilir? Who knows? Allah bilir! Godness knows; 2. (bacarmaq) can (+inf.), to

be* able (+to inf.); ingiliscə / rusca / almanca və s. danışmağı ~ can speak English / Russian / German, etc.;

to be* able to speak English / Russian / German, etc. Uşaq artıq gəzə bilir The baby is able to walk already

bilməzlik i. lack of knowledge / informa- tion, ignorance; ~ üzündən through igno- rance, due to ask of

information

118

binə

bilmərrə z. once (and) for all, absolutely; Siz bilmərrə bilməlisiniz ki, bu barədə danışmağa haqqınız yoxdur

You must know once and for all that you have no right to speak of it

bilməyərəkdən z. bax bilmədən

bilvasitə I. s. (müxtəlif mənalarda) indi- rect; ~ vergilər indirect taxes; ~ yolla in an indirect way; ~ cavab an

indirect answer / reply; ~ seçkilər indirect elections II. z. indirectly; ~ cavab vermək to answer / to

reply indirectly

bilyard I. i. billiards pl.; bir əl ~ oynamaq

to play a game of billiards II. s. billiard; ~ stolu billiard table; ~ şarı billiard ball; ~ otağı billiard-room

bilyardcı i. billiard player

bilyardxana i. billiard-room

bimar i. bax xəstə I

bimarlıq i. bax xəstəlik

bimarstan i. bax xəstəxana

bimbiz z. bax biz-biz

bimərifət I. s. bax mərifətsiz I II. z. bax

mərifətsiz II

bimərifətlik i. bax mərifətsizlik

biməsrəf I. s. useless, vain, waste; ~ cəhd

vain / useless / waste effort; ~ xərc waste of money, to be* foolish about one’s money II. z. vainly, in vain,

for nothing; ~ danışmaq to speak* vainly / in vain, to waste words; pulunu ~ xərcləmək to waste one’s

money

biməzmun s. bax məzmunsuz

bimuzd I. s. free (of charge), gratis, gratu-

itous II. z. free of charge, gratis bimürvət s. bax insafsız I

bimürvətlik i. bax insafsızlıq

bina i. 1. building, construction, edifice, erec-

tion; 2. house, dwelling; 3. (özül) founda- tion, base; ~ qoymaq to found (d.), to lay the foundation (of); ~sı

qoyulmaq to be* founded / erected

binadan z. bax əvvəldən

binamus s. bax namussuz

binamusluq i. namussuzluq

binar s. binary; double; ~ sistem binary sys-

tem; ~ prinsip binary principle

binə i. 1. camp of nomads; nomad camp;

2. farm stead

binəsib

binəsib I. i. unfortunate, an unlucky person II. s. unfortunate, unlucky, destitute; ~ qoymaq to deprive of

one’s share, to leave* in a state of destitution

binəva I. i. d.d. poor fellow / boy / thing; (kişi) poor devil, (qız) poor girl, (qadın) poor woman* II. s. poor,

wretched, mis- erable, unhappy

binəvalıq i. unhappiness, wretchedness binokl i. binoculars pl., pair of glasses; səhra

~u field-glasses; teatr ~u opera-glasses binom i. riyaz. binomial; Nyuton ~u

Binomial theorem

binöqsan s. bax nöqsansız

binöqsanlıq s. bax nöqsansızlıq

bint i. bandage; ~lə bağlamaq bax bintləmək bintləmək f. to bandage; (özünü) to band-

age oneself; bir kəsin başını / əlini / qıçını və s. ~ to bandage smb.’s head / hand / leg, etc.

bintlənmək f. to be* bandaged bintlətmək f. to ask / to cause s.o. to band-

age (d.)

bintləndirmək f. bax bintlətmək

bintli s. bandaged

biocərəyan i. biological currents

biofizik i. biophysicist

biofizika i. biophysics

biofiziki s. biophysical

biologiya i. biology

biokimya i. biochemistry

biokimyaçı i. biochemist

biokimyəvi s. biochemical

bioqraf i. biographer

bioqrafik s. biographic(al)

bioqrafiya i. biography

bioloji s. biological

bioloq i. biologist

biosfer i. biosphere

bir I. i. one; ~ (qiymət) almaq: to get* one;

İki dənə bir yazın Write down two ones II. s. the same; ~ (eyni) otaqda in the same room; ~ (eyni) söz the

same word; Biz bir küçədə yaşayırıq We live in the same street; ~ az 1) (sayıla bilən isimlərdən əvvəl) a few;

2) (sayıla bilməyən isim- lərdən əvvəl) a little; ~ az alma a few apples; ~ az vaxt a little time III. sy. one; ~

manat one manat; ~ yaxud iki one or

biratlı

two IV. z. 1. together; ~ yaşamaq / işlə- mək və s. to live / to work, etc. together; 2. a component of some

compound adverbs, such as; ~ vaxt / zaman on one occasion, once, formerly; Bir zaman bu- rada bazar var

idi There was once a mar- ket here; ~ də / daha once again, once more, not ... any more, never; Mən bir də

gəlməyəcəyəm I’ll never come again / not come any more V. a means of express- ing indefiniteness; a,

some; ~ adam (hər- hansı) a / some man* Sizi bir adam göz- ləyir A man is waiting for you VI. əd. 1. just, do;

Bir dayan! Just stop! Do stop! 2. (İngilis dilinə tərcümə edilmir) Bir insafın olsun! Don’t be merciless, Have*

mercy (on, upon)!; 3. Only; Oraya bir mən getdim Only I went there VII. bağ: ~ də now ... then, first ... then;

O, bir mənə, bir də onlara baxdı He / She first looked at me, then at them; ~ tərəfdən..., o ~i tərəfdən on the

one hand ... on the other hand; Sən bir tərəfdən onu tərif- ləyirsən, o biri tərəfdən tənqid edirsən On the

one hand you praise him / her, on the other hand you criticise him / her VIII. a component of some

pronouns, such as: ~ kəs somebody, someone; (sual və inkar cümlələrində) anybody, anyone; ~ şey

something, (sual və inkar cümlə- lərində) anything; heç ~ kəs nobody, no one; heç ~ şey nothing

biradamlıq s. 1. one-man; amount / quantity enough for one person; ~ iş one-man job; 2. single-seater, (i.s.)

having room for one; ~ təyyarə single-seater aircraft / plane; ~ kayuta single cabin; 3. (dustaqxanada) ~

kamera one -man cell, solitary (con- finement) cell; ~ otaq single room

birarvadlı s. monogamous

birarvadlılıq i. monogamy

biratımlıq s. charge; ~ barıt gunpowder

enough for one shot; ~ çay tea enough for one brew; ~ duz salt enough for one use; ~ barıtlı olmaq 1) to

have* gunpowder enough for one shot; 2) məc. to lack the energy / strength / courage to do smth.

biratlı s. one-horse; ~ kəndli one-horse peas- ant, peasant with one horse

119

biratomlu

biratomlu s. monoatomic

biravarlı s. one-oared; ~ qayıq one-oared

boat

birayaq s. bax birayaqlı

birayaq-birayaq z.: ~ getmək to go* slowly birayaqlı s. one-legged; ~ stol one-legged

table, a table with one leg

biraylıq s. month’s, monthly; ~ məzuniyyət

a month’s leave; ~ plan month’s plan, plan for a month; ~ əmək haqqı monthly salary / wages pl.

birbarmaqlı s. (i.s.) having only one finger birbaş z. straight, directly; ~ evə getmək to

go* straight home

birbaşa z. bax birbaş

birbaşlı s. one-headed

birbelə z. 1. (s. bil. isimlə) so many; ~ kitab

so many books; 2. (s. bilm. isimlə) so

much; ~ vaxt so much time

birbəbir z. one by one, one after one, one at

a time; ~ saymaq to count one by one bir-bir z. one by one, one at a time, one after another; ~ gəlmək to

come* one by one / one after another; ~i ilə one with another, with each other; ~i ilə mübahisə etmək to

quarrel with each other / one another; ~inə each other, one another; ~inə baxmaq to look at each other /

one another; ~indən from each other / one another; ~indən məktub almaq to get* letters from each other /

one another; one another; ~ini təbrik etmək to congratu-

late each other / one another

bir-birə z. 1. (söhbət haq.) in private, pri-

vately; 2. face to face; ~ə danışmaq to

talk face to face

birbuynuzlu s. one-horned, unicornous birbuynuzluluq i. the state of being one-

horned / unicornous

bircə I. sy. one, only / just one; ~ uşaq / oğul

və s. only child / son, etc.; Məni bircə dəqiqə gözlə(yin) Wait for me just a minute II. əd. 1. only; Bircə sən?

Only you!; 2. If only; Bircə onlar gələydi If they would only come!

bircə-bircə z. just / only one by one, one at a time

bircərgəli s. k.t. single-row; ~ toxumsəpən single-drill(ing), seeding machine

120

birdəfəlik

bircildli s. one-volume; ~ lüğət one-volume dictionary

bircildlik i. one-volume edition

bircins s. bax bircinsli

bircinsiyyətli s. bot. (bitki) unisexual bircinsiyyətlilik i. bot. the state of being

unisexual

bircinsli s. 1. homogeneous; similar; (i.s.)

of the same type; 2. bot. unisexual bircinslilik i. 1. the state of being homoge-

neous 2. the state of being unisexual bircür I. s. identical (with), adequate, the same; homogeneous, similar;

~ paltar identical dress; Sizin paltarınız mənimki ilə bircürdür Your dress is identical with mine II. z.

identically, homogeneously;

similarly

bircürə I. z. bax bircür I II. z. bax bircür II bircürəlik i. bircürdük

bircürlük i. sameness, monotony, homoge-

neousity; similarity

birçalovlu s. single-bucket; ~ ekskavator

single-bucket excavator

birçarxlı s. bax birtəkərli

birçək i. 1. fringe; (atda) forelock; 2. (qa-

dında) hair; birçəyi ağarmaq 1) to go* / to turn grey, to be* touched with grey; 2) məc. to grow* old;

Birçəyin ağarsın! Be your fringe touched with grey!

birçəkləmək f. saclamaq

birçəklənmək f. saclanmaq birçəkləşmək f. saclaşmaq

birçəklətmək f. saclatmaq

birçəkli s. (i.s.) with / wearing a fringe birçəklik i. hair-pin, (irisi) hair-slide birçəksiz s. fringeless; (i.s.) without

a fringe,

(i.s) with no fringe

birçətən s. ~ külfət / ailə a large family;

~ külfəti olmaq to have a large family birçimdik s. pinch; a little, a wee bit; ~ duz a pinch of salt; ~ çay a pinch

of tea; ~ yağ

a little butter

birçin z. once; ~ oxumaq to read (d.) once

bir şeyi ~ etmək to do smth. once birdəfəlik I. s. 1. granted / given / paid on one occasion only; ~ müavinət

lump sum allowance; 2. valid for one occasion (only) / once only; ~ icazə vərəqəsi pass for one occasion II. z.

once and for all; ~ tərk

etmək to leave* once and for all

birdən

birdən z. 1. suddenly, on a sudden, all of a sudden; 2. suppose, supposing, what if; Birdən o gəlmədi?

Suppose / What if he doesn’t come? 3. at once, at one sitting, at one go; Bir şüşə arağı o, birdən içdi He

drank a bottle of vodka at one go / sitting

birdən-birə z. suddenly, all of a sudden, quite suddenly, unexpectedly; Tufan birdən-birə başladı The storm

broke out suddenly / all of a sudden

birdən-ikidən z. ever; Siz birdən ikidən onu görübsünüzmü? Have you ever seen him / her?

birdəstəkli s. one-handle

birdilli s. dilç. unilingual; ~ lüğət unilingual

dictionary

birdinli I. i. coreligionist II. s. (i.s.) of the

same faith / belief / religion

birdinlilik i. community of religion; the state

of being of the same religion

birdonqarlı s. bax birhürgüclü

birdorlu s. single-masted; ~ gəmi single-

masted ship

birdünya s. 1. (s. bil. isimlərlə) a lot (of),

lots (of), plenty (of), a good many, a great many; 2. (s. bilm. isimlərlə) a lot (of), lots (of), plenty (of), a good

deal (of), a great deal (of)

birdüymə s. one inch (attr.); ~ qalınlıq one inch thick; ~ en one inch broad / wide birelli i. (fellow-)

contyman*, fellow-villager

birellilik i. the state of being countryman; friendly association (of people from the same area)

birevli s.: ~ kimi as members of one family; bir kəslə ~ kimi olmaq to be* nearest friends with smb. to have*

close relations with smb.; ~ kimi yaşamaq to live as members of one / the same family

birə i. flea; ◊ kürkünə ~ düşmək to be* anxious / uneasy (about)

birə-bir z. 1. one to one; 2. face to face, pri- vately, in private; Gəlin bu məsələni birə-bir müzakirə edək Let’s

discuss the matter face to face

birəbitdən i. zool. mountain finch, bramb- ing; ~ kimi like a brambling / a mountain finch

birədi I. s.: ~ satış wholesale; ~ satan wholesaler II. z. 1. wholesale; ~ satmaq

birhədlilik

to sell* wholesale; ~ almaq to buy* wholesale; 2. (birdəfəlik) once and for all; ~ getmək to go* once and for

all

birədili z. 1. once and for all; 2. all together birəhm s. bax rəhmsiz

birəhmlik i. bax rəhmsizlik

birə-iki z. twofold, doubly, twice as much,

double the amount / number; ~ vermək to

pay* double

birələmək f. to flea (d.)

birələtmək f. to ask / to cause smb. to flea (d.) birəli s. (i.s) full of flea, (i.s.) covered with

flea

birəlli s. one-handed

birəm-birəm z. bax bir və bir

birə-min z. thousandfold, thousand times

over

birər-birər z. one by one, one after another birə-yüz z. a hundred times, hundredfold birfamiliyalı s. (i.s.)

bearing the same sur-

name

birfazalı s. el. single-phase, monophase birfikirli s. like-minded; ~ adamlar like-

minded people

birfikirlilik i. like-mindedness, identity of

ideas

birgə I. s. joint, combined; ~ bəyanat joint

statement / declaration; ~ iclas joint sitting / meeting; ~ hərəkət joint action; hərb. combined operations pl.;

~ cəhd joint / combined efforts pl. II. z. bax birlikdə

birgəlik I. i. togetherness, mutuality II. s.: ~ halı qram. comitative case

birgəyaşayış i. society, community / com- munal life; coexistence

birgöyərtəli s. one-decked; ~ gəmi one- decked ship

birgözlü s. one-eyed, single-eyed; elm. monocular

birgünlük s. one-day, day’s; ~ istirahət one- day rest, a day’s rest; ~ istirahət evi one- day holiday home; ~

əmək haqqı daily wage, day’s pay

birgüvənli s. bax birhürgüclü

birhecalı s. dilç. monosyllabic; ~ söz mono-

syllabic word

birhecalılıq i. dilç. monosyllabism birhədli s. riyaz. monomial

birhədlilik i. the state or quality of being

monomial

121

birhəftəlik

birhəftəlik s. bax həftəlik

birhovur z. a little, just a little, a bit, a wee

bit; Bir hovur gözlə Wait (just) a little,

Wait a (wee) bit

birhovurdan z. a little later, not long after;

Birhovurdan gəlin Come a little later birhovurluğuna z. bax birhovur birhovurluq s. moment’s; ~ iş a

moment’s

job; Bu birhovurluq işdir It’s a moment’s

job

birhüceyrəli s. biol. unicellular, single-cell;

~ yosunlar single-cell water-plants birhüceyrəlilik i. the state guality of being

unicellular / single-cell

birhürgüclü s. one-humped, ~ dəvə one-

humped / Arabian camel, dromedary birxətli s. d.y. one-way, single-track; ~ də-

mir yolu single-track railway

biri əv. 1. a certain, someone; Əli adlı ~ a

certain Ali; 2. one of; onlardan ~ one of

them; uşaqlardan ~ one of the children bir-iki sy. one or two, a few, some; ~ söz de- mək to say* a few

words, to drop some

words

birigün z. the day after tomorrow birigünkü z. the day after tomorrow’s birillik s. 1. one-year, one-year-old;

(i.s.) of

one year’s duration; ~ daylaq / toğlu və s. yearling; 2. bot. annual; ~ otlar annual grass crops

birinci sy. 1. (the) first; (i.s.) one; ~ kömək first aid; ~ şəxs the first person; ~ dərs / səhifə / nömrə və s. the

first lesson / page / number, etc., lesson / page / number. etc. one; ~ (ən yaxşı) şagird the first / the best

pupil; ~ növbədə in the first place / instance; ~ baxışdan at first sight; 2. (xa- tırladılmışların birincisi) former;

Bu iki metoddan mən birincisinə üstünlük ve- rirəm Of the two methods I prefer the former; 3. maiden; ~

reys (təzə parovoz, maşın və s.) maiden trip, (gəmi) maiden voyage, ~ uçuş (təyyarə) maiden flight; ~ nitq

(parlamentdə, iclasda və s.) maid- en speech; 4. primary; ~ dərəcəli məsələ a matter of primary importance

birincilik i. the first place; id. championship; şəxsi ~id personal / individual pre-emi- nence / primacy;

komanda birinciliyi id. team championship; dünya birinciliyi id.

122

birləşdirilmə

world championship; ~ qazanmaq to

take* / to win* first place

birisi əv. bax biri

birisigün z. bax birigün

birja I. i. exchange; əmək ~sı labour

exchange; əmtəə ~sı commodity / goods exchange II. s.: ~ dəllalı stockbroker; ~ sövdəsi stock-exchange

deal; ~ qanun- ları rules of the exchange

birjaçı i. merchant on change, stock-jobber, stockbroker

birka i. d.y. av. name-plate; tally, label; ~ vurmaq to label (d.), to affix a label to birkalamaq f. to label (d.), to

affix a

label (to)

birkalanmaq f. to be* labelled birkalatdırmaq f. bax birkalatmaq birkalatmaq f. to ask / to cause smb. to

label (d.)

birkaliberli s. (i.s.) of the same calibre birkəndli i. fellow-villager

birkərəlik z. bax birdəfəlik birkiloqramlıq s. one-kilogram; (i.s.) weight

of one kilogram

birkorpuslu s. dən. single-hull

birküçəli s. (i.s.) from the same street, (i.s.)

living in the same street

birqapılı s. single-door, one-door; ~ otaq

single-door / one-door room

birqat s. single, onefold

birqatlı s. bax birqat

birqəpiklik I. i. (a coin costing) one copeck

II. z. one-copeck; (i.s.) worth one copeck birqiymətli s. bax eyniqiymətli birqiymətlilik i. bax eyniqiymətlilik

birqollu s. one-armed; (i.s.) with one arm birqulaqlı s. one-eared; (i.s.) with one-ear birqulplu s. one-handle;

(i.s.) with one

handle

birqütblü s. fiz. unipolar

birləpəli s. bot. monocotyledonous birləpəlilik i. the state or guality of being

monocotyledonous

birləşdirici s. connecting; copulative; con-

nective; ~ sait dilç. connecting vowel; ~ bağlayıcı qram. copulative conjunction; ~ ədat qram. connective

particle

birləşdirilmə fi. joining, unification; con- nection

birləşdirilmək

birləşdirilmək f. to be* joined / united, to be* put together

birləşdirilmiş fs. jointed, combined, linked, united

birləşdirmə fi. joining, linking, combining, connecting

birləşdirmək f. 1. to join (d.), to unite (d.), to combine (d.); qüvvələri ~ to join / to combine forces; 2. (yolla,

rabitə vasitə- silə) to connect (d.), to join (d.); sahilləri körpü ilə ~ to connect banks with a bridge; 3. (ərazini,

şirkətləri və s.) to consoli- date (d.), to amalgamate (d.); əraziləri / bankları və s. ~ to consolidate territories /

banks, etc.; şirkətləri ~ to amalgamate companies; 4. kim. to combine (d.); hidro- geni oksigenlə ~ to

combine hydrogen with oxygen

birləşmə fi. 1. combination, joining, junc- tion; söz ~si word-combination; 2. amal- gamation, joining up;

dəmir yol şirkət- lərinin ~si amalgamation of railway com- panies

birləşmək f. 1. to join, to unite; Bütün ölkə- lərin gəncləri, birləşin! The youth of all lands, unite! 2. to unite

(with), to join hands (with); 3. to combine; Partiyalar birləşib The parties have combined

birləşmiş fs. united, joint; amalgamated; ~ Millətlər Təşkilatı (BMT) United Nations Organization (UNO); ~

koman- danlıq joint / unified command; ~ həm- karlar təşkilatı amalgamated trade union

birlik i. unity; fikir birliyi unity of opinion, unity of views; milli ~ national unity; məqsəd birliyi unity of

purpose; hərəkət birliyi unity of actions

birlikdə z. together, together with, jointly; hamı ~ all together; ~ hərəkət etmək to make* common cause

(with); Bunula bir- likdə... At the same time...

birmanatlıq I. i. (pul vahidi) one manat note II. s. one manat; (i.s.)of one manat; ~ marka one-manat stamp

birməchullu s. riyaz. (i.s.) with one unknown quantity; ~ tənlik equation with one unknown quantity

birməhəlləli s. (i.s.) of the same street / dis- trict

birrəngli

birmənalı s. 1. dilç. monosemantic, mono- semous; ~ söz monosemous word; 2. riyaz. simple; 3. (eyni

mənalı) synonymous; ~ ifadələr synonymous expressions

birmənalılıq i. dilç. monosemy, univocity birmənzilli s. one-flat; ~ ev one-flat house birmərtəbə s. bax

birmərtəbəli birmərtəbəli s. one-storeyed, single-storey birməsləkli s. (i.s.) of the same creed;

~ adamlar people of the same creed birmotorlu z. single-engined, single-motor;

~ təyyarə single-engined plane birmotorluluq i. the state of having one-

engine

birnəfərlik bax biradamlıq

birnəfəsə z. 1. without stopping / a pause;

~ qaçmaq to run* without stopping; 2. at one go, at a gulp, at a stretch; ~ içmək to drink* at a / one gulp; ~

demək / danış- maq to rattle off (d.), to blurt out every- thing

birnöv z. somehow; Birnöv mən ona inan- mıram Somehow I don’t believe him / her

birnövbəli s. one-shift

birnövlü s. 1. homogeneous, uniform; (i.s.)

of the same kind; ~ yük homogeneous / uniform cargo; 2. (i.s.) of the same type / model; ~ maşınlar

machines of the same type

birnövlülük i. uniformity, homogeneity birnüvəli s. mononuclear

birnüvəlilik i. the state of being mononuclear biroxlu s. unixial, monoaxial

biroxluluq i. the state of being unixial / monoaxial

birotaqlı s. one-room; ~ mənzil one-room flat biroturuma z. at one sitting, at one go, at a

stretch

birölçülü s. (i.s.) of the same measure / cal-

ibre; (i.s.) (paltar) of the same size birpalatalı s. single-chamber; ~ parlament sistemi single-chamber

parliamentary

system

birpara əv. some; ~ adamlar some people birpərdəli s. one-act; ~ pyes one-act play birrəqəmli s. riyaz. one-

figure, simple birrəngli s. one-colour [-k0-]; elm. uni-

coloured; ~ parça one-colour fabric, plain fabric

123

birsaatlıq

birsaatlıq s. hour-long, hour’s; ~ söhbət an hour’s talk; ~ tənəffüs an hour’s interval / break

birsayaq I. s. bax birtəhər I II. z. bax bir- təhər II

birsəsli s. 1. monotonous; 2. mus. onevoice birsəslilik i. 1. the state of being monoto- nous; 2. mus. the state

of being one-voice

birsimli s. single-string

birsimlilik i. the state of having single string birşahılıq i. five-copeck coin; Onun birşa-

hılıq dəyəri. qiyməti yoxdur it doesn’t

cost a five-copeck coin. it’s wortless birşəhərli i. fellow-townsman; (i.s.) people

from the same town / city

birşəkilli s. uniform, homogeneous; (i.s.) of

the same shape / form

birtaylı s.: ~ qapı single door

birtəbəqəli s. single-layer, single-ply, one-

ply

birtəbəqəlilik i. the state of being single-

layer / one-ply

birtəhər I. s. strange, queer, odd; ~ adam a

strange / odd / queer man*; (i.s.) a queer sort of fellow II. z. 1. strangely, in a strange way, queerly;

somehow; ~ danışmaq to speak? strangely / queerly; 2. anyhow, somehow; 3. hardly, barely; Birtəhər tab

gətirdim I could hardly bear it

birtəkər s. bax birtəkərli

birtəkərli s. one-wheeled, single-wheeled birtərəfli I. s. one-sided, lop-sided; unilat-

eral; ~ təhsil one-sided education; ~ mü- hakimə (fikir) one-sided view; ~ inkişaf lop-sided / one-sided

development, (sə- naye, şəhər və s.) lop-sided growth; ~ bə- yanat unilateral declaration; ~ müqavile hüq.

unilateral contract; ~ əlaqə unilater- al connection; ~ tərk-silah unilateral dis- armament; ~ sətəlcəm single

pneumonia II. z. unilaterally, one-sidedly

birtərəflilik i. one-sidedness

birtərkibli s. qram. one-member; ~ cümlə

one-member sentence

birtərkiblilik i. the state of being one-

member

birtipli s. 1. (i.s.) of the same type / kind;

~ gəmi sister-ship; ~ cümlələr sentences of the same type / kind; 2. model, stan-

124

bismillah

dard; ~ müqavilə model agreement; ~ nü-

munə standard sample

birtiplilik i. uniformity

birtonlu s. (səs) monotonous

birtonluq s. one-ton; ~ yük maşını one-ton

lorry / truck

birüzlü s. one-face; one-sided

birüzvlü s. riyaz. monomial

birvaxtlı s. bax eynivaxtlı

birvaxtlılıq i. bax eynivaxtlılıq

birvalentli s. kim. univalent

birvalentlilik i. kim. univalency

biryanlı s. bax birtərəfli I

biryarpaq s. bax biryarpaqlı

biryarpaqlı s. one-leaf, single-leaf biryaruslu s. one-storey(ed)

biryataqlı s.: ~ çarpayı single bed

biryaş s. bax biryaşlı II

biryaşar I. i. yearling (heyvan haq., xüsu-

sən at) II. s. yearling; ~ düyə yearling

heifer [`hef7]

biryaşarlıq i. the state of being yearling biryaşlı I. i. persons of the same age (eyni

yaşda olanlar) II. s. one-year-old, year-

old; ~ uşaq a year-old baby / child biryaşlılıq i. 1. the state of being of same

age 2. the state of being one-year-old biryerli s. 1. (bir adamlıq) single-seater; (i.s.) having room for one; ~

təyyarə sin- gle-seater plane; ~ kayuta single cabin; 2. (bir yerdən olanlar) countrymen,

countrywomen

biryerlilik i. friendly association (of people

from the same area)

biryığın s. heaps (of), a lot (of), a good many,

a great many, lot (of)

biryolluq z. 1. once and for all, for ever;

2. at once; ~ getmək to go* for ever / once

and for all

bis nid. encore [`62k6:r]

bisahib s. bax sahibsiz

bisahiblik i. bax sahibsizlik

bisavad s. bax savadsız

bisavadcasına s. bax savadsız II bisavadlıq s. bax savadsızlıq

bisəbəb s. bax səbəbsiz I

biskvit i. sponge-cake

bismillah nid. exclamation (used in the

beginning of any action, specially before starting to eat); in the name of God

bismut

bismut i. kim. bismuth [-z-]

biş-düş i. cookery, cooking, concoction bişək z. bax şəksiz

bişərəf s. bax şərəfsiz

bişərəflik i. bax şərəfsizlik

bişir-düşür i. bax biş-düş

bişirib-düşürən i. bax aşpaz bişirib-düşürmə fi. cooking, concoction bişirib-düşürmək f. to cook (d.), to

concoct

(d.), to cook up (d.)

bişrilmə fi. cooking, concoction bişirilmək f. to be* boiled, to be* cooked /

concocted

bişirimlik i.: bir ~ ət / düyü və s. meat /

rice, etc. enough for one cook / cooking bişirmək f. 1. to cook (d.), to make* (d.), (suda) to boil; to concoct

(d.); sup ~ to cook / to make* soup; nahar ~ to cook / to make* dinner, qəhvə ~ to make* cof- fee; tərəvəz ~

to boil vegetables; yumurta ~ (suda) to boil eggs, (yağda) to fry eggs; pivə ~ to brew beer; mürəbbə ~ to

make* jam; sabun ~ to make* soap; kərpic ~ to burn / to bake bricks; çörək ~ to bake bread; 2. (tovlamaq)

to induce (d.+to. int.) to try to persuade (d.+to inf). Siz məni bişirə bilməzsiniz You can’t persuade me

bişirtdirmək f. bax bişirtmək

bişirtmək f. 1. to ask / to cause smb. to cook

(d.), to make* smb. boil (d.) 2. (çörək, kərpic və s.) to ask / to cause smb. to bake (d.)

bişkin s. 1. (çörək) well-baked; ~ çörək well-baked bread; 2. məc. experienced, worldly-wise, mature

bişkinlik i. 1. the quality of being well-baked; 2. məc. experience, proficiency, maturity

bişmək f. 1. to boil, to be* boiling / cook- ing; to be* ready; Şorba bişir The soup is boiling / cooking; yemək

bişdi The meal is ready; 2. (çörək, kərpic) to bake, to be* baking; günün altında ~ to roast in the sun; 3. məc.

to gain / to acquire experience, to get* fit, to make* oneself fit

bişməmiş s. 1. unboiled; ~ süd unboiled milk; unbaked; uncooked; 2. məc. inexpe- rienced, green

bişmiş I. i. dish, meal II. s. 1. (yumurta, tə- rəvəz, ət və s.) boiled, (çörək, kərpic

bitib-tükənməz

və s.) baked; ~ mal əti boiled beef; ~ xörək cooked dish; ~ çörək baked bread; ~ kərpic baked / burnt bricks;

2. məc. expe- rienced, worldly wise; Bişmiş toyuğun gül- məyi gəlir zərb. məs. ≅ It’s enough to make a cat

laugh

bişübhə I. s. undoubtable, unquestionable; obvious II. z. undoubtadly, beyond all question, doubtless,

without question

bişüur s. bax şüursuz

bişüurluq i. bax şüursuzluq

bit i. louse [-s-] (pl.: lice)

bitab s. bax tabsız

bitablıq s. bax tabsızlıq

bitaqət s. bax taqətsiz

bitaqətlik s. bax taqətsizlik

bitbəbit z. carefully, thoroughly, scrupu-

lously

bitdə-bitdə z. bax bitbəbit

bitəqsir s. təqsirsiz

bitəqsirlik i. bax təqsirsiz

bitəmənna I. s. təmənnasız I II. z. bax tə-

mənnasız II

bitərbiyə s. bax tərbiyəsiz II

bitərbiyəlik s. bax tərbiyəsizlik

bitərəf I. i. 1. neutralist; 2. (partiya üzvü

olmayan) non-Party man*, (qadın) non- Party woman* cəmi: non-Party people II. s. neutral; ~ zona neutral

zone; ~ ölkə neutral country; mübahisədə ~ qalmaq / olmaq to be* neutral in a quarrel III. z. neutrally,

impartially, without bias

bitərəfcə z. bax bitərəf III

bitərəfcəsinə z. bax bitərəf III bitərəfləşdirilmə fi. being neutralized bitərəfləşdirilmək f. to be* / to get* neu-

tralized

bitərəfləşdirici s. neutralizing bitərəfləşdirmə fi. neutralization bitərəfləşdirmək f. to neutralize (d.); orta-

bab kəndlini ~ to neutralize the middle

peasant

bitərəfləşmək f. to become* / to get* neu-

tralized

bitərəflik i. 1. neutralism; 2. neutrality;

hərbi ~ armed neutrality; 3. non-party

membership

bitib-tükənmək f. bax tükənmək bitib-tükənməz s. bax tükənməz

125

bitirilmək

bitirilmək f. to be* finished / completed, to be* put to an end

bitirmə fi. completion; təhsili ~ completion of education; tədbiri ~ completion of undertaking

bitirmək f. 1. (tamamlamaq) to complete (d.), to conclude (d.), to put* an end (to d.); 2. to finish (d.), to end

(d.); məktəb ~ to leave* / to finish school; universitet ~ to graduate from university; 3. to finish (with), to

have done (with); işini ~ 1) to have* done with smb.; 2) d.d. to have* sex with, to fornicate (d.)

bitişdirici s. 1. connecting, coupling, con- nective; 2. qram. connective; ~ bağlayıcı connective conjunction

bitişdirilmə fi. joining, junction bitişdirilmək f. to be* jointed / united / con-

nected / linked

bitişdirmə fi. 1. joining, junction 2. (sü-

müyü) kniting

bitişdirmək f. 1. to join (d.), to glue (d.)

together; iki parçanı ~ to join two pieces (together); ağacı ~ to glue wood; 2. (sü- müyü) to knit (d.) together;

sınmış sü- mükləri ~ to knit broken bones together

bitişik I. i. joint; junction II. s. 1. adjoining, adjacent; ~ otaqlar adjoining rooms; ~ kəndlər adjacent villages; 2.

solid; ~ sözlər solid words III. z. in one, solid; ~ yazmaq to write in one / solid; Bu söz- lər adətən bitişik yazılır

These words are usually written in one / solid

bitişikli s. bax bitişik II

bitişiklik i. adjacency, solidness

bitişmə fi. 1. joining, connection, growing

together; 2. anat. Comissure, cicatrization bitişmək f. 1. to join, to connect; 2. (metal) to fuse; 3. (sümük) to

knit; Sınmış sü- müklər yaxşı bitişdi The broken bones

knitted well; 4. tib. to cicatrize

bitki I. i. plant; bağ ~ləri garden plants; su ~ləri water plants II. s. vegetable; ~ yağı vegetable oil; ~ aləmi the

vegetable king-

dom; ~ qidası vegetable food

bitkiçi i. plant-grower, plant-breeder bitkiçilik i. plant-growing, plant raising bitkibiti i. zool. plant-loose; elm.

aphis [`e9f9s];

cəmi; aphides [`e9f9d9:z] 126

biyar

bitkin s. finished; complete; completed; ~ fikir finished / complete idea / thought bitkinlik i. completeness;

fikrin bitkinliyi

completeness of thought

bitləmək f. to louse [louz] (d.)

bitlənmək f. 1. to look for louse on oneself,

to be* busy looking for louse on oneself; 2. d.d. (bir işlə yavaş-yavaş məşğul ol- maq) to louse up

bitlətmək f. to ask / to cause smb. to louse (d.) bitli s. lousy, lice-ridden; ~ olmaq to be*

lousy / covered with louse

bitlilik i. lousiness; elm. pediculosis bitmək f. I. to grow*; to spring* up; Yağış-

dan sonra ot bitir Grass grows after rain II. 1. to be* over, to be* completed / con- cluded; 2. to end, to

finish, to come* to an end; Bununla hər şey bitdi And that was the end of it

bitməmiş fs. 1. unfinished, incomplete; ~ he- kayə unfinished story; ~ reaksiya kim. incomplete reaction; 2.

qram. imperfect; ~ zaman imperfect tense; ~ tərz imper- fect aspect

bitmiş fs. 1. finished, ended, complete; 2. qram. perfect; ~ tərz perfect aspect; ~ zaman perfect tense

bitməz s. bax tükənməz

bitməzlik i. bax tükənməzlik

bitum i. bitumen

bitumlu s. bituminous; ~ asfalt-beton bitu-

minous concrete

bivaxt I. s. bax vaxtsız I II. z. bax vaxtsız II bivaris s. bax varissiz

bivarislik i. bax varissizlik

bivec s. bax vecsiz II

biveclik i. bax vecsizlik

bivəfa s. bax vəfasız

bivəfalıq i. bax vəfasızlıq

bivicdan I. s. bax vicdansız I II. z. bax vic-

dansız II

bivasitə I. s. bax bilavasitə I II. z. bax bi-

lavasitə II

biyaban i. bax səhra I

biyabanlıq i. bax səhralıq

biyan i. bot. liquorice

biyanlıq i. place / field overgrown with

liquorice

biyar 1. i. tar. corvee [`k8:vei] fr.; 2. məc.

any unpaid work

biz

biz I. i. (alət) awl [6:l] II. əv. (I şəxsin cəmi) we; Biz şagirdik We are pupils

bizans s. Byzantine; ~ üslubu Byzantine style

bizanslı i. tar. Byzantine

bizar s. bax bezar

biz-biz z. on end, up-right; Mənim tüklərim

biz-biz durdu My hair stood on end bizburun s. sharp-nosed

bizburunlu s. bax bizburun

bizcə mod. s. to our mind / thinking, accord-

ing to our mind, as to us, as we think bizim əv. our; bizim otaq / maşın / məktəb

və s. our room / car / school, etc. bizimki əv. ours: Bu bizimkidir This / It is

ours

bizləmək f. 1. (şişləmək) to sharpen (d.);

2. (eşşəyi) to prick (d.) 3. məc. to urge on

(d.), to drive* on (d.), to speed on (d.) bizlənmək f. 1. (şişlənmək) to be* sharp- ened; 2. (eşşək) to be*

pricked; 3. məc.

to be* driven on / urged on

bizlətdirmək f. bax bizlətmək

bizlətmək f. 1. (şişlətmək) to ask / to cause

smb. to sharpen (d.); 2. (eşşəyi) to ask / to

cause smb. to prick (d.)

biznes i. business [b9z-]; böyük ~ big busi-

ness

biznesmen i. businessman*

bizon i. zool. bison

bizşəkilli s. bax bizvarı

bizvarı s. awl-shaped, awl like

blank i. form; ~ doldurmaq to fill in a blank blindaj i. hərb. shelter, dug-out

blok I. i. siya. bloc; kommunistlərin və bi-

tərəflərin ~u the bloc of Communist and non-Party people; ~ yaratmaq to form a bloc (with), to form an

alliance (with) II. tex. (yük qaldırmaq üçün qurğu) pulley, block III. i. tik. prefabricated build- ing unit

blokada i. blockade; hərb. siege [si:d=]; iq- tisadi ~ economic blockade; ~ elan etmək to declare a blockade;

~ya almaq to block- ade (d.), to put* under a blockade; ~nı gö- türmək to raise* / to lift a blockade; ~nı

yarmaq to run* the blockade; kontinental ~ tar. the Continental system

blokhauz i. hərb. blockhouse

boğaz

blokirovka i. d. y. block system bloklanmaq a. to be* blocked / blockaded bloklaşdırılmaq f. to be* blocked /

block-

aded

bloklaşdırmaq f. to blockade (d.); to

block (d.)

bloklaşdırtmaq f. bax bloklatmaq bloklatmaq f. to ask / to couse smb. to

blockade (d.) / to block (d.)

bloklu i. tik. sectional; panel [pj-] (attr.);

~ tikinti building of sectional houses;

~ evlər frame - and- panel houses bloknot i. note-book

bluza i. blouse; iş ~sı (working) blouse bobrik i. (parça növü) castor

boçka i. bax çəllək

boçkaçı i. bax çəlləkçi

boçkaçılıq i. bax çəlləkçilik boçkaqayıran i. bax çəlləkçi

boçkaqarın I. i. pot, potbelly II. s. d.d. big-

bellied, pot-bellied; ~ kişi a pot-bellied /

big-bellied man*

boçkaşəkilli s. barrel-shaped; cask-shaped boğanaq I. i. 1. closeness [-s-], stuffy air;

oppressive heat, (otaqda) stuffiness; 2. storm, hurricane, qar boğanağı snow- storm, blizzard II. s. close [-s-],

stuffy; ~ otaq stuffy room; ~ hava / gün, mənzil və s. close air / day / flat, etc.; Necə bo- ğanaqdır! How

stuffy!

boğanaqlı s. bax boğanaq II

boğanaqlıq i. bax boğanaq I

boğaz I. i. 1. throat; anat. larynx; ◊ ~ açmaq

to glut oneself with, to guzzle (d.), (ta- mamlıqsız) to overeat, to gormandize, ~ döymək to argue vainly / for

nothing; ~ yırtmaq to bawl, to yell, to shout at the top of one’s voice; ~ ortağı olmaq to stick* to smb.’s

meal, to hang* on to smb.’s meal; ~ otarmaq to lead* the life of a sponger / drone; ~a keçmək to stick* in

one’s throat; ~dan yuxarı danışmaq to speak* insincerely; ~ı gəlmək to have* pharingitis, to have* a sore

throat; ~ına soyuq olmaq to have* a cold in one’s throat; ~ı qovuşmaq to be* suffocated / choked; ~ı

qurumaq məc. to get* into a difficult position, to be* deprived of speech; ~ını qurutmaq to put* smb. into

127

boğazlama

a difficult position, to frighten smb., to ter- rify smb. awfully; ~ından yapışmaq / tutmaq to catch* / to take*

smb. by the throat; ~dan kəsmək məc. to cut* down one’s expenses; canını ~ına yığmaq / gə- tirmək to

make* smb. sick, to pester (d. with), to bore (d. with), to bother (d. with); canı ~ına yığılmaq to be* pestered

(with), to be* bored (with); Onun əlindən lap canım boğazıma yığılıb I’m bored to death with him / her; ~ını

arıtlamaq to clear one’s throat, to hawk [h6:k]; ◊ ~ını islatmaq d.d. to have* a drink, to wet one’s whistle;

~ını çəkmək to beg / to ask smb. to do smth.; 2. (butulkanın və s.) neck; 3. (çəkmənin və s.) top II. s. throat; ~

həkimi throat specialist; ~ səsi guttural voice; dilç. glottal sound; ~ vərəmi tuber- culoses of the throat; elm.

laryngeal phthi- sis; ~ xəstəlikləri diseases of the throat; ~ gəlməsi quinsy; ~ uru (zob) goitre, wen III. s.

pregnant; ~ olmaq to be* pregnant; ~ inək pregnant cow, cow with calf; ~ madyan pregnant mare, mare in

foal; ◊ bir kəsin qarşısında ~ olmaq məc. to have* responsibility before smb. for some reason IV. i. coğ.

strait; sound; Magellan ~ı the Magellan Strait, the Strait of Magellan

boğazlama fi. 1. killing, slaughtering; 2. seiz- ing (d.) by the throat

boğazlamaq f. 1. to kill (d.) (by cutting one’s throat); 2. to seize (d.) by the throat

boğazlanmaq f. to be* cut / slaughtered boğazlatdırmaq f. bax boğazlatmaq boğazlatmaq f. to ask / to cause

smb. to cut

(d.); to ask / to cause smb. to slaughter (d.) boğazlaşmaq f. 1. to seize each other by the throat; 2. məc. to

argue (about, against), to argue (with), to dispute (about, against);

to debate (upon / about)

boğazlıq i. (inək, madyan və s.) pregnancy boğazortağı i. d.d. sponger, drone, parasite boğça i. bundle, pack,

small parcel boğdurmaq f. to cause / to ask smb. to

strangle (d.) / to choke (d.), to make smb.

choke (d.) / to strangle (d.)

boğma i. 1. (heyvan xəstəliyi) croup; 2. d.d.

(boğaz xəstəliyi, difterit) diphtheria 128

boğunuq

boğmaq f. 1. to strangle (d.), to throttle (d.), to choke (d.), to suffocate (d.), to suppress (d.), to keep down

(d.); azadlığı ~ to stran- gle / to throttle freedom; tənqidi ~ to sup- press the criticism; təşəbbüsü ~ to keep*

down the initiative; hirsini / acığını ~ to suppress one’s anger / rage; Göz yaşları məni boğurdu Tears choked

me; 2. (suda) to drown (d.); (səsi) to drown (d.)

boğmalamaq f. 1. bax boğmaq; 2. to tight- en (d.)

boğmalanmaq f. to be* tightened boğmalatdırmaq f. bax boğmalatmaq boğmalatmaq f. to ask / to cause

smb. to

tighten (d.)

boğucu s. suffocating, choking, stifling;

~ şərait / atmosfer stifling atmosphere; ~ isti stifling heat; ~ qaz kim. asphyxiant / choking gas

boğuculuq i. stuffiness, suffocation

boğuq s. 1. hoarse, suppress, husky, con- strained; ~ səs hoarse / husky / constrained voice; ~ səslə

danışmaq to speak* hoarse- ly, to speak* in a hoarse / suppressed voice; ~ öskürək husky cough; 2. stuffy,

close;

~ hava stuffy / close air

boğuq-boğuq z. hoarsely, huskily, indis-

tinctly; ~ danışmaq to speak* hoarsely boğuqluq i. 1. hoarseness, huskiness;

2. stuffiness, closeness

boğulan fs. drowning, choking, suffocating;

~ adam (suda) a drowning man*, (hava- sızlıqdan) a choking / suffocating man*; Boğulan adam saman

çöpündən yapışar at. söz. A drowning man catches at a straw

boğulma i. 1. infringement; bir kəsin hü- ququnun ~sı infringement of smb.’s rights; 2. tib. asthma,

suffocation, strangulation, asphyxia

boğulmaq f. to drown, to stifle (by), to choke (with), to suffocate (with); to be* strangled (by); suda ~ to

drown in the water; istidən ~ to stifle by the heat, to suffocate with the heat; acıqdan ~ to choke with anger;

öskürəkdən ~ to choke / suf- focate with coughing

boğulmuş fs. choked, strangled, suffocated; ~ adam a choked / strangled man*

boğunuq s. 1. bax boğuq; 2. (tutqun) dull, grey, gloomy; ~ səma gloomy sky

boğuşdurmaq

boğuşdurmaq f. (iti) to induce to fight, to make* fight (with), to set* on; itləri ~ to set* dogs on

boğuşdurtmaq f. bax boğuşdurmaq boğuşma i. (it və s.) fight*

boğuşmaq f. (it və s.) to fight

boks I. i. id. boxing; (peşəkar) pugilism

II. s. boxing; ~ yarışları boxing competi- tions; ~ əlcəkləri boxing gloves III. (kişi- lərdə sac fasonu) boxer cut

boksçu i. boxer, (peşəkar) pugilist; yüngül- çəkili ~ light-weight boxer; ağırşəkili ~ heavy-weight boxer

boksçuluq i. pugilism; the profession of a boxer

boksit i. geol. bauxite

boksyor I. i. id. bax boksçu II. i. (it növü)

boxer

bol s. rich, plentiful, abundant, lavish;

~ məhsul abundant / rich harvest, heavy crop; d.d. bumper crop; ~ olmaq to teem (with), to abound (with);

to be* abundant: Bu çayda balıq boldur This river teems / abounds with fish

bol-bol z. lavishly, richly, generously bolero i. bolero

bolid i. astr. fire-ball; bolide

bolqar I. i. Bulgarian II. s. Bulgarian; ~ dili

Bulgarian, the Bulgarian language bolqarca z. Bulgarian; ~ danışmaq to speak*

Bulgarian

bollanmaq f. bax bollaşmaq bollaşdırmaq f. to increase (d.), to make*

plentiful; to multiply (d.)

bollaşmaq f. to become* abundant / very

many / a lot of / a great deal / very much bollatmaq f. to make* abundant / plentiful,

to achieve abundance

bollu s. bax bol

bollu-bollu z. bol-bol

bolluca I. s. bax bol II. z. bax bol-bol bolluq I. i. abundance, plenty; profusion;

xammal bolluğu abundance of raw mate- rials; ərzaq bolluğu abundance of food- stuffs; ərzaq bolluğu

yaratmaq to create an abundance of food-stuffs; ~da yaşamaq to live* in abundance / in plenty II. s. plen-

ty; abundant; ~ illəri years of plenty; ~ öl- kəsi land of plenty

bor

bolşevik I. i. tar. Bolshevik II. s. Bolshevik, Bolshevist; ~ rəhbərliyi Bolshevist lead- ership

bolşevikcəsinə z. like a Bolshevik, as a Bolshevik

bolşevikləşmək f. to become* a Bolshevik bolşevizm i. siya. Bolshevism

bolt i. tex. bolt

boltaçan i. adjustable spanner; monkey wrench boltlama fi. bolting

boltlamaq f. tex. to bolt (d.)

boltlanmaq f. tex. to be* bolted boltlatdırmaq f. bax boltlatmaq boltlatmaq f. to ask / to cause smb. to bolt

(d.) boltsuz s. boltless; (i.s.) without a bolt bomba i. bomb; yandırıcı ~ incendary

(bomb); fuqas ~sı demolition bomb; atom ~sı atom / atomic bomb, A-bomb; hidro- gen ~sı hydrogen bomb,

H-bomb; neytron ~sı neutron bomb; ~ tökmək / atmaq bax bombalamaq

bombaatan i. bomb-thrower bombadaşıyan i. bomber

bombalama fi. bombing; bombardment bombalamaq f. (havadan) to bomb (d.);

(topdan) to bombard (d.), to drop a bomb bombalanmaq f. to be* bombed / bombarded bombalatdırmaq f.

bax bombalatmaq bombalatmaq f. to ask / to cause smb. to

bomb (d.)

bombardman i. bombing; bombardment;

~ etmək bax bombalamaq; ~ edilmək

bax bombalanmaq

bombardmançı I. i. 1. (təyyarə) bomber;

2. (təyyarəçi) bomber pilot II. s. bomb- ing; bombardment; ~ aviasiya bombard- ment aviation; ~ təyyarə

bombing aircraft, bombardment plane, bomber

bombaşəkilli s. bomb-shaped bombatökən i. bomb-dropper

bomboş s. quite / perfectly / totally

/ absolutely empty

bomboz s. dark grey, ash-grey

bon i. mal. 1. cheques, tokens, vouchers;

2. paper-money

bonapartist i. tar. Bonapartist bonapartizm i. tar. Bonapartism

bor I. i. kim. boron II. s. kim. boracic; ~ tur-

şisi boric / boracic acid III. i. (diş yonmaq üçün maşın) steel drill

129

boran

boran i. storm; qar ~ı snowstorm, blizzard; ~a düşmək to be* overtaken / caught by a storm; Boran kəsib the

storm has stopped / blown over

boranı i. bax balqabaq (1-ci mənada) boranlamaq f. to storm; Boranlayır It is

storming

boranlı s. stormy; ~ hava / gün / gecə stormy

weather / day / night

boranlıq i. bax boran

borc i. 1. debt [det]; ~ almaq to borrow (d.);

~ vermək to lend (d.); ~u vermək to pay* a debt; ~ etmək to incur a debt; ~a düş- mək to get* / to run* into

debt; ~u bağış- lamaq to remit a debt; 2. duty; əsgəri ~ soldier’s duty; vəzifə ~u official duty; şərəf ~u debt of

honour; akademik ~ fail- ure to take examination / test-papers at the required times

borcalan i. bax borclu I

borclu I. i. debtor II. s. 1. obliged (+to inf.);

~ olmaq to be* obliged / bound; bir işi görməyə ~ olmaq to be* obliged / bound to do smth.; Mən ona

kömək etməyə borcluyam I am obliged to help him / her; 2. məc. indebted (to), obliged (to); bir kəsə ~

olmaq to be* indebted / obliged to smb.; bir şey üçün bir kəsə ~ olmaq to be* indebted to smb. for smth.;

Köməyinizə görə mən sizə borcluyam I am indebted to you for your help

borcluluq i. debts pl.; indebtedness borcverən i. lender, creditor

bordaq I. i. stall II. s. well-fed, fat, fattened;

~ heyvanı fat stock

bordaqlama fi. fattening up

bordaqlamaq f. to fatten (d.); ətlik üçün

~ to fatten for slaughter

bordaqlanmaq f. to be* fattened up bordaqlatmaq f. to ask / to cause smb. to

fatten (d.)

bordyür i. border

boryom i. Borzhomi (a variety of Georgian

mineral water)

bormaşın i. tib. tex. (dentist’s) drill

bort i. (gəmidə) side; sağ ~ starboard; sol ~

port side; (paltarda) coat-breast; lapel bortmexanik i. flight mechanic bortmühəndis i. flight engineer

130

boş

boru I. i. pipe, tube; neft ~su oil-pipe; teles- kop ~su telescope tube; su ~su water-pipe; istilik ~su steam-

heat pipe; magistral ~ trunk pipe-line; tüstü ~su chimney; qida ~su anat. foodpipe, gullet; elm. oesopha- gus;

nəfəs ~su anat. windpipe [wi-] II. s. pipe, tube; ~ zavodu pipe-rolling mill, tube works

borucuq i. tube; şüşə / metal ~ glass / metal tube; bronxial ~lar anat. bronchial tubes borukəməri i. pipeline;

əsas / magistral

~ trunk pipeline

borum i. bax bərə II

boru-prokat s. tube-rolling; ~ zavodu tube-

rolling mill, tube works

boruşəkilli s. bax boruvari

borutökən s. tube-casting; ~ zavodu tube-

casting plant

boruvarı s. pipe-shaped

bosman i. boatswain [`bous7n]; (böyük

gəmilərdə) boatswain’s mate

bosmanlıq i. the profession of a boatswain bosonojka i. (heel-strap) sandals; open-toe

sandals, mules

bostan I. i. water-melon / melon plantation;

◊ bir kəsin ~ına daş atmaq zərb. məs. to make* snide remarks about smb., to make* digs at smb. II. s.: ~

bitkiləri water-melon, melon

bostançı i. water-melon / melon and gourd grower

bostançılıq i. 1. water-melon / melon and gourd growing, water-melon / melon and gourd cultivation; 2. the

job ob a water- melon grower

bostanlıq i. bax bostan I

bostan-tərəvəz s.: ~ məhsulları water-

melon / melon and vegetable crops; ~ bit-

kiləri water-melons, melons and gourds boston i. 1) card-game; 2) a kind of wool

cloth; 3) name of dance

boş I. s. 1. empty; vain ~ evlər / küçələr və

c. empty houses / streets, etc.; ~ vədlər / sözlər / danışıqlar və s. empty promises / words / talks, etc.; ~

ümidlər / cəhdlər və s. vain hopes / attempts, etc.;~ baş empty-headed; 2. (yaşayış yeri) desert, deserted,

uninhabited, tenantless; ~ (adam yaşamayan) ada desert island; ~ küçələr

boşaldılmaq

desert streets; 3. (mənasız) idle, needless; ~ danışıq idle talk; ~ söhbət needless conversation; ~ saatlar idle

hours; ~ iş needless work; 4. unoccupied, disengaged; vacant; ~ otaq a vacant room; Siz bu ax- şam

boşsunuzmu? Are you disengaged this evening? 5. free, spare; ~ vaxt free / spare time; ~ vaxtlarda in one’s

spare time, at leisure; 6. blank; ~ patron blank car- tridge; ~ atəş blank shot; ~ kağız blank paper; 7. (paltar

və s.) loose; ~ paltar loose clothes II. z. in vain, vainly; for nothing; ~ danışmaq to speak* in vain / vainly / for

nothing; ~ yerə for nothing; Siz boş yerə işləmisiniz You have worked for nothing

boşaldılmaq f. 1. (yük) to be* unloaded / discharged; Maşın boşaldıldı The car was unloaded; 2. (qatar) to

be* detrained; 3. (qazan, butulka və s.) to be* emptied; 4. (mədə, bağırsaq və s.) to be* evacuated

boşaldıcı s. unloading; ~ kran unloading crane

boşalma fi. 1. (yük) discharge, unloading 2. (gəminin) unshipping, disembarkation; 3. (yük qatarının)

detraining; 4. (otaq, mədə və s.) evacuatio; 5. fiz. discharge; elektron ~ electron discharge

boşalmaq f. 1. (azad olmaq) to become* free; to free oneself; 2. to become* empty; 3. to become*

deserted; Küçələr boşaldı The streets became deserted; 4. (yük) to get * unloaded / discharged; 5. fiz. to

lose electric charge

boşaltdırmaq f. 1. (yükü) to ask / to cause smb. to unload (d.); 2. (qazanı, butulkanı və s.) to ask / to cause

smb. to empty (d.) 3. (otağı, mədəni və s.) to ask / to cause smb. to evacuate (d.)

boşaltmaq f. 1. to clear (d.), to empty (d.), to put* / to take* out (d.); kitab şkafını ~ to clear a bookcase;

butulkanı / stəkanı və s. ~ to empty a bottle / a glass, etc.; 2. (yükü) to unload (d.); to unlade (d.); (gəmini) to

unship (d.), to disembark (d.); (yük qatarını) to detrain (d.); maşını ~ to unload a car; 3. (silahı) to unload (d.)

4. (elektriki) to discharge (d.); 5. (qay- kanı və s.) to loosen (d.); Qaykanı boşalt Loosen the screw; ◊ ürəyini ~

to pour out

boş-boşuna boşamaq f. to divorce (d.), to give* a divorce;

bir kəsi ~ to divorce smb., to give* smb. a divorce; O, arvadını boşadı He divorced his wife, He gave his wife

a divorce

boşandırmaq f. bax boşatmaq

boşanma fi. divorce, dissolution of mar-

riage; ~ kağızı bill of divorce

boşanmaq f. to get* a divorce, to be*

divorced (from); ərindən ~ to be* divorced from one’s husband; O, ərindən boşandı She divorced from her

husband Onlar bo- şanıblar They are divorced

boşatdırmaq f. bax boşatmaq

boşatmaq f. to ask / to cause smb. to

divorce (d.)

boşbeyin s. rattle-brained, feather-brained,

brainless

boşbeyinlik i. foolishness, brainlessness boş-bikar I. s. jobless, unemployed; idle;

~ olmaq / qalmaq to be* unemployed / jobless II. z. idle, loaf; ◊ ~ oturmaq to sit* idly; ~ gəzmək to idle, to

loaf, to loaf one’s time, to walk idly

boş-bikarçılıq i. idleness

boş-bikarlıq i. idleness; Boş-bikarlıq beyni

kütləşdirir ≅ Idleness rusts the mind

at. söz.

boşboğaz I. i. twaddler, babbler, prattler,

chatterer; vulq. windbag; d.d. gas-bag; \ (əsasən uşaq) chatterbox; talker; O kişi necə də boşboğazdır! What

a talker that man is! II. s. talkative, chatty, garrulous; voluble; ~ adam a voluble man*

boşboğazlıq i. twaddle, talkativeness, bab- ble; ~ etmək to prattle, to chatter, to talk mere twaddle, to

babble on; Boşboğazlıq etmə! Stop your chattering on!, Stop your babbling on!

boş-boş I. s. idle, empty, vain; ~ danışıq idle talk; ~ sözlər empty words; ~ ümidlər vain hopes; castles in the

air idiom. II. z. in vain, vainly, for nothing, to no purpose; ~ işləmək to work for nothing / in vain; ~ danışmaq

to chatter vainly / to no pur- pose; ~ vaxt itirmək to idle away one’s time, to waste one’s time; O, boş-boş

da- nışır He / She is chattering in vain

boşama fi. divorce

boş-boşuna z. boş-boş II

131

boşdanışan

boşdanışan I. i. bax boşboğaz I II. s. bax boşboğaz II

boşdanışma i. idle talk, twaddle, verbiage boşgəzən I. i. idler II. s. idle; ~ adam an

idle man*

boşqab i. plate; dərin ~ soup-plate; dayaz

~ dinner-plate; ~ dolusu a plateful (of) boşqabvarı s. plate-shaped

boşlamaq f. 1. to let* go (d.), to let* off (d.),

to set* free (d.), to release (d.); 2. to leave* (d.). to abandon (d.); 3. (tərgitmək) to give* up; papirosu ~ to

give* up smoking

boşlanmaq f. to become* free; to free one- self (of, from)

boşluq i. 1. emptiness; void; Uşağın ölümü onun valideynlərinin həyatında iztirablı bir boşluq yaratdı The

child’s death left a painful void in his parent’s lives; 2. fiz. vacuum; ◊ Toriçelli boşluğu Torricellian vacuum; 3.

anat. cavity; qarın boşluğu abdominal cavity; ağız boşluğu mouth cavity; burun boşluğu nasal cavity; 4. tex.

looseness: ◊ ~ göstərmək to show* a lack of determination

boştəhər I. s. rather bad; rather loose II. z. rather badly; rather loosely

boşuna I. s. idle; free-running; ~ gediş tex. idling, idle-running II. z. bax boş-boş

bot i. highover shoes, (rezin) high galoshes botanik i. botanist

botanika I. i. botany II. s.: ~ bağı botanical

gardens

botaniki s. botanical

botinka i. boots, high shoes

boy I. i. 1. height [ha9t]; figure, stature; hün-

dür ~lu tall; (i.s) of large stature; alçaq ~lu short; (i.s) of small stature; bir kəslə eyni ~da olmaq to be* of the

same height with smb., to be* of smb.’s height; ~una görə according to height; adam ~unda as tall as a

man*, (i.s) of a man’s height; Onun boyu 171 santimetrdir He / She is 171 centimetres in height; 2. lenght;

stolun ~u the length of the table; 3. size; eyni ~da (ölçüdə) olmaq to be* of the same size, to be* of a (one)

size; ~ atmaq bax böyümək; ~ vermək to be* suitable for length or depth; ~ a vermək to shoot* up, to grow

[-ou]; ~u bəstə bax bəstəboy; ~u

132

boyanmaq

dolu bax hamilə; ~u ilə / uzunu along; çay ~u (uzunu) along the river; Boyun yerə girsin! The earth swallow

you! May you sink in the earth! II. a part of a poem / saga / epos

boya i. colour; pigment; paint, (parça üçün) dye; sulu / akvarel ~ water colour; mət- bəə ~sı printer’s ink;

yağlı ~ oil paint; ~ götürmək to take* the dye; Bu parça boyanı yaxşı götürür This stuff takes the dye well

boya-başa z.: ~ çatmaq to grow up; to become* grown up

boyaboy s. (i.s.) of the same height / length boyadılmaq f. 1. to be* coloured / painted;

2. (parça və s.) to be* dyed boyaxana i. bax boyaqxana boyaxanaçı i. bax boyaqçı boyakar i. painter

boyakarlıq i. painting

boyaq i. bax boya

boyaqçı I. i. dyer II. s. dye; ~ vannası dye-

bath, dye-beck

boyaqçılıq i. the profession of a dyer boyaqxana i. dye-house, dye-works boyaqlı s. bax boyalı

boyaqotu i. bot. madder

boyaqsız s. (i.s.) without paint / pigment;

(i.s.) without dye

boyalamaq f. bax boyamaq

boyalı s. coloured, painted; (saç, parça

və s.) dyed

boyama fi. (parçanı, saçı və s.) dyeing;

painting

boyamaq f. 1. to colour (d.), (səthi) to paint

(d.); (parçanı, saçı ve s.) to dye (d.); (ya- nağı) to paint (d.), to rouge (d.), to make* up (d.); dodağı ~ to paint

one’s lips, to put* lipstick on; saçını ~ to dye one’s hair; kirpiklərini ~ to paint one’s eyelashes, to mascara

one’s eyelashes; 2. (ağacı, şüşəni və s.) to stain (d.)

boyana i. bot. anise [-is]

boyanalı s. anise [-is] (attr.); anisic boyanma fi. 1. colouring; painting; 2. dyeing boyanmaq f. (parça və s.) to

be* dyed; to

turn / to become* certain colour; Səma çəhrayı rəngə boyandı The sky turned pink, The sky was coloured

pink

boyar

boyar I. i. tar. boyar II. s. tar. boyar (attr.); boyar’s; (i.s.) of boyar; ~ arvadı boyar’s wife; ~ qızı dougther of a

boyar

boyarlar t. i. tar. the boyars

boyanarlıq i. tar. the state of being boyar boyatdırmaq f. bax boyatmaq

boyatmaq f. to ask / to cause smb. to colour

(d.) (parçanı və s.) to dye (d.) (şüşəni)

to stain (d.)

boyayıcı s. ~ maddə dye-stuff, dyeing-stuff boy-buxun i. bearing, build, figure, stature boy-buxunlu s. bax

boylu-buxunlu boy-buxunluluq i. tallness, slenderness boyca z. in height; ~ uzun olmaq to be*

taller in height; ~ qısa / gödək olmaq to

be* shorter in height

boygörmə i. etnoqr. bride-show; ~ vermək

to give* to make* a present to the bride

on her first appearance after wedding boykot i. boycott ~ etmək to boycott (d.); iclası ~ etmək to boycott a

meeting; ~ elan etmək to declare a boycott of / against, to

put* under boycott

boylana-boylana z. looking round, looking

about; ~ getmək to go* looking round /

about

boylanışmaq f. to look round all together,

to look out all together; pəncərədən ~ to

look out of the window all together boylanmaq f. 1. to look round, to look out; pəncərədən ~ to look out of

the window; ətrafa ~ to look round; 2. to turn round; bir kəsin səsinə ~ to turn round at smb.’s voice; 3.

məc. to emerge, to peep out; bir şeyin arxasından / dalından ~ to emerge from behind smth.; Günəş

buludların arxasından boylandı The Sun emerged from behind the clouds; Bənövşələr göy otların arasından

boylanırdı Violets

were peeping from the grass

boylu s. 1. bax boylu-buxunlu; 2. bax hamilə boylu-buxunlu s. tall, stately, stalwart boyluluq i. bax 1.

hamiləlik; 2. tallness,

stateliness, stalwartness

boynuburuq I. s. məc. pitiful, pitiable, oor,

wretched, miserable II. z. pitifully, pitiably, miserably; ~ qalmaq to be* in a hopeless / desperate situation; ~

qoymaq to leave* smb. in a hopeless / desperate situation

boyunbağı

boynuburuqluq i. məc. pitifulness, poorness boynubükük I. s. bax boynuburuq I II. z.

bax boynuburuq II

boynubüküklük i. bax boynuburuqluq boynudərili s. ~ palto a coat with afur collar boynuəyri s. bax

əyriboyun

boynuyoğun I. i. a thick-necked man*;

sponger, drone II. s. 1. thick-necked;

2. məc. carefree, light-hearted boynuyoğunluq i. 1. the quality of being

thicknecked; 2. məc. light-heartedness boysuz s. short, shortish, undersized; ~ adam

a short / dumpy person boysuz-buxubsuz s. short, not tall; dumpy,

ill-proportioned

boysuzluq i. the quality of being undersized

/ shortish

boyudolu s. bax hamilə

boyudoluluq i. bax hamiləlik

boyun I. i. neck; bir kəsin boynuna atılmaq

to fall* on smb.’s neck; qolunu bir kəsin boynuna salmaq to fling* / to throw* one’s arms round smb.’s

neck; ~ qaçırmaq to deviate from; not to agree with, not to give one’s consent; məsuliyyətdən ~ qa- çırmaq

to dodge the responsibility; boy- nuna almaq / götürmək to acknowledge (d.), to admit (d.), to confess (d.),

to own (d.); O səhv etdiyini boynuna aldı He owned he was wrong; boynuna qoymaq to press on; to make*

smb. agree to do smth. / to carry out some work; boynuna mindirmək to put* smb. on one’s neck; məc. to

allow smb. to act / to behave as freely as one wants; bir işi boynuna gö- türmək / çəkmək to give* one’s

consent to carry out some work, to promise to do smth.; boynundan atmaq to repudiate (d.), to refuse (d.);

to decline (d.), to deny (d.); vədindən ~ qaçırmaq to go* back on one’s promise, to retract one’s promise; bir

kəsin boynunu vurmaq to cut* / to chop smb.’s head, to decapitate (d.) II. s. neck; elm. jugular; ~ zənciri

neck-chain; ~ yaylığı neckkerchief; ~ fəqərəsi anat. jugular vertebra; ~ venası / damarı jugu- lar vein

boyunardı i. back of the head; anat. occiput boyunbağı i. necklace

133

boyunca

boyunca qoş. along; çay ~ along the river; küçə ~ along the street

boyunduruq I. i. 1. yoke; 2. məc. oppres- sion, yoke, burden; ◊ ~dan azad olmaq to cast / to throw* off the

yoke; ~ altında under the yoke of; müstəmləkə boyun- duruğu altında under the colonial yoke II. s.: ~ yoldaşı

(ər-arvad, və s.) d.d. yoke-fellow, yoke-mate

boyunduruqlamaq i. to yoke (d.); Öküzləri boyunduruqla Yoke the oxen together

boyunduruqlanmaq f. to be* yoked boyunduruqlatmaq i. to ask / cause smb. to

yoke (d.)

boyunduruqlu s. 1. (i.s.) being under the

yoke (of beast of burden); 2. oppressed

(of a man)

boyunluq i. collar; (əsas boyunluğun üs-

tündən qoyulan) undercollar

boz I. tib. tetter, manage, herpes [-pi:z];

~ düşmək tetter II. s. 1. grey (gray); dull, colourless; ~ rəng grey colour; ~ at grey horse; ~ canavar grey wolf;

~ pişik grey cat; ~ boz paltar grey clothes; ~ (tutqun) gün dull / grey day; 2. (ciddi, kobud) rude, bold, stern,

cheeky; ~ adam a rude / bold / stern man*

bozaraq s. bax boztəhər bozarıb-qızarmaq i. bax qızarıb-bozarmaq bozarmaq i. 1. to grey, to turn grey;

2. (hava) to become* gloomy / dull; 3. to lose* colour, to fade, to grow* dim; bir kəsin üzünə ~ to cheek

smb.; Müəllimin üzünə bozarma Don’t cheek your teacher

bozartı i. 1. grey / gray colour; 2. smth. seeming grey (in the distance)

bozartmaq i. 1. to make* grey (d.), to make* colourless (d.), to cause smth. to lose its colour; 2. (əti) to boil;

ət ~ to boil meat; sifətini ~ to get* angry, to be* cross / stern (with)

bozay i. the last month of winter

bozbaş i. an Azerbaijani dish made of chopped meat, pea, potatoes mixed with

some spices

bozbulanıq s. turbid; troubled; ~ çay (axar)

turbid river; ~ su troubled water

bozluq i. 1. grey colour; dull; 2. placewith- out greengrass and tress; 3. məc. rudeness,

cheekiness, impudence, insolence

134

bölmək

boztəhər s. greyish, light grey

boztəhərlik i. the state or quality of being

greyish

boztövr s. bax boztəhər bozumsov s. bax boztəhər bozumsovluq i. bax boztəhərlik bozumtraq s. bax

boztəhər bozumtul s. bax boztəhər bozumtulluq s. bax boztəhərlik bozyanaq s. grey-cheecked böcək i. bax

cücü

böhran i. (müx. mənalarda) crisis (pl. -es), depression; iqtisadi ~ economic crisis; si- yasi ~ political crisis;

ticarət ~ı sales cri- sis; kapitalizmin ümumi ~ the general crisis of capitalism; müstəmləkə siste- minin ~ı the

crisis of the colonial system

böhranlı s. critical; ~ illər the years of cri- sis; ~ vəziyyət critical situation; ~ dövr critical time

böhtan i. slander, calumny, aspersion; (mət- buatda) libel; bir kəsə ~ atmaq to cast* aspersions on smb.; ~

atmaq to calumni- ate (d.), to slander (d.), to vilify; d.d. to smear (d.)

böhtançı I. i. slanderer, calumniator, vilifier II. s. slanderous, calumnious, defamatory; ~ adam slanderous

person

böhtançılıq i. calumniation, calumny bölən i. 1. riyaz. divisor; ən böyük ümumi ~ the greatest common

divisor / factor;

2. distributor

bölgü i. 1. division; (əmlakın bölgüsü) par-

tition, distribution; 2. scale; termometrin ~sü scale of a thermometer; əmək ~sü division of labour

bölmə I. i. 1. (kitabda və s.) part, section; 2. hərb. company; rabitə ~si signal com- pany; amer.

communication company; 3. id. section; 4. riyaz. division II. s. divi- sion; ~ işarəsi riyaz. division sign [...sain]

bölmək i. 1. to divide (between, among); öz aralarında ~ to divide (d.) between / among themselves;

hissələrə / qruplara ~ to divide into parts / groups; onu ikiyə ~ to divide ten by two; yarı ~ to halve [ha:v,

h5v] (d.), to divide (d.) in half; 2. to share; bir kəslə ~ to share (d.) with smb.; sevincini / kədərini bir kəslə

(yarı) ~ to

bölücü

share one’s joys / sorrows with smb.; 3. to regulate (d.); vaxtını ~ to regulate / to divide one’s time; 4. to

distribute (d.); ki- tabları uşaqlar arasında ~ to distribute the books to / among the children; heca- lara ~ to

break / to divide into syllables

bölücü I. i. distributor II. s. distributive bölük i. 1. heaps (of) pl., a lot of; crowd; group; cluster; bir ~ tamaşaçı

a cluster of spectators; bir ~ uşaq a crowd of chil-

dren; bir ~ adam heaps of people; 2. hərb.

detachment

bölük-bölük z.: ~ etmək to smash into

smithereens (d.); to divide into parts / groups; ~ olmaq to be* broken to pieces; (təyyarə və s.) to be* / to

get* crashed

bölünən I. i. riyaz. dividend II. s. divisible; ~ ədəd a divisible number

bölünmə fi. 1. divisibility; materiyanın ~si divisibility of matter; 2. distribution; ki- tabların ~si distribution of

books; 3. divi- sion; cəmiyyətin siniflərə ~si the divi- sion of society into classes

bölünmək i. 1. to be* divided into / by; to divide, to break into; Yeddi ikiyə bölün- məz Seven will not divide

into / by two; 2. to be* distributed (among); 3. to be* partitioned off

bölünməklik i. divisibility

bölünməz s. indivisible, unshared; ◊ ~ fond

indivisible fund; non-distributable fund; ~ ədədlər prime numbers; ~ dərd / kədər unshared sorrow

bölünməzlik i. indivisibility

bölüşdürmək i. to divide (d.), to distribute

(between, among) (d.)

bölüşdürücü I. i. distributor II. s. distribu-

tive; ~ taxta / şit tex. switchboard bölüşdürülmə fi. division; əməyin ~si divi-

sion of labour

bölüşdürülmək i. to be* divided / distrib-

uted (between, among)

bölüşmə fi. distribution

bölüşmək i. to share (smth. with smb.), to

divide among themselves; təəssüratı ~ to share one’s impressions (with); kədəri / sevinci ~ to share one’s

grief / joy

börk i. arx. bax papaq böv i. zool. bax böyə

böyük

böyə i. zool. phalanx

böyələk i. zool. gadfly, breeze-fly böyələkləndirmək i. to make* (d.) angry /

cross; to anger (d.), to irritate (d.) böyələklənmək f. (heyvan) to scatter in various directions because of

gadfly bites,

to be* irritated by gadflies / breeze-flies böyələtmək i. to make* (d.) angry / cross;

to irritate (d.)

böyənmək f. 1. (su) to be* dammed up;

Çay böyənib The river has been dammed up; 2. (yol, hərəkət) to be* blocked (up); Bütün yollar güclü yağmış

qardan bö- yənmişdi All the roads were blocked up by the heavy snowfalls

böyrək I. i. 1. anat. kidney; 2. (xörək) kid- neys pl. II. s. nephritic, kidney; ~ soyuq- laması tib. nephritis; ~ daşı

tib. kidney- stones, (gall-) stones

böyrəkli s. məc. brave, bold, courageous, daring, audacious

böyrəkvarı s. kidney-shaped; elm. reniform böyrəyəbənzər s. bax böyrəkvarı böyüdücü s. magnifying; ~ şüşə

magnifying

lens / glass, magnifier; ~ aparat fot.

enlarger

böyüdülmə fi. 1. (vəzifədə) being advanced

/ promoted; 2. (uşaq) being brought up;

3. (heyvan) being bred up

böyüdülmək i. 1. (adam) to be* brought up;

2. (bitki) to be* grown / cultivated; 3. (heyvan) to be* reared / bred; 4. (ge- nişləndirmək) to be* enlarged;

5. (vəzi- fədə) to be* advanced / promoted

böyük s. 1. big, large, great; ~ oğlan / qız və s. big boy / girl, etc. ~ fərq / məsuliyyət və s. big difference /

responsibility, etc.; ~ ailə big / large family; ~ mənfəət great benefit; ~ mədaxil large income; ~ dağ / şəhər /

bina və s. great mountain / city / building, etc.; 2. (məşhur, tarixi) great; ~ yazıçı / şair / rəhbər və s. great

writer / poet / leader, etc.; ~ Nizami the great Nizami; ~ Pyotr Peter the Great; Böyük Vətən Müharibəsi the

Great Patriotic War; ~ qələbə the great victory; 3. capi- tal; ~ hərf capital letter; 4. (vacib) impor- tant; ~

məsələ an important question; 5. (yaşca) elder, eldest, senior; ~ qardaş

135

böyük-böyük

/ bacı elder brother / sister; ~ oğul eldest son; ◊ ~ Ayı bürcü astr. the Great Bear, Ursa Major; ◊ ~ At bürcü

astr. Pegasus; ◊ ~ çillə the first days of winter; Böyük məmnuniyyətlə With great pleasure

böyük-böyük I. s. big-big, very big, very huge; ~ qarpızlar big-big water-melons II. z.: ~ danışmaq to speak*

impudently / boldly; to speak* as adults do

böyükcə s. biggish

böyükdən-kiçiyə z. bax hamı böyükdövlətçilik s. great-power; ~ şovi-

nizmi great-power chauvinism; ~ siyasəti

great-power policy

böyük-kiçik i. one and all; ~ tanımaq to

behave accordingly, to render smb. his due böyüklənmək i. to give* oneself airs, to mount the horse idiom.

to swell with impor-

tance; d.d. to get* a swelled head böyükləşmək i. bax böyümək

böyüklər i. elders, grown-ups, adults, sen-

iors; ~ə hörmət etmək to respect elders, to have* respect for seniors; ~ üçün in- gilis dili kursu English

courses for adults / for adult learners

böyüklük i. 1. bigness, greatness, grandeur; hugeness, largeness; millətin böyüklüyü the greatness of a

nation; 2. seniority; bö- yüklüyə görə by seniority, by right of seniority; ~ etmək to look (after), to take* care

(of);

böyüklü-kiçikli z. all the young and old, one and all, all together

böyüksüz s. 1. (i.s.) without parents / elders; 2. (i.s.) without supervision; 3 (tərbiyəsiz) ill-bred

böyüksüzlük i. 1. the state of absence of parents; 2. (tərbiyəsizlik) ill-breeding; ~ etmək to behave / to

conduct impudently

böyüktəhər s. rather big / large, biggish böyükyana z. haughtily, arrogantly, super- ciliously; ~ danışmaq to

speak* haughtily

/ arrogantly

böyükyaşlı s. adult, grown-up; ~lar üçün

film adult film

böyümə fi. 1. growth; ~ dövrü period of

growth; 2. fot. enlargement; 3. (optik ci- hazda) magnification; 4. (bitki) vegeta- tion

136

böyütmək

böyümək i. 1. (müx. mənalarda) to grow*; to grow up; Quzu böyüyüb qoyun olur A lamb grows into a sheep;

2. (nəzərdə) to rise*; bir kəsin nəzərində ~ to rise* in smb.’s opinion; 3. (vəzifədə) to advance; 4. (qorxudan,

həyəcandan və s.) dilate [dai`leit]; Dəhşətdən onun gözləri böyüdü His / Her eyes dilated with terror

böyür i. side, flank; binanın ~ü the side / flank of a building; sağ ~ right flank / side; sol ~ left flank / side; ~ü

üstə yatmaq 1) to sleep* on one’s side; 2) məc. to idle one’s time, to be* lazy

böyür-böyürə z. side by side; ~ oturmaq to sit* side by side

böyürdən z. from one side; on one side, at the side; on the flank; ~ baxmaq to look from one side, to take* a

side view; ~ gö- rünüş side view; ~ hücum etmək to attack on the flank; Düşmən bizə sol bö- yürdən hücum

etdi The enemy attacked us on the left flank; ◊ ~ çıxmaq to appear round suddenly, to make* one’s appear-

ance unexpectedly, to show? oneself unex- pectedly

böyürə-böyürə z. bellowing, lowing böyürmək i. (həm müst., həm də məc.) to

bellow; ağrıdan ~ to bellow with pain böyürtdürmək i. bax böyürtmək böyürtkən I. s. blackberry; (meyvə)

black-

berries pl. II. s. blackberry; ~ kolu black-

berry bush

böyürtkənli s. (i.s.) with blackberries; (yer)

(i.s.) with blackberry bush

böyürtkənlik i. blackberry grove / bush böyürtmək i. to cause (d.) to bellow böyürtü i. bellow

böyürüşmək i. to bellow together böyütdürmək f. to ask / to cause smb. to

enlarge (d.); to have* (d.) enlarged; şəkli ~ to enlarge a photo; şəklini ~ (özünü) to have* one’s photo

enlarged; Mən atamın şəklini böyütdürmüşəm I have my father’s photo enlarged

böyütmək i. 1. (uşağı) to bring* up (d.); uşaq ~ to bring* up a child; uşağı vətənə məhəbbət ruhunda ~ to

bring* up a child* to love its country; 2. (ailəni) to

brak

rear (d.); böyük ailə ~ to rear a large / big family; 3. (otağı, şəkli və s.) to enlarge (d.); otağı / şəkli və s. ~ to

enlarge a room / photo, etc.; 4. (optik cihazda) to magnify (d.); 5. (şişirtmək) to magnify (d.); to exaggerate

(d.); məsələni ~ to magnify a question; çətinliyi ~ to exaggerate diffi- culties; 6. (bitki) to grow*; gül, çiçək və

s. ~ to grow roses / flowers, etc.; 7. (vəzifəcə) to advance (d.), to promote (d.); Onu polkovnik rütbəsinə

böyüt- dülər He was promoted colonel / to the rank of colonel; iki dəfə ~ to double (d.); üç dəfə ~ treble (d.);

dörd dəfə ~ to quadruple (d.); beş, altı və s. dəfə ~ to raise fivefold / sixfold (d.), etc.

brak I. i. bax zay I II. s. bax zay II braziliya s. Brazilian, Brazil; ~ futbol ko-

mandası Brazil football team

braziliyalı i. Brazilian

brinza i. brynza (cheese made from sheep

milk)

briqada i. 1. brigade, team; işçi ~sı brigade

/ team of workers; yanğın söndürmə ~sı fire-brigade; 2. hərb. brigade; tank ~sı tank / armoured brigade; 3.

d.y. crew; qatar ~sı train crew

briqadir i. 1. brigade-leader, team-leader; 2. hərb. brigadier

briqadirlik i. the job of brigade-leader brilyant I. i. diamond, brilliant; qara ~ black diamond; saxta ~ false

diamond II. s. dia-

mond; ~ üzük diamond ring

brilyantlı i. (i.s.) with / having diamond britaniya s. British; ~ adaları the British

Isles

britaniyalı I. i. 1. tar. Briton; 2. (kişi)

Englishman*, (qadın) Englishwoman?

II. s. British; ~ qadın British woman* britva i. bax ülgüc

brom I. kim. bromine; (dərman) bromide

II. s. kim. bromide [`brou-]; natri ~ sodi-

um-bromide

bron i. reserved quota; (qatarda və s. sifa-

riş edilmiş yer) reservation; railway war-

rant

bronxial s. tib. bronchial; ~ astma bronchial

asthma [...`5sm7]

bronxit i. tib. bronchitis [-k-]

budamaq

bronxlar i. anat. bronchial tubes; bronchi [-`2kai]

bronlamaq i. to reserve (d.); yer ~ to reserve a seat / a place

bronlanmaq i. to be* reserved bronlatdırmaq i. bax bronlatmaq bronlatmaq i. to ask / to cause smb. to

reserve (d.)

bronlanmış fs. reserved

broşüra i. booklet, pamphlet, brochure brus i. 1. squared beam / timber; 2. id. par-

allel bars pl.

brusellyoz i. tib. brucellosis

brutto i. gross; ~ çəki gross weight

brünet i. (kişi) dark (-haired) man*; (qadın)

brunette, dark (-haired) woman*, (qız)

dark (-haired) girl

bu əv. this (cəm forması: these) ~ kitab this

book; ~ qayda ilə in this way; ~ dəmdə at this time; ~ il this year, the present year; ~ baxımdan from this

viewpoint, from this point of view

bublik i. bagel

bucaq i. 1. corner; ~da (çöldə) at the corner,

(içəridə) in the corner; 2. riyaz. angle; 60 dərəcə ~ altında at an angle of 60 degree; düz ~ altında at right

angles; görmə bucağı fiz. visual angle; 3. (ev) home; ◊ öz bucağı olmaq to have* a home of one’s own

bucaqölçən I. i. tex. gonometer, angle gauge II. s. tex. gonometrical

bucuqaz əv. only this, just this

bud I. i. 1. thigh; hip; 2. (donuz əti) ham,

gammon II. s. femoral; ~ sümuyu thigh-

bone, femur; ~ arteriyası femoral artery budaq I. i. (müx. mənalarda) branch; bough [bau] II. s. qram.

subordinate;

~ cümlə subordinate clause

budaqcıq i. twig, sprig, shoot budaqlanmaq f. to branch, to branch out, to

ramify

budaqlanmış fs. branched; ramified; forked

(of road, etc)

budaqlı s. branchy; branched; ~ buğda

branched wheat

budaqsız s. branchless; (i.s.) without branch budamaq i. 1. to cut* off (d.), to clip (d.),

to trim (d.), 2. (döymək) to thrash (d.), to drub (d.)

137

budanılmaq

budanılmaq i. 1. to be* cut off / clipped; 2. (döyülmək) to be* thrashed / drubbed budanmaq i. 1. (ağac) to

be* cut off /

trimmed; 2. (döyülmək) to be* thrashed /

drubbed

budarlamaq i. d.d. to drub (d.), to beat (d.),

to spank (d.), to give* a spank (d.); (qamçı ilə) to give* a whipping; (çubuqla) to switch (d.)

budarlanmaq i. to be* drubbed / beaten, to be* spanked; (qamçı ilə) to be* whipped; (çubuqla) to be*

switch

budarlatmaq i. to ask / to cause smb. to drub (d.) / to beat (d.) / to spank (d.); to give* a spank (d.); (qamçı

ilə) to ask / to cause smb. to whip (d.); (çubuqla) to ask / to cause smb. to switch (d.)

budatmaq i. bax budatdırmaq budatdırmaq i. 1. to make* smb. cut off (d.),

to ask / to cause. smb. to trim (d.); 2. bax

döydürmək

budda i. Buddha

buddist i. Buddhist

buddizm i. Buddhism

budka i. box, hut, stall, booth; gözətçi ~sı

sentry-box; dəmir yol ~sı trackman’s hut; telefon ~sı telephone box, publi? call-box; amer. telephone booth

budkaçı i. 1. shop-keeper; 2. policeman* on duty

bufet i. 1. (qab şkafı) sideboard; 2. (yemək yeri) refreshment room, buffet [`bufei]; canteen

bufetçi i. (kişi) barman; (qadın) barmaid; amer. bartender

bugün z. today; Bugün mənim adgünüm- dür Today is my birthday

bugünkü s. 1. today’s; ~ qəzet today’s news- paper; ◊ Bu bugünkü işi sabaha qoyma at. söz. Never put off till

tomorrow what you can do today; 2. present; ~ vaxtda at the present time, nowadays; ~ adamlar / insanlar

present-day people, people of today

bugün-sabah z. soon; in a day or two, one of these days

buğ I. i. 1. steam; 2. (ağızdan çıxan) exha- lation; ~a vermək to steam (d.); Atdan buğ çıxır The horse is

steaming II. s.

138

buxalterlik

steam; ~ çəni steam-boiler; ~ mühərriki

steam-engine

buğa i. bull [bul], ox; ◊ ~ kimi güclü as

strong as an ox; ~nın buynuzundan ya-

pışmaq to take* the bull by the horns idiom. buğaca i. bull-calf

buğalanmaq f. buğalaşmaq

buğalaşmaq i. to grow* into a bull, to

become* a bull

buğda I. i. wheat; yazlıq ~ spring wheat;

payızlıq ~ winter wheat II. s. wheat; wheaten; ~ çörəyi white bread, wheaten loaf; ~unu wheat flour

buğdabiti i. weevil

buğdayı s. qarayağız

buğxana i. 1. sweating-room (in bath houses);

2. tex. steam-shop

buğlandırılmaq i. to be* evaporated

/ steamed

buğlandırmaq i. to evaporate (d.); to exhale

(d.); to steam (d.)

buğlanma fi. evaporation, exhalation buğlanmaq f. 1. to evaporate, to steam, to

turn into a vapour, to vaporize [ve9-];

2. (qeyb olmaq) to vanish, to disappear buğlatmaq f. bax buğlandırmaq

buğum i. 1. anat. articulation, joint; 2. bot.

churn-staff

buğumayaqlılar i. zool. arthrohoda buğum-buğum z.: ~ doğramaq to cut* by

joints; ~ olmaq d.d. to become* very fat buğumlanmaq i. to be* articulated, to be*

divided, to be* divided into parts buğumlu s. zool. articulated, segmented buğumsuz s. jointless; (i.s.)

without articu-

lation

buğumsuzuq i. the state of being jointless buğurlanmaq f. buğurlaşmaq buğurlaşmaq f. to become* / to

grow*

healthy and strong

buxaq i. chin; ◊ ~ salmaq / sallamaq to grow*

chin; to become* stout / fat buxaqlanmaq f. to grow* chin; to become*

fat / stout

buxalter i. book-keeper, accountant; baş

~ accountant general, chief accountant buxalterlik I. i. the profesion of book-keeper / accountant II. s.: ~

kursu book-keeper /

accountant training course

buxalterliya

buxalterliya I. i. accounts department; (kiçik müəssisələrdə) counting-house II. s. book-keeping (attr.),

account (attr.); ~ kitabı account book

buxar I. i. steam; evaporation; (zəhərli) miasma; (nəfəs) exhalation; ~da bişirmək to steam (d.) II. s. steam; ~

qazanı steam- boiler; ~ mühərriki steam engine; ~ də- yirmanı steam mill; ~ qızdırıcısı steam- heating

buxarxana i. 1. (hamamda) sweating-room, vapour bath; 2. tex. steam-shop

buxarı i. fire-place

buxarladıcı i. tex. (qurğu) evaporator,

vapor izer

buxarlamaq f. to steam (d.), to evaporate (d.) buxarlandırıcı i. evaporator buxarlandırmaq f. to evaporate

(d.), to

exhale (d.), to evaporize (d.), to cause (d.)

to turn into vapour / steam

buxarlanma fi. evaporation; exhalation buxarlanmaq f. 1. to evaporate, to exhale,

to turn into a vapour, to vaporize; 2. (yox

olmaq) to disappear, to vanish into thin air buxarlayıcı i. bax buxarladıcı buxarpaylayan i. tex steam

distributor buxov i. fetters pl. shackle; ◊ məhəbbət ~u

the shackle of love; ~ vurmaq bax bu-

xovlamaq

buxovlamaq f. to fetter (d.), to shackle (d.);

to put* shackle on

buxovlanmaq f. to be* fettered / shackled buxovlanmış fs. fettered, shackled; məsu-

liyyətlə ~ məc. fettered by responsibility buxovlatdırmaq f. buxovlatmaq buxovlatmaq f. to ask smb. to

fetter (d.) / to

shackle (d.); to cause smb. to fetter (d.) /

to shackle (d.)

buxovlu s. fettered, shackled; (i.s.) with fet-

ters (on)

buxovsuz s. fetterless; free

buxta i. bay (in coast)

buket i. bouquet [bu`ke9], bunch of flowers bukinist I. i. second-hand bookseller II. s.:

~ mağazası second-hand bookshop; ~ ki -

tablar rare books

buklet i. booklet, (fold out) leaflet

buksir i. 1. (gəmidə) tug, tugboat, towboat;

2. (maşın və s.) tow (ing) line; tow (ing)

bulaşdırılmaq

-rope; məc. towage; ~ götürmək to take*

(d.) in tow

buqələmun I. i. zool. (həm də məc.)

chameleon [`k7-] II. s. hameleonic,

chameleon-like

buqələmunluq i. the state or quality of being

chameleon

bulaq I. i. spring; mineral su bulağı miner-

al spring; ~ kimi qaynamaq to boil / to dubble over II. s. spring; ~ suyu spring water; ~ şırıltısı spring murmur

bulama i. (yeni doğmuş heyvan südü) colostrum; beestings pl.

bulamaq f. I. 1. to stir (d.); to shake* (d.); südü qaşıqla ~ to stir the milk with a spoon; başını ~ to shake*

one’s head; 2. (quyruq) to wag; İt quyruğunu buladı The dog wagged its tail II. (çirkləndir- mək) to dirty (d.);

to stain (d.); (hisə) to smut (d.); Əllərini bulama Don’t dirty your hands

bulandırılmaq f. to be* stirred up / disturbed, to become* / to grow* turbid

bulandırmaq f. (mayeni) to stir up (d.), to muddy (d.); suyu ~ to stir up / to muddy water; məc. to stir up

trouble; ürəyini ~ to make* smb. feel sick

bulanıq s. turbid, lacklustre, muddy, trou- bled, nebulous; ~ çay turbid river; ~ maye a nebulous liquid; ~ su

turbid / troubled water; ◊ ~ suda balıq tutmaq to fish in troubled waters

bulanıqlaşmaq f. to grow* turbid / muddy, to become* turbid / muddy

bulanıqlıq i. turbidity, turbidness, muddiness bulanmaq I. f. 1. (maye) to become* / to grow* turbid; 2.

(ürəyi) to feel* sick; Onun ürəyi bulanır He / She feels sick; 3. (hava) to get* dull / cloudy; Hava bu- lanır The

weather is getting dull / cloudy II. f. (çirkə batmaq) to get* dirty, to make* oneself dirty, to soil oneself; O

bü- tün rəngə bulanıb He has got paint all over himself / herself; əli qana ~ məc. to dip one’s hands in blood;

to kill smb.;

qanına ~ to be* covered with own blood bulantı i. 1. (ürək bulantısı) nausea, sick-

ness; 2. dregs pl.

bulaşdırılmaq f. to be* dirtied / soiled;

(yağa) to be* oiled; (mürəkkəbdə) to 139

bulaşdırmaq

be* covered with ink; (palçığa) to be*

muddied

bulaşdırmaq f. to make* dirty (d.), to dirty

(d.), to soil (d.); (yağa) to oil (d.); (pal-

çığa) to muddy (d.)

bulaşıq s. dirty; ~ əllər dirty hands; ~ boş-

qablar dirty plates

bulaşıqlı s. bax bulaşıq

bulaşıqlıq i. the state of being dirty bulaşmaq f. 1. (çirklənmək) to become*

dirty / soil; to make* oneself dirty, to soil oneself; 2. (hava) to get* dull / gloomy; Hava bulaşır The weather

is getting dull / gloomy

buldoq i. (it cinsi) bulldog

buldozer i. bulldozer

buldozerçi i. bulldozer operator buldozerçilik i. the profession of a bulldozer

operator

bulka I. i. (small) loaf, roll; yağlı, şirin

~ buns II. s.: ~ məmulatları rolls and buns bulkaçı i. baker

bulkabişirən i. bax bulkaçı

bulkasatan i. roll-seller

bulmaq f. bax tapmaq

bulud I. i. cloud; qara ~ black cloud; yağış

~u rainclouds; elm. nimbi; ~a bürünmək to be* overcast; ~la örtülmək to be* cov- ered with clouds II. i.

(qab) dish

buludlanmaq f. bax buludlaşmaq buludlaşmaq f. to become* cloudy, to be* covered with clouds, to be*

clouded; Hava buludlaşır The weather is getting cloudy buludlu s. cloudy, hazy; nebulose; ~ gün a

cloudy day; ~ səma a cloudy / hazy sky buludluq i. cloudiness, haziness; nebulosity buludluluq i. bax

buludluq

buludsuz s. cloudless, clear; məc. unclouded;

məc. serene; ~ səma a cloudless / clear sky buludsuzluq i. cloudlessness, clearness;

məc. serenity

bulunmaq f. bax tapılmaq; çıxışda ~ to

take* the floor

bulvar I. i. boulevard [`bu:lva:d] II. s.:~ ro-

manı trashy / cheap novel; ~ ədəbiyyatı

trashy / cheap literature

bulyon i. broth, clear soup; ət ~u beef tea;

toyuq ~u chicken broth bumajnik i. wallet, pocket-book

140

buraxılış

bumbuz s. icy, ice-cold, very cold, glacial; ~ hava glacial weather; Əllərim bum- buzdur My hands are icy

bumeranq i. boomerang; ~ kimi as a boomerang, like a boomerang

bunca z.: so; ~ az (s. bilm. isimlərlə) so little; (s. bil. isimlərlə) so few; ~ çox (s. bilm. isimlərlə) so much (s. bil.

isimlərlə) so, so many; ~ vacib məsələ so important a question

bunker i. 1. bunker; 2. (yeraltı sığınacaq) underground shelter

bunsuz z. without this / that / it

bunt i. riot, rebellion; ~ qaldırmaq / salmaq

to rebel, to riot

buntçu i. rebel

buntçuluq i. rebelliousness; sediton

bura z. here; Bura gəl Come here; Bura

bax Look here; (yol göstərərkən) Come

this way! This way, please!

burada z. here

buradaca z. just here, on the spot; there and

then; (vaxt haq.) here, now; Buradaca

gözlə Wait just here

buradakı s. of this place, (i.s.) here; ~ sa-

kinlər residents of this place, those who

live in this part; ~ adamlar the people here buradan z. from here, from this place; məc. hence; ~ xeyli uzaq

far (away) from here,

a long way off / away; Buradan görünür

ki... Hence it appears

burağan i. hurricane, whirlwind [-wind],

whirlpool; (səhrada) sandstorm; (dənizdə) waterspout [-spaut]; (həm də məc.) vortex; qar ~ı snowstorm,

blizzard; ◊ hadisələrin ~ında in the vortex of events

buralı s.: (i.s.) of this place, here; ~ adam- lar people of this place; Mən buralıyam I live here, I am a native

here

bura-ora z. bax ora-bura

buraxdırılmaq f. to be* released, to be* set

free; (həbsdən) to be* discharged (by

smb.)

buraxdırmaq f. to ask smb. to free (d.) / to

release (d.) / to set (d.) free; to make* smb. free (d.) / release (d.); / (həbsdən) dis- charge (d.), / set free

(d.); dustağı ~ to ask / to cause smb. to discharge a prisoner

buraxılış I. i. 1. (pul və s.) issue; 2. (məh- sul) output; 3. (tələbə) graduation; istiq-

buraxılmaq

raz ~ı issue of a loan; 4. (eyni vaxtda qurtarmış tələbələr) graduates pl.; (eyni vaxtda qurtarmış şagirdlər)

school- leavers pl.; 5. (bir yerə) admission; Buraxılış biletlədir Admission is by tick- ets; 6. (qəzet və s.)

edition; qəzetin ax- şam ~ı evening edition of the newspaper II. s. final; ~ imtahanı (məktəbdə) school-

leaving examinations; (ali mək- təbdə) finals, final examinations; ~ sinfi leavers’ class, graduation-class; ~ işi

grad- uation work

buraxılmaq f. 1. to be* freed / released / set free; (həbsdən) to be* discharged; 2. (ica- zə verilmək) to be*

allowed / permitted; 3. (bir yerə) to be* admitted (to); 4. (söz və s.) to be* omitted; Bir hərf buraxılıb A

letter has been omitted

buraxmaq f. 1. to let* (d.), to set* free (d.); 2. (icazə vermək) to permit (d.), to allow (d.); 3. (dustağı) to

discharge (d.); uşağı oynamağa ~ to permit the child to go to play, to let the child go to play; azadlığa ~ to

set* free; (quşu) to let* out (d.); bir kəsi məzuniyyətə ~ to let* smb. go on leave, to give* smb. leave (of

absence); 4. (içəri buraxmaq) to let* in (d.) Onu içəri buraxın Let him in; 5. (suyu, qazı və s.) to turn on (d.);

fəvvarəni ~ to set* the fountain playing; kök ~ (bitki, həm də məc.) to take* root; peyk ~ to launch a sputnik;

satışa ~ to put* up for sale (d.); söz / şayiə ~ to spread a rumour; atın ba- şını ~ to give* a horse its head;

başlı-ba- şına ~ to neglect (d.), to let* matters drift, to let* matters take care of themselves

buraz i. rope; steel rope / cable; wire rope; ~ üstündə gəzmək to walk the tight-rope burcuxmaq f. to fidget,

to move restlessly,

to toss and to turn

burcutmaq f. 1. to sway; to sway one’s but-

tocks while walking; to go* swaying; 2. (vəziyyətdən çıxmağa çalışmaq) d.d. to try to find a way out

burdurmaq f. 1. to ask / to cause smb. to twirl (d.), to ask / to cause smb. to twist (d.); 2. (saçı) to ask / to

cause smb. to curl (d.); 3. (axtalatmaq) to ask / to cause smb. to castrate (d.); (heyvanı) to ask / to cause s.o.

to geld (d.)

burnudik

burğu I. i. borer, drill, perforator; tex. brace, (böyük) auger [`6:g7] II. tib. bax sancı burğulamaq f. to bore

(d.); to drill (d.), to

perforate (d.)

burğulanmaq f. to be* bored / drilled / per-

forated

burğulatdırmaq f. bax burğulatmaq burğulatmaq f. to ask smb. to bore (d.) / to drill (d.) / to perforate (d.),

to cause smb. to bore (d.) / to drill (d.) / to perforate (d.) burxuq s. sprained; ~ torpaq a sprained

ankle

burxudulmaq f. to be* sprained / slipped burxulmaq f. to sprain; to slip; Onun ayağı

burxuldu His / Her foot slipped burxutmaq f. to sprain (d.); to slip (d.); O, topuğunu burxudub He / She has

sprained his / her ankle

burjua I. i. bourgeois [`bu7=wa:] II. s. bour-

geois [`bu7=wa:]; ~ cəmiyyəti bourgeois

society

burjua-demokratiks. bourgeois-democrat-

ic; ~ inqilabı bourgeois-democratic revo-

lution

burjualaşmaq f. to become* bourgeois burjuaziya i. bourgeoisie [,bu7=wa:`zi:] iri

~ upper bourgeoisie; inhasarçı ~ monop- oly bourgeoisie; xırda ~ petty bour- geoisie

burma I. fi. 1. twiring, twisting; winding round; bir kəsin qollarını arxasına ~ twisting smb.’s arms behind his

back; 2. castration; bayt. gelding [gel-] II. s. 1. spiral, helical; pilləkən a spiral stair- case; 2. twisted pilləkən

burmabığ s. bax bığıburma

burmabığı s. bax bığıburma burma-burma s. bax buruq-buruq burmaq f. 1. to twirl (d.), to twist (d.); to

wind* round (d.); bir kəsin qolunu ~ to twist smb.’s arms; bığını ~ to turn up the ends of one’s moustache; 2.

(vinti) to screw up (d.); 3. tib. to have* a stomach- ache; 4. bax axtalamaq

burmatel s. curly-headed; ~ oğlan a curly headed boy / fellow

burmatelli s. bax burmatel

burnudik s. 1. turned-up-nose; 2. məc. inso-

lent, arrogant, presumptuous; haughty

141

burnudiklik

burnudiklik i. 1. the quality of having a turned-up nose; 2. məc. haudhtiness, arro- gance, insolence

burnuəyri s. bax əyriburun

burnuuzun s. bax uzunburun

burnuyastı s. bax yastıburun burnuyastılıq i. the quality of having a snub-

nose

burnuyekə s. big-nosed

burnuyekəlik i. the quality of having a big

nose

burnuyelli s. məc. arrogant, insolent, pre-

sumptuous

burnuyellilik i. məc. arrogance, insolence,

haughtiness

buruq I. i. well; neft buruğu oil well II. s.

1. boring, bore; ~ ustası boring / drilling technician; ~ quyusu bore, bore-hole, bore-well; 2. curly, curled; ~

saç curled hair; 3. (axta) castrated, emasculated; (heyvan) gelded [gel-]; ~ at gelded horse

buruq-buruq s. 1. (saç) curled, curling; ~ saç curled hair; 2. spiral

buruqçu I. i. borer, driller, drill operator II. i. a man who castrates (d.) / emascu- lates (d.) / gelds (d.)

buruqçuluq i. the profession of a borer / driller

buruqqazan i. bax buruqçu

buruqsaç s. curly haired, curly-headed;

~ uşaq curly headed child

buruqsaçlı s. bax buruqsaç

burulğan i. 1. whirlpool, eddy; toz ~ı a dust

whirl, an eddy of dust; 2. məc. vertex,

whirl; qar ~ı snowstorm, blizzard burulğanlı s. fiz. vertical; ~ hərəkət verti-

cal movement

burulğanlıq i. whirlpool

burulma fi. 1. toxuc. twisting, spinning;

2. tex. torsion

burulmaq f. 1. (ip, sap və s.) to spin;

2. (dönmək) to turn; 3. (toz, qar, və s.) to whirl; to become* twisted; 4. (axtalan- maq) to be* castrated /

emasculated; (hey- van) to be* gelded

burulmuş fi. bax buruq II (2-ci və 3-cü mənalarda)

burulu s. bax buruq (2-ci və 3-cü məna- larda)

142

buruntaqlatdırmaq

burumlanmaq f. swirl; curl; wreath; Toz burumlanır The dust is swirling; Tüstü burumlandı The smoke

wreathed

burun I. i. 1. nose; burnunda danışmaq to speak* with a twang; burnunu bir yerə / işə soxmaq to poke / to

thrust* one’s nose into smth., to pry into smth.; burnunu bir kəsin işinə soxmaq d.d. to poke one’s nose into

other people’s affairs, to meddle with other people’s affairs; ◊ burnundan uzağı görməmək not to see an

inch before one’s nose; burnunu yuxarı tutmaq to cock one’s nose, to put* on airs; ◊ bur- nunu sallamaq to

be* crestfallen / disap- pointed / low in spirits; ◊ burnunun ucunda under smb.’s nose, at hand, in front of

nose; burnunun altında mızıl- damaq to mutter under / below one’s breath; ◊ burnunu ovuşdurmaq (cəza

vermək) to rub smb’s nose in (the dirt), to punish (d.); 2. coğ. cape; Ümid burnu the Cape of Good Hope II. s.

nasal; ~ samiti dilç. nasal consonant; ~ sümüyü nasal bone; ~ boşluğu nasal cavity; ~ dəsmalı (pock et)

handkerchief; ~ deşikləri the nostrils

burunaltı z.: ~ danışmaq to speak* in a low voice, to mutter under one’s breath, to speak* indistinctly

burun-buruna z. nose to nose; ~ dayanmaq to stand* nose to nose

burunlamaq f. 1. to nose (d.); 2. məc. to cavil (d.), to find* fault (with) (d.); to force out (d.)

burunlanmaq f. 1. to be* nosed; 2. məc. to be* forced out

burunlaşmaq f. to nose each other / one another

burunovması i.: ~ vermək to give* a scolding

burunotu i. snuff, sneezing grass / herb burunsuz s. noseless; (i.s.) without a nose burunsuzluq i. the state of

being noseless buruntaq i. muzzle; ~ keçirtmək to muzzle

(d.), to put* a muzzle (on) buruntaqlamaq f. to muzzle (d.), to put* a

muzzle (on)

buruntaqlanmaq f. to be* muzzled buruntaqlatdırmaq f. bax buruntaqlatmaq

buruntaqlatmaq

buruntaqlatmaq f. to ask / cause smb. to muzzle (d.)

buryat I. i. Buryat II. s. Buryat; ~ dili Buryat, the Buryat language

buryatca z. Buryat; ~ danışmaq to speak* Buryat, to speak* the Buryat language; ~ yazmaq to write* (in)

Buryat

busə i. bax öpüş

buşlat i. pea-jacket

buşmen i. Bushman* (pl. -men)

buta i.1. bax qönçə; 2. almond-shaped pat-

tern (on fabrics)

butafor I. i. teatr. property man* II. s. teatr.

butafor; məc. sham, fake, phoney butaforiya i. teatr. stage-properties pl.; d.d. props; (vitrinlərdə) dummies

pl. (in the shop windows); məc. sham, window- dressing, mere show; Bunlar butaforu- yadan başqa bir şey

deyil It’s nothing

but window dressing, it’s all show

butalı s. (i.s.) with almond-shaped patterns; ~ parça a fabric with almond-shaped pat-

terns

butan i. kim butane

buterbrod i. bread and butter, open sand-

wich

butulka I. i. bottle II. s.: ~ rəngi bottle-green buynuz i. horn; (maralda) antler; ◊ öküzü

~undan tutmaq to take* the bull by the

horns

buynuzcuq i. 1. small horn, hornlet;

2. (ayaqqabı geymək üçün) shoe-horn buynuzabənzər s. horn-shaped, hornlike buynuzabənzərlik i. the state

of being

born-shaped / hornlike

buynuzaoxşar s. bax buynuzabənzər buynuzaoxşarlıq i. bax buynuza-bənzər buynuzlamaq f. 1. to butt (d.), to

kick by

horns, to give* a butt; 2. (buynuzdan ya- pışmaq) to take* a grip on the animal’s horns

buynuzlanmaq f. 1. to be* butted; 2. to be* gripped by the horns

buynuzlaşmaq f. to butt each other, to horn each other

buynuzlu s. horned; ~ heyvan (horned) cattle; ~ inək horned cow; iri ~ heyvan cattle, neat cattle; xırda ~

heyvan small cattle; sheep and goats

buzlamaq

buynuzluluq i. the state of having horns buynuzsuz s. hornless; ~ heyvan pollard;

~ inək hornless cow, poll-cow buynuzsuzluq i. hornlessness buynuzşəkilli s. horn-shaped buynuzşəkillilik i.

the state of being horn

shaped

buynuzvarı s. horn-shaped; elm. corniculate buynuzvarılıq i. bax buynuzşəkillilik buyruq i. command, order

buyruqçu i. 1. master of ceremonies, man-

ager; 2. servant

buyurmaq f. 1. to order, to command; 2. to

ask smb. to do smth. Buyurun! Please! buyurtdurmaq f. to make* smb. order / ask

smth.

buyuruq i. bax buyruq

buyurucu i. bax buyruqçu

buyurulmaq f. to be* sent / asked, to be*

ordered (to do smth.)

buz I. i. ice; ~ bağlamaq to ice up, to be*

covered with ice; ~a dönmək to become* iced, to turn into ice; (soyumaq) to get* cold, to cool (down); ~

kimi soyuq ice- cold; chilling; Əllərim buz kimidir My hands are icy II. s. icy; ◊ ~ döyüşü Battle on the ice; ◊ ~

baltası (böyüklər haq.) robust / brawny fellow; (uşaq) sturdy child*

buzçu i. bax buzsatan

buzdağı i. iceberg; (sürüşmək üçün) ice-run buzək i. yeast; ~lə qatılmış xəmir yeast

dough [...dou]

buzxana i. 1. ice-house, ice-safe; 2. ice-box,

refrigerator

buzxanaçı i. a man* working in the ice-

house

buzkəsən i. 1. ice-cutter; 2. id. (alət) ice-axe buzqıran I. i. ice-breaker II. s.: ~ gəmi ice-

breaker, ice-boat; ~ donanma ice-breaker

fleet

buzlaq I. i. geol. glacier [`gl5sj7] II. s. geol.

glacial; ~ dövrü glacial epoch / period,

iceage

buzlama fi. being covered with ice, icing up buzlamaq f. 1. to freeze; 2. (buzla örtül-

mək) to be* covered with ice, to ice up; 3. (üşümək) to become* numb with cold; to be* icy; Əllərim

buzlayıb My hands are icy

143

buzlandırmaq

buzlandırmaq f. to ice up (d.), to cover with ice(d.); to freeze (d.)

buzlanmaq f. to ice over, to become* cov- ered with ice, to ice up

buzlanmış fs. ice-covered, ice-coated buzlaşmaq f. bax buzlanmaq

buzlu s. icy; (i.s.) covered with ice; ~ yollar

icy roads; ~ su water with ice; şimal

~ okeanı the Arctic Ocean

buzluq i. 1. (ərzaq saxlamaq üçün yer)

ice-house; (soyuducu) ice-box; 2. (sahə)

place covered with ice, ice field buzluluq i. iciness

buzov I. i. calf; ~ otarmaq to graze / to pas-

ture a calf (calves) II. s. calf; ~ damı calf-

house, calf-shed; ~ əti veal buzovabaxan i. calfherd; herdsman* buzovlamaq f. to calve

buzovlatmaq f. to cause to calve (d.) buzovlu s. (i.s.) with a calf, (i.s.) having

a calf

buzovluq i. 1. uterus of the cow; 2. calf-

house, calfshed

buzovotaran i. calf-herd

buzsatan i. one who sells ice; amer. iceman* büdcə I. i. mal. budget; ~də nəzərdə tut-

maq to budget for; ~nin gəlir hissəsi rev- enue; ~nin xərclənən hissəsi expendi- ture; cari il üçün ~nin yerinə

yetirilməsi financial results for the year II. s. budget- ary; budget; ~ ili budget / fiscal year

büdrək s. stumbling

büdrəmə fi. 1. stumbling; 2. məc. deviation

from the truth / the right way

büdrəmək f. 1. to stumble; 2. məc. to take*

a false step, to make* a mistake, to get*

off the point

büdrəyə-büdrəyə z.: ~ getmək to stumble

/ to stagger along

bükdərilmək f. 1. (ip, sap və s.) to be*

twisted; 2. (papiros) to be* rolled bükdərmək f. 1. (ipi, sapı və s.) to twist

(d.); 2. to roll (d.)

bükdərtdirmək f. bax bükdərtmək bükdərtmək f. (ipi, sapı və s.) to ask / to

cause smb. to twist (d.); to ask / to cause

s.o. to roll (d)

bükdürmək f. to ask / to cause smb. to put*

/ to lay* together (d.); to ask / to cause smb. to fold up (d.) to wrap (d.); qəzeti

144

bülleten

~ to ask / to cause smb. to fold up a news-

paper

bükdürtmək f. bax bükdürmək bükələmək f. 1. to roll up (d.); xəlçəni ~ to roll up the carpet; papiros ~ to roll

a cig- arette; 2. to wrap (d., in, up); uşağı şala

~ to wrap a child in a shawl bükələnmək f. 1. to be* rolled up; 2. to

wrap in

bükmək f. 1. to wrap up (d. in), to muffle up

(d. in); (yorqana) to blanket (d.); 2. to put* / to lay* together (d.); to fold up (d.); ikiqat ~ to fold in two (d.);

qəzeti ~ to fold up a newspaper; özünü ~ to cover / to wrap / to muffle oneself; 3. tipoqr. to fold (d.)

büküb-bükələmək f. 1. to roll up (d.) care- lessly hastily; 2. to wrap in (d.) carelessly / negligently

bükücü s. folding; ~ maşın folding machine bükük s. bent, folded up

büküklük the state or quality of being fold-

ed up

bükülmək f. to be* folded up / wrapped up;

beli ~ to stoop

bükülməz s. 1. (həm müs., həm də məc.)

unbending, inflexible; 2. bax məğlub-

edilməz

bükülü s. folded (up), wrapped (up) büküm i. fold; bundle

büküş i. crease; fold, pleat; şalvar ~üyü

trouser crease; Sizin paltarınızda büküş

var You’ve got a crease in your dress büküşdürmək f. 1. to rumple (d.), to crum- ple (d.); paltarını ~ to

rumple / to crum- ple one’s clothes; 2. to wrap up quickly

/ hastily

büküşlü s. folded; wrinkled

büküşmək f. to crumple; to be* crumpled;

to rumple; Bu parça tez büküşür This

cloth crumples easily

bülbül I. i. zool. nightingale; ~ kimi oxu-

maq to sing like / as a nightingale II. s.

nightingale’s; ~ yuvası nightingale’s nest bülbülsayağı z. like / as a nightingale bülənd z. high, high up; ərşə ~

olmaq to

rise* up to the sky / heaven

bülleten i. 1. (qısa, rəsmi məlumat) bul-

letin; sağlamlıq haqqında ~ medical bul- letin; seçki ~i ballot-paper; 2. (qurultayın

büllur

və s. hesabatı) report; 3. d.d. (həkim ka- ğızı) sick-leave certificate; ~ də olmaq to be* on sick-leave; O,

bülletendədir He / She is on sick-leave

büllur I. i. crystal, cut glass; ~ kimi təmiz as clear as crystal II. s. crystal, cut glass; ~ qab cut glass ware; ~ vaza

crystal vase

büllurlaşdırmaq f. to make* (d.) transpar- ent as crystal

büllurlaşmaq f. to become* as transparent as crystal

büllurluq i. the state or quality of being transparent

bülöv i. whetstone, grindstone; knife-sharp- ener

bülövçü i. grinder; (bıçaq iniləyən) knife- grinder

bülövxana i. grinding shop

bülövləmək f. to whet (d.), to sharpen (d.) bülövlənmək f. 1. to be* whetted / sharpened;

2. to be* polished; 3. məc. to become*

boldfaced / barefaced

bülövlətdirmək f. bax bülövlətmək bülövlətmək f. to cause smb. to whet (d.) / to sharpen (d.); to ask smb. to

whet (d.) / to sharpen (d.); to have (d.) whetted /

sharpened

bünövrə i. (həm müs. həm də məc.) foun-

dation, groundwork; base [-s]; ~ tikmək to build* the foundations; ~ qoymaq to lay* the foundation; şəhərin

~si the foun- dation of the city

bünövrədən z. primordially, from the start; always

bünövrəli I. s. 1. well-grounded, well- founded; 2. thorough, solid; ~ öyrənmə / tədqiqat thorough study; 3.

(möhkəm) durable, firm II. z. thoroughly; ~ öyrən- mək to study thoroughly

bünövrəlilik i. 1. fundamental nature / char- acter; 2. durability, firmness, solidity

bünövrəsiz s. 1. groundless, unfounded; 2. not solid / durable

bünövrəsizlik i. 1. groundlessness; 2. lack of strength / solidity

bürc i. 1. tower; 2. astr. constellation; ◊ Böyük Ayı ~ü the Great Bear; ◊ Kiçik Ayı ~ ü the Little Bear

bürümək

bürkü i. stuffy heat, stuffiness, closeness [-s-]; Necə də bürküdür! How stuffy! bürküləmək f. to get* / to

become* stuffy;

Bürküləyir It’s getting stuffy; It’s stuffy

/ close

bürkülənmək f. 1. bax bürküləmək; 2. to

feel* uneasy from heat / stuffiness

bürküləşmək f. bax bürküləmək bürkülük i. stuffiness, sultriness

bürmə i. bush, bushwood, thicket bürməlik i. bushy place / area, place over-

grown with bush / thicket

bürmələmək f. 1. to turn up (d.), to fold up

(d.); 2. to crumple (d.)

bürmələnmək f. 1. to be* turned up / fold-

ed up; 2. to be* crumpled up

büro i. bureau; office; məlumat ~su infor-

mation bureau, inquiry office

bürokrat i. bureaucrat, red-tapist; pedant bürokratcasına f. as bureaucrat, like a bureau-

crat; pedantically

bürokratik s. bureaucratic; ~ dövlət bureau-

cratic government

bürokratiya i. bureaucracy

bürokratizm i. bureaucratism bürokratlaşdırmaq f. to make* bureaucrat-

ic (d.)

bürokratlaşma fi. becoming bureaucratic bürokratlaşmaq f. to become* bureaucrat /

bureaucratic

bürokratlıq i. bax bürokratizm

büruzə: ~ vermək to show* (d.), to display (d.), to manifest (d.); cəsarətini ~ vermək to show* / to display

one’s courage; nara- zılığını ~ vermək to show* / to manifest

one’s displeasure

bürümə fi. wrapping, muffling; (üzünü)

covering; (yorğanla) blankiting bürümək f. 1. to wrap up (d. in), to muffle up (d. in); uşağı şalla ~ to wrap a

child in a shawl, boğazını ~ to muffle one’s throat; özünü ~ to wrap oneself (up); şərfi boy- nuna ~ to wrap a

scarf round one’s neck; 2. to cover (up); üzünü ~ to cover one’s face; 3. to surround (d.), to gather round

(d.); Ağaclar evi bürüyür The trees surround the house; 4. to envelop (d.), to shroud (d.); Evi alov bürüdü The

house was enveloped in flames; Dağları duman bürüdü The

145

bürünc

mountains were shrouded / enveloped in

mist; 5. (yorqanla) to blanket (d.) bürünc I. i. bronze II. s. bronze; ~ medal

bronze medal; ◊ ~ əsri the Bronze Age bürüncək i. anything that is used for cover- ing one’s body / face

(such as a shawl, a

veil, etc.)

bürüncəkli s. (i.s.) muffled up with shawl, etc. bürüncləmək f. to bronze (d.) büründürmək f. to cover up (d.),

to wrap

up (d.); (yorqanla) to blanket up (d.) bürünmək f. 1. to muffle / to wrap oneself up (in); (yorqanla) to blanket

oneself up; 2. to be* covered (in); to become* cov- ered / enveloped (with); Ev alova bürün- dü The house

was covered in flames; 3. to shroud (in), to blanket (with); Dağlar / təpələr dumana büründü The moun-

tains / the hills were shrouded in mist; Çöl qara büründü The field was blan-

keted with snow

bürünüklü s. muffled, covered bürüşdürmək f. 1. to rumple (d.), to crum-

ple (d.), to wrinkle (d.); paltarı ~ to rum- ple / to wrinkle a dress; alnını ~ to wrinkle one’s forehead; Diqqətli

olun, paltarınızı bürüşdürməyin Take care not to crum- ple your dress; 2. (bitkini) to fade, to wither (d.);

Soyuq yarpaqları bürüş- dürdü The cold withered the leaves

bürüşdürülmək f. to be* crumpled / wrin- kled / withered

bürüşdürücü s. bax büzücü

bürüşmək f. 1. to wrinkle, to break into

wrinkles; to get wrinkled; 2. (paltar) to crease, to crumple, to become* creased / crumpled; 3. (bitki) to

fade, to wither; to become* faded / withered; 4. (soyuqdan, istidən) to shrivel, to shrink (with); so- yuqdan

~ to shrink with cold

bürüşmüş fs. wrinkled, puckered; ~ üz wrin- kled face; ~ dəri puckered skin

bürüşük I. i. wrinkle; (parçada) crease II. s. wrinkled; puckered; line; ~ dəri wrinkled / puckered skin

büsat i. luxury, splendour, merriment büsatlı s. 1. festive; ~ axşam festive evening; 2. luxurious, splendid; ~

mehmanxana

luxurious hotel; ~ saray splendid palace 146

büzdüm

büsbütün z. perfectly, completely, utterly, entirely, wholly, stark; ~ razı olmaq to be* perfectly satisfied;

özünü ~ elmə həsr et- mək to devote himself / herself to science completely / entirely; özünü ~ itirmək to

be* wholly / completely at a loss; ~ yo- rulmaq to be* utterly exhausted; ~ kor / çılpaq olmaq to be* stark

blind / naked

büst i. bust

büt i. din. idol

bütxana i. heathen temple

bütöv s. 1. (sınmamış) unbroken, intact,

safe; 2. (bütün) whole, entire; ~ şəhər the whole city; ~ gün whole day, all day long; ~ ölkə / dünya the

entire country / world

bütövlənmək f. to become* complete / per- fect

bütövləşdirilmək f. to be* made whole / complete / perfect

bütövləşdirmək f. to cause to become com- plete (d.) / perfect (d.)

bütövləşmək f. bax bütövlənmək bütövlük i. integrity, completeness; ərazi bütövlüyü territorial integrity;

ölkənin bütövliyinə təminat vermək guarantee

the territorial integrity of a country bütövlükdə z. completely, entirely, as a whole; özünü ~ bir şeyə həsr

etmək to devote oneself entirely / completely to

smth.

bütövlüklə z. bütövlükdə

bütpərəst I. i. idolater [ai-], heathen; ~lər

the heathen II. s. idolatrous [ai-] bütpərəstlik I. i. idolatry [ai-], heathendom, heathenism, heathenry II. s.

idolatrous [ai-] bütün əv. all, the whole of; ~ Baku all Baku, the whole of Baku; ~ gün all day long, the

whole day

bütünləşdirmək f. to cause to become* / to

grow* perfect (d.) / a whole bütünləşmək f. to become* / to get* com-

pleted

bütünlük i. integrity, completeness, entirety bütünlüklə z. completely, entirely, as a

whole; ~ bəyənmək / təsdiq etmək to approve completely / root and branch, from top to bottom / in its

entirety

büzdüm i. anat. coccyges, coccyges [`k6ksiks]

büzmə

büzmə i. (paltarda) gathers pl., frill; (enli) flounce

büzmək f. to wrinkle (d.), to frill (d.); (par- çanı) to goffer (d.); paltarı ~ to frill dress; ağzını ~ to twist one’s

mouth; to make* a wry face; dodağını ~ to purse / to curl one’s lips

büzmələmək f. to gather (d.), to make* gathers pl.; (parçanı) to goffer (d.)

büzmələnmək f. to be* gathered; (parça) to be* goffered

büzməli s. gathered, frilly; ~ paltar a frilly dress; (parça) goffered; (dəmir, kağız) corrugated; ~ yaxalıq

goffered collar; ~ dəmir corrugated iron

büzücü s. tart, astringent; ağız ~ alma tart apple; ~ maddə astringent, astringent sub- stance

büzük s. wrinkled, puckered; (parçada, ka- ğızda və s.) cockle; crooked

büzüklük i. the state of being wrinkled / puckered

büzüşüklük büzükmək f. 1. bax büzüşmək; 2. (soyuq-

dan və s.) to shrink*; soyuqdan ~ to

shrink* with cold

büzülmək f. 1. to shrink up, to gather up;

2. (ağrıdan və s.) to writhe [rai1]; əzab - dan ~ to writhe in agony; 3. (parça, kağız və s.) to shrink, to cockle

büzüşdürmək f. to rumple (d.), to crumple (d.); paltarı ~ to rumple a dress

büzüşdürücü s. bax büzücü büzüşdürücülük i. astrigency, acerbity,

tartness

büzüşdürülmək f. to be* rumpled / crum-

bled, to get* rumpled / crumpled büzüşmə fi. shrinking up, coccking; (ağrıdan)

writhing

büzüşmək f. 1. to shrink; 2. (ağrıdan) to

writhe [rai1]; (yatarkən) to nestle down büzüşük s. 1. wrinkled, puckered; crumpled;

2. shrunk

büzüşüklük i. 1. the state of being wrinkled

/ crumpled; 2. the state of being shrunk

147

calal

cağlanmaq f. to be* paled, to be* fenced in, to be* enclosed with paling

cahan i. world; universe; bütün ~da in the wide world, throughout the world, all over the world, all the

world over, in the whole world

cahangir i. (istilaçı) subjugator; conqueror cahanşümul s. world, world-wide; univer- sal; ~ əhəmiyyət

universal importance; bu kəşfin ~ əhəmiyyəti the world impor- tance of this invention; ~ şöhrət world-

wide fame

cah-calal i. luxury; (təmtəraq) splendour,

magnificence

cah-calallı s. luxurious, sumptuous, luxuri-

ant; ~ meşə luxuriant forest; (çox gözəl) splendid, magnificent; ~ ev splendid house

cahıl I. i. youth, youngster; ~lar the young II. s. young; ~ adam young man* / person cahıllaşmaq f. d.d. to

become* younger, to

look younger; to grow* younger again cahıllıq i. youth, youthhood

cahil I. i. ignorant / benighted man*; uned-

ucated / unlearned person II. s. ignorant, ignoramus, benighted; uneducated, unlearned, unenlightened;

inexperienced; not well-informed; ~ (mədəniyyətsiz) adam ignorant / benighted man* / person

cahillik i. ignorance, lack of education, intel- lectual darkness; inexperience; (öz) cahil- liyi üzündən through

(one’s) ignorance

caiz s. allowable; solvable, permissible; pos- sible; Təbir cayizdirsə... If one may put it that way...

calaq I. i. bot. inoculation, grafting, engraft- ing; (paltarda) stitch; ~ etmək bax cala- maq I (1-ci və 2-ci

mənalarda) II. s. bot. grafting; inoculation

calaqçı i. 1. inoculater, engrafter; 2. (paltar) stitcher

calaqlamaq f. bax calamaq I (1-ci və 2-ci mənalarda)

calaqlanmaq f. 1. bot. to be* inoculated / engrafted; 2. (paltar və s.) to be* stitched, to be* sewn on

calal i. 1. splendour, magnificence; bright- ness; 2. grandeur, greatness, sublimity; power, might

C, c the 3rd letter of the Azerbaijani alphabet cabaca z. in order; in place; in right place; ~ etmək to put* in

order (d.), to regulate / to arrange systematically (d.); to put* in a particular place; işləri ~ etmək to put*

things / matters straight; Hər şey cabaca- dır Everything is all right, d.d. Everything

is OK

cadar I. i. crack, split; (torpaqda, yerdə)

cleft, fissure; (dəridə, yerdə və s.) chap II. s. cracked; chapped; ~ əllər chapped hands; ~ olmaq to get*

cracked, to get* chapped

cadar-cadar s. full of cracks; ~ olmaq to get* cracked, to crack (dəri və s.) to be* / to get* chapped; to chap;

istidən ~ olmaq to crack with heat; Əllərim soyuqdan cadar-cadardı My hands are chapped from the cold

cadarlanmaq f. to crack; to split*; (dəri, əl və s.) to chap; Soyuq hava dərini cadar- ladır The cold weather

chaps the skin

cadu i. magic, d.d. witchcraft, d.d. sorcery; ~ etmək to enchant (d.), to bewitch (d.); məc. to charm (d.)

cadugər I. i. magician, məc. wizard; (kişi) sorcerer, (qadın) sorceress, witch; (xüsusi hekayələrdə) warlock,

soothsayer, məc. (qadın) enchantress, charmer; d.d. mira- cle worker II. s. charmful; magic

cadugərlik i. magic, bewitching, witchcraft, sorcery; məc. glamour, enchantment; ~ et- mək to bewitch, to

enchant

cadulamaq f. to conjure (d.), to practise witchcraft; məc. to charm; Sanki qız onu cadulamışdı As if the girl

had charmed him

cadulanmaq f. to be* conjured / charmed cadulatmaq f. to ask / to cause s.o. to con-

jure (d.) / to charm (d.)

cağ z. bax cabaca

cağbacağ z. bax cabaca

cağlamaq f. to pale (d.), to fence in (d.), to

enclose (d.) with paling 148

calallı

calallı s. splendid, magnificent, gorgeous; sumptuous, glorious, brilliant; d.d. excel- lent

calamaq I. f. 1. bot. to inoculate (d. with), to engraft (d. upon); 2. (paltarı) stitch (d. to), to sew* on (d. to); 3.

məc. d.d. (pis işə) to involve (d.), to entangle (d. in ), to implicate (d.); birini cinayətə / sui-qəsdə ~ to

implicate smb. in a crime / in a plot; birini dava-dalaşa ~ to entangle smb. in a quarrel; Məni bu pis işə

calama Don’t involve me in this trouble II. f. (su) (tə- sadüfən tökmək) to spill* (d.); to pour out / away; Çirkli

suyu cala getsin Pour away the dirty water

calanmaq I. f. 1. to be* inoculated / engraft- ed; 2. (paltar) to be* stitched / sewn on; 3. məc. (pis işə) to be*

involved / impli- cated / entangled in II. f. (su) to spill, to be* spilled / spilt; to be* poured out

calatmaq f. 1. bot. to ask / to force smb. to inoculate (with) / to engraft (upon); 2. (paltar) to ask / to force

smb. to stitch (d. to) / to sew* on (d. to), to have* smth. stitched / sewn on

cam i. basin; mis ~ copper basin; saxsı ~ earthenware basin; üç ~ su three basins of water

camaat i. public; (teatr və s.) audience; peo- ple, nation; crowd; multitude; ~ı yarıb keçmək to push / to

make* / to fight* / to force / to elbow one’s way through the crowd; ~ arasında / içərisində görünmək to

be* seen in public; ~ arasında olmaq / arasına çıxmaq to make* one’s appear- ance in society; kömək üçün

~a müra- ciət etmək to appeal to the multitude for help / to help; bu şəhərin ~ı the nations / people of this

city; Teatrda çoxlu cama- at vardı There was a large audience at the theatre; Klub camaatla doludur The club

is full of people; Camaat gözləyir The pub- lic is (are) waiting

camadar i. bath-house attendant

camal i. beautiful face, beauty, prettiness,

comeliness

camallı s. charm-faced, beautiful-faced, pret-

ty-faced; ~ qız a beautiful-faced girl camaşır i. laundry

can

camaşırçı i. (kişi) laundry-man*; (qadın) laundress

camaşırxana I. i. laundry, wash-house, (ümumi) laundrette, amer. laundromat II. s. laundry; ~ fəhləsi

laundry-man*

çame i. bax məscid

camış I. i. bufallo (pl. bufalloes) II. s. bufallo;

~ qaymağı bufallo cream; ~ südü bufallo

milk

cami i. bax məscid

can I. i. 1. soul; spirit; 2. being; creature; life;

3. body; 4. force, vigour; ~ atmaq to long (for), to be* dying (for); to crave for; to yearn (for); qələbəyə ~

atmaq to strive* for victory; azadlığa ~ atmaq to be* zeal- ous for liberty; savaşa / davaya ~ atmaq to be*

spoiling for a fight; döyüşə ~ at- maq to strain to be in action; ~ bəsləmək to look after one’s health; to look

after oneself; ~ deyib ~ eşitmək to live in har- mony / concord; işə ~ yandırmaq to have* one’s heart in one’s

work; ~(ını) qoymaq (fəda etmək), ~ından keçmək to put* one’s heart and soul (into); to give* (up) one’s life

(for d.); ~a gətirmək (mənfi mənada) to harass (d.), to nag (d.), to tor- ment (d.), to bother (d.) to death; ~ını

üz- mək to weary (d.), to tire (d.), to wear* out ~ a doymaq (təngə gəlmək) to be* / to become* sick and

tired (of ); d.d. to be* done up, to be* worn out; Onun pis əməl- ləri məni cana gətirib His / Her wrong

doings have worn me out / to death; ~ı qurtarmaq to escape with life and limb; Canım haqqı, Canıma and

olsun! Upon my soul / life; Canın üçün Upon your life; Canım! Dear (sweet) heart, My (dear) life, My dear;

d.d. Canım ciyərim My heart, My love; ~ vermək 1) to agonize, to be* in agony, d.d. to have* one foot in the

grave, to be* at one’s last gasp; 2) (diriltmək) to inspirit (d.), to hearten (d.), to put* heart / pet (into), to fill

with vigour, to enliven (d.); Buranın havası adama can verir Here the climate / the air cheers you up; ~

qoymaq to put* one’s heart (into), to set* one’s heart (on), to put* one’s soul; ~ı qurtarmaq to get* rid (of);

to rid* one- self (of); ~ üstə olmaq to be* in agony of

149

canalan

death; Yox canım! Really it is impossi- ble; ~a doymaq to have* had enough of smb. / smth.; ~ çəkmək to

be* lazy, idle; to do* smth. unwillingly; ~ çürütmək to work / to labour / to toil a long time (at smth.);

Soyuqdur, canım qızmır It is cold, my body doesn’t grow / get warm; Burnun tutsan canı çıxır He / She is so

thin and feeble; ~dan düşmək to weaken, to grow* weak(er) / feeble, to lose* one’s strength / weight;

(tamamilə) to collapse, to break* down; to be* dead tired, to get* tired / fatigued; ~dan salmaq to weaken

(d.), to enfeeble (d.); (özünü) to tire / to weary oneself, to fatigue oneself; ~ı yanmaq to grieve (about, for,

over, at); to be* anx- ious / worried (about); ~ına lərzə düşmək to tremble / to shake* all over; ~ına çək-

mək / hopmaq to become* / to get* sat- urated / impregnated / soaked (with); ~ını almaq to kill (d.); to do*

away with (d.); to exterminate (d.); to take* smb.’s life; öz ~ının hayına qalmaq, (öz) ~ından qorx- maq to

be* afraid of getting oneself into trouble; Can şirin olar (yaxud şirindir) at. söz. No man is so old but thinks

he may yet live II. s. ~ ağrısı bodily pain, pain of the- body; ~ dərmanı remedy; savour; (ağrıkə- sən) pain-

killer; ~ həkimi d.d. therapeutist

canalan I. i. charming / fascinating woman* (girl), a real beauty II. s. charmful, charm- ing, fascinating,

delightful, captivating; ~ təbəssüm fascinating smile; ~ qız charming girl

canan i. sweetheart; beloved, greatly loved; Hər kəsin öz cananı gözəldir Everyone’s own sweetheart is

beautiful

canavar I. i. wolf; Qoyun dərisi geymiş canavar A wolf in sheep’s clothing / skin II. s. wolfish; wolf; ~ balası

wolf-cub; ~iti wolf-hound, ~ sürüsü wolf-pack; ~ dərisi wolfskin

can-başla z. willingly, with great pleasure, with spirit, most willingly; with all one’s soul / heart; O, bunu can-

başla edər He / She will be glad to do it

canbir z. in a friendly manner, in friendly fashion, amicably; ~ qəlbdə yaşamaq to live in harmony / concord

150

canlanmaq

can-ciyər s. darling, beloved; intimate; Ca- nım-ciyərim! My heart! My (dear) life! (My) dear / darling!; ~

olmaq to be* near smb.’s heart; birisi ilə ~ olmaq to be* intimate with smb.

candərdi z. willy-nilly; against one’s will; unwillingly, reluctantly; bir şeyi ~ yerinə yetirmək to do* smth. half-

heartedly

can-dildən z. honestly, willingly, from the bottom of one’s heart; ~ işləmək to work conscientiously /

willingly; ~ təbrik et- mək to congratulate heartily (d.)

canfəşanlıq i. zeal; diligence, ardour, assiduity; amer. assiduousness; ~ etmək to be* zealous; to be* diligent;

to be* assid- uous

canıbərk s. (i.s.) of great vitality; tenacious (of life); stubborn; vigorous / sturdy / strong constitution;

healthy; ~ qoca hale old man*; ~ olmaq to be* healthy / strong / of great vitality

canıbərklik i. healthiness; stubbornness; vigour, vitality

canıyanan I. i. sympathizer II. s. sympa- thetic

canıyananlıq i. sympathy; sympathies; ~ göstərmək to sympathize (with), to feel* / to express sympathy

(with)

cani i. criminal; offender; (təhlükəli) villain, miscreant; hüq. felon; dövlət ~si state criminal; hərbi ~ war

criminal

canilik i. criminality, criminal nature; villainy canla-başla z. willingly, with great pleas- ure, with spirit, most

willingly; with all one’s soul / heart; from the bottom of one’s heart, with all one’s heart and soul, gladly

canlandırma fi. reanimation, revival; enliven-

ing, animation

canlandırmaq f. to revive (d.); to pep (d.),

to resuscitate (d.), to vivify (d.), to enliv- en (d.); to reanimate (d.), (həyat vermək) to pep (up), to give* life

to; bir kəsi ~ to pep up smb.

canlanma fi. animation, reanimation, reviv- ing, enlivening

canlanmaq f. 1. to come* to life; to be* / to become* animated; 2. to grow* fat / stout, to put* weight /

flesh (on), to gain flesh; d.d. to become* strong / stronger

canlı

canlı s. 1. alive; lively; spirited; living; brisk, very active; vivacious; ~ dil a living language; ~ nitq lively speech;

2. animat- ed; qram. ~ əşya (cisim) animated object; ~ təbiət animate nature; 3. strong; big- bodied, d.d.

very strong, big, heavy, robust, muscular; ~ adam a strong man* / per- son, a man* of strong build; 4.

(televiziya verilişi) ~ veriliş / yayım live (broadcast)

cansağlığı i. health, möhkəm ~ good health; ~ arzulamaq to wish good health

cansıxıcı s. wearisome, tedious, tiring, tire- some, troublesome, dull, boring, bored; ~ söhbət a boring talk; ~

kitab a dull book; ~ uşaq a dull / stupid child*

cansıxıcılıq i. dullness; bore(dom), weari- ness, sickliness

cansız s. 1. lifeless, inanimate, dead; ~ bədən a lifeless / inanimate body; ~ səhra a life- less desert; ~

materiya dead matter; 2. weak, feeble; lean, (arıq) thin; sickly; ~ qoca kişi a feeble old man*; ~ uşaq weak /

feeble child*

cansızlaşmaq f. to weaken, to grow* weak(er) / feeble; to lose* flesh, to grow* / to become* thin /

emaciated / wasted

cansızlıq i. lifelessness; inanimateness; fee- bleness; weakness, weakling; tib. asthenia car i. publicity; cry;

exclamation; ~ çəkmək to resound (with); to cry, to shout; to pro- claim (d.), (elan etmək) to announce (d.);

~ etmək to make* public / known (d.); ~ olmaq (aşkar olmaq) to be* given pub- licity, to become* known, to

be* made known; aləmə ~ çəkmək ≅ to set* all the bells a ringing; ≅ to spread* the news far

and wide

carçı i. town / public crier; (xəbərgətirən)

herald; məc. herald, forerunner, messen- ger, bringer of news; baharın ~sı a herald of spring; Qaranquş

baharın carçısıdır The swallow is a herald of spring

cari s. current; present-day; present; ~ ildə in the current year; ~ hesab mal. current account; ~ məsələlər

present-day problems

casus I. i. spy; scout II. s. spy, scout; ~ adam spy, scout; ~ təşkilatı a spy organ- ization, espionage

organization; ~ dəstəsi a scout troop

cavabsız

casusluq i. espionage; ~ etmək to spy (on, upon), to scout about / around (for smb / smth.), to act as a spy

cavab I. i. answer, reply; response; ~ vermək to answer (d.), to reply (to); to respond (to); to make* a reply /

response (to); suala / məktuba ~ vermək to reply / to respond to a question / a letter; O, sualıma cavab

vermədi He made no reply / response to my question He did not answer my ques- tion; kimdənsə

məktubuna ~ gözləmək to await smb.’s response to one’s letter; sorğunuzun ~ında in response to your

inquiry; məktubunuzun ~ında in reply to your letter; dərsə ~ vermək to say* one’s lesson; müsbət ~

affirmative answer / reply; favourable reply; ~ qaytarmaq to answer back; to return, to rejoin; to retort; to

be* impudent / impertinent / insolent (to); to cheek (d.), d.d. to sauce (d.); təla- bata ~ vermək (uyğun

olmaq) to meet* the requirements; to be* up to the require- ments; d.d. to be* up to the mark; dəqiq ~

neat answer; başı ilə ~ vermək / ca- vabdeh olmaq to stake one’s life on smb. (smth); Buna başınla cavab

verəcəksən You will answer for this with your life II. s. respondent; ~ məktubu a letter in return; ~ hissi

respondent sentiments

cavabdeh i. responder, respondent; hüq. defendant; ~ olmaq to answer (for), to be* responsible /

answerable (to smb., for smth.); hüq. to be* defendant; to be* amenable; to be* accountable for

cavabdehlik i. responsibility; hüq. amenabil- ity; cavabdehliyi öz üzərinə götürmək to take* upon oneself the

responsibility, to assume the responsibility (for); ~ daşı- maq to bear* the responsibility (for); ca- vabdehliyi

öz üzərindən atmaq to decline the responsibility (for); Bunun bütün ca- vabdehliyi sizin üzərinizə düşür All /

Full responsibility for this rests with you

cavablı s. (i.s.) with an answer / reply; in return, in answer; ~ məktub a letter in return

cavabsız s. unanswered, (i.s.) without an answer / reply, (i.s.) having no answer / response; (i.s.) with no

response / reply;

151

cavahirat

~ məktub unanswered letter; Onun mə- həbbəti cavabsız qaldı His / Her love met with no response

cavahirat i. jewellery, jewelry; top. i. jew- els; süni ~ false / paste jewelry

cavan I. i. youth (pl. amer. youths); young- ster; ~lar the youth; d.d. the younger gen- eration; the

youngsters II. s. young; youth- ful; immature; (təcrübəsiz) unexperi- enced; lap ~ the youngest; ~ kadrlar the

youth; d.d. the younger generation; ~oğlan young man*; ~ qız young girl; ~ görkəm youthful appearance; O

məndən cavandır He / She is younger than me III. z. ~ gö- rünmək to look young, to look youthful, to have*

youthful looks

cavancasına z. youthfully

cavanəzən i. young married woman*; bride;

newly married woman*

cavanlanmaq f. to grow* young again; to

look younger; to rejuvenate / rejuvenize cavanlıq i. youthfulness; youth; cavanlı-

ğında in one’s youth

caydaq s. d.d. leggy, lanky, long-legged;

~oğlan (yöndəmsiz) a gangling leggy boy; ~ (hündür) oğlan (adam) a long lanky fellow

caynaq i. claw; (yırtıcı quşun) talon; quş caynağı claw of a bird; qartal caynağı talon of an eagle; caynaqlarını

göstərmək ≅ to show* one’s claws, to show* one’s teeth; to put* out a claw; caynağına keç- mək to fall*

into the clutches; bir kəsin caynağında in smb.’s claws; bir şeyi cay- nağı ilə tutmaq to claw hold of smth.;

caynağına keçirmək bax caynaqlamaq

caynaqlamaq f. to claw (d.), to get* hold of / to pull / to dig* / to tear* with claws caynaqlanmaq i. to be*

clawed, to be* torn

/ seized / pulled with claws caynaqlatmaq i. to ask / to cause s.o to

claw (d.), to cause a bird to seize (d.) / to

pull (d.) with claws

caynaqlı s. 1. clawed, (i.s.) having claws,

(i.s.) armed with claws; 2. d.d. who seizes / grasps strongly; ~ adam a man armed with claws; a clawed man

caynaqsız s. clawless, without claws, (i.s.) having no claws

152

cəbhə

caz I. i. (musiqi) jazz; (orkestr) caz; jazz band II. s. jazz; jazzy; caz orkestri jazz band; ~ musiqisi jazz music

cazibə I. i. 1. fiz. gravitation, gravity; 2. mag- netic force; 3. attractiveness; charm, fas- cination, inclination,

attraction II. s. fiz: ~ qüvvəsi attractive power; ~ qanunu the law of gravitation

cazibədar s. 1. charming, delightful, fasci- nating, fascinated, attractive; very pleas- ing, winning;

(tamahlandırıcı) tempting, alluring, inviting; piquant, seductive, seducing; (üslub) crisp; ~ qadın charm- ing /

attractive woman*; ~ təbəssüm win- ning / attractive / charming / fascinating smile; Onun cazibədar

qüvvəsi var She has the power to attract; ~ əda charming manners; ~ mənzərə the seductive land- scape; ~

musiqi / səs seductive music / voice; ~ baxış inviting look; 2. gravitative, gravitational

cazibəli s. bax cazibədar

cazibəlilik i. piquancy, attractiveness, allure-

ment, fascination, delightfulness cazibəsiz s. charmless, unattractive, not

delightful / fascinating

cazibəsizlik i. unattractiveness, the quality

of being not charming / attractive

cehiz i. dowry; ~ vermək to give* dowry to cehizli s. ~ gəlin a bride provided with a dowry cehizlik i. destined

for (to) dowry; Bu ce-

hizlikdir It is destined for dowry cehizsiz z. (i.s.) without dowry; ~ gəlin a

bride without dowry

cemper i. jemper; kişi ~i pullover centlmen i. gentleman*; əsl ~ true gentle-

man*; ~ olmaq to be* a gentleman* ceyran i. zool. gazelle

cəbbəxana i. 1. (hərbi zavod) arsenal; 2. (si-

lah anbarı) armoury; (hərbi) storeroom cəbhə I. i. front, battle-field; (ön cəbhə) bat- tle-front; geniş ~ wide /

extended front; ~ də olmaq to be* at the front; ~yə get- mək to go* to the front; ideoloji ~ ideo- logical

front; sülh ~si the Front of Peace; vahid ~ united front; sülh və demokrati- ya ~si the Front of Peace and

Democracy; xalq ~si the people’s popular front II. s. front; ~ xətti front-line; ~ yoldaşı front-

cəbhəçi

line comrade / pal; brother-soldier; broth-

er-officer

cəbhəçi i. front-line soldier

cəbr i. 1. algebra; 2. violence, press; oppres-

sion; (əsarət) yoke; compulsion, constraint cəbrən z. by force, under compulsion / con-

straint

cədvəl i. (time-) table, schedule; list; astro-

nomik ~ astronomical tables; vurma ~i multiplication tables; ölçü və çəki ~i tables of weights and measures;

loqarifma ~i tables of logarithms, logarithm tables; id- man yarışı ~i (score) table; ~ üzrə on schedule; ~ə

əsasən / uyğun according to schedule

cəfa i. suffering; torment, torture; pangs pl.; ~ çəkmək to bear*, to stand*; Cəfasını mən çəkdim, səfasını

yad gördü at. söz. ≅ One man makes a chair and another sits on it

cəfakeş I. i. sufferer, martyr II. s. suffering; ~ adam sufferer, martyr

cəfakeşlik i. martyrdom, torment; suffering; arx. sufference; ~ etmək to make* a mar- tyr of oneself

cəfəng I. s. absurd, foolish, inept, preposter- ous; (gülməli) ridiculous; (boş) nonsensi- cal; trifling; Nə qədər

də cəfəng! How ridiculous! What rubbish II. z. absurdly, (mənasız) senselessly; foolishly; ~ danış- maq to talk

nonsense

cəfəngiyat i. drivel, absurdity; d.d. balder- dash, nonsense, trash, rot, rubbish; (yalan) stuff and nonsense;

hər cür ~ all sorts of nonsense; small / trifling matter; ~ danış- maq d.d. to talk nonsense; Bu cəfəngiy-

yatdır! That’s nonsense!

cəfəngləmək f. to twaddle, to prate, to drivel; to talk nonsense / rot

cəfənglik i. absurdity; ineptitude; nonsense; twaddle; (yalan-palan) tittle-tattle

cəfəri i. bot. parsley

cəftə i. bolt, bar

cəftələmək f. to bolt (d.); to bar (d.); to

hook (d.)

cəftələnmək f. to be* hooked; to be* bolted cəftələtmək f. to ask / to cause s.o. to bolt (d.) cəftəli s.

hooked; bolted, barred

cəftəsiz s. (i.s.) without a hook, (i.s.) with-

out a bolt

cəlb

cəhalət i. ignorance, intellectual darkness; lack of culture; obscurantism

cəhalətpərəst i. obscurantist, obscurant cəhalətpərəstlik i. obscurantism

cəh-cəh i. (quşun) warble; (zəngulə) trill;

~ vurmaq (quş haq.) to trill, to warble; məc. to trill; to sing* merrily; bülbülün ~i d.d. warble / warbling of

the nightingale

cəhd i. 1. effort; striving, endeavour, trying hard; 2. solicitation, importunity; ~ etmək to strive, to

endeavour, to try; to show* zeal for smth.; to make* a great effort; boş-boşuna / əbəs yerə ~ etmək to

waste one’s efforts, to mill the wind, to beat* the air idiom.; Cəhd ilə siçan taxtanı dələr at. söz. ≅ Diligence

is the mother of good luck (of success)

cəhdlə z. d.d. studiously, assiduously, dili- gently, zealously; ~ işləmək to work with zeal / diligence

cəhdli s. zealous; diligent, painstaking; assid- uous

cəhənnəm I. i. hell; Hades, the Underworld; din. Gehenna; arx. nether world; the nether regions; ~ əzabı

çəkmək / ~ oduna yan- maq to suffer / to go* through hell; Cə- hənnəm ol! Go to hell! Away with you!, Be

off!, Get away!, Go to the devil!; II. s. diabolical, infernal, hellish; ~ əzabı tor- ment of hell

cəhət i. 1. coğ. pole; side, part; aspect; 2. cause, (əsas) reason; motive; purpose; feature, peculiarity; milli ~,

(xüsuliyyət) national peculiarity / feature; heç bir ~dən on neither side; bir ~dən ... digər ~dən on the one

hand... on the other hand; Başlıca cəhət odur ki... The main thing is that...; həyatın müxtəlif ~ləri various

aspects of life

cəhl i. argument, argumentation; debate, (kiçik) bicker, wrangle; ~ etmək to argue (about, against), to have*

an argument (about, against), to squabble (with), to have* a debate

cəlb i. ~ etmək to draw* (in, into d.), to allure (d.); to attract (d.), to captivate (d.); to fascinate (d.); to charm

(d.); (pis işə) to inveigle (d. into); işə ~ etmək to enlist (d.); tədqiqat işinə ~ etmək to draw* into

153

cəlbedici

research work (d.); dinləyicini ~ etmək to draw* an audience; birinin diqqətini / nəzərini bir şeyə ~ etmək to

arrest / to attract / to draw* smb.’s attention to smth.; ~ olunmaq to be* drawn (into), to be* attracted (to),

to be* fascinated (to); to be* carried away (by); to be* captured

cəlbedici I. s. attractive, winning; pleasing, charming; (aldadıcı) alluring, inviting; ~ təbəssüm charming /

fascinating / win- ning / attractive smile II. z. attractively, fas- cinatingly, delightfully; piquantly; charm-

ingly; seductively; winningly, invitingly; alluringly

cəld I. s. fast, quick, rapid; energetic; prompt; swift; brisk, lively, nimble, agile, speedy; expeditious; ~ qaçan

a fast runner; ~ (qa- çan) at a fast horse; ~ olmaq to be* prompt / fast / quick / swift / brisk / rapid (+ to

inf.); ~ cavab quick reply, swift response; ~(diribaş) uşaq smart / bright child; Cəld ol! Be quick! II. z. fast,

quick(ly); rapidly; promptly; swift(ly); speedily; nimble; ~ qaçmaq / getmək to run* / to go* fast; ~ danışmaq

to speak* fast; Belə cəld danışmayın! Don’t speak so fast!

cəldlik i. quickness, promptness, swiftness; agility, dexterity; amer. vim, pep; nimble- ness, briskness

cəldləşdirmək f. to quicken (d.), to cause (d.) to become quick / agile

cəldləşmək f. to become* agile / quick / prompt / swift / nimble

cəllad I. i. executioner, hangman*; məc. butcher; məc. despot; merciless person; brute II. s. (rəhmsiz) cruel;

inhuman; (vəhşi) savage; (sərt) brutal; ~ adam a brute, brutal / cruel man*

cəlladcasına z. ~ öldürmək to butcher (d.), to execute (d.), (xüsusilə bıçaqla) to kill violently (d.)

cəlladlıq i. məc. brutality, cruelty, inhuman- ity, ruthlessness; ~ etmək to butcher (d.), to kill violently (d.)

cəm i. 1. totality, the aggregate; sum, the sum total; 2. collection, gathering 3. qram. plural (number); ~

etmək to put* / to lay* (together) (d.); to heap (d.) (up together)

cəmdək i. d.d. carrion, dead flesh; məc. d.d. dead thing; (böyük heyvan haq.) carcass,

154

cəncəl

dead body; inək cəmdəyi carcass of a

cow

cəmi z. in all, altogether, total; ümumi

~ grand total, sum total; (ancaq) only cəmi-cümlətanı əd. all in all, in all; only; Cəmi-cümlətanı (vur-tut) iki

kitabım var I have two books in all, I have only

two books

cəmisi z. bax cəmi-cümlətanı

cəmiyyət i. society; league; order; corpora-

tion; company; ibtidai ~ primitive society; sinifsiz ~ classless society; kommunizm ~i communist society;

kapitalist ~i capi- talist society; Qırmızı Xaç və Qırmızı Aypara ~i Red Cross and Crescent Society

cəmiyyətəzidd s. unsocial, anti-social cəmləmək f. to sum up (d.); to put* / to lay*

(together) (d.)

cəmləşdirmək f. to gather / to bring* togeth-

er (d.), to collect (d.); to sum up (d.); to concentrate (d.); to fix (d.), (fikir haq.) to focus (on) (d.); to attract

and hold* the attention; (əşya haq.) to heap (up, together) (d.); diqqətini / var qüvvəsini ~ to con- centrate

on / to keep* / to focus / to fix / to direct one’s attention / efforts (on d.) fikrini ~ to collect one’s thoughts;

gücünü ~ to summon (up) one’s strength

cəmləşmək f. 1. to gather together; 2. to collect, to assemble; Şagirdlər məktəbin zalına cəmləşdilər The

pupils assembled in the school hall

cəmlətmək f. to ask / to force smb. to gath- er (d.); to ask / to force smb. to sum (d.) up / to add up

cənab i.: ~ Braun Mr. Brown; ~ prezident Mr. President

cənazə i. 1. (əsasən insan haq.) corpse; 2. dead human body; mortal remains

cəncəl I. i. muddle, mess, tangle; (dolaşıq- lıq) mish-mash, jumble; cavil, slander; ~ə salmaq to be* tangled in

lies; to entangle (oneself); ~ə düşmək to get* into a mud- dle; ~ salmaq (şər atmaq) to slander smb.; Bizi bu

cəncələ kim saldı? Who got us into this mess? II. s. tangled, muddled up, difficult; captious, pettifogging;

(pırtla- şıq) intricate; (qarışıq) involved; ~ iş cap- tious case, intricate business, tangled knot; ~ məsələ an

intricate problem

cəngavər

cəngavər I. i. knight; fightingman*, fighter; pugilist II. s. fighter; martial; militant; bel- licose; warlike; ~

təyyarəçi a fighter pilot; ~ boksçu a pugilist

cəngəllik i. jungle; d.d. (qalın meşəlik) thick / dense forest; məc. labyrinth; brush- wood, thicket

cənnət I. i. paradise, the Garden of Eden, home of Adam and Eve, şair. Elysium II. s. məc. paradise;

paradisiac, paradisia- cal, paradisal; ~ ləzzəti the joys of para- dise; ~ alması paradise apple; ~ qüşü bird of

paradise

cənub I. i. South; ~ a south; ~a getmək to go* south; to go* to the South; ~da in the South; ~ an (külək haq.)

southerly, from the south; ~ istiqamətində southerly, towards the south, southward(s) II. s. south, southern;

~ qütbü coğ. South Pole; ~ küləyi south wind, southern / southerly wind

cənubi s. south, southern; ~ Amerika South America; ~ Avropa Southern Europe

cənub-qərb I. i. south-west; ~dən (külək haq.) south-west, south-westerly, from the south-west; ~ə south-

westerly, towards the south-west II. s. south-west, south-west- erly; ~ küləyi south-westerly wind

cənub-qərbi s. south-west, south-westerly cənublu i. (cənubda yaşayan) southerner cənub-şərq I. i. south-

east; ~ə south-east;

~dən (külək haq.) south-east, south-east- erly II. s. south-east; south-easterly; ~ kü- ləyi south-easter;

(cənub-şərqdən əsən külək) south-easterly

cənub-şərqi s. south-east; south-easterly cərəyan i. 1. flow, movement; 2. fiz. cur- rent; elektrik ~ı electric

current; güclü ~ strong current; hava ~ı air current; daimi ~ a steady flow; elektron ~ stream / flow of

electrons; ~ etmək to flow*; to pass; (baş-vermək) to occur, to happen;

3. trend

cərgə i. (xüsusilə teatrda) row; line; hərb.

file, rank; formation; ~ni sıxlaşdırmaq to close* a file; arxa ~ back row; birinci ~də in the first row; in the first

rank; ~yə dü- zülmək to line up, to rank, to form a rank; to get* into a line, to form a line; ~yə düz-

cəsarətləndirmək

mək to line (d.), to rank (d.), to form in

column (d.)

cərgəarası I. i. k.t. space between rows

II. s.: ~ becərmə inter-row cultivation cərgə-cərgə z. in ranks, in rows cərgələmək f. to rank (d.), to line (d.)

cərgələnmək f. to rank, to line (up); Əsgər-

lər cəld cərgələndilər The soldiers quick-

ly lined up

cərimə I. i. (pul) fine; penalty; ~ni ödəmək

to pay* a fine; ağır ~ heavy fine; ~ etmək to fine, to set* / to impose a fine (on); ~ vermək to give* a penalty;

~ təyin et- mək to make* / to declare penalty; O, yüz manat cərimə verdi He / She paid hun- dred manats

fine II. s. penal, penalty; ~ meydanı id. penalty area; ~ zərbəsi id. penalty kick; ~ batalyonu hərb. penal bat-

talion

cərimələmək f. to fine (d.), to punish by fine (d.), to penalize (d.), to set* / to impose a fine (on)

cərimələnmək f. to be* fined / penalized; Biz 50 $ cərimələndik We were fined $ 50 cərrah I. i. tib. surgeon

II. s. surgical; ~ alətləri surgical instruments; ~ müali-

cəsi surgical treatment

cərrahiyə I. i. operation II. s. amer. opera-

tive, surgical; ~ otağı an operation room, surgery; ~ stolu operating-table; ~ əməliy- yatı surgical operation;

~ müalicəsi oper- ative treatment

cərrahlıq I. i. surgery II. s. surgical; ~ sənəti surgical profession; ~ təcrübəsi surgical practice

cəsarət i. boldness, courage, bravery, valour; ~ etmək to dare*, to venture (d. + to inf.), to make* bold (+ to

inf.), to take* the lib- erty (of); ~ göstərmək to show* / to dis- play courage

cəsarətlə z. courageously, boldly, defiantly, fearlessly; resolutely; decidedly; ~ danış- maq to speak* boldly /

freely; Mən cəsa- rətlə deyə bilərəm I can safely say, I’ll be bold to say

cəsarətləndirmək f. to cheer up (d.); to bolden (d.), to encourage (d.), to give* courage / confidence to, to

inspire with courage / confidence

155

cəsarətlənmək

cəsarətlənmək f. to dare (+to inf.), to have* courage; to be* bold; to make* (so) bold; to screw up one’s

courage (+to inf.)

cəsarətli s. courageous, daring, audacious, bold, resolute, decided, plucky, brave, intrepid; ~ olmaq to be*

brave / coura- geous; Cəsarətli ol! Don’t lose courage! (Pluck up your) Courage!

cəsarətlilik i. boldness, audaciousness, audacity; encouragement, venture

cəsarətsiz I. s. irresolute, indecisive, cow- ardly, faint-heart(ed), craven, poor-spirit- ed; ~ olmaq to be*

coward / craven II. z. cowardly, faint-heartedly, cravenly

cəsarətsizləşmək f. to lose* courage, to lose* heart, to be* despondent; to become* faint-hearted / coward

cəsarətsizlik i. indecision; timidity; faint- heartedness, cowardice, cravenness

cəsəd i. dead body; corpse; (böyük heyvan haq.) carcass

cəsur s. bax cəsarətli

cəsurluq i. bax cəsarət

cəza I. i. punishment; (ciddi, ağır) chastise-

ment; (töhmət mənasında) penalty; (bə- dən) flogging; cismani ~ corporal pun- ishment; ölüm ~sı

punishment by death, capital punishment, death penalty; ~ ver- mək to inflict a punishment (on smb.); Cani

ölüm cəzası ilə cəzalandırılır Murderer is punished by death II. s. puni- tive; ~ dəstəsi a punitive detachment

cəzalandırılmaq f. to be* punished / chas- tised, to be* subjected to punishment

cəzalandırmaq f. to punish (d.), (ciddi) to chastise (d.), to inflict a penalty (upon, on d.); to penalize (d.)

cəzalanmaq f. bax cəzalandırılmaq cəzasiz I. s. unpunished II. z. with impunity;

~ qalmaq to go* unpunished

cəzasızlıq i. impunity

cəzb i. attraction; attractiveness, charm, fas-

cination; (aldadıcı) seduction, delusion; ~ etmək to attract (d.), to draw* (d.); ~ olunmaq to be* carried

away; to be* fascinated / captivated; Maqnit dəmiri cəzb edir Magnet attracts iron

cəzbedici s. charming, fascinating, alluring, captivating; ~ qız a charming girl; ~ tə-

156

cıqqır

bəssüm charming / fascinating / captivat-

ing smile

cəzirə i. bax səhra

cıdır I. i. d.d. horse-race; racing; d.d. race-

meeting, the races; maneəsiz ~ flat race(s); maneəli ~ obstacle-race; ~da iştirak et- mək (adam və at. haq.)

to race, to run (in) a race; ~da qalib gəlmək to win the race II. s. racing, race; ~ meydanı hippodrome, race-

course; ~ proqramı race-card; ~ günü race-day; ~ atı racer, race-horse; ~ yolu race-track (stadionda), race-

course

cıdırçı i. id. jockey, rider

cığallamaq f. 1. to break* the rules of the

game intentionally / deliberately; 2. to retract

one’s words, to go* back on one’s word cığallıq i. intentional breaking of the game

rules; ~ etmək bax cığallamaq cığıldamaq f. to squeak; to give* / to make* a squeak, to peep; Uşağın

oyuncağı cığıl-

dayır The baby’s toy peeps / squeaks cığıldaşmaq f. to squeak (all) together,

to chirp (all) together, to peep together cığıldatmaq f. to cause to squeak (d.) / to

chirp (d.)

cığıltı i. squeak, squeaking, rattle; körpə ~sı

a baby’s rattle; ~ salmaq to make* / to

give* a squeak

cığıltılı s. squeaky; ~ səs a squeaky voice cığır i. 1. path; (tarlada, meşədə) footpath,

track, pathway; trail; işlək / döyənək ~ amer. blazed trail, beaten track; ~la get- mək to follow the path;

~ından çıxmaq məc. to overstep the limits (of), to exceed the bounds (of); Bu cığırla gedin Keep the path! 2.

məc. direction, way; həyat ~ı walk of life; line of life; ~ açmaq 1) to pave the way; 2) məc. to start a new

method, to open the way to smth.; ~dan çıxmaq məc. to overstep the limits, to pass all bounds, to go* over

the line

cığırdaş i. fellow-traveller

cıqqılı s. d.d. 1. tiny, tiny little, wee, diminu-

tive; ~ adam diminutive man*; ~ uşaq a wee child, tiny little child, tiny tot; ~ oğlan a wee lad; ~ it a

diminutive dog; ~ əllər tiny hands; 2.: ~ uşaqlar tinies pl.

cıqqır i. ~ını çıxartmamaq never to utter a sound, never to produce sounds, to keep* silent / silence

cılxa

cılxa s. lean; (çəki, gəlir) net clear; pure; amer. straight (saf, əlavəsiz); ~ gümüş / qızıl pure / clean silver /

gold; ~ spirt pure alcohol; d.d. neat spirits pl.

cılız s. emaciated, puny, wasted; haggard; (bir dəri-bir sümük) scraggy, d.d. skinny; gaunt lean; weak, feeble,

sickly, under- sized; ~ bədən emaciated / meagre / gaunt frame; ~ uşaq weak / feeble child*; ~ oğlan skinny

boy; ~ qarı a feeble / gaunt old woman*

sılızlanmaq f. to get* / to grow* / to become* emaciated / thin, to lose* flesh, to become* weaker; to pine

cılızlaşdırmaq f. to emaciate (d.), to make* thin (d.), to weaken (d.), to make* weaker (d.); Uzun sürən

xəstəlik onu cılızlaş- dırmışdı He / She was emaciated by long illness

cılızlaşmaq f. bax cılızlanmaq

cılızlıq i. gauntness, skinniness, emaciation,

puniness, weakness

cındır I. i. rag, shred, scrap; maşını silmək

/ təmizləmək üçün ~ rag to polish the car with; döşəmə ~ı house-flannel; Cındırın- dan cin hürkər He / She is

dressed in shreds and tatters II. s. ragged [`r5g9d], rag, scrappy; d.d. tattered, torn

cındırçı i. (kişi) ragman*, (qadın, kişi) rag- picker; (qadın) rag woman*

cındırlaşmaq f. to be* in tatters, to be* torn to tatters / to shreds

cındırlı s. (i.s.) ragged; in rags cındır-mındır i. scraps, waste material; rags,

old / worn clothing

cınqıldamaq f. to ring*; (sim) to twang; to

jangle, (metal əşya) to clank, to clang,

(qab) to clatter; (pul) to rattle cınqıldatmaq f. (zınqrov) to peal (d.), (stə-

kan) to clink (d.); (açar, pul) to jingle (d.); d.d. to tinkle (d.), (qab) to clatter (d.); (pul) to rattle

cınqılı s. tiny, wee, very small

cınqıltı i. (zınqrov) peal, jangle, (zəncir)

clank, (açar) clang (-ing); (zınqrov və s.)

tinkling, tinkle; (pul) rattle

cınqır i.: ~ını çıxartmaq to utter a word; O,

cınqırını çəkməyə curət etmir He / She does not dare to utter a word; Cınqırını çıxartma! Don’t dare to utter

a word!

cırmaq

cın-cındır i. bax cır-cındır

cır I. s. bot. savage, (meyvə) wild; ~ ağac

wild tree / wilding; ~ alma wild apple; d.d. wilding; (albalı) wild cherry; ~ bitki wild plants, wilding; ~ armud

wild pear II. (səs haq.); ~ səs shrill voice, screamy voice; Onun cır səsi var He / She has a shrill / screamy

voice

cır-cındır i. rags pl.; shabby clothes; old clothes; ~ yığan, ~ alıb-satan rag-picker, rag-and-bone man*; scrap

merchant, dealer in scrap; ~ içərisində olmaq to be* in rags; ~ geymiş dressed in rags; ~ alıb-satmaq to buy*

and to sell* scrap

cırcırama i. zool. dragonfly

cırlıq i. wildness; (səsdə) shrillness

cırıq I. i. (dəridə, ağac gövdəsində), scar;

(paltarda) tear II. s. ragged, tattered, torn;

~ ayaqqabı torn / broken shoes cırıq-cırıq s. d.d. tattered, torn to shreds, worn to rags; ~ olmaq to be* in

shreds and tatters, to be* in rags; Onun üz-gözü cırıq-cırıqdır Her / His face is covered with scratches;

Her / His face is scratched all over cırıldamaq f. (qapı, təkər, qələm və s.) to squeak, to creak, to scratch;

(cırcırama) to crick; to chirr; Bu təzə ayaqqabılar cı-

rıldayır These new shoes squeak cırıldaşmaq f. to squeak / to creak all together cırıldatmaq f. to cause to

squeak / to creak

(d.); to squeak (d.)

cırılmaq f. to be* torn, to be* in shreds;

(paltar və s.) to tear*; (çəkmə və s.) to burst*; parça-parça ~ to tear* / to become* to pieces; Bəzi kağızlar

asan- lıqla cırılır Some papers tear easily

cırıltı i. (qapı, araba) squeak; (pero) scratch; (çəkmə) creak; ~ salmaq / etmək to make* a squeak

cırıltılı s. squeaking, squeaky, creaking, creaky, ~ qapı / ayaqqabı squeaky door / shoes

cırlamaq f. 1. (nəsli pozulmaq) to degener- ate; 2. bot. (bitki) to run* wild; to become* / to grow* wild

cırlaşmaq f. bax cırlamaq

cırmaq I. f. to tear* (d.), to tear* asunder, to

rend* (d.); məktubu tikə-tikə ~ to tear* a letter into pieces; üst-başını ~ to rend*

157

cırmaq-cırmaq

one’s garments (clothes); d.d. to break*

off (with) II. i. scratch;

cırmaq-cırmaq z.: ~ olmaq to be* covered

with scratches; to be* scratched badly; ~ etmək to scratch badly (d.), to cover with scratches (d.)

cırmaqlamaq f. to scratch (d.); İt qapını cır- maqlayırdı The dog scratched at the door

cırmaqlanmaq f. to be* scratched cırmaqlaşmaq f. to scratch; Pişiklər cır-

maqlaşırlar Cats scratch

cırnamaq f. to be* irritated, to be* in bad

temper

cırnatmaq f. to tease (d.); to irritate (d.) cırtdan i. dwarf, pygmy, lilliputian, d.d. lit-

tle man*

cırtqozs. d.d. hot-tempered, quick-tempered;

d.d. peppery; ~ adam hot-tempered per-

son; d.d. spitfire

cırtqozluq i. hot / quick temper; touchiness cız i. line; ~ çəkmək to line; altdan ~ çək-

mək to underline

cız-bız i. roast(ed) offal; ~ bişirmək / qo-

vurmaq to cook / to fry offal in hot fat, to

roast offal

cızıq i. (müx. mənalarda) line; scratch; ~ çək-

mək to draw* a line, to line off / out; ka- ğızda ~ çəkmək to rule lines on paper; ~dan çıxmaq məc. to go*

over the line; to get* puffed up, to give* oneself airs; (ağ eləmək) to go* too far, to go* to extremes; üzdə

(təzə rənglənmiş yerdə, gümüş məcməyidə) ~ a scratch on the face (on fresh paint, on a silver tray); Stolun

baş tərəfində dərin bir cızıq vardı There was a deep scratch on the tabletop

cızıq-cızıq s. 1. (pozulmuş) blotted out, crossed out; (korlanmış) spoiled; (xətt, yazı) scribbled; Onun əlləri

tamam cı- zıq-cızıq idi Her / His hands were cov- ered with scratches; 2. scratched all over; ~ etmək 1) to

cross out (d.), to blot out (d.); 2) to scratch all over (d.); əlini tikanla ~ etmək to scratch one’s hand on the

thorns; Tikan onun əl-ayağını cızıq-cızıq elədi The thorns scratched his / her arms and legs

cızıqlamaq f. to rule (d.), to make* (paral- lel) lines on, to mark with lines; to line

158

cibgir

(d.); kağızı ~ to rule a paper, to line a paper; Məktubda bir neçə sətir cızıq- lanmışdı A few lines of the letter

were scratched out

cızıqlanmaq f. to be* ruled; to be* scratched out

cızıqlanmış fs. ruled, lined; scratched; ~ (cızıqlı) dəftər lined / ruled note-book

cızıldamaq f. (samovar və s.) to drone; to hoot

cızılmaq f. 1. to be* drawn; to be* traced out; to be* lined; Kağız cızıqlanıb (xət- lənib) The paper is lined; 2.

to get* / to be* scratched; Şəkil cızılıb The picture is scratched

cızıltı i. buzzing; hooting, drone

cızmaq f. 1. to draw* (d.); (ümumi şəkildə

təsvir etmək) to trace (d.), to sketch (d.), to outline (d.), to draft (d.), to scratch (d.), to scribble (d.); plan ~ to

outline / to draw* a plan; xəritə ~ to make* a map; 2. to scratch; əlini sancaqla / tikanla ~ to scratch one’s

hand with a pin / on the thorns; Qələmim cızır My pen scratches

cızma-qara i. d.d. (qara-qura yazı) scrawl; ~ yazmaq / etmək to scrawl (d.), to scrib- ble (d.); scratch (on) (d.);

~ yazı scratchy writing; O cızma-qara edir (ilan-qur- bağa yazır) ≅ His / Her writing is a scrawl; bütün divarı ~

etmək to scrawl all over the wall

cızma-qaraçı i. d.d. scribbler; dauber

cib I. i. pocket; yan ~ side-pocket; döş ~(i) breast pocket; saat ~i watch-pocket; arxa ~ (şalvarda) hip-pocket;

~ini doldurmaq d.d. to fill one’s pocket; əlini ~inə qoymaq

to put* one’s hand into one’s pocket; d.d. əlini ~inə salmaq (pul xərcləmək) to put* one’s hand in one’s

pocket; boş ~ (pulsuz) empty pocket; ~ dolusu pock- etful; bir ~ pul a pocket of money; bir kəsin ~inə girmək

to pick smb.’s pocket; ~inə qoymaq to pocket (up), to put into one’s pocket II. s. pocket; ~ saatı (pocket)

watch; ~ darağı pocket-comb; ~ güzgüsü pocket-glass; ~ lüğəti pocket dictionary; dəftəri pocket-book; ~

bıçağı pocket- knife; ~ dəsmalı a pocket-kerchief

cibgir i. bax cibkəsən

cibgirlik

cibgirlik i. pocket-picking, pickpocketing; ~ etmək to pickpocket, to be* a pick- pocket

cibxərcliyi i. pocket money

cibkəsən i. a pickpocket

cici i. (nəvaziş) mother; d.d. grandmother;

mum, mom, mummy

cida i. (silah) lance; tar. (piyada əsgər)

pike; Cidanı çuvalda gizlətmək olmaz

at. söz. ≅ Murder will out

cidalaşmaq f. to lance each other / one

another

cidd-cəhd i. zeal, fervour, ardour; amer.

ardor, diligence; assiduity; ~lə işləmək to work with zeal / diligence; ~ etmək / gös- tərmək to endeavour, to

be* zealous / dili- gent

ciddi I. s. serious, earnest; austere, strict; (sərt) severe; grave; ~ adam an austere / a serious person;

(görünüşcə) a grave man* / person*; ~ məsələ a grave matter; ~ müəllim strict teacher; ~ baxış severe look;

~ xəstəlik a grave illness; ~ tənqidçi severe critic; ~ intizam strict discipline; ~ qayda strict order; ~ əmr strict

orders pl.; ~ pəhriz strict diet; ~ töhmət severe reprimand; ~ ölçü strong measures pl.; ~ ölçü götürmək to

take* strong meas- ures; ~ olmaq to be* serious / strict / grave; ~ görünmək to look serious II. z. strictly;

(sərt) severely; seriously; earnestly, in earnest; bir şeyə ~ yanaşmaq to be* in earnest about smth.; məsələni

çox ~ hesab etmək to take* a grave view of the mat- ter; Ciddi desək... Strictly speaking...; ~ görünmək to

look serious; Ciddi deyi- rəm I am in earnest

ciddiyyət i. severity; stringency, intensity; diligence; müharibə dövrü qaydalarının / qanunlarının ~i the

stringency of wartime rules

ciddiyyətlə z. seriously, earnestly, in earnest; diligently; unremittingly; gravely; ~ işlə- mək to work with zeal

/ diligence, to work in earnest / diligently

ciddiləşdirmək f. to strengthen (d.), to inten- sify (d.); to attach importance (to), to make* smth. important;

nəzarəti ~ to dou- ble the watch (for, ever); beynəlxalq gər-

cildsiz

ginliyi ~ to heighten / to intensify interna-

tional tension

ciddiləşmək f. to become* / to grow* seri-

ous / strict; to take* a serious turn ciddilik i. strictness, seriousness, earnest- ness, graveness, stringency;

tam ~lə in all seriousness; Həmişə ciddilik lazımdır

One must always be serious

cihad id. sacred war(-fare), Holy war, a fight

in any good cause; ~ elan etmək to declare

holy war (on)

cihaz i. apparatus, instrument; device; appli-

ance; optik ~lar optical instruments; ölçü

~ı measuring instrument / device cihazqayıran I. i. instrument-maker II. s. instrument-making; ~ sənaye /

zavod

instrument-making industry / plant cik-cik i. chirp(ing), twittering; ~ etmək to

give* a chirp, to chirp

cikkildəşmək f. to chirp / to twitter together;

bərkdən / ucadan ~ to give* a loud chirp cikkilti i. chirp, chirr up, twitter

cilalamaq f. to grind* (d.); (həm də məc.)

to polish (d.), to gross (d.), to make* (d.)

glossy

cilalanmaq f. to be* polished / glossed cilalanmış s. polished, glossed

cilalı s. lustrous, glossy, shiny; ~ kağız glossy

paper

cild i. 1. (kitabın) binding, cover, book-

cover; kitabın ~i the cover of a book 2. volume; 3. clothing; ~ini dəyişmək məc. to pretend to be

cild-cild i. volume by volume; in volumes; ~ kitablar books in volumes

cildçi i. binder, bookbinder

cildxana i. bindery, bookbinder’s shop,

binder’s

cildləmək f. (kitab və s.) to bind* (d.), to

put* into a cover; kitabı ~ to bind* the book, to have* the book bound; Kitab qə- şəng cildlənib The book is

nicely bound

cildlətdirmək f. to ask / to force smb. to have (d.) bound; Kitabımı cildlətdirmək istəyirəm I want to have my

book bound

cildlətmək f. bax cildlətdirmək

cildli s. 1. (kitab) bound; 2. in volumes; üç

~ kitab a book in three volumes

cildsiz s. unbound, (i.s.) not having a binding;

~ kitab an unbound book

159

cilik-cilik

cilik-cilik s. smashed; broken into pieces; ~ etmək to smash to smithereens (d.), to break* into pieces (d.); ~

olmaq to be* broken into pieces, to be* smashed

cilikləmək f. to break* (d.) into pieces, to smash (d.); fincanı ~ to break* the cup into pieces

ciliklənmək f. to break*; to be* broken (into pieces), (sümük, qabırğa) to fracture; Fincan çilikləndi The cup

was broken into pieces

ciliklənmiş s. broken, smashed; fractured; ~ fincan the broken cup; ~ sümük a frac- tured bone

cilov i. (müst. və məc.) bridle, curb; (atın və s.) rein(s), bridle; ~ vurmaq / salmaq to curb; ~un əlində

saxlamaq (itaətdə saxlamaq) to keep* in check (d.), to hold* in leash (d.), to restrain (d.); atın ~unu

buraxmaq to uncurb a horse, to give* a horse the rein / reins / bridle; ~ vurmaq to halter; ~unu boşaltmaq

məc. to slacken the reins; ~ gəmirmək məc. to take* the bit between one’s teeth; ~unu çəkmək / yığmaq to

bridle (d.); to halter (d.); biri- sinin ~unu çəkmək to put* a bridle on smb., to halt smb.

cilovlamaq f. (həm də məc.) to curb (d.), to bridle (d.), to halter (d.), to put* a bridle on; məc. to restrain (d.),

to control (d.), to keep* in check; atı ~ to bridle a horse, to put* / to bridle on a horse; bir kəsi ~ məc. to

put* a bridle on smb.; to halter (d.); müharibəni ~ to halter / to rein a war; nəfsini / hirsini ~ to curb / to

bridle / to restrain one’s temper / anger; dilini ~ to curb one’s tongue; ehtirasını ~ to put* a curb on one’s

passion

cilovlanmaq f. to be* bridled / curbed; to be* kept in check; to be* put on a curb

cilovlatmaq f. to ask / to force smb. to bri- dle (d.) / to curb (d.); Atı cilovlatdırmı- şam I have the horse

bridled / curbed

cilovlu s. bridled, curbed; restrained, kept in check; haltered

cilovsuz s. 1. unbridled, uncurbed; 2. unbound, unrestrained; uncontrolled

cilvə i. coquetry, flirt, mincing manners pl. finicality

160

cinayət

cilvəkar s. coquet (tish), arch, mincing, fini- cal; ~ qadın / qız flirtatious / coquettish woman* / girl,

couquette d.d. (geyim, ya- xud ədaları ilə kişilərin xoşuna gəlməyə çalışan qadın / qız) affected creature; ~

təbəssüm winsome smile

cilvəli s. bax cilvəkar

cilvələnmək f. 1. to flirt (with), to coquette

(with), to mince d.d.; 2. (özünü bəyən- dirməyə çalışmaq) to pose, to show* off, to flaunt

cimildəmək f. to tingle; Bütün bədənim cimildəyir The whole body of mine is tingling

cimildəşmək f. to tingle, to have* a prick- ing / stinging feeling in the skin; soyuqdan / həyəcandan ~ to

tingle with the cold / with excitement; Soyuqdan onun bar- maqları cimildəşirdi His / Her fingers tin- gled

with the cold

cimilti i. tingling feeling / sensation, a prickly / stinging sensation; ~ hiss etmək to feel* slight prickly /

stinging sensation; Əllərim- də cimilti hiss edirəm I feel tingle in my hands

cin i. din. jinn, demon, evil spirit; ~ atına mindirmək to drive* (d.) mad, to throw* (d.) into a rage; to

infuriate (d.), to make* smb. furious; ~ atına minmək to become* furious, to fly into a rage, to fill with rage;

~ini başına yığmaq to infuriate (d.), to put* smb. beside himself, to drive* smb. out of his / her wits

cinah i. wing; flank; sağ ~da on the right wing / flank; sol ~da on the left wing / flank; bir kəsə ~dan hücum

etmək to take* smb. on the flank; Sol cinahım ağrı- yır I have an ache in my left wing, My left wing aches

cinayət I. i. crime, crimes, offence; ağır ~ villainy; hüq. (ağır) felony; d.d. crimi- nal case; dövlət ~i treason;

siyasi ~ polit- ical crime / offence; ~ törətmək / etmək to commit / to perpetrate a crime / offence / (ağır)

felony; hərbi ~lər war crimes; bə- şəriyyətə qarşı ~ crimes against human- ity; Belə fürsəti əldən vermək

cinayət- dir Such waste of opportunities is a crime II. s. criminal; penal; felonious; ~ məh -

cinayətkar

kəməsi criminal / penal court; ~ məcəl- ləsi (kodeksi) criminal / penal code; ~ prosesi / işi criminal action /

case; ~ qa- nunları penal laws; ~ axtarışı idarəsi Criminal Investigation Department; ~ hü- ququ criminal law

cinayətkar I. i. criminal, offender; crimina- tor; hüq. felon; ~lar the felonry; hüq. (qadın) feloness; (dəfələrlə

cinayət edən adam) old / second offender; dövlət ~ı state criminal; hərbi ~ war criminal; birinci dəfə cinayət

törətmiş ~ first offender; kiçikyaşlı / azyaşlı ~ juvenile offender II. s. offending, criminal; felo- nious, penal; ~

hərəkət a criminal act; ~ adam criminal; Cinayətkarı həbs etdi- lər The criminal was arrested

cinayətkarcasına z. criminally; ~ hərəkət etmək to act criminally

cinayətkarlıq i. criminality, felony, crimi- nal nature; penalty, crime, black deed; cinayətkarlığa qurşanmaq to

steep in crime; Qətl ağır cinayətkarlıqdır Murder is a felony

cindar i. shaman; witch-doctor, wizard; (qadın) witch

cindarlıq i. shamanism; witchcraft; witch- ery; ~ etmək to be* a shaman, to practise shamanism

cingildəmək f. to ring*; (bərk) to clang, d.d. to tinkle, to clank, (qab) to clatter, to rat- tle; (zınqırov, zəng) to

tingle; (sim və s.) to twangle; Sim(lər) cingildəyir The strings twangle; Zəncirlər cingildəyir The chains are

jangling / clanking; Qu- laqlarım cingildəyir My ears buzz, There is a ringing in my ears

cingildətmək f. (stəkan və s.) to clank (d.) (with), (bərkdən) to clang (with) (d.), to clink (d.); (pul, açar, balaca

zınqrov, zəng) to jingle (d.), to clatter (d.), to make* a clatter; O, açarlarını cingildətdi He / She jingled his /

her keys

cingilti i. (uca) peal, ringing, clang(ing), clank; (zınqrov və s.) tinkling; rattle; jin- gle; (kilsədə zəng) chime; qab

~si clatter of crockery / dishes; qulaqda ~ ringing in the ears; zınqrovların ~si tinkling of bells

cingiltili s. 1. ringing, clear; ~ (uca) səs clear / ringing voice; rattling sound; ~ gülüş

cinslik

ringing laughter; 2. dilç. voiced; ~ samit-

lər voiced consonants

cinləndirmək f. to enrage (d.), to infurate

(d.), to madden (d.), to drive* (d.) wild; to make* very angry (d.), to stir to fury (d.); to get* smb.’s goat

idiom.; to send* into a rage; Onun hərəkəti məni cinləndirdi His / Her behaviour enraged me

cinləntdirmək f. məc. to be* very angry, to be* / to become* / to get* frantic / furious; to be* in / to get* /

to fly* into a rage, to become* enraged; to get* one’s rag out; (kiməsə) ~ to get* angry with smb.; (nə-

yəsə) ~ to get* angry with smth.

cinli s. raging, raving, frenzied (qəzəblən- miş, cinlənmiş) enraged, infuriated, devil- ridden; ~ olmaq to

become* enraged; to be* vexed; ~ adam enraged person

cinlilik i. enragement, frenzy; angriness cins I. i. biol. 1. sex; qadın ~i female, female sex; kişi ~i male, male

sex; the male kind; 2. qram. gender; qadın ~i feminine (gen- der); kişi ~i masculine (gender); orta ~ neuter

(gender); 3. race, breed, species (ev heyvanları, bitkilər haq.); məc. sort, kind, variety; (növ) type; mal-qara

~i strains of cattle; eyni ~dən of the same race / breed / species; məc. of the same kind / sort / type; bu ~

adamlar this sort / kind of people; 4. family, kin; stock; O yaxşı cinsdəndir He / She comes of good stock II. s.

biol. 1. generic; 2. qram. gen- der; ~ sonluqları gender inflection / inflex- ions; 3. pure-blooded,

thoroughbred; (ev heyvanları və s.) pure-strain, pedigree(d); (it haq.) pure-bred, true to race; ~ at

thoroughbred / pure-blooded horse; ~ it a pure-bred dog, a dog true to race; ~ mal pedigreed cattle,

bloodstock; ~ heyvan

pedigreed cattle

cinsi s. sexual, sex; ~ orqanlar the sex organs,

genitals; ~ instinkt sex instinct; ~ əlaqə sexual intercourse; ~ əlaqədə olmaq to have* sex (with)

cinsiyyət i. biol. sex

cinsləşdirmək f. 1. to ennoble (d.); to

improve (d.), to make* (d.) better; 2. (mal-

qara cinsi haq.) to grade up (d.)

cinslik s. pedigreed; ~ heyvan pedigreed cattle

161

cin-şeytan

cin-şeytan i. din. devil, evil spirit; d.d. dickens cip-cip i. chuck-chuck; chirp(ing), twitter- ing; Cip-cip,

cücələrim Chuck-chuck, oh

my chickens!

cirə I. i. ration; rate; quota; standard, norm;

~yə düzmək / qoymaq to put* on rations; hər ərzaq ~si (norması) ration scale II. i. bot. carraway, (toxum)

carraway seed III. s. carraway; ~ yağı carraway oil; ~ toxumu carraway seeds

cirəli s. carraway; ~ keks carraway cake cism i. 1. (müxtəlif mənalarda) body; fəls. substance; fiz. (bərk) solid;

(maye) liq-

uid; ◊ səma ~ ləri the heavenly bodies; 2. object; material, thing; fiziki ~lər mate- rial things; ~ adları bildirən

isimlər (ağac, dəmir, şüşə və s.) qram. material nouns

cismani s. corporal, corporeal, bodily; phys- ical; ~ zədə physical / bodily injuries; ~ cəza corporal

punishment; ~ çatışmazlıq (şikəstlik) corporal defects; ~ rahatlıq bodily comfort; ~ əzab bodily suffering

cismanilik i. corporality

cismən z. corporeally; bodily

civ-civ i.: ~ etmək to chirp, to twitter

civə I. i. mercury, quicksilver II. s. mercury;

~ sütunu mercury (column)

civəli s. mercurial; ~ maz əcz. mercurial

ointment; ~ barometr fiz. common / mer-

curial barometer

civildəmək f. 1. to squeak; (cücə haq.) to

cheep, to peep; to give* a squeak; (balaca qüş və cücə) to twitter, to chirp; Balaca qüş bərkdən civildədi The

small bird chirped noisily; 2. məc. (zəif səs) to chirp; Civildəmə! Don’t chirp!

civildəşmək f. to twitter together; to cheep together; (quş və bəzi cücülər) to chirp together, to peep

together; Cücələr civil- dəşirdilər The baby chickens were cheep- ing / peeping

civilti i. twitter, cheep, chirp, peep; ~ salmaq to make* a chirp; to make* a peep; sər- çələrin ~si the twitter

of sparrows; cücə- lərin ~si the cheep of baby chickens

civiltili s. squeaky; cheepy

ciyər i.: ağ ~ 1) anat. lung; 2) məc. (qorxaq)

chicken-liver, chicken heart; qara ~ liver; ◊ ~i ağzına gəlmək to be* terribly fright-

162

comərd

ened; ağ ~ olmaq to be* scared; d.d. to be* timid; Ağciyər olma! Don’t be scared! Don’t be white livered!

ciyərli s. (qorxmaz) bold, brave, courageous, daring, audacious; gallant; ~ olmaq to be* bold / brave /

courageous

ciyərsiz s. məc. chicken-livered, chicken- hearted

ciyildəmək f. to peep; (qapı və s.) to squeak, to creak

ciyildəşmək f. to peep together

ciyilti i. peep; squeak; creak; Qapını yağla,

ciyiltisi kəssin Oil the door to stop it

creaking

cizgi I. i. 1. (müxtəlif mənalarda) line; düz

~ straight line; əyri ~ curve; ~ çəkmək to draw* a line, to line; 2. feature; 3. draught; amer. draft; (eskiz)

sketch; fərqləndirici ~lər distinguishing features II. s.: ~ pe- rosu drawing-pen; ~ otağı drawing office; amer.

draughting room

cizgiləmək f. to line (d.), to line off / out (d.); to draw* (d.); kağızı ~ to line a paper

cizgili s. lined; ~ kağız lined paper

cod s. hard, gruff, rough, coarse; severe; unbleached; ~ səs harsh / rough / gruff voice; ~ dəri coarse / rough

skin; ~ mate-

rial coarse material; ~ su hard water codlaşmaq f. to harden, to coarsen, to roughen,

to become* rough / hard

codluq i. (material, dəri və s.) roughness,

coarseness, hardiness; gruffness

coğrafi s. geographical, geographic; ~ sər- hədlər geographic boundaries; ~ adlar geographical names; ~

yerləşmə geograph-

ical location

coğrafiya I. i. geography; ~ üzrə ixtisaslaş-

maq to specialize in geography; fiziki / siyasi ~ physical / political geography; Marsın ~sı the geography of

Mars; Azər- baycanın ~sını öyrənmək to study the geography of Azerbaijan II. s. geography; ~ kitabı a book

on geography; ~ müəllimi geography teacher

coğrafiyaçı i. bax coğrafiyaşünas coğrafiyaşünas i. geographer, specialist in

geography

comərd s. generous, magnanimous, liberal;

özünü ~ göstərmək to play at being gen-

comərdlənmək

erous; ~ təbiətli generous-natured; ~ adam

a magnanimous person

comərdlənmək f. to become* generous; to

show* generosity

comərdlik i. generousness, generosity, mag-

nanimity, liberality; ~ göstərmək to show* (a bit of) generosity; Bu comərdlikdir It is generous

comərdliklə z. generously, magnanimously, open-handedly, lavishly

corab i. (qısaboğaz) socks pl., amer. sox; (uzunboğaz) stockings; elastik ~ tib. elas- tic stocking; yun ~ woollen

stockings; ipək ~ silk stockings

corabtoxuyan i. stocking-maker, stocking- weaver

coşdurmaq f. to excite (d.); to drive* smb. out of his / her wits, to put* (d.) beside himself; to exasperate (d.)

coşğun I. s. excited; unrestrained; (özünü saxlaya bilməyən) boiling (over), seething, ebullient, overflowing,

passionate (nara- hat); (aşıb-daşan) exuberant; (qəzəbli) stormy, violent; rough; impetuous; (ehti- ras, şövq)

wild; (gur, qızğın) gusty; ~ axın boiling / impetuous stream; ~ xarakter ebullient / exuberant disposition; ~

fəa- liyyət tireless activity; ~ həyat stormy / seething life; ~ müzakirə stormy discus- sion; ~ qəlb restless

soul; ~ söhbət stormy interview; ~ dəniz heavy / rough sea; ~ nitq fervent / fiery / impassioned / ardent

speech; ~ arzu fervent / ardent desire; ~ məhəbbət ardent / passionate love II. z. passionately; without

restraint, unre- strainedly; impetuously

coşğunluq i. indefatigability, ebullience, overflowing, impetuosity, violence; arden- cy, ardour, fervency;

gəncliyə məxsus ~ youthful enthusiasm

coşmaq f. 1. d.d. to rage, (hirslənmək) to storm; to seethe, to boil up (bərk açıqlan- maq); to create / to

make* an uproar; to lose* one’s goat idiom.; 2. to get* excited; to get* into a temper / passion, to lose*

one’s temper; 3. (qaynamağa başlamaq) to boil up, to begin* to boil, to be* on the boil

coşub-daşmaq f. 1. to overflow* (the banks); 2. məc. to fly* into a rage; acıqdan / nif -

cücə

rətdən ~ to boil with anger / with hatred;

İş coşub-daşır Work is in full swing cövhər i. 1. essence, infusion; 2. essence; işin ~i the essence of the

matter, the main point; məsələnin ~i (mahiyyəti) the crux / kernel / heart of the problem; 3. jewel;

~ini çəkmək kim. to distil (d.) cövhərnanə i. peppermint-drop cövhərnanəli s. peppermint; ~ konfet pep-

permint

cövlan i.: ~ etmək 1) to take* a walk / stroll;

to promenade; to stroll, to saunter; 2) to rotate, to circulate, to whirl; Qar boranı cövlan edir The

snowstorm is whirling

cövüz i. bax qoz

cövüzqıran i. nutcrackers pl. cuqquldamaq f. (quş) to twitter, to chirp;

(birnəfəsə danışmaq) to chatter cuqqultu i. twitter(ing), chirp(ing); chatter-

ing

cummaq f. 1. to dip, to dive; to have* / to

take* a dip; (həm də məc.) to plunge; suya ~ to dip in (to) / to plunge into the water; otağa ~ to plunge / to

rush into the room; meydana ~ to plunge forth upon the square; 2. to fall* (upon, on); to pounce (on);

(hücum etmək) to attack (d.), to assault (d.); to rush, to dash, to dart, to make* a run / rush; yeməyə ~ to

fall* upon one’s food; qapıya (tərəf) ~ to make* a dash / dart for the door; düşmənin üstünə ~ to make* a

dash against / at the enemy; bir kəsin üstünə ~ to make* a rush at smb.; irəli ~ to go* off at a dash, to dart

forward

cuna i. gauze, cheesecloth; (parça) gos- samer; ~ binti gauze bandage

curuldamaq f. (qarın) to grumble, to rumble; Qarnım curuldayır My stomach’s rum- bling

curultu i. grumbling, rumbling; qarında ~ d.d. collywobbles pl.

cuş i. (hərəkət) excitation; (şad əhval) excitement; (həyacanlanma) agitation; emotion; ~a gəlmək to

become* / to get* / to be* excited, to be* agitated

cücə I. i. (həm də hinduşka, ördək cücəsi) chicken; chick; poult; young bird, baby bird; yumurtadan təzə

çıxmış / ətcəbala ~ chickling; bahar / yaz / ~si springer;

163

cücələmək

~ çıxartmaq ( həm də süni surətdə) to hatch; Toyuq səkkiz cücə çıxartmışdı The hen hatched eight chickens;

Cücəni payızda sayarlar at. söz. ≅ Count one’s chickens before they are hatched, Don’t count your chickens

before they are hatched II. s.: ~ yeri (hini) chickery, a chicken coop, chicken-house

cücələmək f. to hatch

cücərmə fi. germination, sprouting, shooting cücərmək f. (toxum) to spring*, to sprout

(forth / out); to begin* to grow; to germi- nate; bot. to put* forth, shoot*; Ot cücərir Grass shoots

cücərti i. sprout, shoot; ~ vermək to sprout, to shoot*

cücərtmə i. k.t. germination

cücərtmək f. to germinate (d.), to sprout (d.),

to raise (d.); to cultivate (d.); toxum ~ to

germinate / to sprout seeds

cücü I. i. insect; Milçək cücüdür The fly is

an insect II. s. insect; ~ yığını a swarm of

insects; ~ dişləməsi insect bite

cümə i. Friday; hər ~ every Friday; ~ günləri

on Fridays;

cümhuriyyət I. i. bax respublika I II. s. bax respublika II

cümhuriyyətçı i. bax respublikaçı cümhuriyyətçılik i. bax respublikaçılıq cümlə i. 1. qram. sentence; baş ~

principal

clause; budaq ~ subordinate clause; sadə ~ simple sentence; mürəkkəb ~ compos- ite sentence; ara ~

parenthesis (pl. -ses), paranthetic clause; həmcins üzvlü ~ homo- geneous sentence; tabeli mürəkkəb ~

complex sentence; tabesiz mürəkkəb ~ compound / co-ordinated sentence; şərt budaq ~si conditional

sentence; 2. all, the whole; ~ cahan the whole world; ◊ o ~dən including; with the inclusion (of); Sən də o

cümlədən Including you

cümlə-cümlə z. sentence by sentence; sen- tence after sentence; ~ oxumaq / yazmaq to read* / to write*

sentence by sentence / sentence after sentence

cümləpərdaz I. i. phrase-maker, phrase- man*, phrase-monger II. s. phrase-mon- gering, phraseological; ~

adamlar phrase- mongering people

164

cürətsiz

cümlətanı əd: cəmi ~ in all, all in all

cür 1. kind, sort; such; so (sifətdən əvvəl); any; hər ~ all sorts of, of all kinds; all kinds of; hər ~ mallar goods

of all kinds; hər ~ şeylər all kinds of things; bu ~ of this sort / kind; bu ~ adamlar these kinds of people; Bu nə

cür adamdır? What kind of man / woman is he / she?; bu ~ adam such a man*, a man* such as that, a man*

like that; bu ~ kitablar such books, books of this kind; 2. way; bu ~ such, (in) this way; başqa ~ in a different

way; heç ~ on no account, by no means; hər ~ in every way possible, in every possible way; Bu cür et Do it in

this way; Nə cür? How? cürbəcür s. various, diverse, varied; different; ~ adamlar various people; ~ maraq lar

diverse interests; ~ fikirlər varied ideas;

~ rənglər different colours

cürbəcürlük i. variety; diversity; multifor-

mity

cürdək i. jug; bir ~ su a jug of water

cürət i. boldness, courage, bravery, audacity;

daring; ~ etmək, ~ i çatmaq to dare, to venture; O, bunu inkar etməyə curət etməz He / She won’t dare to

deny it

cürətlə z. boldly, bravely, fearlessly; ~ da- nışmaq to speak* boldly / freely; Cürətlə deyirəm ki,... I dare say...

cürətləndirmək f. to encourage (d.), to cheer up (d.), to inspirit (d.), to make* bold (d.); birisini bir iş

görməyə ~ to dare smb. to do smth.

cürətlənmək f. to dare, to take* heart (+to inf.), to grow* bolder

cürətli s. courageous, valiant, (ürəkli) gal- lant, (cəsur) brave, bold, daring; audacious; (insan xarakteri haq.)

resolute, decided, determined; ~ adam d.d. bold spirit; dare- devil, man* of decision, a brave / coura- geous

man*

cürətlilik i. boldness, courageousness; audacity, resoluteness, bravery

cürətsiz s. (ürəksiz) coward, craven, unde- cided, indecisive, irresolute; ~ olmaq to be* coward / undecided /

indecisive; Cürətsiz olma! Don’t be scared! Cürətli şəhər alar, cürətsiz küncdə qalar at. söz. ≅ Nothing

venture, nothing gain / have

cürətsizlik

cürətsizlik i. indecision, irresolution; cow- ardice; ~ göstərmək to quail (before, at)

cüssə i. body, constitution, build; figure cüssəli s. (enlikürək) thickest, stumpy, stocky, (canlı) portly;

imposing; (xarici

görünüş haq.) impressive

cüt I. i. pair, couple; bir ~ çəkmə a (one)

pair of shoes; iki ~ uzunboğaz corab two pair of stockings; bir ~ öküz a pair of oxen; bir ~ alma a couple of

apples; bir ~ qız a couple of girls II. s. (qoşa) twin; even; ~ rəqəm even number

cüt-cüt z. in pairs, in couples; ~ işləmək to work in couples; ~ düzmək / qoymaq to pair (d.); ~ ayırmaq /

bölmək bax cütlə- mək; Uşaqlar otağa cüt-cüt gəldilər The children came into the room in pairs

cütləmək f. to pair (d.); to couple (d.); to put in pairs (d.), to arrange (d.) in sets of two, to pair off (d.);

(qoşalamaq) to dou- ble (d.)

cütləşdirmə fi. pairing, coupling, covering, cross(ing), (heyvan) interbreeding

cütləşdirmək f. k.t. to pair (d.), to couple (d.); (heyvanı) to interbreed (d.)

cüzilik

cütləşmə i. biol. coupling, pairing, cover- ing, cross(ing), interbreeding

cütləşmək f. biol. to pair (with), to couple (with), to mate (with)

cüttərkibli s. two-member; ~ cümlə a two- member sentence

cüvəllağı I. i. (yalançı) cheat, (fırıldaqçı) swindler, knave, zaraf. (kələkbaz) rogue / dodger; charlatan, quack,

d.d. rascal II. s. (hiyləbaz) dodgy, knavish, roguish; ~ adam (oğlan) dodger

cüyüldəmək f. to squeak; to cheep, to peep cüyültu i. peep; chirp; squeak, cheep cüyür i. zool. roe, roe deer;

erkək ~ roe-

buck, a male roe deer

cüz i. fragment, a wee part

cüzi s. insignificant, unimportant, negligible,

slight; trifling, trivial, scanty, meagre; ən ~ least, slightest; ~ miqdar negligible quantity; ~ əmək haqqı scanty

earnings pl.; Cüzi miqdarda qalıb There is just a little left;~ çoxluq narrow / small majority

cüzilik i. scantiness; smallness, pettiness, slightness

165

çaldırmaq

(d.); həkim ~ to call the doctor, to send*

Çç

çağlamaq f. to purl, to burble, to babble,

Ç, ç. the 4th letter of the Azerbaijani alphabet çabalamaq f. to flounder; Uşaq suda çaba- ladı The child

floundered in the water çabalatmaq f. to cause / to force smb. to

flounder

çadır i. tent; (böyük) marquee [ma:`k9:] çadra i. veil; yashmak; ~nı atmaq to take*

off the veil; məc. to become* emancipated çadralı s. (i.s.) with a veil on, (i.s.) having a

veil on

çadrasız s. veilless; (i.s.) without a veil çağ I. i. time; səhər ~ı in the morning; ax-

şam ~ı in the afternoon; o ~dan bəri since then; Getmək çağıdır It’s time to go II. i. mood; damağı ~ olmaq to

be* in a good / cheerful mood

çağa i. suckling, new-born child

çağdaş s. modern, contemporary, up-to-date;

~ tarix / ədəbiyyat / incəsənət / əxlaq contemporary history / literature / art / morals; ~ olmaq to be*

contemporary

çağdaşlıq i. modernity, the present (time), contemporaneousness, up-to-dateness

çağırılmaq f. to be* invited, to be called çağırış i. 1. Call, summons; ~a cavab ver- mək to respond to the call

/ summons 2. (dəvət) inivation; bir kəsin ~ına əsa-

sən on / at smb.’s inivation

çağırışçı i. man* bound for / called up for

military service, man* / person due for

call-up, conscript; selectee; amer. draftee çağırışçılıq s. call-up; ~ yaşı call-up age; ~ məntəqəsi enlistment

office; amer.

induction station; reception unit çağırışmaq f. to call to each other / one

another

çağırmaq f. 1. to call (to, for); köməyə ~ to

call for help; 2. (dəvət etmək) to invite (d.); to ask (d.); nahara ~ to invite / to ask to dinner (d.); rəqsə ~ to

ask to a dance (d.); telefona ~ to call up on the phone; yazı lövhəsinə ~ (şagirdi) to call out (d.), to call to the

(black) board (d.); yarışa ~ to challenge (d.); duelə ~ to challenge to duel

166

məc. to murmur

çağlayan s. babbling; ~ bulaq / axın bab-

bling spring / stream

çaxır i. (üzümdən hazırlanmış) wine; təzə

~ green / new wine; bir stəkan ~ a glass of wine; mənim sevdiyim çaxır my favourite wine; ~ içmək to drink*

wine

çaxırçı i. bax çaxırqayıran

çaxırçılıq i. wine-making

çaxırqayıran i. wine-maker

çaxırsatan i. wine-merchant; vintner çaxmaq I. i. 1. (silahda) lock; (tüfəngdə)

bolt; (topda) breech-block; 2. arx. (od al- maq üçün işlədilən polad parçası) steel II. f. to strike*; Şimşək çaxdı

The thun- der struck; İldırım çaxdı The lightning struck

çaxmaqdaşı i. miner. flint

çaxnaşdırmaq f. to alarm (d.), to excite (d.),

to flurry (d.)

çaxnaşma fi. alarm, commotion, flurry; ~ sal-

maq to set* up an alarm

çaxnaşmaq f. to get* excited, to take* alarm çaqqal i. zool. jackal

çal s. 1. roan; ~ at / inək a roan horse / cow;

2. grey, gray; ~ saç grey hair; ~ baş grey

headed

çala i. hole, pit, hollow; ~ qazmaq to dig*

a hole

çala-çuxur i. dint, dent, (yolda) pot-hole çalağan i. zool. kite

çalar i. shade, tinge; məna ~ı shade of mean-

ing; sarı ~ yellowish tinge

çalarlıq i. bax çalar

çalbaş i. grey-headed, grey-haired

çalbığ s. grey-moustached

çal-çap i. robbery, pillage, plunder(ing) çal-çarpaz s. crosswise; ~ atəş hərb. cross-

fire

çaldırmaq f. 1. (musiqi haq.) to ask / to

cause smb. to play (d.); 2. (mıx və s.) to ask / to cause smb. to drive (d.) / to ham- mer (d.); 3. (paz) to ask /

to cause smb. to wedge; 4. əl ~ to ask / to cause smb. to

for the doctor

çağırtdırmaq f. to ask / to cause smb. to call

(d.)

çalğı

clap; 5. (ot və s.) to ask / to cause smb. to

cut (d.)

çalğı I. i. music: ~ ilə məşğul olmaq to prac-

tise music: II. s. ~ alətləri musical instru- ments III. i. besom; ~ ilə süpürmək to besom away (d.), to besom

out (d.)

çalğıçı i. musician

çalğıçılıq i. the profession of musicion çalğılamaq f. to besom (d.)

çalğılatmaq f. to ask / to cause smb. to

besom (d.); to have* (d.) besomed çalxalamaq f. (paltar, qab və s.) to rinse (d.), to swill (d.); (dərmanı və s.)

to shake*

up (d.); butulkanı ~ to shake* the bottle çalxalanmaq f. (paltar, qab və s.) to be* rinsed / swilled; (butulka)

to be* shaken çalxalatmaq f. (paltar, qab və s.) to ask / to force smb. to rinse / to swill (d.); (bu- tulkanı və s.)

to ask / to cause smb. to

shake (d.)

çalxamaq f. to rinse (d.), to shake* (d.);

butulkanı ~ to shake* the bottle; nehrə

~ to churn

çalxanmaq f. to be* shaken / rinsed; (nehrə)

to be* churned

çalxatmaq f. to ask / to force smb. to shake

/ to rinse (d.); (nehrə) to ask / to force smb.

to churn

çalı i. bushes pl.; shurbs pl.; (tall) weeds pl. çalıb-çapmaq f. 1. to rob (d.); (işğal edilmiş

şəhərdə) to sack (d.); 2. (tamamlıqsız)

to pillage, to plunder, to loot çalıb-oxumaq f. to play and to sing* çalıb-oynamaq f. to play and to dance

çalıquşu i. warbler, singing bird, songbird çalınçı i. mower, hay-maker

çalışdırmaq f. to ask / to cause smb. to work

/ to try / to endeavour / to toil; to make*

smb. to be diligent

çalışma i. exercise; ingilis dili ~ları exercis-

es in English; ~ etmək to do* exercises çalışmaq f. to work; (ağır) to toil d.d. to fag, to try, to endeavour;

ürəkdən ~ to work hard; to work with zeal / with diligence;

to work tooth and nail idiom.

çalışqan s. diligent, assiduous, painstaking,

hard-working; ~ fəhlə a diligent worker; ~ şagird a diligent pupil; öz işində ~ ol- maq to be* assiduous in

one’s work

çapçı

çalışqanlıq i. diligence, application, assiduity, painstakingness

çalışqanlıqla z. diligently, assiduously, painstakingly; with application; ~ işləmək to work with application

çallamaq f. to go* / to grow* / to turn grey; to be* touched with grey; Onun başı çal- layıb His / Her hair has

been touched with grey

çallanmaq f. bax çallamaq

çallaşmaq f. bax çallamaq

çallatmaq f. to cause (d.). to grow grey çallıq i. streak(s) of grey pl.; the state of

being grey

çalma i. turban

çalmaq f. 1. (musiqi) to play (d.); 2. (mıx

və s.) to drive* in (d.), to hammer in (d.); paz ~ to drive* in a wedge; (məc.) to thrust* a wedge; 3. (qanad) to

flap; qanad ~ to flap (its) wings; 4. (çəpik və s.) to clap; çəpik ~ to clap one’s hands; 5. (rəng və s.-də) to be*

shot (with a colour); qır- mızıya / yaşıla və s. ~ to be* shot with red / green, etc. 6. (ilan və s.) to sting* (d.),

to bite* (d.); 7. (ot və s.) to mow (down) (d.); to cut* (d.)

çalov i. scoop; (zibil üçün) refuse pit çalpov i. snow-storm

çalsaç s. grey-haired

çalsaqqal s. grey-bearded

çamadan i. suitcase; (böyük) trunk

çanaq i. 1. wooden cup / bowl; 2. anat. pelvis çanta i. (əsgərlikdə) haversack, knapsack;

(məktəblərdə) satchel; məktəb ~sı a school satchel / bag; (bazar üçün) shop- ping bag

çap i. print(ing); ~ da olmaq to be* at the printer’s; ~a imzalamaq to send to the press (d.) ~ etmək to print

(d.); (maki- nada) to type-write* (d.); ~ olunmaq to get* into print, to be* printed; ~dan çıxmaq to appear,

to come* out

çapacaq i. 1. chopper; 2. hatchet

çapaq i. zool. bream (freshwater fish) çapalamaq f. 1. to struggle desperately,

to flounder; 2. to fuss about, to bustle çapar i. arx. messenger; herald; courier çaparaq z. at a gallop, at full

gallop çapçı i. printer

167

çapxana

çapxana i. printing house, printing-works; əlyazmasını ~ ya göndərmək to send* a manuscript to the

printing-house

çapıq i. scar, cicatrice, cicatrix

çapılmaq f. 1. to be* minced / chopped;

2. (oğurlanmaq) to be* robbed / sacked çapqın i. foray, robbery, brigandage, inroad; ~lıq etmək to foray

(d.), to make* a plun-

dering raid (on)

çapqınçı i. robber, burglar, brigand çapqınçılıq i. robbery, pillage, plunder(ing) çapmaq i. 1. (əti, kələmi və s.)

to mince (d.),

to chop (up) (d.); 2. (qılıncla) to cut* (d.), to share (d.), to slash (d.); 3. (atı və s.) to gallop, to set* off at a

gallop, to rush / to speed / to tear* along

çar i. tsar, czar, tzar

çardaq i. garret, shed

çarə i. outlet, way out; Başqa çarə yoxdur

There is no other way out

çarəsiz s. 1. incurable; ~ xəstəlik incurable

disease; 2. incorrigible, irremediable; 3. hopeless, desperate; ~ vəziyyət hope- less / desperate situation; 4.

forced; (təy- yarədə) ~ enmə forced / emergency land- ing

çarəsizlik i. 1. hopelessness; 2. incurability; 3. irreparableness

çarhovuz i. man-made pond; çimmək üçün örtülü ~ swimming-pool

çarx i. 1. wheel; ehtiyat ~ spare wheel; nazim çarx fly-wheel; aparıcı çarx tex. driving- wheel; ötürücü çarx

transmission wheel; dilçək çarx ratchet-wheel; sükan çarxı steering wheel; hidravalik çarx hydraulic wheel ◊

taleyin ~ı Fortune’s wheel, wheel of fortune; 2. (alət itiləyən dəzgah) grind- ing machine, grindstone

çarxçı i. grinder; (bıçaq itiləyən) knife- grinder

çarxçıxana i. grinding shop

çarxlamaq f. to grind* (d.), balta / bıçaq

~ to grind an axe / a knife

çarxlanmaq f. to be* ground

çarxlatmaq f. to ask / to cause smb. to grind

(d.); to have* (d.) ground

çarıq i. bast sandal, bast shoe; ~ geymək to

wear* bast sandals

çarıqçı i. bast sandal maker, bast shoe-maker

168

çataqlamaq

çarizm i. tsarism, czarism

çarmıx i. crucifix, crucifixion; ~a çəkmək

to crucify (d.)

çarnaçar z. willy-nilly

çarpayı i. bedstead; (yorğan-döşəkli) bed;

uşaq ~sı cot, crib; iki nəfərlik ~ double bed çarpazlamaq i. to cross (d.); ayaqlarını

~ to cross one’s legs

çarpazlanmaq f. to be* crossed çarpazlatmaq f. to ask / to cause smb. to

cross (d.); to have* (d.) crossed çarpışmaq f. to fight* (d., with, against; for), to struggle (with, against, for);

to combat

(d.); to battle (with, against)

çarpmaq f. to strike*; gözə ~ to be* striking çarşab i. bax çadra

çartıldamaq f. to crack; (ağac yandıqda)

to crackle

çartıltı i. crack, crackle, crackling; güllənin

~sı crackle / crackling of gun-fire; ağacın

~sı crackling of a tree

çartist i. tar. chartist

çartizm I. i. tar. Chartism II. s. tar.: ~ hərə-

katı chartism movement

çaş s. 1. squint, squinting, cast in the eye;

~ a squint-eyed man; ~ 2. məc: bewilder- ment, perplexity; ~ qalmaq to be* puz- zled / perplexed, to be* at

a loss

çaşbaş s.: ~ etmək to mix up (d.), to mud- dle up (d.); ~ salmaq to confuse (d.); ~ ol- maq to be* confused, to

be* at a loss

çaşdırılmaq f. to be* confused / alarmed / perplexed

çaşdırmaq f. to put* out (d.), to confuse (d.), to mislead* (d.), to cause to be mistaken; O, sayırdı, siz onu

çaşdırdınız He / She was counting, you put him / her out

çaşqın s. confused, embarrassed, perplexed çaşqınlıq i. confusion, embarrassment, per-

plexity

çaşmaq f. 1. to lose one’s head, to become*

entangled, to be* confused 2. to make*

mistakes, to be* mistaken

çat i. crack, split; (yerdə) cleft, fissure;

(dəridə) chap; məc. breach; ~ vermək

to crack, to split

çataqlı s. hobbled, attached to each other çataqlamaq f. to hobble (d.), to attach to

each other (d.)

çataqlanmaq

çataqlanmaq f. to be* attached to each other, to be* hobbled

çat-çat s. crack; (gön, əl və s.) chap; İsti və quru yaydan sonra yer çat-çat idi The ground was full of cracks

after the hot dry summer

çatdırılmaq f. to be* supplied (with), to be* furnished (with); (məktub və qəzet haq.) to be* delivered (to),

to be* carried (to)

çatdırmaq f. 1. to supply (with d.), to fur- nish (with, d.); (məktub və qəzet haq.) to deliver (d. to, d., i.); 2. to

convey (d.); kimisə evinə ~ to get* / to take* / to con- vey smb. home; 3. to carry (d.), to drive* (d.); to

bring* (d.); nəyisə sona ~ to carry smth. through; nəyisə kiminsə diqqətinə ~ to bring* smth. to smb.’s notice

çathaçat z. reach scarcely; O, çathaçatda idi ki,... He had scarcely reached when...

çatı i. rope; (orta yoğunluqda) cord; ~ ilə bağlamaq to rope (d.), to cord (d.) çatılamaq f. to rope (d.), to cord

(d.)

çatılanmaq f. to be roped / corded çatılatmaq f. to ask / to cause smb. to rope;

to have* (d.) roped

çatılmaq f. 1. (qaşlar) to be* frowned / knit-

ted; 2. (silah haq.) to be* piled / stacked çatışdırmaq f. 1. d.d. to make* both ends

meet; 2. to be* hardly in time

çatışmaq f. to suffice, to be* sufficient, to be*

enough, to satisfy; Onun pulu çatışmır

He / She is short of money

çatışmazlıq i. insufficiency, shortcoming,

shortage

çatlaq i. crack, split; (yerdə) cleft, fissure;

(dəridə) chap; (məc. münasibətlərdə)

breach

çatlamaq f. to crack; (ağac yanan zaman)

to crackle; (dəridə) to chap; ◊ Başım çat- layır I have a splitting headache My head is ready to burst

çatlatmaq f. to make* smth. crack; to make* smth. chap

çatmaq I. f. 1. to reach (d.), to arrive (at, in); vağzala ~ to arrive at the station; şəhərə ~ to arrive in the city /

town; O, şəhərə çatmadı He / She didn’t reach the town; 2. to achieve, to gain, to attain; öz məqsə- dinə ~

to achieve / to gain / to attain one’s object 3. to be* enough, to last out II. f. to

çeşidləmək

frown, to knit; qaşlarını ~ to frown / to knit

one’s brows, to knit one’s brows together çatmaqaş s. joint browed

çavuş i. hərb. sergeant; ~ olmaq to be* a ser-

geant

çay I. i. river; stream; dərin ~ a deep river

II. i. river’s; ~ kənarı / qırağı river’s bank, the bank of the river III. i. tea; tünd ~ strong tea; açıq ~ weak tea IV.

s. tea; ~ qaşığı tea-spoon; ~ dəsti tea-set, tea- service; ~ plantasiyası tea-plantation

çaybecərən i. tea-grower

çayçı i. 1. (çay becərən) tea-grower; 2. (çay-

xana işçisi) landlord of tea-room(s), tea-

room(s) worker

çayçılıq s. tea-growing; ~ sovxozu tea-grow-

ing state farm

çaydan i. kettle, tea-kettle

çayxana i. tea-room, tea-house

çayxor i. tea-lover; ~ olmaq to be* fond of

tea, to be* a tea-lover

çaykənarı i. bank of the river, river’s bank çaylaq i. (dry) river-bed

çaynik i. tea-pot

çeçələ s.: ~ barmaq little finger çeçələmək f. 1. to stutter, to stammer;

2. (inamsız danışmaq) to hesitate in

speaking

çeçəmək f. to choke (over), to have* a fit of

spluttering; çay içəndə ~ to choke in one’s

tea

çex s. Czech; ~ dili Czech, the Czech language çek i. cheque, check; ~i ödəmək to meet*

a cheque; ~ yazmaq to draw* a cheque çempion i. champion; title-holder; dünya ~u world champion,

champion of the world; şahmat / boks və s. üzrə ~ chess / boxing,

etc. champion

çempionat i. championship; futbol ~ı foot-

ball championship

çertyoj i. draught; draft amer.; (eskiz, la-

yihə) sketch

çertyojçu i. (kişi) draughtsman*; (qadın)

draughtswoman*

çeşid i. assortment, sort; variety; malların

(geniş) ~i (big) variety / range of goods çeşidləmək f. to assort (d.), to sort (d.), to grade (d.); (ölçüsünə görə)

to size (d.);

(rənginə görə) to match (d.)

169

çeşidlənmək

çeşidlənmək f. to be* / to get* assorted / sorted

çeşidləşdirici s. bax çeşidləyici II çeşidləyici I. i. sorter; (maşın) sorter, sepa- rator II. s. sorting; ~ sex sorting

shop;

~ maşın separator

çeşidli s. (i.s.) of high quality; ~ mal goods

of high quality

çeşmə i. bax bulaq

çeşmək i. bax eynək

çeşməkli s. bax eynəkli

çeşməli s. (i.s.) with springs, (i.s.) having

springs; ~ dağ mountain with springs çevik s. quick, prompt, agile, dexterous, nim- ble, adroit; ~ olmaq to

be* quick / adroit çevikləşdirmək f. to make* smb. quick /

prompt / nimble / agile / adroit çevikləşmək f. to become* quick / prompt

/ agile / dexterous / nimble / adroit çeviklik i. dexterity, adroitness, quickness,

promptness, agility

çevirmək f. 1. to turn (d.); sağa / sola ~ to

turn (to the) right / (to the) left; 2. turn over (d.); səhifəni ~ to turn over a page; Boçkanı ağzı üstə çevir Turn

the barrel over; 3. to overturn, to tipple, to topple over; Qayıq çevrildi The boat overturned; 4. to translate

(d. from, into); ruscadan ingiliscəyə ~ to translate from Russian into English; 5. (paltarı və s.-ni) to turn (d.);

paltonu ~ to turn a coat; avand tə- rəfinə ~ to turn inside out (d.)

çevirtdirmək f. 1. to ask / to cause smb. to turn (d.) / to turn over (d.); 2. (tərcümə etdirmək) to ask / to

cause smb. to trans- late (d.); to have* (d.) translated

çevrə i. 1. circle; ~ nin səthi riyaz. area of a circle; 2. contour, outline

çevrələmək f. to encircle (d. with), to sur- round (d. with), to outline (d.)

çevrələnmək f. to be* encircled (with) / surrounded (with) / outlined

çevrələtmək f. to ask / to cause smb. to encircle (d.), to ask / to cause smb. to sur- round (d.) with) / to

outline (d.)

çevrəsində z. round, around; ~ gəzmək / do- laşmaq to walk round / around (d.)

çevriliş i. revolution; overturn; coup; dövlət ~i coup d’etat fr.; saray ~i palace revolu-

170

çəkindirmək

tion; hərbi ~ military coup d’etat; ~ etmək

to overturn (d.)

çevrilmək f. 1. to overturn, to tip over;

(gəmi haq.) to capsize; to turn; Maşın çevrildi The car overturned; o yan bu yana ~ to turn from side to side;

2. (tərcümə olunmaq) to be*translated

çeynəmək f. 1. to chew (d.), to masticate (d.); to ruminate (d.); saqqız ~ to chew the cud / gum 2. məc. to

repeat with tiresome monot ony ( d.)

çeynənmək f. 1. to be* chewed / masticated; 2. to be* repeated with tiresome monotony çeynətmək f. to

ask / to cause smb. to chew

(d.) / to masticate (d.)

çəhrayı s. pink, rose-coloured; rosy; ◊ hər

şeyi ~ görmək to see* everything through

rose-coloured spectacles idiom. çəhrayıtəhər s. pinkish, whitish-pink çəkdirmək f. 1. to ask / to cause smb.

pull (d.) / to draw* (in, into); 2. (hava, maye və s. haq.) to ask / to cause smb. to draw out (d.); 3. (yedəkdə

apartdırmaq) to ask / to cause smb. to tow (d.); 4. (dişi) to ask / to cause smb. to pull out (d.); di- şini ~ to

have* one’s tooth pulled out; 5. (yükü və s.) to ask / to cause smb. to weigh (d.)

çəki i. weight; məc. weight; influence, authority; xüsusi ~ specific weight; böyük ~si olmaq məc. to be*

highly influential

çəkic i. hammer; oraq və ~ hammer and sickle; buxar ~i steam hammer

çəkicləmək f. to hammer (d.); dəmiri ~ to hammer iron

çəkiclənmək f. to be* hammered çəkicvuran i. hammerer, hammerman*,

black smith’s striker

çəkil i. mulberry (tree)

çəkillik i. mulberry grove

çəkilmək f. 1. to be* pulled (in, into, on, up),

to be* drawn (in, into, on, up); 2. (hava, maye və s.) to be* drawn (out); 3. (ye- dəkdə) to be* towed; məc.

to be* pulled; 4. (diş və s.) to be* pulled out; 5. (məh - kəməyə) to be* brought to trial, to be* put on trial,

to be* taken to court; 6. (çəki və s.) to be* weighed

çəkindirmək f. to make* smb. avoid / abstain (from), to deviate (from d.)

çəkinmək

çəkinmək f. to deviate (from), to avoid, to abstain (from), to refrain (from); yemək- dən ~ to abstain from

food / eating; ki- minləsə görüşdən ~ to avoid meeting smb.

çəkmə i. (high) boot; (boğazı qatlama) top- boot; (dizdən yuxarı) jackboot

çəkməçi i. shoemaker, bootmaker

çəkmək I. f. 1. to pull (d., in, into, on, up), to draw* (d., in, into, on, up); (sürümək) to drag (d.), to tug (d.);

kiminsə saçından ~ to pull smb. by the hair, to pull smb.’s hair; 2. (cəlb etmək) to draw* (d. into), 3. (hava,

maye və s.) to draw* (d.), hava ~ to draw* / to breathe in the air; maye ~ to suck up / to absorb liquid; su ~

to draw* water; 4. (yedəkdə) to tow (d.), to have* in tow (d.); məc. to pull (d.); 5. (diş və s.) to pull out (d.),

diş ~ to pull out a tooth; məhkəməyə ~ to bring* to trial (d.), to put* on trial (d.), to take* to court (d.), 6.

(ağırlıq) to weigh (d.); qənd / naxıl və s. ~ to weigh sugar / grain, etc. II. f. 1. to smoke (d.); papiros ~ to

smoke; 2. (spirt, araq və s.) to distil (d.); buğdadan araq

~ to distil wheat

çəkməsilən i. shoeblack, bootblack

çələng i. garland, wreath*; ~ hörmək to gar-

land, to make* a garland / wreath; ~ qoy-

maq to garland (on)

çəlik i. cane, walking-stick

çəllək i. barrel, cask; (çaxır üçün) tun çəlləkçi i. cooper

çəlləkçilik i. cooperage

çəlləkqayıran i. bax çəlləkçi

çəlpəşik s. bax dolaşıq II

çəltik i. paddy, rice paddy

çəltikçi i. cultivator of paddy, paddy grower çəltikçilik I. i. the job of paddy cultivator

II. s. paddy growing; ~ təssərrüfatı paddy

growing farm

çəm i. method of approach, right approach,

correct approach; yanaşmanın düzgün ~ini tapmaq to find* the right method of approach

çəmən i. meadow; grassland

çəmənçilik i. cultivation of meadows çəmənli s meadowy

çəmənlik i meadow, lawn, grass-plot çəmkirmək f. to shout, to rate (at, d.), to

shout (at), kiməsə ~ to shout at smb.,

çəpər

to rate at smb.; çəmkirmə! Don’t shout!

Don’t rate!

çən i. mist; (qatı) fog; (zəif ~) haze; şair.

shadow; Bayırda çəndir It is misty / foggy

outside, Çən qalxır A mist is rising çənbər i. hoop

çənbərləmək f. to hoop (d.); çəlləyi / boç-

kanı ~ to hoop a cask / barrel, to bind* a

cask / barrel

çənbərlənmək f. to be* hooped çənbərlətmək f. to ask / to force smb. to

hoop (d.)

çənə i. jaw; elm. maxilla (pl. -ae); yuxarı

~ upper jaw; aşağı ~ lower jaw çənələşmək f. to argue (about, against), to dispute (about, against), to have*

an argu- ment (about, against); to altercate (with) d.d., to wrangle (with), squabble (with); Siz nə

çənələşirsiniz? What are you argu-

ing about?

çəng i.: ~ inə keçmək to fall* into smb.’s

hand, to fall* into smb.’s clutches

çəngə i. wisp, tuft, handful; flock; bir ~ göy ot a wisp of grass; bir ~ quru ot a wisp of

hay

çəngəl i. 1. (müx. mənalarda) hook; (tilov)

fish-hook; 2. (xörək yemək üçün) fork çəngəl-bıçaq top. i. part of dinner service;

knives and forks

çəngələmək f. to take* smth. full of hand,

to grasp (d.), to snatch (d.)

çəngələoxşar s. bax çəngəlvarı çəngəlvarı f. forked; forky; fork-shaped çənləşmək f. to become* / to grow* /

to get*

hazy / misty / foggy

çənli s. misty, hazy, foggy; Bu gün hava

çənlidir It is misty / foggy today

çəp I. s. slanting, skew, oblique; (göz) squint, squinting, (adam) squint-eyed; ~ baxış scowling look, sidelong

glance II. z. aslant, askew, asquint, obliquely; ~ baxmaq to look aslant / askew; Yağış çəp yağırdı

The rain was falling aslant çəp-çəp z. bax çəp II çəpəki s. bax çəp I

çəpəki z. bax çəp II

çəpər i. fence, fencing; bağ ~i garden fence; dəmir ~ iron fencing; məftil ~ wire fenc- ing

171

çəpərləmək

çəpərləmək f. (içəridən) to fence in (d.); (çöldən) to fence off (d.), to enclose (d.); to shut* in (d.); bağı ~ to

fence in the gar- den; Uşaqlar gölə düşməsin deyə biz onu çəpərlədik We fenced off the lake in case children

should fall in

çəpərlənmək f. to be* enclosed / shut in / fenced in

çəpərlətmək f. to ask / to force smb. to enclose (d.) / to shut in (d.) / to fence in (d.) / to fence off (d.)

çəpərli s. fenced; enclosed; ~ bağ a fenced garden

çəpgöz s. squint- eyed, cross-eyed çəpgözlü s. bax çəpgöz

çəpgözlük i. squint, cast in the eye; elm. stra-

bismus

çəpik i. clap; ~ çalmaq / vurmaq to clap

one’s hands

çəpinə z. sidewise, slant, askew, aslant, slant-

wise; ~ baxmaq to look sidewise / askance çəpiş i. kid (yearling)

çəpləşmək f. to get* / to become* squinted çərçi i. 1. pedlar; 2. (xırdaçı adam) hair-

splitter; ~ olmaq 1) to be* a pedlar; 2) məc.

to be* a hair-splitter

çərçilik i. 1. the business of pedlar; 2. məc.

hair-splitter; ~ etmək; 1) to be* a pedlar;

2) məc. to be* a hair-splitter

çərçivə i. 1. frame; pəncərə ~si window-

frame; ~dən çıxarmaq to take*out of its frame (d.); 2. limit; ~dən çıxmaq to exceed / to overstep the limits

(of)

çərçivələmək f. to frame (d.) çərçivələnmək f. to be* framed

çərçivəsiz s. 1. unframed, frameless; 2. məc.

limitless

çərən i. chatter, jabber; Bu çərəndən başqa

bir şey deyil It’s nothing but talk, That’s

all talk

çərənçi I. i. chatterer, jabberer, chatterbox;

~ olmaq to be* a chatterer / chatterbox

II. s. chatty; chattery, garrulous, talkative çərənçilik i. chattiness, talkativeness,

loquacity; ~ etmək bax çərənləmək çərənləmək f. to chatter, to jabber; to talk

nonsense

çərəz i. dessert, sweet stuff, sweets pl., sweet-

meats pl., amer. candy 172

çətinlik

çərxifələk i. fortune, fate, the vicissitudes of life; the reverses / tricks of fortune, the ups and downs (of life)

çərləmək f. 1. (heyvan və s.) to pine; 2. məc. to be* reduced to despair; to be* exhausted çərlətmək f. 1. to

cause (d.) to pine; 2. məc. to cause / to force smb. to be driven to despair; məc. to cause smb. to be

exhausted çərpələng i. kite; ~ uçurmaq to fly* a kite çərşənbə i. Wednesday; ~ günləri on

Wednesdays

çərtik i. notch; incision; ~ açmaq bax çərt-

mək (2-ci mənada)

çərtilmək f. 1. (itilənmək-karandaş və s.)

to be* sharpened; 2. to be* notched / incised çərtmək f. 1. (karandaşı) to sharpen (d.); karandaşı ~ to

sharpen a pencil; 2. to incise (d.); to notch (d.); ağacı ~ to notch

in the stick

çətin I. s. difficult, hard; complicated; ardu-

ous; ~ iş arduous / hard / difficult work; ~ dil difficult language; ~ sual hard / com- plicated question; ~

tapşırıq difficult / arduous task; ~ vaxt / zaman hard time(s); ~ vəziyyət difficult / painful situation /

predicament, ticklish situation d.d.; ~ və- ziyyətə düşmək to get* into difficulties / trouble; ~ vəziyyətdə

olmaq to be* in great difficulties, ~ vəziyyətdən çıxmaq to get* out of a difficulty; ~ (tərbiyə edi- lən) uşaq

difficult child; ~ vəziyyətə sal- maq to bring* to bay II. z. hard, with dif- ficulty; ~ yaşamaq to live hard, to

have* a hard time

çətinləşdirmək f. to make* difficult (d.); to impede (d.); to hamper (d.); Qar mənim hərəkətimi çətinləşdirdi

The snow ham- pered my movement

çətinləşmək f. to become* difficult / hard çətinlik i. difficulty, impediment, embarrass- ment; obstacle; bir

qədər ~ törətmək to be* a matter of some difficulty; heç bir ~ törətmir it causes no difficulty; ~ də olmaq

(özünü itirmək) to be* at a loss; ~dən çıxmaq to get* out of a difficulty; maddi ~ financial / money

difficulties; ~lə qarşılaşmaq to face / to meet* with diffi- culties; çətinliyə üstün gəlmək to over-

come* difficulties

çətir

çətir i. umbrella; sunshade, parasol; çimər- lik ~ i beach umbrella / parasol

çəyirdək i. stone; (almada, portağalda və s.) pip

çəyirdəkli s.: ~ meyvələr stone-fruits, drupes çəyirdəksiz s. stoneless, (i.s.) without stone; ~ meyvələr

stoneless fruits; fruits with-

out stone

çəyirtkə i. locust

çığır-bağır i. d.d. hubbub, uproar, hue-and-

cry; ~ salmaq to make* a noise; to raise*

/ to set* up a clamour

çığırmaq f. to cry, to shout, to yell, to scream;

var qüvvəsi ilə ~ to yell / to shout at the

top of one’s voice

çığırtı i. yell, scream, shout

çığırtmaq f. to cause smb. to cry / to shout /

to scream

çıxar i. expenditure, outlay; gəlir və

~ income* and expenditure

çıxarılmaq f. 1. to be* taken out, to be*

extracted; (pulu kassadan) to be* drawn, to be* carried out; 2. (qəzet, qanun və s.) to be* published, to be*

issued; 3. (işdən) to be* led out, to be* discharged out, to be* dismissed; O, işdən çıxarıldı He / She was

discharged / dismissed from office; 4. (sa- hilə və s.) to be* put ashore, to be* landed; Desant sahilə çıxarıldı

The troops were landed ashore; 5. (bir şeyi yerindən) to be* pulled out, to be* torn out, to be* pulled up;

Ağac kökündən çıxarıldı The tree was torn out by the roots; 6. (mineral, daş kö- mür və s.) to be* extracted,

to be* mined

çıxarış i. extract, excerpt; protokoldan ~ extract from the minutes

çıxarmaq f. 1. to take* out (d.), to pull out (d.); to extract (d.); (pulu kassadan) to draw* (d.), to carry out

(d.); to sentence (d.); hökm ~ to pass sentence (on), to sen- tence (d.); qətnamə ~ to pass a resolu- tion;

qərar ~ to decide (d.), to make* a decision; (məhkəmədə) to give / to pro- nounce judgement; 2. (qəzet,

qanun və s.) to publish (d.), to issue (d.); qəzet ~ to publish a newspaper; əmr / qərar ~ to issue an order / an

edict; 3. (işdən) to lead* out (d.), to discharge (d.), to dismiss (d.); to give* the sack d.d.; işdən ~ to dismiss

çıxmaq

from office (d.); to disembark (d.), to land (d.); desant ~ to land troops, to make* a landing; 4. (bir şeyi

yerindən) to pull out (d.), to tear* out (d.), to pull up (d.), səhifəni kitabdan ~ to tear* a page out of a book;

kökündən ~ to tear* out by the roots (d.); dişi ~ to pull out / extract a tooth*; 5. (mineral, daş kömür və s.)

to extract (d.), to mine (d.)

çıxartmaq f. bax çıxarmaq

çıxdaş i. spoilage, waster, defective goods

/ products / rejects

çıxıq i. dislocation; dislocated part

çıxılan i. riyaz. subtrahend

çıxılmaz s. hopeless, desperate; ~ vəziyyət

hopeless / desperate situation

çıxıntı i. 1. protuberance, projection;

2. appendix

çıxış i. 1. (səhnədə) performance; (tələblə)

statement; (məruzə ilə) speech; birinci ~ first performance, fr. debut; kütlələrin inqilabi ~ı revolutionary

action of masses; 2. (yer) outlet, way out, exit; street door; vəziyyətdən ~ way out of a situation; Başqa çıxış

yoxdur There is no other way out, Bu yeganə çıxışdır It is the only thing to be done; ◊ bütün giriş və ~ları

bilmək to be* perfectly at home, to know* all the ins and outs

çıxmaq f. 1. to go* out; (vaqondan) to alight, to get* out; evdən ~ to go* out (of the house), to leave* the

house; küçəyə ~ to go* into the street, to go* outdoors; işə ~ to come* to work; dənizə ~ to put* to sea, to

put* out; 2. (çapdan çıxmaq) to appear, to be* out, to be* published, to be* issued; işığa ~ (kitab) to appear,

to be* out, to be* published; 3. (nəticədə alın- maq) to come*, to make*, to be*; Bundan heç bir şey çıxmaz

Nothing will come of it, Ondan yaxşı mühəndis çıxar He / She will make / be a good engineer; 4. (kök, nəsil)

to be* (by origin); O, kəndli təbəqəsindən çıxıb He / She is a peasant; O, xalq içindən çıxıb He / She is (a

man) of the people; 5. (tərkibdən çıxmaq) to leave* (d.), to drop out (of); ittifaqdan ~ to leave* the union, to

drop out of the union; 6. (səmt və s.) to look (on, towards),

173

çılğın

to face (d.), to front (d.), to open (on), to give* (on); Otağın pəncərələri küçəyə çıxır The room overlooks the

street; 7. müh. və riyaz. to deduct (d.), to keep* back (d.); üç faiz ~ to deduct three per cent; riyaz. to

subtract (d.); harasa ~ to mount (d.), to ascend (d. to); kürsüyə ~ to mount the platform; dağa ~ to climb a

mountain; zir- vəyə ~ to ascend to the summit; 8. (günəş və s.) to rise*; Günəş çıxır The sun is ris- ing;

nəyinsə əksinə ~ to come* out against smth.; əleyhinə ~ to protest (against), to make* a protest (against); 9.

(getmək) to go*, to come* out, to leave*; darvaza- dan ~ to go* / to come* out of the gates

çılğın s. hot-tempered, quick-tempered; iras- cible; peppery; d.d. ~ təbiətli adam hot- tempered person /

man*

çılğıncasına z. irately, irascibly, irritably; hot-bloodedly, hot-headedly

çılğınlaşmaq f. to become* hot-tempered / quick-tempered

çılğınlatmaq f. to cause s.o. to become hot- tempered / quick-tempered

çılğınlıq i. irateness, irascibility, irritability çılpaq s. 1. (lüt) naked, nude; ~ bədən nude / naked body; ~ dəlil

nude / naked fact; ~ həqiqət the naked truth; 2. (yarpaqdan və s.) bare, naked; ~ ağac bare / naked tree

çılpaqlandırmaq f. to bare (d.), to strip (d.) çılpaqlanmaq f. to get* / to become* nude

/ naked / stripped

çılpaqlıq i. nakedness, nudity; bareness çımxırmaq f. to shout (at), to raise one’s

voice (at), to snarl (at); to answer with a

snarl; to cheek (d.); d.d. to sauce (d.) çınqıl i. gravel, shingle, pebble; ~ tökmək

to gravel (d.)

çınqıllı s. pebby, shingly, gravelly; ~ torpaq

gravelly soil

çıraq i. lamp; neft çırağı kerosene / oil lamp çıraqban I. i. illumination II. s. lighted; illu-

minated; ~ otaq a brightly lighted / illu-

minated room

çır-çırpı top. i. brushwood

çırmalamaq f. to roll up (d.); qolunu ~ to

roll up one’s sleeves

çırmamaq f. bax çırmalamaq çırmanmaq f. to roll one’s sleeves / dress

174

çiçəkli

çırpdırmaq f. to ask / to cause smb. to shake out (d.)

çırpı i. brushwood

çırpılmaq f. 1. to be* shaken out; 2. to strike*

(against); Qayıq qayaya çırpıldı The

boat struck (against) a rock

çırpınmaq f. to fight* (with, against), to hit*

(against); (ürək haq.) to throb, to beat*; Həyəcandan ürəyim (bərk) çırpınır My heart is throbbing / beating

with excitement

çırpıntı i. beating, throbbing

çırpışdırmaq f. to pinch (d.), to snap (d.);

Kimsə mənim kibritimi çırpışdırıb

Someone has pinched my matches

çırpışmaq f. bax dalaşmaq

çırpmaq f. 1. to shake* (d.); məc. to shake* up

(d.); 2. to bang (d.), to slam (d.); kitabı sto-

lun üstünə ~ to slam the book on the table çırtdamaq f. bax çırtlamaq

çırtıq i. flick, fillip; ~ çalmaq to snap one’s

fingers

çırtlamaq f. to eat*, to nibble; günəbaxan

tumu ~ to eat* / to nibble sunflower seeds çırtma i. flick, fillip, click; ~ vurmaq to give* a fillip; burnuna ~

vurmaq to give*

a flick / a fillip on the nose

çırtmalamaq f. to give* a flick / fillip çıtızmaq f. to hint (at), to drop / to make*

hints (about)

çızqırmaq f. to spurt (out); Yaradan qan

cızqırdı Blood spurt out from the wound çızqırtmaq f. to spurt (d.)

çiban i. tib. furuncle; ~ çıxarmaq to have*

furuncles

çibanlı s. furunculous

çiçək I. i. flower; təzə ~ fresh / natural

flower; ~ açmaq bax çiçəkləmək II. i. tib. smallpox; ~ döymək to vaccinate (d.); ~ çıxartmaq to fall* ill with

smallpox, to be* taken ill with smallpox

çiçəkçilik I. i. floriculture, flower-growing II. s. floricultural

çiçəkləmək f. to flower, to blossom, to bloom; to be* in blossom / flower; Alma ağacları çiçəkləyir The apple

trees are blossoming

çiçəkli s. bot. 1. flowering; ~ bitkilər flow- ering plants; 2. flowery; ~ çəmənlər flow- ery meadows

çiçəklik

çiçəklik i. flower garden, parterre; (çiçək kərdisi) flower bed

çiçəksiz s. bot. flowerless; ~ bitki flowerless plant

çidar i. 1. (at haq.) hobble, horse-lock; 2. məc. hindrance, obstacle

çidarlamaq f. to hobble (d.); atı ~ to hobble the horse

çidarlanmaq f. to be* hobbled çidarlatmaq f. to ask / to cause smb. to hob-

ble (d.), to have* (d.) hobbled

çil I. i. freckles; spots II. s. (i.s.) covered with

grey (white) sports; spotty; dappled, spot-

ted, freckled, blotched; ~ at dappled horse çilçıraq i. chandelier, chandelabrum çiləmək f. to splash (d. on);

su ~ to splash

water (on)

çilənmək f. to be* splashed

çilətmək f. to ask / to cause smb. to splash

(d. on)

çiləyən i. sprayer, pulverizer, atomizer çilingər i. metal craftsman* / worker; quraş-

dırıcı ~ fitter; (qıfıl ustası) locksmith;

(alət düzəldən) tool-maker çilingərxana i. metal workshop

çillə i. 1. period of sixty days of winter; kiçik

~ period of twenty days of winter; böyük ~ period of forty cold days of winter from the beginning 2. forty

days after birth

çilləmək f. 1. to cover with grey / white spots; 2. to freckle; Günəş adamın üzünü çillədir The sun freckles

one’s face

çillənmək f. 1. to be* covered with grey / white spots; 2. to become* freckled

çilləşmək f. bax çillənmək

çilli s. freckled; ~ üz freckled face

çim s. ~ yağ fatty, very fat, too fat

çimdik i. pinch, nip; ~ götürmək bax çim-

dikləmək

çimdikləmək f. to pinch (d.), to nip (d.);

Uşağı çimdikləmə Don’t pinch the child* çimdikləşmək f. to pinch each other / one

another

çimdiklətmək f. to ask / to cause smb. to

pinch (d.)

çimdirmək f. to bath (d.), to bathe (d.), to

give a bath (d.)

çimərlik i. beach; qadın / kişi çimərliyi

women’s / men’s beach

çirkləndirmək

çimizdirmək f. bax çimdirmək

çimmək f. to bathe; (vannada) to take* a

bath

çin I. i. rank; title; hərbi ~ military rank;

admiral ~i the rank of admiral II. i. toothed sickle III. s. Chinese; ~ dili Chinese, the Chinese language; ~ səddi

the Chinese wall IV. z. ~ olmaq / çıxmaq to come* true; Yuxun / arzun çin olsun Let your dream / wish come

true

çinar i. bot. plane (tree)

çinarboy s. slender and tall

çinarlıq i. bot. plane grove

çincə I. s. Chinese; ~ ingiliscə lüğət Chinese-

English dictionary II. z. Chinese; ~ da- nışmaq to speak* Chinese / the Chinese language; ~ yazmaq to write*

(in) Chinese

çini I. i. china, porcelain [`p6:sl9n] II. s. china; ~ dəsti china set; ~ qab china (-ware) çinləmək f. to put* / to

lay*(d.) together in

orderly way / method

çinlənmək f. to be* put together in an order-

ly way / method

çinlətmək f. to ask / to cause smb. to put

(d.) in an orderly way / method

çinli i. Chinese, Chinee d.d.; ~lər the Chinese çinovnik i. official, functionary çinovniklik i. officialdom

çinşünas i. sinologue, sinologist çinşünaslıq i. sinology

çirgindirmək f. bax iyrəndirmək çirginmək f. bax iyrənmək

çirk i. 1. dirt; 2. (palçıq və s.) mud; 3. bax

irin; ~ etmək bax irinləmək; Çirki yu

Wash the dirt

çirkab i. slops pl.

çirkin s. 1. plain, unattractive, not beautiful,

not good-looking; plain face, ugly; 2. məc.

dirty, slovenly

çirkinləşdirmək f. to cause smb. / smth. to

become ugly, to make* plain (d.) çirkinləşmək f. to lose* one’s good looks, to grow* plainer, to become*

unattractive

çirkinlik i. 1. plainness, ugliness; 2. məc. lowness; dirt

çirkləndirmək f. to dirty (d.), to soil (d.), to make* dirty; to stain (d.); əlini ~ to stain one’s hand, to dirty

one’s hand; Əlini çirk- ləndirmə Don’t dirty your hand

175

çirklənmək

çirklənmək f. to dirty, to become* soiled / stained; Ağ ayaqqabı tez çirklənir White shoes dirty very quickly

çirkləşmək f. bax çirklənmək

çirkli s. 1. dirty; filthy; (küçə, yol və s.)

muddy, miry; ~ üz dirty / grimy face; ~ əl dirty / grimy hands; ~ paltar (alt) dirty linen; ◊ ~ iş dirty work; 2.

bax irinli

çiskin I. i. drizzle II. s. drizzly; ~ gün a driz- zly day; ~ yağış drizzly rain

çiskinləşmək f. to drizzle; Çiskinləyir It’s drizzling

çiskinli s. drizzly; ~ gün a drizzly day

çit I. i. print, printed calico, printed cotton,

chintz II. s. print; ~ don print dress çitəmək f. to mend (d.); paltarını ~ to mend

(up) one’s clothes

çitənmək f. to be* mended

çitətmək f. to ask / to cause smb. to mend

(d.); to have (d.) mended

çiv i. wedge; ~ çalmaq to force / to drive* a

wedge

çivləmək f. to wedge (d.), to fix a wedge (d.) çivlənmək f. to be* / to become* wedged çivlətmək f. to ask /

to cause smb. to wedge

(d.); to have* (d.) wedged

çiy s. raw; uncooked; unboiled; ~ ət raw

meat; ~ süd fresh milk; ~ su unboiled water çiyələk I. i. bot. 1. (yabanı) strawberries pl.; bağ çiyələyi garden

strawberries;

2. (ayrı-ayrı dənəsi) strawberry II. s.

strawberry; ~ mürəbbəsi strawberry jam çiyələklik i. strawberry field

çiyid i. bot. seed; stone; pambıq ~i cotton seed çiyidli s. seedy; ~ portağal seedy orange çiyidsiz s. seedless;

(i.s.) without seeds çiyin i. shoulder; ~lərini çəkmək to shrug

one’s shoulders

çiyin-çiyinə z. shoulder to shoulder; ~ vu-

ruşmaq to fight* shoulder to shoulder çiyinli s. broad-shouldered

çizgi i. line; düz ~ straight / right line; pa-

ralel ~lər parallel (lines)

çizgi s.: ~ filmi ( animated) cartoon film, ani-

mated cartoon

çizgiləmək f. to line (d.), to rule (d.) çizgilənmək f. to be* lined / ruled çizgilətmək f. to ask / to cause smb. to

rule

(d.) / to line (d.); to have* (d.) ruled / lined 176

çoxbilmişlik

çoban i. herdsman; amer. cow-boy; (qoyan otaran) shepherd

çobaniti i. shepherd’s dog

çocuq i. bax uşaq

çocuqluq i. bax uşaqlıq

çodar i. 1. drover; herdsman*; 2. cattle-dealer çox I. sy. many, much, plenty; d.d. a lot of;

~ iş much / plenty of work, a lot of work; ~ vaxt much / plenty of time; ~ adam a lot of people; ~ kitab many

/ plenty of books, a lot of books II. z. 1. too; Bu çox bahadır It is too expensive; 2. very, very much; greatly,

vastly; ~ soyuq very cold; ~ gec gəlmək to come* very late; 3. much*, a great deal; d.d. a lot; ~ bilmək to

know* much, to know* a great deal, to know a lot

çoxadamlı s. populous, crowded; ~ şəhər populous town; ~ iclas crowded meeting

çoxadlı s. polyonymous

çoxaldılmaq f. to become* increased / risen

/ bred / spawned / multiplied

çoxallahlı i. polytheist

çoxallahlılıq i. polytheism

çoxalmaq f. to increase, to rise*; bial. to

propagate itself; (həm də canlılar haq.) to breed*; (balıq, qurbağa və s.) to spawn; (bitkilər haq.) to

propagate

çoxaltmaq f. to increase (d.), to enlarge (d.), to extend (d.); (artırmaq) to augment (d.); to multiply (d.);

(sənəd və s.) to manifold (d.), to duplicate (d.); to mimeograph (d.); gəliri ~ to increase profits; istehsalı ~ to

increase production (of), to increase / extend output (of)

çoxarvadlı I. i. polygamist II. s. polyga- mous, polygynous

çoxarvadlılıq i. polygamy, polygyny çoxatomlu s. fiz. polyatomic

çoxayaqlı i. zool. myriapod, multiped çoxayaqlılıar top. i. zool. myriapods çoxbaşlı s. many-headed; ~ əjdaha

many-

headed dragon

çoxbilən I. i. sage, wise man* / person*,

man* / person of wisdom; omniscient II. s. sage, wise, erudite, expert; all knowing, knowing everything

çoxbilmiş fs. bax çoxbilən çoxbilmişlik i. omniscience, wisdom

çoxbucaqlı

çoxbucaqlı I. i. riyaz. polygon II. s. riyaz. polygonal, multangular

çoxcərgəli s. k.t. many-rowed, many-lined çoxcildli s. multivolume, voluminous; (i.s)

in many volumes

çoxcildlilik i. the state of being in many vol-

umes

çoxçalovlu s. ~ ekskavator multiscoop exca-

vator, chainbucket excavator

çoxdalğalı s. multiwave

çoxdan z. long ago, for a long time; Mən onu

çoxdan görmürəm I haven’t seen him / her for a long time, I haven’t seen him / her for ages

çoxdanışan s. loquacious, garrulous, takative çoxdankı s. old, ancient, bygone, long-stand- ing; of long-

standing; ~ hadisə ancient / bygone events; ~ dost an old friend,

~ dostluq a long-standing friendship çoxdərəcəli s.: ~ seçki election by several

stages

çoxdilli s. 1. polyglot; 2. (ölkə, xalq haqda)

polylingual / multilingual; ~ lüğət polyglot

dictionary

çoxdilşli s. multicuspid

çoxərli s. polyandrous

çoxərlilik i. polyandry

çoxəsirlik s. centuries-old; bəşərin ~ tarixi

the century-old history of mankind çoxfazalı s. el. polyphase, multiphase çoxformalı s. multiform

çoxformalılıq i. multiformity

çoxgülən s. mocker, scoffer; d.d. (kişi) merry

fellow, (qadın) merry woman* çoxhecalı I. i. dilç. polysyllable, multisylla- ble II. s. dilç. polysyllabic,

multisyllabic;

~ söz polysyllable / multisyllable word çoxhədli s. riyaz. multinominal, polynominal çoxhüceyrəli s. biol.

multicellular

çoxillik s. 1. (i.s.) of many years; ~ təsərrü-

fat planı long-term economic plans; 2. bot.

parennial; ~ bitki parennial herbs çoxişlənən s.: ~ mallar consumer goods pl. çoxqiymətli s. riyaz.

multiciphered çoxqiy-

mətli rəqəm number expreeesed by sev-

eral figuores

çoxqütblü s. multipolar

çoxlampalı s. rad. çoxlampalı radio multi-

valve / multi-tube receiver

çoxtəkərli

çoxləçəkli(lər) s. bot. polypetalous

çoxlu s. numerous, many, a great number, a

great deal

çoxluq i. 1. majority; səs çoxluğu majority

of votes, a majority vote; 2. great / large

number; 3. abundance, plenty

çoxmənalı s. dilç. polysemantic çoxmənalılıq i. dilç. polysemantism, poly-

semy

çoxmənzilli s.: ~ ev tenement-house* [-s] çoxmərtəbəli s. many-storeyed, multi-

storey; ~ tikili / ev many-storeyed build-

ing / house

çoxmillətli s. multinational; ~ dövlət a State

of / including many nationalities; multi-

national state

çoxmilyonlu s. of many millions, many-mil-

lioned; ~ geniş zəhmətkeş sinfi the vast

/ broad masses of working people / class çoxmotorlu s. multi-engined

çoxnövçü i. id. multiathlon, all-round athlete,

multieventer, multi-discipline competition çoxnövlü s. multiathlonist

çoxnüvəli s. kim. polycyclic

çoxpilləli s. multi-stage; multi-step; ~ raket

multi-stage rocket

çoxrəqəmli s. multiciphered, multicyphered;

çoxrəqəmli ədəd number expressed by

several figures

çoxrəngli s. 1. many-coloured, multi-

coloured; 2. poliq. polychromatic, poly-

chrome

çoxrənglilik i. polychromy

çoxsahəli s.: ~ təsərrüfat varied / diversi-

fied economy; kənd təsərrüfatı mixed

farming agriculture

çoxsəsli s. 1. many-voiced, multisonous;

2. mus. polyphonic

çoxsəslilik i. polyphony

çoxsimli s. many-stringed; ~ musiqi aləti

many-stringed musical instrument çoxşaxəli s. many-field, many-branched; varied; ~ fəaliyyət many-

branched activ-

ity; ~ təsərrüfat varied economy çoxşaxəlilik i. the state of being many field

/ many branched

çoxşəkilli s. 1. multi-picture; 2. teatr. multi-

act

çoxtəkərli s. multiwheel

177

çoxtərəfli

çoxtərəfli s. 1. riyaz. polygonal; 2. multilat- eral; many-sided; ~ müqavilə multilater- al treaty

çoxtərəflilik i. manysidedness

çoxtirajlı s. (i.s.) published in large editions çoxtoxumlu s. biol. polysemic; bot. many-

seeded

çoxuşaqlı s.: ~ ailə large family; ~ ana moth-

er of many children; mother of a large fam-

ily / having a large family

çoxüzlü s. 1. multiface, multi-faced; 2. hyp-

ocritical

çoxyeyən I. i. d.d. glutton, gormandizer II. s.

gluttonous; ~ adam a gluttonous person

/ man*

çoxyerli s. multi-seater; ~ təyyarə multi-

seater aircraft

çolaq I. i. cripple, a lame man* / person*;

~lar top. i the lame II. s. lame, limping;

~ adam a lame man* / person* çolaqlaşmaq f. to become* crippled / lame çolpa i. cockerel

çomaq i. cudgel; bludgeon; shepherd’s stick çomaqlamaq f. to cudgel (d.), to beat* / to

strike* with a cudgel (d.), to bludgeon (d.) çomaqlaşmaq f. to cudgel each other / one

another

çomaqlatmaq f. to ask / to cause smb. to

cudgel (d.)

çopur I. i. pock, pockmark II. s. pocky,

pockmarked; ~ üz a pockmarked face çopurlanmaq f. to become* pocked / pock-

marked

çopurlaşmaq f. bax çopurlanmaq çopurlu s. pocky, pockmarked; ~ üz a pock-

marked face

çopurluq i. pitting; çiçəkdən ~ the pitting

of the small-pox

çoşka i. sucking-pig

çoşkalamaq f. to farrow

çovdar I. i. rye II. s. rye; ~ uru rye-flour;

~ çörəyi rye-bread

çovğun i. snow-storm; blizzard; dəhşətli

~ a terrible snow-storm; Çovğun ötüşdü

the snow-storm has blown over çovğunlu s. stormy; ~ gün a stormy day çökdürmək f. 1. to make smth.

precipitate;

2. to make* smb. sit down / obey / kneel, to bring* / to force smb. to his knee

178

çörək

çökək I. i. hollow cavity, depression, hold, pit II. s. sunken; ~ yanaqlar sunken cheeks

çökəlmək f. 1. to sink*, to fall*; to go* down; 2. to get* / to become* sunken

çökmək f. (müx. mənalarda) to settle; (həm də bina haqqında) to sink*; diz ~ to kneel* down

çökük s. sunken, concave; ~ güzgü a con- cave mirror; ~ yanaqlar sunken cheeks

çöküklük i. concavity

çöküntü i. 1. sediment, deposit; 2. (atmosfer)

precipitation; 3. geol. deposit

çöl i. field, steppe; waste / vacant land; ~ə

çıxmaq ~də qalmaq (evsiz olmaq) to have* no shelter / refuge; to be* home- less; ~lərə düşmək to wander,

to roam, to roam from place to place

çölgöyərçini i. wild dove, pigeon çöllaləsi i. wild poppy

çöllü i. d.d. peasant, villager

çöllük i. steppe, waste / vacant land çölördəyi i. zool. wild duck çölpişiyi i. zool. wild cat

çölsiçanı i. zool. field mouse

çöltoyuğu i. zool. hazel-grouse, hazel-hen çömbəlmək f. to squat

çömbəltmək f. to ask / to force smb. to squat çömçə i. ladle; scoop; şorba ~si a soup ladle çömçəquyruq s.

zool. tadpole çömçələmək f. to ladle (out, d.) çömçələnmək f. to be* ladled (out) çömçələtmək f. to ask / to

cause smb. to

ladle (d.)

çöməlmək f. bax çömbəlmək

çömmək f. bax dönmək

çöp i. 1. straw; ◊ ~ dən yapışmaq to catch*

(at) a straw; 2. bakt. bacillus (pl. -li) çöpatma i. throwing / casting lots

çör-çöp top. i. all kinds of brushwood çörək I. i. bread; qara ~ brown bread; ağ

~ white bread; ev çörəyi home-made bread; bayat ~ stale bread; təzə ~ fresh baked / newly-baked bread;

yağ ~ bread and butter; gündəlik ~ daily bread; ~ pulu qazanmaq to make* one’s bread, to earn one’s living;

◊ başqasının çörəyini ye- mək ≅ to be* a dependant, to live at smb. else’s expense; to be* a useless mouth

idiom.; ◊ kiminsə çörəyini əlindən al-

çörəkağacı

maq ≅ to take* the bread out of smb.’s mouth II. s.: ~ dükanı baker’s (shop); ~ talonu bread-ticket; ~ ölkəsi

grain-rais- ing country, grain producing country; ~ zavodu mechanical bakery, bread-bak- ing plant

çörəkağacı i. d.d. (ailədə çörək qazanan) bread-winner

çörəkbişirən i. baker

çörəkçi i. baker

çörəkçilik i. the profession of baker çörəkdaşıyan i. bread-carrier

çörəkxana i. (dükan) baker’s (shop) çörəkqabı i. bread-basket; bread-plate çörəkləmək f. to feed* on bread,

to give*

bread (to d.)

çörəkli s. məc. hospitable

çörəkpulu i. daily earnings, money earned

daily; ~ qazanmaq to make* / to earn one’s

living

çörəksatan i. bread-seller

çörəksiz s. 1. breadless; (i.s.) without bread;

2. məc. inhospitable

çötkə i. obacus (pl. -si), calculation / count-

ing frame

çözdürmək f. 1. (ipi, sapı və s.) to ask / to

cause smb. to unwind (d.); 2. to ask / to

cause smb. to explain (d.)

çözələmək f. 1. (ipi, sapı və s.) to unwind*

(d.), to uncoil (d.); 2. to explain (d.), to

make* clear, to give* the reason for

çözmək f. bax çözələmək

çözüm i. solution, explanation

çubuq i. 1. (long) switch, birch (rod), twig;

stick; (dəmirdən) rod; 2. (tobacco-) pipe çubuqlamaq f. to switch (d.), to birch (d.);

to strike* (d.) with a twig

çubuqlanmaq f. to be* switched / birched /

struck with a twig

çubuqlaşmaq f. to strike* each other with a

twig

çubuqlatdırmaq f. çubuqlatmaq f. çubuqlatmaq f. to ask / to force smb. to switch (d.) / to birch (d.) / to

strike* with

a twig (d.)

çuğul i. informer; d.d. telltale

çuğullamaq f. d.d. to tell* tales (about), to

peach (against, on, upon), to inform (d. of), to denounce (d. to)

çullamaq

çuğullanmaq f. to be* denounced çuğullatdırmaq f. çuğullatmaq çuğullatmaq f. to ask / to cause smb. to

denounce

çuğulluq i. denunciation; ~ etmək bax çu-

ğullamaq

çuğundur I. i. bot. beet, beetroot; yem ~u

mangel (-wuzel); xörək ~u red beet; şəkər / qənd ~u sugar-beet, white beet II. s. ~ şəkəri / qəndi beet-sugar

çuğundurçıxaran I. i. k.t. beet-harvester, beet digger / lifter II. s.: ~ kombayn beet- harvesting combine

çuğundurçu bax çuğundurəkən çuğundurçuluq I. i. k.t. (sugar-) beet grow- ing II. s. (sugar-) beet-growing

(attr.); ~ sovxozu (sugar-) beet-growing state farm

çuğundurəkən i. k.t. (sugar-) beet grower çuxa i. Caucasian coat, long waisted outer

gar ment

çuxalı s. (i.s.) with a Caucasian coat, (i.s.)

having a Caucasian coat on

çuxasız s. (i.s.) without a Caucasian coat (on) çuxasızlıq s. the state of being without a

Caucasian coat

çuxur i. hollow, groove, cavity, excavation çuxurlamaq f. to make* hollow / groove /

cavity

çuxurlanmaq f. to become* hollowed /

grooved

çuxurlaşdırmaq f. çuxurlamaq çuxurlamaq f. to make* hollow / groove

/ cavity

çuxurlatdırmaq f. bax çuxurlatmaq çuxurlatmaq f. to ask / to force smb. to hol-

low / to groove (d.)

çuxurluq i. hollow place, groove place, cav-

itation

çuqun I. i. cast iron II. s. cast-iron; ~ qazan

cast-iron kettle / pot

çuqunəridən i. founder, caster, smelter çuquntökmə s.: ~ zavodu iron founder

çul i. horse-cloth, horse-cover

çulğalamaq f. to wrap up (d.); (odeyala) to

blanket (d.), to cover (d.); dumana ~ to

wrap in mist (d.)

çulğalanmaq f. to be* wrapped up / covered çulğamaq f. bax çulğalanmaq

çullamaq f. to cover / to wrap with a horse-

cloth (d.)

179

çullanmaq

çullanmaq f. to be* covered / wrapped with a horse-cloth At çullandı The horse was covered with a horse-

cloth

çullatdırmaq f. bax çullatmaq

çullatmaq f. to ask / to cause smb. to cover

(a horse, an ass, etc.), to have* (d.) cov-

ered with horse-cloth

çullu s. (i.s.) covered with a horse-cloth çulsuz s. (i.s.) without a horse-cloth çulsuzluq i. the state of being

without a night

cap on

çust i. light and heelless footwear

çutku i. cap, night cap

çutkusuz s. capless, (i.s.) without a night cap on çuval i. sack, a large bag

çuvaş I. i. (kişi) Chuvash; (qadın) Chuvash

woman II. s. Chuvash; ~ dili Chuvash, the

Chuvash language

çuvaşca z. Chuvash; ~ danışmaq to speak

Chuvash; ~ yazmaq to write in Chuvash;

~ demək to stay in Chuvash çuvalduz i. a big needle

çürütmək

çünki bağ. because, as, since, for; Uşaqlar meşəyə gedə bilmədilər, çunki yağış ya- ğırdı The children could

not go to the for- est because / as / for it was raining

çürük s. rotten, putrid; (diş haq.) decayed; elm. carious

çürükçü I. i. bore, nuisance, smal-minded man II. s. borthersome; small-minded, boring, irksome

çürükçülük i. meanness, pettiness, pedantry çürüklük i. putrefaction, putridity çürümək f. 1. to rot, to

decompose; (diş) to

decay, to become* carious; 2. (süd) to cur-

dle; (qan) to coagulate

çürüntü i. humus, rotten stuff, rot çürüntülük i. rottenness; putridity çürütmək f. to rot (d.), to let* rot (d.)

◊ haqq-hesabı ~ 1) settle accounts (with), to reckon (with); to settle up; 2) (qisas almaq) to get* even (with),

to take* vengeance (on, for); düşmənlə hesabı ~ to take* vengeance on one’s enemy

180

dad

dabanıqara s. bax qaradaban

dabanıüstə z. immediately, at once, in no

time; ~ geri qayıtmaq to come* back immediately / at once, to return immedi- ately / at once

dabanlı s. (i.s.) with heel; (i.s.) having heel; hündür ~ high-heeled; (i.s.) with high- heel, (i.s.) having high

heel; hündür ~ ayaqqabı high-heeled shoes, shoes with high heel / (i.s.) having high heel; alçaq ~ low-

heeled; (i.s.) with low-heel, (i.s.) having low heel; alçaq ~ ayaqqabı low- heeled shoes, shoes with low heel

dabanlıq i. 1. some material for / suitable for heel; 2. tex. step-bearing

dabansız s. heelless (i.s.) without heel, (i.s.) having no heel

dabanüstə z. bax dabanıüstə

dabbağ I. i. currier, tanner, leather-dresser;

fur-dresser II. s. tanning; leather-dressing;

~ sənayesi tanning industry

dabağxana i. tannery; ◊ ~da gönünü tanı-

maq to know* (d.) thoroughly / deeply dabbağlıq i. the profession of a leather-

dresser / currier

dad I. i. taste; ~ına baxmaq to taste (d.),

to test the taste (of), to have* a taste (of); şorbanın ~ına baxmaq to taste the soup, to have* the taste of the

soup; ~ını bil- mək to taste (d.); to have* tasted (d.); azadlığın ~ını bilmək to have* tasted the freedom; şirin

(acı və s.) ~ vermək to taste sweet (bitter, etc.); ◊ ağzının ~ını bilmək to have* good taste, to be* taste- ful,

to be* fond of tasty eating; ◊ ~ı da- mağında qalmaq to continue to feel the taste of smth. pleasant, to

continue to remember the taste of some delicious / delightful eating II. i. help, aid, assis- tance; ~a yetmək /

çatmaq to help, to give* help, to aid, to give* support to, to go* to the aid (of), to come* to assistance; bir

kəsin dadına çatmaq to help smb., to give* support to smb., to come* to smb’s rescue; O, mənim dadıma

çatdı He / She came to my rescue; He / She came to my assistance / aid; ~ çəkmək to complain bitterly; Dad

əlindən! (My) God! Goodness me! Oh! God forbid him / her!

181

D, d the 5th letter of the Azerbaijani alphabet da əd. 1. also, (cümlənin sonunda) too, (inkar cümlələrdə)

either [`a917]; O da gedəcək He / She will also go, He / She will go too; Onlar da getməyəcəklər They will not

go either; 2. even, even if; Bunu uşaq da bilir Even a child knows this; Onlar soruşsaydılar da, mən danış-

mayacaqdım I’d not speak even if they asked; 3. as well; Onlar da gedirlər They go as well; 4. so; Siz

hazırsınızmı? – Bəli. Uşaqlar da – Are you ready? – Yes. So

are the children.

dabaq i. bayt. foot-and-mouth disease;

~ olmaq to fall* / to get* ill with foot- and-mouth disease, to be* taken ill with foot-and-mouth disease

dabaqlı s. bayt. (i.s.) (fallen) ill with foot- and-mouth disease; ~ heyvan cattle (fallen) ill with foot-and-mouth

disease

daban i. heel; hündür ~ ayaqqabı high- heeled shoes; alçaq ~ ayaqqabı low- heeled shoes; ◊ ~ almaq to run*

away, to go* away; təpədən ~a qədər from head to foot, from top to toe; ◊ bir kəsin ~ını yalamaq

(yaltaqlanmaq) to lick smb.’s shoes / boots; ◊ ~ına tüpürmək d.d. to take* to one’s heels, to make* a dash,

to show a clear pair of heels

dabancıq i. little / small heel

dabanaltı i. heel-tap

dabanaltılıq i. (smth.) suitable for heel-tap dabanbalığı i. zool. crucian (carp) dabanbasa z. bax dabanbasma

dabanbasma z. immediately, at once, in no

time; bir kəslə ~ getmək to follow hard on smb.’s heel; bir kəsin dalınca ~ gəz- mək to dog smb.’s steps

daban-dabana z.:~ zidd diametrically oppo- site

dabandalı i. (ayaqqabıda) counter, back dabandaşı i. pumic (-stone)

dabanıçatlaq I. məc. d.d. sloven; scruff;

(qadın) slatter II. s. məc. slovenly, sloppy

dadamal

dadamal s. (especially of animals) (i.s.) falling into the habit of going somewhere to eat; getting into the

habit of doing the same action

dad-aman i. complaint; cry for help / aid; ~ etmək to complain bitterly, to cry for help; Dad-aman əlindən!

My god! Goodness me!

dadanaq s. bax dadamal

dadandırmaq f. 1. to cause smb. to get / to

fall into the habit (of+ger.); 2. to entice (d.+to inf.) (away), to persuade someone to do a wrong action

dadanmaq f. to fall* into the habit of doing some action, to give* oneself up to smth.; to make* a habit of

going / coming some- where

dad-bidad i.: ~ etmək to ask for help / assis- tance, to cry for mercy; to complain bit- terly; Ey dad-bidad!

Dear me! Dear!

dadbilmə i. taste sensation

daddırmaq f. to ask / to cause smb. to taste (d.) dad-duz i. bax dad I

dad-fəryad i. (loud) cry, moan, yell, scream;

~ etmək to yell, to cry loudly dad-haray i. shout, yell, scream, cry; ~ sal-

maq to cry, to give* a cry, to shout, to call

for help / assistance

dadıcı i. taster

dadıxmaq f. to turn / to become* rancid,

to taste or smell unpleasant

dadılmaq f. to be* tasted*

dadımlıq i.: bir ~ a bit (of smth.) for tasting,

taste; bir ~ şorba a taste of soup dadızdırılmaq f. to be* tasted; to ask / to

cause smb. to taste (d.)

dadızdırmaq f. bax daddırmaq

dadızmaq f. to taste (d.)

dadlandırılmaq f. to be* made tasty / tasteful dadlandırmaq f. to make* tasty (d.) / taste-

ful (d.)

dadlanmaq f. to become* / to get* tasty;

to ripe

dadlı s. tasty, palatable, savoury, dainty; d.d.

nice, pleasant; ~ xörək tasty / savoury /

palatable dish; ~ tikə titbit; amer. tidbit dadlı-dadlı s. tasty, palatable, delicious; ~ xörəklər tasty / palatable /

delicious

dishes

182

dağallıq

dadlı-duzlu s. 1. tasty, appetizing; 2. (of women) pretty, juicy (of women), attrac- tive, nice

dadlıq i. seasoning, relish, flavouring, condi- ment

dadlı-ləzzətli s. palatable, tasty, delicious dadlılıq i. the quality of being tasty dadlı-tamlı s. bax dadlı-duzlu

dadmaq f. 1. to taste (d.), to put* (d.) to the

taste; 2. (təcrübədə görmək) to experi- ence (d.); bir şeyin bəhrəsini ~ to enjoy the fruits of smth. 3. to

have* a definite taste; şirin (acı və s.) ~ to taste sweet (bit- ter, etc.), to have* sweet (bitter, etc.) taste

dadsız s. tasteless, (i.s.) without taste; unpalatable, unsavoury, insipid; ~ qida insipid / tasteless food

dadsız-duzsuz s. tasteless, unpalatable dadsızlıq i. the state or quality of being taste-

less / unpalatable

dadverici s. flavouring; ~ maddələr flavour-

ing substances

dağ I. i. mountain, (alçaq) hill; başı qarlı

~lar snow-capped mountains; ~a çıxmaq to go* uphill; ~dan enmək to go* down- hill; ~ın döşü the slope of

the mountain; ~ın ətəyi the bottom / the foot of the mountain; foothills; ◊ bir kəsin dalında / arxasında ~

kimi durmaq / dayanmaq to defend smb. with might and main, to stand* through thick and thin, to be*

solidly behind smb. II. s. mountain; ~ sil- siləsi mountain chain, chain / range of mountains; ~ keçisi

mountain goat; ~ xəs- təliyi mountain sickness; ~ keçidi moun- tain-pass III. i. brand; ~ basmaq to brand (d.);

to stigmatize (d.); ~ çəkmək to inflict deep mortification, to wound deeply, to hurt smb.’s feelings deeply; bir

kəsin ürəyinə ~ çəkmək to hurt* / to wound smb.’s heart; to offend smb. deeply, to break* smb.’s heart IV.

s.: ~ su boiled water V. z.: ~ etmək (yağı) to melt (d.); (aydınlaşdırmaq) to explain (d.) thor- oughly, to clarify

(d.) completely

dağal I. i. boaster, braggart, show-off II. s. pugnacious; arrogant, boastful

dağallıq i. pugnacity, arrogance, boastful- ness; ~ etmək 1) to boast, to arrogate;

dağar

2) to fail to keep one’s word, to break*

one’s word, to go* back on one’s word dağar I. i. 1. boaster, ruffler; 2. wallet, knap- sack, rucksack II. s.

boastful, braggart dağarcıq i. little / small rucksack; ◊ boş

~ windbag; ◊ qoz dağarcığı idle talker, windbag, chatterbox; ◊ sirr dağarcığı a store of secrets

dağar-dağar z. haughtily, boastfully, arro- gantly; ~ danışmaq to speak* haughtily / arrogantly

dağ-daş top. i. mountainous place / area, roadless place, the area where people can’t live ◊ ~a-~a salmaq to

lead* astray (d.), to confuse matters / things; ◊ dağa- daşa düşmək 1) to wander, to stray; 2) to look (for), to

search (after, for); ◊ Dağ- daş dilə gəlir Stones and mountains yell

dağ-dərə top. i. mountains and valleys, mountainous place / area; ~dan-~dən da- nışmaq to talk rubbish, to

talk round, to talk what comes to one’s mind

dağdibi s. lowland; ~ ərazilər lowland areas dağdöşü i. mountainside

dağətəyi i. foothills pl.

dağıdıcı s. devastating, destructive, ruinous;

destroying; ~ tufan a devastating / a destructive storm; ~ müharibələr ruinous wars; ~ xərclər ruinous

expenditure

dağıdıcılıq i. devastation, ruination; dissi- pation, squandering

dağıdılma fi. 1. destruction, demolition, tam ~ complete / utter destruction; 2. disper- sion, scattering; 3.

ravage, devastation, ruin; squandering

dağıdılmaq f. 1. to be* destroyed / demol- ished; tam ~ to be* completely destroyed / demolished; 2. to be*

scattered / dis- persed; 3. to be* ruined / devastated

dağıdılmaz s. indestructable; firm, solid dağıdılmazlıq i. indestructability; firmness,

solidity, solidness

dağılışma fi. going away; (müxtəlif səmtə)

dispersing; (iclas və s.) breaking up dağılışmaq f. 1. to go* away; (müxtəlif səmtə) to disperse; Buludlar

dağılışdı The clouds have dispersed; 2. (iclas, yı- ğıncaq və s.) to break* up; (bir neçə adam) to part, to

depart; Qonaqlar dağılışdılar

The guests have departed

dağıtdırmaq

dağılma fi. 1. disintegration, collapsing; müstəmləkə sisteminin ~sı disintegra- tion of the colonial system;

binanın ~sı collapse of a building; 2. destruction, dem- olition; tam ~ complete / utter destruc- tion; 3. falling

to the ground, falling to pieces; 4. (paltar) being worn out; 5. (maye) spilling

dağılmaq f. 1. to disintegrate, to collapse; Müstəmləkə sistemi dağıldı The colo- nial system disintegrated;

Müxalifət da- ğıldı The opposition has collapsed; 2. to fall* to the ground, to fall* in, to fall* to pieces; 3.

(maye) to spill; Süd dağıldı The milk has spilled; 4. (paltar) to be* worn out; 5. to depart; to part; to

separate; 6. to disperse; (duman, çən və s.) to dis- sipate, to drift apart, to clear away; Dərsdən sonra

uşaqlar dağıldılar After school the children dispersed; Yağış yağ- mağa başlayan kimi camaat cəld dağıldı As

soon as the rain started, the crowd quickly dissipated

dağım-dağım z.: ~ etmək to disintegrate (d.) completely, to destroy / to ruin (d.) utterly; ~ olmaq to be*

disintegrated completely, to get* destroyed utterly

dağınıq s. 1. uncoordinated; (xalq) sparse, scattered; (bina və s.) straggling; ~ evlər straggling houses;

(əlaqəsiz) disconnect- ed, inconnected, incoherent; 2. disorderly; ~ kağızlar papers in disorderly state

dağınıqlıq i. 1. disorderliness, dispersedness, sparseness; 2. (fikir və s.) disconnected- ness, incoherence;

absent-mindedness, destruction

dağıntı i. 1. destruction, demolition; tam ~ complete / utter destruction; yanğın ~sı destruction by fire;

küçənin ~ları demo- litions of the street; 2. (əmlak və s.) plun- der, plundering, misappropriation

dağıntılıq i. dislocation, destruction, ruin, devastation; iqtisadi ~ economic disloca- tion

dağıstan s. Daghestani; ~ əhalisi daghestani population

dağıstanlı i. Dag(h)estani [da:g`esta:ni] dağıtdırmaq f. 1. to ask / to cause smb. to destroy (d.), to ask / to

cause smb. to bring (d.) to ruin; 2. to ask / to cause smb. to

183

dağıtma

drive (d.) away; (yığıncağı və s.) to ask / to cause smb. to disperse (d.); to ask / to cause smb. to break (d.) up

dağıtma fi. 1. destruction, demolition; tam ~ complete / utter destruction; 2. (iclası, yığıncağı və s.) dispersal;

3. wastefulness [we-]; 4. d.d. squandering

dağıtmaq f. 1. to destroy (d.) to demolish (d.), to wreck (d.); binanı ~ to destroy / to demolish a building;

tamam ~ to rase / to raze (to the ground); xalq təsərrüfatını ~ to wreck the national economy; 2. to dissipate

(d.), to scatter (d.), to disperse (d.); Güllə səsi quşları dağıtdı The gun- shot scattered the birds; pulunu ~ to

dis- sipate / to scatter one’s money; Külək çəni dağıtdı The wind dispersed / dissi- pated the mist; 3. (paltarı)

to wear* out (d.); 4. (qəmi, şübhəni) to dispel (d.); / to dissipate (d.); bir kəsin şübhəsini ~ to dispel smb.’s

doubt; qüssəni ~ to dissi- pate sorrow; bir kəsin diqqətini ~ to dis- sipate smb.’s attention, to distract smb.’s

attention

dağkeçisi i. zool. Caucasian goat dağkəli i. zool. elk

dağqoçu i. zool. moufflon [`mu:-] dağlaləsi i. bot. poppy

dağlama fi. 1. branding, cauterization; 2. məc. wounding smb.’s feelings deeply, causing smb. a great grief /

sorrow

dağlamaq f. 1. to brand (d.), to cauterize (-ise) (d.); 2. məc. to wound smb.’s feel- ings deeply / profoundly,

to cause smb. a great grief

dağlanma fi. 1. stamping, branding; 2. tib. cauterization, searing

dağlanmaq f. 1. to be* branded; 2. məc. to be* wounded on the feelings deeply dağlatdırmaq f. to ask / to

cause smb.

to brand (d.)

dağlatmaq f. bax dağlatdırmaq

dağlı I. i. mountain-dweller, mountainee;

(Şotlandiyada) Highlander II. s. 1. brand- ed; (i.s.) with brand on, (i.s.) having brand on; 2. məc. (i.s.) filled

with sorrow, sore at heart

dağlıq I. i. upland, highland, mountainous place / area II. s. mountainous, hilly; ~ ölkə mountainous / hilly

country

184

daxilən

dağsiçanı i. zool. hamster

dağüstü s. upland, highland; ~ park upland

park

daha I. z. no longer, now; Onlar daha

burada yaşamır(lar) They live here no longer; Sən daha uşaq deyilsən You are no longer a child; Sən daha

böyüksən You are a grown – up now; Ay uşaq, ağ- lama, daha bəsdir! Now, now, child, stop crying! II. əd.

more; bir ~ one more; once again, once more III. more (a mor- pheme which is used to form the comper-

ative degree of the adjective), ~ gözəl more beautiful, ~ çətin more difficult

dahi I. i. genius (pl. geniuses); ~ olmaq to be* a genius II. s. of genius; ~ bəstəkar / şair / yazıçı və s. a

composer / poet / writer, etc. of genius; ~ adam a man* of genius

dahicəsinə z. as a genius, like a genius; bril- liantly

dahilik i. (adam haq.) genius: (fəaliyyət və s.) greatness; brilliance; Nizaminin da- hiliyi the genius of Nizami

dahiliklə z. bax dahicəsinə

dahiyanə I. s. great, brilliant; (i.s.) of genius;

~ rəssam / kəşf / yenilik və s. great artist / discovery / invention, etc.; ~ plan bril- liant plan; ~ əsər work of

genius II. z. as / like a genius, brilliantly; ~ danışmaq to speak* as / like a genius

dahiyanəlik i. bax dahilik

daxıl i. (dükanda) cashbox; yanmayan

~ strong-box; money-box

daxıldar i. cashier

daxıldarlıq i. the job of a cashier

daxil i. interior; inside; ölkənin ~i the inte-

rior of the country; otağın ~i the inside of the room; ~ etmək to include (d.); siya- hıya ~ etmək to enter in a

list; ~ olmaq to enter; otağa / dəhlizə / parka və s. ~ ol- maq to enter a room / a corridor / a park, etc.;

Qapını döyməmiş otağa daxil olma! Don’t enter the room without knocking at the door!; partiyaya ~ olmaq

to enter / to join a party; ittifaqa ~ olmaq to enter into an alliance

daxilən z. inwardly, intuitively; ~ əzab çək- mək to suffer inwardly; ~ hiss etmək to feel* intuitively

daxili

daxili s. 1. inside, interior, inner, internal, inward; inherent, intrinsic; ~ cib inside pocket; ~ divarlar inside

walls; ~ işlər interior / home affairs; ~ qapı inner door; ~ xəstəliklər internal diseases; ~ zədə internal

damage; ~ aləm inward / inner life; bədənin ~ üzvləri the inward parts of the body; ~ sakitlik inward peace; ~

inkişaf qanunları inherent laws of development; ~ məna inherent / intrinsic meaning; ~ təzyiq tib. intrinsic

pressure; ~ qayda-qanun routine [ru:`ti:n]; (ida- rədə və s.) office regulations; 2. (bir öl- kənin daxilində)

inland, home, internal; domestic; ~ siyasət internal / home policy; ~ ticarət internal / home / inland trade; ~

bazar home / internal / inland trade; ~ sular (su yolları) inland waters; ~ düş- mənlər internal enemies; Bu

ölkənin da- xili işidir It’s a matter of home affairs, It’s a domestic affair

daxma i. cabin, hut, shack; bağbanın ~sı the gardener’s shack

daxmacıq i. a small cabin / hut / shack daim z. always, at all times, constantly, con- tinually; Günəş daim

şərqdən çıxır The

sun always rises in the east

daima z. bax daim

daimi s. 1. constant, permanent; ~ müşahidə

constant observation; ~ küləklər constant winds; ~ ünvan permanent address; ~ mə- kan permanent

residence; 2. regular, stand- ing; ~ müştərilər regular customers; ~ordu hərb. regular / standing army; ~

cərəyan fiz. direct / continuous current

daimiləşdirilmək f. to be* made constant daimləşdirmə fi. 1. immortalization; 2. (qu-

ruluşu, qaydanı və s.) perpetuation daimiləşdirmək f. to make* constant (d.); to immortalize (d.); (qanun-

qaydanı, sis-

temi və s.) to perpetuate (d.) daimiləşmək f. to become* / to get* con-

stant; to become* / to get* immortalized daimilik i. constancy; permanency daimlik z. for ever, once and for

ever; d.d.

for good

dair qoş. about, of, on, concerning, with

regard to; bir problemə ~ danışmaq to speak* about / of a problem; Hindistana

dala

~ kitab a book of India; sizin məktubu-

nuza ~ concerning your letter

dairə I. i. 1. circumference; circle; ~ yerin

~si the earth’s circumference; siyasi ~lərdə in political circles; rəsmi ~lər official cir- cles / quarters; rəhbər

~lər the ruling cir- cles; inhisarçı ~lər the monopolist cir- cles; ailə ~sində in the family circle; ~nin sahəsi

riyaz. area of a circle; beş kilometr ~sində five kilometres round, within a radius of five kilometres; 2.

sphere; təsir ~si sphere of influence II. s.: ~ seçki komissiyası district electoral committee

dairəcik i. (small) circle

dairələmək f. to make* round (d.) dairələnmək f. to become* rounded; to be*

rounded

dairəvarı s. 1. circular; ring; ~ hərəkət cir-

cular motion; ~ yol ring road; 2. ring-

shaped

dairəvarılıq i. the state or quality of being

ring-shaped

dairəvi s. round; circular; ~ stol a round

table; ~ sifət a round face; ~ hərəkət cir- cular motion; ~ marşrut (avtobus, tram- vay və s. üçün) circular trip

/ route; ◊ ~ tutulma astr. annular eclipse; ~ mişar circular saw; ~ müdafiə hərb. all round defence

dairəvilik i. roundedness

daqqa i. wooden cask, barrel

daqqaqarın s. bax yekəqarın daqqaqarınlı s. bax yekəqarınlı daqqaqarınlıq i. bax yekəqarınlıq (2-ci mə-

nada)

dal i. 1. back; ~ı üstə yıxılmaq to fall* on

one’s back; ~ı üstə üzmək to swim* on one’s back; 2. (dal hissə) hind(er) part, back; (oturacaq) buttocks,

posterior; (hey- vanlarda) rump; (atda) hindquarters; ◊ bir kəsə ~ çevirmək to turn one’s back on smb.

dala z. back; backwards; ~ addım atmaq to make* a step back / backwards; ~ otur- maq to sit* back; Dala

durun! Stand back! ~ salmaq to keep* back; ~ baxmaq to look backwards; ~ vermək (qaytarmaq) to return

(d.), to give* back (d.); maşını

185

dalaq

~vermək to back / to reverse a car; ~ götürmək to take* (d.) back; sözünü ~ götürmək to retract / to take*

back one’s words; d.d. to eat* one’s words; ~ durmaq 1) to stand* back; 2) məc. to refuse (d.), to decline

(d.), to repudiate (d.); sözündən ~ durmaq to go* back on one’s words, to retract one’s words; fikrindən ~

çəkil- mək / durmaq to renounce one’s point of view; saatı bir saat ~ çəkmək to put* a watch / clock back an

hour

dalaq I. i. anat. spleen II. s. anat. splenic, splenetic; ~ soyuqlaması tib. Splenitis dalamaq f. 1. to sting*; bir

kəsin əlini ~ to

sting smb.’s hand; 2. məc. to bite* (d.); it

kimi ~ to bite* as a dog

dalan i. blind alley, side-street

dalandar i. yard-keeper; amer. janitor dalandarlıq i. the job of a yard-keeper;

~ etmək to be* a yard-keeper, to work as

a yard-keeper / janitor

dalanmaq f. 1. to be* stung; 2. to be* bitten

(by a mad / rabid dog)

dalaşdırmaq f. 1. to cause smb. to quarrel;

to set* at variance; köhnə dostları ~ to cause old friends to quarrel, to start a quar- rel between old friends;

2. to cause smb. to fight; uşaqları ~ to cause children to fight

dalaşqan I. i. bax davakar II. s. bax davakar dalaşqanlıq i. bax davakarlıq

dalaşmaq f. 1. to fight (d. with); Uşaqlar

dalaşırlar The children are fighting; 2. (mübahisə etmək) to quarrel (with), to fall* out (with); (söyüşmək) to

swear*

dalatdırmaq f. bax dalatmaq

dalatmaq f. 1. to cause to be stung; 2. to

cause to be bitten (by a mad / rabid dog) dalayıcı s. stinging, biting

dalayıcılıq i. the quality of being stung dalbadal z. running, in succession; one after

the other, iki gün ~ two days running; yeddi saat ~ seven hours in succession, seven hours running; Onlar

dalbadal otağa girdilər They entered the room one after the other

dalda I. i. shelter, refuge; taxta ~ a wooden shelter; Biz harada dalda tapa bilərik? Where can we find

refuge? II. z. behind;

186

dalğalandırılmaq

~ qalmaq to get* behind, to lag behind;

~ getmək to go* behind

dalda-bucaqda z. now here, now there, here,

there and everywhere; ~ qeybət etmək to

gossip now here, now there

dal-dala z. 1. back to back; ~ yatmaq to

sleep* back to back; 2. one after another;

~ durmaq to stand* one after another daldalamaq f. to shelter (d.), to give* shel- ter; (gizləmək) hide* (d.);

(saxlamaq) to

lay* up (d.), to put* aside (d.) daldalanacaq i. 1. shelter, refuge; asylum;

~ tapmaq to find* refuge / shelter; ~ ax- tarmaq to seek* refuge / asylum; 2. hərb. shelter; (yeraltı) dug-out

daldalandırmaq f. to shelter (d.), to refuge (d.); (cinayətkarı) to conceal (d.), to har- bour (d.)

daldalanmaq f. to find* / to take* shelter; (düşməndən) to take* cover

daldalatdırmaq f. bax daldalatmaq daldalatmaq f. to ask / to cause smb. to shel- ter (d.) / to refuge (d.);

(düşməndən) to

ask / to cause smb. to take cover

dal-dalı z. backwards; ~ yerimək to walk backwards; ~ çəkilmək to move back-

wards

daldalıq i. bax daldalanacaq

daldan z. from behind; from the rear; behind;

~ görünüş view from behind, back / rear view; ~ basmaq / itələmək to push / to press from behind; Onlar

daldan gəlir- dilər They were coming behind

daldan-dala z. only afterward(s), later (on); Mən daldan-dala onu tanıdım I recog- nized her / him only

afterwards

daldey i. bax dalda I

daldırmaq f. 1. to ask / to cause smb. to

plunge (d. in, into) / to immerse (d. in);

2. to cause smb. to be lost (in)

dalğa i. (müxtəlif mənalarda) wave; güclü

/ böyük ~ heavy / huge wave; elektro-

maqnit ~sı electromagnetic waves dalğacıq i. wavelet

dalğa-dalğa z. wave-like, wavily dalğakəsən i. bax dalğaqıran

dalğaqıran i. breakwater dalğalandırılmaq f. to be* waved; to be*

flapped

dalğalandırmaq

dalğalandırmaq f. to ruffle (d.); to wave (d.); bayrağı ~ to wave a banner / flag; Külək gölü dalğalandırdı The

wind ruffled the lake

dalğalanmaq f. 1. (dəniz və s.) to be* / to get* rough; 2. (bayraq və s.) to flutter, to wave; Bayraq küləkdə

dalğalanırdı The flag was fluttering in the wind

dalğalatmaq f. 1. (dənizi və s.) to cause (d.) to be / to get rough; 2. (bayrağı və s.) to cause (d.) to flutter / to

wave

dalğalı s. wavy; undulating; (dəmir) corru- gated; ~ saç wavy hair; ~ xətt wavy / undu- lating line; ~ dəmir

təbəqələr sheets of corrugated iron

dalğalılıq i. waviness; the state of being wavy dalğaölçən i. wave meter

dalğasındıran i. bax dalğaqıran

dalğasız s. waveless; calm

dalğasızlıq i. the state of being waveless / calm

dalğaşəkilli s. bax dalğavarı

dalğavarı s. wave-like, wavy; undulating,

undulated; ~ səth wavy / undulated sur- face; ~ xətt (sözün altından çəkilən) wavy underlining

dalğalılıq i. waviness, undulation dalğayabənzər s. bax dalğavarı dalğayabənzərlik i. bax dalğavarılıq

dalğayaoxşar s. bax dalğavarı dalğayaoxşarlıq i. bax dalğavarılıq

dalğıc I. i. diver II. s. diving; diver’s; ~ ge-

yimi diving-dress; ~ şlemi diver’s helmet dalğıclıq i. diver’s profession

dalğın I. s. thoughtful, dreamy, pensive;

~ baxış / gözlər və s. thoughtful / dreamy / pensive looks / eyes, etc. II. z. thought- fully, dreamily, pensively;

~ danışmaq to speak* thoughtfully / dreamily; ~ görün- mək to look thoughtful / dreamy

dalğın-dalğın z. bax dalğın II dalğınlaşmaq f. to become* thoughtful

/ dreamy / pensive

dalğınlıq i. thoughtfulness, thoughtful mood,

meditation, pensiveness

dalı I. i. continuation; ~ var to be* contin-

ued; filmin ~ the continuation of the film; hekayənihn ~ the continuation of the story II. z. bax dala

damaq

dalı-dalı z. bax dal-dalı

dalınca z. after, behind; for; bir kəsin ~ qaç-

maq to run* after smb, to chase s.o.; Şən- bənin dalınca bazar gəlir Sunday comes after Saturday; həkim ~

göndərmək to send* for a doctor; bir kəsin ~ düşmək / izləmək to follow smb., to do* smb.’s steps, to chase

after s.o.; Dalınca qapını ört Shut the door behind you

dalında I. z.: ~ durmaq / dayanmaq to defend (d.), to support (d.), to stand* up (for) II. qoş. behind; qapının

~ behind the door; Onlar ağacın dalında durmuşdu- lar They were standing behind the tree

dalısı i. continuation; ~ var to be continued; məqalənin ~ continuation of the article

dalısınca z. bax dalınca

dalqabaq z. back to front

dalmaq f. 1. (suya) to sink* (into), to settle

down; 2. (fikrə, xəyala) to be* absorbed (in), to be* lost / buried (in); xəyala ~ to be* absorbed / lost /

buried in thought

daltonik i. colour-blind person; daltonian daltonizm i. tib. colour-blindness, daltonism dam i. 1. roof; bir

kəslə bir ~ altında ya-

şamaq to live under one / the same roof with smb., to share a house with smb.; Mən onlarla bir dam altında

yaşaya bil- mərəm I can’t live under one roof with them; 2. cattle-yard; 3. hut, shack, shanty, mud-hut; 4.

d.d. quod, lock-up, small prison; ~a salmaq bax damlamaq

dama I. i. 1. (parçada) check, checkwork; (kağızda) square 2. (oyun) draughts pl. checkers pl.; ~ oyanmaq to

play draughts / checkers II. s.: ~ taxtası draughtboard, checkerboard

damaçı i. draught-player, draughtsman* dama-dama I. s. checked; ~ palto checked coat II. z.: Dama-dama

göl olar at. söz.

Many a little makes a mickle

damaq I. i. anat. 1. palate; sərt ~ hard palate;

yumşaq ~ soft palate; 2. məc. good mood / spirits pl.; damağı çağ olmaq to be* in good / high spirits, to live

an easy life; ~ olmaq to be* deceived / disappointed, ~dan düşmək to get* disappointed, to be* in low

spirits, to be* out of spirits; dama- ğına dəymək to disappoint (d.), to offend

187

damaqarxası

(d.), to hurt* smb.’s feelings; 3. mouth; papiros damağında a cigarette in the mouth II. s. 1. anat. palatine, of

the palate; ~ dilçəyi uvula; 2. dilç. palatal; ~ samitləri palatal consonants

damaqarxası s. dilç. velar

damaqlanmaq f. 1. to become* merry, to

enjoy oneself; 2. to become* tipsy, to get*

tight

damaqlı s. merry, gay, jolly, cheerful;

~ adam a jolly person

damaqortası s. dilç. media-palatal damaqsız s. bax kefsiz

damaqsızlıq i. bax kefsizlik

damalı s. bax dama-dama

damar i. anat. vein, vessel; qan ~ı blood

vessel; ◊ tərs ~ı tutmaq to be* obstinate / pig-headed; (at) to jib; ◊ ~ını tutmaq to touch the right chord, to

strike* the right chord

damarcıq i. veinlet

damar-damar s. veined, veinous, sinewy;

~ əllər veinous hands; ~ mal əti a sinewy

piece of beef

damargenəldən s. vaso-dilating damarıboş s. yielding, pliable, weak of

will; feeble, spineless; ~ adam yeilding

/ pliable man*

damarıboşluq i. feebleness, spinelessness,

pliability

damarlı s. 1. bax damar-damar; 2. məc.

stronger, firmer, vigorous; more; ~ mər-

mər veined marble; ~ ağac veined wood damarlılıq i. the state of being veined /

veinous

damarsız s. tib. (i.s.) without veins, (i.s.)

having no veins

damarsızlıq i. the state of being without

veins

damazlıq I. i. stud, breeder, purebred, thor-

oughbred II. s. pedigree, purebred, thor- oughbred; ~ heyvan pedigree cattle; ~ hey- vandarlıq pedigree

stock-breeding; ~ inək pedigree cow; ~ qoyun pedigreed ewe [ju:]

d`amba i. dam; dike, dyke

dambat I. i. bax lovğa I II. s. bax lovğa II dambatlanmaq f. bax lovğalanmaq dambatlaşmaq f. bax

lovğalaşmaq dambatlıq i. bax lovğalıq

188

damızdırılmaq

damcı i. drop; bir ~ (az mənasında) a bit, a grain, a little; son ~ya qədər içmək to drink* to the last drop; Bir

damcı hövsə- lən olsun Have a little patience, Have a wee bit of patience

damcı-damcı z. drop by drop, by drops, a drop at a time; ~ içmək to drink* drop by drop

damcılatdırmaq f. bax damcılatmaq damcılatmaq f. to drip (d.), to dribble (d.), to drop (d.), to fall* (d.) (in

drops), to flow (d.)* in drops; to pour out (d.) drop by drop

damcısalan i. pipette, medicine dropper damcıtökən s. bax damcısalan

damcıvarı s. drop-shaped, drop-like damcıvarılıq i. the state of being drop-like

/ drop-shaped

damdabaca i. 1. brownie, house-spirit;

2. damdabacah (a witch in Azerbaijani

folk tales)

damdandüşmə I. s. unexpected, sudden, all

of a sudden; out of place, inappropriate II.

z. unexpectedly, suddenly, all of a sudden dam-daş top. i. building, houses damdırmaq f. bax damızdırmaq

damğa i. brand; stamp; ~ basmaq bax dam-

ğalamaq; biabırçılıq ~sı the brand of

shame; stigma

damğabasan i. bax damğavuran

damğaçı i. brander

damğalamaq f. to brand (d.); heyvanı ~ to

brand the cattle; oğurluğa görə (oğru

kimi) ~ to brand as a thief damğalanmaq f. to be* branded; to be*

marked; to get* branded

damğalatdırmaq f. bax damğalatmaq damğalatmaq f. to ask smb. to brand (d.),

to cause smb. to brand (d.)

damğalı s. branded; stigmatized; (i.s.) with

brand, (i.s.) having brand

damğalılıq i. the state of being branded

/ stigmatized

damğasız s. (i.s.) without brand, (i.s.) hav-

ing no brand

damğasızlıq i. the state of being without

brand

damğavuran i. brander; marker damızdırılmaq f. to be* dropped, to be*

poured out drop by drop

damızdırmaq

damızdırmaq f. to drop (d.), to pour (d.) drop by drop; to give* a bit (of smth.)

damızmaq f. d.d. bax damızdırmaq damka i. king (in draught); ~ya çıxartmaq

to crown (d.)

damla i. bax damcı

damlacıq i. droplet, dribblet

damla-damla z. bax damcı-damcı damlamaq f. 1. to drive* cattle into a barn

(for spoiling crops), to lock up cattle; 2. d.d. to be* arrested, to be* put in prison / jail

damlanmaq f. 1. (of animals) to be* driven into a barn (because of spoiling crops); 2. d.d. to be* arrested, to

be* put in prison / jail

damlatdırmaq f. 1. to ask / to cause smb. to drive cattle into a barn (because of spoil- ing crops); 2. d.d. to

ask / to cause smb. to put (d.) in prison / jail

damlatmaq f. bax damlatdırmaq dammaq f. to drip, to drop, to dribble, to fall* / to flow in drops; Kran

damır The tap is dripping; Su damır Water is drip- ping; ◊ ürəyinə ~ to have* a presentiment / premonition;

amer. to have* a hunch; Mənim ürəyimə dammışdı ki, ... I had

presentiment that...;

damörtüyü i. roof, roofing; şifer ~ slate

roofing

damsız s. 1. roofless; (i.s.) having no roof;

2. shelterless, homeless

dan i. dawn [d6:n], daybreak [-breik]; ~ yeri

the place in the firmament / sky where day breaks and the sun rises; ~ söküləndə at dawn, at daybreak; ~

yeri ağaranda when dawn is coming, at first light; ~ yeri sö- külməzdən / ağarmazdan əvvəl before dawn /

daybreak; ~ yeri qızaranda when day is breaking

dana I. i. calf (pl. calves); erkək ~ bull-calf; dişi ~ heifer II. s. calf; calf’s; ~ dərisi calf- skin, calf’s skin; ~ əti veal

danabaş I. i. blockhead, dunderhead, dullard; (şagird) dunce II. s. slow-witted, narrow- minded, dull, stupid

danalıq i. calf-house [ka:f-], calf-shed [ka:f-]

danaotaran i. 1. calfherd; 2. bax danabaş I

danışmaq

danayabaxan i. calf-tender [ka:f-] dandırmaq f. to cause / to ask to deny (d.)

/ to disclaim (d.)

danılmaq f. to be* denied / disclaimed danışan I. i. 1. talker, chatterbox; 2. orator,

(public) speaker II. s. talkative, garru- lous; (sirrr saxlamayan) indiscreet, d.d. blabbing

danışdırılmaq f. to be* questioned; to be* asked questions; to be* interrogated

danışdırmaq f. to question (d.), to interro- gate (d.), to make* inquiries (about)

danışıq I. i. 1. negotiation; uzun ~ a long negotiation; ~ aparmaq to conduct / to carry on negotiations; ~

vasitəsilə / yolu ilə by (means of) negotiation; bir kəslə bir şey üçün danışığa girmək to enter into

negotiation with smb. for smth.; 2. con- versation, talk; bir kəslə ~ aparmaq to have* / to hold a

conversation with smb.; uşaq danışığı baby talk; sülh ~ları peace talks; Bu barədə danışıq ola bilməz It’s out

of the question II. s. 1. colloquial; spoken; ~ dili spoken language; 2. speech; ~ vərdişləri speech habits; ~

üzvləri organs of speech; ~ qabiliyyəti gift / fac- ulty of speech, power of speaking

danışıqsız I. s. unconditional, unreserved, unqualified; ~ təslim unconditional sur- render; ~ razılaşma

unqualified assent; ~etibar / inam unreserved confidence II. z. unreservedly, without reserve, uncon-

ditionally

danışılmaq f. to be* told / said

danışqan I. i. 1. talker; chatterbox; 2. grum-

bler; 3. talker, orator II. s. talkative, loqua-

cious, garrulous

danışqanlıq i. talkativeness, garrulity,

loquacity

danışmaq f. 1. to speak* (d.); to tell* (d.);

həqiqəti ~ to tell* / to speak* the truth; ingiliscə ~ to speak* English; yalan ~ to tell* a lie, to tell* lies; 2.

(tamamlıqsız) to speak*, to talk; Uşaq hələ danışmır The child doesn’t speak / talk yet; audi- toriya

qarşısında ~ to speak* to an audi- ence; xeyrinə ~ to speak* well for; açıq ~ to speak* frankly / openly; bir

kəsin haqqında yaxşı (pis) ~ to speak* well (ill)

189

Danimarka

of smb.; Onlar bir-biri ilə danışmırlar They are not on speaking terms; Danışır Bakı (radio) This is Baku calling;

Sən nə danışırsan?! What are you speaking / talking about?!

Danimarka s. Danish [de9-]; ~ dili Danish, the Danish language

danimarkaca z.: ~ danışmaq to speak Danish

danimarkalı i. Dane

danqaz s. impudent, impertinent, insolent;

(uşaq, yeniyetmə) cheeky; d.d. saucy danqazlıq i. impudence, impertinence,

insolence; d.d. cheek, sauce danqıldamaq f. to jangle, to clang, to clatter danqıldatmaq f. to jangle (d.), to

clang (d.),

to clatter (d.)

danqıltı i. clangor (clangour), clang, clatter,

dəmir ~sı a clatter of metal danqır-dunqur i. bax danqıltı

danlaq i. reproach, reproof; (rəsmi) rebuke,

censure; ~ altında qalmaq to be* con- stantly reproached / rebuked / reproved; ~ altında qoymaq to

reproach (d.) / to rebuke(d.) / to reprove (d.) constantly

danlaqlı s. reproached, reproved; üzü ~ olmaq to be* constantly reproached / reproved

danlamaq f. to reproach (d.), to reprove (d.); (rəsmi) to rebuke (d.), to give* a rebuke; uşağı ~ to reproach /

to rebuke / to reprove a child; üzünü ~ to scold / to reproach / to reprove smb.; to give* a good dressing

down, to give* a good wigging; sözə bax- madığına görə uşağı ~ to rebuke the child* for his / her

disobedience

danlanmaq f. to be* reproached / reproved / rebuked; to be* given a rebuke, to be* given a wigging

danlatdırmaq f. bax danlatmaq danlatmaq f. to cause / to ask smb. to reproach (d.); to ask smb. to reproach

(d.) / to reprove (d.); (rəsmi) to ask / to cause

smb. to rebuke (d.)

danlayıb-dansımaq f. bax danlamaq danma fi. denying; denial, negation, dis-

avowal

danmaq f. to deny (d.), to disavow (d.); to

disclaim (d.); müəllifliyi ~ to disclaim 190

daraqvarılıq

authorship; imzasını ~ to deny / to dis-

avow one’s signature

danüzü i. dawn, daybreak; ~ söküləndə at

dawn, at daybreak

dar s. 1. narrow; ~ yol narrow road; ~ çay a

narrow river; ~ saitlər dilç. narrow vow- els; sözün ~ mənasında in the narrow meaning of the word; 2.

(paltar, ayaqqabı və s.) tight; ~ palto tight coat; ~ ayaqqabı tight shoes; ◊ ~ ağacı gallows, gibbet; ~ gün hard

times; ~a düşmək to get* into trouble; to come* to grief; to feel* lack of money greatly, to be* in want of

money; ~a salmaq to drive* smb. into a corner / hopeless situation ~a çəkmək 1) to hang (d.); 2) məc. to

force (d.); ~da qoymaq to lurch, to leave s.o. in the lurch; ~ ayaqda If the worst comes to the worst, as a last

resort

dara-bara i. d.d. scandal, racket; quarrel; ~ salmaq / qaldırmaq to cause a scandal, to make* a racket, to kick

up a row, to start a quarrel

darağabənzər s. comb-shaped darağabənzərlik i. the state or quality of

being comb-shaped

darağaoxşar s. bax darağabənzər darağaoxşarlıq i. bax darağabənzərlik daraq i. 1. comb [koum]; 2. toxuc.

comb,

combing-machine; 3. (kətan daramaq üçün) hackle, hatchle; 4. (patron üçün) charger, cartridge clip

daraqbatmaz s. thick; ~ saç thick hair daraqçı i. 1. comb-maker; 2. (yundarayan)

comber, carder

daraqqayıran i. 1. comb-maker; 2. comber,

carder-maker

daraqlamaq f. bax daramaq (1-ci mənada) daraqlanmaq f. bax daranmaq (1-ci mə-

nada)

daraqlatdırmaq f. bax daratmaq (1-ci mə-

nada)

daraqlatmaq f. bax daratmaq (1-ci mə-

nada)

daraqlı s. (i.s.) with comb, (i.s.) having comb daraqvarı s. comb-shaped [koum-], comb-

like [koum-]

daraqvarılıq i. the state of being comb-

shaped

daraldılma

daraldılma fi. being narrowed; being tight- ened

daraldılmaq f. to be* narrowed; (paltar, ayaqqabı) to be* tightened

daralınlı s. (i.s.) having a narrow forehead, with a narrow forehead

daralma fi. 1. narrowing, contraction; get- ting / becoming narrow; ( ayaqqabı , pal - tar) tightening; getting

/ becoming tight; 2. tib. stenosis; qida borusunun ~sı con- traction of the gullet

daralmaq f. 1. to narrow, to become* / to get* narrow; Çay burada daralır The river narrows at this point; 2.

(paltar, ayaqqabı və s.) to get* / to become* tight; ◊ hövsələsi ~ to become* / to grow* impa- tient

daraltdırmaq f. 1. to ask / to cause smb. to narrow (d.); 2. (paltarı, ayaqqabını və s.) to ask / to cause smb. to

make tight (d.)

daraltmaq f. 1. to narrow (d.), to make* (d.) narrow, to contract (d.); to limit (d.); 2. (paltarı, ayaqqabını) to

make* tight (d.)

daram I. s. bax tarım I II. z. bax tarım II daramaq f. 1. (saçı daraqla) to comb (d.); (şotka ilə) to brush (d.); öz

saçını ~ to comb / to do* / to dress one’s hair; bir kə- sin saçını ~ to comb / to do / to dress smb.’s hair; 2.

(ağacı) to lop (d.); (müəyyən for-

maya salmaq üçün) to prune (d.); 3. toxuc.

to comb (d.), to card (d.)

daranqı i. bot. poplar

daranqılıq i. poplar-grove

daranqıltı i. clatter; dəmir ~sı clatter of iron daranmaq f. 1. (saçını daramaq) to comb /

to do* / to dress one’s hair; 2. (yun, kə- tan və s.) to be* carded, to be* combed; 3. (ağac və s.) to

be*lopped; (müəyyən formaya salmaq üçün) to be*pruned

daranmış fs. 1. (saç) combed; 2. (yun, kə- tan və s.) carded, combed; 3. (ağac və s.) lopped; pruned

daraşdırmaq f. to ask / to cause (d.) to fall (on, upon)

daraşmaq f. 1. to fall* (on, upon); Ac uşaq- lar yeməyə daraşdılar The hungry chil- dren fell on the food; 2.

(həşərat) to crawl (over)

daratdırmaq f. bax daratmaq

darıxdırıcılıq

daratmaq f. 1. (saçı) to ask / to cause smb. to comb (d.); 2. (yunu, kətanı və s.) to ask / to cause smb. to card

(d.); 3. (ağacı) to ask / to cause smb. to lop (d.); (müəyyən forma vermək üçün) to ask / to cause smb. to

prune (d.)

darayı i. delicate silk fabrics

darayıcı I. i. toxuc. comber, carder II. s.

toxuc combing; carding; hackling; ~ maşın combing machine; (kətan üçün) flax comb, hackle

darbalaq i. (woman’s) drawers pl. darboğaz s. (səhəng, bardaq və s.) (i.s.)

having a narrow neck

darboğazlı s. bax darboğaz

darca s. rather / somewhat narrow; (paltar,

ayaqqabı) rather / somewhat tight darcərgəli s.: ~ əkin close sowing

darçın i. cinnamon

darçını s. light reddish colour; terracotta darçınlı s. (i.s.) mixed with cinnamon, (i.s.)

being mixed with cinnamon dardüşüncəli s. narrow-minded, hide-bound;

~ adam a narrow-minded man dardüşüncəlilik i. narrow-mindedness dardütdək s. too tight and short

darfikirli s. bax dardüşüncəli darfikirlilik i. bax dardüşüncəlilik dargöz s. bax paxıl I

dargözlü s. bax paxıl II

dargözlük i. bax paxıllıq

dargözlülük i. bax paxıllıq

darğa i. arx. headman, village elder darğalıq i. the job of a headman / village

elder

darxətli s. ~ dəmir yolu narrowgauge

[-ge9d=] railway

darı I. i. bot. millet, bir kisə ~ a bag of mil-

let II. s. millet; ~ çörəyi millet bread darıxdırıcı I. s. dull, tedious, boring; ~ nitq a dull / tedious speech; ~ kitab

a dull / tedious book; ~ həyat / söhbət tedious life / conversation; ~ axşam boring evening; ~ adam a bore, a

dull / boring man*; Nə darıxdırıcıdır! What a bore! II. z. tedious- ly, boringly; ~ danışmaq to speak*

tediously, to be a dull speaker darıxdırıcılıq i. dullness (dulness), tedious-

ness, bore

191

darıxdırmaq

darıxdırmaq f. 1. to embarrass (d.); 2. to bore (d.), to irritate (d.); to get* on smb.’s nerves; (paltar, ayaqqabı

və s.) to be* too / rather tight; 3. bax tələsdirmək

darıxmaq f. 1. to be* bored, to have* a tedious time; 2. to miss (d.); ev üçün ~ to be* homesick, to miss

one’s home-life; Mən dostum üçün çox darıxıram I miss my friend very much; 3. (narahat olmaq) to worry

(about), to be* anxious / uneasy (about); 4. bax tələsmək

darıxsınmaq f. to feel* boredom / tedium darıquşu i. zool. cornbunting, bunting darılmaq f. 1. to grieve, to

be* sad; 2. to be*

nervous / anxious

darısqal s. 1. (küçə, yol və s.) rather narrow;

2. (otaq və s.) rather small darısqallaşdırılmaq f. to be* made smaller

/ rather tight

darısqallaşdırmaq f. to make* (d.) smaller;

to make* (d.) rather tight darısqallaşmaq f. to become* / to get*

smaller; to become* / to get* rather tight darısqallıq i. 1. narrowness, smallness; 2. (yerin çatışmazlığı)

cram, crush; Nə darısqallıqdır! What a crush! How crowd- ed it is here! ~da yaşamaq to live cooped

/ penned up together

darışlıq i. bax darısqallıq

darkeş s. bax dar

darkeşlik i. narrowness; tightness

darqın s. 1. offended (with), aggrieved, hurt;

~ olmaq to have a grudge (against);

2. angry, cross

darqınlıq i. 1. offence, injury, insult; 2. irri-

tation

darqursaq s. bax hövsələsiz

darqursaqlı s. bax hövsələsiz darqursaqlıq i. bax hövsələsizlik darlaşdırmaq f. 1. to narrow(d.), to restrict

(d.); 2. (paltarı, ayaqqabını və s.) to tight-

en (d.) to make* (d.) tighter

darlaşmaq f. 1. to narrow, to become* / to

get* narrow; 2. (paltar, ayaqqabı və s.)

to become* / to get* tighter

darlıq i. 1. narrowness; smallness; 2. (paltar,

ayaqqabı və s.) tightness; 3. məc. diffi-

culties pl. awkward / difficult situation darmacal s. hasty, hurried

192

darürəkli

darmacalda z. hurriedly, hastily, in a haste; in one’s hurry

darmadağın s. rout, complete / utter destruc- tion; ~ etmək to put* to rout; ~ dağıtmaq to smash up (d.), to

destroy completely / entirely; ~ olmaq to go* to ruin, to fall* to the ground; məc. to go* / to fall* to pieces

dartdırmaq f. to ask / to cause smb. to pull (d.), to ask / to cause smb. to draw (d.); (yedəklə) to ask / to

cause smb. to tow [tou] (d.)

dartəhər s. narrowish, rather / somewhat narrow; (paltar, ayaqqabı) rather / some- what tight; (otaq və s.)

rather / somewhat small

dartılı s. taut, tight drawn; ~ sim taut string; ~ əzələlər taut muscles

dartılmaq f. to tauten, to be* tautened; to tighten, to be* tightened; Kəndir dartıldı The rope tightened

dartılmış fs. taut, tautened; tightened, tight; nağara kimi ~ drum tight

dartınmaq f. 1. to struggle to break loose; 2. to jerk / to draw back, to give* a jerk; 3. to stretch oneself;

(gimnastik alətdə) to pull oneself up

dartışdırılmaq f. to be* pulled / drawn dartışdırmaq f. to pull*, (d., about), to stretch (d.), to draw* (d.); bir

kəsin qo- lunu ~ to pull smb.’s sleeves; bir kəsin

saçını ~ to pull smb.’s hair

dartışmaq f. to pull each other / one another;

to fall* out with each other, to quarrel with

each other / one another

dartma s. tex. tractive; ~ qüvvəsi tractive

effort

dartmaq f. to pull (d. by), to stretch (d.), to

tug (d.); (yedəklə) to tow [tou]; bir kəsin qolundan ~ to pull smb.’s sleeve; rezini ~ to stretch an elastic;

dartıb çıxarmaq to pull (d.) out; yüyəni ~ to jerk the reins; qapının dəstəyini ~ to tug at the door- knob; mıx ~

to pull out a nail; çiyinlərini ~ to shrug one’s shoulders; ◊ bir kəsə şillə ~ to give* smb. a slap; ◊ özünü ~ to

put* on airs, to give* oneself airs

darülfünun i. arx. bax universitet darürəkli s. small-minded, petty; ~ adam

petty creature / man*

darürəklilik

darürəklilik i. the quality of being small- minded / petty

darvaza i. gate; ~nın ağzında gözləmək to wait at the gate; ~dan keçmək to go* through the gate

darvazaçı i. door-keeper, gate-keeper darvazalı s. (i.s.) with a gate, (i.s.) having a

gate

darvinçi i. bax darvinist

darvinist i. Darvinist

darvinizm i. Darvinism

dastan i. saga, epos, story, tale; ◊ ~ danışmaq

to tell* tales / stories; dillərdə ~ olmaq to be* the general topic of conversation, to become* legendary

(hero)

dastançı i. narrator

dastançılıq i. the art of a narrator

daş I. i. stone; amer; rock; qiymətli ~ pre-

cious stone, gem, jewel; bülöv ~ı oilstone, whetstone; sualtı ~ reef; rock; yonulmuş ~ ashlar; diş ~ı tartar; öd

kisəsinin ~ı tib. gall-stone; məhək ~ı cornerstone, key- stone [ki:-], foundation-stone; ◊ ~ kimi düşmək to

drop like a stone; ~ı ~ üstə qoymamaq (dağıtmaq) to raze to the ground (d.); bir kəsə ~ atmaq həm müst.

həm də məc. to throw* a stone at smb.; ~dan tikmək to build* of stone; ~dan qa- yırmaq to make* of stone;

~a dönmək to harden / to turn into stone; elm. to petrify; məc. to harden; ~a basmaq to throw* stones II. s.

stone, stony; rocky; ~ divar / körpu və s. stone wall / bridge, etc.; ~ alətlər stone tools / implements; ◊ ~ kö-

mür coal; ~ baltası stone-axe; ◊ ~ dövrü the Stone Age

daşagirən i. hermit, anchorite, recluse daşarmudu i. a kind of pear which is too

hard to eat

daşatan i. 1. boy(’s) catapult; 2. arx. sling daşbadam i. almond which has hard shell

and bitter taste

daşbaş i. easy and illegal earnings daşbaşçı i. a person who earns money ille-

gally and dishonestly

daşbaşçılıq i. business of a person who earns

money illegally and dishonestly

daşbaşlı s. profitable, lucrative, paying; ~ biznes profitable / paying business;

daşıtmaq

~ sənət lucrative trade; ~ ticarət lucra-

tive traffic / trade

daşçıxarma i. tib. lithotomy

daşdırmaq f. to let* (d.) run over / to over-

flow; to cause (d.) to run over / to over- flow; südü ~ to let* the milk overflow / run over, to cause the milk

to overflow / to run over, to boil the milk over

daşdöşəyən i. paver

daşdöyən i. zool. wagtail

daşduz i. rock-salt

daşxırdalayan i. stone-breaker, stone-crusher daşıma fi. 1. carrying, conveying, taking;

(araba ilə) carting; (dənizlə) sea shipping; (dəmir yolu ilə) transit by rail freightage; (avtomobillə) road

haulage / freightage; 2. transportation, conveyance; qoşun ~ troop-carrying, troop transportation

daşımaq f. to carry (d.), to convey (d.), to transport (d.); (araba ilə) to cart (d.); (gəmi ilə) to ship (d.); yük ~ to

carry freight; məna ~ to convey meaning; silah ~ (gəzdirmək) to carry guns; sərnişin ~ to transport

passengers; Biz mallarımızı bazara araba ilə daşıdıq We conveyed our goods to the market by a cart; bir

kəsin familiyasını ~ to go* under smb.’s name, to use smb.’s name; O, ərinin fa- miliyasını daşıyır She uses

her husband’s name, She goes under her husband’s name.

daşındırmaq f.: fikrindən ~ to ask / to cause / force smb. to change one’s mind, to make smb. change one’s

mind

daşınmaq d.d. 1. to be* carried / transported / conveyed; 2. (yeni mənzilə) to move; yeni mənzilə ~ to move

to / in a new flat, to change one’s lodgings; fikrindən ~ to change one’s mind (about+-ing); qəra- rından ~ to

change one’s decision, to decide not (+to inf.); Mən ora getmək fikrindən daşınmışam I have changed my

mind about going there, I’ve decided not to go there

daşırmaq f. bax daşdırmaq

daşıtdırmaq f. bax daşıtmaq

daşıtmaq f. to ask / to cause smb. to carry (d.)

/ to convey (d.) / to transport (d.), to have* (d.) carried / conveyed / transported; (araba ilə) to ask / to

cause smb. to cart (d.), to have* (d.) carted

193

daşka

daşka i. 1. small cart, (two-wheeled) cart; 2. hand-cart

daş-kəsək top. i. stones and clods daş-kəsəkli s. bax daşlı-kəsəkli daş-kəsəklik i. hard ground with stones and

clods

daşkəsən i. stone-cutter, stone-dresser daşqalaq i. a kind of severe punishment;

~ etmək 1) to throw* stones (at), to lynch smb. by throwing stones (at); 2) to punish smb. severely / sternly

daşqaş i. gem, jewel, precious stone daşqaşlı s. (i.s.) with jewels / precious stone daşqəlbli s. stony-hearted,

heartless, soulless daşqəlblilik i. stony-heartedness, heartless-

ness

daşqın I. i. flood, inundation, overflow II. s.

turbulent, violent; ~ çaylar turbulent / vio-

lent rivers

daşqınlıq i. flood, high water

daşqıran i. stone-breaker, stone-crusher daşqovun i. bot. cantaloup(e)

daşlamaq f. to stone (d.), to throw* stones

(at), to fling* / to hurl stones

daşlanmaq f. to be* stoned, to be* thrown

/ hurled stones

daşlaşmaq I. f. to turn to stone; elm. to pet-

rify; məc. to harden II. f. to stone each other / one another, to throw* stones at each other / at one another

daşlatdırmaq f. bax daşlatmaq daşlatmaq f. (daşa döndərmək) to ask / to

cause smb. to stone (d.), (birinə daş atdır-

maq) to ask / to cause to fling stones (at) daşlı s. stony, rocky; ~ torpaq stony ground;

~ cığır a rocky path

daşlıq I. i. stony / rocky place II. s. bax daşlı daşlı-kəsəkli s. stony and clody; ~ yol stony

and clody way / road

daşlı-qayalı s. stony and rocky

daşma fi. (axar çay və s.) flood, overflow daşmaq f. 1. (süd, xörək və s.) to boil over;

Süd daşır The milk is boiling over; 2. (çay, göl və s.) to overflow*, to run* over, to flood; Bu çay hər yaz daşır

Every spring this river floods; ◊ səbir ka- sası ~ to be* exasperated, to lose* one’s temper / patience

daşsındıran i. stone-breaker 194

davalı-şavalı

daşsız s. stoneless; (i.s.) without stones daşürəkli s. rocky-hearted; hard-hearted,

heartless, stone-hearted

daşürəklilik i. hard-heartedness, heartless-

ness, stony-hearted

daşyonan i. stonemason, mason

daşyonma i. masonry

dava I. i. bax dərman I II. i. 1. fight, brawl;

scuffle; ~ etmək to brawl, to make* a row, to take* part in a brawl; ~ salmaq to quar- rel (with smb. over),

to kick up a row*; ~ çəkmək (məhkəmə vasitəsilə) to be* at law (with); yumruq ~sı fisticuffs; ◊ ~ dağarcığı

bax davakar; 2. bax müha- ribə

davacıl i. bax davakar

davacıllıq i. bax davakarlıq

davaçı i. 1. (davakar) trouble-maker,

brawler, rowdy; 2.. (şikayətçi) plaintiff dava-dalaş i. bax dava-qalmaqal dava-dalaşsız s. quiet, calm [ka:m],

placid;

easy-tempered; peaceful, peaceable; ~ söhbət peaceful conversation; ~ razı- laşma a peaceable agreement;

~ həyat a quiet life; ~ adam a calm person

dava-dalaşsız z. peacefully; in harmony; ~ yaşamaq to live in harmony

dava-dava z.: ~ demək to seek* ground for brawl / scandal

dava-dərman top. i. drug, different medical means / remedies; ~ etmək bax sağaltmaq dava-dərmansız z.

without drug, without

any medical means / remedy

davakar I. i. quarreler, brawler, pugnacious

fellow / man* / woman*; ~ olmaq to like fighting, to be* ready to fight, to be* given to fighting; O, yaman

davakardır He / She is always ready to fight II. s. pugna- cious; ~ adamlar pugnacious people

davakarcasına z. pugnaciously davakarlıq i. pugnacity

dava-qalmaqal i. scandal, brawl; row; sal-

maq ~ to brawl, to make* a row; Bu nə

dava-qalmaqaldır! What a scandal! davalı s. disputable, debatable, moot, contro- versial; ~ məsələ moot /

controversial

/ vexed question

davalıq i. debatableness, scandalousness davalı-şavalı s. bax davalı

davam

davam i. 1. steadfastness, stableness, firm- ness; 2. solidity, durability; 3. continua- tion, extension;

məsələnin ~ı continuation of the question; Davamı var To be con- tinued; ~ etmək to continue (d., ger., to

inf.), to go* on (with+ger.) to keep* on (+ger.), to proceed (with); Mən işimi davam etdirdim I continued my

work, I went on with my work; Onlar oxumağı davam etdirdilər They continued read- ing / to read; ~

gətirmək (dözmək) 1) to stand* (d.), to bear* (d.), to tolerate, to undergo* (d.), to suffer (d.), to endure (d.);

ağrıya ~ gətirmək to suffer pain; soyuğa ~ gətirmək to endure cold; ehtiyaca ~ gə- tirmək to undergo*

hardships pl., to suf- fer privations pl.; Mən belə ağrıya artıq davam gətirə bilmirəm I can’t bear / stand such

pain any longer; ənənəni ~ etdirmək to carry on the tradition; 2) to put* up with; Çox isti idi, lakin səyahət-

çilər davam gətirməli idilər It was too hot, but the travellers had to put up with it

davamçı i. continuer, successor, follower davametdirən i. bax davamçı davametdirici i. bax davamçı

davametmə i. duration

dava-mərəkə i. bax dava-qalmaqal dava-mərəkəli s. very scandalous, quarrel-

some, rowdy; debatable

davamiyyət i. attendance; yaxşı ~ good

attendance: pis ~ poor attendance; Mək- təbə davamiyyət icbaridir Attendance at school is compulsory

davamlıs. 1. durable, solid, firm; strong, sta- ble; hard-wearing; ~ özül stable founda- tion; ~ parça hard-

wearing fabric, durable stuff; ~ rəng / boya fast dye / colour; 2. of great endurance; Siz çox davamlısınız You

are of great endurance, You are a great stayer

davamlılıq i. 1. durability, solidity, firmness; 2. powers of endurance, hardiness; (mə- nəvi) fortitude

davamsız s. 1. not strong / solid / durable; (tezsınan) fragile, brittle; məc. delicate; ~ şüşə brittle / fragile

glass; 2. flimsy; ~ parça flimsy cloth / stuff; 3. unstable, non- persistent;~ qaz hərb. non-persistent gas

davranmaq

davamsızlıq i. 1. unstableness; non-persist- ence; 2. lack of strength / solidity; 3. brit- tleness, fragility,

flimsiness

davar i. sheep and goats pl.

davarlı s. (i.s.) having sheep and goats davarçılıq i. sheep and goat breeding; ~la

məşğul olmaq to breed sheep and goats davasız I. s. bax dərmansız II. s. peaceful; calm, easy-tempered III. z.

peacefully;

calmly

davasız-dalaşsız z. bax davasız II davasız-dərmansız z. without medicine,

not using any medicine

davasızlıq I. i. bax dərmansızlıq II. i. 1. absence of war; 2. absence of scandal / quarrel

davasız-şavasız z. bax davasız II dava-şava i. brawl, uproar, row, scandal; kef- li adamın ~sı drunken brawl; ~

salmaq to kick up a row / rowdy, to make* an uproar dava-şavalı s. vexed, disputable, question-

able, moot; ~ məsələ a vexed question dava-şavasız z. peacefully, in harmony; ~ yaşamaq to live in harmony

/ peacefully davranış I. i. 1. behaviour, conduct; yaxşı ~ good behaviour / conduct; pis ~ bad behaviour /

conduct, misbehaviour; Mə- nim onun davranışından xoşum gəlmir I don’t like his / her behaviour; 2.

manner; 3. treatment (of); nəzakətli ~ polite / cour- teous treatment II. s.: ~ qaydaları norms

of behaviour; the rules of conduct davranışlı s. polite, kind, courteous davranışsız s. impudent, insolent,

rude;

(uşaqlar və yeniyetmələr haq.) cheeky;

d.d. saucy; amer. sassy

davranma fi. manner, behaviour; treatment;

bir kəsə qarşı yaxşı / pis ~ good / bad treatment of smb.; pis ~ bad* behaviour, misbehaviour; xoşagələn ~ a

pleasant manner

davranmaq f. 1. to behave, to treat; pis ~ to behave / to treat badly; nəzakətlə ~ to behave politely / kindly;

bir kəslə yaxşı ~ to treat smb. kindly; bir kəslə pis ~ to treat smb. badly, to illtreat smb.; O, arvadı ilə pis

davranır He behaves badly to his wife; 2. to bear* (oneself) in a polite way; Davranmağı öyrənin! Learn how

to behave, Behave (yourself)!

195

davul

davul i. drum; ~ çalmaq to beat* the drum davulçalan i. drummer, drum player davulçu i. bax davulçalan

davulçuluq i. the profession of a drummer dayaq I. i. 1. prop, rest, foot*; 2. tex. stop,

bearing, log; 3. pedestal; 4. məc. support; 5. (körpüdə) pier; 6. stronghold, bul- wark; sülhün dayağı

stronghold of peace; 7. fiz. həm də məc. fulcrum (pl.: -crums or -cra); bir kəsə ~ olmaq / durmaq to support /

to defend smb. II. s. supporting, bearing; ~ məntəqəsi hərb. supporting / strong point; ~ dirək bearing pile; ~

plitə base-plate; ~ nöqtəsi tapmaq məc. to gain a foothold

dayaq-divar i. arxit. buttress, abutment, counterfort

dayaqlamaq f. to supply (d.), with support / bearing

dayaglanmaq f. to lean* (against, on), to rest (upon)

dayaqlı s. (i.s.) having bearing / support dayaqlıq i. anything fit / suitable for support dayaqsız s. (i.s.)

without bearing / support dayaqsızlıq i. the state of being without

bearing / support

dayamaq f. to rest (d. against), to set*

(d. against); to put (d. against), to prop, (d. under), to place (d. under); dirsəyini stola ~ to rest one’s elbow

on the table; dirəyi divara ~ to rest a pole against the wall; O, velosipedini hasara dayadı He / She propped

his / her bicycle against the fence

dayanacaq i. 1. stop, stopping-place, sta- tion; (dəmir yolunda və ya avtobus mar- şrutunda axırıncı

dayanacaq) terminus; (şəhərin mərkəzində avtobus dayana- cağı) terminal; 2. bax dayaq I

dayandırılma fi. stopping, stoppage, ceasa- tion, halting; hərbi əməlliyatın ~sı cea- sation of hostilities;

silahlanmanın ~sı halting of arms race; atəşin ~sı cease-fire

dayandırılmaq f. to be* stopped / ceased, to be* put to an end, to be* broken off, to be* discontinued

dayandırma fi. stopping, check(ing); ceasa- tion; ceasing; stoppage, halting; hərbi əməliyyatı ~ ceasation of

hostilities; atom

196

dayazbilikli

silahının istehsalını ~ stoppage / halting

of the production of atomic weapon dayandırmaq f. to stop (d.), to cease (d.), to discontinue (d.), to put* an

end (to), to make* an end (of); to break* off (d.), to halt (d.), to check (d.), to suspend (d.); (atı və s.) to rein

/ to pull up; yaradan qanaxmanı ~ to stop a wound; söhbəti ~ to cease / to stop talking; atəşi ~ to cease fire

/ firing; qatarı (avtomobili və s.) to stop a train (car, etc.); işi ~ to discontinue one’s work; danışığı ~ to

break* off the conversation; küçə hərəkətini ~ to bring*

traffic to a standstill

dayanmadan z. 1. immediately, at once;

Biz dayanmadan qayıtdıq We returned immediately; 2. incessantly, unceasingly, uninterruptedly,

continuously, without break; Yağış dayanmadan yağırdı It was raining incessantly / unceasingly

dayanmaq f. 1. to stop, to come* to a stop, to cease; qəflətən ~ to stop short / dead; Qatar beş dəqiqə

dayanır The train stops five minutes; İş dayanıb The work has come to a stop; Yağış dayanıb The rain has

ceased / stopped; 2. (mehman- xanada və s.) to put* up (at), to stop (at), to stay (at); mehmanxanada ~ to

stay / to stop at a hotel; 3. (hərəkətsiz durmaq) to stand*, to come* to a standstill; ayaq üstə ~ to stand* on

one’s feet; 4. (söh - bətdə, mühazirədə və s. bir məsələ üzə- rində) to dwell on; məsələ üzərində ~ to dwell

on the question; 5. (israr etmək) to stand* on / upon, 6. (söykənmək) to lean* (on, upon), to rest (against);

7. (tab gətirmək) to hold* out, to stand* firm; 8. (gözləmək) to wait; Bircə dəqiqə dayan Wait just a minute;

◊ bir kəsin arxasında dağ kimi ~ to defend smb. with might and main, to be* solidly behind smb.

dayanmaz s. incessant, uninterrupted, per- sistent; ~ səs-küy persistent noise; ~ yağış incessant rain

dayaz s. 1. shallow, not deep; ~ çay shallow river; ~ boşqab shallow dish; 2. (adam) small-minded, narrow-

minded; 3. (ötəri) superficial; ~ bilik superficial knowledge

dayazbilikli s. (i.s.) with superficial knowl- edge

dayazbiliklilik

dayazbiliklilik i. small-mindedness, nar- row-mindedness

dayazca s. 1. quite shallow; 2. məc. quite superficial

dayazfikirli s. bax dayazdüşüncəli dayazfikirlilik i. bax dayazdüşüncəlilik dayazdüşüncəli s. narrow-minded,

small-

minded

dayazdüşüncəlilik i. narrow-mindedness,

small-mindedness

dayazlamaq f. to become* / to grow* shal-

low

dayazlandırılmaq f. to be* made (d.) shallow dayazlandırmaq f. to make* shallow (d.) dayazlanma fi. bax

dayazlaşma dayazlanmaq f. to become* / to get* shal-

low, to shallow (d.)

dayazlaşma fi. shallowing, becoming shal-

low

dayazlaşmaq f. bax dayazlanmaq dayazlatmaq f. to cause smth. to grow / to become shallow; to ask / to

cause smb. to

shallow (d.)

dayazlıq i. 1. shallowness; shoal; 2. məc.

superficiality

dayça i. bax daylaq

dayçalı s. bax daylaqlı

day-day i. d.d. bax dayı

dayə i. nanny, nurse, nurse-maid; (xəstəxa-

nada) hospital nurse; (müraciət) nursey,

nanny

dayəlik i. nursing; ~ etmək to be* a nurse,

to work as a nurse

dayı i. uncle (on the mother’s side) dayıarvadı i. the wife of one’s uncle, uncle’s

wife

dayıdostu i. bax dayıarvadı

dayıqızı i. (first) cousin [k0zn]; a daughter

of one’s uncle (on the mother’s side) dayılı s. (i.s.) having an uncle; məc. (i.s.)

having support

dayılıq i. the state of being an uncle (on the

mother’s side); ~ etmək to patronize (d.),

to protect (d.)

dayınəvəsi i. (oğlan) uncle’s grandson; (qız)

uncle’s grand-daughter (on the mother’s

side)

dayıoğlu i. (first) cousin (on the mother’s

side)

defis

dayıoğluluq i. the state of being (first) cousin (on the mother’s side)

dayıuşağı i. the children of one’s uncle (on the mother’s side)

dayıuşağılıq i. the state of being the children of one’s uncle (on the mother’s side)

daylaq i. foal; yearling (foal)

daylaqlı s. (i.s.) with a foal, (i.s.) having a foal daz I. i. bald spot / patch, bald-head II. s.

bald, bald-headed

dazbaş s. bald-headed; ~ adam bald-headed

man*

dazbaşlıq i. baldness, the state of being bald dazılamaq f. to walk quickly / rapidly, to

go* quickly / rapidly

dazlanma fi. growing / becoming bald dazlanmaq f. bax dazlaşmaq dazlaşdırmaq f. to cause to become* / to

grow* bald (d.)

dazlaşmaq f. to become* / to grow* bald,

to get* bald

dazlıq i. baldness, bald-headedness

debet i. müh. debit

debil i. moron, a very foolish person / child* debil s. moronic; ~ uşaq moronic child* debillik i. moronity

debit i. (suyun, qazın və s. miqdarı) out-

put, yield; qazın ~ i output of gas debitor i. müh. debtor

debüt i. 1. debut [`de9bu:]; 2. şahm. (chess)

opening

debütant i. debutant [de9bju:`ta:2]; (qadın)

debutante [de9bju`ta:nt]

dedikcə z. very, too, extremely; ~ maraqlı

very / too / extremely interesting dedi-qodu i. talk, rumours; gossip; ~ya sə- bəb olmaq to give* rise to a lot

of talk; ~ya son qoymaq to put* a stop to idle talk

dedi-qoduçu i. tale-teller, scandalmonger dedi-qoduçuluq i. scandal; talking scandal;

~ etmək to gossip; to talk scandal dedirtdirmək f. bax dedirtmək dedirtmək f. to ask / to cause smb. to say

deduksiya i. deduction

deduktiv s. deductive; ~ metod deductive method

defis i. hyphen [`ha9f7n]; ~lə yazmaq to hyphen (d.), to hyphenate (d.), to join (d.) with a hyphen

197

defisit

defisit I. i. deficit II. s. scarce; in short sup- ply; ~ mallar commodities in short supply, scarce commodities

defisitlik i. the state of being deficit deformasiya i. deformation

degenerasiya i. degeneration

degenerat i. morron, a very foolish person degenerativ s. moronic

dehade i. speaking / talking continuously dehqan i. bax kəndli

dehqanlıq i. bax kəndlilik

dekabr I. i. December II. s. December;

~ günü a December day, a day in December dekada i. Ten-day period; Azərbaycan ədəbiyyətı və incəsənəti

~sı Azerbaijan

Ten-Day Festival of Literature and Arts dekalitr i. decalitre

dekan i. dean (president of a faculty) dekanat i. dean’s office

dekanlıq i. 1. bax dekanat; 2. the job of a dean; ~ etmək to be* a dean, to work as a dean

deklamasiya i. recitation; declamation; ~ demək to recite (d.); to declaim (d.)

deklamasiyaçı i. reciter

deklarasiya i. declaration

dekorasiya i. scenery (in theatre) dekorativ s. decorative; ornamental; ~ sənət

decorative art; ~ bitki ornamental plant dekorator i. decorator, scene-painter dekret I. i. decree; edict; sülh

haqqında

~ the Decree on Peace; torpaq haqqında ~ the Decree on land II. s. ◊ ~ məzuniy- yəti maternity leave

deqazasiya i. degassing, decontamination; ~ etmək to degas (d.), to decontaminate (d.)

deqazator i. decontaminator deqradasiya i. degradation dequstasiya i. tasting dequstator i. taster

delfin i. zool. dolphin

delta I. i. coğ. delta; Kür çayının ~sı the

delta of the Kur II. i. (yunan əlifbasının

4-cü hərfi) delta

demaqoq I. i. demagogue, demagog II. s.

demagogic, demagogical; ~ nitq dema-

gogic speech

demaqoqcasına z. demagogically

198

demokratlaşdırılmaq

demaqoqiya i. demagogy, demagogism demaqoqlaşmaq f. to become* a demagogue

/ a demagog

demaqoqluq i. demagoguery, demagogy;

~ etmək to act as / like a demagog, to act

/ to behave demagogically

demə əd. It appears that ..., It turns out, Turn

out to be; Demə onlar qohum imişlər It appears that they are relatives; Demə o, mehriban adam imiş He /

She turned out a very kind man

demək I. f. 1. to say* (d. to); to tell* (about d.); həqiqəti ~ to tell / to say* the truth; yalan ~ to tell* a lie, to

tell* lies; öz fikrini ~ to give* one’s opinion (of); Deyirlər ki,... ...They say, It is said; 2. to call (d.), to name

(d.); Bu kitaba maraqlı demək olmaz The book can’t be called interest- ing II. ara s. so, then; Demək, siz heç

nə görmədiniz So you saw nothing; Demək, siz gedirsiniz So / Then you are going

deməli ara s. bax demək II

demi i. bax qəlyan

demokrat i. democrat

demokratik s. democratic, democratical;

~ azadlıq democratic liberty; ~ respublika

democratic republic

demokratikcəsinə z. democratically, as / like

a democrat

demokratikləşdirilmə fi. being democra-

tized; democratization demokratikləşdirilmək f. to be* democra-

tized

demokratikləşdirmə fi. democratizing;

democratization

demokratikləşdirmək f. to democratize (d.) demokratikləşmə fi. getting / becoming

democratized, democratization demokratikləşmək f. to get* / to become*

democratized

demokratiklik i. the state of being demo-

cratic

demokratiya i. democracy; burjua ~sı bour-

geois democracy

demokratizm i. democratism demokratlaşdırılma fi. bax demokratik-

ləşdirilmə

demokratlaşdırılmaq f. bax demokratik-

ləşdirilmək

demokratlaşdırma

demokratlaşdırma fi. bax demokratikləş- dirmə

demokratlaşdırmaq f. bax demokratikləş- dirmək

demokratlaşma fi. bax demokratikləşmə demokratlaşmaq f. bax demokratikləşmək demoqrafik s.

demographic

demoqrafiya i. demography

dempinq i. iqt. dumping

departament i. department

departasiya i. deportation; zorla ~ edilmə

deportation by force

depo i. depot [`depou]; shed; yanğın ~su

fire-station

deputat i. deputy

deputatlıq i. the state of being a deputy;

duty of a deputy

dermatin i. leatherette

dermatologiya i. dermatology

dermatoloq i. dermatologist

desant i. 1. landing; 2. (ordu) the landing

force

desantçı i. paratrooper

desert i. dessert

despot i. despot

despotcasına z. despotically

despotçuluq i. bax despotizm

despotik s. despotic, despotical

despotizm i. despotism

despotluq i. despotism

deşdirilmək f. to be* bored, to be* drilled,

to be* punched / pierced, to be* perforated deşdirmək f. to ask / to cause smb. to drill (d.) / to bore (d.), to

ask / to cause smb. to punch / to pierce (d.); to have* (d.) drilled

/ bored / punched / pierced

deşdirtmək f. bax deşdirmək

deşik I. i. hole, puncture; gap; deşiyi tutmaq

to stop a gap / hole; ~ açmaq bax deşmək; dişdə ~ a hole in a tooth; siçan deşiyi a mouse’s hole; burun

deşiyi nostril II. s. torn, full of holes, worn through; punc- tured; ~ çəkmə torn boots; ~ qazan a saucepan

with a hole in it; ~ şin a punc- tured tire

deşikaçan I. i. 1. puncher; 2. tex. punch; driller II. s. boring, drilling; ~ dəzgah boring / drilling machine

deşikaçma i. boring, drilling; perforation

deyə-gülə

deşik-deşik s. holey, full of holes / gaps; ~ etmək to pierce with holes (d.); (güllə ilə) to riddle (d. with); adamı

~ etmək (güllə ilə) to riddle a man* with shots; ~ olmaq to be* all holes; to be* / to become riddled; Əgər

tərpənsəniz, sizi deşik-deşik edəcəm (güllə ilə)! If you move I’ll riddle you with bullets!

deşikli s. (i.s.) with holes / riddles; (i.s.) hav- ing holes / riddles, perforated, punctured; ~ kərpic perforated

bricks

deşilmək f. 1. to be* riddled / perforated / punctured / drilled; to get* riddled with holes; 2. (paltar) to wear

through; 3. (yara) to open

deşmək f. 1. to drill (d.), to bore (d.), to make* / to punch a hole (in), to pierce a hole; (quş) to peck (d.);

(komposterlə) to punch (d.); (iti silah ilə) to pierce (d.); (divarı) to breach (d.); (təkəri) to puncture (d.); Mıx

təkəri deşdi A nail punctured the tyre; 2. tex. to perforate (d.); kağızı ~ to perforate the paper; 3. to gnaw

[n6:]; Dərd ürəyimi deşir Grief gnaws my heart

detal i. `detail

detektiv I. i. detective II. s. detective; ~ ro-

man detective novel / story

devalvasiya i. iqt. devaluation, deprecation devirmə fi. overthrow; hökümətin ~si over-

throw of government

devirmək f. to overthrow* (d.), to overturn

(d.); to depose (d.), to dethrone (d.); höku- məti ~ to overthrow* the government; Ordu dövlət başçısını

devirdi The army deposed the head of the state

deviz i. motto

devriliş i. bax devirmə

devrilmə fi. deposition, dethronement, over-

throw, overturn

devrilmək f. to be* overthrown / deposed

/ dethroned

deyə bağ. in order; İtirməsin deyə o açarı

cibinə qoydu He / She put the key into his / her pocket ( in order ) not to lose it; Ora gecikməsin deyə o saat

6-da qalxdı He / She got up at 6 (in order) to be there in time

deyə-gülə z. merrily, gaily; ~ vaxt keçirmək to have* a jolly good time, to pass one’s time merrily

199

deyək

deyək ara. s. ~ ki, Say that..., Let us assume; Deyək ki, siz haqlısınız Assuming that you are right ...

deyən-gülən s. cheerful, joyous, buoyant, merry, jovial; ~ adam cheerful / merry / jovial man*

deyəsən ara. s. seem (to be+adj. or part.), look like, It seems that...; Deyəsən, o ağıl- lıdır He / She seems to

be clever, He / She seems clever; Deyəsən, o razıdır He / She seems to be pleased / satisfied, It seems that

he / she is pleased / satisfied; Deyəsən, yağış yağacaq It looks like rain

deyib-gülən s. bax deyən-gülən deyib-gülmək f. to joke, to jest, to chatter; deyib-gülməyi sevmək to be*

fond of a

joke

deyici i. telltale, informer

deyicilik i. informing; peaching, speaking

behind smb.; ~ etmək to tell tales (to smb. about), to inform smb. (about); to speak* ill of smb.

deyikləmək f. to betroth, to declare betrothed at an early age

deyikli I. i. betrothed; ~lər the betrothed II. s. betrothed; bir kəsə ~ olmaq to be* betrothed to smb.

deyiklilik i. the state of being betrothed deyil əd. to be+not; Mən həkim deyiləm I am not a doctor; O,

müəllim deyil He / She is not (isn’t) a teacher; Biz fəhlə

deyilik We are not (aren’t) workers deyilən s. called; by name, so-called; yuxa- rıda ~ aforesaid,

aforementioned / above-

mentioned

deyilmə fi. being said / told

deyilmək f. 1. to be* said / told; 2. to be*

called / named

deyilmiş fs. said; yuxarıda ~ aforesaid,

aforementioned, stated above deyindirmək f. to cause smb. to grumble deyingən I. i. grumbler; (arvad)

shrew II. s.

querulous, peevish; ~ qoca querulous old

man*

deyingənlik i. peevishness, querulousness deyinmək f. to grumble (at); öz-özünə ~ to

mutter to oneself; burnunun altında ~ to

mutter (into one’s beard)

deyişdirmək f. 1. to ask / to cause two or

more people to enter an argument, to ask

200

dəbdəbəli

/ to cause two or more people to wrangle (with); 2. to ask / to cause two (or more) ashugs (Caucasian folk

poets and singers) to compete with in poems and singing

deyişmə i. 1. quarrelling, wrangling, alter- cation; 2. competition between ashugs (Caucasian folk poets and

singers); 3. a kind of poem, composed by ashugs

deyişmək f. 1. to quarrel (with), to argue (with); to exchange bandy words (with), to wrangle (with); 2. to

compete in telling poems and singing (of ashugs)

dezaktivasiya i. decontamination

dezertir i. deserter

dezertirlik i. desertion

dezinfeksiya i. disinfection

dezinfeksiyaçı i. disinfector dezinfeksiyaedici s. disinfectant; ~ vasitə

disinfectant

də əd. phonetic variant of the particle

da used after front vowels

dəb i. fashion, vogue [voug]; ~də in fashion

/ vogue; ~ə düşmək to come* into fash- ion / into vogue, to become* fashionable; ~dən çıxmaq to go* out

of fashion / vogue; ~ yaratmaq to introduce a fashion; ~ə salmaq to bring* into fashion (d.); ~ə uyğun /

müvafiq in the fashion, fashion- ably; ~ə uyğun geymək to dress fashion- ably; son ~də in the latest fashion;

~ sal- maq to set* a fashion

dəbbə I. i. 1. boaster, braggart, show-off; 2. fault-finder II. s. 1. boastful, vainglori- ous; 2. fault-finding

dəbbəçilik i. bax dəbbəlik

dəbbələmək f. to find* fault on purpose to

retract one’s words / bargain, to go* back

on one’s bargain

dəbbəlik i. 1. boastfulness, vaingloriousness,

vainglory; 2. retraction; ~ etmək 1) bax

lovğalanmaq; 2) bax dəbbələmək dəbdəbə i. luxury, splender, magnificence dəbdəbəli I. s. sumptuous,

splendid, mag-

nificent; luxurious; ~ mehmanxana / ev / saray və s. luxurious / magnificent / splendid hotel / house /

palace, etc.; ~ pal- tar magnificent dress; ~ həyat magnifi- cent / splendid life, a life of luxury; ~ qo- naqlıq

sumptuous feast II. z. luxuriously,

dəbdəbəlik

sumptuously, splendidly; ~ yaşamaq to live luxuriously / sumptuously, to live in luxurious surroundings, to

live in luxury; to live like a lord

dəbdəbəlik i. sumptuousness, magnifi- cence, luxury

dəbərdilmək f. to be* moved / budged dəbərişmək f. to move / to budge all

together

dəbərmək f. to move, to budge; Qatar

dəbərdi The train moved; O, yerindən

dəbərmədi He / She didn’t budge dəbərtmək f. to move (d.), to budge (d.); əlini ~ to move one’s hand; Mən

daşı də- bərdə bilmədim I couldn’t budge the rock dəbilqə i. helmet, head-piece; polad ~ steel helmet; dalğıc

~si diving-helmet, diver’s

helmet

dəbilqəli s. (i.s.) with helmet; (i.s.) having

helmet

dəc s. complete, perfect; ~ etmək to com-

plete (d.), to make* (d.) perfect; ~ bağla-

maq to bundle up (d.)

dəcəl I. i. prank, mischief, prankish person

II. s. naughty, prankish, mischievous; ~ uşaq mischievous / naughty child; d.d. bundle* of mischief; ~ olmaq

to be* naughty; Dəcəl olma! Don’t be naughty!

dəcəlləşmə fi. becoming mischievous / naughty

dəcəlləşmək f. to become* mischievous / naughty

dəcəllik i. naughtiness, prankishness, mis- chievousness; ~ etmək to play pranks, to be* up to mischief;

Dəcəllik ertmə! Don’t play pranks!

dəcləmək f. 1. to put* in order carefully; 2. to pile up grain and mark

dədə i. d.d. dad, daddy

dədə-baba I. i. forefathers, ancestors II. s.

forefather’s, grandfather’s; ~ adətləri old

customs

dəf i. 1. drum; ~ çalmaq to beat* the drum;

2. repulse, ~ etmək to repulse (d.), to parry (d.), to beat* off / back (d.); hücumu dəf ~ etmək to beat* off /

to repulse an attack; zərbəni ~ etmək to parry / to repel a blow

dəfçalan i. tambourine player, drummer dəfçi i. bax dəfçalan

dəhmərləmə

dəfçilik i. the profession of a tambourine player / drummer

dəfə i. time, once, occasion; bu ~ this time, for this once, on this occasion; iki ~ twice; üç ~ thrice; bir ~ once;

çox ~ often, many times; birinci (ikinci, üçüncü və s.) ~ for the first (second, third, etc.) time; gələn ~ another

time; bir ~də once again, once more; axırıncı ~ for the last time; gündə bir ~ once a day; ildə iki ~ twice a

year; hər ~ every time, each time; birinci və axırıncı ~ once and for all; İki dəfə iki dörd eylər Twice two is

four; Yüz dəfə ölç, bir dəfə biç at. söz. ~ Look before you leap; Think before you act

dəfələrcə z. bax dəfələrlə

dəfələrlə z. repeatedly, time and again, more

than once, many times, over and again dəfəlik i.: bir ~ 1) at one go, at a stretch; 2) once and for all, for ever,

for ever and

ever

dəfinə i. treasure, buried treasure; hoard dəfn I. i. burial, funeral II. s. funeral; ~ bü-

rosu funeral parlour; undertaker’s office;

~ etmək to bury (d.)

dəfnetmə i. burial

dəfnə I. i. laurel, bay (-tree) II. s. bay, laurel;

~ ağacı bay-tree; ~ yarpağı bay leaf; ~ çə-

ləngi laurels pl., laurel wreath

dəfnəlik i. laurel grove

dəftər i. writing-book; (məktəbli üçün)

exercise book, copy-book; qaralama üçün ~ rough note-book; şəkil çəkmək üçün ~ drawing book, sketch-

book; not ~i music book

dəftərçə i. note-book

dəftər-kitab top. i. copy books and books,

writing materials

dəftər-qələm top. i. copy-books and pens dəftərxana I. i. office II. s. clerk; məc. red-

tapist

dəftərxanaçı i. clerk; məc. red-tapist dəftərxanaçılıq i. the job of a clerk

dəhan i. bax ağız

dəhləmək f. to drive* on (d.), to urge (d.),

to urge on (d.)

dəhliz i. passage, entrance (hall), enterroom,

corridor

dəhmərləmə fi. driving on, urging on

201

dəhmərləmək

dəhmərləmək f. bax dəhləmək dəhmərlənmək f. to be* driven, to be*

urged on

dəhnə i. 1. (yüyənin atın ağzına qoyulan dəmir hissəsi) bit; 2. (dəyirmanda) millpond; 3. (arxın başlanğıcı)

weir

dəhrə i. hook

dəhrələmək f. to cut* with a hook (d.) dəhrələnmək f. to be* cut with a hook dəhrələtdirmək f. bax

dəhrələtmək dəhrələtmək f. to ask / to cause smb. to cut

(d.) with a hook

dəhrəli s. with a hook, having a hook dəhrəsiz s. hookless, (i.s.) without hook dəhrəşəkilli s. hook-shaped

dəhşət i. terror, horror; ~ə salmaq / gətir-

mək to terrify (d.), to horrify (d.), to pet- rify; ~dən titrəmək / əsmək to shudder with horror; ~ə gəlmək to

be* horrified; Nə dəhşətdir! How terrible / horrible!

dəhşətləndirmək f. to terrify (d.), to horri- fy (d.), to petrify (d.)

dəhşətlənmək f. to be* frightened (at), to be*terrified / horrified

dəhşətli i. terrible, horrible; ~ hava terrible weather; ~ isti terrible heat; ~ müharibə terrible war; ~ külək

terrible wind; ~ cina- yət a horrible crime

dəxli i.: ~ olmaq to concern (d.); Bunun mənə dəxli varmı? Does this concern me?; ~ olmamaq to have*

nothing to do (with); not to concern; Bunun mənə dəxli yoxdur I have nothing to do with it, It’s no concern

of mine, It’s of no concern to me Bunun sənə dəxli yoxdur It ‘s not your business, You have nothing to do

with it, It’s no concern of yours

dəqiq I. s. exact, precise; accurate, punctual; ~ vaxt exact time; ~ tərcümə exact / accu- rate / faithful

translation; ~ adam punctual man*; ~ elmlər exact sciences; ~ alətlər precision instruments; ~ hesablama

pre- cise / nice calculation II. z. exactly, precise- ly, punctually, sharp, accurately; ~ demək to say* / to tell*

exactly; ~ tərcümə etmək to translate exactly / accurately

dəqiqə i. minute; moment; İkiyə on dəqiqə işləyib Ten minutes past one; Üçə on dəqiqə qalıb Ten minutes

to three; Bir də-

202

dəli

qiqə gözləyin Wait a minute; Bu dəqiqə This very moment / minute, At the present moment; O dəqiqə

Instantly, In no time, At once; Dəqiqədə bir bax dəqiqəbaşı II

dəqiqəbaşı I. s. occuring every minute, at interval of a minute; continual, incessant II. z. (at) every minute,

(at) every instant; continually, incessantly

dəqiqəbədəqiqə z. every minute / moment; any minute / moment

dəqiqəlik s. momentary; minute’s, moment’s; bir ~ istirahət a moment’s / minute’s rest dəqiqləşdirilmək f.

to be* defined more pre-

cisely / accurately

dəqiqləşdirmək f. to specify (d.), to make*

exact (d.), to be* made more exact / pre- cise (d.), to define (d.) more exactly / pre- cisely, to give* a more

precise definition; müqavilənin hər bir bəndini ~ to specify / to determine each point of the contract;

məlumatı ~ to make* the information more exact / precise

dəqiqləşmək f. to be* / to become* more exact / precise / accurate

dəqiqlik i. exactness, precision; accuracy; punctuality; tərcümənin dəqiqliyi faith- fulness / fidelity / accuracy

of a translation

dəlalət i.: ~ etmək to show (d.), to witness (d), to testify (d.), to give* evidence

dəldirmək f. bax deşdirmək dəldirtdirmək f. bax deşdirmək

dələ i. zool. squirrel

dələduz I. i. swindler, cheat, knave; d.d.

rogue II. s. roguish, knavish dələduzcasına z. knavishly, roguishly, like

a swindler / knave

dələduzluq i. roguishness, knavishness;

(oyunda) foul; ~ etmək to swindle, to cheat dələmə i. fresh cheese, not yet tempered dəli I. i. 1. (kişi)

madman*, (qadın) mad-

woman*; madcap; ipləmə / zəncirli ~ vio- lent / raving lunatic; 2. (igid) dare-devil, a very brave man*, man*

of courage II. s. mad; ~ etmək to drive* / to send* mad (d.); to madden (d.); to make* smb. to fly into rage;

~ olmaq to be* mad, to run* / to go* mad; to get* mad / crazy; (bərk hirslən- mək) to fly* into rage; bir

kəsin dalınca ~ kimi qaçmaq to run* after smb. like

dəlibaş

mad; bir kəsi ~ etmək to drive* smb. mad; Bu uşaq məni dəli edəcək This child will drive me mad / crazy

dəlibaş i. 1. madcap; (qız) tomboy, hoyden; 2. (igid) dare-devil, man of courage

dəlibaşlıq i. unruliness, violence; disorderly / unruly conduct; ~ etmək to get* / to be* violent, to behave

violently

dəlibəng i. bot. stramonium, thornapple dəlicəsinə z. madly, in a mad way; ~ sevmək to love madly, to be*

madly in love; bir kəsi ~ sevmək to love smb. madly, to be*

mad / crazy about smb.; to adore (d.) dəli-divanə i. mad and crazy; ~ etmək to drive* mad (d.) / crazy, to

madden (d.); ~ to be* out of one’s wits, to go* mad, to go* off one’s head; bir kəsin / şeyin ~si olmaq to be*

crazy about / for smb. / smth., to go* crazy with smb. / smth.; Səndən ötrü dəli-divanəyəm, əzizim I am

crazy

about / for you, darling

dəlidolu I. i. madcap, romp; dare-devil II. s.

bold, dashing, valiant, sharp

dəlidoluluq i. alertness, briskness, pertness dəlik s. bax deşik II

dəlik-deşik s. with holes, full of holes / gaps dəlik-dəlik s. bax deşik-deşik

dəliqanlı I. i. daring / bold fellow, dare-devil;

d.d. dashing fellow II. s. dashing, valiant, mettlesome, violent, perky; full of life / mirth; ~ gənc zabit a

dashing young officer

dəliqanlılıq i. boldness, dashing behaviour, bravado; perkiness; ~ etmək to be* vio- lent, to act / to behave

dashingly

dəliqudurmuş s. rabid, mad; furious, violent dəliqudurmuşluq i. violence, unruly /

riotous conduct, fury, rage, blind fury dəlil i. argument, reason, evidence, proof; maddi ~ material evidence;

~ gətirmək to adduce / to furnish / to produce evi- dence; ~ göstərmək to give* / to show* proofs;

təkzibedilməz ~ irrefutable argu- ment; ağıllı ~ sensible argument; zəif

~ weak argument

dəlixana i. lunatic asylum; d.d. madhouse dəliləşdirmək f. to cause to go mad (d.)

/ crazy (d.) / insane (d.)

dəliləşmək f. to go* mad, to go* crazy, to

become* mad

dəm

dəlilik i. madness, craziness, insanity; mad behaviour; özünü dəliliyə vurmaq / qoy- maq to pretend to be

mad / crazy / insane; ~ etmək to act / to behave madly / crazily / insanely

dəlilsiz s. unsubstantiated, unfounded; proof- less; ~ hesabat unsubstantiated report; ~ ittiham unfounded

accusation

dəlilsizlik i. prooflessness; groundlessness dəlilsiz-sübutsuz I. s. bax dəlilsiz II. z. prooflessly, groundlessly,

without adduc-

ing any proof, on one’s bare word

dəlinmək f. bax deşilmək

dəlisov s. unbalanced, wayward, half-witted;

~ oğul a wayward son

dəlisovluq i. whimsy, whimsey [-zi], a

strange act

dəlitəhər s. bax dəlisov

dəllal i. broker; mediator; ~ olmaq to be* /

to become* a broker

dəllalbaşı i. chief broker

dəllalbazar i. bax dəllalbazarı dəllalbazarı i. second-hand market, black

market

dəllalhaqqı i. broke rate

dəllallıq i. broking, brokerage; meditation;

~ etmək to be* a broker, to act as a broker dəllək i. 1. bax bərbər; 2. one who circum-

cises; 3. məc. d.d. fleecer, swindler dəlləkxana i. bax bərbərxana

dəlləklik i. 1. bax bərbərlik; 2. the profes-

sion of one who circumcises dəlmə-deşik I. i. bax dəlik-deşik II. s. bax

deşik-deşik

dəlmək f. bax deşmək

dəm I. i. fumes, carbon monoxide, charcoal

fumes II. s.: ~ qazı carbon monoxide, char- coal fumes; Onu dəm qazı vurub / tutub He / She has been

poisoned by carbon monoxide / (charcoal) fumes; He / She is suffering from carbon monoxide III. i. brew; ~

almaq to draw*, to brew; Çay dəm alır The tea is drawing / brewing; ~ə qoymaq to draw (d.), to brew (d.), to

put (d.) on the stove / fire to draw* IV. s.: ~ çayniki teapot V. i. moment, instant; Bu dəmdə At that moment,

At that very instant; ayrılıq ~i moment / hour of parting VI. i. accompaniment; ~ tutmaq 1) mus.

203

dəmadəm

to accompany (d. on), to join (in singing) (d.), to join in a singing (d.); 2) məc. to echo [ekou] (d.); ~ vurmaq

(danışmaq) to speak* / to tell* boastly about a matter one has no right to speak / to talk about; ◊ ~ olmaq

to be* completely drunk

dəmadəm z. always, continually, constantly, incessantly

dəmbədəm z. (at) every moment / instant; always, continually

dəmbərsək s. boastful; haughty, arrogant dəmdəməki I. i. d.d. giddy person; fliberti- gibbet II. s. light, light-

minded, frivolous,

light-headed, flippant

dəmdəməkilik i. lightness, light-minded-

ness, flippancy, flightiness

dəmdəsgah i. luxury, splendour, magnifi-

cence, solemnness

dəmdəsgahlı s. luxurious, sumptuous, splen-

did

dəmək i. hole, burrow; siçan dəməyi a

mouse’s hole

dəmir I. i. iron; (məmulat) hardware; ◊ Də-

miri isti-isti döyərlər at. söz. Strike the iron while it is hot II. s. iron; ~ darvaza iron gates; ~ çubuq iron rods; ◊

~ iradə iron will; ~ intizam iron discipline; ◊ ~ dövrü (əsri) the Iron Age; ~ yolu rail- way; amer. railroad ◊ ~

pərdə the Iron Curtain

dəmirağac i. bot. iron tree

dəmir-beton I. i. reinforced concrete, ferro-

concrete II. s.: ~ qurğu reinforced concrete construction; ~ məmulatları ferro-con- crete items

dəmirçi I. i. (black) smith, hammersmith II. s. blacksmith’s; ~ işi blacksmith’s work

dəmirçixana i. smithy, blacksmith’s shop dəmirçilik i. the profession of a blacksmith; ~ etmək to be* a

blacksmith, to work as

a blacksmith

dəmir-dümür top. i. iron items / articles;

iron pieces

dəmirli s. ferreous; geol. ferruginous; (su)

chalybeate [k7`l9b99t]; ~ sular chalybeate

waters

dəmiryol s. railway, amer. railroad; ~ vağ-

zalı railway station, amer. railroad station; ~ şəbəkəsi railway system; ~ qovşağı

204

dənələmək

(railway) junction; ~ hərəkəti railway traf- fic, train service; ~ tikintisi railway con- struction; ~ xətti railway

track / line

dəmiryolçu i. railwayman*, amer. railroad- man*, railroader

dəmiryolçuluq i. the profession / the job of a railwayman / railroader

dəmkeş I. i. (samovarda) crown, top ring II. i. mus. 1. accompanist; 2. məc. yes-man dəmkeşlik i. the

profession of an accompanist dəmləmək f. 1. to brew (d.), to draw* (d.), to make* (d.); çay ~ to make* tea;

2. (plov)

to evaporate (d.)

dəmləndirmək f. to cause smb. to become

drunk

dəmlənmək f. 1. (çay, kofe və s.) to be made

/ brewed; Çay dəmlənib The tea is ready; 2. to become* drunk, to get* drunk; O, dəmlənib He has got /

become drunk

dəmləşmək f. bax dəmlənmək (2-ci mə- nada)

dəmlətmək f. to ask / to cause smb. to brew (d.) / to make (d.) / to draw (d.), to have (d.) brewed / drawn /

made; çay ~ to ask / to cause smb. to brew / to draw / to make tea, to have* the tea brewed / drawn /

made

dəmrov i. tib. herpes [-pi:z]

dəmrovlu s. (i.s.) with herpes, (i.s.) having

herpes, ill with herpes

dəmtutan i. bax dəmkeş II

dəmyə I. i. k.t. dry-farming land II. s. k.t.

not irrigated; ~ torpaq land / soil not

requiring irrigation

dən i. 1. grain; 2. feeding-stuffs for hens;

~ düşmək (saça) to be* touched with grey, to begin to grow / to turn grey; ~ə düşmək 1) to begin* to ripe;

2) to die because of eating a plenty of grain

dəndə i. spoke

dəndən s. grainy, granular; ~ kürü granu-

lated / soft caviar

dəndənə i. tex. rack-wheel, gear-wheel dəndənəli s. toothed, cogged; ~ təkər cog-

wheel

dənə i. piece; beş ~ five pieces

dənə-dənə z. 1. by the piece; ~ satmaq to

sell by the piece; 2. by the grain dənələmək f. granulate (d.), to make* grainy

(d.), to grain (d.)

dənələnmək

dənələnmək f. to granulate; to be* granu- lated, to grain, to be* grained

dənələtdirmək f. bax dənələtmək dənələtmək f. to ask / to cause s.o. to gran-

ulate (d.) / to grain (d.)

dənəli s. grainy; granular

dənəmuzd s. by the piece; ~ haqq pay by

the piece

dənəvər s. bax dəndən

dənəvərlənmək f. bax dənəvərləşmək dənəvərləşdirmək f. to make* (d.) grainy

/ granulated, to cause to become grainy /

granulated

dənəvərləşmək f. to become* / to get*

grainy / granulated

dənəvərli s. grainy, granular

dəng s.: ~ olmaq to become* / to get*

fatigued (of loud noise), to get* / to become* tired / fatigued (of nonsense talk); ~ etmək to tire / to fatigue

smb. of idle / dull / nonsense talk

dəngəsər s. insane, foolish, light-minded; ~ etmək to bore (d.), to disturb (d.)

dəngüş I. i. talker, a light-minded man* / person, a silly person II. s. talkative, gar- rulous, light-minded, silly,

stupid

dəniz I. i. sea; Xəzər ~i the Caspian Sea; açıq ~ the open sea; qapalı ~ the closed sea; açıq ~də on the open

sea, on the high sea; ~ə çıxmaq to put* to sea; ~in dibi bottom of the sea, sea-bottom; ~in dibində at the

bottom of the sea; ~ ilə by sea; ~ ilə səyahət etmək to voyage, to travel by sea; ~ə atılmaq / tullanmaq 1) to

be* thrown into the sea; 2) to jump into the sea; ~in arxasında / o tayında over the sea, beyond the sea II. s.

sea; ~ havası sea air; ~ suyu sea-water; qırağı sea-side, sea- shore ~ qırağında yaşamaq to live at the sea-

side; ~ səyahəti voyage; ~ gəzintisi sea trip; ~ döyüşü / vuruşması sea battle; ~ xəritəsi sea chart; ~ dövləti

sea power; ~ donanması marine; ~ müharibəsi sea war; ~ vuruşması sea-fight; ~ xəstəliyi sea-sickness; ~

qulduru pirate, sea-robber; ~ heyvanları / bitkiləri animals / plants which live in the sea; ~ quşu sea bird; ~

dumanı sea fog; ~ Allahı Sea-God

dənizatı i. zool. hippocapus, sea-horse

dərd

dənizçi i. seaman*, sailor; şair. seafarer; ~ olmaq to be* a sailor / seaman*; to go* to sea, to take* / to

follow* the sea

dənizçilik I. i. navigation, seafaring II. s. nautical, seafaring, naval; ~ məktəbi naval school / college, nautical

college / school; ~ astronomiyası nautical astronomy

dənizkələmi i. bot. sea-kale

dənizkənarı I. i. seaside II. s. seaside;

~ bulvar seaside boulevard

dənizkirpisi i. zool. sea-urchin

dənizotu i. bot. sea-grass

dənizpərisi i. siren

dənizpişiyi i. zool. sea bear

dənizşeytanı i. zool. sea-devil dəniztısbağası i. zool. trutle

dənizulduzy i. zool. starfish

dənqurudan i. grain dryer

dənləmək f. to peck (d.), to take* grains one

by one

dənlənmək f. 1. to peck; to take* grains one

by one; Toyuqlar dənlənir The hens are pecking; 2. (yavaş-yavaş yemək) d.d. to peck at one’s food

dənli s. grain; ~ bitkilər grain-crops, cereals dənlik i. 1. (quşlarda) crop, craw; 2. funnel- shaped box at mill

into which grain is

poured

dənli-paxlalı s.: ~ bitkilər leguminous plants

/ crops

dənsiz s. grainless, (i.s.) without grains;

empty

dənsizlik i. the state of being grainless

/ without grains

dəntəmizləyən s.: ~ maşın winnower, win-

nowing machine

dəntəmizləyici s. bax dəntəmizləyən dənyeyən s. zool. granivorous

dərbədər s.: ~ düşmək to wander; d.d. to

knock about the world; to become* home- less; ~ etmək / salmaq to make* smb. knock about the world /

wander

dərc i.: ~ etmək to print (d.), to publish (d.); ~ etdirmək to publish (d.), to ask / to cause smb. to publish (d.),

to have* (d.) pub- lished / printed

dərd i. grief, sorrow, distress; ~ çəkmək to grieve (for), to sorrow (for); ~ əlindən dəli olmaq to be*

distraught with grief; ~ə

205

dərd-bəla

düşmək 1) to get* into trouble, to come* to grief; 2) to fall* ill, to have* serious / painful illness; ~ə salmaq

to give* trou- ble, to give* smb. pain; bir kəsin ~inə qalmaq / ~ini çəkmək 1) to think* about / of smb., to

be* anxious / worried about s.o.; 2) to take* care of smb.; ~ə şərik ol- maq to share one’s grief / sorrow; ~ini

açmaq to make* a clean breast of one’s grief, to tell* smb. about / of one’s grief / sorrow; ~ini təzələmək to

reopen old sores; Dərd budur ki, ... The trouble is that ...

dərd-bəla top. i. misfortune, distress, grief, sorrow; trouble; Dərd-bəladan uzaq ol(un)! May you be free

from trouble!

dərd-ələm top. i. mourn, sorrow, grief dərd-ələmli s. mournful, sorrowful, doleful dərd-əzab top. i. bax əzab

dərd-əzablı s. bax əzablı

dərdirmək f. to ask / to cause smb. to gather (d.) / to pick (d.)

dərdisər i. anxiety, sorrow; cares; bir kəsə ~ vermək to give* smb. (a lot of) trouble

dərd-kədər top. i. bax dərd-ələm dərd-qəm top. i. bax dərd

dərd-qəmli s. bax qəmgin I

dərd-qubar top. i. bax dərd dərd-qubarlı s. bax dərdli

dərd-qüssə top. i. grief, sorrow, mourning dərd-qüssəli s. bax qüssəli

dərdləşmək f. to confide one’s sorrow / mis- fortune / distress / secret to each other dərdlətmək f. to grieve

(d.), to cause grief

(to smb.), to give* a lot of trouble, to cause

smb. to become troubled

dərdli s. sorrowful, sad, mournful, doleful,

miserable; ~ olmaq to be* miserable / sor- rowful / sad; ~ görünmək to look sad / sorrowful miserable /

mournful

dərdli-dərdli z. sadly, sorrowfully, mourn- fully

dərdlilik i. the state of being sad / sorrowful / mournful

dərdmöhnət i. bax dərd

dərd-sər i. bax dərdi-sər

dərdsiz I. z. care-free, careless, light-hearted;

untroubled II. z. carelessly, light-heartedly dərdsiz-qəmsiz I. s. bax dərdsiz I II. z. bax

dərdsiz II

206

dərialtı

dərdsizlik i. unconcern, light-heartedness, carelessness

dərə i. valley; şair. vale, dale

dərəbəyi i. feudal lord; arbiter dərəbəyilik i. tar. 1. feudalism; 2. high-

handedness, arbitrariness

dərəcə i. 1. degree, extent; lazımi ~də to

the right extent / degree, son ~yə qədər / kimi to the last degree / extent; müəyyən ~yə kimi / qədər to a

certain degree / extent; 2. rank, title; elmi ~ academic rank; hərbi ~ military rank; 3. qram. degree; sifətin

~ləri degrees of comparison of adjectives; 4. (elmi) degree; doktorluq ~si doctor’s degree; namizədlik ~si

candi- date’s degree; ~ vermək to confer a degree (on); to award / to grant a degree; 5. id. class; birinci ~

first-class

dərəcəli s. 1. grade, class; birinci ~ first grade / class; birinci ~ diplom first-class diploma; birinci ~ oyunçu

first-class / grade player; birinci ~ idmançı first-grade sportsman*, (qadın) first-grade sports- woman*,

üçüncü ~ tornaçı third-grade turner; 2. graduated; ~ xətkeş a graduated ruler

dərəcəsiz s. 1. (i.s.) without degree / rank / grade / class; 2. not graduated, (i.s.) hav- ing no graduations

dərəli s. (i.s.) with valleys

dərəlik i. a country / district with valleys dərəli-təpəli s. broken, rugged; hilly dərəlik-təpəlik i. broken / hilly

country, bro-

ken ground; a place with hills and valleys dərə-təpə top. i. bax dərəlik-təpəlik dərə-təpəli s. bax dərəli-təpəli

dərə-təpəlik i. bax dərəlik-təpəlik dərhal z. immediately, at once, instantly, in

no time, without delay; ~ qayıtmaq to

return immediately / at once / instantly dəri i. skin; (malqara) hide; anat. cutis; (xammal) leather [le-]; ~dən

çıxmaq d.d. to go* all out; bir ~ bir sümük bag of bones, skin and bone; ◊ qoyun ~sinə gir- miş qurd / canavar

a wolf in sheep’s

clothing / skin

dərialtı i. tib. hypodermic, subcutaneous;

~ hüceyrə hypodermic / subcutaneous tis- sue

dəriaşılayan

dəriaşılayan i. tanner

dəriboyayan i. dyer of skin

dəriboyunlu s. (i.s.) with fur collar; ~ palto

a coat with fur collar

dəriçi i. currier, tanner, leather-dresser / cur-

rier

dəriçilik i. the profession of a tanner /

leather-dresser

dərixana i. tannery

dərili s. leathery; ~ ət leathery meat dərilmək f. to be* picked / gathered /

plucked

dərin I. s. deep; profound; ~ kədər deep sor-

row; ~ yara a deep wound; ~ qab şkafı a deep cupboard; ~ yuxu deep / a profound sleep; ~ sükut profound /

perfect silence; ~ bilik deep / profound knowledge; ~ adam a deep person; ~ boşqab soup-plate; ~ kök

salmaq / atmaq to be* deeply rooted II. z. deeply, deep; profoundly; ~ düşünmək to think deeply /

profoundly; Sakit / Lal axan su dərin olar at. söz. ◊ Still waters run deep

dərindən z. bax dərin II

dərindüşüncəli s. profound; ~ mütəfəkkir

a profound thinker

dərindüşüncəlilik i. profoundity, insight;

depth of thought

dərinfikirli s. bax dərindüşüncəli dərinfikirlilik i. bax dərindüşüncəlilik dərinləşdirmək f. 1. to deepen (d.), to

make*

deeper (d.); qanovu ~ to deepen the ditch, to make* the ditch deeper; 2. məc. to extend (d.), to intensify

(d.); biliyini ~ to extend one’s knowledge; ~ to intensify contradictions

dərinləşmək f. to deepen, to become deeper; məc. to become* more profound / intensi- fied; Ziddiyətlər

dərinləşdi The contra- dictions became intensified

dərinlətmək f. bax dərinləşdirmək dərinlik i. depth; məc. (fikir, bilik və s.) intensity, profundity; gölün (çayın,

dəni- zin və s.) dərinliyi the depth of the lake (river, sea, etc.); meşənin dərinliyində in the depth of the

forest; dərinliyi ölçmək to sound the depth (of), to plumb the depth; beş metr ~də at a depth of five metres;

biliyin dərinliyi profundity of knowledge;

dərmanlanmaq

qəlbinin dərinliyində in one’s heart of

hearts, in the bottom of one’s heart dərinlikölçən i. depth-gauge [-ge9d=] dərisiqara s. black-skinned

dərisiqalın s. 1. pachydermatous; ~ heyvan

pachyderm; 2. məc. thick-skinned; unfeel-

ing, case-hardened, insensitive

dərk i.: ~ etmək 1) to get* to know (d.), to perceive (d.); fəls. to cognize, to take* cognize of; təbiətin

qanunlarını ~ etmək to perceive the laws of nature; 2) to know*, to experience (d.), to become* acquainted

(with); özünü ~ etmək to know* oneself; məğlubiyyətin acısını ~ etmək to know* the bitterness of defeat;

həyatın dərdini erkən ~ etmək to become* acquainted

with grief early in life

dərkedilməz s. inconceivable, incomprehen-

sible, inscrutable

dərkedilməzlik i. incomprehensibility,

inscrutability

dərketmə i. understanding, comprehension;

fəls. cognition

dərkənar i. instructions pl.; ~ qoymaq to

append instructions (on an application,

report, etc.)

dərman I. i. medicine; öskürək ~ı cough

medicine; ~ yazamaq to prescribe a med- icine; ~ qəbul etmək to take* medicine; ~ etmək to treat

medically; ~ hazırlamaq to make* up a medicine; bir kəsin dər- dinə ~ etmək 1) treat smb. medically; 2) məc.

to help / to assist smb. to get out of a difficult position; ~ vurmaq bax dər- manlamaq f. to treat with a

mordant (d.); tex. to pickle (d.), to dip (d.); (ağacı) to stain (d.), to sprinkle / to spray with disin- fectant II. s.

medicinal; ~ bitkiləri medic- inal plants, herbs; ~ preparatları medicinal preparations

dərmanqayıran i. pharmaceutical chemist dərmanlamaq f. to treat with a mordant (d.); tex. to pickle (d.), to

dip (d.); (ağacı) to stain (d.), to sprinkle / to spray with disin-

fectant

dərmanlanmaq f. 1. to be* treated with a

mordant; 2. tex. to be* pickled; to be* sprinkled / sprayed with disinfectant; 3. (ağac) to be* stained

207

dərmanlatdırmaq

dərmanlatdırmaq f. bax dərmanlatmaq dərmanlatmaq f. 1. to ask / to cause smb. to treat (d.) with a

mordant; 2. tex. to ask / to cause smb. to pickle (d.); 3. (ağacı)

to ask / to cause smb. to stain (d.) dərmanlı s. (i.s.) mixed with medicine dərmansız s. (i.s.) without medicine

dərmansızlıq i. lack of medicine, absence

of medicine

dərmək f. to pick (d.), to pluck (d.), to gath-

er (d.); giləmeyvə, çiçək və s. ~ to pick / to gather berries, flowers, etc.; ◊ nəfəsini ~ to breathe in, to take*

breath; to take* a short rest

dərnək i. circle, study group, hobby group; ingilis dili dərnəyi English circle; tarix dərnəyi history circle

dərnəkçilik i. clannishness

dərrakə i. mind, intellect, cleverness dərrakəli s. clever, bright, quick-witted, rea-

sonable

dərrakəlilik i. cleverness, brightness, quick-

wittedness

dərrakəsiz s. unreasonable, slow-witted,

unwise, foolish

dərrakəsizlik i. unreasonableness, foolish-

ness, slow-wittedness

dərs I. i. (həm. müst. həm də məc.) lesson;

~ vermək / aparmaq to give* / to conduct a lesson; ~ demək to teach* (d.); ~ götür- mək / almaq to take*

lessons pl.; Qoy bu sənin üçün dərs olsun Let this (it) be a lesson to you; ~ etmək (hazırlamaq) to do* one’s

lesson; ~ə cavab vermək to say* / to repeat one’s lesson; ədəbiyyat / tarix / ingilis dili və s. ~i Literature /

History / English, etc. lesson; bir şeydən / kəsdən ~ götürmək to learn a lesson from smth. / smb.; bir kəsə ~

vermək məc. to teach* smb. a lesson; ◊ tarixin ~i the lesson of history II. s. school; academic; -ili school year;

(ali məktəbdə) academic year; ~ vaxtı school hours; (ali məktəbdə) study hours; ~ vəsaitləri school supplies,

train- ing aids / appliances

dərslik i. textbook; manual; (birinci siniflər üçün) primer, ABC book; fizika / kimya və s. course / manual of

physics / chemistry; textbook on physics / on chemistry, etc.

208

dəstə

dərya i. sea, ocean; ◊ ~da balıq sövdəsi ≅ castles in the air

dəryaça i. reservoir, storage pond / pool dəryaz i. scythe [sa91]; ~ı taptamaq / döy-

mək to whet a scythe

dəryazlamaq f. to scythe (d.) dəryazlanmaq f. to be* scythed dəryazlatdırmaq f. bax dəryazlatmaq

dəryazlatmaq f. to ask / to cause smb. to

scythe (d.)

dərz i. sheaf* (pl. sheaves)

dərzbağlayan i. sheaf-binder

dərzi I. i. tailor; (qadın) dressmaker II. s.

tailor’s; ~ emalatxanası tailor’s (shop) dərzixana i. tailor’s (shop)

dərzilik i. the profession of a tailor / dress-

maker; ~ etmək to be* a tailor; (qadın)

to be a dressmaker

dəsgah i. 1. unusual / uncommon / extraor-

dinary sight; splendour, magnificence; 2. set; çay ~ı tea set; ◊ ~ açmaq to do* or organize smth. unusual /

uncommon / extraordinary

dəsxoş i.: ~a getmək 1) to do* smth. in vain; 2) to be* wasted, to go* / to run* to waste dəsmal i. kerchief;

towel; cib / burun ~ı handkerchief; qab / çay ~ı tea towel; ~la

silmək bax dəsmallamaq

dəsmallamaq f. 1. to towel (d.); to rub out

with a towel (d.); 2. (yaltaqlanmaq) to make* up to smb., to suck up to smb.; to lick smb.’s boots

dəsmallanmaq f. to be* towelled dəsmallatdırmaq f. bax dəsmallatmaq dəsmallatmaq f. to ask / to cause

smb. to

towel (d.)

dəsmallı s. (i.s.) with kerchief, (i.s.) having

kerchief

dəsmallıq i. towelling, cloth for making

towels

dəst i. suit [sju:t], set, service; (mebel) suite

[swi:t]; çay ~i tea service / set; xörək ~i dinner set / service; çimmək ~i a bathing suit; bir ~ mebel a suite of

furniture

dəstə i. 1. bunch; bir ~ açar a bunch of keys; bir ~ gül / çiçək a bunch of flowers; 2. group, cluster;

detachment; bir ~ tama- şaçı a cluster of spectators; qabaqcıl ~ advanced detachment; məc. vanguard;

dəstəbaşı

3. (kağız, məktub və s.) batch, sheaf, stack; bir ~ kağız a sheaf / stack of papers; bir ~ məktub a batch of

letters

dəstəbaşı i. leader, (bir işi başlayan) ring- leader; ataman; (heyvan dəstəsində) leader (in herd); (bələdçi)

guide, leader

dəstəbaşılıq i. the state of being a leader / ringleader

dəstəbaz i. clansman*, a member of a clique dəstəbazlıq i. clannishness, cliquishness,

clique-formation

dəstəbədəstə z. with groups / detachments

/ columns

dəstə-dəstə z. with bunches, with groups /

detachments

dəstək I. i. 1. handle; (girdə) knob; qapı

dəstəyi door-handle; (girdə) doorknob; qapının dəstəyi the handle of the door; (girdə) the knob of the door;

2. (telefonda) receiver; telefonun dəstəyi the receiver of the telephone II. i. support; backing; sec- onding;

mənəvi ~ moral support; qarşılıqlı ~ mutual support; ~ almaq to get* / to derive encouragement (from), to

receive a backing (from), to enjoy the support (of); həmrəy ~ unanimous support; ~yə ehti- yacı olmaq to

require support

dəstəkli s. (i.s.) with handle, (i.s.) having handle; (girdə) (i.s.) with knob

dəstəkləmək f. to support, to second; bir kəsi ~ to support smb., to back smb. (up); sülh siyasətini ~ to

support the peace pol- icy; qətnaməni ~ to second a resolution; təklifi ~ to support / to second a proposal /

motion; planı ~ to back / to support a plan; Heç kim / heç kəs onu dəstəklə- mədi Nobody supported him /

her

dəstəklənmək f. to be* supported / backed / seconded (in); Onu dəstəklədilər He / She was seconded

dəstəklətdirmək f. bax dəstəklətmək dəstəklətmək f. to ask / to cause s.o. to sup-

port (d.) / to back (d.) / to second (d.) dəstələmək f. to bunch up (d.), to form (d.) into bunches / bundles, to

group (d.), to

tie into bunches (d.)

dəstələnmək f. to be* bunched up / formed

into bunches; to be* grouped dəstələşmək f. to group, to form groups

dəyanətlilik

dəstələtdirmək f. bax dəstələtmək dəstələtmək f. to ask / to cause smb. to bunch up (d.); to ask / to cause

smb. to group (d.); to have* (d.) bunched / grouped

dəstəli s. bax dəstəkli

dəstəmaz i. (ritual) ablution before divine

service

dəstxət i. 1. hand (writing); yaxşı / pis ~i

olmaq to write* a good / bad hand, to have* a good / bad handwriting; 2. (özünə- məxsusluq) hand

dəstləmək f. bax dəstləşdirmək dəstləşdirmək f. to complete (d.), to make*

up the staff / bunch

dəvə I. i. camel; birhürgüclü ~ one-humped

camel; ikihürgüclü ~ two-humped camel II. s. camel’s; ~ karvanı camelcade; ~ ba- lası young of camel

dəvəçi i. cameller; camel-breeder

dəvəçilik i. camel-breeding; job of a cameller dəvədabanı i. bot. coltsfoot, foalfoot dəvədəlləyi i. zool.

praying manits dəvəquşu I. i. zool. ostrich, camel-bird II. s.

ostrich; ~ lələyi ostrich feather dəvərəgöz I. i. goggled-eye II. s. (i.s.) with

bulging eyes, goggled-eyed, pop-eyed

dəvərəgözlü s. bax dəvərəgöz

dəvət i. invitation; ~ etmək to invite (d.), to

ask (d.); toya ~ etmək to invite s.o. to a wedding / a wedding-party; bir kəsi na- hara ~ etmək to invite smb.

to dinner; ~ olunmaq to be* invited / asked; bir kəsi oyuna ~ etmək to ask smb. to dance; ya- zılı ~ written

invitation; bir kəsin ~inə əsasən on smb.’s invitation

dəvətnamə i. invitation card; ~ göndərmək to send* out an invitation card; ~ almaq to get* / to receive an

invitation card

dəyanət i. stability, steadfastness, stableness, self-control, staying-power, determination; ~ göstərmək to

display determination / self-control

dəyanətli s. self-possessed, self-restrained; O çox dəyanətli adamdır He / She pos- sesses great self-

command, He / She has great command over himself / herself

dəyanətlilik i. stableness, steadfastness, self- possession; ~ göstərmək to display forti- tude / determination

209

dəyanətsiz

dəyanətsiz s. 1. unstable, unsteady, change- able; 2. unreliable, untrustworthy

dəyanətsizlik i. 1. untrustworthiness, unre- liability; ~ göstərmək to display untrust- worthiness; 2.

instability, unsteadiness

dəydirmək f. 1. to cause (d.) to touch; 2. to let* (d.) ripen; armudu ~ to let* pear ripen

dəyə i. shack; nomad tent

dəyənək i. 1. bludgeon, cudgel; ~lə döymək

bax dəyənəkləmək; dəyənəklə döyül- mək bax dəyənəklənmək; ~lə döydür- mək bax dəyənəklətmək; 2.

(adam haq.) blockhead, dunderhead; 3. (polisin silah kimi istifadə etdiyi ağac) truncheon, baton, club

dəyənəkləmək f. to bludgeon (d.), to cudg- el (d.); (polis) to baton (d.), to club (d.) dəyənəklənmək f. to be*

bludgeoned / cudg-

elled; (polis tərəfindən) to be* batonned dəyənəklətdirmək f. bax dəyənəklətmək dəyənəklətmək f. to ask /

to cause smb. to

bludgeon (d.); (polisə) to ask / to cause

smb. to baton (d.)

dəyənəkli s. (i.s.) with / having bludgeon;

(polis) (i.s.) with / having baton

dəyər i. 1. cost; iqt. value; mübadilə ~i iqt. exchange value; izafi ~ iqt. surplus value; istehlak ~i iqt. use value;

nominal ~ face-

value; istehsal ~i cost of production; fəhlə qüvvəsinin ~i cost of labour; 2. worth+ger., worthwhile; Onunla

evlənməyə dəyər She is worth marrying; Bu filmə baxma- ğına dəyər It is worthwhile to see this film

dəyər-dəyməzinə z.: ~ satmaq to sell* for nothing, to sell* too cheaply

dəyərli s. 1. valuable; ~ hədiyyə valuable present; ~ təklif valuable suggestion; 2. sensible; worth-while; ~

məsləhət sen- sible advice, advice sensible; ~ ekspiri- ment worth-while experiment

dəyərlilik i. the quality or state of being valuable

dəyərsiz s. 1. valueless, worthless; ~ hala düşmək to become* / to get* worthless; (paltar) to wear* out; ~

vəziyyətə / hala salmaq to make* worthless (d.); (geyim) to wear* out (d.); 2. useless; good-for- nothing; 3.

(dəyəri ölçülə bilməyən) priceless, invaluable

210

dəyirmisov

dəyərsizlik i. worthlessness, valuelessness dəyib-dolaşmaq f. to worry (d.), to trouble

(d.); to prevent (d., d.+from ger.) dəyirman i. mill; yel ~ı windmill; su ~ı watermill; buxar ~ı steammill; ◊ bir

kəsin ~ına su tökmək to play into smb.’s hands; ◊ yel ~ı ilə vuruşmaq (Don Kixot- luq etmək) to fight*

windmills, to tilt at

windmills

dəyirmançı I. i. miller II. s. miller’s; ~ ar-

vadı miller’s wife

dəyirmançılıq i. the job of a miller, miller’s

profession; ~ etmək to be* a miller, to

work as a miller

dəyirmandaşı i. millstone; üst ~ upper mill-

stone; alt ~ nether millstone dəyirmanlıq s. mill-ready grain, grain ready

for milling

dəyirmi s. round; ~ stol / boşqab / sifət və

s. a round table / plate / face, etc.; ~ rə- qəmlər round figures; ◊ ~ stol arxasında söhbət round-table talk

dəyirmibaş s. round-headed

dəyirmiləmə fi. (həm müst. həm də məc.)

rounding off (d.), making round (d.),

expressing in round numbers

dəyirmiləmək f. (həm müst. həm də məc.) to round (d.) off, to make* (d.) round, to express (d.) in round

numbers

dəyirmilənmək f. (həm müst., həm də məc.) to be* / to become* rounded, to be* expressed in round

numbers

dəyirmiləşdirilmək f. (həm müst., həm də məc.) to be* rounded off / made round; to be* expressed in

round figures

dəyirmiləşdirmək f. bax dəyirmiləmək dəyirmiləşmək f. (həm müst., həm də məc.) to become* / to get*

rounded; to be*

expressed in round numbers / figures

dəyirmilətdirmək f. bax dəyirmilətmək dəyirmilətmək f. (həm müst., həm də məc.) to ask / to cause smb. to

round off (d.) / to make* round (d.), to ask / to cause

smb. to express (d.) in round figures dəyirmilik i. roundness, roundedness dəyrmisifət s. round-faced; qadın

/ kişi a

round-faced woman* / man*

dəyirmisifətli s. bax dəyirmisifət dəyirmisov s. roundish

dəyirmitəhər

dəyirmitəhər s. bax dəyirmisov dəyişdirilmək f. to be* changed; to be*

exchanged

dəyişdirmə fi. changing, exchange; (qarşı-

lıqlı) interchange; (əmtəəni əmtəəyə) barter, bartering, swap, swapping; replace- ment; substitution

dəyişdirmək f. to change (d.), to exchange (d. for); (əmtəəni əmtəəyə) to swap (d. for), to do* swap; to

substitute (d. for), to replace (d. by); atları ~ to change hors- es; gözətçini ~ to relieve / to change the guard;

motoru ~ to change the engine; şini ~ to change the tyre; dolları ~ to exchange dollar; saatları (qol) ~ to

swap watches; ağacı metalla ~ (əvəz etmək) to substitute wood for metal

dəyiş-düyüş i. d.d. swap, barter; ~ etmək to swap (d. for), to barter (d. for, with); saatları ~ etmək to swap

watches; ~ sal- maq to take* by mistake

dəyişək i. underclothes pl., underclothing, underwear

dəyişəcək i. bax dəyişək

dəyişəktikən i. seamstress, sempstress dəyişən s. variable, changeable; ~ hava

changeable / variable weather; ~ kapital iqt. variable capital; ~ vahid riyaz. vari- able (quantity); ~ külək

variable wind; ~ cərəyan fiz. alternating current

dəyişik s.: ~ salmaq to confuse (d.), to mix up (d.), to take* by mistake; ~ düşmək to be* confused / mixed

up / taken by mis- take; bir kəsi ~ salmaq to take* smb. for smb. else

dəyişiklik i. change, (siyasətdə, baxışda və s.) volte-face; kəmiyyət və keyfiyyət dəyişikliyi quantitative and

qualitative changes; ~lər etmək to make* changes; ~lər ili the year of changes

dəyişilmə fi. 1. modification, alternation; (siyasətdə, baxışda və s.) volte-face; 2. changing, change;

vəziyyətin ~si change of situation; rəhbərliyin ~si change of leadership; keşikçinin ~si changing / relief of the

guard

dəyişilmək f. 1. to change, to alter, to under- go* a modification; yaxşılığa / pisliyə doğru ~ to change for the

better / worse;

dəymək

Siz dəyişilmisiniz You have altered; 2. qram. to be* conjugated; to conjugate; Fellər şəxsə görə dəyişilir

Verbs conju- gate according to persons

dəyişilməyən s. constant; invariable, per- manent; ~ ünvan permanent address; ~ vahid riyaz. constant

dəyişilməz s. 1. invariable; immutable; ~ temperatur invariable temperature; tə- biətin ~ qanunları

immutable laws of Nature; 2. (sadiq) unfailing, devoted

dəyişilməzlik i. invariability, immutability; unalterability

dəyişkən s. changeable, mutable, variable; ~ hava changeable weather

dəyişkənlik i. inconstancy, changeableness, changeability, mutability

dəyişmə fi. 1. (əmtəəni əmtəəyə) barter, bartering; əmtəəyə ~ bartering for food; 2. change, changing,

kəmiyyət və keyfiy- yət ~ləri quantitative and qualitative changes; 3. qram. conjugation; fellərin ~si

conjugation of verbs

dəyişmək f. 1. (müxt. mənalarda) to change (d.), to exchange (d.); fikrini ~ to change one’s mind / opinion;

istiqaməti ~ to change the direction; siyasəti ~ to change the policy; paltarını ~ to change one’s dresses /

clothes; əsirləri ~ to exchange prisoners; pul ~ to change / to exchange money; 2. qram. to conjugate (d.);

feli şəxsə görə ~ to conjugate a verb accord- ing to persons

dəyişməz s. 1. invariable, constant, perma- nent; immutable; təbiətin ~ qanunları immutable laws of nature;

~ temperatur invariable temperature; 2. (sadiq) unfail- ing, devoted, true; ~ dost devoted friend

dəyişməzlik i. invariability, immutability; unalterability

dəymədüşər I. i. touch-me-not, a touchy / thin-skinned person II. s. touchy, quick to take offence,

susceptible; ~ olmaq to be* touchy; O elə dəymədüşərdir ki, ... He / She is so touchy...

dəymədüşərlik i. touchiness

dəymək f. 1. (toxunmaq) to touch; Dəymə!

Don’t touch! bir kəsin xətrinə ~ to offend smb., to hurt / to wound smb.’s feelings;

211

dəyməmiş

Onlar mənim xətrimə dəyiblər They have hurt / wounded my feelings; They have offended me; 2. (hədəfə)

to hit* (d.); hədəfə ~ to hit* the target / mark; Güllə onun qoluna dəydi The bullet hit him / her in the arm;

Maşın divara dəydi The car hit the wall; 3. (baş çəkmək) to call on (d.), to visit (d.), to look in (at); dosta ~ to

visit a friend; mağazaya ~ to look in at the shop; instituta ~ to call at the insti- tute; 4. (yetişmək) to ripen; to

become* ripe; Alma dəyib The apple has become ripe; 5. (qiyməti olmaq) to cost; Bu saat neçəyə dəyər?

How much does this watch cost?

dəyməmiş fs. bax kal

dəymiş fs. ripe; ~ alma ripe apple dəymişlik i. the state of being ripe

dəyyus i. d.d. cuckold; an ill-person; ~ ol-

maq to be* a cuckold

dəyyusluq i. cuckoldry

dəzgah i. bench, a long worktable; tex.

machine-tool; toxuculuq ~ı (weaving) loom; xarrat ~ı joiner’s bench; yonucu ~ı planer, planing machine; çap

~ı print- ing-press; tornaçı ~ı lathe

dəzgahçı i. machine-man*, machine-operator dəzgahqayırma I. i. machine-tool con- struction II. s. machine-

tool; ~ sənayesi

machine-tool industry

dıbır i. he-goat (of more than two years old) dıbırlıq i. the state of being he-goat dığ-dığ i. d.d. small

argument; discord; ~ sal-

maq to cause an argument / discord dığdığçı i. grumbler

dığdığçılıq i. peevishness, querulousness dığıldamaq f. to buzz

dığıldatmaq f. to buzz (d.)

dığıltı i. buzz, buzzing

dığırladılmaq f. bax diyirlədilmək dığırlamaq f. bax diyirlətmək dığırlanmaq f. bax diyirlənmək dığırlatdırmaq

f. bax diyirlətmək dığırlatmaq f. bax diyirlətmək

dığlamaq f. d.d. 1. to pine; 2. to be* bored,

to become* bored

dığlanmaq f. d.d. bax dığlamaq dığlatmaq f. d.d. to bore (d.), to bother (d.),

to pine (d.) 212

dırmıqlatmaq

dıqqılı I. s. tiny, wee, diminutive II. z. a lit- tle, a wee bit, just a bit

dıqqılıca z. bax dıqqılı II

dıqqıltı i. knock; (sakit) tap; (səs) noise;

qapıda ~ knock / tap at the door

dılğır I. i. d.d. riffraff II. s. d.d. useless,

good-for-nothing

dılğırlıq i. the state of being good-for-nothing dımbılı s. tiny, wee, diminutive

dımırcıq i. protuberance; knob

dımırcıqlı s. protuberant, (i.s.) with protu-

berance

dınqıldamaq f. to clank, to jingle, to chink dınqıldatmaq f. 1. to chink (d.), to jingle (d.),

to clank (d.); 2. (simli musiqi alətini) to strum (d.), to play (d.) carelessly / without skill; tarı ~ to strum (on)

the tar

dınqılı I. s. tiny, wee, diminutive; ~ uşaq a tiny / little / child II. z. a bit, a wee, a little; very little / few

dınqıltı i. 1. jingling, clanging; (zəng) tin- kling, (kilsə zənginin səsi) chime; (simli alətin səsi) strumming; 2.

(narazılıq) d.d. dissatisfaction, discontent

dırmanan s. bax dırmaşan dırmandırmaq f. bax dırmaşdırmaq dırmanmaq f. bax dırmaşmaq

dırmaşan s. climbing; creeping; ~ bitkilər

creeping plants

dırmaşdırmaq f. 1. to ask / to cause smb. to

climb (d.); 2. (bitkini) to cause smth. to

creep (d.)

dırmaşmaq f. to climb (d.); to creep (d.);

ağaca / dağa / nərdivana və s. ~ to climb a tree / mountain / a ladder, etc.; Sarmaşıq divara dırmaşır Ivy

creeps the wall

dırmıq i. rake; (böyük) harrow; ~la yığmaq to rake up (d.); Tökülmüş yarpaqları dır- mıqla yığın Rake up the

dead leaves

dırmıqlamaq f. 1. to rake (d.); 2. (maşınla, ulaqla) to harrow (d.); gül ləkini ~ to rake the flower bed; Bağı

dırmıqla(yın) Rake the garden

dırmıqlanmaq f. to be* raked; (maşınla, ulaqla) to be* harrowed

dırmıqlatdırmaq f. bax dırmıqlatmaq dırmıqlatmaq f. to ask / to cause smb. to rake (d.); (maşınla, ulaqla) to

ask / to

cause smb. to harrow (d.)

dırnaq

dırnaq i. 1. nail; (əldə) finger-nail; (baş bar- maqda) thumb-nail; (ayaqda) toenail; 2. (heyvanda) hoof; 3.

qram. inverted commas pl.; quotation marks; ~ açmaq to quote; dırnağı bağlamaq to unquote; ~ içində 1) in

inverted commas; 2) məc. so-called, təpədən dırnağa qədər from head to foot

dırnaqarası s. so-called; ~ alim so-called scientist / scholar

dırnaqçeynəmə i. nail-biting dırnaqlamaq f. to scratch (d.) (with one’s

nail); (heyvan) to hoof (d.) dırnaqlanmaq f. to be* scratched (with

nails); (heyvan tərəfindən) to be* hoofed dırnaqlaşmaq f. to scratch each other with

nails

dırnaqlı s. 1. (i.s.) with nails, (i.s.) having

nails; 2. (heyvan) hoof, hoofed, ungulate;

~ heyvanlar zool. hoofed / ungulate animals dırnaqlılıq i. 1. the state of having nail;

2. the state of having hoof (of animals) dırnaqlılar top. i. zool. hoofed / ungulate

animals

dırnaqsız s. (i.s.) without nail; nailless;

(heyvan) (i.s.) without hoof

dırnaqsızlıq i. 1. the state of being nailless

/ without nail; 2. the state of being with-

out hoofs (of animals) dırnaqtəmizləyən i. nail-brush dırnaqtutan i. (alət) nail-scissors

dışarı z. out, outward; ~ çıxmaq to go* out dızıx I. i. d.d. coward II. s. d.d. cowardly,

faint-hearted, apprehensive

dızıxqulu i. d.d. coward, faint-hearted man* dızıxmaq f. d.d. to make* off, to run* away,

to take* to one’s heels

dızıldamaq f. to hum, to buzz

dızıltı i. buzz, hum

dızqax s. d.d. 1. (qorxaq) cowardly; faint-

hearted, timid; 2. (arıq) thin, lean

di əd. now! right! now then! come! Di gəlin! Come now! Di başla(yın)! Right begin!; Di tez ol(un)! Hurry up

now! Di əsəbləş- mə(yin)! Come, come, don’t be nervous!

diabet i. diabetes pl.

diafilm i. (diapositive) film strip(s) diafraqma i. anat. diaphragm diaxronik s. diachronic

diddirmək

diaxroniya i. dilç. diachrony diaqnostika i. tib. diagnostics diaqnoz i. diagnosis (pl.-oses) diaqonal i. diagonal

diaqram i. diagram

dialekt I. i. dilç. dialect; London ~i London

dialect; ~də danışan dialect speaker II. s. dilç. dialectal; ~ fərqləri dialectal differ- ences

dialektik I. i. fəls. dialectician II. s. fəls. dialectical; ~ materializm dialectical mate- rialism; ~ metod dialectical

method

dialektika i. fəls. dialectics; inkişafın ~sı dialectics of development; təbiətin ~sı dialectics of nature

dialektizm i. dilç. dialecticism dialektologiya i. dilç. dialectology dialektoloji s. dilç. dialectological dialektoloq

i. dilç. dialectologist dialoji s. dialogic

dialoq i. dialogue; amer. dialog

diamat i. d.d. (tədris kursu) dialectical

materialism

diametr i. riyaz. diameter

diametral I. s. riyaz. diametral II. z. diamet-

rically; ~ zidd diametrically opposite diapozon i. range; diapason; elm. compass diapozonlu s. of great range

/ compass; geniş ~ səs a voice of great range / compass diapozitiv i. fot. (lantern-) slide

diaspor i. diaspora

diatez i. tib. diathesis

dib i. 1. bottom; dənizin, çayın, gölün və s.

~i the bottom of the sea river, lake, etc.; ~də at the bottom; ~inə getmək to go* to the bottom; 2. anat.

(qızlıq pərdəsi) hymen

dibçək i. pot; gül dibçəyi flower-pot dib-dəhnə i. beginning, start, root, basis dib-dəhnədən z. from the (very)

beginning,

right from the start

dibli s. (i.s.) with bottom, (i.s.) having bottom dibsiz s. bottomless; (i.s.) with no bottom;

very deep

didaktik s. didactic; əsas ~ prinsiplər first

principles of didactics

didaktika i. didactics; ~nın əsas prinsipləri

first principles of didactics

diddirmək f. (yunu, pambığı və s.) to ask /

to cause smb. to scutch (d.), to have* (d.) 213

diddirtmək

scutched; yununu ~ to have* one’s wool

scutched

diddirtmək f. bax diddirmək

didə i. arx. bax göz

didələmək f. bax didmək

didələnmək f. bax didilmək

didələtmək f. bax diddirmək

didərgin i. wanderer; exile; ~ düşmək to

live in a strange land, to be* driven out of one’s native country, to wander, to knock about, to knock about

the world; ~ salmaq to drive* out, to cause to wander (d.)

didərginlik i. wandering

didik s. tattered, torn up (to pieces) didik-didik s. tattered, torn up (to pieces),

ragged; ~ köynək a ragged shirt; ~ etmək to tatter (d.), to tear* up to pieces (d.); ~ olmaq to get* / to

become* ragged / tat- tered

didikləmək f. to scutch (d.); to pull (d.) apart; to tatter (d.)

didiklənmək f. to get* / to become* tattered / ragged, to tear; Bu parça tez didiklənir This material tears

easily

didilmək f. to get* / to become* tattered / ragged; to be* scutched, to tear

didim-didim s. bax didik-didik didişdirilmək f. to be* torn at / up, to be*

tattered

didişdirmək f. to tear* at (d.); to tear* (d.)

to pieces, to tatter (d.); Dalaşan qızlar bir- birini dırnaqları ilə didişdirdilər The fighting girls tore at each

other with their nails

didişmə fi. 1. (it, quş və s.) fight, fighting; 2. məc. bickering, wrangle, squabble; ~ sal- maq to start a fight; to

start a squabble

didişmək f. 1. (it, quş və s.) to fight; 2. məc. to bicker, to wrangle, to squabble; Bu iki uşaq həmişə bir-birilə

didişir The two children are always bickering with each other

didmək f. 1. (yunu, pambığı) to scutch (d.), to swingle (d.); 2. to tear* up (d.), to tear (d.) to pieces; 3. məc.

to rack (d.), to tor- ture (d.); Şübhələr onu didirdi He / She was racked by doubts

diferensial s. differential; ~ tənlik differen- tial equation

214

dikəltdirmək

diffuziya i. fiz. diffusion

difterit i. tib. diphtheria

difterit s. tib. diphtheria; diphtheric, diph-

therical

difteriya i. tib. diphtheria

diftonq i. dilç. diphthong; the sound [a9] is

a diphthong

diftonqlaşma fi. diphthongization, becom-

ing diphthong

diftonqlaşmaq f. diphthongize

diftonqluq i. the state of being a diphthong digər I. i. other; O heç vaxt digərlərinin

haqqında düşünmür He / She never thinks of / about others II. s. other; another; ~ vaxt another time; ~

sözlə in other words pl.; ~ tərəfdən on the other hand; Mənə digər bir karandaş ver(in) Give me another

pencil

dik I. i. height, hillock II. s. 1. sheer, verti- cal, steep; ~ qaya sheer / vertical cliff; ~ nərdivan steep stair case;

2. upright; ~ yeriş an upright walk III. z. upright, erect, on end; ~ durmaq to stand* upright / erect; ~ baxmaq

to look steadily; bir kəsə ~ baxmaq to look steadily at smb.; ~ atıl- maq to jump out, to leap* out; Tüklərim

dik durdu My hair stood on end

dikbaş I. i. pigheaded / stubborn / obstinate person II. s. 1. defiant, obstinate, stubborn, pigheaded; ~ adam

pigheaded / stubborn person; 2. proud, haughty, arrogant

dikbaşlıq i. persistence, inpudence, inso- lence; d.d. cheek, sauce; ~ etmək to be* obstinate, to persist, to

display impudence / insolence

dikbaşlılıq i. bax dikbaşlıq

dikbaşlıqla z. impudently, insolently dikburun s. snub-nosed; ~ qız a snub-nosed

girl

dikburunlu s. bax dikburun

dikdaban I. i. high-heeled shoes II. s. high-

heeled; ~ ayaqqabı high-heeled shoes pl. dik-dik z.: ~ baxmaq to look steadily dikdir i. hillock, hill

dikəldilmək f. 1. to be* straightened; 2. to be*

raised

dikəlmək f. to stand* erect, to draw* one-

self up; to raise oneself (a little)

dikəltdirmək f. bax dikəltmək

dikəltmək

dikəltmək f. to straighten (d.); to help / to assist smb. to raise oneself up

dikinə z. upright, erect, vertically; ~ qoymaq to put* / to place upright / vertically

diklənmək f. 1. to become* / to grow* upright; 2. to go* upward; to climb a moun- tain / hill

dikləşmək f. to become* / to get* high (a bit) dikmək f.: gözünü ~ 1) to stare (at), to fix one’s eyes on, to

gaze on; 2) to pin / to set* one’s hopes (on), to repose / to place one’s hopes (in); gözünü yerə ~ to drop

one’s eyes, to lower one’s gaze, to look down; gözünü yola ~ to wait for anxious-

ly, to expect impatiently

diksindirmək f. 1. (qorxutmaq) to scare

(d.) / to frighten (d.) away; (quşu) to put* up (d.), to flush (d.); 2. (iyrəndirmək) to disgust (d.), to fill (d.) with

disgust

diksinmək f. 1. (qorxmaq) to be* fright- ened / startled (with); (at) to shy (at), to take* fright (of); 2.

(iyrənmək) to feel* disgust, to be* squeamish (about)

diksiya i. articulation, enunciation; aydın ~ clear articulation; yaxşı ~ good articula- tion; pis ~ poor / bad

articulation

diktat i. dictates

diktator I. i. dictator II. s. dictatorial;

~ hökmdar dictatorial ruler

diktatorluq i. dictatorship; ~ etmək to rule

(d.) dictatorially, to be* a dictator diktatura i. dictatorship; proletar ~sı dicta-

torship of proletariat

diktə i.: ~ etmək to dictate (d, to, d. i.); öz

iradəsini ~ etmək to dictate one’s will diktofon i. dictaphone

diktor i. announcer; ~ olmaq to be* an

announcer

diktorluq i. the job / profession of an

announcer; ~ etmək to be* an announcer,

to work as an announcer

diqqət i. attention, heed; notice; note; ~ ver-

mək to pay* attention (to), to take* notice (of); to take* heed (of), to give* / to pay* heed (to); bir kəsin ~ini

bir şeyə cəlb etmək to call / to draw* / to direct smb.’s attention to smth.; bir kəsin ~ini cəlb et - mək to

attract / to arrest / to draw* smb.’s attention; ~ mərkəzində olmaq to be*

dil

the focus of attention (of); ciddi ~ ver- mək to give* much attention; Diqqət! Attention!

diqqətəlayiq s. worth notice, worthy of note, deserving attention; remarkable, notewor- thy, notable

diqqətəşayan s. bax diqqətəlayiq diqqətlə z. attentively, carefully, intently; ~ oxumaq to read* attentively /

carefully diqqətli I. s. attentive; careful, intent; (bir kəsə qarşı) considerate (towards), thought-

ful (for), kind (to) II. z. bax diqqətlə diqqətlilik i. 1. attentiveness; thoughtful- ness; carefulness; 2. (dəqiqlik)

accuracy,

punctuality

diqqətsiz I. s. inattentive; careless; thought-

less; (nəzakətsiz) unobliging II. z. inat- tentively, carelessly; absently; ~ olmaq to be* careless / inattentive

diqqətsizcəsinə z. inattentively, carelessly diqqətsizlik i. inattention; carelessness; thoughtlessness; ~

üzündən səhv careless mistake; ~ göstərmək to set* aside (d.), to disregard (d.); ~ etmək to pay* no

attention (to), to take* no heed (of)

dil I. i. 1. anat. (həm də məc.) tongue [t02]; ~ini göstərmək 1) (həkimə və s.) to show* one’s tongue; 2.

(dəcəllikdən) to put* out one’s tongue (at); iti ~ sharp tongue; acı ~ wicked / bitter / venomous tongue;

alovun ~i tongue of flame; 3. (xö- rək) tongue; qaxac edilmiş / olunmuş

(hisə verilmiş) ~ smoked tongue; 4. hərb. (əsir ) identification prisoner [a9- pr9z-]; ~ gətirmək hərb. to bring*

in / to capture an identification prisoner; Onun dili tu- tuldu His / Her tongue failed him / her; ~ini sakit

saxlamamaq to loosen one’s tongue; ~i geyişmək to itch to say; ~inin ucunda olmaq d.d. to be* on the tip of

one’s tongue; ◊ ~i uzun olmaq to have* a long tongue; ağlındakı ~ində olmaq to wear* one’s heart on one’s

sleeve; 5. (mu- siqi alətində) key; 6. (ilanda) sting; 7. (qapıda) latch; 8. (mexanizmdə) catch, pawl, latch; ~ini

makit saxlamaq to hold one’s tongue; ◊ Dili sakit olanın başı sa- lamat olar at. söz. ≅ You can live safe and

sound if you know how to use your

215

dil

tongue II. i. (nitq) language, tongue [t02]; Azərbaycan ~i Azerbaijani, the Azerbaijani language; ingilis ~i

English, the English language; Rus ~i Russian, the Russian lan- guage; milli ~ national language; xalq ~ləri clan

languages; qəbilə ~ləri tribal languages; ana ~i mother tongue, native language; elm. vernacular; diri ~lər

living languages; ölü ~lər dead languages; gün- dəlik ~ everyday language; danışıq ~i col- loquial / familiar

speech, spoken language; ədəbi ~ literary language; xarici / əcnəbi ~ foreign language; yeni ~lər modern lan-

guages; ~ bilmək to know* a language; ~də danışmaq to use the language, to speak* a language; ◊ ümumi ~

tapmaq ◊ to find* common language (with), to get* a working agreement; ~ açmaq 1) to begin* to speak; 2)

məc. to become* talk- ative / chatterbox; 3) (həyasızlaşmaq) to become impudent / bold; ~ vermək to allow

smb. to speak; ~ boğaza qoymamaq d.d. to chatter, to rattle on; to speak* / to talk continually; ~ yetirmək

to say (d.), to ask (for), to apply (for); ~ tökmək to shower praises / compliments; ~- ağız et - mək to

apologize (to); to beg smb.’s par- don; ~dən düşmək to get* tired / fatigued, to tire oneself, to fatigue

oneself, to become exhausted; ~dən salmaq to wear* out (d.), to exhaust (d.); ~dən-~ə düşmək to be*

spoken of / about, to become* a matter of scandal; ~ə basmaq to rattle on, to talk without interval; to

shower praises / com- pliments; ~ə salmaq to spread* rumour / hearsay (about), to set* a rumour afloat; ~ə

gəlmək 1) to begin to speak / to say; 2) to be* rude; ~ə gətirmək 1) to say* (d.), to pronounce (d.); 2) to

force smb. to speak, to cause smb. to talk; ~ə tutmaq bax tov- lamaq; ~i dolaşmaq / topuq çalmaq / vurmaq

to stammer, to jib at a word; ~i tutulmaq to be* speechless; to become* / to grow* dumb; heyrətdən /

təəccübdən ~i tutulmaq to grow* dumb with surprise, to be* striken dumb with surprise; soyuq- dan ~i

tutulmaq to grow* dumb with cold; ◊ ~ini kəsmək 1) to stop talking / speak- ing, to become* silent; 2) to

make smb.

216

dildən-dilə

keep silent, to forbid* smb. to speak / to talk; ◊ ~ini pişik yemək to keep* silent, refuse to open one’s mouth

dilağız i.: ~ etmək to express one’s thanks (to) dilara s. pretty, nice

dilavər s. 1. voluble, talkative, eloquent;

2. smart, valiant, intrepid

dilavərcəsinə z. 1. volubly, eloquently;

2. smartly, valiantly, intrepidly dilavərləşdirmək f. to cause smb. to become

voluble / talkative / eloquent diləvərləşmək f. 1. to become* voluble /

talkative / eloquent; 2. to become* smart

/ valiant / intrepid

dilavərlik i. 1. volubility, talkativeness, elo-

quence; 2. boldness, smartness, intrepidity dilbər I. i. şair. beauty, a beautiful woman* / girl II. s. beautiful,

charming, fascinat- ing; təbiətin ~ guşəsi a beautiful / charm-

ing corner of nature

dilbəranə I. s. beautiful, charming, fascinat-

ing; ~ təbəssüm a charming smile II. z.

beautifully, charmingly, fascinately dilbərlik i. fascination, the state of being

charming

dilbilən s. 1. məc. understanding, witty,

smart; 2. (i.s.) knowing language dilbilməz s. muddle-headed, confused in

thought

dilbilməzlik i. muddle-headedness, dullness;

ignorance

dilbir s.: ~ olmaq 1) to be* unanimous;

2) to come* to an arrangement; to make*

an appointment

dilbirlik i. unanimity

dilcavabı z. orally, verbally

dilçək i. anat. uvula (pl. uvulae)

dilçi i. linguist; philologist

dilçilik I. i. linguistics; tarixi / ənənəvi /

tətbiqi / riyazi / təsviri / ümumi ~ his- torical / traditional / applied / mathemati- cal / descriptive / general

linguistics II. s. linguistic; ~ metodları / problemləri / tədqiqatları linguistic methods / prob- lems / studies

dilqanan s. bax dilbilən

dildən-dilə z. from mouth to mouth; ~ düş-

mək to pass from mouth to mouth, to be* passed on

dil-dil

dil-dil z.: ~ ötmək to twitter, to chirp; to prattle, to chatter

dilema i. dilemma: ~ qarşısında qalmaq to face a dilemma

diletant i. dilettante, amateur

diletantlıq i. bax diletantizm

diletantizm i. dilettantism, amateurishness dilə-dişə z.: ~ düşmək to become* the sub-

ject / topic of talk / conversation; ~ salmaq to make* (d.) the subject of talk / conver- sation

dilək i. bax arzu

diləmək f. bax arzulamaq

dilənçi I. i. beggar; medicant; pauper; (qa-

dın) beggar-woman* II. s. beggarly, des- titute, indigent; (ölkə və s.) poverty-rid- den, poverty-stricken; ~

həyat sürmək to lead* a beggary life; to be* destitute, to pass a beggary existence; ~ kökünə düşmək to

grow* poor, to be* reduced to penury; to become* a beggar

dilənçiləşdirmək f. to cause smb. to become a beggar / very poor

dilənçiləşmək f. to become* / to grow* very poor, to become* a beggar

dilənçilik i. beggary, beggarliness; indigence, destitution; ~ etmək to beg, to go begging, to lead a beggary

life

dilənçipayı i. handout, sop, (pulla) tip dilənmək f. to beg, to go* begging; to ask dilxor s. disappointed,

depressed, aggrieved,

sad, downcast, upset; ~ görünmək to look disappointed / depressed / sad / downcast; ~ etmək to upset (d.),

to put* out (d.), to disappoint (d.); Kitab məni dilxor etdi The book disappointed me; ~ vəziyyətdə olmaq to

be* disappointed / depressed; d.d. to be* in the blues; ~ adam a disap- pointed / sad man*

dilxorçu s. boring, irksome, bothering dilxorçuluq i. depression, despondency, low

spirits; d.d. blues pl.

dilxorluq i. bax dilxorçuluq

dilxoşluq i. courtesy [`k7:t-]; ~ etmək 1) to

amuse oneself, to divert oneself, to make* merry, to have* a good time; 2) to pay* compliments (to), to

court [k6:t]

diliacı s. bax acıdil diliacılıq i. bax acıdillilik

dilləşmək

diligödək s. bax diliqısa

diligödəklik i. bax diliqısalıq

dilik i. cog; scallop

dilik-dilik s. cogged, toothed; scalloped dilikləmək f. to scallop (d.)

diliklənmək f. to be* / to get* scalloped;

to scallop

dilikltdirmək f. bax diliklətmək diliklətmək f. to ask / to cause smb. to scal-

lop (d.)

dilikli s. bax dilik-dilik

diliqısa s. məc. guilty (of)

diliqısalıq i. the state of being guilty

dilim i. slice; hunk; ~ kəsmək bax dilimlə-

mək; bir ~ qarpız a slice of watermelon dilim-dilim z.: ~ kəsmək bax dilimləmək dilimləmək f. to slice (d.), to

cut* into

slices; çörəyi (qarpızı, yemişi və s.) ~ to

slice up bread (watermelon, melon, etc.) dilimlənmək f. to be* sliced up, to be* / to

get* cut into slices

dilimlənmiş fs. sliced; nazik ~ çörək

(qarpız, yemiş və s.) thin sliced bread

(watermelon, melon, etc.) dilimlətdirmək f. bax dilimlətmək dilimlətmək f. to ask / to cause smb. to slice

up (d.); çörək ~ to ask / to cause smb. to

slice bread

dilişirin s. 1. smooth-tongued, smooth-spo-

ken; 2. tongue-tied

dilişirinlik i. 1. the quality of being smooth-

tongued; 2. the quality of being tongue-tied diliuzun s. məc. long-tongued; talkative diliuzunluq i. the state

of being long tongued,

talkativeness

dilləndirilmək f. to be* caused to speak,

to be* asked to speak

dilləndirmək f. 1. to ask / to cause smb. to

speak; 2. (musiqi alətini) to cause to play

(d.); to play (d.)

dillənmək f. 1. to begin* to speak, to start

speaking; ◊ Toplar dilləndi The guns began to speak, The guns opened up; 2. (musiqi aləti) to begin* to

sound, to begin* to resound

dilləşmək f. 1. to argue (with), to dispute (with), to wrangle (with), to fall* out (with), to quarrel (with); 2.

bax razılaş- maq

217

dilli

dilli s. 1. bax dilavər; 2. (musiqi aləti) with keys / reeds, (i.s.) having keys / reeds; 3. bax d.d. həyasız

dilli-ağızlı s. urbane, talkative, smoothly polite dilli-ağızlılıq i. urbanity; the state of being

smoothly polite

dilli-dilavər s. voluble, sharp-tongued, talk-

ative, glib; ~ olmaq to be* talkative / vol-

uble / glib

dilli-dilavərlik i. the state of being talkative

/ voluble / glib

dillilik i. 1. talkativeness, volubility; 2. bax

həyasızlıq

dilmanc i. interpreter

dilmanclıq i. interpretation; the profession

of an interpreter; ~ etmək to be* an inter-

preter, to act as an interpreter

dilortası s. dilç. dorsal

dilotu i: ~ yemək to talk without a stop, to

talk / to speak* unceasingly

dilönü s. dilç. point, blade; ~ samitlər blade

consonants

dilsiz s. 1. dumb; silent; 2. tex. (i.s.) without

a catch; 3. bax fağır II

dilsiz-ağızsız s. 1. meek, mild; 2. humble,

silent

dilsiz-ağızsızlıq i. 1. meekness, mildness;

2. humbleness

dilsizlik i. bax dilsiz-ağızsızlıq

dilşünas i. bax dilçi

dilşünaslıq i. bax dilçilik I

diltutulması i. 1. tib. aphasia; 2. dumbness;

numbness

dilucu I. s. dilç. apical II. z.: ~ təklif etmək

/ demək to invite / to say* by the way dimdik I. i. bill; (qartalda və s.) beak II. z. on end, upright; ~ durmaq to

stand* / to

hold oneself upright; to stand* on end; Mənim tüklərim dimdik durdu My hair stood on end

dimdikləmək f. to peck (d.) dimdiklənmək f. to be* pecked dimdikləşmək f. to peck each other / one

another

dimdikləşdirmək bax dimdiklətmək dimdiklətdirmək f. bax dimdiklətmək dimdiklətmək f. to cause (d.) to

pick (d.) dimdikli s. (i.s.) with bill; (i.s.) with beak;

(i.s.) having bill; (i.s.) having beak 218

dindarcasına

din i. religious

dinamik s. dynamic (al)

dinamika i. dynamics [da9-]

dinamiklik i. dynamic (al)

dinamit i. dynamite [da9-]

dinamitçi i. dynamiter [da9-]

dinamitli s. (i.s.) having dynamite, (i.s.)

mixed with dynamite

dinamizm i. dynamism [`da9-]

dinamo i. tex. dynamo [`da9-]

dinar i. dinar [`di:na:] (a coin used in several

Muslim countries)

dinarlıq i. worth one dinar

dinc I. s. quiet, calm, peaceful; ~ uşaq a

quiet child; ~ həyat quiet / peaceful life; Uşaqlar bu gün dincdirlər The children are quiet today II. z. quietly,

peacefully, calmly; ~ yatmaq to sleep* peacefully; bir kəsi ~ buraxmaq to leave* smb. in peace / alone; ~

yaşamaq to live in peace and quiet

dincəldici s. calming, quieting, soothing dincəlmə fi. rest, respite; relaxation dincəlmək f. 1. to rest, to have*

/ to take*

a rest; (məzuniyyətə çıxmaq) to take* a holiday; Sizə dincəlmək lazımdır You need a rest; 2. (sakitləşmək) to

calm / to quiet / to settle down

dincəltmək f. 1. bax sakitləşdirmək; 2. to ask / to cause / to force smb. to be* come quiet / calm; to ask / to

cause smb. to give up (d.)

dincləşdirmək f. bax dincəltmək dincləşmək f. to calm / to quiet / to settle

down, to calm oneself

dinclik i. rest, peace; calmness, quietness;

~ bilməmək to know* no rest: dincliyi olmamaq to have* no peace; heç kimə ~ verməmək to give* rest to

nobody, to let* smb. have no peace; bir kəsin dincli- yini pozmaq to break* smb.’s peace and quiet; to

shatter smb.’s peace and quiet; ◊ əbədi ~ eternal peace

dindar I. i. believer; pilgrim; devout; ~lar the devout; Dindarlar məscidə tələsir- dilər The devout were

hurrying to the mosque II. s. religious; devout, pious; ~ adam a religious man*

dindarcasına z. piously, religiously, devoutly

dindarlıq

dindarlıq i. religiousness, religiosity; piety [`pa97t9], devoutness

dindaş i. coreligionist

dindaşlıq i. community of religion dindirilmək f. to be* interrogated / ques-

tioned

dindirmə fi. 1. interrogating, questioning;

2. interrogation; examination

dindirmək f. 1. to be* on good terms (with);

to speak* to; to reconcile (d. with) 2. hüq. to interrogate (d.), to question (d.), to examine (d.)

dini s. religious; ~ mərasim religious cere- mony / rite; ~ xidmət religious service

dinib-danışmaq f. bax danışmaq

ding i. k.t. peeling / hulling mill

dingə i. arx. woman’s headdress (in old

times)

dingildəmək f. 1. to jump up; to bob (up

and down); 2. to act / to behave light-mind-

edly; 3. to brag (of, about)

dingildəşmək f. 1. to jump up all together;

2. d.d. to dance all together dingildətdirmək f. bax dingildətmək dingildətmək f. 1. to cause / to give* smb.

ground to jump up; 2. to cause / to give* smb. ground to act / to behave light-mind- edly

dingiliş s. bax dingiş

dingiş s. light-minded, frivolous, light-head-

ed, flippant; ~ adam light-headed / thought-

less man*, frivolous person

din-iman i. faith, belief, conviction, persua-

sion

dinləmə fi. 1. auditon; 2. (müğənnini) hear-

ing; 3. (mühazirəni və s.) attending dinləmək f. 1. to listen (to); 2. (müğənnini, musiqini və s.) to hear* (d.); 3.

tib. to sound (d.); radionu ~ to listen to the radio; mühazirə ~ to attend a lecture; (telefonla

danışarkən) Dinləyirəm! Hello! dinlənilmək f. 1. to be* listened to / heard;

2. (mühazirə və s.) to be* attended dinlənmək f. bax dinlənilmək

dinləyici i. 1. listener, hearer; top. i. audi-

ence; 2. student; hərbi akademiyanın ~si

a student at a military academy

dinmək f. to start to say / to talk, to begin*

to speak

direksiya

dinməz I. i. taciturn / silent person II. s. tac- iturn, silent III. z. silently, taciturnly, with- out a word

dinməzcə z. bax dinməz III dinməz-danışmaz I. s. bax dinməz II II. z.

bax dinməz III

dinməz-söyləməz z. bax dinməz III dinozavr i. zool. dinosaur [`da9n7s6:] dinpərəst i. supporter / defender of

reli-

gion, religious, devout

dinpərəstlik i. bax dindarlıq

dinsiz I. i. atheist, irreligious person, non-

believer II. s. 1. irreligious; godless; unbe-

lieving; 2. d.d. merciless, brutal, cruel dinsizlik i. atheism, godlessness, devoutness dipdiri s. 1. quite alive,

thoroughly alive;

2. not cooked perfectly, under-cooked (of

rice, etc.)

diplom I. i. diploma; certificate of degree

II. s.: ~ işi degree work / thesis, graduation

work / paper

diplomat i. diplomat; diplomatist diplomatcasına z. diplomatically, tactfully diplomatik s. diplomatic; ~

münasibətlər

diplomatic relations; ~ korpus diplomatic

corps [k6:]

diplomatiya i. diplomacy

diplomatlıq i. the profession / the job of a

diplomat

diplomçu i. student working on graduation

thesis / engaged in degree thesis diplomlu s. certificated; professionally qual-

ified; (i.s.) with a diploma

diplomsuz s. (i.s.) not certificated; (i.s.)

without a diploma

dirçəldilmək f. to be* rebirthed / revived dirçəliş i. revival, rebirth, renascence, regen-

eration; sənayenin ~i rebirth / revival of

industry

dirçəlmək f. 1. to revive, to vivify; to come*

to life, to become* animated; 2. (xəstə haq.) to get* better, to recover; 3. (böyü- mək) to grow* up

dirçəltdirmək f. bax dirçəltmək dirçəltmək f. 1. to revive (d.), to vivify (d.), to enliven (d.); qədim ənənəni ~

to revive an old custom; 2. (böyütmək) to rear; to

bring* up; ailəni ~ to rear a family direksiya i. board (of directors), management

219

direktiv

direktiv I. i. instructions pl., directives, direc- tions II. s. directive, directory; ~ göstə- rişlər instructions,

directives, directions

direktor I. i. director, manager; məktəb ~u director of a school; school principal; (kişi) head master; (qadın)

head mistress II. s. director’s, managerial

direktorat i. directorate, board of directors direktorluq i. the job / duty of director; ~ et- mək to be* a

director, to work as a director dirək i. post, pole; pillar; log, beam; teleq- raf dirəyi telegraph-pole,

telegraph-post; sərhəd dirəyi frontier post; cəmiyyətin (ailənin və s.) dirəyi məc. pillar of soci- ety (family,

etc.); ~ qoymaq bax dirəklə-

mək

dirəkləmək f. to put* / to place a pole

(under); to put* / to place a post / log

(under)

dirəklənmək f. to be* placed / put pole

(under), to be* placed a log (under)

dirəklətdirmək f. bax dirəklətmək dirəklətmək f. to ask / to cause smb. to place

a log / a pole (under d.)

dirəmək f. to rest (d. against), to set* (to),

to prop (up) (d.); to press (d. against); di- rəyi divara ~ to rest a pole / a log against the wall; burnunu aynaya

~ to press one’s nose against the window; ◊ ayağını yerə ~ to persist, to be* stubborn, to refuse to make any

change in what one is doing / thinking; ayaqlarını yerə ~ to dig* one’s heels in, to plant one’s feet firmly; ◊

bir kəsi divara ~ to drive* smb. into a corner, to bring* smb. to bay, to put* smb. in a spot; ◊ gözlərini ~ to

stare (at)

dirənmək f. 1. to rest (d. against), to set* (d. against); to lean (d. against); dirsəyi ilə divara ~ to set* one’s

elbow against the wall; to lean one’s elbow on / against the wall; 2. to persist (in+ger.), to insist (on,

upon+ger.); 3. (bərk yorulmaq) d.d. to get* extremely tired, to be* completely exhausted

dirəşmək f. to persist (in+ger.); to insist (on, upon+ger.) to be* stubborn

diri I. i. 1. living, live; alive; ~ dillər living languages; ~ çəki live weight; Qoca ol- mağına baxmayaraq o hələ

diridir

220

dirsək

Though old he is still alive; 2. məc. lively; ~ uşaq a lively child*; 3. (düyü və s., biş- məmiş) under-done,

under-cooked, not cooked properly II. z. alive; ~ tutmaq to catch* alive, to take* alive

diribaş s. lively, alive; d.d. bright, smart, brisk; ~ uşaq lively / bright child

diribaşlaşmaq f. to get* / to become* lively, to become* bright / smart

diribaşlıq i. liveliness, vivacity; smartness, briskness

dirigöz s. d.d. bax diribaş

dirigözlü I. s. bax diribaş II. z. alive; ~ öl-

dürmək to torture mercilessly

diri-diri z. alive, while alive; ~ basdırmaq

to bury alive; ◊ ~ udmaq to swallow

unchewed

dirijabl i. dirigable (balloon), airship dirijor I. i. conductor; (nəfəsli alətlər üçün)

band-master II. s. conductor’s; ~ çubuğu

conductor’s baton

dirijorluq i. profession of a conductor; ~ et-

mək to conduct (d.); to be* a conductor dirildilmək f. to be* revived; to be*

enlivened

dirilik I. i. 1. being alive; vitality; 2. liveli-

ness, vivacity II. s. ~ suyu ≅ water of life dirilmə fi. 1. coming to life; resurrection;

returning to life; 2. enlivening

dirilmək f. 1. to come* to life, to return to

life; 2. to reliven up; to revive; Sulasanız bu gül diriləcək This rose will revive if you water it

diriltmə fi. bringing to life, resuscitating, resuscitation, reanimation; enlivening, making more lively; reviving

diriltmək f. to bring* (d.) to life, to resusci- tate (d.); to enliven (d.), to revive (d.); Onu diriltdilər He / She

was resuscitated

diringi i. light music (specially for dance) dirrik I. i. kitchen-garden II. s.: ~ məhsul-

ları vegetable crops

dirrikçi i. market-gardener; amer. truck

farmer

dirrikçilik i. market-gardening; amer. truck

farming; ~lə məşğul olmaq to do* mar-

ket-gardening; to grow* vegetables dirsək i. 1. elbow; 2. (çayda, yolda və s.)

bend

dirsəkaltı

dirsəkaltı i. elbow-rest, arm (of a chair) dirsəkləmək f. to elbow (d.), to push (d.)

with elbow

dirsəklənmək f. 1. to lean one’s elbow(s)

(on); 2. to be* elbowed

dirsəkləşmək f. to elbow each other / one

another, to push each other / one another

with elbows

dirsəklətdirmək f. bax dirsətləkmək dirsəklətmək f. to ask / to cause smb. to elbow (d.) / to push with one’s

elbow (d.)

dirsəkli i. bax dirsəkvarı (1-ci mənada) dirsəklik i. bax dirsəkaltı

dirsəkşəkilli s. bax dirsəkvarı

dirsəkvarı s. 1. tex. elbow, cranked; ~ val

crankshaft; 2. anat. ~ sümük ulna (pl. -nae);

3. elbow-shaped

disk i. 1. disk, disc; (telefonda) dial; ayın ~i

moon’s disk; 2. id. discus (pl. -ci); ~ at-

maq to throw* discus

diskatma i. discus-throwing

diskjokey i. disk-jockey

diskoteka i. disco(theque)

diskussiya i. discussion, debate; ~ etmək to

discuss (d.), to debate (d.)

dispanser i. clinic, health centre

dispetçer i. dispatcher; controller

disput i. public debate

dissertant i. candidate for a degree dissertantlıq i. the state of being a candi-

date for a degree

disertasiya i. thesis (pl. theses), dissertation;

~ yazmaq to write* a thesis; ~ müdafiə

etmək to defend a thesis

distansiya i. distance; buradan vağzala qə-

dər ~ the distance from here to the station;

uzaq ~dən from a distance

distillə i. distillation; ~ etmək to distill (d.);

~ edilmiş distilled; ~ edilmiş su distilled

water

diş I. i. 1. tooth* (pl. teeth); süd ~i milk-

tooth*, first-tooth*; yan / köpək ~lər canine teeth; azı ~lər molars; ağıl ~i wis- dom tooth*; laxlayan ~ loose

tooth*; süni / taxma ~ false / artificial tooth*; ~lərini qıcamaq (çətinlikdə) to grit one’s teeth; Qar mənin

üzümə vururdu, lakin mən dişlərimi qıcadım və yoluma davam et- dim The snow was blowing in my face,

dişicik

but I gritted my teeth and went on; ~lərini xırçıldatmaq to grind* one’s teeth; Bəzi adamlar yatanda

(yuxuda) dişlərini xır- çıldadırlar Some people grind their teeth during their sleep; ~lərini qıcırdatmaq

(hirsdən) to gnash one’s teeth; ~lərini (bir-birinə) sıxmaq to clench one’s teeth; O, dişlərini bir-birinə sıxdı He

/ She clenched his / her teeth; ~i müalicə etdir- mək to have* dental treatment, to have* one’s teeth

attended (to); təbii ~lər natu- ral teeth; ~in dibi the root of a tooth*; ~lərini yoxlatmaq / göstərmək to have*

one’s teeth examined; bir kəsin ~inə plomb qoymaq to stop / to fill smb.’s tooth*; bir kəsin ~ini çəkmək to

extract / to pull out smb.’s tooth*; ~ə qapaq tax- maq / qoymaq to crown a tooth*; ~ini taqqıldatmaq to

click one’s teeth; ~i düş- mək / tökülmək to fall* out; Mənim di- şim (dişlərim) tökülür My teeth are falling

out; O (uşaq) dişlərini dəyişir He / She is losing his / her teeth; 2. (qala di- varında) merlon, battlement; 3.

(dırmıq- da, təkərdə) tooth*; (mişarda) (saw-) tooth; 4. (sarımsaqda) clove; bir ~ sarım- saq a clove of garlic

II. s. 1. tooth, dental; ~ ağrısı toothache; ~ həkimi dentist; ~ tex- niki dental mechanic; ~ şotkası tooth- brush;

~ tozu tooth-powder; 2. dilç. dental; ~ samitləri dental consonants

dişbatan s. 1. eatable; 2. məc. vulnerable dişbatmaz s. 1. tough, not eatable; ~ ət tough

meat; 2. məc. irresistible, invincible dişçöpü i. toothpick

dişdək i. bax dişlək

dişdək-dişdək z. bax dişlək-dişlək

diş-diş s. toothed; cogged; ~ olmaq to

become* toothed / cogged; ~ təkər cog-

wheel

dişəbənzər s. tooth-shaped, toothlike dişəbənzərlik i. the state of being tooth-

shaped / toothlike

dişi I. i. female [`fi:-] II. s. female: ~ fil

a female elephant; ~ heyvan female animal; ~ quzu a female lamb; ~ canavar she-wolf; ~ qoyun ewe, sheep;

~ keçi she-goat, nanny-goat; ~ aslan lioness

dişicik i. bot. pistil

221

dişicikli

dişicikli s. bot. (i.s.) with pistil, (i.s.) having pistil

dişiciksiz s. bot. (i.s.) without pistil dişilik i. the state of being female dişqyrdalayan i. toothpick

dişlə i. pole, beam

dişlək i. 1. bite; 2. (həşərat dişləyi) sting; O, almadan bir dişlək götürdü He / She took a bite out of the apple

dişlək-dişlək z.: ~ etmək to bite* all over; (həşərat) to sting* all over; ~ olmaq to be* bitten all over,

(həşərat) to be* stung all over

dişləmək f. to bite* (d.); (həşərat) to sting (d.); dişləyib qoparmaq to bite* off (d.); ◊ İşləməyən dişləməz ≅

He who does not work, neither shall he eat

dişlənmək f. to be* bitten; (həşərat) to be* stung

dişlətdirmək f. bax dişlətmək

dişlətmək f. to ask / to cause smb. to bite (d.) dişli s. 1. (i.s.) with teeth, (i.s.) having teeth;

2. toothed, cogged; ~ təkər cogwheel; 3. məc. sharp-tongued, quick-tongued; brave; influential

dişsiz I. s. 1. toothless; ~ adam a toothless man*; 2. zool. edentate; 3. məc. weak, feeble; ~ adam 1) a

toothless man*; 2) an impotent man*; ~ adam məc. an impotent man* II. z. məc. feebly, weakly, impotently

dişsizlik i. 1. toothlessness; 2. məc. impo- tence, weakness, feebleness

div i. 1. ogre [oug7]; 2. məc. a giant, a huge and strong man*

divan I. i. sofa; (yastıqlı) ottoman; (otur- maq üçün) settee II. i. arx. law-court, jus- tice; ~ tutmaq to inflict

reprisals, to deal* (with); d. d. to make* short work (of), to give* short shrift (to), to punish (d.) stern- ly /

mercilessly / ruthlessly / pitilessly III. i. divan (selected poems of a poet)

divanə I. i. 1. madman; maniac; 2. man* in love II. s. 1. mad, senseless; 2. in love with, enamoured (of)

divanəlik i. 1. madness, senselessness; 2. being in love; ~ etmək 1) to lead* the life of a madman; 2) to be*

in love (with)

divanxana i. tar. court-house, court-room divan-krovat i. folding divan

222

diz

divar I. i. wall; əsas ~ main wall; dörd ~ ara sında within four walls; institutun ~ları arasında within the

precincts of the institute; bir kəsi ~a dirəmək / qısnamaq to drive* smb. into a corner, to back smb. against

the wall; ~a dırmaşmaq 1) to climb the wall; 2) məc. to be* beside oneself; to go* into a frenzy; ~a

dırmaşdırmaq 1) to ask / to cause s.o. to climb the wall; 2) məc. to cause / to force s.o. to be beside oneself

/ to go into a frenzy; ◊ Divarın da qulağı var (Even)(the) walls have ears II. s. wall; mural; ~ qəzeti wall

newspaper; ~ nəq- qaşlığı mural painting; ~ saatı clock; ~ şkafı wall-cupboard, built-in cupboard

diversant i. bax təxribatçı

diversiya i. bax təxribat

diviziya i. division

diyar i. country, land; doğma ~ native land;

bizim ~da in our part / country diyarbədiyar z. from country to country; ~gəzmək to wander from country to

country

diyar-diyar z. bax diyarbədiyar diyarşünas i. regional ethnographer, student

of local lore

diyarşünaslıq i. (regional) ethnography,

study of local lore

diyircək i. small ball; bead; elm. globule;

yastıq üçün ~ ball for bearings diyircəkli s. (i.s.) with ball, (i.s.) having ball;

~ qələm ball-point pen, biro (pl. biros) diyircəksiz s. balless, (i.s.) having no ball diyircəksizlik i. the state or

quality of hav-

ing no ball

diyirlədilmək f. to be* rolled

diyirləmək f. bax diyirlətmək diyirlənmək f. to roll; Top çalaya diyir-

ləndi The ball rolled into the hole diyirlətdirmək f. bax diyirlətmək diyirlətmək f. 1. to roll (d.); çəlləyi ~ to roll

the barrel; 2. to ask / to cause s.o. to roll (d.) diz I. i. knee; ~i üstə durmaq to kneel; ~ çökmək to go* / to

fall* on one’s knee; to beg (for smth.); ~ə qədər up to one’s knees, knee-deep; bir kəsi ~i üstə çök- dürmək

to bring* someone to his knees; ~inə döymək (peşman olmaq) to repent bitterly (of), to be* sorry (for, d.)

awfully

dizbədiz

II. s.: ~ qapağı anat. knee-cap, knee-pan;

patella; ~ oynağı anat. knee joint dizbədiz z. bax diz-dizə

diz-dizə z. knee by knee, privately; ~ otur-

maq to sit* knee by knee

dizel i. diesel

dizenteriya i. tib. dysentery

dizenteriyalı s. tib. dysenteric; (i.s.) suffer-

ing from dysentery

dizin-dizin z.: ~ sürünmək to crawl on all

fours; ~ süründürmək to make* smb.

crawl on all fours

dizləmək f. to knee (d.), to hit* with the

knee (d.)

dizlənmək f. to be* kneed

dizlətdirmək f. bax dizlətmək

dizlətmək f. to ask / to cause smb. to knee (d.) dizlik i. breeches, pants, underpants dodağıqalın s. thick-

lipped; ~ qız / arvad

/ kişi və s. a thick lipped girl / woman* /

man*, etc.

dodağıqalınlıq i. the quality of having thick-

lips

dodağıyoğun s. bax dodağıqalın dodağıyoğunluq i. bax dodağıqalınlıq dodaq I. i. lip; yuxarı ~ upper lip; aşağı

~ lower lip; dodağını dişləmək to bite* one’s lip; ◊ dodağını sallamaq to be* sulky (with), to be* in the sulks

(with); ~larını marçıldatmaq to smack one’s lips, to make* a smacking sound with one’s lips; ~larını büzmək;

1) to purse / to curle one’s lips; 2) to make* (up) a lip; d.d. to be* on the point of crying, to be* going to cry,

to be* about to cry; bir kəsin ~larından öpmək to kiss smb.’s lips; ~ları qaçmaq d.d. bax gülümsəmək II. s. 1.

lip; ~ pomadası lipstick; 2. dilç. labial; ~ sa- miti labial

dodaqaltı z.: ~ danışmaq to mutter (into one’s beard); ~ zümzümə etmək to hum, to sing in a law voice, to

hum a song

dodaqbadodaq z. 1. brimful; stəkanı ~ dol- durmaq to fill a glass brimful; 2. lips to lips

dodaqdəyməz i. ədəb. dodaqdaymaz (a kind of ashug poem in which labial are not used) dodaq-dodağa z.

lips to lips; ~ öpüşmək to kiss lips to lips, to kiss on each other’s lips

doğramaq

dodaqlama z. brimful: ~ doldurmaq to fill brimful (with); O qənddanı qəndlə do- daqlama doldurdu She / He

filled the bowl brimful with sugar

dodaqlanans. dilç. labialized, rounded; ~ samitlər labialized consonants, labials

dodaqlanma i. dilç. labialization dodaqlanmaq f. to labialize; to be* labial-

ized

dodaqlı s. (i.s.) with lips, (i.s.) having lips;

thick-lipped

dodaqucu z. bax dilucu II

dodaqvarı s. lip-shaped

doğan s. 1. zool. viviparous; ~ balıq a vivip-

arous fish; 2. (i.s.) able to give birth (to descendants); ~ qadın woman* in child- birth

doğanaq i. hook (a wooden hooked bar fas- tened at the end of a rope for tying a knot) doğar s.: ~ qoyun

ewe able to give birth to a lamb; ~ donuz sow, sow able to give

birth to a piglet

doğma I. i. birth, childbirth, delivery, child-

bearing, childbed; asan ~ easy birth / deliv- ery; vaxtından əvvəl ~ premature birth II. s. 1. one’s own; ~

qardaş / bacı / dayı və s. one’s own brother / sister / uncle, etc.; 2. native, home; ~ torpaq native land; ~

şəhər home town; ~ ev native home; ◊ ~ dil mother tongue, native language

doğmaq f. 1. to give* birth (to); məc. to give* rise (to); (at) to foal; (qoyun) to lamb; (inək) to calve [ka:v];

(maral) to fawn; (pişik) to kitten; (donuz) to farrow; 2. (günəş, ay) to rise*; Günəş doğur The sun is rising; 3.

(meydana çıxmaq) to arise*; Buradan yeni bir sual doğur A new question arises here

doğmalıq i. kindred, kinship, relationship, cognate

dogramac i. dogramaj (food consisting of sour milk and some chopped greens and cucumber)

doğramaq f. 1. (ağacı) to fell (d.); (odunu) to hew (d.), to hack (d.), to chop (d.); 2. (əti) to mince [m9ns], to

chop (d.); 3. (qılıncla) to cut* (d.), to sabre (d.), to slash (d.); 4. (mişarla) to saw (d.); 5. (çö- rəyi və s.) to

crumble (d.); çörək ~ to

223

doğram-doğram

crumble bread; (dilim-dilim kəsmək) to slice bread; 6. (dilim-dilim doğramaq) to cut* (d.) (into pieces), to

slice (d.)

doğram-doğram z.: ~ etmək to cut* / to chop (d.) into pieces; ~ olmaq to be* cut / chopped into pieces

doğranılmaq f. to be* cut / chopped / sliced (into pieces)

doğranmaq f. 1. to be* cut / chopped; 2. (ağac) to be* hewed (down) / hacked down; 3. (ət) to be* minced /

chopped; 4. (mişarla) to be* sawn; 5. (çörək) to be* crumbled; (dilim-dilim edilmək) to be* sliced

doğratdırmaq f. 1. to ask / to cause smb. to cut (d.); 2. (ağacı) to ask / to cause smb. to hew (d.) / to hack

(d.); 3. (mişarla) to ask / to cause smb. to saw (d.); 4. (çörəyi) to ask / to cause smb. to crumble (d.); (di- lim-

dilim kəsdirmək) to ask / to cause smb. to slice (d.)

doğratmaq f. bax doğratdırmaq

doğru I. s. 1. true, right, sound, correct; ~ qərar a true / right / sound decision; ye- ganə ~ yol the only true

way; 2. honest, faithful; daha ~su or, to be more true II. z. rightly, truly, correctly, true; ~ danışmaq to

speak* true; ~ çıxmaq to come* true, to prove to be right; Onun yuxusu doğru

çıxdı His / Her dream became true III. qoş. towards, toward; şəhərə / kəndə / dənizə və s. ~ towards the city

/ village / sea, etc., əsrin sonuna ~ towards the end of the cen- tury; İrəliyə doğru! Forward!

doğruca z. truthfully, honestly, uprightly doğruçu s. truthful, upright; ~ adam a truth-

ful / an upright man*

doğruçuluq i. truthfulness, uprightness, hon-

esty; Doğruçuluq ən yaxşı siyasətdir

at. söz. Honesty is the best policy doğrudan z. indeed, really; verily; Doğru- dan da Really; Doğrudanmı?

Really? Bu, doğrudan da səhvdir Indeed, It’s a mis-

take

doğrudan-doğruya z. bax doğrudan doğru-düzgün I. s. bax doğru I II. z. bax

doğru II

doğrulmaq f. to come* true, to turn out true;

to be* confirmed / corroborated; Şayiələr 224

doğum

doğrulur The rumours are confirmed /

corroborated

doğrultmaq f. 1. to justify (d.); ümidi ~ to

justify hope; bir kəsin etimadını ~ to jus- tify smb.’s confidence / trust; özünü ~ to justify oneself; 2.

(nəzəriyyə, metod və s.) to prove its value; özünü təcrübədə ~ to demonstrate its value in practice; xərcini ~

to pay* the expenses; Nəzəriyyə özünü doğrultdu The theory proved to be correct

doğruluq i. correctness, accuracy; faithful- ness; uprightness

doğruluqsevən s. truthful, upright, vera- cious; ~ adam truthful / upright man* doğrusu ara s. to tell (you)

the truth; Doğ-

rusu, mən onu tanımıram To tell the

truth, I don’t know him / her doğruyabənzər s. likely, probable, verisim-

ilar; ~ nəticə a probable result; ~ əhvalat

a likely story

doğruyaoxşar s. bax doğruyabənzər doğu i. The East

doğub-törəmə fi. giving birth (to); propa-

gating

doğub-törəmək f. biol. to propagate; Həşə-

ratlar yumurta vasitəsilə doğub-törə- yirlər Insects propagate themselves by means of eggs

doğub-törəməz s. barren, sterile, infertile doğub-törəməzlik i. barrenness, sterility,

infertility

doğub-törətmək f. 1. to give* birth (to a

number of children), to bring* into the world (a number of children); 2. to procre- ate (d.), to produce (d.),

to engender (d.)

doğulma fi. birth; ~ günü birthday; ~ yeri birthplace; ~ gecəsi birthnight; ~ tarixi date of birth

doğulmaq f to be* born; məc. to come* into being / existence; kor / kar / lal və s. ~ to be* born blind / deaf

/ dumb, etc.; Böyük Nizami on ikinci əsrdə doğulub Great Nizami was born in the twelfth century

doğulub-törənmək f. 1. to be* born in great number, to be* propagated; 2. to come* into being / existence

in great number

doğuluş i. bax doğulma

doğum I. i. childbirth, delivery II. s. deliv-

ery, maternity lying-in; ~ şöbəsi delivery

doğurmaq

room; ~ evi maternity home / hospital,

lying-in hospital / home

doğurmaq f. 1. to provoke (d.), to give* rise

(to); (güclü hisslər) to stir up (d.), to excite (d.), to rouse (d.), to arouse (d.); qəzəb / nifrət / maraq və s. ~ to

excite / to stir up anger / hate / curiosity, etc.; şübhə ~ to give* rise to doubt, to raise doubts, qibtə / paxıllıq

~ to arouse / to excite envy; hə- yəcan ~ to cause alarm; narahatlıq ~ to give* rise to anxiety; 2. to create

(d.), to cause (d.), to make* (d.); təəssürat ~ to make* / to create an impression (on, upon), to have* an

effect (on); sensasiya ~ to make* / to cause a sensation

doğuş i. 1. birth, delivery, childbirth, lying- in, childbed; asan ~ easy birth / delivery; çətin ~ difficult birth /

delivery; vaxtından əvvəl ~ premature birth / delivery; 2. ris- ing; günəşin ~u sunrise, rising of the sun

doğuzdurmaq f. 1. to help to give birth to a child; to deliver; Onlar arvadı doğuzdur- dular They delivered the

woman; 2. (hey- vanı) to help to breed

doğuzdurulmaq f. 1. to be* helped to give birth (to), to be* helped to deliver; 2. (hey- van) to be* helped to

breed

doxsan sy. ninety; ~ bir ninety-one; ~ iki ninety-two; ~ birinci, ~ ikinci və s. ninety- first, ninety-second, etc.

doxsanca sy. only / just ninety

doxsanıncı sy. ninetieth; ~ səhifə page ninety;

~ illərin əvvəllərində in the early nineties; ~ illərin sonunda in the late nineties; ~ il- lər the nineties

doxsanyaşlı s. ninety-year-old; (i.s.) of ninety; ~ kişi ninety-year-old man*; a man* of ninety

dok i. dock

doker docker

doktor i. 1. doctor, physician [f9z-]; ~ olmaq

to be* a doctor / physician; 2. (elmi də- rəcə) doctor (qısa forması Dr; filologiya elmləri ~u doctor of

philology

doktorant i. person working for doctor’s degree

doktorluq I. i. 1. the profession of a doctor; 2. the state of being a doctor II. s.: ~ dis- sertasiyası thesis for a

Doctor’s degree; ~ dərəcəsi Doctor’s degree

dolaqlıq

doktrina i. doctrine, teaching, tenet [`ti:-] doqqaz i. path (in the village), narrow way

(in the village)

doqquz sy. nine

doqquzaylıq s. (i.s.) of nine months; nine-

month old

doqquzca sy. just nine, only nine doqquzgünlük s. (i.s.) of nine days, nine-day doqquzillik s. (i.s.) of nine

years; nine-year-

old

doqquzluq i. nine; (qurmaqda) the nine (of);

~ ürək (qumar kağızında) the nine of

hearts

doqquzmərtəbə i. a nine-storeyed building doqquzmərtəbəli s. nine-storeyed; ~ bina

a nine-storeyed building

doqquzrəqəmli s. riyaz. nine-digit, nine-

figure(s)

doqquzuncu sy. ninth

doqquzyaşar s. nine-year-old, (i.s.) of nine doqquzyaşlı s. nine-year-old, (i.s.) of nine;

~ uşaq a child of nine, a nine-year-old child doqmatik s. dogmatic

doqmatiklik i. bax doqmatizm doqmatizm i. dogmatism

dolab i. wall-cupboard, built-in cupboard, (built-in) closet

dolaq i. 1. (ayaq üçün) foot-binding; 2. (qıç üçün) puttee; 3. el. winding

dolaqçı i. winder

dolaqlamaq f. to wind* (round d.); ayaq -

larını ~ to wind* round one’s feet (with foot-bindings); qıçlarını ~ to wind* round one’s legs (with puttees)

dolaqlanmaq f. to be* wound; (ayaqlar) to be* wound round (with foot-bindings); (qıçlar) to be* wound

round (with puttees)

dolaqlatdırmaq f. bax dolaqlatmaq dolaqlatmaq f. to ask / to cause smb. to wind (round d.) ayaqlarını ~ to

ask / to cause smb. to wind one’s feet (with foot-bind- ings); qıçlarını ~ to ask / to cause smb. to

wind round one’s legs (with puttees) dolaqlı s. wound; (ayaq) (i.s.) being wound round (with foot-bindings);

(qıçlar) (i.s.)

being wound round (with puttees) dolaqlıq s.: parça (ayaqlar üçün) a sheet of material for / fit footbindings;

(qıçlar üçün) a sheet of material suitable for / fit

for puttees

225

dolaqsız

dolaqsız s. (ayaqlar) (i.s.) without footbind- ings, (i.s.) having no foot-bindings; (qıç- lar) (i.s.) without

puttees, (i.s.) having no puttees

dolama I. i. tib. withlow II. fi. 1. winding; twining; ~ cığır a winding path; ~ pilləkan winding stairs; 2. zigzag; ~

cığır a zigzag path; 3. (ələsalma) fooling, pulling smb.’s leg

dolama-dolama z. in a zigzag; ~ getmək to go* in a zigzag

dolamaq f. 1. to wind* (d. about); to twine (d. about); to spin (d.); sapı ~ to spin thread; sapı tağalağa ~ to

wind* thread on a reel; qollarını boynuna ~ to twine one’s arms round / about smb.’s neck; Sarmaşıq ağaca

dolandı The ivy twined round the tree; dəsmalı boynuna ~ to wind* a towel round one’s neck; 2. məc. to

fool (d.); bir kəsi ~ to fool smb., to pull smb.’s leg; ◊ barmağına ~ to twist / to wind* smb. round one’s little

finger, to deceive (d.), to take* in (d.), to cheat (d.)

dolam-dolam s. bax dolama II

dolanacaq i. 1. life, the way one lives;

◊ Dolanacaq yoxdur Life is impossible; Onun əlindən mənə dolanacaq yoxdur I get no peace with him / her

around; 2. living; ◊ ~ qazanmaq to earn / to make* a living

dolanbac s. bax dolama II (2-ci mənada) dolandırılmaq f. 1. to be* turned / rotated; 2. to be* taken care /

supported to live dolandırmaq f. 1. to turn (d.), to revolve (d.),

to rotate (d.), to wheel round (d.); 2. to take* care (of), to support (d.) to live, to provide smb. with money

to live on; ◊ başını ~ to live anyhow / haphazardly, to make* both ends meet

dolanışıq i. bax dolanacaq

dolanma fi. 1. rotation; revolution; going

round, spinning round; 2. living dolanmaq f. 1. to turn, to revolve, to rotate; öz oxu ətrafına ~ to revolve on

its axis; 2. to go* round; to walk along; 3. to live; birtəhər ~ to live in a small way / some- how; yaxşı ~ to live

a well-to-do life; 4. (yola getmək) to get* on (with); to get*

along together (with)

226

dolayı

dolaşa i. zool. jackdaw

dolaşdırılmaq f. 1. (sap, saç və s.) to be*

entangled / matted; 2. (hadisə, əhvalat və s.) to be* mixed up; to become* / to get* entangled, to be*

interlaced / inter- weaved; 3. to be* drawn (into) / involved

dolaşdırmaq f. 1. (ipi, sapı və s.) to entan- gle (d.), to tangle (d.), to mat (d.), to mix up (d.); sapı ~ to tangle

threads; saçı ~ to tangle hair; 2. məc. to confuse (d.); bir kəsi ~ to confuse smb.; to put* out (d.); Mən

sayırdım, siz məni dolaşdırdınız I was counting and you put me out; mə- sələləri ~ to complicate matters, to

mud- dle a business, to make* a mess of a busi- ness, to get* things into a muddle

dolaş-dolaş s. (en)tangled; ~ olmaq to become* / to get* entangled; Sap dolaş- dolaş olub The thread has

got tangled; ~ etmək to (en)tangle (d.); məc. to mud- dle up (d.), to confuse (d.)

dolaşıq I. i. confusion, muddle, tangle, mess; jumble, mish-mash II. s. 1. (en)tangled, confused, involved,

matted; ~ arqument involved / tangled argument; hesabat con- fused report; ~ saç tangled / matted hair; ~

düyün tangled knot; 2. məc. knotty, intricate; ~ məsələ knotty / intricate ques- tion III. z. confusedly,

confusingly, intri- cately, complicatedly

dolaşıqlı s. bax dolaşıq II

dolaşıqlıq i. bax dolaşıq I

dolaşmaq f. 1. to become* / to get* (en)tan-

gled / confused; to entangle oneself (in); Uşağın ayağı kəndirə dolaşdı The child’s leg got tangled with the

rope; 2. (gəzmək) to go* round, to walk about; to make* a tour; 3. (sataşmaq) to offend (d.), to hurt* (d.); to

tease (d.); bir kəsə ~ to offend smb., to hurt smb., to tease smb.; 4. (çətin vəziyyətə düşmək) to find*

oneself in a difficult position; to get* into trouble; dili ~ to stammer; Əsəbiləşəndə onun dili dolaşır He / She

stammers when he / she is nervous; ◊ əl-ayağa ~ to be* in the way

dolayı I. s. roundabout, indirect; ~ yol round- about way; ~ cavab an indirect answer; ~ nəticə an indirect

result; Dolayı gəl! Come roundabout! II. z. indirectly, in a

dolayısına

roundabout way; ~ getmək to go* indi- rectly, to take* a roundabout way / course; bir şeyi ~ eşitmək to

hear smth. in a round- about way; Mən bu xəbəri dolayı eşitdim I heard this news in a roundabout way

dolayısına z. bax doalyı II

dolayısıilə z. bax dolayı II

dolça i. can; bir ~ su a can of water doldurmaq f. 1. to fill (d. with); vannanı su

ilə ~ to fill the bath with water; Zəhmət olmasa, qəndqabını qəndlə doldurun Please, fill this sugar-basin

with sugar; qəlyanı ~ to fill one’s pipe; 2. to stuff (d. with); toyuğu / balığı / ördəyi və s. ~ to stuff a chicken /

fish / a duck, etc.; balınc ~ to stuff a pillow; başını lazımsız şeylərlə ~ to stuff one’s head with unnec- essary

things; Başa düşmədiyin şeylərlə başını doldurma Don’t stuff your head with things you don’t understand; 3.

(si- lahı) to load (d.), to charge (d.); silahı ~ to load / to charge one’s gun; Əsgərlər silahlarını doldurdular The

soldiers loaded / charged their guns; 4. (planı) to fulfil (d.), to carry out (d.); planı ~ to ful- fil the plan

doldurtdurmaq f. bax doldurtmaq doldurtmaq f. 1. to ask / to cause smb. to fill (d. with); 2. to ask / to cause

smb. to stuff (d. with); toyuğu / balığı / ördəyi və s.) ~ to ask / to cause smb. to stuff a chicken / a duck / fish,

etc.; 3. (silahı) to ask / to cause smb. to load / to charge (d.); silahını ~ to have* one’s gun loaded / charged;

4. (planı) to ask / to cause smb. to fulfil (d.)

to ask / to cause to carry out (d.) doldurulmaq f. 1. to be* filled; 2. (toyuq, balıq, balınc və s.) to be* stuffed;

3. (si- lah) to be* loaded / charged, to get* loaded / charged; 4. (plan) to be* fulfilled / car-

ried out

dolğun I. s. 1. full, stout, portly; (uşaq, qa-

dın və s.) plump; ~ ay full moon; ~ uşaq plump child; 2. məc. rich in content, full of value; (kitab, nitq və s.)

substantial, solid, interesting; ~ kitab substantial / solid / interesting book II. z. substantially, pro- foundly,

deeply; thoroughly, in detail; ~ kömək etmək to help substantially

doluluq

dolğunlaşdırmaq f. to make* (d.) more substantial / solid / interesting

dolğunlaşmaq f. 1. (kökəlmək) to become* full / plump, to get* stout / full; 2. to become* substantial /

solid, to get* sub- stantial / solid; 3. to become* / to get* mature

dolğunluq i. 1. (bədəncə) stoutness, (uşaq, qadın) plumpness; 2. (məzmunca) rich- ness of content, fullness;

hakimiyyət dol- ğunluğu fullness of power

dollar i. dollar

dolma i. an Azerbaijani dish cooked by wrap-

ping round forcemeat mixed with rice in vine leaves or cabbage; yarpaq ~sı force- meat mixed with rice and

wrapped round in vine leaves

dolmaq f. 1. to fill (with), to fill up (with); Zal tezliklə doldu Soon the hall filled; Tezliklə həyət adamla doldu

Soon the yard filled / filled up with people; Onun gözləri yaşla doldu His / Her eyes filled with tears; 2. (plan)

to be* fulfilled / car- ried out; 3. (sünbül) to become* / to get* juicy, to start to become ripe; ◊ gözü qanla ~

to be* ready to commit a crime

dolmalıq s. smth. (meat, cabbage, etc.) fit / suitable for cooking dolma (an Azerbaijani dish cooked by

wrapping round forcemeat mixed with rice in vine leaves or cabbage); ~ ət meat fit / suitable for cooking

dolma

dolu I. i. hail; ~ yağmaq to hail; Dolu yağır (adətən) It hails; (indi) It’s hailing II. s. 1. full (up), packed;

crowded; ~ boşqab a full plate; ~ olmaq to be* full / packed / crowded; Avtobus dolu idi The bus was

crowded; 2. (silah) loaded; ~ tüfəng a loaded gun; ağızbaağız ~ brimful, full to the brim; 3. (bədəncə) stout,

portly; plump

dolubədən s. stout, portly; plump dolubədənli s. bax dolubədən dolubədənlilik i. stoutness, plumpness

doludöymə i. bax doluvurma doluxa-doluxa z. with tears in one’s eyes,

being deeply moved / touched

doluxmaq f. to be* touched / moved, to get*

touched / moved; to shed* a few tears doluluq i. stoutness; plumpness; the state of

being full / crowded

227

dolusu

dolusu -ful (the second part of compound words such as ağızdolusu - mouthful, ovucdolusu - handful)

doluşmaq f. to pour, to come* pouring in; to rush / to get* in with groups

doluvurma i. damage done by hail

domba s. protuberant; d. d. bulging dombagöz s. goggle-eyed, pop-eyed; (i.s.)

with bulging eyes

dombagözlü s. bax dombagöz dombagözlülük i. the state of having gog-

gled eyes, the state of being goggle-eyed

/ pop-eyed

dombalaq i. somersault; ~ aşmaq to somer-

sault; to turn / to throw* a somersault dombalaqlanmaq f. to somersault, to make*

/ to turn / to throw* a somersault

dombalan i. bot. (kartofabənzər göbələk növü) truffle

dombalangöz s. bax dombagöz dombalangözlü s. bax dombagöz dombalıq i. salience, protuberance, promi-

nence

dombalmaq f. 1. to bend* down, to stoop;

2. (şişmək) to swell* out, to become*

swollen

dombaltmaq f. 1. to stick* out; qarnını

~ to stick out one’s belly; 2. to bend* (d.), to force / to cause / to ask smb. to bend down (d.)

dombul s. plump; ~ cücə a plump chicken; balaca ~ əllər little plump hands

dominant I. i. dominant II. s. dominant, dominating; ~ ideya dominant / dominat- ing idea

dominantlıq i. domination

dominyon i. bax müstəmləkə I

domino i. dominoes pl.

domkrat i. tex. jack; ~la qaldırmaq to jack

up (d.), to lift with a jack (d.), Maşını

domkratla qaldır Jack up the car domna I. i. tex. blast-furnace II. s.: ~ sobası

blast-furnace

domnaçı i. blast-furnace operator domuşmaq f. to squirm; to get* / to become*

squirmed

domuşuq s. squirmed; timid

don I. i. dress, gown, frock; axşam ~u

evening dress / gown; baharın yaşıl ~u 228

donqarlamaq

green dress of spring; ◊ ~a girmək to pre- tend to be, to put* on a mask; ◊ Gözəllik ondur, doqquzu dondur

at. söz. ≅ The tailor makes the man, Fine feathers make fine birds II. i. 1. frost; 2. icy-crushed ground, ice-

covered ground; Yollar don- dur Roads are covered with ice; ~ vurmuş frostbitten III. s. frozen; Torpaq

dondur The ground is frozen

donanma I. i. fleet; marine; hərbi dəniz ~sı navy; dəniz ~sı marine; hava ~sı air force, air fleet; çay ~sı inland

water transport; mülki ~ (ticarət ~sı) merchant / mercantile marine II. s. naval; ~ zabiti naval office

donanmaçı i. seaman*, sailor

dondurma I. i. ice cream; bir pay ~ a portion

of ice cream; şokoladlı ~ chocolate ice cream II. fi. freezing; refrigeration; ◊ ~ şu- mu k.t. autumn ploughing

dondurmaçı i. bax dondurmasatan dondurmaçılıq i. the job of an ice-cream

mould

dondurmaq f. to freeze (d.), to refrigerate

(d.), ət ~ to freeze / to refrigerate meat;

qiymətləri ~ to freeze prices dondurmasatan i. 1. (kişi) ice-cream ven-

dor; ice-cream man*; 2. (qadın) ice-cream

vendor, ice-crean woman*

dondurucu I. i. ice-box, refrigerator; d.d.

fridge, frig II. s. refrigerating; ~ qurğu refrigerating plant; ~ avadanlıq refriger- ating equipment

dondurulmaq f. to be* frozen / refrigerated dondurulmuş fs. frozen, refrigerated; ~ ət / çolpa frozen /

refrigerated meat / chicken;

~ ərzaq frozen / refrigerated food donjuan i. Don Juan; philanderer donjuanlıq i. philandering donkixot i.

Quixote

donkixotluq i. quixotism, quixotry

donqar I. i. hump; hunchback II. s. hunched,

hunchbacked, humped, humpbacked

donqarbel I. i. bax donqar I II. s. bax don- qar II

donqarburun s. (i.s.) with an aquiline nose; hooked / aquiline nose

donqarburunlu s. bax donqarburun donqarlamaq f. to arch (d.), to hunch (d.); belini ~ to arch one’s back;

Pişik belini

donqarladı The cat arched her back

donqarlanmaq

donqarlanmaq f. to become* / to get* hunched / arched

donqarlaşdırmaq f. bax donqarlatmaq donqarlaşmaq f. bax donqarlanmaq donqarlatmaq f. to arch (d.), to

hunch (d.) donqarlı s. 1. (i.s.) with hump, (i.s.) having

hump; 2. bax donqar

donqarlıq i. the state of being humpbacked

/ hunched / arched

donquldamaq f. 1. to grumble, to mutter;

O, öz-özünə donquldadı She / He mut-

tered to herself / himself; 2. (ayı) to growl donquldanmaq f. bax donquldamaq donquldaşmaq f. 1. to

grumble / to mutter

together; 2. (ayılar) to growl together donquldatmaq f. 1. to cause smb. to grumble / to mutter; 2. (ayı) to

cause to growl (d.) donqultu i. 1. grumble, mutter; 2. (ayı səsi)

growl

donlu s. (i.s.) dressed in gown, (i.s.) having

a dress on; (i.s.) in a dress

donluq I. i. salary, (rate of) pay II. i. fabric

suitable / fit for a dress; dress material donma fi. freezing; ~ nöqtəsi freezing-point donmaq f. 1. to freeze;

to be* frozen, to

get* / to become* frozen; 2. (bərk üşü- mək) to freeze* to death; to be* stiff with cold; Su 0 dərəcədə

donur Water freezes at the temperature of 0 degrees Centigrade; Çay donub The river is / has frozen (up);

3. to be* / to get* stiff (with); soyuqdan ~ to be* / to get* stiff with cold; dəhşət- dən ~ to stiffen in / with

astonishment; Mən donmuşam (soyuqdan)! I am frozen! Onun əlləri donub His / Her hands got frozen;

Mənim barmaqlarım soyuqdan donub My fingers are numb with cold

donmuş fs. 1. frozen; ~ ət / çolpa frozen meat / chicken; 2. stiff, numb; soyuqdan ~ numb / stiff with cold

donor I. i. donor; (qan verən) blood donor II. s. donor

donos i. denunciation (of), information (against)

donosçu i. informer; sneak, a sneaky person donsuz s. dressless; (i.s.) without dress, (i.s.)

having no dress

donubqalmaq f. to freeze; to be* struck

(with); to stand* rigid / paralysed (with);

dor

qorxudan ~ to freeze / to be* struck with fear; yerində ~ to stop short / dead, to stand* rooted to the spot

donuxdurmaq f. to cause smb. to become torpid; to cause smb. to grow torpid

donuxluq i. torpidity, torpidness; dumbness donuxma fi. becoming torpid, growing tor-

pid

donuxmaq f. 1. to become* torpid / dumb,

to be* struck (with); 2. məc. to grow* tor- pid / dumb; təəccübdən ~ to grow* dumb with surprise, to be*

striken dumb with surprise; 3. to lose* one’s wits, to go* out of one’s mind

donuxmuş s. torpid, dumb

donuq s. 1. frozen; 2. məc. mat, dull, puz-

zled; ~ baxış puzzled look; ~ şagird dull pupil; ~ rəng mat / dull colour; ~ boya mat paint

donuqlaşdırmaq f. to make* mat / dull (d.) donuqlaşmaq f. to become* mat / dull, to

get* mat / dull

donuqluq i. 1. freeze, frozen condition; tor-

pağın donuqluğu frozen condition of ground; 2. dullness, dimness, wanness; 3. apathy

donuz I. i. 1. pig; swine; (bordaqlanmış) hog; (dişisi) sow; (döllük) boar; 2. məc. swine, hog II. s. pig; ~ əti

pork; ~ balası / çoşqası sucking-pig; ~ yağı fat; (əridil- miş) lard (iç piyi) suel; ~ damı pigsty; ~ dərisi pig-skin

donuzabaxan i. pig-tender, pig-breeder donuzçu i. 1. pig-breeder; 2. pig-tender donuzçuluq I. i. pig-

breeding, swine-breed-

ing II. s. pig-breeding, swine-breeding;

hog-breeding; ~ ferması pig-breeding farm donuzluq i. 1. pigsty, pigpen; 2. d.d. bax

həbsxana

donuzotaran i. swine-herd

donuzsaxlayan i. pig-tender, pig-breeder donvurma i. frostbiting, frostbite dopdoğru I. s. quite correct,

completely true

II. z. quite truly, completely true dopdolu s. chock-full, completely full, cram- full; (adamla) overcrowded; ~

olmaq to be* chock-full / cram-full / completely full;

~ olmaq (adamla) to be* overcrowded dor i. mast

229

dorağacı

dorağacı i. bax dor

dosent i. senior lecturer, reader amer. assis-

tant professor

dosentlik i. post of senior lecturer, university

readership; amer. assistant professorship dost I. i. friend; (xüsusən kişi cinsi) pal, buddy; köhnə ~ old friend /

pal; yaxın ~close / intimate friend / pal, bosom friend; (xüsusən oğlanlar haq.) chum; Biz çox illərdi ki, dostuq

We have been friends / pals for many years; Dost, (çox vaxt kinayə ilə) yolumdan çəkil! Get out of my way,

buddy! Qulaq as, dost! Listen,

pal! Hər şeyin təzəsi, dostun köhnəsi at. söz. ≅ An old friend is better than two new; ◊ Əsl dost yaman

gündə tanınar at. söz. A friend in need is a friend indeed II. s. friendly, amicable; ~ ölkələr friendly countries;

~ əlaqələr amicable relations

dost-aşna top. i. friends and pals, near ones, one’s friends and relatives

dostbaz s. loving to make friends easily; lov- ing to support one’s friends passionately

dostbazlıq i. favouritism, passionate atti- tude to one’s friends; ~ etmək to support one’s friends

passionately, to patronize / to protect one’s friends

dostcasına z. like a friend, in a friendly man- ner / way, as a friend, amicably

dost-doğma s. bax doğma II

dost-düşmən top. i. friends and enemies;

social surroundings; one’s peoples, one’s

associates

dostlaşdırmaq f. to bring* together (d.), to

unite in friendship (d.)

dostlaşmaq f. to make* friends (with), to

become* friends, to be* on / in friendly

terms

dostluq I. i. friendship, amity; bir kəslə ~et-

mək to make* friends with smb., to be* in good terms with smb., to be* on friend- ly terms with smb.; əsl ~

real freindship; Onun dostluğu heç vaxt uzun çəkmir His / Her friendship never lasts long; ~ xa- tirinə for the

sake of friendship, for friend- ship’s sake II. s. friendly; ~ köməyi friendly help / aid; ~ görüşü 1) goodwill

visit; 2) id. friendly match

dostpərəst s. bax dostbaz 230

doyunca

dostpərəstlik i. bax dostbazlıq

dost-tanış top. i. friends and acquaintances dostyana z. bax dostcasına

doşab i. bax bəkməz

dotasiya i. grant, (State) subsidy

dov i.: ~ gəlmək to overcome* (d.), to over-

power (d.), to gain a victory (over) dovdaq i. zool. bustard

dovşan I. i. hare; (ev dovşanı) rabbit; bir

oxla iki ~ vurmaq zərb. məs. ≅ to kill two birds with one stone II. s. hare’s; rabbit’s; ~ dərisi hare-skin; rabbit-

skin

dovsançı i. rabbit-breeder

dovşançılıq I. i. rabbit-breeding II. s. rabbit-

breeding; ~ ferması rabbit-breeding farm dovşandodaq s. harelip

dovşandodaqlı s. bax dovşandodaq dovşandodaqlıq i. the stateof having harelip doydurma fi. 1. satiation,

satiety, repletion;

2. kim. saturation

doydurmaq f. 1. to satiate (d. with), to give*

to eat to one’s heart’s content, to sate (d. with); to satisfy (d.); ◊ cana ~ to bore (d. with), to tire (d.) out, to

pester (d. with); 2. kim. to saturate (d. with)

doydurucu s. (xörək) substantial, copious, filling; (qida, yem) nourishing

doydurulmaq f. 1. to be* full / sated; 2. kim. to become* saturated; 3. to be* fed up (with)

doymaq f. 1. to have* had enough, to be* satisfied / full / sated; 2. kim. to become* saturated; ◊ cana ~ to

be* bored stiff, to be* fed up (with)

doymamazlıq i. 1. gluttony; 2. insatiability; greed

doymamış s. kim. unsaturated; ~ məhlul unsaturated solution

doymaz s. insatiable; greedy

doymazlıq i. 1. gluttony; 2. insatiability; greed doymuş s. 1. sated, satisfied, replete; 2. məc.

saturated; ~ məhlul saturated solution doyumluq s. a quantity enough to satiate; bir ~ yemək a portion of

food to be full up doyunca z. to one’s heart’s content, to sati- ety; ~ yemək (içmək) to eat* (to drink*) to

one’s heart’s content, to eat* (drink*) one’s fill; ~ danışmaq to talk to one’s

heart’s content

doyurmaq

doyurmaq f. bax doydurmaq doyuzdurmaq f. bax doydurmaq doyuzdurulmaq f. bax doydurulmaq doza i.

dose; (maye dərman üçün) draught;

artıq ~ overdose; az / kiçik ~ underdose; böyük ~da vermək to give* an overdose; öldürücü ~ fatal dose;

şüalanma ~sı radi- ation dose

dozanqurdu i. zool. breetle

dozimetr i. fiz. dosimeter; şəxsi ~ personal

dosimeter

döl i. 1. biol. foetus, fetus [`fi:t7s]; 2. k.t.

(qoyun) lambing; ~ düşmək to start lamb-

ing, to start to procreate

dölləndirmək f. 1. to impregnate (d.); to

fecundate (d.); 2. k.t. to inseminate (d.) döllənmək f. 1. to become* / to get* impreg- nated; 2. k.t. to

become* / to get* insemi-

nated

döllətdirmək f. bax dölləndirmək döllətmək f. bax dölləndirmək

döllük I. i. pedigree II. s. pedigree; ~ heyvan

pedigree cattle

dölsüz s. sterile; ~ heyvan sterile animal dölsüzləndirilmək f. bax dölsəzləşdirilmək dölsüzləndirmək f. to

sterilize (d.), to ster-

ilise (d.)

dölsüzlənmək f. to become* / to get* steril-

ized

dölsüzləşdirilmək f. to be* made sterilized dölsüzləşdirmək f. to sterilize (d.) dölsüzləşmək f. to become* /

to get* steril-

ized

dölsüzlük i. sterility, barrenness döndərilmək f. to be* turned / reverted döndərmək f. to turn (d.); (cəld) to

swing*

(d.); maşını ~ to turn the car; (cəld) to swing* the car round; açarı ~ to turn the key; tarixin təkərini ~ to

reverse the course of history

dönə-dönə z. repeatedly, more than once, time and again; ~ demək to say* once and again / repeatedly

dönəlgə i. bax tale

döngəli s. (i.s.) with turn(ing), (i.s.) having

turn(ing)

döngə i. 1. turn(ing); bend; sərt ~ sharp turn;

sağdan ikinci ~ second turn(ing) to / on the right; 2. side street; back street

dördatlı

döngəsiz s. turnless; (i.s.) having no turn, (i.s.) without turn

dönmədən I. s. steadfast, unflinching; həyat tərzinin ~ inkişafı steady rise in the stan- dard of living II. z.

persistently, importu- nately

dönmək f. 1. to return; geri ~ to return, to come* back; evə ~ to return / to come* back home; Londona ~ to

return to London; 2. to turn (to, into); to be* transformed (into), to be* coverted (into); to change (to); Buz

suya dönür Water turns to ice; qırmızıya ~ to change to red; 3. to turn (round); (cəld) to swing* (round); bir

kə- sin səsinə ~ to turn at smb.’s voice; 4. to retract (d.), to renounce (d.); sözündən ~ to retract one’s word,

to go* back on one’s word; fikrindən ~ to renounce one’s point of view

dönməz s. 1. firm, staunch, steadfast, unshakeable; ~ dostlar firm / staunch friends; ~ mübariz staunch

fighter; ~ eti- bar steadfast faith; ~ inam firm belief / conviction; 2. persistent

dönməzlik i. firmness, steadfastness, per- sistence

dönük I. i. bax satqın II. s. 1. fickle; unsteady, changeable; ~ dost fickle friend; 2. treacherous; ~ hərəkət

treacherous action

dönüklük i. inconstancy, fickleness, aposta- sy; faithlessness; ~ etmək to be* false (to), to betray (d.); (ər,

arvad) to be* unfaith- ful (to)

dönüş I. i. turn, turning point, change; siya- sətdə qəti ~ a radical / sharp change in policy; əsaslı ~ yaratmaq

to bring* about a fundamental change II. s. turning, cru- cial; ~ nöqtəsi turning point; ~anı crucial moment;

tarixin ~ nöqtəsi the turning point of history; danışıqda ~ nöqtə the crucial point in the talks

dörd sy. four; ~ dəfə four times; ~ dəfə ~ four times four

dördadamlıq s. 1. (dördyerli) four seater; (gəmidə) four-berth cabin; ~ kupe com- partment for four; 2. for

four persons; ~ nahar dinner for four persons

dördatlı s. four-horse, four-horsed

231

dördavarlı

dördavarlı s. four-oared; ~ qayıq four-oared boat

dördayaqlı s. four-footed; elm. quadruped; ~ heyvanlar four-footed beasts

dördbucaq I. i. quadrangle; (kvadrat) square II. s. bax dördbucaqlı

dördbucaqlı s. quadrangular

dördcə sy. only four, just four

dördcərgəli s. k.t. four-row; ~ kultivator

four-row cultivator

dördcildlik i. edition in four volumes, four-

volume edition

dörd-dörd z. in fours; four by four dördfaizli s. four-per-cent (attr.)

dördgöz s. consisting of four parts / sections;

~ mənzil four-room flat

dördgözlü s. bax dördgöz

dördgünlük s. four-day; (i.s.) of four days;

~ uşaq a child* of four days, four-day-old

child*

dördhecalı s. dilç. four-syllable; elm. tetra-

syllable

dördhədli s. riyaz. four-member

dördəm i. gallop

dördəm(ə) z. at gallop; ~ çapmaq (atı) to

gallop

dördillik s. 1. (müddət) four-year; (i.s.) of

four years; 2. (yaş) four-year-old dördkünc s. four-cornered dördkünclü s. bax dördkünc dördqat s. fourfold,

four times over dördqatlı s. fourfold

dördlük i. (rəqəm) four; (qumar kağızında) the four (of); ~ ürək the four of hearts; (id. qayıq sürənlər) a four

dördlükdə z. four (together); Onlar dörd- lükdə işlədilər The four of them worked together

dördmərtəbə s. bax dördmərtəbəli dördmərətəbəli s. four-storey(ed); ~ bina

a four-storey building

dördmisra s. bax dördmisralı dördmisralı s. ədəb. quatrain

dördnala z. at a gallop, full gallop dördnəfərlik s. bax dördadamlıq dördotaqlı s. (i.s.) with four rooms, four-

room; ~ mənzil four-room flat / apartment dördpərdəli s. four-acted

dördpilləli s. four-stage

232

döşəkağı

dördproqramlı s. four-programmed dördrəqəmli s. four-digit, four-figure dördrəng s. bax dördrəngli

dördrəngli s. four-coloured; of four colours dördsaatlıq s. (müddət) (i.s.) of four

hours; four-hour (attr.)

dördseriyalı s. four-part; ~ film four-part film dördsəsli s. mus. four-part (attr.) dördsimli s. mus. four-

stringed; ~ alət four-

stringed instrument

dördsinifli s. four-class, (i.s.) (a school) hav-

ing four classes

dördtelli s. mus. bax dördsimli dördtəkərli s. four-wheeled; ~ araba four-

wheeled cart

dördtərəfli s. quadrilateral, four-sided dördüncü sy. fourth; ~ sahifə / fəsil və s.

page / chapter, etc. four, the fourth page / chapter, etc.; ~ adam the fourth man; ~ cərgə the fourth row

dördüncüsü ara. s. fourthly, in the fourth place

dördyaşar s. four-year-old; (i.s.) of four; ~ at a horse of four, a four-year-old horse dördyaşlı s. four-year-old;

(i.s.) of four; ~ uşaq four-year-old child*, a child* of

four (years)

dördyerli s. bax dördadamlıq (1-ci mə- nada)

dördyol i. crossroads, crossing; ~da at the crossroads

dördyüzüncü sy. four-hundredth; ~ ildö- nümü four-hundredth anniversary; ~ il the year four hundred

döş I. i. breast; bosom; uşağa ~ vermək to give* a baby the breast; bir kəsi ~ünə sıxmaq to clasp smb. to

one’s breast; köynəyin ~ü the bosom of the shirt II. s. pectorial; ~ əzələsi pectorial muscles; ~ qəfəsi anat.

thorax; ~ vəzi milk gland; ~ün giləsi nipple

döşdən z. by heart; ~ demək to say* by heart (d.), to recite (d.)

döş-döşə z. breast to breast; ~ məc. gəlmək to fight (d.); to join battle (with)

döşgəlməsi i. tib. mastitis

döşək i. mattress; saman ~ straw mattress;

yaylı ~ spring mattress döşəkağı i. sheet, bed-sheet

döşəkağılıq

döşəkağılıq i. material / fabric fit for bed- sheets

döşəkcə i. little / small mattress

döşəkçi i. mattress-maker

döşəkçilik i. the job of a mattress-maker döşəklik i. material / fabric fit for mattress döşəküzü i. mattress-

case

döşəküzülük i. material / fabric fit for a mattress-case

döşəmə i. floor; ~də on the floor; ~ vurmaq to floor (d.), to lay* a floor

döşəmək f. 1. to spread* (d.); to lay* (d.); xalça ilə ~ to spread* with carpets; (taxta ilə) to plank (d.); (daşla)

to cobble (d.); 2.(döymək) to beat* (d.) mercilessly; (qamçı ilə) to whip (d.) mercilessly; to flog (d.); to give*

a flogging; 3. (çox ye- mək, acgözlüklə yemək) d.d. to eat* much and greedily

döşəməsilən i. floor-polisher

döşənmək f. 1. to be* spread / laid; (taxta

ilə) to be* planked; (daşla) to be* cob- bled; Bu küçə keçən il döşənib (daşla) This street was cobbled last

year; 2. to fall*; ayağa ~ to fall* to one’s feet

döşətdirmək f. (xəlçə ilə) to ask / to cause smb. to spread (d.) with carpets; to ask / to cause smb. to plank

(d.) (taxta ilə), to ask / to cause smb. to cobble (d.) (daşla)

döşətmək f. bax döşətdirmək

döşəyatan s. attractive, winning, inviting,

pleasant

döşəyatanlıq i. attractiveness, pleasantry döşləmək f. to press smb. with breast döşləşmək f. to clash (with),

to conflict

(with)

döşlük i. apron; (qadın üçün) pinafore;

(uşaq üçün) bib

döşlüklü s. (i.s.) with apron, (i.s.) having

apron; (uşaq) (i.s.) with bib

döşlüksüz s. (i.s.) without apron / pinafore

/ (uşaq) bib

döşüaçıq s. open-breasted

döşüaçıqlıq i. the state of being open-

breasted

döşüqara s. black-breasted

döşüqaralıq i. the state or quality of being

black-breasted

döşürmək f. bax yığmaq

dövr

döşüyastı s. flat-chested

döşüyastılıq i. the state of being flat-chested dövlət I. i. state; power; federal ~ federal

state; dünya ~ləri world powers; böyük ~lər the Great Powers II. s. State; ~ ha- kimiyyəti State power, State

authority; ~ quruluşu regime, political system; ~ sərhədi State frontier; ~ bankı State bank; ~ borcu national

debt; ~ dili official lan- guage; ~ çevrilişi coup-d’etat [`ku:de9ta:]; ~ xadimi statesman; ~ sirri State secret;

~bayrağı State / national flag; himni national anthem; ~ imtahanı final / State examination III. i. fortune,

riches pl., wealth; ~ qazanmaq to make* fortune

dövlətçilik i. State system, State organiza- tion, statehood

dövlətəzidd s. antistate; ~ fəaliyyət antistate activities pl.

dövlətləndirmək f. to enrich (d.), to make* rich (d.)

dövlətlənmə fi. growing rich / wealthy; enrichment

dövlətlənmək f. to grow* rich / wealthy, to enrich oneself

dövlətli I. i. rich man*; ~lər the rich II. s. rich, wealthy, well-to-do, well-off, pros- perous; ~ adam well-to-do

man*, man* of property / fortune; Onlar dövlətlidirlər They are well-off / rich

dövlətlilik i. prosperity, wealth, richness dövlətpərəst I. i. profit-seeker, mercenary- minded person II. s. self-

interested, mer-

cenary-minded, mercenary dövlətpərəstlik i. self-interest, mercenari-

ness

dövlətsiz I. s. indigent, poor; (i.s.) without

fortune II. s. stateless; the state of being

stateless / without a state

dövlətsizlik I. i. lack of fortune / wealth;

poverty, poorness II. i. statelessness dövr i. 1. times pl.; age, epoch, period; bütən ~lərdə at all times; bizim

~də in our time; nowadays; o ~də at that time; son ~lərdə lately, recently, for some time past; hazırkı ~də at

present, today; buz ~ü ice-age, gla- cial epoch / period; 2. revolution; circula- tion; ~ etmək to revolve, to

rotate, to cir- culate, to turn spin; Yer ildə bir dəfə

233

dövran

günəş ətrafında dövr edir The Earth revolves round the sun once a year; Yer hər 24 saatda bir dövr edir The

earth rotates once every 24 hours; Qan bədəndə dövr edir Blood circulates round the body

dövran i. 1. circulation; qan ~ı circulation of blood; 2. bax dövr; ~ sürmək to live splendidly, to live on the fat

of the land; ◊ Hər aşiqin bir dövranı olur at. söz. ≅ Everything has its time / season

dövrə i. 1. circumference; yer kürəsinin ~si the circumference of the earth; ~ vurmaq to go* round, to sit*

round, to gather round; Uşaqlar tonqalın ətrafında dövrə vurub oturdular The children sat round the fire; 2.

el. electric circuit; 3. large plate made of copper; 4. id. lap; axırıncı ~ (qaçış yo- lunda və s.) last lap

dövrələmək f. to surround (d.), to encircle (d.), to enclose (d.), to make* a circle round (d.), to gather round

(d.)

dövrələnmək f. to be* surrounded / enclosed / encircled / gathered round; Ev ağaclarla dövrələnib The

house is sur- rounded / encircled with trees

dövrələtdirmək f. bax dövrələtmək dövrələtmək f. to ask / to cause smb. to sur-

round (d.) / to encircle (d.)

dövrəsifət s. round-faced

dövrəsifətli s. bax dövrəsifət

dövrəvi s. circular; ~ hərəkət circular

motion; ~ müdafiə hərb. all-round defence dövri s. periodic(al); ~ mətbuat periodical press; ~ cədvəl

periodical table; element- lərin ~ sistemi kim. periodic system of elements; ~ kəsr riyaz. recurring / repeat-

ing decimal

dövrilik i. periodicity

dövriyyə I. i. mal. 1. turnover; pul ~si money

turnover; illik ~ annual turnover; kapital ~si turnover of capital; 2. circulation; ~yə pul buraxmaq to put*

money into circu- lation II. s. mal. circulating, working; ~ kapitalı circulating / working capital; ~ vəsaiti

circulating / working / floating assets; circulating / working capital

dövrləşdirmək f. to divide (d.) into periods dövrləşmək f. to be* divided into periods;

to divide into periods

234

döymək

döycələmək f. 1. tib. to inoculate (with or against); to vaccinate (against) (d.); 2. tib., k.t. to transplant (d.)

döycələnmək f. 1. tib. to be* inoculated / vaccinated; 2. tib.; k.t. to be* transplanted

döycələtdirmək f. bax döycələtmək döycələtmək f. 1. tib. to ask / to cause smb. to inoculate (with or

against); to ask / to cause smb. to vaccinate (against d.); 2. tib.; k.t. to ask / to cause smb. to transplant (d.)

döydürmək f. 1. to ask / to cause smb. to beat (d.); uşaq ~ to ask / to cause smb. to beat a child; 2. (qapını və

s.) to ask / to cause smb. to knock (at); 3. (ət, sarımsaq və s.) to ask / to cause smb. to pound (d.); ət ~ to ask

/ to cause smb. to pound meat; 4. (taxıl və s.) to ask / to cause smb. to

thresh (d.);

döydürtdürmək f. bax döydürtmək döydürtmək f. bax döydürmək döyəcləmək f. 1. to strike* (on); to beat*

(at),

to bang (on); qapını ~ to bang on the door; 2. to hit* (d.); to thrash (d.); to give* (d.) a rubbing / hiding

döyəclənmək f. 1. to be* struck / beaten; to be* thrashed; 2. (qapı) to be* knocked; 3. (taxıl və s.) to be*

threshed

döyəclətdirmək f. bax döyəclətmək döyəclətmək f. to ask / to cause smb. to strike (d.) / to beat (d.); to ask /

to cause smb. to thrash (d.) / to give a rubbing (d.) döyənək i. corn, callosity; ◊ bir kəsin gö- zünü ~ etmək to

be* an eyesore to smb.; ◊ bir kəsin döyənəyini basmaq d.d. to

tread on someone’s corns

döyənəkli s. callous, calloused, horny; (zəh-

mətdən) toil-hardened; ~ əllər horny / callous hands; (zəhmətdən) toil-hardened hands

döymə fi. 1. (əllə) smithery; (metalı çəkiclə) forging; 2. (dəriyə köçürülmüş bəzək, yazı və s.) tatooing

döymək f. 1. to beat* (d.); (qamçı ilə) to whip (d.), to lash (d.), to thrash (d.); 2. (qa- yışla) to strap (d.); to

give* a logging / thrashing / whipping; 3. (qapını) to knock (at); qapını ~ to knock at the door; 4. (də- miri) to

forge (d.); 5. (taxılı və s.) to thresh (d.); Yağış pəncərəni döyür The rain is

döyməlik

beating against the window; çiçək ~ tib. to vaccinate (d.); ◊ ayaq ~ 1) to march; 2) to camp on the doorstep;

◊ döşünə ~ to boast (of), to swagger (about); ◊ gözünü ~ to have a blank look, to look blank; ◊ mürgü ~ to

nod, to be* drowsy; Dəmiri isti-isti döyərlər at. söz. Strike the iron while it is hot

döyməlik i. boneless meat, meat suitable / fit for chopping

döyükmək f. 1. to be* confused; to be* struck dumb; 2. (at) to prick up one’s ears; 3. to look around

döyülmək f. 1. to be* beaten; 2. (qamçı ilə) to be* whipped / lashed; 3. (qapı) to be* knocked; 4. (dəmir) to

be* forged / beat- en; 5. (dənli bitkilər) to be* threshed; 6. (ət) to be* chopped

döyülmüş fs. 1. beaten; 2. (qamçı ilə) whipped, lashed; 3. (dəmir) forged, beat- en; 4. (ət) chopped; 5. (dənli

bitkilər) threshed

döyündürmək f. to cause to beat (d.); (bərk) to cause (d.) to throb; bir kəsin ürəyini ~ to cause someone’s

heart to beat; (bərk) to cause to throb someone’s heart

döyünmə fi. beating, beat; ürək ~si the beat- ing / beat of the heart; (bərk) the throbbing of the heart

döyünmək f. (ürək) to beat*; (bərk) to throb; Ürəyim döyünür My heart is beat- ing, (bərk) My heart is

throbbing; Mənim ürəyim həyəcandan döyünür My heart is throbbing with excitement

döyüntü i. beat; (bərk) throb; ürək ~sü the beat of the heart, heartbeat; (bərk) the throb of the heart

döyüş i. fight, fighting, battle, combat; hava ~ü air fight; amansız ~ furious / violent fighting; əlbəyaxa ~ close

combat; ~ü ud- maq (qalib gəlmək) to win* the battle; ~ü uduzmaq (məğlub olmaq) to lose* the battle;

həlledici ~ decisive battle; xoruz ~ü cock-fight; yumruq ~ü fisticuffs pl.; Borodino ~ü the battle of Borodino,

Çal- dıran ~ü the battle of Chaldiran

döyüşçü i. fighter, fighting-man*; (əsgər) man*

döyüşdürmək f. to cause / to force (d.) to fight (with); xoruz ~ to cause cocks to

dözüm

fight; to set* cocks on; yumurta ~ to crack eggs (usually on the eve of Novruz Holiday)

döyüşə-döyüşə z. fighting; ~ geri çəkilmək to make* a fighting retreat

döyüşkən s. warlike, bellicose, martial; ~ xalq a warlike nation; ~ qəbilə belli- cose tribe; ~ ruh martial spirit;

~ görünüş warlike appearance

döyüşkənlik i. bellicosity, the ability of fighting

döyüşmək f. to fight* (with), to join battle (with), to give* battle, to battle; Onlar uzun müddət döyüşdülər

They battled away for a long time

dözmək f. 1. to suffer (d.), to endure (d.), to undergo* (d.), to stand* (d.), to bear* (d.); (tamamlıqsız) to

bear* it, to put* up with it; ağrıya ~ to suffer / to bear* pain; so- yuğa ~to endure / to stand cold; ehtiyaca ~

to suffer privations, to undergo* hard- ships; Mən artıq belə ağrıya dözə bilmi- rəm I cannot bear / stand

such a pain any longer; Buz sizin ağırlığınıza dözərmi? Will the ice bear your weight? Çox soyuq idi, lakin biz

dözməli olduq It was very cold, but we had to put up with it; 2. (höv- sələli olmaq) to have* patience; Mən

sizin davranışınıza dözə bilmirəm I have no patience with your behaviour; 3. (razılaş- maq) to tolerate (d.), to

support (d.); Belə həyasızlığa necə dözmək olar?! How can such insolence be tolerated?! O, zarafata dözmür

He / She cannot take a joke

dözülmək f. to be* bearable / tolerable / sufferable; to be* suffered

dözülməz I. s. unbearable, insufferable, intol- erable, excruciating; ~ ağrı unbearable / excruciating pain; ~

isti intolerable / unbearable heat; ~ baş ağrısı excruciating headache; ~ kobudluq insufferable rude- ness; ~

həyasızlıq intolerable insolence II. z. unbearably, insufferably, excruciat- ingly, intolerably

dözülməzlik i. intolerance

dözüm i. 1. patience; endurance; forbear-

ance, staying-power; ~ü olmaq to have* patience; 2. (power of) endurance, stamina; (bitki) hardiness

235

dözümlü

dözümlü s. forbearing; of great endurance / stayer; O çox dözümlü adamdır He / She is a great stayer, He /

She is capable of great endurance

dözümlülük i. endurance; patience, staying power; stamina; (həm də bitki haq.) har- diness

dözümsüz s. impatient; lacking self-control; ~ uşaq impatient child*; ~ adam impa- tient man*

dözümsüzlük i. impatience, intolerableness; lack of self-control; ~ etmək / göstərmək to display lack of self-

control

dram I. i. bax drama II. s. dramatic; ~ dər- nəyi theatrical circle

drama i. drama

dramatik s. dramatic dramatikləşdirilmək f. to be* dramatized dramatikləşdirmə fi. dramatization

dramatikləşdirmək f. to dramatize (d.) dramatizm i. dramatic effect; dramatic qual-

ities pl.

dramaturgiya i. 1. (nəzəriyyə) dramatic

composition / theory; 2. (toplu) the drama;

plays; yunan ~sı the Greek drama dramaturq i. dramatist, playwright dramlaşdırılmaq f. to be* dramatized

dramlaşdırılmış fs. dramatized dramlaşdırma fi. dramatization dramlaşdırmaq f. to dramatize (d.) drenaj i.

drainage

drujina i. armed workers detachment, pub- lic order squad

drujinaçı i. member of people’s patrol, mem- ber of a public order squad

dua i. din. prayer; (yeməkdən əvvəl və sonra) grace; ~ etmək to pray (to), to offer prayers (to); ~ yazmaq to

write* a prayer; ~ oxumaq 1) to read* a prayer; 2) to say* one’s prayers; axşam ~sı evening prayer; O, hər

axşam yatmazdan əvvəl dua oxuyur She / He says her / his prayers every evening before she / he goes to

bed

duaçı i. one who prays for another; Sizin duaçınız Your humble servant

dualist I. i. fəls. dualist II. s. fəls. dualistic dualistik s. fəls. dualistic

dualizm i. fəls. dualism

dublikat i. duplicate

236

dumanlı

dublyaj i. dubbing-in; ~ etmək to dub (d.); filmi ~ etmək to dub a film

dublyor i. teatr. understudy; (filmdə) dub- bing actor

dublyorluq i. the profession of an under- study; (filmdə) the profession of a dubbing actor

duel i. duel; ~ə çağırmaq to challenge to a duel (d.); ~ə çıxmaq to fight* a duel; bir kəsi ~də öldürmək to kill

smb. in a duel

duelçi i. duellist

duet i. mus. duet

duxovka i. oven; ~ya qoymaq to put* into

oven

dul i. (kişi) widower; (qadın) widow; ~ ol-

maq (kişi) to be* a widower; (qadın) to be*

a widow

dulluq i. (kişidə) widowerhood; (qadında)

widowhood

dulus I. i. bax dulusçu I II. s. potter’s dulusçu I. i. potter II. s. potter’s ~ emalat-

xanası bax dulusxana

dulusxana i. potter’s shop, pottery dulusluq i. pottery

duman i. (həm müst., həm də məc.) mist;

(qatı) fog; Duman çəkilib / dağılıb The mist / the fog has lifted, The mist / the fog has cleared away; Duman

gəlir / qalxır A mist / a fog is rising

duman-çən top. i. fog and mist dumanlandırmaq f. to cloud (d.), to dim (d.);

to fog, to befog (d.); məc. to obscure (d.), to hide* (d.); Buxar pəncərəni duman- landırdı The stream has

clouded the win- dow

dumanlanmaq f. 1. to become* / to grow* misty, to become*enveloped in mist; 2. to grow* gloomy, to

darken; 3. (gözdə) to dim; 4. (başda, şüurda) to be* in a fog, to be* befogged; Mənim gözlərim yaşdan

dumanlandı My eyes dimmed with tears

dumanaşdırmaq f. bax dumanlandırmaq dumanlaşmaq f. bax dumanlanmaq dumanlatdırmaq f. bax

dumanlandırmaq dumanlatmaq f. bax dumanlandırmaq dumanlı s. misty, foggy, hazy; obscure;

~ hava foggy weather; ~ dağ misty / hazy mountain; ~ səhər misty morning; ~ gün foggy day; ~ xatirə misty

memory; ~ nitq obscure speech; Onun başı dumanlıdır

dumanlıq

His / Her mind is in a haze, He / She is in

a fog

dumanlıq i. 1. mist; (qatı) fog, fogginess;

2. haziness, obscurity; vagueness; 3. astr.

nebula (pl. nebulae or nebulas) dumanlılıq i. bax dumanlıq

dumansız s. (i.s.) without fog / mist, clear

(of sky)

dumansızlıq i. the state of being without

fog / mist

dumbul i. drum; ~ çalmaq to play the drum dumbulağacı i. 1. drumstick; 2. məc. d.d.

very thin legs

dumbulçalan i. drummer, drum player dumbulçu i. bax dumbulçalan dumbulçuluq i. the profession of a

drummer dum-duru s. very transparent, quite / too

limpid; ~ gölməçə very limpid pool; quite

/ very watery; ~ şorba watery soup dunuq I. i. slow-witted person, blockhead II. s. slow (-witted); ~ arvad a

dense

woman*, a slow-witted woman*

duracaq i. bax dayanacaq

dura-dura bağ. while; Çay dura-dura su

içmə Don’t drink water while there is tea durbin i. binocular(s) [ba9-] (pl.), pair of glasses; səhra ~i field-

glass(es) (pl.); teatr

~i opera-glasses pl.

durbinli s. with binoculars, (i.s.) having

binoculars

durğu I. i. pause, interval II. s.: ~ işarələri

qram. punctuation, punctuation marks durğun s. stagnant, immovable, motionless, still; ~ su stagnant

water; ~ hava still air;

~ olmaq to be* stagnant

durğunluq I. i. 1. stagnation, standstill, sta-

gnacy; depression; sənaye durğunluğu industrial stagnation / standstill; ticarətdə ~ depression in trade; 2.

tib. haemostasia II. s. stagnant; ~ illəri the years of stagna- tion

durğuzmaq f. 1. (yuxudan) to wake* (d.), to awaken (d.), to call (d.); Məni saat yed- didə durğuzun Call me at

seven o’clock; 2. to lift (d.), to rouse (d.)

durmadan z. bax dayanmadan

durmaq f. 1. to stand*; ayağa ~ (həm müst.,

həm də məc.) to stand* on one’s feet; dizi üstə ~ to kneel*; barmağının ucunda

durulaşdırma

~ to stand* on one’s tip-toe; növbəyə ~ to stand* in a queue; keşiyində ~ to stand* on guard (of); sülhün

keşiyində ~ to stand* on guard of peace; bir kəsin tərə- fində ~ to stand* up for smb., to take* smb.’s side;

2. to get* up, to rise*; ayağa ~ to stand* up; stoldan ~ to get* up / to rise from the table; bir kəsin işığında ~

to stand* in smb.’s light; 3. (dayanmaq) to stop; Qatar beş dəqiqə durur The train stops five minutes; Onlar

artıq durub (yataqdan) They are up already; Xəstəyə yataqdan durmaq olmaz The patient must keep to his

bed, The patient must not get up

durna I. i. crane II. s. crane (attr.); ~ balası young crane; ~ qatarı train of cranes, flock of cranes

durnabalığı i. pike

durnaboğaz s. long-necked

durnagöz s. bax durnagözlü

durnagözlü s. (i.s.) with beautiful and limpid

eyes

duru s. 1. limpid, pure; ~ su pure / limpid

water; 2. (xörək) thin, watery; ~ şorba watery soup; ~ sıyıq thin porridge; 3. net, clear; ~ qazanc net profit;

d.d. clear profit; ~ çəki net weight

durub-oturmaq f. oturub-durmaq duruxma fi. bewilderment, perplexity duruxmaq f. to falter; to hesitate, to

give* a

puzzled look, to be* in perplexity; O, bir müddət duruxdu və bir qərar qəbul edə bilmədi He / She faltered

for a while and was unable to make a decision

duruxsumaq f. bax duruxmaq duruxsunmaq f. bax duruxmaq durulamaq f. 1. (təmizləmək) to clear out

(d.); 2. (ayırd etmək) to clear up (d.), to

elucidate (d.)

durulanmaq f. 1. (təmizlənmək) to be*

cleared out; 2. (ayırd edilmək) to be*

cleared up / elucidated

durulaşdırılmaq f. 1. to be* cleared; (sifət

haq.) to be* brightened up; 2. (suyultmaq)

to be* made watery / thin durulaşdırılmış fs. 1. cleared out; 2. thinned,

made watery

durulaşdırma fi. 1. dilution, thinning (out),

rarefaction; 2. making limpid / clear

237

durulaşdırmaq

durulaşdırmaq f. 1. to make* limpid (d.); 2. (su və s. qatmaqla) to dilute (d.), to thin (d.)

durulaşmaq f. 1. to become* limpid / pure; 2. (suyulmaq) to become* / to get* thin (watery)

durulducu I. i. settling / sedimentation II. s. settling, precipitating; ~ çən settling / pre- cipitation tank

durulmaq f. bax durulaşmaq

duruluq i. 1. (şəffaflıq) limpidity; clearness;

2. (sıyıqlıq) the quality of being thin / watery durum I. i. stableness, firmness, determina- tion,

steadfastness, staunchness; ~ nüma- yiş etdirmək to display fortitude / deter-

mination II. i. bax vəziyyət

durumlu s. 1. firm; steadfast, steady, staunch,

stanch; ~ özül firm foundation; ~ baxış steadfast gaze; ~ sürət steady speed; ~ dost staunch friend; 2.

(yemək) copious, sub- stantial; nourishing; ~ qida substantial / nourishing food; 3. kim., fiz. stable, per-

sistent; ~ qaz stable gas; ~ maddə kim. persistent agent

durumluluq i. 1. nutritiousness; 2. bax du- rum I

durumsuz s. 1. unstable, nonpersistent; ~ qaz kim., hərb. non-persistent gas; 2. (yemək) insubstantial,

innutrious; ~ yemək insub- stantial meal

durumsuzluq i. 1. the quality of being unsta- ble / non-persistent; 2. (yemək) the qual- ity of being

insubstantial / innutrious

duruş i. bearing, carriage, pose, posture; məğrur ~ proud bearing / carriage / pose; qəribə ~ strange pose

duruş-oturuş i. way of behaving, manner, behaviour; duruşunu-oturuşunu bilmək to be* on / upon one’s

behaviour, to behave (oneself); Duruşuna-oturuşuna fikir ver! Behave yourself!

dustaq i. prisoner; (məhkum olunmuş) con- vict; siyasi ~ state / political prisoner; bir kəsi ~ etmək to

imprison smb., to put* smb. in prison; ~ olmaq to be* a prisoner

dustaqçılıq i. bax dustaqlıq

dustaqxana i. bax həbsxana

dustaqlıq i. imprisonment; iki il ~ two years

imprisonment; ~da olmaq to be* in prison; ömürlük ~ life imprisonment

238

duz-çörək duş i. shower; ~ qəbul etmək to have* / to

take* a shower

duşxana i. shower-room

duvaq i. veil

duvaqlamaq f. to veil (d.)

duvaqlanmaq f. to be* veiled

duvaqlı s. (i.s.) with a veil

duvaqsız s. (i.s.) without a veil

duyğu i. sense; beş ~ (üzvləri) the five sens-

es; eşitmə ~su sense of hearing; görmə ~su sense of sight; dadbilmə ~su sense of taste; lamisə (toxunma)

~su sense of touch; iybilmə ~su sense of smell; gözəl- lik ~su sense of beauty, yenilik ~su sense of the new

duyğulu s. sensitive, sensible; tactful; ~ adam a sensitive man*; ~ qadın a sensible woman*; ~ münasibət

sensitive / tactful attitude (towards)

duyğusuz s. 1. insensible, unfeeling, heart- less; 2. slow (-witted)

duyğusuzluq i. insensibility, heartlessness, hard-heartedness

duymaq f. 1. to feel* (d.), to have* sensa- tion (of); to become* aware (of); 2. məc. understand (d.), to

divine (d.), to foresee* (d.); bir kəsin niyyətini ~ to divine smb.’s intention

duyuxmaq f. to feel*, to sense, to have* a presentiment / foreboding (of, about); to prick up one’s ears

duyuq s. vigilant; ~ düşmək to feel* (d.), to understand* (d.), to have* a foreboding (of, about); ~ salmaq to

let* (d.) know* beforehand (of, about), to give* advance notice (to)

duyuqluq i. vigilance, continual attentive- ness, watchful care

duyulmaq f. to be* felt, to make* itself felt, to be* noticeable

duyulmaz s. intangible; ~ çətinlik intangi- ble difficulty

duyulmazlıq i. intangibility

duz I. i. salt [-6:-]; xörək ~u (common) salt,

sodium chloride; dəniz ~u sea-salt; ~a qoymaq (tərəvəzi) to pickle (d.) II. s. salt (attr.); ~karxanası salt mines

duz-çörək i. bread and salt; bir kəsi ~lə qarşılamaq to meet* smb. with an offer-

duzxana

ing of bread and salt; to meet s.o. with great respect / with kindness; ~ kəsmək to be* an old friend, to be*

old friends; duz-çörəyi itirmək to break off all kinds of relations, to be* ungrateful; duz-çö- rəyə and içmək

to swear* on / by bread and salt

duzxana i. saltern, salt-works

duzqabı i. salt-cellar

duzlaq i. saline land, salt-marsh, deposit of

salt

duzlamaq f. 1. to salt (d.); 2. (tərəvəzi) to

pickle (d.); kələm ~ to pickle cabbage duzlanmaq f. 1. to be* salted; (tərəvəz) to be* pickled; (ət) to be*

corned; 2. to become*

salted

duzlanmış fs. salted; (tərəvəz) pickled; (ət)

corned

duzlaşmaq f. to turn into salt dizlatdırmaq f. to ask / to cause smb. to salt

(d.); (tərəvəzi) to ask / to cause smb. to pickle (d.); (əti) to ask / to cause smb. to corn (d.)

duzlatmaq f. bax duzlatdırmaq

duzlu s. 1. salt; salty, salted; (tərəvəz) pick-

led; ~ su salt water; ~ balıq salt fish; ~ yağ salty butter; ~ xiyar salted / pickled cucum- ber; ~ kələm salted /

pickled cabbage; ~ ət corned beef; 2. məc. taking, pleasant, attractive, lik(e)able

duzluluq i. 1. saltness; 2. məc. lik(e)able- ness, attractiveness

duzsuz s. 1. unsalted; (su) fresh, sweet; ~ yağ unsalted butter; 2. məc. insipid, vapid, flat, feeble; ~ zarafat

(şit zarafat) flat / feeble joke

duzsuzluq i. insufficient salting, the quality of being unsalted

dübarə z. again, a second time

dübbədüz I. s. 1. quite even, quite plane;

~ yol quite even road; ~ səth quite plane surface; 2. quite correct / right II. z. exact- ly, precisely, sharp; ~

saat beşdə at five o’clock sharp

dübədü z. tete-a-tete fr., confidentially; two (together)

düçar s.: ~ olmaq to strike*, to overtake*, to befall*; to encounter (d.); xəstəliyə ~ olmaq to be* struck by

illness; Onlar

dümələnmək

bədbəxtliyə düçar oldular Misfortune overfell them, Disaster overtook them; eşqə ~ olmaq to fall* in love

(with); düş- mənə ~ olmaq to encounter the enemy; ~ etmək to expose (d.); bir kəsi təhlü- kəyə ~ etmək to

expose smb. to danger

düdəmə i. cur, mongrel

dü-dü-dü nid. chuck-chuck-chuck (an excla-

mation used to call hens)

düdük i. 1. fife, pipe; horn; ~ çalmaq to play

the fife; ~ vermək məc. to give* a vain promise (d.), to deceive (d.); 2. məc. bax düdəmə

düdükçalan i. fife-player

düdükçü i. bax düdükçalan

düdüləmək f. to call hens by saying chuck-

chuck

düha i. bax dahilik

düjün i. dozen

dükan i. shop; amer. store; baqqal ~ı gro-

cer’s shop; ət ~ı butcher’s shop; meyvə ~ı fruit shop;çörək ~ı baker’s; dəllək ~ı bar- ber’s (shop); dəmirçi ~ı

blacksmith’s shop; kənd ~ı village store

dükanbazar top. i. shops and markets dükançı i. shop-keeper

dükançılıq i. the job / business of a shop-

keeper

dükandar i. bax dükançı

dükandarlıq i. bax dükançılıq

dükçə i. toxuc. cop

dülgər I. i. carpenter; ~ olmaq to be* a car-

penter II. s. carpenter’s; ~ dükanı carpen-

ter’s shop

dülgərxana i. carpenter’s shop

dülgərlik i. carpentry; ~ etmək to carpenter,

to work as a carpenter

dümağ s. snow-white, as white as snow;

pure white

dümbək i. bax dumbul

dümbəkçalan i. bax dmbulçalan dümbəkçi i. bax dümbulçalan

dümdüz I. s. 1. quite straight; quite plain

/ flat; 2. exact, precise II. z. straight; pre-

cisely, exact; ~ oturmaq to sit up straight dümqara s. pitch dark, very / too black, pitch

dark

dümələnmək f. 1. to be* busy (over, with);

2. to have* trouble (with), to spend* much 239

dümsük

time (over); 3. (bir işi yavaş-yavaş gör-

mək) to fiddle

dümsük i. nudge; ~ vurmaq bax dümsük-

ləmək

dümsükləmək f. 1. to nudge (d.); Mən dos-

tumu dümsüklədim ki, getmək vaxtı ol- duğunu ona bildirim I nudged my friend to let him know it was time

to go; 2. (hey- van) to nose (d.)

dümsüklənmək f. 1. to be* nudged; 2. (hey- van tərəfindən) to be* nosed

dümsükləşmək f. to nudge each other / one another

dümsüklətdirmək f. bax dümsüklətmək dümsüklətmək f. to ask / to cause smb. to

nudge (d.)

dün i. arx. bax dünən

dünən I. i. yesterday; Dünən bazar idi

Yesterday was Sunday II. s. yesterday; ~ səhər yesterday morning; ~ axşam last evening; yesterday evening;

~ gecə last night

dünənki s. yesterday’s; ~ qəzet yesterday’s newspaper; ~ yağış yesterday’s rain

dünkü s. bax dünənki

dünya I. i. universe, world; ~nın yaranması

origin of the universe; bütün ~da all over the world, in the whole world, the world over; ◊ ~nın sonu / başı

world’s end; ◊ ~sını başına dar etmək to lead* smb. to trouble; ~ya gəlmək to be* born; ◊ ~nı bir yerə

yığmaq to set* up a clamour, to make* a row, to kick up a row; gözlərini ~ya qapamaq bax ölmək; ◊ ~dan

bixə- bər olmaq, ~dan xəbərsiz olmaq to know* nothing about the world around, to be* ignorant; ◊ ~nı

başına almaq to make* a noise, to make* a row; ~nın qur- taran yerində, ~nın o başında on the other side of

the world, at the world’s end; hər iki ~da in this world and the next II. s. world; ~ müharibəsi world war; ~

bazarı world market; ~ rekordu world record; ~ miqyasında on a world scale; ~ əhəmiyyətli hadisə event of

world importance; ~ çempionatı world champi- onship; ~ çempionu world champion

dünyaaləm i. the whole world, all the world over

240

dürlü

dünyabaxışı i. world outlook, philosophy of life, outlook

dünyaca z. bax dünyalarca

dünyada z. bax 1. dünyasında; 2. world-

wide; ~ məşhur olmaq to be* famous

world-wide

dünyagörmüş s. worldly-wise, experienced,

world-wise

dünyagörüşü i. 1. bax dünyabaxışı; 2. out-

look, range of vision; mental outlook; siyasi ~ political view; geniş ~ olan adam person of broad views,

person with broad mind, broad minded person; ~ dar olan adam person of narrow views, person with a

narrow outlook, narrow-minded person

dünyalarca z. infinitely, limitlessly; bir kəsə ~ minnətdar olmaq to be* infinitely obliged to smb.; bir kəsə ~

hörmət etmək to respect smb. infinitely

dünyasında z. never; Mən bunu dünya- sında yaddan çıxarmayacağam I’ll never forget it

dünyəvi s. worldly, worldwide; ~ şöhrət worldwide fame; ~ kədər ədəb. Weltschmerz; ~ təhisil sercularized

education

dünyəviləşdirilmək f. to be* secularized dünyəviləşdirmə fi. secularization dünyəviləşdirmək f. secularize (d.)

dünyəviləşmə fi. becoming secularized dünyəviləşmək f. to get* / to become* sec-

ularized

dünyəvilik i. worldliness; secularization dürdanə I. i. pearl(s); (xırdası) seed-pearls;

~ axtaran (suda) pearl-diver II. s. pearl;

~ boyunbağı pearl-necklace

dürək i. mongrel, half-breed; (adam) metis dürəng s. 1. two-coloured, of two colours;

two-colour (attr.); elm. dichromatic; 2. (ikiüzlü) double-faced, two-face; hyp- ocritical

dürənglik i. 1. the quality of being two coloured; 2. (ikiüzlülük) the quality of being double faced

dürgələmək f. to wrap (d.), to roll (d.) dürgələnmək f. to be* rolled (in) / wrapped up dürgələtdirmək f. bax

dürgələtmək dürgələtmək f. to ask / to cause smb. to roll

in (d.) / to wrap up (d.) dürlü s. bax dürlü-dürlü

dürlü-dürlü

dürlü-dürlü s. different, various, diverse; ~fikirlər various / different thoughts; ~ maraqlar diverse interests

dürmək i. pipe-shaped sandwich made by rolling thin baked bread usually with cheese dürməkləmək f. 1. to

roll in (d.); 2. (pal-

tarın ətəyini) to tuck (d.) dürməklənmək f. 1. to be* rolled (in);

2. (paltar) to be* tucked

dürr i. pearl(s); ◊ ağzından ~ tökmək to

speak eloquently and wisely

dürtmə i. 1. poke, jab, hit; 2. bax dümsək dürtmək f. 1. to poke (d.), to thrust* (d.), to

slip (d.), to push in (d.); bir şeyi cibinə ~ to thrust* / to slip / to tuck smth. into one’s pocket; ◊ burnunu ~ to

poke / to thrust* one’s nose; 2. (çox yemək) d.d. to stuff oneself with food, to tuck in

dürtmələmək f. 1. bax dümsükləmək; 2. bax dürtmək (1-ci mənada)

dürtmələnmək f. bax dümsüklənmək dürtmələşmək f. bax dümsükləşmək dürtmələtdirmək f. bax

dümsüklətmək dürtmələtmək f. bax dümsüklətmək dürtülmək f. 1. to be* poked / thrust /

pushed; 2. (soxulmaq) to plunge into, to elbow one’s way; camaatın arasına ~ to plunge into the crowd

dürtüşdürmək f. to stuff (d. into) / to shove (d. into) carelessly and hastily

dürtüşdürülmək f. to be* stuffed (into) / shoved (into) carelessly and roughly

dürtüşmək f. to plunge all together

dürüst I. s. correct, right, true, exact, precise; yeganə ~ yol the only true way; ~ cavab correct answer;

sözlərin ~ işlədilməsi right use of words; ~ ünvan right address; ~ tərcümə exact translation; ~ məna the

precise meaning II. z. correctly, exactly, precisely, truly, rightly; ~ cavab vermək to answer correctly; ~

tərcümə etmək to translate exactly; ~ danışmaq to tell* pre- cisely; ~ demək to say* truly; ~ hərəkət

etmək to act rightly

dürüstləşdirilmək f. to be* defined more

exactly / precisely, to be* made more exact

/ precise

dürüstləşdirmə f. specifying, making more

exact / precise

düşmə

dürüstləşdirmək f. to specify (d.), to make* more exact / precise (d.), to define more exactly / precisely, to

introduce clarity; müqavilənin hər bir bəndini ~ to speci- fy / to determine each point of the contract /

agreement; məmulatı ~ to make* the information more exact / precise

dürüstləşmək f. to become* more precise / exact

dürüstlük i. correctness, precision, exact- ness, accuracy; tərcümənin dürüstlüyü correctness / accuracy of a

translation; se- çilmiş yolun düzlüyü correctness of the chosen path / way

düstur i. formula (pl. -las, -lae); ~ vasitəsilə ifadə etmək to express (d.) by a formula, to formulate (d.)

düsturlaşdırılmaq f. to be* formulated düsturlaşdırmaq f. to formulate (d.) düşbərə i. dushbara (Azerbaijani

dumplings) düşbərəxana i. snack-bar serving dushbara düşbərəlik i. (ət) boneless meat fit for dush-

bara

düşərgə i. camp; (avtomobil üçün) park-

ing; ~ salmaq to pitch a camp; ~də yaşa- maq to camp out; yay ~si summer camp; ölüm ~si death camp;

hərbi ~ army camp; hərbi əsirlər ~si prison camp, idman ~si sport centre

düşərli s. useful, helpful; health-giving, good* (for)

düşgün I. i. a person having weakness (for), greedy (of, for); lover; təbiət ~ü nature- lover, a lover of nature;

pul ~ü greedy for money; arvad ~ü ladies’ man; şəhvət ~ü a sexy person II. s. 1. weak, feeble; ~ qoca a feeble

/ weak old man*; 2. depressed, low in spirit; sad; ~ vəziyyətdə olmaq to be* depressed; d.d. to be* in blues

düşgünləşmək f. 1. to grow* old and feeble; 2. to get* / to become* depressed; 3. to have* weakness (for) /

greedy (of, for)

düşgünlük i. 1. depression, apathy; d.d. blues pl.; ~dən əziyyət çəkmək to suffer from the blues; 2. (hərislik)

passion (for), greed- iness (for); 3. (qocalıq) old age, feebleness

düşmə fi. fall(ing), drop(ping); slump; qiy- mətlərin ~si slump in prices; elektrik gərginliyinin ~si voltage drop;

almanın

241

düşmək

ağacdan ~si the fall of an apple from the

tree

düşmək f. 1. (həm müst., həm də məc.) to

fall*; to alight, to drop; arxası / dalı üstə ~ to fall* on one’s back; qatardan ~ to alight from the train, to get*

off the train; Onun saçı alnına düşür Her / His hair falls across the forehead; İşıq gözümə dü- şür Light falls

on my eyes; Məsuliyyət onların üzərinə düşür Responsibility falls on them; Vurğu ikinci hecaya düşür The

accent / stress falls on the second syllable; Mayın biri istirahət gününə düşür The first of May falls on

Sunday; Sizin payı- nıza on manat düşür 1) (verməlisiniz) You must pay ten manats 2) (alacaqsınız) You’ll get

/ have ten manats; ruhdan ~ to lose* courage / heart; ◊ əldən ~ to be* / to get* exhausted; məhkəməyə ~

to be* brought to trial; əsir ~ to be* taken pris- oner; dərdə ~ to get* into trouble, to come* to grief; təşvişə

~ to become* panic-striken; yola ~ to set* off / out, to start, to leave*, to depart; Qatar saat beşdə yola

düşür The train starts / leaves at 5 (o’clock); işi ~ to have* to do (with); bir kəsə işi ~ to have* to do with

smb., to deal with smb., to have* dealings with smb.; gözdən ~ to fall* into disgrace, to get* / to become*

disrespectful; ◊ gözü ~ to fall* in love (with); ◊ yalı artıq ~ to give* oneself airs; to think* no small beer of

oneself idiom.; ◊ dillərə ~ to fall* into disrepute, to become* notorious; 2. to go* / to come* down; to

descend; to get* off; 3. (gəmidən) to land; 4. (relsdən) to run* off (the rails); 5. (mehmanxanaya) to put* up

at, to stop (at); ◊ bir kəsin oduna ~ to suffer for smb.; Mən sizin odunuza düş- müşəm I suffer for you

düşmən I. i. enemy; şair. foe; qatı ~ bitter enemy II. s. enemy (attr.), enemy’s, hos- tile; ~ gəmisi enemy ship

düşməncəsinə z. with enmity / animosity düşmənçilik I. i. hostility, enmity, animosity

II. s.: ~ hissləri feelings of hostility düşüb-qalmaq f. to stay for a long time / period; dayısıgildə ~ to stay at

one’s

uncle’s for a long time

242

düşürmək

düşük s. 1. prematurely born, premature; ~ uşaq prematurely born child; 2. down- cast*; ~ çiyin downcast

shoulder; 3. talk- ing out of place / not to the point / ineptly, inepit; ~ irad an inepit remark

düşüklük i. 1. the state of being downcast; 2. ineptness; the character of one who talks not to the point /

ineptly

düşüncə i. sense, thought, meditation; sağ- lam ~nin əleyhinə contrary to common sense; ~yə qərq olmaq to

be* lost deep in thought, to be* plunged in meditation

düşüncəli s. 1. clever, bright, sharp, quick- witted; ~ uşaq a clever / bright / quick- witted child; 2.

thoughtful; ~ baxışlar thoughtful looks

düşüncəlilik i. 1. cleverness, brightness, sharpness, quick-wittedness; 2. thought- fulness

düşüncəsiz s. 1. slow-witted; d.d. dense; 2. thoughtless, unconscious; ~ hərəkət an unconscious action

düşüncəsizlik i. 1. slow-wittedness; 2. thoughtlessness, unconsciousness

düşündürmək f. 1. to cause smb. to think (d.); 2. (narahat etmək) to give* / to cause anxi- ety, to make*

uneasy

düşünə-düşünə z. consciously; deliberately düşünmədən z. rashly; without thinking; ~ danışmaq to speak*

rashly / without

thinking

düşünmək f. to think* (of, about), to con-

sider (d.); O heç vaxt başqaları haqqında düşünmür He / She never considers / thinks of others, He / She

never takes other people into consideration

düşünüb-daşınmaq f. to think* over and over (d.), to turn over in one’s mind (d.), to ponder over (d.)

düşünülmək f. to be* thought, to be consid- ered

düşünülmüş fs. considered, with deliberate intent; ~ qərar considered decision

düşünüşmək f. to be* on bad terms (with), to have* a feud (with)

düşürdülmək f. 1. to be* taken / set / dropped down; 2. (minikdən) to be* alighted; to be* assisted in

alighting

düşürmək f. to take* away (d.); (yuxarıdan) to take* down (d.); to assist / to help down

düşürtmək

(d.); to get* / to set* down (d.); bir kəsi tramvaydan ~ (məcbur etmək) to make* smb. get out of a tram /

get off a tram; (kömək etmək) to help / to assist s.o. to get off the tram

düşürtmək f. 1. bax düşürmək; 2. (minik- dən) to make* smb. get off

düyə i. heifer

düymə I. i. 1. button; ~ni açmaq to unbut-

ton (d.); ~ni bağlamaq bax düymələmək; zəng ~si call button; ~ni basmaq (çağır- maq) to push / to press the

button; 2. bot. bax düyməçə II. s. button; ~ istehsalı but- ton-making

düyməçə i. 1. little button; 2. bot. bud düyməcələmək f. bot. to bud; Ağaclar er- kən yazda düyməçələyir

Trees start to

bud in early spring

düyməcələnmək f. to begin / to start to bud düyməcəli s. bot. (i.s.) with buds

düymək f. to knot (d.), to tie / to make* a

knot; qaşlarını ~ to knit one’s brows; quy- ruğunu ~ (qaçmaq) d.d. to slip away; yumruğunu ~ to make* a fist,

to clench one’s fist

düymələmək f. to button up (d.); Paltonu düymələ Button up your coat

düymələnmək f. to be* buttoned düymələtdirmək f. bax düymələtmək düymələtmək f. to ask / to cause

smb. to

button (d.)

düyməli s. (i.s.) with button; (i.s.) having

button

düyü I. i. rice II. s. rice (attr.) ~ şorbası rice-

soup; ~ sıyığı / yayması rice porridge;

~ kağızı rice paper

düyüçü i. rice-grower

düyüçülük I. i. rice-growing II. s. rice-grow-

ing; ~ sovxozu rice-growing state firm düyülmək f. to be* / to get* tied up, to be* / to get* into a knot;

Onun qaşları dü-

yüldü His / Her eyebrows knitted düyümləmək f. bax düyünləmək düyümlənmək f. bax düyünlənmək

düyümlü s. bax düyünlü

düyün I. i. (həm müst., həm də məc.) knot; ~ bağlamaq / vurmaq to tie / to make* a knot; bərk / möhkəm ~

tight knot; ~ü bo- şaltmaq to loosen a knot; ~ü açmaq to

düz

undo* / to disentangle a knot II. i. 1. wed-

ding; 2. merriment, mirth; merry-making düyünçə i. small parcel

düyünçələmək f. to parcel up (d.) düyünçələnmək f. to be* parceled up düyünçələtdirmək f. bax

düyünçələtmək düyünçələtmək f. to ask / to cause smb. to

parcel up (d.)

düyün-düyün s. bax düyünlü düyünləmək f. to knot (d.), to make* / to tie

a knot; qaşlarını ~ to knit* one’s brows; yumruğunu ~ to make* a fist; to clench one’s fists; Tikməyə

başlamazdan əvvəl sapın ucunu düyünlə Knot the end of the thread before you begin sewing

düyünlənmək f. to be* knotted, to be* / to get* tied into a knot

düyünlətdirmək f. bax düyünlətmək düyünlətmək f. to ask / to cause smb. to knot (d.), to ask / to cause

smb. to tie a knot (d.), to have* knotted (d.); sapın ucunu ~ to ask smb. to knot the end of the thread, to

have* the end of the thread knotted düyünlü s. 1. (sap, taxta və s.) knotty;

2. (ağac) gnarled, snaggy

düyünlülük i. 1. (taxtada, sapda və s.) the

quality of being knotty; 2. (ağacda) the

state of being gnarled

düz I. i. flat, plain; steppe; ~də on the flat;

Mil ~ü the plain of Mill; ~də qoymaq məc. to leave* to the mercy of fate (d.) II. s. 1. straight, plain, flat; ~

xətt a straight line; ~ yer plain ground; flat place; 2. cor- rect, right; sound; ~ qərar sound decision; ~ cavab a

correct / right answer; ~ vaxt right time; Saatınız düzdürmü? Is your watch (qol, yaxud cib) right? Is your

clock (stol, yaxud divar) right? 3. honest, hon- est-minded; ~ adam an honest man* / per- son III. z. straight,

sharp, precisely, exact- ly; ~ oturmaq to sit* up straight; Dayan - madan düz evə gedin Go straight home

without stopping; ~ saat beşdə at five o’clock sharp / precisely, at exactly five o’clock; Qatar düz saat onda

yola düşür The train leaves at ten o’clock precisely / sharp; Düzünü desək..., Düzünü axtar- san... To tell / To

say the truth...; Düzünü axtarsan, mən ona nifrət edirəm To tell the truth, I hate her / him

243

düzbucaq

düzbucaq i. riyaz. rectangle

düzbucaqlı s. riyaz. right-angled; ~ üçbucaq

right-angled triangle

düz-dünya i. all over the world düzdürmək f. 1. to ask / to cause smb. to

arrange (d.) / to place (d.); 2. (cərgəyə) to ask / to cause smb. to form (d.); cər- gəyə ~ to ask / to cause smb.

to form in column (d.); 3. (sapa) to ask / to cause smb. to thread (d.) / to string (d.)

düzdürtmək f. bax düzdürmək düzdürülmək f. 1. to be* arranged / placed;

2. (cərgəyə) to be* formed; 3. (sapa) to be*

threaded / strung

düz-düzünə z. openly, frankly; ~ demək to

say* frankly / openly

düzgün I. s. bax düz II II. z. bax düz III düzgünləşdirilmək f. to be* corrected; to be* put in good situation /

condition / order

/ in good working order düzgünləşdirmək f. to correct (d.), to put*

in good condition / order (d.), to put* in

good working order (d.)

düzgünləşmək f. to become* correct / right düzgünlük i. 1. truthfulness, straight-for-

wardness, uprightness; 2. correctness; rightness; seçilmiş yolun düzgünlüyü cor- rectness of the chosen path

düzəldilmə fi. 1. correction; 2. smoothing, levelling; 3. (təmir edilmə) repairing; (paltar, ayaqqabı) mending

düzəldilmək f. 1. to be* corrected; 2. to be* straightened; to be* smoothed / levelled; 3. to be* put in order

/ set straight; to be* repaired; 4. (işə) to get* fixed (up); işə ~ to get* up in a job

düzəliş i. 1. correction; Bu tapşırıq dəftəri düzəlişlə doludur This exercise-book is covered with corrections;

2. (qanunda, layihədə və s.) amendment; ~ etmək (qa- nunda, layihədə və s.) to amend (d.), to insert / to

introduce amendments; mətndə ~ etmək to amend the text

düzəlişdirmək f. 1. to help to come to arrange matters, to help to come to an agreement / understanding

(about); 2. bax düzəltmək

düzəlişmə fi. understanding, agreement; (gizli) collusion; bargain, deal

244

düzənlik

düzəlişmək f. to agree with one another, to arrange matters, to come* to an agreement / understanding

(about)

düzəlmək f. 1. to get* / to come* right; to correct oneself; to improve; İşlər düzəlib Things have come right;

2. to straighten itself, to become straight; (adam) to stand* erect, to draw* oneself up; 3. to settle; işə ~ to

get fixed up in a job

düzəlməz s. irreparable, irremediable, irre- trievable, fatal; ~ səhv fatal mistake

düzəltdirmək f. 1. to ask / to cause smb. to correct (d.); 2. to ask / to cause smb. to straighten (d.) / to level

(d.) / to smooth (d.); 3. (təmir etdirmək) to ask / to cause smb. to repair (d.) / to put in order (d.)

düzəltmək f. 1. (səhvi) to correct (d.), to rectify (d.); səhvi ~ to correct a mistake / error; (danışanın səhvini)

to put* / to set* right (d.); şagirdin səhvini ~ to correct the pupil, to put* the pupil right; (lazımi vəziyyətə

salmaq) to put* / to set* right (d.); şlyapanı ~ to set* the hat straight; 2. to straighten (d.), to make* even

(d.), to smooth (d.); yol ~ to level a road; belini ~ to straighten one’s back; 3. to put* right (d.), to adjust (d.);

saatı ~ to adjust a watch / clock; 4. (təmir etmək) to repair (d.); 5. to form (d.), to make* (d.), to construct

(d.); cümlə ~ to form / to construct a sen- tence; stol ~ to make* up a table; 6. to place (d.), to fix up (d.), to

set* up (d.), to get* (d.); xəstəni xəstəxanaya ~ to get* a sick man* into hospital; uşağı məktəbə ~ to place

the child* into school; bir kəsi işə ~ to get* smb. a job; Özündən dü- zəltmə, necə var elə de Don’t fabricate,

say as it is

düz-əməlli s. decently, properly, becomingly; ~ geymək to dress decently; ~ geyin miş dressed properly /

becomingly; ingiliscə ~ danışmaq to speak* English properly

düzən i. bax düzənlik I

düzəngah i. bax düzənlik I

düzəngahlıq i. bax düzənlik I

düzənlik I. i. plain; flat; ~də on the flat;

Düzənlikdə gəzmək asandır It is easy to walk on the flat; Kanadanın geniş ~ləri the wide plains of Canada II.

s. flat; ~ ölkə flat country

düzxətli

düzxətli s. rectilineal, rectilinear düzxətlilik i. straightness of line düzqamət s. bax düzqamətli

düzqamətli s. slender, slim, svelte; ~ gənc

qız a slender young girl; ~ qadın a svelte

woman

düzqamətlilik i. slenderness, slimness düzqəlbli s. single-hearted, frank, straight-

forward

düzqəlblilik i. single-heartedness, straight-

forwardness

düzləmək f. 1. to level (d.), to make* even

(d.); torpağı ~ to level the ground; Toxu- mu əkməzdən əvvəl torpağı düzləyin Level the ground off before

you plant the seeds; 2. (yerlə yeksan etmək) to raze to the ground (d.)

düzləndirici i. el. rectifier

düzlənmək f. 1. to be* levelled / made even;

to become* levelled; (yerlə yeksan edil- mək) to be* razed to the ground; 2. (sı- raya) to form, to draw* up,

to take* up formation; Düzlən! Fall in!

düzləşdirilmək f. 1. to be* levelled / made even; 2. to be* straightened; 3. el. to be* rectified

düzləşdirmək f. 1. to make* even (d.), to level (off, out); 2. to straighten (d.); 3. el. to rectify (d.)

düzləşmək f. to become* / to get* straight; (adam) to stand* erect, to draw* oneself up düzlük i. 1. flat

place; flatness; 2. honesty, uprightness, truthfulness; Düzlük ən yaxşı siyasətdir at. söz. Honesty is the

best policy

dzü-doçu

düzmək f. 1. (sapa) to thread (d.), to string* (d.); 2. (sıraya) to form up (d.), to draw* up (d.); cərgəyə ~ to

form in column (d.); 3. (yerləşdirmək) to place (d.), to arrange (d.); kitabları rəfə ~ to place / to arrange

books in a book-case

düznəqulu I. s. d.d. candid, frank; ~ adam a candid man* II. z. d.d. candidly, frankly, openly; ~ danışmaq to

speak* candidly / openly / frankly

düzü ara. s. to tell / to say the truth, truth to tell / to say; Düzü, mən sizi gözləmirdim To tell the truth, I

didn’t expect you

düzülmək f. 1. (sapa və s.) to be* threaded / strung; 2. (yerləşdirişmək) to be* placed / arranged; 3.

(cərgəyə) to be* formed

düzülü s. 1. (muncuq, mirvari və s.) thread- ed, strung; 2. placed, arranged

düzülüş i. 1. order; sözlərin ~ü order of words, word-order; 2. arrangement

düzülüşmək f. to draw* up, to form; (cər- gəyə) to line up

düzünə z. 1. straight; ~ getmək to go* straight; 2. openly, frankly, bluntly; ~ da- nışmaq to say* frankly /

openly

düzürəkli s. single-hearted, frank, straight- forward; ~ adam a straightforward person düzürəklilik i.

frankness, single-hearted-

ness, straightforwardness

düzüşdürmək f. bax düzmək

dvoryan i. noble, nobleman*, a member of

the gentry

dvoryanlıq i. nobleness, nobility dzü-do i. id. judo

dzü-doçu i. id. judoist

245

ehtiram

ehkampərəst i. bax ehkamçı ehkampərəstlik i. bax ehkamçılıq ehmal z. bax ehmallıca

ehmalca z. bax ehmallıca

ehmallı I. s. careful; cautious [`k6:f7s];

E, e the 6th letter of the Azerbaijani alphabet ecaz i. miracle; wonder, marvel

ecazkar I. i. a miracle man*, wonder-worker

II. s. 1. miraculous; ~ qələbə miraculous victory; 2. lovely, marvellous; ~ gözəllik marvellous beauty; ~

melodiya lovely melody; ~ görünüş lovely view

ecazkarca s. bax ecazkarcasına ecazkarcasına z. miraculously, wonderfully ecazkarlıq i. 1. miracle;

incəsənətin ecaz-

karlığı miracle of art; 2. the quality of

showing wonder / miracle

edam i. execution, capital punishment;

~ etmək to execute (d.), to put* to death; ~ olunmaq to be* executed, to be* put to death

edi i. bax ağı (ikinci mənada)

ediləmək f. 1. to bewail, to express deep

sorrow by singing and weeping (especial- ly women); 2. to settle down a cow while milking

edilmək f. to be* done / made; azad ~ to be* freed; zəbt ~ to be* occupied; əvəz ~ to be* replaced /

substituted; nəşr ~ to be* published; çap ~ to be* printed

effekt i. effect; işıq ~i lighting effects effektiv s. effective; efficacious; ~ metod effective method; ~

əməkdaşlıq effective

cooperation

effektivli z. effectively

effektivlik i. effectiveness, efficiency; isteh-

salın effektliyini artırmaq to increase

the efficiency of production effektivsizlik i. the state of being effectless effektsiz s. effectless

efir i. 1. ether [`i:47]; ~ə vermək to put* on

the air (d.), to broadcast* (d.); 2. kim. ether;

~ə çevirmək to etherify (d.)

efirli s. kim. etheric

eh nid. eh, oh, what a ...

ehkam i. dogma (pl.: -ta), dogmatic asser-

tion; tenet

ehkamçı i. dogmatic person; (mənfi mə-

nada) dogmatist ehkamçılıq i. dogmatism

246

~ adam a careful man* II. z. carefully, qui- etly, softly, with care; cautiously; ~ olmaq to be* careful, to act

with care; Ehmallı olun! Be careful! Mind out! (qablanmış əşyaların üstündə) Caution! Handle with care!

Mən qapını ehmallı açdım ki, uşaq oyanmasın I opened the door cau- tiously so as not to wake the baby

ehmallıca z. quite cautiously / softly / gin- gerly / carefully; Mən qapını ehmallıca açdım və içəri daxil oldum I

opened the door quite cautiously / softly and entered

ehmallılıq i. care, caution, prudence ehram i. pyramid; Misir ~ları the Pyramids,

Egyptian Pyr bax piramida

ehramvarı s. pyramidal; pyramid-shaped ehsan i. funeral repast, commemorative feast;

~ vermək to give* funeral repast ehsanlıq i. anything fit for funeral repast ehtikar I. i. 1. corncering (in); 2.

specula-

tion, profiteering, jobbery II. s. speculative;

~ qiymətinə at speculative price ehtikarlıq i. speculation, jobbery; ~ etmək

to speculate (in)

ehtimal i. 1. probability, likelihood; qələbə

~ı probability of victory; 2. supposition; assumption; ~ etmək to suppose (d.); to assume (d.); Ehtimal ki, ...

Very likely ..., Probably...; Çox ehtimal ki, ... In all prob- ability..., Most probably..., In all likeli- hood...; hər bir

~a qarşı to make* sure; Hər bir ehtimala qarşı mən ondan soru- şacağam I’ll ask him / her just to make sure

ehtimali s. probable; presumable; ~ nəticə probable result; ~ qələbə presumable success

ehtimalla z. supposedly, presumably ehtiram i. respect, esteem; ~ bəsləmək / göstərmək to respect (d.), to

esteem (d.), to have* respect (for); bir kəsə dərin ~ bəsləmək / göstərmək to have* a pro- found respect for

smb.; hamının ~ını qa- zanmaq to enjoy universal esteem, to

win* the respect of all

ehtiramla

ehtiramla z. respectfully, with respect; ~ qa- rşılamaq to meet* with respect / respect- fully

ehtiramlı s. respectful, deferential; ~ ton (səs) respectful / deferential tone

ehtiramlılıq i. respect, respectfulness; def- erence

ehtiramsız I. s. disrespectful; ~ hərəkət dis- respectful manner / act II. z. disrespect- fully, in a disrespectful

way

ehtiramsızca z. bax ehtiramsız II ehtiramsızcasına z. rather / quite disrespect-

fully

ehtiramsızlıq i. disrespect, lack of respect;

~ göstərmək to display disrespect ehtiras i. passion (for); alovlu ~ burning passion; ~ını cilovlamaq to master

one’s passions; ◊ ~ları qızışdırmaq / alovlan- dırmaq to enkindle / to inflame the pas-

sions

ehtirasla z. passionately; ~ danışmaq to

speak* passionately; ~ sevmək to love pas-

sionately

ehtiraslı s. passionate, impassioned; ardent,

fervent; ~ qadın a passionate woman; ~ nitq a passionate speech; ~ təbiət (xa- siyyət) passionate nature; ~

olmaq to be* passionate; ~ məhəbbət / sevgi passion- ate love

ehtiraslılıq i. passion; passionate character ehtirassız I. s. passionless, impassive; ~ qa- dın passionless

woman* II. z. passion-

lessly, impassively

ehtirassızlıq i. impassivity, passionlessness ehtişam i. bax dəbdəbə

ehtişamlı s. bax dəbdəbəli I

ehtişamlılıq i. bax dəbdəbəlik

ehtiva i. ~ etmək to include (d., in), to

embrace (d.); Bu kitab bir sıra fənləri ehtiva edir This book embraces some sub- jects

ehtiyac i. need, want; ~ hiss etmək to be* in need of / in want of; pula ~ı olmaq to be* in need of / in want

of money; Sizin pula ehtiyacınız varmı? Are you in need of / in want of money? ~ olmadan need- lessly,

without necessity; ~ olsa in case of need; təbii ~ physical need; ~ içərisində yaşamaq to live in poverty / in

want; ◊ Ehtiyac yoxdur! There is no need!

ehtiyatlılıq

ehtiyaclı s. needy, indigent; ərzağa / paltara ~ in need of food, clothing, etc.; ~ ailə a needy family

ehtiyaclılıq i. neediness, the state of being in need of smth.

ehtiyacsız I. s. well-to-do, well provided for; ~ ailə a well-to-do family II. z. need- lessly, without necessity; ~

yaşamaq to live comfortably, to live in easy circum- stances, to be* fairly well-to-do

ehtiyacsızlıq i. lack of need / want; provi- sion (of, for)

ehtiyat I. i. 1. stock, reserve, ration; zəngin ~ rich reserve; zəngin kömür (neft və s.) ~ı rich reserves of coal

(oil, etc.); söz ~ı stock / fund of words, vocabulary; hərbi sursat ~ı stock / reserves of ammunition;

toxunulmaz ~ emergency supply; (şəxsi) emergency reserve / ration; ~ı qurtarmaq to exhaust / to drain the

supply (of); ~ gör- mək / yığmaq / toplamaq to store (d.), to lay* in stock (of); to provide oneself (with); ~

saxlamaq to lay* aside (d.), to lay* by / apart (d.); ~da olmaq (əsgər) to be* in the reserve; ~a buraxılmaq to

be* / to have* been transferred to the reserve; 2. caution; ~ etmək to be* careful not (+to inf.); to fear, to

be* afraid (of) ◊ Eh - tiyat igidin yaraşığıdır ≅ Caution is the parent of safety, Discretion is the better part of

valour; Ehtiyatı əldən vermə! Have a care! Be careful! II. s. spare; reserve (attr.); ~ hissələr spare parts,

spares; ~ şin spare (tire); ~ çıxış emer- gency exit

ehtiyatca z. very carefully / warily ehtiyatcasına z. bax ehtiyatlı II

ehtiyatla z. carefully, cautiously, with care;

~ götürmək to take* carefully; qapını

~ açmaq to open the door cautiously ehtiyatlanmaq f. to beware (of), to be* care- ful (of), to be* on one’s

guard (against);

itdən ~ to beware of the dog

ehtiyatlı I. s. careful, watchful, wary, cau-

tious, prudent; ~ olmaq to be* careful, to have* a care; Ehtiyatlı olun! Be careful! Have a care! II. z.

carefully, warily, cau- tiously, with care / caution

ehtiyatlılıq i. 1. carefulness, wariness cau- tiousness; 2. thriftiness

247

ehtiyatsız

ehtiyatsız I. s. 1. careless; imprudent, incau- tious, unwary; 2. without reserve, without stock II. z. 1.

carelessly; clumsily; 2. with- out reserve / stock

ehtiyatsızca z. bax ehtiyatsızcasına ehtiyatsızcasına z. rather carelessly, quite

clumsily

ehtiyatsızlıq i. 1. carelessness, imprudence;

clumsiness; 2. the state of being without reserve; ~ etmək to act carelessly; ~ üzün- dən bax ehtiyatsızlıqdan

ehtiyatsızlıqdan z. through carelessness; ~ səhvə yol vermək to make* a mistake through carelessness

ehtiyatsızlıqla z. carelessly, imprudently; clumsily; ~ hərəkət etmək to act care- lessly

ehtizaz i. vibration [`va9-]; ~a gəlmək to get* / to become* excited

exinokok i. zool., tib. echinococcus [9`k a9n7`k6k7s]

ekipaj i. crew; təyyarə ~ı airplane crew; gəminin ~ı ship crew

ekiz I. i. bax əkiz I II. s. bax əkiz II ekiztay i. bax əkiztay

ekologiya i. ecology [`i:k-]

ekoloji s. ecologic(al); ~ tədqiqat ecologi-

cal study

ekoloq i. ecologist

ekran i. screen

ekranlamaq f. to screen (d.)

ekranlanmaq f. to be* screened ekranlaşdırılmaq f. to be* screened, to be*

filmed

ekranlaşdırılmış fs. screened, filmed ekranlaşdırmaq f. to film (d.), to screen (d.);

romanı ~ to film a novel, to make* a screen

/ film version of a novel

ekranlı s. (i.s.) with screen; geniş ~ wide-

screen (attr.); geniş ~ film wide-screen film ekskavator i. tex. excavator, power shovel;

addımlayan ~ walking excavator ekskavatorçu i. excavator operator ekskavatorçuluq i. the profession of an

exca-

vator operator

ekskurs i. excursus, digression

ekskursant i. excursionist

ekskursiya i. excursion; trip; ~ya getmək

to go* on an excursion

ekskursiyaçı i. bax ekskursant 248

ekstrakt

ekspansiya i. expansion; ərazi ~sı territorial expansion

ekspansionist I. i. expansionist II. s. expan- sionist; ~ siyasət expansionist policy, pol- icy of expansion

ekspansionizm i. expansionism ekspedisiya i. expedition; elmi ~ scientific

/ research expedition

ekspeditor i. forwarding agent, forwarder;

d.d. head clerk

ekspeditorluq i. profession / job of a for-

warder

eksperiment i. experiment; ~ aparmaq to

make* / to carry out an experiment; bir şeyi ~ vasitəsi ilə / yolu ilə sübut etmək to prove* smth. by

experiment

eksperimentçi i. experimenter, experimen- talist

eksperimental s. experimental; ~ metodlar experimental methods

eksperimentator i. bax eksperimentçi ekspert I. i. expert; kimya ~i (kimyanı bi- lən) chemical expert II. s.

expert (attr.);

~ komissiyası commission of experts ekspertiza i. (expert) examination, appraisal by experts; ~ aparmaq to

make* an exam-

ination

eksponat i. exhibit

eksport i. export; ~ etmək to export (d.), to

send* goods out of a country (for sale) eksportçu i. exporter

ekspres I. i. express II. s. express (attr.);

~ qatarı express (train); ~ dəmir yolu

xətti express passenger line

ekspressiv s. expressive; dilin ~ ifadə vasi-

tələri expressive means of language; dilin ~ funksiyası expressive function of lan- guage

ekspressivlik i. expressiveness

ekstaz i. ecstasy; ~a gətirmək to throw* /

to drive* into ecstasies; ~a gəlmək to go*

into ecstasies

ekstensiv s. extensive; ~ təmir extensive

repair

ekstensivlik i. extensiveness

ekstern I. i. external student II. s.: ~ imta-

han vermək to sit* one’s examination as an external student, to pass examinations without attending

lectures

ekstrakt i. (müx. mənalarda) extract

ekstremal

ekstremal s. extreme, extremal; ~ vəziyyət extreme situation

ekstremist i. extremist

ekstremizm i. extremism

ekvator i. coğ. equator [9`kwe9t7]; ~dan şi-

mala north of the equator

ekvatorial s. coğ. equatorial; ~ ölkələr equa-

torial countries; ~ iqlim equatorial climate ekvivalent I. i. equivalent II. s. equivalent:

~ dəyər equivalent value

ekvivalentlik i. equivalence

ekzema i. tib. eczema

ekzemalı s. tib. eczematous

ekzotik s. exotic; ~ quşlar exotic birds; ~ çi-

çəklər exotic flowers

ekzotika i. exotic character

eqoist I. i. egoist, selfish person II. s. egois-

tic(al), selfish; ~ olmaq to be* selfish eqoistcəsinə z. egoistically, selfishly eqoistlik i. egoism, selfishness

eqoizm i. egoism, selfishness

el i. 1. people, nation; 2. country, land; uzaq ~lər faraway countries; bizim ~lərdə in our part of the world

elan i. announcement; notice; advertisement; ~ vermək (mətbuatda) to put* up an advertisement, to

advertise in the press; ~ asmaq to put* up a notice; ~ etmək to declare (d.), to announce (d.); to proclaim

(d.); ~ edilmək to be* declared / announced; to be* proclaimed; açıq ~ etmək to declare (d.) open; ~

edilmək to be* declared; to be* proclaimed; iclası açıq ~ etmək to declare a meeting open; iclası bağlı ~ et -

mək to declare a meeting closed; müha- ribə ~ etmək to declare war (on); res- publika ~ etmək to proclaim a

republic; Azərbaycan Demokratik Cümhuriyyəti 1918-ci il may ayının 28-də elan edildi The Azerbaijan

Democratic Republic was proclaimed on the 28th of May 1918

elastik s. elastic; Rezin elastikdir Rubber is elastic

elastiklik i. elasticity

elat top. i. a group of related people; nation elçi i. 1. (səfir) ambassador; 2. messenger,

envoy; 3. (hərbi) truce envoy, bearer of a flag of truce; 4. (qız almağa gedən) match- maker; ~ getmək to

woo, to ask in mar-

elektromaqnetizm

riage (d.), to ask smb. to marry one; 5. (nü-

mayəndə) representative

elçilik i. 1. embassy, the residence of an

ambassador; 2. match-making; ~ etmək 1) to ask in marriage (d.); 2) to be* a mes- senger / an envoy

eldaş i. compatriot, fellow-country-man* eldən-elə z. from country to country elektriçka i. electric train

elektrik I. i. electricity; (işıq) electric light;

~ vasitəsilə by electricity II. s. electric; ~cərəyanı electric current; ~ lampası electric bulb; ~ qatarı electric

train; ~ bo- şalması fiz. electric charge; ~ batareyası electric battery; müsbət ~ yükü positive electricity;

mənfi ~ yükü negative elec- tricity; ~ saatı electric clock; ◊ ~ stulu elec- tric chair; ~ stansiyası (electric)

power sta- tion / plant III. i. (mütəxəssis) electrician

elektrikçəkən i. electrician elektrikkeçirmə i. tex. electroconductivity elektrikləndirilmə fi. fiz. electrization

elektrikləndirilmək f. fiz. to be* electrified elektrikləndirmə fi. electrization elektrikləndirmək f. fiz. to

electrify (d.) elektriklənmə fi. electrization, becoming /

getting electrified

elektriklənmək f. fiz. to become* / to get*

electrified; to become* electric elektrikləşdirilmə fi. electrification; being

electrified

elektrikləşdirilmək f. to be* electrified elektrikləşdirmə fi. electrification elektrikləşdirmək f. to electrify (d.);

şəhəri

~ to electrify the city / town elektrikləşmə fi. electrification elektrikləşmək f. to become* electrified

elektrikölçən f.: ~ cihaz electric meter elektrikötürmə i. electrical transmission elektroakustik s. electro-

acoustic; ~ cihaz-

lar electro-acoustic apparatus elektroakustika i. electro-acoustics elektroaparatura i. electrical equipment

elektrod i. electrode

elektrokardioqrafiya i. electrocardiography elektrokardioqram i. electrocardiogram elektrolit i. fiz.

electrolyte

elektroliz i. electrolysis elektromaqnetizm i. electromagnetism

249

elektromaqnit

elektromaqnit I. i. fiz. electromagnet II. s. fiz. electromagnetic

elektromaşın i. electric machine elektromexanik i. electrician elektromexanika i. electromechanics

elektrometr i. fiz. electrometer elektromontyor i. electrician

elektron i. fiz. electron elektronhesablayıcı s.: ~ maşın electronic

computer

elektrotexnik i. electrician; electrical engineer elektrotexnika i. electrical engineering, elec-

trotechnology

elktrotexniki s. electrotechnical elektrovoz i. electric locomotive

el-elat i. bax elat

element i. 1. (müx. mənalarda) element;

~lərin dövri sistemi the periodic system of elements; cinayətkar ~lər criminal ele- ments; 2. el. cell

elementar s. elementary; ~ çalışmalar ele- mentary exercises; ~ suallar elementary questions

elementarlıq i. elementary quality / nature elevator i. tex. elevator

elə I. əv. such a; O, elə adam deyil He is not

such a man II. z. so, thus [1-], like this, this way; ~ qorxulu so terrible; ~ əhəmiy- yətli so important; Bütün

həftə elə keçdi The whole week passed thus / like that III. əd. just; Elə indi gedin Go just now; Siz yatmaq

istəyirsiniz, elə deyilmi? You want to go to bed, don’t you? Saat səkkiz- dir, elə deyilmi? It’s eight o’clock,

isn’t it? Siz ingiliscə danışa bilirsiniz, elə de- yilmi? You can speak English, can’t you? Siz onu görməmisiniz,

elədirmi? You haven’t seen him / her, have you?

elə-belə I. s. simple, ordinary, common; ~adamlar common / ordinary people; ~ sual simple question; Bu

elə-belə sual deyil It’s not a simple question II. z. 1. simply, without reason; Mən elə-belə danışmıram I am

not speaking without reason; 2. so-so, somehow; ~ yaşamaq to live somehow / so-so

eləcə z. 1. simply; purely; Mən eləcə soru- şuram I simply ask; 2. so, in this way, thus, in that way

250

elmi

eləmək f. bax etmək

eləsi əv. that kind, that sort (of); like that; a

man* like that, a thing like that

elətdirmək f. bax etdirmək

elətdirtmək f. bax elətmək

elətmək f. to ask / to cause s.o. to do (d.), to

ask / to cause s.o. to make (d.)

elita i. 1. bot., k.t., zool. best specimens;

2. (cəmiyyətin ən yaxşı hissəsi) elite

[e9`l9:t]

elləşdirilmək f. to be* socialized; to be*

collectivized

elləşdirmə fi. socialization; collectivization elləşdirmək f. to socialize (d.); to collec-

tivize (d.)

elli i. bax yerli I

ellilik s. common, public; ~ iş common cause ellilikcə z. 1. all together; ~ gəlmək to come*

all together; 2. wholesale; malı (əmtəəni)

~ almaq to buy* goods wholesale elliliklə z. all together; ~ getmək to go* all

together

ellinist I. i. Hellenist II. s. Hellenistic ellinizm i. Hellenism

ellips i. 1. riyaz. ellipse; 2. dilç. ellipsis ellipsəbənzər s. bax ellipsvarı ellipsşəkilli s. bax ellipsvarı

ellipsvarı s. elliptic(al), ellipsoid, ellipse-

shaped

ellipsvarılıq i. ellipse-shaped, ellipse-like ellipsoid s. riyaz. ellipsoid

elliptik s. elliptic; ~ cümlələr elliptic sen-

tences

elliptiklik i. ellipcity; yerin elliptikliyi ellipc-

ity of the earth

elm i. science; knowledge; dəqiq ~lər (exact)

sciences; humanitar ~lər the humanities; the Arts; içtimai ~lər social sciences; ~ ilə məşğul olmaq to be* a

scientist / a scholar; özünü / həyatını ~ə həsr etmək to give* oneself up wholly to science, to devote oneself

wholly to science; ~ adam- ları men of science; scholars, scientists

elmi s. scientific; academic; ~ işçi scientific worker, scientist; (humanitar elmlər üzrə) scholar; ~ əsər

scientific work; ~ şura academic council; ~ cəmiyyət sci- entific society; ~ əsas scientific basis; ~ müəssisələr

scientific institutions; ~ də-

elmi-fantastik

rəcə academic degree; ~ metod scientific

method; ~ surətdə / tərzdə scientifically elmi-fantastik s. science-fiction (attr.);

~ roman science-fiction novel

elmi-ilahi i. theology

elmi-kütləvi s. popular-scientific; ~ ədəbiy-

yat popular-scientific literature; ~ filmlər

popular-scientific films

elmilik i. scientific character

elmi-metodik s. methodic and scientific elmi-nəzəri s. scientific and theoretical elmi-populyar s. bax elmi-

kütləvi elmi-texniki s. scientific and technical; ~ tə-

rəqqi scientific and technical progress; ~ əməkdaşlıq scientific and technical co- operation; ~ inqilab

scientific and techni- cal revolution

elmi-təcrübi s. scientific and practical elmi-tənqidi s. scientific and critical; ~ mə-

qalələr scientific and critical articles elmləndirilmək f. to be* enlightened, to be*

informed / educated

elmləndirmək f. to enlighten (d.), to edu-

cate (d.)

elmlənmək f. to become* / to get* enlight-

ened, to become* educated

elmli s. (well-) educated; ~ adam educated

man

elmlilik i. the state of being educated elmsiz s. unscientific; uneducated; ignorant elmsizlik i. lack of

education; ignorance el-oba i. bax el

eloğlu i. (fellow-) countryman*, fellow-vil-

lager

elsiz s. (i.s.) without kinsmen, (i.s.) without

people; (i.s.) without native land and nation elsiz-obasız s. (i.s.) without native land and

nation

elti i. the wife of one’s brother-in-law (hus-

band’s brother’s wife)

emal i. tex. treatment, processing; conver-

sion; (maşınla edilən) machining, mechan- ical treatment; neft ~ı oil refining; pam- bıq ~ı the conversion of

cotton; ~ etmək to work up (d.), to treat (d.), to process (d.); (nefti) to refine (d.)

emalatxana i. workshop; (rəssam emalat- xanası) studio; (zavodda) shop

emaledici s. manufacturing; ~ sənaye man- ufacturing industry

endirtmək

embarqo i. hüq. embargo; bir şey üzərinə ~ qoymaq to lay* smth. under an embargo; ~ qoymaq; to

embargo (d.), to lay* an embargo on (d.)

emblem i. emblem, symbol; milli ~ national emblem

embriologiya i. embryology

embrioloji s. embryological

embrioloq i. embryologist

emfatik s. dilç. emphatic; ~ vurğu emphatic

stress; ~ nitq emphatic speech; ~ əvəzlik

emphatic pronoun

emfatiklik i. the state of being emphatic emfaza i. dilç. emphasis

emissar i. emissary; envoy

emissarlıq i. 1. the state of being emissary /

envoy; 2. the job of an emissary / envoy emosional s.: ~ musiqi / nitq / poeziya emo-

tional music / speech / poetry emosionallıq i. emotionalism, emotionality emosiya i. emotion; müsbət ~

positive emo-

tion; mənfi ~ negative emotion

empirik I. i. (mütəxəssis) fəls. empiricist

II. s. fəls. empiric(al)

empiriokritisizm i. fəls. empirical criticism empirizm i. fəls. empiricism

en i. width [wid4], breadth [bred4]; yolun ~ı

width of the road; barmaq ~ində the breadth of a finger; Bu çayın eni nə qə- dərdir? What is the breadth of

this river? Yolun eni on metrdir The breadth / width of the road is ten metres

endirilmək f. to be* lowered / pulled down; (vəzifədə) to be* demoted; Bayraqlar endirildi The flags were

lowered

endirmək f. 1. to lower (d.); to sink* (d.); (pərdəni və s.) to let* / to draw* down (d.); bayrağı ~ to lower a

flag; (təslim olarkən) to strike* (the colours); təyya- rəni ~ to reduce height / altitude; 2. məc. to pay*

attention, to take* notice, to have* respect (for) (d.); 3. (azaltmaq) to bring* down (d.), to reduce (d.), to

abate (d.), to cut* (d.) məhsulun maya dəyərini ~ to cut* the production costs; 4. (vəzifədə) to demote (d.),

to reduce (d.) in appointment

endirtdirmək f. bax endirtmək endirtmək f. 1. to ask / to cause smb. to

lower (d.) / to reduce (d.) / to draw down 251

energetik

(d.); 2. (vəzifədə) to ask / to cause smb. to

demote (d.)

energetik i. (mütəxəssis) power engineer-

ing specia-list

energetika i. power engineering

energiya i. bax enerji

energiyalı s. bax enerjili

enerji i. energy; power; potensial ~ potential

energy; ginetik ~ kinetic energy; istilik ~si thermal energy; ~nin itməməsi və çevril- məsi qanunu

conservation of energy; elek- trik ~si electric power; atom ~si atomic energy

enerjili s. energetic; vigorous; ~ adam ener- getic person

enəcək i. 1. slope; sərt ~ steep slope; 2. the last step of a stair at the bottom

eninə I. s. diametrical, transverse, cross; ~ kəsik transverse section, cross-section II. z. in breadth / width,

across; ~ kəsmək to cut* across

eninə-uzununa z. far and wide; ◊ ~ vurmaq (döymək) to beat* black and blue, to beat* unmercily / pitilessly;

◊ ~ ölçmək bax veyl- lənmək

eniş i. slope; sərt ~ steep slope

enişaşağı z. downwards

enişli s. (i.s.) with slope; ~ yol a road with

slope, sloping road

enişlik i. sloping place, inclined plane enişlilik i. the state or quality of being slope enişli-yoxuşlu s. bax eniş-

yoxuşlu

enişsiz s. (i.s.) without slope, level eniş-yoxuş i. ups and downs; slope, slope

and rise; həyatın eniş-yoxuşu ups and downs of life; Həyat eniş-yoxuşla dolu- dur Life is full of ups and

downs

eniş-yoxuşlu s. 1. up-and-down, broken, not plain; 2. məc. thorny, prickly, həyatın ~ yolu thorny path of life

enlədilmək f. to be* widened / broadened; Yol enlədilib The road has been widened

enləndirilmək f. bax enlədilmək enləndirmək f. bax enlətmək

enlənmək f. 1. to widen, to broaden, to gain

in breadth; 2. to become* wider; 3. d.d.

bax kökəlmək

enləşdirilmək f. to be* widened / broadened;

to be* made wider / broader

enləşdirmək f. bax enlətmək 252

enmək

enləşmək f. bax enlənmək

enlətdirmək f. bax enlətmək

enlətmək f. to widen (d.), to broaden (d.);

küçəni (yolu və s.) ~ to widen a street

(road, etc.)

enli s. wide, broad; ~ qapı a wide door; ~ çay

a broad / wide river; ~ yol a wide / broad

road; ~ yubka wide skirt

enliağız s. wide-mouthed

enliağızlı s. bax enliağız

enliağızlılıq i. the state of having a wide

/ large mouth

enlialın s. wide-foreheaded; ~ kişi a wide

foreheaded man*

enlialınlı s. bax enlialın

enlialınlılıq i. the state of having a wide

forehead

enlidöş s. broad-chested

enlidöşlü s. bax enlidöş

enlidöşlülük i. broad-chestedness

enliqaş s. wide-eyebrowed

enliqaşlı s. bax enliqaş

enliqaşlılıq i. the state of having wide eye-

brows

enlikənar s. wide-brimmed

enlikənarlı s. bax enlikənar enlikənarlılıq i. wide-brimmedness enlikürək s. broad-shouldered

enlikürəkli s. bax enlikürək enlikürəklilik i. broad-shoulderedness enlisifət s. broad-faced

enlisifətli s. bax enlisifət

enlisifətlilik i. broad-facedness

enliüz s. bax enlisifət

enliüzlü s. bax enlisifət

enliüzlülük i. bax enlisifətlilik

enliyarpaq s. broad-leaved

enliyarpaqlı s. bax enliyarpaq enliyarpaqlılıq i. broad-leavedness; the state

or quality of being broad-leaved enlizolaq s. wide-striped

enlizolaqlı s. bax enlizolaq

enlizolaqlılıq i. wide-stripedness

enmək f. to go* / to come* down; (təntənəli)

to descend; (duman, çən və s.) to fall*; pilləkənlərlə ~ to go* / to come* down the steps; (təntənəli) to

descend the steps; (suyun səviyyəsi, qiymət və s.) to sink*, to fall*; (təyyarə) to land, to alight; təpə- dən ~

to come* down a hill

ensiklopedik

ensiklopedik s. encyclopaedic; ~ bilik ency- clopaedic knowledge

ensiklopedist i. bax ensiklopediyaçı ensiklopediya i. encyclopaedia [-sa9-] ensiklopediyaçı i. encyclopaedist [-

sa9-] enziklopedizm i. encyclopaedic learning ensiz s. narrow; ~ çay narrow river; ~ küçə

narrow street

ensizləşdirilmək f. to be* narrowed ensizləşdirmək f. to narrow (d.); yolu ~ to

narrow the road

ensizləşmək f. to narrow, to get* / to grow*

narrow; Yol bu hissədə ensizləşir The

road narrows at this point ensizlətdirmək f. to ask / to cause s.o. to nar-

row (d.)

ensizlətmək f. to narrow (d.)

ensizlik i. narrowness

entomologiya i. entomology

entomoloji s. entomological

entomoloq i. entomologist

entuziast i. enthusiast

entuziazm i. enthusiasm; ~ göstərmək to

show* enthusiasm

epidemik s. epidemic; ~ xəstəlik epidemic

disease

epidemiologiya i. epidemiology epidemioloji s. epidemiological epidemioloq i. epidemiologist

epidemiya i. epidemic; qrip ~sı a flu epidemic epidiaskop i. epidiascope

epik s. ədəb. epic; ~ poeziya epic poetry epiqon i. imitator, unoriginal follower epiqonçuluq i. bax epiqonluq

epiqonluq i. feeble imitation

epiqraf i. epigraph

epiqrafika i. epigraphy

epiqram i. ədəb. epigram; bir kəs haqqında

~ yazmaq to epigrammatize about smb. epilepsiya i. tib. epilepsy

epileptik s. epileptic; ~ tutma epileptic attack

/ fit

epiloq i. ədəb. epilogue

episentr i. epicentre

epizod i. episode; həyatımda ən gülməli

~lardan biri one of the funniest episodes

in my life

epizodik s. episodic(al); ~ film episodic film epoxa i. epoch [`9:p6k]; elmi kəşflər ~sı an

epoch of scientific discoveries

eroziya

epopeya i. ədəb. epopee [`epo(u)p9:]

epos i. ədəb. epos

era i. era; bizim ~dan əvvəl BC; bizim

~mızdan əvvəl birinci əsrdə in the first century BC; bizim ~mızda AD; (bizim) ~mızın ikinci əsrində in the

second cen- tury AD

erkəc i. leader-goat

erkək I. i. 1. ram; (axtalanmış) wether;

2. məc. bax kişi II. s. 1. male; (heyvan haq.) he-, (canavar, tülkü və s.) dog- (quş haq.) cock, (maral, dovşan

haq.) buck-; ~ sərçə cock-sparrow; ~ qaz gan- der, male goose; ~ keçi he-goat; ~ canavar dog-wolf; 2. məc.

manly, courageous; ~ zarafat rude / rough joke

erkəkcəsinə z. with fortitude, courageously, bravely

erkəkcik i. bot. stamen

erkəkcikli s. (i.s.) with stamen erkəkciksiz s. (i.s.) without stamen erkəkciksizlik i. the state or quality of being

without stamen

erkəkləmək f 1. (oğlan haq. kişiləşmək)

to grow* up, to be* grown up; şair. to come* to man’s estate; 2. (bitki) to become* / to get* overgrown, to

get* rough / stiff; (toxumlamaq) to start to produce seeds

erkəklənmək f. 1. bax erkəkləmək; 2. məc. d.d. bax xoruzlanmaq

erkəkləşdirmək f. 1. to cause (d.) to become / to get grown up; 2. (bitki) to cause (d.) to become overgrown

erkəkləşmək f. bax erkəkləmək (2-ci mə- nada)

erkəklik i. 1. the state of being male; 2. bax kişilik I; 3. d.d. bax kobudluq

erkən I. s. early; ~ bahar early spring; ~ uşaqlıq early childhood; ~ tərəvəz early vegetables II. z. early; ~

gəlmək to come* early; ~ oyanmaq to awake* early, to wake* up early

erotik s. erotic; sensual; ~ məhəbbət erotic love

erotika i. sensuality, erotica

erotizm i. eroticism, erotism

erotoman i. erotomaniac, sexual maniac erotomaniya i. tib. erotomania [`9rou-] eroziya i. geol. erosion;

torpaq ~sı soil ero-

sion

253

ertə

ertə z. bax erkən II

ertədən z. 1. a bit earlier; 2. beforehand; in

good time; ~ gəlmək to come* a bit ear-

lier; to come* before night falls

ertəsi s. the following, next; ~ gün the fol-

lowing day, next day

eser i. tar. socialist-revolutionary

eskadra i. dən. squadron

eskadrilya i. av. (air) squadron; qırıcı ~ fight-

er squadron; bombardmançı ~ bomber

squadron

eskadron i. (cavalry) squadron; amer. (cav-

alry) troop

eskalator i. escalator, moving staircase /

stairway

eskimo i. (dondurma növü) choc-ice eskimos I. i. Eskimo, (qadın) Eskimo woman

II. s. Eskimo; ~ dili Eskimo, the Eskimo language; ~ dilində danışmaq to speak* Eskimo

eskimosca z. Eskimo; ~ danışmaq to speak* Eskimo

eskiz i. sketch; (heykəltəraşlıqda) model; (ədəbi əsərdə) draft

esperanto i. dilç. Esperanto

esperantoçu i. Esperantist

esse i. ədəb. essay

essensiya i. kim. essence

estafet I. i. id. relay-race; ~i vermək to hand

/ to pass on the baton; bir kəsdən ~i qəbul etmək məc. to carry on s.o.’s work, to maintain s.o.’s tradition II.

s.: ~ qaçışı relay-race; ~ ağacı baton

estakada i. pier

estetik s. aesthetic

estetika i. fəls. aesthetics

estetiklik i. aestheticism

estetizm i. aestheticism

eston I. i. Estonian II. s. Estonian; ~ dili

Estonian, the Estonian language; ~ dilində

danışmaq to speak* Estonian

estonca z. Estonian; ~ danışmaq to speak*

Estonian

estrada I. i. 1. (səhnə) stage, platform;

2. (incəsənət növü) variety art II. s. vari- ety (attr.); ~ artisti variety actor, (qadın) variety actress; ~ tamaşası

variety show / entertainment

estradaçı i. variety performer; (qız, qadın) variety actress

254

eşik

estradaçılıq i. the profession of a variety performer / (qız, qadın) a variety actress eşafot i. scaffold; ~a

göndərmək to send*

(d.) to the scaffold; ~a getmək to go* to

the scaffold

eşdirilmək f. 1. (torpaq) to be* dug up;

2. (sap və s.) to be* twisted; 3. (papiros

və s.) to be* rolled

eşdirmək f. 1. (torpağı) to ask / to cause

smb. to dig (d.) up; 2. (sapı və s.) to ask / to cause smb. to twist (d.); 3. (papirosu və s.) to ask / to cause smb.

to roll (d.)

eşdirtmək f. bax eşdirmək

eşelon i. 1. hərb. echelon; hücum ~u attack

echelon; 2. d.y. special train [`spe-...];

(hərbi sursat və əsgər aparan) troop train eşələmək f. 1. to dig* (d.); to pick (d.); bur- nunu ~ to pick one’s

nose; Burnunu eşə- ləmə! Don’t pick your nose! 2. (kağızları, paltarı və s.) to rummage (about, among,

through); Kim mənim kağızlarımı eşə- ləyib? Who’s been rummaging about / among my papers? 3. (at

dırnağı ilə) to paw (d.); 4. (donuz burnu ilə) to muzzle

(d.), to root up (d.)

eşələnmək f. 1. to rummage (in); (yataqda)

to toss, to toss and turn; Mən bütün gecəni eşələnmişəm. Yata bilmirdim I was tossing about all night. I

couldn’t sleep; palçıqda ~ to wallow in the mud; 2. (yavaş iş görmək) to dawdle; Orada nə eşələnirsən?

What are you dawdling over there?

eşələtdirmək f. bax eşələtmək

eşələtmək f. 1. to ask / to cause smb. to dig

(d.); 2. (burunu) to ask / to cause smb. to pick (d.); 3. (kağızı və s.) to ask / to cause smb. to rummage (d.)

eşənək i. dug-out place, a place turned upside-down

eşənəklik i. bax eşənək

eşidən i. bax dinləyici

eşidər-eşitməz z. as soon as ... heard, imme-

diately as ... heard

eşidilmək f. to be* heard; O biri otaqdan

nəğmə eşidilirdi Singing was heard in

the next room

eşik i. outside, out; eşiyə çıxmaq to go* out

/ outside; ~də outside; Eşikdə soyuqdur It is cold outside

eşikağası

eşikağası i. arx. butler

eşilmək f. 1. (torpaq) to be* dug up; 2. (sap,

kəndir və s.) to be* twisted; 3. (papiros

və s.) to be* rolled up

eşim-eşim s. 1. (torpaq) dug up; 2. (sap və s.)

twisted, twirled; ~ olmaq 1) (torpaq) to become* / to get* dug up; 2) (sap və s.) to get* / to become*

twisted; ~ etmək to dig* up (d.), to dig* everywhere

eşitdirilmək f. to be* brought smth. to smb.’s notice, to be* informed smb. of smth., to let* smb. know of

(about d.) smth.

eşitdirmək f. to bring* smth. to smb.’s notice, to inform smb. of smth., to let* smb. know (d.)

eşitmə s. auditory, acoustic; hearing; ~ siniri anat. auditory / acoustic nerve; ~ aparatı hearing aid

eşitmək f. 1. to hear* (d.); səs (tıqqıltı, qış- qırtı) ~ to hear* a voice (a knock, a shout); pis ~ to be* hard of

hearing; Mən sizi eşidə bilmirəm I can’t hear you; 2. (məlumat almaq) to hear* of; bir kəs haqqında ~ to

hear* of smb.; bir kəsin məsləhətini ~ to follow / to take* smb.’s advice

eşq i. 1. love; vətən ~i love for one’s moth- er country; həyat ~i love of life; ~ə düşmək to be* in love (with

d.), to fall* in love (with d.); 2. glory; Eşq olsun! Glory!; Qəhrəmanlara eşq olsun! Glory to the heroes!

eşqbaz i. ladies’s man*, womanizer, philan- derer

eşqbazlıq i. philander; ~ etmək to philan- der, to make* love (to); gününü ~da keçirmək to lead* a depraved

/ loose life [...-s...], to indulge in lust / debauchery

eşqiyyə i. ədəb. love lyrics

eşqli s. 1. loving; amorous; ~ baxış loving

glance, amorous glance; 2. enthusiastic;

~ adam enthusiastic person

eşqnamə i. love-letter; ◊ ~ oxumaq to make*

smb. a declaration of love

eşqsiz I. s. (i.s.) without love; loveless II. z.

without love; ~ yaşamaq to live without

love

eşqsizlik i. lack of love, the state of being

loveless

eşmə s. twisted, twirled; ~ bığ twisted /

twirled moustache

etdirmək

eşmək f. 1. (torpağı və s.) to dig* (d.); to excavate (d.); 2. (sapı, ipi və s.) to twist (d.), to twirl (d.); kəndiri ~ to

twist a rope; bığını ~ to twirl one’s moustache; 3. (bur- nunu) to pick (d.); Burnunu eşmə! Don’t pick your

nose! 4. (at və s. dırnağı ilə) to paw (d.); 5. (donuz burnu ilə) to muzzle (d.); 6. (yuva eşmək - heyvan) to

burrow (d.); qumda deşik ~ to burrow a hole in the sand

eşmələmək f. to twist / to twirl roughly; bı- ğını ~ to twirl one’s moustache roughly eşşək i. 1. ass, donkey; 2.

məc. ass, donkey;

Nə eşşək adamsan! What an ass you are!; 3. (tikintidə işlədilən) trestle; 4. id. vault- ing horse

eşşəkarısı i. zool. bumble-bee, wasp eşşəkbeli i. leapfrog; ~ oynamaq to play

leapfrog

eşşəkcəsinə z. as an ass / a donkey, like an

ass / a donkey

eşşəkçi i. ass / donkey driver

eşşəkçilik i. the work / job of an ass driver eşşəklik i. məc. bad manner, uncivil / impo-

lite deed; ~ etmək to display crass igno-

rance / stupidity, to act crassly / stupidly eşşəkzarafatı i. nasty / dirty / shabby trick,

rude joke

etajer i. (kitab üçün) book-stand; (xırdavat

üçün) whatnot

etalon i. standard; məc. model; ~ metr fiz.

standard metre

etalonlaşdırılmaq f. to be* standardized etalonlaşdırmaq f. to standardize (d.)

etap i. kim ethane

etap i. stage; (idmanda) lap; axırıncı ~ last

lap id.

etdirilmək f.: davam ~ to be* continued;

Müzakirə davam etdirildi The discus- sion was continued; nümayiş ~ to be* demonstrated / displayed /

manifested; O gün yeni modalar nümayiş etdirildi New fashions were demonstrated / dis- played that day;

çap ~ to be* printed; nəşr / dərc ~ to be* published; əks ~ (işıq, səs və s.) to be* inflected; (sözlə) to be*

expressed, to be* put into words

etdirmək f. to ask / to cause smb. to do (d.), to ask / to cause smb. to carry out some action; davam ~ to

continue (d.); işi da-

255

etibar

vam ~ to continue work; səyahəti davam ~ to continue the trip; nümayiş ~ to demon- strate (d.), to display

(d.), to manifest (d.), to show* (d.); öz igidliyini nümayiş ~ to demonstrate / to display one’s bravery; nəşr /

dərc ~ to publish (d.); to ask / to cause smb. to publish (d.); çap ~ to ask / to cause smb. to print (d.); əks ~ 1)

(işığı, səsi və s.) to inflect (d.); to echo (d.); 2) (fikri) to express (d.), to put* into words (d.); inki- şaf ~ to

develop (d.); sənayeni inkişaf ~ to develop the industry; əməkdaşlığı inkişaf ~ to develop cooperation;

təcəssüm ~ to embody; Sözlər fikri təcəssüm etdirir Words embody thought

etibar i. confidence, faith, trust; ~ etmək to have* confidence (in), to trust (d.); bir kəsə ~ etmək to have*

confidence in smb., to trust smb., to have* faith in smb.; Ona etibar etmək mümkün deyil It’s impos- sible to

trust him / her; bir kəsin ~ını qa- zanmaq to win* smb.’s confidence, to enjoy smb.’s confidence; ~dan

düşmək / ~ını itirmək to lose* confidence / faith; ~dan salmaq to discredit (d.), to cause people to lack faith

in; ~a layiq olmaq to be* trustworthy

etibarən qoş. from, since; bu gündən ~ from today; o gündən ~ since that day; o vaxt - dan ~ from / since

that time

etibarilə əd. by; according; öz mahiyyəti ~ by its very nature; in the main, virtually; mənası ~ according to its

meaning / sense

etibarlı s. 1. reliable, trustworthy, trusty, faithful; ~ məlumat reliable / trustworthy information; ~ dost

faithful friend; ~ qa- rabaş / xidmətçi trusty servant; 2. valid; Bilet beş gün etibarlıdır The ticket is valid for

five days; 3. authoritative; ~ lüğət authoritative dictionary; 4. (möhkəm) firm, solid

etibarlılıq i. 1. reliability, trustworthiness; 2. validity; 3. (sənəd və s.) authenticity; 4. (möhkəmlik) firmness,

solidity

etibarnamə i. letter / warrant of attorney; power of attorney; ~ vermək to give* power of attorney; bir kəsə

~ vermək to give* power of attorney to smb.

etibarsız s. 1. unreliable; ~ mənbə unreliable source; 2. disloyal, unfaithful; ~ dost dis-

256

etimoloq

loyal / unfaithful friend; ~ ər (arvad) unfaithful husband (wife); ~ çıxmaq to become* disloyal, to be*

unfaithful; 3. hüq. invalid, void; ~ müqavilə invalid / void contract; 4. insecure, not firm / solid; ~ divar an

insecure wall; ~ qıfıl insecure lock

etibarsizcasına z. disloyally, distrustfully, mistrustfully

etibarsızlıq i. 1. disloyalty, distrustfulness, mistrustfulness; 2. hüq. invalidity, nullity; kəbinin etibarsızlığı

nullity of marriage

etik s. ethic(al); ~ prinsiplər ethical princi- ples

etika i. ethics

etiket i. etiquette [`et9ket]

etiqad i. 1. faith, belief; Məhəmməd ~ı the

Mohammedan faith; 2. sureness, convic-

tion; ~ etmək bax inanmaq

etiqadca z. by belief / faith

etiqadla z. faithfully, with faith; with con-

viction

etiqadlı s. faithful; convinced, confirmed etiqadsız s. unbelieving; irreligious, faithless etiqadsızcasına z.

without belief, with an

air of disbelief, faithlessly

etiqadsızliq i. scepticism; unbelief, disbelief,

faithlessness

etimad i. confidence; trust; ~ göstərmək

to entrust (d. to); bir kəsə ~ göstərmək to give* smb. one’s confidence; ~ qazan- maq to win* confidence;

bir kəsin ~ını qazanmaq to win* smb.’s confidence; ~ı doğrultmaq to justify confidence; bir kəsin ~ını

doğrultmaq to justify smb.’s confidence; Siz mənim etimadımı qazan- mısınız You have won my confidence

etimadlı s. reliable; trustworthy

etimadlıq i. credibility; the state of being

credible

etimadnamə i. credentials pl.; mal. letter of

credit

etimadsız s. disloyal, unreliable, distrustful etimadsızcasına z. with distrust, distrustfully,

mistrustfully

etimadsızlıq i. disloyalty, distrustfulness etimologiya i. dilç. etymology

etimoloji s. dilç. etymological; ~ lüğət ety-

mological dictionary etimoloq i. etymologist

etina

etina i. benevolence, favour; attention, heed, notice; bir kəsə ~ etmək / qılmaq to regard smb. with favour;

to pay* smb. attention, to give* / to pay* heed to smb. bir kəsə ~ etməmək / qılmamaq to pay* no atten-

tion to smb., to take* no heed of smb., to pay* no heed to smb.

etinasız I. s. inattentive, careless, unfavourable, thoughtless; indifferent; ~ olmaq to be* inattentive /

careless / unfavourable; ~ adam inattentive / careless man, indif- ferent person II. z. inattentively, indiffer-

ently, carelessly, thoughtlessly; ~ danış- maq to speak* inattentively / carelessly; ~ görünmək to look

inattentive / careless / thoughtless / indifferent

etinasızca z. rather indifferently, rather care- lessly

etinasızcasına z. bax etinasızca

etinasızlıq i. indifference, carelessness, inat-

tentiveness; ~ göstərmək to display indif-

ference / carelessness

etinasızlıqla z. bax etinasız II

etiraf i. acknowledgement; admission, con-

fession; ~ etmək to acknowledge (d.), to confess (d.), to admit (d.); səhvini ~ etmək to acknowledge one’s

mistake / error; gü- nahını ~ etmək to confess one’s fault; həqiqəti ~ etmək to admit the truth; açıq ~ frank

confession; məğlubiyyətini ~ et- mək to acknowledge one’s defeat; Etiraf etməliyəm ki, ... I confess that ..., I

must say that ...

etiraz i. objection, protest; (qəti cavab) retort; ~ etmək to object (to), to raise objections (to), to protest (to,

at, against); (məruzəçiyə) to disagree (with), to reply (to); qəti ~ etmək to make* a strong protest; Etiraz

yoxdur There is no oppo- sition; No one is against; Etiraz etmirəm I don’t mind, I don’t object (to); Etirasız!

Don’t argue!

etirazsız I. s. implicit, unquestioning; ~ itaət implicit / unquestioning obedience II. z. implicitly,

unquestioningly, without demur / objection; əmrə ~ əməl etmək to own up, to make* a clean breast of it, to

obey an order implicitly

etmək f. to do* (d.); to make* (d.); əlindən gələni ~ to do* one’s best; səhər idmanı

etmək

~ to do* one’s morning exercises; tapşırıq ~ to do exercises; dərs ~ to do one’s les- sons; yaxşı ~ to do* well;

Onun dəvətini rədd etməkdə yaxşı etdin You did well to refuse his / her invitation; O sizə heç nə edə bilməz

He / She won’t do anything to you; Mən sizin üçün nə edə bilərəm? What can I do for you? Sənə / Sizə necə

deyirlər, elə et (edin) Do as you are told; Siz bu barədə nə etmək fikrindəsiniz? What are you going to do

about it?; mə- ruzə ~ to make* a report; səhv ~ to make* a mistake; təklif ~ to make* a proposal / offer;

qeyd ~ to make* a note; səyahət ~ to make* a tour / trip; yaxşı nahar / şam ~ to have* a good dinner /

supper; yün- gülcə nahar / şam ~ to have* a light din- ner / supper; cəhd ~ to make* an effort; tərcümə ~ to

translate (d.); bayram ~ to celebrate (d.), müzakirə ~ to discuss (d.), to debate (d.); qət ~ 1) to decide, to

make* up one’s mind; 2) to do*; Qatar bir saat- da 80 km qət edir The train does 80 kilo- metres an hour;

məcbur ~to make* (inf. withhout to) to cause (inf.), to force (inf.); bir kəsi xoşbəxt ~ to make* smb. happy;

təşəbbüs ~ to make* an attempt; göz ~ to wink (at); söz ~ to find* fault (with), to cavil (at), to carp (at); d.d.

to seize [s9:z] (on, upon); O hər sözü söz edir He / She cavils at every word; kömək ~ to help (d.), to assist

(d.), to aid (d.); (maddi cə- hətdən) to support (d.); (dərman) to relieve (d.); yaxşılıq ~ to do* favour, to

show* one’s good will; pislik ~ to hurt* (d.), to harm (d.), to do* harm (to), to give* trouble (d.), to give*

pain (to), to cause damage (to), to make* trouble (for); yaxşı ~ (xəstəni) to cure; to do* well; pislik ~ to do*

evil; to do* badly; ◊ iş ~ to cause trouble / annoyance / anxiety; düz ~ bax düzəltmək; əyri ~ bax əymək;

ayırd ~ to make* out (d.); to understand* (d.); to clear up (d.), to ascertain (d.), to find* out (d.), to elucidate

(d.); məsələni ayırd ~ to elu- cidate the question; məsləhət ~ / görmək to advise* (d.); qonaq ~ to treat (d.

to); to regale (d. with, on); söhbət ~ to talk (to, with), to have* a talk / a chat; yol ~ to make* way (for); yer ~

1) to make* room;

257

etdirtmək

2) məc. d.d. to irritate, to make* angry in an unpleasant way; imkan ~ to find* pos- sibility / opportunity /

chance; istehsal ~ to produce (d.); bəhs ~ 1) to deal* (with), to treat (of); 2) to compete (with, in), to

emulate (d. in); dava ~ to fight (d. with), (sözlə) to quarrel; mübahisə ~ to argue (with), to dispute (with); ov

~ to hunt (d.); toy ~ to celebrate one’s wedding, to have* a wedding ceremony; düşmənçilik / dost- luq və s.

~ to be* enemies / friends, etc.; müəllimlik / həkimlik və s. ~ to work as a teacher / doctor etc.; müharibə ~

to make* / to wage war (on), to be* at war (with); səs ~ to make* a noise; to be* noisy; Uşaqlar çox səs

edirlər The chil- dren are making a lot of noise, The chil- dren are noisy

etdirtmək f. bax etdirmək

etnik s. ethnic

etnogenez i. ethnogeny

etnoqraf i. ethnographer

etnoqrafik s. ethnographic(al)

etnoqrafiya i. ethnography, social anthro-

pology

etüd i. 1. ədəb. study, sketch; 2. mus. etude

[e9`tju:d], exercise; 3. şahm. problem

ev I. i. home; house; ~ə getmək to go* home; ~də olmaq to be* at home; uşaq ~i chil- dren’s home; qocalar

~i old people’s home; ~ üçün darıxmaq to be* homesick; ◊ ~ tökmək (yığışdırmaq) to tidy / to do* up a

house; ◊ ~ yıxmaq to make* smb. unhappy / miserable; ◊ ~i yıxılmaq to become* unhappy; to die; Əvvəl

evin içi, sonra çölü at. söz. ≅ Charity begins at home II. s. home (attr.), house (attr.), domestic; ~ ünvanı

home address; ~ tele- fonu home (telephone) number; ~ xərcləri household expenses; ~ tapşırığı home-

work; ◊ ~ dustağı olmaq to be* under house arrest; ~ heyvanları domestic ani- mals; ~ işləri domestic

service; domestic

affairs

evcanlı s. bax evdar II

evcanlılıq i. bax evdarlıq

evcik i. small / little house; cabin

evcil s. bax evdar II

evdar I. i. 1. (kişi) family man*; 2. (qadın)

thrifty housewife II. s. thrifty; (qadın) 258

evtikmə

housewifely; ~ qadın housewife; yaxşı ~ qadın (hər şeyin yerini bilən, qənaət- cil) a good* / thrifty housewife

evdarlıq i. housewifery; housekeeping evdovşanı I. i. zool rabbit. II. s. rabbit (attr.);

rabbit’s; ~ xəzi rabbit-skin

ev-eşik top. i. goods and chattels; house and

home; ~ sahibi olmaq to start a family; to settle down to married life; ~ düzəltmək to start a home of one’s

own, to set* up house; ev-eşiyə baxmaq to look after the house, to be* busy about the house, to take* care

of one’s family

evfemistik s. dilç. euphemistic [`juf9`mistik] evfemizm i. dilç. euphemism [`ju:f9m9zm] evkalipt I. i. bot.

eucalyptus II. s. bot. euca-

lyptus; ~ yağı eucalyptus oil evquraşdırma I. i. house-building II. s.

house-building; ~ kombinatı house-build-

ing plant

evlad i. bax övlad

evləndirilmək f. to be* married off; şair.

to be* wed (or wedded)

evləndirmək f. to marry off (d.); oğlunu

~ to marry off one’s son; Mən oğlumu ev-

ləndirmişəm I have married off my son evlənmə fi. marriage; Evlənmə ciddi işdir

Marriage is a serious business

evlənmək f. to marry, to get* married (to

smb.); O, gec evləndi He married late in life; cavan ~ to marry young; ikinci dəfə ~ to marry a second time

evli s. married; ~ kişi married man*; ~ olmaq to be* married

evli-eşikli s. (i.s.) having home and house, (i.s.) having a family; ~ adam a family man*; ~ olmaq to have* a

family; to have* house and home

evlilik i. the state of being married

evrika nid. eureka [ju(6)`r9:k6]

evsiz 1. homeless, having no home; ~ adam

a homeless man*, a man* having no home;

2. unmarried

evsiz-eşiksiz s. bax evsiz

evsiz-eşiksizlik i. bax evsizlik

evsizlik i. 1. homelessness; 2. singleness,

the state of being unmarried

evtikmə I. i. bax evquraşdırma I II. s. bax evquraşdırma II

evyaran

evyaran i. housebreaker

evyıxan I. i. one who always tries to harm

others II. s. harmful, pernicious

ey nid. hi! hello! Look here!

eybəcər I. i. ugly person, fright; ~ etmək

/ hala salmaq bax eybəcərləşdirmək; Ailə eybəcərsiz olmaz at. söz. ◊ Every family has its black sheep II. s.

ugly; mis- shaped, deformed; ~ sifət an ugly face

eybəcərcəsinə z. in an ugly manner / way eybəcərləşdirilmək f. to be* made to look ugly, to be* made to

look a fright, to be*

made ugly

eybəcərləşdirmək f. to make* (d.) look ugly,

to make* (d.) look a fright; to disfigure (d.); Bu paltar onu eybəcərləşdirir This gar- ment / dress makes her /

him look ugly

eybəcərləşmək f. to grow* / to become* ugly, to become* / to get* disfigured

eybəcərlik i. ugliness; disformity; üslub ey- bəcərliyi disformity of style

eydirmək f. to massage the udder of the cow before milking

eyham i. hint, allusion; incə ~ delicate / gen- tle hint; aydın ~ a broad / a clear hint; an- laşılmaz ~lar vague /

covert hints, obscure allusion; ~ vurmaq to hint at, to allude (to), to drop a hint; ~ı başa düşmək to take* a

hint; Siz kimə / nəyə eyham vurursunuz? Whom / What are you hinting at?

eyhamla z. allusively; with hints; ~ danışmaq to beat* about the bush; amer. to beat* around the bush

eyhamlı s. allusive; ~ söhbət allusive talk eyhamsız z.: ~ danışmaq to speak* plainly, to speak* in plain terms,

to speak* with-

out beating about the bush

eyhana bağ. if, in case (of), providing; Ey-

hana o gəlsə, deyin gözləsin If he / she

comes, tell him / her to wait

ey-hay nid. alas!

eyi I. s. bax yaxşı I II. z. bax yaxşı II

eyib i. 1. shame, disgrace; 2. defect, vice;

shortcoming; eybini açmaq 1) to do* uncover / to reveal smb.’s defect; 2) to speak* about smb.’s disgrace;

~i açılmaq to become* disgraced, to cover oneself with shame; şəklin ~ləri shortcomings / vices of the

picture; ~ axtarmaq to seek*

eyni

/ to try to find a defect; eybinə kor olmaq to be* ashamed for one’s behaviour; eybi- nə gəlmək to feel* shy,

to be* ashamed; ~ içində olmaq to be* in disgrace, to fall* into disgrace; Eyib olsun! For shame! Eybi

yoxdur, Nə eybi var! (It’s) all right. Okay (OK)!

eyibli s. 1. shameful, disgraceful, disrep- utable, obscence, indecent, unseemly; ~ kitab indecent /

disreputable / unseemly book; ~ hərəkət / davranış indecent / shameful / disreputable conduct / behav-

iour; ~ ifadələr unseemly expressions; ~sözlər obscence words; 2. (i.s.) with defect / shortcoming

eyiblik i. 1. disgrace, shame; 2. (əxlaqca) depravity; Kasıblıq eyiblik deyil at. söz. ◊ Indigence is not disgrace

eyiblilik i. bax eyiblik

eyibsiz s. 1. faultless, irreproachable, blame-

less; məc. immaculate; pure; ~ iş faultless / irreproachable work; ~ davranış immac- ulate behaviour; 2. (i.s.)

without defect / shortcoming; Eyibsiz gözəl olmaz at. söz. ◊ There is no beauty without defect

eyibsizlik i. 1. irreproachability, blameless- ness; 2. the state of being without a defect / flaw

eyləmək f. bax etmək

eymənmək f. to be* frightened, to be*

gripped / seized by fear

eynək i. (pair of) spectacles pl.; glasses pl.;

günəş eynəyi sun-glasses; (gözü tozdan və s. qorumaq üçün geyilən) goggles; ~ taxmaq / geymək to wear*

glasses

eynəkçi i. optician, a person who makes and sells glasses

eynəkli s. (i.s.) with glasses; (i.s.) wearing glasses; ~ adam a man* with glasses; a man* wearing glasses

eynən z. exactly; the exact copy; word for word, the same

eyni I. i.: ~ açılmaq to become* gay / merry; ~ni açmaq to make* smb. merry, to put* smb. in good spirits /

in a good mood; ~nə almamaq to pay* no attention (to), to give* / to pay* no heed (to) II. s. identical,

adequate; (one and) the same; ~ zamanda simultaneously, at the same time

259

eyniadlı

eyniadlı s. (i.s.) of the same name; ~ roman üzrə after the novel of the same name eynibiçimli s. 1. of the

same cut / fashion;

~ paltar dress of the same cut; 2. of the

same build / figure

eynibiçimlilik i. 1. the quality of being of the

same cut / fashion; 2. the state of being of

the same build / figure

eynicinsli s. 1. (i.s.) of the same gender / sex;

2. homogeneous, similar, uniform; (i.s.)

of the same type / sort

eynicinslilik i. 1. the quality of being of the

same sex; 2. the state of being homoge-

neous / uniform

eynixasiyyətli s. (i.s.) of the same character;

~ adamlar people of the same character eynixasiyyətlilik i. the quality of having the

same character

eynixassəli s. (i.s.) of the same property;

~ elementlər elements of the same prop-

erties

eynixassəlik i. the state of having the same

properties

eyniköklü i. (i.s.) of the same root; ~ sözlər

words of the same root

eyniköklülük i. the state of having the same

root

eyniqiymətli s. (i.s.) of the same price, (i.s.)

of equal worth / value ~ mallar goods / articles of the same price, commodities of equal worth

eyniqiymətlilik i. equivalence; the quality of being of the same price / of equal worth eynilə z. exactly,

exactly as, just as, precisely;

~ belə just the same, exactly as eyniləşdirilmə fi. identification, being iden-

tified

eyniləşdirilmək f. to be* identified eyniləşdirmə fi. identification, making the

same

eyniləşdirmək f. to identify (d.); to make*

(d.) the same; nöqteyi-nəzərləri ~ to iden-

tify opinions

eyniləşmə fi. getting / becoming identical eyniləşmək f. to get* / to become* identical eynilik i. bax eyniyyət

eynimənalı s. dilç. synonymous; ~ ifadələr

synonymous expressions

eynimənalıq i. bax eynimənalılıq 260

ezop

eynimənalılıq i. the state of being synony- mous

eynivaxtlı s. simultaneous, synchronous eynivaxtlılıq i. simultaneity, simultaneous-

ness

eyniyaşlı s. (i.s.) of the same age; ~ uşaqlar

children of the same age

eyniyaşlılıq i. the state of being of the same

age

eyniyyət i. identity, sameness; exact likeness;

baxışların ~i sameness / identity of views; forma ~i sameness of form; ~ təşkil etmək to be* identical / the

same

eyniyyətlilik i. bax eyniyyət

eynizamanlı s. bax eynivaxtlı eynizamanlıq i. simultaneousness, simul-

taneity

eynizamanlılıq i. bax eynizamanlıq

eyş i. bax eyş-işrət

eyş-işrət i. orgy [`6:d=9]; carousal; gününü

~lə keçirmək to have* a rattling time, to

live a full life

eyş-işrətli s. rakish; loose, wild; ~ həyat ke-

çirmək / sürmək to lead* a rakish / wild

life

eyvah nid. alas!

eyvan i. porch; amer. veranda(h)

eyvanlı s. (i.s.) with a porch; amer. (i.s.) with

a veranda(h); (i.s.) having a porch eyvansız s. (i.s.) without a porch; amer. (i.s.)

without a veranda(h)

eyvansızlıq i. the state of being without a

porch / a veranda(h)

eyzən z. 1. all, completely, entirely;

2. always, constantly; O, eyzən məşğul-

dur He / She is always busy

ezam i.: ~ etmək to send* on an official

journey / trip; ~ edilmək to be* sent on an

official journey / trip

ezamiyyə s.: ~ vərəqəsi authority, warrant;

credentials pl. ~ pulu travel allowance ezamiyyət i. official journey, mission, busi- ness trip; ~ə getmək to

go* on an official journey, to make* a business trip; ~də olmaq to be* on a mission / a business

trip; elmi ~ scientific mission ezamiyyətçi i. a person on business trip,

business traveller

ezop s. Aesopian; ~ dili Aesopian language

əclaf

Əə

Ə, ə the 7th letter of the Azerbaijani alphabet ə nid. hey, you; look here; Ə, niyə danış- mırsan? Look here,

why don’t you speak?

əba i. bax aba

əbalı s. bax abalı

əbədən z. 1. never; not; Öyrənmək əbədən

gec deyil at. söz. It is never too to learn;

2. (əsla) not at all

əbədi I. s. 1. eternal, everlasting, perpetual;

~ şöhrət eternal fame; ~ sülh everlasting peace; ~ hərəkət perpetual motion; ~ həbs cəzası perpetual

imprisonment; 2. (ölməz) immortal; ~ şöhrət immortal fame II. z. eternally, perpetually, for ever, forever; ~

olaraq in (to, for) perpetuity, for ever; ~yoxa çıxmaq to disappear for ever; ◊ ~ yuxu death; ~ yuxuya getmək

/ göz- lərini yummaq / uyumaq to die, to pass away, to breathe one’s last idiom.

əbədiləşdirilmək f. to be* eternalized / per- petuated / immortalized

əbədiləşdirilmiş fs. eternalized, perpetuat- ed; immortalized

əbədiləşdirmə fi. eternalization, perpetua- tion; immortalization

əbədiləşdirmək f. to eternalize (d.), to per- petuate (d.); to immortalize (d.); (abidə qoymaqla) to

monumentalize (d.); xati- rəsini ~ to perpetuate the memory (of); adını ~ to perpetuate one’s name

əbədiləşmək f. to become* eternal / perpet- ual / immortal

əbədilik i. perpetualness; immortality əbədiyyət i. 1. eternity, perpetuity; 2. (öl- məzlik, unudulmazlıq)

immortality, eter- nal life; ~ə qovuşmaq to launch into

eternity, to die, to pass away

əbəs I. s. vain, futile, unavailing; useless;

~ ümid a vain hope; ~ arzu a vain dream; ~ səy a futile / useless effort; ~ cəhd a futile / vain attempt II. z. 1.

vainly, in vain, to no use; ~ yerə in vain; ~ yerə çalışmaq / zəh- mət çəkmək to flog a dead horse idiom.; 2.

(səbəbsiz) not without reason; O, əbəs

yerə ehtiyat etmirdi He / She feared not without reason; 3. (boş-boşuna, məqsəd- siz) for nothing, in vain;

Biz əbəs yerə səyahət etmirdik We were not travelling in vain; ~ (yerə) pul xərcləmək to waste money

əbləh I. i. fool, dolt, blockhead, idiot II. s. foolish, doltish, silly, imbecile

əbləhcəsinə z. foolishly, doltishly, like a fool, idiotly

əbləhlik i. foolishness, imbecility; (ağılsız hərəkət) folly, idiocy, idiotcy

əbləq s. skewbald; (at haq.) piebald əbədilik i. skewbaldness; piebaldness əbrəş s. isabella colorued; (at

haq.) dapple-

grey

əbrişim i. 1. (ipək parça) silk (stuff), (ipək

sap) silk thread; 2. bot. acacia

əbülhövl i. əs. sphinx

əcaib I. s. 1. (qəribə) strange, odd, queer;

2. (ecazkar) miraculous; (valehedici) won- derful, wondrous; marvellous, charming II. z. strangely, in a

strange way

əcaiblik i. strangeness; oddity; unusualness əcdad i. ancestor, forefather, progenitor;

(qadın) progenitress

əcəb s. 1. (təəccüblü) strange, striking;

2. (gülməli) funny; 3. (gözəl) wonderful, splendid; 4. d.d. (kinayə, narazılıq bil- dirdikdə) what; Əcəb

adamsan! What a man you are

əcəba əd. 1. (görəsən, aya) ... I wonder ... Əcəba, o haradadır? Where is he / she, I wonder? 2. (məgər) why;

Əcəba, siz onu tanımırsınız? Why, don’t you know him / her?

əcəl i. doom, end (of one’s life), death, death hour; ~ hərləmək / girləmək to seek* a death for oneself; ~i

yetmək / çatmaq: Onun əcəli çatıb His / Her death-hour has come; öz ~i ilə ölmək to die a natural death, to

die in one’s bed; Əcələ macal yoxdur at. söz. ≅ Death when it comes will have no denial

əcəlsiz z. prematurely; Yazıq qız əcəlsiz öldü The poor girl died prematurely

əclaf s. (hərəkət haq.) foul, vile, mean, base, filthy; lowdown; ~ hərəkət a lowdown act; (adam haq.)

villainous, scoundrelly;

261

əclaflıq

~ hərəkət foul / vile action; ~ adam a vil- lainous / scoundrelly person; (söyüş) Əclaf! Villain! Scoundrel!

Rascal!

əclaflıq i. infamy, vileness, meanness, base- ness; (hərəkət) act of infamy, lowdown act əcnəbi I. i. foreigner;

alien II. s. foreign; (i.s.) of another country; (i.s.) of another

nation; alien; ~ dil a foreign language əcr i. 1. (mükafat, əvəz) requital, recom- pense; 2. (cəza) retribution,

punishment; ~ vermək 1) (əvəz vermək) to requite (for), to recompense (d.), to reward (d.); 2)

(cəzalandırmaq) to punish (d.); ~ini

çəkmək to suffer (for)

əcza i. drug, medicine

əczaçı i. chemist, druggist, pharmaceutist,

apothecary

əczaçılıq i. pharmaceutics, pharmacology əczaxana i. chemist’s (shop); amer. drug store əda i. 1. (tərz, tövr)

mincing / affected man-

ners pl.; ~ ilə in an affected manner; mincingly; 2. (şivə) mince, affectation, airs and graces; ~ ilə danışmaq to

speak* in mincing manners / with airs and graces; ~ ilə yerimək to strut, to swagger (about, in, out); 3. (fors)

swagger; 4. (təşəxxüs) arrogance; 5. (iddia) pretence; ◊ ~ satmaq to mince; to swagger; to put* on airs

idiom.

ədabaz I. i. (qız, qadın) affected creature; coquette; (oğlan, kişi) swaggerer II. s. mincing, finical, finicking;

(təkəbbürlü) haughty

ədabazcasına z. affectedly, affectingly, fini- cally, with airs and graces pl.

ədabazlıq i. 1. mincing manners pl., finical- ity, airs and graces pl.; 2. (işvəkarlıq) affectation, affectedness; ~

etmək to mince; to show* affectation; to be* affect- ed; (fors etmək) to swagger, to bluster

ədalanmaq f. to mince; to swagger; to be* affected; to put* on airs idiom., to give* oneself airs idiom.

ədalət I. i. justice; fairness; equity; immar- tiality; ~ naminə for the sake of justice; Ədalət tələb edir Justice

demands II. s. justice; ~ məhkəməsi Court of Justice

ədalətlə z. (haqlı) justly; (insafla, vicdanla) fair, fairly; (qərəzsiz) impartially; ~ rəftar etmək to deal* fair /

fairly (with); ~ danış-

262

ədavətsiz

maq to speak* fair / fairly; Ədalətlə de-

sək / danışsaq ... To speak fair / fairly ... ədalətli s. (haqlı, düzgün) just; (insaflı, vicdanlı) fair; (qərəzsiz)

impartial; equi- table; ~ hökm just sentence; ~ hakim impartial judge; ~ müharibə just war; ~ adam just

man*; ~ bölgü fair division;

~ müqavilə / saziş equitable treaty ədalətlilik i. justness, justice; fairness; equi- ty; impartialness,

impartiality; uprightness,

rightfulness

ədalətsiz I. s. unjust; unfair; inequitable;

~ olmaq to be* unfair / unjust; ~ hərəkət unjust action; unfair action II. z. unjustly; unfairly; with partiality; ~

rəftar etmək to treat (d.) unfairly / with partiality

ədalətsizcəsinə z. 1. (haqsızlıqla) unjustly; 2. (insafsızcasına) unfairly; 3. (qərəzlə) with partiality;

ədalətsizlik i. 1. (haqsızlıq) unjustness, injus- tice; 2. (insafsızlıq) unfairness; ~ etmək to act unjustly / unfairly

ədalətsizliklə z. bax ədalətsizcəsinə

ədalı I. s. affected; mincing; finical; finick- ing; ~ qız (qa-dın) affected girl (woman); ~ yeriş swagger; ~ duruş

affected pose; ~ baxış affected look / glance II. z. affect- edly, affectingly, finically; mincingly;

~ danışmaq to speak* mincingly

ədasız I. s. not affected, not mincing, not fini- cal; (i.s.) without affection, (i.s.) without airs / finicality II. z.

without affection /

mince; without airs / finicality

ədat i. qram. particle; qüvvətləndirici

~ intensifying particle; məhdudlaşdırıcı

~ limiting particle

ədavət i. hostility, enmity, animosity; (irsi

düşmənçilik) feud; möhkəm ~ deadly feud; ~ aparmaq / bəsləmək to feel* ani- mosity (against smb.), to be*

at enmity (with smb.)

ədavətlə z. with hostility, with enmity, with animosity

ədavətli s. hostile, inimical; möhkəm ~ ol- maq to be* at deadly feud; bir-biri ilə ~ olmaq to be* at war /

feud with each other

ədavətsiz I. s. non-hostile, non-inimical II. z. without hostility, without animosity / enmity

ədəb

ədəb i. good behaviour, good manners / con- duct; tact; (ləyaqət) decency, propriety; ~ qaydalarını

gözləmək to serve decen- cies, to observe the rules of propriety

ədəb-ərkan i. proprity; good manners / con- duct

ədəb-ərkanla z. bax ədəblə

ədəb-ərkanlı s. bax ədəbli I

ədəbi s. literary; ~ dil literary language;

~ dairələr literary circles / world; ~ irs lit- erary heritage; ~ ifadə literary expression; ~ tənqid literary

criticism; ~ fəaliyyət lit- erary activity

ədəbiyyat i. literature; bədii ~ belles-lettres fr., fiction; elmi ~ scientific literature

ədəbiyyatçı i. bax ədəbiyyatşünas ədəbiyyatşünas i. literary critic, specialist

in literature

ədəbiyyatşünaslıq i. literary criticism; his-

tory of literature

ədəblə z. decently, civilly, courteously; tact-

fully; decorously

ədəbləndirmək f. to cultivate good manners,

to educate (d.), to civilize (d.), to refine (d.) ədəblənmək f. to become* / to grow* cour- teous; to become*

mannerly / tactful;

to become* civilized / decorous

ədəbli I. s. (tərbiyəli) well-bred, well- behaved, well-conducted; mannerly; tact- ful; civil II. z. decently, civilly,

courteously;

tactfully; decorously

ədəblilik i. (tərbiyəlilik) decency; good

breeding; (əxlaqlılıq) morality; (mədəni- lik) civility; (mərifətlilik) courtesy; (nə- zakətlilik) politeness

ədəbsiz I. i. churl, boor, cad; (pozğun, sö- yüşcül adam) ribald II. s. 1. (mərifətsiz) ill-bred; uneducated;

discourteous, tactless; unmannerly; 2. (kobud, nəzakətsiz) inde- cent, boor(ish), coarse-grained, impolite,

rude; 3. (nalayiq, biabırçı) bawdy, gross, ribald, obscene, caddish; ~ zarafatlar rib- ald jokes III. z. indecently,

impolitely, rudely; bawdily

ədəbsizcəsinə z. bax ədəbsiz III ədəbsizlik i. (tərbiyəsizlik) ill-breeding; indecency, unmannerliness;

(mədəniyyət-

sizlik) incivility

ədəd i. riyaz. number; tam ~ whole number;

kəsr ~i fractional number; qarışıq ~ mixed

əfv

number; tək ~ odd number; cüt ~ even

number

ədədi s. 1. riyaz. numerical; ~ kəmiyyət

numerical number; ~ metod numerical

method; 2. piece; ~ mallar piece-goods ədib i. writer, man of letters, literary man;

~lər literati [,l9t7`ra:ti:]

ədliyyə I. i. hüq. justice II. s. justice; ~ na-

zirliyi the Ministry of Justice ədvə i. bax ədviyyə

ədvəcat top. i. spicery (pl. spiceries) ədviyyat i. bax ədviyyə

ədviyyatlı s. bax ədviyyəli

ədviyyə i. spice; ~ vurmaq to spice (d.) ədviyyələmək f. to spice (d.) ədviyyələnmək f. to be* spiced

ədviyyəli s. spicy; spiced

əfəl I. i. dullard; (xüsusən oyunda) a muff;

an awkward / clumsy person II. s. (aciz, bacarıqsız) awkward, clumsy, bungling; (küt) dull, stupid,

slowthinking, obtuse

əfəllik i. awkwardness, clumsiness; dullness, stupidity

əfğan i. yell, howl, scream, (loud) cry

əfi i. 1. venomous snake; 2. məc. (diliacı adam) venomous / biting tongue; ◊ ~ ilana dönmək to get* very

angry, to be* infuri-

ated, to fly* into a rage əfkari-ümumiyyə i. public opinion

əfqan I. i. Afghan II. s. Afghan; ~ dili

Afghan, the Afghan language əfqanıstanlı i. Afghan

əfsanə i. 1. (əsatir) myth, fable; 2. (dastan)

legend; 3. (uydkurma) cock and bull story,

idle tale

əfsanəli s. (i.s.) full of legends; fantastic; fab-

ulous; ~ nağıllar tales full of legends; fan-

tastic / fabulous tales; fables

əfsanəvi s. mythical; legendary; fantastic;

fabulous; ~ qəhrəman legendary hero; ~ gözəllik fantastic beauty; ~ var-dövlət fabulous wealth; ~ diyar

fairyland; ~ na- ğıllar fairy-tales, fables

əfsun i. bax ovsun

əfsus nid. (heyhat) alas; (təəsüf ki) what a

pity, it is a pity that ... Əfsuslar olsun ki,

... Unfortunately, ... It is a pity that ...

əfv I. i. pardon, forgiveness; ~ etmək to par- don (d.), to forgive* (d.); ~ olunmaq to be*

263

əfvedilməz

pardoned; to obtain mercy; ~ istəmək to appeal for pardon; Əfv edin(iz)! Pardon me! II. s.: ~ ərizəsi appeal

for pardon; ~ hüququ the right of appeal

əfvedilməz s. unpardonable, unforgivable, inexcusable; ~ unpardonable / unforgiv- able sin

əfvi-ümumi i. hüq. amnesty, free pardon; hamı üçün ~ general amnesty / pardon; ~ istəmək to appeal for

amnesty / free pardon; ~ vermək to amnesty (d.); ~ elan etmək to announce / to grant an amnesty

əfzəl s. preferable (to), better (than), above; ~ plan preferable scheme; Bu hər şeydən əfzəldir It is above

everything

əgər bağ. if; provided; (inkar cümlələrdə) unless; Əgər vaxtım olsa, gələcəyəm If I have time, I’ll come; Əgər

o gəlsə... Provided he / she comes...; Əgər istəmir- sənsə, getmə Don’t go unless you want to

əgər-əskik i. 1. (çatışmayan şey, cəhət) shortage; 2. (qüsur) defect; shortcoming

əğyar i. 1. (yad(lar)) alien(s), stranger(s) 2. (rəqib(lər)) hostile(s), foe(s)

əhali i. 1. (ölkənin camaatı) population; ~nin sıxlığı density of population; ~nin si- yahıyaalınması census of

the population; ~si olan yer / ərazi populated area; 2. (bir yerin sakinləri) inhabitants pl; şəhər ~si urban

population, inhabitants of a town, towns-folk, townspeople; town-dwellers; Uzaq Şərqin ~si inhabitants of

the Far East; kənd ~si rural population, country- men, countryfolk, countrypeople; yerli ~ native population

əhalisiz s. unpopulated, uninhabited

əhatə i. encirclement; kapitalist ~si capitalist encirclement; ~ sahəsi scope; ~ etmək: 1) (dövrəyə almaq) to

surround (d.), to environ (d.), to enclose (d.), to encircle (d.), to round up (d.); 2) (daxil etmək) to include

(d.), to involve (d.); to embrace (d.), to cover (d.); ~ olunmaq: 1) (dövrəyə alınmaq) to be* surrounded (by),

to be* enclosed (by), to be* environed (by), to be* encircled (by); 2) (daxil edilmək, toxu- nulmaq) to be*

involved, to be* embraced; Məqalədə bu məsələ əhatə olunmamış- dır This problem hasn’t been involved in

the article

264

əhəmiyyətsizlik

əhatəedici s. embracing, covering; involving əhatəli s. comprehensive; ~ izahat compre- hensive

explanation; ~ məlumat compre-

hensive information

əhd i. 1. (vəd) promise, pledge; 2. (and) vow,

oath; ~ etmək: 1) (söz vermək) to pledge, to give* a solemn promise; 2) (and içmək) to vow, to oath, to

take* / to make* a vow, to take* / to make* an oath; ~ə vəfa etmək to redeem a pledge / a promise, to

keep* one’s promise / pledge, to meet* one’s engagements / commitments; ~indən dön- mək to break*

one’s promise; to break* one’s oath; ~inə vəfasız çıxmaq to break* one’s promise, to break* one’s oath; 3.

(is- tək, məram) object, aim; ~inə çatmaq to gain / to attain / to achieve one’s object

əhd-cədid i. din. the New Testament əhd-ətiq i. din. the Old Testament əhd-peyman i. solemn promise; vow,

oath;

~ bağlamaq / etmək to give* each other

a solemn promise; to vow each other əhəd i.: ~i kəsilmək to be* exhausted, to be* tired out; ~ini kəsmək to

exhaust (d.),

to tire out (d.)

əhəmiyyət i. 1. significance, importance,

moment; beynəlxalq ~ international sig- nificance; ümumdünya ~i world signifi- cance; xüsusi ~ particular

importance; həlledici ~ decisive importance; Bunun əhəmiyyəti yoxdur It is of no impor- tance / moment; It

doesn’t matter; ~i ol- mayan unimportant; of no importance; ~ vermək to attach importance / signifi- cance

(to); ~ verməmək to attach no importance / significance (to); böyük / az / xüsusi ~ə malik olmaq to be* of

great / little / particular importance; ~ kəsb etmək to assume importance, to rise* in impor- tance; 2.

(fayda) use

əhəmiyyətli s. 1. (mühüm, vacib) important, significant; həyat ~ of vital importance; 2. (faydalı) useful;

müalicə ~ otlar / bit- kilər vulnerary plants; 3. (xeyli) consid- erable; substantial; sizable; ~ dərəcədə to a

considerable extent

əhəmiyyətsiz s. 1. unimportant; insignifi- cant; 2. (faydasız) useless, of no use

əhəmiyyətsizlik i. 1. insignificance, unim- portance; 2. uselessness

əhəng

əhəng I. i. lime; sönmüş ~ slaked / slack lime; sönməmiş ~ quick-lime, burnt lime; inşaat ~i construction lime

II. s. lime; ~ daşı limestone; ~ tortası lime putty / paste; ~ məhlulu (ağartmaq üçün) white- wash, limewater

əhəngləmək f. to whitewash (d.); divarı ~ to whitewash the wall

əhənglənmək f. to be* whitewashed əhəngləşmək f. to calcify; to turn into lime əhəngli s. containing lime; ~

su limewater;

~ palçıq grout, mortar

əhəngyandıran i. lime burner

əhkam i. 1. fəls. dogma (pl. dogmas / dog-

mata); 2. din. tenet, doctrine; dini ~lar

religious tenets / doctrines

əhkamçı i. doctrinaire, doctrinist əhkamçılıq i. dogmatism; dogmatics əhkamlaşdırılmaq f. to be*

dogmatized əhkamlaşdırmaq f. to dogmatize (d.)

əhl i. 1. (müəyyən xüsusiyyət və əməl sa-

hibi) man*; dərd ~i man* of sorrow, suf- ferer; zövq ~i man* of (good) taste; qələm ~i writer; scriber; clerk;

elm ~i man* of knowledge; scholar, savant, erudite; eşq ~i man* in love, lover; saray ~i courtiers; kef ~i bax

əhli-kef; hal ~i bax əhli-hal; 2. (əhali, sakin) dweller, resident, inhab- itant; people; şəhər ~i townsman, town-

dweller, city-dweller; cəm. townsfolk, townspeople; kənd ~i countryman, villager

əhli-biqəm s. careless, happy-go-lucky, devil- may-care

əhli-dil i. a bridht / inteligent person əhli-dünya i. man* of the world; man* of

fashion

əhli-əyal i. family, members of a family;

household

əhli-hal i a compassionate man*; person of

ready sympathy

əhli-iman I. i. righteous / pious person; ~lar

the righteous; Əhli imanlar cənnətə ge- dəcəklər The righteous shall go to Heaven II. s. righteous; ~ adam a

righteous man*

əhli-insaf i. 1. (insaflı) merciful / clement person; 2. (ədalətli) a fair / just man*

əhli-kef i. merry-maker, jovial / cheery / merry fellow; (əyyaş) bacchanal, a (drunk- en) reveller

əhvali-ruhiyyə

əhliləşdirilmə fi. domestication; vəhşi hey- vanların ~si domestication of wild animals əhliləşdirilmək f. to

be* domesticated; to be*

tamed

əhliləşdirilmiş fs. domesticated, tamed;

~ heyvan a tame animal

əhliləşdirmə fi. domestication, domesticat-

ing, taming

əhliləşdirmək f. to domesticate (d.), to tame

(d.)

əhliləşmə fi. domestication, becoming

domestic

əhliləşmək f. to become* domestic, to

become* tamed

əhliləşmiş fs. domestic, tame; ~ quş a tame bird əhli-mənsəb i. cəm officials, functionaries əhli-mərifət i. a

man* of good manners əhli-sənət i. bax sənətkar I

əhli-vəfa s. bax vəfalı

əhmədi-biqəm i. d.d. devil-may-care / light-

hearted / happy-go-lucky man* / fellow əhsən nid. bravo; well done! bully for you!

good lad!

əhval i. 1. (ruhi vəziyyət, kef) mood,

humour, spirits; ~ı pərişan olmaq / pozul- maq to be* out of humour / spirits, to be* in low spirits; ~ı yaxşı

olmaq to be* in good / cheerful mood, to be* cheerful; 2. (hal) state; (səhhətcə) feeling, health; Xəstənin

əhvalı pisdir The patient feels bad / ill; Xəstənin əhvalı yaxşıdır The patient feels better; Əhvalınız necədir?

How do you feel? How are you? ~ tutmaq to ask / to inquire after smb.’s health; ~ı qarışmaq: 1)

(xəstələnmək) to fall* ill, to feel* ill; 2) (xəstəliyi ağırlaşmaq) to change for the worse, to take* a turn for the

worse; Xəstənin əhvalı qarışıb The patient’s health has changed / taken a turn for the worse; ~ı yaxşılaşmaq

to take* a turn for the better, to be* better; Xəstənin əhvalı yaxşılaşıb The patient’s health has taken a turn

for the better

əhvalat i. 1. incident, occurence; episode; 2. (hekayət) story; Kapitan bizə aşağı- dakı əhvalatı nəql etdi The

captain told us the following story

əhvali-ruhiyyə i. 1. mood, spirits, frame of mind, humour; 2. (şəxsi və ya kütləvi

265

əhvallaşmaq

fikir) state of mind; içtimai ~ state of pub-

lic mind

əhvallaşmaq f. to ask / to inquire after each

other’s health

əxlaq I. i. (etik normalar) morals pl, moral-

ity, moralities pl; ethics; ~ı pozğun corrupt in morals; graceless; ~ını pozmaq: 1) (tər- biyəsini pozmaq) to

corrupt (d.), to deprave (d.); 2) (ismətinə toxunmaq) to seduce (d.) II. s. moral; ~ dərsi moral admonition; ~

pozğunluğu moral corrup- tion; depravity, immorality; ~ normaları ethics

əxlaqi s. moral, moralizing, ethical; ~ key- fiyyətlər moral values; ~ söhbətlər mor- alizing talks / stories

əxlaqlı s. 1. (yüksək mənəviyyatlı) (i.s.) of high moral standards; (ismətli) chaste; 2. (tərbiyəli) well-behaved,

orderly

əxlaqsız I. i. debauched person; debauchee; libertine, profilagate II. s. immoral; (poz- ğun) filthy, morally

depraved, whorish, graceless, lewd, libertine, dissolute; (is- mətsiz) unchaste; ~ adam a libertine, a

debauchee, a profligate; ~ qadın a wanton, a whore; ~ hərəkət an immoral act, an act of licentiousness

əxlaqsızcasına z. immorally; dissolutely; ~ hərəkət etmək to act immorally / dis- solutely / lewdly

əxlaqsızlıq i. immorality, profligacy, deprav- ity, dissoluteness, licentiousness, liberti- nage, lewdness,

whoredom; ~ etmək to debauch, to indulge in lust / lewdness

əjdaha i. əs. dragon; chimera

əkdirmək f. 1. (basdırtmaq) to make* smb.

plant (d.); to have* smth. planted; 2. (şum-

latmaq) to ask / to cause smb. to plough (d.) əkdirtmək f. bax əkdirmək

əkə s. 1. (böyük) big; great; 2. (yaşlı) grown-

up, full-grown; adult

əkəs s. bax əkə

əkəs- əkəs z. like an adult / grown-up; like

an experienced / grown-up

əkəclənmək f. 1. to grow* / to become*

adult, to become* a grown-up; 2. məc. to become* experienced; 3. məc. to behave / to act like an adult / a

grown-up

əkəclik i. bax əkəlik 266

əkmək

əkəlik i. adultnees, adulthood; virility əkənək i. 1. (toxum səpilmiş sahə) 2. (əkin

yeri)

əkib-becərmək f. to cultivate (d.), to grow*

(d.), to raise (d.)

əkib-biçmək f. to be* occupied with sow-

ing / planting / growing (d.); to cultivate /

to raise (d.)

əkili s. 1. (səpilmiş, əkilmiş) sown; ~ yer

sown area; 2. (basdırılmış) planted;

~ ağaclar planted trees əkilib-becərilmək f. to be* cultivated, to be*

raised / grown

əkilmək f. 1. (səpilmək) to be* sown;

2. (basdırılmaq) to be* planted; 3. (becə- rilmək, yetişdirilmək) to be* cultivated, to be* grown, to be*

raised; 4. məc. d.d. (çıxıb getmək, qaçmaq) to give* leg-bail, to flee*, to run* away, to escape, to guy, to do*

a guy, to take* one’s heels idiom.

əkin I. i. 1. (əkmək işi) sowing, seeding; planting; cropping; yaz ~i spring sowing / planting; payız ~i autumn

sowing; 2. (əkil- miş yer) under crop; plantation, ploughed field II. s. 1. (əkmək üçün yararlı) arable; ~ yeri

arable land; 2. (əkmək üçün ayrıl- mış) (i.s.) for sowing / cultivation / plant- ing; ~ sahəsi sowing area

əkin-biçin I. i. field cropping, field hus- bandry; II. s. ~ vaxtlı field cropping time; time of (yaxud for) field

husbandry

əkinçi i. (cütçü) plougher, ploughman*; farmer

əkinçilik i. 1. tillage, husbandry; 2. (əkib- becərmə işləri) cropping, farming, agri- culture

əkinqabağı s. presowing; ~ suvarma pre- sowing irrigation

əkinlik i. bax əkin I (2-ci mənada)

əkiz I. i. twins; Əkizlərin ikisi də qız idi Both of the twins were girls II. s. twin; ~ qardaşlar / bacılar twin

brothers / sis-

ters; III. z.: ~ doğmaq to twin

əkizlik i. the state of being twin

əkiztayı i. a twin, one of the twins

əklil i. garland; (qəbir üstünə qoyulan)

wreath; ~ qoymaq to lay* a wreath (on) əkmək f. 1. (basdırmaq) to plant (d.), to set* (d.); (dibçəkdə) to pot

(d.); 2. (səpmək)

əks

to sow* (d.), to seed (d.); 3. məc. (başdan eləmək) to send* away (d.); ◊ başını ~ to do* away (with); to kill

(d.); Nə əkərsən, onu da biçərsən at. söz. ≅ You must reap what you have sown

əks I. i. 1. (güzgüdə, suda və s.) reflection, reflexion, reflected image; 2. (şəkil, surət, foto) picture, image;

photo; ~ etdirmək to reflect (d.); (yazıda, rəsmdə və s.) to represent (d.); ~ etmək: (şüa haq.) to reflect; (səs

haq.) to echo, to resound, to reflect, to reverberate; ~ olunmaq to be* reflected; (yazıda, rəsmdə və s.) to

be* represented; bir kəsə / şeyə ~ çıxmaq to oppose (d.), to be* against smb. / smth. II. s. contrary;

opposite, opposing, opposed; adverse; ~ qütblər opposite poles; ~ tərəf: 1) (qarşı tərəf) opposite / adverse

party; opposite side; 2) (tərs üzü, astar tərəfi) reverse side, verso; ~ istiqamət opposite direction; ~ fikir /

mülahizə contrary opin- ion; ~ halda / tərzdə / surətdə otherwise

əks-cərəyan i. el. counter-current; counter- stream

əksetdirici I. i. fi. reflector; reverberator II. s. reflective, reflecting; reverberatory, reverberating

əksetmə i. reflection; reverberation, reper- cussion

əksər s. most; ~ hallarda in most cases; ~ hissə the most part, the major part; ~ adamlar most people

əksərən z. mostly, for the most part əksəriyyət i. majority; adamların ~i major- ity of people; sadə ~ simple

majority; müt- ləq ~ absolute majority; böyük ~ vast / large majority; səs ~i a majority vote, majority of

votes; səs ~i ilə qəbul etmək to adopt (d.) by a majority vote / majority of votes; Qərar səs əksəriyyəti ilə

qəbul olundu The decision was adopted by a

majority vote / by majority of votes əksəriyyətlə z. by a majority; ~ qəbul etmək

to adopt / to accept (d.) by a majority əks-həmlə i. bax əks-hücum

əks-hücum i. counter-attack; hərb counter-

offensive; ~a keçmək to counter-attack (d.) əks-iddia i. counterclaim; ~ yürütmək / irəli

sürmək to counter-claim

əqəliyyət

əksinə z. 1. (əleyhinə) against; contrary (to); vice versa; küləyin ~ against the wind; göz- lədiyimin ~ contrary

to my expectations; 2. (ziddinə) in defiance (of); təlimatın ~ olaraq in defiance of the instructions; 3.

(tərsinə) other way round, the wrong way round; on the contrary; O hər şeyi əksinə edir He / She does

everything the wrong way round; O, heç nə qazanmadı, əksinə, olanını da itirdi He / She gained nothing, on

the contrary he / she lost all that he / she had; bir kəsin / bir şeyin ~ get- mək to run* counter to smb. /

smth.; ~ çıx- maq to be* against to smb. / smth.

əksinqilab i. counter-revolution əksinqilabçı i. counter-revolutionary əksinqilabçılıq i. counter-revolutionary

activity; counter-revolutionary character əksinqilabi s. counter-revolutionary; ~ qüv- vələr counter-

revolutionary forces; ~ hə-

rəkat counter-revolutionary movement əks-kəşfiyyat i. counter-intelligence, secu-

rity service, counter-espionage əks-kəşfiyyatçı i. security service man*,

security officer

əkslik i. 1. (qarşıdurma halı) opposition;

2. (ziddiyyət, uyğunsuzluq) contradiction; 3. fəls. opposite; ~lərin vəhdəti unity of opposites; ~lərin

mübarizəsi struggle / conflict of opposites

əks-səda i. echo; reverberation

əks-tədbir i. counter-measure; counterblast;

counteraction; təcili ~ prompt counterac- tion; ~ görmək to take* counter-measures; to counteract; to

take* counteractive meas- ures

əkstəqdirdə bağ. or (else), otherwise; Tələ- sin, əks təqdirdə gecikəcəksiniz Hurry up or (else) you will be late

əks-təsir i. counteract, counteraction; oppo- sition; ~ göstərmək to counteract (d.); to oppose (d.)

əks-zərbə i. counterblow

əqdəm z. before (now), ago; iki dəqiqə bun-

dan two minutes ago / before now əqəliyyət i. minority; milli ~ national minor- ity; səs ~i minority of votes;

~ təşkil etmək to be* outnumbered; ~də qalmaq (səsver-

mədə) to be* outvoted

267

əqidə

əqidə i. (inam, etiqad) faith; belief; (məs- lək) conviction; persuasion, view; dini ~ religious belief / faith;

persuasion; mü- səlman / xristian və s. ~si Moslim / Christian, etc. faith; siyasi ~ political con- viction;

möhkəm ~ firm belief; ~ sahibi a man* of the faith, a faithful man, the faith- ful; ~sində möhkəm firm /

strong in one’s faith; ~sinə görə according to one’s opin- ion / conviction; ~sini dəyişmək to take* a different

view of things

əqidəli s. 1. convinced, confirmed, persuad- ed, faithful; möhkəm ~ firm in faith; 2. (prinsipal) high-

principled

əqidəlilik i. faithfulness; conviction əqidəsiz s. faithless, unfaithful əqidəsizcəsinə z. faithlessly, falsely,

əqidəsizlik i. faithlessness, unfaithfulness əqli s. mental, intellectual; ~ bacarıq / qabi-

liyyət mental / intellectual faculty / ability; ~ (zehni) iş mental work, brainwork; ~ cə- hətcə qüsurlu mentally

deficient

əqrəb I. i. (saatda) hand; (kompasda və s. cihazlarda) pointer, needle; böyük ~ (sa- atda) minute-hand; kiçik

~ hour-hand II. i. 1. zool. scorpion; 2. astr. Scorpio(n); ◊ Əqrəb bürcü Scorpio

əqrəba i. top. i (qan qohumları) kin, kins- folk, kinsmen, kinspeople, kindred

əqrəbalı s. (i.s.) having kin / kinsfolk / kins- men / kinspeople / kindred / relations / rel- atives

əqrəbasız s. kinless, kindredless

əqrəbli s. (saat) (i.s.) with / having a hand;

(kompas və s.) (i.s.) without / having a

pointer

əqrəbsiz s. (saat) (i.s.) without a hand, hand-

less; (kompas və s.) (i.s.) without / having

no pointer, pointerless

əl I. i. 1. hand; ~ altında olan (near) at hand,

within easy reach of one’s hand; ready at hand; ~ altınca in an underhand way, secretly, in secret; ~ ilə by

hand, with hand; ~ ilə görülən iş handwork, work done with a hand; ~də olan on hand; ~dən düşmüş: 1)

(yorğun, üzgün) tired out, exhausted, jaded, languid, fatigued; 2) (iş- lənməkdən) toil-worn; 3) (xəstəlikdən)

wasted; 4) (çox köhnəlmiş) worn-out,

268

əl

threadbare; ~dən ~ə from hand to hand; ~dən cəld swifthanded; ~i belində: (lovğa- lovğa) haughtily,

arrogantly; ~i qoynunda (bikef) olmaq to be* in sorrow / in sad- ness / in melancholy mood; öz ~i ilə (şəx-

sən) by oneself, by one’s own hand; ~in - dən hər iş gələn adam a good hand in / at everything; Jack of all

trades idiom.; ba- carıqlı / qabiliyyətli ~lər skilful hands; qanlı ~lər red hands; ~ -ayağa düşmək (təlaş

keçirmək) to fuss, to make* a fuss of / about (smb. / smth.); ~ atmaq: 1) (gö- türmək üçün) to stretch out

one’s hand (to); 2) (işə) to undertake* (d. + to inf.); O, hər işə əl atır He / She undertakes to do everything; ~

açmaq (istəmək, dilən- mək) to beg, to go* begging; to cadge; ~ basmaq (and içmək) to swear* (by); ~

bulamaq (məşğul olmaq) to bear* / to take* a hand (in); Bu işə əl bulamağa dəyməz No use of taking a hand

in this matter; ~ vermək: 1) to hold* out one’s hand (to), to offer one’s hand (to); 2) (sa- lamlaşmaq) to

shake* hands (with); 3) (yaramaq, əlverişli olmaq) to suit (d.); to fit (d.), to be* convenient (to, for); Bu

mənə əl vermir It does not suit / fit me; Axşam işləmək ona əl verir 4) (sövdələ- şərkən) to strike* hands, to

strike* a bar- gain; ~ vurmaq; 1) (toxunmaq) to hand (d.), to touch (d.); 2) (çəpik çalmaq) to clap (hands);

(alqışlamaq üçün) to clap (to), to applaud (to); ~ qaldırmaq: 1) (söz almaq və s. üçün) to raise one’s hand; 2)

(vurmaq üçün) to raise one’s hand against smb.; 3) (səs vermək) to vote by a show of hands; ~ qatmaq:

(qarışmaq, işə və s.) to interfere (in, into); Özgənin işlərinə əl qatma Don’t interfere into other’s affairs!; ~

qoymaq (razılıq ver- mək) to give* one’s consent; ~ dəymək to touch (d.); ~ eləmək: 1) (əl ilə çağır- maq) to

summon smb. with one’s hand; 2) (vidalaşarkən) to wave good-bye (to); 3) (əlini yelləyərək salamlaşmaq) to

greet smb. with the wave of one’s hand; ◊ ~ -qolu bağlı olmaq to be* bound hand and foot; ◊ ~-qolu

boşalmaq to lose* heart; ~-qo- lunu açmaq to untie smb.’s hands, to give*

əl

~də saxlamaq: 1) (əldən verməmək) to hold* in one’s hands (d.), to keep* fast (d.), to retain (d.); 2) (öz

tabeliyində sax- lamaq) to have* in one’s hand (d.), to have* under one’s thumb (d.); Bir əldə iki qarpız

tutmaq olmaz at. söz. ≅ If you run after two hares (at once), you will catch neither; ~dən almaq to buy* / to

purchase smth. in the second-hand; ~dən burax- maq: 1) (bir şeyi, bir kəsi) to let* smth., smb. go / slip /

escape; İpin ucunu əldən buraxma Don’t let the end of the rope slip; 2) (fürsəti, imkanı) to miss (d.), to lose*

(d.); İmkanı əldən buraxma Don’t miss the opportunity; ~dən vermək (saxlaya bilməmək) not to retain /

hold* (d.); to let* (d.) go; Əldən qalan əlli il qalar at. söz. ≅ Delays are dangerous; ~dən qoymamaq: 1)

(buraxmamaq) not to abandon (d.), not to leave* (d.); 2) (ayrılmamaq) not to part (with); 3) (tərgitməmək)

not to give* up (d.); ~dən yerə qoymaq to lay* down (d.); Onlar silahı əldən yerə qoymaq istəmirlər They

don’t want to lay down their arms; ~dən düşmək: 1) (üzülmək, haldan düşmək) to be* utterly exhausted, to

break* down (with), to grow* weak / faint; to be* wasted (by); 2) (aclıqdan, xəstəlikdən) to pine (from); O,

acından əldən gedir He / She is pining from hunger; 3) (köhnəlmək, dağılmaq) to be* worn out, to become*

threadbare / shabby; (bina haq.) to become* descript, to be* ram- shackled / dilapidated; ~dən- ~-ə düşmək

/ keçmək to pass through many hands, to change hands many times; ~dən iti olmaq to be* quick, ~dən

getmək; 1) (bir kəs üçün) to be* obsequious to smb., to be* too eager to serve smb., to fawn (on, upon); 2)

(nazını çəkmək, bəsləmək) to foster (d.), to cherish (d.), to make* a fuss (over); 3) (xarab olmaq) to be*

spoiled, to go* bad idiom.: 4) (ölmək) to pass away, to lose* one’s life, to die; Əldən nə gəlir? What is to be

done? What can be done? ~dən salmaq: 1) (yormaq) to tire / to wear* smb. out; 2) (üzmək, həlak etmək) to

exhaust (d.); to be* wasted (by); Xəs- təlik onu əldən salmışdı He / She was

269

smb. full scope; ◊ ~-qolunu bağlamaq (imkan verməmək) to bind* hand and foot; ~dən-~ə gəzmək to pass

from hand to hand; Əl əli yuyar, əl də üzü at. söz. ≅ One hand washes another; ~ yetirmək to lend* a

helping hand; to help, to aid; ~ saxlamaq to stay one’s hand, to stop, to pause; ~ sıxmaq: (salamlaşmaq) to

shake* hands (with); ~ tərpətmək: (cəld olmaq) to hurry up; Əl tərpət! Hurry up! Bestir!; ~ tutmaq: 1) (pul

borc vermək) to lend* money; Mənə 50 manat əl tut Lend me fifty manats 2) (maddi yardım göstərmək) to

render moneyed assistance; ~ uzatmaq: 1) (tutmaq, götürmək üçün) to stretch / to extend one’s hand (to),

to reach out one’s hand (for), 2) (kömək, yardım etmək) to help (d.), to lend* hand (i), to give* / to lend* a

helping hand (i), to support (d.); ◊ ~ (ini) üzmək to lose* hope / faith (in), to despair (of); to say* good-bye to

all hopes d.d.; ~ çəkmək: 1) to take* off one’s hand (from); Şuşadan əl çəkin! Hands off from Shusha! 2)

(tərk etmək) to leave* (d.), to abandon (d.); Əl çək məndən! Leave me alone! 3) (im- tina etmək) to refuse

(d.), to renounce (d.); (hakimiyyətdən) to abdicate (d.); (hü- quqdan) to relinguish (d.); 4) (tərgitmək) to

give* up (d.); adətdən ~ çəkmək to break* a habit; O öz adətindən əl çəkmə- yəcək; He / She will not break

his / her habit; canından ~ çəkmək to be* sick of living; ~də bəsləmək to tame (d.); ~də bö- yütmək to be*

brought up at home; ~də etmək to get* (d.), to attain (d.), to gain (d.), to acquire (d.), to procure (d.); bilik

~də etmək to acquire knowledge; təc- rübə ~də etmək to gain experience; qə- nimət ~də etmək to capture

trophy / material / equipment; ~də gəzdirmək: 1) (əzizləmək) to make* much (of), to make* a fuss (over); 2)

to carry in one’s arms; ~də olmaq to be* in the hand; bir ~də olmaq to be* in a single / one hand; etibarlı

~(lər)də olmaq to be* in safe hand(s), to be* in safety; ~də ölmək: (öl- dürülmək) to die a violent death; O,

əldə öləcək He / She will die a violent death;

əl

düşmək) to lose* heart (+to inf); ~i qalx- mamaq / gəlməmək: 1) (həvəsi olma- maq) not to have the heart

(+to inf.); Onun bunu etməyə əli qalxmır He / She hasn’t the heart to do it; 2) (ürəyi gəl- məmək, qıymamaq)

can’t bring oneself (+to inf.); Onu vurmağa əlim qalxmır I can’t bring myself to strike him / her; ◊ ~i

qoynunda qalmaq to be* in sorrow / sad- ness / melancholy mood; to be* broken- hearted; ~i dinc

durmamaq: 1) (daim bir işlə məşğıl olmaq) to be* always busy / occupied with smth.; to be* always engaged

in smth.; 2) (hər şeyə dəyib toxunmaq) to finger (d.) / to touch (d.); ~i ~inə dəy- mək / çatmaq (bir-birinə

qovuşmaq) to join hands (with); ~i əsmək (simiclik et- mək) to be* niggardly; Əlin əsməsin, bir az da əlavə et

Don’t be niggardly, add some more; ~i olmaq (bir işdə) to have* a hand in (d.); to be* involved (in), to be*

privy (to), to be* an accessary (to), to par- ticipate (in), to collaborate (in); Bu işdə onun da əli var He / She is

also privy to it; He / She is also involved in it; ◊ bir kəsin sağ ~i olmaq to be* smb.’s right hand; ~ində olmaq:

1) (səlahiyyəti çatmaq) to be* in smb.’s power; 2) (ixtiyarında ol- maq) to be* in smb.’s possession; ~indən

almaq: 1) (məhrum etmək) to deprive (d. of), to dispossess (d. of); Onun bütün hüquqlarını əlindən aldılar

They deprived him / her of all his / her rights; (malı, mül- kiyyəti) to dispossess (d.of); Hökumət onun

mülkiyyətini əlindən aldı The gov- ernment dispossessed him / her of his / her property; 2) (ölüm və s.

nəticəsində) to bereave* (d. of); Bədbəxt hadisə atamızı əlimizdən aldı An accident bereaved / bereft us of

our father; 3) (xilas etmək) to save (d. from), to deliver (d. from); Onlar qızı quldurların əlindən aldılar They

delivered the girl from the bandits; 4) (tu - tub almaq, soymaq) to rob (d. of); evi ~indən almaq to dishome

(d.), to make* smb. homeless; O, evi əlimdən aldı She / He / She dishomed me; ~indən qaçmaq to evade

(d.), to escape (d.), to slip away (from), to avoid (d.); ~indən qurtarmaq:

wasted by disease; Ağır iş kişini əldən salmışdı The hard work had exhausted the man; Susuzluq bizi əldən

salmışdı We were faint with thirst; Özünü əldən salma Don’t exhaust yourself; 3) (köh- nəltmək) to wear*

out (d.); 4) (işlədib ya- rarsızlaşdırmaq) to make* smth. useless / unfit for use, to put* / to bring* smth. out

of commission; ◊ ~dən çıxarmaq (bir işi bitirmək) to complete (d.), to crown (d.), to go* through with smth.;

~dən çıxmaq (tamamlanmaq, bitmək) to be* complet- ed; Tək əldən səs çıxmaz at. söz. ≅ The voice of one

man is the voice of no man; One man, no man; ~ə almaq: 1) to take* into one’s own hands; 2) (öz tərəfinə

çək- mək) to win* over to one’s side (d.), to gain over (d.), to enlist (d.); özünü ~ə al- maq to pull oneself

together, to collect one’s faculties, to control oneself, to recov- er one’s temper; ◊ ~ə baxmaq to be* smb.’s

dependant; ~ə vermək: 1) (əlinə çatdırmaq) to hand in (d.); 2) (satmaq, şeytanlamaq) to betray (d.); 3)

(təslim et- mək) to deliver up (d.), to give* up (d. to); to extradite (d.); ~ə düşmək: 1) (tapılmaq) to be*

found; Keçən gün ələ düşməz at. söz. ≅ Lost time is never found again; ~ə keçirmək: 1) (sahiblənmək) to

take* pos- session (of); 2) (tutmaq, zəbt etmək) to seize (d.); hərb to capture (d.); şəhəri / kəndi / qalanı və

s. ~ə keçirmək to seize the town / village / fortress, etc.; ~ə keç- mək to fall* into smb’s hands; to be*

seized; hərb to be* captured; ~ə gəlmək to be* gained (of); Bundan ələ bir şey gəlmədi Nothing was gained

of it; ~ə gətirmək (tovlamaqla, tamahlandır- maqla) to entice (d.); to lure (d.); ~ə öy- rənmək bax əhliləşmək;

~ə öyrətmək bax əhliləşdirmək; ~ə salmaq: 1) to get (d.), to attain (d.), to acquire (d.); 2) (dola- maq, araya

qoymaq) to fool (d.), to make* a fool (of), to make* fun (of), to dupe (d.), to poke fun (at), to jeer (at), to

scoff (at), to mock (at); ~i aşağı düşmək to become* / to grow* poor; ~i aşağı olmaq to be* hard up; ~i boşa

çıxmaq to fail (+ to inf.); to fall* through; ~ləri boşalmaq (ruhdan

270

əl

əlacsızlıq

baq ayaq) hand, forefoot, foreleg; paw, ped; 3. (dəfə) time; bir ~ once; iki ~ twice, two times; üç ~ thrice,

three times; 4. (oyunda növbə) turn; İndi əl mənimdir Now it is my turn; 5. (tərəf, yan) hand, hand side; sağ

~də at the right hand, on the right-hand side; sol ~də at the left hand, on the left-hand side II. s. hand;

manual; ~ yükü / baqajı hand luggage; ~ ağacı walking stick; cane; ~ arabası handcart; wheelbarrow; truck; ~

qumbarası hand- grenade; ~ əməyi manual labour; ~ işi: 1) handwork, handicraft; 2) (tikmə, hör- mə)

needlework, fancy-work; ~ yaylığı handkerchief; ~ mişarı hand-saw; ~ topu handball; ~ çamadanı hand-bag;

~ heyvanı tame animal; ~ tormozu hand-brake

əla I. s. excellent; ~ qiymət excellent / top mark; (seçmə) choice, select(ed), ~ tütün choice tobacco; (yüksək

keyfiyyətli) supe- rior; Köynək əla parçadan tikilib The shirt is made of superior cloth; (mükəm- məl) perfect;

~ cavab perfect answer / reply; Əladır! (It is) splendid! II. z. excel- lently; perfectly well; fine; O bunu əla bilir

He / She knows it perfectly well III. nid. Excellent! Splendid!

əlac i. 1. (çarə, dava, dərman) remedy; Bunun əlacı təmiz havadır Its remedy is fresh air; 2. (çıxış yolu) way

out (of); option; Əlac nədir? What is the way out? ~ tapmaq to find* the way out (of); ~ı kə- silmək to get*

into a desperate / hopeless situation; to have* no way out (of)

əlaclı s. 1. (dərmanı, müalicəsi olan) reme- diable, curable; 2. (düzələ bilən) amend- able, repairable

əlacsız s. 1. (dərmansız, sağalmaz) cureless, incurable, not to be cured, irrecoverable; 2. (düzəlməyən,

çarəsiz) irremediable; not to be amendable, not to be repairable; 3. (çıxış yolu olmayan) desperate, hope-

less; ~ qalmaq to be* in desperate / hope- less situation; to have* no way out

əlacsızlıq i. 1. (müalicəsizlik, dərmansızlıq) incurability, irremediableness; remediless- ness; ~dan because of

incurability / irre- mediableness; 2. (çarəsizlik, ümidsizlik) desperation, hopelessness

271

1) (xilas olmaq) to save oneself (from), to rid* oneself (of); (qaçaraq) to flee* away (from); Heç kim onun

əlindən qaçıb qur- tara bilmədi Nobody could flee away from him / her; 2) (xilas etmək) to save (d. from); Siz

onu ölümün əlindən qurtardınız You saved him / her from death; 3) (azad etmək) to deliver (d. from);

~indən zara gəlmək to be* bored to death (with), to be* bothered (with), to be* sick (of + ger.); Əlindən bir

iş gəlməyən (adam) çox da- nışan olar at. söz. ≅ Great talkers are little doers; ~indən gələni etmək to do*

one’s best; Mən əlimdən gələni edəcəyəm I’ll do my best; ~indən tutmaq: 1) (müst. məna) to take* smb. by

the hand, to take* smb.’s hand; (bir-birinin) to join hands; 2) (kömək etmək) to lend* a helping hand (i), to

lend* a hand (i); Ona bir adam la- zımdır ki, qocalanda əlindən tutsun He / She must have somebody who

will lend him / her a helping hand when he / she grows old; ~indən hər iş gəlmək to be* a good hand in / at

everything; to be* Jack of all trades idiom.: Onun əlindən hər iş gəlir He / She is a good hand in every- thing;

~indən çıxmaq: 1) (saxlaya bilmə- mək) to let* (d.) go / slip; İpin ucu qızın əlindən çıxdı The girl let the end of

the rope slip; 2) (imkan, fürsət və s.) to miss (d.), to lose* (d.); ~indən xata çıxmaq (xüs. cinayət xarakterli) to

commit a crime, to perpetrate a delinquency / blun- der; öz ~inə almaq to take* (d.) into one’s own hands;

~inə vermək to hand (d. to); to hand out (d.); ~inə düşmək to fall* into smb.’s hands; ~ini ağdan qaraya

vurma- maq to do* nothing, to idle (about); O bü- tün günü əlini ağdan qaraya vurmur He / She does

nothing all day long; ~ini üzmək to give* up as lost / hopeless (d.), to give* up as a bad job d.d.; ~ini çəkmək

to remove one’s hand; Əlinizi Qarabağ- dan çəkin! Hands off from Garabagh! ~ləri qızıl(dan) olmaq to have*

a pair of clever hands; to be* a good master of one’s craft; Onun əlləri qızıldır He / She has a pair of clever

hands; ◊ ~(lər)ini ölçmək togesticulate; 2. (bəzi heyvanlarda qa-

əlaçı

əlaçı I. i.: istehsalat ~sı excellent worker; dərs ~sı excellent pupil / student II. s. excellent; ~ şagird excellent /

honours pupil; ~ tələbə excellent / honours student

əlahəzrət i. Highness; Majesty; (müraciət) Your Majesty; Your Highness; (isnad edər- kən) His / Her Majesty;

His / Her Highness

əlahiddə I. s. 1. (ayrıca) separate; ~ otaq separate room / apartment; ~ qapı / giriş private entrance; hərb

detached; ~ alay detached regiment; 2. (xüsusi) particular, special II. z. 1. (ayrıca) separately; apart; 2.

(xüsusən) particularly, especially

əlaqə i. 1. (rabitə, bağlılıq) tie, link, bond; connection; association; (münasibət) rela- tion; relationship;

diplomatik ~lər diplo- matic relations; səbəb ~si causal relation- ship; qarşılıqlı ~ mutual / reciprocal rela-

tion; interrelation; qardaşlıq / dostluq ~ləri links of brotherhood / friendship; qo- humluq ~ləri ties of

relationship / blood; sənaye ilə kənd təsərrüfatı arasındakı ~ connection between industry and agri- culture;

diplomatik ~ yaratmaq to estab- lish diplomatic relations (with); ~ saxla- maq to liaise (with); ~yə girmək to

get* into contact (with); (telefon, radio və s. ilə) to get* in touch by (telephone, radio, etc.); sıx ~də olmaq to

be* closely con- nected (with); zəif ~də olmaq to be* remotely connected (with); ~si olmaq to have*

connection (with), to bear* a rela- tion (to); It bears no relation to this prob- lem; ~sini qırmaq / pozmaq to

discon- nect (d.), to dissociate (d.); bir kəslə ~ni kəsmək to sever relations with smb., to break* off with

smb.; 2. (ünsiyət) inter- course; communication; contact; şəxsi ~ personal contact; cinsi ~ sexual inter-

course; sevgi ~si liaison, love-affairs; qar- şılıqlı ~ intercommunication, mutual con- tact; ~ vasitəsi means of

communication, means of intercourse; ~ saxlamaq 1) (mək- tubla, telefonla və s.) to communicate (with); 2)

(şəxsən) to have* / to maintain personal contact (with)

əlaqədar s. connected (with); related; asso- ciated (with); associative; işlə ~ məsələlər the problems

connected with the work; ~

272

əlaman

elmlər related sciences; ~ olmaq to be* connected (with), to be* associated (with), to be* linked (with), to

be* bound up (with); Bu məsələ digər məsələlərlə əla- qədardır This problem is bound up / con- nected with

others; bununla ~ olaraq in this connection

əlaqələndirici s. connective; connecting, linking; (mənaca) associative; (uzlaşdı- rıcı, uyğunlaşdırıcı) co-

ordinating

əlaqələndirilmək f. to be* connected (with), to be* brought into connection (with), to be* linked (with);

(mənaca) to be* associ- ated (with); (uzlaşdırılmaq) to be* co- ordinated

əlaqələndirmə fi. connect; connection; (mə- naca) associating, association; (uzlaşdır- ma, uyğunlaşdırma) co-

ordination

əlaqələndirmək f. 1. to connect (d. with), to bring* (d.) into connection (with), to link / to couple (d. with);

(mənaca, məntiqcə) to associate (d. with), to bind* up (d. with); to relate (d. to, with); nəzəriyyəni təc- rübə

ilə ~ to link theory with practice; 2. (uzlaşdırmaq) to co-ordinate (d. with)

əlaqəli s. connected (with),(i.s.) bearing / having a relation (to), (i.s.) having a con- nection (with), relating

(to); (məntiqcə) coherent; (mənaca) associated

əlaqəsiz I. s. (i.s.) bearing / having no rela- tion (to), (i.s.) having no connection (with), (i.s.) having nothing to

do (with); uncon- nected, disconnected; (məntiqcə) inco- herent II. z. incoherently; ~ danışmaq to speak*

incoherently, to be* incoherent

əlaqəsizlik i. 1. disconnection; disassociaion; 2. (məntiqi cəhətcə) incoherence

əlaltı I. i. 1. (köməkçi) helper, helpmate; handy man*; 2. (usta köməkçisi, şagird) apprentice II. s. at hand; ~

şeylər things at hand; ~ materiallar materials at hand; improvised materials III. z. in an under- hand way,

secretly, in secret; Mən ona əl- altı məktub göndərdim I sent him a letter in an underhand way / secretly / in

secret

əlaltınca z. bax əlaltı III

əlaltından z. bax əlaltı III

əlaman I. i. 1. (yalvarış) entreaty; ~ etmək

to entreat; 2. d.d. (şikayət) complaint; ~da

əlamət

qalmaq to be* in a desperate situation; to be* in great difficulties II. nid. 1. (kö- məyə çağırış, haray) Help! ~

etmək to shout / to call for help; 2. (yalvarış məqa- mında) entreat; Əlaman, məni tək qoy- madın I entreat

you not to leave me alone

əlamət i. 1. (nişan, işarə) sign, omen, token, vestige; indication; həyat ~i sign of life; yorğunluq ~i sign /

indications of fatigue; yaxşı (pis) ~ good (bad / ill) omen / sign; hörmət / ehtiram ~i token of respect; dostluq

~i olaraq as a token of friendship; 2. (baş verəcək hadisənin nişanəsi) por- tent, vestige; (xəstəlik nişanəsi)

symptom; 3. (rəmz) mark, symbol; fərqləndirici ~lər distinctive marks

əlamətdar s. significant, important; porten- tous; ~ hadisə important / portentous event əlan z. (just) now;

at the moment, at present əlavə I. i. 1. addition; 2. (kitaba və s.) appen- dix (pl -ices), addendum (pl -da);

Kitabın iki əlavəsi var The book has two appen- dices / addenda; 3. (bir işə, sənədə, mək- tuba qoşulan ikinci

sənəd) enclosure; 4. qram. apposition II. s. additional; sup- plementary, supplemental; ~ məlumat

supplementary information; ~ dərs extra lesson; ~ yol / keçid by-pass; ~ seçkilər by-elections; ~ etmək to

add (to), to sup- plement (d. with) III. qoş. besides; apart from; bundan ~ besides that; moreover;

in addition; furthermore

əlavəsiz s. (i.s.) without supplement; (i.s.)

without an appendix / addendum; (i.s.)

without addition

əl-ayaq top. i: ~ etmək (tələsmək) to make*

haste, to hurry, to be* quick; to bestir one- self əl-ayağa dolaşmaq to get* in every- body’s way, to hamper

(d.); əl-ayağını yı- ğışdırmaq to take* smb. in hand; Mən onun əl-ayağını yığışdıraram I’ll take him / her in

hand; ~ çəkiləndən sonra after the nightfall

əlbəəl z. (dərhal) immediately, instantly, at once, in no time

əlbət I. bax əlbəttə II. mod. s. bax əlbəttə əlbəttə I. z. (mütləq) without fail; to be* sure (+to inf.); to be late

II. mod. s. certainly, surely, of course; O, əlbəttə, haqlıdır

Certainly, he / she is right

əldəyməmiş

əlbəyaxa I. i. hand-to-hand / man-to-man fight(ing) II. s. hand-to-hand, man-to-man; ~ döyüş / vuruşma

hand-to-hand combat / fight(ing); ~ olmaq: 1) to scuffle, to come* to blows; 2) məc. (tutaşma) to grapple

(with)

əlbir I. s. joint; concerted; solidary (with); ~ iş joint work; ~ hərəkət / fəaliyyət con- certed / joint action II. z.

(birgə) in concert; in common; at one, in conference, conjoint- ly; (həmrəy) jointly; (bahəm) together; ~

işləmək to work together (with), to work in concert; ~ olmaq to be* in agreement, to be* at one with (d.), to

play the same hand idiom.; ~ hərəkət etmək to act in concert (with)

əlbir-dilbir z. bax əlbir II

əlbirlik i. (birlik, yekdillik) unity; concert;

(həmrəylik) solidarity

əlborcu i. money lent or borrowed (for a

short time); ~ almaq to borrow (d.); ~ ver-

mək to lend (i, d.)

əlcək i. (beşbarmaqlı) glove; (birbarmaqlı)

mitten / mitt

əlcəksatan i. glover, gloveseller əlcəktikən i. glover

əlcəktoxuyan i. glove-knitter, glover əlçatan s. (i.s.) within the reach (of one’s

hand); accessible (to); approachable; (əldə

edilə bilən) attainable; available əlçatmaz s. out of reach; inaccessible; unap- proachable; (əldə ədilə

bilinməyən) unat- tainable; unavailable; ~ yerlər inaccessible places; ~ budaqlar branches out of reach, out

of reach branches; ~ qayalar unap-

proachable rocks

əldəki s. on hand; in one’s hand, in possession əldəqayırma s. 1. hand-made, made by hands

/ by hand tools; home-made; ~ şeylər / mə- mulat hand-made goods, handicraft wares; 2. (süni) artificial; ~

daş-qaş / cavahirat artificial / imitation jewel(le)ry; 3. (saxta) false, sham, untrue; ~ həkim sham doctor

əldəyirmanı i. hand-mill; (qoz, bada, istiot və s.) quern

əldəyməmiş s. untouched; virgin; (təbii sər- vətlər haq.) untapped; ~ neft yataqları untapped oil deposits;~

ərazilər untouched territories; ~ torpaq virgin soil

273

əldəyməz

əldəyməz s. bax əlçatmaz

əleyhdar I. i. opponent, opposer, objector;

antagonist; (rəqib) adversary II. s. adverse,

contrary, opposite, antagonist əleyhdarlıq i. opposition; antagonism; (düş-

mənçilik) enmity, hostility

əleyhqaz i. gas-mask, respirator əleykəssalam nid. How do you do!

ələf i. bax alaf I

əlaf s. bax alaf II

ələk i. sieve; (əsasən un üçün) bolter ələkçi i. sieve-maker; ◊ ~nin qıl verəni

toady; yes-man

ələkçilik i. 1. sieve-making; 2. profession of

a sieve-maker / weaver

ələkeçməz s. elusive; (i.s.) difficult to catch;

~ adam an elusive person

ələkləmək f. bax ələmək

ələnmək f. bax ələnmək

ələk-vələk i.: ~ eləmək to ransack (d.), to

rummage (d.); to search (a place) thorough- ly and roughly; evi ~ etmək (axtarmaq) to rummage a house

ələktoxuyan i. sieve-weaver

ələlbət z without fail; by all means; in any

case; O sizə ələlbət baş çəkəcəkdir He / She will call on you without fail; Ələlbət gəlin Come in any case / at

any rate / whatever happens

əl-ələ z. hand in hand; joining / linking hands, taking each other’s hand; Onlar əl-ələ iş- ləyirlər They work

hand in hand; Uşaqlar əl-ələ oynayırlar The children are playing hand in hand; ~ vermək to join / to link

hands; to take* each other’s hand; ~ gəz- mək to walk hand in hand

ələlxüsus z. especially, particularly

ələm I. i. grief, sorrow; distress; suffering

II. i. gonfalon

ələmdar i. gonfalonier

ələmək f. 1. to sift (d.), to sieve (d.); to bolt

(d.); 2. məc. (müxt. ifadələrdə) od ~: 1) (yandırmaq) to burn* (d.), to scorch (d.); Günəş şəhərin küçələrinə

od ələ- yirdi The sun was scorching the town streets; 2) (incitmək, əziyyət vermək) to give* it hot to smb.;

Uşaq başımıza od ələyir The child gives it hot to us; nur ~ to light* up (d.), to illuminate (d.), to illu-

274

əliəyri

mine (d.), to illume (d.); Gecə yarıdan keçmiş ay dənizə nur ələyirdi The moon was illuminating the sea after

midnight; su ~ (tökmək) to pour water (over)

ələmli s. sorrowul; grievous; mournful ələmlilik i. sorrowfulness; grievousness;

mournfulness

ələngə i. 1. thigh-bone; elm. femur; 2. məc.

(arıq bədən) meagre / gaunt frame; bones

pl.

ələnmək f. 1. to be* sifted / sieved; to be*

bolted; 2. məc. (müx. ifadələrdə): nur

~ to be* illuminatede

əlhəzər nid. 1. (çəkin, uzaq ol) Keep away;

Keep off; (özünü gözlə, qorun) 2. (üzünü

görmə, çəkin) Shun (d.),

əliaçıq s. open-handed, generous, lavish (of,

in); Əliaçıq adamın ürəyi də açıq olar at. söz. ≅ He who is open-handed is open- hearted

əliaçıqlıq i. open-handedness, generosity əliaşağı s. (pula möhtac) hard up, short of money, in need of

money; (yoxsul) indi- gent; ~ olmaq; (pula ehtiyacı olmaq) to be* hard up, to be* short of money, to be*

in need of money

əliaşağılıq i. the state of being short of many

/ in need of money

əlibağlı s. bound-handed; (i.s.) with bound

hands; ~ olmaq to be* bound-handed əliboş I. s. 1. light-handed, empty-handed; 2. (bikar) idle; ~ olmaq to

be* light-hand- ed / empty-handed II. z.: ~ gəlmək / get- mək to come* / to go* with nothing (in

hand), to bring* no present / no gift əlidolu s. with the hands full (of) əliqabarlı s. callous-handed; (i.s.) with

horny

/ corny / toil-hardened hands; ~ adam a man with horny / corny / toil-hardened hands

əliqabarlılıq i. the state or quality of having horny hands

əliqandallılıq i. the state of having han- cuffs on

əliqanlı s. bloody-handed, red-handed; (i.s.) with bloody hands, (i.s.) with blood-stained hands

əliəyri I. i. pilferer, fingerer, light-fingered person; ~lər pilferers II. s. light-fingered, thievish; pilfering;

dishonest

əliəyrilik

əliəyrilik i. pilferage, sharp practice; dishon- esty; ~ etmək to pilfer (d.), to thieve (d.)

əlif i. drying oil

əlifba I. i. 1. alphabet; Azərbaycan ~sı the

Azerbaijani alphabet; Morze ~sı Morse alphabet / code; ABC; 2. (kitab) ABC- book, primer; 3. (ən sadə,

elementar mə- lumat; başlanğıc) ABC (of); elements; kimyanın ~sı ABC of chemistry II. s. alphabetical; ~

sırası alphabetical order; ~ sırası ilə in alphabetical order, alphabet- ically

əliiti s. agile, adroit, dexterous, nimble

əlil I. i. (əmək qabiliyyətini itirmiş adam) disabled; invalid; (şikəst adam) cripple; maimed person; mühəribə

~i disabled sol- dier, disabled veteran, war-disabled person; əmək ~i disabled worker; ~ etmək to invalid (d.),

to disable (d.); ~ olmaq to be* invalid II. s. disabled, invalid; (şikəst) crippled, maimed; əldən-qıçdan ~ olmaq

to be* maimed in the hand / in the leg əlillik i. invalidity, disablement, disability əlimyandı z. d.d. (tez,

tələsik) hurredly, in

a hurry, hastily, in a rush

əlisilahlı s. armed; (i.s.) with a gun in hand əlisilahlılıq i. the state of being armed, the

state of having a gun in hand

əliyalın s. unarmed, not armed; (i.s.) with

bare hands, (i.s.) without weapons, (i.s.)

without tools

əlkimya i. alchemy

əlkimyaçı i. alchemist

əlqərəz ara s. in short, in brief; to cut a long

story short .... ...; Əlqərəz, siz ora get- məlisiniz To cut a long story short, you must go there

ələmə I. i. know-all, know-it-all II. 1. (çox məlumatlı) omniscient, know all, all- knowing; 2. (çoxbilmiş, bic)

shrewd, sly; arful; 3. (saxta, yalançı) sham, false; ~ tən- qidçilər false critics; ~ həkimlər sham doctors

əllaməlik i. omniscience, omniscient airs pl., high-standing nonsence; philosophizing; ~ etmək to

philosophize; to show* off one’s intelligence; to split* hair idiom.

əlləm-qəlləm s. dishonest; knavish; cheat- ing; ~ adam a knave, a fraud, a cheat; a

əlliillik

charlatan; a dishonest man* / person; ~ iş

shady / suspicious affair

əlləmə I. i. (daş, qaya) a big stone, rock

II. palpation; handling; touching; feeling

with the hand

əlləmək f. 1. (əlləşdirmək) tib. to palpate

(d.); 2. (əl vurmaq) to touch (d.); 3. (əl sürtməklə yoxlamaq) to feel* (d.) with the hand

əllənmək f. tib. to be* palpated; to be* touched

əlləşdirilmək f. to be* handled; to be* fum- bled; to be* touched, to be* rummaged; tib. to be* palpated

əlləşdirmək f. 1. (əl vurmaq) to handle (d.); to touch (d.); (əlləmək) tib. to palpate (d.), to fumble (d.); 2.

(eşələyib axtarmaq) to rummage (d.)

əlləşib-vuruşmaq f. bax əlləşmək (1-ci mə- nada)

əlləşmək f. 1. (cəhd etmək) to try, to make* efforts; Oğlan əlləşdi ki, otağa daxil ol- sun, qoymadılar The boy

made efforts to enter the room, but he wasn’t allowed in; 2. (işləmək) to toil, to labour; Qoca sə- hərdən

axşamadək bağda əlləşirdi The old man used to toil in the garden from morning till evening; 3. (çalışmaq,

çar- pışmaq) to fag (at), to struggle (with); Üç saatdır ki, bu məsələ zərində əlləşirəm I have been fagging at /

struggling with this problem for three hours;

əlli I. sy. fifty II. s. handed; (i.s.) having hands; iki ~ two-handed; dörd ~ four- handed III. z. quick, quickly; ~

olmaq (tər- pənmək) to be* quick, to hurry up; Əlli ol(un)! Be quick! Make haste! Hurry up!

əlli-ayaqlı I. s. məc. adroit, agile, dexterous; lively II. z. 1. (izsiz-soraqsız) without leaving a trace; ~ itmək /

yoxa çıxmaq to disappear / to vanish without (leaving) a trace; 2. (büsbütün, tamam) wholly; bod- ily; ~

batmaq to sink* bodily; ◊ ~ olmaq (cəld olmaq) to bestir oneself; Əlli-ayaqlı ol! Bestir!Hurry up! Be quick!

Make haste!

əlli-əlli z. in fifties, fifty by fifty

əlliillik I. i. fiftieth anniversary; fiftieth birth-

day; şairin əlliilliyi the fiftieth birthday of the poet II. s. of fifty years, fifty years;

275

əlliqramlıq

~ təcrübə experience of fifty years, fifty

years’ experience

əlliqramlıq I. i. (çəki daşı) weght of fifty

grams / grammes II. s. (əlli qram ağırlı- ğında) of fifty grams / grammes; ~ tea of fifty grams

əllilik i. (kağız pul) fifty-manat note, a bank- note of fifty manats value

əllimanatlıq i. bax əllilik

əllinci s. fiftieth; ~ illər the fifties əlmuzdu i. recompense (for), pay (for);

~ vermək to recompense (for), to pay* (for) əlsiz s. 1. handless; without hands; 2. bax

əlsiz-ayaqsız I

əlsiz-ayaqsız I. i. (yoxsul adam) poor man*,

needy / indigent man*; ~lar the poor; indi- gent people II. s. (köməksiz) helpless; (i.s.) without a helping

hand

əltopu i. bax həndbol

əlüstü z. off-hand, offhand, instantly, on the

instant, immediately; promptly, quickly əl-üz top. i. hands and face; ~ünü yumaq to

wash one’s hands and face

əlüzsilən i. towel

əlüzyuyan i. wash-stand, washing-stand əlvan s. colourful; highly coloured; many-

coloured, multi-coloured; motley, variegat- ed, particoloured, varicoloured; (boyalar haq.) gay, bright,

motley; (paltar haq.) gay-coloured, varicoloured; ~ boyalar / rənglər bright colours; ~ metallar non- ferrous

metals

əlvanlıq i. colourfulness, variegation, varie- gatedness

əlverişli s. 1. (yararlı) fit (to, for), good (for), suitable (to, for); right; Bu bizim üçün əlverişli deyil It is not

suitable for us; It doesn’t fit us; 2. (münasib) favourable, propitious, auspicious; convenient, oppor- tune; ~

şərait favourable / auspicious con- ditions; ~ an opportune / convenient moment; right moment; ~ hava

propitious weather; ~ nəqliyyat vasitəsi convenient means of transport; 3. (faydalı) useful, advantageous; ~

üsul useful / advantageous method

əlverişlilik i. 1. (yararlılıq) suitableness; suit- ability; fitness; (münasiblik) favourable- ness; convenience; 2.

(faydalılıq) useful- ness; advantageousness; convenience

276

əmək

əlverişsiz s. 1. (namünasib) unfit; unsuit- able; inconvenient; unfavourable, inauspi- cious; ~ hava şəraiti

unfavourable / inaus- picious weather conditions; 2. (faydasız) useless; disadvantageous; ~ üsul disadvan-

tageous / useless method

əlverişsizlik i. 1. (namünasiblik, yararsız- lıq) unfitness; unsuitableness; inconven- ience; unfavourableness;

2. (faydasızlıq) uselessness; disadvantageousness

əlvida nid. Good-bye! Farewell! Adieu!; (bir şeydən, işdən əl çəkərkən) farewell (to); Əlvida, siqaret!

Farewell to cigarettes / smoking! ~ demək: 1) (vidalaşmaq) to say* good-bye (to), to bid* farewell (i.); 2)

(tərk etmək, ayrılmaq) to take* one’s leave (of), to part (with); 3) (ölmək) to die, to leave* this life

əlyazması i. manuscript; qədim ~ an ancient manuscript

əlyetməz s. bax əlçatmaz

əmanət I. i. (saxlanmaq üçün başqasına

etibar olunmuş şey, pul və s.) deposit, anything entrusted to smb. for safekeeping; (kassaya qoyulmuş pul)

call money; ~ al- maq to take* in trust for temporary use; ~ vermək to give* / to lend* in trust for temporary

use; ~ qoymaq: 1) (kassaya) to make* a deposit, to deposit money; 2) (saxlamağa vermək) to give* (i., d.) for

safekeeping, to entrust (i.) with smth. for safekeeping; ~i götürmək (kassadan) to withdraw* a deposit;

Əmanətə xəyanət olmaz at. söz. ≅ Keep safe what you have been entrusted with II. s. entrusted, given in

trust; saving; ~ kassası savings-bank; ~ (kassası) kitabçası savings-bank-book

əmanətçi i. 1. depositor, one who deposits; 2. bax əmanətdar

əmanətdar i. trustee, depositary; a person entrusted with anything for safekeeping əmcək i. (qadında)

breast; (heyvan yeli-

nində məmə) teat, dug; (yelin) udder əmcəkli s. (i.s.) having breast / teat / mamma

/ mammary glands, mammalian

əmdirmək f. bax əmizdirmək

əmək I. i. labour, work; ağır ~ toil; brgə

~ team-work; qadın əməyi female labour; qul əməyi slave labour, slavery; zehni

əməkçi

~ mental / brain work; əl əməyi manual labour; yaradıcı ~ creative / constructive labour; konkret ~ siya. iqt.

concrete labour / work; məhsuldar ~ productive labour / work; mücərrəd ~ siya. iqt. abstract labour / work;

faydalı ~ work / labour of utility; useful labour; ictimai-faydalı socially use- ful labour; faydasız / havayı ~

wasted / lost labour; fiziki ~ manual labour; Əmək və kapital Labour and Capital II. s. labour, work, working;

~ intizamı labour disci- pline; ~ kodeksi Labour Code; ~ qanun- çuluğu labour legislation; ~ qəhrəmanlığı feat

of labour; ~ adamları working-peo- ple; ~ kitabçası work-book; ~ müqaviləsi labour contract; ~ ehtiyatı

manpower; ~ təlimi working education; education based on work; ~ bölgüsü division of labour; ~ qabiliyyəti

ability to work, capac- ity of work; ~ qabiliyyətli able-bodied, capable of working; ~ məhsuldarlığı labour

productivity, productivity of labour; ~ tərbiyəsi labour training; ~ fəaliyyəti activities, practical activities pl.; ~

haqqı pay, wages, (maaş) salary

əməkçi I. i. toiler, labourer, worker II. s. working, toiling, labouring; ~ kütlələr working people

əməkdar s. honoured; ~ elm xadimi Honoured Scientist; ~ incəsənət xadimi Honoured Art Worker; ~ idman

ustası Honoured Master of Sports; ~ artist Honoured Artist / Actor

əməkdaş i. 1. (iş yoldaşı) associate; (iş şə- riki, köməkçisi) collaborator; 2. (bir müəssisənin işçisi) employee,

worker; 3. (qəzet, jurnalda və s.) contributor; elmi ~ scientific worker; səfirliyin ~ı embassy official

əməkdaşlıq i. 1. (birgə iş) collaboration; (birgə fəaliyyət) cooperation; 2. (qəzetdə, jurnalda) contribution; ~

etmək 1) to col- laborate (with); to co-operate (with), to play ball (with) idiom.: Müdiriyyət on- larla

əməkdaşlıq etməkdən imtina etdi The management refused to play ball with them 2) (qəzetlə, jurnalla və s.)

to con- tribute (to a newspaper, magazine, etc.); 3) (qəzetdə, jurnalda və s. işləmək) to

əməliyyat

work (on a newspaper, magazine, etc.); sıx ~ close collaboration / co-operation; ~dan imtina etmək to

refuse to co-operate

əməkgünü i. work-day

əməkömənçi i. bot. mallow, mashmallow əməksevən s. industrious, diligent, (çox iş-

ləyən) hard-working; (çalışqan) assidu-

ous / conscientious

əməksevənlik i. industriousness, industry;

liking for hard work, diligence

əməksevər s. bax əməksevən əməksevərlik i. bax əməksevənlik

əməl i. 1. action, act, deed; transaction; ağıl-

sız ~ rash action; bəd / çirkin / biabırçı ~ vile / shameful deed, mean action; cür- ətli ~ bold deed; alçaq ~

mean / lowdown action; 2. (davranış, hərəkət) behaviour; conduct; Onun əməlləri xoşuma gəlmir I don’t like

his behaviour; I don’t like the way he behaves; riyaz. operation; hesabda tətbiq olunan dörd ~ the four rules

of arithmetics; ~ etmək (vədinə) to redeem (d.); buyruğa ~ etmək to obey / to exe- cute / to fulfil / to carry

out an order; öz sözünə / vədinə ~ etmək to keep* one’s promise, to live up to one’s promise; sazişə ~

etmək to observe / to implement a treaty; müqavilə şərtlərinə ~ etmək to keep* to the terms of the treaty;

təlimata ~ etmək to keep* to the instructions; adətlərə ~ et- mək to follow the customs; qaydalar ~ etmək

to conform to the rules; bir kəsin arzusuna / istəyinə ~ etmək to fulfil / to carry out smb.’s wishes; ◊ ~i

azmaq d.d. to become impudent / insolent / corrupted

əməlbaz I. i. trickster, smart dealer II. s. tricky, trickish; ~ siyasətçi a tricky politi- cian

əməlbazlıq i. trickery, trickiness əmələgəlmə fi. formation; generation; pro- duction; yeni sözün ~si the

formation of a

new word

əməli s. practical; constructive; ~ fəaliyyət

practical activity; ~ iş practical work;

~ təklif constructive proposal

əməlisaleh s. upright, honest, honestminded;

~ adam uprighted / honest / honestminded

man*

əməliyyat i. operation; action; hərbi ~ mil-

itary operation; ~a məruz qalmaq to 277

əməlli

undergo* operation; mədə ~ı stomach [-k] operation; maliyyə ~ı financial operation; bank ~ı banking

operation

əməlli I. s. proper; (layiqli) decorus; (yaxşı) decent; (mədqbul) tolerable; ~ kitab a proper book; ondan əməli

bir cavab ala bilmədik We couldn’t get a tolerable answer / reply from him II. z. properly; decorusly;

decently; thoroghly

əməlli-başlı s. bax əməlli I

əməlicə z. bax əməlli II

əmdək i. anat. sinciput

əmi i. uncle (father’s brother)

əmiarvadı i. aunt, uncle’s wife

əmici s. sucking; ~ tel bot. suker

əmilmək f. to be* suckled

əmiqızı i. (first) cousin, daughter of one’s

uncle (on the father’s side)

əmin s. 1. (qorxusuz, xətərsiz) safe; ~ yer

safe place; 2. (xatircəm, arxayın) sure; ~ olmaq to be* sure, to feel* sure; Mən əminəm ki, o gələcək I am

sure that he / she will come; ~ etmək to assure (d. of); Mən sizi buna əmin edirəm I assure you of it

əmin-amanlıq i. 1. tranquility; quiet; calm- ness; içtimai ~ public quiet / tranquility; ~ yaratmaq to pacify; 2.

(sülh) peace; ~ şə- raitində in peace, in time of peace; ~ dövrü peace-time; 3. (asayiş) law and order; əmin-

amanlığı qoruyub saxlamaq to pre- serve law and order

əminəvəsi i. second cousin

əminlik i. assurance, assuredness

əmioğlu i. (first) cousin, son of one’s uncle

(on the father’s side)

əmir i. emir, emeer, amir, ameer

əmiri s. d.d. exellent; first-class, first-rate;

(i.s.) of the highest / top quality

əmirlik i. emirate, the position / the state / power of on Emir; Birləşmiş Ərəb ~ləri

United Arabian Emirates

əmişdirmək f. to force to suckle / to nurse;

to fed*

əmiuşağı top. i. cousins; the children of one’s

uncle

əmizdirmək f. to suckle (d.), to nurse (d.),

to give* suck (to); Bütün məməlilər öz balalarını əmizdirir All mammals suckle their youngs

278

əmud

əmlak i. property; possessions pl.; içtimai ~ social property; dövlət ~ı State property; şəxsi ~ personal

property / possessions

əmlik i. lamb; ~ kimi lamblike

əmma i. “but”; Bunun bir əmması var

There is a “but” in it; ~ qoymaq to “but”, to cavil, to nag (at), to pick (at), to find* fault (with); to argue

(with); O hamıya bir əmma qoyur He / She finds fault with everybody; Əmma qoyma! But me no “buts”!

əmmalı s. doubtful, questionable, debatable, disputable, moot; ~ məsələ moot / arguable / debatable

question

əmmamə i. turban

əmmaməli s. turbaned; (i.s.) wearing a turban əmmək f. to suck (d.); döş ~ to suck; süd

~ to suck milk

əmniyyət i. (təhlükəsizlik) safety, security;

(asayiş) safeguard; tranquility;

əmr I. i. order; command; injunction; bid- ding; bir kəsin ~i ilə by order of smb.; döyüş ~i battle-order; ~

vermək to give* an order, (yazılı şəkildə) to issue an order; ~ etmək to order (d.); to command (d.), to give*

orders; ~ almaq to receive an order; ~ə müntəzir olmaq to be* ready for the order; bir kəsin ~ini yerinə

yetirmək to do* someone’s bidding; Necə əmr etsəniz As you wish / like / please; II. s. impera- tive; felin ~

şəkli imperative mood of the

verb; ~ cümləsi imperative sentence əmrnamə i. injunction

əmsal i. riyaz. coefficient, factor; faydalı iş

~ı (coefficient of) efficiency; təhlükəsiz-

lik ~ı factor of safety

əmtəə I. i. siya. iqt. commodity, goods II. s.

siya. iqt. commodity; ~ istehsalı commod- ity production; ~ məhsulu commodity out- put; ~ mübadiləsi

barter; ~ dövriyyəsi commodity circulation; ~ birjası commod- ity exchange

əmtəəlik s. siya. iqt. marketable; ~ məhsul marketable produce

əmtəəşünas i. 1. expert in the science of commodities; 2. (əmtəəçi) goods manager

əmtəəşünaslıq i. science of commodities əmud i. 1. (gürz) bludgeon, mace, cudgel;

club; 2. riyaz. prependicular

əmudi

əmudi I. s. prependicular II. z. prependicu- lary

əmzik i. 1. (şüşə, qab) nursing bottle; 2. (boş) soother, baby’s dummy

əmzikli s. sucking, giving suck (to); ~ qadın a nursing / sucking woman*, a woman* giving suck to a child*

ən əd. most; -est; ~ gözəl the most beautiful; ~ maraqlı the most interesting; ~ uzun the longest; ~ əvvəl

foremost, first and fore- most, first of all; ~ azı at least; ~ çox most; Məni ən çox narahat edən budur ki ...

What most annoys me is that ...; ~ çoxu at most

ənbər i. 1. (ətirli maddə) ambergis / amber- grease; 2. (ətir, rayihə) fragrance, perfume; müşk ~ scent of

musk

ənbərbu I. i. flavoured, aromatic rice (a sort of rice with delicate aroma) II. s. fragrant, flavoured, aromatic;

(i.s.) of ambergis odour / smell

ənbir i. pliers pl.

əncam i. 1. (yol, vasitə) way, way out; (təd-

bir) measure; ~ çəkmək: 1) to find* a way out; 2) to take* measure; 2. (köməklik) promotion, facilitation; ~

etmək to pro- mote (d.), to facilitate (d.); 3. (son) end, termination; ~ tapmaq to find* a way out

əncir I. i. fig II. s. fig; ~ ağacı fig-tree; ~ cemi fig jam

əncirlik i. fig grove

əndam i. 1. (bədən) body; 2. (qamət) stature;

figure; Onun yaxşı əndamı var She has

a fine / well-developed figure

əndamlı s. 1. (boylu-buxunlu) stately;

2. (bədəni gözəl biçimli) slender, (i.s.) of fine stature / figure; 3. (bədəncə dolğun) plump

əndamsız s. (bədəni biçimsiz) ill-figured, ~ qadın ill-figured woman*

əndazə i. 1. (ölçü) measure; dimensions pl.; size; eyni ~ də iki stol two tables of the same dimensions; 2.

(ülgü, biçim) cut, pat- tern; Donların hamısı eyni əndazədə, eyni ölçüdə və eyni qiymətdə idi All of the

dresses were of the same pattern, size and price; 3. (hədd, hüdud) bound, limit; ~dən çıxmaq to exceed the

bounds (of), to overstep the limits (of); Hər şeyin bir

əngəl

əndazəsi var at. söz. There is a limit to everything; 4. (forma, quruluş) frame, shape; ~yə düşmək to assume

an appro- priate frame / look / fettle; ~yə salmaq to set* / to put* (d.) to rights

əndazəli s. 1. (ölçülü) dimensional; 2. (mü- tənasib) proportionate, commensurate; symmetrical

əndazəsiz s. 1. (ölçüsüz) measureless; 2. (na- mütənasib) disproportional, dispropor- tionate; assymmetrical;

3. (ülgüsüz) pat- ternless; 4. (formasız, biçimsiz) frameless, shapeless; 5. (qeyri-məhdud) unlimited,

unbounded

əndərilmək to be* poured out, to be* spilt / spilled out

əndərmək f. to pour out (d.), to dump (d.); Qumu yolun ortasına əndərmə Don’t dump the sand in the

middle of the road

əndişə i. (qayğı) trouble, care; (narahatlıq, təşviş) anxiety; ~ etmək to trouble; ~yə düşmək to be* anxious

(about, for), to feel* anxiety (about, for); ~ oyatmaq / tö- rətmək to cause anxiety / trouble, to give* rise to

anxiety / trouble

əndişəli s. anxious, troubled; ~ baxış / nəzər troubled look

əndişəsiz s. care-free, careless; untroubled; (sakit, dinc) calm, tranquil

ənənə i. tradition; ~yə görə by tradition ənənəçi i. bax ənənəpərəst I

ənənəçilik i. bax ənənəpərəstlik ənənəpərəst I. i. traditioner, traditionist, tra-

ditionalist II. s. traditionalist, traditional-

istic; conservative

ənənəpərəstlik i. traditionalism; adherence

to tradition; conservatism

ənənəvi s. traditional, traditionary; ~ məra-

sim / ayin traditional ceremony ənənəvilik i. traditional nature / character əng i. lower jaw; ~i qızışmaq to

have* a long

talk (with); to forget* the time in conver- sation (with); ◊ ~ə vermək to chatter, to have* a long chatter /

jabber (with)

əngəl i. 1. (maneə) hindrance, hitch, obsta- cle; 2. (çətinlik) impediment, scrape, rub; encumbrance; ~ olmaq

/ törətmək: 1) (mane olmaq) to hinder (d.), to stand* in the way (of); 2) (çətinlik törətmək) to

279

əngəlli

impede (d.); to encumber (d.); başına ~ aç- maq to pull into trouble (d.); ~ə düşmək to get* into a scrape; to

get* into a mess; to be* in a pretty pickle idiom. ◊ ~ə salmaq to involve (d.) in a scrape; ~i çıxmaq to give*

rise to a scandal, to cause a scandal; Bunun sonra əngəli çıxa bilər Afterwards it may cause / give rise to a

scandal; 3. (qüsur) defect, shortcoming; some- thing wrong; Onun çox əngəli var It has many defects; It

suffers from many short- comings; Mühərrikdə bir əhgəl var Something is wrong with the engine

əngəlli s. 1. (maneə törədən) hindering; impedimental, impeding encumbering; 2. (dolaşıq, cəncəlli)

intricate; compli- cated; 3. (xatalı) perilous, dangerous

əngəlsiz I. s. 1. (maneəsiz) smooth, hin- dranceless; 2. (dolaşıq olmayan) not intri- cate; not complicated; 3.

(xatasız) not perilous, not dangerous II. z. smoothly; without complications

əngiboş s. garrulous, talkative; ~ adam chat- terer, gas-bag, windbag, chatter-box

əngin s. vast, spacious; (intəhasız) endless, infinite; ~ fəza vast / infinite space

ənginar i. bot. artichoke

ənginlik i. (wide) expanse; wide open space;

dənizin ~lərində in the expanse of the sea ənlik i. rouge, blusher; ~ vurmaq / sürtmək to rouge (d.), to use

rouge, to apply rouge

(to)

ənlik-kirşan i. rouge and powder, blusher

and powder

ənlikli s. rouged, tinted; (i.s.) tinted with

blusher

ənlikli-kirşanlı s. rouged and powdered əntər I. i. 1. zool. baboon; cynocephauls;

2. (kifir adam) an ugly person, d.d. a fright II. s. ugly; ~ sifət ugly face; ~ paltar ugly clothes

əntiq s. antique; ~ şeylər antiquary

əntiqə s. 1. beautiful; wonderful; marvellous; 2. məc. (qəribə) odd, strange; ~ adam an

odd / strange man

əntiqbaz i. lover of antiguary

ənvər s. the most radiant, the most effulgent ər i. 1. husband, man; ~ və arvad man and

wife; husband and wife; married couple;

280

ərgən

~ə vermək to marry off (d.), to give* (d.) in marriage to smb., to marry smb. to smb.; ~ə getmək to marry

smb.; ~də olmaq to be* married (to); 2. (igid adam) man of courage, a brave man; 3. (comərd adam) man of

virtue

ər-arvad i. husband and wife; a couple ər-arvadlıq i. matrimony, conjugality, wed-

lock

ərazi I. i. territory; area II. s. territorial; ~ bü-

tövlüyü territorial integrity

ərdo i. 1. soapy water, dirty water; 2. məc.

(horra, yal) slops pl., wish-wash

ərəb I. i. 1. Arab; 2. məc. (qara adam, zənci) blackamoor II. s. Arab, Arabic, Arabian; ~ dili Arabic, the Arabic

language; ~ rəqəmi Arabic numeral / figure; ~ xalqı

Arab people; ~ ölkələri Arab countries ərəbcə z. Arabic; ~ danışmaq to speak* Arabic, to speak* the Arabic

language; ~ yazmaq to write* in Arabic; ~ demək to say* in Arabic; ~dən tərcümə etmək to translate from

Arabic; ~yə tərcümə et-

mək to translate into Arabic

ərəbist i. bax ərəbşünas

ərəbizm i. arabism

ərəbşünas i. Arabist, specialist in Arabic

philology, Arabic philologist ərəbşünaslıq i. Arabic studies, Arabic philol-

ogy

ərəfə i. eve; yeni il ~si New Year’s eve; ~də

on the eve; ~sində on the eve (of) ərəgac s. early, early ripe; ~ tərəvəz early vegetables; ~ meyvələr fruits of

early ripe,

early fruits

ərəmik s. barren, sterile; ~ camış barren

buffalo

ərəmikləşmək f. to become* sterilized /

barren

ərəmiklik i. barrenness, sterility

ərən i. 1. (qoçaq, igid) brave / courageous

man*; brave spirit; 2. (müdrük adam) sage, wise man*, man* of wisdom; Ərən- lər üçəcən deyiblər at. söz.

≅ Once is no custom

ərəzən s. late, late ripe; ~ meyvələr fruits of late ripe

ərgən s. marriageable; ~ oğlan marriageable / eligible young man*

ərgənlik

ərgənlik i. marriageableness, marriageability ərgənun i. mus. organ

əridici i. kim. (dis)solvent; Su ən ümumi

əridicidir Water is the commonest solvent əridilmək f. 1. (metal) to be* melted, to be* fused, to be*

founded, (qar) to be* thawed; (yağ, mum və s.) to be* melted; to be* rendered; 2. (həll olunmaq) to be*

dis-

solved

əridilmiş s. 1. (metal) melted, fused, found-

ed, (yağ, mum və s.) melted; rendered;

(qar) thawed; 2. (həll olunmuş) dissolved ərik I. i. (meyvəsi) apricot; (ağacı) apricot (-tree) II. s. apricot; ~

ağacı apricot tree; ~ bağı apricot orchard; ~ cemi apricot jam

əriklik i. apricot grove

ərimək f. 1. to melt; to fuse; (qar) to thaw;

2. (həll olmaq) to dissolve

ərincək s. lazy; indolent; ~ adam lazy man

/ person; idler, lazy bones d.d.; ~ fəhlə an

indolent worker

ərincəklik i. laziness; indolence; idleness ərinmək f. to be* lazy / indolent

ərinmiş s. melted; fused; ~ yağ melted but-

ter; ~ piy melted / rendered fat; ~ metal

fused metal

ərinti i. 1. (xəlitə) alloy; 2. (ərimiş kütlə)

fusion

ərinti i. 1. (xəlitə) alloy; 2. (ərimiş kütlə)

fusion

əriş i. toxuc. wrap; beam thread

əriştə i. 1. (məmulat) noodles pl.; 2. (xörək)

noodle soup

əritmək f. 1. (metalı) to melt (d.), to found

(d.), to fuse (d.); 2. (qarı) to thaw (d.), to melt (d.); 3. (yağı, mumu və s.) to melt (down d.); (piyi) to render

(d.); 4. (məh- lulda) to dissolve (d.); 5. (həzmə vermək) to digest (d.)

əriyici s. fusible; dissolvable

ərizə i. application; petition; ~ vermək to

submit an application; to hand in an appli-

cation; to forward a petition

ərizəçi i. applicant; petitioner

ərk i. friendly terms, familiarity; ~ ilə in a

friendly way; ~ etmək to behave in a friendly way / with familiarity; ~i çatmaq to have* the right to do smth.

in a friend- ly way

ərzaq

ərkəsöyün i. pet; favourite; hamının ~ü ol- maq to be* the general favourite; ailənin ~ü family’s favourite; a

pet of the family

ərk-naz i. coguetry; flirtatous behaviour ərköyün I. i. pet; hamının ~ü olmaq to be* general favourite II. s.

pampered, spoilt; (ləziz yeməklərə dadandırılmış) high- fed; ~ uşaq mischievous / naughty child; ~ etmək /

böyütmək to pamper / to spoil*

(d.)

ərköyünlük i. petting, spoiling

ərkyana z. in a friendly way / manner

ərli s. married; ~ qadın married woman ərlik s. (ərə getməli) marriageable, mature

for marriage; ~ qız marriageable girl ərməğan i. souvenir, gift, present

ərov i. (sabunlu su) dirty / soapy water ərp i. (su qaynadılan qabda) scale, incrus-

tation; (dişin dibində) scale; ~ bağlamaq to scale, to cover with incrustation, to become* encrusted (inside);

~ini təmiz- ləmək to scale (d.), to clear scales

ərsə i.: ~yə yetirmək / çatdırmaq to rear (d.), to bring* up (d.); (heyvanı) to rear (d.), to breed* (d.), to raise

(d.); (bitkini, ağacı) to grow* (d.), to raise (d.)

ərsin i. scaper

ərsinləmək f. to scrape (d.)

ərsiz s. unmarried, single; (dul) widowed;

~ arvad an unmarried / single woman; a

widow

ərsizlik i. widowhood

ərş i. şair. heaven; ~in yeddinci qatında in

the seventh heaven; ~ə qalxmaq: 1) to rise* to the heaven, to be* up to the heaven; 2) (at) to ramp, to rear

up (on the hind legs)

ərşi-əla i. bax ərş

ərşi-fələk i. bax ərş

əruz I. i. Aruz (classical poetic metre in ori-

ental poetry) II. s.: ~ vəzni Aruz metre ərz I. i. 1. (yer) earth; terra; küreyi- ~ (ter- restrial) globe; 2. (dünya)

the world II. i. (bəyanat) statement; word; (xahiş) request; ~ etmək to state (d.), to declare (d.), to say*

(d.), to tell* (d.)

ərzaq I. i. food-stuffs, provisions, victuals

[`v9tlz], rations II. s. food; ~ məhsulları foodstuffs, food products; alimentary prod- ucts; ~ mağazası grocery

(store); provi-

281

ərzində

sion / food store amer.; ~ malları / şeyləri foodstuffs; ~ təchizatı ration / food sup- ply; ~ istehsalı food

production; ~ anbarı food storehouse, food depot; ~ ehtiyatı food store

ərzində z. during, in the course (of), within, throughout; gün ~ during a day; bütün gün ~ the whole day long;

bir həftə ~ in the course of a week, within a week

əsa i. staff (pl. staves or staffs) hand-stick əsalı s. with a staff / crook (in the hand) əsarət i. servitude,

slavery, thraldom,

bondage; ~ altında olmaq to be* in bondage; ~ altına almaq to enslave (d.), to enthral(l) (d.); ~dən

qurtarmaq / azad olmaq to throw* the yoke of servitude; ~dən azad etmək to free (d.), from slav- ery, to

unyoke (d.)

əsas I. i. 1. (təməl, özül) base, basis (pl. bases); foundation; bed, bedding; ~ kimi götürmək / qəbul etmək to

assume (d.) as a basis ~ını qoymaq to found (d.), to lay* down the foundations (of); ~ını qoyan founder;

~ında on the basis (of); qanun ~ında under the law; ümumi ~la on a uni- versal basis; bərabərlik ~ında on the

basis of equality; 2. (başlıca müddəa, prinsip) principles pl.; fundamentals pl.; Leniniz- min ~ları the

principles of Leninism; kim- yanın ~ları the fundamentals of chemistry; 3. qram. stem; sözün ~ı the stem of

the word; 4. (səbəb, dəlil) grounds pl, basis, cause, reason, motive; Hansı əsasa görə? On what grounds? Bu

əsasa görə On these grounds; Heç bir əsas yoxdur There is no reason / cause (+to inf., for + ger.), There are

no grounds (for + ger.); Şikayət etməyə əsas yoxdur There is no reason / cause to complain; tutarlı ~ good

reason / cause II. s. fundamental, basic, cardinal, principal, main; essential; primary; ~ qa- nun basic law; ~

səbəb principal cause; ~ məsələ cardinal problem; ~ sahələr main branches; məhsulun ~ növləri prin- cipal /

major items of production; sözün ~ mənası primary meaning of the word; ~ fikir keynote, main / basic idea

əsasən I. z. on the whole, in the main, main- ly, basically, in principal II. qoş. (görə,

282

əsdirmək

müvafiq ) according to; under; son məlu - mata ~ according to the latest information; konstitusiyaya ~ under

the constitution, constitutionally; beynəlxalq hüquqa ~ under international law; (əsaslanaraq) on the

grounds (of); buna ~ on these grounds Nəyə əsasən? On what grounds?

əsaslandırıcı s. basing, substantiating, grounding

əsaslandırılmaq f. to be* grounded, to be* based, to be* substantiated

əsaslandırılmış s. well - founded, (well-) grounded, based, substantiated; İttiham kifayət qədər

əsaslandırılmamışdı The accusation was not enough well-grounded

əsaslandırmaq f. to ground (d.), to base (d.), to substantiate (d.)

əsaslanmaq f. to be* guided (by), to rest (upon); to be* based / grounded (on); O, təcrübənin nəticələrinə

əsaslanır He / She is guided by the results of the experi- ment

əsaslı I. s. 1. (inandırıcı) sound, valid, solid; ~ dəlil sound / valid / solid argument; 2. (ciddi, prinsipial)

substantial, (i.s.) of principle; ~ dəyişiklik substantial change; 3. (köklü, hərtərəfli) thorough; capital;

fundamental; ~ təmir thorough / capital repairs; ~ tikinti capital construction; ~ bi- lik thorough knowledge

II. z. (dərindən, hərtərəfli) thoroughly; (möhkəm, əməl- li-başlı) substantially; principally

əsasnamə i. regulations pl.; statue; seçkilərə dair ~ election regulations, statue of elec- tions

əsassiz I. s. 1. (əsası olmayan) groundless, baseless; 2. (əsaslandırılmamış) unfound- ed, ungrounded,

unsubstantiated; (inandı- rıcı olmayan) non-valid; (səbəbsiz) rea- sonless, (i.s.) without reason II. z. ground-

lessly, baselessly; ~ mübahisə etmək to quarrel groundlessly / baselessly

əsassızlıq i. groundlessness, baselessness; (səbəbsizlik) reasonlessness, lack of reason

əsatir i. myth; mythology

əsatiri s. mythic(al); ~ personaj mythical per-

sonage; ~ qəhrəmanlar mythic / mythi-

cal heroes

əsdirmək f. to shake* (d.); to cause to trem-

ble (d.), to make* tremble (d.)

əsəb

əsəb I. i. (sinir) nerve; möhkəm ~ iron / steel nerves; zəif ~ weak nerves; Onun əsəb- ləri zəifdir He / She has

weak nerves; bir kəsin ~lərinə toxunmaq to get* on smb.’s nerves II. s. nervous, nerve; ~ sistemi nerv- ous

system; ~ gərginliyi nervous tension; ~ sarsıntısı shock; ~ xəstəliyi nervous dis- ease

əsəbi I. s. 1. (tez əsəbiləşən) nervous; irrita- ble; 2. (siniri xəstə) neurotic; ~ hal nerv- ousness; ~ olmaq to

be* nervous; ~ adam a nervous man*; O çox əsəbiləşır He / She is very nervous II. z. nervously; irritably

əsəbicəsinə z. bax əsəbi II

əsəbiləşdirici s. (i.s.) making nervous; irri-

tating

əsəbiləşdirmək f. to make* (d.) nervous, to

get* on smb.’s nerves; (qıcıqlandırmaq)

to irritate (d.)

əsəbiləşmək f. to be* / to feel* nervous;

(qıcıqlanmaq) to be* irritated

əsəbilik i. nervousness, nervosity

əsəbsiz s. nerveless, nervousless

əsəbsizlik i. nervouslessness

əsə-əsə z. trembling, all in / on / of a tremble;

shivering

əsər I. i. 1. (iz, nişanə, əlamət) trace; sign,

vestige; Onun əvvəlki gözəlliyindən heç bir əsər qalmamışdı There was / remained no trace / sign of her

former beauty; Biz orada qədim qəsrdən həç bir əsər gör- mədik There we could see no traces / ves- tige of

the ancient castle; 2. (təsir) effect; ~ etmək to affect (d.), to have* an effect (on, upon), to act (upon); Bu

xəbər ona bərk əsər elədi The news affected him / her very much II. i. (yaradıcılıq məhsulu) work;

production; elmi ~ scientific work; sənət ~i work of art; musiqi ~i musical composition; şah ~ masterpiece;

kiçik ~lər short / minor works; ədəbi ~ literary work, work of literature; Nizaminin ~ləri works by / of Nizami,

Nizami’s works; se- çilmiş ~lər selected works

əsər-əlamət i. bax əsər I (1-ci mənada) əsərsiz I. s. not affecting (d.); having no effect (on, upon) II. s.

workless; having

no works

əsgər i. soldier; warrior; serviceman; ~lər

və zabitlər men and officers, officers and

əsirgəmək

other ranks; ~ aparmaq to call up (for military service) (d.); ~ çağrılmaq to be* called up for military service;

~ getmək to join the army, ~ olmaq to be* a soldier / serviceman

əsgəri s. military, martial; soldier’s; ~ ehti- ram military honours; ~ hissə military unit; ~ xidmət military

service, soldiering; ~ borc / vəzifə soldier’s duty; ~ vəzifəsini yerinə yetirmək to perform soldier’s duty

əsgərlik i. military service; soldiering; əs- gərliyə çağırmaq to call up for military service (d.), to call to the

colours (d.); ~ etmək to serve in the army, to be* a serviceman / soldier; əsgərliyə getmək to go* to the

army, to join the army

əskərsayağı z. like a solider, as a soldier əsgi i. 1. (cında) rag; (tozu silmək üçün) duster; (döşəməni yumaq

üçün) house- flannel; 2. (körpəni bələmək üçün) swad- dling cloth; ~yə dönmək to become* ragged, to be*

ragged, to fall* into decay;

~yə döndərmək to rag (d.)

əskinaz i. bank-note, currency bill əski-üskü top. i. rages pl.

əshabə i. companion, relatives; onun ~ləri

his / her companions / relatives

əsil s. 1. (nəcib, nəcabətli) noble; (i.s.) of noble origin, (i.s.) of lofty lineage; ~ adam

a noble man* / person; 2. bax əsl II əsillik i. 1. (nəcabətlilik) nobility; 2. (saflıq,

təmizlik) purity

əsilzadə i. aristocrat; noble man*, (qadın,

qız) noble woman* / girl

əsim-əsim z.: ~ əsmək to shiver, to tremble,

to quiver

əsir i. 1. (ələ keçmiş düşmən əsgəri) cap-

tive, prisoner; ~ almaq to captivate (d.), to take* (d.) prisoner; ~ düşmək to be* captivated (by), to be*

taken prisoner (by); ~ olmaq to be* a captive / a prisoner; 2. məc. (vurğun, məftun) captive, pris- oner; ~

etmək to fascinate (d.), to charm (d.); bir şeyin / kəsin ~i olmaq məc. to be* fascinated by smb. / smth., to

be* cap- tivated by smb. / smth.

əsirgəmək f. 1. (verməmək) to refuse (d. to smb.), to deny (d. to smb.); köməyi(ni) ~ to deny (one’s)

assistance (to); 2. (qıy-

283

əsirlik

mamaq) to grudge (d.), to begrudge (d.); bir kəsə yediyi çörəyi də ~ to grudge smb. the very food he eats

əsirlik i. (müst. və məc.) captivity; ~də ol- maq to be* in captivity; ~də saxlamaq to hold* (d.) captive

əsir-yesir i. d.d. (yazıq, hüquqsuz adam) slave, captive; poor thing, lack-all; ~ kö- kündə ~ like slaves /

captives; ~ etmək: 1) (incitmək) to torture (d.); 2) (təngə gə- tirmək) to tease (d.); 3) (məftun etmək) to

fascinate (d.), to captivate (d.); bir kəsin əlində ~ olmaq to suffer at smb.’s hands

əski s. 1. (köhnə) old; ~ adət və ənənələr old customs and traditions; ~ modalar old fashions; 2. (qədim)

ancient; ~ abidələr ancient monuments; 3. (ötən, keçmiş) past, old, olden; ~ günlər past days, old / olden

times / days; ~ dostlar old friends

əskik I. i. shortage, lack; deficit; əskiyi ödə- mək to meet* a deficit II. s. 1. (az, qısa, kəm) less; short(er); bir

qram ~ less by a gram; Qənd 200 qr əskikdir Sugar is less by 200 grams; bir metr ~ short by a metre; Parça iki

metr əskikdir The cloth is short- er by two metres; ~ çəki short weight; ~ölçü short measure; 2. (çatışmayan)

missing, lacking, deficient; Nəyin əskik- dir? What do you lack? 3. (alçaq, pis, bədnam) shameful, base,

wretched, mean; ~ adam ill-famed man* / person; ~ hərə- kət shameful / mean action III. z. less; short; ~

almaq to receive / to get* less, not to get full amount (of); beş manat ~ al- maq to get* / to receive five

manats less; ~ vermək to give* less (d.); beş manat ~ vermək to give* five manats less; ~ gö- türmək to

take* less (d.); ~ gəlmək / çıx- maq to be* short (of), to miss (d.), to be* out / short in one’s accounts; Onun

beş kitabı əskik çıxdı He / She missed five books; kimsədən ~ olmaq to be* inferior / second to smb. (in); O

bu cəhətdən heç kimdən əskik deyil He / She is inferior / second to none Bu bağdan quşlar əskik olmur This

garden never lacks birds; Biz- dən qada-bala əskik olmur We never miss misfortunes; ~ ölçmək to give*

short measure; ~ ödəmək to underpay* (for),

284

əslən

to pay* less than required (for); ~ çəkmək

to give* short weight (of)

əskiklik i. 1. (çatışmazlıq) shortage (of),

lack (of); deficiency; 2. (alçaqlıq, yara- mazlıq) meanness, baseness, wretched- ness; Bu onun əskikliyinə

dəlalət edir It shows his meanness; ~ gətirmək to abase (d.); to humiliate (d.); Bu sənə əskiklik gətirməz It

won’t abase you

əskilik i. bax köhnəlik

əskilmək f. 1. (azalmaq) to diminish, to

decrease, to lessen; 2. (xərc, məsarif)

to be* cut down

əskilitdirmək f. bax əskiltmək

əskiltmək f. 1. (azaltmaq) to diminish (d.),

to decrease (d.), to lessen (d.); 2. (qiyməti) to reduce (d.); 3. (məziyyətini, ləyaqətini) to belittle (d.); Özünü

əskiltmə Don’t belittle yourself; 4. (xərci, məsarifi) to cut* down (d.); 5. (nüfuzdan salmaq) to abase (d.), to

humiliate (d.)

əsl I. i. 1. (mənşə, kök) origin; Onun əsli fransızdır He / She is a Frenchman / Frenchwoman by origin / by

birth; Onun əsli bakılıdır He / She was born in Baku; 2. (orijinal) original; məktubun ~i the original of the

letter; 3. (nəsil) family, kin; origin; Mən onun əslini tanıyıram I know his / her family; Bu onların əslində var

This runs in their family; 4. (əsas) base; Bu xəbərin əsli yoxdur This news is base- less; 5. (məğz) essence,

(main) point; işin ~i the point of the matter; ~ində as a mat- ter of fact, in fact, in reality, in the origi- nal, in

essence, virtually; ~inə baxsan as a matter of fact; Əsli ilə düzdür Certified true copy II. s. 1. (xalis) authentic,

gen- uine; ~ sənəd authentic document; ~ sənət genuine art; 2. (orijinal) original; 3. (hə- qiqi) real; true;

Onun əsl adı nədir? What is his / her real / true name?

əsla z. 1. (qətiyyən) at all, not ... at all; O bunu əsla bilmirdi He / She did not know it at all; 2. (heç vaxt)

never; Mən Londonda əsla olmamışam I have never been to London; ~ yox not at all, not in the least

əslən z. by origin, by birth; O əslən azər- baycanlıdır He / She is Azerbaijani by birth / by origin

əsli

əsli s. 1. original, real; 2. qram. qualitative; ~ sifət qualitative adjective

əsməcə i. shiver, thrill; ~ tutmaq to shiver / to thrill / to tremble

əsmək f. 1. (titrəmək) to tremble, to shiver, to thrill, to quiver, to quake, to tingle (with); soyuqdan ~ to

shiver with cold; qorxudan ~ to tremble / to quake with fear; sevincdən / həyəcandan / əsəbdən / dəh-

şətdən ~ to thrill / to tremble / to tingle with joy / excitement / horror; (ürək haq.) to go* pit-a-pat; Ürəyim

əsdi My heart wentpit-a-pat; 2. məc. (əzizləmək, qayğı- sını çəkmək) to cherish (d.), to foster (d.); Ana balası

üzərində əsirdi Mother cher- ished / fostered her child; 3. (yel, külək haq.) to blow*; Şiddətli külək əsir A

strong wind is blowing

əsmər s. dark complexioned; ~ qadın dark woman; ~ qız dark girl; ~ bənizli dark complexioned; (i.s.) of dark

complexion

əsmərlik i. dark complexion, darkness əsna i. (vaxt, an) time, strech of time, moment, instant; bu ~da at this

time / moment, at this very instant; ~sında dur-

ing; in the course (of)

əsnək i. 1. yawn; əsnəyi boğmaq / qaytar-

maq to stifle a yawn; 2. anat. pharynx əsnətdirmək f. bax əsnətmək

əsnəmək f. to yawn

əsnətmək f. to cause s.o. to yawn, to make*

s.o. yawn

əsr i. 1. (100 il) century; ~lər boyu for cen-

turies, during many centuries; keçən ~ last century; 2. (epoxa) age; ◊ Orta əsrlər the Middle Ages; atom ~i

atomic age

əsrar i. mysteries

əsrarəngiz s. mysterious; enigmatic(al); ba-

xış ~ a mysterious look / glance; sükut

~ a mysterious still / stillness əsrarəngizlik i. mystery; enigma

əsralı s. bax əsrarəngiz

əsrimək f. 1. (qızmaq, azğınlaşmaq) to

become* to get* furious, to be* infuriat- ed, to fly* into a rage idiom. 2. (coşmaq, qəzəblənmək) to rage (at.

against)

əsrimiş fs. 1. (qızmış, azğınlaşmış) furious, infuriated; in a white rage idiom.: 2. ( yet - kinləşmiş) grown-up;

qız a grown-up girl

ət

əsrlərcə z. for (many) centuries, during many centuries

əşi nid. well; why; now then; what; Əşi, bəs mən? Well, and what about me? Əşi, əl- bəttə Why, of course;

Əşi, mənə qulaq as! Now then, you, listen to me

əşya i. thing, object; ev ~ları household things; şəxsi ~lar personal possessions / belongings

əşyalılıq i. thingness

ət I. i. 1. meat; flesh; qoyun ~i mutton; mal

~i beef; donuz ~i pork; toyuq / cücə ~i chicken meat; qaz ~i goose-flesh; quş ~i fowl-flesh; qaz ~i veal; cöngə

/ kələ ~i bull-beef; at ~i horse-flesh, horse-beef; ov ~i game; ağ ~ white meat; qırmızı ~ red meat; təzə ~

fresh meat; duzlanmış ~ cur- ing meat, corned meat, corned beef; don- muş ~ frozen meat; çiy ~ raw meat,

uncooked meat; suda bişmiş ~ boiled meat; qızardılmış ~ fried / roast meat; qrildə bişirilmiş ~ grilled meat;

konserv- ləşdirilmiş ~ tinned meat; canned meat amer.; hisdə qurudulmuş ~ hung-beef; bərk ~ tough meat;

◊ Nə ətdir, nə balıq Neither fish, nor flesh; Əti ətimdən, qanı qanımdan Bone of my bone, flesh of my flesh;

doğranmış ~ chopped meat; döyül- müş / çəkilmiş ~ minced meat; ~i doğ- ramaq to chop the meat; ~i

döymək / çəkmək (maşında) to mince the meat; ~ bişirmək to boil / to cook meat; ◊ ~ bas- maq (çox

kökəlmək) to grow* stout; ~ə dolmaq to gain flesh, to put* on flesh / weight; ~ə-qana gətirmək to fatten

(d.), to flesh (d.); ~ə dönmək: 1) (süstləşmək) to become* languid, to feel* slack, to be* flabby / flaccid; 2)

(yumşalmaq) to soften, to become* soft; ~i tökülmək: 1) (arıq- lamaq) to lose* flesh; 2) məc. (xəcalət

çəkmək) to be* ashamed (of); ~i ürpəş- mək to feel* creepy; to be* startled; ~i çimçəşmək to be* disgusted,

to feel* dis- gust, to be* squeamish (about); ◊ köynək- köynək ~ tökmək to be* greatly ashamed (of); Ətin

tökülsün! Shame on you! ~ini tökmək to lose* flesh; ~ə öyrətmək (şa- hini, ov itini) to flesh (d.); ~ ilə qidalan-

maq to live on flesh; Canavarlar ət ilə

285

ətalət

qidalanırlar Wolves live on flesh; 2. (mey- vədə) pulp, flesh II. s. meat, flesh, beef; ~ suyu beef-tea; broth; ~

xörəyi meat; ~ təhvili / tədarükü meat supply, meat purveyance

ətalət i. 1. fiz. inertia; 2. (fəaliyyətsizlik) inertness, sluggishness; 3. (tənbəllik) sloth, laziness; ◊ ~ basmaq to

become* inert / slothful

ətalətli s. 1. (fəaliyyətsiz) inert, sluggish; 2. (tənbəl) slothful

ətcə I. i. naked body; nude baby / child II. s. naked, nude

ətcəbala i. nestling, youngling

ətçəkən i. meat-grinder, mincing-machine,

meat-chopper

ətçi i flesher; butcher

ətçilik I. i. meat production II. s. ~ -südçü-

lük sovxozu meat and dairy state farm ətdoğrayan i. 1. (alət) chopper, flesher;

2. (qəssab) butcher, flesher

ətək i. 1. (paltarda) hem, lap; skirt, lower

part of a garment; yubkanın ətəyi hem of a skirt; paltonun ətəyi lap of a coat; bir ~ a skirtful; a lot of, plenty

of; bir ~ qoz a skirtful of walnuts; bir ~ pul a lot of / plenty of money; Mən buna bir ətək pul vermişəm I’ve

paid a lot of / plenty of money for it; ◊ ətəyindən daşı tökmək to change one’s mind, to concede, to defeat,

to think* better of it; ◊ abrını ətəyinə bükmək to give* a scolding (to), to give* a rebuke (d.); Əl mənim, ətək

sənin! I do beg you! I do entreat you!; 2. (dağın, təpənin və s.) foot, bottom; dağın ətəyi the foot / bottom of

the mountain; dağın ətəyində at the foot / bottom of the moun- tain

ətəkdolusu s. plentiful, skirtful, plenty of ətək-ətək z. very much, a great deal, plenty

of, a lot of

ətəkləmək f. 1. (ətəyindən tutmaq) to

snatch by smb.’s lap / skirt, to catch* smb. by the lap / skirt, to hold* smb. by the skirt / lap; 2. məc.

(yalvarmaq) to plead* (d.) to entreat (d.)

ətəkli s. (paltar) (i.s.) with laps / skirts; (i.s.) having (large) lap / skirt

ətəksiz s. helmless, skirtless; (i.s.) without skirt / lap

286

ətraf

ətəksizlik i. the state or quality of having no hem / lap

ətənə i. anat. placenta (pl. -ae), afterbirth ətiacı s. acrimonious; ~ adam məc. an acri-

monious man*

ətiacılıq i. acrimony

ətiqə I. antique II. antiquarian; assari

~ antique; assari ~ mağazası curiosity

shop; assari – ~ alveri trade in antiques ətir i 1. (rayihə) aroma, fragrance, perfume; 2. (ətirli cövhər suyu)

scent, perfume; ~ vurmaq to scent / to perfume (d.), (hə- mişə) to use scent; ~ saçmaq to smell*

sweet, to be* fragrant

ətirləmək f. to scent (d.), to perfume (d.) ətirlənmək f. 1. to scent / to perfume one-

self; 2. (ətir saçmaq) to be* fragrant, to

smell* sweet

ətirlətdirmək f. bax ətirlətmək ətirlətmək f. to ask / to cause s.o. to per-

fume (d.) / to scent (with d.)

ətirli s. fragrant, aromatic, sweet-smelling;

sweet-scented, perfumed; (şərab, şərbət

və s.) flavoured

ətirsiz s. scentless, odourless, (i.s.) without

perfume / scent / odour

ətirsizlik i. the state or quality of being with-

out perfume / odour / scent

ətirşah i. bot. geranium

ətlənmək f. to flesh, d.d.; to gain / to make*

flesh; to put* on flesh / weight, to become*

fleshy / fat

ətli s. fleshy, meaty, carnous, in (the) flesh;

beefy; (meyvə) pulpy, fleshy; succulent;

~ meyvə succulent fruit

ətli-canlı s. lusty, sturdy, bodily, fleshy;

~ oğlan a lusty fellow

ətli-qanlı s. sturdy; ~ uşaq a sturdy child ətlik s. (intended) for slaughter; ~ (heyvan)

cattle for slaughter, cattle to be slaugh-

tered

ətlilik i. fleshiness; plumpness, corpulence ətraf I. i. 1. (tərəflər, yanlar) sides; yolun

~ında on the sides of the road; 2. (əhatə) surroundings pl., environs pl.; Bu ətrafda kimsə yaşamırdı Nobody

lived in the surroundings; 3. (civar) outskirts, suburbs; şəhər ~ında in the outskirts / suburbs of the town; 4.

(yan-yörə) around; ~a bax-

ətraflı

maq / nəzər salmaq / göz gəzdirmək to look around; ~ına dolanmaq to go* / to walk around; ~ında

(haqqında) about; Bu məsələ ətrafında çox danışdılar They talked much about this problem; 5. anat.

extremity; yuxarı ~lar upper extremities; aşağı ~lar lower extremities II. s. 1. (əhatə edən) surrounding,

environing; ~ mühit environment; 2. (yaxın) near-by, neigh- bouring

ətraflı I. s. (geniş) comprehensive; (hər- tərəfli) all-round; (müfəssəl) detailed, minute; (mükəmməl)

thorough II. z. in detail, minutely; at (great) length

ətrəngi s. flesh-colour, flesh-coloured; (i.s.) of flesh-colour

ətriyyat I. i. perfumery II. s. perfumery; ~ dü- kanı perfumer’s shop; ~ fabriki perfumery

ətriyyatçı i. perfumer

ətriyyatçıçılıq i. perfumery; profession of a

perfumer

ətsiz s. 1. (arıq) scraggy, meagre, thin;

2. (xörək) lenten, plain; ~ şorba plain /

lenten soup; 3. meatless; fleshless ətürpədən s. (ikrah doğuran) disgusting,

disgustful; (qorxunc) frightful, scaring ətürpədici s. bax ətürpədən

ətyeyən s. 1. zool. carnivorous, flesheating;

~ heyvan a carnivore; 2. beef-eating;

~ adam beefeater

ətyeməz s. vegeterian

ətyeməzlik i. vegeterianism

əvam I. i. bax avam I II. s. bax avam II əvamcasına z. bax avamcasına

avamlıq i. bax avamlıq

əvət əd. yes; all right, okay (O.K.), well əvəz i. 1. (birinin yerini tutacaq şey, kəs)

substitute (for); Buna əvəz yoxdur There is no substitute for it; direktor, müdir və s. ~i acting director / chief

/ manager, etc.; ~ edilmək / olunmaq to be* substi- tuted / replaced (by, with); ~ edən substi- tuting,

replacing; ~ etmək; 1) (dəyişdir- mək) to substitute (d. for.), to replace (d. by, with); Ağacı metalla əvəz

etdilər They substituted metal for wood; They replaced wood by metal; gecənin gün- düzü ~ etməsi

alternation of day and night; 2) (bir kəsin yerinə fəaliyyət göstərmək)

əvəzləyici

to act as a substitute for smb.; 3) (vəzifədə, işdə bir kəsin yerini tutmaq) to replace (d.), to take* smb.’s

place, to be* a substi- tute for smb.; O bir müddət məni əvəz edəcəkdir He / She will replace me / take my

place / be* a substitute for me for a time; 2. (bir şeyin tayı, bərabəri) equiv- alent, parallel; 3. (mükafat,

qarşılıq, haqq) requital; recompense, compensation; ~ini ödəmək to compensate (for), to make*

compensation for, to compensate (d.), to redeem (d.)

əvəzçi I. i. pluralist, holder of more than one office II. s. replacing

əvəzçilik i. pluralism; holding more than one office; ~ etmək / üzrə işləmək to plural- ize, to hold* more than

one office, to hold* down two (three, four, etc.) jobs

əvəzedici I. i. substitute II. s. substitutive əvəzedilmə fi. substitution; replacement əvəzedilməz s.

irreplaceable; indispensable

(to, for)

əvəzetmə fi. substitution; replacement; itmiş

kitabı yenisi ilə ~ replacement of a lost book by a new one, substitution of a new book for a lost one

əvəz-əvəz z.: ~ olmaq to be* quits / even (with); Biz əvəz-əvəz olduq We are quits əvəzində qoş. instead (of);

in return (for), in exchange (for); Əvəzində bunu götür

Take this instead

əvəzindən qoş. (adından) on behalf (of; bir

kəsin ~ danışmaq to speak* on behalf of

smb.

əvəzinə qoş. instead (of); O, qələm əvəzinə

karandaş götürdü He / She took a pencil

instead of a pen

əvəzlənən s. 1. interchanging; 2. (əvəzlənə

bilən) interchangeable; substitutive əvəzlənmə fi. 1. kim. substitution; 2. dilç. interchange, gradation,

alternation; səs-

lərin ~si sound interchange / alternation; saitlərin ~si vowel gradation; samitlərin ~si interchange of

consonants

əvəzlənmək f. 1. kim. to be* substituted; 2. dilç. to interchange

əvəzlik i. qram. pronoun

əvəzləyici I. i. kim. substitute II. s. substitu-

tive

287

əvəzolunmaz

əvəzolunmaz s. bax əvəzedilməz

əvəzsiz s. 1. (əvəz olunmayan) non-substi- tutive; 2. (tayı, bərabəri olmayan) match- less, peerless; 3.

(misilsiz) unexampled,

unparalleled

əvvəl I. i. beginning; işin ~i the beginning

of the work; dərsin ~ində at the beginning of the lesson; yayın (qışın, yazın və s.) ~lərində early in summer

(winter, spring, etc.) II. s. (ilk) first; early; ~ gündən from the (very) first day; yayın ~ günləri early days of

(the) summer III. z. 1. (siftə) first, at first, firstly; Əvvəl mən onu tanımadım At first I didn’t recognize him;

hər şeydən ~ first of all, in the first place, first and fore- most; Əvvəl düşün, sonra danış at. söz. ≅ First think,

then speak; Əvvəl arxı tul- lan, sonra bərəkallah de at. söz. ≅ First catch your hare, then cook him; 2. (keç-

mişdə) formerly, previously, in the past; Əvvəl burada məktəb var idi There was a school here formerly / in

the past; 3. ago; iki il (bundan) ~ two years ago; bir az (bundan) ~ a while ago, not long ago; 4. (zamanca)

before; O əvvəl gəldi He / She came before me

əvvəla ara s. firstly, first of all, in the first place

əvvəl-axır z. (gec-tez) sooner or later, early or late, some time or other; first or last; (nəhayət) at last, after

all, finally

əvvəlcə z. 1. (siftə, qabaqca) first, at first; Əvvəlcə oxu, sonra tərcümə et First read then translate; 2.

(başlanğıcda) at first, in / at the beginning; Əvvəlcə hər iş ağır gö- rünür Any work seems to be hard at the

beginning

əvvəlcədən z. 1. (qabaqcadan) beforehand, in advance; previously; ~ sifariş etmək / vermək to pre-book (d.),

to book / to reserve (d.) in advance / beforehand; ~ əzbərlənmiş şer previously memorized poem; 2. (vaxtlı)

in good time; ~ tədbir görmək to take* measures in good time, to make* arrangements in good time

əvvəldən z. 1. (ibtidadan) from the (very) outset, right from the start, from the first; 2. (başdan) from the

beginning; Əvvəl- dən oxu Read from the beginning; ~ axı- ra(dək) from beginning to end, from start

288

əyar

to finish; 3. (qabaqcadan) before; Mən bunu əvvəldən bilsəydim ... If I had known it before ...

əvvələn ara s. bax əvvəla

əvvəl-əvvəl z. first, at first, firstly, first and

foremost, in the first instance / place əvvəlinci sy. bax birinci

əvvəlki s. 1. (qabaqkı) previous; 2. (adı çə-

kilən iki şeydən birincisi) former; 3. (keç-

miş) former; ~ nazir the former minister əvvəllər z. 1. (keçmişdə) before, formerly, in former times, in old

days, in the past; Əvvəllər mən onu tanımırdım I didn’t know him before; 2. (ilk çağlarda) at first; Əvvəllər iş

mənə çətin görünürdü At first the work seemed to be difficult for me; 3. (qabaq, çoxdan) earlier; O, ədəbi

fəaliyyətə daha əvvəllər başlamışdı He / She had begun his / her literary activity

much more earlier

əvvəllərdə z. bax əvvəllər (1-ci mənada) əyal i. 1. family; 2. wife

əyalət i. 1. (mahal, vilayət) province; 2. (uc-

qarlar) provinces pl.; remote / outlying

districts pl.

əyan I. i. aristocrat, noble, nobleman; (İn -

giltərədə) peer; saray ~ları courtiers II. s. (aydın) clear; (bəlli) notorious; (aşkar) obvious, evident, apparent,

manifest, patent; ~ olmaq to become* clear; to become* obvious / evident / apparent / notorious; to

come* to light

əyani I. s. graphic, obvious; visual; ~ misal obvious case; graphic example; ~ sübut / dəlil visual proof /

evidence; visual / graph- ic demonstration; ~ dərs object-lesson; ~ təlim üsulu visual methods of teaching; ~

vəsait visual aids pl. II. z. visually, by visual demonstration

əyaniləşdirilmək f. to be* made visual / obvious

əyaniləşdirmək f. to make* (d.) visual / graphic / obvious / clear / notorious

əyanilik i. 1. obviousness, clearness; 2. (tə- limdə) use of visual methods; use of visu- al aids

əyar i. 1. (ölçü) standard, measure; calibre; criterion; 2. (əlvan metal məmulatında nişan) hallmark; ~

qoymaq to hallmark (d.)

əydirmək

əydirmək f. to make* smb. bend / bow (d.); to have* smth. crooked / curved; boyun ~ to make* smb. stoop;

(alçalmağa məc- bur etmək) to make* smb. grovel; to make* smb. submit (to)

əydirtmək f. bax əydirmək

əyə i. bax yəyə

əyələmək f. yeyələmək

əyələnmək f. bax yeyələnmək

əyilən s. 1. bending; 2. (əymək mümkün

olan) flexible, flexile; (əyilmək qabiliy-

yəti olan) flexural, flexuous

əyilmək f. 1. to bend*; to be* bowed down;

to curve; Ağaclar küləkdən əyilir The trees bend under the wind; 2. (gövdəni aşağı qatlayaraq) to lean*

(over, forward), to stoop; 3. (çəp şəklə düşmək) to warp, to be* warped, to be* wrenched out of shape;

(ağız, üz haq.) to become* distort- ed; Çərçivə əyilib The frame has / is warped; 4. (ağırlıqdan) to sag, to

bend* downward; Damın tirləri əyilməyə baş- layır The beams of the roof begin to sag; 5. (donqar şəklə

düşmək) to become* / to get* crooked; Mıx əyildi The nail became / got crooked

əyin i. 1. (bədən) human body; yalın ~ naked body; Onun əynində ağ köynəyi var idi He / She had a white

shirt on him / her; 2. (geyim) clothing, clothes pl., garments pl.; Onun əyni nimdaş idi His / Her clothes were

worn out

əyin-baş i. bax əyin (2-ci mənada)

əyinti i. 1. (əşyada batıq) dent; 2. (əyilmiş xətt, yer) curve, bend; 3. məc. distortion; misrepresentation; ~yə

yol vermək to dis- tort (d.), to misrepresent (d.); Proqramda əyintiyə yol verilmişdir The program

has been distorted

əyirdək i. doughnut

əyirici I. i. spinner II. s. spinning; ~ maşın

spinning machine / frame; ~ fabrik spin-

ning mill / factory

əyiricilik i. 1. spinning; 2. profession of a

spinner

əyridilmək f. bax əyrilmək

əyirilmək f. to be* spinned

əyirmə I. fi. spinning; əl ilə ~ hand-spinning;

maşınla ~ machine-spinning II. s. spin- ning; ~ dəzgahı spinning frame / machine

əymək

əyirmək f. to spin (d.)

əyirtdirmək f. to make* smb. spin; to have*

smth. spinned; to ask smb. to spin (d.) əyirtmək f. bax əyirtdirmək

əyişmək f. to quarrel (with), to fall* out

(with), to be* at odds (with), to fall* foul

(of), to be* on bad terms (with)

əyləmək f. 1. to stop (d.); 2. (atı) to rein / to pull up (d.); 3. (saxlamaq, yubandırmaq) to detain (d.), to delay

(d.), to keep* off (d.) əyləncə i. 1. entertainment, amusement, enjoyment, merriment, fun, pleasure;

2. (vaxt keçirmək üçün)

pastime;

3. (oyuncaq) playing toy

əyləncəli s. entertaining, amusing; diverting;

(məzəli) funny

əyləncəsiz s. unamusing; undiverting əyləndirici s. entertaining, amusing; divert-

ing

əyləndirmək f. 1. to entertain (d.), to amuse

(d.); 2. (məşğul etmək) to divert (d.), to indulge (d. with); O öz mahnısı ilə məclisi əyləndirdi He / She

indulged the company with his / her song

əylənmək f. (şənlənmək) to have* a nice / good* time; to amuse / to divert / to enter- tain oneself; (özünü

məşğul etmək) to get* / to be* distracted; to indulge (in); O, velosiped sürməklə əylənir He / She indulges in

bicycling

əyləşdirilmək f. to be* seated; to be* offered a seat; to be* made to sit down

əyləşdirmək f. to seat (d.); to offer smb. a seat; to make* smb. sit down

əyləşmək f. to sit*; to sit* down, to take* a seat

əylətdirmək f. bax əylətmək

əylətmək f. to ask / to cause s.o. to stop (d.)

/ to bring to a stop

əylik i. zool. bax cüyür

əymə i. tex. 1. (dirsək) elbow; 2. (detal)

angle piece; 3. (qövs şəkilli əyri) arch əymək f. to bend* (d.); to curve (d.); to bow (d.); (əyri-üyrü şəklə

salmaq) to crook (d.); (qarmaq şəklinə salmaq) to hook (d.); (qövs şəklinə salmaq) to arch (d.); (yana

meylləndirmək) to incline (d.), to tilt (d.); (basıb batıq şəklə sal- maq) to dent (d.); ◊ ağız ~: 1) (narazılıq

289

əyməli

əlaməti kimi) to twist one’s mouth, to give* a twist to one’s mouth, to make* a wry mouth / face; 2)

(yamsılamaq) to mimic (d.); baş ~ to bow (to, before); belinin ~ to hunch one’s back; boyun ~: 1) məc.

(alçalmaq) to stoop (to); to grovel, to abase oneself; 2) (tabe olmaq) to submit (to)

əyməli s. curved; arched; bowed

əyri I. i. 1. (əyilmiş yer, hissə) bend, a bend- ing; crook; 2. (çayın, yolun döngəsi) meander; 3. riyaz. curve; 4.

(diaqram) curve; 5. (batıq yer, hissə) dent II. s. 1. (donqar) crooked; curved; ~ mismar crooked nail; ~ xətt

curved line; ~ ağız wry mouth; ~ burun wry nose; (qarmaqvarı) hooked; tortuous; (çay, yol və s. haq.)

twisting, winding, meandering; 2. məc. (saxta, yalan) false; wrong; unfair, dis- honest; ~ adam false /

dishonest man*, morally crooked person; ~ iş wrong deed, unfair dealing; ~ yol / vasitə unfair means; ~ yol

devious path / way; ~ nəzər side-long glance; scowling look III. z. 1. (əyiş-üyüş şəkildə) crookedly; tortuously;

2. (çəpəki) awry [7`ra9], askew, aslant; 3. (yanpörtü) side-long; sideward(s); 4. məc. (nahaq) unfairly; ~

asmaq to hang* (d.) askew; ~ baxmaq (müst. və məc.) to look askew / aslant (at), to look awry / asquint, to

look / to glance with askance (at); ~ oturmaq to sit* sideways / sidelong; ~ çəkmək

(xətti) to draw* awry / askew

əyriağız s. wry-mouthed [ra9-]

əyriayaq s. bax əyriqılça

əyribel s. humpbacked, hunchbacked, arch-

backed

əyriboyun s. wry-necked [ra9-]

əyriböyür s. lop-sided

əyriburun s. wry-nosed; [ra9-] (qarmaq şə-

killi) hook-nosed

əyribuynuz s. wry-horned [ra9-]

əyricə s. slightly crooked / bent / curved;

slightly wry [ra9-]

əyriçiyin s. lop-side-shouldered əyridimdik s. hook-beaked, hook-billed əyridiş s. wry-toothed [ra9-] əyri-

dolanbac s. winding; meandering,

twisting

290

əzab

əyri-əyri z.: ~ baxmaq to look awry / askew (at), to scowl (at, on)

əyriqıç s. bax əyriqılça

əyrixətli s. curvilinear, curvilineal əyriqılça s. bow-legged, bandy-legged; (şi-

kəst) game-legged

əyrili s. (i.s.) with bend / crooks / curves;

(çay, yol haq.) (i.s.) with meander; ~ yol

road with meanders

əyrilik i. 1. bend; crook; curve; curvature;

tortuousity; fəqərə sütununun əyriliyi curvature of the spine; 2. məc. distortion; 3. məc. (saxtakarlıq)

falsehood; 4. (dələ- duzluq) dishonesty

əyri-oğru top. i. thieves, stealers, thievish men / people

əyripəncə s. bow-legged, bandy-legged əyrisifət i. a wry face [...ra9-...]

əyrisiz s. bendless, curveless; crookless;

hookless; (i.s.) without a bend, (i.s.) with-

out a bending / a curve / a crook əyri-üyrü I. s. 1. crooked; 2. (dolanbac) winding; meandering, twisting; ~

çay meandering / twisting river; 3. (girintili- çıxıntılı) flexuous; zigzag; tortuous; 4. (ha- marolmayan) uneven

II. z. 1. crookedly;

2. sinuously; unevenly

əyyam i. days pl., time, times; bu ~da nowa-

days, in our time; keçmiş ~da in the past times / days; Nuh əyyamında ≅ in the year dot, When Queen Anna

was alive

əyyaş i. reveller, carouser; (içkiçi) bibber, tippler, drunkard, debauched man

əyyaşlıq i. revel, revelry, carousing, orgy, debauch; drinking-bout, tippling; ~ etmək to carouse, to revel;

(içkiyə qurşanmaq) to tipple, to drink* hard / deep, to go* on the spree

əza I. i. (yas) mourning; ~ saxlamaq to be* in mourning (for smb.) II. i. limb; organ; extremity

əzab i. 1. torture, torment, anguish, agony; 2. (kəskin ağrı) pang, throe; 3. (sıxıntı) oppression; ruhi ~ mental

anguish; anguish of mind; twinge; rack; aclıq ~ı the stings / pangs of hunger; vicdan ~ı remorse; twinge of

conscience; qısqanclıq ~ı pangs / torments of jealousy; müharibə ~ları throes of war; ölüm ~ı mortal agony;

cə-

əzab-əziyyət

hənnəm ~ı pangs of hell; dözülməz ~ tor- ments of Tantalus; ~ vermək; 1) (cismən, ruhən) to torture (d.), to

torment (d.), to put* to torture (d.), to put* on the rack (d.); 2) (ağrıtmaq) to hurt*; 3) (işgəncə ver- mək) to

put* on the rack; özünə ~ vermək to torment oneself, to be* in torment / tor- ture; ~ verən (adam)

tormentor / tormenter, torturer, (qız, qadın) tormentress; ~ çək- mək (cismən, ruhən) to suffer torments /

anguish (from), to be* tortured (with); (dözülməz ağrıdan) to suffer throe, to undergo* agony; (istidən) to

feel* oppressed with heat; (sıxıntı çəkmək) to be* oppressed; vicdan ~ı çəkmək to suf- fer pangs of remorse,

to be* stung by remorse; to feel* remorse; ~a dözmək / qatlaşmaq to bear* anguish / sufferings / torments;

~a salmaq (özünü) to torment oneself (over), to take* pains (over); (baş- qasını) to put* smb. in suffer /

throe, to inflict anguish (to)

əzab-əziyyət i. 1. (mənəvi, fiziki iztirab) anguish; 2. (məşəqqət) sufferings pl.; 3. (narahatlıq) trouble; ~ə

dözmək / qat- laşmaq to bear* / to endure sufferings

əzab-işgəncə i. bax işgəncə

əzabla z. tormentingly, poignantly; grievous-

ly; painfully; ~ öldürmək / qətlə yetir- mək to martyrize (d.); ~ ölmək / qətlə ye- tirilmək to be* a martyr

[ma:t7] (for)

əzablı s. 1. poignant, torturing, painful, ago- nizing; grievous; ~ xəstəlik grievous ill- ness; 2. (zəhmətli)

painstaking; ~ iş painstaking work; ~ həyat a life full of suffering

əzablı-əziyyətli s. bax əzablı

əzablılıq i. poignancy; tormentingness;

painfulness

əzabsız I. s. 1. tortureless; 2. (ağrısız) pang-

less, throeless, painless II. z. torturelessly; throelessly, painlessly; without torment, without anguish;

without agony

əzabverici s. poignant, painful, tormenting, torturing, agonizing, racking; grievous; (üzücü) exhausting; ~

başağrısı racking headache; ~ fikirlər painful thoughts; ~ şübhələr agonizing doubts; ~ xəstəlik grievous

illness

əzəmət

əzan i. bax azan I

əzazil s. 1. (insafsız, rəhmsiz) grim, fell,

hard-hearted; (qəddar) cruel, brutal, harsh; 2. (zülmkar) despotic, tyrannical, heavy- handed

əzazilcəsinə z. (insafsızcasına) grimly; (qəddarcasına) cruelly, brutally, harshly əzazillik i. 1. (insafsızlıq,

rəhmsizlik) grimness; (qəddarlıq) cruelty, brutality, harshness; 2. (zülmkarlıq) tyrannicalness əzbər z. by

heart, by rote; ~ bilmək to know* by heart / by rote; ~ öyrənmək to learn* by heart / by rote (d.), to

memorize (d.); to cram; dərsini ~ (başa düşmədən) öyrən-

mək to learn* one’s lessons by rote əzbərçi i. crammer

əzbərçilik i. cramming

əzbərdən z. from memory, by heart; ~ de-

mək / söyləmək to say* / to narrate by heart / from memory; (şeri və s.) to recite (d.), to declaim (d.)

əzbərləmək f. to learn* by heart (d.), to memorize (d.); (mexaniki surətdə) to learn* by rote (d.), to cram

(d.); dərsini ~ to grind* away at one’s lesson

əzbərlənmək f. to be* learned by heart / by rote; to be* memorized

əzbərlətmək f. to make* smb. learn by heart / by rote (d.)

əzbərlətdirmək f. bax əzbərlətmək əzdirmək f. to make* smb. crush (d.); to make* smb. squash (d.); ◊ özünü

~ to

mince, to coquet

əzəl I. s. first; ~ gündən from the (very)

first day II. z. first, at first; Əzəl sən gəl

First you come

əzəlcə z. bax əvvəlcə

əzəlcədən z. bax əvvəlcədən

əzəldən z. bax əvvəldən

əzələ I. i. anat. muscle, brawn, sinew II. s.

muscular, muscle

əzələli s. muscled

əzələsiz s. muscleless; sinewless əzələsizlik i. musclelessness, sinewlessness əzəli s. eternal

əzəlki s. bax əvvəlki

əzəllər z. bax əvvəllər

əzəmət i. 1. (böyüklük) grandeur, greatness,

sublimity; 2. (həşəmət) magnificence; 291

əzəmətlə

splendour; 3. (vüqar) loftiness; 4. (calal)

majesty

əzəmətlə z. sublimely, statelily; (vüqarla)

loftily

əzəmətli s. 1. sublime, stately; great, grand;

grandiose; majestic; 2. (möhtəşəm) magnificent; mighty; 3. (vüqarlı) lofty; ~ ağaclar stately trees; ~ görkəm

stately appearance

əzəmətlilik i. 1. grandeur; sublimity, sub- limeness; majesty; 2. (vüqarlılıq) loftiness, stateliness

əzgil i. (ağacı və meyvəsi) medlar

əzgillik i. medlar grove

əzgin s. 1. (yorğun) tired, weary, fatigued;

worn-out, jaded, washed-out d.d.; 2. (süst) languid, languish, languishing; inert; list- less; ~ görkəm tired

appearance; ~ baxış / nəzər washed-out look, a languishing look, a weary glance; O çox əzgin görünür He /

She looks very tired / worn-out

əzgin-əzgin z. (süst) languidly, listlessly; (yorğun) tiredly, wearily; (ölüvay) slug- gishly

əzginləşmək f. 1. (süstləşmək) to become* / to grow* languid, to become* listless; 2. (ölgünləşmək) to

droop; 3. (ölüvay- laşmaq) to grow* / to become* sluggish

əzginlik i. 1. (süstlük) languidness, languor, languishment, listlessness; 2. (ölüvaylılıq) sluggishness

əzici s. 1. (məhvedici) crushing, smashing; ~ zərbə smashing blow; a smash; 2. (üzücü) depressing,

overpowering; 3. (zülmedici) oppressive

əzik I. i. 1. (bədəndə) bruise; 2. (müxtəlif əşyalarda) dent II. s. 1. (sınmış, qırılmış) crushed; 2. (qırışmış)

crumpled, rumpled; 3. (meyvə və s. haq.) squashy 4. (xəmir halına düşmüş) mashed; 5. (batıq) dented

əzik-əzik s. badly crushed / crumpled / crum- bled / trampled / dented; ~ etmək to crush / to crumple / to

crumble / to trample / to mash / to dent (d.) badly; ~ olmaq to be* crushed / crumpled / trampled / mashed

/ dented badly

əzikləmək f. to crush (d.) to mash (d.) to crumple (d.) / to dent (d.) badly

əziklənmək f. bax əzilmək 292

əzişdirilmək

əziklik i. sqashiness; the state of being crushed / dented / crumpled

əzik-üzük s. bax əzik II

əzilə-əzilə z. 1. mincingly; ~ danışmaq

to speak* mincingly; 2. (naz-qəmzə ilə)

coquettishly, with airs and graces idiom. əzilən s. 1. (parça, kağız və s.) rumple; ~ parça rumple fabric; 2.

(meyvə və s.) squashy, easily squashed; 3. (ovulan) crum- bly, easily crumbled; Kəsək tez əzilən şeydir Clod is

an easily crumbled thing;

4. (zülm altında olan) oppressed əzilib-büzülən s. 1. coquettish; mincing, fini- cal, finicking; giving oneself

airs idiom;

2. bax əzilən (1-ci mənada) əzilib-büzülmək f. 1. to coquet, to be* affect-

ed; to give* oneself airs, to put* on airs idiom.; 2. to wriggle; 3. bax əzilmək (1-ci mənada)

əzilmək f. 1. (qırışmaq) to crumple, to be* rumpled / crumpled; Bu parça tez əzilir This material / fabric

crumples easily; 2. (tapdalanmaqla) to trample, to be* trampled down; Orada ot bərk əzilib There the grass

is badly trampled down; 3. (ovxalanmaq) to crumble, to be* crum- bled; Kəsək tez əzilir Clod crumbles very

easily; 4. (xurd-xəşil olmaq) to squash, to become* squashed; Yumşaq meyvələr tez əzilir Soft fruits squash

easily; 5. (zə- dələnmək) to be* hurt, to become* / to be* bruised, to hurt* oneself; 6. məc. (məğlub

edilmək) to be* crushed / smashed; 7. məc. (zülm altında olmaq) to be* oppressed; 8. bax əzişdirilmək; 9.

bax əzilib-büzül- mək (1-ci mənada)

əzilmiş fs. 1. (qırışmış) rumpled, crumpled; 2. (ovxalanmış) crumbled, crushed; 3. (xurd-xəşil olmuş)

squashed, mashed; 4. (zədələnmiş) bruised, hurt; 5. (batıq şəklə düşmüş) dented; ~ diz a bruised knee

əzinik i. bax əzik (1-ci mənada)

əziniklik i. bax əziklik

əzinti i. 1. (bədəndə) bruise; 2. (deforma-

siya) smash, crush

əzişdirilmək f. 1. to be* crumpled / rumpled;

to be* squashed / mashed; 2. məc. (döyül- mək) to be* beaten / thrashed

əzişdirmək

əzişdirmək f. 1. bax əzmək; 2. məc. (döy- mək) to beat* (d.), to thrash (d.), to punch; (ağacla) to belabour

(d.), to cudgel (d.); to give* smb. a licking / a sound thrashing idiom.

əziyyət i. 1. trouble, worry, worriment; dis- comfort, uneasiness; 2. (əzab) torture, tor- ment, anguish; 3.

(zəhmət) pains pl.; 4. (çətinlik) hardship; ~ çəkmək: 1) (xəs- təlikdən və s.) to suffer (from), to be* afflicted

(with); 2) (zəhmətə düşmək) to take* pains / the trouble, to have* trouble (in, with); Bu məqalənin

tərcüməsində çox əziyyət çəkdim I had much trouble in translating this article; 3) (ruhən nara- hatlıq

keçirmək) to worry, to be* dis- tressed; 4) (ağrıdan əzab çəkmək) to be* tortured / tormented; ~ vermək: 1)

( incit - mək) to trouble (d.), to distress (d.); Qara ciyərim mənə əziyyət verir My liver trou- bles me; 2) (əzab

vermək) to torture (d.), to torment (d.), to pain (d.), to cause to suffer; 3) (zəhmət vermək) to give* (d.)

trouble, to trouble smb.; Sizə əziyyət ver- diyim üçün üzr istəyirəm I’m sorry to trouble / for troubling you;

~ə salmaq (baş- qasını) to put* smb. to trouble, to make* trouble for (d.); (özünü) to take* pains / trouble

(over); özünə ~ verməmək to spare oneself; ~ə dözmək / qatlaşmaq to endure / to stand* / to bear*

sufferings / pains; Heç bir əziyyəti yoxdur No trou- ble at all

əziyyətlə z. 1. (əzab verməklə) torturingly, tormentingly; 2. (əzab çəkməklə) painful- ly, with pains; 3.

(zəhmətlə) laboriously, toilsomely; 4. (narahatlıqla) troublingly, painstakingly, taking pains

əziyyətli s. 1. (əzablı) torturing, tormenting, distressing; 2. (ağrılı) painful; 3. (zəh- mətli) toilful, toilsome,

laborious; 4. (çə- tinlik törədən) troublesome, troubling, painstaking; 5. (ağır) burdensome, oner- ous,

uneasy; ~ iş troublesome work / busi- ness; an onerous task, an arduous work; ~ vəzifə an onerous duty

əziyyətlilik i. 1. tormentingness, painfulness; 2. troublesomeness; arduousness

əziyyətsiz I. s. tortureless, (ağrısız) painless; untroubling, unworrying; toilless; easy

əzmkarcasına

II. z. torturelessly, without torments / suf- ferings; (ağrısız) painlessly, without pains; without troubles /

troubling; without hard- ship; easily; having no trouble; bir şeyi ~ görmək / etmək to have* no trouble in

doing smth.

əziyətsizlik i. torturelessness; painlessness; easiness

əziz s. dear, darling, tenderly beloved; affec- tionate; sweet; (mənim) əzizim (my) dear / darling; ~ dost dear

friend; bir kəsə ~ ol- maq to be* dear to smb.; ◊ ~ tutmaq to honour (d.)

əziz-ərköyün s. bax ərköyün II

əziz-xələf I. i. darling, tenderling; sweet-

heart; (uşaq) cherished child, lambkin

II. s. dear; onun ~ oğlu his / her dear son əzizləmək f. 1. to pamper (d.), to coddle (d.); 2. (oxşamaq, nəvaziş

göstərmək) to fon- dle (d.), to caress (d.); 3. (hörmət bəslə-

mək) to cherish (d.)

əzizlənmək f. 1. to be* coddled; 2. (nəvaziş

göstərilmək) to be* fondled, to be* caressed; 3. (hörmət edilmək) to be* cher- ished

əzizlətmək f. to ask / to cause s.o. to pam- per (d.) / to cherish (d.)

əzizlik i. dearness

əzm i. 1. resolve, resolution, (fixed) determi-

nation; will; möhkəm / dönməz ~ steady resolve; strong determination / will; 2. pur- posefulness

əzmək f. 1. (qırışdırmaq) to rumple (d.), to crumple (d.); 2. (ovxalamaq) to crumble (d.), to crush (d.); 3.

(xurd-xəşil etmək) to mash (d.), to squash (d.); 4. (basıb yas- tılamaq) to smash (d.); 5. (vurub içəri batırmaq)

to dent (d.); 6. (xəsarət yetir- mək) to hurt* (d.), to bruise (d.); 7. (sıxa- raq) to squash (d.), to crush (d.); 8.

(toza çevirmək) to triturate (d.), to grind* (d.); 9. məc. (məhv etmək) to overhelm (d.), to break* down (d.),

to crush (d.); 10. məc. (zülm etmək) to oppress (d.), to keep* down (d.); 11. məc. (ruhən üzmək) to depress

(d.), to overpower (d.); İsti bizi əzirdi The heat overpowered us

əzmkar s. resolute, determined, fixed in pur- pose; decisive, willable

əzmkarcasına z. bax əzmkarlıqla

293

əzmkarlıq

əzmkarlıq i. persistence, steadfastness; resoluteness, decisiveness; ~ göstərmək to display / to show

persistence; Əzm- karlıq və cəsarət gözəl keyfiyyətlərdir Persistence and courage are wonderful qualities

əzmkarlıqla z. resolutely, resolvedly, deter- minedly, decisively

əzmlə z. resolvedly, resolutely, with a will əzmli s. resolute, resolved, determined, will-

able, fixed in purpose

əzvay

əzmlilik i. bax əzmkarlıq

əzmsiz s. irresolute, unresolved, indecisive;

not fixed in purpose

əzmsizlik i. irresoluteness, irresolution;

indecision

əzrail i. 1. əs. angel of death; 2. məc. (aman-

sız adam) a ruthless / a ferocious person əzraillik i. məc. (amansızlıq, qəddarlıq)

ferocity, ferociousness; ruthlessness əzvay i. 1. bot. aloe; 2. tib. aloes pl.; 3. məc. (ətiacıadam) unpleasant /

repulsive person

294

faktiki

fahişəxana i. whorehouse, house of prosti- tution; amer. parlor house; bot. brothel fahişəlik i. 1.

prostitution, street-walking,

harlotry, adultery, whoredom, trollopy; 2. trade of a harlot / prostitute / street- walker; ~ eləmək to

prostitute, to commit prostitution; to prostitute oneself; to whore; fahişəliyə qurşanmaq to play* the har-

lot; to indulge in prostitution / harlotry / trollopy

faiz i. 1. percentage, per cent, rate (per cent); bir / iki / üç və s. ~ one / two / three, etc. per cent; bank ~i

bank-rate; ~ini hesab- lamaq to calculate the percentage / the rate (of); planı 100% yerinə yetirmək to

accomplish / to fulfil the plan 100 per cent; 2. (müamilə, nəf, gəlir) interest; böyük ~lə at high interest

faizli s. interest-bearing; rated; ~ borc inter- st-bearing loan; ~ artım rated increase; ~ istiqrazlar interest-

bearing bonds

faizlilik i. the state of being rated / interest- bearing

faizsiz s. (i.s.) bearing no interest

faizsizlik i. the state of having no percentage fakt i. fact; case; müəyyən edilmiş ~ estab-

lished fact; məlum ~ notorious fact; mü- əyyən olmuş sabit ~ fixed fact; teyxa ~lar bare / naked facts; ~

göstərmək to point to a fact; ~lar gətirmək / göstərmək to mention facts; ~larla dolu rich in facts; ~larla

sübut etmək to show* proofs; ~lar- la hesablaşmaq to face the facts; ~ qarşı- sında qalmaq to be* faced

with the fact; Faktlar göstərir ki, ... The facts show that...; Faktdır! It is a fact! Faktdır ki,... It is a fact that...;

Fakt budur ki,... The fact is that...; Fakt fakt olaraq qalır The fact remains; Faktdan qaçmaq / boyun qaçırmaq

olmaz You can’t get away from facts; Fakt(ın) əleyhinə çıxmaq olmaz / çətindir You can’t fight facts

faktik s. bax faktiki

faktiki s. factual, actual; real; (həqiqi) vir-

tual; ~(i) vəziyyət the actual situation, the actual state of affairs; ~ material the fac- tual material; the facts;

~(i) sahib virtual owner / master; ~i müdir the virtual man- ager; ~(i) olaraq pratically, actually, in fact,

virtually

295

F, f the 8th letter of the Azerbaijani alphabet Fabrika I. i. factory, mill; kağız ~sı paper- mill; ipək ~sı silk-mill;

ipək toxuyan ~ silk-weaving mill; mahud ~sı cloth fac- tory; mahudbasma ~sı fulling mill; iplik ~sı spinning-

mill, spinning factory; toxu- culuq ~sı weaving-mill II. s. factory; man- ufacturing, industrial; ~ fəhləsi factory

worker; ~ sexləri factory departments fabrikant i. mill-owner, factory owner, man-

ufacturer

fabrikat i. finished / manufactured product fabrikçi i. bax fabrikant

fabrik-mətbəx i. (large-scale) mechanized

canteen

fabrik-zavod s. factory and works; ~ mək-

təbi factory and workshop school

fabula i. plot, story

faciə i. tragedy

faciəli s. tragic(al); (i.s.) of tragic nature

/ character; ~ mənzərə tragic(al) sight;

~ ölüm a tragic death

faciəlilik i. tragedy, tragic nature / character faciəvi s. bax faciəli

fağır I. i. the poor thing; the poor; unfortunate

II. s. 1. (dinc, mülayim) meek; ( cəsarət - siz, itaətkar) humble; 2. (yoxsul) poor, needy; 3. (yazıq) poor

fağır-fağır z. (yazıq-yazıq) humbly; (itaət- karcasına) obediently, submissively

fağır-füqəra top. i. the poor; poor people; kənd ~sı the village poor; the poor peas- ants pl.

fağırlaşdırılmaq f. to be* made humble / obedient / poor

fağırlaşdırmaq f. to cause smb. to become humble / obedient / poor

fağırlaşmaq f. to become* meek; to become* humble / poor

fağırlatmaq f. bax fağırlaşdırmaq fağırlıq i. meekness; humbleness

fahişə I. i. prostitute, street-walker; trollop;

strumpet; whore, harlot; (söyüş) strumpet, whore II. s. street-walking, trolloping, lewd, whorish

faktor

faktor i. bax amil

faktura i. 1. tic. invoice, bill; 2. mus., rəs.

texture, manner of execution

fakultativ s. optional; elective; ~ fənn

optional subject; ~ kurs elective course fakültə i. faculty, department; tarix ~si his- torical faculty /

department; tibb ~si med- ical faculty / department; hüquq ~si faculty / department of law; filoloji ~nin

tələbəsi a student of the philological faculty /

department

faqot i. mus. bassoon

fagorçalan i. bax fagotçu

fagotçu i. bassoonist

fal i. fortune-telling; (rəml) augury, sooth-

saying; əl ~ı, ələ baxıb ~ açma palmistry, chiromancy; kart ~ı, kart ilə ~ açma card- reading, cartomancy; ~

açmaq, ~a baxmaq to tell* fortunes; kart ilə ~a baxmaq / ~ açmaq to tell* fortunes by cards; bir kəsin ~ına

baxmaq to tell* smb.’s for- tune; qəhvə tortası ilə ~ açmaq ◊ to read* the tea-leaves, to make* wild guesses

falabaxan i. bax falçı

falçı i. fortune-teller; palmist; (kahin, rəm-

mal) augur; soothsayer

falçılıq i. 1. fortune-telling; palmistry, chiro-

mancy; augury; soothsaying; 2. (falçı pe- şəsi) trade of a fortune-teller / an augur / a soothsayer

familiya i. (sur)name, family name, second name; qızlıq ~sı maiden name; ~ daşımaq to bear* the name /

surname (of); O, əri- nin familiyasını daşıyır She bears the (sur)name of her husband / husband’s name

familiyalı s. (i.s.) having a surname; (i.s.) bearing the (sur)name, named, by name familiyasız s. nameless;

(i.s.) without a sur-

name / a family name

familiyasızlıq i. the state of being without a

surname / second name

fanatik I. i. fanatic II. s. fanatic(al); ~ fikir-

lər fanatic ideas

fanatiklik i. fanatism; fanatic character /

nature

fanatizm i. fanatism

fanera i. (çoxqatlı) plywood; (birqat cilalı)

veneer

fani s. frail; perishable, mortal; liable to decay;

İnsan ömrü fanidir Man’s life is frail 296

fasilələrlə

fanilik i. frailty; perishability, perishable nature

fantastik s. fantastic(al), fanciful; unreal; (ağılasığmayan) fabulous; ~ hekayə fiction fantastika i. 1. fantasy;

irreality; 2. ədəb.

romantic fiction; science fiction fantastiklik i. fantastic nature / character;

fabulousness

fantaziya i. 1. (təxəyyül) fantasy, fancy;

(təsəvvür) imagination; 2. mus. fantasia farad i. fiz. farad

farağat s. quiet; still; calm; tranquil; Fara-

ğat! (komanda) Attention! ~ durmaq / dayanmaq to stand* still; ~ olmaq to be* quiet; ~ durmamaq to be*

not tranquilly / placid; to have* no peace; bir kəsi ~ qoy- mamaq to let* smb. have no peace

farağatlaşmaq f. to become* quiet / calm / still / tranquil

farağatlıq i. quietness; calmness; tranquility faraş s. early; ~ tərəvəz early vegetables; ~ meyvə early fruit;

Bahar bu il faraşdır

Spring has come early this year farinqit i. tib. pharyngitis farmakologiya i. pharmacology farmakoloji s.

pharmacological farmakoloq i. pharmacologist farmasiya i. pharmacy

fars I. i. Persian; Persian woman* II. s. Persian; ~ dili the Persian language, Persian farsca I. s. Persian, in

Persian; ~ əlyazma Persian manuscript II. z. Persian, in Persian; ~ danışmaq to speak* Persian; ~ yazmaq

to write* in Persian

fasad i. mem. facade; front; mağazaların ~ı

shop fronts

fasilə i. interval; break; pause; (aranı kəsmə)

recess; intermission; interruption; on də- qiqəlik ~ ten minutes’ interval / break; na- har ~si dinner break; bir

saatlıq nahar ~si an hour’s break for lunch / dinner; danışıqlarda~ break in the talks; On gün- lük fasilədən

sonra məşğələlər yenidən başlandı After a 10-day recess the class- es were resumed; ~lərlə off and on, with

intervals; ~ vermək / etmək; to pause; to break* off; to make* intermission; ~yə çıx- maq to have* a break /

an interval

fasilələrlə z. with intervals / pauses; off and on; interruptedly

fasiləsiz

fasiləsiz I. s. (i.s.) without a break; (aramsız) incessant; (i.s.) without intermission, unin- terrupted;

continuous; ~ yağışlar incessant rain(s) II. z. without a break; (aramsız) incessantly; without intermission;

uninter- ruptedly; continuously; O, saat 2-dən fa- siləsiz danışır He / She has been speaking since 2 o’clock

without a break; Üç gün- dür ki, fasiləsiz yağış yağır It has been raining for three days incessantly

fasiləsizlik i. (aramsızlıq) incessancy; unin- terruptedness; (ardıcıllıq) continuity

fason i. fashion, style; (paltarın biçimi) cut; başqa ~da in a different fashion; paltarın ~unu götürmək to take*

a pattern; to copy a dress

fasonlu s. stylish; modish bot.; (fiqurlu) shaped; ~ kərpic shaped brick

fasonluluq i. the state or quality of having fashion

fasonsuz s. styleless; shapeless fasonsuzluq i. the state or quality of being

without fashion

faş s. public, known; evident, manifest; ~ et-

mək to make* public / known (d.); to publish (d.); to publicize (d.); to give* publicity (to); to manifest (d.); ~

olmaq to become* known; to be* made known; to be* manifested; to be* given publicity; ~ etmək (sirri) to

divulge (d.); to give* away (d.); O bizim sirrimizi faş etdi He / She devulged our secret

faşist I. i. fascist II. s. fascist; ~ təşkilatları fascist organizations

faşistləşdirilmək f. to be* fascistized faşistləşdirmək f. to fascistize (d.); to impose

fascist methods (on)

faşistlik i. fascism; fascist nature / character

(of)

faşizm i. fascism

fatalist I. i. fatalist II. s. fatalistic

fatalizm i. fatalism

fateh i. conqueror, subjugator; könüllər /

ürəklər ~i (qadın) charmer, (kişi) lady-

killer

fauna i. fauna

fayda i. use; benefit; advantage; utility; (nəf,

gəlir) profit, gain, interest; ~ vermək to benefit; ~ götürmək / görmək to benefit

federasiya

(by), to derive benefit (from); Bunun çox faydası var It has many advantages; It pays bot.; Faydası yoxdur It

is of no use

faydalanmaq f. to benefit (by), to profit (by); to derive benefit / profit (from); to make* use (of); Mən sizin

məsləhətinizdən fay- dalandım I have profited by your advice

faydalı I. s. useful; advantageous; helpful; (nəfli, gəlirli) profitable; ~ məsləhət use- ful / helpful advice; ~

tənqid helpful crit- icism; içtimai ~ of social utility; içtimai ~ əmək labour of social utility, social util- ity

labour II. z. usefully; advantageously; profitably

faydalılıq i. usefulness; advantageousness; utility; profitableness

faydasız I. s. useless; vain; (i.s.) of no utili- ty; futile; unavailing; (gəlirsiz) profitless, unprofitable; Bu haqda

danışmaq fayda- sızdır It is useless to talk about it, It is of no use to talk about it; It is no use talking about it;

It is no good talking about it bot. II. z. in vain; uselessly

faydasızlıq i. uselessness; profitlessness, unprofitableness

fayl i. file; ~ açmaq to open a file; ~ın yerini dəyişmək to move a file; ~ı köçürmək to copy a file; ~ın adını

dəyişmək to rename a file; ~ı bağlamaq to close a file; ~ı çap etmək to print a file; ~ı gön - dərmək to send a

file; ~ı silmək to rub a file; ~ı yaddaşda saxlamaq to save a file; ~ı oxumaq to read a file

fayton i. phaeton

faytonçu i. phaeton driver

faytonçuluq i. the job of a coachman* /

phaeton driver

faza i. (müx. məna.) phase; (dövr) period fazan i. zool. pheasant [`fez7nt]

federal s. federal; ~ əsasda on federal prin-

ciples

federalist I. i. federalist II. s. federalistic federalizm i. federalism

federal-kansler i. Federal Chancellor federasiya i. federation; Rusiya Federasi-

yası The Russian Federation; Ümum- dünya Demokratik Gənclər ~sı The World Federation of Democratic

Youth; Beynəlxalq Demokratik Qadınlar ~sı

297

federativ

the Women’s International Democratic Federation; Ümumdünya Həmkarlar İt- tifaqları ~sı World

Federation of Trade Unions

federativ s. federative, federal; ~ dövlət fed- eral State; ~ respublika federative republic fel i. verb; qaydalı

~lər regular verbs; qay- dasız ~lər irregular verbs; köməkçi ~ aux- iliary verb; modal ~lər modal verbs; təsirli

~lər transitive verbs; təsirsiz ~lər intran-

sitive verbs

feldşer i. surgeon’s / doctor’s assistant; med-

ical attendant

felən z. practically, in practice

feli i. verbal; ~ isim verbal noun; ~ sifət par-

ticiple

felyeton i. newspaper / topical satire felyetonçu i. newspaper / topical satirist,

amer. columnist

femida i. əs. Themis

feminist I. i. feminist II. s. feminist; ~ müla-

hizə / fikir feminist opinion feminizm i. feminism

fen i. hair-drier

feniks i. əs. Phoenix

fenil i. kim. pheny I

fenol i. kim. phenol

fenologiya i. biol. phenology

fenoloji s. phenological

fenoloq i. phenologist

fenomen i. phenomenon (pl. -ena) fenomenal s. phenomenal

fenomenalizm i. phenomenalism fenomenalogiya i. phenomenology

feodal I. i. feudal lord II. s. feudal; ~ zülmü

/ əsarəti feudal oppression; ~ təhkimçilik əsarəti the yoke of serfdom and feudal oppression

feodalizm I. i. feudalism; ~ quruluşunda / dövründə under feudalism II. s. ~ quru- luşu feudalism

ferma i. k.t. farm; südçülük ~sı dairy (-farm); heyvandarlıq ~sı stock-farm, cattle-breed- ing / stock-raising

farm

fermaçı i. farmer; cattle-breeder fermaçılıq i. farming

ferment i. kim., biol. ferment; enzyme fermentasiya i. kim., biol. fermentation fermentləmək f. biol. to

ferment (d.)

298

fəallaşdırmaq

fermentləşdirmək f. to make* fermented (d.) fermentləşmək f. to be* fermented; to

become* fermented

fermer i. farmer

fetiş i. fetish

fetişist i. fetishist

fetişizm i. fetishism

fetişləşdirmək f. to make* a fetish (of) fetr I. i. felt II. s. felt; ~ şlyapa a felt hat fevral i. February

feyxoa I. i. bot. feykhoa (a kind of citrus plant and its fruit) II. s. feykhoa (attr.); ~ cemi feykhoa jam; ~ şirəsi

feykhoa juice

feyz i. 1. (bolluq) abundance; 2. (həzz, ləz- zət) delight; enjoyment; ~ almaq to take* delight (in), to enjoy

(d.)

feyzyab s. 1. (bol) abundant; 2. delighted; ~ etmək to delight (d.); to indulge (d. with); Onun oxuması bizi

feyzyab etdi Her / His singing delighted us; O, öz mahnıları ilə məclisi feyzyab etdi He / She indulged the

company with his / her songs; ~ olmaq to enjoy (d.), to take* delight (in); Musi- qidən xeyli feyzyab olduq

We enjoyed the music very much, We took much delight in the music

fəal I. i. the most active member; partiya ~ları the most active members of the Party organization; ~lar

yığıncağı meeting of the most active members II. s. active; ener- getic; (səy göstərən) industrious; (canlı)

lively; təşkilatın ~ üzvləri active members of the organization; ~ tələbə an industri- ous student; O, çox

fəaldır He’s very ener- getic III. z. actively; energetically; ~ işti- rak etmək to take* an active part (in)

fəaliyyət i. 1. activities; work; inqilabi ~ revolutionary activities; əməli ~ practi- cal activities; insanların

şüurlu ~i the conscious activity of men; içtimai ~ pub- lic / social work; 2. (peşə, məşğuliyyət) occupation,

work; yazıçılıq ~i occupation / work of a writer; 3. (iş, əməl) action

fəaliyyətsiz s. inactive; inert, passive; ~ ol- maq to be* inactive, to do* nothing

fəaliyyətsizlik i. inaction, inactivity; inert- ness, inertia

fəallaşdırmaq f. to make* more active (d.); to stir up (d.); to stir to activity (d.); küt-

fəallaşmaq

lələri ~ to stir the masses to greater activ- ity; işi ~ to liven up the work, to brisk up the work

fəallaşmaq f. to become* / to grow* more active; (canlanmaq) to liven up, to brisk up fəallıq i. activity;

kütlələrin siyasi fəallığı

political activity of the masses

fəda i. sacrifice, offering; self-sacrifice;

özünü ~ etmək to make* a self-sacrifice, to sacrifice oneself; ~ olmaq to be* sacri- ficed; to be* a self-

sacrificer

fədai i. patriot; self-sacrificer, one who sac- rifices himself

fədailik i. patriotism; self-sacrifice fədakar s. selfless; ~ əmək selfless labour fədakarcasına z. bax fədakarlıqla

fədakarlıq i. selflessness; self-sacrifice;

(igidlik) heroism

fədakarlıqla z. selflessly, painstakingly fəğan i. (fəryad) yell, scream; (nalə) wail;

~ etmək to yell, to wail, to scream

fəhlə I. i. worker, workman, labourer; amer. laborer; qara ~ a manual labourer; labour-

er; ixtisaslı ~ skilled worker / workman*; sovxoz ~si farmhand; muzdlu ~ hired worker II. s. working,

labouring, labour, worker’s; ~ sinfi working class; ~ adam labouring man*; ~ partiyası labour party; ~

hərəkatı working-class movement

fəhləlik i. 1. the state of being worker / labourer; 2. the occupation of worker / labourer; ~ etmək to labour;

to be* a worker / a workman*

fəhm i. (anlama, dərk etmə) understanding, apprehension, sagacy; reason; (ağıl, zəka) mind, intelligence,

mother wit; (sezmə) conjecture, guess-work, surmise; (bəsirət) perspicacity

fəhmli s. quick-witted, quick of apprehen- sion, shrewd, acute, sagacious; intelligent, sharp, bright; ~ uşaq

bright child; (bəsi- rətli) perspicacious

fəhmlilik i. quick-wittedness; quickness of apprehension; sharpness, keenness, shrewd- ness

fəhmsiz s. slow-witted, dull; Nə fəhmsiz adamsan! How slow-witted you are!

fəhmsizlik i. slow-wittedness; dullness; lack of understanding, lack of apprehension

fənalaşdırmaq

fəxr i. pride; ~ etmək to pride oneself (in), to take* pride (in), to be* proud (of)

fəxarət i. bax fəxr

fəxri s. honorary; ~ ad honorary title; ~ üzv

honorary member; ~ vəzifə honorary office / position; ~ qaravul guard of honour; ~ yer place of honour

fəqərə I. i. anat. vertebra(e) II. s. vertebral; ~ sütunu vertebral column; spine, spinal column, backbone

fəqərəli I. i. zool. vertebrate; ~lər zool. ver- tebrates, vertebrate animals II. s. zool. ver- tebrate ~ heyvanlar

vertebrate animals

fəqərəlilik i. the state or quality of having vertebra(e)

fəqərəsiz I. i. zool. invertebrate; ~lər zool. invertebrates, invertebrate animals II. s. zool. invertebrate,

spineless ~ heyvanlar invertebrate / spineless animals

fəqərəsizlik i. spinelessness; the state or quality of having no vertebra(e)

fəqət bağ however, nevertheless; but; Mən onu dəvət etdim, fəqət o gəlmədi I invit- ed him / her however

he / she did not come, I invited him / her but he / she did not come

fəlakət i. calamity, disaster; catastrophe; (bədbəxtlik) misfortune, adversity; təbii ~ natural calamity

fəlakətli s. calamitous, disastrous; cata- strophic; ~ nəticələr disastrous effects; ~ səhv calamitous error

fələk i. God; fate; destiny; Fələyin əmri belədir The fate has willed it; Fələk mə- nimlə oyun oynayır The

destiny plays tricks with me; Sən saydığını say, gör fələk nə sayır at. söz. ≅ Man proposes, God disposes

fəllah i. fellah (pl. fellaheen)

fəlsəfə i. philosophy; marksist ~ Marxist phi-

losophy; müasir ~ modern / contemporary

/ up to date philosophy

fəlsəfi I. s. philosophical; ~ fikir philosoph-

ical thought II. z. philosophically

fəna s. evil, bad, ill; ~ işlər / əməllər evil deeds; ~ rəftar ill treatment; bəxti ~ ill- fated; bir kəs haqqında ~

(sözlər) danış-

maq to speak* ill of smb. fənalaşdırmaq f. to worsen (d.), to make*

worse (d.), to aggravate (d.), to deterio- rate (d.)

299

fənalaşmaq

fənalaşmaq f. to become* / to grow* worse; to go* bad; to take* a turn for the worse, to change for the

worse; to aggravate; Xəstənin halı fənalaşdı The sick man’s condition aggravated; İşlər fənalaşdı The affairs /

The things took a turn to the worse

fənalıq i. evil; harm; ~ etmək to do* evil; bir kəsə ~ etmək to do* harm to smb., to do* smb. an ill turn

fənd i. (üsul) trick, craft; (biclik) play; (kə- lək) dodge, trick, fraud; (fokus) trick; ~ini bilmək to know* / to

have* got the trick (of), to know how (to+ inf.); Mən onun fəndini bilmirəm I don’t know / haven’t got the

trick of it; I don’t know how to do it ◊ ~ işlətmək to play a trick

fəndgir I. i. a trickster, a crafty person, a dodger II. s. tricky, crafty; fraudful; ~ adam a crafty person

fəndgirlik i. trickery, craftiness; dodgery; fraudfulness; ~ etmək to dodge

fənər i. 1. lantern; lamp; küçə ~ləri street lamps; elektrik əl ~i electric torch; elek- trik cib ~i pocket flash-

light, pocket flash; 2. məc. bot. (gözün altında göyərti) black eye; bir kəsin gözünün altına ~ qoymaq bax

fənərləmək

fənərləmək f. bot. (vurub qaraltmaq) to give* a black eye (to); bir kəsin gözünün altını ~ to give* smb. a

black eye

fənərlətdirmək f. bax fənərlətmək fənərlətmək f. to ask / to cause s.o. to give

a black eye (to d.)

fənn i. 1. (tədris olunan) subject; 2. (elm

sahəsi) discipline, branch of science fəraq i. departure; parting, separation fərar i. flight; escape; ~ etmək to

take* (to)

flight; to desert; to escape

fərari i. deserter; fugitive, runaway; ~ ol-

maq: 1) to be* a deserter; 2) to be* a fugi-

tive / a runaway

fərarilik i. desertion; ~ etmək to take* (to)

fight; to be* a runaway

fərasət i. sagacity, persicacity, insight,

shrewdness; aptitude for quick understand- ing / learning, etc., mental faculty; ability, skill

fərasətli s. sagacious, perspicacious, shrewd; apt to understand / to learn, etc.; quick of

300

fərəhli

apprehension, apprehensive, quick-witted;

able, skilful

fərasətlilik i. sagaciousness, perspicacity;

quality of being apt to understand / to

apprehend / to learn, etc.

fərasətsiz s. (küt) muddle-headed, obtuse,

stupid, irrational; (əfəl) clumsy; (baca-

rıqsız) unable, unskilful

fərasətsizlik i. (kütlük) muddle-headedness,

stupidity, obtuseness

fərd i. individual, personality

fərdi s. private, individual; ~ xüsusiyyət

private property; ~ təsərrüfat individual

farm / holding

fərdiləşdirilmə fi. being individualized [-la9-] fərdiləşdirilmək f. to be * / to become* indi-

vidualized [-la9-]

fərdiləşdirmə fi. individualization [-la9-] fərdiləşdirmək f. to individualize [-la9-] (d.) fərdiləşmə fi. becoming

individualized

[-la9-]

fərdiləşmək f. to get* / to become* individ-

ualized [-la9-]

fərdilik i. individuality

fərdiyyət i. bax fərdilik

fərdiyyətçi I. i. individualist II. s. individu-

alistic

fərdiyyətçilik i. individualism

fərə i. pullet

fərəh i. joy, gladness, rejoicing; delight;

~(in)dən ağlamaq to cry / to weep* with / for joy; Ürək fərəhlə doludur The heart fills with joy

fərəhlə z. joyfully; rejoicingly fərəhləndirici s. rejoicing, gratifying, glad-

dening; ~ vəziyyət gratifying circumstance fərəhləndirilmək f. to be* joyed / rejoiced

/ gladdened

fərəhləndirmək f. to joy (d.), to rejoice (d.),

to gladden (d.), to make* glad / happy (d.); Oğlanın müvəffəqiyyəti anasını(n qəl- bini) fərəhləndirdi The

boy’s success rejoiced his mother’s heart

fərəhlənmək f. to joy, to rejoice; to be* glad; bir şeyə ~ to rejoice at smth; to be* glad for smth.

fərəhli s. joyful; joyous; rejoicing, gratifying; delightful; ~ günlər joyful days; ~ vəziy- yət gratifying

circumstance

fərəhsiz

fərəhsiz s. joyless; unhappy; sad, grievous; ~ günlər joyless days; ~ vəziyyət unhappy circumstance

fərəhsizlik i. joylessness, unhappiness, cheerlessness, sadness, grievousness

fərq i. difference; distinction; disparity; riyaz. difference; böyük ~ a great difference (between); orta ~ mean

difference; kiçik ~ a small difference; az ~ little difference; çox ~ much difference; qismən ~ partial

difference; yaş ~i disparity in age / years; yay ilə qış arasındakı ~ the difference between summer and

winter; poeziya ilə nəsr arasındakı ~ distinction between poetry and prose; 5 ilə 3-ün ~i ikidir the difference

between 5 and 3 is 2; qiymət ~i, qiymətdə ~ difference in price; köklü / əsaslı ~ great disparity; rəy ~i

difference of opinion; ~ qoymaq to distinguish (between), to discriminate (between); ~ qoymadan without

distinction (of); O, rütbəyə fərq qoymadan hamı ilə görüşdü / əl tutdu He / She shook hands with everyone,

without distinction of rank; ~ etmək to make* a difference; Fərqi yox- dur It makes no difference; Fərq

onda- dır ki,... The difference is that...; Bunun müəyyən fərqi var It makes some differ- ence; ~ini tapmaq /

hesablamaq riyaz. to difference; Onunla arvadı arasında yaşca əsaslı / köklü fərq var There is a great

disparity in / of age between him and his wife

fərqləndirici s. distinguishing; differentiat- ing; ~ xüsusiyyət distinguishing / differen- tiating feature

fərqləndirilmək f. to be* distinguished; to be* differentiated

fərqləndirmə fi. distinguishing; differenti- ation; ~ nişanları badges of rank

fərqləndirmək f. to distinguish (d. from); to differentiate (d.), to tell (d.), to differ- entiate between;

(müəyyən xüsusiyyətə, əlamətə görə) to difference (d.) Əkizləri bir-birindən fərqləndirmək o qədər də asan

deyil It is not so easy to distinguish the twins one from the other; Siz cürbəcür bitkiləri fərqləndirməyi

bacarmalısınız You must be able to differentiate varieties

fərli-başlı

of plants; Nitq insanı heyvandan fərq- ləndirir Speech distinguishes men from animals

fərqlənmə fi. differing; distinction; ~ dip- lomu honours diploma; Əməkdə fərqlən- məyə görə medal Medal

for Distinction in Labour

fərqlənmək f. 1. to differ (from); Onlar bir- birinə oxşayırlar, amma zövqləri fərq- lənir They look like each

other, but their tastes differ; İngilis dili ərəb dilindən ta- mamilə fərqlənir English completely dif- fers from

Arabic; 2. (seçilmək) to distin- guish oneself (for, by); to be* notable (for); to be* distinguished; O, öz

səliqəliliyi ilə fərqlənir He / She distinguishes himself / herself for neatness; imtahanda ~ to dis- tinguish

oneself in the examination

fərqli I. s. (oxşar olmayan) different (from), unlike; Bu, əvvəlkindən tamam fərqlidir This is quite different

from the former; (fərqlənən) distinctive; kitabın ~ xüsu- siyyətləri the distinctive features of the book;

(başqalarından seçilən) distinct; Bu tamam fərqli / başqa məsələdir It is quite a distinct problem; ~ olmaq to

be* different (from) / unlike; kökündən ~ ol- maq to be* disparate II. z. differently; unlike; distinctly; Bundan

fərqli olaraq,... Unlike that...

fərqlilik i. differentness; the state of being different / unlike / distinctive

fərqsiz s. (i.s.) without a difference; (i.s.) without a distinction

fərqsizlik i. lack of difference / distinction fəryad i. 1. scream, loud / sharp cry; 2. cry for help; ~ etmək 1) to

scream; 2) to cry

for help

fərli I. s. 1. (yaxşı) good; worthy, right;

~ adama a worthy man; ~ iş adamı a right man for the job; 2. (faydalı) useful; (mü- nasib, yararlı) proper,

suitable; worthy, worth-while; 3. (layiqli) decent, decorous; ~ paltar decent clothes; Oraya gedəndə əyninə

fərli paltar gey Put on some decent clothes when you go there II. z. well; prop- erly; decently; (aydın,

anlaşıqlı) plainly; ~ danışmaq to speak* plainly

fərli-başlı I. s. bax fərli I II. z. bax fərli II 301

fərman

fərman i. 1. decree, edict, rescript; 2. order, command; ~ vermək to issue a decree / an edict

fərsiz I. i. butterfingers pl., good-for-nothing II. s. (pis) bad, ill, evil, poor; (yararsız) worthless, useless, good-

for-nothing; (ba- carıqsız, qabiliyyətsiz) incapable; unskil- ful; dull; (əfəl) clumsy

fərsizlik i. (yararsızlıq) uselessness, unfit- ness, (əfəllik) clumsiness; (bacarıqsızlıq, qabiliyyətsizlik)

incapableness, incapabil- ity, unskilfulness

fərş i. 1. carpet, rug; 2. furnishings; ~ döşə- mək to carpet (d.); to furnish with carpets / rugs

fərz I. i. supposition, surmise; ~ etmək to suppose; to surmise, to assume; to pre- sume; Fərz edək ki,...

(Let’s) suppose that...; Fərz edək ki, bu doğrudur Suppose / Assume it to be true, Suppose / Assume that it is

true II. s. necessary (for); indispensable (to), essential, obligatory

fərzənd i. (oğul) son; (övlad) child, off- spring, issue

fərzəndsiz s. (oğulsuz) sonless, without male issue; (övladsız) childless

fərzi s. suppositive, suppositional, assump- tive, conjectural, hypothetical

fərziyyə i. hypothesis, speculation, conjec- ture; supposition, guess, surmise; ~ yürüt- mək to hypothesize

fərziyyəçi i. one who hypothesizes / makes hypotheses

fəs i. fez, night cap

fəsad i. 1. (qarışıqlıq) sedition, disturbance;

(nifaq) discord, dissension; (fitnə) intrigue; ~ törətmək to sow* / to spread* discord, to sow* dissension, to

stir up; 2. tib. com- plication, after-effect; xəstəliyin ~ları after-effects of the illness

fəsadçı i. intrigant, intriguer; plotter; (qadın) intrigante

fəsadçılıq i. intriguing, intriguery

fəsahət i. eloquence, oratory, expressive /

lofty / impassioned utterance

fəsahətli I. s. eloquent, impassioned; ~ nitq

eloquent / impassioned speech II. z. elo-

quently; ~ danışmaq to speak* eloquently fəsil i. 1. season; ilin ~ləri seasons of a year; 2. chapter; 1-ci / 2-ci

/ 3-ci və s. ~ chapter

302

fırıldaq

one / two / three, etc.; kitabın 1-ci / 2-ci / 3-cü və s. fəsli the first / second / third, etc. chapter of the book

fəsilə i. biol. family; pişik ~si cat family fəsih s. eloquent; ~ natiq eloquent speaker fəsli s. wearing / having a

fez (on)

fətir i. flat bread

fəth i. conquest; ~ etmək to conquer (d.); məc. to win* (d.)

fəvvarə i. fountain; neft ~si (oil-) gusher; ~ vurmaq / vermək to spring* forth, to gush; Quyudan neft fəvvarə

verirdi The oil was gushing from the well

fəvvarəli s. (i.s.) with / having a fountain; (i.s.) with / having a gusher

fındıq I. i. hazel, hazel-nut II. s. (hazel-)nut; ~ qabığı (hazel-) nutshell; ~ ağacı hazel; ~ meşəsi hazel wood

fındıqburun I. i. turned-up nose II. s. snub- nosed; (i.s.) with a turned-up nose; ~ qız a girl with a turned-up

nose

fındıqqıran i. nut-cracker

fındıqlı s. nut-flavoured; ~ konfet nut-

flavoured sweets; ~ dondurma nut-

flavoured ice-cream

fındıqlıq i. hazel-grove, hazel wood fındıqsındıran i. bax fındıqqıran fınxıra-fınxıra z. snorting(ly), sniffing(ly)

fınxırmaq f. to snort (at); to sniff; (burunu

silmək) to blow* one’s nose

fınxırıq i. bax fınxırtı

fınxırtı i. snort

fır i. knob, lump; abcess, boil; döşdə ~ a lamp

on the breast; ◊ ~ı tutmaq / qalxmaq ≅ to

take* it into one’s head (+to inf.)

fırça i. brush; rəngsaz ~sı paintbrush; diş ~sı

toothbrush

fırçalamaq f. to brush (d.)

fırçalanmaq f. to be* brushed

fır-fır z.: ~ fırıldamaq to whirligig; to whirl;

Külək kağızları havada fır-fır fırladırdı

The wind whirled the papers in the air fırfıra i. whirler; (oyuncaq) whirligig

fırıq I. i. İşlər fırıxdır ≅ Things look blue

II. s. bad; Onun işləri fırıqdır His / Her

affairs are going badly

fırıldaq I. i. fraud, swindle, dirty trick; machi-

nation; shady transaction; hanky-panky bot.; (yalan) cheating; trickery; (biclik)

fırıldaqçı

artfulness, artful design, stratagem; (avan- türa) shady enterprise; ~la on the crook; ~ işlətmək to swindle; to

cheat; ~ gəlmək to dupe (d.), to swindle (d.); ~la məşğul olmaq to be* engaged in swindle II. s. fraudful; ~

adam bax fırıldaqçı I; ~ işlər fraudful affairs

fırıldaqçı I. i. swindler, shady dealer, crook, pilferer; (oyunda) cheat; rouge II. s. rogu- ish, knavish, fraudful; ~

adam a knavish / fraudful man*

fırıldaqçılıq i. fraud, swindle, roguery, knav- ery, imposture, trickery; ~la məşğul olmaq to swindle, to be*

engaged in shady trick- ery; (oyunda) to cheat

fırıldamaq f. to whirl, to spin*; ◊ fırıldayıb getmək to whirl away

fırıldatmaq f. 1. to toss (d.); to hurl (d.); to fling* (d.); to spin* (d.); 2. bax fırlatmaq

fırıltı i. whirl; voice of rotation / whirling fırladılmaq f. to be* rotated; to be* revolved;

to be* whirled; to be* spun fırlana-fırlana z. revolving; rotating; whirling fırlanan s. rotary, rotating; rotative;

rotation-

al; revolving; spinning; whirling, turning round; ~ mühərrik rotary engine; ~ stul adjustable chair

fırlandırıcı I. i. rotator II. s. rotative; rotatory fırlanğac i. rotor; roller

fırlandırılmaq f. bax fırladılmaq fırlandırmaq f. bax fırlatmaq

fırlanma I. fi. rotation; revolution, revolving; whirl, whirling, whirlabout; spin, spining; twirl; yerin günəş

ətrafında ~sı the earth’s revolution round the sun; təkərin ~sı rota- tion of a wheel; tam ~ (dövr) complete

rotation II. s. rotary, rotatory, rotative, rotational; ~ hərəkəti rotary motion

fırlanmaq f. to rotate, to revolve (round, around), to turn (over), to whirl; to spin; Yer həm öz oxu ətrafında,

həm də gü- nəş ətrafında fırlanır The Earth revolves round the Sun and rotates on its own axis

fırlatdırmaq f. to make* smb. rotate / spin / whirl; to make* smb. turn (on); to cause (d.) to rotate / to spin;

to cause (d.) to turn (on)

fırlatmaq f. to rotate (d.), to turn (d. on), to whirl (d.), to spin* (d.), to twirl (d.)

fırlı s. knobbly, knobby; (i.s.) with a knob; ucu ~ ağac a stick with a knob on the end

fışıldatdırmaq

fırtıq i. snot, snivel; fırtığı axmaq to snivel; fırtığı silmək to blow* one’s nose

fırtıqlı s. snotty; snottynosed; ~ burun a snotty nose

fırtıqlılıq i. the state of being snotty fırtıqsız s. snottiless, the state of being snot-

tiless

fırtına i. gale, storm; güclü ~ strong gale;

Bu ağacı fırtına yıxıb This tree has been blown down in the gale; ~ qoparmaq / qaldırmaq to stir up a storm

fırtınaquşu i. zool. storm-petrel, stormy petrel fırtınalı s. stormy; ~ hava stormy weather fırtınasız s.

stormless, galeless; calm

fıs i. hiss; ~ vermək to hiss

fıs-fıs z. ~ etmək to give* a hiss; ~ fısılda- maq: 1) to hiss violently; to give* a hiss violently; 2) to be* very

angry

fısıldamaq f. to hiss; to give* a hiss; İlanlar fısıldayır Snakes hiss; İlan fısıldadı The snake gave a hiss

fısıltı i. hiss

fısıltılı s. hissing; ~ səs hissing sound fısqırıq i. bot. 1. (tufan) windstorm; (qar tu-

fanı) snow-storm; Bayırda bir fısqırıq var ki,... There is such a windstorm out- side, There is a such snow-

storm outside... 2. (hay-küy, qalmaqal) turmoil, tumult, clamour; ~ qoparmaq / qaldırmaq to set* up a

clamour

fısqırmaq f. spurt, jet; Su deşik borudan fısqırırdı The water was spurting from the broken pipe; Su fısqırdı

The water jetted

fısqırtmaq f. 1. to set* (d. on, against); iti adamın üstünə ~ to set* a dog on smb.; 2. bot. to smoke (a

cigarette); qəlyan ~ to have* puff at a pipe; to smoke a pipe

fıstıq I. i. bot. beech II. s. beech; (fıstıqdan qayırılmış) beechen; ~ qozası beechmast, beechnut; ~ yağı

beechnut oil

fıstıqlıq i. beech-grove, beech wood fışdırıq i. whistle; ~ çalmaq to whistle; ~a basmaq to hiss (d.), to catcall

(d.); bir kəsi ~a basmaq to hiss smb. away / down / off

/ out

fışdırıqlamaq f. to whistle, to give* a whis-

tle; bir kəsi ~ to whistle smb. fışıldamaq f. to hiss, to fizz fışıldatdırmaq f. bax fısıldatmaq

303

fışıldatmaq

fışıldatmaq f. to cause (d.) to fizz fışıldayan s. fizzing

fışıltı i. fizz, sizzling

fışqırıq i. 1. gush; spurt, squirt; 2. whistle;

~ çalmaq to whistle

fışqırıqla z. 1. gushingly, with a gush; 2. with

a whistle

fışqırma fi. gushing, gush, spurting, spurt,

squirting, squirt

fışqırmaq f. to spurt (from), to gush (out of

/ forth from), to spring* forth, to squirt; (püskürmək) to erupt; Onun yarasından qan fışqırırdı Blood was

spurting from / gushing out of his / her wound

fışqırtmaq f. to squirt (d.); O, suyu üstümə fışqırtdı He / She squirted the water over me

fibra i. fibre

fibrin i. fiziol. fibrin

fibroma i. tib. fibroma (pl. fibromata) fidan i. shoot, offshoot; sucker

fiqur i. 1. figure; həndəsi ~ geometrical

figure; 2. şahm. chess-man, piece; (qu-

marda) picture-card, face-card

fiqurlu s. figured, figure; shaped; form; ~ konki sürmə figure skating; ~ uçuş av. acrobatic flight; ~ kərpic

shaped brick;

~ konki sürən figure skater

fikir i. thought; idea; conception; mind;

(düşüncə, xəyalat) mediation; reflection; (rəy, mülahizə) opinion; notion; (niyyət) thought, intention; aydın ~

bright / clear thought / idea / conception; lucid mind; qə- rəzli ~ preconceived idea, preconception; qəfil

yaranan ~ sudden thought; dolaşıq ~ confused / tangled / muddled thought (idea, conception); knotty idea;

əsas ~ fun- damental / basic idea; yanlış ~ wrong / incorrect idea / conception; Bu fikir yan- lışdır This

conception is wrong; köhnə ~ old / out-of-date idea (conception, thought); təhrif olunmuş ~ mispresented /

perverted / distorted idea (conception); ~ aydınlığı clarity of thought / idea; lucid- ity of mind; ~ ayrılığı

difference / cleavage / divergence of opinion; ~ dolaşıqlığı con- fusion of thought; ~ aparmaq to fall* into

thinking, to become* thoughtful; Onu fikir apardı He / She fell into thinking; ~ ver-

304

fikir

mək: 1) to pay* attention (to), to take* notice (of); Ona fikir verməyin Take no notice of him; 2) (qayğısına

qalmaq) to take*care (of), to think* (of); Səhhəti- nizə fikir verin Take care / Think of your health; ~ etmək:

1) (fikirləşmək) to think* (about, of), to ponder (over); Nə fikir elə- yirsən? What are you thinking about? 2)

(kədərlənmək, qəm yemək) to grieve (about, at, for, over); to lament (d.), to brood (over); ~ irəli sürmək to

put* forward an idea / a conception; ~ yaratmaq to form an opinion (about); to give* an idea (of); ~

yürütmək to reason; ~ söyləmək / de- mək to speak* (about, on); to utter / to express an opinion (about); öz

fikrini söy- ləmək to express / to utter one’s opinion (about), to give* one’s view (on); O, bu haqda öz fikrini

söyləyib He / She has given his / her view on it; bir / şeyin əley- hinə / lehinə ~ söyləmək to declare opin- ion

against / for smth.; ~ çəkmək to grieve (about); ağlına ~ gəlmək: Qəflətən ağ- lıma belə bir fikir gəldi

Suddenly such an idea entered / flashed across my mind, Suddenly such a thought struck me / occured to

me; (filan) ~də olmaq to keep* the idea that...; Abide* by the thought / Notion that...; Mən bu fikirdəyəm

ki,... I am of the opinion that...; özü haqqında yüksək ~də olmaq to have* a high opin- ion of oneself, to

think* very well / highly / too much of oneself; to think* no small beer of oneself idiom.; eyni ~də olmaq to

be* of the same opinion; əvvəlki / hə- min ~də qalmaq to remain of the same opinion; dərin fikrə getmək /

dalmaq to be* lost / sunk in thought, to be* plunged in a deep reverie (on, about); to muse (on, upon,

over); Dərin fikrə dalaraq o, saat- larla oturdu He / She sat musing for hours; qəmgin ~ (lər)ə dalmaq / qərq

olmaq to be* lost in gloomy reflection (on); to brood (on, over); O, küncdə oturub öz müsi- bətləri haqqında

qəmgin fikirlərə qərq olmuşdu Sitting in the corner he / she was lost in gloomy reflection on his / her own

misfortunes; fikrə tərəfdar olmaq / çıxmaq to uphold* the idea / conception /

fikir

option; fikri aydınlaşdırmaq to elucidate the idea / thought / conception; fikri bə- yənmək to approve the

idea; fikri izah etmək to explain / to interpret the idea / conception; fikri müdafiə etmək to make* a stand

for the idea / conception / opinion; öz fikrini müdafiə etmək to assert one’s point of view / opinion / idea;

fikri təsdiq etmək to confirm the idea / conception; fikri təhrif etmək to distort / to pervert / to mispresent

the thought; qəti fikri ol- maq to have* a good mind; Onun qəti fikri vardı ki, mənim haqqımda polisə xəbər

/ məlumat versin He / She had a good mind to report me to the police; öz fikri olmaq to have* one’s own

idea / notion / opinion (about); fikrində olmaq (niyyətində olmaq) to have* a thought / an intention (to+inf.

/ of+ger.); Onun fikri var ki, yeni bir kitab yazsın He / She has a thought / an intention of writing a new book;

fikrində araşdırmaq / götür-qoy etmək to deliberate (d.), to ruminate (over, about, on, upon), to meditate

(on, upon), to turn over in one’s mind (d.); O son ha- disələri fikrində araşdırdı He / She was ruminating over

the recent events, He / She was turning over the recent events in his / her mind; fikrində bir şey tutmaq to

think* of smth.; Fikrində bir rəqəm tut Think of a number; fikrindən daşınmaq / əl çəkmək to give* up the

thought / idea (of+ger.); Oraya getmək fikrindən əl çək / daşın Give up the thought / idea of going there;

fikrindən çıxmaq bax unut- maq; fikrindən çıxmamaq / getməmək (bir kəs, bir şey) to have* smb. / smth. on

one’s mind; fikrinə düşmək (bir şey et- mək) to have* an intention (to+inf.); O, evlənmək fikrinə düşüb He

has an inten- tion to marry; ~ini dağıtmaq to disperse one’s thoughts; ~ini dəyişmək to change one’s mind;

O, getmək istəyirdi, lakin fikrini dəyişdi He / She wanted to go, but changed his / her mind; ~ini toplamaq /

cəmlə(şdir)mək to collect one’s thoughts; Fikrimcə,... In my opinion; Müəllifin fikrincə,... According to the

author...; Mən bu fikirdəyəm ki,... I am of the

fiksaj

opinion that..., Fikir məni üzür The

thought tortures / tears me

fikir-xəyal i. reflection; muse; thought fikirli-fikirli z. thoughtfully, pensively fikirləşmədən z. 1. without

thinking; thought-

lessly; O, fikirləşmədən cavab verdi He / She answered without thinking; 2. (götür- qoy etmədən) without

deliberation; (dər- hal) offhand; Siz bunu fikirləşmədən edə bilərsiniz You can do it offhand; Mən fi-

kirləşmədən sizə cavab verə bilmərəm I can’t give you an answer offhand

fikirləşmək f. 1. to think* (about, of, over); to ponder (over); to consider (d.); Biz kən- də getmək haqqında

fikirləşirik We are thinking about / of going to the country; 2. (dərindən) to muse (on, upon, over); (fikrində

araşdırmaq) to ruminate (on), to meditate (about, on, over); O, son ha- disələr haqqında fikirləşirdi He / She

was ruminating / meditating on the recent events; 3. (xəyalında götür-qoy eymək) todeliberate (d.); Onlar

fikirləşirdilər, tə- zə maşın alsınlar, ya yox They were delib- erating whether to buy a new car or not; başqası

haqqında ~ to think* of other peo- ple; özü haqqında ~ to think* of oneself

fikirli I. s. thoughtful, (i.s.) full of thought; pensive, looking pensive; given of rever- ie; ruminant; ~ baxış(lar) /

nəzər(lər) thoughtful look(s); ~ sifət / üz thoughtful face; ~ olmaq to be* thoughtful / pensive / ruminant; to

be* fallen into a reverie II. z. thoughtfully, pensively; ~ görünmək to look pensive / thoughtful

fikirlilik i. thoughtfulness, pensiveness; reverie

fikirsiz s. 1. thoughtless; (i.s.) manifesting lack of thought; 2. (qayğısız) careless; gay fikirsizlik i. 1.

thoughtlessness; lack of thought; 2. (qayğısızlıq) carelessness; gay-

ness

fikir-zikir i. thought; reflection; ~ etmək to

think* hardly (about, over); to brood (over,

about)

fikrən z. mentally; intellectually

fikri s. mental; intellectual

fiksaj i. 1. fot. fixing agent; 2. rəs. fixative;

~ etmək to fix (d.)

305

fiksator

fiksator i. tex. 1. pawl, stop, latch, holder; 2. (saç üçün) fixer, fixing solution

fikus i. bot. ficus

fil I. i. zool. elephant; bala ~ elephant calf;

dişi~ cow-elephant, elephant cow, she-ele- phant; erkək ~ he-elephant; Dəvədən bö- yük fil də var zərb.

məs. ≅ There is a still higher / more powerful authority to appeal to II. s. elephant, elephantine; ~ bağırtısı

elephant trumpet; ~ balası elephant calf; ~ dişi tusk; ~ sümüyü ivory; ~ boyda ele- phantine; ◊ ~ xəstəliyi tib.

elephantiasis; ◊ ~ qulağında yatmaq ≅ to be* unaware (of), to be* in ignorance (of)

filan əv. such and such; so and so; ~ saatda at such and such hour; ~ şeylər such and such things; ~ cür so

and so

filan-behman əv. so and so; this and this; that and other

filan-fəsməkan əv. bax filan-behman filankəs əv. so-and-so; such person; Filan- kəsin dediyinə qulaq asma

Take no notice

of what so-and-so says

filantrop i. philanthropist

filantropiya i. philanthropy

filarmoniya i. philarmonic society filatelist I. i. philatelist; II. s. philatelic; ~lər

cəmiyyəti Philatelic Society filateliya i. philately

filatelizm i. philatelism

filban i. elephant driver, elephanteer filbədən s. elephantine

filial i. branch; subsidary; institutun ~ı branch of the Institute

filiz I. i. ore; qızıl / gümüş / mis / maqnit / manqan ~i gold / silver / copper / mag- netic / manganese ore;

dəmir ~i iron-ore, iron-stone; ~i zənginləşdirmək / saflaş- dırmaq to dress ore; ~i yumaq to wash ore II. s.

ore; ~ yatağı ore deposit; ~ mədəni pit, mine; ~ hövzəsi mining basin

filizçıxaran i. miner

filizli s. ore-bearing

filizsaflaşdırma i. oredressing

film i. film; amer. movie; bədii ~ feature

film; qısametrajlı ~ short film; rəngli ~ colour / technicolour film; sənədli ~a documentary (film); record film;

dublyaj edilmiş / olunmuş ~ dubbed film; səsli

306

firavan

~ sound-film; talkie bot.; səssiz ~ silent film; tammetrajlı ~ full-length film; xro- nikal ~ news-reel; ~ çəkmək

to make* a film; to shoot* a film; ~i dublyaj etmək to dub a film; ~i ekranlara buraxmaq to release a film

filmoskop i. film viewing device filmoteka i. film library / collection filologiya i. philology; ~ elmləri doktoru

Doctor of philology; ~ elmləri namizədi

Candidate of philology

filoloji s. philological; ~ fakültə philologi-

cal faculty / department

filoloq i. philologist; ~ olmaq to be* a philol-

ogist

filosof i. philosopher

filosofcasına z. philosophically, like a

philosopher

filosofanə I. s. philosophical; ~ fikirlər

philosophical ideas II. z. philosophically, like a philosopher; ~ danışmaq to speak* philosophically

filtr i. filter; (radioda) sifter; işıq ~i light filter

filtrasiya i. filtration

filtrli s. (i.s.) furnished with a filter / sifter fin I. i. Finn II. s. Finnish; ~ dili Finnish, the

Finnish language

final I. i. 1. finale; (pyesdə) denouement;

2. id. final II. s. final; ~ yarışları id. finals

/ sports finals; ~ görüşü id. Final

finalçı i. id. participant / participator of the

final(s)

fincan i. cup; bir ~ dolusu cupful; bir ~ çay

/ qəhvə a cup of tea / coffee

fincə I. s. Finnish, in Finnish; ~-ingiliscə

lüğət Finnish-English dictionary II. z. Finnish, in Finnish; ~ danışmaq to speak* Finnish, to speak* the Finnish

language; ~ yazmaq to write* in Finnish

finikiyalı i. Phoenician

finiş i. id. finish; ~ə çatmaq to come* to

finish

finka i. Finnish dagger / knife

firavan I. s. stumptuous, luxurious, prosper-

ous, well-to-do; ~ həyat / yaşayış luxuri- ous / stumptuous life; life of luxury II. z. luxuriously, stumptuously,

prosperously; ~ yaşamaq to live in luxury; to live on the

firavanlıq

fat of the land idiom.; to live / to be* in

clover idiom.; to live in plenty idiom. firavanlıq i. luxury, prosperity; luxurious life firiştə i. angel

firma i. firm

firni i. firni (starchy jelly of milk and rice

flour)

firon i. 1. tar. Pharaoh; 2. məc. tyrant; a cruel

person / man*

fironluq i. məc. tyrany; cruelty; ◊ ~ etmək

to tyranize, to act / to behave like Pharaoh

[`fe7rou]

firuzə i. (precious stone) turquoise

firuzəyi s. turquoise, (i.s.) of turquoise colour fisqarmoniya i. mus. harmonium

fişəng i. (sky-)rocket; firework; ~ atmaq

to let* off a rocket

fişəngbazlıq i. fire-works pl.

fit i. 1. (səs) whistle; (zavodun, fabrikin)

hooting; (avtomobilin) honk; həyəcan ~i alarm whistle; 2. (alət) whistle; hooter; (avtomobildə) motor-car

horn; honk; (fabrikdə, zavodda) factory whistle; ~ vermək / çalmaq (ağızla) to whistle; (fitlə) to blow* a

whistle, to hoot; to honk; nahar ~i vermək to pipe (to) dinner; ~ ve- riləndə / çalınanda at the sound of whis-

tle; when the whistle blows; Fabrikin fiti çalınır The factory whistle is hooting / shrieking; ◊ ~ə basmaq to

hiss (d.), to cat- call (d.); aktyoru ~ə basmaq to hiss an actor off the stage, to catcall an actor

fitə i. 1. apron (especially for screening one’s privates in the public bath); 2. hairdresser’s sheet (for covering

client’s breast); ~ bağ- lamaq / tutmaq: 1) to wind* an apron round one’s thighs in the public bath; 2) to

cover client’s breast with a sheet at the hairdresser’s

fitil i. 1. bax piltə (2-ci mənada); 2. slow- match

fitləmək f. 1. to whistle, to pipe; nahara ~ to pipe to dinner; 2. məc. to set* (d. on); iti bir kəsin üstünə ~ to

set* a dog on smb.

fitnə i. intrigue; sedition; provocation; mis- chief; ~ salmaq / törətmək to make* mis- chief

fitnəbaz i. intrigant, (qadın) intrigante; intriguer, plotter

fizioterapevtik

fitnəbazlıq i. intriguing, intriguery fitnəçi i. bax fitnəkar I

fitnəçilik i. bax fitnəkarlıq fitnə-fəsad i. bax fitnə

fitnəkar I. i. mischief-maker, mischief-hatch- er, trouble-maker; (provokator) provoca- teur; stool-pigeon

bot.; provoker, instigator II. s. mischief-making, mischief-hatching; trouble-making; provocative

fitnəkarlıq i. (ara qarışdırma) trouble-mak- ing, instigation; (provokasiya) provocation fitrə i. alms, charity

(given at the close of

Ramadan)

fitrən z. by nature; naturally

fitrət i. nature, character

fitrətən z. bax fitrən

fitrə-zəkat i. bax fitrə

fitri s. inborn, innate, native; ~ ağıl innate /

native intellect / wit; mother wit idiom. bot.; ~ istedad inborn / innate talent; ~ qabi- liyyət innate / natural

abilities pl.

fitva i. 1. decision / judgement (of a Muslim jurist); 2. instigation, incitement; setting-on; ~ vermək; 1) to

give* / to pronounce a judgement; 2) to instigate (d. to), to incite (d. to)

fitvaçı i. instigator; (ara qızışdıran) fire hand bot.; provoker

fitvalamaq f. to instigate (d. to), to set* (on) fizik i. physicist

fizika i. physics

fiziki s. physical; ~ əmək physical / manual

labour; ~ kimya physical chemistry; ~ coğ-

rafiya physical geography

fiziki-riyazi s. physico-mathematical, phys-

ical and mathematical

fizikşünas i. bax fizik

fizikşünaslıq i. bax fizika

fiziokrat i. iqt. physiocrat

fiziokratik s. physiocratic

fiziologiya i. physiology

fizioloji s. physiological; ~ məhlul physio-

logical / salt solution

fizioloq i. physiologist

fizionomist i. physiognomist

fizionomiya i. physiognomy

fizioterapevt i. physiotherapeutist fizioterapevtik s. physiotherapy (attr.); ~ ka-

binet physiotherapy room

307

fizioterapiya

fizioterapiya i. tib. physiotherapy, physical therapy

flakon i. bottle; ətir ~u scent bottle; bir ~ ətir a bottle of perfume / scent

flaqman i. dən. 1. (zabit) flag-officer; 2. (gəmi) flagship; ~ gəmisi flagship

flaqştoq i. flagstaff

flamand I. i. Fleming; ~lar top. i. the Flemish

II. s. Flemish; ~ dili Flemish, the Flemish

language

flamandca z. Flemish; in Flemish; ~ danış-

maq to speak* Flemish / the Flemish lan-

guage

flaminqo i. zool. flamingo

flanel i. tex. flanel

flebit i. tib. phlebitis

fleksiya i. dilç. inflexion; daxili ~ internal

inflexion

flektiv s. dilç. inflected; ~ dillər inflected

languages

fleqmatik I. i. phlegmatic person II. s. phleg-

matic

fleqmatiklik i. phlegmatic character / nature

/ behaviour

fleqmatizm i. phlegm, coolness, apathy fleyta i. flute; ~(da) çalmaq to play the flute fleytaçalan i. bax fleytaçı

fleytaçı i. flutist

fleytaçılıq i. the profession of a flutist fligel i. outbuilding, outhouse

flora i. flora

florensiyalı i. Florentine

florin i. tar. (sikkə pul) florin

flüger i. weathercock, weather-vane

flüs i. swollen cheek

fokstrot i. foxtrot; ~ oynamaq to dance the

foxtrot

fokus I. i. fiz., tib. focus; zəlzələnin fokusu

focus of an earthquake; ~a gətirmək to bring* to a focus II. s. focal; ~ məsafəsi focal distance / length III. i.

(conjuring) trick; (kartla) card-trick; ~ göstərmək to juggle, to conjure, to do* conjuring tricks

fokusçu i. conjurer, juggler

fokusçuluq i. jugglery, juggling; legerde-

main; ~ etmək to juggle fokuslaşdırmaq f. to focus (d.), to bring* to

a focus (d.)

folklor i. folk-lore

folklorçu i. bax folklorşünas

308

formal

folklorşünas i. specialist in folk-lore folklorşünaslıq i. folk-lore studies

folqa i. foil; qızıl ~ gold foil

fon i. (müx. mənalarda) background; ~unda

against the background (of); işıqlı ~da against a light background, on a light back- ground

fond i. fund; ehtiyat ~u reserve fund; əmək haqqı ~u wage fund; direktor ~u director’s fund; mənzil ~u

housing resources; qızıl ~u fund / stock of gold; yardım ~u relief fund; əsas lüğət ~u basic word stock; sə-

nayenin əsas ~ları basic funds of industry

fonem i. dilç. phoneme

fonematik s. dilç. phonemic

fonetik s. dilç. phonetic; ~ transkripsiya

phonetic transcription

fonetika i. dilç. phonetics; Fonetika dilçili-

yin bir bölməsidir Phonetics is a branch

of linguistics

fonetist i. phonetician

fonoqraf i. phonograph

fonoqrafiya i. phonography

fonoqram i. phonogram

fonologiya i. phonology

fonoloji s. phonologic(al)

fonometr i. fiz. phonometer

fonometrik s. phonometric(al)

fontan i. fountain; su ~ı a fountain of water;

neft ~ı oil-gusher; ~ vurmaq to gush, to

spring* forth

fontanlamaq f. to gush, to spring* forth fontanvuran s. gushing; ~ neft quyusu gush-

ing oil-well

forma i. 1. form; shape; ~ və məzmun form

and content; fel ~sı verbal form; qramatik ~lar grammatical forms; qutunun ~sı the shape of the box; 2. tex.

(qəlib) mould; 3. (qiyafə) uniform; ~da olmaq 1) to be* in good form, to feel* fit; 2) to be* in the uniform;

~da olmamaq to be* out of form; ~ vermək to give* a form / shape (to)

formadüzəldici s. formative; ~ şəkilçilər formative suffixes; word-changing suffixes formal I. s. formal,

formalistic; nominal; ~ münasibət formal attitude, lack of inter- est; ~ məntiq formal logic; ~ menicer

nominal manager; ~ metod formalistic method II. z. formally; nominally; ~ hə-

rəkət etmək to act formally

formalaşdırılmaq

formalaşdırılmaq f. to be* given a form / shape (to); to be* moulded

formalaşdırmaq f. to form (d.), to give* a form (to); to shape (d.), to give* a shape (to); to mould (d.);

xasiyyəti ~ to mould / to build* up the character

formalaşma fi. formation, being formed; being moulded; shaping, being shaped formalaşmaq f. to be*

formed; to be* mould-

ed; to shape, to be* shaped; to develop into formallaşdırılmaq f. to be made formal formallaşdırmaq f. to

make* formal formallaşma fi. getting / becoming formal formallaşmaq f. to get* / to become* formal

formalı s. shaped; (i.s.) of the form; in the

form (of)

formalin i. əcz. formalin

formalist i. formalist

formalistcəsinə z. formally, in a formalistic

way / manner

formalistik s. formalistic

formalizm i. formalism; formality formallaşdırılmaq f. to be* given a form

/ shape (to); to be* moulded formallaşdırmaq f. to form (d.), to give* a

form (to); to shape (d.), to give* a shape (to); to mould (d.); xasiyyəti ~ to mould / to build* up the character

formallıq i. formality; qanunun formallığı formality of law

formasız s. formless; shapeless; (qiyafəsiz) uniformless

formasızlıq i. formlessness; shapelessness formasiya i. siya., qeol. formation; structure; qeoloji ~ geological

formation; ictimai- iqtisadi ~ social and economic structure format i. format, size; type face (of a book);

kitabın ~ı the format of the book formativ i. formative

formul i. bax formula

formula i. formula (pl. -as, -ae)

formulyar i. 1. service list; 2. ticket, card;

rəsmi ~ official list

forsi. bot. swagger; ~ etmək bax forslanmaq forslanmaq f. bot. to swagger

forslu s. bot. swaggering

forsunka i. tex. sprayer; oil / fuel burner fortepiano i. piano; upright piano; ~(da) çal-

maq to play the piano

fotometriya

fortepianoçu i. bax pianoçu

forum i. forum; beynəlxalq ~ international

forum

forvard i. id. forward

fosfat i. kim. phosphate

fosfor I. i. kim. phosphorus II. s. phosphoric;

~ turşusu phosphoric acid

fosforit i. miner. phosphorite fosforlaşdırmaq f. to phosphorate (d.) fosforlaşmaq f. to be* phosphorated; to

turn

into phosphorate

fosforlu s. phosphorus; phosphorescent; (i.s.)

(mixed) with phosphorate

fosgen i. kim. phosgen

foto I. i. photo, photograph; ~ çəkmək to

take* a photo (of), to photograph (d.) II. s.

photographic; ~ kağızı photographic paper fotoalbom i. album of photo(graph)s fotoaparat i. camera

fotoatelye i. photographer’s (studio) fotoböyüdücü i. enlarger

fotoelement i. photoelectric cell, photocell, photopile

fotoetüd i. photographic sketch

fotogenik s. photogenic; ~ sifət photogenic

face

fotoxromiya i. photochromy

fotoxronika i. pictorial review fotokamera i. bax fotaparat

fotokimya i. photochemistry

fotokimyəvi s. photochemical

fotoqraf i. photographer; həvəskar ~ ama-

teur photographer; peşəkar ~ professional

photographer

fotoqrafçı i. bax fotoqraf

fotoqrafik s. photographic

fotoqraflıq i. profession of a photographer fotoqrafiya i. 1. photography; rəngli ~ colour

photography; ağ-qara ~ black and white photography; 2. (atelye) photographer’s (studio)

fotolaboratoriya i. photolaboratory, photolab fotolent i. (photographic) film

fotoliz i. kim. photolysis

fotomexanik i. photomechanic fotomexanika i. photomechanics fotomexaniki s. photomechanical

fotometrik s. photometric

fotometriya i. fiz. photometry

309

fotomontaj

fotomontaj i. photomontage

fotomüxbir i. newspaper / magazine photog-

rapher

fotoobyektiv i. lens

fotoplyonka i. bax fotolent

fotoreklam i. photographic advertisement;

picture advertisement

fotoreportaj i. picture story, photo-report fotoreportyor i. bax fotomüxbir

fotosərgi i. photo-exhibition fotosinkoqrafiya i. poliqr. photozincography fotosintetik s. photosynthetic

fotosintez i. bot., biol. photosynthesis fotosurət i. photographic copy

fotoşəkil i. photo, photograph fototexnologiya i. phototechnology fototelefon i. phototelephone

fototeleqraf i. phototelegraph fototeleqram i. phototelegram fototerapiya i. tib. phototherapy

foye i. foyer; crush-room bot.

foyeli s. (i.s.) with a foyer / a crush-room,

(i.s.) having a foyer / a crush-room foyesiz s. foyerless, (i.s.) without a foyer /

a crush-room

fövq i. top, summit; ~ündə about, up, on, upon fövqəladə s. extraordinary; unusual; uncom-

mon; extreme; ~ surətdə extraordinarily; extremely; ~ vəziyyət extraordinary situ- ation; (ölkədə) state of

emergency; ~ səlahiyyət extraordinary power; ~ ses- siya extraordinary session; ~ hadisə extraordinary

accident; ~ tədbir / ölçü extraordinary measures; ~ və səlahiyyətli səfir Ambassador Extraordinary and

Plenipotentiary

fövqəladəlik i. unusualness; singularity, rar- ity; extraordinary character

fövqəlbəşər I. i. superman*, a man of great ability II. s. superhuman, superman

fövqəltəbii s. supernatural, preternatural; ~ varlıq supernatural being; ~ qüvvələr preternatural forces

fövqəltəbiilik i. supernatural character / fea- ture

fövrən s. instantly, immediately

fövri s. instant, instantaneous, immediate fövt i. missing; ~ etmək to miss (d.); fürsəti

~ etmək to miss an opportunity; ~ olmaq to die, to pass away

310

frezerləmək

frak i. dress-coat, tail-coat, swallow-tail(s), evening dress

frakiyalı i. Thracian

fraklı s. wearing a dress-coat / a tail-coat;

in a dress-coat / a tail-coat

fraksiya I. i. 1. siya. fraction; group, faction;

partiya ~ları party factions; ~lar ara- sı(nda) mübarizə struggle between fac- tions; factional conflict; 2. kim.

fraction; yüngül ~ light fractions; ~lara ayırmaq / parçalamq kim. to fractionate (d.) II. s. factional; fractional;

factious; ~ ziddiyyəti factional conflict; ~ distilasiyası kim. frac- tional distillation

fraksiyaçı i. siya. factionary, factionist, fac- tioneer

fraksiyaçılıq i. siya. factionalism, fraction- alism

fraqment i. fragment

fraqmentar s. fragmentary

fraqmentarlıq i. fragmentariness; fragmen-

tary character (of)

frank i. (pul) franc

franklar i. tar. Franks

fransız I. i. Frenchman*, (qadın)

Frenchwoman* II. s. French; ~ dili French, the French language; ~-ingiliscə lüğət French-English dictionary

fransızca I. s. French, in French, in the French language; ~ yazmaq to write* in French II. z. French, in French;

~ danış- maq to speak* French

fransızlaşdırılmaq f. to be* Frenchified fransızlaşdırmaq f. to Frenchify (d.) fransızlaşmaq f. to Frenchify, to

become*

/ to be* Frenchified

fransızlaşmış s. Frenchified

fraza i. phrase; adi ~ ordinary phrase frazeologiya i. phraseology

frazeoloji s. phraseological; ~ lüğət phrase-

ological dictionary; ~ birləşmə phrasel-

ogical unit

freqat i. 1. dən. frigate; 2. zool. frigate-

bird

freska i. rəs. fresco

frezer i. tex. cutter, milling; ~ dəzgahı

milling-machine

frezerçi i. milling-machine operator frezerləmək f. tex. to mill (d.), to cut* (d.)

frontal

frontal s. frontal; ~ hücum frontal / direct attack; ~ sorğu frontal interrogation / inter- rogatory /

questioning

fruktoza i. kim. fructose

fuqa i. mus. fugue [fju:g]

fuqas i. fougasse; high-explosive; ~ bombası

high-explosive / demolition bomb fundamental s. fundamental; substantial; solid; basic; ~ bina a solid

building; ~ təd- qiqat fundamental investigation / research; ~ əsər basic work; ~ surətdə / şəkildə fun-

damentally

funikulyor i. funicular (railway) funksional 1. s. riyaz. functional; ~ hesab-

lama functional calculus; ~ asılılıq func- tional dependence; 2. tib. dynamic disease; ~ ürək xəstəliyi

functional heart-trouble

funksionallıq i. functionality, functional dependence

funksiya i. function; törəmə ~ riyaz. derived function; tərs(imə) ~ riyaz. inverse func- tion; ~ ifa etmək to

function, to fulfil a function (of); ~ daşımaq to function (as), to functionate (as)

funt I. i. (çəki ölçüsü) pound II. i. (pul va- hidi): ~ (sterlinq) pound (sterling)

füsunkarlıqla

fut i. (uzunluq ölçüsü) foot

futbol i. football; amer. soccer; ~ oynamaq

to play football

futbolçu i. football-player; footballer futbolçuluq i. the profession of a football-

player

futlyar i. case; alət ~ı instrument case futurist i. futurist

futurizm i. in. futurism

füzelyaj i. fuselage [-z9-], hull

füzun z. more, much more

fürsət i. good* opportunity, convenient /

opportune moment; ~ düşmək to have* good* opportunity; ~i əldən vermək (fövtə vermək) to miss good*

opportunity, to waste an opportunity / a chance

füsünkar s. charming, fascinating, captivat- ing, lovely, delightful; ~ təbəssüm charm- ing / captivating smile;

~ qadın / qız / təranə / mənzərə lovely woman* / girl / melody / view

füsunkarcasına z. bax füsunkarlıqla füsunkarlıq i. fascination, captivation, charm füsunkarlıqla z. charmingly;

delightfully;

fascinatingly; ~ gülümsəmək to smile charmingly / delightfully

311

gediş-gəliş

gecələmək f. to pass the night, to spend* the night, to stay (for) the night, to stay overnight; çöldə ~ to

spend* the night in the open

gecəli-gündüzlü s. bax gecə-gündüz

G, g the 9th letter of the Azerbaijani alphabet gah bağ. now... now; ~ burada ~ orada now

here, now there, here and there gahdanbir z. sometimes, at times, from time

to time, now and then, now and again gah-gah z. bax gahdanbir

gap i. chat; chatter; talk, conversation; ~ et-

mək / vurmaq to chat, to have* a chat

(on, about); Gapı kəsin! Stop chattering! gapçı I. i. chatterer, chatterbox; talker; ~ ol- maq to be* a chatterer

/ chatterbox II. s. chatty; talkative; ~ qadın a chatty / talka-

tive woman*

gapçılıq i. talkativeness; chattering

gavalı I. i. plum II. s. plum; ~ ağacı plum

tree; ~ cemi plum jam

gavalılıq i. plum-tree grove

gec I. s. late; tardy; ~ qonaq late guest; ~ ol-

maq to be* late; ~ çatma tardy arrival II. z. late, tardily; Avtobus 5 dəqiqə gec gəldi The bus arrived 5

minutes late / later

gecə I. i. 1. night; bütün ~ all night; bir ~də within a night; Qütb ~si the Polar night; Min bir ~ The Arabian

Nights; keçən ~ last night; sabah ~ tomorrow night; 2. (gecəvaxtı) at night; ~ işləmək to work at night; ~dən

xeyli keçmiş late at night; Bəyaz gecələr White Nights; uzun ~lər long nights; ~ uzunu nightlong; hər ~

nightly, every night II. s. night; ~ qatarı night train; ~ işi night work; ~ vaxtı night- time; ~ növbəsi night shift;

~ gözətçisi night-watchman*; ~ köynəyi (kişi üçün) night-shirt; (qadın üçün) night-gown, night-dress; ~

məktəbi night school

gecəbəgündüz s. night and day, day and night gecdən z. bax tezdən

gecə-gündüz s. night and day; the clock

round, round the clock

gecə-gündüzlü z. bax gecəbəgündüz gecəkəpənəyi i. bax pərvanə gecəkorluğu i. night blindness

gecəquşu i. 1. bax yarasa; 2. d.d. one who

can’t sleep by nights

312

gecəlik s.: bir ~ smth. enough for a night; for a night

gecəpapağı i. nightcap

gecəyarı z. midnight; ~da at midnight; ~dan

sonra after midnight; ~dan əvvəl before

midnight

gecəyarısı z. midnight; Onlar şəhərə gecə-

yarısı çatdılar They arrived in the city at

midnight

gec-gec z. seldom, rarely, not often gecikdirmək f. 1. to cause to be late, to

make* smb. be late; 2. to delay; cavabı ~ to delay one’s answer, to be* slow in answer; məvacibi ~ to fail to

pay out salaries / wages in time, to withhold* salaries / wages

gecikmək f. 1. to be* late, to be* overdue; beş dəqiqə ~ to be* five minutes late / overdue; Qatar / təyyarə /

avtobus və s. on dəqiqə gecikir The train / the plane / the bus, etc. is ten minutes late / overdue; 2. (bir şeyə

/ bir yerə gecikmək) to be* late for; dərsə ~ to be* late for the lesson; qatara ~ to be* late for the train, to

miss one’s train; 3. to stay too long, to linger (on, over)

gec-tez z. sooner or later, some time or other, early or late

gecyetirən s. late ripening; late

gedə-gedə z. going, in motion; ~ yatmaq

to fall* asleep on one’s feet gedən-gələn i. visitors, callers; guests;

passers-by

gedər-gəlməz i. d.d. exile; Siberia

gediş i. 1. going-away / out / off; leaving,

departure; 2. şahm. move; (qumarda) lead, turn; Gediş sizindir şahm. it is your move; (qumarda) It is your

lead; atla ~ şahm. move of the knight; ağıllı ~ clever move

gediş-gəliş i. 1. motion; traffic; comings and goings; sərnişin ~i passenger traffic; küçə ~i street traffic; 2.

(əlaqə) intercourse; rela- tion; ~i kəsmək to break* off with smb.

gen

gen I. i. biol. gene [d=i:n] II. s. wide, broad; ~ qapı wide door; ~ yol wide road; ~ çay wide / broad river; ~

tuman / yubka wide skirt

gen-bol I. s. 1. spacious, roomy; (geyim) loose, wide; ~ zal spacious hall; 2. free; ~ həyat free and

untrammelled life II. z. ~ yaşamaq to live in easy circumstances, to live a well-to-do life

gen-bolluq i. (məkan) expanse; məc. free- dom, liberty

gendən z. afar, from afar, at a distance, from a distance; ~ baxmaq to look from a dis- tance

gendən-genə z. bax gendən

genealogiya i. genealogy

genealoji s. genealogical; ~ cədvəl genealog-

ical table

general I. i. general; (familiya qarşısında)

General; ordu ~ı general of the Army II. s. general’s; ~ rütbəsi generalship, rank of general

generalissimus i. Generalissimo (pl. -os) generalitet i. the generals pl., the general

officers pl.

general-qubernator i. governor-general general-leytenant i. lieutenant-general generallıq i. the position of a

general general-mayor i. major-general general-polkovnik i. colonel-general generasiya i. fiz. generation

generator i. tex. generator; qaz ~u gas gen-

erator / producer; cərəyan ~u dynamo; dəyişən cərəyan ~u alternator; sabit cə- rəyan ~u direct-current

generator

genetik s. genetic

genetika i. genetics pl.

genezis i. genesis, origin

genəldilmək f. to be* widened / broadened genəlmək f. to broaden, to widen, to expand,

to gain in breadth, to become* widened / broadened; Çay bu yerdə genəlir The river broadens (out) at this

point

genəltdirmək f. to ask / to cause s.o. to widen (d.), to ask / to force s.o. to broaden (d.); to cause s.o. to

expand (d.)

genəltmək f. to enlarge (d.), to widen (d.); to expand (d.); təsir dairəsini ~ to extend the sphere of influence;

yolu ~ to widen the road

genişlik

geniş I. s. wide, broad, large; spacious, vast; extensive; ~ qapı wide door; ~ yol wide road; ~ ekran broad

screen; ~ dünyagö- rüşü broad outlook; ~ mənada in the broad sense; ~ kütlələr the broad / vast masses; ~

plan extensive plan; ~ tikinti wide-scale construction; ~ miqyasda on a large scale; elmi nailiyyətlərin ~

tətbiqi wide / spread adoption of scientific advances; ~ ailə a large family; ~ ürək məc. large heart; ~ ərazi /

məkan vast space; ~ tanışlıq extensive acquaintance; ~ ədəbiyyat volu- minous literature; ~ zal spacious hall

II. z. wide, widely; həm də məc. broadly; ~ aç- maq to open wide; gözlərini ~ açmaq to open one’s eyes

wide; Qapılar geniş açıl- mışdı The doors stood wide open; ~ ta- nınmış widely-known

genişalınlı s. (i.s.) with a large forehead genişekranlı s. wide-screen; ~ film wide-

screen film

genişhəcmli s. capacious; large, vast, broad genişkökslü s. broad-chested; ~ kişi / adam

a broad-chested man* / person genişqəlbli s. open-hearted, broad-minded;

~ adam an open-hearted man* / person genişqəlbliklə z. broad-mindedly, open-

heartedly

genişqəlblilik i. open-heartedness, broad-

mindedness

genişlədilmək f. to be* widened / broadened,

to become* vast / larger

genişləmək f. to wide (d.), to broad (d.),

to enlarge (d.)

genişləndirmək f. to broaden (d.), to enlarge

(d.), to widen (d.); dünyagörüşünü ~ to widen the mind; to broaden the outlook; təsir dairəsini ~ to extend

the sphere of influence

genişlənmək f. to expand, to dilate, to become* wider / broader; Qızdırıldıqda metallar genişlənir Metals

expand when they are heated; Onun gözləri dəhşətdən genişləndi His / Her eyes dilated with terror

genişlətdirmək f. bax genişlətmək genişlətmək f. to cause to become wider /

broader / larger

genişlik i. broadness, largeness, expanse, spa-

ciousness, wide

313

geniştəhər

geniştəhər s. (paltar) loose, easy-fitting; somewhat large / broad

genişürəkli s. bax genişqəlbli genişürəklilik i. bax genişqəlblilik genitmək f. 1. (qovmaq) to drive* out (d.),

to turn out (d.); to turn out of the house;

2. bax azıtmaq

geobotanika i. geobotany

geodezist i. geodesist

geodeziya i. geodesy

geofizika i. geophysics

geofiziki s. geophysical

geokimya i. geochemistry [-ke-] geokimyəvi s. geochemical [-ke-] geologiya i. geology

geoloji s. geological

geoloq i. geologist

geosentrik s. geocentric

geosentrizm i. geocentrism

gerb i. arms pl., coat of arms; Dövlət ~i State

Emblem, National Emblem

gerçək I. s. true, trustworthy; actual, real

II. z. truly, correctly

gerçəkdən z. truly, seriously, in earnest; Siz

gerçəkdən danışırsınız?! Are you seri-

ous?!

gerçəklənmək f. bax gerçəkləşmək gerçəkləşmək f. to be* going to become true,

to become* true / real

gerçəkli z. truly, really

gerçəklik i. reality, life; trustworthiness; mü-

asir ~ present-day reality / life; imkanı gerçəkliyə çevirmək to turn possibility into reality; gerçəkliyə

çevrilmək to become* true, to be* translated into life, to become* a reality

geri z. back, backwards; ~ addım atmaq to make* a step back / backwards; ~ vermək / qaytarmaq to return

(d.), to give* back (d.); sözünü ~ götürmək to take* back one’s words, to retract; d.d. to eat* one’s words; ~

baxmaq to look back; saatı ~ çəkmək to put* a watch / a clock back; ~ qalmaq: 1) to fall* / to drop behind,

to lag behind; məc. to be* backward, to be* behind; həyatdan ~ qalmaq to lag behind life, to fail to keep

pace with life; beş il ~ qalmaq to be* five years behind; 2) (sa- at) to be* slow; Saat on dəqiqə geri qalır

314

getmək

The watch / the clock is ten minutes slow; ~ dönmək 1) to return, to be* / to come* back; Mən istəyirəm ki,

o geri dönsün I want him / her to come back; 2) to turn (round); bir kəsin səsinə ~ dönmək to turn at smb.’s

voice; ~ durmaq to step back; to step aside (from); to walk away (from); ~ düşmək to fall* / to drop behind,

to lag behind; məc. to be* behind, to be* behindhand

geridə z. behind; ~ qoymaq to leave* (far) behind (d.); Bütün çətinliklər geridə qa- lıb All hardships have

been left behind

geridən z. from behind

geri-geri z. backwards; ~ getmək to walk

backwards, to go* / to move backwards geriləmə fi. lag, lagging, behind; ~ni aradan qaldırmaq to eliminate

the lag, to catch*

up with the arrears

geriləmək f. 1. to fall* / to lag behind; (bir

işi yerinə yetirməkdə) to be* behind- hand; 2. (arıqlamaq) to lose* flesh, to grow* thin

gerilətmək f. to cause to fall / to lag behind gerilik i. backwardness; lagging behind, lag; geriliyi aradan

qaldırmaq to catch* up

with the arrears

geriyə z. bax geri

germanist i. dilç. Germanist, specialist in

German philology

germanistika i. dilç. Germanic philology germanizm i. dilç. Germanism germanium i. kim. germanium

germetik I. s. hermetic II. z. hermetically;

~ bağlanmış hermetically sealed

gestapo i. Gestapo

gestapoçu i. one who works at Gestapo getdikcə z. gradually, little by little; (vaxt)

as time goes on; (məsafə) as you move on get-gedə z. bax getdikcə

get-gəl i. 1. intercourse; dealings pl.; relation,

visit; 2. red tape; procrastination; ~ə sal-

maq bax süründürmək

gethaget i. 1. going continually; 2. disaster,

misfortune

getmək f. 1. to go*; to walk; qol-qola ~ to

walk arm-in-arm; işə ~ to go* to work; kəşfiyyata ~ hərb. to go* on reconnais- sance; ova ~ to go* shooting,

to go* hunt-

getməli

ing; 2. (baş çəkmək) to go* to see (d.), to attend (d.), to visit (d.); teatra ~ to go* to the theatre; məktəbə ~

to go* to school; (oxumaq) to attend school; mühazirəyə ~ to attend lectures; O hər gün onlara ge- dir He /

She visits them every day; 3. (çıxıb getmək, yola düşmək) to leave*, to go* away / off, to depart, to start;

işdən ~ to leave* work; vəzifədən ~ to leave* one’s post, to resign one’s post; səhnədən ~ to leave* stage,

to retire from the stage; Qatar saat 5-də gedir The train leaves / starts / departs at 5

getməli s. worth going / visiting geydirilmək f. 1. to be* dressed; 2. (taxıl-

maq) to be* put on

geydirmək f. to clothe (d.), to dress (d.); O,

uşağı geydirdi He / She dressed the child geydirtmək f. 1. to ask / to cause s.o. to put on (d.); to ask / to

cause s.o. to array; 2. to

ask / to cause s.o. to be dressed geyib-kecinmək f. to dress up, to smarten

(oneself) up; to array oneself (in) geyilmək f. to be* worn; to be* dressed geyim i. clothes pl., garments pl.,

attire; (ən

yaxşı libas) array; üst ~ləri street-clothes; iş ~ləri overalls; baş ~ləri head-gear, head- dress; alt ~ləri

underclothes, undercloth- ing, underwear

geyim-kecim i. bax paltar

geyimli s. dressed; (gözəl) arrayed; mavi

~ attired in blue, dressed in blue geyimli-kecimli s. well-dressed, arrayed geyincək i. bax geyim geyindirib-

kecindirmək f. to dress up (d.);

to attire (d.), to dress out (d.); to array (d. in) geyindirmək f. bax geydirmək geyindirtmək f. bax geydirtmək

geyinib-kecinmək f. bax geyib-keçinmək geyinikli I. s. full dressed; (i.s.) with one’s

clothes on II. z. dressedly, with one’s

dress on

geyinmək f. to put* on (d.), to dress (one-

self); yaxşı ~ to dress well; to array one-

self (in)

geyişdirmək f. to cause (d.) to feel itch geyişik i. itch; ~ hiss etmək to feel itch geyişmək f. to itch; Onun

burnu geyişir

His / Her nose itches

gələn

geymək f. to put* on (d.); (qəşəng) to array; O nə geymişdi? What (clothes) did he / she wear?, What

(clothes) had he / she (got) on?

gəbə i. carpet; rug; ~ döşəmək to carpet (d.); sehirli ~ the magic carpet

gəbəçi i. bax gəbətoxuyan

gəbərdilmək f. kob. to be* killed / perished gəbərmək f. kob to die, to perish (with); to

fall*; acından ~ to die of hunger; to per-

ish with hunger

gəbərtmək f. kob to kill (d.), to cause to die

(d.), to perish (d.)

gəbətoxuyan i. carpet-maker, carpet-weaver gəda i. serf, bondsman*, bondman*; məc.

groveller

gədalıq i. the state of being serf / bondman* gədə i. 1. d.d. boy; 2. boy servant gədə-güdə i. bondmen,

grovellers; dishon-

ourable persons, riff-raff

gədik i. bax aşırım (1-ci mənada) gəldi-gedər s. bax müvəqqəti

gəldikcə z. gradually, little by little, day by

day

gələcək I. i. the future, time to come; ~də in

the future; gələcəyə arxayın olmaq to face the future calmly / confidently, to look ahead calmly /

confidently; Gələcək gös- tərər The future will show; ~dən xəbər vermək to forecast the future II. s. future;

next, coming, forthcoming; ~ nəsil the next / coming generation; generation to come, succeeding

generation; ~ hadisələr forth- coming events; ~ gün the day to come; ◊ ~ zaman qram. the future tense; ~

za- manın qeyri-müəyyən forması qram. the Future Indefinite Tense form; ~ zamanın davamedici forması

qram. The Future Continuous tense form; ~ zamanın bitmiş forması qram. The Future Perfect Tense form; ~

zamanın davam edib bitəcək for- ması qram. The Future Perfect Continuous Tense form

gələn s. coming, next; forthcoming; ~ həftə /ay/ilvəs.nextweek/month/year,etc.; ~ seçki next election; ~

mövsüm coming season; ~ oğlan coming boy; ~ ildə in the coming year; ~ iclas next meeting; ~ dəfə next

time; ~ dərsdə at the next lesson

315

gələn-gedən

gələn-gedən s. bax gedən-gələn

gəl-get i. bax get-gəl

gəl-gəl z.: ~ demək to call, to invite, to attract gəlib-çatmaq f. to arrive; Onlar evə gec

gəlib çatdılar They arrived home late gəlib-çıxmaq f. to arrive; Onlar evə gec

gəlib çıxdılar They arrived home late gəlib-keçmək f. to come* and to pass gəlib-gedən s. bax gedən-gələn

gəlimli s. profitable, gainful, having a gain gəlin I. i. 1. bride, fiancee fr. [f9`a:nse9]; ~ kö-

çürmək to see* the bride off to the house of the bridegroom; 2. (oğulun arvadı) daughter-in-law (pl.

daughters-in-law); 3. (qardaş arvadı) sister-in-law (pl. sis- ters-in-law) II. s. bridal; ~ paltarı a bridal dress

gəlincə bağ. as to, as regards; Mənə gəlincə... As to me..., İkinci məsələyə gəlincə... As regards the second

question...

gəlincik i. doll; (teatrda) puppet

gəlir i. income; profit, return; xalis ~ net profit; ~ vermək / gətirmək to bring* in an income; to be*

profitable; illik ~ annual income; (dövlətdə) annual revenue; milli ~ national income; zəhmətsiz ~ unearned

income: (rüşvət) bribe

gəlir-çıxar i. income and expenditure gəlirli s. profitable, paying, lucrative, remu-

nerative; təsərrüfatın ~ sahəsi the prof- itable branch of the economy; gəlirli mü- qavilə lucrative contract; ~

iş lucrative trade

gəlirlilik i. profitableness; profitability, remu- nerativeness, lucrativeness

gəlirsiz s. unprofitable, profitless, unremu- nerative, unlucrative

gəlirsizlik i. unprofitableness, unlucrativeness gəlirverən s. bax gəlirli

gəliş-gediş i. bax gediş-gəliş

gəlişigözəl I. s. accidental, by chance, unex-

pected II. z. accidentally, by chance, unex-

pectedly

gəlmək f. 1. to come*; to arrive; hakimiy-

yətə ~ to come* to power; nəticəyə ~ to come* to a conclusion; to arrive at a con- clusion; razılığa ~ to

come* to an agree- ment / understanding, to come* to terms; sona ~ to come* to an end; dəhşətə ~ to

316

gənc

be* horrified; ağlına ~ to occur to smb., to come* into smb.’s mind, to cross smb.’s mind; Onun ağlına gəldi

ki,... It occured to him that..., It came into his mind that..., It crossed his mind that...; özünə ~ to come* to

oneself; huşa ~ to come* to one’s sense, to regain one’s consciousness / one’s sense; d.d. to come* round;

2. to appear, to present oneself; məhkəməyə ~ to appear before the court; göstərilən vaxt ~ to present

oneself at the fixed / appoint- ed time; 3. to reach one’s ears, to be* heard; to come*; Qonşu otaqdan səs

gəlirdi Sounds were heard from the next room; 4. to seem (to); Mənə elə gələr ki,... It seems to me that...; 5.

to fit; Bu paltar sizə gəlir This dress fits you; 6. to weigh; Bu 5 kq. gələr It may weigh 5 kgs.

gəmi I. i. ship, vessel; steamer; liner; ticarət ~si merchant ship / vessel; hərbi ~ war- ship, man-of-war; ~ ilə

getmək to go* a board (the) ship; yelkənli ~ sailing ship; balina ovlaya ~ whale-boat, whaleship; balıq

ovlayan ~ fishing-boat; sərnişin ~si passenger ship; yük ~si freight ship II. s. naval; ship’s; ship; ~ mühəndisi

naval architect; ~ heyəti ship’s crew; ~ tərsanəsi shipyard, dockyard

gəmicik i. a small / a little boat

gəmiçi i. boatswain; d.d. bosun [`bousn] gəmiçilik i. navigation; seafaring gəmiqayıran i. shipwright,

shipbuilder, hərb.

naval architect

gəmiqayırma I. i. shipbuilding II. s. ship-

building; ~ tərsanəsi shipbuilding yard gəmirici i. zool. rodent; ~lər zool. rodents gəmirik i. bite; the mark of

gnawing gəmirilmək f. to be* gnawed [n6:d] gəmirişdirmək f. to cause to gnaw each

other / one another

gəmirişmək f. to gnaw [n6:] each other /

one another

gəmirmək f. to gnaw (d.); sümük (it və s.)

~ to gnaw a bone; (adam.) to pick a bone gəmirtləmək f. bax gəmirmək gəmirtlənmək f. to be* gnawed

gənc I. i. youth, youths; bir dəstə ~ a group

of youths; ölkənin ~ləri the youth of the country II. s. young; ~ nəsil the young(er)

gənccəsinə

generation; ~ seçicilər the young electors; ~ pionerlər young pioneers; ~ təbiətçi young naturalist III. z. ~

görünmək to look young

gənccəsinə z. youthfully

gəncləşdirilmək f. to be* rejuvenated (by) gəncəşdirmək f. to rejuvenate (d.) gəncləşmək f. to become* / to

grow* / to get*

younger, to look younger, to become* reju-

venated

gənclik I. i. 1. youth; youthfulness; ikinci

~ second youth; 2. top. i. youth, young people II. s. youthful; ~ həvəsi youthful enthusiasm

gəndalaş i. bot. 1. (meyvə) elder-berry; 2. (bitki) elder

gəndalaşlıq i. elder grove

gənə i. zool. tick

gənəgərçək I. i. bot. caster-oil plant II. s.:

~ yağı caster-oil

gənəli s. (i.s.) having tricks

gənəşmək f. to seek* advice, to ask advice

(of); d.d. to talk things over (with) gənzik I. i. anat. nasopharynx II. s. anat.

nasopharynxal

gər i. bax çəkil

gərdək i. screen, curtain (used before the

bed of the newly-married people); ~ qur- maq / tutmaq to set* up a screen, to make* bed for newly-

married people; gərdəyə (gərdək dalına) girmək: 1) to take* one- self off behind the screen, to hide* one-

self behind the screen / the curtain; 2) məc. to hide* oneself (from)

gərdəklik i. material of which a screen can be made, material fit for making a screen / a curtain

gərdən i. the part of the body below neck gərdənbənd i. necklace; brilyant ~ diamond

necklace

gərdiş i. bax hərəkət (1-ci mənada) gərək mod. s. 1. It is necessary (+to inf.); Gərək biz bu kitabı oxuyaq It is

neces- sary for us to read this book; 2. It is nec- essary (that.... should); Gərək kimsə ora getsin It is

necessary that smb. should go there; 3. need (+passive inf.); Gərək bunu ehtiyatla edəsiniz It needs to be

done care- fully; 4. must (+passive inf.); Bu gərək

gəşt

edilsin It must be done; 5. to have (+ pas- sive inf.) Bu iş gərək görülsün This work has to be done; 6. one

should (+inf.); Gə- rək ehtiyatlı olasan One should be care- ful; 7. ought (+to inf.); Siz gərək həkimə gedəsiniz

You ought to see a doctor

gərəkli s. bax lazımlı

gərəklilik i. bax lazımlılıq

gərəksiz s. bax lazımsız

gərəksizlik i. uselessness

gərgin I. s. strained, intense, tense, intensive;

~ diqqət strained attention; ~ münasibət strained relation; ~ əmək intensive work; ~ sifət a strained /

intense face; ~ əzələlər tense muscles; ~ qayğı intensive care II. z. intensively, intensely; hard; ~ işləmək to

work hard / intensively

gərginlənmək f. bax gərginləşmək gərginləşdirilmək f. to be* intensified, to

be* sharpened; to be* brought to a head gərginləşdirmək f. 1. to intensify (d.), to strain (d.), to sharpen (d.),

to bring* to a head (d.); 2. (pisləşdirmək) to aggravate (d.); münasibətləri ~ to strain the rela-

tions; əzələni ~ to strain a muscle gərginləşmək f. 1. to become* intensified / sharp; 2. to become*

aggravated / strained; Vəziyyət gərginləşib The situation has

become aggravated

gərginlik i. 1. tension, tensity; tenseness;

beynəlxalq ~ international tension; bey- nəlxalq gərginliyi zəiflətmək to ease / to relax / to reduce

international tension; 2. fiz. tension; yüksək ~ el. high tension; yüksək ~li cərəyan high tension current; əsəb

gərginliyi nervous tension; əzələ- lərin gərginliyi tension of muscles

gərilmə fi. tension, pull; səthi ~ fiz. surface tension

gərilmək f. to lengthen out; to stretch gərmə i. 1. kizyak (manure briquettes used

for heating); 2. tension, tensity

gərmək f. to tense, to stick* out; əzələ- lərini ~ to tense one’s muscles; sinəsini

~ to stick* out one’s chest

gərməşöv i. bot. guelder rose, snowball tree gərnəşmək f. to stretch; O, yatağından

qalxdı və gərnəşdi He / She got out of

bed and stretched

gəşt i. bax hərəkət

317

gətirilmək

gətirilmək f. to be* brought / carried gətirmək f. 1. to bring* (d.), to fetch (d.); to carry (d.); geri ~ to bring*

back (d.); Zəh- mət olmasa, gedin bir parça təbaşir gə- tirin Go and fetch a piece of chalk, please; Onları

vağzala taksi gətirdi A taxi car- ried them to the station; 2. (məhsul) to yield (d.), to bear* (d.); meyvə ~ to

yield fruit, to bear* fruit; mənfəət ~ to be* of use, to give* benefit; xoşbəxtlik ~ to bring* luck / happiness;

sitat ~ to cite / to make* a quotation; sübut ~ to produce proofs; misal ~ to give* an example; dəh- şətə ~ to

horrify (d.); normal hala ~ to restore to a normal state (d.); hərəkətə ~ to set* / to put* in motion (d.), to

set* going; evə ~ to get* / to take* / to convey

(d.) home; (heyvanı) to drive* home gətirtdirmək f. bax gətirtmək

gətirtmək f. to ask / to cause (d.) to bring /

to fetch (d.)

gətizdirilmək f. to ask / to cause to be

brought / fetched

gətizdirmək f. bax gətizdirilmək gəvələmək f. 1. to chew (d.), to masticate

(d.); 2. to eat* bread (without anything) gəvəzə I. i. talker, chatterbox, gas-bag, wind- bag, blabber(mouth)

II. s. talkative, garru- lous III. z. garrulously; stupidly, foolishly gəvəzələmək f. to chatter, to blabber, to talk

nonsense

gəvəzəlik i. talkativeness, blabberness gəyirmə i. belching, belch, eructation gəyirmək f. to belch

gəyirti i. bax gəyirmə

gəyirtmək f. to cause smb. to belch gəzdirmək f. 1. to lead (d.), to conduct (d.);

(miniklə) to drive* (d.); (atı) to draw* (d.); to take out for a walk; (miniklə) to take* for a drive (d.); 2. to

carry, to wear*; pulu cibində ~ to carry one’s money in one’s pocket; silah ~ to bear / to carry arms; uşağı

qucağında ~ to carry a child in one’s arms; ◊ bir kəsi əli üstündə ~ to make much of smb.

gəzə-gəzə z. walking, going

gəzəl i. pomegranate peel

gəzən s. 1. wandering, roaming; vagrant;

~ musiqiçi vagrant musician; 2. walking; ~ xəstə walking patient

318

gicbəsərlik

gəzəyən I. i. 1. traveller; idler; 2. a fancy woman, a fallen woman*; (kişi) rake, immoral man*, reveller II. s. 1.

idle; trav- elling; 2. (qadın) loose; ~ qadın a loose woman*

gəzəyənlik i. 1. idleness; 2. looseness gəzhagəz z. 1. walk constantly / continually; 2. (axtarmaq) to look for

(d.) for a long

time, to seek* (d.) for a long time gəzib-dolanmaq f. bax gəzib-dolaşmaq gəzib-dolaşmaq f. to travel, to tour,

to make

a journey, to go* on a trip; Avropanı ~ to be* on trip to Europe; dünyanı ~ to jour- ney all over the world

gəzinə-gəzinə z. bax gəzə-gəzə

gəzinmək f. to walk up and down; to walk

along; to have* a walk, to pace up and down, to go* to and fro; otaqda ~ to pace up and down the room;

platformada ~ to go* to and fro on the platform

gəzinti i. walk, taking a walk, walking; pic- nic, airing; outing; (miniklə) drive; (atla) ride; (qayıqla) sail;

(xizəklə) ski [ski:]; trip; bayram ~si festival, outdoor fete; xalq ~si public merry making; ~yə get- mək to go*

for a walk; (çöldə) to go* on a picnic

gəzişə-gəzişə z. bax gəzə-gəzə

gəzişmək f. to go* to and fro; to pace up and

down; to have* / to take* a walk; parkda ~ to have* a walk in the park; blatfor- mada ~ to go* to and fro on

the platform

gəzmək f. 1. to walk, to have* / to take* a walk, to be* out for a walk; 2. to walk about, to stroll about; 3. to

travel all over, to have* a trip / journey; dünyanı ~ to travel all over the world; 4. to roll, to roll about;

(miniklə) to drive* about; (atla) to ride; 5. (axtarmaq) to look for (d.)

gəzməli s. worth visiting / travelling / walking gic I. i. crank, fool, eccentric (person); queer fish, idiot II. s.

fool, foolish, stupid, silly; idiotic; ~ olmaq bax gicləşmək III. z. fool-

ishly, stupidly, idiotically

gicbaş i. bax gicbəsər

gicbəsər I. i. fool, idiot, blockhead, idlehead

II. s. silly, doltish, stupid, unwise; ~ adam

a stupid man*

gicbəsərlik i. foolishness, foolery, stupidity

gicgah

gicgah i. temple

gic-gic z. foolishly, idiotically, stupidly; ~ da-

nışmaq to speak* idiotically / foolishly /

stupidly

gicəlləndirici s. giddy [g9-], dizzy; (müsbət

mənada) stunning; ~ hündürlük giddy / dizzy height; ~ müvəffəqiyyət dizzy / giddy success

gicəlləndirmək f. to dizzy, to make* dizzy, to cause dizziness / giddiness (d.), to stu- pefy (d.)

gicəllənmək f. to be* dizzy, to go* round; I’m dizzy Mənim başım gicəllənir My head is going round

gicəllətmək f. bax gicəlləndirmək gicəlmək f. to feel* giddy, to be* giddy; to be* dizzy; Mənim başım gicəlir I

feel

giddy, My head is swimming

gicəltmək f. bax gicəlləndirmək gicikmək f. to play fool, to fool (about) gicişdirmək f. to cause to itch (d.)

gicişmək f. to itch; ◊ bir işi görmək üçün

əlləri ~ to itch one’s hand (+to inf.),

to be* itching to do smth.

gicitkən i. bot. nettle

gicitkənanası i. bot. dead-nettle

gicitkənli s. (i.s.) with nettle, (i.s.) having

nettle

gicitkənlik i. bed of nettles, area overgrown

with nettles

gicləşmək f. 1. to become* idiotic / stupid,

to go* crazy; 2. to act idiotically / foolish-

ly; to speak* idiotically / foolishly

giclik i. idiocy, imbecility; ~ etmək to act

idiotically / stupidly / foolishly

gictəhər I. s. silly, doltish, imbecile, not very bright; ~ oğlan dull / silly boy; ~ görkəm silly / inane look; ~

oğlan imbecile fellow

II. z. stupidly, inanely, doltishly gictəhərlik i. dullness, doltishness, inanity gigiyena i. hygiene [`ha9d=i:n];

əmək ~sı

occupational hygiene

gigiyenik s. hygienic [`ha9d=i:n9k]

gil I. i. clay II. s. clayey [`kle99]; earthen;

~ torpaq clayey soil; ~ qab earthenware

crockery; ~ məmulatı earthenware, pottery gilas I. i. (sweet) cherries pl.; (ayrıca meyvə) (sweet) cherry II. s.

cherry; ~ ağacı cherry

tree; ~ mürəbbəsi cherry preserve / jam

gimnast

gilaslıq i. cherry-orchard, cherry grove gilavar i. south-west wind (from the Caspian

sea)

gildir-gildir z. bax gilə-gilə

giley i. grumble; complaint; ~ etmək to grum-

ble, to make* a complaint (to, about), to

lodge a complaint (with, about) giley-güzar i. bax giley; ~ etmək bax giley-

lənmək

giley-güzarçı i. grumbler, complainer gileylənmək f. to grumble, to complain, to

make* a complaint (to, about)

gileyli s. displeased, dissatisfied; ~ olmaq

to be* dissatisfied, to be* displeased

gilə i. 1. drop; bir ~ də not a drop, not a bit; bir ~ səbri olmaq to have* a little patience; 2. separate seeds of

pomegranate, grape, etc. 3. (gözdə) pupil (of the eye); 4. (mə-

mədə) nipple, pap

gilə-gilə z. drop by drop

gilələmək f. to separate fruit from its rind

/ peel

gilələnmək f. to be* separated from its

(üzüm) cluster / (nar) peel gilələtdirmək f. bax gilələtmək gilələtmək f. to ask / to cause smb to sepa-

rate fruit from its rind / (üzüm) cluster giləmeyvə i. berry; ~ yığmaq to gather berries gilənar I. i. bax albalı I

II. i. bax albalı II gilənarlıq i. cherry-tree grove, cherry-tree

orchard

giliz i. (patronda) cartridge-case; (papi-

rosda) cigarette-wrapper

gillədə-gillədə z. rolling

gillədilmək f. to be* rolled

gillənmək I. f. to roll; Çəllək gilləndi The

barrel rolled II. f. bax gilləşmək gilləşmək f. to become* / to get* clay, to

turn into clay

gillətmək f. 1. to roll (d.); to cause to roll (d.);

2. məc. d.d. to drink* off at one draught

/ gulp / go (d.)

gillətdirmək I. f. bax gillətmək f. I II. f. bax

gillətmək f.

gilli s. clayey, clay; ~ torpaq clayey soil; elm.

loam

gillik i. clayey place / soil

gimnast i. gymnast; ~ların çıxışı gymnastic

display

319

gimnastik

gimnastik s. gymnastic; ~ hərəkətlər gym- nastic exercises, gymnastics

gimnastika i. gymnastics; (məktəbdə) drill gimnastyorka i. field shirt

gimnazist i. (oğlan) grammar school boy,

high school boy; (qız) grammar school girl,

high school girl

gimnaziya i. grammar school, high school,

gymnasium; ◊ klassik ~ classic school,

classical education gymnasia ginekologiya i. gynaecology [-n9-] ginekoloji s. gynaecological; ~ xəstəliklər

women’s diseases

ginekoloq i. gynaecologist [-n9-]

gip-girdə s. 1. quite round; 2. (adam haq.)

d.d. stout, fat, short and stout

gips i. 1. gyps(um); 2. (cərrahlıqda və s. iş-

lədilən) plaster (of Paris); qolu ~ə qoy- maq to put* the arm in plaster / in a plas- ter cast; 3.

(heykəltəraşlıqda işlədilən) plaster cast

gipsləmək f. (müxtəlif mənalarda) to plas- ter (d.); (torpağı) to gypsum (d.)

gipslənmək f. to be* plastered; (torpaq haq.) to be* gypsumed

gipsləşmək f. to get* / to become* plastered, to turn into plaster

gipslətdirmək f. bax gipslətmək gipslətmək f. to ask / to cause s.o. to plaster (d.); (torpağı) to ask / to cause

s.o. to gyp-

sum (d.)

gipsli s. plastered, mixed with plaster,

gypseous

girdab i. bax burulğan

girdə s. round, circular; ~ boşqab a round

plate

girdəcə s. roundish

girdələmək f. to make* round (d.) girdələndirmək f. bax girdələmək girdələnmək f. to get* / to become*

round girdələşmək f. bax girdələnmək girdələtdirmək f. bax girdələtmək girdələtmək f. to ask / to cause s.o.

to make

round (d.)

girdəsifət s. round faced, chubby; ~ uşaq a

round faced child*

girdəsifətli s. round faced, (i.s.) with round

face

girdəüz s. bax girdəsifət 320

girmək

girdəüzlü s. bax girdəsifətli

girdin i. log; billet

girdirmək f. to pass through (d.), to thrust

(d.), to put* in (d.), to push, to make* a push girər-girməz z. Otaqda girər-girməz o məni gördü As soon as I

entered the room,

he / she saw me

girəvə i. chance, opportunity; occasion;

~ düşmək to have* chance / opportunity; ~yə salmaq to choose* an opportunity, to seek* for chance, to

choose* the right moment / time

girəvələmək f. to take* an opportunity, to use every possible chance, to choose the right moment / time

girgi i. bax sancı

giriftar s. bax düçar

girinc s. ~ olmaq to tire oneself out, to

exhaust oneself; to be* sick (of); ~ etmək to bore (d. with), to exhaust (d.); (xahişlə və s.) to importune (d.),

to bother (d. with); O məni lap girinc edib I am bored to death with him / her

girinti i. hollow, cavity; depression girinti-çıxıntı i. bend, unevenness; (xüs. sü-

mükdə) sinus

girintili-çıxıntılı s. uneven, sinuous, not flat

/ smooth / plane

giriş i. (kitabda və s.) preface, introduction;

(nitqdə) preamble, opening, introductory

remarks pl.

girişdirmək f. to set* to work / to do* some

action; to push (d.)

girişmək f. to set* to do some work (on), to

set* about (+ger.), to tackle (d.), to start (+ger.), to begin* (+to inf., or ger.) to set* about working, to start

working; bir prob- lemi həll etməyə ~ to tackle a problem

girləmək f. to follow (d.); to watch (d.), to be* after (d.); ◊ başını ~ 1) to live somehow / in some way / by

some means; 2) to spend* one’s time in vain, to do* no work

girlənmək f. 1. to stray, to wander; 2. to live somehow / in some way

girmək f. 1. to enter, to go* in, to come* in; otağa ~ to enter the room, to go* into the room; limana ~

(gəmi) to sail / to steam into the port, to enter the harbour; əlaqəyə ~ to enter into relation (with); rola ~ to

girov

feel* at home in one’s role, to enter into one’s role; 2. to call (on), to drop in (at); instituta ~ (binaya) to call

at the insti- tute; (oxumaq üçün) to enter the institute; yolüstü ~ to drop in on the way / when passing by;

O, dükana girməlidir He / She must look in at the shop; 3. to join (d.), to enter (d.); partiyaya ~ to join the

party; vuruşa ~ to join battle; itttifaqa ~ to ally oneself (with), to enter into an alliance (with); 4. to go* to

work (for), to join (d.), to enter (d.); universitetə ~ to join / to enter the university; məktəbə ~ to enter the

school, to go* the school; işə ~ to go* to work; 5. to get* (into); suya ~ to get* into water; ◊ bir kəsin qəl-

binə ~ to worm oneself into smb.’s confi- dence; ◊ gözə ~ to hang* round, to make* a nuisance of oneself;

6. (parça) to shrink

girov i. 1. guarantee, deposit; (pul) security; caution (money); ~ qoymaq to leave* as deposit; 2. (adam)

hostage; ~ saxlamaq to take* hostage (d.)

giş i. canvas, linen; sackcloth

gitara i. guitar [g9-]

gitaraçalan i. guitarist [g9-]

gitaraçı i. bax gitaraçalan

giyişmək f. to itch; Onun burnu giyişir His

/ Her nose itches

gizildəmək f. to ache [e9k]; to be* sick;

Onun qolu gizildəyir His / Her arm aches gizildətmək f. to cause (d.) to ache, to cause

(d.) to be sick

gizilti i. pain; stab, pang; kədər ~si pang

/ stab of sadness

gizlədilmək f. to be* hidden, to be* concealed gizləmək f. 1. to hide* (d.), to conceal (d.);

cinayətkarı ~ to hide* / to conceal a crim- inal; 2. to keep* back (d.); (hissini) to keep* to oneself, to

dissemble (d.), to cover (d.); bir kəsdən nəsə ~ to keep* smth. from smb.; acığını ~ to hide* / to dissemble

one’s anger; narahatlığı ~ to cover one’s anxiety; bir kəsin ölümünü bir kəsdən ~ to conceal smb.’s death

from smb.; öz adını ~ to conceal one’s name

gizlənmək f. to hide* (oneself) (from); Par- tizanlar meşədə gizləndilər The guerril- lars hid in the forest

goreşən

gizlənpaç i. (a kind of children’s game) hide- and-seek; ~ oynamaq to play hide-and- seek; məc. to play a

shifty game

gizlətdirmək f. to ask s. o. to hide (d.) / to conceal (d.), to cause s. o. to hide (d.)

gizlətmək f. bax gizləmək

gizli I. s. 1. secret; (sənəd) confidential;

~ əmr secret order; ~ iclas secret meeting; ~ kəbin secret / clandestine marriage; ~ arzu secret / unavowed

dream; ~ ümid secret hope; ~ səsvermə (secret) ballot; 2. illegal, underground, secret; ~ təşkilat secret /

underground organization; ~ iş secret / underground work; ~ fəaliyyət secret activity; ~ mətbəə secret /

under- ground press; 3. intimate; ~ dostlar inti- mate friends II. z. secretly, covertly, in secret; tam ~ with

great secrecy, top secret

gizli-gizli z. bax gizli III

gizlin I. s. bax gizli I II. z. bax gizli II gizlincə z. in secret, in an underhand way,

secretly; Planlar gizlincə hazırlandı Plans

were made in secret / secretly

gizlinlik i. secrecy; intimacy

gonbul I. i. stout / fat / corpulent man*;

(gənc oğlan) fat boy / fellow II. s. stout,

fat, corpulent

gonbulluq i. stoutness, fatness, corpulence,

corpulency

gop i. boast, bragging; (boş danışıq) twaddle;

(uydurma) tittle-tattle; ~a basmaq (özü barədə) to boast (of, about), to brag (of, about); Ona inanmayın,

gopa basır Don’t believe him, he is just boasting; Gopa basma! Don’t brag!

gopcul s. bax gopçu II

gopçu I. i. boaster, bragger; liar, show-off

II. s. boastful, vainglorious; ~ adam a

boastful / vainglorious man* / person gopçuluq i. boasting, bragging, vainglory goplamaq f. 1. (yalan

danışmaq) to lie, to

tell* lies, to talk at random, to talk through one’s hat idiom.; 2. (özünü tərifləmək) to brag

gor i. bax qəbir I

gorbagor i. (söyüş) cursed, damned; ~ olmaq

to die, to pass away / on / over; ~ etmək

to kill (d.), to perish (d.)

goreşən i. zool. 1. hyena; 2. d.d. an ill per-

son / man*

321

göbək

göbək i. 1. navel, tib. omphalos; anat. umbili- cus; göbəyə qədər / kimi till navel, up to the waist; waist-deep;

göbəyə qədər qar içində olmaq to be* waist-deep in snow; ~ atmaq (oynaaq) to dance the belly- dance; ~

bağlamaq to develop a paunch, to become* fat / stout; göbəyi bir yerdə kəsilmək (yaxın dost olmaq) to be*

bosom / inseparable friends; göbəyini kəs- mək (uşağın) to cut* the navel-string; gö- bəyi bitişik olmaq məc.

to be* always together, to do* everything together; gö- bəyi düşmək 1) to develop an umbilical / hernia; 2)

to injure one’s navel by taking heavy things; göbəyi piylənmək bax kö- kəlmək; 2. heart, centre; ◊ şəhərin

gö- bəyində in the heart / centre of the city; ◊ dünyanın göbəyi the hub of the universe

göbəkbağı i. anat. navel-string; ~nı kəsmək to cut* the navel-string

göbəkli s. paunchy, stout, fat, (i.s.) having a paunch; ~ adam stout / fat / paunchy man* / (qadın) woman*

göbələk I. i. 1. yeməli) mushroom; (zəhərli) toadstool; ~ yığmaq to mushroom; ~ yığ- mağa getmək to go*

mushroom-picking; 2. biol. fungus (pl. -gi); ◊ ~ kimi inkişaf etmək to spring* up all over, to mushroom; Son

zamanlar Bakıda mağazalar göbə- lək kimi artır Shops have mushroomed in Baku recently II. s. 1. mushroom;

~ şor- bası mushroom soup; ◊ ~ yağışı the rain that makes the mushrooms grow; 2. fun- gous; ~ xəstəliyi

fungous disease

göbələklik i. a good spot for picking mush- rooms, a place teeming with mushrooms

göbələkşəkilli s. bax göbələkvarı göbələkvarı s. mushroom like, mushroom-

shaped

göbələkvarılıq i. the state of being mush-

room-shaped / mushroom like

gödək I. s. bax qısa I II. z. bax qısa II gödəkboy s. bax qısaboylu gödəkboylu s. bax qısaboylu gödəkcə i.

waistcoat

gödəkcəli s.: ~ qadın a woman in a waistcoat gödəkqol s. bax qısaqol

gödəkqollu s. bax qısaqollu

gödəklik i. bax qısalıq

322

gön

gödəkyun s. bax qısayun

gödəkyunlu s. bax qısayunlu

gödəlmək f. bax qısalmaq

gödəltdirmək f. bax qısaltdırmaq gödəltmək f. bax qısaltmaq

gödən i. anat. belly, stomach; yekə ~ olmaq

to eat much, to be* gourmand / a glutton

gödənqulu I. i. bax qarınqulu I II. s. bax qarınqulu II

gödərək s. undersized, shortish

göl I. i. lake; duzlu / şor ~ salt lake; süni

~ artificial lake; təbii ~ natural lake II. s. lake; ~ suyu lake water; ~ sahili bank (of the lake)

gölləndirmək f. to dam up (d.); suyu ~ to dam (up) the water

göllənmək f. to form a lake / a pool; Su göl- ləndi The water formed a pool / a lake gölləşmək f. 1. to pond

back, to pond up;

2. to form a lake

göllük I. i. lake-country, lake-land II. s. lake,

laky; ~ ölkə lake-country, lake-land, lake

district

gölmə i. bax gölməçə

gölməçə i. lakelet, pond

gölməçələnmək f. to form a lake, to become*

a lake

gömdürmək f. bax basdırmaq (1-ci mə- nada)

gömgöy s. dark-blue, deep-blue

gömmək f. bax basdırmaq (1-ci mənada) gömrük I. i. duty; customs pl.; ~ qoymaq /

almaq to impose tax (on), to tax (d.); idxal gömrüyü import duty; ixrac gömrüyü export duty II. s. ~ tarifi

customs tariff; ~ alan customs official / officer; ~ yoxla- ması customs examination; ~ deklarasi- yası customs

declaration

gömrükçü i. customs official, custom-house officer

gömrükxana i. custom-house

gömülmək f. bax basdırılmaq (2-ci mə-

nada)

gön i. (insan və heyvanda) skin; (iribuy-

nuzlu heyvanda) hide; buzov ~ü calfskin; ◊ ~ü suya vermək to spoil everything; ~ünü soymaq; 1) to skin (d.);

2) məc. to take* everything one has; to punish severe- ly / mercilessly

göndərilmək

göndərilmək f. to be* sent; (məktub) to be* posted

göndəriş i. notice, notification; (hüq.) sum- mons; (əsgərliyə getmək üçün) call-up papers pl.

göndərmək f. to send* (d. to), to dispatch (d. to); bir kəsi həkim dalınca ~ to send smb. for the doctor; bir

kəsi ezamiyyətə ~ to send* smb. on a mission; bir şeyi poçtla ~ to send* smth. by post; pulu poçtla /

teleqrafla ~ to remit (money); bir kəsə salam ~ to send* greetings to smb.; geri ~ to send* back (d.); məktub

~ to send* / to dispatch a letter; dəvətnamə ~ to dispatch invitation; uşağı mağazaya ~ to dispatch a child to

the shop

göndərtdirmək f. bax göndərtmək göndərtmək f. to ask / to cause smb. to send

(d.) / to dispatch (d.)

gönüqalın s. 1. zool. pachydermatous; ~ hey-

van pachyderm; 2. məc. thick-skinned;

(laqeyd) unfeeling, case-hardened gönüqalınlıq i. 1. məc. unfeelingness; case- hardenedness; 2. The state or

quality of

being pachydermatous

gördürmək f. 1. to cause smb. to see; 2. to

cause smb. to do (d.), to force smb. to carry

out some work

görə bağ. 1. according to, in accordance with;

məsləhətə ~ according to the advice; və- ziyyətə ~ in accordance with one’s posi- tion; dəbə ~ according to

fashion, after the fashion; qərara ~ in accordance with the decision; 2. thanks to, owing to; fakta ~ thanks to

the fact

görkəm i. air, appearance, look, aspect; Otağın səliqəli görkəmi var The room looks tidy; Onun görkəmi

xoşagələn de- yildi He / She had a disagreeable appear- ance There was a disagreeable air about him; ciddi ~

almaq to assume a grave air; ~inə görə mühakimə yürütmək to judge by appearance

görkəmli s. 1. notable, remarkable; eminent; distinguished, prominent; ~ aktyor distin- guished actor; ~ şair

a notable poet; ~ hə- kim an eminent doctor; ~ qələbə notable victory; 2. (xarici görkəmcə) imposing,

dignified, impressive; ~ adam dignified /

görünmək

impressive man*, man* of impose / digni-

fied appearance

görkəmlilik i. imposing / dignified / impres-

sive appearance; prominence, prominency görkəmsiz s. (xüsusən sifətdən) ill-favoured, unattractive; plain,

homely, not much to

look at; (əşya) unsightly

görkəmsizlik i. homeliness, plainness;

unsightliness

görmək f. 1. to see* (d.); ötəri ~ to catch* a

glimpse (of); yuxu ~ to dream*, to have* a dream; Siz orada bir şey görürsünüzmü? Do you see anything

there? yuxuda ~ to dream* (of, that); Sizi görməyimə şadam! (I am) glad to see you!; 2. to notice (d.);

(müşahidə etmək) to observe (d.), to sight (d.), to catch* sight (of); O, bağda iki uşaq gördü He / She noticed

two children in the garden; ◊ iş ~ to carry out some work, to do* some work

görməli s. worth seeing, worth to see; (ma- raqlı) interesting; gəlməli ~ worth coming and seeing, interesting

to come and to see; ~ yerlər places of interest; ~ yerlərə bax- maq to go* sightseeing

görməmiş s. greedy; avid; ~ olmaq to be* greedy; ~ kimi greedily; ~ kimi yemək to eat* greedily (d.), to

gobble (d.)

görməmişlik i. greediness, avidity; ~ etmək to act avidly / tactlessly

görsənmək f. bax görünmək

görsətmək f. bax göstərmək

görükmək f. bax görünmək

görünmək f. 1. (özünü göstərmək) to show

oneself; (gözə görünmək) to come* in sight; to show* up; gözə ~ (üzə çıxmaq) to emerge, to appear; bir

kəsin gözünə ~ to appear in smb.’s presence; 2. to be* seen; Uzaqda göl görünür A lake is seen in the

distance; 3. to seem (to), to appear (to); O ağıllı görünür He / She seems to be clever. He / She seems clever;

O, qoca görünür He / She looks old; Bu sizə qə- ribə görünə bilər It may seem strange to you; 4. (şəxssiz

cüm.) It seems that...; Görünür, o razıdır He / She seems to be pleased; Görünür yağış yağacaq It seems that

it will rain. It looks like rain; Görü - nür ki,... Apparently, To all appearance, Evidently

323

görünməz

görünməz s. invisible; (çox xırda) imper- ceptible; ~ adam invisible man*

görünüş i. 1. (peysaj) view; öndən ~ front view; yandan ~ side view; ümumi ~ gen- eral view; 2. air,

appearance, look; Onun görünüşü xoşagələn deyil He / She has a disagreeable appearance. There is a dis-

agreeable air about him / her

görüş i. 1. meeting; (rəsmi) visit, call; dost- luq ~ü goodwill visit; rəsmi ~ duty call, official visit; bir ölkəyə ~ə

gəlmək to be* on an official visit to a country; seçicilərlə ~ meeting with one’s constituents; 2. (sev- gililərin

görüşü) rendezvous [`r6ndivu:]; amer. date; ~ təyin etmək to make* a ren- dezvous; bir kəslə ~ təyin etmək

to fix / to make* an appointment with smb.; ~ə gəlmək to keep* an appointment / date; ~ə getmək to go*

out on date; 3. view, outlook; dünya ~ü world outlook; (ideolo- giya) ideology; 4. id. match

görüşmək f. 1. to see* each other, to meet*; (təsadüfən) to come* across, to encounter; 2. to greet each

other / one another; bir kəslə gec-gec ~ to meet* smb. seldom; bir kəslə tez-tez ~ to meet* smb. frequent-

ly / often

göstərici i. 1. indicator, showing; yaxşı ~ a good indicator; pis ~ a bad indicator; mə- dəni səviyyənin ~si

indicator of the cul- tural level; əla ~lər splendid showing sing.; yaxşı ~lərə nail olmaq (işdə) to make* a good

showing; (təhsildə) to make* good progress; 2. riyaz. exponent, index (pl. indexes or indices); əlifba ~sı

alphabetical index; kəmiyyət və keyfiyyət ~ləri quan- titative and qualitative indices, indexes; 3. tex.

indicator; (əqrəb) pointer; 4. (yol) road-sign

göstərilmə fi. showing, demonstration; dis- play

göstərilmək f. to be* shown / demonstrated / displayed

göstəriş i. 1. instructions pl.; 2. directions pl.; ~ vermək to give* instructions; ~ almaq to get* instructions

göstərmək f. 1. to show* (d. to, d.); to indi- cate (d.); (nümayiş etdirmək) to demon- strate (d.), to display

(d.); özünü ~ to show*

324

göturtmək

oneself; to put* one’s best foot foremost; özünü zəhmətdə ~ to prove one’s worth in labour; igidlik ~ to

display courage; yol ~ 1) to show* the way, to indicate the way; hərarət ~ to indicate the temperature; 2)

(məsləhət vermək) to give* advice; qüsurları ~ to point out the defects; bilet ~ to show* the tickets; sənəd ~

to show* one’s document; sübut ~ to show* / to present proofs; 2. (cihaz) to show*, to reg- ister, to read*;

Termometr mənfi 8 də- rəcə göstərir The thermometer shows / reads 8 degrees below zero; 3. (şahidlik

etmək) to testify (d.), to give* evidence (of), to bear* witness; Sizə göstərərəm! (hədə) I’ll show you! ◊ bir

kəsə qapını ~ (otaqdan çıxarmaq) to show* smb. the door

göt i. tab. 1. arse, bottom; ~ü üstə yıxılmaq to fall* on one’s bottom; vedrənin / qa- zanın ~ü the bottom of

the bucket / pot; d.d. amer. ass; 2. anat. anus

götür-qoy z. ~ etmək to think* over (d.), to discuss (d.), to debate (d.); bir şeyi əv- vəlcədən ~ etmək to

think* smth. over in advance; O, bu məsələni əvvəlcədən gö- tür-qoy etməlidir He / She must think the

matter over in advance; ~ edilmək to be* thought over, to be* discussed

götürmək f. 1. to take* (d.); bilet ~ to take* / to book tickets; əsir ~ to take* prisoner; zaminə ~ to go* bail

(for); başlanğıcını ~ to originate (in, from); uçota ~ to regis- ter; bir şey üçün üzərinə məsuliyyət ~ to assume

responsibility of smth.; ◊ bir kəs- dən nümunə ~ to follow / to take* smb.’s example; 2. (qaldırmaq) to lift

(d.); daş ~ to lift a stone; 3. (yerə düşən bir şeyi götürmək) to pick up (d.); 4. (işə) to engage (d.); 5. (oğulluğa,

qızlığa) to adopt (d.); uşağı övladlığa ~ to adopt a child; 6. (qəbul etmək) to admit (d.); Onu uni- versitetə

götürüblər He / She was admit- ted to the university; 7. (dəfn etmək) to bury (d.)

götürtdürmək f. bax götürtmək göturtmək f. 1. to cause smb. to take (d.); 2. (qaldırtmaq) to force smb. to

lift (d.) / to pick up (d.) / (övladlığa) to adopt (d.)

götürülmək

götürülmək f. 1. to be* taken; 2. (qaldırıl- maq) to be* lifted / picked up; 3. (insti- tuta və s.) to be*

admitted; (övladlığa) to be* adopted; 4. (qaçmaq) d.d. to dart out, to fly* out / away; 5. (dəfn edilmək) to

be* buried; Cənazə saat beşdə götürü- ləcək The funeral cortege will start at five

gövdə i. 1. body; figure, stature; frame; trunk; 2. (gəminin) hull; 3. bot. trunk, bole; ağa- cın ~sı the trunk /

bole of a tree; 4. tex. frame, framework; maşının ~sı the frame of a car

gövdəli s. 1. (yaxşı mənada) wellbuilt, shapely, stately; ~ xanım stately lady; 2. (yekəpər) bulky

gövdəsiz s. (i.s.) without trunk / bole, (i.s.) having no trunk / bole

gövdəsizlik i. 1. the state or quality of being without trunk 2. the state or quality of being without bole /

trunk

gövhər i. a kind of precious stone

gövşək i. rumination; (çeynəmə) mastication gövşəmək f. to ruminate; (çeynəmək) to

chew (d.), to masticate (d.)

gövşəyən s.: ~ heyvan ruminating animal,

ruminant; İnək gövşəyəndir The cow is

a ruminant

göy I. i. (səma) (the) sky; heaven; ~lər the

heavens; ~də in the sky; ~dən düşmək to fall* from the moon, to drop from the clouds; d.d. to appear / to

come* out of the blue; bir kəsi ~lərə qaldırmaq (tərif- ləməklə) to extol / to laud / to praise smb. to the

skies; ◊ ~ün yeddinci qatında ol- maq d.d. to be* in the seventh heaven / sky; yer ~ qədər fərqli as far

removed as heaven from earth; Göy qaralır It is get- ting dark; ◊ ~də almaq / götürmək to buy* up (d.); ◊

~də alınmaq / satılmaq d.d. to be* sold like hot cakes; Bu kitab göydə alınacaq This book will be sold /

bought like hot cakes; ~də axtarmaq to try / to endeavour to get (d.); ~də razı olmaq to agree easily /

without doubt; ◊ ~dən od yağmaq to be* very hot; ◊ ~dən od yağ- dırmaq (günəş) to heat intolerably; ~ə

sovurmaq to destroy completely (d.); ~ə sovrulmaq to be* destroyed completely, to be* collapsed; ~ə

çəkilmək 1) to become* deficient; 2) to go* up / to fly* up in the sky

göyərtiçi

II. s. heavenly; ~ cisimləri heavenly bod- ies; ~ qübbəsi the vault of heaven; ~ rəngi sky-blue colour III. i. bax

göyərti I IV. i. bax xəsis I V. i. (zərbədən bədəndə zədə) bruise VI. i. bax kürəkən VII. s. 1. (mavi) blue; ~ dəniz

blue sea; 2. (yaşıl) green; ~ meşə green forest; 3. unripe; ~ meyvə unripe fruit VIII. s. bax xəsis II

göyçək s. pretty, nice, good-looking; ~ qız a pretty / nice girl

göyçəkcə s. quite pretty / nice göyçəkləndirmək f. bax göyçəkləşdirmək göyçəkləşdirmək f. to cause to

become pret-

ty / nice, to make* pretty / good-looking göyçəkləşmək f. to grow* / to get* pretty,

to become* nice / good-looking göyçəklik i. prettiness, niceness; grace göydəndüşmə I. i. windfall, godsend;

Sən

mənim üçün güydəndüşməsən, Səni mənə Allah göndərib You proved to be a real godsend to me II. s.

unexpected, sud- den; ~ xəbər unexpected news

göyəm I. i. bot. sloe; blackthorn II. s. black- thorn; sloe; ~ ağacı blackthorn bush; ~ mü- rəbbəsi sloe preserve

/ jam

göyəmlik i. blackthorn grove

göyərçin I. i. (ev) dove; (çöl) pigeon; sülh

~i the dove of peace; poçt ~i homing- pigeon, carrier-pigeon, messenger-pigeon II. s. ~ yuvası pigeon-hole; ~

poçtu pigeon- post

göyərçinsaxlayan i. pigeon-fancier göyərmək f. 1. (zərbədən) to become* / to turn blue; 2. (görünmək) to

show* blue; Uzaqda dəniz göyürir The sea shows blue in the distance; 3. (yaşıllaşmaq) to become* / to

grow* green; 4. (toxum) to sprout; Toxum göyərməyə başlayıb

The seeds have begun to sprout

göyərtə i. deck; yuxarı ~ upper deck; orta ~ middle deck; aşağı ~ lower deck; ~yə

çıxmaq to come* / to go* on deck göyərti I. i. 1. (bitki) plant; greenery; 2. (bə- dəndə əzik) bruise; 3.

(tərəvəz) green vegetables; bir dəstə ~ a bunch of greens II. s. greens; ~ dükanı greens shop, green- grocer’s;

~ konservi tinned greens; ~ əkən

greens grower; ~ qutabı flat greens pie göyərtiçi i. 1. bax göyərtisatan; 2. (göyərti-

əkən) greens grower

325

göyərtili

göyərtili s. 1. green; ~ həyət green yard; 2. (i.s.) with greens

göyərtilik i. 1. greens bed; 2. bax çəmənlik göyərtisatan i. greengrocer

göyərtisiz s. 1. (göyərti bitməyən) bald of

vegetation; bald; ~ çöllər fields bare of grass; ~ təpə bald hill; 2. (xörək) (i.s.) without greens

göyərtmək f. 1. to sprout (d.); to grow* (d.), to cultivate (d.); Nəm hava buğdanı gö- yərtdi Wet weather

sprouted the wheat; 2. (gözünü) to give* a black eye, to make* black (d.); 3. (rəngləmək) to paint blue

göy-göyərti i. different greens

göygöz s. blue-eyed; ~ uşaq a blue-eyed child göygözlü s. bax göygöz

göyləşmək f. 1. bax xəsisləşmək; 2. (yaşıl-

laşmaq) to grow* green

göylük i. bax 1. çəmənlik; 2. d.d. bax xəsislik göynədici s. (yanıqdan) burning; (soyuqdan)

aching

göynəmək f. 1. to ache; 2. (acı-acı ağlamaq)

to whimper

göynətmək f. 1. to cause to ache (d.); 2. (acı-

acı ağlatmaq) to cause to whimper (d.) göyöskürək i. whooping-cough

göyrüş i. ash-tree

göyrüşlük i. ash-tree grove

göysatan i. bax göyərtisatan

göyümsov s. bluish

göyümtraq s. bax göyümsov

göyümtül s. bax göyümsov

göz I. i. 1. eye; ~lərini korlamaq to spoil*

one’s eyes, to ruin one’s eyesight; iti ~ keen / sharp eye; ◊ ~dən düşmək to fall* into disesteem; to fall* into

a disgrace; ~ etmək / vurmaq to wink (at); ◊ ~ə girmək to ingratiate oneself with smb., to curry smb.’s

favour; ~ görə-görə yalan danışmaq / söyləmək to tell* a barefaced lie; ~ü qal- maq to be* unable to take

one’s eyes off; ~ü almaq (asan görünmək) to think* one- self capable of doing smth.; ~ qoymaq (güdmək) to

cast covetous eyes (upon d.); ~-qulaq olmaq to be* all eyes and ears; Bu uşaqdan göz-qulaq olun Keep a

sharp eye on this child, Take care of this child; Gözümün nuru The light of my eye, dar- ling; ◊ ~ü olmaq

(istəmək) to desire smth. / smb. strongly; ~ü olmamaq (istəməmək)

326

göz

to have* no particular desire for; ~ü tut- maq (xoşuna gəlmək) to take* a fancy to; (sevmək) to fall* in love;

~ünü qırpma- dan (yatmadan) without getting a wink of sleep; (qorxmadan) bravely; sərrast ~ true eye, keen

eye; ~ünün içinə demək to say* to one’s face; ölümün / təhlükənin ~ünə dik baxmaq (qorxmamaq) to look

danger / death straight in the eye; bir kəsin ~ündə in smb.’s eye, in smb.’s opinion; ◊ bir şeyə ~ yummaq to

pay* no attention / no heed to smth.; ◊ bir kəsin ~ünü açmaq (başa salmaq) to open smb.’s eyes; ◊ göz- dən

iraq, könüldən qıraq zərb. məs. Out of sight, out of mind; ~-~ə tete-a-tete fr.; ~ünü zilləmək to stare (at) ◊

~ünə təpmək (acgözlüklə yemək) to fall* upon one’s food; to gluttonize (d.); ◊ ~ünü döymək to blink, to look

blank; ◊ ~ ağartmaq to look menacingly / threateningly; ~ünü bə- rəltmək to stare (at), to open one’s eyes

wide; ~ünə pərdə çəkmək / toz üfürmək tocut* a dash, to show* off; ◊ ~ünə ağ sal- maq to punish severely;

◊ ~ü uçmaq tolong / to desire for; ◊ ~ü süzülmək to be* sleepy, to want to sleep; ~ü sataşmaq to see* by

chance / to notice accidentally; ~ü seçmək to make* out (d.), to discern (d.); ◊ ~ü su içməmək to have*

one’s doubts (as to); ◊ ~ü kəlləsinə çıxmaq / dörd olmaq to look for smth. / smb. attentively; to look around

worriedly; ◊ ~ü doymaq to have* had enough; ◊ ~ü qızmaq to fly* into a rage, to become* furious, to lose*

one’s self-control, to fly* into a temper; ~ü yaşarmaq to shed* a few tears; to be* on the point of crying /

weeping; ~ü yol çək- mək to stare (at), to be* thoughtful; ~ü götürməmək (qibtə etmək) to envy (d.);

(zəhləsi getmək) to abhor (d.), to detest (d.); ~ü qamaşmaq to feel* colic in the eyes; to be* dazzled;

Maşının işığı mənim gözlərimi qamaşdırdı The lights of the car dazzled my eyes; ~ə çarpmaq to be* strik-

ing; ~ dəymək, ~ə gəlmək to put* the evil eyes (on, upon), to put* off (by too much praise) (d.); Göz

dəyməsin! Touch wood! ~ə girmək to worm oneself into the favour (of), to fawn on smb.; ~ verib işıq vermə-

mək to give* no rest (i.), never to leave in

gözağartması

peace; ◊ ~ qoymaq to watch (d.); to look (after), to keep* one’s eye (on); ~dən ke- çirmək to look over /

through (d.); (cəld) to have* a glance (d.), to run* over (d.); ~ə sataşmaq to be* noticed; ~ünü qıymaq to

screw upon one’s eyes; ~ünü ovuşdurmaq to rub one’s eyes; ◊ ~ünün ağı-qarası the only (one), darling; ◊

~ünün kökü saral- maq to be* in an agony of suspense, to be* tired of waiting, to wait (d.) for a long time;

Gözün(üz) aydın! I congratulate you!; 2. (iynədə) eye; iynənin ~ü the eye of a needle; 3. (bulaqda) origin,

source; bula- ğın ~ü the origin / source of a spring; 4. (tə- rəzidə) pan, tray; tərəzinin ~ü the pan / the tray of

a balance II. s.: ~ xəstəlikləri diseases of the eye; eye diseases; ~ xəstə- xanası eye-hospital; ~ həkimi oculist,

eye- specialist, eye-doctor; ~ almacığı anat. eye-ball; ~ qapağı eyeild; ~ ağı white (of the eye); ~ qarası bax

bəbək; ~ yaşı tear; ~ çanağı (yuvası) anat. eye-socket

gözağartması i.: ~ vermək to threaten (d.), to menace (d.)

gözaltı I. i. d.d. sweet-heart, beloved II. z.: ~ baxmaq 1) (mənfi mənada) to lour (at), to look distrustfully; 2)

(xəlvətcə) to look secretly, to cast* a furtive glance

gözaydınlığı i. congratulation; ~ vermək to congratulate (on, upon); bir kəsə ~ ver- mək to congratulate smb.

(on, upon); to offer one’s congratulation to smb.

gözbağlayıcı i. conjurer, conjuror gözbəgöz z. tete-a-tete

gözcük i. (qapıda) peep-hole gözdə-qulaqda z.: ~ olmaq to be* on the

alert (for), to be* watchful

gözəçarpan s. noticeable; attractive; distin-

guishable

gözədəyən s. noticeable; attractive; distin-

guishable; ~ şeylər noticeable things gözədəyməz s. unnoticed, not distinguish-

able / attractive

gözəgələn s. pretty, attractive, noticeable;

~ qız a pretty girl

gözəgəlimli s. bax gözəgələn gözəgəlimlilik i. prettiness, attractiveness gözəgörünməz I. i. 1. the invisible

being, an

invisible man*; 2. d.d. God II. s. invisible, unnoticeable; ~ adam an invisible man*

göz-gözə

gözək i. darn; ~ qomaq bax gözəmək gözəkli s. darned; ~ corab a sock full of darns gözəl I. i. beauty; “Yeddi

gözəl” “Seven

beauties” II. s. beautiful; handsome; fine; nice; ~ qadın a beautiful woman; ~ kişi a handsome man; ~ sözlər

fine words; ~ gün a nice day III. z. beautifully, nicely, finely; ~ piano çalmaq to play the piano beauti- fully; ~

görülmüş iş a job nicely carried out; ~ davranmaq to behave finely ◊ Çox gözəl! Okay! All right!

gözələmək f. bax gözəmək

gözəl-gözəl z. bax gözəl III

gözəl-göyçək s. bax gözəl II

gözəllənmək f. bax gözəlləşmək gözəlləşdirmək f. to beautify (d.), to cause

to become more beautiful (d.); to improve

in appearance (d.)

gözəlləşmək f. to become* / to grow* more

beautiful, to improve (in appearance); (qız) to get* / to become* prettier; Bu qız gün- bəgün gözəlləşir This

girl is getting pret- tier day by day

gözəllik i. beauty; prettiness; grace; təbiətin gözəlliyi the charms / beauty of nature; ◊ Gözəllik ondur,

doqquzu dondur at. söz. ≅ The tailor makes the man. Fine feath- ers make fine birds

gözəmək f. to darn (d.); yamamaq və ~ to patch and to darn; corab ~ to darn a sock

gözənmək f. to be* darned

gözətçi I. i. guard, watchman, warden; ~ ol-

maq to be* on guard; gecə ~si night watch- man; meşə ~si forest warden II. s. guard; ~ işi guard duty; ~

budkası sentry-box

gözətçilik i. 1. guarding; ~ etmək to be* a guard / a watchman*; to work as a watch- man*; 2. the job of a

watchman*

gözətdirmək f. bax gözətmək

gözətmək f. to ask / to force to darn (d.) gözəyarı z. approximately, roughly; by eye;

~ ölçmək to measure (d.) by eye gözgörə z. bax gözgörəsi

gözgörəsi z. openly; obviously, manifestly;

~ yalan danışmaq to tell* a barefaced lie göz-göz z.: ~ etmək (fürsət axtarmaq) to choose* a suitable

moment, to use every

opportunity

göz-gözə z. tete-a-tete; bir kəslə ~ danışmaq

to speak* tete-a-tete to smb.

327

gözqamaşdırıcı

gözqamaşdırıcı s. dazzling, blinding; ~ gü- nəş işığı dazzling sunlight; ~ gözəllik daz- zling beauty

göz-qaş i.: ~ etmək to wink (at), to give* a wink (at); ~ oynatmaq to make* / to pull faces; to look

coquettishly, to give* one- self airs idiom.

göz-qulaq i.: ~ olmaq to be* on the alert (for), to be* watchful

gözləmə fi. waiting; ~ otağı waiting-room gözləmək f. 1. to wait (for); to expect (d.); to await; oturub ~ to

sit* and to wait; to cool one’s heels idiom. d.d.; Vaxt gözləmir Time passes There is no time to be lost; O

məni gözləməyə vadar etdi He / She made me wait. He / She has kept me wait- ing; Mən sizdən kömək

gözləyirəm I look to you for help / support; Biz sizi gözlə- mirdik We didn’t expect you; Mən gözlə- diyim

kimi oldu It happened just as I (had) expected; imkan düşənə kimi ~ to wait for an opportunity / chance;

Mən məktub gözləyirəm I am expecting a letter; 2. (ke- şiyini çəkmək) to guard (d.), to watch (over); to

protect (d. from); 3. (riayət et- mək) to keep* (d.), to observe (d.); pəhriz ~ to keep* diet; müddəti ~ to

keep* to the schedule; sakitliyi ~ to keep* silence; qa- nunu ~ to keep* / to observe the law; öz növbəsini ~

to keep* one’s turn; qaydanı

~ to observe order

gözlənilən s. forthcoming; ~ hadisə forth-

coming event

gözlənilmədən z. suddenly, all of a sudden,

unexpectedly

gözlənilmək f. 1. to be* expected, to be*

waited; 2. (keşiyi çəkilmək) to be* watched / guarded; 3. (riayət edilmək) to be* kept / observed

gözlənilməyən s. bax gözlənilməz gözlənilməz s. unexpected, sudden, unlooked- for; ~ xəbər unexpected

news; ~ ölüm sud- den death; ~ nəticə unlooked-for result; ~ xəstəlik a sudden illness; ~ zərbə sur-

prise attack / blow

gözlənilməzlik i. suddenness, unexpectedness gözlənməz s. bax gözlənilməz

gözləşmək f. to exchange winks (with), to

exchange glances

328

gözümçıxdı

gözlətmək f. to make* smb. wait (for); to force to keep (d.) waiting

gözlü s. 1. (i.s.) having eyes, (i.s.) with eyes; 2. (i.s.) having drawers / pigeon-holes; üç ~ mənzil a flat with

three rooms, a flat hav- ing three romms

gözlük i. spectacles, specs, eyeglasses, glass- es; (gün üçün) sunglasses; (toz və s. üçün) goggles; ~ geyinmək

to wear* glasses

gözlükçü i. optician

gözlüklü s. (i.s.) having glasses, (i.s.) wear-

ing glasses

gözmuncuğu i. amulet, charm

gözucu z. superficially, cursorily; kitaba

~ baxmaq to glance over / through a book; materialla ~ tanış olmaq to glance over the material, to take* a

look at the material; bir şeylə ~ tanış olmaq to make* a curso- rily inspection

gözüac s. bax acgöz II

gözüaclıq i. bax acgözlük

gözüaçıq I. s. 1. (i.s.) with open eyes; 2. vig-

ilant, watchful; clever; ~ olmaq to be* watchful / vigilant; ~ adam a watchful man* II. z. with open eyes; ~

yatmaq to sleep* with open eyes

gözüaçıqlıq i. vigilance, watchfulness gözübağlı I. s. 1. blindfold; ~ olmaq to be* blindfold; 2. (avam)

ignorant; (savadsız) illiterate; ~ olmaq məc. to be* blindfold II. z. blindfold; ~ hərəkət etmək to act

blindfold

gözübağlıca i. (a game played by children in

which one child, whose eyes are covered witha cloth, tries to catch the others) blind- man’s buff

gözübağlılıq i. the state of being blindfold gözüdar s. bax paxıl

gözüdarlıq i. bax paxıllıq

gözüdoymaz s. bax acgöz gözüdoymazlıq i. bax acgözlük

gözüiti s. bax itigöz

gözükölgəli s. sinful; guilty; ~ olmaq to be*

sinful / guilty

gözüqıpıq s. 1. bax qorxaq II; 2. weak-

sighted

gözüqıpıqlıq i. bax qorxaqlıq

gözümçıxdı i.: ~ya salmaq (izləmək) 1) to

persecute (d.); to victimize (d.); 2) (əziy- yət vermək) to torment (d.); to haunt (d.);

gözütox

to find fault (with), to complain too much

or too often (about)

gözütox s. satisfied; not greedy, not avid gözütoxluq i. the state of being satisfied /

not greedy

gözüyaşlı s. 1. weeping; in tears; 2. məc. d.d.

unhappy, miserable; ~ olmaq to be* in

tears; to be* unhappy / miserable gözüyaşlılıq i. unhappy / miserable state gözüyumulu I. s. bax gözübağlı I

II. z. bax

gözübağlı II

gözyaşardan s. tear-, lachrymatory; ~ qaz

tear-gas

gumbuldamaq f. to fall* with a bang, to

come* crashing down

gumbuldatmaq f. to thump (d.), to kick up

a din

gumbultu i crash, din

gupamaq f. to strike* (d.) heavily, to give*

a heavy blow (d.)

gur I. s. 1. brisk, bright, rapid; loud; tumul-

tuous; ~ alver brisk trade; ~ işıq bright light; ~ ocaq brisk fire; ~ inkişaf rapid growth; ~ səs loud voice; ~ çay

tumultuous river; 2. (saç) fluffy, luxuriant; ~ saç fluffy / luxuriant hair; 3. (çox adamlı) busy, pop- ulous; ~

küçə a busy street; ~ şəhər a pop- ulous city II. z. briskly, loudly; ~ səslə oxumaq (nəğmə) to sing* loudly

gurhagur z. bax gurultulu II

gurlamaq f. bax guruldamaq guruldamaq f. 1. to thunder, to roar; to rum-

ble; Göy guruldayır It thunders, It is thun- dering; Toplar guruldayır Guns thunder / roar / rumble; 2. məc. to

resound; Onun şöhrəti bütün dünyada guruldayır His / Her fame resounds throughout the world

guruldatmaq f. 1. to cause (d.) to thunder; 2. məc. to cause (d.) to resound

gurultu i. thunder, roar; topların ~su the thunder of the guns; ◊ qələbənin ~su the thunder of victory; ~

qoparmaq to set* up a clamour, to make* an uproar

gurultulu I. s. thundering, thunderous; ~ alqış thunderous applause; ~ partlayış thundering explosion; ~

məktub məc. a thundering letter; ~ şəlalə a thunderous waterfall II. z. thunderously

guşə i. corner; nook; rahat ~ cosy nook; ◊ ~ daşı corner-stone

güclə

guşənişin I. i. ascetic; ~ olmaq to be* ascetic II. s. ascetic, ascetical

guşənişinlik i. asceticism

guya bağ. 1. as if, as though; O elə danı-

şırdı ki, guya məni görmürdü He / She was speaking as if he / she did not see me; 2. (ingilis dilinə tərcümə

edilmir); O, elə deyirdi ki, guya özü görüb He / She says he / she saw it himself / herself; Yuxuda gö- rürəm

ki, guya mən həkiməm I dreamed I was a doctor; 3. supposedly, ostensibly; Guya o bura işləməyə gəlib He /

She came here supposedly / ostensibly to work

gübrə i. fertilizer; süni ~ artificial fertilizer gübrələmə fi. fertilization

gübrələmək f. to fertilize (d.); torpağı ~ to

fertilize the land, to put* fertilize on land gübrələnmək f. to be* fertilized gübrələtdirmək f. bax

gübrələtmək gübrələtmək f. to cause / to ask smb. to fer-

tilize (d.)

güc i. 1. strength, force; tam ~ü ilə full of

strength / energy; bütün ~ü ilə with all one’s strength / might; var ~ü ilə qışqır- maq to cry at the top of

one’s voice; ~ ilə by force; silah ~ü ilə by force of arms; bir kəsin ~ünü sınamaq to test smb.’s strength; ~nü

toplamaq to collect one’s strength, to gather oneself up, to gather strength; ~ işlətmədən without the use of

force; 2. tex. fiz. power, might, force; hərbi ~ military might; qanunun ~ü the power of the law; zərbə ~ü

striking power; at ~ü horse-power (qısa: HP, hp); ölkənin siyasi və iqtisadi ~ü the political and economic

power of the country; ~ vermək to apply oneself (to), to work with a will; ~ etmək to force (d.); to coerce

(d.), ~dən düşmək bax zəifləmək; ~ə düşmək to injure one- self by taking / lifting smth. very heavy; ~ə

salmaq to overwork (d.), to overbur- den (d.); ~ü çatmaq to manage to do (d.), to be* able to do (d.)

gücdəndüşmə i. prostration, mental and physical exhaustion

gücənmək f. to exert oneself; to make* an effort, to strain oneself

güclə z. hardly; by force; ~ almaq to take* by force; ~ yerimək to be* hardly able to walk; ~ yemək to force

oneself to eat;

329

gücləndirici

~ danışmaq to be* hardly able to speak; ~ başa düşmək; hardly to understand; Mən onu güclə başa düşə

bildim I could hardly understand him / her

gücləndirici s. 1. intensifier; 2. el. rad. amplifier

gücləndirmə fi. 1. intensification; 2. el. rad. amplification

gücləndirmək f. to strengthen (d.), to rein- force (d.); to intensify (d.); (səsi, cərəyanı) to amplify (d.);

müşahidəni ~ to double the watch (for, over); qidanı ~ to increase nourishment; beynəlxalq münasibətlərdə

gərginliyi ~ to intensify / to heighten inter- national tension

güclənmək f. to become* stronger; to gain strength; (səs) to grow* louder; (hiss) to deepen; (ictimai

hərəkat) to gather momentum; Külək güclənir The wind is becoming stronger

güclü s. 1. (müx. mənada) strong; ~ oğlan a strong boy; ~ (kəskin) iy strong smell; 2. (motor və s.) powerful; ~

motor a pow- erful engine; ~ ölkə a powerful country; ~ dəlil a powerful argument; (arzu, hiss) intense;

(nifrət) violent; towering; 3. (nitq) impressive; 4. (zərbə) hard; 5. (yağış, tu- fan, atəş, hücum) heavy; ~

ehtiras violent passion; ~ iradə strong will; 6. (bilən) good (at); O riyaziyyatdan güclüdür He / She is good at

mathematics

güclülük i. 1. power; powerfulness; 2. tex. capacity

gücölçən i. dynamometer

gücsüz s. weak, feeble; məc. powerless; help-

less; ~ uşaq weak / feeble child gücsüzlük i. weakness, feebleness; power-

lessness

güdaz i. sacrifice; ~a vermək to sacrifice

(d.), to make* a sacrifice (to); ~a getmək

to fall* a prey (to) / a victim (to) güdmək f. 1. (arxasınca göz qoymaq) to spy (on, upon) (d.); to shadow (d.);

to follow (d.); (müşahidə etmək) to be* on the watch (for), to lie* in wait (for); 2. (arxa- sınca düşmək) to

shadow (d.), to be* on the track (of); 3. (heyvanı) bax otarmaq; 4. (mənfəət) to seek* (d.); mənfəət ~ to

seek* benefit (from) güdük i. shadowing; watch

330

gülləboran

güdükçü i. a spy; a watchman

gül I. i. 1. rose; qızıl ~ red rose; ağ ~ white

rose; sarı ~ yellow rose; Tikansız gül ol- maz at. söz. No rose without a thorn 2. (çiçək) flower; (ağacın gülü)

blossom II. s. rose; flower; ~ bağı flower garden; ~ iyi the smell of rose; ~ sərgisi flower show; ~ mağazası

flower shop, florist’s

gülab i. rose water; ~ çəkmək to distil rose water

gülbaz i. rose-lover, one who is fond of flow- ers; ~ olmaq to be* fond of rose / flower gülçü i. 1. (gülsatan)

flower-seller; 2. (gül-

əkən) flower-grower, floriculturist gülçülük I. i. floriculture; flower-growing

II. s. floricultural

güldan i. bax gülqabı

güldürmək f. to make* (d.) laugh, to set* (d.)

laughing

güldürücü s. laughable, ridiculous güləbətin i. gold thread, silver thread gülə-gülə z. laughing; merrily, gaily

gülərüz s. bax gülərüzlü

gülərüzlü s. affable, cheerful, smiling, joy-

ous; friendly; affectionate, tender, sweet;

~ uşaq an affectionate child gülərüzlülük i. affability; cheerfulness güləş i. id. wrestling; klassik ~ Greco-

Roman

wrestling; sərbəst ~ free-style wrestling;

~ üzrə yarış contest in wrestling

güləşçi i. wrestler; sərbəst ~ free-style

wrestler

güləşdirmək f. to cause (d.) / to ask(d.) smb.

to wrestle

güləşdirtmək f. bax güləşdirmək güləşmək f. to wrestle; priz üçün ~ to wres- tle for a prize; ayaq üstə ~ to

wrestle in

standing

güləyən I. i. 1. (oğlan) merry fellow; (qadın)

jolly / merry woman*; (qız) jolly / merry girl; 2. zool. (quş) golden-eye II. s. (i.s.) easily amused, (i.s.) much

given by laughter

gülqabı i. flower bowl, flower vase

güllə i. bullet; ~ qayırmaq to mould bullets; ~ atmaq to shoot* (at), to fire (at); ~ yağ- dırmaq to fire (at)

intensively; ~yə bas- maq / tutmaq to fire (at) intensively, to

centre fire (on)

gülləboran i. a hurricane of fire; ~ etmək to

fire (at) intensively, to shoot* down (d.)

güllələmə

güllələmə fi. 1. (hərəkət) shooting down; 2. (cəza) shooting; execution

güllələmək f. 1. to shoot* (d.); to execute by shooting; to shoot* (down) (d.); 2. (özünü) to commit suicide

güllələnmə fi. (military) execution, shooting; ~yə məhkum edilmək to be* sentenced to be* shot; ~yə

məhkum etmək to sen- tence to be shot (d.)

güllələnmək f. to be* shot; to be* executed by shooting

güllələtdirmək f. bax güllələtmək güllələtmək f. to ask / to cause (d.) smb. to

shoot / to execute (d.) by shooting gülləmək f. to break* out into blossom, to be*

in blossom

gülləsiz s. 1. blank; ~ patron blank cartridge;

~ atəş blank shot; 2. (doldurulmamış)

unloaded

güllü s. 1. (i.s.) with / having flowers; 2. fig-

ured, patterned; ~ çit printed calico;

~ parça figured fabric

güllük i. flower garden; parterre; (gül ləki)

flower bed; place having a lot of flowers gülməxmər i. panne, panne velvet

gülmək f. 1. to laugh; bərkdən / ucadan

~ to laugh loudly; yavaşdan ~ to chuckle; zorla ~ to give* a forced laugh; öz-özünə ~ to laugh to oneself; to

laugh in one’s sleeve idiom.; zarafata ~ to laugh at a joke; gözündən yaş gələnə kimi ~ to laugh until one

cries; 2. (masqaraya qoymaq) to laugh (at), to mock (at), to make* fun (of); gülmə- yi gəlmək / tutmaq to

want to laugh, can’t stand laughing; ◊ Bişmiş toyuğun gülmə- yi gəlir ≅ It’s enough to make a cat laugh

gülməli I. s. 1. (gülüş doğuran) ridiculous, ludicrous; risible; 2. (əyləncəli) funny, droll; ~ hekayə a funny

story; ~ adam a droll person; Burada gülməli heç nə / şey yoxdur There is nothing to laugh at; bir kəsi ~

vəziyyətə qoymaq / salmaq to make* a laughing-stock, to expose smb. to ridicule II. z. in a funny way /

manner, comically; amusingly, in an amusing way

gülsatan i. flower-seller

gülşən i. bax gülüstan

gülümsəmə fi. smile, smiling gülümsəmək f. to smile; bir kəsə ~ to smile

at smb.; qəmgin-qəmgin ~ to smile a sad

gümüşlü

smile; göz yaşları içində ~ to smile

through one’s tears

gülümsünmək f. bax gülümsəmək

gülünc I. s. ridiculous, ludicrous; bir kəsi ~ vəziyyətə salmaq / qoymaq to make* s.o. a laughing-stock, to

expose smb. to ridicule II. z. in a funny way / manner,

comically; ~ gəlmək to seem ridiculous gülüstan i. flower garden, a garden of roses gülüş i. laughter, laugh;

təlqinedici ~ catch-

ing / infectious laughter; ~ü kəsmək / sax- lamaq to suppress one’s laughter; acı ~ bitter laugh

gülüşdürmək f. to cause (d.) to laugh all together

gülüşmək f. to laugh all together

gülzar i. flower garden, a place full of flowers gülzarlıq i. a place full of flowers / roses güman i. 1.

supposition; hypothesis (pl. -ses);

guess-work; Bu ancaq gümandır It is mere guess-work; 2. (şübhə) suspicion; 3. (ümid) hope; ~ı gəlmək 1) to

hope (for.+to inf.); 2) to rely; Gümanım ancaq 5 manata gəlir I have just 5 manats

gümrah I. s. cheerful, hale, hale and hearty; ~ qoca a hale old man; Qoca çox güm- rahdır The old man is

hale and hearty II. z. cheerfully; (cəld) briskly; ~ görün- mək to look hale; O hələ gümrahdır He / She still

looks hale and hearty

gümrahlanmaq f. bax gümrahlaşmaq gümrahlaşmaq f. to get* / to become* hale,

to become* cheerful, to grow* brisk gümrahlıq i. cheerfulness; good state of

health, briskness

gümüş I. i. silver; xalis ~ fine silver; Danış-

maq gümüşdür, susmaq qızıl at. söz. Speech is silver, silence is gold II. s. silver; ~ qaşıq silver spoon; ~ saat

(qol, cib) sil- ver watch; ~ məmulatı silver goods, silver ware; ~ pul silver coin

gümüşləmək f. to silver (d.) gümüşlənmək f. to be* silvered, to become*

silvery

gümüşlətdirmək f. bax gümüşlətmək gümüşlətmək f. to cause / to ask smb. to sil-

ver (d.)

gümüşlü s. mixed with silver; covered with

silver

331

gümüşü

gümüşü s. silvery; silver; ~ toz silver(y) dust; ~ qoyaq silver poplar

gün i. 1. day; iş ~ü working day; səkkiz sa- atlıq iş ~ü eight-hour (working) day; iş ~ünü qısaltmaq to shorten

working hours; istirahət ~ü rest-day, day of rest, day off; anadan olan ~ birthday; Beynəlxalq qa- dınlar ~ü

International Women’s Day; qə- ləbə ~ü Victory Day; bütün ~ü all the day, the whole day; o biri ~ next day;

birinci ~dən from the first day; lap birinci ~lər- dən in the very first days (of); ~dən ~ə day by day, day after

day, from day to day; hər ~ every day; ~ün günorta çağı in broad day- light; bu ~lərdə (keçmişdə) the other

day, a day or two ago; (gələcəkdə) one of these days, in a day or two; ~lərin bir ~ündə one fine day; keçən

~lərdə in days of old, in former / bygone / older days; açıq qapı ~ü (tədris müəssisələrində) open day; ◊ ~

ağlamaq (qeydinə qalmaq) to think* of future (life), to trouble about future; ◊ özünə ~ ağlamaq to think* /

to trouble one’s future (life); ◊ uşağına, ailəsinə və s. ~ ağlamaq to think* / to trouble about one’s children,

family, etc.; ◊ ~ keçirmək to while away the days; to live somehow; yax- şı ~ keçirmək to live a happy / full

life; pis ~ keçirmək to live a miserable life, to live under bad condition; yaxşı ~ görmək to live a happy life; to

live a well-to-do life; pis ~ görmək to be* unhappy / mis- erable, to live a hard life; 2. bax günəş

günah i. 1. sin; ~ etmək / işləmək to sin (against); 2. fault, guilt; bir kəsin ~ı ucun- dan / üzündən through

smb.’s fault; onun ~ı üzündən / ucundan through his / her fault; ~ını yumaq to redeem one’s fault; ~ı

başqasının boynuna / üzərinə qoymaq to lay* / to put* the blame on smb., to lay* the guilt at the door of

smb. idiom.; ~ı boynuna almaq / götürmək to admit / to acknowledge one’s guilt; hüq. to plead guilty; ~ı

inkar etmək / boynuna alma- maq to deny one’s guilt; hüq. to plead not guilty; ~ını boynuna almaq /

götürmək to take* the blame upon oneself, to shoul- der the blame; Bu sizin günahınızdır It is your fault;

~ından keçmək to forgive* (d.), to pardon (d.); hüq. to absolve (d.)

332

günəmuzd

günahkar I. i. sinner, culprit; ◊ təntənənin ~ı hero of the festivity / occasion; ◊ gü - nahsız ~ guilty through

guiltless II. s. sin- ful; guilty; ~ adam a sinful man*; bir işdə ~ olmaq to be* guilty of smth.; bir kəsin

qarşısında ~ olmaq to be* guilty towards smb.; Mən günahkaram It is my fault, I am to blame; Mən

günahkar deyiləm It is not my fault; Onun günahı nədir? What is his / her fault? Günahkaram! I’m sorry!

Sorry!

günahkarlıq i. guilt; culpability

günahsız s. 1. sinless; 2. innocent, guiltless,

not guilty; ~ hesab etmək to bring* in a

verdict of not guilty

günahsızcasına z. innocently, guiltlessly günahsızlıq i. innocence, guiltlessness günaşırı z. every other day; işə

~ getmək

to go* to work every other day

günbatan i. bax qərb I

günbəgün z. day by day, day after day, from

day to day

günbəz i. cupol, dome; (sirkdə) big top;

göyün ~i the dome of the sky, the heaven-

ly dome

günçıxan i. bax şərq I

gündə z. every day; Mən onu gündə görü-

rəm I see him / her every day

gündəlik I. i. 1. (müxt. mənada) diary;

2. (gündə baş verən hadisələri qeyd et- mək üçün) journal; ~ tutmaq to keep* a diary II. s. daily; everyday; ~

qəzet daily (paper); ~ iş daily / every day / day-to-day work; ~ həyat daily / everyday life; ~ qayğı everyday

care; ~ ehtiyac day-to-day needs; ~ vəzifə daily duties; ~ qazanc daily earn- ings pl.

gündən-günə z. from day to day, day by day, day after day

gündoğan i. bax şərq I

gündüz I. i. in the day-time, by day; (günor-

tadan sonra) in the afternoon II. s.: ~ növ-

bəsi day shift; ~ tamaşası matinee fr. [`-ne9] güney i. sunny side of any place; South;

~ Azərbaycan South Azerbaijan günəbaxan I. i. sunflower II. s. sunflower; ~ yağı sunflower-seed oil; ~ tumu

sun-

flower seeds pl.

günəmuzd I. i. 1. (kişi) workman* hired by

the day, time-worker; 2. (qadın) woman*

günəş

hired by the day, charwoman* II. s. daily, bytheday;~haqqpaybytheday;~işwork by the day, day labour,

time-work III. z. by the day; ~ işləmək to work by the day

günəş I. i. (the) sun; ~ altında in the sun; ~də qızınmaq to bask in the sun; özünü ~ə ver- mək to sun oneself;

~in köməyi ilə / vasi- təsilə by the sun; (istiqamət) with the sun, clockwise; ~in əksinə (istiqamət) against the

sun, counter-clockwise; Günəş çıxıb / doğub The sun has risen; Günəş batıb The sun has set II. s. sun elm.

solar; ~ işığı sunlight, sunshine; ~ şüası sun beam; ~ tu- tulması solar eclipse; ~ sistemi solar sys- tem; ~ ləkəsi

astr. sun-spots pl.; ◊ ~ van- nası sun-bath; ~ saatı sun-dial

günəşli s. sunny; ~ gün sunny day; ~ səhər sunny morning

gün-gündən z. from day to day, with every passing day; day by day

gün-güzaran i. d.d. life; Gün-güzəranın necə keçir? How are you getting on? How do you live?

günhesabı s. bax gündəlik II

günlərcə z. for days, for a long time günlük I. i. umbrella; (gündən) sunshade

parasol; (çimərlikdə) beach umbrella II. s. 1. daily; bir ~ one-day; bir ~ istirahət evi one-day holiday home; bir

~ maaş daily wage, day’s pay; bir ~ iş one-day work; 2. (şapkada) (cap) peak

günorta I. i. noon; midday, at noon; ~ya qə- dər forenoon; ~dan sonra afternoon; in the afternoon; Mən səni

günorta gözlə- yəcəyəm I’ll be waiting for you at noon II. s. noon; midday; ~ yeməyi lunch

günü i. a new wife of a man who has already one

günüqara I. i. bax bədbəxt I II. s. bax bəd- bəxt II

günüqaralıq i. bax bədbəxtlik

gürcü I. i. Georgian II. s. Georgian; ~ dili

Georgian, the Georgian language gürcücə z. Georgian; ~ danışmaq to speak* Georgian; ~ yazmaq to write*

in Georgian güruh i. clique [kli:k]; gang, crowd; mürtə-

celər ~u clique of reactionaries

gürz i. mace; tex. sledge-hammer

gürzə i. zool. (ilan növü) adder; (həm də

məc.) viper

güvə i. zool. (clothes-)moth

güvəc i. earthenware pot

güvənmək f. 1. to rely (on); bir kəsə ~ to rely

on smb.; to trust smb.; kollektivin təşəb- büsünə ~ to be* supported by the initia- tive of the mass; 2. (fəxr

etmək) to be* proud (of), to take* pride (in); to put* on haughty airs idiom.; 3. (öyünmək) to brag (of,

about), to boast (of)

güzar i.: ~ı düşmək to call at a place acci- dentally; to find* oneself (in)

güzəran i. life, way of living; ~ keçirmək to live, to go* (on); yaxşı ~ keçirmək to live a well-to-do life, to live

full life; adi ~ keçirmək to live a small way; xoşbəxt ~ keçirmək to live a happy life

güzəranlı s. well-to-do, well-off; ~ adam well-to-do man*, man* of property

güzəranlıq i. means of living / of subsistence; ~ qazanmaq to make* / to earn one’s living güzəşt i. 1.

concession; ~ə getmək 1) to com- promise, to make* concessions (to); 2) (qiymətdə) to bate (d.), to abate

(d.), to take* off (d.); qarşılıqlı ~ mutual con- cessions; 2. (qiymətdə) abatement, deduc- tion, reduction; ~

etmək 1) to give* a reduction (d.); 2) məc. to make* allowance (for); 3) (əfv etmək) to excuse (d.), to for-

give* (d.), to pardon (d.)

güzgü I. i. looking-glass, glass; mirror; tib.

speculum (pl. -la); əl ~sü hand mirror; ~ kimi düz (hamar) smooth as a mirror; ◊ əyri ~ distorting mirror II. s.

mirror; ~ zavodu mirror factory; ~ şüşəsi plate- glass; ~ əksi mirror reflection

güzgüçü i. a master who makes mirror / glass, mirror-maker

güzgüçülülk i. 1. profession of a master who makes mirror; 2. mirror production

güzgüqayıran I. i. bax güzgüçü II. s. bax güzgü II

güzgülü s. mirror, (i.s.) with / having mirror; ~ şkaf (paltar üçün) mirror wardrobe, (qab-qacaq üçün) mirror

cupboard

Ğ, ğ the 10th letter of the Azerbaijani alpha- bet. It is not used at the beginning of words. Accordingly there

is no word in the Azerbaijani language beginning with the letter ğ

333

haqlılıq

dency (over); dünyaya ~ world supremacy;

H, h the 11th letter of the Azerbaijani alphabet ha nid. (interjection, expressing warning, inducement, irony)

take care, mind, now, come, well, here; Bu da mən ha! Here I am!; Başlayın ha! Begin now!; Ha, sonra?

well and what then?

hacat i. tool(s); instrument

hacət i. need, necessity

hacıleylək i. zool. bax leylək

haça I. i. fork II. s. forked; ~ yol a forked road haçalamaq f. to fork (d.)

haçalanmaq f. to fork, to get* / to become*

forked; Yol haçalanır The road forks haçan z. when; O, haçan gələcək? When will

he / she come?

haçandan-haçana z. in the end, some time

later, after all, at last

hadisə i. incident, event; (bədbəxt hadisə)

accident; phenomenon (pl. -na); beynəl- xalq ~ world event; ~ləri izləmək to fol- low the course of events, to

keep* up with events; təbii ~ natural phenomenon; sevin- dirici ~ encouraging phenomenon; nadir ~

unusual phenomenon; qəribə ~ strange thing / phenomenon

hafizə i. memory; pis ~ poor memory; yaxşı ~ good* / retentive memory

hafizəli s. (i.s.) having good / retentive mem- ory, (i.s.) with good* / retentive memory

hafizəsiz s. absent-minded, forgetful hafizəsizlik i. forgetfulness, absent-mind-

edness

hakim I. i. 1. judge; xalq ~i People’s Judge;

2. id. referee, umpire II. s. ruling; ~ sinif

ruling class

hakimiyyət i. 1. power; authority; rule; döv-

lət ~i State power, State authority; yerli ~ local authorities pl.; ~ başında durmaq to hold* power, to be* in

power; ~i ələ al- maq to seize power; 2. dominion, empire, sway; Sezarın ~i altında under Caesar’s sway

hakimlik i. power, authority, supremacy; (üzərində) domination / dominion / ascen-

334

havada ~ supremacy in the air

haqda qoş. bax haqqında

haqq i. 1. right; ~ından istifadə etmək to

exercise one’s right (to); 2. justice, truth; ~a mütabiq gəlmək to be* in accordance with the truth; ~ı müdafiə

etmək to fight* for justice; ~ yolunda əzab çəkmək to suf- ferin the cause of justice; 3. pay, fee; salary;

wages pl.; təhsil ~ı tuition fee; giriş ~ı entrance fee; əmək ~nın artması wage increase; nominal əmək ~ı

nominal wages; 4. (üzvlük və s. ~ı) payment; due; həm- karlar üzvlük ~ı trade-union dues; üzv- lük ~ı

membership dues pl.

haqq-hesab i. 1. calculation, computation; onun ~ına görə according to him; Bu onun haqq-hesabına daxil

deyil He / She has not reckoned with that; It was more than he / she had bargained for; 2. account; nə

haqdasa kiməsə ~ vermək to give* / to render an account to smb. of smth.; to report to smb. on smth.; ◊

özünə ~ vermək to be* aware (of, that, how); to realize (d., that); özünə ~ verməmək to be* unaware (of,

that); not to realize (d., that); ~ kəsmək to account off

haqqında qoş. about, of, on, for; kiməsə nəyinsə ~ xatırlatmaq to remind smb. of smth.; onlar ~ bizim

fikrimiz our opinion of them; rəssamlıq ~ kitab a book about / on painting; dialektik materializm ~ lek - siya a

lecture about / on dialectical mate- rialism

haqq-nahaq z. for no reason at all, for noth- ing, willy-nilly; Onlar haqq-nahaq yeni qanunu tətbiq etdilər

They introduced the new law willy-nilly

haqlamaq f. to catch* up (with); to overtake* (d.); (gedəni) to come* up (with); (də- nizdə) to overhaul (d.);

(qaçanı) to run* down (d.)

haqlanmaq f. to be* caught up (with); to be* overtaken; to be* run down

haqlı s. right, just; justified; ~ tələb just demand; ~ olmaq to be* just / fair (to); Siz haqlısınız You are right

haqlılıq i. rightness, innocence; correctness; Həyat onun sözünün haqlılığını isbat etdi

haqsız

Life has confirmed the correctness of his

words

haqsız s. unjust; (in the) wrong, unfair; bir

kəsə qarşı ~ olmaq to do* smb. an injus-

tice; ~ olmaq to be* (in the) wrong haqsız z. unfairly, unjustly; unfoundedly; ~ danışmaq to speak* unfairly /

unjustly haqsızlıq i. injustice, unfairness; ~ etmək

to be* unfair / unjust; to act unfairly

hal i. 1. circumstance, situation; state, con- dition; yaxşı ~da in a good state, in good condition; ümidsiz ~da

in a hopeless con- dition; normal ~ normal state; 2. moment, time; bu ~da in this moment / time; 3. (qram.)

case; adlıq ~ nominative case; 4. health; strength, force; Halın(-ız) necə- dir? How are you?; ~ını sormaq to

inquire after smb., to ask after smb.’s health; hər ~da in any case, at any rate; o ~da in that case; indiki ~da

under present circum-

stances

halal s. 1. din. permitted, allowed; (according

to Mussulman shariat); ~ etmək to for- give* (d.) permitted by shariat; 2. honest, acquired; ~ zəhmət honest

labour; ~ qa- zanc honest wage; ~ zəhmətlə yaşamaq to live by one’s own labour, to live honestly

halallaşmaq f. to forgive* each other / one another

halallıq i. forgiveness, pardon; absolution; kimdənsə ~ istəmək to ask / to beg smb.’s pardon according to

shariat

halay i. ring; ~ vurmaq to form a ring / cir- cle and dance

halbuki bağ. though, although, whereas, while, nevertheless; Halbuki bu belədir Nevertheless it is so

hal-əhval i. ~ tutmaq to inquire (after d.); to ask after smb.’s / each other’s health

halət i. state, status, condition

hal-hazır i. the present situation, the present

moment

hal-hazırda z. at present, to-day, at the pres-

ent moment

halqa i. ring; (açar üçün) key ring halqalamaq f. 1. to surround (d.), to enclose

(d.), to ring (d.), to hedge in (d.); 2. to

hook (d.)

halqalı s. 1. ringed; 2. hooked

hamilik

halqavarı s. ring-shaped; hook-shaped hallanan s. qram. declinable; ~ sözlər dec-

linable words

hallandırmaq f. to decline (d.)

hallanmaq f. to be* declined

hamam i. bath-house; ~dan sonra after hav-

ing bath; ictimai ~ public baths pl.; məc. hot-house ◊ Köhnə ~ köhnə tas ≅ The same old bath, the same old

cup

hamamçı i. bath keeper

hamamxana i. (evdə) bath-room; (bina)

bath-house; türk ~sı Turkish baths pl. haman z. very, that; (just) the (who, which), (exactly) the (who,

which); O, bunu edən haman adamdır It is the very man* who did it; O, bizə lazım olan haman adamdır

That / He is the very man* we want hamar s. level, even; smooth, plane; ~ yol

even / level road; ~ səth plane surface hamarlamaq f. (düz etmək) to make* even (d.); to make* smooth

(d.), to smooth out / down (d.); to even (d.), (şaqulla) to make* level (d.), to level (d.); yolu ~ to level a road

hamarlanmaq f. to become* evened /

smoothed

hamarlaşmaq f. bax hamarlanmaq hamarlatmaq f. to ask / to cause smb. to even

(d.) / smooth (d.)

hamarlayıcı s. (yolu) road-roller; (paltar

üçün) rolling press

hamarlıq i. smoothness, evenness

hambal i. porter, carrier

ham-ham i. bow-wow; bark, the sound made

by a dog

hamı əv. all, the whole of; everybody, every-

one; Hamı onu tanıyır Everybody knows

him; Hamı razıdır All are agreed hamılıqca z. jointly, all together

hamılıqla z. bax hamılıqca

hami I. i. chief; (təşkilat) patron; protector,

sponsor; (qadın) patroness, protectress II. s.: ~ təşkilat patron organization, spon- sor organization

hamilə s. pregnant; ~ qadın pregnant woman*; O hamilədir She is pregnant; ~ olmaq to be* pregnant

hamiləlik i. pregnancy

hamilik i. patronage, sponsorship; protection;

hamiliyi altında under the patronage / 335

handan-hana

protection (of); hamiliyə götürmək to give* voluntary assistance (to); ~ etmək to be* patron (of); to give*

voluntary assis- tance (to)

handan-hana z. slowly; hardly

hanı əv. where is? Mənim dostum hanı?

Where is my friend?

hansı əv. 1. what sort of; what; Siz hansı mu-

siqini xoşlayırsınız? What sort of music do you like? Bu gün hansı gündür? What day is it today? 2. what,

which; Bu kitab- lardan hansını istəyirsiniz? Which of these books do you want?

hap-gop i. d.d. lies pl., chatter, talk hap-gopçu i. d.d. liar, talker, gas-bag, wind-

bag

hara z. 1. where; O, hara gedir? Where is he

/ she going? 2. (used while comparing two things) Bu hara, o hara There is no com- parison between the

two

haradan z. from where; Onu haradan tanı- yırsınız? From where do you know him? haradansa z.

somewhere; Onu mən hara- dansa tanıyıram I know him somewhere haram s. 1. forbidden by shariat;

prohibited; 2. gained in dishonest ways; ◊ ~ yemək to eat* the forbidden, to live by means of dishonestly

gained money; ~ etmək to for- bid the use of enjoyment; məc. to give* great trouble; ~ mal property

unlawfully acquired, ill-gotten gains; Haram olsun!

May Heaven punish you!

haramzadə I. i. 1. bastard, cunning; slyboots;

swindler, rogue; 2. illegitimate child* II. s.

illegitimate; ~ uşaq illegitimate child haray i. call, cry, shout; birinci ~a gəlmək to come* at the first call; ~a

cavab vermək to respond to the call / summons; ◊ ~ çək-

mək / qoparmaq to cry for help haray-həşir i. bax hay-küy

haraylamaq f. to call (d.), to shout (d.);

to summon (d.)

haraylanmaq f. to be* called / shouted / sum-

moned

haraylaşmaq f. to call each other loudly harın s. self-satisfied, complacent; d.d. smug harınlamaq f. 1. to

grow* fat; 2. məc. to

grow* rich; 3. to become* self-satisfied harınlaşmaq f. bax harınlamaq

336

hava

harınlatmaq f. 1. to cause smb. to grow fat; 2. to cause smb. to grow rich; 3. to cause smb. to grow self-

satisfied

harınlıq i. 1. satiety, satiation, repletion; 2. self-satisfaction, complacency; d.d. smugness

harmonik s. harmoniousness

harmoniya i. harmony

hasar i. fence; ~ çəkmək bax hasarlamaq hasarlamaq f. to enclose (d.), to fence in (d.);

şəhəri divarla ~ to fence a town with a wall hasarlanmaq f. to be* fenced / enclosed hasarlatmaq f. to ask /

to cause smb. to fence

(d.) / to enclose (d.)

hasarlı i. fenced, enclosed

hasarsız s. fenceless

hasil i. 1. sum, total; ümumi ~ grand total,

sum total; 2. result, outcome; ~ə gəlmək to come* out; ~ə gətirmək to produce (d.), to work out (d.); to

make* (d.); 3. riyaz. sum

hasilat i. production, output; illik ~ annual production / output

haşiyə i. 1. border, edge, edging; (parçada) selvage, selvedge; 2. trimming; (ağacdan) planking; (metaldan)

plating; 3. margin; ~ çəkmək bax haşiyələmək; ◊ ~ çıxmaq to give* additional explanation (on d.)

haşiyələmək f. to border (with); to frame (d. with); to fringe (d. with), to edge (d. with); (ağacla) to plank (d.

with)

haşiyələnmək f. to be* bordered / framed (with) / fringed (with); (ağacla) to be* planked

haşiyələtmək f. to ask / to cause smb. to bor- der (d.) / to frame (d.) / to fringe (d.); (ağacla) to ask / to cause

s.o. to plank (d.)

haşiyələnmiş s. bordered, fringed, edged, framed; planked

haşiyəli s. bordered (with), framed (with), fringed (with); (i.s.) with a border / a frame / a fringe

haşiyəsiz s. borderless, fringeless, frameless hava I. i. 1. air; təmiz ~ fresh air; açıq ~ open air; təmiz ~ udmaq

to take* / to get* / to catch* / to have* a breath of fresh air; ◊ açıq ~da in the open air, out of doors; ~ya

çıxmaq to go* out of doors, to go* into the fresh air; 2. climate; isti ~ hot / torrid climate; 3. weather;

yumşaq ~ mild

havadar

/ soft weather; yaxşı ~ good* / fine weather; pis ~ bad* weather; qeyri-sabit ~ unsettled weather; ~

haqqında məlumat weather forecast; dəyişkən ~ changeable weather II. i. melody, tune; motif; oyun ~sı

dance- music

havadar i. 1. defender, intercessor, patron, (qadın) patroness, protector; 2. supporter, adherent

havadarlıq i. intercession; support, protec- tion; adherence; bir kəsə ~ etmək to take* smb. under one’s

protection, to defend (d.)

havadəyişən i. ventilator; (hərlənən) fan havalandırılmaq f. 1. to be* aired (by smb.);

2. to get* excited (by smb.) havalandırmaq f. to excite (d.); to make*

smb. angry; to drive* (d.) mad havalanmaq I. f. 1. to become* aired; 2. to

get* excited, to get* angry, to get* into a temper; 3. (hava) to get* warm(er) II. f. to get* / to become*

mad, to go* out of one’s mind; to go* mad

havalı s. 1. having much air / fresh air; 2. (at haq.) fiery, mettlesome; 3. (temperatur haq.) warm, normal; 4.

arrogant, conceited, haughty, lofty; mad

havasız s. airless; stuffy; ~ fəza vacuum; ~ otaq a stuffy / airless room

havasızlıq i. airlessness; stuffiness

havayı I. s. 1. vain, useless; ~ zəhmət vain / useless labour; ~ cəhd vain / useless effort; 2. (pulsuz) free (of

charge); 3. (ucuz) cheap; twopenny-halfpenny; for nothing, for a trifle, for a song; O, bunu tamam havayı

aldı He / She paid next to nothing for it; 4. gratuitous, unpaid II. z. uselessly, vainly, (all) for nothing, in vain,

to no pur- pose; ~ vaxt itirmək to waste one’s time; ~ xərcləmək to squander; to spend one’s money

foolishly, to be* foolish with one’s money; O, qapını açmağa havayı çalışdı Vainly he / she tried to open the

door; Bizim bütün zəhmətimiz havayı getdi

All our work went for nothing

havayıyerə z. bax havayı II

hay i. response, comment; ~ vermək to

respond (to); məc. to comment (on); çağı- rışa ~ vermək to respond to the call / sum- mons (of); to take* up

the call

hazırlamaq

hay-küy i. sensation, racket, ballyhoo, noise; hubbub, uproar, hue-and-cry; ~ salmaq to make* a noise;

(məc.) to raise / to set* up a clamour; Hay-küy salmayın! Stop this noise!; küləyin / dalğanın ~ü noise /

sound of the wind / the waves; döyüşün ~ü roar of battle; qulaqda ~ buzzing in the ears; ◊ böyük ~

qaldırmaq to make* a racket, to kick up a row, to cause a sensation; ~süz without a fuss, without any

fanfares; heç zaddan / heç bir şeydən / heç nədən ~ much ado about nothing

hay-küylü s. noisy, noiseful, boisterous; ~ şəhərlər noisy towns; ~ adam noisy / boisterous person

hay-küylülük i. noisiness, boisterousness hay-küysüz s. noiseless; calm; noise-free hayqırıq i. bax qışqırtı

harqırmaq f. bax qışqırmaq

hayqırtı i. bax qışqırtı

haylamaq f. 1. to hail (d.), to call (to); 2. to

drive* (d.), to turn out (d.); sürünü ~ to

drive* a herd

haylanmaq f. 1. to be* hailed / called; 2. to be*

driven / turned out

haylaşmaq f. to hail / to call each other haylatmaq f. 1. to ask / to cause smb. to hail

(d.) / to call (d.); 2. (heyvanı və s.) to ask /

to cause smb. to drive (d.) / to turn out (d.) hazır s. ready (for); prepared (for); Yemək

(nahar) hazırdır Dinner is ready hazırcavab s. ready, witty, quick-witted: ~ olmaq to have* a ready wit, to

be* ready-

witted, to have* a ready tongue hazırcavablıq i. quickwittedness

hazırda z. at present, today, at the given /

present moment, at the moment

hazırkı s. present-day; ~ adamlar present- day people, people of today; ~ vaxtda at

present, now

hazırlamaq f. 1. to prepare (d.), to make* (d.)

ready; 2. (öyrətmək) to train (d. for), to coach (for, in), dərsini ~ to do* one’s homework; kitabı çapa ~ to

make* the book ready for the press, to prepare the book for the press; bir kəsi imtahana ~ to coach smb. for

an examination; Mən şagirdləri ingilis dili imtahanlarına ha- zırlayıram I coach pupils for English

337

hazırlanmaq

examinations; bir kəsi zəhmətə ~ to train smb. for work; 3. (bişirmək) to cook (d.), to make* (d.); nahar ~ to

cook / to make* dinner

hazırlanmaq f. to be* prepared; (kadr) to be* trained

hazırlaşdırmaq f. bax hazırlamaq hazırlaşmaq f. to prepare for, to get* ready (to+inf.), to be* about (to+inf.

d.), to be*

on the point (of+ger.)

hazırlatmaq f. 1. to ask / to cause smb. to pre-

pare (d.); 2. (xörək və s.) to ask / to cause

s.o. to cook (d.)

hazırlıq I. i. 1. preparation (for); training

(for); kadr hazırlığı training of person- nel; hərbi ~ battle training; amer. combat instruction / training; 2.

state purchases pl., purveyance; laying-in; taxıl hazırlığı grain purchases II. s. preparatory, preliminary; ~

dövrü preparatory period; ~ mərhələsi preliminary stage; ~ kursu preliminary course(s)

hazırlıqlı s. prepared; O, çox hazırlıqlıdır He / She is very prepared

heca I. i. dilç. syllable; axırıncı ~ the last syl- lable; açıq ~ open syllable; qapalı ~ closed syllable II. s. dilç.

syllabic; ~ vəzni metre based on the number of syllables

hecadüzəldən s. syllable-building; syllabic; “N” hecadüzəldən samitdir “N” is a syl- labic consonant

hecalamaq f. 1. to syllabize (d.); to syllabi- cate (d.); 2. to read* (d.) syllable by sylla- ble, to spell* out by

syllables

hecalanmaq f. 1. to be* syllabified / divided into syllables; 2. to be* read / spelt out by syllables

hecalatmaq f. 1. to ask / to cause smb. to syl- labize (d.); 2. to ask / to cause smb. to divide a word into

syllables

heç I. əv.: ~ nə nothing; Nə istəyirsiniz? Heç nə What do you want? Nothing; Mən orada heç nə görmədim I

saw nothing there; ~ kəs nobody; Evdə heç kəs yox idi There was nobody at home; ~ bir no; Onu heç bir

maneə dayandıra bilmədi No obstacle could stop him / her; ~ olmaq to go* for naught / nothing, to go* to

waste, to become* useless; ~ olma(z)sa at least;

338

hesabdar

Bu iş üçün bizə heç olmasa iki gün la- zımdır We must have at least two days for this work II. z. 1. not a bit;

Bu gün heç soyuq deyil It is not a bit cold today; 2. not... at all; O heç danışmadı He / She did not speak at all;

3. never; Onlar bizə heç gəlmirlər They never come to see us

heç-heçə z. draw; ~ qurtarmaq to end in a draw

heçlik i. 1. smallness, pettiness; 2. (adam haq.) nonentity, a nobody; worthless creature; futility

hegemon i. hegemon

hegemoniya i. hegemony

hegemonluq i. bax hegemoniya

hekayə i. story, narrative tale; narration hekayət i. telling, narration

hekayətçi i. (story-) teller, narrator hekayəyazan i. fiction writer; narrator hesab I. i. 1. calculation, count,

reckon; də-

qiq ~ aparmaq to keep* strict count; onun ~ına görə according to his reckoning; ~a almaq to take* into

consideration / account (d.); ~a almamaq to leave* out of account (d.); ~ etmək 1) to consider; O məni öz

dostu hesab edir He / She considers me his / her friend; 2) bax hesablamaq; ~ olun- maq 1) to be* counted;

2) məc. to be* con- sidered / taken into consideration; ~ çək - mək 1) to make* a calculation; 2) məc. to

settle a score with smb., to square accounts with smb.; köhnə ~ı çürütmək to pay* off old scores; to get*

even (with), to settle up accounts (with); ~ını aparmaq 1) to real- ize (d.), to understand* (d.), to guess (d.),

to surmise (d.); 2) müh. account; cari ~ cur- rent account; şəxsi ~ personal account; ki- minsə ~ına on smb.’s

account; 2. id. score; ~ı açmaq to score; 3. arithmetic(s) II. s. 1. account; ~ kitabı account-book; ~ xət- keşi

slide-ruler; 2. arithmetic, arithmetical; ~ dərsliyi arithmetical book

hesabagəlməz s. innumerable, countless, numberless, incalculable; ~ var-dövlət countless riches,

incalculable wealth

hesabat i. account; ~ vermək to give* / to render an account, to report (to); ◊ özünə ~ vermək to be* aware

(of, that, how)

hesabdar i. accountant, book-keeper, accounts clerk

hesabdarlıq

hesabdarlıq i. book-keeping, accountancy hesablamaq f. to count (d.); (hesablayıb tapmaq) to compute (d.),

to calculate (d.); to estimate (d.); məxarici ~ to estimate

expenditure

hesablanmaq f. to be* counted / computed

/ calculated / estimated

hesablaşmaq f. 1. to settle a score with each

other / one another; to square accounts with each other / one another; to reckon (with), to settle up / to

get* even (with) each other / one another; Onun fikri ilə hesablaşırlar His / Her opinion carries much

weight; 2. məc. to deal* (with), to make* short work (of); satqınla ~ to deal* with the traitor

hesablatmaq f. to ask / to cause smb. to count (d.) / to compute (d.) / to calculate (d.) to estimate (d.)

hesablayıcı I. i. 1. accounting clerk; 2. tex. calculator, counter, meter II. s. calculating; ~ maşın calculating

machine

hey I. i. bax hal (4-cü mənada) II. z. contin- ually, constantly, always, without break, uninterruptedly, over

and over, again and again, eyni şeyi ~ təkrar etmək to repeat the same thing again and again / over and over

/ constantly / without break III. nid. o, oh, halloo, I say, look here

heybət i. fear, terror, horror; ~ etmək to be* horrified

heybətli s. terrible, awful; frightful, dreadful heyət i. membership; staff; professor ~i pro- fessorial staff;

şəxsi ~ personnel; staff; tam

~də iclas full session

heyf i. 1. pity, sorry; regret; Heyf! What a

pity!; Mənim sizə heyfim gəlir I’m sorry for you; Mənim ona heyfim gəlmir I have no regret for him / it / her;

Heyf ki,... It is a pity..., What a pity...; 2. unfortunately; Heyf, biz onu evdə tapa bilmədik Unfortunately, we

couldn’t find him / her at home; 3. revenge, vengeance; ~ almaq / ~ çıxmaq to take* vengeance on / upon

someone, to revenge oneself on (for); düş- məndən ~ almaq / ~ çıxmaq to take* vengeance on one’s enemy

heyflənmək f. to feel* sorry (for), to pity; to be* sorry (for), to regret; Biz heyfsiləndik ki, o, gəlməyib We

were sorry (that) she / he did not come

heyvan

heyfsilənmək f. bax heyflənmək

heyhat nid. alas! oh!, unfortunately! heykəl i. statue, monument; məc. memorial;

bir kəsə ~ qoymaq to put* / to set* up /

to erect a monument to smb.

heykəltəraş i. sculptor

heykəltəraşlıq i. sculpture

heyran s. amazed, wonderstruck, dumb-

founded, astonished, surprised; ◊ ~ olmaq / qalmaq to wonder (at), to be* astonished / surprised / amazed

(at); ~ etmək to amaze (d.), to strike* dumb (d.)

heyranedici I. s. wonderful, astonishing, amazing, admirable, marvellous II. s. wonderfully; astonishingly;

amazingly; admirably, marvellously

heyran-heyran z. bax heyranedici II heyrət i. amazement, wonder, astonishment, surprise; ~dən ağzı açıq

qalmaq to be* open-mouthed with astonishment / surprise; ~ etmək / ~ ə gəlmək bax heyrətlənmək; ~ə

salmaq to astonish (d.), to amaze (d.),

to surprise (d.)

heyrətamiz z. striking, charming, fascinating;

~ oxşayış striking resemblance / likeness heyrətləndirici z. bax heyrətamiz heyrətləndirmək f. to amaze (d.),

to aston-

ish (d.), to surprise (d.); to strike* (d.) heyrətlənmək f. to be* amazed / astonished

/ surprised / struck

heyrətli s. amazed; wonderful, astonishing,

amazing

heysiyyət i. self-respect, self-esteem, pride,

honour; kiminsə ~inə toxunmaq to offend / to wound smb.’s self-esteem; kiminsə ~inə hörmət etmək to

spare smb.’s self- respect / self-esteem

heysiyyətli s. self-esteemed; honest, honest- minded, upright, worthy; ~ adam worthy man*, honest person

heysiyyətlilik i. honesty, integrity, upright- ness

heysiz s. weak, feeble

heyva I. i. quince II. s. quince; ~ ağacı

quince-tree

heyvan I. i. animal, brute, beast; cattle; sağ-

mal ~ dairy cattle; ətlik ~ beef cattle; yük daşıyan ~ pack animal; beast of burden; vəhşi ~ beast of prey, wild

animal II. s. animal; ~ orqanizmi animal organism

339

heyvanat

heyvanat i. animal; ~ aləmi the animal king- dom / world

heyvancasına z. brutally, animal-like, brutishly heyvandar i. cattle breeder

heyvandarlıq I. i. cattle-breeding, cattle-rear-

ing II. s. cattle-breeding, stock-raising; ~ sovxozu cattle-breeding sovkhoz, cattle- breeding state-farm; ~

ferması live-stock farm; ~ məhsulları animal-produce sg.

heyvanxana i. zoological gardens pl.; (səy- yar) menagerie; d.d. zoo

heyvanlaşmaq f. 1. to get* / to become* an animal; 2. məc. to become* brutalized heyvani s. brutal, brute,

animal; bestial;

~ qorxu animal / blind fear; ~ arzular ani-

mal desires; ~ qəddarlıq bestial cruelty heyvanlıq i. 1. brutality, bestial cruelty;

2. rudeness, roughness

heyvərə I. i. rude fellow, bore, churl II. s.

huge, enormous, very big / large heyvərəlik i. 1. hugeness; enormousness; 2. roughness, rudeness,

impudence, inci-

vility

hə əd. 1. (əmr for. işlənir) now; come; well;

Hə, başlayın! Begin now! Hə, axmaq- lama! No nonsense now! 2. (razılıq bil- dirir) well

həb i. pill; (böyük) bolus; (balaca) globule; pil(l)ule; ~ üçün qutu pill-box; ~ atmaq 1) to swallow / to take* a

pill; 2) (məc.) to swallow the pill; acı ~ bitter pill

həbəş i. Ethiopian

həbib i. 1. beloved, darling, lover; paramour;

2. friend, pet, favourite

həbs i. 1. arrest; ~ə almaq to arrest (d.), to

put* under arrest (d.); to take* into cus- tody (d.); ~ edilmək to be* under arrest; 2. bax həbsxana

həbsxana i. prison, jail, gaol; ~ya salmaq to put* into prison (d.), to imprison (d.), to jail (d.), to incarcerate

(d.); ~ya atmaq to fling* into prison (d.); ~dan qaçmaq to break* out of prison, to escape from prison; ~da

olmaq to be* in prison

həcc i. pilgrimage to Mecca; ~ə getmək to go* on a pilgrimage to Mecca

həcm i. 1. volume, size; məhsulun ümumi ~i total volume of output; işin ~i volume of work; 2. capacity;

istehsalın ~i productive capacity

340

hədiyyə

həcmli s. capacious, bulky; voluminous həcv i. libel, pasquil, satire, lampoon, pam-

phlet

həcvyazan i. satirist, lampoonist, pamphlet-

eer, pasquillant

hədd i. 1. limit; ~i keçmək, ~dən keçmək

to overstep the limits, to pass all bounds; Hədd görünmür There seems to be no limit (to); 2. degree, extent;

son ~ə kimi to the last degree / extent; müəyyən ~ə kimi to a certain extent / degree

həddi-büluğ i. majority, full age; ~a çatmaq to come* of age, to attain one’s majority

hədə i. threat, menace; müharibə ~si / təhlü- kəsi threat of war, (təhlükə) menace of war hədəf i. target,

mark; ~ə düşmək (müst. və məc.) to hit* the mark; ~ə düşməmək (müst. və məc.) to miss the mark, to be*

wide of the mark; Zərbə hədəfə düşdü (müst. və məc.) The blow went home;

~ moving target

hədəqə i. socket, eye-socket; Onun gözləri

hədəqəsindən çıxdı His / Her eyes popped

out of their sockets

hədə-qorxu i. bax hədə

hədələmək f. to threaten (d. with), to men-

ace (d. with); Onu ölümcül təhlükə hədə- ləyir Mortal danger threatens him / her, He / She is threatened by

mortal danger; Onlar məni silahla hədələdilər They menaced me with weapon

hədələnmək f. to be* threatened / menaced hədələtmək f. to ask / to cause s.o. to threat-

en (d.) / to menace (d.)

hədələyici s. threatening, menacing; ~ ton

menacing tone

hədər I. s. useless, vain; ~ arzu / ümid vain

hope; ~ cəhd vain / useless effort II. z. use- lessly, for nothing, in vain, to no purpose; O hədər yerə ora gedir

He / She goes there for nothing; Bütün gün hədər getdi The whole day has been wasted

hədərən-pədərən i. d.d. absurdity, nonsense; ~ danışmaq to talk nonsense / rubbish, to twaddle, to prate

about

hədə-zorba i. bax hədə

hədis i. 1. story, tale, legend; 2. hadith hədiyyə i. present, gift, offering; ~ etmək

to make* a present (i.); ~ almaq (qəbul etmək) to receive a present / a gift

hədsiz

hədsiz I. s. 1. boundless, infinite, unbounded, unrestricted, unlimited; 2. great number; Onların sayı hədsiz

idi There were lots of them II. z. infinitely, boundlessly

hədsiz-hesabsız s. countless, innumerable, numberless

hədsiz-hüdudsuz s. infinite, boundless hədyan i. delirium, ravings; nonsense, rub- bish; məc. gibberish; ~

danışmaq to talk

nonsense, to talk rubbish

həftəbecər i. pickles

həftə i. week; iki ~ two weeks, a fortnight;

bir ~ sonra in a week; hər ~ every week; keçən ~ last week; bu ~ this week; gələn ~ next week

həftəarası z. interweek, within a week həftəaşırı z. in a week, once in a week həftələrcə z. for weeks; Mən

onu həftələrcə

gözlədim I had been waiting for her / him

for weeks

həftəlik s. weekly; per week, week’s; ~ müd-

dət a week, a week’s time; ~ jurnal week- ly, weekly magazine; ~ məlumat weekly information; ~ əmək

haqqı week’s wage(s)

həkim i. physician; d.d. doctor; qadın ~ woman doctor; bütün xəstəliklər üçün ~ d.d. general practitioner;

hərbi ~ medical officer, amer. army surgeon; baytar ~ vet- erinary (surgeon); diş ~i dentist; ~ çağır- maq to

call the doctor

həkimanə I. s. wise, sage, reasonable, judi- cious, clever II. z. reasonably, judiciously, wisely, cleverly,

sensibly

həkimbaşı i. head physician; hərb. chief medical officer, chief army doctor

həkimxana i. polyclinic

həkimlik i. doctoring

həkk i. 1. carving, tretwork, engraving;

2. scraping; ~ etmək to scrape (d.); to

engrave (d.)

həkkak i. engraver; taxta ~ı wood-cutter,

wood-engraver; daş ~ı lapidary; polad ~ı

steel-cutter

həqarət i. humiliation, abasement; d.d. come-

down; ~ə dözmək to stand* / to bear*

humiliation

həqarətlə z. abusively, insultingly həqarətli s. insulting, abusive, humiliating;

~ məktub an abusive letter

hələ-həlbət

həqiqət i. 1. truth, justice; Bu dəqiq həqi- qətdir That is the exact truth; Onun de- diklərində çoxlu həqiqət

var There is a great truth in what he / she says; Bunda bir kəlmə də həqiqət yoxdur There is not a word of

truth in it; ~ axtarmaq to seek* justice; ~ uğrunda mübarizə aparmaq to fight* for justice; ~ yolunda /

naminə əzab çəkmək to suffer in the cause of jus- tice; obyektiv ~ objective truth; mütləq ~ absolute truth;

nisbi ~ relative truth; ~i tapmaq to arrive at the truth; Bu köhnə həqiqətdir It is an old truth 2. reality; mü-

asir ~ present-day reality / life; imkanları ~ə çevirmək to turn possibility into reality; ~ə çevrilmək to be*

translated into life, to become* a reality; ◊ müqəddəs ~ God’s truth, gospel truth; ◊ çılpaq ~ naked truth

həqiqətən z. indeed, in truth, actually; truly, really, verily; Siz həqiqətən də haqlısınız Indeed you are right

həqiqilik i. truthfulness, uprightness, fidelity, veracity; həyatın həqiqiliyi fidelity of life həqir s. 1. base, meek,

mean, low, worthless, miserable, paltry; 2. pitiful, pitiable, poor, wretched; ~ görkəmdə olmaq to be* a

sorry sight; to cut* a poor figure həqiranə z. 1. pitifully; ~ gülümsəmək to smile pitifully; ~ görünmək to cut*

a poor

figure; 2. humbly, with humility, meekly həlak i. death, distruction; ◊ ~ olmaq to per- ish, to be* killed, to

lose* one’s life; ~ et-

mək to kill (d.); to murder (d.)

hələ z. 1. for the present, for the time being; Bunu hələ belə qoymaq olar You can leave it as it is for the

present; 2. still; (inkarda) yet; Yarpaqlar hələ yaşıldır The leaves are still green; O, hələ yorul- mayıb He / She

is not tired yet; Sən bu ki- tabı oxuyubsanmı? Hələ yox Have you read this book? Not yet; Hələ yağış yağır

It is still raining

hələ-belə z. 1. so, thus; Bütün həftə hələ-

belə keçdi The whole week passed so / thus; 2. like that; Hələ-belə çölə çıxmaq olmaz You can’t go out like

that

hələ-həlbət z. without fail, at any rate, what- ever happens, in any case; Hələ-həlbət gəlin Come without fail

341

hələlik

hələlik z. for the present, for the time being; Bunu hələlik belə saxlamaq olar You can leave it as it is for the

present; Hələlik! See you soon! Bye-bye! So long! Cheerio!

həlim I. i. broth, decoction II. s. 1. mild, gen- tle, calm, quiet; ~ xasiyyət mild / gentle disposition; 2. kind; ~

adam a kind person

həlimlik i. softness; məc. mildness, gentle- ness, modesty; kindness

həll i. solution; settlement; ~ etmək 1) (mə- sələni, problemi və s.) to solve; məsələni ~ etmək to solve the

question; problemi ~ etmək to solve the problem; 2) to dis- solve; əhəngi suda ~ etmək to dissolve lime in

water

həlledici s. decisive; ◊ ~ səs deciding / cast- ing vote; O, həlledici səsə malikdir He / She has the deciding

vote; ~ faktor deter- minant factor; ~ qələbə decisive victory; ~ sahə key sector (of); ~ an decisive moment

həlledilməz s. insoluble, insolvable; ~ maddə insoluble substance; ~ problem unsolvable / insoluble

problem; ~ məsələ insoluble question

həlletmə i. decision, determination həlləhüş i. bax həlləm-qəlləm həlləm-qəlləm i. cheat, swindler; d.d.

rouge

[`roug]; d.d. old fox

həm I. bağ. and, as well, both; həm mən,

həm də sən both you and I II.: prefix indi- cating similarity or company; ~ahəng har- monious; ~əsr

contemporary; ~cins of the same kind / race / sex

həmahəng s. harmonious (with), in keeping harmony (with)

həmail i. 1. hərb. crossbelt, shoulderbelt; (qılınc və s. üçün) baldric, sword-belt, waist-belt; 2. (dua) amulet

həmcins s. 1. homogenous; similar; ~ üzvlü cümlə qram. sentence with homogenous parts / members; 2.

(i.s.) of the same sex

həmcinslik i. 1. homogeneity, uniformity; 2. the state of being of the same sex

həmçinin bağ. also, as well; (cümlənin axı- rında) too; O, həmçinin gedəcək He / She will also go, He / She

will go as well, He / She will go too

həmdəm i. bosom friend, sincere friend, con- stant companion; ~ olmaq to be* bosom friend

342

həmrəy

həmdərd i. fellow sufferer

həmdin i. (bir dinə məxsus olan) corele-

gionist; ~ adamlar people of the same

relegion

həməqidə i. like-minded person, person of

like mind, person holding the same views, person having identical ideas / opinions; O, bizim həməqidəmizdir

He / She holds the same views as we, He / She is at one with us

həmən əv. bax həmin

həməsr i. contemporary

həmfikir I. i. like-minded person, person of

like mind, person holding the same views, person having identical ideas / opinions; O, bizim həmfikrimizdir

He / She holds the same views as we, He / She is at one with us II. s. like-minded; (i.s.) holding the same

views, (i.s.) having identical ideas / opinions

həmfikirli s. bax həmfikir

həmfikirlilik i. identity / harmony / conform-

ity of ideas / opinions

həmxana i. roommate, housemate həmxasiyyət s. (i.s.) having identical char-

acter / disposition / temper

həmin əv. the same; ~ vaxt the same time həmişə z. always, for ever, everlastingly;

~ olduğu kimi as ever, as always, as usual həmişəbahar s. bot. 1. marigold; 2. bax hə-

mişəyaşıl

həmişəcavan s. ever - young

həmişəki s. usual, customary

həmişəlik z. for ever, for good; finally, once

and for all

həmişəyaşıl s. evergreen; ~ bitkilər ever-

greens, evergreen plants

həmkar I. i. colleague II. s.: ~lar ittifaqı

təşkilatı trade union organization həmkarlıq i. collaboration

həmkəndli i. fellow-villager

həmlə i. attack; (piyada) assault; silahlı

~ armed attack; gözlənilməz ~ surprise attack; ~ni dəf etmək to repulse an attack; ~ etmək to advance / to

rush to the attack

həmrəy s. solidary (with), unanimous; ◊ ~ ol- maq to be* solidary (with); bir kəslə ~ ol- maq to share smb.’s

opinion, to express one’s solidarity with smb.

həmrəylik

həmrəylik i. solidarity; unanimity; sinfi ~ class solidarity; zəhmətkeşlərin bey- nəlxalq həmrəyliyi

international solidar- ity of the working people

həmsərhəd s. (i.s.) having the same border həmsöhbət i. interlocutor; (qadın) inter-

locutress

həmşəhərli i. (fellow-)countryman*; fellow-

townsman*

həmtay i. equal, like, similar (to); kiməsə

~ olmaq to be* equal to smb. (in), to equal smb. (in); kiməsə öz ~ı kimi yanaşmaq to treat smb. as one’s

equal

həmyaş i. (i.s.) (of) the same age; ~ olmaq to be* (of) the same age; Biz həmyaşıq We are (of) the same age

həmyerli i. (fellow-)countryman; fellow townsman*; (bir kənddən) fellow-villager

həndbol i. id. handball

həndbol s. id. handball; ~ komandası hand-

ball team

həndbolçu i. handball player

həndəsə I. i. geometry II. s. geometric(al);

~ silsilə geometric progression həndəvər I. z. round, around; Həndəvərdə heç kim yoxdur There is nobody

round / around II. z. around, round; şəhərin ~ində

around / round the town

həngamə i. uproar; noise; bustle, turmoil;

d.d. confusion, muddle; böyük ~ salmaq to make* a racket, to kick up a row; to cause a sensation; ~siz

without a fuss, without any fanfares

hənirti i. d.d. breathing sound; rustle

hər əv. each, every, any; ~ vaxt each time, at any time; ~ an always, any moment; ~ bir every; each, each

one; anyone of, whoever; ~ gün every day; continually; ~ iki gündən bir every two days, every other day; ~

addımda at every step; ~ dəfə every time; ~ halda in any case, under any circumstances; ~ kim whoever; ~

necə in whatever way; ~ nəyin bahasına olursa olsun at any cost; ~ nədənsə for some rea- son or other; ~ nə

qədər however much, ~ harada wherever; ~ yerdə everywhere; ~ zaman every time, always; ~ kəs every-

one, everybody, anyone, anybody; ~ şey everything, anything; Hər şey ola bilər

hərbiləşmək

Anything may happen; Hər kəs bilməlidir Everyone ought to know; ~ kəsdən qabi- liyyətinə görə, ~ kəsə

əməyinə görə from each according to his ability, to each accord- ing to his work; ~ kəsdən qabiliyyətinə

görə, ~ kəsə ehtiyacına görə from each according to his ability, to each according to his needs

hərarət i. 1. warmth, heat, ardour; havanın ~i warmth of the air; 2. (qızdırma) tem- perature, fever; Onun

hərarəti var He / She has a temperature; ~in düşməsi fall* of temperature; ~in qalxması rise* of tem-

perature; Onun hərarəti yoxdur He / She hasn’t a temperature; otaq ~i room tem- perature

hərarətlə z. warmly, cordially; ~ qarşılamaq to greet warmly; ~ danışmaq to speak* warmly / cordially

hərarətli s. warm, warmish; spirited hərarətölçən i. bax termometr

hərb i. battle, fight, war, warfare

hərbə i. threat, menace; ~ zorba gəlmək to

threaten (d. with), to menace (d. with) hərbi s. military; ~ elm military science, sci- ence of war; ~

kommunizm war commu- nism tar.; ~ əməliyyat military operations pl.; ~ komissariat military registration

and enlistment office; ~ nazirlik (İngiltərədə) War Office, (ABŞ-da) War Department; ~ nazir (İngiltərədə)

War Minister; Secretary of State for War; (ABŞ-da) Secretary of War; ~ gəmi warship, man- of-war (pl. men-

); ~ akademiya Military Academy; ~ sənaye war industry; ~ xid- mət military service; ~ attaşe military

attache; ~ yol military road; ~ məhkəmə court martial; ~ vəziyyət martial law; ~ tə- lim military training; ~

zavod munition factory; ~ cani war criminal; ~ avantüra

military adventure

hərbiçi i. soldier, serviceman* hərbiləşdirilmə fi. militarization hərbiləşdirilmək f. to be* militarized

hərbiləşdirmə fi. bax hərbiləşdirilmə hərbiləşdirmək f. to militarize (d.) hərbiləşmə fi. militarization

hərbiləşmək f. to get* / to become* milita-

rized, to be* militarized

343

hərcayi

hərcayi I. s. 1. free-and-easy, over-fill; 2. mis- placed, irrelevant, inappropriate; ~ sözlər misplaced words II.

z. irrelevantly, inap- propriately

hərcəhətli z. bax hərtərəfli II hərc-mərclik i. disorder, anarchy, chaos,

confusion, muddle; ~ salmaq to put* into disorder (d.), to disarrange (d.); istehsalda ~ anarchy in production

hərçənd bağ. in spite, despite, though, although

hərdəmxəyal s. light-minded, light-headed, frivolous; ~ adam a light-minded man*, a frivolous person

hərdəmxəyallıq i. inconstancy, light-mind- edness, flippancy

hərdən z. d.d. at times, (every) now and then, now and again, from time to time, some- times

hərdənbir z. bax hərdən

hərə əv. everyone; Hərə öz yerini tutmalıdır

Everyone must take his seat

hərəkat i. movement; fəhlə ~ı working-class

movement; inqilabi ~ revolutionary move- ment; xalq ~ı national movement; sülh ~ı peace movement

hərəkət i. 1. motion, movement; irəli ~ for- ward movement; ~ə gətirmək to set* / to put* in motion (d.), to

set* going (d.); ~ə başlamaq to begin* to move; (mexanizm haqda) to come* into operation / play; O,

həmişə hərəkətdədir He / She is always on the go, He / She is always on the move; 2. traffic; küçə ~i street

traffic; Hərəkət dayanıb The traffic has been suspended; 3. (təsir və s.) action, operation; ~ə gətir- mək to

put* in action (d.); to set* going (d.); 4. (fəaliyyət) activity; şüurlu ~ con- scious activity

hərəkətli s. lively, active, agile, operative hərəkətsiz s. inactive, inoperative, immov- able, motionless, still,

fixed; ~ baxış fixed stare / look; ~ ulduz fixed star; ~ hava

still air

hərəkətsizcə z. motionlessly, inactively, still hərəkətsizlik i. inaction, inactivity, inertness,

motionlessness

hərəkətverici s. motive; ~ qüvvə motive

forces, motive power; cəmiyyətin ~ qüv- 344

hərtərəfli

vəsi motivating forces of society; tarixin

~ qüvvəsi motivating forces of history hərəm i. harem; wife

hərəmxana i. harem

hərf i. letter; böyük ~ capital letter; kiçik

~ small letter; baş ~ initial / first letter;

◊ ölü ~ dead letter

hərfbəhərf z. letter for letter; letter after let-

ter; word for word

hərf-hərf z. bax hərfbəhərf

hərfi s. literal; word for word; sözün ~ mə-

nası literal sense of the word; ~ tərcümə

literal translation, word-for-word translation

hərgah bağ. əgər

hərgünkü s. daily, everyday; ~ həyat daily

/ everyday life

hərif I. i. strange fellow; queer bird; ~ olmaq

to be* ignorant; to be* deceived II. s. naive [na:9`:v], naive [ne9v]; ~ adamlar naive people

hərifləmək f. (aldatmaq) to deceive (d.), to cheat (d.), to swindle (d.)

həriflik i. naivety [na:`i:vt9]

həris s. greedy (of, for), avid (of, for), cov-

etous

həriscəsinə z. greedily, covetously, avidly hərisləşmək f. to get* / to become* greedy

/ covetous

hərislik i. greediness, avidity, covetousness hərki-hərkilik i anarchy [-ki], chaos, lack

of restraint, willfulness, license [la9-] hərləmək f. to turn (d.), to whirl (d.), to spin*

(d.), to wheel round (d.)

hərlənmək f. 1. to turn, to revolve; (sürətlə)

to sprint*; öz oxu ətrafına ~ to revolve on its axis; 2. (gəzmək) to take* a walk / a stroll, to go* for a walk / a

stroll

hərlətmək f. to ask / to cause smb. to turn (d.) / to spin (d.) / to whirl (d.)

hərrac i. auction; ~a qoymaq to sell* by auc- tion (d.)

hərraclıq i. auction; the act of auction hərtərəfli I. s. comprehensive, thorough, detailed, all-round; ~ təhsil /

inkişaf və s. all-round education / development, etc.; ~ bilik comprehensive knowledge; ~ mü - zakirə

thorough / detailed consideration / discussion II. z. comprehensively, thor- oughly, closely, in detail; ~

müzakirə et-

hərzə

mək to discuss thoroughly / comprehen-

sively / in detail (d.)

hərzə I. s. 1. garrulous, talkative; ~ adam

garrulous / talkative person; 2. meaning- less, absurd; ~ sözlər meaningless / absurd words II. z.: ~ danışmaq

to speak* non- sense, to talk much and stupidly; to talk rot

hərzə-hərzə z. bax hərzə II

hərzələmək f. to speak* nonsense, to talk

much and stupidly; to talk rot

hərzəlik i. talkativeness, absurdity; ~ etmək

to talk nonsense, to speak nonsense, to talk

much and stupidly; to talk rot

həsəd i. envy; ~ aparmaq to envy (d.); Mən

ona həsəd aparıram I envy him / her; ◊ ~dən partlamaq to be* bursting with envy

həsədlə z. enviously, with envy

həsədli s. envious, covetous

həsir i. bast mat / matting

həsirçi i. bast mat weaver

həsirləmək f. to cover the floor with bast mat həsirtoxuyan i. bast mat weaver

həsr i.: ~ etmək to devote (d. to); to dedicate (d. to); to give* up (d. to); özünü ~ etmək to devote oneself

(to); həyatını elmə ~ et- mək to devote / to give* (up) one’s life to science; ~ olunmaq to be* devoted / ded-

icated; bütün gücünü sülh uğrunda mü- barizəyə ~ etmək to dedicate all one’s energy to the fight for peace

həsrət i. regret (for); longing for a person or place, feeling a loss; bir kəsin ~ini çək- mək to long to see smb.

again; bir şeyə ~ qalmaq not to have / to gain smth. desir- able; bir şeyə ~ qoymaq to deprive of / to take*

away smth. desirable; bir kəsin / bir şeyin ~ini çəkmək to miss smb. or smth.; ~ çəkmək to be* bored, to

have* a tedious time

həssas s. sensible, perceptible, felt, sensitive, tactful; ~ münasibət tactful / delicate approach; ~ adam

sensitive man*

həssaslıq i. 1. sensibleness, perceptibility, sensitiveness; 2. (radio və s.) sensitivity; 3. tactfulness

həşəmətli s. splendid, magnificent, great, majestic

həşərat i. insect

həvəsləndirilmək

həşəratöldürən s. kim. insecticide həşəratyeyən s. bot. zool. insect-eating, insec- tivorous; Çox quşlar

həşəratyeyəndir

Many birds are insectivorous

həşir i. bax hay-küy

həştad sy. bax səksən

həştadıncı sy. bax səksəninci

həştadyaşlı s. bax səksənyaşlı

hətta bağ. even; Hamı gəlmişdi, hətta uşaq-

lar da Everyone came, even the children; ~ əgər even if; O, hətta təsəvvür edə bil- məzdi ki, bu belədir He /

She couldn’t even imagine that it is so

həvalə i.: ~ etmək to intrust, to charge / to commission (d. with, d. with ger.); O, bu məktublara cavab

verməyi sizə həvalə edir He / She entrusts you with the answer- ing of these letters

həvədiş s. bax iridiş

həvəng i. pestle; ◊ ~də su döymək ≅ to beat*

the air

həvəngdəstə i. mortar and pestle

həvəs i. wish, inclination (to, for); disposi-

tion (to); enthusiasm, animation; interest; desire (for); longing (for); ~dən düşmək to lose* desire, to be*

indifferent; ~dən sal- maq to cause smb. to lose desire to smth.; ~ə salmaq / gətirmək to excite (d.), to cause

(d.) to wish; ~ə gəlmək to take* a liking (to+ger.), to acquire a taste (for + ger.); ~i olmaq to have* desire /

interest (in); ~ doğurmaq to arouse / to rouse inter- est (for); ~ göstərmək to show* interest (in); öz ~i ilə by

one’s own wish, following one’s inclination; ~lə danışmaq to speak* with enthusiasm / with animation

həvəskar i. amateur, dilettante; ~ olmaq to be* a lover (of); şahmat ~ı olmaq to be* very fond of chess;

təbiət ~ı nature-lover; O, gül həvəskarıdır He / She is very fond of flowers; incəsənət ~ı a lover of art

həvəslə z. willingly; readily; with enthusiasm, with animation; O bunu həvəslə edər He / She will be glad to

do it

həvəsləndirici s. encouraging, stimulating; ~ təbəssüm encouraging smile

həvəsləndirilmək f. to be* encouraged, (maddi) to be* given an incentive (to); to be* stimulated

345

həvəsləndirmək

həvəsləndirmək f. to encourage (d.); (maddi) to give* an incentive (to), to stimulate the interest (of)

həvəslənmək f. to take* (to), to give* one- self up (to); to be* carried away; to take* a great interest (in

smth.); to be* keen (on smth.); to take* a fancy (to smth.)

həvəsli s. enthusiastic, enthusiastical, willing həvəssiz I. s. unwilling, reluctant II. z. unwill-

ingly, with reluctance, reluctantly

həya i. shame; modesty; bashfulness, shy- ness; abrı ~sı olmamaq to be* dead to shame; ~sını itirmək to

lose* all sense of shame; to be* lost to shame; ~sını atmaq

to throw* off all shame

həya-abır i. bax abır-həya

həyalanmaq f. to become* modest; to be*

ashamed

həyalı s. modest; (utancaq) bashful, shy,

timid

həyalılıq i. modesty; (utancaqlıq) bashful-

ness, shyness, timidity

həyan i. protection; bir kəsə ~ olmaq to

take* smb. under one’s protection həyasız s. impudent, shameless; barefaced, brazen (-faced); ~ olmaq to

be* shameless

/ barefaced / impudent

həyasızcasına z. shamelessly, barefacedly,

impudently, brazenly

həyasızlaşmaq f. to become* shameless /

barefaced / brazen / impudent həyasızlıq i. shamelessness; (sırtıqlıq) impu-

dence

həyat I. i. life; normal ~ plain living; ~ uğ-

runda mübarizə struggle for life; özünü ~dan məhrum etmək to take* one’s own life, to commit suicide; ~

boyu for life; ~a tətbiq etmək to put* into practice (d.), to carry out (d.); ~a qədəm basmaq to start out in

life; gələcək ~ future life; ◊ ~dan hər şeyi almaq to enjoy life to the full; Ayda həyat yoxdur There is no life on

the Moon II. s. life, vital; (i.s.) of life; ~ yolu path / road in life; ~ səviyyəsi standard of life; ~ təcrübəsi

experience of life

həyati s. vital; ~ məsələ vital question; ques- tion of vital importance; ~ təcrübə life experience

həyatilik i. vitality, vital power 346

həzz

həyatverici s. life-giving; ~ qüvvə life-giv- ing force

həyəcan i. alarm, anxiety, uneasiness, agita- tion, excitation; excitement; güclü ~ ke- çirmək to be*

extremely / greatly excited; ~lı olmaq to be* alarmed / anxious / uneasy / perturbed; ~ yaratmaq to arouse

/ to cause alarm / anxiety; yanğın ~ı fire-alarm, hərbi ~ battle alarm; hava ~ı air-raid warning; amer. aircraft

warning; kimyəvi ~ gas alert amer. gas-alarm; yalançı ~ false alarm

həyəcanlandırmaq f. to excite (d.), to revolt (d.), to agitate (d.); to trouble (d.), to alarm (d.)

həyəcanlanmaq f. to become* excited; to be* agitated / worried / alarmed

həyəcanlı I. s. anxious, uneasy, troubled, agi- tated, perturbed, worried; ~ baxış anxious / worried look; ~

sidnal alarming signal; ~ olmaq to be* anxious / uneasy / worried (about), to take* alarm II. z. anxiously,

worriedly; with emotion, with agitation; ~ danışmaq to speak* in an agitated tone, to speak* with emotion,

to speak* with deep feeling

həyəcanlılıq i. anxiety, uneasiness; nervous- ness

həyət i. yard, court, courtyard; örtülü ~ cov- ered yard / courtyard

həzər i. fear, misgiving; ~ etmək to avoid (ger.+d.), to evade (d.); d.d. to steer clear (of), to escape (d.);

kiminləsə görüşmək- dən ~ etmək to avoid meeting smb.

həzərat i. 1. those present; 2. gentlemen, the master, people

həzin I. s. dismal, plaintive; sad, melancholy; ~ səs dismal sound; ~ mahnı a dismal / plaintive song II. z. bax

həzin-həzin

həzin-həzin z. dismally, plaintively; ~ oxu- maq to sing* dismally / plaintively, to sing* a tune mournfully

həzm I. i. digestion; ~ etmək to digest (d.); ~ olunmaq to be* digested; O, piyi həzm edə bilmir He / She can’t

digest fat II. s. digestive; ~ orqanları digestive organs

həzrət i. Excellency (title); ~ləri Her / His Excellency, Her / His Majesty

həzz i. pleasure, delight, enjoyment; bir şey- dən ~ almaq to feel* / to experience pleas-

hıçqırıq

ure in smth., to find* / to take* a pleasure

in smth.; to enjoy smth.

hıçqırıq i. sobbing

hıçqırmaq f. to hiccup [-k0p], hiccough;

Mən bütün gecəni hıçqırdım I hiccuped

all night

hıçqırtı i. hiccup [-k0p], hiccough hıqqanmaq f. d.d. to hesitate, to stammer,

to falter

hıqqıldamaq f. d.d. to groan

hibrid i. hybrid

hibridləşdirmək f. to hybridize (d.) hibridləşmək f. to be* / to become* hybridized hicran i. separation;

parting; ~ vaxtı at part-

ing; ~ günü day of parting

hicrət i. emigration, migration, immigration hicri i. 1. the beginning of Moslem era from

the 16th of June 622; 2. Mohammad’s trav-

elling from Mecca to Madina

hiddət i. anger; rage, fury; şair. ire; ~ə gəl-

mək to become* furious; to fly* into a rage; ~dən özünü bilməmək to be* transported with rage, to be*

beside oneself with rage

hiddətlə z. furiously, wrathfully, fiercely, irately; ~ danışmaq to talk furiously / wrathfully

hiddətləndirmək f. to infuriate (d.), to enrage (d.)

hiddətlənmək f. to get* / to become* furi- ous, to get* into a fury, to fly* into a pas- sion; to become* / to

get* infuriated / enraged

hiddətli s. furious, violent, fierce, irate, wrath- ful; ~ olmaq to be* furious (with)

hiddətlilik i. furiousness, irateness, fierceness hidrogen i. hydrogen

hifz i. ~ etmək to take* care (of), to protect

(d.), to preserve (d.); to save (d.); Allah sizi

hifz etsin! God save you!

hikkə i. bax inad I

hikkəli s. bax inadkar II

hikkəlilik i. bax inadkarlıq

hikmət i. wisdom; knowledge; xalq ~i folk

wisdom, popular wisdom

hikmətamiz s. bax hikmətli

hikmətli s. wise, sage; ~ söz sage / wise saying hil i. cardamon

hilal i. half-moon; ◊ Hilal Əhmər Red Half-

Moon

hirslənmək

hilali s. fortnightly

him i. 1. hint (made by other person with his

eye, head, etc.); incə ~ delicate / gentle hint; ~ etmək to drop a hint; ~i başa düşmək to take* the hint; 2.

foundation, ground- work; ~ tikmək to build* the foundation; ~ini qoymaq to lay* the foundation

himayə i. patronage, protection; ~sı altında under the patronage / protection (of); ~ et- mək to patronize

(d.), to protect (d.)

himayəçi i. patron, protector, sponsor; (qa- dın) patroness, protectress

himayədar i. bax himayəçi

himayədarlıq i. bax himayəçilik himayəedici s. bax himayəkar himayəkar s. 1. protective; 2. (baxış, səs

tonu və s.) condescending, patronizing;

~ ton condescending tone

himləmək f. to hint (d.)

himləşmək f. to drop a hint to each other himn i. hymn; dövlət ~i national anthem hin i. hen-coop, hen-

house

hindi i. (American / Red) Indian

hindli i. Indian

hindtoyuğu i. zool. turkey(-cook), turkey

(-hen)

hindu i. Hindoo

hinduşka I. i. zool. turkey; erkək ~ turkey-

cock; dişi ~ turkey-hen II. s.: ~ balası /

cücəsi turkey-poult [-pou-]

hipertoniya i. hypertonia, high blood pressure hipnoz i. hypnosis, mesmerism; (təlqin qüv-

vəsi) hypnotism, mesmerism; ~ altında olmaq to be* in a hypnotic sleep, to be* mesmerized; ~la müalicə

etmək to treat (d.) by hypnotism / mesmerism

hipnozçu i. hypnotizer, hypnotist, mesmerist hipnozlamaq f. to hypnotize (d.), to mes-

merize (d.)

hipnozlanmaq f. to be* hypnotized / mes-

merized

hirs i. anger, ire, wrath, malice, fury, spite;

~ başına vurmaq to fly* into a rage hirsləndirmək f. to anger (d.), to make*

angry (d.), to incense (d.)

hirslənmək f. to be* angry (with), to become*

/ to get* into a wax; Mən onun kobudlu- ğuna hirsləndim I was incensed at his / her rudeness

347

hirsli

hirsli I. s. angry (with), cross (with), irate II. z. angrily, wrathfully, irately

hirslilik i. quick / hot temper; irritability his i. soot, smoke-black; lampa ~i lamp-black; ~ etmək (lampa və s.

haq.) to smoke; ~ə

vermək to smoke (d.); to blacken (d.) hisbasmış s. bax hisli

hisxana i. smoke-house

hisləmək f. to soot (d.), to smoke-black (d.),

to blacken (d.) with smoke

hislənmək f. to be* / to become* covered

with soot, to be* blackened with soot,

to get* covered with soot

hislətmək f. to ask / to cause smb. to soot (d.)

/ to smoke (d.)

hisli s. sooty, smoky; ~ tavan smoky ceiling;

~ otaq smoky room

hisli-paslı s. dirty, (i.s.) covered with dirt,

smudgy

hiss I. i. (müx. mənalarda) sense; feeling;

beş ~ the five senses; eşitmə ~i sense of hearing; görmə ~i sense of sight; iybilmə ~i sense of smell; dadbilmə

~i sense of taste; ləmsə ~i sense of touch; məsuliyyət ~i sense of responsibility; yumor ~i sense of humour;

vəzifə ~i sense of duty; şərəf ~i sense of honour; razılıq ~i sense / feel- ing of satisfaction; ağrı ~i sense /

feeling of pain; iftixar ~i feeling of pride; gözəl- lik ~i sense of beauty; yenilik ~i sense of the new; ~ etmək to

feel* (d.); to have a sensation (of); aclıq ~ etmək to feel* hun- gry; yorğunluq ~ etmək to feel* tired; yaxşı /

pis ~ etmək to feel* better / worse; özünü günahkar ~ etmək to feel* guilty, to feel* one’s guilt; ~ olunmaq

to be* felt / observed; ~ini itirmək to fall* insensible, to faint (away); şair. to swoon II. s.: ~ or- qanları

organs of sense

hissə i. 1. part, share, portion; üçdə bir ~ a third (part); bədənin ~ləri parts of the body; dünyanın ~ləri coğ.

parts of the world; nitq ~ləri dilç. parts of speech; üç ~dən ibarət roman novel in three parts; ehtiyat ~lər

spare parts; spares; maşın ~ləri parts / pieces of a machine; 2. (bölmə) department; 3. (hərbi) unit; hərbi ~

mili- tary unit

hissəcik i. 1. fraction, (little) part; 2. qram. particle

348

hoppanma

hissə-hissə s. in parts, part by part hissiyyat i. sense, sensation; görmə ~ı visu-

al sensation

hissiz s. 1. insensible, insensitive, uncon-

scious; ~ vəziyyətdə olmaq to be* uncon-

scious; 2. unfeeling, callous, heartless hissizləşdirmək f. to anaesthetize (d.) hissizləşmək f. to get* / to

become* anaes-

thetized

hissizlik i. 1. insensibility; 2. callousness,

hard-heartedness

hiylə i. ruse, trick, craft, cunning; ~ ilə by

trick; hərbi ~ ruse of war, war ruse; ~ işlət- mək to use cunning, to be* craft, to cheat, to swindle

hiyləbaz I. i. bax hiyləgər I II. s. bax hiy- ləgər II

hiyləgər I. i. fraud, cheat, trickster; slyboots II. s. sly, cunning; (məkrli) artful; ~ adam a sly person; ~

təbəssüm sly smile; ~ baxış cunning look

hiyləgərlik i. slyness, cunning; artfulness, trickery

hoqqa i. trick, juggling; ~ çıxarmaq to jug- gle; to conjure, to do* conjuring tricks

hoqqabaz i. conjurer, juggler

hoqqabazlıq i. jugglery, sleight of hand; buf-

foonery; ~ etmək to juggle, to buffoon holland I. i. Dutchman*; ~lar the Dutch II. s. Dutch; ~ dili Dutch, the

Dutch language;

~ incəsənəti Dutch art; ~ pendiri Dutch

cheese

homoseksual s. homosexual homoseksualist i. homosexualist homoseksualizm i. homosexualism hopdurma

fi. absorption

hopdurmaq f. to absorb (d.), to drink* in (d.);

məc. to imbibe (d.), to take* in (d.) hopdurulmaq f. to cause to be absorbed hop-hop i. zool. hoopoe [-pu:]

hopmaq f. to soak (into), to be* absorbed hoppana-hoppana z. jumping, hopping,

leaping

hoppandırmaq f. to cause to jump / to hop

/ to leap (d.)

hoppanma fi. jump, leap; paraşütdən ~ para-

chute jump; suya ~ id. diving; vışkadan (suya) ~ high diving; hündürlüyə ~ id. high jump; uzununa ~ id. jump;

yerində

hoppanmaq

~ standing jump; qaçaraq ~ id. running

jump

hoppanmaq f. to spring*, to jump, to leap*;

(sürətlə) to bound; sevincdən ~ to jump

for joy; to leap* high with joy

horra i. d.d. thin porridge; wash

hov i. 1. help; ~ etmək to ask people to come

and to help; 2. tib. swelling, inflammation hovlamaq f. to become* inflamed, to be*

inflamed (with, by), to swell (with) hovlu s. (hovlamış) inflamed; ~ göz an

inflamed eye

hovur i. a short period of time, a bit, a little;

bir ~ dincəlmək to rest a bit / a little; Bir

hovur gözlə(yin) What a bit / a little hovuz i. pond, reservoir

hoydu-hoydu i. catcall, hiss; ~ya götürmək

to catcall (d.); to hiss off (d.); aktyoru ~ya

götürmək to hiss an actor off hoydulamaq f. to catcall (d.), to hiss off (d.);

to make* fun (of)

höccələmək f. to pronounce in syllables,

to spell out by syllables

höccələtmək f. 1. to ask / to cause smb. to

pronounce (d.) in syllables; 2. to ask / to cause smb. to spell (d.) / to read(d.) out by syllables

höcət I. i. pigheaded person; obstinate / stub- born person, wilful and stupid person II. s. obstinate,

stubborn, refractory; ~ uşaq a stubborn child

höcətlə z. stubbornly, obstinately, pighead- edly

höcətləşmək f. to argue, to dispute (with, against, about)

höcətlik i. stubbornness, obstinacy, pighead- edness

hökm i. 1. order; ~ə görə by order; kiminsə ~ünə görə by order of smb.; ~ vermək to give* an order; to issue

an order; ~ almaq to receive an order; 2. hüq. sentence, (məh- kəmənin) verdict, judgement; (məhku-

miyyət) condemnation; ~ çıxarmaq to pass sentence (on), to sentence (d.); bir kəsin ölümü haqqında ~

çıxarmaq / vermək to sentence / to condemn smb. to death; ~ü icra etmək to execute the sentence / a

judgement

hökmdar i. lord, ruler; master, sovereign, monarch; (qadın) lady sovereign; queen

hörmətlə

hökmən z. certainly, without fail; O, hök- mən gələcək He / She will come without fail; Gələcəksinizmi?

Hökmən Will you come? Certainly

hökmran I. i. dictator, ruler, sovereign II. s. ruling; prevailing, prevalent, predominant; ~ sinif ruling class

hökmranlıq i. supremacy; (siyasi) rule, sway, dictatorship; domination, dominion, ascen- dency (over);

havada ~ supremacy in the air; fəhlə hökmranlığı dictatorship of the proletariat

hökümət i. government; amer. administration hönkür-hönkür z.: ~ ağlamaq to burst* out

sobbing, to cry bitterly, to sob hönkürmək f. to sob, to cry bitterly hönkürtmək f. to cause smb. to sob / to

cry

bitterly

hönkürtü i. sob, sobbing

hördürmək f. 1. (toxutmaq) to ask / to cause

smb. to weave (d.); 2. (divarı və s.) to ask

/ to cause smb. to build (d.)

hörgü i. laying; daş ~sü masonry; kərpic ~sü

bricklaying

hörmək f. 1. (saçı) to braid (d.), to plait (d.);

saçını ~ to plait / to braid one’s hair; 2. (krujeva və s.) to weave (d.); 3. (tor) to net; 4. (çələng) to twine (d.);

çələng ~ to twine a wreath [ri:-]; 5. (divar və s.) to build* (d.), to make (d.); divar ~ to build* a wall

hörmət i. honour, respect, esteem; consid- eration; ~ bəsləmək to feel* / to cherish respect; ~i olmaq to be*

held in respect; ~ qoymaq / etmək / göstərmək to respect (d.), to esteem (d.), to honour (d.), ~dən düşmək

to lose* respect / authority; ~dən salmaq to defame (d.), to disgrace (d.); ki- minsə yanında ~ə malik olmaq

to stand* high in smb.’s esteem; ~lə yanaşmaq to treat with respect / distinction; (məktubun axırında) ~lə

respectfully yours, yours’ faithfully; Hörmət və ehtiram My com- pliments

hörmətcil s. affable, friendly, cordial, hearty, kind (to)

hörmətcillik i. affability, kindness, respectableness

hörmətlə z. honourably, respectably

349

hörmətli

hörmətli s. honourable, (i.s.) worth of respect, venerable, respectable; ~ qonaq guest of honour

hörmətsiz s. disrespectable, disrespectful hörmətsizlik i. disrespect, lack of respect hörmətsizliklə z.

disrespectfully; kiməsə

~ yanaşmaq to treat smb. without any

respect (d.), to have* no respect (for); hörük i. 1. (saç və s. haq.) plait, braid, tresses

2. (heyvan bağlanılan) tether [`te17] hörükləmək f. 1. (saçı və s.) to plait (d.),

to braid (d.); 2. (heyvanı) to tether (d.) hörüklənmək f. 1. (saç və s. haq.) to be* plaited / braided; 2. (heyvan

haq.) to be*

tethered

hörüklətmək f. 1. (saçı və s.) to ask / to

cause smb. to plait (d.); to have* one’s hair plaited; 2. (heyvanı) to ask / to cause smb. to tether (d.)

hörülmək f. 1. (saçı və s.) to be* plaited / braided; (krujeva) to be* twined; 2. (divar və s.) to be* built

hörümçək I. i. spider II. s. spider’s; ~ toru spider’s web, cobweb

hövlank z. hurriedly, hastily; fearfully, frigh- fully

hövsələ i. patience; (dözümlülük) endurance; kimisə ~dən çıxarmaq to try smb.’s patience; to exasperate

smb.’ O, məni höv- sələdən çıxarır I have no patience with him / her; ~dən çıxmaq to lose* patience, to get*

out of patience; ~sini basmaq to be* patient, to have* patience, to arm oneself with patience

hövsələli s. patient; long-suffering; resigned hövsələsiz s. impatient; ~ adam impatient

man*

hövsələsizlik i. impatience; ~ etmək to be*

impatient, to display impatience hövsələsizliklə z. impatiently, with impa- tience; ~ gözləmək to wait with

impa-

tience, to wait impatiently

hövzə i. basin; kömür ~si coal basin, coal-

field

höyüş s. bax yaş III

hulu I. i. peach II. s. peachy; ~ ağacı peach-

tree; ~ rəngi peach-colour

humanist i. humanist; ~ olmaq to be* a

humanist

350

hüquqsuz

humanitar s. humanitarian; ~ elmlər the humanities; (İngiltərə universitetlərində) arts

humanizm i. humanism

hun i. tar. Hun [h0n]; ~ lar the Huns

huri i. mif. houri, fairy, nymph

huş i. 1. consciousness; mind; bir kəsi ~a gə-

tirmək to restore smb. to consciousness; d.d. to bring* smb. round; ~a gəlmək to regain consciousness;

~unu itirmək to faint, to lose* consciousness; 2. drowsi- ness; ~ aparmaq to doze; məc. to nod

huşlu s. quick-witted, sharp, bright, recep- tive; ~ uşaq intelligent child

huşluluq i. quick-wits pl., quickness of wit, receptivity

huşsuz s. absent-minded; ~ olmaq to be* absent-minded

huşsuzluq i. absent-mindedness, absence of mind

huyuqmaq f. to be* frightened / startled (with); (at) to shy, to take* fright (of) huyuqdurmaq f. to frighten

(d.); to cause

to be frightened / startled; (atı) to cause to

be shy / to take fright (of)

hücum i. attack; storm; ~ ~ etmək to attack

an enemy; ~la almaq / tutmaq to take* / to capture by storm (d.); silahlı ~ armed attack; gözlənilməz ~

surprise attack; şə- hərə ~ etmək to attack a town; hava ~u air attack

hücumçu i. 1. attacker; 2. id. forward; mər- kəz ~su centre forward

hüdud i. 1. boundary, border; (dövlət) fron- tier 2. (son hədd) limit; bütün hüdudları keçmək to overstep the

limits, to pass all bounds

hüdudsuz s. boundless, infinite, limitless, endless

hüquq I. i. 1. (müx. mənalarda) right; veto ~u the right of veto; səsvermə ~u the vote; suffrage; vətəndaşlıq

~u civic rights pl.; 2. (elm sahəsi) law; beynəlxalq ~ inter- national law II. s. law; ~ fakültəsi faculty /

department of law

hüquqi s. legal, juridical; ~ idarələr legal institutions; ~ şəxs juridical person

hüquqsuz s. (i.s.) without any rights, deprived of civil rights

hüquqsuzluq

hüquqsuzluq i. 1. lawlessness, illegality; 2. lack of rights, absence of civil rights

hüquqşünas i. lawyer, jurist hüquqşünaslıq i. science of law, jurisprudence hündür I. s. high; (adam haqda)

tall; (ev,

dağ və s.) lofty; ~ yer highland district, highlands pl. II. z. high, high up; loud, loudly; ~ə qalxmaq /

dırmaşmaq to climb high; ~dən danışmaq to talk loud

hündürboy s. tall; ~ adam a tall man* hündürlük i. height; (yer səthində) altitude; dəniz səthindən ~də

height above sea level hünər i. 1. courage, bravery, valour; bold- ness, audacity; ~ göstərmək to display / to

show courage; qəhrəmanlıq ~i heroic

deed; 2. ability, skill, handicraft

hünərli I. s. valorous, fearless, valiant, heroic, brave, courageous II. z. valorously, fear-

lessly, bravely, courageously

hünərsiz s. unheroic, incapable, not brave,

not courageous

hüznlü

hürdürmək f. to cause / to force to bark (d.) hürən s. barking; Hürən it dişləməz at. söz.

A barking dog never bites

hürkmək f. to be* frightened / startled (with);

(at) to shy, to be* afraid (of); At səsdən

hürkdü The horse shied at the noise hürkütmək f. to frighten (d.), to frighten away (d.), to scare away (d.),

(atı) to shy

(d.)

hürmək f. to bark; ◊ aya ~ (boş danışmaq)

to bark at the moon

hürriyyət i. bax azadlıq

hürüşmək f. to bark (all together)

hüsn i. şair. beauty, charm, fascination hüsnxət i. calligraphy

hüzn i. condolence

hüznlə z. sadly, sorrowfully; bir kəsə ~ baş-

sağlığı vermək to offer / express smb. one’s condolences, to present one’s con- dolences to smb.

hüznlü s. mournful, doleful, grievous

351

xalis

xaincəsinə z. treacherously, traitorously, per- fidiously

xainlik i. 1. treachery, betrayal, perfidy; 2. traitorousness, treacherousness, perfid- iousness; ~ etmək to be*

/ to become* a traitor / a betrayer

xak i. arx. earth, ground, soil

xaki s. (colour) khaki

xaqan i. 1. Khakan (the title of Mongolian,

Chinese and Turkish rulers); 2. arx. sov-

ereign, ruler, monarch

xaqanlıq i. tar. 1. khakanate (the territory

ruled by a khakan); 2. the state of being a

Khakan

xal I. i. brithmark, mole II. i. point; ~ yığmaq

/ toplamaq to score points; ~ hesabı ilə tutulan jep points position; ~ hesabı ilə qalib gəlmək to win* by

point

xala i. aunt; (müraciət) aunty; (zarafatyana) woman*

xalacan i. d.d. aunty

xala-xala i. a kind of children’s game in

which the sides show the same respect to

each other

xalaqızı i. cousin, first cousin

xalanəvəsi i. second cousin

xalaoğlu i. cousin, first cousin

xalça i. rug, carpet; ◊ sehirli ~ the magic

carpet

xalçaçı i. carpet-maker, carpet-weaver xalçaçılıq I. i. carpet-making, carpet-weaving

II. s. carpet-making, carpet-weaving; ~ ar-

teli carpet-weaving artel

xalça-palaz i. mon. all kinds of rugs (strip

of carpet, stair-carpet, runner and so on)

xalçatoxuyan i. bax xalçaçı

xal-xal i. enclosure (for cattle); sheep-pen,

sheep-fold (for sheep and goat)

xal-xal s. bax xallı

xalı i. carpet; ~ salmaq to carpet (d.)

xalıçı i. bax xalçaçı

xalıçılıq i. bax xalçaçılıq

xalı-xalça top. i. all kinds of carpets and rugs xali s. empty, not occupied, vacant

xaliq i. bax Allah

xalis s. 1. real, pure, neat; straight; ~ ipək

real silk; ~ qızıl pure / real gold; ~ gümüş pure / real silver; ~ spirt pure alcohol; ~ viski straight / neat whisky;

2. (gəlir,

X, x the 12th letter of the Azerbaijani alphabet xacə i eunuck [`ju:n7k]

xaç I. i. (müx. mənalarda) cross; ~ qoymaq

(imza əvəzinə) to make* one’s cross, to sign with a cross; Beynəlxalq Qırmızı Xaç Cəmiyyəti International!

Red Cross Organization II. s. ~ yürüşü tar. crusade; ~ atası (kirvə) godfather; ~ anası god- mother; ~ oğulluğu

godson; ~ qızlığı god- daughter

xaçlamaq f. din. to baptize (d.), to christen (d.) xaçlanmaq f. to be* baptized / christened xaçpərəst i.

Christian; ~ olmaq to be* a

Christian

xaçpərəstlik i. christianity; xaçpərəstliyi

qəbul etmək to adopt Christianity xaçvarı s. cross-shaped; cruciform xaçvarılıq i. the state or quality of being

cross-shaped / cruciform

xadim i.: dövlət ~i statesman*; ictimai

~ public man* / figure; siyasi ~ political figure; inqilabi ~ revolutionary; elmi ~ scientist, man* of science;

mədəniyyət ~i cultural worker; əməkdar ~ honoured worker; əməkdar elm ~i Honoured Scientist; əməkdar

incəsənət ~i Honored Art Worker; din ~i minister of religion

xadimə i. servant, maid, maidservant, house- maid; (mehmanxanada) chambermaid; (gəmidə) stewardess

xahiş i. request; ~ etmək to ask (d.); to request (d.); ~lə müraciət etmək to make* a request (for); kiminsə

~ini yerinə yetir- mək to comply with smb.’s request; ki- minsə ~inə görə at smb.’s request; Mənim sizdən

xahişim var I have a favour to ask of you; Xahiş edirəm səs salmayın I request you to stop making such a

noise, Silence, please

xain I. i. traitor; (qadın) traitress, betrayer; ~ çıxmaq to turn traitor; vətən ~i traitor to one’s country II. s.

traitorous, treacher- ous, perfidious; ~ zabit treacherous officer; ~ hərəkət treacherous action; ~ qadın a

perfidious woman*

352

xalq

çəki və s. haq.) net, clear; ~ çəki net

weight; ~ gəlir net profit, clear profit xalq I. i. people; nation; türk ~ları Turkic peoples; ingiliscə danışan ~lar

English speaking peoples; Azərbaycanda yaşayan ~lar the peoples living in Azerbaijan; azad ~ lar free nations

II. s. people’s; popular; folk; national; ~ artisti people’s artist; ~ demokratiyası people’s democracy; ~

məhkəməci People’s Court; ~ mahnısı folk / popular song; ~ yaradıcılığı popular / folk art; ~ təsərrüfatı

national economy;

~ cəbhəsi popular front

xalqçı i. tar. narodnik, Russian populist xalqçılıq i. tar. Narodism, Populism xalqşünas i. ethnographer

xalqşünaslıq i. ethnography

xallamaq f. to blotch (d.), to spot (d.), to stain

(d.); to dapple (d.)

xallanmaq f. to become* blotched / spotted

/ dappled

xallı s. spotty, blotched, dappled; ~ maral

spotted deer; ~ at a dappled horse xallılıq i. 1. the state of having birthmark (s);

2. (at və s.) the state of being dappled xalsız s. (i.s.) without a mole, (i.s.) without a birthmark; (at və s.) (i.s.)

without a dapple xalsızlıq i. 1. the state of having no birthmark (s); 2. (at və s.) the state of being without

dapple

xalta i. collar; it ~sı dog-collar

xaltalamaq f. to collar (d.)

xaltalanmaq f. to be* / to get* collared xaltalatdırmaq f. bax xaltalatmaq xaltalatmaqf. to ask / to cause s.o.

to collar

(d.)

xaltalıq i. material fit for collar

xaltura i. 1. careless work, hack-work; (ədə-

biyyatda, incəsənətdə) pot-boiler; 2. extra work; money made on the side; ~ etmək 1) to do* careless work;

to do* hack-work; 2) (əlavə pul qazanmaq) to make* money on the side

xalturaçı i. 1. person turning out pot boilers, hack-worker; 2. person making money on the side (by extra

work)

xalvar i. khalvar (measure of weight-300 kg) xam s. 1. raw; ~ mal raw material / stuff; 2. (təcrübəsiz)

inexperienced, unpractised;

xanəxərab

3. new, virgin, untilled; ~ torpaq virgin

land, untilled land

xama i. sour cream

xamxəyal i. unreal dream; unreal imagina-

tion

xamıt i. 1. (at üçün) collar; horse collar, məc.

yoke; ~ salmaq to put* a collar (on); məc. to put* a yoke (on), to yoke (d.); 2. tex. to yoke, to clamp

xamıtlamaq f. 1. to collar (d.); to yoke (d.); 2. tex. to clamp (d.); Bu iki ağac parçasını bir yerə xamıtla Clamp

these 2 pieces of wood together

xamıtlanmaq f. 1. to become* / to get* col- lared, to be* collared; 2. tex. to be* clamped

xamıtlatdırmaq f. bax xamıtlatmaq xamıtlatmaq f. 1. to ask / to cause smb. to collar (d.); to have* (d.)

collared; 2. tex. to ask / to cause s.o. to clamp (d.), to have

(d.) clamped

xamlamaq f. 1. to get* out of condition / prac-

tice; 2. to become* soft from lack of work xamlıq i. 1. unripeness, crudeness, inexperi- ence; gənclik xamlığı

the inexperience of youth; 2. (nabələd olmaq) non-acquain- tance; 3. (işlənməmiş-torpaq və s. haq.) untilled

state; uncultivated state; virginity xammal i. raw material / stuff; top. i. raw

materials pl.

xamuş I. i. silent, taciturn, quiet, calm; ~ meşə

silent forest II. s. quietly, softly, silently;

~ danışmaq to speak* in a low voice xamuşluq i. silence, quiet, calm

xan i. khan

xana i. 1. (parçanın üstündə) check, check-

work; 2. (kağızda) square; şahmat ~sı chess pattern; 3. suffix used to form nouns showing place; such as

xəstəxana hospital, çayxana tea-room, etc.

xana-xana s. 1. checked; ~ palto checked coat; 2. (i.s.) consisting of separate com- partments / rooms

xanalı s. bax xana-xana

xanədan i. dynasty, house

xanəgah i. 1. place for dervishes; cloister for

dervishes; 2. dwelling / living quarters pl.,

abode

xanəxərab s. miserable, poor, good-for-noth-

ing; Ey xanəxərab! You, poor devil

353

xanəndə

xanəndə i. singer; (qadın) songster, songstress

xanəndəlik i. 1. the profession of singing; 2. the profession of a singer / a songster

xanənişin s. stay-at-home

xanım i. 1. lady; mistress; (müraciət za-

manı) madam; 2. khanim (polite address

to women and girls)

xaniman i. 1. hearth, hearth and home;

2. family, household

xanlıq i. 1. khanate; 2. the territory which

was under the dominion of a khan xanzadə i. the son of a khan; descendant of

a khan

xaos i. chaos [`ke96s]; utter confusion xaotik s. chaotic [ke(9)`6t9k]

xar I. i. 1. disgrace, shame, humiliation,

abasement; ~ olmaq to disgrace oneself, to cover oneself with shame, to bring* shame upon oneself; ~

etmək to disgrace (d.), to abase (d.); to humiliate (d.); özünü ~ etmək to disgrace oneself, to abase one- self,

to bring* shame upon oneself; 2. bax tikan II. s. spongy; ~ buz spongy ice; ~ sümük spongy bone

xara i. mox. (parça) moire [mwa:], watered silk (i.s.)

xarab s. bad; rotten; (diş) decayed; good-for- nothing; worthless; (ət və s.) tainted; ~ yu- murta bad* /

rotten egg; ~ ət tainted meat; ~ diş decayed / rotten tooth; (iy) musty; ~ iy musty smell; ~ balıq bad* /

rotten fish; kefi ~ olmaq to be* in low spirits, to be* out of sorts; Onun işləri xarabdır Things are in a bad

way with him / her; Xəstə xa- rabdır The patient is bad; ~ etmək to spoil, (mənəviyyatca) to corrupt (d.);

Telefon xarab olub The telephone is out of order; ~ olmaq to become* worse; (ərzaq) to go* bad*;

(mənəviyyatca) to become* cor- rupted / demoralized; (çürümək) to rot

xaraba I. i. ruin; ~ya çevirmək to reduce to ruins (d.) II. s. destroyed, demolished; ~ şəhərlər destroyed cities

and towns; ~ bina demolished building; ~ qoymaq to pull down (d.), to devastate (d.), to lay* waste (d.)

xarabalaşmaq f. to turn into ruins xarabalıq i. bax xarabazar

354

xarıldatmaq

xarabazar i. ruins pl., ~a çevirmək to reduce to ruins; ~a çevrilmək to turn into ruins

xarabçılıq i. outrage; disgraceful things pl., ~ etmək d.d. to foul (d.), to make* foul / dirty

xarablaşdırmaq f. to make* worse (d.), to worsen (d.), to deteriorate (d.)

xarablaşmaq f. to become* / to grow* worse, to deteriorate, to take* a turn for the worse; Onun səhhəti

xarablaşdı His / Her health has become worse; Münasibətlər xarab- laşıb The relations have become worse;

Keyfiyyət xarablaşıb The quality has deteriorated

xarablıq i. spoiling; (ziyan vermək) dam- age, deterioration

xarakter i. bax xasiyyət

xarakterik s. characteristic; (özünə məxsus)

distinctive; ~ cəhət characteristic feature xarakteristika i. 1. description, delineation; 2. (rəsmi sənədə)

reference, testimonial; bir kəsə ~ vermək to give* smb. a testi- monial; iş yerindən ~ reference from place of

work; 3. tex. characteristic curve; per-

formance graph

xarakterizə i. 1. ~ etmək to define (d.); to

describe (d.); Məruzəçi vəziyyəti düzgün xarakterizə etdi The speaker defined the situation correctly; 2.

(səciyyələndirmək) to characterize (d.); Bu hərəkət onu xa- rakterizə edir This action characterizes him / her

xaraktersiz s. weak-willed, feeble; spineless; O, xarakterizsiz adamdır He / She has no will of his own, He /

She has no strength of character

xaraktersizlik i. weakness of will, spine- lessness; feebleness

xaral i. large bag / sack

xardal I. i. mustard II. s. mustard; ~ dənəsi

mustard seed; ~ qazı mustard gas; ~ yağı mustard oil; ~ yaxısı tib. mustard plaster; ~ yaxısı qoymaq to put* a

mustard plaster (on), to apply a mustard plaster (to); ~ qabı mustard-pot

xarıldamaq f. to crunch; Donmuş qar bizim ayaqlarımız altında xarıldayırdı The frozen snow crunched under

our feet

xarıldatmaq f. to crunch (d.), to cause smth. to crunch, to crash (d.)

xarıltı

xarıltı i. crunch, crash; Ağac xarıltı ilə yı- xıldı The tree fell with a crash

xaric i. outside, out of; şəhərdən ~ outside the town; növbədən ~ out of (one’s) turn; without waiting for

one’s turn; plandan ~ over and above the plan; bütün qayda- lardan ~ without regard for any rules;

şübhədən ~ beyond / without doubt; ◊ qa- nundan xaric elan etmək to outlaw (d.); to proscribe (d.); ~

etmək (institut və s.-dən) to expel (d.); O, xaricdən gəldi He came from abroad; ~ə səyahət etmək to travel

abroad; to go* abroad

xaricdə z. outside; abroad; ~ yaşamaq to live abroad

xaricdən z. 1. on the outside, from the out- side; 2. from abroad; ~ qayıtmaq to return from abroad

xaricə z. abroad; ~ getmək to go* abroad xarici s. 1. foreign; ~ siyasət foreign policy; ~ bazar foreign market;

~ ticarət foreign trade; ~ əlaqələr foreign relations; ~ dil foreign language; ~ dillər institutu insti- tute of

foreign languages; 2. outward, external, outer; ~ görünüş outward appear- ance; ~ bənzəyiş outward /

superficial / formal resemblance; ~ mühit environment;

~ bucaq external angle

xaricində z. outside; şəhərin ~ outside the

town; zaman və məkan ~ regardless of

time and space

xariqə i. miracle, marvel; memarlıq ~si a

miracle of architecture; iqtisadi ~ econom- ic miracle; ~ yaratmaq to work marvels / magic, to do wonders;

Bu dərman xariqə yaradır This medicine works marvels

xariqüladə s. exclusive, extraordinary; supernatural; unusual, uncommon, excep- tional; ~ əhəmiyyəti olan iş

a case of exceptional importance; ~ gözəlliyə malik şəkil a picture of exceptional beauty; Bu- rada xariqüladə

bir şey yoxdur There is nothing extraordinary in it

xarlamaq f. to sugar, to crystallize; Mürəbbə xarlayıb The jam has sugared / crystallized xarlanmaq f. to

become* sugared / crystal-

lized

xarlanmış s. sugared, crystallized; ~ bal sug-

ared / crystallized honey

xarlaşmaq f. bax xarlanmaq

xata-bala

xarrat I. i. joiner; carpenter II. s. joiner’s ~ emalatxanası joiner’s shop; ~ sənəti / işi joinery, joiner’s work; ~

dəzgahı join- er’s bench; ~ yapışqanı joiner’s glue

xarratxana i. joiner’s shop

xarratlıq i. the trade of a wood turner; wood-

turning profession; ~ etmək to be* a joiner, to work as a joiner; (həvəskar xarrat) to do* joiner’s work

xartıldamaq f. to crunch; dişlərində ~ to crunch on the teeth

xartılti i. crunch

xartut i. a kind of black mulberry; (grossu-

laria)

xas s. 1. peculiar (to), specific; Bu ona xasdır

That is his / her way; ona ~ olan yumorla with the humour characteristic of her / him; 2. characteristic; ~

cəhət characteristic fea- ture

xasiyyət i. disposition; temper, character; pis ~ bad* temper; ağır ~ difficult nature; ciddi ~ strong character;

torpağın ~i nature of the soil; şən ~(li) cheerful disposition

xasiyyətnamə i. bax xarakteristika

xassə i. property; dəmirin kimyəvi ~si the chemical properties of iron; müalicə ~si daşıyan bitki plants with

healing properties xaş i. khash, (a dish cooked from the hoofs (hooves) of the cattle and usually eaten

early in the morning)

xaşal i. big-bellied, pot-bellied; (samovar

və s.) paunchy

xaşxaş I. i. poppy; (toxumu) poppy-seed

II. s. poppy, papaveraceous; ~ bitkiləri papaveraceous plants; ~ yağı poppy- (seed) oil; ~ qozası poppy-head

xata i. mistake, error; (kobud) blunder; kobud ~ bad* mistake; orfoqrafiya ~sı spelling mistake / error; ~ya

yol vermək to make* a mistake; ~dan qurtarmaq 1) to pull through; to escape / to evade danger; 2) to save

(d.); bir kəsi ~dan qurtarmaq to help smb. out of trouble, to hold* out a helping hand to smb.; Siz böyük

xataya yol ve- rirsiniz You are making a great mistake; öz ~sını boynuna almaq to acknowledge one’s

mistake

xata-bala i. trouble, misfortune; danger; ~dan uzaq olmaq to be* out of danger; ~ya düş- mək to get* into

trouble

355

xatakar

xatakar I. i. mischief-maker, trouble-maker II. s. harmful, injurious; dangerous; bad*; ~ adam a dangerous /

bad* man*

xatakarlıq i. mischief-making, trouble-mak- ing; harmfulness; ~ etmək to get* up to mischief, to do* up to

mischief, to do* a lot of mischief

xatalı s. bax xatakar II

xatasız s. harmless, innocuous, not danger-

ous, faultless, (i.s.) without mistake; ~ dər- man innocuous medicine; ~ ilan harmless snake, innocuous

snake

xatın i. bax xanım

xatırlamaq f. to remember (d.), to recollect

(d.), to recall (d.); to keep* in mind(d.), to think* of (d.); Adı xatırlaya bilmirəm I can’t think of the name;

Mən bu sözü xatırlamıram I don’t remember / recollect this word; Xatırlayıram Now I remem- ber it; Onun

adını xatırlayırsınızmı? Do you recollect his / her name?

xatırlanmaq f. to be* remembered / recol- lected / recalled

xatırlatdırmaq f. to cause smb. to remember (d.) / to recall (d.) / to recollect (d.)

xatırlatmaq f. 1. bax xatırlatdırmaq; 2. to remind (of d.); to resemble; O, atasını xa- tırladır He resembles his

father; 3. to men- tion (d.); Bunu xatırlatmağa dəyməz It is not worth mentioning

xatırına i. for the sake; sənin ~ for your sake, for the sake of you; onların ~ for their sake, for the sake of

them; Allah xatırına! For God’s sake! Nəyin xatırına? What for? Zarafat xatırına For fun

xatırlı s. bax hörmətli

xatir i. 1. memory; ~ indən çıxmaq to slip

/ to escape one’s memory, to pass com- pletely from one’s memory; Əgər xati- rimdən çıxmayıbsa... If my

memory does- n’t fail me...; ~ini saxlamaq to treat with respect (d.), to be* respectful (to); ~ə dəy- mək to

offend (d.), to wound smb.’s feel- ings; O, mənim xatirimə dəydi He / She offended me, He / She wounded

my feel- ings; ~ə gətirmək to remember (d.), to recall (d.); ~dən çıxmaq to forget* (d.); ~i olmaq to be* held

in respect; ~ini almaq to comfort (d.), to console (d.); 2. (hörmət)

356

xeyirlilik

respect; for the sake; onun / onların ~inə

for his / their sake

xatircəm s. (insana aid) assured, sure, con-

fident, certain; ~ olmaq to be* sure; tama- milə ~ olmaq to be* fully confident, to be* firmly convinced

xatircəmlik i. confidence (in), certified (in); ~lə with confidence; with certainty; Xatir- cəmliklə demək olar

One can say with confidence / certainty; It is safe to say

xatirə I. i. recollection, memory, reminis- cence; keçmiş ~lər past recollections; uşaqlıq ~ləri childhood

memories; gənc- liyimin ~ləri reminiscences / recollections of my youth; O, öz xatirələrini yazır He / She is

writing his / her memories / rem- iniscences II. s. memorial; ~ lövhəsi memorial plaque, memorial table,

tablet; ~ abidəsi memorial monument

xeyir i. 1. gain, profit, benefit, favour; Bu - nunla heç bir xeyir əldə etmək olmaz Nothing is gained by it;

kiminsə xeyrinə həll etmək to decide in smb.’s favour; Bu ona xeyir gətirmədi He / She derived no benefit

from it; 2. well*, good*; O, sizə xeyir arzu edir He / She wishes you well; Bundan xeyir gəlməz No good will

come of it; Bu xeyir deyil It is a bad sign / omen; ~ etmək to be* useful; to be* helpful

xeyir-dua i. blessings pl., benediction; onun ~sı ilə with his / her blessing

xeyirxah I. s. well-wisher II. z. well-wishing; benevolent; well-disposed; ~ münasibət good* will (to, towards)

xeyirxahcasına z. with kindness, favourably; ~ yanaşmaq to be* kindly / favourably disposed (towards)

xeyirxahlıq i. benevolence, kindness, good- will

xeyirxəbər i. glad / happy news, glad / happy tidings pl.

xeyirxəbərçi i. one who brings glad / happy news

xeyirli s. 1. advantageous; useful, helpful; profitable; ~ iş paying business; ~ tənqid helpful criticism; 2. kind,

good* ~ niyyət good* intention / will

xeyirlilik i. advantage; advantages pl., advan- tageousness

xeyirsiz

xeyirsiz s. useless, unavailing; unprofitable; özünü ~ çəhətdən göstərmək to show* oneself to disadvantage

xeyirsizlik i. uselessness, disadvantageous- ness, unprofitableness, unfavourableness

xeyli s. 1. considerable, too much*, much more; ~ yaxşı much / far better, by far; Bu səhər xeyli soyuqdur

It’s considerably cold this morning; Bu xeyli maraqlıdır It is much more interesting, It is more interest- ing by

far; 2. rather, fairly, pretty; ~ gözəl pretty nice; ~ yaxşı rather good*

xeymə i. hut

xeyməgah i. bivouac [-vu5k], camp; tent xeyr əd. no; O, orada idi? – Xeyr (yox idi)

Was he / she there? – No (he / she wasn’t); Siz onu gördünüzmü? – Xeyr (görmə- dim) Did you see him? –

No (I dind’t)

xeyrat i. din. alms, charity, dole (for the sake of the departed); ~ vermək to give* alms

xeyri i. bot. (a kind of flower) wallflower xeyriyyə s. charitable; philanthropic; ~ məq- sədilə for a charitable

purpose / object;

~ cəmiyyəti charitable society xeyriyyəçilik i. charity; philanthropy xəbər I. i. 1. news, a piece of news, tidings

pl., (məlumat) information; qara ~ bad* news; ~ almaq 1) to ask (d., about), to inquire (of, d., about, after,

for); to demand (d. of, from smb.); bir kəsin əhvalını ~ almaq to inquire after smb.’s health; 2) (məsuliyyət

tələb etmək) to make* responsible; Sizdən xəbər alacaqlar You will be responsible for that; 3) to receive

information, to make* inquiry; ~ vermək to inform (d.); (rəsmi) to notify (d.), to let* (d.) know; ~ verilmək to

be* informed / (rəsmi) notified; ~ tutmaq to make* inquiries (about); ~ gəlmək to get* infor- mation (of

smb.), to receive information (of); ~i olmaq to know*, to be* aware; Xəbərim var I know, I am aware; xarici

~lər foreign news; Nə xəbər var? What’s the news? Mənim ondan heç bir xəbə- rim yoxdur I have had no

news from him / her; 2. qram. predicate; sadə ~ the sim- ple predicate; mürəkkəb ~ the compound

predicate II. s. ~ forması qram. Indicative mood

xəcalət

xəbərçi i. gossiper, tale-teller, tale-bearer; informer; (məktəb jarqonu) sneak; telltale (tell-tale) d.d. stag

xəbərçilik i. denunciation (of), information (against)

xəbərdar s. versed (in), conversant (with), well-informed (about); learned; erudite, possessed of

information; Xəbərdar! Caution!

xəbərdarlıq i. 1. warning, caution, notice; 2. notification, information; rəsmi ~ for- mal notice; ~ vermək to

give* a warning; xəbərdarlığı nəzərə almaq to take* warning; Qoy bu sənə xəbərdarlıq olsun Let it be a

warning to you; Hakim məh- kuma xəbərdarlıq etdi The judge gave the defendant a caution

xəbər-ətər i. any news / information xəbər-ətərsiz z. without information / news xəbərləşmək f. to inform /

notify one anoth-

er, to keep* one another informed xəbərsiz z. 1. uninformed, ill-informed, unaware (of); unconversant

(with); 2. with-

out news / information

xəbərsizlik i. lack of information / news xəbis I. i. nasty, too bad*, wicked, loathsome;

Kişi onun gözündə xəbis bir adama çev- rildi The man became loathsome to her; O, mənə qarşı xəbis idi He /

She was nasty to me; O, çox xəbis adamdır He / She is a very bad man II. s. villian, scoundrel; (qadın) mean

woman*

xəbisləşmək f. to become* nasty / bad* / wicked / loathsome / vicious

xəbislik i. abomination, loathsomeness, nas- tiness, villiany

xəcalət i. shame; confusion, embarrassment; blush; ~ çəkməmək to lose* all sense of shame; ~dən ölmək to

burn* / to flush / to blush with shame; ~ çəkmədən without ceremony; ~dən qızarmaq to blush with shame;

~ vermək to embarrass (d.), to con- fuse (d.); ~ çəkmək to be* confused / embarrassed; ~dən çıxmaq to

show* one’s gratitude (i.), to return smb.’s kindness; Sən hərəkətlərindən xəcalət çəkməlisən You ought to

be shamed for your action; Borçu çox olduğu üçün o xəcalət çəkirdi He / She was embarrassed by many

debts

357

xəcalətlənmək

xəcalətlənmək f. to be* ashamed / embar- rassed / confused

xəcalətli s. shameful; ashamed, embarrassed; ~ olmaq to be* obliged / bound to do smth., to be* in debt

(to), to be* under obligation (to)

xəcalətlilik i. bashfulness, shyness, embar- rassment

xəcil s. bax xəcalətli

xəcillik i. bax xəcalət

xədim s. impotent

xədimə i. bax xadimə

xəfə I. i. closeness, stuffy air; oppressive heat

II. s. close, sultry, stuffy; ~ gün close / sul- try day; ~ otaq close / stuffy room; ~ hava close air

xəfələmək f. to prevent air from coming in; samovarı ~ to close the penetrating of air into the Samovar

xəfələnmək f. to be* prevented from coming in / from penetrating into (of air)

xəfənək I. i. oven-door for the Samovar II. i. tib. emphysema

xəfif s. quiet; low, silent, still, soft, gentle; faint, smooth; light; ~ hərəkət gentle / smooth movement; ~ səs

mellow soft sound; ~ külək light wind; çayın ~ şırıltısı gentle murmur of a river; ~ səslə danış- maq to speak*

in a low voice, to speak* in hushed / low tones

xəfifcə z. softly, gently; qapını ~ açmaq to open the door softly

xəfiyyə i. secret agent; secret police xəfiyyəçi i. detective; police spy

xəkə i. dust; powder; small crumbles; kömür

~sü coal-dust; qızıl ~si gold dust; qənd ~si

sugar powder

xəkəndaz i. scoop; (zibil və toz üçün) dust-

pan; a small shovel for the dust

xəlbir i. sieve; bolt; ◊ başı ~ kimi olmaq (yadında heç bir şey qalmamaq) to have*

a head / a memory like a sieve xəlbirləmək f. to sift (d.), to sieve (d.), to bolt

(d.)

xəlbirlənmək f. to be* sifted / bolted xəlbirlətdirmək f. to ask / to cause smb. to

sift (d.) / to bolt (d.); to have* (d.) sifted /

bolted

xəlbirlətmək f. bax xəlbirlətdirmək 358

xəmir

xələf i. 1. follower; bu nəzəriyyənin ~ləri the followers of the doctrine; 2. family, son; xalqının ~i son of his

people; öz zəma- nəsinin ~i child of his time

xələl i. damage; loss; detriment; prejudice; ~ gətirmək to cause / to do* damage (to), to damage (d.); to

harm (d.) to do* harm (to); Xələl böyük deyildir The damage is not great

xələt i. 1. (evdə) dressing-gown; (çiməndən sonra geyinilən) bathrobe; 2. (şərqdə) oriental robe; 3. (fəhlələr

üçün) overall; həkim ~i doctor’s smock; (cərrahlıqda) operating / surgical coat; 4. arx. (şərq öl- kələrində)

honourable dressing gown; 5. bax bəxşiş

xələtlik i. 1. material fit for dressing gown; 2. anything fit for a present

xəlifə i. caliph

xəlifəlik i. tar. caliphate; ◊ bir saatliq

~ ≅ king for a day

xəlq i. creation, making, creature, being;

top. i. creatures; insanın ~ olunmasından bəri since the creation of the people; ~ et- mək to create (d.), to

make* (d.)

xəlqilik i. national character, national roots, folk character; ədəbiyyatda ~ the national character in literature

xəlvət I. s. secret; (gizli) covert, veiled; ~ görüş secret meeting; ~ kəbin secret / clandestine marriage; ~

tipoqrafiya clan- destine / underground / secret press; ~ təh- lükə veiled threat II. z. secretly; in secret;

underhandedly; ~ getmək to steal* away / out

xəlvətcə z. bax xəlvət II

xəlvətgah i. 1. secret place; lonely / retired

/ secluded place; 2. harem; 3. bedroom;

4. prayer-room

xəlvətxana i. bax xəlvətgah

xəlvəti s. d.d. on the quiet, on the sly, in secret,

quietly, covert, veiledly; altdan-altdan ~ gülmək to laugh in one’s sleeve; ~ baxış covert glance

xəlvətləmək f. to find* a suitable time or place to speak / to meet secretly

xəlvətlik i. a secret place, a lonely place xəmir i. (çörək üçün) dough [dou]; (piroq və s. üçün) pastry; yağlı

(şirin) ~ fancy

xəmiraşı

pastry; qat-qat ~ flaky / puff pastry, puff paste; fəsəli üçün ~ batter; ~ yoğurmaq to knead [ni:d] dough, to

make* dough / pastry;

xəmiraşı i. noodle soup

xəmirçək i. bax ximirçək

xəmirgir i. bax xəmiryoğuran I xəmirləmək f. to putty with pastry / dough (d.) xəmiryoğuran I. i. kneader

[`ni:d7] II. s.:

~ maşın kneading machine

xəncər i. dagger, poniard; ~lə vurmaq to stab

with a dagger (d.) / poniard (d.) xəncərləmək f. to poniard (d.); to stab with

a dagger (d.) / a poniard (d.)

xəndan s. 1. smiling; 2. flourishing xəndək i. ditch; trench; qalayanı ~ moat,

fosse; tankəleyhinə ~ (anti) tank ditch;

~ qazmaq to dig* a trench xəndəkqazan i. ditcher, trencher; trench

excavator

xərac i. 1. tribute, contribution; ~ qoymaq

to lay* a tribute on, to lay* under tribute / contribution; 2. tar. tax, duty, assessment; ~ yığmaq collect

taxes; ~ vermək to pay* taxes

xərc i. expense, expenditure; expenses pl., outlay; istehsalat ~(lər)i working expenses; cib ~liyi pocket-

money; ~i ödəmə clearing / bearing of charges; idarə ~ləri office outlay / expenditure sg.; yol ~(lər)i trav-

elling expenses; ~i öz üzərinə götürmək to bear* the expenses; ~ etmək bax xərc- lənmək; ~ çəkmək to

spend* money; to pay* money (for), to give* money (for); ~ə düşmək to bear* the expenses (unex-

pectedly); ~ə salmaq to cause smb. to spend money, to force smb. to bear the expenses

xərcləmək f. to spend* (d.); pul ~ to spend* money; boş əyləncələrə çox pul ~ to spend* much money on

foolish pleasures

xərclənmək f. to be* spent

xərclətmək f. to ask / to cause smb. to spend*

(d.)

xərclik i. money for current expenses xərçəng I. i. zool. crawfish, crayfish; (də-

nizdə yaşayan) lobster II. i. 1. tib. cancer;

2. bot. (bitkilərdə) canker

xərçəngvari s. tib. cancerous; ~ şiş cancer-

ous tumour

xəstələtmək

xərək i. stretcher, amer. litter; (yük üçün) barrow

xərəkçi i. porter, carrier

xərəzi I. i. haberdasher II. s. haberdashery;

~ dükanı fancy-goods store, haberdasher’s

(shop); ~ malları haberdashery

xəritə i. map; dəniz ~si (sea) chart; yarım- kürələr ~si map of the world, map of the

hemispheres; aviasiya ~si air map xəritəçəkən i. cartographer

xəritəçi i. bax xəritəçəkən

xəritəşünaslıq i. cartography

xəsarət i. loss, damage; ~ yetirmək 1) to

cause / to do* damage (to); 2) to suffer (from); ~ almaq to be* injured, to be* hurt; to be* damaged

xəsis I. i. greedy, miser, niggard, skinflint, flayflint II. s. stingy, niggardly, miserly; ~ adam a stingy person;

dövlətli ~ adam niggardly rich man*

xəsiscəsinə z. stingily, in a niggardly / miser- ly way

xəsisləşmək f. to be* / to get* niggardly / miserly / stingy

xəsislik i. stinginess, niggardliness, miserli- ness

xəstə I. i. sick man*, sick woman*; invalid; patient; ambulatoriyada müalicə olunan ~ out patient; stasionar ~

in-patient, hos- pital patient; psixi ~ mentally diseased man* II. s. ill; (insan və heyvan haqda) sick; (bədən

üzvü) diseased; (bədənin zədələnmiş hissəsi) sore; məc. morbid; ~ oğlan a sick boy; ~ ürək diseased heart;

d.d. bad heart; ~ göz sore eye; ~ diş / bar- maq bad / tooth* / finger; O, ağır xəstədir He / She is seriously ill

xəstəxana i. hospital; ~ya getmək (müalicə üçün) to go* to hospital; ~da yatmaq to be* in hospital; ~dan

çıxmaq to be* dis- charged from hospital

xəstələndirmək f. to be* the reason of smb.’s illness; to infect (d.); to cause illness

xəstələnmək f. to be* ill (with), d.d. to be* down (with); to fall* ill (with), to be* taken ill (with); O,

cətəlcəmdən xəstələnib He is ill with pneumonia, He is down with pneumonia

xəstələtmək f. bax xəstələndirmək

359

xəstəlik

xəstəlik i. illness; sickness; (müəyyən) dis- ease; (naxoşluq) ailment, malady; yolu- xucu ~ infectious /

contagious disease; xroniki ~ chronic disease; ağır ~ serious / painful illness; ◊ dəniz xəstəliyi sea-sick- ness;

~ çəkmək to be* ill (with), to be* down (with); to be* ailing; ~ tutmaq to take* sick, to catch* illness; to be*

infected (by); xəstəliyə tutulmaq to be* taken ill (with), to fall* ill (with); ~dən əziyyət çəkmək to suffer from

sickness; O, xəs- təlikdən əziyyət çəkir He / She suffers from sickness

xəşəm i. chub

xətər i. 1. jeopardy; peril; danger; threat,

menace; ~dən uzaq out of danger; ~ə mə- ruz qoymaq to expose to danger (d.), to endanger (d.), to

jeopardize (d.); həyat üçün ~li perilous of one’s life, in peril of one’s life; 2. (ziyan) harm, hurt, injury,

damage; ~ yetirmək to harm (d.), to do* harm (to), to injure (to); to damage (d.)

xətərli I. s. 1. dangerous, perilous; 2. harm- ful, bad, injurious, deleterious; ~ dərmən harmful / injurious

medicine; ~ adət bad habit; ~ nəzəriyyə pernicious doctrine; ~ qaz deleterious gas; ~ təsir deleterious

influence II. z. dangerously, perilously; harmfully, deleteriously

xətərlilik i. 1. perilousness, the state of being dangerous; 2. harmfulness, badness

xətərsiz s. 1. safe; ~ yer safe place; ~ ülgüc safety razor; 2. harmless, innocuous; ~ ilan innocuous snake

xətərsizlik i. safeness, harmlessness, innocu- ousness

xətkeş i. ruler; loqarifma ~i slide-ruler; poliqr. rule

xətli s. lined, ruled; ~ dəftər lined / ruled copy-book

xətm i. ~ etmək to finish (d.), to put* a finish (to), to put* an end (to), to complete (d.); nəyisə ~ etmək to

carry smth. through, to put* a finish to smth., to put* an end (to smth.); to put* an end; Quranı xətm et-

dikdən sonra after finishing Koran; hüzür məclisini ~ etmək to put* a finish to the mourning ceremony

xətt i. 1. line; düz ~ straight / right line; əyri ~ curve; perpendikulyar ~ perpendicular

360

xəyanətkar

(line); paralel ~ parallel (line); hava ~i air line; dəmiryol ~i railway line; tram- vay ~i tram-way, tram-line; ~

çəkmək to draw* a line; 2. (əlyazması) handwriting; yaxşı / pis ~i olmaq to write* a good* / a bad* hand

xəttat i. calligraph

xəttatlıq i. calligraphy

xətti-hərəkət i. tactics pl.

xəyal i. 1. dream; day-dream, waking-dream;

gənclik ~ları the dreams of youth; 2. spec- tre, ghost, phantom, apparition; dəhşətli ~ terrible apparition; 3.

illusion, chimera, utopia; ~ dəryasına qərq olmaq to be* plunged (in) / absorbed (in), to be* lost / buried

(in); ~ etmək 1) to dream* (of); 2) to think* (of); ~a qapılmaq / dalmaq / getmək to fall* to thinking, to be* /

to become* thoughtful; to be* lost / sunk in thoughts; ~a gətirmək to imagine (d.), to fancy (d.); ~a düşmək

to intend to do (d.); to be* going to do (d.); ~ından daşınmaq to give* up doing (d.); to change one’s

decision, to change one’s mind; ~ından keçmək to flash through one’s mind

xəyalat i. 1. apparition, chimera, shadow, phantom; dəhşətli / fantastik ~ horrible / fantastic apparition; 2.

fancy; boş ~ idle fancy

xəyalən z. mentally, in one’s thoughts / mind xəyali s. 1. imaginary; ~ xətt riyaz. imaginary line; ~ nöqtə

imaginary point; 2. fantas-

tic(al), fabulous, romantic, utopian xəyalpərəst i. dreamer, day-dreamer, Utopist xəyalpərəstlik i.

dreaminess, reverie, roman-

tizm

xəyalpərvər i. bax xəyalpərəst xəyalpərvərlik i. bax xəyalpərəstlik xəyanət i. 1. perfidy, treachery, treason,

betrayal; (vəfasızlıq) faithlessness; fəhlə sinfinə ~ betrayal of the working class; dövləti ~ high treason; həyat

yoldaşına ~ adultery; 2. abuse; misuse; inama ~ breach of trust / confidence; pul vəsai- tinə ~ misuse of

fonds

xəyanətçi i. bax xəyanətkar I xəyanətçilik i. bax xəyanətkarlıq xəyanətkar I. i. traitor, betrayer; (qadın)

traitress; ~ çıxmaq / olmaq to turn traitor;

xəyanətkarlıq

vətənə ~ olmaq to be* a traitor to one’s motherland / country II. s. treacherous, traitorous, treasonable; ~

zabit treacher- ous officer; ~ hərəkət treacherous action

xəyanətkarlıq i. treachery, betrayal, treason- ableness

xəz I. i. 1. fur; saf ~ sleek / smooth fur; bahalı ~ costly / valuable fur; ~lə ticarət etmək to trade / to deal in

furs; 2. top. i. furs pl., fur-skins pl. II. s.: ~ verən hey- van fur bearing animal; fur-bearing ani- mals; ~ əmtəə

furs pl.; ~ ticarəti fur trade; ~ sənayesi fur industry

xəzan i. bax payız I

xəzanə i. bax xəzinə

xəzçi i. furrier

xəzəl i. autumn leaves, falling leaves in

autumn, dry leaves

xəzinə i. 1. exchequer, treasury; dövlət ~si

state treasury; 2. buried / hidden treasure; treasure-house, depository; bilik ~si depos- itory of learning;

dünya mədəniyyəti ~si treasures of world culture; incəsənət və ədəbiyyat ~si treasure-house of art and lit-

erature; 3. (silahda) magazine, (cartridge-) chamber; 4. arx. pond with warm water in old eastern bath-

houses

xəzinəçi i. bax xəzinədar

xəzinəçilik i. bax xəzinədarlıq

xəzinədar i. treasurer

xəzinədarlıq i. the post of a treasurer

xəzli s. (i.s.) with fur; furred; ~ palto fur-coat;

~ yaxalıq fur-collar; ~ heyvan ovçuluğu

fur trade

xəzri i. Khazry (the wind blowing from the

Caspian Sea in Baku)

xılt i. sediment, deposit

xım-xırt i. small articles pl., small things pl. xımır-xımır z. bax yavaş-yavaş (1-ci mə-

nada)

xına i. henna; saçına ~ qoymaq to henna

one’s hair, to dye one’s hair with henna xınalamaq f. to henna (d.); saçını ~ to henna

one’s hair

xınalanmaq f. to be* / to get* hennaed, to be*

coloured with henna

xınalatdırmaq f. bax xınalatmaq xınalatmaq f. to ask / to cause smb. to henna

(d.); to have* (d.) hennaed

xırdadənəli

xınalı s. hennaed, (i.s.) coloured with henna; ~ saç / əl henna-dyed hair / hand

xınayi s. red, ginger; reddish-yellow; red- dish-brown

xıncım-xıncım z. crushed; smashed; ~ olmaq to be* crushed / smashed; (sümük haq.) splintered, chattered

xınclamaq f. to crush (d.), to squash (d.); to rumple (d.)

xınclanmaq f. to become* crushed / squashed / rumpled, to be* crushed / squashed; Üzüm xınçlanıb The

grapes have become crushed

xır i. kitchen-garden; melonfield; amer. truck garden

xırçı i. market-gardener; amer. truck farmer xırçıldamaq f. to grind*, to gnash xırçıldatmaq f. to grind* (d.),

to gnash (d.),

to grit (d.); dişlərini ~ to grind* / to gnash

/ to grit one’s teeth

xırçılıq i. market-gardening; amer. truck-

farming

xırçıltı i. crunch, gnash

xırda I. s. small, petty, fine; ~ pul (small)

change, small coin; ~ xərclər petty expens- es; everyday expenses; ~ qum fine sand; ~ yağış drizzling rain,

drizzle; ~ oğurluq petty larceny; pilferage; ~ təsərrüfat small / petty farming; ~ mülkiyyətci small owner; ~

burjuaziya petty bourgeoisie II. z. fine, into small particles; ~ üyütmək to grind* small; ~ yazmaq to write*

small; to write* a fine / small / minute hand

xırdaboy I. i. dumpy / tubby person; d.d. squab II. s. bax xırdaboylu

xırdaboylu s. undersized, dwarfish, shortish; ~ kişi an undersized man*

xırdabuynuz s. bax xırdabuynuzlu xırdabuynuzlu s.: ~ heyvanlar sheep and

goats pl., small-cattle

xırdaca s. 1. tiny, wee; 2. small, slight; ~ ək-

səriyyət narrow / small majority

xırdaçı I. i. small-minder, small-minded per- son, pedant II. s. small-minded, mean-

spirited; pedantic

xırdaçılıq i. meanness, pettiness, pedantry;

~ etmək to be* small-minded / pedant,

to act small-mindedly

xırdadənəli s. fine-grained, small-grained

361

xırdadişli

xırdadişli s. small-tooth, fine-tooth; ~ daraq small-tooth comb

xırda-xırda z. 1. piece by piece; ~ doğramaq to cut* into pieces; ~ etmək to break* to pieces; 2. little by little;

O, xırda-xırda yeyir He / She eats little by little; (yavaş- yavaş) gradually, little by little; Səma xırda-xırda

açıldı Little by little the sky cleared up; Yağış xırda-xırda yağır It is drizzling

xırda-xuruş top. i. bax xırda-mırda xırdalamaq f. 1. (pulu) to change (d.); pu- lunu ~ to change one’s money;

2. to cut* into small pieces (d.), to break* / to smash

to pieces (d.)

xırdalanmaq f. 1. to be* changed; 2. to be*

cut into small pieces

xırdalaşmaq f. to get* / to become* (very)

small (in size)

xırdalatdırmaq f. 1. to cause / to ask smb.

to change (d.); 2. to cause / to ask smb. to

cut into small pieces (d.)

xırdalatmaq f. bax xırdalatdırmaq xırdalıq i. 1. infancy, nonage; 2. smallness xırda-mırda top. i. small things,

small articles xırda-para s. bax xırda-mırda

xırdavat I. i. knick-knack (nicknack), small-

sale commodity II. s.: ~ istehsalı small-sale commodity production; ~ mağazası hab- erdasher’s (shop); ~

malları fancy goods; small wares

xıxlamaq f. to cause a camel to kneel (down) xıxlatmaq f. to have* a camel knelt down xırıldamaq f. 1. to

wheeze; 2. (xırıltılı səslə

danışmaq) to speak* hoarsely, to croak xırıldatmaq f. to cause / to force (d.) to

wheeze

xırıltı i. 1. wheeze; ölümqabağı ~ death-rat-

tle; 2. tib. (ciyərlərdə) crepitation xırıltılı s. hoarse, raucous; ~ səs hoarse voice xırman i. k.t. thrashing-floor

xırmançı i. thrasher

xırpalamaq f. bax xirtdəkləmək xırtıldamaq f. to crunch; Donmuş qar ayaq-

larımız altında xırtıldadı The frozen snow

crunched under our feet

xırtıldayan s. crisp, crunch; ~ qar crisp snow;

~ pul crisp bank note

xırtıltı i. crunch; donmuş qarın ~sı the

crunch of frozen snow

362

xidməti

xısın-xısın s. soundlessly, noiselessly; ~ gül- mək to laugh noiselessly

xış i. arx. wooden plough

xışıldamaq f. to rustle; Yarpaqlar ayağımız

altında xışıldadı The leaves rustled under

our feet

xışıldatmaq f. to rustle (d.); to cause smth.

to rustle; Külək yarpaqları xışıldadır

The wind is rustling the leaves

xışıltı i. 1. rustle, rustling; 2. tib. (ciyərlərdə)

crepitation

xışlamaq f. to plough (d.) with wooden

plough, to till (d.) with wooden plough; yeri ~ to till the land with a wooden plough; Bu yeri xışlamaq

çətindir This land ploughs hard

xışlanmaq f. to be* ploughed / tilled with a wooden plough

xışlatmaq f. to cause / to ask smb. to plough / to till with wooden plough; to have* (d.) ploughed with a

wooden plough

xışmalamaq f. bax ovuclamaq

Xızır i. Khizir (one of the Moslem prophets) xidmət i. 1. service; həqiqi ~ hərb. service

with the colours, active service; həqiqi ~də olmaq to be* on the active list; hərbi ~də olmaq to serve in the

(armed) forces; 2. service; good turn, attendance; yaxşı ~ good offices; pis ~ ill turn; tibb-sanitar ~i medical

service / attendance; rabitə ~i hərb. signal service; amer. communication service; kiməsə ~ göstərmək to

do* / to render smb. a service; d.d. to do* smb. a good turn; kiməsə pis ~ göstərmək to do* smb. an ill turn;

3. care (of), maintenance; dəmiryol ~i track maintenance; maşın - ların texniki ~i maintenance of machines /

engines; Bu sanatoriyada xəstələrə yaxşı xidmət göstərirlər The patients are taken good care of in this

sanatorium; və- zifə ~i official duty; kommunal ~i public utilities pl.

xidmətçi i. employee; office or professional worker; salaried person; dövlət ~si office employee;

(İngiltərədə) civil servant

xidmətçilik i. the state of being an employee / office worker

xidməti s. official; ~ vəzifə official duties / functions; ~ ezamiyyətdə olmaq to be* away on a business trip

xilaf

xilaf i. 1. lie, falsehood, contradictory; əqlin / düşüncənin ~ına contradictory to com- mon sense; Onun

sözündə xilaf olmur He never tells falsehoods; Danışığımızda xilaf yoxdur There is no lie / falsehood in our

talk; 2. against, contrary; bir kəsin ~ına danışmaq to speak* against smb.

xilafət i. bax xəlifəlik

xilafi-adət i. unusual, uncommon; Burada

xilafi-adət heç bir şey yoxdur There is

nothing out of the ordinary in it xilafi-qanun s. illegal, illicit; ~ ticarət illicit

trade

xilas i. rescue; escape; məc. salvation; deliv-

erance; ~ etmək to save (d.); (təhlükədən) to rescue (d.); (avadanlığı yanğından və s.) to salvage (d.); to

deliver (d.); əsir- likdən ~ etmək to deliver from captivity (d.); boğulanı (suda) ~ etmək to rescue a drowning

man*; bir kəsin həyatını ~ et- mək to save smb.’s life; özünü ~ etmək to save oneself, to escape; O güclə

xilas oldu He had a narrow escape; qaçıb ~ ol- maq to flee*, to escape, to run* away; Bu bizim yeganə xilas

yolumuzdur This is our only salvation

xilasedici s. salutary; saving; ~ vasitə saving remedy

xilaskar I. i. deliverer, liberator; rescuer, saviour II. s. ~ ordu salvation army

xilaskarlıq i. emancipation, salvation; the act of saving / rescuing / delivering

xilqət i. 1. creation, making; 2. nature; God ximirçək i. anat. cartilage, gristle

xingal i. khangal (an Azerbaijani dish, pre-

pared of meat and rolled pastry)

xirid i. sale, selling; ~ etmək to make* mar- ket (d.), to sell* off (d.); to meet* a sale;

to have* a market (for)

xiridar i. salesman*; (qadın) saleswoman*,

saleslady

xiridarlıq i. salesmanship

xirtdək i. anat. 1. larynx; ◊ Onun dili xirt -

dəyinə yapışmışdı He was struck dumb;

2. gullet; d.d. throat

xirtdəkləmək f. to take* / to seize (d.) by the

throat; bir kəsi ~ to take* / to seize smb.

by the throat

xirtdəklənmək f. to be* taken / seized by the

throat

xokkey

xirtdəkləşmək f. to take* / to seize each other by the throat

xislət i. trait [tre9t], feature; fərqləndirici ~ distinguishing feature; adamın əsas ~i the chief trait of a man*

xitab i. address (to); salutation

xitabnamə i. (yazılı) salutation

xitam i. finishing, graduating, end, ending;

~ vermək to put* an end (to), to make* an end (of), to bring* to a stop; istintaqa ~ vermək to drop an

inquiry; söhbətə ~ vermək to break* off the conversation

xiyaban i. avenue; (parkda) path, lane xiyar i. cucumber; duza qoyulmuş ~ pickled

cucumber; təzə ~ fresh cucumber xiyarək I. i. tib. bubo II. s. bubonic; ~ taunu

bubonic plague

xizək i. sledge, sleigh; ~lə getmək to drive*

in a sledge / sleigh

xlor I. i. kim. chlorine[`-6:ri:n] II. s. chloric;

~ turşusu chloric acid

xlorid i. kim. chloride; ~ natrium sodium

chloride

xlorlamaq f. kim. to chlorinate (d.) xlorlanmaq f. kim. to be* chlorinated xlorlatdırmaq f. bax xlorlatmaq

xlorlatmaq f. to ask / to cause s.o. to chlo-

rinate (d.)

xlorlu s. kim. chlorous, chloric, chlorinated;

~ əhəng chloride of lime, bleaching pow-

der; ~ turşu chlorous acid

xlorofil i. bot. chlorophyll

xloroform i. kim. chloroform; ~ altında cər-

rahiyyə əməliyyatı operation under chlo-

roform

xof i. fear, fright; ~lu olmaq to be* afraid;

~dan əsmək to quake with fear, to shake

with fright, to tremble with fear xoflandırmaq f. to fear (d.), to frighten (d.) xoflanmaq f. to be* / to get*

frightened, to

be* afraid (of) / feared, O hər şeydən xof-

lanır He / She is afraid of everything xoflu s. 1. fearful, frightful; 2. timid, easily frightened; Xain xoflu olar at.

söz. ≅ A

traitor gets frightened easily

xofsuz s. fearless, intrepid; brave, courageous xokkey I. i. hockey; topla ~ Russian hockey,

bandy; şaybalı ~ ice hockey II. s. hockey; ~ topu ( ot üzərində) hockey-ball, ~ ko- mandası hockey team; ~

ağacı hockey stick

363

xokkeyçi

xokkeyçi i. hockey-player

xolorin i. kim. cholorine

xonça i. 1. panel; 2. tray filled with different

sweets and fruits, etc. brought to the bride

on the day of betrothal

xor i. chorus [`k6:r7s], (kilsədə) choir [`kwa97] xorla z. in chorus; ~ demək to say* in chorus xora i. bax yara

xoralı s. bax yaralı II

xoreoqraf i. choreographer [k6-] xoreoqrafiya I. i. choreography [k6-] II. s.

choreographic [k6-]

xorist i. chorister, member of a chorus xorna i. bax xorultu; ~ çəkmək to snore;

d.d. to sleep soundly

xortdan i. 1. əs. vampire; 2. d.d. fright xortlama fi. resurrection; rising from the dead xortlamaq f. əs. to

resurrect, to rise* again,

to rise* from the dead, to rise* from the

grave

xortuldamaq f. to grunt

xortultu i. grunt (-ing)

xortum i. zool. trunk; ~una çəkmək to swal-

low (d.), to gulp down (d.)

xortumlu s. zool. trunked; (i.s.) with a trunk,

(i.s.) having a trunk

xoruldamaq f. to snore

xoruldatmaq f. to cause smb. to snore xorultu i. snore; Sizin xorultunuz məni

oyatdı Your snores woke me up; özünün

~suna oyanmaq to snore oneself awake xorum i. armful; bir ~ ot an armful of grass;

(quru ot) an armful of hay

xoruz I. i. cock; amer. rooster; hind ~u

turkey-cock; II. s. cock, cockish; ~ döyüşü cockfight, cockfighting; ~ banı cock-crow; ~ pipiyi 1) cockscomb; 2)

d.d. dark red

xoruzbaz i. cocker, cockfighter xoruzdöyüşdürən i. cocker, cockfighter xoruzquyruğu i. d.d. dark-red; ~ çay

d.d.

strong tea; velvet tea

xoruzlanmaq f. d.d. to mount / to ride* the

high horse idiom.

xorvat i. Croat

xorvat s. Croatian; ~ dili Croatian, the

Croatian language

xorvatca z. ~ danışmaq to speak* Croatian xosunlaşmaq f. d.d. to speak* in a whisper

/ in a low voice

364

xoşdil

xoş s. nice, pleasant, welcome; favourable, good, fine, pretty; ~ görkəmli nice / good looking, pleasant to

look at, gratifying to the eye; ~ xəbər good* / welcome news; ~ hava fine / nice / good* / favourable

weather; ~ cavab favourable reply; ~ hə- rəkət kind action; ~ söz endearing word; ~ baxış tender look; ~u

olmaq to be* inclined (+to inf.); ~a gəlmək to please (d.); Qız çalışır ki, ona xoş gəlsin The girl does all her

best to please him; Bu kitab sizə xoş gəlirmi? Do you like this book? Xoşdur It is my pleasure; Sizi görmək

mənə xoşdur I am glad to see you, It is nice / fine / nice / pleasant to see you; Siz ona xoş gəlirsiniz He / She

likes you; Xoş gördük You are welcome; I’m glad to see you; Xoş gəldin 1) (gələrkən) You are welcome; 2)

(gedərkən) Good-bye; Bye-bye; amer. Bye now Xoş gəlmişsiniz (You are) welcome

xoşagedən s. bax xoşagələn

xoşagetməz s. bax xoşagəlməz

xoşagələn s. pleasing, nice, pretty, inviting,

taking; ~ cavan a nice fellow / chap; ~ adam a pleasant person; ~ xarici gör- kəm pleasing / attractive

appearance;

xoşagəlməli s. bax xoşagələn

xoşagəlməz s. unpleasant, disagreeable;

~ adam unpleasant man*

xoşahəng(li) s. harmonious; (səsə aid) melo-

dious; mellifluent, mellifluous xoşahənglik i. melodiousness, tunefulness,

harmony

xoşavaz s. (i.s.) possessing / having fine /

pleasant voice

xoşavazlı s. melodious; ~ səs melodious voice xoşavazlılıq i. bax xoşahənglilik

xoş-beş i. ~ etmək to say* how do you do to

each other; to greet each other

xoşbəxt s. happy; lucky; ~ təsadüf lucky

chance; ~ adam happy man*; O, xoş-

bəxtdir He / She is happy

xoşbəxtlik i. 1. happiness; 2. luck, good for-

tune; ~ arzu etmək to wish good luck (to) xoşbəxtlikdən ara. s. fortunately, luckily xoşdil s. 1. merry, gay,

lively; jolly, kind d.d.

cheery; ~ oğlan cheerful / jovial fellow; ~ qızcığaz jolly little girl; 2. (xeyirxah) benevolent; (adam haqda)

well-wishing

xoşdilli

xoşdilli s. bax xoşdil

xoşdillik i. gayness, gaiety; joviality, kindness xoşəhval s. 1. complaisant, obliging; 2. gay,

glad, happy

xoşəhvalı s. bax xoşəhval

xoşəxlaq s. well-behaved, orderly xoşəxalqlı s. bax xoşəxalq

xoşəməl I. i. just / righteous man* II. s. pious,

religious; righteous; ~ adam a righteous man*; Xoşəməl adamlar cənnətə gedə- cəklər The righteous shall go

to Heaven

xoşəməllilik i. piousness, righteousness xoşgörkəm s. nice-looking, pleasant to look at, gratifying to the eye,

(i.s.) having attrac-

tive appearance

xoşgüzaran s. light-hearted, careless; (hə-

yatda) care-free, untroubled; ~ həyat

untroubled life

xoşhal s. cheerful, lively, jolly d.d.; ~ oğlan

cheerful / jovial fellow; O, yaman xoş- haldır He is in a merry mood, He is in high spirits

xoşhallanmaq f. 1. to be* pleased / satisfied; to enjoy oneself; to take* pleasure / delight; 2. to be* glad /

happy; to be* cheerful

xoşhallıq i. 1. gladness, cheerfulness; 2. gai- ety; (xarakter haq.) joviality, liveliness, hilarity

xoşhallıqla z. voluntarily, of one’s own free will, willingly, hilariously

xoşxasiyyət s. well-behaved, orderly, well- mannered

xoşxəbər i. one who brings good / pleasant news

xoşkəlam s. eloquent

xoşqamət s. slender; ~ qız / qadın a slender

girl / woman*

xoşqamətli s. bax xoşqamət

xoşqədəm s. carrier of happiness / fortune xoşqədəmli s. bax xoşqədəm

xoşlamaq f. to like (d.), to enjoy (d.); to be*

fond (of); O, onun oxumasını xoşlayır She / He likes her / him to sing: O, qarın yağmasını xoşlayır He / She

likes when it snows

xoşlandırmaq f. to give* pleasure (to), to entertain (d.), to amuse (d.)

xoşlanmaq f. 1. to admire, to enjoy; 2. to be* satisfied / pleased, to enjoy oneself

xoşləhcə s. smooth-tongued, smooth-spoken

xovlanmaq

xoşluq i. niceness, pleasantness; agreeability xoşluqla z. d.d. of one’s own free will xoşməramlı s. goodwill; ~

oyunlar goodwill

games

xoşməzac s. good-natured; ~ adam a good-

natured man* / person

xoşməzə s. tasty, palatable, savoury; ~ ye-

mək tasty / savoury / palatable dish xoşniyyət s. well-wishing, loyal, well-dis- posed, benevolent, kindly

disposed; ~ qə-

bul kind / friendly welcome / reception xoşniyyətli s. bax xoşniyyət

xoşniyyətlilik i. loyalty, benevolence xoşnud s. 1. satisfied (with), content (with),

pleased (with); 2. merry, gay, lively; 3. glad, joyful; ~ xəbər glad / happy news; glad / happy tidings

xoşnudluq i. gladness, joy; ~dan özünü hiss etməmək to be* beside oneself with joy; ~dan ağlamaq to cry /

to weep* for / with joy

xoşrəftar s. pleasant, well-mannered, urban; sociable, amiable, affable; ~ xasiyyət sociable / amiable

disposition; ~ adam a good mixer

xoşrəftarlı s. bax xoşrəftar

xoşrəftarlıq i. affability, amiability, socia-

bility

xoşrəng s. fine / beautiful colour

xoşrəngli s. bax xoşrəng

xoşsəs s. bax xoşavaz

xoşsəsli s. bax xoşavazlı

xoşsifət s. kind, pretty; friendly, affable;

beautiful

xoşsiffətli s. bax xoşsifət

xoşsifətlik i. affability, kindness

xoşsöhbət s.: ~ adam a good interlocutor /

(qadın) interlocutress, a good* company xoşsurət s. nice / good looking, pretty, pleas-

ant; handsome

xoştəb s. gifted, talented; clever; O, xoştəb

adamdır He / She is a person of manifold

gifts

xoştəbiət s. good-natured; well-behaved xoştəbiətli s. bax xoştəbiət

xoşu i. courtesan

xoşüz s. bax xoşsurət

xov i. (mahud parçada) nap; (məxmərdə,

xalçada) pile;

xovlanmaq f. to become* teaseled

365

xovlayıcı

xovlayıcı I. i. tox. teaseler II. s. teasel; ~ ma- şın teasel machine

xovlu 1. fleecy; (i.s.) with thick pile; 2. bot. lanate

xörək I. i. food, dish, meal; ~dən sonra after food, after a meal; isti ~ hot food / meal II. s.: ~ qaşığı table

spoon; ~ duzu (com- mon) salt, table / cooking salt

xörəkbişirən i. bax aşpaz

xörəkpaylayan i. waiter; (qadın, qız) wait-

ress

xristian s. Christian

xristianlaşdırılmaq f. to be* converted to

Christianity

xristianlaşdırmaq f. to convert to Christianity

(d.)

xristianlaşmaq f. to become* Christian,

to be* converted to Christianity xristianlıq i. Christianity

xrom I. i. kim. chromium, chrome II. i. (dəri)

box-calf III. s.: ~ çəkmə box-calf boots xromlamaq f. tex. to plate / to coat (d.) with

chromium, to chrome-plate (d.) xromlanmaq f. to be* chrome-plated xromlu s. kim. chromous, chromic; ~

turşu

chromic acid; ~ polad chromium steel xronologiya i. chronology

xronoloji s. chronological

xudafiz nid. good-bye; bye-bye, bye now, bye xudahafiz nid. bax xudafiz xudahafizləşmək f. to say* good-

bye (to),

to take* (one’s) leave (of), to bid* adieu (i), to bid* farewell (i); Onlar çox uzun xuda- hafizləşdilər They were

a long time say- ing good-bye to each other; O, xudafiz- ləşdi və getdi He / She said good-bye and went away

xudanəkərdə bağ. if, in case (of); Xuda- nəkərdə o gəlsə... If he / she comes...

xudavəndi-aləm i. bax Allah

xudbin s. bax xudpəsənd

xudbincəsinə z. bax xudpəsəndcəsinə xudbinlik i. bax xudpəsəndlik

xudmani s. intimate, friendly; ~ restoran

intimate restaurant; ~ söhbət intimate con-

versation; ~ xidmət friendly service xudpəsənd I. i. egoist, self-lover II. s. self- ish, egoistical, self-loving, self-

interested,

self-seeking

xudpəsəndcəsinə z. selfishly, egoistically

366

xüsusən

xudpəsəndlik i. selfishness, self-love, ego- ism; ~ etmək to be* self-lover / egoist xuliqan i. 1. hooligan,

ruffian; 2. d.d. rowdy xuliqanlıq i. hooliganism, ruffianly behav-

iour; ruffianism, rowdyism; ~ etmək to behave / to act like a hooligan; futbol ya- rışlarında ~ rowdyism at

football matches

xumar s. 1. (içki ilə əlaqadar) the morning- after, hang-over; ~ olmaq to have* a hang over, to have* a bad /

thick head; 2. (gözə aid) languorous, languid; qara ~ gözlər languorous black eyes

xumargöz s. languorous eye, (i.s.) with lan- guorous eyes

xumargözlü s. bax xumargöz xumar-xumar z. languorously, languidly xumarlanmaq f. to become*

languished;

to languish (for)

xumarlıq i. languor

xunxar s. bloodthirsty, sanguinary

xurafat i. 1. prejudice; superstition; 2. fable,

cock-and-bull story

xurafatçı i. 1. superstitious person; 2. fanatic xurcun i. saddle-bag, carpet-bag

xurma I. i. date II. s.: ~ ağacı date-palm;

~ qəndi date-sugar; ~ şərabı date-wine xurmalıq i. date-palm plantation

xurmayı s. chestnut (-coloured); ~ saç chest-

nut-coloured hair

xuruş i. seasoning with meat, dried fruit,

chestnut and spices

xülaseyi-kəlam ara. s. shortly, in a nut shell,

in short, to cut* a long story short

xülasə I. i. 1. essence; short content, main point; 2. summary II. ara. s. in short, thus, so, to cut* a long story

short, to put* it

shortly

xülya i. illusion, fantasy, fancy; unreal dream;

boş ~ idle fancy; ~ yaratmaq to create

illusion

xülyaçı i. dreamer, visionary, day-dreamer xülyaçılıq i. dreaminess

xürrəm s. cheerful, joyous; merry, gay, lively xüsusda qoş. of, about, concerning, relative to;

Bu xüsusda nə deyə bilərsiniz? What can

you say of / about it?

xüsusən ara. s. 1. especially; particularly;

Mən bu gün xüsusən məşğulam I am especially busy today; 2. just; Xüsusən ona görə ki, ... Just because...

xüsusi

xüsusi s. 1. special, especial; ~ olaraq spe- cially, especially; Bu xüsusi olaraq sizin üçün alınmışdır It is bought

specially for you; 2. private; ~ kapital private / non-state capital; ~ mülkiyyət private property; ~ müəssisə

privately owned enterprise; ~ şəxs private person; ~ dərs private les- sons pl.; ~ iş private affair; 3.

particular; ~ hal particular case; ümumidən ~yə from the general to the particular; 4. proper; ~ isim qram.

proper noun; 5. specific; ~ çəki fiz. specific weight / gravity; ~ müqavimət specific resistance; ~ həcm specific

volume

xüsusilə z. bax xüsusən xüsusiləşdirilmək f. 1. to be* made private

/ non-state; 2. to be* denationalized

xüsusiyyətçilik

xüsusiləşdirmək f. 1. to isolate (d.); 2. to denationalize (d.)

xüsusiləşmək f. 1. to stand* apart, to keep* aloof; 2. qram. to be* detached; 3. to become* private / non-

state

xüsusiləşmiş fs. 1. bax özəlləşmiş; 2. qram. detached; ~ tamamlıq detached object xüsusiyyət i. peculiarity,

feature; character-

istics pl.; milli ~ national peculiarity / fea-

ture; yerli ~ local peculiarity / feature xüsusiyyətçi i. owner, proprietor, man of property; (qadın)

proprietress; (torpaq sa-

hibi) landowner

xüsusiyyətçilik i. the state of being owner /

proprietor

367

icazəsiz

İi

I, ı the thirteenth letter of the Azerbaijani alphabet which is not used at the begin- ning of words.

Accordingly there are no word in the Azerbaijani language begin- ning with the letter ı

İ, i the 14th letter of the Azerbaijani alphabet ianə i. endowment, donation; ~ vermək to endow, to donate,

to make* a donation (to)

ianəçi i. donor, endower

iaşə I. i. nourishment, nutrition; catering;

ictimai ~ public catering II. s.: ~ müəs-

sisələri (public) catering establishments iaşəçi i. caterer

ibadət i. divine service, praying; ~ etmək to

pray (to), to offer prayers (to); ~ə getmək

to go* on (a) pilgrimage

ibadətçi i. pilgrim

ibadətçilik i. pilgrimage

ibadətgah i. temple, meeting-house, chapel ibadətxana i. bax ibadətgah

ibarə i. dilç. phrase; boş ~ mere phrases / words

ibarəbaz i. phrase-monger

ibarəbazlıq i. mere verbiage, phrase-mon-

gering

ibarəli I. s. fanciful, pretentious, mannered,

affected II. z. pretentiously, affectedly; ~ danışmaq to speak* in pretentious lan- guage / pretentiously

ibarəçi i. bax ibarəbaz

ibarəçilik i. bax ibarəbazlıq

ibarəlilik i. pretentiousness, fancifulness ibarət s. consisting (of); beş nəfərdən ~ ko-

missiya committee consisting of five men

(people); ~ olmaq to consist (of)

iblis i. 1. devil; satan [se9tn], deuce; 2. məc. knave [ne9v], swandler; (zarafat) sly-boots;

(bic) d.d. rogue [roug]; ~ kimi devilish ibliscəsinə z. devilishly, like / as a devil iblisləşmək f. 1. to become* a

devil / satan;

2. məc. to become* knave / rogue iblislik i. devilishness; insidousness, perfidy, perfidiousness; ~ etmək to

act devilishly

/ like a devil

368

ibrət I. i. lesson; ~ götürmək to study (for) a will; to do* a bit of studying; Qoy bu sizə ibrət olsun Let it be a

lesson for you II. s. ~ dərsi vermək to teach* / to give* a lesson (d.); ~ (dərsi) almaq / götürmək to learn* a

lesson (from); ◊ tarixin ~ dərsi the lesson of history

ibrətamiz s. instructive, edifying; ~ kitab edifying book

ibrətləndirmək f. to teach* (d.), to give* a lesson (to)

ibrətlənmək f. to learn* a lesson (from); to draw* a conclusion, to arrive at a con- clusion

ibtida i. beginning, outset, start

ibtidada z. at the (very) beginning ibtidadan z. from the (very) outset, from (the)

beginning, from the start

ibtidai s. 1. primary, elementary; ~ məktəb

primary / elementary school; ~ təhsil pri- mary education; ~ bilik elementary knowl- edge; 2. primitive;

savage; ~ insan primi- tive man*; ~ cəmiyyət primitive society; ~ adətlər savage customs

ibtidai-icma s.: ~ quruluşu primitive com- munal system

ibtidailik i. primitiveness, primitive state (of things)

ibtidasız s. (i.s.) without beginning / outset icarə I. i. lease [-s]; ~ yə götürmək to lease (d.), to take* on lease

(d.); to rent (d.); ~ yə vermək to lease (d.), to grant on lease (d.), to rent (d.) II. s.: ~ müqaviləsi lease [-s]; (ev

və s. haqqında) tenancy agreement; ~ haqqı rent, rental; ~ hüququ tenant right

icarəçi i. leaseholder, tenant, lessee icarəçilik i. tenancy

icarədar i. bax icarəçi icarədarlıq i. bax icarəçilik

icazə i. permission, permit; ~ vermək 1) to allow (d.+to inf.), to permit (i.+to inf.); to give* permission; bir

kəsə getməyə ~ vermək to allow / to permit smb. to go; İcazə verin keçim Allow me to pass; 2) (kitabı və s.

çapa) to authorize (d.); kitabın çap olunmasına ~ vermək to authorize the printing of a book

icazəli s. (i.s.) with permission (of), permitted icazəsiz z. without permission; ~ danışmaq

to speak* without permission

icbar

icbar I. i. compulsion, constraint II. s. dilç. causative; felin ~ növü causative (mood of the verb)

icbari s. compulsory, forced, obligatory; ~ təhsil compulsory education; ~ əmək forced labour; ~ davamiyyət

obligatory attendance

icbarilik i. compulsion, obligation

iclas i. 1. meeting; gathering; ümumi ~ gen- eral meeting; ~ı açmaq to open the meeting, to declare the

meeting open; ~ı bağlamaq to close the meeting; 2. sitting; birinci ~ opening sitting; yekun ~ı final sitting;

açıq ~ public sitting; parlament ~ı sitting

of parliament

iclasbaz i. meeting-lover

iclasbazlıq i. liking for meeting

iclasçı i. assessor; ◊ xalq ~sı People’s assessor icma I. i. community, commune II. s. com-

munal, common; ~ torpağı common (land) icmal i. round-up, review, commentary; id- man ~ı sports round-

up; mətbuat ~ı press round-up; siyasi hadisələrin ~ı the review

of political events

icmalçı i. commentator, reviewer; amer.:

columnist; siyasi ~ political commentator;

idman ~sı sports commentator

icra i. 1. fulfilment; execution; 2. (pyes haq.) performance; (musiqi əsəri haq.) render- ing, rendition; ~

etmək to carry out (d.), to execute (d.), to discharge (d.); hökmü ~ etmək to carry out a sentence; öz vəzi-

fəsini ~ etmək to discharge one’s duty; əmri ~ etmək to carry out an order, to exe-

cute an order

icraçı i. executor; məhkəmə ~sı bailiff, offi-

cer of the law

icraedici s. executive; ~ komitə executive

committee; ~ hakimiyyət executive power;

~ orqanlar executive organs

icrasız s. (i.s.) without execution / discharge ictimai s. (müx. mənalarda) public, social;

~ quruluş social system; ~ elmlər social sciences; ~ mülkiyyət public property; ~ binalar public buildings; ~

şüur social consciousness; ~ həyat public life; ~ təş- kilatlar public / social organizations; ~ və- ziyyət social

status; social standing

ictimai-iqtisadi s. social and economic; ~ quruluş social and economic system

içiboş

ictimaiyyat i. social science

ictimaiyyatçı i. teacher of social sciences ictimaiyyət i. the people; the community;

the public; geniş ~ the general public, the public at large; elmi ~ the scientific com- munity / world

ictimaiyyətçı i. public man*, person actively engaged in public life

ictimailəşdirilmək s. to be* / to get* social- ized, to become* socialized

ictimailəşdirilmiş fs. socialized; collec- tivized; ~ kənd təsərrüfatı collectivized agriculture

ictimailəşdirmə fi. socialization; collectiviza- tion; istehsal vasitələrinin ~si socializa- tion of the means of

production

ictimailəşdirmək f. to socialize (d.), to col- lectivize (d.)

ictimailəşmə fi. socialization, collectiviza- tion; istehsal vasitələrinin ~si socializa- tion of the means of

production

ictimailəşmək f. to be* / to get* socialized; to be* / to get* collectivized

ictimai-faydalı s. social and useful ictimai-mədəni s. social and cultural ictimai-siyası s. social and political,

socio-

political

iç I. i. inside, interior; otağın ~i the inside of

the room; mağaranın ~i the interior of a cavern / cave; ◊ ~ini çəkmək to sigh II. s. inside, inner; ~ qapı inside

/ inner door; ~ otaq inner room; ~ divar inside wall

içalat i. 1. anat. internal organs; d.d. guts, entrails; 2. (qida) offal

içdirmək f. to give* to drink (d.); (heyvanı) to water (d.)

içdirtmək f. bax içdirmək

içəri I. i. bax iç I II. s. bax iç II III. z. in,

inside; inwards; ~ gəlmək to come* in; ~ açılmaq (qapı, pəncərə və s.) to open inwards; ~ baxmaq to look

inside

içəridən z. from (the) inside, on inside; Qapı içəridən bağlıdır The door is locked on inside

içərisində qoş. 1. inside, within; kitabın ~ inside the book; üç həftənin ~ within three weeks; 2. among;

uşaqların ~ among the children

içiboş s. hollow; ~ kərpic hollow brick

369

içilmək

içilmək f. to be* drunk

içim i. drink, mouthful; gulp; Mən bir içim

su istədim I asked for a drink of water içimlik i. bax içim

içində qoş. bax içərisində

içindən qoş. 1. out of; qutunun ~ out of the

box; dənizin ~ out of the sea; 2. through; meşənin ~ through the forest; Biz meşə- nin içindən keçdik We

passed through the forest

içinə z. into, in; ~ qoymaq put* into; Qaşıq- ları qutunun içinə qoyun Put the spoons into the box; bir kəsin

gözünün ~ baxmaq to look smb. in the eye

için-için z.: ~ ağlamaq to cry bitterly and silently, to weep bitter tears; ~ gülmək to laugh in one’s sleeve; ~

yanmaq to feel* smth. keenly, to take* smth. hard

içirmək f. 1. to give* to drink; su ~ to give* some water to drink; (heyvanı) to water (d.); 2. to make* (d.)

drunk, to drink* smb. drunk

içirtmək f. bax içirmək

içki I. i. drink; spirtli ~lər alcoholic drinks;

spirtsiz ~lər soft drinks; ~yə qurşanmaq to take* to alcoholic drinks II. s.: ~ düş- künü alcoholic; drinker, a

heavy / hard drinker, drunkard

içkili s. (i.s.) with drink; a party with drink içkisiz s. drinkless, (i.s.) without drink; a party

without drink

içmək f. 1. to drink (d.); su / süd və s. ~ to

drink* water / milk, etc.; ◊ and ~ to take* an oath; çox ~ (spirtli içkiləri) to drink* oneself drunk; bir kəsin

sağlığına ~ to drink* to the health of smb., to drink* to smb.; 2. (dərman, çay, kofe və s.) to take* (d.); to

have* (d.); çay / kofe və s. ~ to have* tea / coffee, etc.; dərman ~ to take medicine

içməli s. drinkable, drinking; ~ su drinking water; Bu su içməlidirmi? Is this water drinkable?

idarə I. i. 1. office; nəşriyyat ~si publishing office; 2. institution, establishment; dövlət ~ləri state institutions;

~ etmək 1) (rəh- bərlik etmək) to govern (d.); (ölkəyə) to rule (d. over); 2) (müəssisəyə və s.) to control (d.),

to run (d.); 3) (maşını) to oper-

370

identik

ate (d.); 4) (avtomobil) to drive* (d.); 5) (orkestri) to conduct (d.); 3. qram. qovernment II. s. management

(attr.), administrative, managerial; ~ xərcləri administrative / management expenses; ~ heyəti

administrative personnel, mana- gerial staff

idarəçilik i. red tape

idarəedilən s. bax idarəolunan idarəolunan s. guided; ~ mərmi guided mis-

sile; ~ kosmik gəmi guided spaceship idarəolunmayan s. (i.s.) out of control, uncontrollable, uncontrolled; ~

ehtiras

uncontrolled passion

idbar s. ugly; ~ qadın an ugly woman* idbarlıq i. ugliness

iddia i. pretension, claim; ~ etmək to put* in

a claim (for), to pretend (to), to lay* claim

(to)

iddiaçı i. 1. hüq. plaintiff, pretendant; 2. (bo-

şanmaq məsələsində) to petitioner; 3. pre- tender (to), claimant (to, upon), aspirant (to); prezidentliyə ~lər

presidential aspi- rants; 4. id. contender (for), challenger (for)

iddialanmaq f. to become* arrogant / lofty / haughty

iddialı s. pretentious, lofty, haughty; d.d. high and mighty

iddialılıq i. arrogance, haughtiness, loftiness iddiasız s. modest, unpretentious iddiasızlıq i. modesty,

unpretentiousness ideal I. i. ideal [a9`di7l]; ~larını həyata ke-

çirmək to realize one’s ideals II. s. ideal [a9`d97l]; ~ adam ideal man*; ~ hava ideal weather

idealist I. i. fəls. idealist [a9`d97-] II. s. fəls. idealist [a9`d97-] (attr.), idealistic

idealistcəsinə z. idealistically, like an idealist idealistlik i. fəls. 1. bax idealizm; 2. dreami-

ness, reverie

idealizə i.: ~ etmək to idealize [a9`d97l-] (d.);

~ olunmaq to be* idealized idealizm i. fəls. idealism [a9`d97l-]; ideallaşdırılma fi. being idealized

ideallaşdırılmaq f. to be* idealized ideallaşdırma fi. idealization ideallaşdırmaq f. to idealize (d.) ideallıq i.

ideality [a9`d97-]

identik s. identical, the same

identiklik

identiklik i. identity, sameness

ideologiya i. ideology [,a9-]; marksist

~ Marxist ideology

ideoloji s. ideological [,a9-]; ~ cəbhə ideo-

logical front

ideoloq i. ideologist [a9-]

ideya I. i. idea [a9`d97]; hakim ~lar prevail-

ing ideas; ~ uğrunda mübarizə aparmaq to fight* for an idea; qabaqcıl / proqres- siv ~lar advanced /

progressive ideas; Bu nə ideyadır! What an idea! II. s. ideolog- ical [a9-]; ~ silahı ideological weapon

ideya-bədii s. ideological and artistic ideyaca z. ideologically [a9-]

ideyalı s. ideologic(al); (i.s.) with ideological

principles; ~ adam a man with ideologi-

cal principles

ideyalılıq i. moral substance / fibre, high-

mindedness; (bədii əsərdə) ideological

content

ideya-nəzəri s. ideological and theoretical ideyasız s. devoid of principles and ideals,

(i.s.) having no principles or ideas, unprin- cipled; (i.s.) lacking in progressive ideas; ~ əsər work lacking in

progressive ideas

ideyasızlıq i. lack of progressive ideas, absence of principles and ideas

ideya-siyası s. ideological and political ideya-tərbiyyəvi s. ideological and educa- tive; ~ iş ideological and

educational work idxal i. import; ~ etmək to import (d.);

~ edilmək / olunmaq to be* imported idxalçı i. importer

idiom i. dilç. idiom, idiomatic expression idiomatik s. dilç. idiomatic(al); ~ ifadə

idiomatic expression / phrase

idman I. i. sport; qış ~ oyunları winter sports;

~ la məşğül olmaq to go* in for sports, to indulge in sport II. s. sport (attr.), sport- ing; ~ oyunları games; ~

meydanı sport ground, playing-field; ~ kostyumu sports kit; ~ yarışları sporting competitions / con- tests,

matches; ~ inventarları / avadanlığı sports equipment; ~ cəmiyyəti sports society

idmançı i. sportsman*; (qadın) sports- woman*; dərəcəli ~ rated sportsman* idrak I. i. 1. reason, mind,

intellect; 2. fəls.

cognition II. s. cognitive; ~ qabiliyyəti

ifrazedici

cognitive faculty; ~ nəzəriyyəsi theory of

knowledge

idraklı s. 1. reasonable, judicious, wise, sen-

sible; 2. clear thinking, conscious; ~ adam

a sensible man*, a man of good sense idraklılıq i. judiciousness

idaraksız s. unreasonable, unwise, foolish idraksızlıq i. unreasonableness, slow-wit-

tedness

ifa i. performance; (musiqi əsərinin ifası)

rendering, rendition; bir kəsin ~sında per- formed / played by smb.; (mahnı) sung by smb.; ~ etmək to

perform (d.); (mahnını) to sing* (d.)

ifaçı i. performer; (mahnı) singer

ifaçılıq I. i. mastery II. s.: ~ məharəti mas-

tery, masterly performance / execution ifadə i. expression; üzün ~si expression, countenance, look;

idiomatik ~ idiomatic expression, idiom; ~ etmək to express (d.), to convey (d.) , to indicate ( d.) ; sözlə ~ et -

mək to put* into words

ifadəli I. s. expressive; ~ sifət expressive face

II. z. expressively

ifadəlilik i. expressiveness; nitqin ifadəliliyi

expressiveness of speech

ifadəsiz s. inexpressive, inexpressible; ~ göz-

lər inexpressive eyes

ifadəsizlik i. inexpressiveness

iflas i. 1. bankruptcy, insolvency; ~a uğra-

maq, ~ etmək to become* bankrupt / insolvent; 2. (quruluş və s.) break-up; ~ etmək to fail, to be* a failure

iflic i. tib. paralysis, palsy [p7:lzi]; uşaq ~i infant paralysis; ~ vurmaq, ~ olmaq to be* paralysed

iflicli s. tib. paralysed; ~ qol paralysed arm ifrat I. i. extreme; ~ a varmaq to run* to extremes II. s. extreme; ~

sol the extreme

left

ifratçı i. extremist

ifratçılıq i. extremism

ifraz i. secretion, excretion; ~ etmək to

secrete (d.); (lazımsız maddəni) to excrete

(d.); (irin) to discharge (d.)

ifrazat I. i. excreta II. s. secretory, excretory;

~ orqanları organs of secretion, secretory

organs

ifrazedici s. bax ifrazat II

371

ifritə

ifritə i. witch; hag; qoca ~ old hag

ifritəlik i. witchery; ~ etmək to display witch- ery, to act / to behave as a hag, to act like

a hag

ifşa i. exposure, unmasking; ~ etmək to

expose (d.), to unmask (d.), to lay* bare; (kütləvi şəkildə) to denounce (d.); bir kəsi ~ etmək to expose smb.;

satqını ~ et- mək to unmask a traitor; ~ olunmaq to be* exposed / unmasked; Nazirin hərəkəti qə- zetdə ifşa

olundu The minister’s action was denounced in the newspaper

ifşaedici s. unmasking, accusing; ~ nitq accusing speech

iftar i. din. the breaking of a fast; the meal taken at sundown (during the fast of Ramazan); ~ını açmaq to

break* one’s fast

iftarlıq i. (smth.) suitable to the breaking of one’s fast; meal eaten at the breaking of one’s fast

iftixar i. pride; ~ hiss etmək to be* proud (of), to take* pride (in); to get* on one’s high horse idiom.; Siz

bizim iftixarımız- sınız You are our pride

iftixarla z. proudly; ~ danışmaq to speak* proudly

iftixarlı s. proud, proud-hearted; ~ baxış proud look

iftira I. i. slander [`sla:-], calumny, aspersion; (mətbuatda) libel; bir kəsin haqqında ~ danışmaq to talk

slanderously about smb. II. s. slanderous, calumnious; libellous; ~ ittiham slanderous accusation

iftiraçı I. i. slanderer, calumniator; ~ olmaq to be* a slanderer II. s. slanderous, calum- niatory; libellous; ~

adam slanderous per- son

iftiraçılıq i. slander, calumny, aspersion igid I. i. a brave man*, a man of courage; ~lər top. i. the brave II. s.

brave, coura- geous, gallant, fearless; aslan kimi ~ as brave as a lion; ~ oğlan a brave boy; ~ əs-

gər a gallant soldier

igidcəsinə z. bravely, courageously, fearlessly,

gallantly; ~ vuruşmaq to fight* bravely /

fearlessly / courageously

igidləşmək f. to become* brave / fearless,

to have* the courage (+to inf.), to pluck up / to gather one’s courage

372

ixtisas

igidlik i. bravery; courage, fearlessness; ~ göstərmək to act bravely / courageously, to display / to show*

bravery

igidyana z. like / as a man of courage; ~ vu - ruşmaq to fight as a man of courage

iğtişaş i. disturbance, unrest, trouble; ~ tö- rətmək to disturb the peace, to sow* / to spread* discord;

işsizlər və kasıblar ara- sında ~ unrest among the poor and unem- ployed

iğtişaşçı i. trouble-maker; rabble-rouser iğtişaşlı s. troubled; ~ vaxtlar / günlər trou-

bled times / days, stirring times

ixrac i. siya. iq. export; ~ etmək to export (d.) ixracat I. i. siya. iq. exportation II. s. siya. iq.

export (attr.); ~ ticarəti export trade ixracatçı i. siya. iq. exporter

ixtilaf i. difference (of), disagreement (in),

discord; baxışların ~ı difference of opin- ions; ~ı həll etmək to settle / to resolve the differences; ~ salmaq to

give* rise to dif- ference, to provoke disagreement

ixtilaflı s. controversial, questionable, debat- able, arguable

ixtilafsız s. (i.s.) without differences / discord ixtilafsızlıq i. agreeability, co-ordination ixtira i. invention; ~

etmək to invent (d.) ixtiraçı i. inventor; (qadın) inventress ixtiraçılıq I. i. inventiveness II. s. inventive;

~ qabiliyyəti inventive faculty

ixtisar i. 1. (mətndə) abridgement; ~ etmək (mətni) to abridge (d.); 2. (azaltma) reduc- tion, cutting down,

cut-back; silahların ~ı reduction of armaments; ştatların ~ı staff reduction, cutting down of the staff; 3. (sö-

zü, hekayəni və s.) abbreviation; sözü

~ etmək to abbreviate a word

ixtisarla z. in abbreviated form; ~ çap etmək

to print in abbreviated form ixtisarlamaq f. to abbreviate (d.), to abridge

(d.), to cut* short (d.); to cancel (d.) ixtisarlanmaq f. to be* abbreviated /

abridged, to get* abbreviated ixtisarlatmaq f. to ask / to cause smb. to

abbreviate (d.) / to cut short (d.); (mətni)

to ask / to cause s.o. to abridge (d.) ixtisarlı s. abbreviated, contracted; (mətn)

abridged

ixtisas i. profession; trade; speciality; ~ qa-

zanmaq to acquire a profession, to learn*

ixtisasartırma

a trade; ~ seçmə choice of profession; ~ını artırmaq to raise the level of one’s pro- fessional skill

ixtisasartırma i. improvement of profes- sional skill

ixtisaslandırmaq f. to specialize (d.), to assign a specialization (to)

ixtisaslanmaq f. to be* / to become special- ized (in)

ixtisaslaşdırılmış fs. specialized ixtisaslaşdırmaq f. to give* (d.) specialized

training, to assign a specialization ixtisaslaşma fi. specialization ixtisaslaşmaq f. to specialize (in); to

become*

specialized

ixtisaslı s. skilled, trained, qualified; ~ fəhlə

skilled / trained worker; ~ əmək skilled

labour

ixtisassız s. unskilled, unqualified, not trained;

~ fəhlə unskilled worker; ~ əmək unskilled

labour

ixtiyar I. i. 1. right; power; ~ olmaq to have*

right / power; bir iş görməyə ~ı olmaq to have* right / power to do smth.; ~ vermək to give* right / power;

bir işi görməyə ~ı olmamaq to have* no right / power to do smth.; 2. will; öz ~ı ilə of one’s own will; 3. bax

səlahiyyət II. i. old and wise man* III. s. old and wise; ~ qoca an old and wise man*

ixtiyari s. arbitrary; free; ~ qərar arbitrary decision ~ hərəkət free movement

ixtiyarlaşmaq f. to grow* old, to become* old and wise

ixtiyarsız I. s. (i.s.) without legal rights, (i.s.) having no legal rights, (i.s.) deprived of civil rights; ~ adam a

person without legal rights II. z. without permission; Məndən ixtiyarsız getməyin Don’t go without my

permission

iki I. i. (qiymət) poor, two; O, tarixdən iki aldı He / She got a poor for history; He / She got a two for history

II. sy. two; ~ dəfə ~ two and two, twice two; İki dəfə iki dörd eylər Two and two is four, Twice two is (are)

four

ikiadamlıq s. two-seater (attr.); ~ təyyarə / avtomobil two-seater

ikiarvadlı I. i. bigamist II. s. bigamous; ~ kişi bigamous man*

ikiəlli

ikiarvadlılıq i. bigamy; Bir çox ölkələrdə ikiarvadlılıq cinayət hesab edilir Bigamy is considered a crime in

many countries

ikiatlı s. two-horse; ~ araba two-horse cart ikiatomlu s. fiz., kim. diatomic

ikiavarlı s. pair-oar; ~ qayıq pair-oar boat ikiayaqlı s. two legged; elm. biped; ~ canlı

biped

ikiaylıq s. 1. (müddət) two-month (attr.);

(i.s) of two months; ~ məzuniyyət a two- month holiday; 2. (yaş) two-month old; ~ uşaq a two-month-old

baby, a baby of two months

ikibarmaq s. bax ikibarmaqlı ikibarmaqlı s. two-fingered

ikibaşa z. there and back

ikibaşlı s. two-headed; ~ qartal two-headed

eagle, double eagle

ikibir z. in pairs, two and two, two by two;

~ getmək to go* in pairs

ikibucaqlı s. two-angled

ikibuynuzlu s. two-horned; ~ heyvanlar two-

horned animals

ikicanlı s. bax hamilə

ikicanlılıq i. bax hamiləlik

ikicə z. only / just two; ~ söz demək to say*

only two words; İkicə gün gözlə(yin)

Wait just two days

ikicərgə z. in two rows; ~ oturmaq to sit*

in two rows

ikicərgəli s. two-row; ~ səpin k.t. two-row

sowing

ikcildli s. two-volume; ~ lüğət two-volume

dictionary

ikicildlik i. two-volume edition

ikicinsli s. disexual, possessing qualities of

both sexes

ikicinslilik i. bisexuality

ikidən-birdən z. ever; Siz məni ikidən-

birdən görmüsünüzmü? Have you ever

seen me?

ikidilli s. 1. bilingual; ~ lüğət bilingual dic-

tionary; 2. məc. hypocritical; ~ adam hyp-

ocritical person, hypocrite

ikidillilik i. 1. bilingualism; 2. məc. hypocrisy ikiəlli z. 1. firmly, with one’s two / both

hands; 2. d.d. with one’s heart, very will- ingly; ~ tutmaq to hold* firmly / with one’s both hands

373

ikiəsrlik

ikiəsrlik s. two-century; ~ mübarizə two- century fight / struggle

ikifaizli s. two-per cent (attr.)

ikifazalı s. el. two-phase (attr.)

ikifikirli s. vacillating, vacillatory; indecisive ikifikirlilik i. vacillation; indecisiveness ikigözlü s.: ~ mənzil two-

room flat ikigünlük s. two day (attr.); ~ iş two-day

work; ~ istirahət two-day rest ikihakimiyyətlilik i. diarchy [-k9], dual power ikihecalı s. dilç. disyllabic; ~ söz

disyllabic

word, disyllable

ikihəftəlik s. 1. two-week; (i.s.) of two weeks;

~ istirahət two-week rest, a fortnight’s rest; 2. fortnightly; ~ jurnal a fortnightly mag- azine

iki-iki z. in pairs, two and two, two by two ikiillik s. 1. (müddət) (i.s.) of two years, two-year (attr.); ~ seçki

biennial election;

2. (yaş) (i.s.) of two-year-old

ikiqanadlı s. two-winged

ikiqat I. s. twofold, double; ~ çərçivə dou-

ble window-frame; ~ iş double work II. z. twice as, double; ~ çox (s. bil. isimlərlə) twice as many; (s. bilm.

isimlərlə) twice as much; ~ baha almaq to buy* twice as expensive; ~ ödəmək to pay* double

ikiqəpiklik I. i. two copeck piece, two copeck coin II. s. worth two copecks; worth noth- ing; ~ dəftər an

exercise-book / a copy book worth two copecks; ◊ ~ adam a man* worth nothing

ikiqollu s. two-armed

ikiqulplu s. two-handled

ikilaylı s. two-leaved; ~ qapı two-leaved door ikiləşmək f. 1. (yol, çay və s.) to bifurcate,

to fork; 2. məc. to lose inner unity; to

become* double-faced

ikili s. double, dual; ~ xüsusiyyət double-

character; ~ təbiət double nature

ikilik i. 1. (rəqəm) two; 2. (oyun kartında), two deuce; qaratoxmaq ~ the two of

spades; ürək ~ the two of hearts ikilikdə z. together, the two of us / them, etc.; in private, privately; tete-a-

tete [,te9t a: `te9t]; ~ söhbət etmək to have* tete-a-tete con- versation; ~ qalmaq to be* alone together

ikilitrlik s. two-litre; ~ banka a two-litre jar;

a jar of two-litre capacity

374

ikitağ

ikimanatlıq s. two-manat; worth two manats ikimənalı I. s. 1. two-meaning, (i.s.) having two meanings; ~ söz

two-meaning word, a word having two meanings; 2. ambigu- ous, equivocal; ~ cavab an ambiguous

reply II. z. ambiguously, equivocally ikimənalılıq i. 1. the condition of having two meanings; 2. ambiguity,

ambiguousness; cavabın ikimənalılığı ambiguity of a reply

ikimənzilli s. two-flat; ~ ev two-flat house ikimərtəbə s. two-storeyed; ~ ev two-storeyed

house

ikimərtəbəli s. bax ikimərtəbə

ikimil s. two-lined; ~ dəftər two-lined copy-

book; exercise-book

ikimilli s. bax ikmil

ikinci sy. second

ikinövbəli s. two-shift (attr.); ~ iş two-shift

work

ikiotaqlı s. two-room (attr.); ~ mənzil two-

room flat

ikipalatalı s. two-chamber (attr.); bicameral;

~ sistem two-chamber system; ~ parla-

ment parliament of two houses / chambers ikipartiyalı s. two-party (attr.); ~ sistem two-

party system

ikipəncərəli s. two-window (attr.); ~ otaq

two-window room

ikipərdəli s. two-act (attr.); ~ pyes two-act

play

ikirəqəmli s. two-digit

ikirəng s. two-coloured; (i.s.) of two colours;

two-colour; elm. dichromatic; ~ bayraq

two-colour flag

ikirəngli f. bax ikirəng

ikisaatlıq s. two-hour (attr.); (i.s.) of two

hours; ~ istirahət two-hour rest, rest of

two hours

ikisaitlı i. dilç. diphthong

ikisaplı s. two-handled; ~ mişar two-han-

dled saw

ikisəsli s. double-voiced, two-voiced ikisıralı s. bax ikicərgəli

ikisi i. two; onların ~ two of them

ikisimli s. two-stringed; ~ musiqi aləti two-

stringed musical instrument

ikişahılıq i. d.d. ten-copeck coin / piece ikişəkilli s. (i.s.) of two scenes, two-scene ikitağ s. bax ikitağlı

ikitağlı

ikitağlı s. two-arch, two-arched ikitaylı s. bax ikiaylı

ikitəbəqəli s. two-layer, two-stratum ikitəkər s. bax ikitəkərli

ikitəkərli s. two-wheeled; ~ araba two- wheeled cart

ikitərəfli s. two-sided; double; bilateral; two- way; ~ müqavilə bilateral agreement; ~ kontakt bilateral

contact; ~ sətəlcəm tib. double pneumonia; ~ radio əlaqə two-way radio communication

ikitirəlik i. discord, dissension; ~ salmaq to sow* discord / dissension

ikiüzlü I. i. hypocrite, dissembler II. s. hyp- ocritical; double-faced, two-faced; ~ adam hypocritical person

ikiüzlülük i. hypocrisy, double-facedness; ~ etmək to play the hypocrite, to be* hyp- ocritical

ikiyanlı s. double-sided; bilateral

ikiyaşar s. two-year old, two-year (attr.);

(i.s.) of two

ikiyaşlı s. two-year old; (i.s.) of two; ~ uşaq

a child of two, two-year old child ikiyataqlı s.: ~ çarpayı double bed

ikiyerli s. two-seater (attr.); ~ avtomobil /

təyyarə və s. two seater; ~ kupe (va- qonda) double (sleeping) compartment, two-berth compartment

ikrah i. aversion, disgust, loathing; ~ yarat- maq to fill with aversion / disgust / loathing

ikrahla z. disgustingly, loathingly

iksir i. elixir; həyat ~ i elixir of life

iqbal i. bax tale

iqlim I. i. climate [kla9-]; isti ~ hot / torrid

climate; sağlam ~ healthy climate; quru ~ dry climate; yumşaq ~ mild climate; bey- nəlxalq ~ international

climate II. s. cli- matic; ~ şəraiti climatic condition

iqlimləşdirilmək f. to be* acclimatized / cli- mated

iqlimləşdirmə f. acclimatization iqlimləşdirmək f. to acclimatize (d.), to cli-

mate (d.)

iqlimləşmə fi. acclimatization iqlimləşmək f. to get* / to become* acclima-

tized; to acclimatize oneself

iqlimli s.: isti / soyuq / sağlam və s. ~ ölkə

a country with hot / cold / healthy, etc. cli- mate

ilahiləşdirmək

iqrar i. admission, acknowledgement, con- fession; affirmation; ~ etmək to affirm (d.), to admit (d.), to

confess (d.), to acknowl- edge (d.)

iqtibas i. bax sitat

iqtidar i. 1. strength, force; yeriməyə ~ı ol-

mamaq to have* no strength to walk, to be* too weak to walk; 2. possibility; Onun yaşamaq iqtidarı yoxdur

He / She has no possibility to live; 3. siya. party in power, government

iqtidarsız s. 1. bax gücsüz; 2. bax imkansız iqtidarsızlıq i. 1. bax gücsüzlük; 2. bax im-

kansızlıq

iqtisad i. economy; siyasi ~ political economy iqtisadçı i. bax iqtisadiyyatçı

iqtisadi s. economic; ~ siyasət economic pol-

icy; ~ coğrafiya economic geography; bey- nəlxalq ~ əlaqələr international economic relations; ~ inkişaf

economic development; ~ qanunlar economic laws; ~ sistem eco- nomic system

iqtisadiyyat i. economy; economics; kapi- talist ~ı capitalist economy

iqtisadiyyatçı i. economist

il i. year; keçən ~ last year; bu ~ this year;

gələn ~ next year; üç ~ əvvəl three years ago; üç ~dən sonra in / after three years, three years later; cari ~

current year; ~dən- ~ə year after year; bütün ~i the whole year round, all the year round; ◊ yeni ~ New Year;

Yeni iliniz mübarək! Happy New Year!

ilahə i. goddess; məhəbbət ~si (Venera) goddess of love; müdriklik ~si (Afina) goddess of wisdom

ilahi I. i. bax Allah II. s. divine; ~ gözəllik divine beauty; ~ məhəbbət Platonic love III. nid. My God! Good God!

Good Lord! Goodness me!

ilahiyyət I. i. theology, divinity II. s. theo- logical, theologic; ~ elmi theology

ilahiyyətçi i. theologian

ilahiləşdirilmək f. to be* idiolized, to be*

divinified

ilahiləşdirmə fi. idiolization, deification ilahiləşdirmək f. to idolize (d.), to divinify

(d.), to deify (d.), to worship (d.); pulu ~ to deify money

375

ilahilik

ilahilik i. deity [`d9:9t9], divinity [d9`v9n9t9] ilaxir: və ~ and so on, etc.

ilan I. i. (müst. və məc.) snake, viper; (böyük)

serpent; eynəkli ~ cobra; zəhərli ~ poi- sonous / venomous snake; İlan vuran ala çatıdan qorxar at. söz. ≅

The scalded dog fears cold water II. s. snake (attr.), snake’s; ~ zəhəri snake-venom; ~ dərisi / qabığı

snakeskin; ~ dişləyi snake bite; ~ yuvası / deşiyi snake pit

ilaşırı z. once in two years, every two years ilbəil z. year after year; year in, year out ilbiz i. zool. snail, helix

[hi:-]

ilbizəbənzər s. snail-shaped, like a snail,

snail-like

ildən-ilə z. from year to year, year after year ildırım I. i. 1. lightning; (şarşəkilli) globe-

lightning, fire-ball; ziqzaqvarı ~ forked lightning; ~ sürəti ilə with lightning speed; ~ kimi like lightning, as

lightning; Onu il- dırım vurub He / She has been struck by lightning; Səni ildırım vursun, Başına il- dırım

düşsün! May lightning strike you! 2. thunder; İldırım çaxır (ümumiyyətlə) It thunders; Adətən, ildırım yazda

çaxır It usually thunders in spring; (danışıq vaxtı) It is thundering II. s. thunder (attr.); ~ pa- rıltısı flash of

lightning; ~ sipəri bax ildı- rımötürən

ildırımötürən i. lightning-conductor, light- ning-rod

ildırımsürətli s. (quick as) lightning; ~ zərbə lightning stroke; ~ müharibə Blitzkrieg ildönümü i. anniversary;

~nü qeyd etmək

to celebrate the anniversary (of)

ilgək i. 1. buttonhole; ~ tikmək / açmaq to buttonhole, to work buttonhole; 2. bax ilmə

ilgəkləmək f. to buttonhole (d.) ilgəklənmək f. to be* buttonholed ilgəklətmək f. to ask / to cause smb. to

but-

tonhole (d.)

ilgəkli s. (i.s.) with buttonhole, (i.s.) having

buttonhole

ilgəkşəkilli s. buttonhole-shaped

ilgəkvarı s. bax ilgəkşəkilli

ilğı i. bax əlaqə

ilğım i. mirage [`-a:=]

ilhaq i. annexion; ~ etmək to annex (d.);

~ edilmək to be* / to get* annexed 376

ilik

ilhaqçı i. annexationist

ilhaqçılıq i. annexation

ilham i. inspiration, enthusiasm; ~ a gəlmək,

~ almaq to be* / to get* animated, to be* / to get* filled with enthusiasm; ~ vermək to inspire (d.), to

hearten (d.), to fill with enthusiasm (d.); bir şeydən ~ almaq to be* inspired by smth., to drive* inspiration

from smth.

ilhamla z. inspiredly, in an inspired manner; with enthusiasm, enthusiastically; ~ işlə- mək to work inspiredly

/ with enthusiasm

ilhamlandırılmaq f. to be* inspired, to be* filled with inspiration / enthusiasm

ilhamlandırmaq f. to inspire (d.), to fill with enthusiasm (d.)

ilhamlanmaq f. to get* / to become* inspired, to be* filled with enthusiasm / inspiration ilhamlı s. inspired;

enthusiastic; ~ şair

inspired poet

ilhamsız s. not inspired, (i.s.) without inspi-

ration

ilhamverən i. inspirer

ilhamverici s. inspiriting; ~ sözlər inspirit-

ing words

ilhamvericilik i. inspiration

ilxı i. herd; bir ~ at a herd of horses

ilxıçı i. horse-herd, herdsman*

ilxıotaran i. bax ilxıçı

ilə (-la, -lə) qoş. 1. with; karandaş ~ (karan-

daşla) yazmaq to write* with pencil; ma- raqla with interest; Onlar uşaqlarla get- dilər They went with the

children; 2. in; mürəkkəb ~ yazmaq to write* in ink; sulu boya ~ çəkmək to paint in water-colour; 3. by;

avtobus / tramvay / qatar və s. ~ getmək to go * by bus / tram / train, etc.

ilıq I. s. warm; ~ su warm water; ~ hava warm weather II. z. lightly, softly; yumur- tanı ~ bişirmək to boil an

egg lightly / softly

ilıqlanmaq f. to get* / to become* warm ilıqlaşdırmaq f. to warm (d.); to warm up (d.); suyu / südü və s. ~ to

warm up milk

/ water, etc.

ilıqlaşmaq f. bax ilıqlanmaq

ilıqtəhər s. warmish; ~ su warmish water ilik i. marrow; ~ kimi like marrow, as mar-

row; iliyinə işləmək (soyuq və s.) to pen-

ilikli

etrate to the marrow; to be* chilled / frozen

to the marrow

ilikli s. (i.s.) with marrow, (i.s.) having mar-

row, (i.s.) containing marrow

iliksiz s. marrowless; (i.s.) without marrow ilim-ilim z.: ~ itirmək to banish (d.), to send*

away for ever (d.); ~ itmək to vanish, to

disappear, to be* seen no more

ilitmək f. to warm (d.) up; to heat (d.) a bit; to boil (d.) softly; yumurtanı ~ to boil eggs

softly

ilişdirmək f. to hitch (d.), to hook (d.); to

catch (d.); to fasten (d.); şalvarını ~ to

hitch up one’s trousers

ilişik i. hitch; connection; bond; işi ilişiyə

düşmək to get* into trouble, to meet*

(with) difficulties

ilişikli s. attached, not free; tangled, muddled ilişkən s. cohesive, prehensile, hitching; Mey-

munların ilişkən quyruğu var Monkeys

have prehensile tail

ilişkənlik the state of being prehensile /

cohesive

ilişmək f. 1. to catch*, to hitch; mıxa ~ to

catch* on a nail; Mənim paltom mıxa ilişdi My coat caught / hitched a nail; 2. to get* into trouble, to meet*

(with) difficulties

ilk s. 1. first; maiden; ~ kitab first book; ~ məhəbbət first love; ~ öncə first of all; ~ kömək first aid; ~ reys

(təyyarə, gəmi) maiden trip; (dənizlə) maiden voyage; ~ dəfədən from the first time; ~ baxışdan at first sight;

2. primary, initial; sözün ~mənası primary meaning of a word; ~ qiymət initial cost; 3. primitive; ~ insan

primitive man*

ilkin s. primary, initial; xəstəliyin ~ mər- hələsi initial period of illness; ~ mənbə primary source

ilqar i. 1. faithfulness, loyalty, fidelity, devo- tion; 2. promise; ~ vermək to give* / to make* a promise; ~ına

sadiq olmaq / çıx- maq to carry out / to keep* one’s promise; ~dan dönmək to break* one’s promise, to go*

back on one’s promise

ilqarlı s. devoted, faithful; ~ dost devoted friend; ~ arvad faithful wife; ~ ər faithful husband

ilqarlılıq i. devotion; faithfulness, loyalty

ilməklətmək

ilqarsız s. disloyal, unfaithful, faithless, false- hearted; ~ dost faithless / disloyal friend; ~ ər unfaithful

husband; ~ arvad unfaithful / disloyal wife

ilqarsızlıq i. disloyalty, unfaithfulness, faith- lessness; ~ etmək / göstərmək to display / to show disloyalty, to

be* disloyal / unfaithful, to act unfaithfully

illah əd. especially, particularly; ~ sarı gül especially yellow rose; İllah sənin əlindən I’m (especially) sick of

you!

İllərcə i. bax illərlə

illərlə z. for years, for a long time; ~ gözlə-

mək to wait for years / for a long time;

~ xəstə olmaq to be* ill for years

illət i. arx. 1. ailment, disease; 2. cause, reason illətli s. 1. ill, sick, ailing; 2. (i.s.) with a

defect, (i.s.) with a physical defect illətlilik i. ailment, illness

illətsiz s. healthy, not ill

illik s. annual, yearly; ~ hesabat annual /

yearly report; ~ gəlir annual income, (döv- lətdə) annual revenue; ~ hasilat yearly output; ~ abunə yearly

subscription

illüminasiya i. illumination

illüstrasiya i. illustration

illüstrasiyaçı i. bax illustrator illüstrasiyalı s. illustrated; ~ kitab illustrat-

ed book; ~ lüğət illustrated dictionary illüstrativ s. illustrative; ~ misallar illustra-

tive examples

illüstrator i. illustrator

illüzionist i. 1. (sehrbaz) illusionist; 2. fəls.

illusionist

illüzionizm i. fəls. illusionism

illüziya i. illusion; ~ yaratmaq to create illu-

sion

ilmə i. noose, loop; boğazını ~yə salmaq

to put* one’s neck in the noose; Təyyarə göydə ilmə vurdu The plane made a loop in the sky

ilmək i. bax ilmə

ilməkləmək f. to loop (d.), to make* a loop,

to noose (d.); ipi ~ to loop / to noose the

rope

ilməklənmək f. to be* looped / noosed, to

get* looped / noosed

ilməklətmək f. to ask / to cause smb. to loop

(d.) / to noose (d.)

377

ilməkli

ilməkli s. loopy; (i.s.) with loop(s) / noose(s), (i.s.) having loops

ilməksiz s. loopless, nooseless; (i.s.) without loop / noose

il-müdam z. all the year round, the whole year, always

iltifat i. 1. benevolence, favour, good-will; kindness; bir kəsə ~ göstərmək to regard smb. with favour, to

favour smb.; 2. to respect, to esteem; ~ etmək to respect (d.), to esteem (d.) İltifat edin! Please! Be so kind

(as to)!

iltifatla z. politely, benevolently, with favour, favourably; ~ qulaq asmaq to listen favourably; ~ danışmaq to

speak* politely / favourably

iltifatlı s. polite, amiable, favourable, benev- olent; well-mannered, urbane; ~ adam a polite / well-

mannered / urbane person

iltifatlılıq i. amiability, urbanity, politeness, benevolence

iltifatsız I. s. unfavourable, ill-disposed (towards), malevolent, impolite, discour- teous II. z. impolitely,

discourteously, unfavourably

iltifatsızlıq i. discourteousness, impoliteness, discourtesy; ~ göstərmək to display / to show discourtesy

iltihab I. i. inflammation; ağciyər ~ı pneu- monia; böyrəklərin ~ı nephritis II. s. inflammatory; ~ prosesi

inflammatory process

iltihablı s. inflamed; inflammatory; ~ proses inflammatory process

iltihabsız s. (i.s.) without inflammation, (i.s.) having no inflammation

iltisaqi s. dilç. agglutinative, agglutinating; ~ dillər agglutinative languages

iltisaqilik i. agglutination

imalə i. tib. enema, clyster; ~ etmək to give*

(d.) an enema, to clyster (d.)

imam i. imam; leader in public worship;

religious leader

imamzadə i. din. 1. a holy place where

descendants of imams are buried; holy

place, sanctuary; 2. son of an imam iman i. faith, belief; ~ bəsləmək to have* faith in God; ~ a gəlmək 1) to

be* con- verted to the true faith; 2) to adopt Islam;

378

imkan

3) məc. to come* to (see) reason; to become* resigned (to); ~ a gətirmək 1) to ask / to cause smb. to be

converted to the true faith; 2) to ask / to cause smb. to adopt Islam; ◊ ~ını yandırmaq to sin (against), to sin

against the truth.; ◊ ~ını tərəziyə qoymaq to swindle buyers / purchasers / clients (in weighing); İmansız! (a

term of abuse) Faithless! Godless!

imanla z. faithfully, truly; ~ danışmaq to speak* faithfully; to speak* truly

imanlı s. 1. devout, pious; faithful; 2. con- scientious

imansız I. i. non-believer; atheist II. s. unbe- lieving, godless

imansızcasızna z. unbelievingly, godlessly imansızlıq i. godlessness, atheism

imarət i. a large and handsome house / build-

ing, mansion

imdad i. aid, help, assistance; ~ etmək / qıl-

maq to help (to), to come* to help, to assist, to come* to assistance; ~ a yetmək / çatmaq to help (d.), to

come* to help / to assist (d.); ~ a çağırmaq, ~ diləmək to call for help; İmdad! Help!

imdadsız s. helpless, (i.s.) without help / support

imdadsızlıq i. helplessness

iməcilik i. subbotnik (a day of voluntary

unpaid labour)

imək i. crawl, crawling; ~ açmaq to begin*

/ to start to crawl (of a child) iməkləmək f. to crawl; iməkləməyə baş-

lamaq to begin* / to start to crawl; Uşaq

iməkləyir (ümumiyyətlə) The child crawls iməklətmək f. 1. to ask / to cause smb. to crawl (d.); 2. to teach*

to crawl (d.), to help

/ to assist to crawl (d.)

imirçimək f. d.d. to turn / to go* sour; to go*

bad, to become* rotten

imirçimiş fs. bad, rotten, tainted; ~ balıq

bad* / rotten fish; ~ ət tainted meat imitasiya i. imitation; mimicking

imiş fs. was, were; O, yaxşı həkim imiş He

/ She was a good doctor; Kitablar maraqlı

imiş The books were interesting

imkan i. 1. opportunity, chance; possibility; bir kəsə ~ vermək to give* smb. a chance / opportunity; ~ düşən

kimi within the

imkanlı

range of possibility, when an opportunity occurs, when an opportunity presents itself; geniş / böyük ~ı

olmaq to have* great pos- sibilities; ~ və kerçəklik fəls.possibility and reality; ~ daxilində, ~ olan kimi as soon

as possible, at the first opportunity; ~ düşsə should an opportunity arise; 2. means, resources; öz ~ı

daxilində yaşa- maq to live within one’s, own means; ~ı əldən vermək to waste an opportunity / a chance

imkanlı s. rich; authoritative, influential; ~ adam a rich man*; an authoritative man* imkansız s. poor; (i.s.)

without possibility / opportunity; (i.s.) not having authority; ~ adam a poor man*, a man* not having

opportunities, a man without authority imkansızlıq i. impossibility; poorness

imla I. i. 1. spelling; 2. dictation; ~ yazmaq

to write* a dictation; ~ demək to dictate II. s. orthographic(al); spelling; ~ qayda- ları spelling rules; ~ səhvi

spelling mistake

immiqrant i. immigrant

immiqrasiya I. i. immigration II. s. immigra-

tion (attr.); ~ qanunları immigration laws immunitet i. 1. tib., biol. immunity; təbii ~ natural immunity;

(həyatda) qazanılmış ~ acquired immunity; 2. hüq. (toxunul- mazlıq): deputat ~i immunity of a deputy;

diplomatik ~ diplomatic immunity imperator i. emperor

imperatorluq i. emperorship

imperatriçə i. 1. empress; 2. the wife of an

emperor

imperial i. arxeol. (qızıl pul) imperial imperialist I. i. imperialist; qərb ~ləri west-

ern imperialists II. s. imperialist; ~ ölkələr

imperialist countries

imperializm i. imperialism

imperiya I. i. empire; Britaniya ~sı the E.

II. s. imperial; ~ bayrağı imperial flag import I. i. import II. s. import (attr.);

imported; ~ kömrüyü import duties importçu i. importer

impotent i. impotent man*

impotentlik i. impotence

improvizasiya i. improvisation improvizator i. improvisator; (qadın)

improv(v)isatrice

imtina

improvizatorluq s. improvisatorial, impro- visatory; ~ istedadı improvisatorial talent impuls i. impulse, urge;

elektrik ~u an elec- tric impulse; yaradıcılıq ~u creative

impulse / urge

impulsiv s. impulsive; ~ güc impulsive force impulsivlik i. impulsiveness

imrəndirmək f. to persuade (d.+to inf.),

to induce (d.+to inf.)

imrənmək f. to want to do smth.

imrik s. coarse (-grained); ~ duz coarse salt imsik s. (i.s.) with a good nose, (i.s.) having

a good nose

imsiləmək f. to smell (d.); imsiləyib tapmaq

to smell out (d.)

imsilənmək f. to be* smelled / smelt imsilətmək f. to ask / to cause smb. to smell

(d.)

imtahan I. i. 1. examination; d.d. exam;

~ vermək to go* in for an examination, to take* / to sit* an examination; ~ vermək (qurtarmaq) to pass an

examination; ~ verə bilməmək (kəsilmək) to fail in an examination; d.d. to be* plucked; qəbul ~ı entrance

examination; buraxılış ~ı final(s), graduation examination; (mək - təbdə) examination for the school-leaving

certificate, final school examination; kurs ~ları end-of-year examinations; riyaziy- yatdan ~ examination in

mathematics; ~ etmək to examine (d.); ~ edilmək to be* examined, to go* in for an examination; 2. ordeal,

test; ~dan çıxmaq to stand* the test; müharibə illərinin ~ları the ordeals of the war years; Bu sizin üçün ciddi

im- tahan olacaq It’ll be a severe test for you II. s. examination; ~ sessiyası examinations period, exams; ~

bileti examination paper; ~ komissiyası examining board; ~ verən examinee

imtahançı i. examiner

imtahanedici s. 1. examining; ~ komissiya

examining board; 2. məc. searching, peer-

ing; ~ nəzər / baxış searching / peering look imtahansız z. without examination; without exams; ali məktəbə

~ daxil olmaq to enter

the higher school without examination imtina i. 1. refusal, repudiation; 2. hüq. rejec- tion; ~ etmək to refuse

(d.), to repudiate

379

imtiyaz

(d.); öz sözündən ~ etmək to retract one’s words, to withdraw* one’s words; öz fik- rindən ~ etmək to

renounce one’s point of view, to give* up one’s idea; öz imza- sından ~ etmək to deny one’s signature; öz

hüquqlarından ~ etmək to renounce / to relinquish one’s rights

imtiyaz i. 1. hüq. privilege; şəxsi ~ personal privilege; diplomatik ~ diplomatic privi- lege; ~ vermək to

privilege (d.); 2. iqt. con- cession

imtiyazlı s. privileged; ~ siniflər privileged classes; ~ səhm mal. privileged share

imtiyazsız s. (i.s.) without privilege, (i.s.) having no privilege

imza i. signature; ~ etmək / atmaq to write* / to put* one’s signature (to), to affix one’s signature; to sign

(d.); sənədi ~ etmək to put* one’s signature / to affix one’s signa- ture to a document, to sign a document

imzalamaq f. to sign (d.), to write* / to put* one’s signature (to); sənədi ~ to sign a document, to put* one’s

signature to a doc- ument; müqaviləni ~ to sign a treaty

imzalanmaq f. to be* signed

imzalanmış fs. signed; ~ müqavilə signed

treaty

imzalatmaq f. to ask / to cause smb. to sign

(d.)

imzalı s. signed; (i.s.) with a signature imzasız s. 1. (i.s.) without a signature, not

signed; 2. anonymous; ~ məktub an anony-

mous letter

inad I. i. 1. obstinacy, stubbornness; ~ etmək

to persist (in); 2. (adam) pighead, obstinate / stubborn person II. s. obstinate, stubborn; persistent; pig-

headed; ~ adam a stubborn man*; qatır kimi / uzunqulaq kini ~ obsti- nate as a mule / as a donkey

inadcıl s. bax inadkar II

inadcıllıq i. bax inadkarlıq

inadkar I. i. pighead, obstinate / stubborn

person II. s. pigheaded, persistent, stub- born, obstinate; ~ olmaq to be* stubborn / pigheaded; ~ adam a

stubborn / an obsti- nate person

inadkarcasına z. stubbornly, obstinately; ~ inkar etmək to refuse obstinately / stub- bornly

380

inanılmaz

inadkarlıq i. obstinacy, persistency, stub- bornness; ~ göstərmək to show / to dis- play stubbornness

inadla z. bax inadkarcasına

inadlılıq i. bax inadkarlıq

inam i. faith, belief, trust; möhkəm / qəti

~ firm belief (in); özünə ~ faith in one- self, self-confidence; kor-koranə ~ blind / implicit faith; insana ~ belief

/ faith in man* / humanity

inamla z. confidently, with confidence; gələ- cəyə ~ baxmaq to look ahead with confi- dence, to face the

future with confidence; ~ danışmaq to speak* with confidence; ~ cavab vermək to answer with confidence

inamlı s. resolute, firm; confident, sure; ~ ad- dım resolute step; ~ cavab firm answer; ~ qələbə confident /

decisive victory

inamsız s. 1. uncertain, hesitant; ~ olmaq to be* hesitant (about) / uncertain (about); 2. irresolute,

indecisive; ~ adam irresolute person

inamsızlıq i. disbelief, lack of faith(in); ~ nü- mayiş etdirmək / göstərmək to display / to show* disbelief

inanan s. trustful, trusting; (sadəlövh) cred- ulous

inandırıcı I. s. convincing, persuasive, weighty, forceful; ~ nümunə convincing example; ~ dəlil / sübut

convincing argu- ment; ~ söz weighty utterance; ~ nitq a convincing / forceful speech II. z. convinc- ingly,

weightily, forcefully, persuasively; ~ danışmaq to speak* convincingly / weightily

inandırıcılıq i. convincingness, persuasive- ness, forcefulness

inandırılmaq f. to be* made sure / certain (of; that), to be* made convinced (of)

inandırmaq f. 1. to convince (d. of); to try to convince (d. of); bir kəsi öz sözünün doğruluğuna ~ to convince

smb. of the truth of one’s words; 2. (tovlamaqla) to persuade (d.+to inf.), to try to persuade (d.+to inf.); bir-

kəsi bir şeydə iştirak et- məyə ~ to persuade smb. to take* part in smth.

inanılmaz s. 1. unbelievable, incredible, inconceivable; ~ əhvalatlar incredible sto-

inanılmış

ries; 2. (əfsanəvi) fabulous; ~ qəhrəman

fabulous hero; ~ var-dövlət fabulous wealth inanılmış fs. reliable, dependable, trustwor-

thy, trusty; ~ dost reliable friend inanmaq f. to believe (d.); (etibar etmək) to trust (d.); Mən sizə inanmıram I

don’t believe you; Mən gözlərimə inana bil- mirəm I can’t believe my eyes; İnanın

mənə! Believe me!

inanmalı s. 1. reliable; ~ adam a reliable per-

son; 2. probable, likely; verisimilar; ~ nə-

ticə probable result; ~ plan a likely plan incə s. 1. fine, delicate; tender, (əndam) slen- der, slim; ~ barmaqlar

slender / delicate fingers; ~ qıçlar slim / slender legs; ~ qəlb tender heart; ~ zövq delicate taste; 2. dilç. soft;

~ saitlər soft vowels; ~ samitlər soft consonants, palatalized consonants; ◊ ~ ye-

rinə toxunmaq to hint where it hurts incəayaq s. slim-legged

incəayaqlı s. bac incəayaq

incəbel s. slender waist; (i.s.) with slender

waist, (i.s.) having slender waist incəbelli s. bax incəbel

incəhissli s. sensitive, sentimental; ~ adam

a sensitive / sentimental person incə-incə z. tenderly, delicately, finely incəqəlbli s. kind-hearted, tender-

hearted;

~ adam a kind-hearted / tender-hearted

person

incələnmək f. to become* fine / tender / thin incələşdirmək f. 1. to thin (d.), to make*

thinner / finer; (d.) 2. dilç. palatalize (d.) incələşmək f. 1. to become* / to get* thin- ner / finer; 2. dilç. to

become* / to get*

palatalized

incəlik i. thinness; slenderness, slimness, ten-

derness, fineness, nicety; bir şeyi incə- liyinə qədər bilmək to know* smth. to a nicety, to know* smth. in all

its minute details

incəlmək f. 1. to get* / to become* thinner; 2. (arıqlamaq) to lose* flesh, to grow* thinner

incəltmək f. 1. to cause to become / to get thinner (d.); 2. to cause (d.) to ose flesh / weight, to grow*

thinner (d.)

incə-mincə s. d.d. delicate, tender; graceful incəsənət i. art; ~lə məşğul olmaq to study art

indi-indi

incəvara mod. s. luckily, fortunately; İncə- vara, hamı sağ-salamat qayıtdı Luckily / fortunately everybody

returned safe and sound

inci I. i. 1. top. i. pearl(s); xırda ~ seed-pearls pl.; 2. (bir dənəsi, həm. məc.) pearl; ~ kimi like pearls II. s. pearl

(attr.); ~ boyunbağı pearl necklace; ~ dişlər pearl teeth; ~ ax- taran pearl diver

inciçiçəyi i. bot. lily of the valley, lilies of the valley

incidici s. hurtful, offensive; racking; ~ söz a hurtful word; ~ davranış offensive behav- iour; ~ diş ağrısı

racking toothache

incidilmək f. 1. to be* offended / wounded / hurt; 2. to be* tortured

incigülü i. bax inciçiçəyi

incik I. s. offended (with), resentful; ~ səs

offended tone / voice; ~ baxış resentful look II. z. offensively, resentfully; ~ görünmək to look offended

inciklik i. offence, injury; resentment, dis- cord; araya ~ salmaq to sow* discord

incil i. the Gospels

incimək f. to take* offence, to be* offended

(with), to be* / to feel* hurt; İnciməyin

Don’t be offended

incitmək f. 1. to offend (d.), to wound smb.’s

feelings; 2. to hurt (d.), to torment (d.); Məni incitməyin! Stop tormenting me! 3. (narahat etmək) to worry

(d.), to make* anxious / uneasy, to cause inconvenience (to), to bother (d.)

incişmək f. to have* a grudge against each other, to be* on bad terms with each other

indeks i. index; qiymət ~ i price index indeksli s. (i.s.) with index, (i.s.) having index indən z.: ~ belə / sonra

from now, hence-

forth, hence- forward

indi z. now, at present; İndi yağış yağır It’s

raining now

indicə z. just, just now, right now; Mən on -

ları indicə görmüşəm I saw them just now

/ right now

indidən z. 1. from this time / day; 2. before-

hand, in good time, in advance; ~ bilet almaq to book tickets beforehand / in advance

indi-indi z. only now, only just; Mən sizi indi-indi başa düşürəm Only now I under-

381

indikator

stand you; Xəstə indi-indi yeməyə başla-

yıb The patient has only just begun to eat indikator i. kim. indicator

indiki s. 1. present, present-day; ~ zamanda

at the present time, nowadays; ~ adamlar present-day people, people of today; ~ gənclər the young people

of today; 2. dilç. Present; ~ zaman the Present tense

indilik z. for the present; Bu məsələni in- dilik açıq qoymaq olar We can leave this question open for the

present

indilikdə z. bax indilik

individual s. individual; ~ xüsusiyyətlər

individual peculiarities

individualist i. individualist

individualizm i. individualism individuum i. individual

indiyədək z. up to now, still, till, yet; O in-

diyədək işləyir He / She is still working; Siz indiyədək məktubu yola salmamı- sınız? Haven’t you sent the

letter yet?

İndoneziya s. Indonesian; ~ dili Indonesian, the Indonesian language

indoneziyalı i. Indonesian; ~lar the Indonesians

induktiv s. fəls. inductive; ~ metod induc- tive method

inək I. i. cow; sağmal ~ milker, milch-cow; ~ sağmaq to milk a cow II. s. cow; ~ südü cow milk

inəkli s. (i.s.) having a cow, (i.s.) with a cow inəkotaran i. cowherd, cowboy

inəksağan i. dairymaid, milkmaid; (kişi)

milkman*, dairyman*

inəksaxlayan i. cow-breeder, one who keeps

cow(s)

inəksiz s. cowless; (i.s.) having no cow inəyəbaxan i. dairy man*, cow-man*; (qa-

dın) dairy maid

infarkt i. tib. infarction

infeksion s. tib. infectious, contagious; elm.

Zymotic [za9`-]; ~ xəstəlik infectious /

zymotic disease

infeksiya i. tib. infection

inflyasiya i. iqt. inflation

informasiya I. i. information; dəqiq ~ accu-

rate information; statistik ~ statistical infor- mation; ~ almaq to get* / to receive / to gain / to obtain

information; ~ vermək

382

iniltili

to give* information, to inform II. s. infor-

mation (attr.) ~ bürosu information bureau informatika i. information science informativ s. informative

infraqırmızı s. fiz. infra-red; ~ şüalar infra-

red rays

ingilis I. i. Englishman*; (qadın) English-

woman*; ~lər the English II. s. English;

~ dili English, the English language ingiliscə z. 1. English; ~ danışmaq to speak* English; ~ danışa bilmək can

speak English; Siz ingiliscə danışa bilirsinizmi? Can you speak English?; ~ yaza bilmək can write English; 2. in

English; ~ yazmaq can write* in English; Mən ingiliscə yaza bilirəm I can write (in) English; Məktubu ingiliscə

yazın Write the letter in English; ~ demək to say* in English; Bu sözü in- giliscə deyin Say this word in

English; ~yə tərcümə etmək to translate into English; Cümləni ingiliscəyə tərcümə edin Translate the

sentence into English; ~dən tərcümə etmək to translate from English ingilisləşmək f. to get* / to become*

English

ingilispərəst i. Anglophil(e) ingilispərəstlik i. Anglomania

inhisar I. i. monopoly; dövlət ~ı government

monopoly; xarici ticarətin ~ı monopoly of foreign trade II. s. monopolistic; exclu- sive; ~ qiymətlər

monopolistic / exclusive prices; ~ hüququ exclusive rights, monop- oly

inhisarçı I. i. monopolist II. i. monopolistic; ~ kapitalizm monopolistic capitalism

inhisarçılıq i. monopolism inhisarlaşdırılmaq f. to be* monopolized inhisarlaşdırmaq f. to monopolize (d.)

inhisarlaşma fi. monopolization inhisarlaşmaq f. to get* / to become* monop-

olized

inikas i. reflection; ◊ ~ nəzəriyyəsi the the-

ory of reflection

inildəmək f. to moan, to groan, to make* a

moan; ağrıdan ~ to moan with pain inildəşmək f. to moan / to groan all together inildətmək f. to cause s.o.

to moan (d.) / to

groan (d.)

inilti i. moan, groan; xəstənin ~si moan /

groan of a patient

iniltili s. groaning, moaning; moanful

inişil

inişil z. the year before last; ~dən bəri from the year before last

inişilki s. before last; ~ qış the winter before last

inkar I. i. negation, denial; ~ etmək to deny (d.), to negate (d.) II. s. negative; ~ cavab negative answer; ~

cümlə negative sen- tence

inkaredilməz s. irrefutable; undeniable, indis- putable; ~ dəlil / sübut irrefutable argu- ment; ~ həqiqət

undeniable truth; ~ hü- quqlar indisputable rights; Onun bacarığı inkaredilməzdir His / Her skill is unde-

niable

inkaredilməzlik i. irrefutability, indisputabil- ity

inkarlıq I. i. dilç. negation; denial II. s. dilç.: ~ kateqoriyası category of negation

inkassator i. collector

inkişaf i. (müx. mənalarda) development,

growth; sənayenin ~ı development / growth of industry; dilin ~ı growth of language; əqli ~ mental

development; fiziki ~ phys- ical development; dialektik ~ dialectical development; vərdişlərin ~ı develop-

ment of habits; ~ etmiş developed; ~ etmiş ölkələr developed countries; ~ etdirmək to develop (d.)

inkişaflı s. developed

inkişafsız s. undeveloped, under-developed;

~ ölkələr under-developed countries inkubator I. i. incubator II. s. incubator

(attr.); ~ cücəsi incubator chicken inqilab i. revolution; burjua ~ı bourgeois

revolution

inqilabçı I. i. revolutioner, revolutionary

II. s. revolutionary; ~ siniflər revolution-

ary classes

inqilabçılıq i. revolutionary activity inqilabi s. revolutionary; ~ hərəkat revolu-

tionary movement

inqilabiləşdirmək f. to revolutionize (d.) inqilabiləşmək f. to get* / to become* rev-

olutionized

inquş I. i. Ingush; (qadın) Ingush woman*

II. s. Ingush; ~ dili Ingush, the Ingush lan-

guage

inquşca z. Ingush; ~ danışmaq to speak*

Ingush / the Ingush language; ~ yazmaq to write in Ingush / in the Ingush language

insanlıq

inləmək f. bax inildəmək

inlətmək f. bax inildətmək

insaf i. conscience, justice; moderation; fair-

ness; mercy; reasonableness; ~ etmək to act with justice, to have* mercy (on, upon); ~a gəlmək to come* to

reason; to be* fair, to show* moderation / pity; ~ xatirinə for fairness’s sake; İnsaf edin! Be reasonable! Be

fair!

insafən mod. s. to be honest; İnsafən, o yaxşı həkimdir To be honest, he is a good doctor insafla z. justly,

fairly; impartially; ~ hərə- kət etmək to act / to behave with justice

/ fairness

insaflı z. just, fair, humane, reasonable, mer-

ciful; ~ adam a reasonable man*, a mer-

ciful man*

insaflılıq i. justness, fairness, mercifulness insafsız I. s. unjust, unfair, merciless, cruel;

~ adam an unjust person; a cruel / merci- less person II. z. mercilessly, pitilessly, heartilessly

insafsızcasına z. mercilessly, cruelly; ~ döy- mək to beat* (d.) mercilessly / cruelly insafsızlıq i. injustice,

unfairness; inhuman-

ity; ~ göstərmək / etmək to show* / to dis-

play injustice

insan I. i. man*; adi ~ ordinary man*; təc-

rübəli ~ man* of experience; müdrik ~ a wise man*; ◊ ~ yerinə qoymaq to con- sider a man, to respect (d.),

to esteem (d.); İnsan ol! Be a man! II. s. human; ~ əqli / zəkası the human mind; ~ təbiəti human nature; ~

nəsli the human race; ~ əməyi human labour; ~ bədəni human body

insanabənzər s. anthropomorphous; anthro- poid; ~ meymun anthropoid ape

insanaoxşamaz i. rather ugly / misshaped person

insanaoxşar s. bax insanabənzər insandanqaçan s. unsociable; ~ adam unso-

ciable person

insani s. humane; ~ münasibətlər humane

treatment

insaniyyət i. humaneness, benevolence, phi-

lanthropy

insanlıq I. i. 1. mankind, humanity;

2. humaneness, philanthropy; ~ göstərmək to display / to show* humaneness; ~dan

383

insanpərvər

çıxmaq to lose* one’s conscience, to lose* one’s character II. s. human; ~ ləyaqəti human dignity

insanpərvər I. i. humanist II. s. humanist; ~ adam a humanist person

insanpərvərcəsinə z. humanely, with human- ity; ~ hərəkət etmək to act humanely / with humanity

insanpərvərlik i. humanism, humaneness insansayağı z. as a man, like a man insansevən s. bax insanpərvər II

insansevər s. bax insanpərvər II insansevməz I. i. man-hater, misanthrope

II. s. man-hating, misanthropic insansevməzlik i. hatred of mankind, mis-

anthropy

insansız s. bax adamsız (2-ci mənada) ins-cins i. nobody, no one; Küçədə bir ins- cins yoxdur There is nobody

in the street

inspektor i. inspector

instansiya i. instance

instinkt i. instinct; özünü mühafizə etmə

~i instinct of self-preservation

instinktiv s. instinctive; ~ hərəkət instinc-

tive movement

institut i. (ali məktəb və ya elmi idarə) institute; Xarici Dillər ~u Institute of for- eign languages

instrumental s. instrumental; ~ musiqi instrumental music

insulin i. tib. insulin

inşa i. 1. (yazı) composition; essay; ~ yaz-

maq to write* a composition; 2. building; construction; yol ~sı road building; ~ et- mək to build* (d.), to

construct (d.)

inşaat I. i. building, construction II. s. build- ing (attr.); construction (attr.); ~ materi- alları building materials;

~ mövsümü building season; ~ meydanı building site / plot; ~ texnikası construction engineer- ing; ~ dəstəsi

construction gang

inşaatçı i. builder

inşallah nid. If God pleases!, God willing! intellekt i. intellect; böyük ~ sahibi a man*

of mighty intellect

intellektual s. intellectual; ~ qabiliyyətlər

intellectual faculties; ~ adam intellectual

being (person)

intellektualizm i. fəls. intellectualism

384

intiqam

intellektuallıq i. intellectuality

intensiv I. s. intensive; ~ inkişaf intensive

development; ~ əmək intensive labour; ~ iş intensive work II. z. intensively; ~ iş- ləmək work intensively

intensivləşdirilmək f. to be* intensified intensivləşdirmə fi. intensification intensivləşdirmək f. to intensify

(d.) intensivləşmək f. to get* / to become* inten-

sified

intensivlik i. intensity; əməyin intensivliyi

intensity of labour; cərəyanın intensivliyi intensity of current; səsin intensivliyi intensity of sound

intermedia i. teatr. interlude internasional I. i. bax beynəlmiləl I II. s.

bax beynəlmiləl II

internasionalist i. bax beynəlmiləlçi I internasionalizm i. bax beynəlmiləlçilik internat i. (məktəb) boarding-

school interval i. interval; space; qısa ~ short inter-

val; uzun ~ long interval; mus. qısa ~ minor interval; uzun ~ major interval; yeməklər arasında ~ the space

between meals

interviziya i. intervision

intervü i. interview; bir kəsə ~ vermək to

give* smb. an interview; ~ almaq to obtain / to ask an interview; ~ verməkdən boyun qaçırmaq to refuse to

give an interview

intəha i. end, limit; Hər şeyin intəhası var Everything has its end / limit

intəhası gir. s. (cümlənin əvvəlində) how- ever, but; (cümlənin sonunda) though; İntəhası, o gəlmədi

However, he didn’t come, He didn’t come, though

intəhasız s. bax sonsuz

intəhasızlıq i. bax sonsuzluq (1-ci mənada) intibah I. i. tar. Renaissance II. s.: ~ dövrü

Renaissance, Renaissence

intibahnamə i. leaflet; ~ yaymaq to distrib-

ute leaflets

intihar i. suicide; self-murder; hüq. felo-de-

se; ~ etmək to commit suicide

intiqam i. vengeance, revenge; qan ~ı blood feud, vendetta; ~ almaq to revenge (on), to take* vengeance

(on, for), to avenge (d.); təhqirə görə ~ almaq to avenge insult; düşməndən ~ almaq to take* vengeance

on one’s enemy

intiqamçı

intiqamçı I. i. avenger, revanchist, revenge seeker II. s. vindictive, revengeful, avenge- ful

intiqamçılıq i. vindictiveness, revengefulness intim s. intimate; ~ hisslər intimate feelings; bir kəslə ~

münasibətdə olmaq to be* on intimate terms with smb.; ~ dostlar inti- mate friends; ~ əlaqələr intimate

relations; bir kəslə ~ əlaqə yaratmaq to establish

intimate relations with smb.

intişar i. dissemination; spreading, extension;

~ tapmaq to be* spreaded / used widely;

təhsilin ~ı the extension of education intizam i. discipline; əmək ~ı labour disci- pline; məktəb ~ı school

discipline; möh- kəm ~ strict / firm discipline; hərbi ~ military discipline; ~a dəvət etmək to discipline (d.); ~

gözləmək, ~a riayət et -

mək to keep* discipline intizamlaşdırılmaq f. to be* disciplined intizamlaşdırmaq f. to discipline (d.)

intizamlaşmaq f. to get* / to become* dis-

ciplined

intizamlı s. disciplined; ~ uşaq disciplined

child*

intizamlılıq i. discipline

intizamsız s. undisciplined, undisciplinable;

~ şagird undisciplined pupil intizamsızlıq i. lack of discipline, indisci-

pline

intizar i. anxiety, expectation, waiting anx-

iously; ~ çəkmək, ~da qalmaq to wait anx- iously (for a long time); ~dan qurtarmaq to wait till (d.), to free

oneself from some care / anxiety; bir kəsdən ~ çəkmək to be* / to feel* anxious about smb.

intizarçılıq i. bax intizar

intizarla z. anxiously; ~ gözləmək to wait

anxiously

intizarlı s. anxious; troubled; ~ baxış anxious

/ troubled look

intoksikasiya i. tib. intoxication intonasiya i. intonation; qalxan ~ rising into-

nation; düşən ~ falling intonation intriqa i. intrigue; ~ aparmaq to carry on an intrigue, to intrigue (against);

bir kəsə qarşı ~ aparmaq to intrigue against smb.

intriqaçı i. bax intriqan intriqaçılıq i. intriguing

intrigan i. intrigant [-ga:nt], intriguer [-tri:g7]; (qadın) intrigante [-ga:nt]

intuisiya i. intuition; instinct

intuitiv s. intuitive; ~ bilik (fəhm) intuitive

knowledge

invariant I. i. invariant II. s. invariant (attr.) invariantlıq i. riyaz. invariance

inventar I. i. stock; kənd təsərrüfatı ~ı

agricultral implement; canlı (malqara) ~ livestock; cansız ~ equipment II. s. inven- tory; ~ nömrəsi inventory

number

inventarizasiya i. inventory making, stock- taking; inventory (d.); ~ etmək (aparmaq) to make* an inventory,

to inventory (d.), to take* stock (of)

inversiya i. dilç. inversion; tam ~ full inver- sion; yarımçıq / natamam ~ partial inver- sion

inyeksiya i. injection; ~ etmək to make* an injection (of), to inject (d.)

inzibatçı i. administrator

inzibatçılıq I. i. the job of an administrator

II. s. administrative; ~ bacarığı adminis-

trative ability

inzibati s. administrative; official; ~ cəza offi-

cial reprimand; official scolding; ~ cəza almaq to receive an official reprimand; ~ qaydalarla by

administrative means

ion I. i. fiz. ion II. s. fiz. ionic; ion (attr.); ~ nəzəriyyəsi ionic theory

ionizasiya i. fiz. ionization; atmosferin ~sı ionization of the atmosphere

ionlaşdırılmaq f. to be* ionized ionlaşdırmaq f. to ionize (d.)

ionlaşma fi. ionization

ionlaşmaq f. to get* / to become* ionized ionlaşmış fs. ionized

ionlu s. ionized; (i.s.) with ion

ionosfer i. ionosphere

ip i. 1. string, twine; 2. cord; (paltar asmaq

üçün) cloth-line; ~lə bağlamaq to cord (d.), to tie up with cord (d.); paltarı ~dən asmaq (qurutmaq üçün) to

hang* (up) clothes on the line; 3. yarn; yun ~ woolen yarn; pambıq ~ cotton yarn; ◊ ~ə yatırt- maq to curb

(d.), to subdue (d.); ◊ ~ə-sapa yatmamaq to yield to no persuasion, to stand one’s ground; to get* violent /

tur- bulent / uncontrolled; ◊ ~ini çəkmək / yığ-

385

ipək

maq to pull smb. up, to hold* back (d.); ◊ ~i qırmaq to slip away, to get* out of hand

ipək I. i. silk; xam ~ raw silk; süni ~ artifi- cial silk, rayon silk; ~ kimi silky, silklike, like silk; ◊ ~ kimi olmaq to

be* as meek as a lamb, to be* silklike II. s. 1. silk (attr.); ~ parça silk cloth; ~ don silk dress; 2. silky, silken; ◊ ~

saç silken / silky hair

ipəkçi i. silkworm breeder

ipəkçilik I. i. silkworm breeding; elm.

seri(ci)culture II. s. silkworm breeding;

~ təsərrüfatı silkworm breeding farm ipəkəyirən s. silk-weaving; ~ fabrik silk- weaving mill; ~ dəzgah silk-

weaving loom

ipəkqurdu i. zool. silkworm, bombyx ipəyatmaz s. stubborn, unmanageable, vio- lent, hard-mouthed; ~ uşaq

unmanageable

child*

ipəyatmazlıq i. stubbornness, violence ipəyirən I. i. spinner II. s. spinning; ~ maşın

spinning machine

ipəyirmə i. spinning; əllə ~ hand-spinning;

maşınla ~ machine-spinning

ipləmə s. violent, turbulent; mad

ipləmək f. to rope (d.), to tie up (d.) with a

rope

ipləməlik i. (of people) violent / raving

lunatic, a wildly foolish person iplənmək f. to be* roped, to be* tied up with

a rope

iplik I. i. cotton yarn II. s. cotton (attr.);

~ parça cotton fabric

iplikli s. half-cotton

iprit i. kim. mustard gas, yperite [`9:p7ra9t] ipsiz s. 1. ropeless, cordless; 2. məc. free-

and-easy, over-free

irad i.: ~ etmək to speak*, to utter; nitq ~ et-

mək to make* / deliver a speech; ~ tutmaq to point out a defect, to rebute (d.), to find* fault (with), to cavil

(at); Siz mənim hər sözümə irad tutursunuz You cavil at my every word

iradçı i. caviller, faultfinder

iradə i. will, volition; sərbəst / azad ~ free

will; möhkəm ~ strong will; dəmir ~ iron will; öz ~si əleyhinə against one’s own will; bir kəsin ~sinə tabe

olmaq to obey smb.’s will, to do* smth. as one wishes

386

irəli-geri

iradəli s. strong-willed; resolute, determined; ~ adam strong-willed person

iradəlilik i. the state or quality of being strong-willed

iradəsiz s. weak-willed, flabby; character- less; spineless; ~ adam weak-willed person

iradəsizlik i. lack of will, weak will

iradi s. volitional; (i.s.) of the will; ~ hərə- kətlər volitional movement; ~ impuls voli-

tional impulse

iradsız s. irreproachable, impeccable; ~ dav-

ranış impeccable conduct

iraq I. s. distant, remote, far, far-away; ~ öl-

kələr distant / faraway countries II. z. far off, far; ~ durmaq to stand* far; ~ düşmək to be* far off, to live in a

foreign country; İraq olcun! God forbid!

iran s. Iranian; ~ höküməti Iranian govern- ment

iranlı i. Iranian

irəli I. s. forward, onward, advancing; ~ hə-

rəkət forward motion, onward movement II. z. forward, ahead; ~ getmək to come* forward; İrəli! Forward;

Qələbəyə doğru irəli! Onward to victory! III. qoş. before; hamıdan ~ before all

irəlicədən z. beforehand, in good time, in advance; bir şey haqqında ~ fikirləşmək / düşünmək to think* of

smth. beforehand / in advance

irəlidə I. z. in front, in advance, ahead of; İrəlidə nə isə görünürdü Something was seen in front; ~ getmək to

go* in advance; (bir işdə) to take* the lead; Sizin bütün həyatınız irəlidədir Your whole life is before / ahead

of you II. qoş. before; ahead (of); ondan ~ before him / her; hamıdan ~ ahead of all

irəlidəki s. the next, the following; ~ kənd the next village; ~ stansiya the following station

irəlidən z. 1. at / from the front; ~ baxmaq to look at the front; 2. (əvvəldən) in advance, beforehand; ~ bilet

almaq to book a ticket in advance / beforehand

irəli-geri z. forward and backward, to and fro; Müəllim sinfin qarşısında irəli-geri gəzirdi The teacher was

walking to and fro in front of the class

irəliki

irəliki s. 1. last; ~ il last year; 2. (sabiq) for- mer; ~ prezident the former president, the ex-president

irəlilədilmək f. to be* advanced; to be* pushed forward / onward

irəliləmək f. to advance, to move forward / further / on; (təkidlə) forge ahead; (vu- ruşa-vuruşa) to fight*

one’s way forward

irəlilətdirmək f. bax irəlilətmək irəlilətmək f. 1. to advance (d.), to move / to push on (forward) (d.) ; 2. (

inkişaf et - dirmək) to develop (d.); sənayeni ~ to

develop the industry

irəliləyiş i. 1. advancement, progress,

advance; 2. (işdə, təhsildə və s.) improve-

ment, change for the better, progress irəlilik i. the state of being advanced irəmə i. bax irəməlik

irəməlik i. badlands, hilly place irəşmə i. rope made of goat’s wool

iri I. s. large-scale, big, large; coarse; ~ sənaye large-scale industry; ~ kənd təsərrüfatı large-scale agriculture;

~ sovxoz a large state farm; ~ banklar big banks; ~ qum coarse sand II. z. large; ~ kəsmək to cut* into large

pieces; ~ yazmaq to write* large

iribədən s. big, tall, well-grown; ~ adam a tall / well-grown man*

iribədənli s. bax iribədən

iribədənlilik i. tallness, the state of being

well-grown

iribloklu s. tik. large-block (attr.); ~ tikinti

large-block construction

iriburun s. big-nosed; (i.s.) having a big nose iriburunlu s. bax iriburun

iridənəli s.: ~ qum coarse sand; ~ mirvari

big pearls; ~ sünbül big grained ear iridiş s. large-toothed; (i.s.) with large teeth iridişli s. bax iridiş

iridodaq s. thick-lipped, big-lipped iridodaqlı s. bax iridodaq

iriformatlı s. large-size

irigövdəli s. 1. (adam) tall, big, stout;

2. (ağac) big-trunked

irigövdəlilik i. 1. (adam) bigness, tallness,

stoutness; 2. (ağac və s.) the state of being

large / big-trunked

irigöz s. 1. big-eyed, large-eyed; (i.s.) with

big eyes; 2. (aşsüzən və s.) big-holed; (i.s.) with big holes

iripanelli

irigözlü s. bax irigöz

irigözlülük i. 1. the state of being big-eyed;

2. (aşsüzən və s.) the quality of having big

holes

irihəcmli s. capacious; voluminous; ~ qazan

a capacious saucepan; ~ kitab a volumi-

nous book

irihəcmlilik i. 1. the state of being capacious;

2. (kitab və s.) the state of being volumi-

nous

iri-xırda s. large and little, big and small iri-iri s. big, large; big-big; ~ qarpızlar big-

big water-melons; ~ daşlar big-big stones irikolibrli s. large-calibre (attr.); ~ top. large-

calibre gun

iriləmək f. to mill coarsely; to cut* largely irilənmək f. 1. to become* larger, to grow*

larger / bigger; 2. (böyümək) to grow* up;

to develop (into)

iriləşdirilmək f. to cause (d.) to be grown

larger / bigger

irilətdirmək f. bax irilətmək

irilətmək f. to cause (d.) to grow larger /

bigger

irili-xırdalı s. 1. mixed, large and small,

coarse and fine; 2. big and little; ~ uşaq-

lar children big and little

irilik i. 1. coarseness; bigness; largeness;

2. size; bu ~də şəhər a town of this size irin i. pus; d.d. matter

irinaxma i. tib. purulent discharge irinlədici s. biol. suppurative

irinləmə fi. tib. suppuration, festering, fes- terment

irinləmək f. tib. to suppurate; (yara, kəsik) to fester, to discharge pus; d.d. to discharge matter; Kəsik

irinləməyə başladı The cut began to fester

irinlətmək f. to fester (d.), to let* fester (d.); to cause (d.) to fester

irinli s. festering, suppurative, purulent; ~ yara festering / suppurative wound; ~ appendiks suppurative

appendicitis

irinlik i. the state of being purulent / suppu- rative

irintörədən s. suppurative

iriölçülü s. large-scale; large-measured iripanelli s. large-panel; ~ tikinti large-panel

construction; frame-and-panel construction

387

iris

iris i. toffee; toffy; amer. taffy

irisifət s. large-faced; (i.s.) with large face irisifətli s. bax irisifət

irişdirmək f. to make* smb. grin, to cause

smb. to bare one’s teeth

irişə-irişə z. grinning, smiling; ~ danışmaq

to speak* grinning / smiling

irişmək f. to grin, to make* a grin; to show*

/ to bare one’s teeth; İrişmə! Don’t grin!

Don’t bare you teeth!

irq i. race; ağ ~ the white race; qara ~ the

black race; sarı ~ the brown race; kübar

~dən of noble race

irqçi i. racist

irqçilik I. i. racialism II. s. racialist, racist irqi s. racial, race; ~ ayrı-seçkilik racial / race

discrimination; ~ münaqişə race conflict;

~ nifrət race hatred

irland s. Irish; ~ dili Irish, the Irish language irlandca z. Irish; ~ danışmaq ~ to speak*

Irish, to speak* the Irish language; ~ yaz- maq to write* in Irish; ~ya tərcümə et- mək to translate into Irish;

~dan tərcümə etmək to translate from Irish

irlandiyalı i. Irishman*; (qadın) Irishwoman*; ~lar the Irish

irmaq i. arx. bax çay I

irradiasiya i. fiz. irradiation

irrasional s. riyaz. irrational; ~ ədəd irra-

tional (number); ~ tənlik riyaz. irrational

equation

irrasionalizm fəls. irrationalism

irriqasiya I. i. k.t. irrigation II. s. k.t. irriga-

tion(al) ~ sistemi irrigation system irriqator i. irrigator, irrigation expert

irs i. 1. legacy, heritage; keçmişin ~i heritage

of the past, legacy of the past; ~ qoyub getmək to leave* a legacy; ◊ mədəni ~ cultural heritage; 2.

inheritance; ~dən məhrum etmək to disinherit (d.)

irsən z. by right of succession; by heredity, by inheritance, heritably; ~ almaq (sahib olma) to inherit (d.)

irsi s. heritable, hereditary, inherited; ~ xəs- təlik hereditary / heritable disease; ~ key- fiyyət inherited

quality

irsilik i. bax irsiyyət

irsiyyət i. heredity

irtica s. siya. reaction; beynəlxalq ~ interna-

tional reaction

388

isinişdirmək

irticaçı s. reactionary; reactionist; ~ qüvvələr reactionary forces, forces of reaction

irticaçılıq i. reactionary character

irtmək i. 1. (heyvanda) scut; 2. anat. coccyx,

coccyges

irtməkləmək f. to catch* / to seize by the scut isbat i. proof, evidence; argument; ~ etmək,

~a yetirmək to prove (d.); təcrübədə ~ etmək to prove in practice; ~ olunmaq to be* proved

isbatedilməz s. which cannot be proved, indemonstrable; ~ həqiqət indemonstrable truth

isbatlı I. s. decent, proper, becoming; seemly, decorous; ~ paltar decent dress; ~ adam- lar decent people II.

z. decently, becom- ingly, decorously; ~ geyinmək to dress becomingly / decently

isbatlılıq i. decency, seemliness; decorum isbatsız I. s. indecent, improper, unbecoming, indecorous,

unseemly; ~ davranış inde- cent behaviour; ~ nitq improper speech II. z. indecently, improperly; özünü ~

apar-

maq to behave improperly / indecently isbatsızlıq i. indecency, unseemliness

ishal i. tib. diarrhoea [da97`r97]; qanlı

~ bloody flux

isidici I. i. hot-water bottle; (elektriklə isi-

dilən) heating pad II. s.: ~ kompres hot

compress

isidilmiş fs. heated, warmed

isim i. 1. arx. name; İsminiz nədir? What is

your name? 2. dilç. noun; ümumi ~ com- mon noun; xüsusi ~ proper noun; konkret ~ concrete noun;

mücərrəd ~ abstract noun

isimləşmə fi. dilç. substantivization, becom- ing a noun

isimləşmək f. dilç. to substantivize, to get* substantivized

isimləşmiş fs. dilç. substantivized

isimsiz z. 1. nameless; (i.s.) without a name;

2. nounless, (i.s.) without a noun isindirilmək f. to be heated / warmed isindirmək f. bax isitmək (1-ci

mənada) isinişdirilmək f. to be* accustomed (to) /

used (to); to be* acclimatized isinişdirmək f. to accustom (d.) to, to make*

used to (d.); to bring* (d.) together; to acclimatize (d.)

isinişmək

isinişmək f. to get* accustomed (to) / used (to); to become* friends (with smb.); to become* acclimatized;

Onlar bir-birinə isnişiblər They have got accustomed to each other, They have become friends with each

other; Uşaq nənəsinə isnişib The child has got accustomed to his / her grandmother

isinmək f. to get* warmer; to warm oneself; to warm up; Hava gündən-günə isinir The weather is getting

warmer day by day; Otaq isinir The room is warming up

isitmə i. tib. fever, malaria; ~yə düşmək to be* taken ill with malaria, to fall* ill with malaria

isitmək f. 1. to warm (d.), to heat (d.); əl- lərini ~ to warm one’s hands; şorbanı ~ to warm up the soup; Ocaq

otağı isidir The fire warms the room; 2. to have* a high temperature; 3. to fall* ill with malaria; to be* taken

ill with malaria

isitməli s. tib. malarial; ~ xəstə malarial patient; ~ (isitmə yayan) ağcaqanad malarial mosquito

iskəncəbi i. a drink (made of vinegar, honey and sugar)

iskənə i. chisel [-z7l]

iskənələmək f. to chisel (d.) (into, out) iskənələnmək fi. to be* chiseled out; to be*

chiseled into

iskənələtmək f. to ask / to cause smb. to

chisel (d.) (out, into)

isladılmaq f. to be soaked

isladılmış fs. soaked; ~ paltar soaked clothes islah I. i. amendment; correction; mətni ~ et-

mək to amend the text II. s. reformatory, corrective, correctional; ~ koloniyası refor- matory; amer.

approved school

islahat i. reform; pul ~ı currency reform; torpaq ~ı land reform; köklü ~lar sweep- ing reforms

islahatçı i. reformer, reformist

islahatçılıq I. i. reformism II. s. reformative,

reformatory; ~ siyasəti reformative policy islahedici s. corrective, reformatory; ~ təd-

birlər corrective measures

islahedilməz s. bax islaholunmaz islahedilməzlik i. bax islaholunmazlıq islaholunmaz s. incorrigible, hopeless;

~ ya-

lançı incorrigible liar; ~ səhv incorrigible mistake / error

ismət

islaholunmazlıq i. incorrigibility

islaq s. wet; soggy; ~ paltarlar wet clothes; ~ torpaq soggy ground; islağa qoymaq to soak (d.); (kətanı) to ret

(d.); çirkli paltarı islağa qoymaq to leave* the dirty

clothes to soak

islam I. i. Islam II. s. Mohammedan, Moslem;

~ dini bax islamlıq

islamçılıq i. bax islamlıq

islamiyyət i. bax islamlıq

islamlıq i. Mohammedanism, Islamism, Islam island I. i. bax islandiyalı II. s. Iceland (attr.),

Icelandic; ~ dili Icelandic, the Icelandic

language

islandca z. Icelandic; ~ danışmaq to speak*

Icelandic, to speak* the Icelandic language;

~ yazmaq to write* in Iclandic islandiyalı i. Icelander

islanmaq f. to get* wet / soaked; to be*

soaked; sümüyünə kimi / qədər ~ to get* wet / soaked to the skin; Palto tamam / bütün islanıb The coat is

wet through; Əzizim, siz tamam islanıbsınız My dear, you are soaked through; Biz hamımız is- lanmışıq We

have all got soaked

islanmış fs. soaked, wetted; ~ paltar (yağış- dan və s.) wet clothes; (vannada) soaked clothes

islatdırmaq f. to ask / to cause smb. to soak (d.), to ask / to cause smb. to wet (d.)

islatmaq f. to soak (d.), to wet (d.); paltar ~ to soak clothes; saçını ~ to wet one’s hair; yerini ~ (yerinə

işəmək) to wet one’s bed; Uşaq yenə də yerini isladıb The baby has wetted its bed again; su ilə ~ to wet*

with water

ismarış i. information; ~ göndərmək to inform (d.), to send* information (to); ~ al- maq to get* / to obtain

information (from)

ismarlamaq f. to send word; to send infor- mation (to), to ask smb. to do smth.

ismarlanmaq f. to be informed, to be asked to do smth.; to be* sent word

ismət i. 1. honour, respect; reputation; 2. (qız- larda, qadınlarda) chastity; ~ini qoru- maq to defend one’s

chastity; ~inə toxun- maq to dishonour (d.), to disgrace (d.); ~ini itirmək to lose* one’s honour, to become*

disgraceful

389

ismətli

ismətli s. 1. honest, honest-minded; blame- less, faultless, upright; virtue; ~ adam an honest / blameless

person; 2. chaste; ~ göz- lər chaste eyes; ~ arvad a chaste wife

ismətlilik i. 1. honesty, uprightness; 2. chaste- ness, chastity

ismətsiz s. dishonest, dishonourable ismətsizcə z. dishonourably, disgracefully ismətsizlik i.

dishonourableness; disgrace,

dishonour

isnad I. i. reference; bir kəsə / şeyə ~ etmək

to make* reference to smb. / smth. II. s.

reference (attr.); ~ nöqtəsi reference point ispan I. i. Spaniard; (qadın) Spanish woman* II. s. Spanish; ~ dili

Spanish, the Spanish

language

ispanaq I. i. bot. spinach [`sp9n9d=] II. s. bot.

spinach; ~ yarpağı spinach leaf

ispanca z. Spanish; ~ danışmaq to speak* Spanish, to speak* the Spanish language; ~ yazmaq to write* in

Spanish; ~ demək

to say* in Spanish

ispaniyalı i. Spaniard, the citizen of Spain ispolkom i. executive committee

israf i. expense, expenses; squander; ~ etmək

to waste (d.); to squander (d.), to use aim- lessly / in vain; pulunu ~ etmək to waste one’s money, to

squander one’s money; gücünü / qüvvəsini ~ etmək to squander one’s strength / energy

israfçı I. i. squanderer, spendthrift, waster II. s. wasteful, spendthrift (attr.), extrava- gant; ~ qadın

extravagant woman*; ~ vər- dişlər wasteful habits

israfçılıq i. squandering, wastefulness, dis- sipation; ~ etmək to squander (d.), to waste (d.); to dissipate (d.)

israilli i. Israeli [9z`re9li]

israr i. insistence, persistence; urgency; ~ et-

mək to persist (in+ger.), to insist (on / upon+ger); öz dediyində ~ etmək to have* one’s own way, to stand*

one’s ground

israrla z. persistently, insistently, urgently israrlı s. persistent, insistent, urgent istedad i. talent (for), gift

(for); qeyri-adi

~ extraordinary / unusual talent; böyük ~ sahibi a man of great talent; musiqiyə ~ı olmaq to have* a talent /

a gift for music; dilə ~ı olmaq to have* a gift for language;

390

istehsalatçı

öz ~ını inkişaf etdirmək to develop one’s talent; ~ını göstərmək to display / to show* one’s talent

istedadlı s. talented, gifted [`gif-]; ~ aktyor / yazıçı / rəssam və s. talented actor / writer / painter, etc.; ~

adam a talented / gifted person; ~ uşaq a gifted child

istedadlılıq i. giftness, gifted nature, talent istedadsız s. talentless, untalented, ungifted, (i.s.) without talent;

~ adam talentless per-

son, a person without talent istedadsızlıq i. lack of talent; the state of

being without talent / gift

istefa i. resignation; retirement; ~ya çıxmaq

to resign, to retire, to go* into retirement; ~da olmaq to be* retired; ~da olan pol- kovnik retired colonel;

hökumət ~sı res- ignation of a government

istehkam i. fortification

istehkamçı I. i. field-engineer, sapper; amer.

combat engineer II. s. field-engineer (attr.); amer. combat engineer (attr.); ~ rota field- engineer company; ~

işi field engineering

istehkamçılıq i. the profession of a sapper / field-engineer; amer. the profession of a combat engineer

istehlak I. i. consumption, use II. s. con- sumption (attr.); use; ~ şeyləri objects of consumption; ~ malları

consumer goods ~ dəyəri use value; ~ kooperativi con- sumer’s cooperatives

istehlakçı i. consumer, user; ~ların cəmiy- yəti consumer’s society

istehsal I. i. production, manufacture; kütləvi ~ mass production; maşın ~ı production of machines, ayaqqabı

~ı manufacture of shoes; məişət malları ~ı production of consumer goods II. s. production (attr.) industrial;

productive; ~ planı production plan; ~ münasibətləri relations of produc- tion; ~ prosesi industrial process; ~

gücü productive capacity

istehsalat I. i. plant, factory, works; ~da iş- ləmək to work at a plant / at a factory II. s. production, industrial;

~ iclası production conference, conference* of production; ~ stajı industrial work record

istehsalatçı i. production / industrial worker, one engaged in production

istehsalçı

istehsalçı i. producer; xırda ~ small producer istehza i. 1. irony; acı ~ biting irony; ◊ ta- leyin ~sı irony of fate;

~ ilə danışmaq to speak* ironically (of); ~ ilə baxmaq to look ironically; 2. mockery; ~ etmək to

mock (at)

istehzalı s. ironic, ironical, quizzical; ~ baxış

ironical / quizzical glance / look; ~ təbəs-

süm quizzical smile

istehzasız I. s. (i.s.) without irony; mockless

II. z. without irony, without mock; ~ da-

nışmaq to speak* without irony / mock istehzayana z. ironically, with irony, quizzi- cally; ~ baxmaq to glance

/ look ironically

/ quizzically

istək i. wish, desire; (güclü) longing; Sizin

istəyinizə görə In accordance with your desire; bir kəsin istəyini yerinə yetirmək to meet* smb.’s wish; Necə

istəyirsiniz As you wish

istəkli I. i. beloved, darling, dear, dearest Tom öz istəklisi ilə getdi Tom went away with his dear II. s. desired,

beloved, dear; ~ arvad a beloved wife; ~ ər a beloved husband; mənim ~ dostum a dear friend of mine

istəklilik i. the state of being beloved / dear istəksiz I. s. reluctant, unwilling II. z. reluc-

tantly, unwillingly, with reluctance istəksizlik i. reluctance, unwillingness istəmədən z. unintentionally,

involuntarily,

unwillingly; by accident, accidentally istəmək f. 1. to want (d.+to inf.); to like (d.+to inf.); çay / çörək / su və

s. ~ to want tea / bread / water, etc.; görmək ~ to want to see; Mən sizi görmək istəyirəm I want to see you;

Demək istəyirəm I want to say; Kitab istəyirəm I want a book; 2. to ask; kömək ~ to ask for help; bir kəsin

qızını ~ to ask someone for the hand of his / her daughter; ◊ İstəyənin bir üzü, verməyə- nin iki üzü qara at.

söz. ≅ It’s more embar- rassing to refuse than to ask; 3. to love; Uşaq anasını çox istəyir The child loves

its mother very much

istəməli s. lovable, loveable, (i.s.) worthy of

love; desirable; ~ qadın a desirable

woman*; ~ uşaq a lovable child istəməz : It’s not necessary, It’s not needed

isti-isti

istənilmək f. 1. to be* wanted; 2. to be* asked; 3. to be* loved

istənilməli s. loveworthy, (i.s.) worthy of love, worth loving; (i.s.) deserving love istər bağ. or; either ... or; ~

siz, ~ biz you or

we; ~ bu gün, ~ sabah today or tomorrow,

either today or tomorrow

istər-istəməz z. willingly or unwilligly, willy-

nilly, like it or not; İstər-istəməz siz get-

məlisiniz You must go willy-nilly istətdirmək f. to cause (d.) s.o. to want (d.);

to cause (d.) to ask (d.); to love (d.) istətmək f. bax istətdirmək

isti I. i. heat; yay ~si summer heat; ~dən əziy-

yət çəkmək to suffer from the heat II. s. 1. hot; ~ gün a hot day; ~ bulaq hot spring; ~ su hot water; 2. warm;

~ palto warm coat; ~ ölkələr warm countries

istiarə i. ədəb. metaphor

istibdad I. i. despotism II. s. despotic,

despotical

istibdadçı i. despot

istibdadçılıq i. despotism

isticə s. warmish, likewarm, terpid, slightly

warm

istifadə i. use; utilization; ~ etmək to use

(d.), to make* use (of); to utilize (d.); to enjoy (d.); bacarığından ~ etmək to uti- lize one’s abilities; ~dən

çıxmaq to get* / to go* out of use, to be* no longer in use, to fall* into disuse, to cease to be used;

fürsətdən ~ etmək to take* an opportu- nity; hüquqdan ~ etmək to enjoy the rights; imtiyazdan ~ etmək to

enjoy priv- ileges

istifadələnmək f. to make* use (of), to prof- it (by)

istifadəsiz (istifadədə olmayan) s. unused; untapped; ~ boşqablar unused plates; ~ eh- tiyatlar untapped

reserves; ~ mənbələr untapped resources

istifadəsizlık i. the state of being unused / untapped

istixana I. i. hothouse, greenhouse II. s. hot- house (attr.); ~ bitkiləri hothouse plants; ~ dirrikçiliyi hothouse

market gardening

isti-isti z. while it is hot; Bəzi adamlar çayı isti-isti içməyi xoşlayırlar Some people like to drink tea while it is

hot; Dəmiri

391

istiqamət

isti-isti döyərlər at. söz. ≅ Strike the iron

while it is hot

istiqamət i. (müx. mənalarda) direction; bü-

tün ~lərdə in all directions; cənub ~ində in the direction of South; hücumun ~i hərb. line of advance

istiqamətləndirici s. bax istiqamətverici istiqamətləndirilmək f. to be* guided, to be*

directed

istiqamətləndirmək f. 1. to direct (d. at, to),

to turn (d. to); 2. (silahı) to aim (d. at), to level (d. at); diqqətini ~ to direct one’s attention (to)

istiqamətlənmək f. 1. to be* directed / turned (to); 2. (silah) to be aimed; 3. to make one’s way (to,

towards), to direct one’s steps (to, towards), to pick one’s way (towards); to be* bound (for); Gəmi Bakıya

istiqa- mətləndi The steamer was bound for Baku

istiqamətverici s. guiding, leading; hərb. directing; ~ qüvvə guiding / directing force istiqanlı s. 1. zool. warm-

blooded; ~ heyvan- lar warm-blooded animals; 2. pleasant, pleasing, likeable, attractive; 3. hot-tem- pered,

quick-tempered; d.d. peppery; ~ adam (çılğın) hot-tempered / quick-

tempered person

istiqanlılıq i. 1. zool. warm-bloodness;

2. likeableness; attractiveness

istiqbal i. 1. the future; parlaq ~ bright future;

2. meeting; ~a çıxmaq to meet* solemnly,

to go* to meet solemnly

istiqbalçı i. arx. one who meets / who goes

to meet (d.)

istiqlal i. bax istiqlaliyyət

istiqlaliyyət I. i. independence; sovereignty;

milli ~ national independence; ~ qazan- maq to become* independent, to enjoy independence; to win*

independence II. s.: independent; ~ günü the day of independ- ence, Independence day

istiqlaliyyətçi i. freedom lover, one who fights for independence

istiqraz i. loan; dövlət ~ı state loan; daxili ~ internal loan; xarici ~ foreign loan

istila i. conquest; aggression; ~etmək to con- quer (d.)

istilaçı I. i. conqueror, aggressor II. s. aggres- sive, predatory

392

istintaq

istilaçılıq I. i. 1. aggression; 2. the act of aggression II. s. aggressive; ~ siyasəti aggressive policy; ~ müharibəsi

aggres- sive war, war of aggression

istilah i. bax termin

istilədici s. heating; hot; ~ aparat heating

apparatus; ~ içki heating drink; ~ kompres

hot compress

istiləndirilmək f. to be* heated, to be*

warmed

istiləndirmək f. to heat (d.), to warm (d.) istilənmək f. to get* / to become* warmer;

to warm up

istiləşdirmək f. bax istiləndirmək istiləşmək f. to get* / to become* warmer, to warm up; istiləşir It’s getting

warm (er)

istilətmək f. bax isitmək (1-ci mənada) istilik I. i. heat; warmth; 35 dərəcə ~ 35 degrees above zero; ~vermək

to give* out warmth; Soba istilik vermir The stove gives out no warmth II. s. thermal; heat (attr.); ~

mühərriki heat-engine; ~ ener- jisi heat / thermal energy; ~ tutumu ther-

mal / heat capacity

istilikkeçirən s. fiz. heat-conducting istilikkeçirmə i. fiz. heat / thermal conduc-

tivity

istilikölçən i. (cihaz) fiz. calorimeter istilikötürmə I fiz. heat transfer / transmission istiliksevən s. bot., zool.

heat-loving; ~ bit-

kilər heat-loving plants; ~ heyvanlar heat-

loving animals

istilikvermə i. fiz. heat irradiation, heat emis-

sion

istinad I. i. (həm məc. həm də müst.) sup-

port; ~ etmək to base (on) II. s.: ~ nöqtəsi foothold; ~ nöqtəsi tapmaq to gain a foothold

istinadgah i. 1. shelter; ~ tapmaq to find* a shelter / (daldanacaq) asylum; 2. support; foothold; 3.

stronghold; bulwark; sülhün ~ı stronghold / bulwark of peace

istintaq I. i. 1. interrogation, questioning; examination; ~etmək / aparmaq to inter- rogate (d.), to question

(d.); to examine (d.); 2. hüq. investigation; inquest; ilkin ~ pre- liminary investigation; məhkəmə ~ı judi- cal

investigation II. s. investigating, inves- tigation (attr.), investigatory; ~ orqanları investigating bodies /

agencies

istintaqçı

istintaqçı i. investigator

istiot i. pepper; qara (qabıqlı, döyülməmiş)

capsicum; (qırmızı) cayenne pepper

[,ke9en`pep7]

istiotqabı i. pepper-box, pepper-pot istiotlamaq f. to pepper (d.); əti ~ to pepper

meat

istiotlanmaq f. to be* peppered istiotlanmış fs. peppered; ~ ət peppered meat istiotlatdırmaq f. bax

istiotlatmaq istiotlatmaq f. to ask / to cause smb. to pep-

per (d.)

istiotlu s. pepper (attr.), peppery; ~ xörək

peppery meal

istiotluq i. pepper-bed, place / bed planted

with pepper

istiotluluq i. the quality / state of being pep-

pery

istirahət I. i. rest; relaxation; yay ~i sum-

mer rest; ~ etmək to rest, to have* a rest; to be* on holiday II. s. rest; holiday; ~ günü rest-day; day of rest;

day off; ~ evi rest / holiday home

istirahətsiz s. restless, fidgety, uneasy; anx- ious; ~ uşaq restless / fidgety child, fidget

istirahətsizlik i. restlessness; uneasiness istismar I. i. 1. exploitation; 2. (mexanizmi, müəssisəsi və s. )

operation, exploitation; ~ etmək to exploit (d.); to operate (d.); əməyi ~ etmək to exploit labour; kasıb- ları ~

etmək to exploit the poor; ~ a ver- mək to put* into operation (d.), to turn over for operation (d.); dəmir

yolunu ~ a ver-

mək to put* into operation a railway II. s. operation (attr.), running; ~ xərcləri oper- ation / running costs

istismarçı I. i. exploiter II. s. exploiter (attr.); ~ siniflər the exploiter classes

istismarçılıq i. the act of exploitation istisna i. exception; ~ təşkil etmək to be* an exception; ~ etmək to

exclude (d.); to except (d.); ~ etmək yolu ilə by way of

exception

istisnalıq i. exceptional nature, exceptional-

ity, exceptionalism

istisnasız z. without exception

isti-soyuq i. the heat and the cold; özünü

~dan qorumaq to protect oneself from the heat and cold

işarəsizlik

isti-soyuqluq i.: ~ ists soyuqluğu olmamaq to have* nothing to do (with), to have* no concern (with); Bunun

mənə isti-soyuq- luğu yoxdur I have nothing to do with it, I have no concern with it

istisu i. istisu (hot water, a kind of mineral water in Azerbaijan)

iş I. i. work, job; business; occupation; affair, matter; çətin ~ hard / difficult work; elmi ~ scientific work;

ictimai ~ social work; ~ axtarmaq to look for job / for work; ◊ ~ başında at one’s work; ~ açmaq to raise*

unnecessary difficulties; ~i düşmək to apply to someone (for help, advice, etc.); ~ə düşmək to get* into

trouble, to meet* difficulties; birinin başına ~ açmaq to get* smb. into trouble; Belə işlər keçməz This sort of

things can’t go / won’t do!; Mənim işlərimə qarışma(yın), öz işinlə məşğül ol(un) Don’t meddle with my busi-

ness, mind your own business / affairs II. s. working; ~ günü / vaxtı / paltarı / sa- atları / yeri working day /

time / clothes / hours / place

işarə i. 1. sign [sa9n]; mark; bərabərlik ~si sign of equality; yol hərəkəti ~ləri road / traffic signs; nida ~si

qram. exclamation mark; sual ~si qram. question mark; durğu ~ləri qram. punctuation marks; ~ vermək to

sign, to give* a sign; to signal; ~ etmək / qoymaq to mark (d.), to sign (d.), to note (d.); Mən işarə verənə

kimi / qədər göz- ləyin Wait till I give a sign; 2. (göz, qaş işarəsi) hint, allusion; incə / zərif ~ gen- tle hint

işaraləmək f. to mark (d.); to mark out (d.), to mark off (d.)

işarələnmək fi. to be* marked, to be* marked out

işarələtdirmək f. bax işaralətmək işarələtmək f. to ask / to cause smb. to mark

(d.)

işarəli s. (i.s.) with mark / sign, (i.s.) having

mark / sign

işarəlilik i. the state of being marked işarəsiz s. markless; (i.s.) without a mark / a

sign

işarəsizlik i. the state of being markless /

signless

393

işarət

işarət i. bax işarə

işarmaq f. to shimmer, to glimmer, to flicker işartı i. shimmering, flicker, glimmer işbacaran s. (i.s.) capable

of working, effi-

cient

işbaz I. i. businessman*; (qadın) business-

woman* II. i. efficient, business-like işbazlıq i. efficiency, business-like character işbilən s. bax işbacaran

işburaxma i. absence (from work)

işcil s. efficient, business-like; hard-working;

~ katib an efficient secretary

işcillik i. business-like character, efficiency işçi i. worker, (qadın) woman-worker; ixti-

saslı ~ skilled worker; rəhbər ~ person in

charge

işdək i. business-like, efficient işdənçıxarma i. discharge, dismissal işdankənar s. non-working; ~ vaxt non-

working time

işgəncə i. torture; ~ vermək to torture (d.),

to put* (d.) to the torture; Polis onlara iş-

gəncə verdi The police tortured them işgəncəli s. agonizing, poignant; ~ şübhələr agonizing doubts; ~

xatirələr poignant

memories

iş-güc top. i. all kinds of business / work /

affairs; bir kəsi ~dən etmək to prevent smb. from working, to tear* smb. away from work; ~ü olmaq to be*

busy; ~ü baş- dan aşmaq to be* very busy, to have* much work to do

işgüzar s. 1. business (attr.); ~ adam busi- nessman*; ~ dairələr business circles; ~ söhbət talk on business

matters; 2. effi- cient, business-like, practical; ~ katib effi- cient secretary; ~ əlaqə business-like co-

operation; ~ məsləhət practical advice

işgüzarcasına z. bax işgüzarlıqla işgüzarlıqla z. efficiently, in an efficient way

/ manner

işğal i. occupation; ~ etmək to occupy (d.);

ölkəni / şəhəri və s. ~ etmək to occupy a

country / town, etc.

işğalçı I. i. occupier, invader II. s. occupa-

tion; ~ ordu occupation troop

işğalçılıq I. i. the character of being aggres-

sive II. s. aggressive, annexationist, expan- sionist; ~ müharibələri wars of conquest

394

işıqlaşmaq

/ aggression, aggressive wars; ~ siyasəti annexationist / expansionist policy, aggres- sive policy

işədüzəltmə i. placing in a job, provision of employment

işəmə fi. tab. urination

işəmək I. i. to urine; to water, to piss tab. O,

şalvarına işəyib He’s pissed his trousers II. f. to urinate; d.d. to water; yerinə ~ to wet one’s bed

işəmuzd s.: ~ əmək haqqı piece-work pay- ment, piece-rate pay

işəmuzdçu i. piece-worker

işəmuzdçuluq i. piece-work

işəyarar s. bax işəyarayan

işəyararlıq i. 1. ability to work; 2. helpful-

ness; usefulness

işəyarayan s. 1. able-bodied, (i.s.) capable

of working, (i.s.) able to work; 2. helpful;

useful, giving help

işığahəssas s. light-sensitive; ~ kağız sensi-

tized paper; photographic paper işığahəssaslıq i. fiz. photo-sensitivity

işıq I. i. light; gündüz işığı daylight; günəş

işığı sunlight; ay işığı moonlight; ~da by the light; şam işığında by the light of a candle, by candlelight; ay

işığında by moonlight; ~ salmaq to shed* / to throw* light (on); bir kəsin işığını kəsmək to stand* in smb.’s

light; İşığımı kəsmə! Don’t stand in my light! II. s. light (attr.); ~ siqnalı light signal; ~ dalğası fiz. light wave; ~

seli fiz. luminous flux

işıqlandırılmaq f. to be lightened / lighted işıqlandırma fi. 1. lighting, illumination; süni ~ artifical lighting; 2.

məc. elucidation;

(izah) interpretation

işıqlandırmaq f. 1. to lighten (d.), to light up

(d.); to illuminate (d.); otağı ~ to light the room; 2. məc. to elucidate (d.), to throw* light (on, upon)

işıqlanmaq f. to light up, to brighten; to be* lighted; Səma işıqlanır The sky is bright- ening; İşıqlanır It is

dawning, Day is breaking; İşıqlanıb It’s already daylight

işıqlaşar-işıqlaşmaz z. as soon as day breaks, very early in the morning, as soon as dawn breaks

işıqlaşmaq f. to brighten; to clear up; İşıq - laşır It’s dawning, Day is breaking

işıqlatdırmaq

işıqlatdırmaq f. bax işıqlatmaq işıqlatmaq f. to brighten (d.), to light (d.) işıqlı s. light; ~ otaq a light room; ◊ ~

dünya

the world

işıqlıq i. lightness; otağın işıqlığı lightness

of the room; işıqlığa çıxmaq to be* / to get* free, to begin to live happily; İşıqlığa çıxasan! Be happy

işıqsız s. lightless; (i.s.) without light, (i.s.) having no light

işıqsızlıq i. lightlessness, absence of light işıqucu i. məc. a slight opportunity işıldamaq f. to sparkle, to

twinkle, to glitter,

to glimmer

işıldayan s. 1. luminous; (fosforlu) phospho-

rescent; ~ rəng luminous paint; ~ işarələr

luminous signs; 2. shining, beaming

işıltı i. distant faint light; glimmer, flicker;

ümüd ~sı a glimmer / a flicker of hope işım-işım z.: ~ işıldamaq to twinkle / glim-

mer very brightly

işlədici s. (dərman) purgative; ~ imalə

purgative enema

işlədilmək f. to be* used, to be* in use; geniş

~ to be* in wide / common usage, to be*

widely used

işlək s. 1. efficient, hard working; ~ fəhlə

efficient work; ~ adam a hard-working per- son, an industrious person; 2. everyday; ~ ifadə everyday

expression

işləmək f. 1. to work; ciddi / bərk / səylə ~ to work hard, to work with zeal / dili- gence; to work tooth and

nail idiom.; kitab üzərində ~ to work on a book; fabrikdə ~ to work at a factory; qul kimi ~ to work like a

slave; 2. (motor və s.) to run*, to function; Motor rahat işləyir The engine is running smoothly; Telefon

işləmir The telephone doesn’t function, The telephone is out of order; 3. (mağaza, kitabxana və s.) to be*

open; Kitabxana saat 9-a kimi işləyir The library is open till 9 o’clock; 4. (cinayət) commit; cinayət ~ to

commit a crime; qarnı ~ to have* diarrhoea [,da97`ri7]; Uşağın qarnı işləyir The child has diarrhoea

işlənilmək f. bax işlənmək

işlənmək f. 1. to be* used; cümlədə ~ to be*

used in a sentence; 2. to be* worked out;

iştahalı

Yeni metod işlənib A new method has been worked out; 3. to be* trimmed; qızılla ~ to be* trimmed with

gold

işlənmiş fs. 1. used, second-hand; ~ maşın used / second-hand car; 2. (bəzədilmiş) trimmed (with),

embroidered (with), dec- orated with needlework

işlətmək f. 1. to use (d.), to put* (d.) to use; qaz ~ to use gas; beynini ~ to use one’s brains / wits; zor ~ to

use force; 2. to ask / to cause (d.) to work; 3. to put* (d.) into practice; təcrübədə ~ to put* (d.) into prac-

tice; 4. to commit; cinayət ~ to commit a crime

iş-peşə top. i. bax iş-güc

işrət i. feast, banquet; orgy; ~lə məşğül ol-

maq to feast, to celebrate with feast; to

drink (wine, etc.) and have sex (with) işrətli s. (i.s.) with feast / banquet; ~ həyat

life with feast

işsiz I. i. 1. unemployed person; ~lər top. i.

the unemployed; 2. (veyl) idler II. s. unem- ployed, workless, jobless; ~ olmaq to be* unemployed, to be*

out of work, to be* jobless

işsiz-gücsüz I. s. idle; unemployed, jobless; ~ adam an idle man*; an unemployed per- son II. z. idly; ~

dayanmaq to stand idly

işsizlik i. 1. unemployment; 2. (veyllik) idle- ness

işsiz-peşəsiz I. s. bax işsiz-gücsüz I II. z. bax işsiz-gücsüz II

iştaha i. appetite; yaxşı ~ good appetite; pis ~ poor appetite; bir kəsin ~sını açmaq to give* smb. an appetite,

to whet smb.’s appetite; ~sını itirmək to lose* one’s appetite; İştahalı olasınız! Bon appetite!; İştəha diş

altındadır at. söz. Appetite comes with eating

iştahaaçan I. i. appetizer; aperitif II. s. appe- tizing; appetitive; ~ yemək appetizing meal

iştahagətirən s. bax iştahaaçan II iştahalandırılmaq f. to be* appetized iştahalandırmaq f. to appetize (d.), to

whet

appetite (d.)

iştahalanmaq f. to have* good appetite; məc.

to have* great desire / wish (to eat) iştahalı s. appetitive; (i.s.) having good

appetite

395

iştahalılıq

iştahalılıq i. the state of having good appetite

iştahasız I. s. appetiteless; (i.s.) having poor appetite, (i.s.) without appetite II. z. with- out appetite

iştahasızlıq i. the state of having poor appetite iştahla z. with appetite; ~ yemək to eat* with

appetite

iştirak i. 1. participation; ~ etmək to partic-

ipate (in), to take* part (in); fəal ~ active participation; bir kəsin ~ı ilə with the par- ticipation of smb.; 2.

presence; Sizin işti- rakınız vacibdir Your presence is impor- tant

iştirakçı i. participant, participator; (cina- yətdə) accomplice; (yarışda) competitor; (oyunda) player;

(qurultayda və s.) mem- ber

iştirakçılıq i. participation; (cinayətdə və s.) complicity

it I. i. dog; ağıllı ~ a clever dog; ~dən qorx- maq to be* afraid of dog; ov ~ i. gun-dog; (tazı) hound; ~ kimi

yaşamaq to lead* a dog’s life; ~ kimi ölmək to die like a dog; ◊ ~ kimi yorulmaq to be* dog-tired; İtə yiyəsinə

/ sahibinə görə hörmət edərlər at. söz. Love me, love my dog II. s. dog (attr.); dog’s; doggish; doggy ~ xaltası

dog-collar; ~ biti dog-louse; ◊ ~(in) günü dog’s life; ◊ günündə yaşamaq to live a dog’s life, to live like a dog

itaət i. obedience; ~ etmək to obey (d.); qa- nuna ~ etmək to obey the law; bir kəsə ~ etmək to obey smb.;

Qulaq asın və itaət edin! Listen and obey!

itaətkar s. obedient (to), humble; ~ uşaq obe- dient child; ~ qarabaş obedient servant; ~ olmaq to be*

obedient (to), to obey (to)

itaətkarcasına z. obediently, humbly itaətkarlıq i. obedience (to); ~ göstərmək to display / to show*

obedience (to), to

obey (to)

itaətlə z. obediently, humbly

itaətli s. bax itaətkar

itaətlilik i. bax itaətkarlıq

itaətsiz s. disobedient, recalcitrant; rebel-

lious; unruly; ~ uşaq disobedient child itaətsizlik i. disobedience, recalcitrance; rebelliousness, unruliness; ~

göstərmək

396

itibucaq

to display / to show* disobedience, to be*

unruly / disobedient

italiyalı i. Italian; the citizen of Italy; ~lar

the Italians

italyan I. i. bax italiyalı II. s. Italian; ~dili

Italian, the Italian language; ~ dilində da- nışmaq to speak* Italian, to speak* the Italian language

italyanca z. Italian; ~ danışmaq to speak* Italian, to speak* the Italian language; ~ yazmaq to write* in

Italian; ~ demək to say* in Italian

itarısı i. wasp

itbaz i. dog-lover

itburnu i. bot. dog-rose; (meyvəsi) hips pl. itdamı i. kennel; amer. kennels, dog-hole,

doghouse

itdirsəyi i. tib. sty, stye [stai]

itələmək f. to push (d.); to shove (d.); (bil-

mədən) to jog (d.); to give* a push / shove; ◊ itələyib yerində durmaq to be* the very image (of); O, atasını

itələyib yerində durub He is the spit and image of his father

itələnmək f. to be* pushed / shoved; (bil- mədən) to be* jogged

itələşmək f. to push / to shove each other, to push / to shove one another

itələtdirmək f. bax itələtmək

itələtmək f. to ask / to cause smb. to push,

to ask / to cause s.o. to shove (d.)

ithaf i. ədəb. dedication; ~ etmək to dedi-

cate (to)

iti I. s. 1. sharp, acute; keen; ~ bıçaq sharp

knife; ~ göz sharp / keen eyesight; ~ dil sharp tongue; 2. rapid, swift, speedy; ~ axın rapid / swift current; ~

əllər speedy hands II. z. 1. rapidly, swiftly; ~ axmaq to flow / to run* rapidly; ~ danışmaq to speak* rapidly /

swiftly; 2. sharp, sharply; ~ dön- mək to turn sharp; ~ baxmaq to look sharply

itiaxan s. running rapidly, flowing swiftly / rapidly

itibaxışlı s. sharp-eyed; ~ adam a sharp-eyed person

itib-batmaq f. 1. to be* missing, to be* lost; 2. to disappear, to vanish; 3. (ölmək) to perish, to die; harada

itib-batmısınız? Where on earth have you been?

itibucaq i. riyaz. acute angle

itibucaqlı

itibucaqlı s. acute angled, (i.s.) with acute angle; ~ üçbucaq acute-angled triangle itiburun s. sharp-nosed;

pointed; ~ çəkmə

shoes with pointed toes

itiburunlu s. bax itiburun

itibuynuz s. sharp-horned; ~ kələ sharp-

horned bull

itibuynuzlu s. bax itibuynuz

itidırnaq s. sharp-nailed; (i.s.) with sharp nails itidırnaqlı s. bax itidırnaq

itidil s. sharp-tongued; (i.s.) with sharp tongue itidilli s. bax itidil

itidiş s. sharp-toothed; (i.s.) with sharp teeth itidişli s. bax itidiş

itigedən s. high-speed, fast; ~ qatar fast /

high-speed train

itigörən s. sharp-eyed, (i.s.) having sharp eyes itigöz s. sharp-eyed, (i.s.) with sharp eyes;

lively

itigözlü s. bax itigöz

iti-iti z. too / very fast, too / very rapidly, too

/ very swiftly; ~ yerimək to go* too / very

fast

itiqanadlı s. swift-winged; (i.s.) with swift

wings

itiqulaq s. sharp-eared, (i.s.) with sharp ears itiqulaqlı s. bax itiqulaq

itik i. loss, lost things; Bütün itiklər (itən

şeylər) tapıldı All the lost things were

found

itiləmək f. to sharpen (d.); (bıçağı və s.) to

grind* (d.); (çarxçı daşı ilə) to whet (d.); bıçaq ~ to grind* a knife; (daşla) to whet a knife

itilənmək f. to be* sharpened; to get* / to become sharpened; (daşla) to be* whetted itilənmiş fs.

sharpened; whetted; ~ bıçaq

sharpened knife

itiləşmək f. bax itilənmək

itilətdirmək f. to ask / to cause smb. to sharp-

en (d.); (daşla) to ask / to cause smb. to

whet (d.); to have (d.) sharpened / whetted itilətmək f. bax itilətdirmək

itiləyici s. grinding; ~ dəzgah grinding

machine

itilik i. 1. sharpness, acuity, acutiness; 2. (gör-

mə və s.) keenness

itilmək f. to be* off, to get* off / away, to

clear out, to sleep away; İtil! Be off! Clear out! İtil cəhənnəmə! Go to hell!

ityeməz

itirilmiş fs. lost; ~ xoşbəxtlik lost happiness itirmə fi. loss; (vaxt, pul və s.) waste; qan ~ loss of blood; huşunu

~ loss of con-

sciousness

itirmək f. to lose* [lu:z]; bir kəsi gözdən

~ to lose* sight of smb.; nüfuzunu ~ to lose* prestige; vaxt ~ to waste one’s time; ümidini ~ to lose* one’s

hope; ◊ başını ~ to lose* one’s head

itirtdirmək f. to ask / to cause s.o. to remove (d.), to ask / to cause to drive out (d.)

itirtmək f. bax itirtdirmək

itiuc s. pointed, sharp-pointed

itiuclu s. sharp-pointed, (i.s.) with sharp point itiyarpaq s. sharp-leaved; (i.s.) with sharp

leaves

itiyarpaqlı s. bax itiyarpaq

itki i. loss; ümumi ~ total loss; ağır ~ griev-

ous loss; böyük ~ serious loss

itkin I. s. missing; ~ adamlar missing people

II. z.: ~ düşmək to be* missing, to be* lost, to disappear; ~ salmaq to drive* out / away (d.), to banish (d.)

itkinlik i. disappearance; banishment itkisiz z. without loss / waste; məhsulu ~ yığ-

maq to bring* in a harvest without loss itkisizlik i. the state of being without loss it-qurd top. i. riff-raff

itmək f. 1. to be* lost, to disappear, to vanish;

Uşaq itdi The child was lost; gözdən ~ to disappear from view; O, izdihamın işində itdi He vanished in the

crowd; 2. to be* wasted, to go* to waste; Mənim bütün günüm itdi I’ve wasted the whole day

itmiş fs. lost; ~ vaxt lost time; ~ imkan lost opportunity

itoynadan i. d.d. wag; joker, jester itsaxlayan i. dog-keeper, dog-fancier ittifaq i. union; alliance; yazıçılar ~ı

writers’

union; hərbi ~ military alliance

ittiham I. i. charge (of / against), accusation (of); bir kəsi bir şeydə ~ etmək to accuse smb. of smth. II. s.

accusatory; ~ hökmü

hüq. verdict of guilty

ittihamçı i. accuser; hüq. prosecutor; dövlət

~sı public prosecutor

ittihamnamə i. verdict of guilty

ityatmaz s. a very dirty bed place

ityeməz s. extremely bad / poor; ~ xörək

a meal of extremely poor quality

397

iy I. i. smell, odour; scent; ~ bilmək to smell, to catch* / to pick up the smell (of); ~ hiss etmək to catch* / to

pick up the smell (of), to smell; qəşəng / dəhşətli / qeyri-adi ~ a nice / horrible / unusual smell; qızıl- gülün ~i

the scent of roses; çiçəklərin ~i the scent / odour of flowers; ətirin ~i the scent / odour of perfume; zərif ~ a

delicate scent / odour; zəif ~ a faint smell / odour; iyrənc ~ a nasty / disgusting smell; reek; tütün və pivə ~i a

reek of tobacco and beer; ~ gəlmək 1) to smell (of); 2) (pis) to reek (of); Baharın iyi gəlir It smells of spring,

Spring is in the air; Onun nəfəsin- dən (ağzından soğan iyi gəlir) His breath reeks of onions; ◊ Bu işdən əyrilik

iyi gəlir This business reeks of dishonesty; ◊ Siz bilirsinizmi bundan nə iyi gəlir? d.d. Do you realize what this

implies? ◊ Bun- dan xata iyi gəlir This means trouble II. i. toxuc. Spindle

iybilmə i. sense of smell; həssas (zərif) ~ qabiliyyətinə malik olmaq to have* a fine / an acute sense of smell;

d.d. to have* a good nose

iyəbənzər s. spindle-shaped

iyimək f. to go* bad, to become* rotten iyimiş s. bax iylənmiş

iyirmi sy. twenty; ~ bir twenty-one; ~ iki

twenty-two; ~ üç və s. twenty-three, etc. iyirmicə sy. only twenty, just twenty iyirminci sy. twentieth; ~ illər

the twenties;

~ illərin əvvəllərində in the early twen- ties; ~ illərin sonlarında in the late twen- ties; ~ səhifə page twenty; ~

səhifədə on page twenty; ~ otaq Room 20

iyitmək f. bax iyləndirmək

iyləmək f. to smell* (d.), to sniff (d.), to have*

a smell; qırmızıgül ~ to smell / to sniff a rose; Bu şərabı iyləyin, görün yaxşı- dırmı? Have a smell of this wine:

does it seem all right?

iyləndirmək f. to let* (d.) become rotten, to let* (d.) go* bad; əti ~ to let* the meat become rotten / bad

iylənmək f. 1. (xarab olmaq) to go* bad, to become* rotten / tainted; Ət iylənib The meat has become

rotten / tainted; 2. (iy vermək) to smell (of); (pis iy vermək) to

398

iyrənən

reek (of), to stink* (of); yaxşı / qəşəng / turş ~ to smell good / nice / sour; sarım- saq ~ to reek of / to stink of

garlic; tər ~ to reek of sweat; Onun nəfəsi sarımsaq iylənir His breath smells of / reeks of / stinks of garlic; ◊

Balıq başından iylənir at. söz. Fish begins to stink at the head

iylənmiş s. rotten, tainted, (gone) bad; ~ ət rotten / tainted meat; ~ yumurta rotten egg iyləşmək f. to sniff

each other, to smell each

other / one another

iylətmək f. bax iyləndirmək

iyli s. fragrant, odorous, aromatic; ~ çiçəklər

fragrant flowers; ~ sabun aromatic soap iylilik i. odorousness, fragrancy

iynə i. 1. needle; 2. (həşəratda) sting*; 3. tib.

injection; bir kəsə ~ vurmaq to give* smb. injection; ◊ ~ üzərində oturmaq d.d. to be* on pins and needles

iynəbatırma i. tib. acupuncture

iynəqabı i. needle-case

iynələmə fi. 1. bax iynəbatırma; 2. pricking

with needle

iynələmək f. to needle (d.), to prick (d.);

məc. to pique [pi:k] (d.), to sting* (d.) iynəli s. 1. pricky; (i.s.) covered with nee- dles; 2. məc. ironical; ~

sözlər ironical words; ~ kompliment ironical compliment

iynəşəkilli s. bax iynəvarı

iynəvarı s. needle-shaped

iynəvurma i. injection

iynəyarpaq s. coniferous; ~ meşə conifer-

ous forest; ~ ağaclar coniferous trees iynəyarpaqlı s. bax iynəyarpaq iynəyarpaqlılar top. i. bot. conifers

iyrənc I. s. disgusting, abominable, foul,

repulsive; ~ iy disgusting / foul smell; ~ hava abominable / foul weather II. z. disgustingly, abominably

iyrənclik i. the state of being disgusting / foul iyrəndirmək f. to disgust (d.), to provoke / to cause disgust, to

make* smb. feel sick, to fill (d.) with disgust; bir kəsdən ~ to feel* an aversion for smb.; Sənin kobud

hərəkətlərin məni iyrəndirir Your rude behaviour disgusts me; Mehmanxanadakı yemək məni iyrəndirdi The

food at the

hotel filled me with disgust

iyrənən s. fastidious, squeamish; finical;

~ adam fastidious person

iyrənmək

iyrənmək f. to be* fastidious / squeamish (about); Mən hər şeydən iyrənirəm I’m squeamish about

everything

iysiz s. odourless, scentless, (i.s.) without smell; ~ çiçəklər scentless / odourless flowers

iysizlik i. lack of odour / scent / smell iyşəkilli s. bax iyəbənzər

iz i. track, footprint, footstep; məc. trace,

sign [sa9n], vestige; təzə / yeni ~ lər fresh tracks / footprints; bir kəsi ~ə salmaq to put* smb. on trail (of); ~ə

düşmək to come* upon the tracks, to find* traces (of); məc. to get* on the tracks / trail (of); bir kəsin ~i ilə

getmək to follow in the tracks of smb.; (elm sahəsində) to follow in smb.’s footsteps; ~i itirmək to lose*

track (of); zəhmətin ~ləri signs of labour; daha erkən mədəniyyət ~ləri vestiges of an earlier civilization

izafət i. dilç. postpositional attributive group izafi s. 1. (lazımsız) unnecessary; ~ söhbət- lər unnecessary

talks; 2. siya. iq. surplus (attr.); ~ əmək surplus labour; ~ dəyər surplus value; ~ məhsul surplus production

izafilik i. surplus

izah i. explanation, elucidation; ~ etmək to

explain (d. to); mətni ~ etmək to elucidate a text; səbəbi ~ etmək to elucidate the reason; sözün mənasını

bir kəsə ~ etmək to explain the meaning of the word to smb.

izahat I. i. 1. explanation; yazılı ~ written explanation; bir kəsdən ~ tələb etmək to demand an explanation of

/ from smb.; to insist on an explanation from smb.; ~ vermək to explain (d.), to elucidate (d.), to give* an

explanation; 2. comment; com- mentary; İzahat artıqdır (lazım deyil) Comment is superfluous, No comment

is needed II. s. explanatory; ~ vərəqəsi explanatory note, note of explanation; ~ işi explanatory work

izahatçı i. commentator

izahatçılıq i. the job of a commentator izahedici s. explanatory, elucidatory; ~ qeyd

explanatory note; ~ sözlər elucidatory words izahedilməz s. inexplicable, unaccountable; ~ səbəblər

unaccountable reasons; ~ sirr

inexplicable mystery izahedilməzlik i. inexplicability

izolə

izahlı s. explanatory, elucidatory; ~ lüğət explanatory dictionary

izahsız s. (i.s.) without explanation / eluci- dation; (i.s.) having no explanation / elu- cidation

izaxtaran i. tracker, pathfinder

izçi i. tracker, pathfinder

izdiham i. 1. crowd; ~a qarışmaq to mingle

in / with the crowd; 2. procession; train;

dəfn ~i funeral procession / train izdihamlı s. crowded, busy; ~ iclas crowded meeting; ~ küçələr crowded /

busy streets

izdihamlılıq i. the state of being crowded izdivac i. arx. s. marriage; ~ etmək to marry,

to get* married

izhar i. arx. expression, revealing; ~ etmək

to express (d.), to tell* (d.), to say* (d.); dərdini kədərini ~ etmək to give* vent to one’s sorrow and grief;

hisslərini ~ et- mək to give* vent to one’s feelings

izin i. permission; permit; ~ vermək to per- mit, to allow, to give* permission; ~ almaq to get* / to have*

permission

izincə z. ~ getmək to go* after, to follow in the tracks

izinli s. bax icazəli

izinsiz s. bax icazəsiz

izləmək f. 1. to pursue (d.), to chase (d.), to

be* after, to go* after, to follow (d.); düş- məni ~ to pursue the enemy; bir kəsi da- ban-dabana ~ to follow

smb. close(ly), to follow hard on smb,’s heel; 2. (xəfiyyə) to shadow (d.); Mən hiss etdim ki, məni izləyirlər,

lakin arxamda heç kimi görə bilmədim I felt that I was being shadowed, but I couldn’t see anyone behind me

izlənmək f. 1. to be* pursued / tracked / chased / followed; 2. (xəlvəti) to be* shad- owed; Onu hər yerdə

izləyirlər He / She is shadowed everywhere

izlətdirmək f. 1. to ask / to cause smb. to pursue (d.) / to chase (d.) / to trace (d.); 2. (xəlvəti) to ask / to

cause smb. to fol- low (d.) / to shadow (d.)

izlətmək f. bax izlətdirmək

izolə i.: ~ etmək to isolate [`a9-] (d.), (həm də

tex.) to insulate (d. from, against); ~ olun- maq to be* isolated / insulated; (adam haq.) to isolate oneself; ~

edilmiş isolated,

399

izoləedici

insulated; ~ edilmiş fakt isolated / insu-

lated fact

izoləedici s. tex. insulating

izolyasiya i. fiz. tex. isolation; (həm də tex.)

insulation; (həm də tib.) quarantine izolyator i. 1. tex. fiz. insulator; 2. (xəstəxa- nada və s.) isolation ward;

(həbsxanada) punishment cell; solitary confinement cell; (siyasi dustaqlar üçün) “izəlator” (in the

former USSR)

izsiz I. s. traceless; (i.s.) without leaving a

trace / track / footprints; II. z. bax izsiz-

soraqsız

izsiz-soraqsız z. without leaving a trace;

~ yoxa çıxmaq to disappear without leav-

ing a trace; to disappear completely izsiz-tozsuz z. bax izsiz-soraqsız

iztanıyan i. bax izaxtaran

iztirab i. pang, torment, poignancy, agony;

aclıq ~ları pangs of hunger; qısqanclıq ~ları pangs / torments of jealousy; ~ çək-

izzətli

mək to agonize, to be* in torment; ◊ bir kəsə ~ vermək to put* smb. to (the) tor- ture, to cause smb. to

suffer pangs / tor- ments

iztirabla z. poignantly, agonizingly iztirablı s. poignant, agonizing; ~ xatirələr agonizing / poignant memories;

~ günlər agonizing days; ~ şübhələr agonizing

doubts

iztirablılıq i. poignancy, the state of being

poignant / agonizing

iztirabsız s. (i.s.) without poignancy / agony,

calm

iztirabsızlıq i. lack of poignancy, the state

of being without agony

izzət i. respect, honour, esteem; ~ sahibi ol-

maq to be* esteemed / respected; ~ gös- tərmək to respect (d.), to show* respect for, to respect (d.)

izzətli s. respected / esteemed highly, (i.s.) worthy of respect / honour

400

jüri

jmıxdoğrayan I. i. oilcake grinder, cotton- cake grinder II. s. oilcake grinding, cotton- cake grinding

jonqlyor i. juggler

J, j the 15th letter of the Azerbaijani alphabet jaket i. jacket

jalə i. dew; dew-drop

jandarm i. gendarme

jandarmeriya i. top. i. gendarmery

janr i. genre [`=a:2r]

janrist i. genre-painter, painter of genre jarqon i. dilç. jargon, slang; (müəyyən so-

sial qrupa məxsus) cant; oğru jarqonu thieves’ cant; jarqonla danışmaq to cant; to speak* slang

jelatin I. i. gelatin(e) II. s. gelatinous jelatinləşdirmək f. to gelatinize (d.) jelatinləşmək f. to gelatinize; to be*

gelati-

nized

jele i. jelley

jenşen i. bot. ginseng

jest i. gesture

jeton i. 1. (sikkə əvəzi) counter; 2. (nişan)

medal

jilet i. waistcoat; amer. vest

jiletli s. 1. (i.s.) with a waistcoat; jiletli kost-

yum costume with a waistcoat; 2. in a

waistcoat, wearing a waistcoat

jiletlik s. good / suitable for waistcoat; jiletlik parça fabric / cloth suitable for waistcoat

jirovka i. endorsement; banking order jmıx i. oilcake, cotton-cake

jonqlyorluq i. jugglery; jonqlyorluq etmək to juggle

julik i. rogue, swindler; trickster (oyunda) cheat; (kart oyununda) sharper

juliklik i. roguery, swindle; sharp practice; ~ etmək to swindle; (oyunda) to cheat jurnal i. 1. (dövri məcmuə)

periodical; (elmi

məcmuə) journal; (kütləvi məcmuə) mag- azine; aylıq jurnal monthly (magazine); həftəlik jurnal weekly

(magazine); iki həftədən bir çıxan jurnal fortnightly; 2. (qeydəalma kitabı, dəftəri) register; diary, journal;

sinif jurnalı class register; növbə jurnalı dən. log (-book); jurnalda qeydə almaq / qeyd etmək to register (d.)

jurnalist i. journalist, pressman*, a newspa- per reporter

jurnalistika i. journalism

jurnalistlik I. i. the profession of a journal-

ist II. s. journalistic; jurnalistik fəaliyyət

journalistic activity

jüri i. (təltif üzrə) jury; jüri üzvü judge;

(incəsənət sərgisində) hanging commit- tee; jüri üzvü member of the hanging com- mittee; (idman

yarışında) umpire; (ha- kimlər heyəti) judges pl.; jüri üzvü olmaq to be* one of the judges; to be* a member

of the hanging committee

jokey i. jockey

401

kaftarlıq

apparition; ~ kimi ghostly; ~ şəkilli

Democrat; ~ partiyası (The Party of)

K, k the 16th letter of the Azerbaijani alphabet kabab i. kabab, kebab, cabob (meat on skew- ers); ~

bişirmək to cook kabab; ~ çəkmək to stick meat on skewers, to spit pieces of mutton on skewers; ◊ ürəyini,

ciyərini ~ etmək to make* smb. suffer greatly; to distress (d.), to afflict (d.); ~ olmaq məc. to scorch, to be*

scorched; günün altında qızınmaq, özünü günə vermək to bask in the sun, ◊ günün altında ~ olmaq to be*

fried in the sun

kababçı i. kabab- / cabob-dealer kababçılıq i. the job of a kabab-dealer /

kabab cook

kababxana i. kababkhana, Kebab house kabablıq s. (i.s.) suitable / good for kabab;

~ ət mutton / chunks of lamb suitable for

kabab

kabardin I. i. Kabardian, Kabardinian,

Kabarda(man*) II. s. Kabardinian, Kabardian; ~ dili Kabardinian, the Kabardinian language

kabardincə I. s. Kabardian, Kabardinian; ~ kitablar Kabardi(ni) an books II. z. Kabardian; ~ danışmaq to

speak* Kabardian; ~ yazmaq to write* in Kabardian

kabel i. cable; asma ~ overhead cable; yeraltı ~ underground cable; sualtı ~ sub- merged cable; telefon /

teleqraf ~i tele- phone / telegraph cable

kabinet I. i. 1. (iş otağı) study; 2. (həkimin qəbul otağı) consulting-room; (cərrahın otağı) surgery; (diş

həkiminin otağı) den- tal surgery; (restoranda) private room; (massaj üçün) massage-room; 3. siya.

(hökumət) cabinet II. s. cabinet; ~ alimi armchair scientist; ~ elmi book-learning; ◊ ~ portreti cabinet

photograph

kabinə i. booth; (yük maşınında) cab; (liftdə) lift car; pilot ~si cockpit, cabin; seçki / səsvermə ~si polling

booth

kabus i. ghost, spectre / specter, spook; (qarabasma, gözəgörünmə) phantom;

402

Constitutional-Democrats

kadr I. i. (kino) sequence; (tək şəkil) still

II. i. cadre; ~lar personnel sing; gənc ~lar young personnel sing; ~ların seçilməsi selection of personnel; ~ların

hazırlan- ması training (of) specialists, training (of) skilled workers; ~lar hazırlamaq to train specialists, to

train skilled workers III. s. personnel, staff; ~lar şöbəsi personnel / staff department

kafe i. cafe; coffee-house

kafedra i. 1. chair; 2. (xitabət kürsüsü) ros-

trum; 3. department

kafel i. glazed / Dutch tile; dalle, stone tile kafelli s. tiled

kafeteriya i. cafeteria

kafər i. bax kafir I

kafi I. i. (qiymət) satisfactory, fair II. s. sat-

isfactory; sufficient; ~ dərəcədə satisfac- torily; sufficiently; ~ olmaq to be* suffi- cient; to be* satisfactory

kafilik i. satisfactoriness; sufficiency

kafir I. i. giaour [`d=au7], infidel, unbeliever; pagan II. s. 1. infidel, unfaithful, godless; (mürtəd) apostate,

blasphemous; 2. (za- lım, insafsız) hard-hearted, stone-hearted

kafircəsinə z. hard-heartedly, cruelly kafirlik i. 1. infidelity, unfaithfulness, god- lessness, blasphemy,

apostasy, ungodliness; 2. məc. (zalımlıq, insafsızlıq) hard-heart-

edness, cruelty

kaftan i. caftan, kaftan

kaftar I. i. 1. zool. hyena; 2. məc. (çox qoca

adam) a decrepit man* / woman*; 3. (de- yingən qarı) grimalkin; tremagant; shrew; (söyüş məqamında) A

witch! Old hag! II. s. very old; (əldən düşmüş) decrepit; senile; ~ it / at a decrepit dog / horse

kaftarkus i. zool. bax kaftar (1-ci mənada) kaftarlaşmaq f. 1. (qocalmaq) to grow* / to become* very old; 2.

(qocalıb əldən

düşmək) to become* / to grow* senile kaftarlıq i. 1. (qocalıq) old age, oldness;

2. (qoca zəifliyi) senility

ghosty, ghostly

kabusabənzər s. ghostlike

kadet I. i. cadet II. i. siya. Constitutional-

kağız

kağız I. i. 1. (müst. məna) paper; ağ / yazıl- mamış ~ blank / clean paper; qəzet ~ı (çap üçün) news-print;

damalı ~ squared paper; divar ~ı wallpaper, paper-hangings pl.; məktub üçün ~ letter paper, note paper;

rəngli ~ coloured paper; şirəli ~ glossy paper; xətli / cızıqlı ~ ruled paper; ~a bük- mək to paper (d.), to wrap

up in paper (d.), to fold / enclose in paper; ~a köçürmək (fikri) to commit to paper; ~ çəkmək (divara) to

paper (the wall); 2. (məktub) letter; 3. (sənəd) paper, document; qiy- mətli ~lar (səhm, istiqraz, borc, qəbzi

və s.) securities pl.; ◊ ~ını almaq (boşan- maq) d.d. to get* a divorce; ◊ ~ını vermək (boşamaq) d.d. to

divorce (d.); dilindən ~ almaq (bir şey üçün) to make* smb. sign (for), (bir şey üçün) to make* smb. pledge /

commit himself (to+inf.); dilindən ~ vermək to give* a receipt (for), to pledge / to commit himself (to+inf.); ~

üzərində qalmaq to remain on paper II. s. paper; ~ istehsalı paper making, paper production; ~ dəsmal paper

napkins; tissue; ~ pul paper money / currency; ~ fabrikası paper-mill

kağızbadam i. almond (with thin and brittle shell)

kağızçılıq i. (bürokratçılıq) red tape idiom. kağızkəsən I. i. poliqr. (maşın) paper-cutter II. s. paper-cutting; ~

bıçaq paper-knife kağız-kuğuz i. 1. (yazılı kağızlar) scribbles

pl.; 2. (kağız qırıntıları) scraps / bits of

paper

kağızqatlayan i. poliqr. (işçi və maşın) folder kağızlamaq f. to paper (d.); to line (d.) with

paper; to hang* wallpaper; divarı ~ to

paper the wall, to line the wall with paper kağızlanmaq f. to be* papered, to be* lined

with paper

kağızlaşmaq f. (məktublaşmaq, yazışmaq)

to be* in correspondence (with), to corre-

spond (with)

kağızlatdırmaq f. 1. to have* (d.) papered;

2. to make* smb. paper (d.); to ask / to

cause s.o. to paper (d.)

kağızlatmaq f. bax kağızlatdırmaq kağızlı s. 1. (divar haq.) papered, lined with

paper; 2. (sənədi olan) (i.s.) having docu- ment / paper, furnished with document / paper

kalan

kağızpaylayan i. 1. (poçtalyon) post-man; amer. letter-carrier; 2. (kuryer) messenger kağızsız s. 1. (kağızı

olmayan) paperless; (divar haq.) unpapered, (i.s.) not lined with paper; 2. (sənədsiz) (i.s.) without docu-

ment / paper, (i.s.) not furnished with doc-

uments / papers

kaha i. (zağa) grotto, den; (mağara) cave,

caverna, den

kahal s. 1. (başısoyuq) negligent, careless,

care-free, devil-may-care; öz vəzifəsinə / işinə ~ olmaq to be* negligent of one’s duty; 2. (ağır tərpənən,

ləng) sluggish, slow; ~ adam slowcoach, laggard

kahallıq i. 1. negligence; carelessness; ~ et- mək to neglect (of); 2. sluggishness

kahı i. bot. lettuce

kahin i. 1. (ruhani) priest; (qədim Romada)

augur; (qədim Yunanıstanda) oracle; 2. (gələcəkdən xəbər verən adam) augur [`6:g7r ]

kahinlik i. 1. priesthood; 2. (gələcəkdən xə- bər vermək) augury

kainat i. the universe

kakao I. i. 1. (tozu, içkisi) cocoa; 2. (pax-

lası) cacao, cocoa-beans II. s.: ~ toxumu cacao-seed; ~ dənəsi (qabıqdan çıxarıl- mış) cacao nibs; ~ yağı cacao

– seed oil; ~ ağacı cacao (-tree)

kaktus I. i. bot. cactus [`k5kt7s] II. s. bot. cactaceous [k6k`te937s]

kal s. 1. (yetişməmiş) unripe, green; 2. məc. immature; 3. (səs haq.) hoarse, husky, rau- cous [`r6:k7s]; ~ səs

hoarse / husky voice; ~ səslə danışmaq to speak* in a hoarse voice; 4. məc. (gec anlayan) hard of under-

standing, slow-witted; (kütbeyin) dull, obtuse, stupid; ~ adam slow-witted person; dullard, dunderhead; ◊

yuxudan ~ oyan- maq to awake* having / getting not enough sleep

kalafa i. 1. (xarabalıq) ruin; 2. (divarda iri dəlik) hole, gap; 3. (iri oyuq, çuxur) pit

kalafalıq i. ruins pl.

kalağayı i. bax kəlağayı

kalambur i. pun

kalan i. d.d. 1. (pullu, varlı) moneyed; pul-

dan ~ olmaq to be* rich in money, to wal- low in money; ~ adam moneyed man*;

403

kalendar

man* of means; 2. (çox, bol) abundant, plentiful; Burada göbələk kalandır Here mushrooms are plentiful /

abundant

kalendar i. bax təqvim

kaleydoskop i. kaleidoscope kaleydoskopik s. kaleidoscopic(al)

kalış i. bot. durra

kalışlıq i. durra-grove

kalibr i. 1. (silah lüləsində) calibre; amer.

caliber; 2. tex. gauge

kalibri i. zool. hummingbird

kalium i. kim. potassium

kalium-karbonat i. kim. potash

kaliumlu s. kim. potassium; potash; ~ kübrə

potash fertilizer

kalka i. 1. (kağız) tracing-paper; (parça)

tracing-cloth; üzünü ~ya köçürmək to trace (d.), to calk (d.); 2. dilç. loan trans- lation; ~ etmək dilç. to

borrow as a trans- lation loan word

kalkulyasiya i. calculation; ~ etmək to cal- culate (d.)

kalkulyator i. calculator; cost-clerk kallaşmaq f. (səs) to become* / to get* hoarse / raucous / husky; səsi

kallaşana qədər qışqırmaq (ağlamaq) to shout (cry) one-

self hoarse

kallaşmış s. bax kal (3-cü mənada)

kallıq i. 1. (səsin və s. kallığı) raucousness, hoarseness, huskiness; 2. unripeness; immaturity; 3. məc. (kütlük,

korazehinlik) dullness, stupidity, obtuseness, slow-wit-

tedness

kalliqraf i. calligrapher, calligraphist kalliqrafik s. calligraphic; ~ xətt calligraphic

hand (writing) ~ xətlə yazmaq to write*

calligraphically

kalliqrafiya i. calligraphy

kalmıq I. i. Kalmyc (Kalmuck), (qadın)

Kalmyk woman* II. s. Kalmyk; ~ dili

Kalmyk, the Kalmyk language kalmıqca z. Kalmyk, in Kalmyk; ~ danış- maq to speak* Kalmyk, to speak* the

Kalmyk language; ~yazmaq to write* in

Kalmyk

kalorimetr i. fiz. calorimeter kalorimetriya i. fiz. calorimetry

kaloriya i. fiz. calorie; böyük ~ large calorie,

kilogram-calorie; kiçik ~ small calorie, gram-calorie

404

kaman

kaloriyalı s. high-calorie; rich in calories; ~ qida food rich in calories; ~ yanacaq high-calorie fuel

kaloriyalılıq i. caloric value

kalsium i. kim. calcium

kam I. i. 1. (arzu, istək, murad) wish, desire;

aspiration; 2. (məqsəd, məram) aim, pur- pose, object, end; 3. (ləzzət, zövq) delight; ~ almaq: 1) to gain / to

attain one’s object; 2) (intiqam almaq) to avenge (d.), to take* vengeance (on); 3) (başqasının bədbəxtli-

yinə sevinmək) to gloat over, to rejoice at the misfortune of others; ~a yetmək / yetişmək / çatmaq to gain /

to attain one’s object / ends; to secure one’s object; to suc- ceed in one’s object; to achieve one’s desire; ~a

yetməmək / çatmamag, ~ı gözündə qalmaq to fail in one’s object, not to achieve one’s desire II. i.: ~ına

çəkmək 1. (udmaq əjdaha, ilan və s.) to gulp down (d.), to swallow (d.); 2. (məngirlə- mək, yiyələnmək) to

make* smth. one’s own; to appropriate (d.)

kamal i. 1. (əqli yetkinlik) mental maturity; perfection; 2. (ağıl, zəka) mind, intelli- gence, intellect, wisdom,

sense, wit; ~ sa- hibi man of sense / wisdom; a clever / intelligent man; ~a yetirmək: 1) to per- fect (d.) (in),

to bring* to perfection (d.); 2) (tamamlamaq, başa çatdırmaq) to complete (d.); ~a yetmək / yetişmək / çat-

maq to attain / to achieve perfection, to per- fect oneself (in); to gain mental maturity

kamallanmaq f. to become* wise / clever / intelligent; to become* mentally mature

kamallı s. clever, wise, intelligent kamallılıq i. 1. cleverness; intellectuality;

2. mental maturity; 3. reasonableness kamalsız s. 1. not wise / clever / intelligent;

2. mentally immature

kamalsızlıq i. the state or quality of being

not wise / clever / intelligent

kaman I. i. bax kamança II. i. bow; ~ yayı

bow-string; qaşı ~ bax kamanqaş; ~ın ya- yını dartmaq to draw* / to bend* a bow; ~ kimi əyilmək to bend*

as a bow; to stoop (with); O, qocalıqdan kaman kimi əyilir He is stooping with old age; ~ kimi / tək əymək to

stoop / to bend* down (d.); ~a dönmək to bend* as a bow

kamança

kamança i. mus. kamancha (an oriental bow instrument – a kind of fiddlle or violin); ~ yayı fiddle-bow,

fiddlestick

kamançaçalan i. mus. kamancha-player kamançaçı i. bax kamançaçalan kamançaçılıq i. the profession of a

kaman-

cha-player

kamandar i. 1. (oxatan) bowman; 2. (yay-

ox-daşıyan) bow-bearer

kamanqaş s. arch-browed, (i.s.) with arched

eyebrows

kamanqaşlı s. bax kamanqaş

kambala i. zool. plaice, flounder; flat-fish kameliya i. bot. camellia

kamera I. i. 1. (xüsusi otaq) chamber, cell;

dezinfeksiya ~sı disinfection chamber; saxlama ~sı cloak-room; check-room, left- luggage room; həbsxana

~sı cell, ward; biradamlıq ~ solitary (confinement) cell, one-man cell; 2. (topun rezin kisəsi) blad- der; (şinin

rezin borusu) inner tube (of a tire); 3. (fotoaparat) camera; 4. tex. cham- ber; hava ~sı air-chamber II. s.

chamber; ~ musiqisi chamber music; ~ konserti chamber concert

kamerton i. mus. tuning fork, pitchfork kamfora I. i. əcz. camphor II. s.: ~ ağacı

camphor tree; ~ yağı camphor-oil kamforalı s. camphorous, camphoric kamil s. 1. perfect; mature; 2. (mahir)

capa-

ble; skilled; experienced; skilful; 3. (bit-

kin) complete

kamilləşdirilmək f. to be* perfected; to be*

improved

kamilləşdirmək f. to perfect (d.), to make*

perfect (d.)

kamilləşmək f. 1. to become* perfect (in);

to perfect oneself (in); 2. (müdrikləşmək)

to gain wisdom

kamillik i. 1. perfection; (mental) maturity;

2. (bitkinlik) completeness

kampaniya i. campaign; drive; mətbuat ~sı

press campaign; seçki ~sı election cam-

paign; səpin ~sı sowing campaign kamsız s. unhappy, unlucky, luckless kanal i. 1. (süni arx) canal; suvarma ~ı

irri-

gation canal; (dənizlər arasında boğaz) channel; 2. anat. duct, canal; sidik ~ı ure- thra; 3. (silah lüləsində)

bore (of the bar-

kapitalist

rel); 4. məc. (yol, vasitə) channel; müxtəlif ~lardan istifadə etmək to use different channels

kanalizasiya I. i. sewer, sewerage; ~ çəkmək to sewer (d.), to supply with sewerage sys- tem (d.) II. s.

sewerage; ~ sistemi sewerage system; ~ borusu sewer (-pipe); müasir ~ sistemi olan şəhər a town / city with

a modern sewerage system

kanalizasiyalı s. sewered, supplied with sewerage system

kanalizasiyasız s. unsewered; (i.s.) not fur- nished with sewerage system, (i.s.) hav- ing no sewerage system

kanat i. rope, cable; polad ~ steel-rope kandar i. threshold; ~a ayaq basmaq to step over the threshold, to

set* foot* on smb.’s threshold; ◊ bir kəsin ~ını qoparmaq

≅ to pester smb., to visit (d.) frequently kanifol i. rosin, colophony; ~ sürtmək / çək-

mək to rosin (d.)

kanifollatmaq f. to be* rosin (d.), to have*

(d.) rosined

kanifollanmaq f. to be* rosined kanifollatdırmaq f. to ask / to cause smb. to

rosin (d.)

kanifollatmaq f. bax kanifollatdırmaq kankan i. well-sinker

kankanlıq i. well-sinking; the job of a well-

sinker

kanoe i. id. canoe

kansler i. chancellor; Almaniyanın ~i the

Chancellor of Germany

kantata i. mus. cantata

kapella i. mus. (xor) choir [`kwa97] kapillyar i. anat. capillary blood vessel kapital i. iqt. capital; daimi ~

constant cap-

ital; dəyişən ~ variable capital; dövriyyə ~ı circulating / working capital; əmtəə ~ı commodity capital; əsas ~

fixed capital; maliyə ~ı financial capital; sənaye ~ı industrial capital; ölü / istifadəsiz ~ dead stock,

unemployed capital; ticarət ~ı trade capital; ~ qoyuluşu capital investment; ~ qoymaq to invest (capital)

kapitalist I. i. capitalist; financer II. s. cap- italistic, capitalist; ~ istehsal üsulu capi- talist way of production; ~

ölkələri capi- talist countries

405

kapitalizm

kapitalizm I. i. capitalism; inhisarçı ~ monopolistic capitalism; sənaye ~i industrial capitalism II. s. capitalism,

cap- italist; ~ quruluşu capitalism, capitalist system; ~ cəmiyyəti capitalist society, cap- italism

kapitallaşdırılmaq f. iqt. to be* capitalized kapitallaşdırmaq f. iqt. to capitalize (d.) kapitallaşmaq f. iqt. to

get* capitalized kapitan i. (müx. məna) captain; komanda-

nın ~ı the captain of the team

kapot i. 1. (don) capote, house-coat; 2. tex.

(avtomobildə) bonnet, (təyyarədə)

cowl(ing)

kapral i. hərb. corporal

kapriççio i. mus. capricco

kapron I. i. toxuc. kapron II. s. kapron; ~ lifi

kapron / synthetic fibre; ~ corab kapron

stockings

kapsul I. i. əcz. capsule II. i. hərb. percussion

cap, fulminate cap; amer. primer (cap);

detonator ~u detonating cap

kapsullu I. s. capsulate, enclosed in a capsule

II. s. capped, (i.s.) having a percussion /

fulminate cap; (i.s.) having a detonating cap kapüşon i. hood, cowl

kar I. i. deaf man* / woman* / girl / boy /

child*; ~lar top. i. the deaf II. s. 1. deaf; tamam ~ stone-deaf; bir qulağı ~ deaf of an ear / deaf in one ear; 2.

dilç. voiceless; ~ samit voiceless consonant; ~ etmək (bir kəsi) to deafen (d.); ~ olmaq to be* deaf; O kişi

kardır That man is deaf; (eşitmək qabilliyyətini itirmək) to become* / to grow* deaf; O, kar olub He has

become / grown deaf; Bu səs bizi kar edəcək This nose will deafen us III. i. 1. (peşə, məşğuliyyət) occupation;

O nə karın sa- hibidir? What is his occupation? 2. (iş) dealing; bir kəslə ~ı olmaq to have* deal- ings with

smb., to have* smth. to do with smb.; Mənim onunla heç bir karım yox- dur I have no dealings with him /

her; I have nothing to do with him / her; 3. (təsir, təsir qüvvəsi) effect, efficacy; ◊~ aşmamaq: 1) (nəticə

verməmək) to yield no results; to be* of no effect; 2) (kifayət etməmək) to be* not sufficient; Bundan kar

aşmaz, bir az da əlavə et It

406

karbon

is not sifficient, add some more; ~ vermək to come* in handy (to), to stand* smb. in good stead; ~ eləmək /

salmaq to have* / to produce effect (on, upon); to take* effect; Mənim sözlərim ona kar eləmədi My words

didn’t have an effect on him; Dərman kar eləmədi / salmadı The med- icine didn’t take effect; ◊ ~ görmək to

help (d.), to render assitance (to); ~a gəlmək to prove useful (to), to be* of use (to), to come* in handy (to),

to be* helpful (to); Qutunu atma, bir gün karına gələr Don’t throw the box away, it may come in handy

some time or other

karabin i. car(a)bine

karabinçi i. bax karabinyor

karabinyor i. car(a)bineer

karagələn s. 1. (köməyi dəyən) helpful;

(i.s.) of service / assistance; affording aid; beneficial; 2. (gərəkli) good for smth., useful (to)

karagəlməyən s. bax karsız I karagəlməz s. bax karsız I

karamel I. i. caramel II. s. caramel; (i.s.) of

caramel; ~ konfeti caramel, sugarplum;

~ fabriki factory of caramel

karandaş I. i. (lead) pencil; rəngli ~ coloured

pencil; (üstü açıq) crayon; kimyəvi ~ ink / indelible pencil; ~la with a pencil; ~la çəkilmiş drawn in pencil,

pencilled; ~la cəkilmiş şəkil pencil drawing, pencilling; ~la yazmaq to write* in / with a pencil; ~la çəkmək to

draw* with a pencil II. s. pencil; ~ qabı pencil-case

karandaşçərtən i. bax karandaşyonan karandaşyonan i. pencil sharpener karantin i. quarantine; ~də olmaq

to be* in

quarantine; ~ə salmaq to quarantine (d.),

to put* / to place in quarantine (d.) karat i. carat

karbid I. i. kim. carbide; carbonide II. s. car-

bide; ~ lampası carbide lamp karbohidrat i. kim. carbohydrate karbohidrogen i. kim. hydrocarbon

karbol s. carbolic; ~ turşusu kim. carbolic

acid

karbon I. i. kim. carbon II. s. carbon, car-

bonic; ~ qazı carbon dioxide gas, carbon- ic acid gas; ~ turşusu carbonic acid

karbonat

karbonat i. kim. carbonate

karbonit i. kim. carbonite karbonlaşdırmaq f. kim. to carbonate (d.),

to carbonize (d.)

karbonlaşmaq f. kim. to carbonate, to be*

carbonized

karbonlu s. kim. carbonaceous; carbonic karbonsuz s. kim. carbon free karbonsuzluq i. the state or quality of

being

carbon free

karbürator i. tex. carburetter, carburet(t)or kardinal i. cardinal

kardinallıq i. cardinalate

kardioqraf i. cardiograph

kardioqrafiya i. cardiography kardioqram i. tib. cardiogram kardiologiya i. tib. cardiology

kardioloji s. tib. cardiologic(al)

kardioloq i. tib. cardiologist

karel I. i. Karelian II. s. Karelian; ~ dili

Karelian, the Karelian language; ~ xalqı

the Karelian people

kareta i. coach

karə: Nə karəsən? What are you? What is

your occupation? Nə karədir? What is he

/ she? What is his / her occupation? kargah i. 1. (xalça, palaz hanası) carpet- maker’s loom; weaver’s loom; ~

toxumaq to make* / to weave carpet; 2. (tikmə sa- ğanağı) tambour; 3. (krujeva sağanağı)

lace-frame

kargüzar I. i. clerk; ~ işləmək to work as a

clerk; to be* a clerk II. s. 1. clerk’s, cler- ical; ~ vəzifəsi clerk’s office / post; 2. (iş- güzar) business-like; ~

adam business- like man* / person; O, çox kargüzardır He is very business-like

kargüzarlıq i. clerical work; clerk’s occu- pation

karxana i. 1. (daş mədəni) quarry; qum ~sı sand-pit; əhəng daşı ~sı lime-pit, lime- stone quarry; 2. arx.

(emalatxana, fabrik, zavod) manufactory; factory; mill; work- shop; çit ~sı textile factory

karxanaçı i. manufacturer

karxanaçılıq i. the job of a quarry worker /

manufacturer

karıxdırıcı s. 1. (çaşdırıcı) bewildering, con-

fusing; 2. (yanıldıçı) causing to fall into error, causing to make a slip of tongue

karlı

karıxdırmaq f. 1. (çaşdırmaq, fikrini dolaş- dırmaq) to bewilder (d.), to confuse (d.); Kənddən gəlmiş qocanı

şəhərdəki izdi- ham və nəqliyyat karıxdırmışdı The old man from the country was bewildered by the crowd

and the traffic in the city; Çox sual verərək məni karıxdırdılar Asking many questions they confused me; 2.

(ya- nıltmaq) to make* one fall into error; to make* one slip; to put* one out; 3. (diq- qətini, fikrini

dağıtmaq) to distract (d.)

karıxmaq f. 1. (çaşmaq) to be* bewildered, to get* / to be* confused; to blunder; O qə- dər sual verdilər ki,

karıxdım They asked so many questions that I got confused; 2. (səhv etmək) to fall* into error; 3. (özü- nü

itirmək) to be* perplexed / puzzled; to be* at a loss; to be* nonplus(s)ed

karikatura i. caricature; (siyasi məzmunlu) cartoon; ~sını çəkmək / vermək to cari- cature (d.), to lampoon

(d.)

karikaturaçılıq i. the profession of carica- turist / cartoonist

karikaturist i. caricaturist; cartoonist karkas i. frame, framework

kar-lal I. i. deaf-mute, deaf and mute II. s.

deaf-and-dumb; ~lar(ın) əlifbası deaf-and-

dumb alphabet

karlaşdırılmaq f. 1. to be* deafened; 2. dilç.

to be* devocalized / devoiced karlaşdırma fi. 1. deafening; 2. dilç. devo-

calizing, devocalization, devoicing karlaşdırmaq f. 1. to deafen (d.); 2. dilç.

to devocalize (d.), to devoice (d.) karlaşmaq f. 1. to become* / to grow* deaf; 2. dilç. to become*

devocalized / devoiced

/ voiceless

karlı I. s. 1. (işbacaran, işgüzar) efficient;

worthy; business-like; O, çox karlı adam- dır He is a very efficient man; 2. (təsirli) effective, efficacious;

(dərman haq.) dras- tic, potent; 3. (möhkəm, tutarlı) effectual; ~ cəza effectual punishment; 4. (effektiv,

yaxşı nəticə verən) efficient; ~ metod / üsul efficient method; 5. (gəlirli) profitable, paying; Karlı bir iş tapdım

I got a paying / profitable job; 6. (çox) in large quantities, plentiful, a lot (of); Onun karlı pulu var He has a lot

of money; 7. məc. (güclü, bərk

407

karlıq

– yağış, qar, tufan, hücum və s. haq.) heavy II. z. 1. (təsirli) effectively, effi- ciently; 2. (bərk, güclü) hard,

heavily

karlıq i. deafness; özünü ~a vurmaq / qoy- maq to pretend to be deaf; to turn a deaf ear idiom.

karnaval i. carnival

karniz i. 1. mem. cornice; (pəncərə üzə-

rində çıxıntı) ledge; (damın kənar çıxın- tıları) eaves pl.; 2. (pərdə asmaq üçün) cornice

karp i. zool. carp

karsala s. d.d. 1. (ağır eşidən) dull / hard of

hearing; 2. (əfəl, kütbeyin) obtuse, stu- pid, muddle-headed, sheepish; (key) torpid; (utancaq, cəsarətsiz)

diffident; (əməzək) awkward, clumsy

karsız I. s. 1. (vecsiz, faydasız) worthless, good-for-nothing; useless; 2. (təsir etmə- yən) ineffective,

inefficacious; (təsir qüv- vəsi olmayan) impotent; (dərman haq.) nondrastic, taking no effect; (tutarlı olma-

yan) ineffectual; ~ dərman ineffective / nondrastic medicine / drug; ~ cəza inef- fectual punishment; (lazımi

nəticə vermə- yən) inefficient; ~ üsul inefficient method; 3. (iş bacarmayan, işgüzar olmayan) inefficient, not

business-like, ineffectual; unable to get things done; ~ adam ineffi- cient man* / person; 4. (fərsiz) poor,

bad; ~ natiq poor speaker; 5. (küt, bacarıqsız) obtuse II. z. ineffectively; inefficiently; ineffectually

karsızlıq i. 1. (vecsizlik) uselessness; 2. (tə- sirsizlik) ineffectiveness; inefficaciousness; 3. (bacarıqsızlıq)

inefficiency

kart i. (playing-) card; pasteboard; bir dəst ~ a pack of cards; ~la qumar (oyunu) gambling; ~ oynamaq to

play cards; ~la qumar oynamaq to gamble; ~ paylamaq (oyunda) to deal* (round) the cards; ~ı kəsmək to

cut* the cards; ~da bəxti gə- tirmək to be* lucky at cards; ◊ ~ basmaq to cheat, to swindle

kartoçka i. (müx. mənada) card; vizit ~sı visiting-card, calling card, pasteboard; ka- taloq ~sı index card

kartof I. i. potato; qızardılmış ~ fried pota- toes; chips pl.; soyutma ~ boiled potatoes,

408

kasad

potatoes boiled in their skins / jackets; közdə bişmiş ~ baked potatoes, potatoes baked in their skins /

jackets; təzə ~ new potatoes pl.; ~ soymaq to peel potatoes II. s. potato; ~ qabığı potato peelings, peels of

potato; ~ püresi potato mash, mashed potatoes pl.; ~unu potato flour

kartofçıxaran i. bax kartofqazan kartofçu i. potato grower

kartofçuluq i. potato culture, potato growing kartofçuluq s. potato growing; ~ təsərrüfatı

potato growing farm

kartofdoğrayan I. i. potato cutter II. s. pota-

to-cutting

kartofəkən I. i. potato-planter, potato grower

II. s. potato-planting, potato growing kartofəzən I. i. potato-pulper II. s. potato-

pulping

kartofqazan I. i. potato digger II. s. potato-

digging

kartofsoyan I. i. potato peeler II. s. potato-

peeling

kartoftəmizləyən s. bax kartofsoyan kartofyığan I. i. potato lifter / picker / raiser, potato elevator II. s.

potato-picking;

~ kombayn potato-picking combine kartoqraf i. cartographer

kartoqrafik s. cartographic(al) kartoqrafiya i. cartography kartoqram i. cartogram

karton I. i. pasteboard, cardboard II. s. paste- board, cardboard; ~ qutu pasteboard / card- board box

kartonaj s. cardboard articles pl.; ~ fabrikası factory of cardboard articles; ~ məmulatı cardboard articles

kartoteka I. i. card index, card catalogue; file II. s. card-index; ~ qutusu card-index box; file

karusel i. merry-go-round; roundabout, whirligig

kasa i. cup, bowl; ◊ səbr ~sını daşırmaq ≅ to make* the cup run over; səbr ~sını doldurmaq ≅ to fill up the

cup idiom.; Bizim səbr kasamız dolub Our patience is exhausted

kasad s. 1. (bazar, ticarət haq.) stagnant, dull, slack; ~ bazar stagnant / dull market; ~ olmaq to be* stagnant

/ dull; Bu gün

kasadlaşdırmaq

bazar kasaddır To-day the market is stag- nant / dull; Bu həftə alver kasaddır Trade / Selling is slack /

stagnant this week; 2. (qıt, az) scanty, scarce, meagre, poor; in short supply; deficient; ~ məhsul poor crop;

bad harvest; ~ olmaq to be* scarce / in short supply; Bu il meyvə kasaddır This year fruits are scarce; bir

şeydən ~ olmaq to be* short of smth; O, puldan kasaddır He is short of money / cash; ağıldan ~ mentally

deficient

kasadlaşdırmaq f. to impoverish (d.), to make* scanty (d.), to make* (d.) poor; hə- yatı ~ to impoverish life

kasadlaşmaq f. 1. (bazar, alver haq.) to become* stagnant / slack / dull; Bazar ka- sadlaşıb The market has

become stagnant / dull; 2. (qıtlaşmaq) to become* scanty / scarce / deficient

kasadlıq I. i. 1. (bazarda, alverdə) slackness of trade, bad selling; 2. (qıtlıq) scantiness, scarcity, deficiency,

dearth, shortage, pri- vation, short supply; Keçən il meyvə ka- sadlığına quraqlıq səbəb oldu Last year the

scarcity of fruits was caused by the drought; ◊ ~ çəkmək to be* short (of), to be* in want (of) II. s.: ~

vaxtında / döv- ründə in time of dearth; ~ ili year of bad harvest; year of dearth idiom.

kasaşəkilli s. bax kasavarı

kasavarı s. bowl-shaped, cup-shaped kasayaoxşar s. cuplike, bowl-like

kasıb I. i. poor; ~lar the poor II. s. 1. (müx. və

məc. mənada) poor; ~ adam poor man*; ~ torpaq poor soil; təbii sərvətlərdən ~ ölkə country poor in natural

resources; ~ nitq poor speech; ağıldan ~ feeble-mind- ed; 2. dull; (ehtiyacı olan) indigent, needy; ~ ailələr

needy families; 3. (məzmunca, keyfiyyətcə zəif) poor, mearge; ~ düşmək bax kasıblaşmaq; ~ salmaq bax

kasıblaş- dırmaq

kasıbçılıq i. bax kasiblıq

kasıb-kusub top. i. d.d. the poor, the poor

people; kənd ~ı the village poor, the poor

people in / of the village

kasıblamaq f. to become* / to grow* poor;

to fall* into poverty; to be* poorly off idiom.; Əri öləndən bəri o, çox kasıblayıb

kastanet

She has been poorly off since her husband

died

kasıblaşdırmaq f. to impoverish (d.), to cause

to become / to grow poor (d.), to reduce to

poverty (d.)

kasıblaşmaq f. bax kasıblamaq

kasıblıq i. 1. poverty, penury; indigence, fru-

gality; ~ içində yaşamaq to live in poverty / penury; 2. məc. poorness, poverty (of); təxəyyülün kasıblığı

poorness / poverty of one’s imagination; ~ etmək to earn for one’s life; kasıblığa düşmək bax kasıb- lamaq; ◊

Kasıblıq ayıb deyildir at. söz. ≅ Poverty is no sin; Poverty is not a shame, but the being ashamed of it is

kasıbvarı z. bax kasıbyana

kasıbyana I. s. poor; modest; ~ həyat / dola-

nışıq modest life; ~ paltar / geyim modest dress / attire; (yemək, qida haq.) frugal; ~ nahar frugal dinner II. z.

poorly, in the manner of the poor; modestly; frugally; ~ geyinmək to dress modestly; ~ yaşamaq to live

modestly; ~ nahar etmək to dine frugally

kaska i. helmet

kassa I. i. 1. (mağazada) cashbox; till; (bilet

satmaq üçün) booking-office; teatr ~sı box-office; yanmayan ~ safe; strong box; (xırda pul yığmaq üçün)

money-box; 2. (kredit müəssisəsi): əmanət ~sı sav- ings-bank; qarşılıqlı yardım ~sı mutual insurance / benefit

fund, mutual aid fund; 3. poliqr. (şrift qutusu) case II. s. cash; ~ kitabı cash-book; ~ hesabı cash-account

kassasiya I. i. hüq. cassation II. s. hüq. cas- sation; ~ şikayəti appeal; ~ məhkəməsi Court of Appeal, Court of

Cassation; ~ şi- kayəti / ərizəsi vermək to appeal to a Court of Cassation

kassasiyaçı i. one who refers to Court of Cassation

kasset i. (foto və maqnitafon üçün) cassette; (foto lövhələri üçün) plate-holder; (kino lenti üçün) film-holder;

video ~ video cas- sette

kassir i. cashier

kassirlik i. the post of a cashier kasta i. caste

kastanet i. castanet

409

kaş

kaş (ki) əd. if, if only; Kaş o burada olaydı! If only she / he were here!

kaşalot i. zool. cachalot, sperm-whale kaşanə i. palace, mansion, mansion-house kaşı i. 1. glazed tile; glazed

brick; 2. (şirəli

qab) glazed vessel (bowl, plate, dish, etc);

glazed pottery

kaşılı s. (i.s.) covered with glazed tiles; (i.s.)

of glazed bricks

kaşne i. muffler, scarf; comforter

kataliz i. kim. catalysis

katalizator i. kim. catalyst, catalyzer kataloq i. catalogue; fənn ~u subject cata-

logue; ~a daxil etmək / ~nu tərtib etmək

to catalogue (d.)

kataloqçu i. cataloguer

katar i. tib. catarrh; mədə ~ı gastric catarrh katarakt i. tib. cataract

kataraktlı s. tib. cataractal

kataral i. tib. catarrahal

kateqoriya i. 1. category; qramatik ~ gram-

matic(al) category; 2. id. class kateqoriyalı s. 1. categoric, categorical; (i.s.)

of a category, (i.s.) relating to a category; constituting a category; 2. id. (i.s.) of a class, (i.s.) relating to a

class

kater i. dən. launch; boat

katet i. riyaz. cathetus

kateter i. tib. catheter

katib i. 1. secretary; baş ~ secretary general;

daimi ~ permanent secretary; şəxsi ~ per- sonal / private secretary; elmi ~ scientific secretary; dövlət ~i

(ABŞ-da) Secretary of State; ~in müavini / köməkçisi under- secretary; 2. (xəttat) scribe

katiblik i. 1. (katib vəsifəsi) secretaryship; secretariat(e); 2. (katiblər heyəti) secre- tariat(e); ~ etmək to be* a

secretary, to work as a secretary

katod i. fiz. cathode

katodlu s. fiz. cathodic

katolik I. i. (Roman) Catholic II. s. (Roman)

Catholic

katoliklik i. (Roman) Catholicism katolikos i. Catholicos

katolisizm i. (Roman) Catholicism katorqa I. i. penal servitude, hard labour;

(həm də məc.) drugery; ~ya məhkum şəxs convict; ~ya məhkum etmək to con- demn to penal servitude (d.);

~ya məh-

410

keçi

kum edilmək to be* condemned to penal servitude II. s.: ~ işi hard labour, penal servitude; ~ həbsxanası

convict prison

kauçuk I. i. (India) rubber, caoutchouc; sin- tetik ~ synthetic rubber II. s. rubber; caoutchouc; ~ ağacı

caoutchouc tree

kauçuklu s. rubber-bearing; ~ bitkilər rub- ber-bearing plants

keçə I. i. felt, thick felt; ~ çəkmə felt boots, snow boots; ~ atmaq / basmaq / təpmək to felt, to full thick felt,

to make* thick felt; yerə ~ döşəmək to cover the floor with felt; üzərinə ~ çəkmək to overlay* with felt (d.)

II. s. felt; ~ çəkmə felt boots pl.; ~ şlyapa a felt hat

keçəçi i. felter, fuller

keçəçilik i. felting, fulling, profession of a

felter / a fuller

keçəxana i. fulling-mill, felt fulling-mill keçəl I. i. 1. tib. scabies; 2. bald spot / patch

II. s. 1. (keçəllik xəstəliyinə tutulmuş) scabby; 2. (daz) bald, bald-headed; ~ yer bald patch / spot

keçəlbaş s. bald, bald-headed

keçələmək f. to cover with (thick) felt (d.);

to overlay* with (thick) felt (d.) keçələnmək f. to be* covered with (thick)

felt; to be* overlaid with (thick) felt keçələt i. ford

keçələtdirmək f. bax keçələtmək keçələtmək f. to ask / to cause smb. to cover

(d.) with (thick) felt, to ask / to cause smb.

to overlay (d.) with (thick) felt keçəlkərkəs i. zool. griffon (-vulture) keçəlləşmək f. 1. to grow* bald; 2. to

fall* ill

with tetter / mange, to be* taken ill with

tetter / mange

keçəllik i. 1. (xəstəlik) mange, tetter; scab;

2. (dazlıq) baldness

keçən I. i. bygone; ◊ Keçənə güzəşt deyər-

lər at. söz. ≅ Let bygones be bygones II. s. 1. (keçib getmiş) past, overpast, bygone; ◊ Keçən gün ələ düşməz

at. söz. ≅ Lost time is never found again; Keçən günə gün çatmaz (calasan günü günə) at. söz. ≅ The past

time was the best time; 2. (ötən, əvvəlki) previous, last; ~ həftə last week

keçi I. i. goat; (erkəyi) he-goat, billy-goat; (dişisi) she-goat, nanny-goat; ◊ ~ni bos- tana buraxmaq ≅ to set*

the wolf to keep

keçici

the sheep; ◊ Keçi suyu bulandırdı ≅ Find quarrel in a straw II. s. goat, goat’s; ~ südü goat’s milk; ~ əti goat’s

meat; ~ dərisi goat’s skin; ~ balası kid

keçici s. 1. (ötüb keçən, ötəri) transient, transitory; passing; challenge; ~ hisslər transient feelings; ~ bayraq

challenge ban- ner; ~ kubok id. challenge prize / cup; 2. (yoluxucu) contagious, infectious; elm. zymotic; ~

xəstəlik infectious / zymotic disease

keçicilik i. (yoluxuculuq) infectiousness, contagiousness

keçid I. i. 1. (müx. məna) passage; transition; istidən soyuğa ~ transition from heat to cold; kapitalizmdən

sosializmə ~ transi- tion from capitalism to socialism; yeddi- llik təhsildən ümumi onillik təhsilə ~ switch-over

from 7-year education to general 10-year education; 2. (çayda) ford, crossing, river-crossing; 3. (küçədə)

cross- ing, passage, passage-way; 4. (dağlarda) pass II. s. transition(al); ~ dövrü transi- tion(al) period

keçilmək f. 1. (məsafə) to be* covered; (çay, körpü, sərhəd və s.) to be* crossed; (maneə) to be*

surmounted (by / with); 2. (aparılmaq: dərs, məşğələ və s.) to be* conducted; Dərslər bu otaqda keçilir

Lessons are conducted in this room; 3. (tədris olunmaq) to be* taught; Mək- təblərdə müxtəlif fənlər keçilir

Various subjects are taught at schools

keçilməz s. 1. (keçilməsi mümkün olma- yan) impassable, impenetrable; ~ yol impassable road / way; ~

meşə impene- trable forest; ~ palçıq impassable mud; 2. (bağışlanılmaz) unpardonable, inexcus- able,

unforgivable; ~ günah unpardon- able sin

keçilməzlik i. impassability

keçinmək I. f. 1. (dolanmaq, yaşamaq)

to live somehow, to live from mouth to mouth; 2. (yola getmək) to get* on (with), to get* along together

(with); 3. (ötüşmək) to manage (without), to do* (without); Köməksiz keçinə bilərsinizmi? Can you manage /

do without assitance / help? II. f. (ölmək) to pass away, to decease, to die

keçiotaran i. goatherd, shepherd

keçirtmək

keçirici I. i. fiz. conductor; elektrik ~sı bax naqil II. s. fiz. couductive, conducting keçiricilik i. fiz. conductivity;

conductance;

maqnit (dövrəsinin) ~i permeability, per-

meance

keçirilmək f. 1. (icra olunmaq, aparılmaq)

to be* held; to be* conducted; to be* car- ried out; İclaslar bu zalda keçirilir Meetings are held in this hall;

Seçkilər hər beş ildən bir keçirilir Elections are held every five years; Bu kampaniya hər yanda keçirilir The

campaign is conduct- ed / carried on everywhere; Daha sınaqlar keçirilməyəcəkdir Tests will be not car- ried

out any more; həyata ~ to be* put into practice, to be* realized; (qərar) to be* implemented; 2. (ötürülmək)

to be* passed; (elektrik cərəyanı) to be* con- ducted (by)

keçirməyən s.: su ~ water-resistant; water- proof, water-tight; cərəyan ~ non-con- ductive

keçirtmək I. f. 1. (addatmaq) to take* / to lead* / to put* across (d.); to convey (d.); (xəlvətcə) to smuggle

(d.); (bərə ilə) to ferry (d.); çaydan (körpüdən, sərhəddən) ~ to take* across the river / bridge / fron- tier; su

~ to be* pervious to water; to leak; su keçirməmək to be* impervious to water, to be* water-resistant; 2.

(bir şeyin içərisindən) to run* / to pass / to put* (d.through); Məftili borunun içərisin- dən keçir(t) Pass the

wire through the pipe; əti maşından ~ to mince meat; 3. (başqa işə, vəziyyətə, vəziffəyə və s.) to transfer

(to), to move (to); to switch (d.over to); to shift (to); Onu başqa vəzi- fəyə keçirdilər They transfered /

moved him to another post / position; Gəlin söh- bəti başqa mövzuya keçirək Let’s switch the conversation

over to another subject; 4. (icra vaxtını dəyişdirmək) to put* off / to adjourn (d.till), to postpone (d.); to

delay (d.); İclası sabaha keçirdilər They put off / adjourned the meeting till tomor- row; 5. (icra etmək) iclas /

konfrans ~ to hold* a meeting / a conference; seçkilər ~ to hold* elections; reforma ~ to carry out a reform;

müzakirə ~ to held* / to lead*

411

keçmək

a discussion; həyata ~ to put* into prac- tice (d.); to realize (d.); (qərarı) to imple- ment (d.); kampaniya ~ to

conduct / to carry on a campaign; 6. (taxmaq, geydir- mək) to pull on (d.); to put* on (d.), to get* on (d.);

başına ~ to pull over (d.); dəs- təyə ~ to haft (d.), to thrust into the haft; yüyəni atın başına ~ to bridle a

horse, to put* the bridle on a horse; (cərəyanı) to conduct (d.); Rezin elektrik cərəyanını keçirmir The rubber

doesn’t conduct the electric current; 7. (vaxtı) to spend* (d.), to pass (d.); vaxt ~ to pass (away) the time, to

cheat time, to while the time away; vaxtı boş ~ to waste time; to pass the time idly; to loaf away one’s time;

8. (yaşamaq) to live; to be*; köçəri həyat ~ to live a nomadic life; ömrünü fəhləlikdə ~ to be* a worker

throughout one’s life; uşaqlığını kənddə / şəhərdə ~ to spend* one’s child- hood in the country / in town;

nəzərdən ~ to look over / through (d.); ötəri nəzər- dən ~ to glance / to run* over (d.); qılınc- dan ~ to put*

to the sword (d.); həyəcan ~ to be* alarmed, to get* / to be* excited; qorxu hissi ~ to feel* / to experience

fear; xəstəlik ~ to have* an illness, to be* ill / sick for a time II. f. (söndürmək) to put* out (d.), to extinguish

(d.); odu / ocağı ~ to put* out / to extinguish a fire; işığı ~toturnoff/toswitchoff/toput*outthe light; şamı ~ to

put* out a candle, to blow* out a candle; qazı ~ to turn off the gas

keçmək I. f. 1. (müx. məna) to pass; basıb üstündən ~ to run* / to move over (d.); üstündən sürüb ~ to

override* (d.); üs- tündən addımlayıb ~ to overstep (d.); arxasına ~ to go* behind; daxilinə ~ to pass / to

penetrate into; başqa əllərə ~ to pass into other hands; başqa məsələyə ~ to go* on to the next / other

question / point; əldən ələ ~ to pass through many hands, to change hands (many times); bir kəsin əlinə ~ to

fall* into smb.’s hands; yan ~ to avoid (d.), to leave* out (d.); mə- sələdən yan ~ to by-pass / to side-step the

question; üstündən ~ (nəzərə almamaq) to overlook (d.), to pass over, to disregard (d.); Bu məsələnin

üstündən keçmək ol-

412

keçmək

maz This problem cannot be passed over / disregarded; 2. (bir tərəfdən o biri tə- rəfə) to cross (d.), to get*

across (d.); sudan ~ to wade through the water; kör- püdən / sərhəddən / çaydan ~ to get* across / to cross

the bridge / river / fron- tier; düşmən(in) tərəf(in)ə ~ to desert to the enemy; bir kəsin tərəfinə ~ to come*

over to smb.’s side; 3. (yol, məsafə qət etmək) to cover / to traverse (d.); O, uzun və şərəfli bir yol keçib He

has covered / traversed a long and glorious path; 4. (za- man, vaxt, haq.) to pass, to elapse, to go*, to wear*

on / away; İki saat keçdi, amma o gəlmədi Two hours passed but he didn’t come; Sən oyanana qədər bir

neçə saat keçdi Several hours elapsed before you woke up; Vaxt keçir Time is moving on; zaman keçdikcə...

by the lapse of time...; başqa işə (peşəyə) ~ to change one’s work (profession); sözdən işə ~ to pass from

words to deeds; hücuma ~ to launch an attack, to take* / to assume the offensive; o biri sinifə ~ (məktəbdə)

to get* one’s remove; başqa mövzuya ~ to turn to other things; 5. (ötmək, arxada qoymaq) to out- run, to

outdistance (d.), to leave* (d.) behind, to pass (d.); (uçuşda) to outfly* (d.); (cıdırda) to forge ahead (off); 6.

(ol- maq, baş vermək) to be*; Müzakirə mü- vəffəqiyyətlə keçdi The discussion was successful; 7. (yoluxmaq,

sirayət etmək) to infect (d.); Xəstəlik uşağa da keçmişdi The disease had infected the child too; təsiri ~ to

affect (d.), to influence (d.), to impact (d.), 8. (sovuşmaq, qurtarmaq) to be* over, to pass; Onun xəstəliyi

keçib His illness is over / has passed; 9. (öyrən- mək) to study (d.); Onlar iki xarici dil ke- çirlər They study

two foreign languages; təcrübə ~ to do* practical work; to prac- tice; 10. (təlim etmək) to conduct (d.); dərs

~ to conduct a lesson; hərbi taktiki / təlim ~ to conduct / to carry out tactical exercises; 11. (qiymətdə güzəşt

etmək) to bate, to abate, to take* off (d.), to come* down; O, bir qəpikdən də kecməz He / She won’t take a

farthing less; günahın- dan (təqsirindən, suçundan) ~ to absolve

keçmiş

smb. from sin (guilt; blame); Sənin bütün günahlarından (təqsirindən, suçundan) keçirəm I absolve you from

all sins (blame); Tarix günahımızdan keçər History will absolve us II. f. (sönmək) to go* out, to be* out, to die

out

keçmiş I. i. the past; old times pl.; antiquity; şərəfli ~ glorious past; uzaq ~ remote past; ~ də in former times,

in the old days; formerly; in the olden times / days; yaxın ~ də not long ago, in recent times II. s. past,

former, bygone; ~ zaman qram. past tense; ~ zamanlarda in former times, in the old days, in bygone days, in

the time now past III. z. after, later; bir az ~ not long after, bir neçə gün ~ a few days later; bir həftə ~ a week

later; Biz bir az keç- miş gəldik We arrived soon after

kef I. i. 1. (ovqat) humour, mood, spirits, frame of mind; fig; ~i kök in good fig; ~i aşağı olmaq to be* in low

spirits / out of humour; 2. (hal, əhval) health, state of health; Xəstənin kefi necədir? How is the patient’s

health? In what state of health is the patient? (Öz) kefin necədir? How are you? 3. (həzz, nəşə) pleasure,

delight, sweet bliss; (sərxoşluq nəşəsi) kef, keef; 4. (eyş-işrət məclisində əylənmə) carouse, carousal,

revel(s), racket, orgy, bacchana- lia, drinking bout; d.d. burst; amer. (jar- qon.) bat; ~ə qurşanmaq to go* on

the racket, to go* on a bat; 5. (istək, şıltaq) whim, whimsy; sweet will; ~i qalxanda / istəyəndə when she / he

is in a whimsical mood; öz ~inə at one’s own sweet will; ~ vermək 1) (zövq vermək) to give* pleas- ure (i), to

delight (d.); 2) (əyləndirmək) to amuse (d.), to give* joy (i.); to divert (d.), to entertain (d.); ~ eləmək 1)

(əylənmək) to divert oneself; to have* lovely merry- making / floric / merriment; 2) (kef məc- lisində

əylənmək) to carouse, to revel (in), to spree, to go* on the spree; to have* an orgy; d.d. to go* on the burst;

amer. (həmç.) to go* on a bat; 3) (firavan yaşamaq) to be* in bliss; to luxurate (in, on) ~də ol- maq to be* on

the spree, to have* a spree; Əcəb kefdir! What a spree! ~ə qurşan- maq to engage in a carousal, to go* on

the

kef

spree, to go* on a bat; ~ə getmək to go* out on a spree; ~i aşağı olmaq to be* in low spirits / out of

humour, to be* out of sorts d.d.; to be* a cup too low idiom; ~i açılmaq / durulmaq / kökəlmək to cheer up,

to become* cheerful / merry; ~i qa- rışmaq: 1) to lose* one’s good spirits; 2) to take* a turn for the worse,

to become* / to grow* worse (about smb’s health); Xəstənin kefi qarışıb The patient’s health has taken a

turn for the worse; ~i istəmək to wish, to want, to desire; Kefi istəyəndə gedə bilər He may go whenever he

wants to; ~i istəyən qədər to one’s heart’s con- tent; ~ yuxarı olmaq: 1) to be* in high spirits / high-spirited /

in whimsical mood; to be* in good fig; 2) (sərxoş olmaq) to be* (a little) tipsy; to be* in one’s cup idiom.; ~i

kök / saz olmaq 1) to be* in high spirits / in whimsical mood, to be* in good fig; 2) (güzaranı yaxşı olmaq) to

be* well-to do / prosperous / well-off; to be* well-heeled idiom; ~i kök olmaq to live in plenty; ~i olmamaq:

1) to be* out of humour / in low spirits; 2) (özünü xəstə hiss etmək) to feel* ill; ~i pozulmaq / kor- lanmaq to

lose* one’s good spirits, to be* dispirited / crestfallen / dejected; Onun kefi pozuldu His / Her spirits

drooped; Kefim yoxdur: 1) I feel ill / bad; 2) I have no mood (for); Kefin necə istəyir As you like / wish; It is up

to you; Öz kefinə bax As you like / wish; It is up to you; bir kəsin ~inə dəymək / toxunmaq to offend smb., to

hurt* / to wound smb’s feelings; öz ~ inə at one’s sweet will / pleasure / wish; ~inə yatmaq to like (d.), to

please (d.); Bu onun kefinə yatmır It doesn’t please him / her; ◊ ~ inə soğan doğramaq to upset* (d.), to

dispirit (d.); ~ini açmaq: 1) (özünün) to amuse oneself; 2) (başqasının) to amuse smb.; to exhilarate (d.); to

put* smb. in good spirits, to keep* up smb’s spirits; ~ini kor- lamaq / pozmaq to upset* (d.), to dispirit (d.),

to deject (d.), to make* smb. sad II. s.: ~ əhli merrymaking people; ~ məclisi drunken revelry, a jovial feast,

spree, wild merry making; ~ məclisi qurmaq to have* drinking-bout / an orgy / a revelry

413

kefal

kefal i. zool. grey mullet

kefcil I. i. reveller, carouser II. s.: ~ adam

reveller, debaucher

kefcillik i. carousal, carouse, revelry, revel-

ing, debauchery

kefçi i. bax kefcil I

kef-damaq i. bax kef (4-cü mənada) kef-əhval i. bax kef (1-ci və 2-ci mənalarda) kefxana i. secret resort; an

opium den kefikök I. s. 1. well-doing, well-to-do, well-

off; ~ adam a well-doer; 2. (kefi yuxarı) exhilarated II. z. luxuriously, sumptuously; ~ yaşamaq to live

luxuriously / in clover

kefiköklük i. well-doing; (xoş əhval-ruhiyyə) exhilaration

kefir i. kefir, yog(h)ourt, yog(h)urt kefləndirici s. intoxicating, heady, befud- ding; ~ şərab heady wine; ~ hava

heady air kefləndirmək f. to intoxicate (d.), to inebri- ate (d.), to make* drunk / tipsy / dizzy (d.);

to befuddle (d.)

keflənmə fi. intoxication, inebriation, inebri-

ety; getting / growing intoxicated, getting

tipsy / drunk / dizzy

keflənmək f. to get* / to grow* intoxicated,

to get* drunk / tipsy / inebriate; to be* drunk / tipsy (with), to be* intoxicated (with)

kefli I. i. drunk man; d.d. sot II. s. intoxicated, drunk, tipsy, inebriate; tight d.d.; ~ yerişi tipsy gait; ~ səs tipsy

voice

kefli-kefli z. in the state of intoxication, in the drunken state; tipsily, drunkenly, sotishly keflilik i. tipsiness,

drunkenness; inebriation,

sotishness

kefsiz I. s. 1. (xəstə) unwell, unhealthy; sick;

~ olmaq to be* / to feel* unwell; 2. (bikef) dejected, depressed; sad, spiritless, gloomy; ~ görünmək to look

dejected; ~ olmaq to be* spiritless / morbid / sad; ~ adam a dejected person II. z. sorrowfully, sadly;

spiritlessly, dejectedly

kefsiz-kefsiz z. bax kefsiz II

kefsizləmək f. to be* unwell / ill / ailing;

to feel* ill / unwell

kefsizlik i. 1. indisposition; sickness, ailment;

2. (pərişanlıq) dejection; slack / languid /

dull mood keks i. cake

414

keyfiyyət

keql I. i. 1. (oyun) skittles, ninepins; 2. (oyundakı toxmaqların hər biri) skit- tle, ninepin; ~ oynamaq to play

skittles / ninepins II. i. poliqr. point; size of type; ~ 8-lik eight pointtype ~ 10-luq ten point- type

kelt I. i. Celt II. s. Celt; ~ dili Celtic, the Celtic language

kenquru i. zool. kangaroo

kepka i. cap

keramika I. i. ceramics [s9`r5m9ks] II. s.

ceramic [s9`r5m9k]

keramikaçı i. ceramist

keşik i. guard, watch; ~ çəkmək to watch

(d.), to keep* watch (over), to sentinel (d.); ~də durmaq to be* on guard / on watch; keşiyində durmaq to

be* / to stand* on guard (of), to stand* sentinel (over); sül- hün keşiyində durmaq to stand* on guard of

peace

keşikçi I. i. watch (man), guard, guardsman*; sentry, sentinel; (qadın) female watch- man*; gecə ~si night

watchman*; ~ qoy- maq to post a sentry; ~ni dəyiş(dir)mək ~ to relieve a sentry II. s. sentry, watch, guard; ~

budkası watch-box, sentry-box; ~ dəstəsi sentry-unit; ~ postu sentry post; ~ qülləsi watch-tower; ~ gəmisi

patrol ship, partol vessel

keşikçilik i. 1. (vəzifə) office / position of a watchman / a guardsman*; 2. (keşik çək- mə) guarding,

protection

keşikxana i. guard-room, guard-house keşiş i. priest, clergyman; baş ~ bishop keşişlik i. priesthood; an office

of a priest /

a bishop

keşniş i. bot. coriander

key I. i. dullard, blockhead; (əfəl) mutt II. s.

1. (donuq, hissiyyatsız) numb; 2. (süst) torpid, stolid, languid, stagnant; 3. (ləng tərpənən) inert; sluggish; 4.

(küt) stupid, dull; ~ kimi olmaq to become* / to grow* numb; O, kontuziyadan key kimi ol- muşdu He had

become numb from shell- shock; ◊ ~ balaxanım d.d. ≅ dullard; mutt, blockhead

keyfiyyət i. quality; aşağı ~ inferior quality; əla ~ top quality; yüksək ~ high quality; Siz kəmiyyətdən çox

keyyfiyyəti güd-

keyfiyyətcə

məlisiniz You must aim at quality rather than quantity; ~ dəyişməsi fəls. qualitative change; kəmiyyətin ~ə

keçməsi transfor- mation of quantity into quality; Kəmiyyət keyfiyyətə keçir Quantity is transformed into

quality

keyfiyyətcə z. by quality

keyfiyyətli s. qualitative, (i.s.) of quality;

aşağı ~ of inferior quality; (of) low-grade; orta ~ (i.s.) of mean quality; yüksək ~ (i.s.) of high quality /

standard; əla ~ (i.s.) of top quality; yüksək ~ mallar goods of high quality / standard

keyfiyyətlilik i. being of good quality, hav- ing good quality

keyfiyyətsiz s. (i.s.) of inferior / bad quality, (i.s.) of low-grade

keyfiyyətsizlik i. lack of quality, being of inferior / bad quality

keyidici I. i. anaesthetic; yerli ~ local anaes- thetic; ümumi ~ general anaesthetic II. s. anaesthetic; ~ maddə

anaesthetic substance

keyimə fi. 1. becoming / growing / getting numb (with); (keyidicinin təsirilə) anaes- thesia; yerli ~ local

anaesthesia; 2. məc. (kütləşmə) stupefaction, torpor

keyimək f. to become* / to grow* / to get* numb (with); Onun əlləri soyuqdan ke- yiyib His hands have

become / grown numb with cold; (keyidicinin təsirilə) to be* anaesthetized

keyimiş fs. 1. numbed, asleep; 2. (süstləşmiş) apathetic; torpid; sluggish; 3. məc. ( küt - ləşmiş) stupefied

keyitmə fi. anesthesia

keyitmək f. 1. to numb (d.), to make* numb

(d.); 2. (ağrısızlaşdırmaq) to an(a)esthetize, to anesthetise (d.); 3. məc. (hissini kütləş- dirmək) to stupefy

(d.); to make* sense- less (d.); vurub ~ to knock senseless (d.)

keyləşdirici s. bax keyidici II keyləşdirilmək f. 1. to be* anaesthetized;

2. məc. to be* stupefied

keyləşdirmək f. bax keyitmək

keyləşmək f. 1. bax keyimək; 2. to become*

/ to grow* stolid / torpid; to sink* into tor-

por; to be* stupefied

keylik i. 1. (donuqluq, hissiyyatsızlıq) numb-

ness; 2. (süstlük) languidness, torpidness,

kədərləndirici

stolidity; sluggishness, apathy; 3. məc.

(kütlük) stupidity; dullness

Kəbə i. 1. Kaaba, Caaba (the shrine of Mecca

enclosing a sacred black stone, toward which Mohammedans face while praying) 2. məc. (əziz, müqəddəs

şey) sacred / holy thing; (əziz, müqəddəs yer) holy / sacred place; sanctuary

kəbin I. i. marriage-contract, marriage set- tlement; ~ kəsmək to register the marriage; (dini qaydada) to

marry (d.); ~ kəsdirmək to register / to sign one’s marriage; (dini qaydada) to get* married; ~ini vermək

(boşamaq) to divorce (d.), to agree to divorce; ◊ Kəbinləri göydə kəsilib Their marriage is made in heaven II.

s. marriage; ~ kağızı certificate of marriage, marriage lines pl.; ~ pulu bride-money

kəbinli s. (kəbin kəsilmiş) (i.s.) with mar- riage-contract / marriage bond; (i.s.) in mar- ried state; ~ arvad

lawful / legal / rightful wife; (ərli qadın) married woman

kəbinsiz I. s. (i.s.) without a marriage bond / a marriage-contract, (i.s.) having no mar- riage-contract; in sin;

~ izdivac uncertified marriage; ~ arvad a wife in sin; a concu- bine, a woman without a marriage bond II. z.

signing no marriage-contract / not signing one’s marriage; ~ ərə getmək to marry signing no marriage-

contract / with- out a marriage bond / not signing one’s marriage; ~ yaşamaq to cohabit

kəbinsizlik i. cohabition; the state of being without marriage contract / bond

kəc I. s. slanting, skew; oblique; ~ nəzər / baxış scowling look, sidelong glance II. z. 1. slantwise, aslant,

askew; (qaşqabaqlı) scowlingly; ~ baxmaq to look aslant / askew; (tərs-tərs baxmaq) to look scowl- ingly, to

scowl; 2. (tərs, zidd) counter (to); in defiance of; ~ danışmaq to speak* in defiance (of)

kəcavə i. palanquin

kəc-kəc z. (çəp) aslant, askew, slantwise;

(tərs-tərs) scowlingly

kədər i. sorrow, grief, sadness; depression;

melancholy, dole, dolour

kədərləndirici s. distressing, grieving, sad-

dening

415

kədərləndirmək

kədərləndirmək f. to sadden (d.), to make* sad (d.), to grieve (d.), to distress (d.)

kədərlənmək f. to mourn, to grieve, to sad- den, to become* sad; to lament

kədərli I. s. sad, sorrowful, mournful, griev- ous; lamentable; gloomy; painful; doleful; ~ sifət / üz sad face II.

z. sorrowfully, sadly, dolefully

kədərlilik i. sadness, sorrowfulness, griev- ousness, mournfulness, gloominess

kədərsiz s. (i.s.) free of sorrow, non-griev- ous, (i.s.) without grief / sorrow

kəf i. scum; ~ini almaq / yığmaq to remove scum (from); to scum / to skim (d.); ◊ ~ get- mək / gəlmək to

dupe (d.), to swindle (d.); to cheat (d.)

kəfən iö shroud, cerement(s); ~ə bükmək / tutmaq to shroud (d.), to wrap / to clothe (d.) in a shroud; ◊ ~i

yırtmaq to rise* from the dead; to revive

kəfənləmək f. to shroud (d.), to clothe in a shroud (d.)

kəfənlənmək f. to be* shrouded; to be* clothed in a shroud

kəfənlətdirmək f. bax kəfənlətmək kəfənlətmək f. to ask / to cause smb. to

shroud (d.)

kəfənli i. shrouded; clothed / wrapped in a

shroud

kəfənlik i. linen / cloth for shroud / cere-

ment(s)

kəfənsiz s. shroudless, (i.s.) without a shroud,

cerementless

kəfgir i. 1. scummer, skimmer; 2. (saatda)

pendulum

kəfli s. scummy

kəhər i. bay (horse); O, öz kəhərini min-

mişdi He was riding on his bay kəhkəşan i. 1. astr. (süd yolu) Milky Way; (qalaktika) Galaxy; 2. (ulduzlar

aləmi)

myriad of stars

kəhrəba i. amber

kəhriz i. underground water-supply / -pipe kəkə I. i. stutterer, stammerer II. s. stutter-

ing, stammering

kəkələmək f. to stutter, to stammer kəkələnmə fi. ruffling, blustering, swag-

gering; mounting / riding the high horse

idiom.

416

kələk

kəkələnmək f. to ruffle, to bluster (at); to swagger; to mount / to ride* the high horse idiom.

kəkəlik i. stutter, stammer

kəkil i. forelock, topknot, tuft (of hair),

(quşda) crest, cop, copple-crown

kəkilli s. (i.s.) with / (i.s.) having a forelock, with / having a topknot; (heyvan haq.) tuft- ed, crested, copple-

crowned; ~ ördək a tufted duck; ~ toyuq a copple-crowned

hen, a hen with a crest / a topknot

kəklik i. zool. (çil) partridge; (ağ) willow

grouse, ptarmigan

kəklikotu i. bot. thyme [taim]

kəkotu i. bax kəklikotu

kəkov s. bax kəkə

kəl i. zool. (male) buffalo

kəlağayı i. silk kerchief, silk covering for

head, silky head-dress / headgear kəlağayılı s. (i.s.) wearing a silk kerchief /

silky head-dress

kəlam i. 1. (söz) word; (həkimanə ifadə)

saying, aphorism; dictum, apophthegm, byword; 2. (söhbət) (speech-) talk; ◊ əvvəl təam, sonra kəlam at.

söz. ≅ First eating, then speaking

kəlbətin i. pincers, nippers, tongs, ~ ilə çək- mək məc. ≅ to haul (d. away)

kəlçə i. buffalo calf, young of buffalo

kələ i. zool. bull; ~yə gəlmə rut, estrus, being on / in heat (of animals); ~yə gəlmək to rut; ◊ ~ kimi (olmaq) ~

(to be*) as strong as a

horse, (to be*) as sound as a roach

kələf i. skein, hank; ◊ ~ ini dolaşdırmaq

≅ to spoil / to ruin smb’s game kələfaçan i. tex. reel

kələfçə i. 1. skein, hank, 2. tex. bobbin, reel,

spool

kələk i. 1. (hiylə, fənd) trick, trickery, art,

artifice; shuffle, craft, dodge, wile; şeyta- nın kələyi the wiles of the devil; O kələyin daha baş tutmaz /

keçməz You shall not serve that twice; ~ işlətmək to use trickery, to practice tricks; 2. (hiyləli qurğu, tələ)

stratagem, device, crafty designs, con- trivance, ruse; bir kəsə ~ qurmaq to har- bour (crafty) designs on /

aganist smb.; 3. (fırıldaq, aldatma) fraud, deception, machination; cheat, cheating, roguery, swindle, foul

play, imposture; ~ gəlmək

kələkbaz

(hesabda, oyunda) to cheat (d.), to swin- dle (d.), to defraud (d.), (qumarda) to sharp (d.); O mənə hesabda 5

manat kə- lək gəldi He cheated me (out) of five man- ats; ~ işlətmək / qurmaq to machinate; ~yə düşmək to

get* into pitfall / trouble; to be* cheated / defrauded; ~yə salmaq to do* an ill / bad turn (i); ◊ ~yini kəsmək

to perish (d.) / to kill (d.); to keep* smb.’s nose to the grindstone idiom.

kələkbaz I. i. trickster, a crafty person; (bic) a sly / an arch / a cunning person; (fırıl- daqçı) a fraud, a cheat, a

cheater, a swindler, a crook, a sharper; (uşaq haq.) little rogue; zaraf. (xüs. uşaq) rascal; (fəndgir) dodger,

knave II. s. artful, tricksy, tricky, crafty; (bic) cunning; (fırıldaq işlə- dən) fraudful, knavish, roguish, (fəndgir)

dodgy

kələkbazlıq i. artfulness, craftiness, fraud- fulness; (fəndgirlik) dodgery; (fırıldaq- çılıq) knavery, roguery;

roguishness

kələk-külək i. d.d. hanky-panky, ruse [ru:z] kələklə s. by trick, craftily; by fraud, fraud-

fully

kələkləmək f. (aldatmaq) to cheat (d.), to

defraud (d.), to swindle (d.)

kələ-kötür s. rough, rugged, bumpy, uneven;

~ yol bumpy / rough road; ~ dəri rough skin; ~ səth rough surface; sifət a rugged face

kələ-kötürləşdirmək f. to roughen (d.), to make* rough / bumpy (d.)

kələ-kötürləşmək f. to roughen, to become* rough / bumpy

kələ-kötürlük i. roughness, ruggedness, bumpiness

kələksiz I. s. trickless, craftless, artless; (fırıldaqsız) fraudless, ruseless, cheat- less; (sadədil adam haq.)

guileless II. z. fraudlessly; artlessly

kələm I. i. cabbage; baş ~ heads of cabbage.; duzlu / turşuya qoyulmuş ~ sauerkraut [`sau7kraut]; gül ~

cauliflower II. s. cab- bage; ~ başı cabbage-head; ~ böcəyi zool. bug; ~ yarpağı cabbage leaf; ~ kötüyü

cabbage stalk; ~ supu cabbage soup

kələmdolması i. cabbage dolma (minced meat with rice wrapped in cabbage leaves)

kələmkəpənəyi i. zool. cabbage butterfly

kəlləpaça

kələmqurdu i. zool. cabbage-worm kələmlik i. cabbage field

kələz i. zool. pangolin

kəllə I. i. 1. anat. skull, cranium (pl. crania);

2. məc. d.d. (baş, beyin) pate, poll, zaraf. pan d.d.; ◊ ~ işlətmək to use one’s loaf, to use one’s brains d.d.;

Kəlləni işlət! Use your loaf, Use your brains!; 3. (baş) head; bir ~ qənd sugarloaf, a loaf of sugar; 4. (təpə)

pate; (heyvanda) poll; 5. (baş zərbəsi) butt; ~ vurmaq to butt (d.); 6. (zirvə) top; ağacın ~si the top of a tree;

7. (çarpayıda, divanda və s.) head; ◊ ~ sındırmaq to puzzle over smth., to rack / to cudgel one’s brains over

smth.; ~-~yə gəlmək to come* into collision (with), to clash (with); ◊ ~ni yastığa / yerə atmaq to go* to bed;

to turn in; ◊ ~ni yerə qoy- maq 1) (yatmaq) d.d. to sleep*, to go* to bed; 2) (ölmək) d.d. to perish, to die, to

kick the bucket idiom.; gözü ~sinə çıxmaq: (təəccüblənmək) to be* astonished / amazed / surprised; (gözləri

bərəlmək) to become* goggle-eyed II. s. cranial; head; ~ qənd loaf sugar; ~ sümüyü anat. cranial (pl. -nia),

skull, cranial bone; ~ şəkli (ölüm rəmzi) death’s head

kəlləçarx i. 1. tex. swivel (on the top of a derrick) 2. d.d. head, top; Qızdırma qalxıb kəlləçarxa The fever has

come / drawn to a head; ~a vurmaq to overdo* it; to come* / to go* it (too) strong idiom.; to go* too far

d.d.

kəlləgöz I. i. (təpəgöz nəhəng) cyclops [`sa9kl6ps] II. s. 1. (təpəgöz) one-eyed; cyclopean [sa9kl6`p9:7n];

(dombagöz) ox- eyed, goggle-eyed; 2. (at haq.) restive, jibbing, te(t)chey; ~ at a jibb, a jibber, a jibbing /

te(t)chy horse

kəllələmək f. to butt (d.)

kəllələnmək f. to be* butted

kəllələşmək f. to butt each other / one another kəlləli s. d.d. sharp, clever, brainy, quick on

the uptake

kəlləmayallaq z. topsy-turvy, head over heels;

~ durmaq to stand* head over heels / top-

syturvy; ~ yıxılmaq to fall* head over heels kəlləpaça i. kallapatcha (soup prepared from ram’s / lamb’s /

sheep’s head and feet, and

somewhat like mock-turtle soup)

417

kəlmə

kəlmə i. word; bir ~ (qısası) in a / one word; in short; bir neçə ~ a couple of words, a few words; ~si ~sinə

word for word; bir neçə ~ danışmaq / demək to say* / to utter a few words; ◊ ~ kəsmək to speak* / to talk

(to, with); ~si ağzında qalmaq to be* interrupted; ~sini ağzında qoymaq to inter- rupt (d.); Arifə bir kəlmə /

işarə kifayət- dir at. söz. ≅ A word is enough to the wise

kəlmə-kəlmə z. word for word

kəltən i. clod, lump / chunk of earth

kəmI. i. (çatışmayan kəmiyyət, kəsir)

shortage (of), deficit; (qalıq) remnant; ~i olmaq to have* a shortage II. s. 1. (az) little; short; Suyu kəmdir It

has little water; aydan üç gün ~ three days short of a month; kilodan 50 qr. ~ fifty grams short of a kilogram;

2. (çatışmayan) lacking; missing; Nə kəmdir? What is lacking / missing? ~ olmaq to be* short; to be* missing;

to lack; Nəyin kəmdir? What do you lack? Onun üç manatı kəmdir He / She is three manats short; ağıldan ~

imbe- cile; 3. (pis, əskik) inferior; bir kəsdən ~ olmaq to be* inferior / second (to, in); to yield (to, in); O bu

cəhətdən heç kim- dən kəm deyil He / She is inferior / sec- ond to none in this respect; ◊ ~ baxmaq to look

unfriendly / aslant III. z. less; ~ vermək to give* (d.) less

kəmağıl s. half-witted, weak-minded, feeble- minded; weak-headed, feather brained, imbecile; ~ adam a

half-wit; a haverel [`he9vr7l]; an imbecile person

kəmağıllıq i. imbecility, weak-mindedness, feeble-mindedness, weak-headedness

kəmetiqad s. sceptic; (i.s.) of little faith kəmənd i. lasso, noose; ~ atıb tutmaq to lasso (d.); ~lə tutmaq to

capture with a lasso; to noose (d.); ~ə düşmək / keçmək (kəməndlə tutulmaq) to be* lassoed; (tora, tələyə

düşmək) to be* entrapped; to fall* into pitfall; ~ə salmaq: (tutmaq) to lasso (d.); (tələyə salmaq) to entrap

(d.),

to ensnare (d.)

kəməndar i. lassoer

kəməndçi i. bax kəməndar

kəmər I. i. 1. belt, girdle, waistband; 2. (pat-

rondaş) bandolier, bandoller; 3. tex. (qur- 418

kəmməhəl

şaq, çəmbər) iron ring, girdle II. i. tex. conduit, piping, tubing, pipeline; qaz ~i gas-pipe, gas-main; neft ~i (oil-

) pipeline; su ~i water-piping, water-line, water-main

kəmərbənd i. waistband

kəmərçin i. dress / skirt with gathers kəmərləmək f. to belt (d.), to gird (d.), to

girdle (d.)

kəmərlənmək f. to be* belted, to be* gir-

dled; to girdle oneself (with)

kəmərli s. belted, girdled

kəmərsiz s. beltless, girdleless kəmərsizlik i. the state of being beltless kəmfürsət s. (amansız, insafsız)

relentless,

merciless, unrelenting, inexorable, grim; (sərt, qəddar) fierce, ferocious, severe, truculent; ~ düşmən a

relentless / merci- less enemy

kəmfürsətlik i. (amansızlıq, insafsızlıq) relentlessness, mercilessness; (sərtlik, qəddarlıq, qəzəblilik)

fierceness, ferocity, grimness

kəmhövsələ s. impatient; (tez coşan, özün- dən çıxan) quick-tempered, vehement kəmhövsələlik i.

(səbrsizlik) impatience;

(tez çoşma, özündən çıxma) quick temper,

vehemence

kəmiştaha s. (i.s.) of little appetite, (i.s.) hav-

ing little appetite

kəmiyyət I. i. quantity; naməlum ~ unknown

quantity; ölçülməz ~lər riyaz. incommen- surable quantities; Mən keyfiyyəti kəmiy- yətdən üstün tuturam I

prefer quality to quantity; ~in keyfiyyətə keçməsi / çevril- məsi transition from quantity to quality; Kəmiyyət

keyfiyyətə çevrilir Quantity is transformed into quality II. s. quantita- tive; ~ analizi quantitative analysis; ~

də- yişikliklərinin keyfiyyət dəyişikliklərinə keçməsi transition from quantitative changes to qualitative

changes

kəmiyyətcə z. quantitatively

kəm-kəsir i. 1. shortage, lack; deficit;

2. imperfection; ~i qalmaq: 1) to have*

shortages; 2) to be* (left) unfinished kəm-kəsirli s. 1. (i.s.) with shortages;

2. unfinished; imperfect

kəmməhəl s. negligent, neglectful; careless;

slack; ~ olmaq to be* negligent (of), to be*

kəmməllik

slack (in); to be* careless (of); O, öz vəzi- fəsinə kəmməhəldir He is negligent of his duties

kəmməllik i. negligence, neglect; disregard (for, of); carelessness; ~ etmək to neglect (d.), to disregard (d.),

to be* careless; to be* slack (in)

kəmsavad s. almost, (i.s.) illiterate, semilit- erate, uneducated; (i.s.) of little education kəmsavadlıq i. being

semi-literate / of little

education

kəmsər s. silly, stupid, foolish, doltish kəmsər-kəmsər z. foolishly, stupidly kəmsik i. a piece of rope / cord; (it

üçün) tie,

leash; itin kəmsiyini açmaq to unleash / untie dog; başına ~ salmaq / keçirmək: (bağlamaq) to leash (d.);

məc. (incitmək, əzab vermək) to torture (d.)

kəmsikləmək f. 1. to leash (d.); 2. məc. to hold* in leash

kəmsikli s. (it haq.) leashed, (i.s.) having a leash on the neck

kəmşirin s. undersweet, half sweet

kənaf i. bot. cannabis sativa; hemp mallow,

kenaf

kənaflıq i. hemp-field

kənar I. i. 1. (bir şeyin ğıraq qurtaracağı)

edge, brink; uçurumun ~ı edge / brink of a precipice; stolun ~ı edge of a table; (ça- lanın, quyunun, qədəhin,

küpənin və s.) brim; kraterin ~ı the brim of the crater; şlyapanın ~ı brim / edge (rim) of a hat; 2. (sahil) bank;

shore, side; dəniz ~ı sea- side; seashore; çay ~ı river-bank, riverside; göl ~ı lakeside; su ~ı waterside; su ~ı ilə

along the waterside; 3. (bir şeyin yan tə- rəfi) side; yolun ~ı the side of the road; səhifənin ~ı margin II. s. 1.

(yad, özgə, başqa) outside; extraneous; strange; ~ adam an outsider, a stranger; ~ qüvvə- lər outside forces;

~ işlər outside matters; ~ məsələlər extraneous issues; ~ cism for- eign body; 2. (uzaq, aralı) remote, distant;

~ rayonlar remote districts; ~ sahələr / yerlər distant plots / places, remote plots / places III. z. aback, aside,

aloof, away; ~ durmaq to stand* aback (from); ~ düş- mək to be* / to stand* far (from); ~ etmək: (çıxarmaq,

uzaqlaşdırmaq, həmç. vəzi-

kənarlaşdırmaq

fədən, işdən) to remove (d.); (vəzifədən müvəqqəti uzaqlaşdırmaq) to suspend (d.); özündən ~ etmək to

push aside (d.); ~ olmaq / gəzmək to avoid (d.), to shun (d.); ~a qoymaq to put* aside (d.); ~a dur- maq /

çəkilmək to step aside; ~a sıçramaq / atlanmaq to jump aside; bir kəsi ~a çək- mək to take* smb. aside;

yaxasını ~a çəkmək to keep* / to stand* aloof (from); to keep* away / aloof (from); to stand* apart (from);

~a çıxmaq: (bir yerdən, dai- rədən, dəstədən və s.) to step / to go* out (of), to leave* (d.); (bir məsələdən) to

go* beyond (d.); mövzudan ~a çıxmaq to wonder from the subject; ~da axtarmaq to seek elsewhere (d.);

~da qalmaq to remain beyond, to be* left aside; Zarafat kənarda qalsın Joking apart; ~da durmaq to stand*

/ to keep* aside; to keep* aloof; ~dan baxmaq to take* a detached view; ◊ Kənardan baxana döyüş asan

gəlir / görünür at. söz. ≅ Lookers on see more than players

kənara z. aside; ~ qoymaq to put* aside; ~ çıxmaq to pull off; Atlı yoldan kənara çıxdı The horseman pulled

off the road

kənarə i. 1. (haşiyə, yelən) border, edging; (çərçivə) frame; (parçada qıraq) list, sel- vage; 2. (nəhayət, son,

hüdud) end, limit, bounds pl.; 3. (səhifənin kənarında yazı) a script on the margin

kənarəli s. (haşiyəli, yelənli) bordered, (i.s.) with / having a border; (parça haq.) (i.s.) with / having a selvage;

(çərçivəyə alın - mış) framed, (i.s.) having / with a frame (around), to put* a frame, (i.s.) surround- ed with a

frame

kənarəsiz s. 1. (haşiyəsiz, yelənsiz) bor- derless; (parça haq.) selvageless, listless; (çərçivəsiz) frameless, (i.s.)

not surround- ed with a frame; 2. arx. (sonsuz, hüdud- suz) endless; boundless, unlimited, (i.s.) having no

limits

kənarlaşdırılmaq f. to be* removed (from); to be* debarred (from); (müvəqqəti) to be* suspended

kənarlaşdırmaq f. to remove (d.); to debar (d. from); (müvəqqəti) to suspend (d.); (özündən) to push aside

(d.)

419

kənarlaşmaq

kənarlaşmaq f. to move away (from); to keep* away / aloof (from), to shun (d.); cəmiyyətdən ~ to shun

society

kənd I. i. village; country; countryside; şə- hər və ~ town and country; ~də yaşamaq to live in the country /

village II. s. village; country; rural; ~ adətləri rural customs; ~əhalisi rural population, countryfolk; ~ əhli

villager, countryman*; ~ yeri coun- tryside; ~ yoxsulları the village poor; ~ mənzərəsi rural scenery; ~

müəllimi village teacher; ~ proletariatı rural prole- tariat; ~ sakini village dweller / resident; ~ soveti village

Soviet; ~ təsərrüfatı agri- culture, farming, husbandry, rural econo- my; ~ təsərrüfatı fəhləsi farmhand; ~

təsərrüfatçısı husbandman*, farmer; ~ həyatı country life; ~ cavanları village youth, young countryfolk; ~

camaatı coun- tryfolk, countrypeople; ~ kişisi country- man*; ~ arvadı countrywoman*

kəndarası s.: ~ yol country-track, country road

kəndbəkənd z. from village to village kəndcik i. hamlet, small village

kəndçi i. 1. bax kəndli; 2. (həqarətlə)

joskin, rustic; Kəndçilər Şekspiri başa düşə bilməzlər Rustics’ can’t understand Shakespeare

kəndir I. i. 1. rope, cord, string, cable; 2. bot. hemp II. s. bot. hempen; ~ lifi hempen fibre kəndirbaz i. 1.

rope-dancer, tightrope dancer,

rope-walker, 2. məc. juggler kəndirbazlıq i. 1. rope-dancing; profession

of a rope-dancer; 2. məc. jugglery, trickery;

◊ ~ etmək to juggle, to make* tricks kəndistan i. country, countryside, rural places kəndistanlı i. arx. a

countryman, a villager,

a rustic, a joskin

kənd-kənd z. bax kəndbəkənd kənd-kəsək i. village; countryside, country;

rural places

kəndli I. i. peasant, villager; ~lər peasantry,

the peasants; villagers; zəhmətkeş ~lər working peasantry; yoxsul ~lər the poor peasants; ortabab ~lər

middle / medium peasantry, the middle peasants; kolxozçu ~lər collective-farm peasantry; təhkimli ~ serf;

bondman* II. s. peasant; rustic;

420

kərdi

~ kütlələri peasant masses; ~ paltarı rus- tic garment; ~ sadəliyi rustic simplicity; ~ sinfi peasant class,

peasantry; ~ təsər- rüfatı peasant household; xırda ~ təsər- rüfatı small peasant farm; ~ üsyanı / qiyamı

peasant revolt / uprising

kəndlicəsinə z. rustically, in a peasant / rus- tical manner

kəndli-kütlü i. d.d. (istehza) country bump- kins, rustics

kəndliləşdirmək f. to rusticate (d.), to coun- tryfy (d.)

kəndliləşmə fi. rustication

kəndliləşmək f. to be* rusticated / country-

fied

kəndlilik i. rusticity

kəniz i. 1. (qul qadın, qız) female slave, odal-

isque, odalisk, bondmaid, bondwoman*; 2. (qulluqçu qadın, qız) housemaid, hand- maiden, maid / female

servant, maid; 3. (kəbinsiz arvad edilmiş qız, qadın) concubine, odalisque

kənizlik i. 1. state of a female slave / odal- isque, odalisk; slavery; 2. (qulluqçuluq) work / job of a housemaid

/ maidservant; ~ etmək to work as a housemaid; bir kəsə ~ etmək to serve smb. as a slave / maid- servant

kəpək i. 1. (unda) bran, sifting; 2. (ağac, taxta ovuntusu) sawdust; 3. (başda əmələ gələn qov) dandruff,

dandriff, scurf

kəpəkli s. (i.s.) with bran, (i.s.) having bran; ~un flour having / with bran

kəpənək i. butterfly; moth

kəpənəkgülü i. bot. pansy

kəpənəkqurdu i. zool. tape-worm kəramət i. 1. generosity, magnanimity; lib-

erality; 2. (möcüzə, ecazkar qüvvə) mir- acle; wonder-working force; (təsir qüv- vəsi) virtue

kəramətli s. generous, magnanimous; liberal kəramətlilik i. 1. being generous / magnan- imous; 2. wonder-

working property; virtue kərbəlayı i. Karbalai, Kerbelai (the title of a Moslem pilgrim who has visited Karbala

/ Kerbelai- Holy City of Moslems)

kərdi I. i. bed, seedbed, ridge, row; tərəvəz ~si vegetable bed; toxum səpmək üçün ~ seeding bed, seed bed;

şitil əkmək üçün

kərdiyar

~ planting bed; çiçək ~ si flower bed II. i.

peach (with inseparable stone)

kərdiyar i. wheat (corns) mixed with barley

(corns), wheat and barley mixed (in equal

portions)

kərə I. i. butter II. s. short-eared, (i.s.) with

short ears (about sheep, goat); ~ qoyun a short-eared sheep, a sheep with short ears III. z. bax dəfə

kərəm i. 1. (lütf, inayət) grace; kindness; (rəhm, mərhəmət) mercy, charity; 2. (ali- cənablıq) generosity; ◊

Kərəm et / qıl (yalvarış) Have a mercy; Be graceful; Be kind; ~ sahibi olmaq to be* generous / gra- cious /

merciful

kərəmli s. gracious; merciful; kind kərəmsiz s. ungracious; merciless; unkind kərən i. (yonulmamış yoğun

ağac) log;

(dam tiri) beam; girder; ◊ El yığılsa, kə-

rən sındırar at. söz. ≅ Union is strength kərənay i. trumpet

kərənti i. scythe [sa91]

kərəntiçi i. mower, hay-maker, scytheman

(pl. -men)

kərəntiləmək f. to mow down / off (d.),

to scythe (d.)

kərəntilənmək f. to be* mown / mowed

(down, off), to be* scythed

kərəviz i. bot. celery

kərəyağı i. bax kərə I

kərgədan i. zool. rhinoceros

kərim s. generous; gracious; graceful; mer-

ciful; Allah kərimdir ≅ God is merciful kərkəs i. zool. griffon (-vulture)

kərki i. 1. (xarrat aləti) adze; 2. (toxa) hoe,

hack; ~ ilə yonmaq to adze, to hew* / to

dress (d.) with an adze

kərkiləmək f. (yonmaq) to hew* / to dress

with an adz(e), to adze (d.); (torpağı) to

hoe (d.), to hack (d.), to till with a hoe / hack kərkilənmək f. (yonulmaq) to be* adzed, to be hewed /

dressed with an adz(e); (tor- paq haq.) to be* hoed, to be* tilled with

a hoe; to be* hacked

kərkilətdirmək f. (yondurmaq) to have* (d.)

adzed, to have* (d.), hewed / dressed with an adz(e); (torpaq haq.) to have* (d.) hoed, to have* (d.) tilled

with a hoe; to have* (d.) hacked

kəsalət

kərkilətmək f. bax kərkilətdirmək kərkincək i. zool. merlin

kərpic I. i. brick; bişmiş ~ burnt / baked

brick; çiy ~ air-brick, adobe; oda davamlı ~ fire-bricks; üzlük ~ front-brick; ~ hör- mək to lay* bricks; ~

kəsmək to mould bricks II. s. brick; ~ zavodu brickworks, brick-field, brick-yard; ~ rəngi brick-red; ~ çörək

(kərpic formasında) brick-bread; ~ sobası (kərpic bişirmək üçün) brick- klin; ~ hörən (usta) bricklayer; ~

qırıntısı brickbat; ~ döşəmə brick pavement; ~ di- var brick wall

kərpicbişirən i. brick-burner

kərpicçi i. 1. bax kərpickəsən; 2. (hörən)

bricklayer

kərpicçilik i. 1. the job of a brick moulder;

2. the job of a bricklayer

kərpicxana i. brickyard

kərpici s. 1. (dama-dama) checked; ~ parça

checked fabric; 2. (kərpic rəngli) brick-

red; ~ köynək a brick-red shirt kərpickəsən i. brick moulder

kərrə z. bax dəfə

kərt i. notch, nick, incision, a hallow cut kərtənkələ i. zool. lizard

kərtik i. bax kərt

kərtikləmək f. bax kərtmək kərtiklənmək f. to be* notched / nicked kərtilmək f. to be* notched, to be*

nicked kərtmək f. to notch (d.), to make* a notch

(in), to nick (d.), to make* a nick / slight

cut / indentation (in)

kəs əv. one, a person; bir ~ someone, any-

one, somebody, anybody; heç ~ no one, nobody; hər (bir) ~ everyone, anyone, everyboby; Bir kəs səndən

soruşsa... If anyone / anybody asks you...; O kəslər ki bizə kömək ediblər, xüsusi qeyd oluna- caqlar Those

who have assisted us will be mentioned particularly

kəsafət i. 1. (çirk) dirt, filthiness; 2. (pinti- lik) untidiness, slovenliness

kəsafətli s. dirty; slovenly; untidy; slothful kəsalət i. 1. (tənbəllik) laziness, indolence, idleness, sloth; 2.

(süstlük, ölgünlük, fəa- liyyətsiz) inertness; inertia; languor; slug- gishness; apathy; stagnancy; ◊ ~ basmaq to

become* / to grow* lazy / indolent /

sloth; to become* / to grow* stagnant

421

kəsalətli

kəsalətli s. 1. (tənbəl) lazy, indolent, sloth; 2. (süst, ölgün, fəaliyyətsiz) inert; slug- gish; stagnant; apathetic

kəsb i. gain, acquisition; earnings pl. ~ et- mək: to attain (d.), to gain ( d.) ; bilik ~ et - mək to attain

knowledge; (qazanmaq) to earn (d.); ◊ Atanın kəsbi oğula halaldır at. söz. Father’s property is lawful for the

son

kəsbkar i. toiler

kəsbkarlıq i. 1. earning / making one’s liv-

ing, getting / procuring one’s livelihood; 2. business, trade; ~ etmək to earn / to make* / to procure one’s

living / livelihood

kəsdirmək f. 1. to make* smb. cut / cut off (out, down); to have* smth. cut / cut off (out, down); O, ağacı

mənə kəsdirdi He made me cut the tree; Saçlarımı kəsdir- mək istəyirəm I want to have my hair cut (off /

down); toyuq / qoyun ~ to have* a hen / a sheep killed / slaughtered; 2. (da- yandırtmaq) to make* smb.

break off (d.), to make* smb. to sever (d.); to make* smb. put an end (to); to make* smb. stop (d.) / to bring

smth. to a stop; Mən onlara söh- bəti kəsdirərəm I’ll make them break off / stop the conversation; I’ll make

them shut up; 3. (suyu, qazı və s.) to have (d.) shut (up); 4. (maaşı və s. azaltdırmaq) to have* (d.) docked;

bir kəsin maaşını ~ to have* smb’s salary docked; 5. (biçdirmək) to have* (d.) cut / cut out; Bu parçanı kəs-

dirmək istəyirəm I want to have the cloth cut out; 6. (aranı çəpərlətmək, hördür- mək) to make* smb. fence

off / partition off (d.); to have* smth. fenced off / parti- tioned off; 7. (yanından əl çəkmək) to stick* (to), to

stay attached (to), to keep* close (to); bir kəsin yanını ~ to stick* / to adhere to smb.; 8. (anlamaq) to under-

stand*, to comprehend; (dərk etmək) to realize (d.); (qət etmək) to decide, to make* up one’s mind

kəsə I. s. very short, the shortest; ~ yol short cut, cross-cut, the shotest way; by-way; by- road; Kəsə yolla

gedin Take the short cut; ~ cavab a curt answer; sözün ~si for short; ~ etmək (yolu) to take* a short cut;

(sözü, söhbəti) to speak* for short II. z. in short;

422

kəsik-kəsik

by short cut; ~ getmək to take* a short cut;

~ cavab vermək to answer curtly kəsək i. clod

kəsəkləşmək f. to clod, to turn into clod kəsəkli s. clody, (i.s.) with clods kəsəklik i. clod ground / plot / place

kəsən i. hənd. secant

kəsər i. 1. (kəsici alət) cutting tool, adzge(d)- tool; (soyuq silah) cold steel, side-arms; hatchet; 2. (itilik)

acuteness, acuity, sharp- ness; 3. məc. (təsir qüvvəsi) efficacy, effect; power; Onun sözlərinin kəsəri ol- madı

His words had no effect; ~dən düş- mək: (kütləşmək) to become* blunt / dull; to lose* sharpness / acuity;

(təsir qüv- vəsini itirmək) to become* effectless, to lose* one’s efficacy / effect power

kəsərli s. 1. (iti) acute, keen, sharp; 2. (tə- sirli) effectual, efficient, efficacious; ~ dər- man efficacious

medicine / drug; ~ təd - birlər effectual measures; ~ sözlər sharp words

kəsərsiz s. 1. (küt) blunt, edgeless, obtuse; 2. (təsirsiz) ineffectual, ineffective, inef- ficacious, inefficient; ~

etmək 1) to make* edgeless (d.); 2) to make* ineffective (d.)

kəsərsizlik i. 1. (kütlük) bluntness, edge- lessness, obtuseness; 2. (təsirsizlik) inef- ficacy, ineffectiveness

kəsəsinə z. by short cut; across country; ~ getmək to take* a short cut; to go* across country, to cut* across

(d.)

kəsəyən i. zool. rodent; ~lər dəstəsi the rodents; Siçan və siçovul kəsəyənlər dəs- təsinə mənsubdur Mouse

and rat pertain to the rodents; ◊ Anbar kəsəyənsiz olmaz at. söz. ≅ There is a black sheep in every flock

kəsici s. cutting; incisive; ~ alət cutting tool / instrument; ~ diş cutting tooth; incisor; incisive tooth

kəsik s. 1. (iti alət yarası) cut, gash, incision; 2. (parça, tikə) cut off; stump, scrap, snip; riyaz. segment; 3. (bir

şeydə kəsilmiş yer, sahə) section; en kəsiyi cross-section; üfüqi / uzununa ~ longitudinal section; şaquli ~

vertical section

kəsik-kəsik s. 1. (doğram-doğram) cut to pieces, shredded; (kərt-kərt) notched,

kəsik-küsük

ribbed; 2. (qırıq-qırıq) fragmentary, scrap- py; snippy; 3. (arası tez-tez kəsilən) jerky, abrupt, broken; ~ fit

jerky / broken whistle; ~ eləmək to cut* to pieces (d.), to shred (d.); to mangle (d.)

kəsik-küsük top. i. d.d. cuts, shreds, scraps, snips, odds and ends

kəsilmək f. 1. (iti alətlə) to be* cut / gashed / incised; to be* off (out, down); to be* severed; to be*

chopped off; (qayçı ilə) to be* snipped / clipped (off); (mişarla) to be* sawed / sawn (off); 2. (çəpərlə, di-

varla) to be* fenced off, to be* partitioned off; 3. (tükənmək, son qoyulmaq) to cease, to end, to stop;

Düşmənçilik kə- sildi The hostility ceased / ended; (əlaqə, münasibət, söhbət) to be* broken off (with); to

be* interrupted; Bizim əlaqə- lərimiz kəsilib Our relations have been broken off; ~ bilməyən incessant; ◊

ayağı ~ to drop / to stop visiting (somewhere); to stop to appear (somewhere); düşmən ~ to be* / to

become* smb.’s enemy / foe; imtahanda(n) ~ to fail, to be* plucked d.d.

kəsir I. i. 1. (çatışmazlıq) lack (of); short- age (of); deficit (of), deficiency (in); gap; 2. (qüsur) defect, blemish;

3. (qalıq) rem- nant, remainder; 4. (imtahan borcu) fail- ure to take examinations; ◊ ~də qalmaq to have* a

deficit; ~i ödəmək to meet* a deficit; ~ i olmaq (fənndən) to have* fail- ure II. i. riyaz. fraction; adi ~

common / vulgar fraction; onluq ~ decimal fraction; düzgün ~ proper fraction; düzgün olma- yan ~ improper

fraction; ardıcıl ~ contin- ued fraction

kəsirli s. 1. (kəm-kəsir olan) (i.s.) having a shortage / a lack; 2. (qalıqlı) (i.s.) with a remnant / a remainder; 3.

(naqis) imper- fect, incomplete; 4. riyaz. fractional

kəsirsiz s. 1. (kəm-kəsiri olmayan) (i.s.) without a shortage / a lack; 2. (qalıqsız) (i.s.) without a remnant / a

remainder; 3. (bitgin, qüsursuz) complete, perfect; 4. (imtahan borcu olmayan) having / without no failure

to take examinations

kəsişən s. crossing, intersecting; ~ xətlər intersecting lines; ~ şüalar cross-light kəsişmə fi. crossing,

intersection; ~ nöqtəsi

point of intersection

kəskinlik

kəsişmək f. 1. to cross, to intersect; Burada xətlər kəsişir Here the lines intersect; 2. (razılığa gəlmək) to

come* to an agree- ment (about), to agree (to, with); to get it settled; Onlar danışdılar, kəsişdilər They

talked and got it settled

kəskin I. s. 1. (iti) acute, sharp, keen; edgy; 2. (müx. məna) cutting; keen; piercing; sharp; severe; shred;

incisive; acute; curt, strained; strong; hard; ~ ağrı shrewd / rag- ing / severe pain; ~ baxış / nəzər severe

look; ~ vəziyyət acute position; ~ dəyişik- lik sharp change; ~ qoxu / iy strong smell; ~ zərbə hard / heavy

blow; ~ ağıl incisive wit; ~ dil shrewd tongue; ~ külək sharp / biting / cutting wind; ~ məktub strongly-

worded letter; ~ mübarizə sharp struggle; ~ nəzər keen / piercing look; ~ söz sharp word; ~ cavab sharp /

curt answer; ~ tən- qid severe / incisive criticism; ~ şaxta severe / hard frost; ~ fərq distinct differ- ence; ~

hərəkət jerky movement; ~ müna- sibət strained relation; ~ maraq acute interest II. z. sharply; abruptly;

incisively; (sərt) trenchantly; curtly; ~ danışmaq to use sharp words, to speak* with asperity; ~ fərqlənmək

to differ distinctly; ~ cavab qaytarmaq / vermək to give* a curt reply; to snap out; məsələni ~ qoymaq to

put* a question point-blank

kəskinləşdirmək f. to sharpen (d.); to inten- sify (d.); to aggravate (d.); münasibətləri ~ to strain the

relations; xəstəliyi ~ to aggravate an illness

kəskinləşmə fi. aggravation; intensification; ziddiyyətlərin ~si aggravation / intensifi- cation of antagonisms;

beynəlxalq vəziy- yətin ~si aggravation of the international situation

kəskinləşmək f. 1. to become* sharp / keen; 2. (gərginləşmək, pisləşmək) to become* aggravated / strained;

Vəziyyət kəskin- ləşdi The situation became aggravated / strained; (xəstəlik) to grow* acute; Xəs- təlik

kəskinləşdi The disease / illness grew acute

kəskinlik i. 1. sharpness; acuity; (hal, vəziy- yət) acuteness; incisiveness; trenchancy; xəstəliyin kəskinliyi

acuteness of the dis-

423

kəsmək

ease / illness; (duyğu, qoxu) pungency, poignancy; 2. (gərginlik) tension; tensity, tenseness; 3. (ciddilik,

sərtlik) asperity; curtness; trenchancy; cavabın kəskinliyi curtness of the reply; beynəlxalq gərgin- liyin

kəskinliyini zəiflətmək to ease / to lessen / to reduce international tension

kəsmək f. 1. (müx. məna) to cut* (d.); (kə- sib üzmək) to cut* off (d.); (balta ilə) to chop (d.) off (d.); (qayçı

ilə) to snip / to clip (d.), to snip off / to clip off (d.); (mi- şarla) to saw* (d.), to saw* off; başını ~ to cut* off /

to chop off smb.’s head; hey- vanın buynuzunu ~ to poll (d.); saçını ~ to snip off / to clip off smb.’s hair;

ağacın budağını ~ to cut* / to chop off the branch of a tree; 2. (yaralamaq) to cut* (d.), to gash (d.); 3.

(çərtmək, yarmaq) to incise (d.); 4. (bölmək) to sever (d.); (baş tərə- fini və ya ucunu) to truncate (d.); 5. (ağ-

rıtmaq) to cut* (d.); kəndir barmaq- larımı kəsir the string cuts my fingers; 6. (budamaq, ağacı və s.) to shear

(d.), to hackle (d.); to dress (d.); tikə-tikə ~ to slice (d.); parça-parça ~ to chop (d.); zol- zol ~ to shred (d.); 7.

(çəpərlə, divarla) to fence off / out (d.), to partition off (d.); 8. (qarşısını tutmaq) to bar (d.), to block (d.), to

stop (d.); bir kəsin yolunu ~ to bar / to block / to stop smb.’s way; bir şeyin yolunu ~ to block / to stop the

way to smth.; çayın qarşısını ~ to dam a river; 9. (son qoymaq) to stop (d.), to cease (d.); (tanışlığı, əlaqəni və

s.) to break* off (with), to rupture (d.), to sever (d.); diplo- matik əlaqələri ~ to sever / to rupture diplomatic

relations; dostluğu ~ to rup- ture (mutual) friendship; düşmənçiliyi ~ to cease hostilities; çıxışları, müzaki-

rəni ~ to close the debate; 10. (azaltmaq, qısaltmaq) to dock (d.), to curtail (d.); maaşını ~ to dock smb’s

wages; atın quy- ruğunu ~ to dock a horse’s tail; 11. (suyu, qazı, cərəyanı və s.) to shut* off, to inter- rupt

(d.), to break (d.); cərəyanı ~ to inter- rupt the current; 12. məc. (azaltmaq) to cut down (d.), to reduce (d.);

(proqramı, nitqi və s.) to curtail (d.); ağrını ~ to depress the pain; pul ~ (metal pul) to mint coins,

424

kəşfiyyatçılıq

to coin money; saxta pul ~ to forge; to counterbeit coin; ◊ imtahanda(n) ~ to fail in the examination (d.)

kəsmik i. curds pl., cottage cheese kəsmikli s. curded; (i.s.) with curds

kəsr i. bax kəsir II

kəşf i. discovery; ~ etmək to discover (d.);

to find* out (d.)

kəşfiyyat I. i. 1. secret service, intelligence

service; 2. hərb. (məlumat toplama) intel- ligence; (bələdləmə) reconnaissance; (öyrənmə) exploration;

döyüş ~ı recon- naissance in force, battle reconnaissance; optik ~ flash spotting; flash ranging; hava ~ı air

reconnaissance; ~ aparmaq to recon- noitre (d.); 3. geol. (axtarış) prospecting, prospect; (tədqiqat)

exploration; ~ apar- maq to prospect (d.); to explore (d.) II. s. 1. intelligence; reconnaissance; mərkəzi

kəşfiyyat idarəsi Central Intelligence Agency (MKİ-CIA); ~ şöbəsi / bölməsi intelligence section; ~ qrupu /

dəstəsi a reconnaissance party; hərbi ~ işi recon- naissance work / duty; reconnaissance duties pl.; (ordudan

kənarda) intelli- gence work; ~ dəstəsi göndərmək to send* out a reconnaissance party; 2. geol. prospecting;

exploratory, exploration; ~ quyusu exploratory well; ~ qazma işi exploratory drilling; ~ dəstəsi prospecting

party; ~ dəstəsi göndərmək to send* out a prospecting party

kəşfiyyatçı I. i. 1. secret service man* / woman*; intelligencer, (zabit) intelligence officer (woman); 2. hərb.

scout; (qadın) woman* scout; reconnoiter; guide; 3. geol. prospector; explorer II. s. 1. hərb. recon-

naissance, scout; ~lar bölməsi reconnais- sance detachment; ~lar dəstəsi / qrupu a reconnaissance party, a

group of scouts; ~ məlumatı intelligence data, reconnais- sance data; ~ təyyarə scout plane, recon-

naissance air-plane / aircraft; ~lar dəstəsi göndərmək to send* out a reconnaissance party / a group of

scouts; 2. geol. prospect- ing; exploratory

kəşfiyyatçılıq i. 1. the profession of a secret serviceman* / woman*; 2. hərb. the pro- fession of a scout /

scout woman*; 3. the profession of a prospector

kətan

kətan I. i. 1. bot. flax; 2. (parça) linen II. s. flax; ~ lifi flax fibre; ~ yağı linseed oil; ~ toxumu flax-seed, linseed;

~ sənayesi linen industry; ~ fabrikası flax-mill

kətançı i. flax cultivator

kətançılıq i. cultivation / growing of flax kətanquşu i. zool. linnet

kətansəpən i. flax-sowing; ~ maşın flax-

sowing machine

kətanyığan i. flax-picking; ~ maşın flax-

picker

kətə i. 1. flat pie with greens; 2. cakes, sweet

pie

kətil i. stool

kətmən i. strong hoe, spud

kətmənləmək f. to hoe (d.), to till with a

hoe (d.), to spud (d.)

kətmənlənmək f. to be* hoed, to be* tilled

with a hoe / with a spud

kətmənlətdirmək f. bax kətmənlətmək kətmənlətmək f. to ask / to cause smb. to

hoe (d.); to have (d.) hoed / spuded kırıxmaq f. bax karıxmaq

ki 1. bağ that; O, dedi ki,... He said that...;

2. əd. but; well; O ki, sənin qardaşındır But he is your brother; Bu ki çox asandır But it is very easy; Mən ki

uşaq deyiləm Well, I am not a child; 3. (mürəkkəb bağ- layıcılar və ədatlar tərkibində); kim ~ who; Kim ki,

sənə başqasından qeybət qırır, səndən də başqasına qeybət qırar Who chatters to you will chatter of you

too; necə ~ as; Necə ki demişdi, elə də oldu It happened so as he had predicted; ancaq ~ but; ona görə ~

because; bunun üçün ~ because; odur ~ therefore; İndi ~ ..., Madam ~... Since...; İndi ki / madam ki,

getmirsən, qal evdə Since you are not going, stay at home

kibrit i. match(es)

kiçik s. 1. little, small; bir-birindən ~ one

smaller than other; ~ hissə the smaller / lesser part; 2. (yaşca) younger, minor, junior; ~ qardaş younger

brother; (mək- təbdə oxuyan iki qardaşdan balacası) junior / minor brother; O məndən iki yaş kiçikdir He is

two years my junior; ~ yaş- larından from childhood; 3. (mahiyyətcə) less important; minor; pyesdə ~ bir rol

kifayətləndirici

minor part in the play; 4. (vəzifəcə, rüt- bəcə) junior, minor; petty; ~ elmi işçi jun- ior research worker; ~

vəzifəli şəxslər petty officials; ~ zabit (dənizçi) petty offi- cer; 5. (xırda) minute; diminutive; ~ de- tallar

minute details; 6. (cüzi) slight

kiçiklik i. 1. smallness; littleness; petitness; 2. (uşaqlıq) childhood; minority; ~dən from childhood; 3.

(xırdalıq) minuteness

kiçikyaşlı s. young; (həddi-buluğa çatma- mış) under age; minor; (körpə) infant; (yeniyetmə) juvenile

kiçildici s. diminishing; qram. diminutive, diminutival; ~ şəkilçi diminutive suffix; diminutival

kiçildilmək f. to be* diminished; to be* less- ened / reduced

kiçildilmiş s. diminished; lessened; reduced kiçilmə fi. 1. diminution; lessening; reducion;

2. (rütbəcə) being demoted

kiçilmək f. 1. to diminish; to lessen; to reduce;

2. (rütbəcə) to be* demoted

kiçiltmə fi. 1. diminution, diminishing; less-

ening; reduction, reducing; ~ dərəcəsi diminutive degree; ~ şəkilçisi diminutive suffix; sözün ~ şəkli

diminutive / diminu- tival form of the word; ~ ad pet name; ~ söz diminutive; 2. (rütbəcə) demotion;

demoting; 3. (rol, xidmət) detraction

kiçiltmək f. 1. to diminish (d.); to lessen (d.); to reduce (d.); 2. (rütbəcə) to demote (d.); 3. (rolu, xidməti) to

detract (from); Bu onun xidmətini / rolunu kiçiltmir That doesn’t detract from his merit / role

kif i. mould; mold amer.; mildew; ~ göbə- ləyi mould fungus; ~ atmaq / bağlamaq / tutmaq to mould, to

mildew; ~ basmaq to be* covered with mould

kifayət z. sufficient, enough; ~ miqdar suf- ficient amount / quantity / number; ~ qə- dər sufficiently,

enough; O kifayət qədər möhkəmdir It is sufficiently strong; Onun kifayət qədər pulu var He has enough

money; ~ etmək to suffice, to be* enough / sufficient; ~ olmaq to be* sufficient / enough; Kifayətdir! It is

enough! That’ll do! It will be plenty! Arifə bir işarə kifa- yətdir at. söz. A word is enough to the wise

kifayətləndirici s. satisfactory; satisfying; ~ cavab satisfactory answer / reply

425

kifayətləndirmək

kifayətləndirmək f. to satisfy (d.); to con- tent (d.)

kifayətlənmək f. 1. (qənaətlənmək) to be* satisfied (with); to content oneself (with); 2. (məhdudlaşmaq) to

limit / to confine oneself (to)

kifir s. (çirkin) ugly, ill-looking; (xoşagəl- məyən) unpleasant; ~ hava d.d. unpleas- ant weather; (iyrənc, ikrah

doğuran) repulsive, disgusting; ~ məxluq disgust- ing creature; ~ dəri xəstəliyi a repulsive skin disease

kifirləşmək f. to become* ugly / ill-looking kifirlik i. ugliness

kifləndirmək f. to cause to become / to

grow mouldy / musty

kiflənmək f. to mould, to become* mouldy

/ musty, to become* covered with mould; to mildew; Pendir isti nəm havada kif- lənir Cheese moulds in

warm wet weather

kiflənmiş s. bax kifli

kifli s. mouldy; (i.s.) covered with mould;

musty; mildewed; ~ pendir mouldy cheese; ~ çörək mouldy bread; ~ kitablar musty old books

kiflilik i. mustiness, mouldiness kilid i. bax qıfıl

kilidləmək f. bax qıfıllamaq kilidlənmək f. bax qıfıllanmaq kilidlətmək f. bax qıfıllatmaq kilidli s. bax qıfıllı

kilidsiz s. bax qıfılsız

kilim i. kilim ( a tapestry-woven type of rug) kilimçi i. kilim-weaver

kilimçilik i. 1. kilim-weaving; 2. the profes-

sion of a kilim-weaver

kilkə i. 1. flock, tow, hards pl.; 2. (saç haq.)

matted hair, shaggy / tousy hair; mat;

mane d.d.

kilkələşdirmək f. to tousle (d.), to make*

tousy / shaggy (d.)

kilkələşmək f. 1. to turn into flock / tow

/ hards; 2. (saç haq.) to become* shaggy /

tousy / matted; to turn into mat

kilkəsaç s. shaggy- / tousy-haired, mat-haired kilkəşik s. tangled, muddled up; ~ düşmək

to get* tangled; ~ salmaq to tangle (d.) kilo i. bax kiloqram

kilokaloriya i. kilocalorie, kilogram-calorie,

large calorie

426

kimyagər

kiloqram i. kilogram(me) kiloqrammetr i. kilogrammetre kilolitr i. kilolitre

kilometr i. kilometre

kilovat i. kilowatt

kilovat-saat i. kilowatt-hour

kilsə I. i. church; cathedral II. s. church,

cathedral; spiritual; ~ məhkəməsi spiri-

tual courts

kim əv. who; ~ ki... he who...; heç ~ nobody,

no one; hər ~ anybody / somebody Kim

bilsin / bilir... Who knows...

kimə əv. whom, to whom; Kitabı kimə ver-

din? To whom did you give the book? Məktubu kimə göndərdin To whom did you send the letter?

kimi qoş. 1. like; as; mənim ~ like me; as I; 2. as soon as; O, gələn kimi mənə xəbər ver As soon as he comes,

let me know; 3. up to; till; indiyə ~ up to now; axşama ~ till the evening; stansiyaya ~ up to the station

kimi(si) əv. some (people); one; Kimisi si- qaret çəkir, kimisi rəqs edir, kimisi isə söhbət edirdi Some were

smoking, some were dancing and some were talking

kimin əv. whose; Bu kimin kitabıdır? Whose book is it?

kiminki əv. whose; Bu kiminkidir? Whose is this?

kimono i. kimono

kimsə əv. 1. (naməlum şəxs) somebody,

someone; 2. (heç kim) no one, nobody kimsəsiz I. s. 1. (qohum-qardaşsız) (i.s.) without kith or kin; ~ qadın a

woman without kith or kin; 2. (uşaq haq.) orphan; 3. (tək, tənha) solitary, lonely, ~ yerlər

solitary places; ~ həyat lonely life II. z.

lonely; özünü ~ hiss etmək to feel lonely kimsəsizlik i. 1. (qohumsuzluq) being with- out kith or kin; (uşaq

haq.) orphanage, orphanhood; 2. (tənhalıq) loneliness, soli-

tude

kimya I. i. chemistry; üzvi ~ organic chem-

istry; qeyri-üzvi ~ inorganic chemistry II. s. chemical; ~ laboratoriyası chemical laboratory; ~ sənayesi

chemical industry

kimyaçı i. chemist

kimyagər i. 1. bax kimyaçı; 2. alchemist

kimyagərlik

kimyagərlik i. 1. the profession of a chemist; 2. alchemy; 3. the profession of an alchemist

kimyalaşdırılmaq f. to be* chemicalized kimyalaşdırma fi. chemicalization kimyalaşdırmaq f. to chemicalize

(d.) kimyəvi s. chemical; ~ maddə chemical sub-

stance; ~ element (chemical) element; ~ kübrə chemical fertilizer; ~ birləşmə chemical compound; ~

karandaş indelible / ink pencil; ~ təmizləmə (paltarı) chem- ical cleaning, dry-cleaning; ~ müharibə gas /

chemical warfare; ~ hücum gas attack; ~ həyəcan gas-alert, gas-alarm; ~ mübarizə vasitələri chemical means

of combating; zərərvericilərlə ~ mübarizə vasitəsi pesticide; chemical and pest killers

kin i. rancour, malice, spite; ~ bəsləmək / saxlamaq to nurse / to bear* / to owe smb. a grudge, to bear*

malice (to), to have* a spite (against)

kinayə i. (üstüörtülü söz, ifadə) allusion; (eyham) hint; (istehza) irony; acı ~ caus- tic / biting hint; biting

irony; ~ etmək (üstüörtülü demək) to allude (to); (ey- ham vurmaq) to drop a hint (at), to drop a caustic

hint; ~ ilə danışmaq to speak* ironically; to drop bitter hints

kinayəli s. (üstüörtülü) allusive; (istehzalı) ironical; ~ baxış / nəzər ironical look / glance

kinematoqraf i. cinema, cinematograph kinematoqrafik s. cinematographic kinematoqrafist i.

cinematographer kinematoqrafiya I. i. cinematography II. s.

cinematographic; ~ sənayesi cinemato-

graphic industry

kinetik s. fiz. kinetic; ~ enerji kinetic energy kinetika i. fiz. kinetics

kinə i. əcz. quinine

kin-küdurət i. bax kin

kinli s. rancorous, spiteful, malicious; ~ ol-

maq to be* rancorous / spiteful / malicious;

to be* full of rancour (against) kinli-kinli s. rancorously, maliciously; (qə-

zəbli) angrily

kinlilik i. rancorousness, spitefulness, mali-

ciousness

kinossenarist

kino I. i. 1. cinema; d.d. movies pl. səsli ~ talking pictures pl., sound-pictures pl.; talkies d.d.; səssiz ~ silent

film; 2. bax kinematoqrafiya II. s. cinema, film, cin- ematographic; ~ xidməti cinema facilities pl.; cinema

entertainment; ~ ulduzu film star; ~ tamaşaçısı film-goer; ~ çəkilişi film shooting; ~ sənəti cinematographic

art

kinoaktrisa i. film / screen actress; amer. cinemactress

kinoaktyor i. film / screen actor; amer. cin- emactor

kinoaparat i. 1. (çəkmək üçün) camera; 2. (göstərmək üçün) film projector

kinoatelye i. film studio

kinofabrika i. cinema factory; film studio kinofestival i. film festival

kinofilm i. film, motion picture; amer. movie

[`mu:vi]

kinoxronika i. news-reel; topical film kinojurnal i. news-reel

kinokadr i. sequence; still

kinokomediya i. comedy film kinokamera i. cine-camera

kinoqurğu i. film projector, film unit; səyyar

~ portable film projector kinolaşdırılmaq f. to be* included in cine-

ma circuit

kinolaşdırmaq f. to include (d.) in cinema

circuit

kinolent i. cine-film, film strip, tape, reel

(of film)

kinomexanik i. projectionist; cinema operator kinomexaniklik i. the profession of a pro-

jectionist

kinomontaj i. film-mounting kinooperator i. cameraman kinooperatorluq i. the profession of a cam-

eraman

kinopanorama i. cinerama

kinorejissor i. cinema-producer, (motion pic-

ture) producer; film director kinorejissorluq i. the profession of a cine-

ma-producer

kinoreklam i. cinema advertisement kinoseans i. cinema show

kinossenari i. scenario, film script kinossenarist i. scenario writer, script writer,

scenarist

427

kinostudiya

kinostudiya i. film studio

kinoteatr i. cinema, (moving-) picture palace;

amer. movie house

kinsiz s. placable, appeasable, easily

appeased; forgiving

kiosk i. kiosk, kiosque, booth; qəzet ~u

news-stall, news-stand; kitab ~u book-stall kioskçu i. stall-keeper

kip I. s. compact; (parça haq.) dense, close;

tight; hermetic II. z. closely, tightly; qa- pını ~ örtmək to shut the door tightly; ~ sıxmaq to cling* close (to); ◊

~ oturmaq (paltar) to fit close

kipləşdirmək f. to tighten (d.), to make* tight (d.)

kipləşmək f. to tighten, to become* tight(er) kiplik i. compactness; denseness, density;

tightness

kir i. filth, dirt; ~ bağlamaq / basmaq to be*

covered with dirt, to become* dirty / filthy

kirayə i. bax kirə

kirayənişin i. bax kirənişin

kirə i. 1. (müvəqqəti istifadə üçün) lease;

~ ilə by / on lease; (birovuz) hire, hiring; 2. (istifadə haqqı) hire; mənzil / ev ~si rent; ~nin ümumi məbləği

rental; ~sinə on hire; for rent; ~sinə ev house for rent; ~sinə velosiped bicycle on hire; O, mənə üç aylıq

mənzil kirəsi borcludur He owes me three months’ rent; ~ etmək to lease (d.), to take* on / by lease (d.);

(ev, mən- zil) to rent (d.); Öz evimiz yoxdur, kirə edirik We don’t own our house, we rent it; (nəqliyyat

vasitəsi) to hire (d.); ~yə ver- mək to lease (d.), to grant on lease (d.); (mənzili) to rent (d.); O öz evini bizə ayı

50 dollara kirayə verir He rents his house to us at 50 dollars a month; (nəqliyyat va- sitəsini) to hire (d.), to

hire out (d.), to let* out on hire (d.); O, faytonu kirayə verir He hires out the carriage; bir illiyə (aylığa,

həftəliyə və s.) ~yə vermək to hire out (d.) for a year (for a month, for a week); Velo- sipedini bir həftəliyə

mənə kirəyə ver Hire out your bicycle to me for a week; ~yə götürmək to hold* / to have* on lease (d.)

kirəc i. alabaster; gyps; tib. plaster of Paris; ~ sarğısı a plaster of Paris bandage; ~ sar- ğısı qoymaq to put* a

plaster of Paris bandage (on)

428

kirlənmək

kirəcləmək f. to plaster (d.) with alabaster / gyps (d.)

kirəclənmək f. to be* plastered with alabaster / gyps

kirəcləşmək f. to turn into alabaster / gyps kirəçi i. 1. (kirə edən) lessee; roomer. lodger; leaseholder; 2. bax

kirənişin; 3. bax kirəkeş; ~ arabaçı dray; 4. (kira-

yə verən) lessor

kirəkeş i. 1. (yük daşıyan) carter, drayman*;

2. (ev kirayə edən) roomer, lodger, house-

holder

kirəkeşlik i. 1. drayage; 2. the job of a dray-

man* / carter; ~ etmək to dray; to be a

drayman*

kirəli s. leased, leaseheld; (ev haq), rented,

(i.s.) for rent; (nəqliyyat vasitəsi) hired, (i.s.) on hire; ~ ev rented house; house for rent; ~ fayton hired

carriage; carriage on hire

kirəmit I. i. tile; tiling II. s. tile; ~ zavodu tile factory; ~ sobası tilery

kirəmitçi i. tiler

kirəmitli s. tiled; ~ dam tiled roof kirənişin i. 1. lodger, tenant; 2. lessee kirəsiz s. rent-free; ~ ev rent-free

house kirimək f. 1. to hush; to fall* / to become*

silent, to lapse into silence; to cease / to stop speaking (singing); O kiridi He / She fell silent; Kiri! (danışma)

Keep mum about it! Mum’s the word! Hush it up! 2. (ağlamağı kəsmək) to cease / to stop crying

kirimişcə z. silently, quite silently

kiriş i. 1. string; 2. (kamanda) bow-string kirişləmək f. to rosin (d.)

kirişlənmək f. to be* rosined kirişlətdirmək f. bax kirişlətmək kirişlətmək f. to ask / to cause s.o. to rosin (d.)

kiritmək f. 1. (susdurmaq) to hush (d.), to

make* (d.) silent, to make* (d.) fall silent / lapse into silence; to silence (d.); 2. (ağ- lamağa qoymamaq) to

make* smb. stop crying; (xahiş etməklə) to ask smb. to stop crying; (sakit etmək) to soothe (d.), to calm (d.),

to lull (d.); uşağı ~ to lull / to soothe the baby

kirkirə i. quern, hand-mill kirləndirmək f. bax kirlətmək kirlənmək f. to get* filthy / dirty

kirlətmək

kirlətmək f. to make* (d.) filthy / dirty; to soil (d.)

kirli s.filthy, dirty; ~ olmaq to be* filthy / dirty

kirlilik i. filthiness, dirtiness

kir-pas i. bax kir

kirpi i. hedgehog

kirpik i. eyelash; ~ qırpmaq / döymək / çal-

maq to blink, to twinkle, to wink; to bat eyelids; ~ qırpmadan without batting an eyelid; ~lərini qaldırmaq to

lift eyelids

kirs I. i. cicatrice, cicatrix; seam II. i. wrin- kle, seam, crease

kirşan i. powder

kirşanlamaq f. to powder (d.); bir kəsin

üzünü ~ to powder one’s face kirşanlanmaq f. to powder one’s face; to use

powder; to be* powdered

kirşanlı s. powdered

kirşə i. sledge, sleigh; ~ sürmək to drive* a

sledge / sleigh; ~də getmək to drive* in a

sledge / sleigh

kirşəçi i. sledge-driver, sleigh-driver

kisel i. kissel (kind of starchy jelly)

kisə i. 1. sack, bag; 2. pouch, purse, wallet;

amer. handbag; pul ~si purse, pouch; tən- bəki ~si tobacco-pouch; hamam ~si a pouch / glove for rubbing

one’s body in the bath; ~ çəkmək to rub smb’s body (in the bath); ◊ ~dən getmək to suffer losses; ~yə

salmaq to pouch (d.), to pocket (d.); ~sini doldurmaq to fill one’s purse / pocket

kisəçəkən i. bax kisəçi

kisəçi i. kisechi (one who rubs the bodies of

the people with a pouch / a glove in the

bath)

kisəçilik i. the job of a kisechi

kisələmək f. to rub (d.); bir kəsi ~ to rub

smb’s body

kisələtmək f. to have* one’s body rubbed

with a pouch / glove

kisəli s. zool. marsupial; ~ heyvan a marsu-

pial animal; ~ heyvanlar marsupials kisəlilər i. zool. marsupials

kisib i. trophy; booty, spoil, loot; ~ mal cap-

tured goods; the spoils (of war); ~ etmək

to spoil (d.); to seize (d.) as a loot

kişi I. i. 1. man*; male; 2. (ər) husband, man*; Onun kişisi ölüb Her husband /

kişiyəoxşar

man is dead; 3. (adam, şəxs) man*, per- son, one; Kişi gərək vədinə əməl etsin One must redeem his pledge

/ promise; 4. (igid, mərd adam) man*; manly / man- ful person; courageous man*, worthy man*; Kişi olan

kəs belə hərəkət etməzdi A manly person / a worthy man wouldn’t have acted so; ~ kimi: 1) manly, manlily;

manfashion; (mətanətlə) (i.s.) with forti- tude; 2) (ləyaqətlə) with dignity; ◊ dünya- görmüş ~ a man of the

world, a wise man* II. s. 1. (mərd, igid, ləyaqətli) manly, manful, manlike, manfashion; ~ adam a manly /

manful person; (i.s.) a man of worth; a courageous man / person; ~ kimi qadın a manlike woman; 2. (cins

etibarilə) male; masculine; 1) ~ cinsi male sex; 2) qram. masculine gender; ~ xeylağı a male; 3. (kişiyə

məxsus) man’s; manly; ~ məclisi men’s company; ~ keyfiyyətləri man’s qualities; ~ paltarı men’s clothes; ~

xasiyyətı man’s character; strong char- acter; ~ ləyaqətli man’s dignity, the dig- nity of a man; ~ kimi qadın a

manly woman*; ~ adam a manly man*; ~ hərə- kəti a manly act

kişilənmək f. 1. to mount / to ride* the high horse idiom.; 2. bax kişiləşmək

kişilər i. males; men; top. i manhood; kən- din ~i manhood of the village; males of the village

kişiləşmək f. 1. to reach manhood; 2. məc. to become* manly; 3. bax kişilənmək kişili s.: ~ arvad married

woman*; ~ ev

family having / with a male; ~- arvadlı man* and woman*; males and females; Kişili-arvadlı şəhəri tərk

etdilər Males and females left the town

kişilik I. i. (müst. və məc. məna) manhood; məc. manliness; Bu heç kişilikdən deyil It is not worthy of

manhood / manliness II. s. manhood; ~ əlamətləri signs of man- hood

kişisiz s. manless; husbandless; widowed; ~ arvad a widow; ~ ailə / ev a family / a household without a male;

~ məclis a com- pany with no man

kişisizlik i. 1. widowhood; 2. lack of male kişiyəoxşar s. manlike; ~ qadın a manlike

woman

429

kişmiş

kişmiş i. currants pl., seedless raisins, pl. sultana

kişnəmək f. to neigh [ne9]; (yavaş, alçaq- dan) whinny

kişnərti i. neigh; (alçaq, yavaş) whinny kişnəşmək f. to neigh together

kitab I. i. book; dərs ~ı text-book; əlifba ~ı

primer; ABC book; fənn ~ı manual; fizika / kimya / cəbr və s. ~ı manual / course of physics / chemistry /

algebra, etc.; sorğu / məlumat ~ı reference book; rəylər ~ı book / record of imperessions; visitors book; ~

üzərində iş book-work; ◊ ~ açmaq / ~a baxmaq to tell* fortunes (by Koran); ◊ ~a əl basmaq to swear on

Koran; ◊ ~ı bağlanmaq to be* done for; Onun kitabı bağlandı He is done for; His goose is cooked idiom. II. s.

book; bookish; ~ ma- ğazası book-shop; amer. book-store; ~ rəfi book-shelf; ~ şkafı bookcase; ~ kiosku book-

stall; ~ qurdu bookworm; ~ həvəs- karı booklover; ~ satışı bookselling; ~ əhli bookman*; ~ nəşri

bookprinting; ~ ticarəti book-trade; ~ dili bookish language; ~ ifa- dəsi bookish expression; ~ üslubu / ifadə

tərzi pedantic style; Kitab palatası Book Chamber

kitabça i. 1. booklet; 2. (sənəd) book; çek ~sı cheque-book; hesab ~sı pay-book; əma- nət ~sı savings-bank

book; təqaüd ~sı pension card; ev ~sı house register

kitabə i. 1. arxeol. inscription, inscription on a stone; 2. (qəbir daşında) epitaph

kitabxana i. library; book depository kitabxanaçı i. librarian

kitabxanaçılıq i. 1. library science; 2. the

profession of a librarian

kitabiyyət i. bibliography

kitabpərəst i. bibliophile, booklover kitabpərəstlik i. bookloving

kitabsatan I. i. bookseller; d.d. bookman*

II. s. bookselling; ~ təşkilat bookselling

organization

kitabsevər I. i. booklover II. s. booklover’s;

~lər cəmiyyəti booklovers’ society klarnet i. clarnet

klarnetçalan i. clarnetist, clarnet-player klassik I. i. classic II. s. classic(al); ~ musiqi

classical music; ~ nümunə a classical example

430

kod

klassisizm i. classicism

klaviatura i. keyboard

klaviaturalı s. (i.s.) with / having a keyboard klaviş i. key

klavişli s. keyed

klerikal I. i. clerical II. s. clerical; ~ iş cler-

ical work

klerikalist i. clericalist, a supporter of cler-

icalism

klerikalizm i. clericalism

kobud I. i. a rude fellow, a boor, a churl, a

blunt, a lout, a rough-neck II. s. 1. (qaba) coarse, rough; ~ parça coarse cloth; ~ ka- ğız coarse / rough paper;

2. (yöndəmsiz, biçimsiz) rude, roughly made; loutish; ~ alətlər rude implements; ~ şeylər / əş- yalar roughly

made things / articles; 3. (adam, xasiyyət, rəftar, söz, hərəkət, nitq) rude, rough, crude, coarse, gross; ~

adam a rude man*, an ill-mannered per- son; a rough-neck, a lout, a blunt, a boor, a churl; ~ söz a rude

word; ~ xasiyyət rude / coarse character; ~ hərəkət rude action; ~ səhv gross error / mistake / blunder; 4.

(səs) harsh; ~ səs a harsh voice; ~ səslə in a harsh voice; ~ olmaq (bir kəsə qarşı) to be* rude / crude (to);

Müəlliminə qarşı kobud olma Don’t be rude to your teacher

kobud z. rough, roughly, rudely; coarsely; bir kəslə ~ rəftar etmək to treat smb. roughly, to be* rough with

smb.; ~ hərə- kət etmək to act roughly / rudely; ~ da- nışmaq to speak* in a gross manner

kobudcasına z. roughly, in a rough manner, in a rude / a crude manner; coarsely

kobudlaşdırılmaq f. to be* made to come rough / coarse; (adam) to be* made to become rude / rough

kobudlaşdırmaq f. 1. to coarsen (d.), to make* coarse (d.); 2. (adamı, xasiyyəti) to make* rude / rough /

coarse (d.), to roughen (d.)

kobudlaşmaq f. to coarsen; to become* coarse / rude / rough; to roughen

kobudluq i. coarseness; roughness; rudeness; ~ etmək (bir kəsə qarşı) to be* rude (to), to treat smb. rough

kod i. code; teleqraf ~u cable / telegraphic code; beynəlxalq ~ international code; ~la şifrləmək / işarələmək

to code (d.)

kodein

kodein i. əcz. codeine

kodeks i. code, codex; əmək ~i labour code;

əxlaq ~i moral code / codex

kofein i. əcz. caffeine

kofta i. blouse; woman’s jacket

koğa i. crook; çoban ~sı shepherd’s crook;

~ya dönmək to crook, to grow* crooked kokain i. cocain(e)

kokainçəkən i. cocain(e) addict

kokainli s. (i.s.) containing cocain(e), (i.s.)

with cocain(e)

koks i. coke; ~ yandırma coke firing kokslaşdırılmaq f. to be* coked kokslaşdırmaq f. to coke (d.)

kokslaşmaq f. to coke

kokteyl i. cocktail

kol I. i. bush; shrub; qızılgül ~u a rose bush;

tikanlı ~ thorn-bearing / thorny / spiny shrub; ~ basmaq to be* covered with bush- es / shrubs; ətrafına ~

basmaq / ətrafını ~la örtmək to bush (d.); ◊ qaçıb ~a gir- mək (qorxaqlıq etmək) ≅ to show the white

feather; Bu sən ( mən, o və s.) gi - rən kol deyil ≅ It is beyond your (my, his, etc.) understanding / ability /

power II. s.: ~ bitkisi shrub; ~ bitkiləri shrubs

kola s. 1. short-horned, curt-horned; 2. (buy- nuzu kəsik / qırıq) with polled / shorn horn(s); ~ heyvan pollard

kolaz i. canoe; boat

kolazçı i. boatman*

kolba i. flask

kolbasa I. i. sausage; bişmiş ~ boiled sausage;

hisə verilmiş ~ smoked sausage II. s. sausage; ~ zavodu / fabrikası sausage fac- tory; ~ məmulatı sausages;

cooked meat

kolbasaçı i. 1. (hazırlayan) sausage-maker; 2. (satan) sausage dealer

kolenkor I. i. calico II. s. calico; made of calico; ~ cild calico cover; ~ cildli kitab a book with a calico cover

kolxoz I. i. kolkhoz, collective-farm II. s. collective-farm; ~ quruluşu collective-farm system; ~ mülkiyyəti

kolkhoz, collective- farm property; ~ tarlaları collective-farm fields; ~ hərəkatı kolkhoz / collective- farm

movement

kolxozçu I. i. collective farmer II. s. collec- tive farmer’s; collective-farm; ~ ailəsi col-

kollektor

lective farmer’s family; ~ kəndlilər col-

lective-farm peasantry

kolxozçuluq i. the state of being a collective

farmer

kolit i. tib. colitis

kol-kos I. top. i. thorns-and-shrubs; shrub-

bery; ~ basmaq to be* covered with shrubs,

to become* shrubby II. s. bax kol-koslu kol-koslu s. shrubby, (i.s.) covered with shrubs; thorny, (i.s.) covered

with thorns; ~ yer shrubby land / place; land covered

with shrubs / thorns

kol-kosluq i. bax kolluq

kollec i. college

kollegial s. collegiate, collegial; joint; col-

lective; ~ rəhbərlik collective / joint lead-

ership; ~ şəkildə collectively / jointly kollegiallıq i. collective nature; (rəhbər-

likdə) joint leadership

kollegiya i. board; nazirliyin ~sı board of

Ministry; vəkillər ~sı College of barris-

ters / lawyers

kolleksioner i. bax kolleksiyaçı

kolleksiya i. collection; gathering kolleksiyaçı i. collector

kollektiv I. i. collective; body; fəhlə ~i work-

ers’ collective; tələbə ~i student body II. s. collective; ~ əmək collective labour; ~ muqavilə collective

agreement; (fəhlə- lərlə sahibkarlar arasında) collective bargaining; ~ təhlükəsizlik collective security; ~

təsərrüfat collective farm / farming; ~ şəkildə collectively III. z. col- lectively; ~ işləmək to work collectively

kollektivçi i. collectivist

kollektivçilik I. i. collectivism II. s. collec-

tivistic; ~ təmayülü collectivistic trend kollektivist i. bax kollektivçi

kollektivizm i. collectivism kollektivləşdirilmə fi. being collectivized kollektivləşdirilmək f. to be* collectivized

kollektivləşdirmə fi. collectivization kollektivləşdirmək f. to collectivize (d.) kollektivləşmə fi. collectivization,

being col-

lectivized

kollektivləşmək f. to collectivize, to be*

collectivized

kollektivlik i. collectivity, collectivism kollektor i. 1. (kanal) collector; (boru kə-

məri) manifold; 2. (kitabxanada şöbə) 431

kollektorlu

book collecting department (in a library);

3. el. commutator

kollektorlu s. collector; ~ suvarma sistemi

/ şəbəkəsi water collector network kolloid i. kim. colloid

kolloidal s. kim. colloidal, colloid; ~ məhlul

colloidal solution; ~ kimya colloidal chem-

istry

kollu s. bushy, shrubby; thorny

kolluq i. shrubbery, shrubby place kolonialist i. bax müstəmləkəçi kolonializm i. bax müstəmləkəçilik kolonist

i. colonizer, colonialist

koloniya i. 1. bax müstəmləkə I; 2. settle-

ment, colony; 3. zool. colony; ~ halında

in the form of a colony

kolonka i. 1. (vanna otağında) geyser

[`gi:z7]; 2. (benzin dolduran) petrol pump kolonna i. column; nümayişçilər ~sı col-

umn of demonstrators

kolorimetr i. colorimeter

kolorit i. colour, colouring; milli ~ national

colour; yerli ~ local colour

koloritli s. picturesque; vivid

kolpan I. i. (alçaqboyly, sıxyarpaqlı ağac

və ya kol) scrub II. s. 1. (kolabənzər) scrubby, scrub; ~ palıd scrub oak; ~ şam scrub pine; 2. (çoxlu xırda qol-

budağı olan) branchy; luxuriant; ~ ağac a branchy tree; ~ budaq a luxuriant branch; ~ güllər luxuriant roses

kolpanlı s. 1. (i.s.) covered with scrubs; 2. thickly branching; ~ ağac thickly branching tree

kolpanlıq i. scrubby growth, undergrowth of shrubs / stunted trees; (yer) scrubland, land / place covered

with scrubs

kolt i. 1. (tapança növü) Colt (revolver), Colt automatic pistol; 2. (pulemyot növü) Colt automatic machine

gun

koma I. i. hut, cabin; shack; amer. wickiup / wikiup II. i. heap; pile; huddle; daş ~sı a heap of stones; qum ~sı

a heap of sand; kağız ~sı a pile of papers; kitab ~sı a pile of books; peyin ~sı a dunghill; ~ vurmaq to heap up

(d.), to pile (d.), to huddle up (d.)

komacıq i. hut, shack, cabin

koma-koma I. s. in heaps; in piles II. z. in

heaps; in piles

432

kombinasiya

komalamaq f. to heap up (d.); to pile up (d.), to huddle up (d.); qumu ~ to heap up the sand; (torpağı ağacın,

bitkinin dibinə) to earth up (d.), to hill up (d.); (heyvanı və s.) to huddle up (d.); qoyunları ~ to huddle up / to

gather sheep

komalanmaq f. to be* heaped up, to become* heaped up; to be* piled up; to be* hilled up; (heyvan və s.) to

be* huddled up

komalaşmaq f. to flock (together); to cluster; to bunch; to crowd

komanda I. i. 1. (şifahi əmr) order, com- mand; bir kəsin ~sı ilə at smb’s command; ~ vermək to give* a

command; 2. hərb. (dəstə) party, detachment, crew; (gəmidə) ship’s crew, ship’s company; yanğın sön-

dürənlər ~sı fire-brigade; 3. id. team; futbol ~sı football team; (avarçəkmədə) crew; yığma ~ combined team;

ölkənin yığma ~sı the national team; yerli ~ home team; qonaqların ~sı visitors’ team II. s. 1. command; ~

məntəqəsi command post; 2. team; ~ birinciliyi team championship

komandan i. commander; ordu ~ı army com- mander; cəbhə qoşunları ~ı army group commander; hərbi

dairə ~ı Commander- in-Chief; baş ~ Commander-in-Chief; donanma ~ı Commander-in-Chief of the Fleet; Ali

Baş ~ Supreme Commander-in- Chief

komandanlıq i. command, headquarters; Ali Baş ~ High command, Commanding heights; baş ~ Central

Headquarters

komandir i. commander; (gəmidə) captain, commanding officer; vzvod / bölük ~i pla- toon leader /

commander; manqa ~i sec- tion commander; squad leader amer; rota ~i company commander; batalyon ~ı

bat- talion commander; polk / alay ~i regiment / regimental commander; diviziya ~i divi- sion (al)

commander

komandirlik i. 1. (vəzifə) the office of a commander; 2. (zabitlər heyəti) com- manders pl., commanding

heights; key positions; ~ etmək to command (d.)

kombayn i. 1. k.t. combine harvester; 2. dağ. məd. mining combine

kombaynçı i. combine operator kombinasiya i. 1. (müx. məna) combination;

2. (qadın köynəyi) slip; combinations pl.

kombinasiyalı

kombinasiyalı s. 1. combinative; 2. (köy- nəkli) (i.s.) in slip / combinations

kombinat i. 1. group of enterprises; kömür ~ı group of mines; 2. (tədris müəssisəsi) training centre; məişət

xidməti ~ı per- sonal service shop

kombinezon i. overalls pl.; təyyarəçi ~u fly- ing suit

kombinezonlu s. (i.s.) wearing overalls, (i.s.) in overalls; (i.s.) in flying suit; ~ qız a girl in overalls; ~ kişi

(təyyarəçi) a man in a flying suit

kombinə i.: ~ etmək to combine (d.) komediant i. bax komediyaçı III (3-cü mə-

nada)

komedioqraf i. bax komediyaçı I komediya i. comedy; məc. farce; musiqili

~ musical comedy

komediyaçı i. 1. (yazıçı) comedian; 2. (akt-

yor) comedian, comedy actor; (qadın) comedienne; 3. (məzhəkəçi) comedian, mummer, a droll person,

jester

komendant I. i. 1. (şəhərdə, qalada) com- mandant; 2. (binada, idarədə) superin- tendent in charge of a

building, official in charge of quarters; (yataqxanada) war- den of a hostel II. s.: ~ saatı curfew; ~ sa- atı

müəyyən / təyin etmək to impose a curfew; ~ saatını ləğv etmək / götürmək to lift the curfew

komendantlıq i. 1. the office / position / post of a commandant; 2. bax kommendatura

komendatura i. commandant’s office komentariya i. commentary; comment (s);

~ vermək to comment (upon)

kometa i. astr. comet

komik I. i. 1. (aktyor) comic actor; 2. d.d.

funny / comic fellow; comic II. s. comic, comical; funny; ~ aktyor comic actor; ~ aktrisa comic actress

komintern i. tar. Comintern

komissar i. commissar; hərbi ~ military

commissar

komissariat i. bax komissarlıq komissarlıq i. 1. commissariat; hərbi ~ mil-

itary registration and enlistment office;

2. the post of a commissar

komissiya i. (müx. mənada) commission,

committee; seçki ~sı election committee;

komplektləşdirmək

münaqişə ~sı conflict committee; hərbi-

tibb ~ı medical board

komisyon i. 1. bax komissiya; 2. commis-

sion, brokerage; ~ mağazası commission

shop

komisyonçu i. broker, agent, factor komisyoner i. bax komisyonçu

komitə i. committee; icraiyyə ~sı executive

committee; Mərkəzi ~ Central Committee; partiya ~si Party Committee; Partiya nə- zarəti ~sı Party Control

Committee; yar- dım ~sı board of assistance; assitance com- mittee

komizm i. the comic element kommentator i. commentator

kommuna i. commune; Paris kommunası

tar. The Paris Commune; Bakı kommu- nası The Baku Commune; kənd təsərrü- fatı ~sı agricultural commune

kommunal s. communal; municipal; ~ tə- sərrüfat communal / municipal economy; ~ mülkiyyət communal /

municipal prop- erty; ~ mənzil communal flat; ~ xid- mət(lər) public utilities, municipal service

kommunar i. tar. communard

kommunist I. i. communist; ~ olmaq to be*

communist II. s. communist; ~ partiyası

Communist Party

kommunistcəsinə z. as / like a communist kommunizm i. communism; ~ qurmaq

to build* communism

kommutator i. commutator; switchboard;

telefon ~u telephone switchboard komod i. chest of drawers; locker; tallboy kompas i. compass

kompleks I. i. complex II. s. complex, com-

posite, combined; ~ ədədlər riyaz. com- plex numbers; ~ mexanizasiya complex / composite mechanization;

all-round mech- anization; ~ briqada complex / combined brigade

komplekt i. (dəst) complete set; jurnallar ~i a complete set of magazines

komplektləşdirmə fi. 1. (kitabxananı və s.) acquisition; 2. (işçi heyətini və s.) staffing; hərb. recruitment,

recruiting

komplektləşdirmək f. 1. to complete (d.), to replenish (d.); 2. (işçi heyətini və s.) to staff (d.); hərb. to recruit

(d.), to reman (d.)

433

kompliment

kompliment i. compliment; ~ demək / at - maq to pay* / to make* a compliment (i.to); O mənə kompliment

dedi He / She paid me a compliment, He / She made a com- pliment to me

komponent i. component

kompost i. k.t. compost; ~ quyusu compost pit komposter i. d.y. punch

komposterləmək f. d.y. to punch (d.) komposterlənmək f. d.y. to be* punched komposterlətdirmək f. bax

komposterlət-

mək

komposterlətmək f. to ask / to cause s. o. to

punch (d.)

kompot i. stewed fruit, compote kompozisiya i. (müx. məna) composition kompres i. tib. compress; ~

qoymaq to

make* a compress

kompressor i. tex. compressor kompressorçu i. compressor operator, oper-

ator of a compressor

kompressorlu s. (i.s.) with / having a com-

pressor, (i.s.) equipped with a compressor kompromis i. compromise; ~ə girmək to

compromise; to make* a compromise komsomol I. i. Komsomol, Young Communist League II. s. komsomol;

~ təş- kilatı Komsomol organization; ~ bileti

Komsomol membership card komsomolçu i. member of the Komsomol,

member of the Young Communist League kondensator i. fiz. condenser, capacitor konduktor i. conductor;

d.y. guard konduktorluq i. 1. the work / the job of a

conductor / a guard; 2. the post of a con-

ductor / guard

konduktorsuz s. (i.s.) without a conductor /

a guard

konduktorsuzluq i. the state of having no

conductor

konfedarasiya i. confederation, confederacy konfederativ s. confederative

konferansye i. master of ceremonies; com-

pere[`k6mpe7]

konfet I. i. sweet, bon-bon, sweetmeats pl.;

amer. candy II. s. sweet; ~ qutusu sweet

box; ~ kağızı sweet wrapper

konfetçi i. (konditer) confectioner konfrans i. conference; sülh ~ ı peace con-

ference

434

konservləşdirmək

konki i. skates; diyirçəkli ~ roller skates; ~ sürmək to skate, to go* skating

konkisürən i. skater

konkisürmə i. id. skating; fiqurlu ~ figure

skating

konkret I. s. concrete; specific; ~ təklif con-

crete proposal; ~ məqsəd specific aim II. z. concrete(ly); definitely; ~ ifadə etmək to express concretely /

definitely

konkretləşdirilmək f. to be* concretized; to be* defined concretely

konkretləşdirmək f. to concretize (d.); to render concrete (d.); to give* concrete expression (to)

konkretləşmək f. to become* concrete / def- inite

konkretlik i. concreteness

konkurs i. bax müsabiqə I

konsentrat i. 1. concentrated product; qida

~ları food concentrates; 2. k.t. concentrate konsentrik s. concentric; ~ çevrələr riyaz.

concentric circles

konsentriklik i. concentricity

konsepsiya i. conception, idea

konsern i. iqt. concern

konsert I. i. 1. concert; ~ vermək to give*

a concert; 2. (musiqi əsəri) concerto II. s.

concert; ~ zalı concert hall konsertmeystr i. leader (of an orchestra) konserv I. i. tinned / canned / potted

food;

ət ~i tinned / canned meat; balıq ~i canned fish; meyvə ~i canned fruit II. s. canning; ~ sənayesi canning

industry; ~ bankası tin, can; ~ zavodu cannery

konservaçan i. tin-opener; amer. can opener konservatoriya i. conservatory, conservato-

rie [-twa:]

konservləşdirici s. canning konservləşdirilmək f. (dəmir qabda) to be*

tinned / canned; (şüşədə) to be* bottled;

(çini, saxsı və s. qabda) to be* potted konservləşdirilmiş s. tinned, canned, potted; ~ ət tinned / canned /

potted meat; ~ meyvə (şüşədə) bottled fruit; (dəmir qabda)

canned fruit

konservləşdirmək f. to preserve (d.); (dəmir

qabda) to tin (d.), to can (d.); (şüşədə) to bottle (d.); (çini, saxsı və s. qabda) to pot (d.)

konsessiya

konsessiya I. i. iqt. concession; ~ya vermək to grant concession II. s. concessive; ~ mü- qaviləsi concessive

agreement; ~ siyasəti the policy of granting concessions

konsessiyaçı i. iqt. concessionaire konsilium i. tib. consultation

konslager i. concentration camp konsorsum i. iqt. consortium

konspirasiya i. conspiracy

konspirativ s. secret; conspiratoral; ~ şə-

kildə / surətdə in conspiratoral manner;

~ yolla secretly

konspirativlik i. secretness

konspirator i. conspirer, conspirator konstitusiya i. constitution

konstitusiyaçı i. constitution(al)ist, adherent

of constitution

konstitusiyaçılıq i. constitutionalism konstitusiyalı s. constitutional; ~ monarxiya

/ mütləqiyyət constitutional monarchy konstruksiya i. construction; design konstruktiv s. constructive; ~

siyasət con-

structive policy; ~ təklif constructive pro-

posal

konstruktivist i. mem. constructivist, con-

structionist, adherent of constructivism /

contructionism

konstruktivizm i. mem. constructivism, con-

structionism

konstruktor I. i. designer; constructor II. s.

design; ~ bürosu design office konustruktorluq i. the profession of a

designer / constructor

konsul i. consul; baş ~ consul general konsulxana i. consulate; baş ~ consulate-

general

kosulluq i. 1. post of a consul; 2. bax kon-

sulxana

konsultasiya i. 1. bax məsləhət; 2. (müşa-

virə) consultation

kontakt i. (müx. mənada.) contact; bir kəslə

~da olmaq to be* / to keep* in touch with s.o.; bir kəslə sıx ~ saxlamaq to maintain a close contact with s.o.

kontekst i. context

konteyner i. container

kontinent i. continent, mainland kontinental s. continental; ~ iqlim continen-

tal climate

kooperativ

kontingent i. contingent

kontor i. office, bureau; natariat ~u notary

office

kontroband (a) i. contraband, smuggling;

~ ilə məşğul olmaq to smuggle, to be* a

smuggler; ~ yolu ilə on the sly kontrobandaçı i. contrabandist, smuggler kontrabas i. mus. double-bass,

contrabass,

accoustic bass

kontrabasçalan i. bax kontrabasçı kontrabasçı i. mus. contrabassist, contrabass

player

kontr-admiral i. rear admiral

kontrakt i. contract; agreement; ~ bağlamaq

to make* a contract

kontribusiya i. contribution, (war) indem-

nity; ~ qoymaq to lay* under contribution (d.), to impose an indemnity (on); ~ tələb etmək to require an

indemnity (from)

kontrol i. control; ~da / ~ altında under the control (of); ~a götürmək to take* the con- trol (of), to take*

under one’s control (d.)

kontrolçu i. bax kontrolyor

kontrolluq i. control; controlling; ~ etmək

to control (d.), to check (d.)

kontrolsuz s. uncontrolled, unchecked kontrolsuzluq i. the state of being without

control / uncontrolled

kontrolyor i. controller, inspector; (dəmir-

yolunda, teatrda) ticket-collector kontur I. i. 1. counter, outline; ~unu çəkmək to outline (d.); 2. el. circuit II.

s. counter,

outline; ~ xəritə outline map

kontuziya i. contusion; (mərmi partlayı-

şından) shell-shock; (sarsıntı) concussion [k7n`k037n]; ~ etmək to contuse (d.); (part- layış nəticəsində) to

shell-shock (d.)

kontuziyalı s. contused, (partlayışda) shell- shocked

konus i. cone

konusşəkilli s. cone-shaped, conical, conoid konusvarı s. bax konusşəkilli

kooperasiya i. 1. (əməkdaşlıq) co-operation;

2. (cəmiyyət) co-operation societies pl.; co-operative system; əmək ~sı labour co- operation; istehlak ~sı

consumers’ co- operative societies pl.; kənd təsərrüfat ~sı agricultural co-operative societies pl.

kooperativ i. 1. bax kooperasiya; 2. co-oper- ative

435

kooperativçi

kooperativçi i. co-operator kooperativləşdirmək f. to organize in a co-

operative (d.)

kooperativləşmə fi. co-operation kooperativləşmək f. to co-operate; to be*

co-operated

koordinasiya i. co-ordination

koordinat i. co-ordinate; ~ oxları co-ordi-

nates

koppuş s. (kök) plump; (üz) chubby; (qısa

yoğun) pudgy

kopuşlanmaq f. bax kopuşlaşmaq koppuşlaşmaq f. to plump, to become* / to

get* plump; (üz) to become* / to get* chubby; (barmaq və s.) to become* / to get* pudgy

kor I. i. a blind, a blind person; ◊ Kor kora kor deməsə bağrı partlayar at. söz. ≅ The pot calls the kettle black;

Kor koru tapar, su da çuxuru at. söz. ≅ Birds of a feather flock together II. s. 1. (gözü görməyən) blind; bir

gözü ~ blind in one eye; tamam ~ stone-blind; bat-blind; ~ adam a blind man* / person; ~ yapalaq brown

owl, bran- owl; ~ etmək: 1) to blind (d.); (güclü işıqla) to dazzle (d.); 2. bax korlamaq; ~ olmaq to become* /

to get* blind; bir gözü (ndən) ~ olmaq to become* / to get* blind in one eye; to lose* the sight of one eye;

3. məc. (yalnız bir çıxışı olan) blind; ~ küçə blind street; ~ cığır blind path; ~ xiyaban blind alley; ~ quyu blind

ditch; ~ bucaq riyaz. obtuse angle; ◊ ~ qoymaq (dağıtmaq, uçurmaq) to destroy (d.), to ruin (d.), to demolish

(d.); (ziyan vurmaq) to shatter damage (d.); ~ bəxt / tale rough luck, ill-fate

korafəhm i. bax korazehin

korafəhimlik i. bax korazehinlik koramal i. zool. grass-snake

korazehin s. slow-witted, thick-headed,

obtuse, dull, stupid; dull of apprehension; ~ adam a slow-witted man* / person, a slow-coach, a dolt, a

dullard, a blockhead, a dunce [d0ns]

korazehinlik i. slow-wittedness, dullness, stupidity, obtuseness

korbucaq i. riyaz. obtuse-angle korbucaqlı s. riyaz. obtuse-angled; ~ ücbu-

caq obtuse-angled triangle 436

korluq

Koreya s. Korean; ~ dili Korean, the Korean language

koreyaca z. in Korean, in the Korean lan- guage; ~ danışmaq to speak* Korean, to speak* the Korean

language

koreyalı s. Korean

koridor i. corridor, passage; geniş ~ a wide

corridor; dar ~ a narrow corridor korifey i. coryphaeus, leading figure kor-koranə z. blindly, blindfold;

recklessly,

without foresight; ~ getmək (bir kəsin

ardınca) to follow (d.) blindfold korlamaq f. 1. (xarab etmək) to spoil* (d.); to mar (d.); (əxlaqı, mənəviyyatı)

to cor- rupt (d.), to pervert (d.), to spoil* (d.); (mətni və s. təhrif etmək) to mangle (d.); iştahanı ~ to spoil*

one’s appetite; to dull the edge of appetite idiom.; uşağın bey- nini ~ to pervert the child’s mind; kefini ~ to

spoil* / to mar smb’s pleasure / fun; to upset* (d.), to put* out (d.); öz əsəb - lərini ~ to take* on; Əsəblərini

korlama Don’t take it to heart; Don’t fret; mədəni ~ to upset* the stomach, to cause indiges- tion; Heç bir

şey bizim xoşbəxtliyimizi korlaya bilməz Nothing can mar our hap- piness; 2. (puç etmək, sərfəsiz xərclə-

mək) to squander (d.), to dissipate (d.), to waste (d.); Pulunu korlama Don’t squan- der / dissipate / waste

your money; 3. (pis- ləşdirmək) to deteriorate (d.), to worsen (d.); 4. (bir işi dolaşdırmaq) to blunder (d.)

korlanmaq f. 1. (xarab olmaq) to spoil*, to be* spoiled; to be* marred; (əxlaqca) to become* corrupt /

demoralized; (diş) to decay; istidən korlanmamaq to resist heat, to be* heatproof; nəmişlikdən kor-

lanmamaq to resist moisture, to be* mois- tureproof; 2. (pisləşmək) to deteriorate; to go* bad, to take* a

turn for the worse; Keyfiyyət korlanıb The quality has dete- riorated; Hava korlanıb The weather is taking a

turn for the worse; 3. (pis icra olunmaq, dolaşdırılmaq) to be* blundered

korlaşmaq f. to become* / to get* blind korluq I. i. blindness II. i. 1. (ehtiyac) need, want; (qıtlıq) famine; su

korluğu water famine; 2. (narahatlıq, əziyyət) trouble; 3. (ziyan) damage, harm; ~ vermək: 1) (pis

kor-peşman

təchiz etmək) to stint smb. in smth; 2) (na-

rahat etmək) to trouble (d.); 3) (ziyan vurmaq) to damage (d.); to harm (d.); Özünə korluq vermə Don’t stint

yourself Uşaqlara yeməkdən korluq vermə Never stint the children in food; Qoyma uşaqlar qonşulara korluq

versinlər Don’t let the children trouble your neighbours; Bu bö- cəklər bitkilərə çox korluq verirlər These

insects damage / harm the plants very much; ~ çəkmək to be* in need (of), to be* hard-up; puldan ~

çəkmək to be* in need of money

kor-peşman z. in distress; in grief / chagrin; ~ geri qayıtmaq to come* back in distress; ~ olmaq to be* sorry

(about), to regret (d.)

korpus i. 1. (bina) building; 2. hərb. corps; atıcı ~u army corps; tank qoşunları ~u armoured corps; 3. tex.

(gövdə) body; (qutu) case; (sağanaq) frame; saatın ~u watch-case; tank / gəmi ~u hull; 4. poliqr. long primer;

5. kadet ~u tar.: military school; diplomatik ~ diplomatic corps

korrektor i. proof-reader, corrector of the press

korrektorluq i. the profession of a proof- reader

korrektura I. i. 1. (hərəkət) proof-reading; 2. (basılmış səhifə) proof-sheet, (printer’s) proof II. s. ~ işarələri

proof-reader’s marks

korroziya i. geol., kim. corrosion

korset i. stays pl., corset; ortopedik

~ orthop(a)edic corset

korsetli s. corseted; (i.s.) with corset

kort i. id. court; play-ground

kortəbii I. s. spontaneous; elemental; primor-

dial; ~ qüvvə elemental / primordial force; ~ hərəkət spontaneous movement; ~ şə- kildə spontaneously II. z.

spontaneously

kortəbiilik i. spontaneity

korş s. blunt, not sharp; ~ bıçaq a blunt knife korşalmaq f. 1. to become* / to get* blunt /

edgeless; 2. məc. to lose* sharpness / keen-

ness / acuteness

korşaltmaq f. 1. to blunt (d.), to make* (d.)

blunt; to dull the edge / point (of); to rebate (d.); bıcağın ağzını ~ to turn the edge of the knife; 2. məc. to

make* less keen / acute

koruş I. i. d.d. a blind (man / person); a short- sighted man / person II. s. d.d. 1. blind;

kostyumluq

short-sighted; 2. məc. (küt) blunt, obtuse,

edgeless; ~ bıçaq a blunt knife

koruşluq i. d.d. 1. blindness; short-sighted-

ness; 2. məc. (kütlük) bluntness

kos i. bax top I

kosa I. i. a beardless man*; a thin-bearded

man* II. s. beardless; (i.s.) with thin beard,

thin-bearded

kosalaşdırmaq f. to cause to become / to

grow beardless

kosalaşmaq f. to become* / to get* beard-

less; to become* / to get* thin-bearded kosalıq i. beardlessness; thin-beardedness kosasaqqal s. thin-

bearded; ~ kişi a thin

bearded man*

kos-kos i. bax top-top

kosmetik s. cosmetic; ~ sumka a cosmetic

bag; ~ kabinet beauty salon / parlour kosmetika i. 1. (tədbir) beauty treatment;

2. (kosmetik maddələr) cosmetics pl. kosmik s. cosmic; space; ~ uçuş space flight; ~ gəmi spaceship,

spacecraft, space vehi- cle; ~ fəza (cosmic / outer) space; ~ şüalar cosmic rays; ~ şüalanma cosmic radiation

kosmodrom i. cosmodrome, space drome kosmoqonik s. cosmogonical kosmoqoniya i. cosmogony

kosmoqrafiya i. cosmography kosmologiya i. cosmology

kosmoloji i. cosmological

kosmonavt i. cosmonaut, spaceman; astro-

naut; (qadın) woman* astronaut, cosmon-

ette

kosmonavtika i. cosmonautics; astronautics kosmopolit I. i. cosmopolitan, cosmopolite

II. s. cosmopolitical

kosmopolitik s. cosmopolitical kosmopolitizm i. cosmopolit(an)ism kosmos i. cosmos, (outer) space; ~un

tədqiqi

space exploration

kostyum i. costume, dress; (kişi üçün) suit kostuyumçu i. teatr. costumer kostyumluq I. i. cloth / fabric for

suit / cos-

tume; Mən gözəl kostyumluq almışam I have bought a nice cloth for a suit II. s. (yararlı, münasib) good for a

suit / a cos- tume; (kifayət qədər) enough for a suit / a costume; ~ parça fabric / cloth good for a suit / a

costume; Bu parça iki kostyum-

437

kotan

luqdur This cloth is enough for two suits

/ costumes

kotan i. plough, plow

kotançı i. ploughman*, plough-boy kotançılıq i. the job of a ploughman kotangens i. riyaz. cotangent

[kou`t5nd=7nt] kotanlamaq f. to plough (d.)

kotlet i. cutlet, (əzmə ətdən) chop; (qiymə-

dən) rissole; ət ~i meat rissoles of meat; balıq ~i fish cakes; ~ üçün ət cutlet / chop meat; kartof ~ potato

cakes

kotletlik i. good for cutlet / chop; ~ ət cutlet / chop meat

kottec i. cottage

köbə i. border (of lace, etc.), edging; ~ ver-

mək bax göbələmək; paltara ipəkdən

~ vermək to border a dress with silk köbələmək f. to border (d.with), to edge

(d.with)

köbələnmək f. to be* bordered (with) / edged

(with)

köbələtdirmək f. to ask / to cause smb. to

border (d.)

köbələtmək f. bax köbələtdirmək

köç i. 1. a company of removing migrants /

nomads; 2. a camp of nomads / migrants; qaraçı ~ü Gipsy camp; ~ düşmək to encamp; 3. herd of sheep

roaming / mov- ing to new pastures; 4. one’s belongings / household things packed for removal

köçəköç i. general / universal migration; uni- versal removal

köçərgi s. bax köçəri II

köçəri I. i. nomad; migrant II. s. nomad,

nomadic; (quş) migratory, migrant; ~ qə- bilələr nomadic tribes; ~ quşlar migratory / migrant birds; ~ həyat

(tərzi) nomad(ic) life; (quş) migratory / migrational way of life; ~ həyat keçirmək / sürmək to live / to lead* a

nomad’s life, to nomadize; (quş) to migrate

köçərilik i. nomadic life, nomadism; (quş- larda) migrational / migratory life

köçhaköç i. bax köçəköç

köçmə fi. 1. (başqa mənzilə, şəhərə) move,

removal; 2. (başqa diyara, ölkəyə) migra-

tion, emigration; transmigration

köçmək f. 1. (başqa mənzilə, şəhərə, yerə) to move (to), to remove (to); evə ~ to move

438

köhnə

in; evdən ~ to move out; yeni mənzilə ~ to move / remove to a new flat / place of residence; Onlar Bakıdan

Moskvaya kö- çürlər They are removing from Baku to Moscow; 2. (bəşqa diyara, ölkəyə) to migrate; Bu

quşlar yazda cənubdan şi- mala köçürlər In spring these birds migrate from the South to the North; 3. məc.

(ərə getmək) to marry; 4. məc. (ölmək) to pass away, to die; ◊ bu dün- yadan ~ to pass away

köçürdülmək f. bax köçürülmək köçürmə fi. deportation; zorla ~ deportation

by forse

köçürmək f. 1. (bir yerdən, evdən və s.)

to move (d. from); (inzibati qaydada) to evict (d. from); 2. (başqa yerə, evə və s.) to move (d. to), to remove

(d. to); ev ~ to move house; O, evini şəhərə köçürdü He moved his house to town; poçta ilə pul ~to remit

money (to), to send* money through the bank (i.); 3. (üzünü, surətini çıxarmaq) to copy (d.); (bir mənbədən)

to copy (d.out of / from); (başqasından yazmaq) to copy off (d.from), to crib (d. from); (qaralamadan

ağlamaya) to make* a fair copy (of); (yenidən yazmaq) to recopy (d.); (makinada) to retype (d.); 4. (ərə

vermək) to marry (d.) off; 5. (he- sabdan hesaba) to transfer (d.)

köçürülmək f. 1. (bir yerdən, evdən və s.) to be* moved / removed (from); (inzibati qaydada) to be* evicted

(from); 2. (başqa yerə, evə və s.) to be* moved / removed (to); to be* transfered (to); (pul haq.) to be*

remitted (to); 3. (üzü, surəti çıxarıl- maq) to be* copied; (bir mənbədən) to be* copied (out of, from);

(yenidən yazıl- maq) to be* recopied; (makinada) to be* retyped; 4. (ərə verilmək) to be* married off, to

be* given in marriage to smb.; 5. (hesabdan hesaba) to be* transfered

köhlən I. i. (at) courser [`k6:s7r], steed II. s. (harın bəslənmiş) well-stalled, well- groomed, well-kept, well-

tended; (tünd və qaçağan) fleet and spirited; ~ at well- groomed / well-stalled horse; courser

köhnə s. 1. old; (nimdaş) worn-out, thread- bare, shabby; frayed; ~ paltarlar old /

köhnədən

threadbare / shabby clothes; ~ çəkmələr worn-out / old shoes; ~ palto worn-out coat; ~ şlyapa shabby hat; ~

kitab frayed book; 2. (istifadə olunmuş mebel, kitab və s. haq.) second-hand; ~ mebel second- hand

furniture; ~ kitablar second-hand books; 3. (boyat) stale, not fresh; ~ çörək / pivə və s. stale bread / beer,

etc.; ~ xəbər stale news; ~ zarafat stale joke; 4. (isti- fadədən çıxmış) obsolete; ~ sözlər obso- lete words; ~

avtomobillər obsolete auto- mobiles; 5. (qədim) old, old-time, age-old, time-honoured, antique; ~ abidələr

old monuments; ~ adamlar men of old; ~ adətlər old / age-old / time-honoured customs; 6. (əski, vaxtı

keçmiş) old, out- of-date, outdated, fogy, antiquated; (dəb- dən düşmüş) old-fashioned, out of fashion; ~

quruluş old regime; ~ ənənələr anti- quated / old-fashioned traditions; ~ üsul old method; ~ fikirli adam

antiquated person; a fogy; a person having old-fash- ioned / fogy ideas; ~ ideyalar out-of-date / fogy ideas;

7. (çoxdankı) old; ~ dost old friend; ~ sakin old resident, amer. old- timer; ~ şərab old wine; ◊ hər şeyin tə-

zəsi, dostun köhnəsi (yaxşıdır) at. söz., ≅ Old friends and old wine are best; 8. (keçmiş, əvvəlki) old, former;

~ qayda üzrə / ilə in / after old way / manner; ~ di- rektor former director; ◊ Köhnə hamam, köhnə tas zərb.

məs. ≅ No changes; Nothing has changed; The things are the same as they were before

köhnədən z. from old, since old times / days; Bu köhnədən belədir It has been so from old / since old times;

~ qalma: 1) old; 2) stale; Bu, köhnədən qalma adətdir It is an old custom; Pivə köhnədən qal - madır The

beer is stale

köhnə-kürüş I. i. d.d. rags pl., raggery; old clothes II. s. d.d. worn-out, shabby; ~ pal- tarlar worn-out / shabby

clothes

köhnəldilmək f. to be* made / rendered old; to be* rendered shabby / threadbare

köhnəlik i. 1. (nimdaşlıq) oldness, the state of being old / worn-out; shabbiness; (ki- tabda) being frayed;

frayedness; 2. (əs- kilik) old-fashionedness; obsoleteness,

kök

obsolescence; outmodedness; fustiness; 3. (qədimlik) antiquity; 4. (boyatılıq) stal- eness

köhnəlmək f. 1. (nimdaşlaşmaq) to become* / to get* old; to be* worn-out, to wear* out; to get* / to

become* shabby / thread- bare; (kitab) to be* frayed; (uçmaq, da- ğılmaq üzrə olmaq) to become* dilapi-

dated / decrepit; Onun paltosu köhnəlib His coat has become shabby / is worn-out; Kitab köhnəlib The book

is frayed; Saat köhnəlib The clock is worn-out; Ev köh- nəlib The house has become dilapidated / decrepit;

köhnəlib yırtılmaq to wear* into holes; Corablarım köhnəlib yırtılıb My socks have worn into holes; 2.

(bayatlaş- maq) to stale, to become* / to get* stale; Pivə köhnəlib The beer has staled / become stale; 3.

(əskiləşmək) to become* out-of- date / outdated / antiquated / fogy / fusty; (dəbdən düşmək) to become* /

to grow* obsolete; to become* / to grow* old-fash- ioned; to be* out of fashion / outmoded; Bu üsullar

köhnəlib These methods have become out-of-date / antiquated; Bu sözlər köhnəlib These words have

become obso- lete; Bu moda köhnəlib This fashion is outmoded

köhnəlmiş s. 1. (nimdaş) worn-out; (kitab) frayed; 2. (boyat) stale, staled; 3. (əski) outdated, out-of-date,

antiquated; (istifa- dədən çıxmış, dəbdən düşmüş) obsolete; outmoded; ~ sözlər obsolete words; ~ üs- lub

outmoded style

köhnəltmək f. 1. (nimdaşlaşdırmaq) to wear* out (d.), to make* old (d.); (kitabı) to fray (d.); 2.

(boyatlaşdırmaq) to make* stale (d.); 3. (əskiləşdirmək) to make* antiquated (d.), to make* obsolete (d.)

köhnəpərəst I. i. fogy, fogey, old fogy; corservative II. s. fogyish, conservative köhnəpərəstlik i. fogyism;

conservatism

köhnəsayaq I. s. old-looking; old-fashioned II. z. in an old manner / way

köhül i. cave

kök I. i. 1. (müx. mənada) root; bitkinin ~ü

the root of a plant; dilin (dişin, saçın, dırnağın və s.) ~ü the root of the tongue (tooth, hair, finger-nail etc.);

məsələnin

439

kökalma

~ü the root of the problem; mübarizənin sinfi ~ləri the class roots of the struggle; Bütün bəd əməllərin kökü

puldur Money is the root of all evils; ana ~ bot. rhizome; ~ (ün) telləri bot. root hair; cü- cərtinin ~ü radicle; ~

atmaq / buraxmaq to root, to take* / to strike* roots, to send* out roots; ~ salmaq məc. 1) to be* deeply

rooted, to strike* roots; 2) (yurd salmaq) to put* down new roots, to settle (in); ~ü kəsilmək to be*

eradicated / extirpated / uprooted / abolished; xəstəliyin / cinayə- tin ~ünü kəsmək to eradicate disease /

crime; ~ündən qoparmaq / çıxarmaq to uproot (d.), to pull up by / with the roots (d.); Tufan bir neçə ağacı

kökündən çı- xarmışdı The gale had uprooted several trees; ~ündən dəyişdirmək / dəyişmək to change

radically (d.), to change root and branch (of) idiom.; ~ündən səhv olmaq to be* an utter fallacy; ~ünü

axtarmaq to get* at / to the root (of); Biz cinayətin kökünü axtarmalıyıq We must get at / to the root of the

crime; ~ünü kəsmək to uproot (d.), to eradicate (d.), to extirpate (d.); to root out (d.); ◊ Ot kökü üstə bitər

at. söz. ≅ Like father, like son, As the tree, so the fruit; 2. (ilk mənbə, mənşə) root- stock; 3. (yerkökü)

carrot; 4. riyaz. root; kvadrat ~ square / second root; kub ~ cube / third root; ~ almaq riyaz. to extract / to

find* the root; 5. dilç. root, base form; sözün ~ü the root of the word II. s. root; ~ sözlər dilç. root words; ~

telləri bot. root hair III. i. (iri müvəqqəti tikiş) tacking, basting; ~ atmaq bax kökləmək II IV. i. mus. tune; ~dən

düşmək to become* / to get* out of tune; ~dən salmaq to put* out of tune (d.), to untune (d.) V. i. (usually

used in combinations): ~ə düşmək to be* reduced (to); dilənçi ~ünə düşmək to be* reduced to begging; ~

salmaq to reduce (d.to); dilənçi ~ünə salmag to reduce smb. to begging VI. s. fat; stout, corpulent, plump;

(tosqun) gross; ~ qız / qadın stout / fat / plump girl / woman; ~ kişi fat / stout / cor- pulent man; ~ oğlan fat

boy; (piyli) fatty

kökalma i. riyaz. extraction of root (from), evolution

440

köks

kökayaqlı I. i. zool. rhizopod II. s. zool. rhi- zopodous. rhizopodan

kökcük i. rootlet

kökə i. (small) flat cake; cooky, cookie,

cookey; (qarğıdalı unundan) corn-dodger kökəbənzər s. rootlike; bot. rhizoid kökəbənzərlik i. the state of

being root-like

/ bot. rhizoid

kökəldilmək f. to be* fattened

kökəldilmiş fs. fattened, fat; (adam) well-fed kökəlmə fi. fattening; putting on flesh /

weight, gaining weight; growing plumper kökəlmək f. (piylənmək) to fatten; (ətlən- mək) to put* on flesh /

weight, to gain

weight; to grow* plumper / stout kökəltmək f. to fatten (d.)

kökləmək I. f. 1. mus. to tune (d.), to attune

(d.); (orkestri) to tune up; Orkestr alət- ləri kökləyir The orchestra is tuning up; 2. (sazlamaq) to put* right*

(d.), to adjust (d.) II. f. (tikmək) to tack (d.), to baste (d.)

köklənmək I. f. 1. mus. to be* tuned up; 2. (sazlanmaq) to be* adjusted, to be* put right II. f. (tikilmək) to

be* tacked, to be* basted

köklənmiş I. fs. mus. tuned up II. fs. (tikil- miş) tacked, basted

köklü I. s. 1. (kökü olan) rooty, (i.s.) having roots; 2. (möhkəm kök buraxmış) rooted; 3. (qohum-əqrabalı)

(i.s.) with / having many kinsmen / relatives II. s. (əsaslı) radical, fundamental, basic; ~ dəyişiklik radical /

fundamental change; ~ dönüş rad- ical turn; ~ şəkildə / surətdə radically, fundamentally

köklü-budaqlı I. s. (iri) big, branchy; ~ ağac a big tree, branchy tree II. z. by / with the roots; ~ qoparmaq /

çıxarmaq to pull up by / with the roots

köklük i. fatness; stoutness; plumpness; cor- pulence

köklü-köməcli I. s. bax köklü-budaqlı I II. z. 1. bax köklü-budaqlı II; 2. (bütün əqrəbası ilə) (together) with all

one’s rel- atives

köklülük i. rootiness

köks i. breast, chest; bosom; ~ qəfəsi chest;

anat. thorax; ~ü dolusu nəfəs almaq to breathe deeply; ~ünə basmaq / sıxmaq

köksüz

to cuddle smb. (smth. ) to one’s breast; ~ (ünü) gərmək to stand* up staunchly (for), to defend / to

champion with might and main (d.); ~ (ünü) ötürmək to sigh

köksüz I. s. rootless II. s. mus. tuneless; ~ piano tuneless piano

kökümsov s. bot. rhizomatous, rootlike; ~ gövdə rootlike stem; rootstock

kökündən z. radically, fundamentally; ~ də- yişdirmək to change radically, to change root and branch idiom.

kölə I. i. slave; ~ kimi like a slave, as a slave; slavishly; ~ olmaq to be* a slave II. s. slave, slavish; ~ bazarı

slave auction; ~ ticarəti slave-trade; ~ alverçisi / taciri slave-trader, slaver; ~ etmək / halına sal- maq to

enslave (d.), to slave (d.)

köləcəsinə z. slavishly, like / as a slave köləlik I. i. slavery, servitude, servility; kölə- liyin ləğvi abolishment of

slavery; bir kəsin köləliyində olmaq to be* held in servitude by smb. II. s. slavish; slave-hold- ing; ~ həyatı

slavish life; ~ quruluşu

slave-holding system

kölgə I. i. 1. shade; shadow; işıq və ~ light

and shade; ağac(ın) ~si the shadow of a tree; ~ axtarmaq to look for the shade / a shady place; ~də oturmaq

to sit* in the shade; ağacın ~sində uzanmaq to lie* in the shadow of the tree; ~də qalmaq 1) to stay in the

shade; 2) məc. to remain in the shadow, to keep* in the background; to take* a back seat; ~ vermək (rəsmə)

to shade (d.); ~ salmaq to cast* a shadow; ~yə çəkilmək məc. to efface oneself; ~ kimi izləmək to shadow

(d.), to follow / to accompany like a shadow (d.); ~ kimi çəkilib getmək to shade away / off; öz ~ sindən

qorxmaq / hürkmək to be* afraid of one’s own shadow; Kölgə düşür Shadow falls; ◊ bir kəsin ~sində under

smb’s care, due to smb’s care, with smb’s help; Kölgən qalın olsun! ≅ You are so generous! Köpək qaya

kölgəsində yatıb, elə bilir ki, öz kölgəsidir at. söz. ≅ One mustn’t consider the blessing granted to him to be

the result of his own efforts; 2. (aydın görünməyən şey, qaraltı) shad- ow; Qaranlıqda bir kölgə evə tərəf

kömək

yaxınlaşırdı In the dark a shadow was approaching the house II. s. shady; shad- owy; ~ yer shady place; ~

teatrı shadowy pantomime, galanty show

kölgələmək f. 1. (rəsmi) to shade / to shad- ow (d.); 2. məc. (ört-basdır etmək) to (over) shade (d.)

kölgələndirilmək f. to be* shaded / shad- owed

kölgələndirmək f. to shade (d.), to shadow (d.)

kölgələnmək f. 1. to become* shady / shad- owy; 2. (gölgədə daldalanmaq) to hide* in the shade; to rest in

the shade; 3. məc. (qüssələnmək) to become* sad / sorrow- ful; Onun gözləri birdən kölgələndi His eyes

suddenly became sad / sorrowful

kölgəli s. shady; shadowy; ~ yer shade, shady place; ~ tərəf: 1) shady side; 2) məc. the seamy / dark side; ~

ağac shadowy tree; şəklin ~ yerləri darks / shadows of the pic- ture; ◊ şəhər həyatının ~ tərəfi the seamy

side of the city life

kölgəlik i. 1. shade, shady place; 2. (kölgəli daldalanacaq) awning, shelter, shed

kölgəsiz s. 1. shadeless; shadowless; ~ yer shadeless place; ~ ağac shadowless tree; 2. məc. unresponsive;

unsympathetic

kölgəsizlik i. 1. the state of being shadeless; 2. məc. the state of being unresponsive / unsympathetic

kömbə i. ash-cake; round loaf of bread baked in ashes

kömək i. 1. help; assistance; aid; support(ing); qarşılıqlı ~ mutual assistance; maddi ~ support, pecuniary aid;

~ etmək to help (d.), to assist (d.); (maddi) to support (d.), to aid (d.); (dərman və s.) to relieve, to do good;

Dərman mənə çox kömək elədi The medicine has done me a lot of good; ~ vermək / göstərmək to help (d.),

to give* help (i.), to render assistance (i.); ~ durmaq to support (d.), to stand* (for); ~ əli uzatmaq to give* /

to lend* a helping hand (i.), to lend* a hand (i.); ~ istəmək / diləmək to ask for help / aid; bir şeyə ~ olmaq to

be* in aid of smth.; ~ görmək (bir kəsdən) to enjoy smb’s help / aid; to be* aided (by), to be* supported

(by); bir

441

köməkçi

kəsin ~ yinə gəlmək to come* to smb’s help, to help smb.; Köməyə gəlin! Kömək edin! Help! ~yi ilə (bir

kəsin) with the help (of); (bir şeyin) by means (of); ~yi dəymək to help (d.); (maddi) to support (d.), to aid

(d.with); Onun ailəyə maddi köməyi dəyirmi / olurmu? Does he aid the family with money? 2. məc. (hima-

yəçi, havadar, arxa) support; O, ailənin yeganə köməyidir He is the only support of the family

köməkçi I. i. assistant, helper, helpmate, help; rejissor ~si assistant producer; di- rektor (müdir) ~si assistant

director (manager); maşinist ~si engine driver’s assistant / mate; usta ~si master’s help- mate; sürücü ~si

driver’s assistant / mate; Uşaq anasının köməkçisidir A child is his / her mother’s help / helper II. s. 1. auxil-

iary; ~ dəstələr auxiliary detachments; ~ fel qram. auxiliary (verb); ~ nitq hissə- ləri structural parts of

speech, function words; 2. (əlavə, yardımcı) subsidiary; ~ elektrik stansiyası subsidiary power sta- tion

köməkdarlıq i. bax kömək (1-ci mənada) köməkkeşlik i. 1. mutual support / help; 2. conjoint action; joint

efforts, taking joint

actions

köməkkeşliklə z. conjointly; with joint

efforts / forces

köməkləşmək f. to (con) join efforts (in);

Ata və oğul köməkləşərək ağacı dartıb çıxardılar The father and the son joining their efforts pulled out the

tree

köməkli I. s. aided; assisted; supported; many-handed; (i.s.) having many helping hands; ◊ Köməkli iş asan

olar at. söz. ≅ Many hands make light work II. z. by joint / unanimous efforts; conjointly, unan- imously

köməklik i. bax kömək (1-ci mənada) köməksiz I. s. 1. helpless, aidless; unassisted; (i.s.) without helping

hands, single-handed; (i.s.) without helper / help / aid; ~ uşaq a helpless child; 2. (baxımsız, kimsəsiz) for-

lorn; supportless; uncared for II. z. unas- sistedly; single-handedly; without helping

hands

442

kömürləşmə

köməksizlik s. 1. helplessness; 2. forlornness kömür I. i. coal; ağac ~ü charcoal; daş ~ coal, pit coal; ağ ~

white coal; közərmiş ~ live coals; ~ kimi (qara) coal-black, pitch-black, coaly; ~ basmaq / yandırmaq to

make* charcoal, to char; to burn* wood into charcoal; ~ kimi qaralmaq to become* / to get* coal-black;

yandırıb ~ eləmək to char (d.), to convert int char- coal (d.) II. s. coal; charcoal; ~ qətranı coal-tar; ~ istehsalı

coal output; ~ yatağı / süxuru coal-bed, coal-seam; ~ sənayesi coal-industry, coal-mining; ~ dəmi fumes of

charcoal; ~ qazı coal gas; ~ kisəsi coal sack; ~ mədəni coal-mine, colliery, ~ şax- tası coal pit; ~ hövzəsi coal

basin, coal field(s); ~ qabı / səbəti / vedrəsi coal scuttle, container for coal / charcoal; ~ dü- kanı charcoal

dealer’s shop; ~ xəkəsi coal- dust; ~ çalası coal-bunker; charcoal pit /

kiln; a pit for making charcoal

kömürbasan i. bax kömürçü (1-ci mənada) kömürboşaldan I. i. (maşın, həmç. fəhlə)

coal-whipper II. s. coal-whipping kömürçıxaran I. i. (coal-) miner, collier

II. s. coal-extracting

kömürçıxarma i. coal extraction

kömürçü i. 1. charcoal-dealer; 2. bax kö-

mürçıxaran; 3. (kömür dükanı) charcoal-

dealer’s (shop)

kömürçülük i. 1. coaling; 2. (kömürçü pe-

şəsi) charcoal-dealer’s occupation / trade kömürdoğrayan I. i. coal-crusher, coal- breaker II. s. coal-crushing,

coal -breaking kömürxana i. 1. (kömür basılan yer) char- coal kiln; coaling; 2. (kömür saxlanan yer) coal-hole,

coal-bunker, a place for

storing coal / charcoal; (gəmidə) bunker kömürqazan I. i. (maşın, fəhlə) coal-cutter

II. s. coal-cutting

kömürləşdirilmək f. to be* carbonized; to

be* charred, to be* converted into coal /

charcoal; to be* reduced to coal / charcoal kömürləşdirmək f. to carbonize (d.); to char (d.); to reduce to

coal / charcoal (d.); to

convert into coal / charcoal (d.) kömürləşmə fi. carbonization; carbonifica- tion; conversion into coal /

charcoal; being / becoming charred; ~ dövrü geol. car-

boniferous period

kömürləşmək

kömürləşmək f. to become* carbonized; to be* converted into coal / charcoal; to char, to become* charred

kömürlu s. coaly; (i.s.) having coal, (i.s.) with coal

kömürlük i. (i.s.) good for charring / mak- ing charcoal

köndələn I. s. transverse; ~ xətt transverse line; ~ tir transverse beam; Gəmi köndə- lən üzürdü The ship

sailed athwart II. z. transversely; aslant, askance, athwart / transversely

köntöy I. s. rustic, curt, rude, uncultured, awkward, boorish; ~ davranış / hərəkət- lər rustic manners; ~ söz

rude word; ~ ca- vab curt answer / reply; ~ adam a rustic, a boor II. z. rudely, curtly, rustically; ~ da- nışmaq

to speak* rudely / roughly; ~ cavab vermək to give* a curt reply

könül i. 1. heart, soul; bosom; könlü istədiyi qədər to one’s heart’s content; ~ açmaq: 1) (bir kəsə) to open

one’s heart to smb.; 2) (şadlandırmaq) to rejoice / to gladden the hearts, to fill the heart with joy; ~ bağ-

lamaq / vermək to fall* in love (with); to become* / to get* attached (to); to love (d.); ~ qırmaq to wound

smb’s feelings; ~ oxşamaq to be* pleasure to the heart; könlü açılmaq to rejoice, to cheer up; könlü istəmək

to long (for); könlünə dəy- mək / toxunmaq to hurt* / to wound smb’s feelings, to offend (d.); könlünə

yatmaq to like (d.); könlünü almaq to soothe / to comfort / to console (d.); to gratify (d.); könlünü açmaq to

rejoice (d.), to warm / to rejoice the cockles of one’s heart; kön- lünü qırmaq to hurt* smb’s feelings;

könlünü ələ almaq to gain smb’s heart; to win* smb’s favour; könlünü xoş elə- mək to gratify (d.); Könlü

balıq istəyən ayağını suya salar at. söz. ≅ He who would catch fish must not mind getting wet; 2. (istək)

wish, desire, longing; (meyl) inclination, disposition; könlü olmaq to wish / to want (to+inf) to have* inclina-

tion (to, for); disposition (to); to be* dis- posed / inclined (to+inf); könlü olmamaq not to wish / to want

(to+inf); to have* no disposition (to) / inclination (to, for), not

köpəşmək

to be* disposed / inclined (to+inf.); De- yəsən, getməyə könlü yoxdur He / She seems reluctant to go;

könlündən keçmək to wish / to want / to desire / to dream (to+inf.); könlünə düşmək to long (for), to want,

to desire, to long for

könülaçan s. (xoş) pleasant, giving pleasure, pleasurable; (şadlandırıcı) rejoicing; grat- ifying

könüllü I. i. volunteer; ~lər batalyonu vol- untre battalion II. s. voluntary; ~ iş volun- tary work; ~ ordu

voluntary army; ~ cəmiyyət voluntary society III. z. vol- untarily, of one’s own accord, of one’s own free will;

~ sürətdə / olaraq on vol- untary lines, on a voluntary basis

könüllülük i. voluntariness; ~ əsasında on a voluntary basis

könülsevən I. i. sweetheart, dear one, dar- ling; Könül sevən göyçək olar at. söz. Beauty lies in the beholder’s

/ lover’s eyes II. s. (i.s.) dear to one’s heart

könülsüz I. s. unwilling, reluctant, loath; half-hearted II. z. unwillingly, loathly, reluctantly, with reluctance;

half-heartedly; grudgingly; (həvəssiz) in a slipshod way; bir işi ~ görmək to do* smth. half-heart- edly; ~

(həvəssiz) iş görmək to do* smth. in a slipshod way / negligently; bir yerə ~ getmək to go* somewhere with

reluc- tance; ~ yemək to force oneself to eat (d.)

könülsüzcəsinə z. bax könülsüz II könülsüz-könülsüz z. bax könülsüz II könülsüzlük i. unwillingness;

reluctance,

loathness; half-heartedness

köp i. 1. tib. flatulence, flatulency; (süddə)

skin; 2. bayt. hoove; ◊ ~ünü almaq məc.

to take* smb. down a peg or two idiom. köpək i. (male) dog; (söyüş məqamında) hound; ~ dişi (insanda)

canine (tooth), (heyvanda) fang; Köpək (oğlu)! Hound!

Son of a bitch!

köpəkbalığı i. zool. shark, (balacası) dog-fish köpəş s. blistered, blistery, (i.s.) having blis-

ters; puffed up

köpəşik i. blister; ~ səpmək to be* covered

with blisters

köpəşmək f. to blister; to puff out; to be*

puffed up

443

köpmək

köpmək f. 1. (qarın) to become* flatulent / flatuous; 2. (şişmək) to swell, to inflate, to puff up, to be* puffed

köpük i. 1. foam, spume; (pivədə, şərabda) froth; (sabında) suds pl., lather; sabın kö- püyü soap-suds; (atda)

lather; At köpük içində idi The horse was in a lather; 2. (kəf) scum; köpüyünü yığmaq / almaq to remove

scum (from)

köpükləndirici I. i. frother II. s. frothing; ~ maddə frothing substance

köpükləndirmək f. to cause to foam (d.), to froth (d.); to cover with froth (d.)

köpüklənmək f. to foam, to emit foam; to make* foam; to become* full of foam; to froth; to spume; ◊ ağzı ~

to send* out foam at / from the mouth

köpüklü s. foamy, (i.s.) full of foam; scum- my; (şərab, pivə) frothy; spumous, spumy; ~ pivə frothy beer

köpüklülük i. foaminess; frothiness köpüksüz s. foamless; frothless; spumeless köpürmək f. 1. (qabarmaq) to

sweel out;

to inflame; 2. (köpüklənmək) to foam, to get* foamy; 3. (coşmaq, hirslənmək) to stir, to become* agitated /

excited, to get* / to become* furious

köpüyəbənzər s. foamlike, frothlike körfəz i. bay, gulf; (balaca buxta) cove,

creek

körpə I. i. baby, infant; kid, kiddy; südəmər

~ infant in arms; anaları və ~ləri müha- fizə maternity and child protection II. s. 1. infant, infantile, baby; 2.

(təzə, tər) fresh; ~ zoğlar fresh sprouts

körpəciyəz i. the poor baby, the poor little thing

körpəlik i. babyhood, infancy; Mən onu körpəlikədn tanıyıram I have know him since he was in petticoat

körpü i. 1. bridge; dəmir yol ~sü railway bridge; asma ~ suspension bridge; açılan ~ opening bridge; qalxan /

qaldırılan ~ draw-bridge; piyada(lar) ~sü foot- bridge; panton ~sü pantoon-bridge, bridge of boats; ◊ qıl ~ ≅

the final judgement; doom; ~ salmaq / tikmək to bridge, to make* / to construct / to build* a bridge; çaya ~

salmaq to span the river with a

444

kötük

bridge; 2. (gəmidə) bridge; 3. (hündür

ayaqaltı) scaffold

körpücük I. i. 1. small bridge, foot-bridge;

2. anat. bridge; burun ~yü bridge of the nose II. s. anat. ~ sümüyü collar-bone, clavicle

körpülü s. bridged, (i.s.) spanned with a bridge, (i.s.) having a bridge

körük i. bellows pl.; ~ basmaq to blow* (the bellows)

körükbasan i. bax körükçü

körükçü i. blower

körükçülük i. the job of a blower; blower’s

job

körüklü s. (i.s.) furnished with bellows kösöv i. fire-brand; (tüstülü) smouldering-

brand; (sönmüş) charred log; ~ olmaq /

~ə dönmək to turn into fire-brand kösövlənmək f. 1. to turn into / to become* a fire-brand; 2. to be* beaten

with a fire-

brand

köstəbək i. zool. mole

köşək i. camel’s calf, calf of a camel

köşk i. 1. kiosk; booth; stall; qəzet ~ü news-

stall; news-stand; kitab ~ü bookstall; tele- fon ~ü telephone booth; 2. (istirahət üçün) pavilion, summer-

house; arbour, amer. arbor

kötək i. 1. (dəyənək) cudgel, club, bat; 2. (zərbə) bat, buffet, cuff; (yumruq zər- bəsi) punch; ◊ ~ yemək to

get* a good thrashing / cudge(l)ing

kötəkləmək f. to batter / to cuff / to punch (d.); to cudgel (d.), to belabour (d.), to buf- fet (d.); to give* a

(good) thrashing (i.)

kötəklənmək f. to be* battered / cuffed / punched; to be* cudgelled / belaboured; to get* a (good)

thrashing / cudgel(l)ing

kötəklətdirmək f. bax kötəklətmək kötəklətmək f. to ask / to cause s.o. to bat- ter (d.) / to cuff(d.) / to punch

(d.) / to

cudgel (d.)

kötücə i. great-great-grandchild

kötük i. 1. (ağacın kəsik qalığı) stump; (di-

şin, karandaşın, şamın, siqaretin və s. qalığı) stub; (odun parçası) billet; dump, lump; kəsib ~ eləmək to

stump (d.); kö- tüyə döndərmək to reduce to a stump / a stub; ~ləri çıxarmaq to remove the stubs (from); ◊

~ kimi dayanmaq ≅ to stand*

kötükcə

like a stone / a graven image; to be* root- ed to the ground; 2. (qəbzin, biletin, çekin və s. kəsildikdə qalan

hissəsi) stub; çek kitabçasındakı ~lər the stubs of the cheque-book; 3. (kök, rişə) root; ~ləri yerdən çıxarmaq

to remove the roots from the ground

kötükcə i. 1. small stump / stub; 2. bax kötücə kötükvarı s. stubby; ~ barmaqlar stubby

fingers

kövrək s. 1. fragile; frail; (metal) brittle;

~ uşaq a frail child*; 2. (kartof və s.) mealy; ~ kartof mealy potatoes; 3. (tez mütəəssir olan) touchy,

sensitive; ~ qız a touchy girl

kövrəklənmək f. bax kövrəkləşmək kövrəkləşmək f. 1. to become* / to get* frag- ile (frail, brittle); 2. to

become* / to get*

touchy / sensitive

kövrəklik i. 1. fragility, frailty, brittleness;

2. touchiness, sensitiveness, sensitivity;

3. (bişmiş kartof) mealiness

kövrəlmək f. 1. bax kövrəkləşmək (1-ci

mənada); 2. to be* moved to tears, to be*

deeply moved

kövrəltmək f. to move smb. to tears kövşən I. i. straw, stubble; (dam üçün)

thatch; haulm [h6:m] II. s. straw; ~ şlyapa

a straw hat; ~ rəngli straw-coloured kövşənlik i. stubble-field

köynək i. 1. shirt; (qadının alt geyimi) che-

mise [3i`mi:z]; gecə ~i night-robe; night- gown, night-dress; 2. tex. casing; (topda, pulemyotda) jacket

köynəkcək I. s. 1. shirtless; (qadın) chemise- less; 2. (çılpaq) naked, nude; ~ olmaq to be* naked, to be* in

nude II. z. stark naked, nakedly, in the nude; O, köynəkçək otur- muşdu He / She was sitting stark naked;

çimməyə ~ getmək to go* swimming in the nude

köynəkli s. in a shirt; (qadın haq.) in a che- mise; qırmızı ~ oğlan the boy in a red shirt; ağ ~qız the girl in a

white chemise

köynək-köynək z.: ~ ət tökmək to be* ashamed awfully

köynəklik I. i. shirting; fabric / cloth for shirt; (qadın üçün) cloth / fabric for che- mise II. s. 1. good for a shirt;

(qadın üçün)

kredit

good for a chemise; 2. enough for a shirt; (qadın üçün) enough for a chemise [3i`mi:z]

köynəksiz s. bax 1. köynəkcək; 2. shirtless; (qadın) chemiseless

köyşənləmək f. 1. to feed* animals on straw; 2. (evin damını) to thatch (d.)

köyşənlənmək f. 1. to be* fed on straw (of animals); 2. (evin damı) to be* thatched

köyşətdirmək f. bax köyşənlətmək köyşənlətmək f. 1. to ask / to cause to feed (d.) on straw; 2. to ask / to

cause to thatch

(d.)

köz i. cinder; embers pl.; ~ kimi red-hot, red

heat; ~ə dönmək / çevrilmək to cinder, to burn* / to reduce to cinder; ~ə döndər- mək to cinder (d.), to

burn* / to reduce (d.) to cinder, to incandesce (d.); ~ kimi olmaq / qızarmaq to glow; məc. to become* red;

to flush up; to blush, to redden

közərdilmək f. to be* incandesced; to be* made red-hot

közərmə fi. incandescence

közərmək f. to glow; to incandesce közərmiş s. incandescent; red-hot; ~ dəmir

red-hot iron

közərti i. glow; flush; blush

közərtmək f. to incandesce (d.), to make*

red-hot (d.), to make* white-hot (d.) közlənmək f. to turn to cinder / embers; to

be* reduced to cinder / embers

kral I. i. king; ~ kimi kingly II. s. king’s, royal, kingly, regal; ~ titulu regal title;

~ kitabxanası royal library

kraliça i. queen

kraliçalıq i. queenhood

krallıq i. 1. kingship, kinghood; onun kral-

lığı dövründə during his kingship, under his kingship; 2. (dövlət) kingdom, realm [relm]

kran I. i. (qırna) tap, stopcock; amer. faucet; su ~ı tap, water-tap; yanğın ~ı fire-cock II. i. (qaldırıcı mexanizm)

crane; hərəkət edən ~ mobile crane, qaldırıcı ~ lifting / hoisting crane

krançı i. crane-operator

krater i. crater

kredit I. i. müh. credit II. i. mal. credit; uzun

müddətli ~ long (-term) credit; qısa müd- 445

kreditor

dətli ~ short (-term) credit; ~ vermək to give* / to grant credit; bir kəsə ~ vermək to give* smb. credit; ~lə

almaq to buy* on credit

kreditor i. creditor; mortgagee [,m6:g7`d=i:] krem i. (müx. məna.) cream; üz ~i face cream; ağardıcı ~ light

cream; təmizləyici ~ cleaning cream; pudraaltı ~ varnishing cream; nəmləndirici ~ moisturizing cream; tərə

qarşı qoruyucu ~ protection cream against perspiration; üz qırxmaq üçün

~ shaving cream; çəkmə ~i shoe-polish krematori i. crematorium (pl. -riums), cre-

matory

kreml i. kremlin, (Moskvada) the Kremlin krep i. toxuc. 1. (ipək və ya yun parça)

crepe; 2. (nazik qara parça) crape krepdişin i. crape de Chine

kreyser i. cruiser; ağır ~ heavy cruiser; yün-

gül ~ light cruiser; döyüş ~i battle cruiser kriminal i. criminal, crime, case kriminalist i. hüq. criminalist

kriminalistika i. hüq. criminal law kriminologiya i. hüq. criminology kriminoloq i. hüq. criminologist

kristal I. i. crystal II. s. 1. crystalline; 2. məc. (təmiz) crystal-clear

kristallaşdırmaq f. to crystallize (d.) kristallaşma fi. crystallization kristallaşmaq f. to crystallize, to become*

crystallized

kristallıq i. crystal, crystalline, crystallitic kristallik s. crystallinity

kristalloqrafik s. crystallographic(al) kristalloqrafiya i. crystallography

kross i. id. cross-country race

krossvord i. crossword, crossword puzzle krujeva i. lace; point-lace; toxunma ~ bone

lace; əldə hörülmə ~ hand-made lace krujevaçı i. lace-maker

krujevalı s. lace, lacy; (i.s.) trimmed with lace krujka i. mug, (irisi) tankard, (xırdası) nog-

gin; bir ~ pivə a glass of beer

kub I. i. riyaz. cube II. s. cubic; ~ santimert

cubic centimetre

kubmetr i. cubic metre

kubok i. id. cup; race-cup; keçici ~ chal-

lenge cup; ~ almaq to win* a cup kubşəkilli s. cube shape

446

kurs

kudu i. pumpkin, squash

kufi s. Kufic, Cufic; ~ yazılar Kufic / Cufic

inscriptions; ~ xətt Kufic / Cufic hand-

writing

kukla I. i. doll; puppet II. s. puppet; ~ teatrı

puppet-show

kukluksklan i. Ku-Klux-Klan kulminasiya i. culmination; həyatın ~sı the

culmination of life

kulon I. i. fiz. coulomb [`ku:-] II. i. (bəzək

əşyası) pendent

kultivasiya i. k.t. cultivation; ~ çəkmək to

cultivate (d.)

kultivator i. k.t. cultivator

kultivatorçu i. k.t. cultivator

kumıs i. koumiss (fermented mare’s milk) kumpul i. sledge-hammer

kupe i. sleeping compartment; sleeper d.d. kuplet i. 1. couplet, verse; 2. (satirik mahnı)

topical / satiric songs

kupletçi i. singer of topical / satiric songs kupon i. (müx. mənada) coupon

kurort I. i. health resort II. s.: ~ müalicəsi

spa treatment / cure; ~ komissiyası health-

committee

kurortçu i. health-resort visitor, holiday-

maker

kurs i. 1. (müx. məna) course; qısa ~ concise

course; tam ~ complete course; müalicə ~u course of (medical) treatment; müha- zirə ~u a course of

lectures; tədris ~u course of studies; (1-ci, 2-ci və s.) ~ tələ- bəsi a first-year (second-year etc.) student O, 1-

ci kursdadır He is in his first year; xarici dil ~ları courses in foreign lan- guages, foreign language courses; tək

- miləşdirmə / ixtisası artırma ~ları trade-imporovement courses, professional courses; instituta hazırlıq ~ları

college / institute preparatory courses; ~ dinləmək / keçmək to take* a course; ~ keçmək (kimsəyə) to give*

a course (to); (2-ci, 3-cü, 4-cü və s.) ~a keçmək to enter the second (third, fourth, etc.) course; 2. (mə-

zənnə) rate of exchange; dəyər ~u exchange value; manatın dəyər ~unun artması (the) increase in the

exchange- value of the manat; Manatın kursu qalxıb / artıb The exchange value of the manat has gone up

kursant

kursant i. 1. student; 2. member of a course kursiv i. poliqr. italics pl., italic type; Kursiv bizimdir (It is)

italicized by us / me, Italics supplied; ~lə in italics; ~lə vermək / fərq- ləndirmər to print / to distinguish by

italics

kursor i. cursor

kursovka i. authorization to a course of treat-

ment with board at a sanatorium

kustar I. i. handicraftsman II. s. 1. handi- craft, hand-made; ~ məmulatları handi- craft wares, hand-made

goods; ~ sənaye(si) domestic industry; 2. məc. (primitiv) prim-

itive, amateurish

kustarcasına z. primitively, amateurishly kustarlıq i. 1. handicraft; 2. məc. (primitiv iş)

primitive / amateurish work; tinkering kuzə i. jug

kübar I. i. aristocrat, noble; magnate;

grandee; ~lar aristocrats, aristocracy; the elite II. s. aristocratic, noble; (i.s.) of lofty lineage

kübarcasına z. aristocratically, in an aristo- cratic manner

kübarlıq i. aristocratism, nobility, nobleness küçə I. i. street; ~də: 1) in the street; 2) (eşikdə) out of doors;

outside; ~yə atıl- maq (qovulmaq) to find* oneself in the street; to get* / to have* the key of the street

idiom.; ~yə açılmaq / baxmaq to face the street; Mənim pəncərələrim kü- çəyə açılır / baxır My windows

face the street; ◊ Bizim küçədə də bayram olacaq ≅ Our day will come II. s. street; ~ qapısı street-door; ~

qadını a streetwalker; a woman on the streets; ~ döyüşləri street fightings; ~ hərəkəti street traffic; ~ uşağı

street Arab; gutter-snipe, gutter-child, ~ alverçisi gutter-man, street vendor; hawker; ~ pəncərəsi the

window facing

(to) the street

küçəaşağı z. down the street; ~ getmək

to go* / to walk down the street küçəbəküçə z. from a street to another, from street to street; ~ gəzmək to

walk / stroll

from one to another street

küçəsüpürən i. (adam) street-sweeper,

orderly, street orderly; (maşın) street-

sweeper

küçəyuxarı z. up the street; ~ getmək to go*

up the street

kükrətmək

küçəyuyan s. street washing; ~ maşın street washing-machine

küçük I. i. 1. (it balası) pup, puppy; (şir, pə- ləng, canavar, tülkü və s. balası) cub, whelp; 2. (söyüş

məqamında) whelp; 3. (ağacın biçi) offspring II. s. bax ba- laca II

küçükləmək f. 1. (balalamaq) to pup, to lit- ter; to whelp; (bəzən qadın haq. nifrətlə) to whelp; 2. (ağaç, bitki)

to give* off- springs

küçüklənmək f. d.d. məc. to fawn (upon), to court (d.); ◊ to lick smb’s shoes / boots; bir kəsə ~ to fawn upon

smb.; to court smb.

küdurət i. 1. (kin) malice, rancour, spite; 2. (bəla) adversity

küdurətli s. malicious, rancorous, spiteful küdurətlilik i. maliciousness, rancorousness küdül s. dock-tailed,

curtailed; stubby; ~ bar-

maqlar stubby fingers

küfr i. 1. (ateist fikir) blasphemy; ~ danış-

maq to blaspheme; 2. (allahsızlıq) god-

lessness, apostasy, atheism

küknar i. bot. fir-tree

küknarlıq i. fir-grove

kükrək s. (dalğa, dəniz, çay) turbulent,

rough, stormy, blusterous; ~ dalğalar tur- bulent waves; ~ dəniz rough / stormy sea; (bitkilər) rampant;

Münbit torpaq bitki- ləri kükrək edir Rich soil makes plants rampant

kükrəmək f. 1. (hirslənmək, coşmaq) to rage*, to fly* into a rage, to rampage, to be* / to go* on the

rampage; Fillər kük- rədi The elephants rampaged; bir kəsin üstünə ~ to rage and to fume against smb.; to

bluster at smb.; to storm at smb.; to launch out on smb.; 2. (dalğa, dəniz, çay) to become* / to get*

turbulent / rough and violent; to run* high, to rage; Dəniz kük- rədi The sea raged, The sea ran high; (bitki)

to rampage, to become* rampant

kükrətmək f. 1. to make* (d.) rampant; Münbit torpaq bitkiləri kükrədir Rich soil makes plants rampant; 2.

(coşdurmaq) to make* (d.) turbulent / rough / stormy; to make* smb. rage and fume; to put* / to get*

smb’s back up idiom.; Şiddətli külək dalğaları kükrədir The violent wind

447

kükü

makes the waves turbulent; Onu mənim üstümə kükrətmə Don’t make him / her rage and fume against me

kükü i. omelette with greens

kükürd i. kim. sulphur [`s0lf7]; brimstone;

~ vurmaq bax kükürdləmək

kükürd s. sulphuric; ~ turşusu sulphuric acid kükürdləmək f. 1. to sulphurate (d.), to sul-

phurize (d.); 2. to spray / to sprinkle / to

pulverize (d.) with sulphur

kükürdlü s. sulphurous; sulphury; sulphuric kükürdlülük i. kim. sulphur-content; the

state or quality of being sulphuric

kül i. ash(es); ~ olmaq, ~ə dönmək / çevril- mək to be* reduced to ashes; ~ə döndər- mək to reduce (d.) to

ashes; to cinerate (d.); ~ etmək to lay* in ashes (d.); ◊* ~ü göyə sovrulmaq to be* put to rout; to be* defeat-

ed utterly; ~ünü göyə sovurmaq to rout (d.), to put* smb. to rout, to defeat (d.) utterly; ~ kimi olmaq

(bozarmaq) to get* ashen / ashy, to turn ashen; O bu xəbəri eşidəndə sifəti kül kimi oldu His face

turned ashen at the news

külafrəngi i. balcony

külbaş i. 1. (canıyananlıq məqamında) poor

thing; 2. (təhqir məqamında) wretched

man* / woman*

külçə i. (əridilmiş metal kütləsi) ingot; (qı-

zıl, gümüş) bar, bullion; qızıl ~si bar of gold; ~ halında qızıl / gümüş gold / silver in bullion; (əridilməmiş filiz

halında) native ore / metal, virgin metal; nugget; qızıl ~si nugget of gold

küləçalan s. (colour) ashy, ashen

külək I. i. wind; xəfif ~ (light) breeze, gen- tle wind; bərk ~ strong wind; şiddətli ~ violent wind; səmt küləyi

fair wind; tail- wind; qarşıdan / əks istiqamətdə əsas ~ contrary / head wind, cross-wind; yan- dan əsən ~

lateral wind; sahildən əsən ~ off-shore wind; sərin ~ cool / fresh breeze; səmum küləyi the simoom, the

samiel; Sərin külək əsir There is a cool breeze; A cool breeze is blowing; Külək güclənir It is breezing up;

Külək qopdu The wind sprang up; ~ istiqamatındə windward, down / before wind; küləyin əksinə against the

wind; in the wind’s eye

448

külfət

idiom., in the teeth of the wind idiom.; ~ əsən / tutan tərəf windward; the direc- tion from which the wind

blows; Külək qalxdı The wind rose; Külək yatıb The wind has fallen; ◊ özünü küləyə vermək to take* an

airing; ~ hayana əssə, o yana əsmək ≅ to be* a weathercock; to be* flighty II. s. wind; ~ mühərriki tex. wind

turbine; ~ enerjisi wind energy; ~ sürəti wind velocity

küləkdöyən I. i. windward side, weather side; Çadırlar küləkdöyəndə idi The tents were just on the

windward side II. s. wind- ward, exposed to the wind; ~ yerlər wind- ward places; ~ qayalar rocks exposed to

the wind

küləkləmək f. to breeze; Bərk küləkləyir A strong wind is blowing

küləkli s. windy, breezy; ~ gün a windy day küləklik i. air-hole

küləkölçən i. fiz. anemometer

küləksiz s. windless; breezeless; ~ gün a

windless day

küləktutan s. bax küləkdöyən küləktutmayan s. lee; ~ sahil lee shore küləş i. straw, stubble

küləşləmək f. 1. to thatch (d.) (with straw /

haulm); 2. to feed* animals on straw küləşlənmək f. to be* thatched (with straw / haulm); daxmanın damı

küləşlənmişdi

The roof of the hut was thatched

küləşlətdirmək f. bax küləşlətmək küləşlətmək f. 1. to have* / to get* smth. thatched; Damı küləşlətmək

istəyirəm I want to have / to get the roof thatched; 2. to ask / to cause s.o. to feed animals on

straw

küləşli s. 1. (küləşi olan) strawy, haulmy;

2. (küləşlə örtülmüş) thatched (with straw / haulm); ~ dam a thatched roof; a roof thatched with straw /

haulm

külfə i. oven built of bricks; for baking bread külfət i. 1. family; household; ~ sahibi house- holder, family

man*; head of the family; 2. d.d. wife, mate; 3. məc. (ailə qayğısı) care for family, trouble about family; Onu

külfət basıb He has much trouble about (or care for) his family; He has a large

family

külfətli

külfətli s. 1. (i.s.) with / having a family / a household; 2. married

külfətliklə z. bax külli-külfətli

külfətsiz s. (i.s.) without a family / household kül-külfət i. the whole family; all the mem-

bers of a family; a household

külqabı i. ash-tray, ash-pot, ash-stand

küll s. the whole (of), all, entire; ~-aləm the

whole / entire world; ~ halında altogether;

wholly; entirely; totally

külləmək f. to cover (d.) with ashes küllənmək f. 1. to be* covered with ashes;

2. məc. (avaralanmaq) to lounge [laund=],

to loaf, to loiter, to idle

küllətdirmək f. bax küllətmək

küllətmək f. to ask / to cause s.o. to cover (d.)

with ashes

külli s. many, much, plenty (of), a great deal,

a great number; a lot of; ~ məbləğ a large sum; ~ məbləğdə pul a large sum of money; ~ miqdar (da) (in)a

great number / amount (of)

külliyat i. complete works pl.

küllü s. ashy; ash-covered

küllük i. ashery; (kül çalası) ashpit; ◊ kül-

lüyə çevirmək to turn into ashes, to lay* in ashes; ◊ köhnə ~ləri eşələmək ≅ to burrow bygones, to recall

bygones, to delve into bygones / past events

küllü-külfətli z. (together) with the whole family / household

küllülük i. ash-content, the state of being covered with ash

külrəngi s. ashy, ash-coloured, ashen, ashy- grey; ash-grey amer.

külüng i. pick(er), (miner’s) hack; ◊ ~ çal- maq məc. to toil / to work hard; O, 20 ildir ki, burada külüng çalır

He / She has been toiling / working hard here for 20 years

külüngləmək f. to pick (d.), to pick up (d.), to hack (d.)

külünglənmək f. to be* picked / hacked külünglətdirmək f. bax külünglətmək külünglətmək f. to ask / to

cause s. o. to pick

(d.) / to hack (d.)

küm i. 1. bax barama; 2. bax kümxana kümxana i. barn for breeding silkworms künc i. 1. corner; otağın

~ündə in the corner

of the room; uşağı ~ə qoymaq to put* the

kür

child into the corner, to make* the child stand in the corner; vərəqin / səhifənin və s. ~ünü qatlamaq to dog-

ear the leaf / the page etc.; ~ü qatlanmış səhifələr the dog-eared pages; 2. (guşə) nook; otağın rahat bir

~ündə in a cosy nook of the room; bir ~ə çəkilmək to retire to a nook; ◊ ~ə sıxmaq məc. to corner (d.), to

drive* into a corner (d.), to bring* (d.) to bay

künc-bucaq i. 1. bax künc I; 2. (xəlvət yer) nook, recess, a retired place; ~da gizlən- mək to hide* in the

recesses; ~da gizlət- mək to hide* in a recess (d.)

künclü s. cornered; (i.s.) with corners, (i.s.) having corners

küncüd I. i. (bitkisi və toxumu) sesame, til II. s. sesame; ~ yağı sesame oil; ~ toxumu sesame seed; ~ halvası

sesame halvah (paste of sesame seeds, sugar and butter) sesame sweetmeat

küncüdlü s. (i.s.) with sesame (seeds), (i.s.) having sesame seeds, (i.s.) mixed with sesame seeds

kündə I. i. dough / paste ball, a rolled / rounded lump of dough II. i. stocks pl.; ayağına ~ vurmaq to put* in

the stocks

kündələmək f. to make* paste balls, roll the paste into balls

künə i. bottom, seat; (yumurtada) butt; yu- murtanın ~si the butt of an egg; ◊ Künəni yerə qoy / bas d.d. Put

your seat / bottom down

küp I. i. a big pitcher, a big earthenware pot; ~ dibində yatan məc. a drunkard; ◊ ~ünə girmək idiom. to

drink* hard; to be* a hard drinker II. i. (baltada) poll; baltanın ~ü the poll / the blunt end of the ax; (xən -

cərdə, qılıncda və s.) hilt; qılıncın ~ünə qədər up to the sword-hilt; (tüfəngdə) butt

küpə i. jug, earthenware pot, a (small) pitch- er; süd ~si milk-jug; ~ qoymaq / salmaq tib. to apply cupping-

glasses (to); ◊ ~ kimi olmaq d.d. to be* stout and plump

küpəçiçəyi i. bot. fuchsia

küpəgirən s.: ~ qarı hag, witch, sorceress küpələmək f. to apply cupping-glasses (to) kür s. fretful, fractious;

restive; fidgety; capri-

cious; (yola getməyən, bədxasiyyət) pee- vish; ~ uşaq fretful baby; a peevish child; (ağlağan) cry-baby

449

kürd

kürd I. i. 1. Kurd; 2. məc. d.d. a boor, a churl II. s. 1. Kurd, Kurdish; ~ dili Kurdish, the Kurdish language; 2.

məc. ignorant

kürdcə I. s. Kurdish; ~ kitab a book in Kurdish II. z. in Kurdish; Kurdish; ~ da- nışmaq to speak* Kurdish / the

Kurdish language

kürə I. i. ball, sphere; balloon; globe; yer ~si the (terrestrial) globe II. i. furnace, hearth; dəmirçi ~si forge,

forging furnace; bloomery III. i. long-eared, with / having long ears (of sheep and goat); ~ qoyun a long-

eared sheep; a sheep with long ears

kürəcik i. small sphere / ball; (kağızdan, xəmirdən, çörəkdən) pellet, bead

kürəçi i. (ocaqçı) stoker; stoveman, stove- setter; (dəmirçidə) forger

kürəçilik i. the job / profession / occupation of a stoker / a stove-man / a forger

kürək I. i. 1. anat. shoulder-blade; 2. (bel, arxa) back; kürəyi yerə dəymək / gəlmək (məğlub olmaq) to be*

thrown down; to be* defeated; kürəyini yerə vurmaq / qoymaq to throw* (in wrestling), to throw* down; 3.

(ət cəmdəyində) bottom chuck; 4. (paltarda) back (of a dress / a gown) II. i. 1. (k.t. aləti) wooden shovel; 2.

bax avar

kürəkayaqlı s. zool. webbed, web-footed kürəkçi i. bax avarçı, avarçəkən kürəkən i. son-in-law

kürəkli I. s. well-set; ~ oğlan a well-set fel-

low / lad II. s. 1. (i.s.) with / having a wooden shovel; (i.s.) supplied / furnished with a wooden shovel; əli ~

having / with a wooden shovel in one’s hand; 2. bax avarlı

kürəksiz I. s. (paltar) backless II. s. 1. (i.s.) without a wooden shovel; shovelless; 2. bax avarsız

kürən I. i. (at) chestnut; (adam) red-head II. s. reddish-yellow; (saç, xəz) red, (i.s.) of ginger colour; ~ saç

ginger hair; ~ saçlı red-haired; ~ dələ a red squirrel; (at) chest- nut, (i.s.) of chestnut colour, chestnut-

coloured

kürənləşmək f. to turn reddish / reddish-yel- low

kürənvarı s. light reddish-yellow 450

kürütökmə

kürəşəkilli s. ball-shaped, sphere-shaped, spherical

kürk i. sheepskincoat; ◊ ~ünə birə düşmək / dolmaq to be* anxious / uneasy; ~ünə birə salmaq to make*

smb anxious / uneasy; ◊ ~ünü sudan çıxarmaq to pull through; O, kürkünü sudan bir təhər çı- xaracaq He will

pull through somehow

kürkçü i. sheepskincoat maker

kürklü s. (i.s.) dressed in a sheepskin(coat);

(i.s.) wearing a sheepskin(coat) kürləşmək f. to become fretful / fractious /

fidgety; to become* restive / peevish kürlük i. fretfulness, fractiousness; fidget;

restiveness; peevishness; caprice

kürrə i. bax kürə I

kürsək i. (sexual) heat / estrus / copulation

(of dogs, wolves and the like animals);

lewdness; kürsəyə gəlmək to mate kürsü i. 1. stool; chair; (yumşaq) padded chair; qatlama ~ folding chair;

elektrik ~ sü chair; elektrik ~ündə edam olunmaq to go* to the chair; 2. (tribuna) rostrum, platform; xitabət

~sü rostrum, platform; xitabət ~sünə qalxmaq / çıxmaq to mount the platform / rostrum; 3. məc. (vəzifə)

chair, office, post; sədr və s. ~sünü tut- maq to hold* / fill the post / chair of a

chairman, etc.

kürt s. broody; ~ toyuq: 1) brood-hen; 2) məc.

stay-at-home; ~ düşmək to become* broody; ~ yatmaq to brood, to sit* on / over eggs

kürü i. 1. zool. (balığın qarnındakı) (hard-)roe; (ifraz olunmuşu) spawn; (bir dənəsi) roe-corn; 2. (ərzaq)

caviar(e); dənəvər ~ soft caviar(e); sıxılmış ~ pressed caviar(e); ~ tökmək to spawn; 3. (badım- can püresi)

paste

kürülü s. roed; ~ balıq roed fish

kürümək f. to shovel (d.), to clear away with a (wooden) shovel; Qarı qapının ağzın- dan kənara kürü Shovel

the snow away

from the doorway

kürünmək f. to be* shoveled away, to be*

cleared away with a shovel kürütdürmək f. to have* / to get* smth. shov-

eled away; to make* smb. shovel away (d.) kürütökmə I. i. spawning II. s.: ~ dövrü /

vaxtı spawning time

küsdüm

küsdüm (ağacı) i. bot. mimosa küsdümçiçəyi i. bot. touch-me-not, noli-me-

tangere

küsdümgülü i. bot. mimosa

küsdürmək f. to cause to fall out (with), to

make* (d.) fall* out (with); (incik etmək) to give* umbrage; bir kəsi ~ to give* umbrage to smb.

küsənmək f. 1. (gileylənmək) to complain (to, of, about), to express discontent / dis- satisfaction /

displeasure; 2. (qibtə etmək) to envy (d.); to long for (d.), to wish for (d.); 3. (qürrələnmək) to set* hopes on

(d.)

küsəyən I. i. a touch-me-not, a touchy / an umbrageous person, a noli-me-tangere person II. s. touchy, quick

to take offence, umbrageous, touch-me-not, resentful; pet- tish; ~ adam a touchy / umbrageous / resentful

person; a touch-me-not; a noli- me-tangere person; ~ qız a pettish girl

küsəyənlik i. touchiness; umbrageousness; resentfulness; pettishness

küskün I. s. (incik) offended; hurt; aggrieved; (məyus) disappointed; pessimistic; ~ nəzər aggrieved look II. z.

offensively; pes- simistically; ~ görünmək to seem offend- ed; look hurt / offended; ~ olmaq to be*

disappointed (with)

küsküncəsinə z. (incik halda) offendedly; (bədbincəsinə) pessimistically

küskünləşmək f. to get* / to become* dis- appointed; to become* / to get* pessimistic küskünlük i.

(məyusluq, bədbinlik) disap- pointment, disappointedness; pessimism;

(inciklik) offendedness; offence

küsmək f. 1. to fall* out (with), to quarrel (with); to rupture a (mutual) friendship, to take* umbrage (at); bir

kəsdən ~ to take* umbrage at smb.; 2. (incimək) to feel* hurt, to take* umbrage (at); ◊ həyatdan ~ to be*

disappointed in life; to become* a pessimist; dünyadan ~ to take* a gloomy

view of worldly affairs

küsü i. tiff; a falling out; rupture; grudge,

feeling of resentment; ~ saxlamaq to bear* grudge; Mən onunla küsü saxlamıram I bear him no grudge;

Onlar küsü saxla- yırlar They don’t speak with each other; They have fallen out with each other, There is a

rupture between them

kütlə

küsülü s. bearing a grudge; ~ salmaq to bear* a grudge, to have* a grudge (against), to be* at variance

(with); to be* at odds (with)

küsülülük i. tiff; the state of being at odds (with); sevgililərin küsülülüyü a lover’s tiff

küsüşmək f. to fall* out with each other; to tiff (with), to have* a tiff; Biz bərk kü- süşdük We had a violent

tiff

küşkürtmək f. to hound (d.at), to set* (d.on), to urge (d.on); İti bir kəsin üstünə ~ to hound the dog at smb.;

to set* / to urge the dog on smb.; iti ovun üstünə ~ to set* the hound at / on the chase

küş-küş z.: uşağı ~ eləmək / ~lə yatırtmaq to lull a child to sleep

küt I. i. 1. (ağzı, ucu iti olmayan) blunt; ~ bıçaq a blunt knife; ~ balta a blunt ax; ucu ~ karandaş a blunt pencil;

(sivri ol- mayan forma haq.) obtuse; ~ bucaq an obtuse angle; 2. məc. (sancı, hiss və s.) dull; ~ ağrı a dull pain

/ ache; 3. məc. (ifa- dəsiz, mənasız) vacant, stupid, meaning- less; ~ nəzər vacant / meaningless look; 4. məc.

(səs) dull, obtuse; muffled, indis- tinct; ~ səslər dull / muffled sounds; 5. məc. (adam) dull, obtuse, dense,

stupid, blunt, slow-witted; opaque; (dar düşüncəli) nar- row-minded; (ağır, ləng) sluggish, listless; (qavrama

qabiliyyəti zəif olan) dull, lacking in perception, gross; dim-wit II. s. deformed loaf of paste fallen from the

oven wall and baked on the embers; ~ get- mək / düşmək: 1) to fall* from the oven wall onto the embers;

2). məc. d.d. to fall* fast asleep

kütbaş I. i. a dullard, a blockhead, a clod, a dolt, a dunderhead, a dunce, a numskull; a bone-head sl. II. s.

obtuse, stupid, doltish, lumpish, brainless, fat-witted, opaque

kütbaşlıq i. stupidity, dullness, doltishness, obtuseness

kütbeyin s. bax kütbaş II

kütbeyinlik i. bax kütbaşlıq

kütburun s. blunt-nosed

kütburunlu s. bax kütburun

kütburunluq i. the state of being blunt-nosed kütlə i. mass; ~lər masses; geniş əhali ~ ləri

vast / broad masses of population; əsas 451

kütləşdirilmək

~ the bulk (of); əhalinin əsas ~sı the bulk / great mass of the population; xalq ~ləri the masses pl.; maddənin

~sı the mass of the substance / matter; ~ halında in the mass

kütləşdirilmək f. to be* blunted; to cause to become blunt / dull

kütləşdirmək f. 1. (bıçağı və s.) to blunt (d.), to make* blunt (d.), to dull (d.); to make* pointless (d.); to

make* edgeless (d.); bıça- ğın ağzını / tiyəsini ~ to dull the edge / razor of the knife; to make* the knife

edge- less; oxun ucunu ~ to dull the point of an arrow; to make* the arrow pointless; 2. məc. (ağrını,

nəzərləri, səsi, hissləri və s.) to dull (d.), to deaden (d.); (səsi həm.) to muffle (d.); (ağrını həmç.) to depress

(d.); Bu dərman ağrını kütləş- dirir This drug dulls / depresses the pain

kütləşmək f. 1. to blunt, to become* blunt; to dull, to become* dull; 2. to become* edgeless; to become*

pointless; Bıcaq küt- ləşib The knife has become blunt / dull / edgeless; Oxun ucu kütləşib The point of the

arrow has become dull, The arrow has become pointless

kütləvi s. mass; popular; ~ təşkilatlar mass organizations; ~ istehsal mass / quantity production; ~ nəşr mass

publication; ~ mahnılar popular songs; ~ rəqslər round / figure dances; ~ miqyasda on a mass scale; ~

istehsala buraxmaq to put* into mass production (d.); ~ istehsal etmək to mass-produce (d.), to produce in

quan- tity (d.)

kütləviləşdirilmək f. to be* popularized kütləviləşdirmə fi. popularization, popu-

larizing

kütləviləşdirmək f. to popularize (d.), to

make* (d.) popular

kütləviləşmək f. to become* popular; to

gain popularity; to obtain mass character kütləvilik i. mass character; popularity kütlük i. bluntness;

dullness; məc. stupidity,

dullness

kütüm i. zool. omul

küvən i. hump

küvənli s. humpy; bir ~ (i.s.) with / having

one hump; iki ~ (i.s.) with / having two 452

kvadrant

humps; bir ~ dəvə Arabian camel; iki

~ dəvə Bactrian camel

küy i. 1. (səs-küy) row, racket, hubbub;

tumult; uproar; (panika) panic; scare; hay- ~ ado; bustle; fuss; ~ qaldırmaq: 1) (sensasiya yaratmaq) boom

(about); 2) (cığır-bağır salmaq) to create / to make* an uproar; 3) (hay-haray qopart- maq) to make*

commotion (about); ~ sal- maq: 1) (səs salmaq) to make* noise; 2) (qalmaqal salmaq) to kick up / make* a

row / a racket; Bu nə küydür? What is the row? 3) (şayiə yaymaq) to set* a rumour abroad; 4) (panika

salmaq) to raise a panic, to create / to make* a stir; ~ə düşmək (təlaş keçirmək) to fuss, to make* a fuss; ~ə

salmaq to make* (d.) public / known; 2. dilç. noise; Bəzi samit- lərdə küy sədaya üstün gəlir In some

consonants the noise prevails over the musical tone

küyçü i. panic-monger, alarmist

küyçülük i. alarmism

küy-kələk i. row, racket, noisy stir; panic;

fuss; commotion; tumult; uproar; bluster küy-kələklə z. with uproar / noisy stir; with

bluster

küyləmək f. 1. (şişirtmək) to exaggerate (d.),

to overstate (d.); 2. to fuss (d.), to excite

(d.), to panic / panick (d.)

küylənmək f. to be* panicked, to be* excited,

to be* alarmed, to be* fussed

küylətdirmək f. bax küylətmək küylətmək f. to ask / to cause smb. to panic

(d.) / to alarm (d.) / to excite (d.)

küylü s. 1. noisy; 2. fussy; ~ hərəkət fussy

movement; ~ adam a fussy person küyükdürmək f. to excite (d.), to alarm (d.) küyüldəmək f. to buzz, to hum

küyültü i. (canlı səsində) buzz, hum; (can-

sız səsində) din

küylülük i. 1. noisiness; 2. fussiness

küz I. i. I sheep- / lamb-fold, sheep- / lamb-

cote, pen / fold for lambs II. i. (şumda

şırım, cız) furrow; boundry furrow küzçü i. furrower

küzləmək f. to furrow (d.)

küzlü s. furrowed

kvadrant i. riyaz. quadrant

kvadrat

kvadrat I. i. square; 5-in ~ı 5 squared; ~a yüksəltmək riyaz. to raise to the second power (d.) II. s. square;

quadratic; ~ kök riyaz. square root; ~ metr square metre; ~mötərizə square brackets; ~ ölçülər square

measures; ~ tənlik riyaz. quadratic equation

kvadratura i. quadrature

kvadrat-yuva I. i. square-cluster, square

pocket II. s. square-cluster; ~ üsulu ilə əkin square-cluster planting, square pocket planting; ~ üsulu ilə

əkmək to plant in square pockets

kvadrilyon i. riyaz. quadrillion

kvant I. i. fiz. quantum (pl.-ta) II. s. fiz. quan-

tum; ~ ədədi quantum number; ~ mexa- nikası quantum mechanics; ~ nəzəriyyəsi quantum theory

kvorum

kvars I. i. miner. quartz II. s. quartz; ~ lam- pası quartz lamp; ~ şüşəsi quartz glass

kvarta i. mus. fourth

kvartal i. 1. (ilin dörddə biri) quarter;

2. (məhəllə) quarter, block

kvartet i. mus. quartet(te)

kvas i. kvass; çörək ~ ı bread kvass

kvinta i. mus. fifth

kvintet i. mus. quintet(te)

kvit i.: d.d. ~ olmaq to be* quits; Biz səninlə

kvit olduq We are quits

kvitləşmək f. to call / to be* quits (with);

Biz kvitləndik We are quits

kvorum i. quorum; Kvorum yoxdur There

is no quorum; ~ toplamaq to secure a quorum, (səsvermədə) to muster a quo- rum

453

qabaqkı

Q, q the 17th letter of the Azerbaijani alphabet qa i. caw [k6:]

qab I. i. 1. top. i. tableware, the dishes, crock-

ery; çini ~ china; saxsı ~ earthenware; tənəkə ~ tinware; mis ~ copperware; mət- bəx ~ı kitchen utensils pl.;

2. d.d. contain- er; bottle; 3. case; alət ~i instrument case II. s.: ~ şkafı dresser; ~ dəsmalı dishcloth, tea-

towel; ~ dükanı / mağazası china-shop

qaba I. i. brute, rough, rude fellow, boor; (qadın) rude woman* II. s. brute, rough, coarse, rude, gross; ~ səs

harsh / rough / gruff voice; ~ dəri rough / coarse skin; ~ yun common wool; ~ parça coarse fab- ric; ~ söz

rude / rough word; ~ səhv gross mistake / error; blunder; ~ qida coarse food; ~ qum coarse sand; ~ rəftar

rude / coarse manner; ~ zarafat coarse / rude / gross joke; ~ cavab rude reply / answer III. z. rudely,

coarsely; roughly; ~ cavab vermək to answer rudely; (uşaq) to answer back; bir kəsə qarşı ~ rəftar etmək to

treat smb. roughly; ~ danışmaq to speak* rudely / coarsely / roughly

qabacasına z. rudely / roughly, indelicately; ~ hərəkət etmək to act / to behave rudely, to conduct

indelicately

qabağıalınmaz s. inevitable, irresistible; ~ziddiyyət inevitable conflict; ~ arzu irresistible desire

qabağıalınmazlıq i. irresistibility [-zi], inevitability

qabaq I. i. bot. pumpkin II. s. pumpkin (attr.); ~ toxumu pumpkin seed III. i. 1. front; evin qabağı the front of

the house; Qabağına bax! Look to your front; qa- bağını almaq to forestall (d.); fəlakətin qabağını almaq to

forestall disaster; təh- lükənin qabağını almaq to stave off dan- ger, to prevent danger; 2. şair. face; ayın

qabağı face of the moon; IV. s. front, fore; ~ təkər front wheel; ~ dişlər front teeth; ~ sıralar front rows; ~

yerlər front seats; ~ ayaqlar (heyvanda) forelegs V. z. ago, before, formerly; çox illər ~ many

454

years ago; Mən onu qabaqlar görmə- mişəm I haven’t seen him before; O, qa- baq bu zavodda işləyirdi He

formerly worked at this plant VI. qoş. before, first; dərsdən / iclasdan və s. ~ before classes / meeting, etc.,

hər şeydən ~ first of all; vaxtından ~ beforehand; Mən saat beş- dən qabaq gələ bilmərəm I can’t come

before five o’clock VII. bağ. before; O gə- ləndən qabaq biz işimizi qurtaracağıq We’ll finish our work before

he comes

qabaqca z. at first, firstly, formerly, in advance, beforehand

qabaqcadan z. beforehand, in good time, in advance; bir şeyin qeydinə ~ qalmaq to think* of smth.

beforehand / in advance; ~ pulu vermək to pay* in advance

qabaqcıl I. i. advanced worker, leading work- er; zavodun ~ları the advanced / leading workers of a factory;

kənd təsərrüfatı ~ları advanced / foremost people in agri- culture II. s. advanced, foremost; progres- sive (-

minded); ~ metod advanced method; ~ nəzəriyyə advanced theory; ~ ideyalar advanced ideas; ~ kolxozlar

foremost col- lective-farms; ~ adamlar progressive (-minded) people

qabaqda z. 1. in front; ahead; before; ~ get- mək to go* ahead / in advance; ~ olmaq to be* in advance; (bir

işdə) to take* the lead; Sizin bütün həyatınız qabaqdadır Your whole life is before you / ahead of you; 2. in

the past, formerly; Qabaqda belə şeylər olmazdı There was nothing like that formerly

qabaqdakı s. 1. front; ~ yerlər front seats; 2. nearest; ~ kənd the nearest village; 3. immediate; ~ vəzifələr

immediate tasks; 4. forthcoming; ~ imtahanlar forthcoming examinations

qabaqdan I. s. front; ~ görünüş front view II. z. 1. at / from the front; in front; ~ bax- maq to look at the

front, to take* a front view; Qabaqdan qış gəlir Winter is on the way; 2. beforehand, in advance; in good

time; ~ ödəmək to pay* in advance

qabaqdanqalma i. leavings, leftovers qabaqkı s. 1. front; ~ cərgələr front rows; 2. former; ~ vaxtlar former

times; ~ pre- zident a former president, an ex-president;

qabaq-qabağa

3. previous; ~ il previous year; ~ səhifədə

on the previous page

qabaq-qabağa z. opposite, facing each other

/ one another; Onlar qabaq-qabağa otu- rurdular They were sitting opposite / fac- ing each other

qabaq-qarşı z. bax qabaq-qabağa qabaqlamaq f. 1. to pass ahead (of), to out- strip (d.), to take* the lead

(over); (arxada buraxmaq) to leave* behind (d.); 2. to let (d.) know beforehand (of, about), to give* advance

notice (to about); 3. to get* ahead (of), to forestall (d.); fəlakəti ~ to

forestall disaster

qabaqlanmaq f. 1. to be* left behind / out-

stripped; 2. to be* forestalled

qabaqlar z. formerly, previously, in the past,

in former times; Qabaqlar burada bazar var idi. There was a market here formerly; Mən qabaqlar onu

görməmişdim I hadn’t seen him / her previously

qabaqlarda z. bax qabaqlar qabaqlaşdırılmaq f. 1. bax üzləşdirilmək;

2. to be* compared

qabaqlaşdırma fi. 1. comparison; 2. con-

frontation

qabaqlaşdırmaq f. 1. bax üzləşdirmək;

2. to compare (d.)

qabaqlaşmaq f. 1. to meet* (d. with),

to come* across (d.); to encounter (d.); 2. to compete (d. with), to emulate (d, in), to be* engaged in

competition

qabalaşdırılmaq f. to be*made coarse / rough, to cause to become rude / coarse / rough

qabalaşdırmaq f. to cause (d.) to become* coarse / rough

qabalaşmaq f. to become* coarse / rough; to become* rude

qabalıq i. 1. rudeness; 2. roughness, coarse- ness; ~ etmək to act / to behave rudely qaban I. i. (ev) hog,

boar; (vəhşi) wild boar;

(dişisi) wild sow II. s. boar; ~ əti boar;

~ ovu boar-hunting

qabar i. corn, callosity; ◊ bir kəsin gözünü

~ etmək to be* an eyesore to smb.; ◊ bir kəsin ~ını basmaq to tread on someone’s corn; ~ etmək to rub sore

(d.); Çəkmə mənim ayağımı qabar edib My boot has made a sore place on my foot

qabarmaq

qabarcıq i. 1. bubble; sabun qabarcığı soap bubble; sabun qabarcığı buraxmaq to blow* bubbles; 2.

(yanıqdan əmələ gələn, yağlı boya ilə çəkilən şəkillərin üzərin- dəki) blister

qabarcıqlandırmaq f. to cause (d.) / to force (d.) to bubble

qabarcıqlanmaq f. 1. to bubble, to form bubbles, to rise* in bubbles; 2. to blister

qabarcıqlı s. bubbly; (i.s.) full of bubbles qabarıq I. s. 1. salient, protuberant; ~ xüsu- siyyət salient

characteristic; ~ cəhətlər salient points; ~ faktlar protuberant facts; 2. (aydın) distinct, vivid II. z. vividly, dis-

tinctly; protuberantly

qabarıqlı s. uneven, hilly; ~ yol hilly road qabarıqlıq i. unevenness; salience, promi-

nence, protuberance

qabarit i. overall dimensions pl.; d.d. size qabaritli s.: kiçik ~ maşın small car; kiçik

~ mebel compact furniture

qabar-qabar s. horny, toil-hardened; ~ əllər

horny / toil-hardened hands

qabarlamaq f. bax qabarlanmaq qabarlanmaq f. to become* / to get* horny,

to be* covered with corns

qabarlatmaq f. 1. to make* callous (d.); əl-

lərini ~ to make* one’s hands callous; 2. to

cause (d.) to become horny / callous (d.) qabarlı s. horny, callous, toil-hardened; ~ əllər horny hands; Qoca

bağbanın qa- barlı əlləri vardı The old gardener had

horny hands

qabarlılıq i. callosity, callousness qabarma fi. 1. protrusion; 2. coğ. flow, flood

(of tide), rising tide; ~ və çəkilmə ebb and flow, high and low tide; 3. (üzə qayıtma) backhat, sauce; amer.

sass

qabarmaq f. 1. (şişmək) to swell out, to swell; 2. to bristle (up), to stand* up stiffy; Heyvanın tükləri qabardı

The animal’s fur bristled (up); 3. to rise*; Dəniz qabardı The sea rose; 4. (üzə) to be* impudent / insolent;

(uşaq) to sauce (d.); (yeniyetmə) to cheek (d.); Yaxşı uşaq anasının üzünə qabarmaz A good child doesn’t

sauce his mother; Şagirdlər heç vaxt müəllimləri- nin üzünə qabarmamalıdırlar Pupils should never cheek

their teachers

455

qabartmaq

qabartmaq f. 1. to cause to swell (d.), to swell (d.); 2. to puff out / up; Quş lələk- lərini qabartdı The bird

puffed out its feathers

qabıq i. 1. (çörəyin və s.) crust; çörəyin qabığı crust of bread; 2. (soğanın, ba- nanın) skin; soğan qabığı onion

skin; 3. (yemişin, limonun və s.) rind; limonun qabığı lemon rind; 4. (portağalın, kar- tofun və s.) peel;

portağal qabığı orange peel; kartof qabığı potato peelings pl.; 5. (fındığın, yumurtanın və s.) shell; fın- dıq

qabığı nutshell; yumurta qabığı eggshell; 6. (ağacın) bark; qabığını soy- maq 1) (kartofun, portağalın və s.) to

peel (d.); kartofun qabığını soymaq to peel potatoes; 2) (yemişin, limonun və s.) to rind (d.); yemişin qabığını

soymaq to rind the melon; 3) (yumurtanın, noxudun, taxılın və s.) to shell (d.); yumurtanın qabığını soymaq

to shell an egg; ağacın qabığını soymaq to strip the tree of its bark; ilan qabığı slough; ◊ ~dan çıxmaq d.d. to

go* all out; to bend* over backwards; ◊ beyin qabığı cerebral cortex; yer qabığı geol. earth’s crust

qabıqlanmaq f. to crust; (ağac) to bark; (yara və s.) to skin; Yara qabıqlanmağa başladı The wound began to

skin

qabıqlı s. crusty, rindy; not peeled; (qoz, yu- murta) not shelled

qabıqsız s. peeled; rindless; (i.s.) without peel / skin; ~ ağac peeled wood; ~ pendir rindless cheese

qabırğa i. anat. rib; qısa ~lar short ribs qabırğalı s. məc. thicket, robust, sturdy;

~ oğlan məc. a robust / sturdy fellow qabil s. able, skilful, gifted, capable (of); ~ tələbə / müəllim və s. an

able student / teacher, etc.; ~ həkim a skilful doctor / physician; ~ cərrah a skilful surgeon; ~ adam a capable

man; O hər şeyə qa-

bildir He is able of everything qabiliyyət i. 1. ability (for), giftedness, apti- tude (for), faculty (of, for); əqli ~

mental ability; fiziki ~ physical ability; musiqiyə ~i olmaq to have* aptitude for music; çox ~li adam a person

of great abilities; 2. capacity, power; alıcılıq ~i purchasing

capacity / power

456

qaçaq

qabiliyyətlə z. 1. skilfully, ably; 2. tactfully, politely; with dignity; O həmişə qabiliy- yətlə hərəkət edir He

always acts with dignity

qabiliyyətli s. 1. gifted, talented, capable; 2. tactful, polite, delicate

qabiliyyətlilik i. 1. giftedness, ability (for), aptitude (for); 2. dignity, self-respect

qabiliyyətsiz I. s. 1. unskilful, incapable (of), dull, ungifted; 2. tactless, indelicate, indis- creet II. z. 1.

impolitely, indelicately, tact- lessly; 2. without showing of any talent / ability

qabiliyyətsizcəsinə z. bax qabiliyyətsiz II qabiliyyətsizlik i. 1. impoliteness, indelica- cy, tactlessness; 2.

incapability, inability (of), lack of skill / talent; ~ etmək to act / to behave impolitely, to conduct tactlessly

/ indelicately

qabilləşmək f. to become* skilful / capable

/ talented

qabillik i. giftedness, ability, faculty qab-qacaq top. i. kitchen utensils; plates,

spoons, forks, etc.; qab-qacaq yumaq to

wash kitchen utensils

qab-qaşıq top. i. bax qab-qacaq qab-qazan top. i. kitchen utensils, dishes and

saucepans

qablama fs. packing; ~ materialı packing

material

qablamaq f. to pack (up) (d.), to wrap up (d),

to do up (d.); malları ~ to pack goods qablanmaq f. to be* packed / wrapped qablaşdırıcı i. packer

qablaşdırılmaq f. to be* packed / wrapped qablaşdırmaq f. bax qablamaq qablatdırmaq f. bax qablatmaq

qablatmaq f. to ask / to cause smb. to pack (d.) qablayıcı i. packer

qaboy i. mus. oboe

qaboyçalan i. oboe player, oboist qabyuyan I. i. kitchen-maid, scullery maid;

(kişi) scullion, washer-up II. s.: ~ maşın

dish-washing machine

qac i. ditch, trench; dərin ~ deep ditch /

trench

qaclamaq f. to trench; to dig a trench qaçaq I. i. 1. (quldur) robber, brigand, ban-

dit; 2. (həbsxanadan qaçan) prison-break-

qaçaqaç

er, jail-breaker, goal-breaker; outlaw, fugi- tive [`fju:d=9t9v], deserter; 3. (evdən qa- çan) runaway; ~ olmaq

1) (quldur olmaq) to be* a robber / a brigand / a bandit; 2)(həbsdən qaçmaqla) to be* a jail- breaker / an

outlaw / a fugitive; 3) (evdən qaçmaqla) to be* a runaway; ~ düşmək to be* on the run, to become*

deserter, to be* outlawed II. s. 1. runaway; ~ uşaq a runaway child; 2. contraband; ~ mal con- traband /

smuggled goods; ~ dəstəsi a band / a gang of robbers; ~ yuvası / məskəni den of bandits / robbers / brigands

qaçaqaç i. 1. running (about); ~da olmaq to be* on the run; Mən bütün günü qaça- qaçda olmuşam I’ve

been on the run all day long; 2. general flight, panic; ~ salmaq to raise a panic, to put* to flight, to cause to

run away (d.)

qaça-qaça z. running; at a run; ~ gəlmək to come* running

qaçaqbaşı i. (robber) chief, cheiftain qaçaqçı i. smuggler, contrabandist qaçaqçılıq i. 1. bax qaçaqlıq; 2.

contraband,

smuggling; ~ etmək 1) to be* a robber; to rob (d.), to plunder (d.); 2) to be* a smug- gler; to smuggle (d.)

qaçaq-quldur I. top. i. the robbers and out- laws II. s.: ~ yuvası den of robbers and outlaws

qaçaqlıq i.: ~ etmək 1) to be* a robber; 2) to rob (d.), to plunder (d.)

qaçaqmalçı i. contrabandist, smuggler qaçan i. id. runner

qaçaraq z. running; ~ getmək to go* run-

ning; qaçarağını götürmək to drive*

away (d.)

qaçıcı i. id. runner

qaçılmaz s. inevitable, inescapable, unavoid-

able; ~ konflikt inevitable conflict; ~ tale

inescapable fate

qaçılmazlıq i. inevitability, inevitableness qaçınmaq f. to avoid (ger.+d.), to evade (d.);

to keep* off (d.); bir kəslə görüşdən ~ to

avoid meeting smb.

qaçırdılmaq f. bax qaçırılmaq

qaçırılmaq f. to be* taken off / away; to be*

stolen; (təyyarə, avtomobil) to be* hijacked; (adam) to be* kidnapped; (qa-

qadağan

dın, uşaq) to be* abducted; nəzərdən ~ to be* neglected / not noticed, to be* taken no heed (of), to be*

paid no heed (of), to be* paid no attention (to)

qaçırmaq f. to take* off / away (d.); to steal* (d.); (təyyarəni, avtomobili) to hijack (d.); (adamı) to kidnap

(d.); (qa- dını, uşağı) to abduct (d.); nəzərdən ~ to take* no notice (of), to take* no heed (of), to pay no

attention (to); fürsəti əldən ~ to miss the opportunity, to lose* the chance

qaçırtmaq f. bax qaçırmaq

qaçış I. i. 1. run, running; 2. race id.; yaxın

məsafəyə ~ sprint; uzaq məsafəyə ~ long- distance race; yerində ~ running on the spot II. s.: ~ yolu (daş

kömür külü tö- külmüş) cinder-track, running-track; (cı- dır meydanında) racecourse

qaçışmaq f. to run* about; to scatter; to race (with) one another

qaçqın i. refugee

qaçqınlıq i. the state of being a refugee qaç-qov i. running about, turmoil

qaçmaq f. 1. to run, to run away; (həbsdən)

to escape; həbsdən ~ to escape from prison, to break* out of prison; bir kəsin arxasınca ~ to run* after

smb., to chase (after) smb.; ora-bura ~ to run* about; bərk ~ to run* fast, to run* at top speed; Onun

dalınca qaç Run after him / her; 2. to avoid (d.), to shun (d.), to escape (d.), to evade (d.), to refrain (from);

bir kəslə qarşılaşmaqdan ~ to avoid meeting smb.; təhlükədən ~ to shun / to avoid danger; cəzadan ~ to

escape / to evade penalty; ◊ nəzərdən ~ to escape smb.’s attention / notice; ◊ rəngi ~ to turn pale; ◊ yuxusu

~ to lose* one’s sleep

qada i. ailment, adversity, trouble, misfor- tune; Qadan alım! (My) dear! (My) dar- ling! Qada səndən uzaq

olsun! God bless you!

qada-bala i. adversity, misfortune, disaster; Qada-bala səndən / sizdən uzaq olsun God bless you!

qadağa i. bax qadağan; ~sı bərk olmaq to be* strictly forbidden

qadağan I. i. prohibition, interdict, forbid- dance; ~ etmək to forbid (d.), to interdict

457

qadağanedici

(d.); (rəsmi) to prohibit (d.), to ban (d.), to put / to impose a ban (on); to put* a veto (upon), to veto (d.);

atom silahını ~ etmək to prohibit atomic weapon, to put* a ban on atomic weapons; kitabı ~ etmək to

interdict a book; qəzeti ~ etmək to sup- press a paper; ~ olmaq to be* prohibited / banned; ~ olunmuş /

edilmiş prohibited, interdicted; forbidden; ~ olunmuş / edilmiş silah forbidden weapon; ~ olunmuş / edil-

miş zərbə id. forbidden blow; Giriş qa- dağandır! No admittance! Papiros çək- mək qadağandır! No smoking!

II. s. forbidden, restricted; ~ zona restricted area; av. forbidden zone

qadağanedici s. prohibitory, prohibitive; ~ qanun prohibitory law; ~ gömrük pro- hibitive duty

qadası nid. My darling! My dear! qadı-qadı z.: ~ danışmaq to speak* haugh- tily / arrogantly, to speak* like

an adult

(of a child)

qadın I. i. woman* (pl.: women); ağıllı ~ a

clever woman*; ərli ~ a married woman*; gənc ~ a young woman*; deyingən ~shrew; ~ kimi womanly,

womanlike II. s. female, feminine; woman; ~ əməyi female labour; ~ təvazökarlığı feminine modesty; ~

cəmiyyəti feminine society; ~ xəstəlikləri gynaecological / women’s diseases; ~ məntiqi a woman’s logic; ~

ayaqyolu ladies’ room, Ladies, W.C.; ~ bərbərxanası hairdresser’s; ~ dərzisi ladies’ tailor; ~ yerişi a womanish

walk

qadıncasina z. womanly, womanlike, in a feminine way

qadınxasiyyət s. feminine, womanlike, effeminate; (i.s.) of changeable character

qadınxasiyyətli s. bax qadınxasiyyət qadınxasiyyətlilik i. weakness of will, spine-

lessness

qadınlıq i. femininity, womanhood; top. i.

womankind

qadınsifət s. womanish, effeminate;

woman-faced

qadınsifətli s. bax qadınsifət

qadir s. 1. mighty, powerful; ~ ölkə power-

ful / mighty country; hər şeyə ~ (Allah) Almighty; 2. able, capable, skilful; O hər

458

qaxılmaq

şeyi etməyə qadirdir He is able of doing

anything

qadirlik i. ability (for), aptitude (for), faculty

(of, for)

qafa i. head; brain

qafalı s. clever, brainy

qafasız s. brainless, empty-headed

qafatası i. skull

qafil s. ignorant, unconversant; lightminded,

careless; inattentive; ~ adam an ignorant

man, a light-minded / careless person qafillik i. ignorance, lack of knowledge gafiyə i. rhyme; zəif ~ week

rhyme; qüv-

vətli ~ strong rhyme

qafiyəbaz i. rhymer, rhymester [`raimst7] qafiyələmək f. to rhyme (d.); sözləri ~ to

rhyme words

qafiyəli s. rhymed; ~ şer rhymed verse qafiyəsiz s. rhymeless; (i.s.) without rhymes;

(i.s.) having no rhymes

Qafqaz s. Caucasian; ~ xalqları Caucasian

peoples

qafqazlı i. Caucasian

qağayı i. zool. (sea-) gull

qağıldama fi. 1. (qaz) cackling; 2. (durna)

call

qağıldamaq f. 1. (qaz və s.) to cackle;

2. (durna və s.) to call

qağıldaşmaq f. 1. (qaz və s.) to cackle all

together; 2. (durna və s.) to call all

together

qağıltı i. cackle; (durna) call

qahmar i. defender, mediator, intercessor;

patron; (qadın) patroness; ~ çıxmaq to

take* the part (of), to stand* up (for) qahmarlıq i. protection, intercession, medi-

ation

qax i. dried fruits

qaxac I. i. jerked meat, jerk; ~ etmək / qa-

yırmaq to jerk (d.), to dry-cure (d.); ~a döndərmək to overdry (d.); ~ı çıxmaq to get* / to become* overdried;

~a döndər- mək to dry up, to overdry (d.), to get* exceedingly dry (d.) II. s. jerked, dried; ~ ət jerked / dried

meat

qaxacımaq f. to jerk, to get* / to become* jerked, to get* / to become* overdried qaxılmaq f. 1. bax

sancılmaq; 2. to sit* quiet

and still; qaxılıb oturmaq to sit* quiet and still for a while

qaxınc

qaxınc i. reproach, reproof, telling off; ~ et- mək to give* a tell-off / scolding; başa ~ olmaq to be* good-for-

nothing

qaxmaq f. 1. to strike* (d.), to hit* (d.); 2. to give* a telling off, to scold (d.), to reproach (d. with); başına ~

to give* smb. a telling off, to reproach smb.

qaxsımaq f. to spoil, to go* bad, to become* rotten

qaxsımış fs. spoiled, rotten, rancid; ~ yu- murta rotten egg; ~ yağ rancid butter

qaxsıtmaq f. to let* go bad (d.), to cause to go bad

qaim s. firm, steady, stable, strong, tough; ~ parça strong / tough cloth; ~ olmaq to be* firm / steady / stable

qaqqanaq i. loud laughter; ~ çəkmək to laugh loudly / boisteriously, to shout with laughter

qaqqıldamaq f. 1. to cackle; 2. (ucadan gül- mək) to cackle, to shout with laughter, to roar with laughter

qaqqıldatmaq f. to cause (d.) / to force (d.) to cackle

qaqqıldaşmaq f. 1. to cackle together; 2. məc. to laugh loudly / to roar with laugh- ter all together

qaqqıltı i. 1. cackle; 2. məc. loud laughter qala I. i. 1. castle, stronghold; 2. hərb. fortress; alınmaz ~

impregnable / unassail-

able fortress; ~nın mühasirəsi siege of a fortress; ~nı mühasirəyə almaq to lay* a siege to a fortress, to

besiege a fortress; ~nı mühasirədən azad etmək to raise / to push a siege of the fortress; 3. d.d. prison, jail;

~ya salmaq to put* into jail / prison; ~dan qaçmaq to escape from prison, to run away from prison; 4. tower;

qız ~sı Maiden Tower II. s. 1. fortress; ~ divarı fortress wall; 2. tower; ~ saatı tower clock; 3. prison; ~

kamerası prison cell; ~ gözətçisi keeper of a prison, jailer, warder, goaler

qalaktik s. astr. galactic

qalaktika i. astr. Galaxy

qalaq i. heap, pile; ~ vurmaq to heap (d.),

to pile (d.); bir ~ kömür a heap of coal;

bir ~ kitab a pile of books

qalaq-qalaq z. in heaps / piles, a lot of, a

great deal of; ~ olmaq to be* heaped /

qaldırmaq

piled up; Kitablar döşəmədə qalaq-qalaq

idi The books lay in heaps on the floor qalaqlamaq f. to pile (d.), to heap (d.); daşı

~ to heap (up) stones

qalaqlanmaq f. to be* piled up / heaped up qalaqlatmaq f. to ask / to cause smb. to pile

(d.) up, to ask / to cause smb. to heap (d.) up qalaqurma i. şahm. castling

qalalamaq f. to pile up (d.), to heap up (d.);

daşı ~ to heap up stones

qalalatmaq f. to ask / to cause smb. to pile up

(d.) / to heap up (d.)

qalamaq I. f. (üst-üstə yığmaq) to pile up

(d.), to heap up (d.) II. f. (yandırmaq) to kindle (d.), to stoke (d.); ocaq ~ to stoke up the fire, to kindle a fire

qalan I. i. remainder, rest; borcun ~ı the remainder of the debt; pulun ~ı the rest of the money; Nə istəyirsən

götür, qalanını tulla Take what you want and throw the rest away II. s. the rest (of); ~ vaxt the rest of the

time

qalanmaq I. f. (üst-üstə yığılmaq) to be* piled up / heaped up II. f. (yandırılmaq) to burn, to be* burnt /

stoked

qalantereya I. i. haberdashery; fancy goods II. s. fancy-goods; ~ mağazası fancy- goods store; haberdasher’s

(shop); ~ mal- ları haberdashery

qalantereyaçı i. haberdasher

qalatmaq I. f. (üst-üstə yığdırmaq) to ask

/ to cause smb.to pile (d.) / to heap (d.) / to kindle (d.) II. f. (yandırtmaq) to ask / to cause smb. to burn (d.) /

to stoke (d.)

qaldırıcı s. lifting; ~ mexanizm lifting gear; ~ kran crane

qaldırılmaq f. 1. to be* lifted; 2. (bayraq) to be* hoisted; 3. (qiymət və s.) to be* raised / increased

qaldırmaq f. 1. to lift (d.), to raise (d.); to heave (d.); başını ~ to lift / raise one’s head; bir şeyi ~ to give smth.

a lift; bir kəsə əl ~ (vurmaq) to lift one’s hand against smb., əl ~ to raise one’s hand; badə ~ to raise one’s

glass (to); toz ~ to raise dust; məsələ ~ to raise a question; müba- hisə ~ to raise a quarrel; həyəcan ~ to

raise an alarm; üsyan ~ to raise up rebellion; qiymətləri ~ to raise prices, to put* prices

459

qaldırtmaq

up; səsini ~ to raise one’s voice; 2. (yerə düşmüş bir şeyi qaldırmaq) to pick up (d.); Kitabı qaldır Pick up the

book; 3. to hoist; bayraq ~ to hoist a flag; (gəmidə) to make* colours; yelkən ~ to hoist / to set* sail; 4. to

eliminate (d.), to remove (d.); çətinlikləri aradan ~ to eliminate dif- ficulties; maneələri aradan ~ to remove

obstacles; müharibə təhlükəsini aradan ~ to remove / to eliminate the threat of war; ◊ ayağa ~ to rouse (d.),

to get* up (d.); səs-küy ~ to make* a noise, to set* up / to make* a clamour; kefini ~ to cheer up (d.); silah ~

to take* up arms; yuxudan ~ to wake* up (d.), to awaken (d.)

qaldırtmaq f. to ask / to cause smb. to lift (d.), to ask / to cause smb. to raise (d.); (yuxudan) to ask / to

cause smb. to wake up (d.)

qalereya i. (müx. mənalarda) gallery; şəkil ~sı picture-gallery

qalxan i. shield

qalxanvarı s. anat. thyroid [-ai-]; ~ vəzi thy-

roid gland; ~ qığırdaq / ximirçək thyroid

cartilage

qalxışmaq f. 1. to rise* all together; 2. (mü-

barizəyə) to rise* against; zülmə / əsa-

rətə qarşı ~ to rise* against oppression qalxmaq f. 1. to rise*, to get up; (ayağa) to stand* up; stoldan ~ to

rise* / to get* up from the table; tezdən ~ to rise* / to get* up early; günəşlə birgə ~ to rise* / to get* up

with the sun; Təyyarə havaya qalxdı The plane rose in the air, The plane took off; Onun kefi / hərarəti qalxdı

His spir- its / temperature rose; 2. to climb (d.), to ascend (d.); dağa ~ to ascend a mountain; Duman

dərədən qalxırdı. The mist was ascending from the valley; Günəş günorta yerinə qalxırdı The sun was

climbing to the zenith; 3. to break*, to get* up; Tufan qalxdı The storm broke; Külək qalxır The wind is

getting up; ayağa ~ 1) to stand* up; 2) məc. to become* independent, to stand*

on one’s feet

qalıq i. 1. remainder, rest, residue, remnant;

2. riyaz. remainder; 3. kim. residuum; pu- lun qalığı the rest of the money; borcun qalığı the remainder of

the debt; yeməyin

460

qalınsaçlı

/ ərzağın qalığı remnants of foods; 4. sur- vival; keçmişin qalığı a survival of times passed

qalın I. s. 1. thick, dense; ~ kitab a thick book; ~ ot thick grass; ~ taxta a thick board; ~ meşə thick / dense

forest; ~ bulud thick / dense clouds; ~ duman thick / dense fog; ~ xalça / gəbə thick carpet; 2. (parça və s.)

heavy, stout; ~ mahud heavy / stout cloth; 3. hard; ~ cild hard cover; ~ sait dilç. hard vowel; ~ samit hard

consonant II. z. thick, thickly, densely

qalınbaldır s. thick-legged

qalınbaş I. i. thick-head II. s. thick-headed qalınbığ s. bax qalınbığlı

qalınbığlı s. bushy-moustached; (i.s.) with

bushy-moustache

qalındodaq s. thick-lipped; ~ qız / qadın

a thick-lipped girl / woman*

qalınqabıq I. i. məc. thickskin, dimwit,

thick-skinned person II. s. 1. (meyvə) thick-skinned; ~ portağal / alma və s. thick-skinned orange / apple,

etc.; 2. məc. dim-witted, thick-skinned; unfeeling, insensitive; case-hardened

qalınqafa I. i. dullard, dimwit, dunderhead, blockhead II. s. obtuse, blunt, dull, stupid; ~ adam a blunt /

obtuse man*

qalınqafalılıq i. stupidity, dullness, obtuse- ness

qalınqaş s. (i.s.) with bushy eyebrows qalınqaşlı s. bax qalınqaş

qalınlamaq f. bax qalınlaşmaq qalınlatmaq f. bax qalınlaşdırmaq qalınlanmaq f. bax qalınlaşmaq

qalınlaşdırılmaq f. to be* thickened, to be*

made thicker

qalınlaşdırmaq f. to thicken (d.), to make*

thicker (d.)

qalınlaşma fi. 1. thickening, becoming

thicker; 2. dilç. velarization

qalınlaşmaq f. 1. to thicken, to become*

thicker; Buz qalınlaşır The ice is thick-

ening; 2. (səs) to get* coarse / harsh qalınlatmaq f. bax qalınlaşdırmaq qalınlıq i. 1. thickness; 2. density; 3.

(adam-

da) dullness, bluntness

qalınsaç s. thick-haired; (i.s.) with thick hear qalınsaçlı s. bax qalınsaç

qalınsaqqal

qalınsaqqal s. bushy bearded qalınsaqqallı s. bax qalınsaqqal

qalib I. i. conqueror, victor; (idmanda) win-

ner; ~lər və məğlublar victors and van- quished; ~ gəlmək to conquer (d.), to gain / to win* a victory (over);

to defeat (d.); şair. to vanquish (d.); məc. to overcome; düşmənə ~ gəlmək to conquer the enemy, to defeat

/ to overcome the enemy II. s. victorious, triumphant, winning; victor; ~ komanda victorious / winning team;

~ ordu triumphant army; ~ qoşun victor troops; ~ ölkə a victor country

qalibanə I. s. victorious, triumphant; ~ gör- kəm triumphant air II. z. victoriously, tri- umphantly

qalibiyyət i. victory; ~ qazanmaq / əldə et- mək to gain / to win*a victory (over), to conquer (d.)

qalibiyyətli s. victorious, triumphant; ~ hü- cum victorious offensive; ~ komanda a victorious team; ~ ordu

victorious army

qalmaq f. 1. to stay, to remain; evdə ~ to stay / to remain at home; nahara ~ to stay to dinner;

mehmanxanada ~ (yaşamaq) to stay at / in a hotel, to put* up at a hotel; bir kəsə sadiq ~ to remain faithful

to smb.; qüvvədə ~ to remain valid; (qərar, hökm) to remain in force; Beş gün Moskvada ~ to remain / to

stay five days in Moscow; ◊ ikinci ilə ~ (sinifdə) to remain in the same form a second year; amer. to be* / to

get* left back; öz fikrində ~ to remain of the same opinion; d.d. to stick* to one’s opinion; Bu həmişə mənim

xatirimdə qalacaq It will always remain in my mem- ory; 2. to be* left; Kitab evdə qaldı The book was left at

home; bir kəsə borclu ~ to be* in smb.’s debt; geri ~ to fall* / to drop behind, to lag behind; məc. to be*

backward / behind; 3. to be* slow; Mənim saatım beş dəqiqə geri qalır My match is five minutes slow

qalmaqal i. scandal, uproar; racket; siyasi ~ political scandal; ~ı yatırmaq to hush up a scandal; ~a səbəb

olmaq / ~ qaldır- maq to give* rise to / to cause a scandal; ~ salmaq to kick up an uproar / racket; Bu nə

qalmaqaldır! What a scandal!

qamçılatmaq

qalmaqalçı i. trouble-maker, a rowdy per- son, brawler

qalmaqalçılıq i. scandalousness, rowdi- ness, rowdyism

qalmaqallı s. 1. scandalous; ~ məsələ a scandalous matter / question; 2. (qalma- qal sevən) quarrelsome,

rowdy; ~ uşaq a rowdychild; ~ adam a quarrelsome / rowdy person

qalmaqalsız s. (i.s.) without scandal / uproar qaloş i. galosh, rubbers pl.

qalpaq i. 1. (başgeyimi) cap; gecə qalpağı

nightcap; 2. (lampa üçün) lampshade; 3. (dalğıclar üçün) helmet, head-piece; dalğıc qalpağı diving helmet,

diver’s hel- met

qalpaqlı s. d.d. 1. (i.s.) with a cap on, (i.s.) having a cap on; 2. (i.s.) with a helmet, (i.s.) having a helmet on

qalstuk i. tie, necktie; ~ bağlamaq to tie one’s tie, to wear a tie

qalstuklu s. (i.s.), with a tie, (i.s.) having a tie qamarlamaq f. to grab (d.), to snatch (d.); əlinə düşəni / gələni

~ to grab the first thing that comes to hand; Oğru çantanı qamarladı və qaçdı The thief snatched the

bag and ran away

qamarlanmaq f. to be* grabbed / snatched qamarlaşdırmaq f. to grab (d.), to snatch (d.) qamarlatmaq f. to

ask / to cause smb. to grab

(d.) / to snatch (d.)

qamaşdırıcı s. blinding, dazzling qamaşdırmaq f. to dazzle (d.), to blind (d.);

Günəş gözümü qamaşdırdı The sun daz- zled my eyes; dişlərinı ~ to set* one’s teeth on edge

qamaşmaq f. 1. to be* dazzled / blinded; 2. to have* soreness in one’s mouth; diş- ləri ~ to have* one’s

teeth on edge

qamçı i. whip; knout; məc. lash ~ilə vurmaq bax qamçılamaq (1-ci mənada)

qamçılamaq f. 1. to whip (d.); to knout (d.); to lash (d.); 2. məc. to castigate (d.), to scourge (d.); nöqsanları ~

to castigate vices / defects

qamçılanmaq f. 1. to be* whipped / slashed; 2. məc. to be* castigated

qamçılatmaq f. 1. to ask / to cause smb. to whip (d.) / to lash (d.); 2. məc. to ask / to cause smb. to castigate

(d.) / to scourge (d.)

461

qamət

qamət i. figure; qəşəng ölçülü ~ a nice shaped figure

qamətli s. slender, slim; ~ qadın / arvad a slender / slim woman*

qamətlilik i. slenderness, slimness

qamış I. i. cane, reed, rush; şəkər ~ı sugar- cane II. s. cane; ~ şəkəri cane sugar; ~ stul

cane chair

qamışlı s. reedy, rushy; ~ göl reedy lake qamışlıq i. reedy / rushy place, area covered

with reed / cane / rush

qamqalaq i. chip, sliver; odun / ağac qam-

qalağı a chip of wood; ◊ ~ kimi quru dry

as a chip

qamqalamaq f. to chip (d.), to sliver (d.) qamqalanmaq f. to chip, to sliver; to be*

chipped / slivered

qamqalatmaq f. to ask / to cause smb. to

chip (d.) / to sliver (d.)

qan I. i. blood; ~ı kəsmək / dayandırmaq

to stop the blood / a wound; ◊ ~ ağlamaq məc. to weep* bitterly, to complain bitterly (of); ◊ ~ ağlatmaq to

torment (d.), to tor- ture (d.), to punish mercilessly; ~ almaq 1) tib. to let* one’s blood; 2) (qisas almaq) to

revenge (d.), to take* revenge (on, for), to take* vengeance (on, for); ~ qusmaq to spit* blood; ~ qusdurmaq

to torture (d.), to punish (d.), to beat* till one bleeds; ~a boyanmaq / bələnmək to be* beaten black and

blue, to be* stained with one’s own blood; ~ı qaynamaq to feel* sympathy (for); ~ı qaralmaq to feel* upset,

to be* put* out (over), to be* disappointed (at); ◊ ürəyini ~a döndərmək to make* one’s heart bleed; son

damla ~ına qədər to the last drop of blood; isti ~lı hot blooded; məc. kind, kind-hearted; soyuq ~lı cold

blooded; ~ aparmaq tib. to bleed profusely; ◊ ~ında olmaq to run* in one’s blood; Onun qa- nında var It runs

in his blood; Ürəyim qan ağlayır My heart bleeds; Adamın qanı donur One’s blood freezes II. s. blood; ~

təzyiqi blood pressure; ~ qrupu blood group; ~ damarı blood-vessel, vessel; ~ qohumluğu blood relationship;

~ inti- qamı vendetta, blood feud; ~ düşməni deadly enemy; ~ dövranı tib. circulation (of the blood); ~ pulu

bax qanbahası

462

qanbahası

qanacaq i. civility, courtesy, politeness qanacaqla z. courteously, politely qanacaqlı s. courteous, polite;

conscious;

~ oğlan a polite boy

qanacaqlılıq i. courteousness, politeness qanacaqsız s. impolite, discourteous, ill-

bred, ignorant, uncivil; ~ adam an impo- lite / ignorant person; O çox qanacaqsız adamdır He / She is a very

ill-bred person

qanacaqsızlıq i. impoliteness, discourtesy, uncivility, ignorance; ~ etmək to act / to behave impolitely

qanad i. wing; şair. pinion; ~ çalmaq to flap (its) wings; ~ açmaq to spread* one’s wings; ◊ ~ının altına almaq

məc. to pro- tect (d.), to take* under protection; ~ını sındırmaq məc. to clip one’s wings; bir kəsin ~ı altında

olmaq məc. to be* under smb.’s wings

qanadabənzər s. wing-shaped qanadaoxşar s. bax qanadabənzər qanadlandırılmaq f. məc. to be* inspired /

uplifted

qanadlandırmaq f. məc. to inspire (d.); to

lend* wings (to); ümidlə ~ to inspire (d.)

with hope

qanadlanmaq f. to acquire wings; məc. to

become* / to be* inspired, to be* uplifted qanadlı s. winged; (i.s.) having wings; ~ söz- lər məc. winged

words, catch-words; ~ ifa- dələr məc. popular expressions; ~ at əs.

the winged horse; ~ raket cruise missile qanadsız s. wingless; (i.s.) having no wings qanadvarı s. bax

qanadabənzər

qanaxma i. tib. bleeding, haemorrhage; bur-

nundan ~ bleeding at the nose, a nose-

bleed; ~dan ölmək to bleed to death qana-qan z. blood for blood

qana-qana z. intentionally, deliberately,

designedly, on purpose

qanalma i. blood-letting, phlebotomy qanama fi. bleeding, haemorrhage; burun

~sı bleeding at the nose, a nosebleed qanamaq f. to bleed; burnu ~ to bleed at the nose; Onun burnu

qanayıb His / Her nose

is bleeding

qanatmaq f. to bleed (d.); to wound (d.) qanazlığı i. tib. anaemia, anemia qanbahası i. blood money

qanbir

qanbir s. consanguineous; ~ qardaş half - brother; ~ bacı half-sister

qancıq I. i. 1. bitch; 2. spiteful woman / girl; Qancıq, ağzını yum! You bitch, shut your mouth! II. s. bitch; ~

canavar / tülkü / eş- şək və s. bitch wolf / fox / ass, etc.

qançır i. 1. bruise [-u:z]; ~ olana kimi / qə- dər döymək to beat* black and blue; ~ etmək to bruise (d.); O

yıxılıb, dizini qançır etdi He / She fell and bruised his / her knee; 2. (bərk soyuqlama) a bad cold; ~ olmaq to

catch* a bad cold

qançırlamaq f. 1. to become* / to get* bruised; 2. (soyuqlamaq) to catch* a bad cold / chill

qançırlatmaq f. 1. to cause / to ask smb. to bruise (d.); 2. to cause to catch a bad cold / to take* a bad chill

qandal i. shackles pl., irons pl., ayaq ~ı fet- ters pl.; əl ~ı handcuffs pl., manacles pl.; əlinə ~ vurmaq to put*

handcuffs / man- acles on smb.’s hand

qandalaq i. bax qandal

qandallamaq f. to shackle (d.), to put* shack-

les / irons / manacles on (d.), to handcuff (d.), to put* handcuff on (d.); bir kəsi ~ to fetter smb., to put*

smb. in fetters / irons / handcuffs / manacles

qandallanmaq f. to be* fettered / shackled, to be* put on irons / fetters / manacles qandallatmaq f. to ask /

to cause smb. to fet-

ter (d.), to ask / to cause smb. to shackle (d.), to ask / to cause smb. to put on irons / manacles

qandallı s. (ayağı) fettered, (i.s.) in fetters; (əli) handcuffed, in handcuffs, shackled, (i.s.) in shackles

qan-damar s.: ~ sistemi circulatory system qandırılmaq f. to be* brought to reason, to

be*made to see reason; to be* explained qandırmaq f. to bring* to reason (d.); to make* (d.) see* reason,

to cause smb. to understand (d.); to explain (d. to); bir kəsə bir şeyi ~ to make* smb. understand smth.

qandövranı i. circulation of the blood qane s.: ~ etmək to satisfy (d.), to content (d.); to please (d.); ~ olmaq

to be* satis- fied / content (with), to content oneself

(with); to be* convinced

qanqal

qaneedici s. satisfactory; contented; ~ dəlil satisfactory argument; ~nəticə satisfactory result

qaneedicilik i. satisfaction; contentedness qangetmə i. tib. bleeding, haemorrhage; bu- rundan ~ bleeding at

the nose, a nosebleed qanıisti s. məc. heartfelt, cordial, kind-heart-

ed, heartful

qanıistilik i. məc. cordiality; kind-hearted-

ness, kindness

qanıq I. i. 1. blood lust; 2. satisfaction; ~ ver-

mək to satisfy (d.); ~ olmaq to take* (to), to have* a keen / sharp liking (for); ~ et- mək to make* (d.) keen

(on) II. s. 1. blood- thirsty; ~ it bloodhound; 2. partial (to), (i.s.) having a strong liking for; O ətə qa- nıqdır He

/ She is partial to meat

qanıqara s. sad, downcast, depressed, upset, distressed

qanıqaralıq i. sadness, upset, depression; ~ salmaq to upset (d.), to put* out (d.) qanıqdırmaq f. to blood

(d.); to make* (d.)

keen (on); to give* smb. a taste

qanıqlıq i. 1. bloodthirstiness; 2. liking (for) qanıqmaq f. 1. to become* bloodthirsty, to

be* out for blood; 2. to take* (to), to take*

a liking (to), to have* a strong liking (for) qanıqsamaq f. to become* / to get* blood-

thirsty, to be* out for blood

qanırılmaq f. 1. to turn back; 2. to be* bent

/ turned

qanırmaq f. to twist (d.), to wrench (d.); bir

kəsin qolunu ~ to twist smb.’s arm qanısoyuq s. 1. zool. cool-blooded; 2. məc.

phlegmatic, indifferent (to) qanısoyuqluq i. cold-bloodedness; indiffer-

ence

qanışirin s. məc. nice, attractive, pretty qanışirinlik i. məc. attractiveness, niceness,

prettiness

qaniçən I. i. blood-sucker, parasite; extor-

tioner, vampire II. s. blood-thirsty; blood-

minded

qaniçənlik i. bax qaniçicilik

qaniçicilik i. bloodthirstiness

qanitirmə i. loss of blood

qanköçürmə i. blood transfusion

qanqal i. thistle; Qanqal Şotlandiyanın Milli

rəmzidir The thistle is the national sign of Scotland

463

qanqallı

qanqallı s. thistly; ~ çöl thistly field; field overgrown with thistle

qanqallıq i. place covered / overgrown with thistle, thistle grove

qan-qan z.: ~ demək to thirst for blood qanqaraldan s. offensive, slighting, wound-

ing; ~ irad slighting remark qanqaraldıcı s. bax qanqaraldan qanqaralıq s. offence, unpleasantness

qanıqırmızı s. blood-red

qanqren i. tib. gangrene, mortification qanqrenli s. tib. gangrenous; ~ proses mor-

tification

qanqusma i. bloody-spitting; tib. haemopt-

ysis

qanlı s. bloody, sanguinary, bloodstained,

murderous; ~ vuruşmalar bloody / san- guinary battles; ~ əllər sanguinary hands; ~ qanunlar sanguinary

laws; ~ tarix bloodstained history; ~ olmaq (düşmən) 1) to be* deadly enemy / bloody feud; 2) d.d. to be*

sensible / reasonable

qanlıbıçaq i.: ~ olmaq to be* deadly enemy / bloody feud, to be* at enmity

qanlı-qadalı I. s. bloody, sanguinary, mur- derous; ~ müharibə illəri bloody / mur- derous war years II. z.

hostilely, with enmi- ty, with animosity, viciously; ~ baxmaq to look hostilely / with enmity / viciously

qanmaq f. to understand* (d.), to realize (d.); to know* (d.), to comprehend (d.); ◊ qan- dığı qrafa olmamaq

to be* ignorant, to know* nothing at all

qanmaz I. i. blockhead, dunderhead, mud- dle-head II. s. muddle-headed, stupid, slow-witted, dull; ~ adam a

stupid / mud- dle-headed person

qanmazcasına z. muddle-headedly, stupidly, rudely; ~ hərəkət etmək to act / to behave stupidly / muddle-

headedly

qanmazlıq i. muddle-headedness, stupidity, dullness; ~ etmək to act / to behave stu- pidly; özünü

qanmazlığa vurmaq / qoy- maq to pretend to be muddle-headed / stupid

qanov i. ditch, trench; ~ qazmaq to dig* a trench; Su qanova tökülür The water flows into the ditch

qanovqazan I. i. ditcher II. s.: ~ maşın ditch / trench digger

464

qanunauyğun

qansağılma i. bruise

qansız s. tib. 1. anaemic, anemia; 2. blood-

less; ~ dodaqlar bloodless lips; ~ qələbə bloodless victory; 3. (amansız) merciless, pitiless, cruel, ruthless; ~

adam a ruthless / merciless person; ~ düşmən a ruthless enemy

qansızcasına z. bloodlessly, ruthlessly, mer- cilessly, without mercy / ruth

qansızlaşdırılmaq f. to be* drained of blood qansızlaşdırmaq f. to drain blood (d.), to bleed white (d.); to

exsanguinate (d.); məc.

to render (d.) lifeless

qansızlaşmaq f. 1. to become* / to get*

drained of blood; 2. to lose* one’s blood partly; 3. (amansızlaşmaq) to become* merciless / ruthless /

pitiless

qansızlıq i. 1. tib. anaemia; 2. bloodlessness; 3. məc. mercilessness, ruthlessness

qansızma i. tib. haemorrhage; beyinə ~ haemorrhage of the brain

qansoran i. blood-sucker, parasite qansoranlıq i. blood-thirstiness

qantel i. id. dumb-bells

qan-tər i. blood and sweat; bloody sweat;

~ basmaq to break* into a sweat, to drip / to run* with sweat; ~ içində olmaq to bathe in sweat

qantökən i. killer, murderer; (qadın) mur- deress

qantökmə i. bloodshed

qanun i. law; seçki ~u electoral law; təbiət

~u law of nature; ictimai inkişaf ~u the law of social development; ~un gücü force of law; ~u pozmaq to

break* the law, to violate the law; ~ qarşısında bərabər ol- maq to be* equal before the law; ~a görə

according to law; ~ naminə in the name of the law; ~dan kənar elan etmək to out- law (d.), to declare

unlawful (d.); ~a sal- maq to legalize (d.), to make* lawful (d.); ~a riayət etmək to observe laws, to keep*

within the law; ~un aliliyi pre-eminence of law; ~un aliliyini təmin etmək to ensure the pre-eminence of law

qanunauyğun I. s. law-governed; natural, regular; ~ hadisə natural phenomenon; ~ inkişaf natural

development, develop- ment in conformity with natural law; Bu

qanunauyğunluq

tamamilə qanunauyğundur That’s quite in the order of things II. z. naturally, appro- priately, normally

qanunauyğunluq i. objective laws pl., con- formity to natural laws; cəmiyyətin inki- şafının qanunauyğunluğu

the objective laws governing the development of society

qanunauyğunsuz I. s. irregular; exceptional, unusual II. z. irregularly; exceptionally, unusually

qanunauyğunsuzluq i. irregularity; excep- tionality, exceptional character

qanunazid I. i. unlawful, illegal; ~ hərəkət illegal action; ~ tədbirlər unlawful meas- ures; ~ ticarət illegal

trade II. z. unlaw- fully, illegally

qanunazidlik i. illegality, lawlessness qanunçuluq i. legality, rule of law, lawful- ness; qanunçuluğu

möhkəmlətmək to strenghten legality; qanunçuluğa riayət

etmək to observe law

qanuni s. legal, lawful, legitimate; ~ sənəd

legal document; ~ sahib lawful / rightful owner; ~ arzu legitimate desire; ~ tələb legitimate demand; ~ kəbin

lawful wed- lock / matrimony; ~ arvad lawful wife

qanuniləşdirilmə fi. legalization, legitima- tion, legitimization

qanuniləşdirilmək f. to be* legalized / legit- imatized / legitimized

qanunilik i. 1. lawfulness, legality; 2. con- formity to natural laws; appropriateness

qanuniyyət i. lawfulness, legality qanun-qayda i. order; idarədə daxili ~ office regulations; ~ya salmaq to

put* in order (d.); ~nı gözləmək to keep* order; ~nı möhkəmlətmək to maintain order; ~ yaratmaq to

introduce proper order; ~nı bərpa etmək to restore order; ~ya dəvət

etmək to call to order (d.)

qanunla z. lawfully, in law, according to law,

legitimately

qanunlaşdırılmaq f. to be* legalized / legit-

imated

qanunlaşdırma fi. legalization, legitimation qanunlaşdırmaq f. to legalize (d.), to legit-

imate (d.) bir şeyin satışını ~ to legalize

the sale of smth.

qanunnamə i. code, code of laws

qapalı

qanunpərəst I. i. one who keeps to the let- ter of the law II. s. (i.s.) keeping to the let- ter of the law

qanunpərəstlik i. adherence to the law qanunpozan i. transgressor / infringer of the

law; delinquent, offender

qanunpozma i. transgression / infringement

of the law, offence

qanunsuz I. s. lawless, illegal, unlawful,

illicit; illegitimate; ~ hərəkət lawless act; ~ ticarət illegal trade; ~ tədbirlər unlaw- ful measures; ~ satış illicit

sale; ~ (doğul- muş) uşaq illegitimate child II. z. law- lessly, illegally, unlawfully, illicitly

qanunsuzluq i. lawlessness, unlawfulness, illegality; lawless / unlawful action; ~ et- mək to act lawlessly /

unlawfully; to break* the law

qanunşünas i. lawyer, jurist qanunşünaslıq i. jurisprudence qanunverici I. i. law-maker, law-giver, leg-

islator II. s. legislative; ~ hakimiyyət leg-

islative power

qanunvericilik i. legislation; əmək haq-

qında~ labour laws pl.

qanvurma i. tib. transfusion, blood transfu-

sion

qanverən i. donor; blood-donor

qanvermə I. i. blood donation II. s.: ~ mən-

təqəsi blood donation centre qapadılmaq f. to close, to shut*; to be*

closed / shut

qapağan s. biting; ~ it a biting dog

qapaq i. 1. lid; cover; sandıq qapağı lid of

a chest; çaydan qapağı tea-pot lid; qazan qapağı a cover for a saucepan; qapağı örtmək to shut* the lid; 2.

(diş qapağı) crown; qızıl ~ gold crown; ~ salmaq (dişə) to crown a tooth; göz qapağı eyelid

qapaqap i. snatching away; buying up; ~ sal- maq to snatch away (d.); to buy* up (d.)

qapaqlamaq f. to cover (d.) with a lid qapaqlanmaq f. to be* covered with a lid qapaqlatmaq f. to ask / to

cause to cover (d.)

with a lid

qapaqlı s. lidded; (i.s.) with a lid / a cover qapalı s. closed; ~ iclas closed meeting, pri-

vate / secret session; ~ tamaşa closed / private performance; ~ heca dilç. closed

465

qapamaq

syllable; ~ iclas keçirmək to meet* in closed / private session; ~ həyat a seclud- ed life; ~ həyat sürmək to

lead* seclud- ed life ◊ ~ qapı arxasında behind closed doors

qapamaq f. 1. to cover (d.); əlləri ilə üzünü ~ to cover one’s face with one’s hands; gözünü ~ 1) to shut / to

close one’s eyes; 2) məc. to die, to pass away; 2. el. to close (d.); dövrəni ~ to close the current

qapan i. (tərəzi) balance; (ağır yük çəkmək üçün) weighing-machine

qapançı i. weigher

qapandar i. bax qapançı

qapanma fi. shorting, fault; qısa ~ fiz. short

circuit

qapanmaq f. to be* closed, to close qapatdırmaq f. 1. to ask / to cause smb. to

cover with a lid; 2. el. to ask / to cause

to close

qapatmaq f. bax qapatdırmaq

qapaz i. cuff; ~ vurmaq bax qapazlamaq qapazaltı I. i. scapegoat II. s. depressed,

oppressed; (i.s.) having no rights, (i.s.)

without rights

qapazlamaq f. to cuff (d.)

qapazlanmaq f. to be* cuffed qapazlaşmaq f. to cuff each other / one

another

qapı I. i. 1. door; giriş ~sı entrance; küçə ~sı

front door; dal ~ back door; ~nı döymək to knock at the door; ~nı örtmək / bağla- maq to close / to shut the

door; ~nı qıfıl- lamaq / bağlamaq to lock the door; ~nı bir kəsin üzünə çırpmaq to slam / to shut* the door in

smb.’s face; bir kəsi ~dan qovmaq to turn smb. out of doors, to show smb. the door, to show the door to

smb.; 2. id. goal; ~da durmaq (qapıçı olmaq) to keep* the goal, to stay in the goal; Komandalar qapıları

dəyişdilər The sides changed goals II. s. door; ~ açarı door-key; ~ qıfılı door-lock; ~ çərçivəsi door-case, door-

frame; ~ dəstəyi door-han- dle (girdəsi) door-knob; ◊ açıq ~ siyasəti open-door policy

qapı-baca i. farmstead; farm-yard

qapıbir s. next-door; ~ qonşular next-door

neighbours

466

qara

qapıçı i. 1. doorman*, doorkeeper; porter; 2. id. goal-keeper

qapı-qapı z. from door to door; from yard to yard

qapılı s. (i.s.) with a door, (i.s.) with doors; (i.s.) having a door / doors

qapılıq s. (i.s.) fit for / suitable for a door; ~ taxta plank fit for the door

qapılmaq f. 1. to be* snatched / grabbed; 2. məc. to be* plunged (in), to be* absorbed (in), to be* lost /

buried (in); öz işinə ~ to be* absorbed in one’s work; fikrə ~ to be* absorbed / lost in thought, to be* deep

in thought; xəyala ~ to fall* into a reverie, to lapse into day-dreams

qapısız s. doorless; (i.s.)without a door; (i.s.) having no door

qapışdırılmaq f. to be* snatched / grabbed qapışdırmaq f. to snatch (d.), to grab (d.) qapışmaq f. to bite*

each other / one another qapmaq f. 1. to snatch (d.), to grab (d.); to

make* a snatch (at); to make* a grab (at); bir şeyi ~ to make* a snatch / grab at smth., to grab / to snatch

smth; İt sümüyü qapıb qaçdı The dog grabbed the bone and ran off; 2. (dişləmək) to bite* (d.); İtlər qapır

Dogs bite

qar I. i. snow; sulu ~ sleet; Qar yağır It snows, (hazırda) It’s snowing; Sulu qar yağır It sleets; (hazırda) It’s

sleeting, Sleet is falling; ~la örtülmək to be* covered with snow, to be* snow-covered; ~la ör- tülmüş

covered with snow, snow-covered, (dağ) snow-capped, snow-topped; ~ kimi ağ snow-white II. s. snow; ~

suyu snow- water; ~ adamı snow man*; ~ yığını / tə- pəsi snow-drift; ~ uçqunu snow-slip; ~ çovğunu snow-

storm

qara I. i. 1. black; ~ geyinmək to wear black, to be* dressed in black; ◊ ~ya ağ demək to swear* / to prove

black is white; kömür kimi ~ coal-black; qır kimi ~ jet-black; ◊ ~ vermək 1) to divert smb.’s attention; 2) to

work somehow; ~ yaxmaq məc. to calumniate (d.), tovilify (d.), to slander (d.); Sənə / Sizə qara yaraşır Black

suits you; ◊ ~ basmaq to seem (to), to appear (to); to see spooks; Onu qara basır He / She is dreaming; 2.

şahm. black II. s. 1. black;

qarabaqara

~ çörək brown / black bread, rey-bread; ~ boya black paint; ~ kürü black caviar; ~ qəhvə black coffee; ~

kostyum black suit; ~ tut black mulberry; ~ barıt black powder; ~ buludlar black clouds; ~ metal ferrous

metal; ~ pul copper, copper money; ◊ ~ fəhlə unskilled worker; ◊ ~ xəbər unpleasant / unhappy / gloomy

news; news of death; ◊ ~ qızdırma tropical / jungle fever; ~ mərmər geol. basalt; ◊ ~ camaat d.d. common

people; ◊ ~ gün rainy day; ~ gün üçün for rainy day; ~ gün üçün sax- lamaq to put* by for a rainy day; 2.

dark; ~ fikirlər dark thoughts; ◊ ~ siyahıya / ki- taba düşmək to be* in black books

qarabaqara z.: arxasınca ~ getmək to fol- low smb., to follow on smb’s heels

qarabasma i. hallucination, nightmare qarabaş i. arx. servant, maidservant, maid;

charwoman*

qarabəxt I. i. unfortunate wretch, an unlucky

/ luckless person II. s. unhappy, unfortu-

nate, ill-fated, ill-starred

qarabəxtli s. bax qarabəxt II qarabəxtlilik i. unhappiness, ill-fatedness qarabəniz I. i. swarthy girl, dark-

complex-

ioned woman* II. s. swarthy [`sw6:19];

~ qız a swarthy girl

qarabənizli s. bax qarabəniz II qarabənizlik i. swarthiness

qarabığ s. black-moustached; (i.s.) with black

moustache

qarabığlı s. bax qarabığ

qarabuğdayı s. bax qarayağız II qarabuğdayılıq i. bax qarayağızlıq qaraciyər I. i. anat. liver II. s. anat. hepatic;

~ xəstəliyi hepatic disease; ~ sancısı hepat-

ic colic

qaraçı I. i. 1. gipsy; 2. beggar; 3. məc.

shouter, brawler; (uşaq) squaller; crybaby II. s. 1. gipsy; ~ dili gipsy, the gipsy lan- guage; ~ dilində danışmaq

to speak* gipsy; ~ köçü band; 2. gipsyish

qaraçılıq i. gipsydom; ~ etmək 1) (qaraçı həyatı keçirmək) to gipsy; 2) (səs-küy salmaq) to kick up a fuss / row

/ shindy, to raise a stink; ~ salmaq to make* a noise, to kick up a row, to go* off into hysterics

qaraqaş

garaçısayaq z. as a gipsy, like gipsies; ~ yaşamaq live like gipsies

qaradaban s. məc. (i.s.) bringing misfortune / disaster

qaradam i. shanty, hovel, shack qaradərili i. dark-skinned, coloured;

~ adamlar coloured people

qaradinməz s. taciturn, reticent, not talka-

tive; uncommunicative

qaradinməzcə z. taciturnly, reticently qaradinməzlik i. taciturnity, reticence qaragöz I. i. black-eyed girl /

woman* II. s.

black-eyed; (i.s.) with black eyes; (i.s.) having black eyes ~ qız black-eyed girl; a girl with black eyes

qaragözlü s. bax qaragöz II

qaragül I. i. astrakhan fur II. s. astrakhan;

~ qoyunu astrakhan sheep

qaragülçü i. breeder of astrakhan qaragülçülük i. astrakhan sheep breeding qaragün I. i. bax bədbəxt I II. s.

bax bəd-

bəxt II

qaragünçülük i. hard times, hardship qaragünlü s. bax bədbəxt II qaragünlülük i. unhappiness

qaragüruh s. tar. black-Hundred qaragüruhçu i. one of black Hundreds,

black-Hundreder

qarağat I. i. bot. currant; qara ~ black cur-

rant; qırmızı ~ red currant; II. s. currant; ~ kolu currant bushes; ~ mürəbbəsi cur- rant jam

qarağatlıq i. currant bushes, currant grove qaraxal s. bax qaraxallı

qaraxallı s. (i.s.) with black mole / birth-

mark; (i.s.) having black mole qaraxəbər i. one who often gives unpleas-

ant news / breaks the news

qaraj i. garage [`g5ra:=]

qarakirpik s. black-eyelashed qarakirpikli s. bax qarakirpik qaraqabaq s. 1. gloomy, sombre; ~ yoldaş

gloomy companion; ~ xarakter sombre character; 2. unsociable; ~ olmaq to keep* oneself to oneself

qaraqabaqlıq i. 1. gloominess, sombreness; 2. unsociability, unsociableness

qaraqarğa i. zool. black crow qaraqaş s. bax qaraqaşlı

467

qaraqaşlı

qaraqaşlı s. black-browed; ~qız a black- browed girl

qara-qırmızı s. dark-red

qaraqışqırıq i. squall, clamour, uproar,

scream; ~ salmaq / qoparmaq to squall, to make* a noise, to set* up a clamour; Uşaq qaraqışqırıq saldı /

qopardı The baby squalled

qaraqışqırıqçı I. i. 1. brawler, shouter; (uşaq) squaller; 2. panic-monger, scare- monger, alarmist II. s. noisy,

loud; pan- ickly; ~ adam a noisy person

qaraqışqırıqçılıq i. noisiness, boisterousness qara-qorxu i. bax qorxu

qaraqul i. black slave, Negro

qaraquş I. i. bax qartal I II. s. bax qartal II qaralama I. i. rough copy II. s. rough; ~ dəf-

tər rough notebook

qaralamaq f. 1. to blacken (d.); qaşını ~ to

blacken one’s eyebrows; 2. to cross out (d.), to strike* out (d.); sözləri / cümlələri və s. ~ to cross out words

/ sentences, etc.

qaralanmaq f. 1. to be* blackened; 2. to be* crossed out / struck out; 3. to get* / to become* unreadable

qaralaşmaq f. to turn / to become* / to grow* black

qaralatmaq f. 1. (qara rəngə boyatmaq) to ask / to cause smb. to blacken (d.); 2. (pozdurmaq) to ask / to

cause smb. to cross out (d.)

qaraldılmaq f. to be* blackened, to get* blackened

qaralıq i. blackness

qaralma fi. 1. darkening; (gözdə) dimness;

2. blacking, getting dark / black, becom-

ing dark / black

qaralmaq f. 1. to turn / to become* / to grow*

black; 2. to darken, to go* dark; Səma tez- liklə qaraldı The sky quickly darkened; Hər şey onun gözünün

qabağında qa- raldı Everything went dark before his eyes; 3. to get* / to grow* dark; Səma qaralır The sky is

getting / growing dark; 4. (gü- nəş altında) to blacken, to become* tanned / sunburnt / brown, to bake* in

the sun; 5. (görünmək) to show* black; Uzaqda meşə qaralırdı The forest showed black in the distance

468

qarasaç

qaraltı i. black spot, silhouette; Uzaqda bir qaraltı göründü A black spot was seen in the distance

qaraltmaq f. to blacken (d.), to cover (d.) with black paint; Tüstü divarları qaraltdı The smoke blackened the

walls

qaramal i. cattle, neat cattle

qaramtıl s. blackish, darkish

qaramtıraq s. bax qaramtıl

qaranəfəs z. breathlessly, panting, out of

breath, in a hurry, in one’s haste / hurry qaranqu s. dark; ~ gecələr dark nights qaranquş i. zool. swallow;

sahil ~u sand-

martin; şəhər ~u (house-) martin; ◊ ilk

~ ≅ first signs

qaranlıq I. i. 1. dark, darkness, ~da in the

dark; ~da oturmaq to sit* in the dark; ~ düşmək to grow* / to become* / to get* dark; ~ düşməzdən əvvəl

before dark; ~düşəndən sonra after dark; Bura nə qaranlıqdır! How dark it is here! Göz- lərimə qaranlıq

çökür Everything is going dark before my eyes; 2. (aydın ol- mayan) obscurity II. s. 1. dark; ~ gecə / otaq və s.

dark night / room, etc. 2. obscure; mətnin ~ hissəsi obscure pas- sage in the text

qaranlıqlama fi. bax qaranlıqlaşma qaranlıqlamaq f. bax qaranlıqlaşmaq qaranlıqlanmaq f. bax

qaranlıqlaşmaq qaranlıqlaşdırılmaq f. to be* darkened qaranlıqlaşdırmaq f. to darken (d.), to cause

to become dark (d.)

qaranlıqlaşma fi. darkening; (gözdə) dim-

ness

qaranlıqlaşmaq f. to get* / to become* / to

grow* dark; Qaranlıqlaşır It’s getting dark qarantiya I. i. guarantee, guaranty; ~ ver- mək to guarantee; ~

verilmək to be* guar- anteed; müvəffəqiyətə ~ vermək to guar- antee success; Bu saata iki il qarantiya verilir

This watch is guaranteed for two years II. s. guarantee; ~ sazişi guarantee

agreement; ~ məktubu letter of guarantee qarantiyalı s. guaranteed; ~ saat guaranteed

watch

qaraoxşar s. snow-like, like snow qarapaltar s. (i.s.) in black dress; ~ qadın

a woman in black dress

qarasaç s. black-haired; (i.s.) with black hair

qarasaçlı

qarasaçlı s. bax qarasaç

qarasaqqal s. 1. black-beard; 2. young,

not old

qarasaqqallı s. bax qarasaqqal II (1-ci mə- nada)

qarasaqqallıq i. the state of having black beard

qarasaqqız i. tar, gum

qarasov s. blackish

qaraşın I. i. 1. (kişi) dark(-haired) man*;

2. (qadın) brunette, dark woman*, dark- complexioned woman* II. s. swarthy; ~ qız swarthy girl; ~ qadın /

arvad swarthy woman*, dark-complexioned woman*

qaraşınlıq i. swarthiness

qaratel s. bax qarasaç

qaratelli s. bax qarasaç

qaratəpməcə z.: ~ gəlmək to threaten

(d. with), to menace (d.with) qaratoxmaq I. i. spade II. s. of spade; ~ qa-

dın queen of spades

qaratorpaq I. i. black soil, II. s. black soil,

~ zona black soil zone

qaratorpaqlı s. bax qaratorpaq II qaraüzlü s. 1. black-faced; 2. (cildli) (i.s.)

with black cover

qaravəlli i. anecdote, funny story; joke; gül-

məli ~ witty / amusing anecdote; Bu lap

qaravəllidir! It’s simply ridiculous! qarayağız s. swarthy; ~qadın a swarthy

woman*

qarayağızlıq i. swarthiness

qarayaxa s. slanderous [sla:-], capitious;

~ arvad a capitious woman*, fault-find- ing; ~ adam slanderer, capitious / slander- ous person

qarayaxalıq i. calumny, captiousness, slan- der; (mətbuatda) libel

qarayanıq s. burnt; charred

qarayanız I. i. bax qarayağız I II. s. bax

qarayağız II

qarayanızlıq i. bax qarayağızlıq qarayara i. tib. anthrax

qardaş I. i. 1. brother; doğma ~ one’s own

brother; ögey ~ step-brother; 2. (müraciət məqamında) old man / old chap, my boy; ~ olmaq to be*

brothersothers II. s. broth- erly; fraternal; ~ məhəbbəti brotherly love; ~ partiyalar fraternal parties; ~

xalqlar brotherly / fraternal peoples

qarğadili

qardaşarvadı i. sister-in-law

qardaş-bacı i. brother and sister; ~ olmaq

to be* brother and sister

qardaşcasına z. brotherly, like a brother, as

a brother; ~ sevmək to love brotherly, to

love like / as a brother

qardaşqızı i. niece

qardaşlaşmaq f. to fraternize (with) qardaşlaşmış fs.: ~ şəhərlər twin cities qardaşlıq I. i. 1. brotherhood,

fraternity; qan

qardaşlığı brotherhood of blood; xalqların qardaşlığı the brotherhood of nations; bütün insanların qardaşlığı

fraternity of all men; 2. (ögey qardaş) step -brother; 3. (yaxın dost) sworn brother / friend, betrothed

brother II. s. brotherly, fraternal; ~ ittifaqı brotherly alliance, fraternal union

qardaşoğlu i. 1. nephew; 2. polite address to a young man

qardaşsız s. 1. brotherless; 2. (i.s.) having no brother, (i.s.) without brother

qarderob i. 1. (üst paltarı saxlanılan yer) cloak-room; 2. (paltar şkafı) wardrobe

qarderobçu i. cloak-room attendant

qarət i. robbery, pillage; (xüs. düşmıni məhv etdikdən sonra əsgərlər tərəfindən) loot? (qatarda və s.)

plunder, plundering; ~lə məşğul olmaq to rob (d.), to plunder (d.); to loot (d.); ~ etmək to plunder, (d.), to

rob (d.); to loot (d.); ~ olunmaq to be*

robbed / plundered; to be* looted qarətçi I. i. robber, plunderer, marauder; looter II. s. predatory,

rapacious; ~lər dəs- təsi rapacious band of robbers; band / gang

of looters; ~ müharibə predatory war qarətçilik I. i. robbery, marauding, rapa- ciousness, pillage; plunder; ~

etmək to rob (d.); to plunder (d.), to loot (d.), to maraud (d.) II. s. predatory, rapacious; ~ mühari-

bələri predatory wars

qarğa I. i. zool. crow [krou] II. s. crow’s;

~ yuvası crow’s nest

qarğabazarı i. hubbub, din, row; ~ salmaq

to make* a hubbub / din, to kick up a row

/ fuss, to kick up a din

qarğaburun s. hook-nosed

qarğadili i. cant; the language of Aesop;

~ danışmaq to cant, to speak* cant / the language of Aesop

469

qarğa-quzğun

qarğa-quzğun top. i. carrion-crows; ~ kimi tökülmək to fall* on / upon as carrion- crows; yeməyin üstünə ~

kimi tökülmək to fall* on / upon the food; Ac uşaqlar ye- məyin üstünə qarğa-quzğun kimi tökül- dülər The

hungry children fell on the food as / like carrion-crows

qarğama fi. curse, cursing

qarğamaq f. to curse (d.), to imprecate (d.),

to call down curses (upon d.), to damn (d.); bir kəsə ~ to call down curses upon smb.; Allah qarğamış God

damned

qarğanmaq f. to be* cursed / damned qarğatmaq f. to ask / to cause smb. to curse

(d.), to ask / to cause smb. to damn (d.) qarğı i. reed; (qurudulmuş tikinti mate-

rialı) reeds

qarğıdalı I. i. maize, Indian corn; amer. corn

II. s. corn, maize; ~ çörəyi corn bread; ~unu corn meal, corn-flour; ~ zəmisi corn- field; ~ portlağı cornflakes

qarğıdalıçı i. corn / maize grower qarğıdalıçılıq I. i. corn-growing; amer. maize-growing II. s. corn-growing;

amer. maize-growing; ~ təsərrüfatı corn-grow-

ing farm; amer. maize-growing farm qarğıdalılıq i. corn-field

qarğılamaq f. to reed (d.)

qarğılanmaq f. to be* reeded

qarğılatmaq f. to ask / to cause smb. to reed

(d.)

qarğılıq i. reedy place / area, reedy grove qarğış i. curse, damnation, imprecation; ~ et-

mək bax qarğamaq

qarğışlamaq f. bax qarğamaq

qarğıtmaq f. to ask / to cause smb. to curse

(d.) / to damn (d.)

qarı i. 1. old woman; 2.: ~ düşmən worst /

bitterest enemy

qarıcığaz i. poor old woman*

qarıcıq i. old woman*

qarıxdırıcı s. confusing, confused; incon-

sistent

qarıxdırıcılıq i. bewilderment confusion;

inconsistency

qarıxdırılmaq f. to be* confused / bewildered qarıxdırmaq f. to confuse (d.), to bewilder

(d.)

qarıxma fi. confusion, bewilderment

470

qarış

qarıxmaq f. to get* confused, to be* bewil- dered; to be* at a loss

qarıldamaq f. to caw

qarıldaşma fi. caw (of birds)

qarıldaşmaq f. to caw together qarıldatmaq f. to cause to caw (d.), to make*

(d.) caw

qarılıq i. old age (of a woman*)

qarıltı i. caw; qarğa ~sı caw of a crow qarımaq f. 1. to become* / to grow* old;

2. to live to be very old; evdə ~(qız) to

become* old-maid

qarımış fi. old; ~ qız old maid, spinster qarın I. i. belly, stomach; anat. abdomen;

qarnı ağrımaq to have* stomach-ache; qarnını doldurmaq to fill one’s belly; ~ı tox olmaq to be* full, to

have* had enough; qarnı üstə sürünmək to crawl on one’s belly ◊ ~ açmaq to eat* much; ◊ gülmək- dən

qarnı / dağılmaq / cırılmaq to split* one’s sides with laughter; bir qarnı ac, bir qarnı tox yaşamaq ◊ to live

from hand to mouth II. s. abdominal; ~ boşluğu abdominal cavity

qarınağrısı i. stomach-ache, bellyache; məc. pest; ~na düşmək 1) to be* ill with dysen- tery; 2) məc. to get*

into trouble; ~ vermək to bellyache, to cause someone trouble; Qarınağrısı vermə! Stop bellyaching!

qarınənə i. grandma, grandmamma; (nəza- kət forması) granny; ◊ ~nin qurşağı d.d. rainbow

qarın-qarına z. stomach to stomach; ~ dur- maq to stand* stomach to stomach

qarınqulu I. i. gormand, glutton, gorman- dizer II. s. gluttonous, voracious, gormand; ~ adam a gluttonous /

voracious person

qarınqululuq i. gluttony, voracity qarınlanmaq f. 1. to grow* stomach, to become* / to get* paunchy, to

grow* fat / stout, to put* on weight; 2. to inflate, to

swell*

qarınlı s. paunchy, pot-bellied; (i.s.) having

paunch; ~ adam a pot-bellied man; ~ sa-

movar round-bellied samovar

qarınsız s. (qarnı yekə olmayan) slender,

slim

qarış i. (ölçü vahidi) span; inch; bir ~da yox!

not an inch! ~la ölçmək to span (d.)

qarışdıran

qarışdıran s.: ara ~ intrigant [-`a:nt], intriguer; plotter; (qadın) intriguante, intri- gante

qarışdırıcı i. mixer, stirring rod qarışdırılmaq f. 1. (maye) to be* mixed /

muddled; 2. (qumar kağızı və s.) to be* shuffled / muddled; 3. (çay və s.) to be* stirred; 4. (dəyişik salınmaq)

to be* mixed up / muddled up

qarışdırılmış fs. 1. mixed; ~ rənglər mixed colours; 2. (qumar kağızı və s.) shuffled; ~ qumar kağızları shuffled

cards

qarışdırmaq f. 1. (mayeni) to mix (d.), to muddle (d.); rəngləri ~ to mix / to mud- dle colours; 2. (çayı, qazanı

və s.) to stir; çayı ~ to stir one’s tea; 3. (qumar kağızını və s.) to shuffle (d.), to muddle (d.); qu- mar

kağızlarını ~ to shuffle the cards; kağızlarını ~ to muddle one’s papers; Kağızları qarışdırmayın Don’t muddle

the papers; 4. (dəyişik salmaq) to mix up (d.), to muddle up (d.), to confuse (d.), to get* smth / smb. wrong;

Mən həmişə on- ları qarışdırıram (tanıya bilmirəm) I always mix them up

qarışdırtmaq f. 1. (mayeni) to ask / to cause smb. to mix (d.); 2. (qazanı və s.) to ask / to cause smb. to stir

(d.); 3. (qumar kağızı və s.) to ask / to cause smb. to shuffle (d.)

qarışıq I. i. mixture II. s. 1. mixed; ~ meşə mixed forest / wood; ~ cümlə qram. mixed sentence; ~ salmaq to

mix up (d.), to mud- dle up / together, to get* (d.) all wrong; 2.confused, ~ səslər confused sounds III. z.

confusedly, in a confused manner

qarışıq-dolaşıq s. tangled; involved, intri- cate, knotty, complicated; ~ saç tangled hair; ~ dəlil involved

reasoning; ~ məsələ knotty / intricate question

qarışıqlı s. 1. mixed; compound; 2. (cins haq.) hybrid, crossbred; not pure

qarışıqlıq i. 1. mix-up, confusion, disorder; fikir qarışıqlığı confusion of thoughts; ~ salmaq 1) to put*into

disorder (d.); to make* untidy (d.); 2) (hərbi) to throw* into confusion (d.); Vağzalda bir qarışıq- lıq vardı

There was a mix-up at the sta- tion; 2. unrest, tumult, riot

qarışıqsız s. without admixture, pure, straight, neat, undiluted; ~ qızıl pure gold; ~ viski

qap-qur

straight whisky; ~ spirt pure / neat alcohol;

~ şərab pure / undiluted wine

qarışqa I. i. ant II. s. ant; ~ yığını / topası

ant-hill

qarış-qarış z. inch by inch; very carefully;

every inch; ~ ölçmək to span (d.), to meas- ure with the span; ~ gəzmək to walk / to travel inch by inch

qarış-qyryş I. s. disorderly, higgledy-pig- gledy, mixed together without system; ~ otaq a disorderly room II.

z. in confusion, coherently, higgledy-piggledy; ~ danış- maq to speak* coherently / higgledy-pig- gledy

qarışlamaq f. to span (d.)

qarışma fi. 1. mixing, confusion; dillərin ~sı

confusion of tongues / languages; cinslərin ~sı cross between breeds; 2. (çayların, yolların və s.) confluence;

çayların ~sı the confluence of the rivers; 3. interference; intervention; başqasının işinə ~ interfer- ence in the

business of others

qarışmaq f. 1. to mix (with); to mix up (in); Yağ suya qarışmır Oil doesn’t mix with water; başqalarının

mübahisəsinə ~ to get* mixed up in the quarrel of other peo- ple; Siyasətə qarışmayın Don’t get mixed up in

the politics; 2. to interfere (in); inter- vene (in); (arzu olunmaz hal) to meddle (in); özgəsinin işlərinə ~ to

meddle in other people’s affairs; Mənim işlərimə qarışmayın Don’t interfere in my affairs, Don’t get mixed

up in my affairs; söh - bətə ~ to intervene in the conversation; başqa ölkələrin daxili işlərinə ~ to inter- fere

in the domestic affairs of other coun- tries; Məhkəmə işə qarışdı The court intervened, The law stepped in;

dəstəyə ~ to mix up in the crowd, to merge with the crowd; Onun fikirləri (başında) qa- rışıb His thoughts

are in confusion

qarışmamazlıq s. non-intervention, non- interference; ~ siyasəti policy of non-inter- ference, hands-off

policy

qapqara i. 1. (ağız) rinsing; 2. (boğaz) garg- ing, gargle; ~ etmək 1) (ağızı) to rinse (d.); 2) (boğazı) to gargle

(d.)

qap-qur i. 1. babble; 2. (uşaqların körpə- likdə çıxartdıqları səs) baby-talk, child-

471

qarlamaq

ish prattle; ~ etmək 1) to babble, to prattle; 2) (səs-küy salmaq) to make* a hubbub / din, to kick up a din

qarlamaq f. to snow; Qışda tez-tez qarlayır It often snows in winter; İndi qarlayır It is snowing now

qarlı s. snowy; ~ qış snowy winter; ~ gün / hava snowy day / weather; ~ dərələr snowy valleys; ~ dağlar

snowy mountains; (qarla örtülü) snow-covered mountains; başı ~ dağlar snow-capped / topped moun- tains

qarlı-boranlı s. snowy and stormy; ~ gün / hava snowy and stormy day / weather qarlı-çovğunlu s. snowy

and stormy; ~ hava

snowy and stormy weather

qarlı-küləkli s. snowy and windy; ~ gün a

snowy and windy day

qarlıq i. snow drift, snowbank

qarmaq i. 1. hook, gaff; catch; 2. fishingrod,

(fishing-) rod and line; ~ atmaq to cast* the line, to put* a line out; məc. to drop a hint; qarmağa düşmək to

swallow the hook / bait, to take* the hook / bait; həm də məc. to fall* for the bait; ~la balıq tutmaq to hook

a fish

qarmaqarış I. i. disorderliness, unsystematic character; lack of system, chaotic state II. s. disorderly,

unsystematic, chaotic; ~ vəziyyətdə in a disorderly state; ~ və- ziyyət chaotic state, state of chaos

qarmaqarışıq I. s. unsystematic, unmethod- ical, chaotic, disorderly II. z. in disorder, in confusion; higgledy-

piggledy

qarmaqarışıqlıq i. 1. muddle, confusion; ~ olmaq to be* in a muddle; Sənin otağın tamam qarmaqarışıqlıqdır

Your room is in complete confusion; 2. chaotic state, state of chaos

qarmaqlamaq f. to hook (d.); to catch* (d.) with a hook

qarmaqlanmaq f. to be* hooked qarmaqlatmaq f. to ask / to cause s.o. to

hook (d.)

qarmaqlı s. 1. (i.s.) with a hook; (i.s.) having

a hook; 2. hooked

qarmaqşəkilli s. hook-shaped qarmaqvarı s. hooked, hook-shaped; ~ bu-

run hooked nose, hooknose 472

qarpışmaq

qarmalamaq f. to snatch (d.), to grab (d.); O, pulu qarmaladı və qaçdı He / She grabbed the money and ran

away

qarmalanmaq f. to be* snatched / grabbed qarmon i. garmon (a musical instrument) qarmonçalan i.

garmon-player

qarmonçu i. bax qarmonçalan qarmonqayıran i. garmon-maker qarnıaçıq s. 1. naked / nude stomach; 2.

məc.

poor, wretched

qarnıaçıqlar i. top. i. d.d. (kasıblar) the poor qarnıqurdlu I. i. məc. d.d. envious person

II. s. məc. d.d. envious; ~ olmaq to be*

envious

qarnıtox s. replete, full; ~ olana qədər ye-

mək to eat* to repletion

qarnıtoxluq i. repletion, fullness qarnıyekə I. i. bax yekəqarın I II. s. bax

yekəqarın II

qarnıyekəlik i. bax yekəqarınlıq qarnıyoğun I. i. potbelly II. s. potbellied,

bigbellied

qarnir i. garnish

qarnitur i. set; suite; mebel ~u suite of fur-

niture; yatacaq ~u bedroom suite; (alt-

paltarı) two-piece, set of ladies underwear qarnizon I. i. garrison II. s. garrison; ~ xid -

məti garrison duty

qarov s. night-blind; ~ olmaq to be* night-

blind

qarovluq i. night-blindness

qarovul I. i. guard, watch; ~ durmaq to

keep* guard, to be* on guard; ~u dəyiş- mək to relieve / to change the guard; ~ çəkmək to guard (d.), to

keep* watch (over); to lie* in wait (for); ◊ fəxri ~ guard of honour; fəxri ~da durmaq to stand* guard in

honour (of) II. s.: ~ xidməti guard duty; ~ budkası sentry-box

qarovulçu i. watch (man), guard; sentry; gecə ~su night-watchman*

qarovulxana i. guard-room, guard-house qarovullama fi. taking aim / sight qarovullamaq f. to take* aim /

sight qarpışdırma fi. snatching out; buying up qarpışdırmaq f. to snatch (d.), to grab (d.) qarpışmaq f. 1. to

fight* with one another /

each other; 2. to bite* each other / one another

qarpız

qarpız I. i. water-melon; Bir əldə iki qar- pız tutmaq olmaz at. söz. ≅ One can’t do two things at the same

time II. s. water- melon; ~ qabığı water-melon rind

qarpmaq f. to snatch (d.), to grab (d.) qarsaq i. singe, scorch

qarsaqlama fi. scorching

qarsaqlamaq f. to singe, to scorch qarsaqlandırmaq f. to scorch (d.), to singe

(d.)

qarsaqlanmaq f. to be* singed, to be*

scorched

qarsaqlanmış fs. scorched, singed qarsalamaq f. to singe (d.); to become* / to

get* singed

qarsalanmaq f. to become* / to get* singed

/ scorched

qarsalatmaq f. to singe (d.), to scorch (d.) qarşı I. i. the front, fore-part; ~ya gəlmək

to come* to the front; ~sını almaq to pre- vent (from+ger.), to let* (d.) know* before- hand (of, about); ~sını

kəsmək to bar (d.), to block up (d.) II. s. opposite; ~ tərəf the opposite side III. z. contrary, against; ~ getmək

to act contrary; qaydaya ~ hə- rəkət etmək to act contrary to rules; ~ durmaq to show* / to offer / to put*

up resistance; ~ çıxmaq to be* against (d.), to fight* (d. with, against), to struggle (with, against; for) bir kəsə

/ şeyə ~ çıx- maq to fight* against smb. / smth.; bir kəsin istəyinə / arzusuna ~ hərəkət et - mək to act

contrary to smb.’s wish / desire; O, mənim arzuma / istəyimə qarşı hə- rəkət etdi He / She acted against my

will / desire / wish IV. qoş. against; küləyə ~ against the wind; axına ~ against the cur- rent; işığa ~ against

the light; xəstəliyə ~ against the disease; Biz düşmənə qarşı mübarizə aparmalıyıq We must fight against the

enemy

qarşı-qarşıya z. 1. vis-a-vis fr.; front to front, opposite each other; ~ oturmaq to sit* vis- a-vis; Biz naharda

qarşı-qarşıya oturduq We sat vis-a-vis at dinner; 2. in the oppo- site direction; ~ gəlmək 1) to come* in the

opposite direction; Maşınlar qarşı-qarşıya gəlirdi The cars were coming in the oppo- site direction; 2) bax

qarşılaşmaq

qarşılıqlı

qarşıda z. 1. opposite, in front; ~ oturmaq to sit* opposite; Qarşıda bir ağac vardı There was a tree in front;

2. in the future; Qarşıda çoxlu işlərimiz var We have a lot of work in the future

qarşıdakı s. forthcoming; ~ seçkilər forth- coming elections

qarşıdan z. from the front, at the front; Qarşıdan qatar gəlirdi A train was com- ing in the opposite direction

qarşıdurma i. confrontation, counteraction; opposition

qarşılamaq f. to meet*(d.), to greet (d.); to go* out to meet; bir kəsi soyuq ~ to meet* smb. coldly; to give*

smb. a cold reception; qonağı ~ to greet / to welcome one’s guest; nümayəndə heyətini ~ to greet / to

receive / to welcome a delegation; təzə / yeni ili ~ to see the New Year in

qarşılanma fi. meeting

qarşılanmaq f. to be* met, to be* greeted,

to be* welcomed; Qonaqlar hər yerdə sə- mimiyyətlə qarşılandı The guests were met / greeted heartily

everywhere

qarşılaşan s. proceeding from opposite direction; on-coming; ~ qatarlar on com- ing trains

qarşılaşdırılmaq f. 1. to be* compared / con- trasted; 2. to be* confronted

qarşılaşdırma fi. 1. constrasting, comparison; 2. confrontation, contraposition; ~ metodu method of

comparison

qarşılaşdırmaq f. 1. to compare (d.); 2. to contrast (d.)

qarşılaşmaq f. to meet* (d. with); (təsadü- fən) to come* / to run* across (d.); (tək - bətəkə, həm də məc.)

to encounter (d.); çətinliklə ~ to meet* with difficulties, to encounter difficulties; Onların nəzərləri qarşılaşdı

Their eyes met

qarşılıq I. i. equivalent; corresponding; in - gilis sözlərinin qarşılığı the equivalent of English words II. s. 1.

equivalent (to); ~ qiyməti equivalent value; 2. reciprocal; ~ bildirən növ qram. reciprocal voice; ~ əvəzlikləri

qram. reciprocal pronouns

qarşılıqlı I. s. mutual, reciprocal; ~ kömək mutual aid / assistance, reciprocal aid; ~hörmət mutual respect; ~

etibar mutual

473

qarşısıalınmaz

confidence; ~ fayda mutual benefit / advantage; ~ razılıq mutual consent; ~ əlaqə mutual relation; ~ asılılıq

interde- pendence II. z. mutually

qarşısıalınmaz s. 1. irresistible; ~ zərbə irre- sistible blow; 2. inevitable; ~ konflikt inevitable conflict

qarşısıalınmazlıq i. 1. irresistibility; 2. inevitability

qarşısında qoş. in front of, before; evin ~ in front of the house; şəklin ~ before the pic- ture; məhkəmə ~

before the court; məh- kəmə ~ durmaq to appear before the court

qart s. 1. old, very old; ~ toyuq old hen; 2. hardened, inveterate; ~ düşmən hard- ened / inveterate enemy

qartal I. i. zool. eagle; dağ ~ı mountain eagle II. s. eagle’s; məc. eagle; aquiline; ~ yuvası eagle’s nest, eyrie,

aery; ~ balası eaglet; ~ baxışlı eagle eye

qartalburun s. aquiline nose qartalburunlu s. bax qartalburun qartalburunluq i. the state of having aquiline

nose

qartdamaq f. to scrape (d.), to scratch (d.) qartdanmaq f. 1. (qocalmaq) to grow* old;

to lose* freshness; 2. (özünü qaşımaq) to

scratch oneself

qartəmizləyən I. i. snow-plow, snow-plough,

(rotorlu) snow blower II. s. snow-clean- ing; ~ maşın snow-cleaning machine; ~ kürək snow-shovel

qartımaq f. 1. to grow* old / hardened; 2. to lose? freshness

qartımış fs. bax qartlaşmış

qart-qart z.: ~ danışmaq to speak* arro-

gantly / haughtily

qartlamaq I. f. to grow* old / decrepit II. f.

to scratch (d.)

qartlanmaq I. f. to become* / to get* old

II. f. to scratch oneself roughly qartlaşmaq f. 1. to become* / to grow* very old; 2. to become* hardened, to

grow* to full size; 3. to lose* freshness, to grow*

coarse

qartlaşmış fs. grown old, hardened, advanced

in age; ~ qız old maid, spinster

qartlıq i. 1. old age, decrepitude, (qocalıqda) senile infirmity; 2. coarseness, roughness

474

qastronom

qartmaq i. scab; ~la örtülmək to get* scabbed, to be* covered with scabs

qartmaqlanmaq f. to scab (over), to get* scabbed, to be*covered with scabs

qartmaqlaşmaq f. bax qartmaqlanmaq qartmaqlı s. scabby, (i.s.) covered with

scabs, (i.s.) having scabs

qartopu i. snowball; (oyun) snowball fight;

~ oynamaq to play snowballs, to have* a snowball fight, to throw* snowballs; Gəlin qartopu oynayaq Let’s

play at snowballs, Let’s have a snowball fight

qarus I. i. worsted (yarn) II. s. worsted; ~ ip- lik worsted yarn

qarzaq i. shell; qoz qarzağı nutshell qarzaqlamaq f. to shell (d.); qozu / lobyanı / noxudu və s. ~ to shell nuts /

beans /

peas, etc.

qarzaqlanmaq f. to shell; to be* shelled qarzaqlı s. (i.s.) with shell, (i.s.) having shell qasıq I. i. anat. tib. groin

II. s. anat. inguinal;

~ yırtığı inguinal hernia

qasırğa i. whirlwind; (güclü) cyclone;

(Atlantik okeanda) hurricane; (Sakit oke- anda) typhoon; (quruda) tornado; (də- nizdə) waterspout

qasırğalı s. hurricane, squally; ~ hava squally weather

qasid i. arx. herald, messenger, harbinger qasidlik i. arx. heraldry; the job of a mes-

senger / herald

qasnaq i. hoop; çəlləyə ~ taxmaq to bind*

a cask with hoops, to hoop a barrel qasnaqlamaq f. to hoop (d.); çəlləyi ~ to hoop a barrel, to bind* a cask

with hoops

qasnaqlanmaq f. to be* hooped

qasnaqlı s. (i.s.) with hoops; (i.s.) having

hoops

qastrit i. tib. gastrits

qastrol I. i. tour; ~a getmək to go* on tour;

amer. to hit* the road; ~da olmaq to be* on tour II. s. tour; ~ tamaşası guest per- formance; ~ tamaşası

vermək to perform / to play on tour; ~ səfəri tour

qastrolçu i. guest artist / actor, artist / actor on tour

qastrolyor i. bax qastrolçu

qastronom i. gastronom, grocery-store; gro-

cer’s (shop)

qastronomiya

qastronomiya I. i. groceries and provisions, delicatessen II. s. gastronomic; ~ malları groceries and

provisions; ~ mağazası gro- cery and provision shop; (böyük) big food store

qaş I. i. 1. eyebrow; brow; ◊ ~ göz etmək to make* a sign with one’s eye and eyebrow; ~ çatmaq to frown, to

knit* one’s brows; ◊ ~ını oynatmaq to raise one’s eyebrows (at); ~la göz arasında in the twinkle of an eye;

salla ~ overhanging / breetle brows; ◊ ~ qayırmaq əvəzinə göz çıxarmaq ≅ when trying to effect an

improvement to spoil the lot; gözünün üstündə ~ın var deməmək ≅ not to raise the slightest objection (to);

2. (yəhərin qaşı) pummel; amer. pommel II. i. (üzükdə) precious stone III. i. Qaş qaralır It’s getting / grow-

ing dark

qaşalma i. plucking the unnecessary hairs out from one’s eyebrows

qaşaltı z.: ~ baxmaq to glower (at), to lour (at); to look from under the brows

qaşarası i. bridge of the nose

qaş-daş i. bax daş-qaş

qaş-daşlı s. bax daş-qaşlı

qaş-göz i.: ~ etmək to wink (at), to give* a

wink (at); bir kəsə ~ etmək to wink at smb.; ~ oynatmaq to make* eyes at; bir kəsə ~ oynatmaq to make*

eyes at smb.; ~lə danışmaq to flirt (with), to coquet [kou`ket] (with)

qaşığabənzər s. spoon-shaped qaşığabənzərlik i. the state of being spoon-

shaped

qaşığaoxşar s. bax qaşığabənzər qaşığaoxşarlıq i. bax qaşığabənzərlik qaşıq i. spoon; taxta / gümüş və s. ~

wood-

en / silver, etc. spoon; xörək qaşığı table spoon; çay qaşığı tea spoon; ~ dolusu spoonful; iki / üç və s. ~ two /

three, etc. spoons (of); iki ~ duz two spoons of salt; Qismətində olan qaşığına çıxar at. söz. ◊ You get what

fate brings you

qaşıqxörəyi i. spoon-meal, spoon-food qaşıq-qaşıq z. spoon by spoon; ~ vermək

to give* spoon by spoon

qaşıqqayıran i. spoon-maker; maker of

(wooden) spoons

qaşov

qaşıqlamaq f. to spoon (d.); şorbanı ~ to spoon one’s soup

qaşıqlanmaq f. to be* spooned qaşıqlatmaq f. to ask / to cause smb. to

spoon (d.)

qaşıqlı s. (i.s.) with a spoon; (i.s.) having a

spoon

qaşımaq f. 1. to scratch (d.), 2. to scrape (d.);

Rəngləməzdən əvvəl o, qapını qaşıdı

He / She scraped the door before painting it qaşındırmaq f. to scratch, to itch; to cause

(d.) to scratch / to itch

qaşınma fi. 1. itch, itching; 2. scraping; 3. tib.

scab, scabies; (heyvanda) mange [meind=] qaşınmaq f. 1. to itch; to scratch oneself; Mənim hər yerim

qaşınır I itch all over; Onun burnu qaşınır His / Her nose itches; ovucu ~ to have* an itching palm; ◊ Onun əli

qaşınır (nəsə etmək istəyir) He / She is itched to do it; Onun dili qaşınır (nəsə demək istəyir) His / Her tongue

itches to say it; 2. to be* scraped; ◊ qaşınmayan yerdən qan çıxarmaq to split* a hair / hairs / straws /

words, to pettifog, to quar-

rel over nothing

qaşıtdırmaq f. 1. to ask / to cause smb. to itch

(d.); 2. to ask / to cause smb. to scrape (d.) qaşıtmaq f. bax qaşıtdırmaq

qaşqa s. starred, white-faced; ~ at starred

horse

qaşqabaq i. frown, scowl; qaşqabağını tök-

mək / sallamaq / turşutmaq to frown, to scowl, to knit* one’s brows; ~ göstərmək to gloom, to sulk, to

scowl; bir kəsə ~ gös- tərmək to sulk with smb.

qaşqabaqlı I. s. gloomy, sulky, sullen; cheer- less; ~ olmaq to have* a fit of the sulks, to be* in the fit of the

sulks II. z. sullenly, sulkily, scowlingly, gloomily, with a frown; ~ baxmaq to scowl (at); bir kəsə ~ bax- maq to

scowl at smb., to look at smb. with a frown / with a scowl; O mənə qaşqa- baqlı baxdı He / She looked at me

with a frown / with a scowl

qaşqabaqlılıq i. gloominess, sulkiness, sul- lenness; cheerlessness

qaşqaldaq i. zool. coot

qaşov i. curry-comb, horse-comb; ~ çəkmək

bax qaşovlamaq

475

qaşovlamaq

qaşovlamaq f. to curry (d.); at ~ to curry a horse

qaşovlanmaq f. to be* curried qaşovlatdırmaq f. bax qaşovlatmaq qaşovlatmaq f. to ask / to cause smb. to

curry

(d.); to have* (d.) curried; atını ~ to have*

one’s horse curried

qaşsız I. s. eyebrowless II. s. (i.s.) without

precious stone, (i.s.) having no precious

stone (of a ring)

qaşsızlıq I. i. the state of being eyebrowless

II. i. the state of being without precious

stone

qaşüstü s. anat. superciliary

qat 1. (həm müst. həm də məc.) layer; gil

~ı a layer of clay; torpaq ~ı a layer of earth; 2. geol. stratum, bed; qaya ~ları rock beds; 3. (paltarda və s.)

fold, tuck, pleat; 4. d.d. bax mərtəbə

qatar i. 1. train; sərnişin ~ı passenger train; sürət ~ı fast train; sanitar ~ı hospital train; fəhlə ~ı workman’s

train; yük ~ı goods train; amer. freight train; birbaşa gedən ~ through train; xüsusi ~ special train; Moskvaya

gedən ~ train to Moscow; Bakı-Moskva ~ı Baku-Moscow train; ~la getmək to go* by train; 2. string, row, file;

avtomobil ~ı a string of cars; durna ~ı a flock of cranes; ◊ qəm ~ı succession of sorrow; 3. hərb. bandoleer,

bandolier, car- ridge-belt

qatar-qatar z. in strings, in flocks; ~ uçmaq to fly* in flocks

qatarlamaq f. to line up (d.), to draw* up (d.), to make* a line / train (d.)

qatarlanmaq f. to line up; to form up; to be* formed up / lined up

qatarlaşmaq f. to line up, to draw* up, to make* a train / line

qatarlı s. (i.s.) with a bandoleer / a car- tridge-belt

qatbaqat z. in layers; ~ kəsmək to cut* in layers

qat-qarış s. bax qat-qarışıq

qat-qarışıq s. 1. entangled, knotty; intricate,

involved; ~ məsələ knotty / intricate ques- tion; ~ arqument entangled argument; 2. mixed up, confused; ~

hesab confused account

476

qatılatmaq

qat-qarışıqlıq i. 1. entanglement, confusion; 2. disorder; ~ salmaq to put* into disorder (d.), to disarrange

(d.); to make* untidy

qat-qat I. s. 1. pleated; ~ tuman / yubka pleated skirt; 2. puff, flaky; ~ piroq puff- pastry; ~ xəmir puff / flaky

paste; 3. geol. plicate, folded; ~ dağlar folded moun- tains / hills II. z. 1. much, much more, by far,

exceedingly; ~ maraqlı olmaq to be* much more interesting, to be* more inter- esting by far; 2. in layers; ~

kəsmək to cut* in layers

qatı s. 1. thick, dense; ~ şorba thick soup; ~qaymaq thick cream; ~ tüstü dense smoke; ~ duman thick fog /

mist; 2. vio- lent, inveterate; ~ düşmən violent / invet- erate enemy; ~ yalançı inveterate liar

qatıaçılmamış s. unused, quite new; ~ dö- şəkağı unused bed-sheet

qatıb-qarışdırmaq f. to mix up (d.), to mud- dle up (d.), to put* into disorder (d.), to complicate (d.)

qatıq i. sour clotted milk; Caucasian milk; ~ çalmaq to ferment milk

qatılanma fi. thickening; (qan) clotting; con- densation

qatılanmaq f. to become* / to get* thicker; to become* / to get* condensed; (qan) to clot

qatılaşdırıcı s. 1. thickener; 2. (cihaz) con- denser

qatılaşdırılmaq f. to be* thickened / con- densed; (qanı) to be* clotted

qatılaşdırılmış fs. condensed, evaporated; ~ süd condensed / evaporated milk

qatılaşdırmaq f. to thicken (d.),to condense (d.); (qanı) to clot (d.); (buxarlatmaq yolu ilə) to evaporate (d.)

qatılaşma fi. thickening; condensation; (bu- xarlanma yolu ilə) evaporation

qatılaşmaq f. to thicken, to get* / to grow* / to become* thicker; (qan) to coagulate, to clot; Duman

qatılaşır The fog is thick- ening, The fog is getting / growing thicker, Açıq havada qan qatılaşır Blood coagu-

lates when it meets air

qatılaşmış fs. bax qatılaşdırılmış qatılatmaq f. to thicken (of), to condensed

(d.); (qan) to clot (d.)

qatılıq

qatılıq i. thickness, density; coagulation, clot qatılma fi. mixing, dilution

qatılmaq f. to be* mixed / diluted

qatır i. mule; ~ kimi (dözümlü) mulish, stub-

born

qatırçı i. muleteer; mule breeder

qatırçılıq i. mule breeding

qatırquyruğu i. bot. horse-tail, mare’s tail qatışdırılmaq f. to be* mixed / put into dis-

order

qatışdırmaq f. 1. to mix (d. with), to blend

(d. together with); rəngləri ~ to mix / to blend colours together; Qəndi, unu və yu- murtanı qarışdırın Blend /

mix the sugar, flour and eggs; 2. (dəyişik salmaq) to mix up (d. with), to take* (d. for), to confuse (d. with), to

confound (d. with); Onu asan- lıqla qardaşı ilə qatışdırmaq olar; onlar bir-birinə çox oxşayırlar It’s easy to mix

him up with his brother; they’re so very like each other; 3. (hər şeyi bir-birinə qatmaq) to confuse (d.), to

mix up (d.); kağızları ~ to mix up the papers; 4. (qa- zanı və s.) to stir (d.): sıyığı ~ to stir the porridge; 5.

(qumar kağızları) to shuffle (d.); qumar kağızlarını ~ to shuffle the cards

qatışıq I. i. 1. mixture; blend; 2. tex. alloy II. s. mixed; crossed, mongrel; hybrid; ~repertuar mixed repertoire;

~ meşə mixed forest / wood; ~ rəqəm riyaz. mixed number

qatışıqlıq i. 1. bustle, turmoil; 2. alarm, com- motion; confusion, muddle; 3. unrest

qatışmaq f. 1. to mix (with), to mingle (with), to merge (with, into); Yağ suya qatışmır Oil doesn’t mix with

water; izdihama ~ to mingle / to merge with the crowd; 2. to be* in confusion; to get* into a mud- dle; Hər

şey qatışıb Everything is in con- fusion; 3. to interfere (in); (arzu edilmə- yən hal) to meddle (in, with);

(xoşagəlməz hərəkətin qarşısını almaq məqsədilə) to step in; başqasının işinə ~ to meddle in / with other

people’s business; söhbətə ~ to cut* in; Məhkəmə işə qatışdı The law stepped in

qatil i. killer; (qəsdən adam öldürən) mur- derer; (qadın) murderess; (siyasi səbəb-

qatranlamaq

dən dövlət başçısını, partiya liderini və s. öldürən) assassin; pulla tutulmuş ~ a hired assassin

qatillik i. murderousness, crime, evil deed qatlama I. i. puff bun, puff doughnut II. fs. folding; collapsible,

tipup; flap; ~ stul fold-

ing chair; ~ oturacaq collapsible / tip-up

/ flap seat; ~ bıcaq clasp-knife

qatlamaq f. to fold (up, in) (d.); paltarı / əl dəsmalını və s. ~ to fold clothes / hand- kerchiefs, etc.; qollarını ~

to fold one’s arms; qəzeti, məktubu və s. ~ to fold up a newspaper / letter, etc., iki ~ to fold in two; səhifənin

küncünü ~ to fold down the corner of a page; stolu ~ to fold up a table; O, dəsmalı qatladı və cibinə qoydu

He / She folded the handkerchief and put

it into his / her pocket

qatlanmaq f. to be* folded

qatlanmış fs. folded; ~ səhifə folded page qatlaşılmaz s. bax dözülməz I

qatlaşma I. fi. geol. stratification; deposition;

layer; stratum II. fi. long-suffering, stub-

bornness

qatlaşmaq I. f. to stratify II. f. to stand* (d.),

to bear (d.), to suffer (d.), to endure (d.); to have* suffered much; zəhmətə ~ to toil / to work hard III. f. to

ask / to cause smb. to fold (d.)

qatlatmaq f. bax qatlatdırmaq

qatlayıcı I. i. poliqr. folder II. s. poliqr. fold-

ing; ~ maşın folding machine, folder qatlı s. 1. pleated; ~ tuman pleated skirt; 2. geol. folded, plicate; ~

dağlar folded

mountains

qatma i. cord, twine

qatmaq f. bax qatışdırmaq

qatma-qarış s. bax qarmaqarış II qatma-qarışıq I. s. bax qarmaqarışıq I

II. z. bax qarmaqarışıq II qatma-qarışıqlıq i. bax qarmaqarışıqlıq qatran I. i. 1. tar; (maye) pitch; ağac ~ı

wood tar; ~ kimi qara as black as pitch, jet-black; 2. (təbii) resin II. s. 1. tar; ~ za- vodu tar-works; 2. resin; ~

yağı resin oil

qatrançı i. tar-worker

qatrançılıq i. the job of a tar-worker qatranxana i. tar-works

qatranlamaq f. to tar (d.), to pitch (d.); to

resin (d.); yol ~ to tar a road

477

qatranlanmaq

qatranlanmaq f. 1. to be* tarred / pitched; 2. to be* resined

qatranlanmış fs. 1. tarred, pitched; 2. resined; ~ kəndir tarred rope

qatranlaşmaq f. to turn into resin / tar / (maye) pitch

qatranlatdırmaq f. bax qatranlatmaq qatranlatmaq f. 1. to cause / to ask smb. to tar (d.); 2. to ask / to cause

smb. to resin (d.) qatranlı s. 1. resinous, resiniferous; ~ ağac

resiniferous tree; 2. bax qatranlanmış qaval i. tambourine

qavalçalan i. tambourine player

qavalçı i. bax qavalçalan

qavalçılıq i. the profession of tambourine player

qavalvuran i. bax qavalçı

qavrama fi. psix. bax qavrayış

qavramaq f. to perceive (d.), to compre-

hend (d.)

qavranılma fi. 1. mastering, learning;

2. comprehensibility

qavranılmaq f. bax qavranmaq qavranmaq f. to be* perceived / compre-

hended

qavrayış i. psix. perception, perceptivity qavrayışlı s. intelligent, receptive, quick on

the uptake; ~ uşaq intelligent child* qaya I. i. rock; sıldırım ~ cliff; ~ kimi möh- kəm as firm as a rock II. s.

rock, rocky;

~ süxuru rocky soil

qayahörümçəyi i. zool. tarantula

qayalı s. rocky; ~ sahil rocky shore; ~ cığır

rocky path

qayalıq i. rocky place / area

qayçı i. scissors pl., a pair of scissors; (bö-

yük) shears; bağ ~sı gardening shears;

məftilkəsən ~ wire cutter

qayçılama fi. 1. (saçı) hair-cutting, 2. (qo-

yunu) shearing; 3. (kol-kosu) clipping qayçılamaq f. 1. (saçı) to cut* (d.); 2. (kolu, ağacı) to clip (d.);

(qoyununu) to shear

(d.), to clip (d.)

qayçılanmaq f. 1. (saç) to be* cut; 2. (qo-

yun) to be* sheared / shorn; 3. (kol) to be*

clipped

qayçılatdırmaq f. bax qayçılatmaq qayçılatmaq f. (saçı to ask / to cause smb. to cut (d.) (qoyunu) to shear

(d.) / (kolu)

478

qaydasızlıq

to clip (d.); saçını ~ to have* one’s hair cut;

bağı ~ to have* one’s garden clipped qayda i. 1. rule; regulations pl., qrammatik ~ rule of grammar,

grammar rule; oyun ~ ları the rules of game; hesabda dörd ~ four rules of arithmetic; yol hərəkəti ~ ları

traffic regulations, the rules of the road; yol hərəkəti ~larına riayət etmək to observe the rules of the road;

müəs- sisədə daxili ~lar the regulations of an establishment; ~ya riayət etmək to keep* the rules /

regulations; bir ~ olaraq qəbul etmək to make* it a rule; bir ~ olaraq, ~ üzrə as a rule, as usual; 2. order; ~ya

salmaq to put* in order (d.); özünü ~ya salmaq to tidy oneself up, to set* oneself to rights; ~ qoymaq to

introduce proper order (in); evi ~ya salmaq to put* one’s house in order; ~nı bərpa etmək to restore order;

qoyulmuş ~ established order, stand- ing rule; ~da olmaq to be* in order; ~da olmamaq to be* out of order;

inzibati ~ administrative order; inzibati ~ ilə by administrative order, administratively; 3. method; system;

regime; manner; səs- vermə ~sı method of voting; mövcud ~ present / existing system; köhnə ~ the old

order, the ancient regime; müəyyən edilmiş ~da in accordance with established procedure; Hər şey öz

qaydasındadır Everything is all right, Okay, (OK); İşlər öz qaydasında gedir Things are taking

their regular course

qayda-qanun i. order, rule, regulation; ~ qoy-

maq to introduce proper order (in); ~a riayət etmək to keep* the rules / regula- tions; ~a dəvət etmək to call

to order (d.); müəssisənin daxili ~ları the regulations of an establishment

qaydalı s. regular; ruly; ~ fellər qram. reg- ular verbs

qaydasınca z. fairly, to the extent (of), with- in reasonable limits; ~ yazmaq to write* fairly; ~ hərəkət etmək

to act / to behave fairly; oyunu ~ oynamaq to play the game fairly; Hər şey öz qaydasınca gedir Everything

takes its normal course

qaydasız s. irregular; (i.s.) without rules; ~ fellər qram. irregular verbs

qaydasızlıq i. disorderliness, irregularity

qayə

qayə i. 1. ideal; bəşəriyyətin ~si ideal of mankind; 2. aim, purpose; həyat ~si one’s aim in life; nəcib ~ noble

aim; vizitin ~si the purpose of the visit

qayəsiz s. aimless; purposeless; ~ həyat aimless life

qayəsizlik i. aimlessness, purposelessness qayğanaq i. fried eggs; scrambled eggs pl. qayğı i. care (of, for),

concern (for); preoc-

cupation; insan ~sı caring of people, con- cern for people’s welfare; gələcəyin ~sı concern for the future; ailə

~ları preoccu- pations about family affairs; ~ çəkmək to be* worried / anxious (about); ~sına qal- maq / ~sını

çəkmək to look after (d.), to take* care (of); uşaqların ~sını çəkmək to take* care of children, to look after

chi- dren; ~ ilə əhatə olunmaq to be* given every support / encouragement; O heç nə- yin qayğısına qalmır

He / she takes no interest in anything, He / She shows no interest / concern for anything

qayğıbilməz s. qayğısız I

qayğıkeş s. careful, thoughtful, considerate,

solicitous; ~ ana careful mother; ~ dost thoughtful friend; ~ adam considerate man*

qayğıkeşlik i. carefulness, thoughtfulness, considerateness, solicitude, solicitousness; ~ göstərmək to show*

/ to display care / concern (for)

qayğıkeşliklə z. carefully, solicitously, thoughtfully; bir kəsə ~ yanaşmaq to treat smb. carefully / kindly

qayğılandırılmaq f. to cause(d.) to become anxious / uneasy

qayğılandırmaq f. to cause anxiety, to worry (d.), to make* smb. anxious / uneasy

qayğılanmaq f. to become* anxious / uneasy qayğılı s. 1. preoccupied; ~ görkəm preoccu- pied look; 2.

anxious, worried; O, qayğılı görünürdü He / She looked preoccupied qayğılı-qayğılı z. anxiously, worriedly,

thoughtfully

qayğılılıq i. preoccupation, anxiety, concern qayğısız I. s. careless, carefree, light-hearted;

d.d. happy-go-lucky; ~ həyat carefree life II. z. carelessly, light-heartedly, in a care- free manner

qayğısızca z. bax qayğısız II

qayırtdırmaq

qayğısızcasına z. bax qayğısız II qayğısızlıq i. carelessness, light-heartedness qayıdan s. reflected; ~ işıq

reflected light qayıdanbaş z. on the way back; Qayıdanbaş

bizə gəlin Visit us on the way back qayıdış s. 1. return; 2. qram. reflexive; ~ fel- lər reflexive verbs; ~

əvəzlikləri reflexive

pronouns

qayıq I. i. boat; motorlu ~ motor boat; xilas-

edici ~ life -boat; sualtı ~ submarine; iki- avarlı ~ pair-oar boat II. s. boat; ~ yarışı boat-race; ~ stansiyası

boating station, boat-house; ~ idmanı boating

qayıqçı i. boatman*; (yükdaşıyan) ferry- man*

qayıqçılıq i. a boatman’s profession; ~ etmək to be* / to work as a boatman*

qayın i. brother-in-law

qayınağacı I. i. bot. maple II. s. bot. maple;

~ yarpağı maple leaf

qayınana i. mother-in-law (pl. mothers-in-

law)

qayınanalıq i. the state of being a mother-

in-law

qayınarvadı i. the wife of one’s husband’s

brother

qayınata i. father-in-law (pl. fathers-in-law) qayınatalıq i. the state of being father-in-law qayınxatın i. the

wife of one’s brother-in-law qayırılma f. making, manifacturing qayırılmaq f. 1. to be* made / manufactured

/ done; Bu nədən qayırılıb? What is it made of? Mismar dəmirdən qayrılır Nails are made of iron; Bu stol /

masa ağacdan qayrılıb The table has been made of wood; 2. to be* built; Bu tərsanədə müasir gəmilər

qayrılır In this ship-yard modern ships are built

qayırma fs. false; artificial; ~ dişlər false teeth qayırmaq f. 1. to make* (d.); to do* (d.); maşın / stol / alət /

çaxır və s. ~ to make* machines / tables / tools / wine, etc.; Siz orada nə qayırırsınız? What are you doing

there?; 2. to build*; gəmi ~ to build ships; 3. tab. s. to fornicate (d.), to have*

sex (with)

qayırtdırmaq f. 1. to ask / to cause smb. to

make (d.); 2. (gəmi və s.) to ask / to cause smb. to build* (d.)

479

qayış

qayış i. strap, thong; (kəmər) belt; sling; tü- fəng ~ı rifle sling; təhlükəsizlik ~ları av. safety -belts

qayışbaldır s. d.d. lean, thin; of great endurance

qayıtma fi. 1. return; evə ~ return home; yazın / baharın ~sı the return of spring; 2. (işıq, səs və s.) reflection;

işığın / səsin və s. ~sı the reflection of light / sound, etc.

qayıtmaq f. 1. to return; to go* back; (ha- radansa) to come* / to be* back; (əvvəl- kinə) to revert (to);

(fikrən) to recur (to); evə ~ to return home, to go* home; əv- vəlki vərdişə ~ to revert / to return to one’s old

habit; mövzuya ~ to revert / to recur / to return to the subject; 2. to rebound, to recoil; 3. to reverberate; to

be* reflected; üzünə ~ to be* impudent / insolent (to); (uşaq, yeniyetmə) to cheek (d.), to sauce (d.)

qayıtmaz s.: ~ olmaq to be* too late, never to be* back, never to come back

qayka i. tex. nut

qaymaq i. cream; südün qaymağını almaq

to cream (d.), to skin the cream from the milk, to take* the cream off milk ◊ cəmiy- yətin qaymağı the cream

of society

qaymaqçiçəyi i. bot. buttercup, yellowcup qaymaqlamaq f. to get* creamed over, to be*

covered with cream

qaymaqlanmaq f. bax qaymaqlamaq qaymaqlı s. creamy; ~ süd creamy milk;

~ dondurma ice-cream

qaynadıcı i. immersion heater

qaynadılma fi. boiling

qaynadılmaq f. to be* boiled

qaynadılmış fs. boiled; ~ yumurta boiled egg qaynaq I. i. bax bulaq II. i. tex. welding,

soldering; avtogen qaynağı autogenous welding; ~ etmək to weld (d.); ~ olunmaq to weld, to be* welded III.

i. bax caynaq IV i. bax mənbə

qaynaqçı i. welder

qaynaqçılıq i. the profession of a welder qaynaqlamaq f. tex. to weld (d.) qaynaqlanmaq f. tex. to be*

welded f. bax

caynaqlamaq

qaynaqlanmış fs. tex. welded

qaynaqlı I. s. tex. welded II. s. bax caynaqlı

480

qaysı

qaynaqsız s. (i.s.) without welding qaynama fs. boiling; ~ nöqtəsi boiling point;

~ temperaturu boiling-temperature qaynamaq f. 1. (müx. mənalarda) to boil, to seethe; Su qaynayır The

water is boiling; Ölkə qaynayır The country is seething / boiling; 2. məc. to be* in full swing; İş qaynayır

Work is in full swing; həyat qaynayır Life is in full swing; bulaq kimi ~ to well out, to spout; ◊ qanı ~ to display

/ to show* sympathy, to feel* drawn to

smb., to take* liking to smb.

qaynanmış fs. boiled; ~ su boiled water qaynar s. 1. hot; ~ bulaq hot spring; çox

~ piping hot; ~ su boiling water; 2. seething; ~ həyat seething life; ~ fəaliyyət tireless activity; ~ xarakter

impetuous character

qaynatdırmaq f. to ask / to cause smb. to boil (d.)

qaynatma fi. boiling

qaynatmaq f. to boil (d.); to seethe (d.); to

bring* to the boil; kartof ~ to boil pota-

toes; paltar ~ to boil clothes

qaynaşma fi. fuss, bustle, tumult; ~ salmaq

to kick* up a fuss

qaynaşmaq f. to fuss, to bustle; Şəhər qay-

naşırdı The town was in bustle; Qaynaş-

mayın! Don’t make a fuss! qaynayıb-qarışmaq f. 1. to grow* together,

to accrete; 2. (sümük) to knit; Sınmış sü- mük qaynayıb-qarışıb The broken bone has knitted; 3. to mix

(with), to intermin- gle (with), to become* related (to), to become* intimate (with); (kütlə və s. ilə) to

become* closely linked (with) 4. (xö- rək) to be* overboiled

qaysaq i. crust; scab; ~bağlamaq bax qay- saqlamaq

qaysaqlamaq f. 1. to crust, to crust over, to get* crusted over; 2. (yara) to skin over qaysaqlandırmaq f. 1. to

cause to crust (d.);

2. (yaranı) to cause to skin over (d.) qaysaqlanmaq f. 1. to crust, to get* crusted;

2. (yara) to skin over

qaysaqlı s. crusty; ~ çörək crusty bread;

crusted; ~ torpaq crusted soil

qaysar i. bayt. heaves pl., broken-wind; ~ ol-

muş at a broken-winded horse qaysı I. i. bax ərik I II. s. bax ərik II

qaysılıq

qaysılıq i. bax əriklik

qaytan i. lace; ayaqqabı ~ı shoe-laces pl. qaytanqaş s. (i.s.) with thin eyebrows, (i.s.)

having thin eyebrows

qaytanlamaq f. to lace (d.), to lace up one’s

boots; to string / to tie together (d.) qaytanlanmaq f. to be* laced; to be* strung

/ tied together

qaytanlanmış fs. laced; strung qaytanlatdırmaq f. bax qaytanlatmaq qaytanlatmaq f. to ask / to cause smb.

to lace

up (d.); to ask / to cause smb. to string (d.) qaytanlı s.: ~ ayaqqabı lace - boots qaytansız s. (i.s.) without lace;

(i.s.) having

no lace; laceless

qaytarılma fi. 1. restoring, returning,

retrieval; oğurlanmış əmlakın ~sı restor- ing / retrieval of stolen property; kitabın ~sı returning of the book;

2. (pulun, bor- cun) repaying; 3. (məktubun və s.) send- ing back

qaytarılmaq f. 1. to be* returned / restored / retrieval; to be* sent back; 2. (borc, pul) to be* repaid

qaytarılmaz s. irretrievable, irrevocable; ~ itki irretrievable loss

qaytarma fi. 1. returning, restoring; kitabı ~ returning of the book; oğurlanmış əm- lakı ~ restoring stolen

property; 2. (borcu) repaying, giving back; 3. (işığı, səsi və s.) reflection, reverberation; 4. bax qusma

qaytarmaq f. 1. to return (d.), to restore (d.), to give* back (d.), to send* back (d.); ki- tabı kitabxanaya ~ to

return the book to the library; oğurlanmış əmlakı ~ to restore stolen property; bir kəsi öz köhnə işinə ~ to

restore smb. to his old post; bir şeyi öz qanuni sahibinə ~ to give* it back to its rightful owner; Onu mənə

qaytarın Give it back (to me); 2. to reflect (d.), to give* back (d.); səsi / işığı ~ to reflect / to give* back sound

/ light; Mağara cəci qaytarır A cave gives back the sound of one’s voice; Güzgü işığı qaytarır Mirror reflects

light; 3. (pulu və s.) to repay* (d.); borcu ~ to repay* one’s debt; 4. (zərbəni və s.) to parry (d.), to ward off

(d.); zər- bəni~toparryablow;cavab/söz~tobe* impudent / insolent, to show* insolence /

qazancına

impudence; (yeniyetmə) to cheek (d.);

(uşaq) to sauce (d.); 5. bax qusmaq qaytartdırmaq f. bax qaytarmaq qaytartmaq f. 1. to cause smb. to return

(d.)

/ to give back (d.) / to send back (d.); 2. (borcu və s.) cause / ask smb. to repay (d.)

qaz I. i. zool. goose; (pl. geese); erkək ~ gander II. s. goose; ~ əti goose (-flesh); ~ damı goosery; ~ lələyi

goosequill ~ yu- murtası goose-egg; ~ yağı / piyi goose-fat; ~ yerişi yerimək waddle

qaz I. i. 1. (yanacaq) gas; 2.( qarında) wind; 3. fiz. gas; 4. kim. gas; gözyaşardıcı ~ tear-gas; təbii ~ natural gas

II. s. gas; ~ istehsalı gas producing; ~ qızdırıcısı gas-heating; ~ peçi gas-stove; ~ zavodu gas-works; ~ kamerası

gas-chamber

qazabaxan I. i. a man* who tends geese, a man* who is in charge of geese II. i. 1. (usta) gas-fitter; 2.

(nəzarətçi) gas-man*

qazax I. i. Kazakh II. s. Kazakh; ~ dili Kazakh, the Kazakh language; ~ qadını Kazakh woman*

qazaxca z.: ~ danışmaq to speak* Kazakh; ~ yazmaq to write (in) Kazakh

qazalaq i. cab

qazalaqçı i. cabman*

qazamat I. i. bax həbsxana I II. i. bax həbs-

xana II

qazamatçı i. 1. (kişi) warder; jailer, goaler;

2. (qadın) wardress

qazan i. 1. kettle, pot; (böyük) cauldron;

(qulplu) saucepan; mis ~ copper kettle; (paltar qaynatmaq üçün) copper; 2. tex. boiler; buxar ~ı steam-

boiler; ~ asmaq to put* the pot on the fire / stove; to cook / to make* meal

qazanaoxşar s. bax qazanvarı

qazanc i. earnings pl., profit, gain; asan

~ easy money; ~ dalınca getmək to go* away in search of a living; ~ götürmək to make* a profit on smth., to

derive a profit; ~ vermək / götürmək to produce / to yield a profit; təmiz ~ net profit; Bundan heç bir qazanc

götürmək olmaz Nothing is gained by it

qazancına z. profitably; ~ satmaq to sell* (d.) profitably

481

qazanclı

qazanclı s. profitable, paying, lucrative; ~ müəssisə profitable enterprise; ~ iş prof- itable / paying business; ~

ticarət lucra- tive traffic; ~ müqavilə lucrative contract

qazanclılıq i. profitability, lucrativeness qazancsız I. s. profitless, unprofitable, unlu- crative; ~ iş profitless /

unlucrative busi-

ness / affair II. z. profitless, unprofitable qazancsızlıq i. the state of being profitless /

unlucrative

qazançı i. 1. boiler-maker; 2. steamboiler

operator

qazançılıq i. the profession of a boiler-maker qazandırmaq f. haqq ~ to justify (d.); (məh-

kəmədə) to acquit (d.); Siz bu hərəkə- tinizə necə haqq qazandıra bilərsiniz? How can you justify your

behaviour? hör- mət ~ to favour smb, to win respect

qazanxana i. boiling-room, boiling-house qazanılmaq f. 1. to be* earned; 2. to be*

acquired / gained

qazanılmış fs. 1. earned; ~ gəlir earned

income; ~ pul earned money; 2. achieved, attained; ~ nailiyyətlər successes achieved; 3. acquired; ~ vərdiş

acquired habit; ~ xü- susiyyət biol. acquired character / charac- teristic

qazanqayıran i. boiler-maker, pot-maker, kettle-maker

qazanmaq f. 1. (həm müst., həm də məc.) to earn (d.); çox(lu) pul ~ to earn / to make much money; gündəlik

çörək (pulu) ~ to earn one’s living, to earn one’s daily bread: Sən / Siz gündə nə qədər qazanırsınız? How

much do you earn a day? şöhrət / ad ~ to earn fame / reputation; nifrət ~ to earn hatred; 2. to win*, to gain,

to enjoy; bir kəsin rəğbətini ~ to win* / to gain smb.’s sympathy; hamının hörmətini ~ to win* universal

respect, to win* the respect of all, enjoy universal esteem; qələbə ~ to win* / to attain a victory; etibar ~ to

enjoy con- fidence; bir kəsin etibarını ~ to win* smb.’s confidence; nüfuz ~ to gain / to win* authority /

prestige; müvəffəqiyyət ~ to make* / to achieve (a) success; 3. to acquire, to make*; vərdiş ~ to acquire

habit; düşmən ~ to make* enemies; var-dövlət ~ to make* a fortune, to come* into a for-

482

qazlaşdırılma

tune; etibarlı dost ~ to find* a faithful

friend, to be* blessed with a faithful friend qazanvarı s. ca(u)ldron-shaped, kettleshaped qazaoxşar s. fiz.

gassy, gasous, gasiform qazaoxşarlıq i. fiz. the quality of being gasi-

form / gaseous

qazatan i. hərb. gas projector

qazçılıq I. i. goose-breeding II. s. goose-

breeding; ~ ferması goose-breeding farm qazdırılmaq f. to be* dug up, to be* bored qazdırmaq f. to ask / to

cause smb. to dig (d.);

to ask / to cause smb. to bore (d.) qazdırtmaq f. bax qazdırmaq

qazı i. arxeol. confessor

qazıq-qazıq I. s. churned up, dug up II. z.:

~ etmək to churn up (d.), to dig* up (d.);

~ olmaq to be* churned up / dug up qazılmaq f. 1. to be* bored / drilled; 2. to be* dug; Quyu qazıldı The

well was bored /

drilled

qazıma fs. boring; ~ vışkası derrick; ~ dəz-

gahı boring machine

qazımaq f. 1. to carve (d.), to engrave (d.);

2. (heykəltəraş) to sculpture (d.); 3. (tə- mizləmək) to scour (d.); çirkli qazanı ~ to scour out a dirty pan /

saucepan / kettle

qazınmaq f. 1. to be* carved / engraved; 2. (təmizləmək) to be* scoured

qazıntı I. i. 1. arxeol. excavation; mağara- nın ~sı the excavation of the cave; 2. (ye- rin təkindən tapılmış

heyvan, bitki və s. qalığı) fossil; faydalı ~lar minerals pl., mineral products II. s. fossil; ~ kömürü fossil coal

qazıtdırmaq f. bax qazıtmaq

qazıtmaq f. 1. to ask / to cause smb. to carve

(d.); 2. (təmizlətmək) to ask / to cause

smb. to scour (d.)

qazıyıcı i. (qravüraçı) engraver; (ağacla iş-

ləyən) wood-cutter; (daşla işləyən) lap-

idary; (dəmirlə işləyən) steelcutter qazlamaq f. (içinə qaz doldurmaq) to aer-

ate (d.)

qazlanmaq f. 1. (bərk şeyin qaza çevril-

məsi) to gasify; to extract gas (from);

2. (köpüklənmək) to froth qazlaşdırılma fi. 1. gasification; 2. (qaz ha-

lına çevrilmə) gasifying, converting into gas

qazlaşdırılmaq

qazlaşdırılmaq f. 1. kim. to be* gasified; 2. to be* supplied with gas

qazlaşdırılmış fs. 1. (qaz vurulmuş) aerated, gasified; 2. (qaz çəkilmiş) (i.s.) supplied with gas

qazlaşdırmaq f. 1. (qaz halına salmaq) to gasify (d.); 2. to supply (d.) with gas

qazlaşma fi. (qaz halına keçmə) conver- sion into gas

qazlaşmaq f. to gasify, to convert into gas qazlı s. 1. aerated; ~ su aerated water; 2. məc. haughty, arrogant,

smug, self-satisfied qazma I. i. (daxma) mud-hut II. s. boring

~aləti boring tool; ~ dəzgahı boring

machine; ~ çəkici bore- hammer qazmaçı I. i. 1. (neftçi-fəhlə) driller, borer, drill-operator; (mütəxəssis)

boring / drilling technician; 2. (şaxtaçı) miner

II. s.: ~lar brigadası team of drillers qazmaçılıq i. the profession of a driller /

borer

qazmaq I. i. (qazanın dibində olan bərk maddə) crust II. f. 1. to dig*; to ground; çala ~ to dig* a hole; kartof ~

to dig* out / up potatoes; 2. (neft quyusu və s.) to bore (d.), to drill (d.); neft quyusu ~ to bore / to drill an

oil-well

qazmaqlanmaq f. to cover with crust, to crust over

qazmaqlı s. (i.s.) with crust, (i.s.) having crust qaznaq i. ditch, trench, hollow

qazon i. lawn; Qazonu ayaqlamayın Keep

off the grass

qazölçən i. gas meter

qazpaylayan i. gas distributor

qazsız s. (i.s.) without gas, gasless

qazvarı s. tex. gasiform, gaseous

qeyb i. disappearance; ~ə çıxmaq, ~ olmaq

to disappear, to vanish; qaranlıqda ~ ol-

maq to disappear / to vanish in the dark qeybdən z. from somewhere, from obscurity qeybət i. gossip, tittle-

tattle; (qərəzli) piece

of scandal; ~ etmək / qırmaq to gossip,

to tittle-tattle; (qərəzlə) to talk scandal qeybətcil I. i. gossip-lover II. s. gossipy, gos- sip-loving; ~ qonşular

gossipy neighbours

qeybətcillik i. the quality of being gossipy qeybətçi i. gossip, tale-teller, tale-bearer;

(qatı) scandal-monger

qeyrətlə

qeybətçilik i. the act of gossiping qeybolma i. disappearance

qeyd I. i. 1. note, comment; (səhifənin aya-

ğında verilən) footnote; yol ~ləri travel notes / sketches; ~ götürmək to take* / to make* notes; ~ə almaq to

note (d.), to make* notes (of); 2. registration; ~ə gö- türmək / almaq to register (d.); məktub- ları ~ə

götürmək / almaq to register let- ters; 3. remark; bəzi ~lər etmək to make* a few remarks II. s. registration;

~ kitabı registration book; ~ dəftəri note-book, pocket-book III. i. care; ~ə qalmaq to take* care (of), to look

after (d.); uşaqların ~inə qalmaq to take* care of children

qeydçi i. registering clerk

qeydedici s. recording; ~ cihaz recorder,

recording instrument

qeydetmə i. 1. registration; 2. fixation qeydəalan i. bax qeydçi

qeydəalma i. bax qeydetmə

qeydkeş s. bax qayğıkeş

qeydkeşlik i. bax qayğıkeşlik qeydsiz-şərtsiz I. s. bax qeyd-şərtsiz I II. z.

bax qeyd-şərtsiz II

qeyd-şərt i. reservation, proviso qeyd-şərtlə z. with reserve / reservations

Mən sizin təklifinizi qeyd-şərtlə qəbul edə bilərəm I can accept your offer with reservations / reserve

qeyd-şərtsiz I. s. unreserved, unqualified, unconditional; ~ təslim unconditional sur- render; ~ razılıq

unqualified assent II. z. unconditionally, unreservedly, without reserve / reservations

qeyr s. other; ~ adamlar other people qeyrət i. honour, self-respect, self-esteem; manliness, zeal, diligence,

courage; ~ et- mək to pull oneself up, to display / to show courage, to take* pains, to make* efforts; ~ini

çəkmək to guard / to defend one’s honour / self-esteem; ~inə toxunmaq / dəymək to offend / to wound

smb.’s hon- our / self-esteem, to hurt* smb.’s / one’s honour; ~ə gətirmək bax qeyrətləndir-

mək; ~ə gəlmək bax qeyrətlənmək qeyrətlə z. honestly, diligently, zealously, courageously; ~ işləmək to

work with zeal

/ diligence

483

qeyrətləndirmək

qeyrətləndirmək f. to inspirit (d.) / to encour- age (d.) / to arouse (d.) / to awaken (d.) / to excite (d.) sense

of honour

qeyrətlənmək f. 1. to become* zealous / dili- gent, to make efforts; 2. to display / show courage, to manifest

self esteem / self- respect

qeyrətli s. 1. honourable, self-esteemed; 2.zealous, diligent, painstaking, coura- geous

qeyrətlilik i. 1. honesty, manliness; 2. dili- gence, zealousness, courageousness

qeyrətsiz I. s. 1. careless, carefree, indiffer- ent; ~ adam careless / carefree man*; 2. dishonest,

dishonourable; ~ olmaq to be* dishonest / dishonourable II. z. dishon- estly, dishonourably

qeyrətsizcə z. bax qeyrətsizcəsinə qeyrətsizcəsinə z. 1. dishonestly, disgrace- fully; 2. carelessly, light-

heartedly, with

complete unconcern

qeyrətsizləşmək f. 1. to become* careless

/ carefree; 2. to become* dishonourable /

dishonest

qeyrətsizlik i. 1. carelessness, light-hearted-

ness; 2. dishonourableness, dishonest, dis-

grace

qeyri I. i.: others; ~ləri others; və ~ləri and

others; ~ləri haqqında düşünmək to think* of others; Mən qeyriləri ilə də məsləhətləşməliyəm I must

consult the others; Qoy by qeyrilərinə dərs olsun Let it be a lesson to others II. s. other; ~adamlar other

people; ~ vaxt other time; ~ vəziyyətlərdə in other circum- stances; ~ bir another; ~ bir kitab another book; ~

bir vaxt another time; Qeyri bir vaxt gəlin Come another time III. z. else, besides; Mən dedim ki, ony

tanımıram, mən qeyri nə deyə bilərdim? I said I did- n’t know him / her. What else could I say?; Bundan

qeyri mən heç nə istəmirəm I want nothing besides this IV. qoş. besides; bundan ~ besides (that); məndən,

səndən, ondanvəs.~besidesme/you/him/her, etc.; Sizdən qeyri orada heç kim olmayıb There was nobody

besides you V. ön qoş. un-, in-, im-, a-; ~-adi unusual; ~ müəyyən indefinite; ~ mümkün impossible; ~ əx- laqi

amoral

484

qeyri-düzgün qeyri-adiI. s. 1. unusual, uncommon, extraor-

dinary; ~ hadisə unusual event; ~ quş uncommon bird; ~ gözəllik extraordinary beauty; 2. exceptional; ~

imkan exception- al opportunity; sözün ~ işlənməsi excep- tional use of a word II. z. 1. unusually,

uncommonly, extraordinarily; 2. excep- tionally

qeyri-adilik i. singularity, unusualness; bu ifadənin qeyri-adiliyi the singularity of this expression

qeyri-antaqonist s. non-antagonistic; ~ zid- diyyətlər fəls. non-antagonistic contradic- tions

qeyri-ardıcıl z. inconsequent; ~ mühakimə inconsequent reasoning

qeyri-ardıcıllıq i. inconsistency, inconse- quence

qeyri-bərabər s. 1. uneven, irregular; ~ in- kişaf uneven development; ~ hərəkət irregular running; 2.

unequal; ~ qüvvələr unequal forces

qeyri-bərabərlik i. inequality; sosial ~ social inequality

qeyri-ciddi s. not serious, light, frivolous qeyriciddilik i. lack of seriousness, lightness qeyri-dəqiq I. s.

inaccurate, inexact; ~ surət

(sənəd) inaccurate copy; ~ ifadə inexact expression; ~ tərcümə inexact translation II. z. inaccurately,

inexactly

qeyri-dəqiqlik i. inaccuracy, inexactitude, inexactness

qeyri-elmi s. 1. unscientific; məsələnin ~ qo- yuluşu unscientific way of putting the question; 2. anti-scientific

qeyri-elmlik i. anti-scientific character qeyri-ədəbi s. not literary; ~ dil spoken

/ colloquial / not literary language qeyri-əxlaqi s. 1. amoral; immoral ~ adam immoral person / man*; 2.

unethical; ~ hə-

rəkət unethical conduct

qeyri-əxlaqilik i. amorality, immorality qeyri-əsas s. minor; not principal / basic /

main / essential; sənayenin ~ sahələri

minor branches of industry

qeyri-əyani s. oral, verbal; ~ təlim oral

teaching

qeyri-düzgün s. 1. bax qeyri-dəqiq; 2. irreg-

ular; anomalous

qeyri-düzgünlük

qeyri-düzgünlük i. 1. inaccuracy, inexacti- tude; 2. irregularity; incorrectness

qeyri-fəal s. inactive, passive; ~ adam inac- tive person; ~ həyat inactive life

qeyri-fəallıq i. inactivity, passiveness, pas- sivity

qeyri-harmonik s. inharmonious; ~ rənglər inharmonious colours

qeyri-harmoniklik i. inharmoniousness qeyri-həqiqi s. bax saxta

qeyri-həqiqilik i. bax saxtalıq qeyri-hərbi s. civil; civilian; ~ qanun civil

law; ~ geyim civilian clothes qeyri-həssas s. 1. insensitive (to); işığa

~insensitive to light; 2. inconsiderate; blunt; ~ adam inconsiderate person, a blunt man*

qeyri-həssaslıq i. 1. insensitivity; 2. incon- siderateness, bluntness; O, ailəsinə qarşı qeyri-həssasdır He / She

is inconsiderate to his / her family

qeyri-həyati s. impracticable; unreal; ~ plan impracticable / unreal plan

qeyri-həyatilik i. impracticability; unreality qeyri-hüquqi s. illegal, illegitimate qeyri-hüquqilik i. illegality,

illegitimacy qeyri-ictimai s. involuntary, instinctive,

mechanical; ~ hərəkət involuntary /

instinctive / mechanical movement qeyri-ixtiyari I. s. bax qeyri-iradi I II. z. bax

qeyri-iradi II

qeyri-ixtiyarilik i. bax qeyri-iradilik qeyri-insani s. inhuman; superhuman; ~ mü-

nasibət inhuman treatment

qeyri-iradi I. s. involuntary, instinctive,

mechanical; ~ hərəkət involuntary / instinctive / mechanical movement II. z. involuntarily, instinctively,

mechanically; ~ vəd vermək to promise in voluntarily

qeyri-iradilik i. involuntariness qeyri-kamil s. unripe, immature; ~ ağıl unripe

/ immature mind; ~ əsər immature work;

~ mühakimə immature judgement qeyri-kafi I. i. unsatisfactory; ~ almaq to get* / to receive a bad mark II. s.

unsatis- factory; ~ qiymət almaq to receive / to

get* a bad mark

qeyri-kafilik i. dissatisfaction, lack of satis-

faction

qeyri-kamillik i. immaturity

qeyri-müəyyən qeyri-qanuni s. bax qanunsuz I

qeyri-qanunilik i. illegibility, unlawfulness qeyri-qənaətbəxş s. unsatisfactory; (iza-

hatda) inadequate

qeyri-qənaətbəxşlik i. inadequacy, insuffi-

ciency

qeyri-qəti s. indefinite, indeterminate, uncer-

tain

qeiri-qətilik i. indefiniteness, uncertainty qeyri-leqal s. illegal; ~ ticarət illegal trade qeyri-leqallıq i. illegality

qeyri-maddi s. non-material, immaterial qeyri-maddilik i. immateriality qeyri-məcburi s. non-obligatory;

(fakulta-

tiv) optional, facultative

qeyri-məhdud s. unlimited, unrestricted, lim-

itless, unbounded; ~ hakimiyyət unlimited

power

qeyri-məhdudluq i. limitlessness qeyri-məhsuldar s. 1. unproductive; non-

productive; ~ əmək non-productive labour; ~ şəkilçi dilç. unproductive suffix; 2. bar- ren; ~ torpaq barren

land / soil; ~ quyu barren well

qeyri-məhsuldarlıq i. 1. unproductiveness; 2. barrenness

qeyri-məqbul s. 1. unacceptable; ~ şərtlər unacceptable terms; 2. unsatisfactory

qeyri-məqbulluq i. unacceptibility; inad- missibility

qeyri-məlum s. (müx. mənalarda) unknown [-noun]; ~ adam unknown person; ~ rəs- sam unknown /

obscure painter; ~ ada unknown island; ~ ünvan unknown address

qeyri-məlumluq i. uncertainty; obscurity qeyri-məmnun s. dissatisfied, discontent, displeased; bir kəsi ~

etmək to displease

smb.

qeyri-məmnunluq i. dissatisfaction, discon- tent, displeasure

qeyri-məntiqi I. s. illogical; not sensible II. z. illogically; ~ danışmaq to speak* illogically

qeyri-məntiqilik i. illogic, illogicality, lack of logic

qeyri-müəyyən I. s. indefinite, indetermi- nate, not fixed; ~ cavab indefinite answer; ~ gələcək indeterminate

future; ~ tənlik riyaz. indeterminate equation II. z. indef- initely, in an indefinite way / manner

485

qeyri-müəyyənlik

qeyri-müəyyənlik i. indefiniteness, uncer- tainty; riyaz. indeterminacy

qeyri-mükəmməl s. imperfect, incomplete; ~ bilik imperfect / incomplete knowledge qeyri-mükəmməllik i.

imperfection, incom-

pletion

qeyri-mümkün s. impossible, unrealizable,

unfeasible; ~ arzu / istək unrealizable / impossible wish / desire; ~ plan an unfea- sible plan

qeyri-mümkünlük i. impossibility, unfeasi- bility

qeyri-münasib s. bax namünasib qeyri-münasiblik i. bax namünasiblik qeyri-münbit s. infertile, barren,

sterile;

~ torpaq infertile / barren / sterile soil qeyri-münbitlik i. infertility, barrenness,

sterility

qeyri-müntəzəm s. irregular; ~ proses irreg-

ular process

qeyri-müntəzəmlik i. irregularity qeyri-müstəqim s. indirect; ~ vergilər iqt.

indirect taxes

qeyri-mütəhərrik s. immovable, motion-

less, fixed; ~ ulduz fixed star qeyri-mütəhərriklik i. immobility, motion-

lessness

qeyri-mütənahi s. infinite, endless, bound-

less; ~ fəza infinite space; ~ onluq kəsr riyaz. recurring decimal; ~ sıra riyaz. infi- nite series

qeyri-mütənahilik i. infinity, boundlessness, endlessness

qeyri-mütənasib s. disproportionate, dispro- portional

qeyri-mütənasiblik i. disproportion qeyri-mütəşəkkil I. s. unorganized, disor- ganized II. z. without

organization / order qeyri-mütəşəkkillik i. lack of organization,

lack of system

qeyri-müvafiq s. not corresponding (with),

incongruous (with); ~ rənglər incongru-

ous colours

qeyri-müvafiqlik i. discrepancy, disparity,

lack of correspondence; incompatibility; xasiyyətlərin qeyri-müvafiqliyi incom- patibility of temperaments /

characters

qeyri-nizami s. irregualar; ~ ordu irregular troops

486

qeyri-sərbəst

qeyri-nizamilik i. irregularity qeyri-normal s. bax anormal qeyri-normallıq i. bax anormallıq qeyri-obyektiv s.

bias(s)ed; ~ qiymət (mü-

hakimə) bias(s)ed judgement / assesment; bir kəsə / şeyə qarşı ~ olmaq to have* a bias towards / against

smb. / smth.

qeyri-obyektivlik i. bias; siyasi ~ political bias; irqi ~ racial bias

qeyri-prinsipial s. unprincipled, unscrupu- lous; ~ adam unprincipled man, a man without principles, a man

with no scruples

qeyri-prinsipiallıq i. unscrupulousness, absence of principle

qeyri-real s. unreal, unfeasible, unrealizable, impracticable; ~ arzu unrealizable wish / desire; ~ plan

impracticable plan; ~ təklif impracticable proposal / suggestion

qeyri-reallıq i. unreality, unfeasibility, impracticability

qeyri-rəsmi I. s. informal, unofficial; ~ gö- rüş / nahar və s. unofficial / informal meeting / dinner, etc.; iki

ölkə nümayən- dələri arasında ~ söhbətlər informal con- versations between the representatives of two

countries II. z. informally, unofficially

qeyri-rəsmilik i. informality

qeyri-ritmik s. unrhythmical; uneven, spas-

modic

qeyri-ritmilik i. unevenness; arrhythmia;

işin qeyri-ritmiliyi unevenness of work qeyri-sabit s. 1. inconstant; ~ dostluq / aşiq və s. inconstant

friendship / lover, etc.; 2. (hava və s.) changeable, unstable; ~ hava changeable weather; ~ iqlim unsta-

ble climate

qeyri-sabitlik i. 1. inconstancy; 2. instability,

changeability

qeyri-səmimi I. s. insincere, feigned [fe9nd],

hypocritical; ~ göz yaşları feigned tears; ~ bəyanat insincere declaration; ~ olmaq to be* insincere; ~

təbəssüm hypocritical smile II. z. insincerely, hypocritically, feigningly [`fe9n92l9], feingnedly [`fe9n9dl9]

qeyri-səmimilik i. insincerity, hypocrisy, pretence

qeyri-sərbəst s. 1. bound; not free; ~ mor- fem qram. bound morpheme; 2. (asılı) dependent; characterless

qeyri-sərbəstlik

qeyri-sərbəstlik i. lack of initiative; depend- ence

qeyri-simmetrik s. tex. asymmetric(al) qeyri-simmetriklik i. asymmetry qeyri-stabil s. unstable

qeyri-stabillik i. instability; iqtisadi ~ insta-

bility of economics

qeyri-standart s. non-standard; amer. non-

typical

qeyri-standartlıq i. the quality of being non-

standard

qeyri-şəffaf s. opaque [o(u)`peik] qeyri-şəffaflıq i. opaquesness, [o(u)`peiknis],

opacity

qeyri-şüuri I. s. bax qeyri-iradi I II. z. bax

qeyri-iradi II

qeyri-şüurilik i. bax qeyri-iradilik qeyri-təbii I. s. 1. unnatural, abnormal; ~ gü-

lüş unnatural laugh; 2. affected, not natural

II. z. unnaturally, abnormally qeyri-təbiilik i. 1. affectation, abnormality;

2. artificiality

qeyri-təkmil s. imperfect, incomplete qeyri-təkmillik i. imperfection, incomplete-

ness

qeyri-üzvi s. inorganic; ~ kimya inorganic

chemistry; ~ aləm the inorganic world qeyri-üzvilik i. the quality of being inor-

ganic

qeyz i. rage, fury, anger, wrath [r64]; ~i tut-

maq fly / to get* into a rage, to become* / to get* furious; ~indən özünü bilməmək to be* beside oneself

with rage, to be* blind with rage; ~ə gətirmək to put* into a rage

qeyzlə z. angrily, furiously, wrathfully qeyzləndirilmək f. to be* raged / angered qeyzləndirmək f. to infuriate

(d.), to make*

(d.) furious, to put* smb. into a rage, to

provoke smb.’s wrath

qeyzlənmək f. to rage, to get* / to fly* into

a rage, to become* furious, to be* angry

(with); Dəniz qeyzləndi The sea raged qeyzlətmək f. bax qeyzləndirmək

qeyzli I. s. angry, rageful, wrathful, furious;

~ olmaq to be* enraged / furious, to fly into a rage, to become* furious / infuriated; ~ adam wrathful /

furious / angry man II. z. bax qeyzlə

qeyzli-qeyzli z. bax qeyzlə

qəbul

qeyzlilik i. furiousness, furiosity, rage qəbahət I. i. blameworthiness, reprehensi- bility; vice, fault, defect; ~

etmək to act / to behave wrongly II. s. blameful, blame- worthy, blamable, reprehensible; ~ iş blameworthy

/ reprehensible / blamable

deed

qəbahətli s. bax qəbahət II

qəbahətlilik i. obscenity; indecency, ribaldry,

bawdy, bawdiness

qəbahetsiz s. blameless, faultless, irreproach-

able, impeccable

qəbahətsizlik i. irreproachability, blameless-

ness

qəbih s. infamous, foul, vile; (adam haq.)

villainous, scoundrelly, loathsome, sick-

ing, nasty

qəbihlik i. infamy, vileness, foulness

qəbil i. kind, type, sort; bu ~dən this kind

/ type / sort (of)

qəbilə I. i. tribe; köçəri ~lər nomad /

nomadic tribes II. s. tribal; ~ həyatı tribal life; ~ başçısı the leader / head of the tribe; ~ davaları tribal wars; ~

rəvayətləri / əfsanələri tribal legends

qəbir I. i. grave; tomb; ◊ bir ayağı ~də ol- maq to have* one foot in the grave; bir kəsə ~ qazmaq to dig* a pit

/ grave for smb.; özünə ~ qazmaq məc. to dig* one’s own grave; beşikdən ~ə kimi / qədər from the cradle to

the grave, from birth to death II. s. sepulchral; ~ daşı sepulchral stone, grave-stone, tombstone

qəbireşən i. zool. hyena

qəbiristan i. grave-yard, cemetry; (kilsədə)

churchyard; ◊ qardaşlıq ~ lığı common /

communal graveyard

qəbiristanlıq i. bax qəbiristan qəbirqazan i. grave-digger

qəbul I. i. 1. reception, receiving; 2. (par-

tiya və s.) admittance; 3. (dərman) taking; ~ etmək 1) to receive (d.); qonaq ~ etmək to receive guests /

visitors; xəstə ~ etmək (həkim) to receive patients; 2) admit (d. to), accept (d. for); üzv ~ etmək to accept a

member (for); partiyaya ~ etmək to admit to / into the party (d.); vətəndaşlığa ~ etmək to naturalize (d.);

vətəndaşlığı ~ etmək to be* naturalized, to be* granted

487

qəbulçu

a citizenship, to become* a citizen (of);

O, Azərbaycan vətəndaşlığını qəbul etdi

He / She became a citizen of Azerbaijan; işə ~ etmək to take* on (d.), to give* employment; məktəbə /

instituta ~ etmək to admit to school / to the institute; 3) (ra- zılaşmaq) to accept (d.); təklif ~ etmək to

accept an offer / a proposal; qanun ~ to etmək to pass a law; 4) to take*; qida ~ etmək to take* food;

dərman ~ etmək to take* one’s medicine; vanna ~ etmək to take* / to have* a bath; qərar ~ etmək to

decide, to come* to / reach / to adopt a decision; Onlar mühüm bir qərar qəbul etdilər They came to an

important deci- sion; bir şeyi zarafat kimi ~ etmək to take* smth. as a joke; vəzifə ~ etmək to take* over / to

accept a post; koman- danlığı ~ etmək to take* / to assume command (of, over); hədiyyə ~ etmək to accept

/ to take* a present; 5) adopt (d.); qətnamə ~ etmək to adopt a resolution; xristianlığı / müsəlmanlığı ~

etmək to adopt Christianity / Mohammedanizm II. s. reception, calling; consultation; ~ günü reception day;

~ saatı reception hours; call- ing hours; (həkimin) consultation hours; ~ komissiyası selection committee; ~

im- tahanları entrance examinations; ~ mən- təqəsi reception centre

qəbulçu i. inspector, receiving clerk qəbuledici I. i. 1. rad. wireless (set), radio (set); 2. receiver; inspector (of

goods at a factory) II. s. receiving; ~ stansiya receiv-

ing station

qəbuledilməz s. unacceptable, inadmissible;

~ şərtlər unacceptable terms; ~ təklif inad-

missible proposal

qəbuletmə i. receiving, reception; (dərmanı)

taking

qəbiz i. tib. constipation; ~ olmaq to be* con-

stipated; to constipate; tez-tez ~ olmaq to be* often constipated; Mən yenə qəbiz olmuşam I’m constipated

again; Uşaq asanlıqla (tez-tez) qəbiz olur The child constipates very easily

qəbz i. receipt; baqaj ~i luggage receipt; ~ vermək to receipt (d.); bir kəsə ~ ver- mək to give* smb. a receipt

488

qədər

qədd i. 1. figure, stature, 2. back; ~i bükül- mək; 1) to stoop, to bend* (down); 2) to grow* old, to advance in

years; ~ini dü- zəltmək to draw* oneself up, to stand* erect; ~i bükülmüş / əyilmiş stooping, bent

qəddar s. cruel, ruthless, merciless, tyranni- cal, vicious; ~ düşmən ruthless / merciless / vicious / bitter

enemy

qəddarca z. bax qəddarcasına qəddarcasina z. cruelly, ruthlessly, merci-

lessly, tyrannically; ~ döymək to beat* cru-

elly / mercilessly, to beat* black and blue qəddarlıq i. cruelty, ruthlessness, merciless- ness, despotism; ~

etmək to act cruelly / mercilessly / ruthlessly / tyrannically; to be* very cruel / merciless / ruthless; to tyr-

annize (over)

qəddəmək f. to sharpen (d.), to point (d.);

karandaş ~ to sharpen a pencil qəddənmək f. to be* sharpened / pointed qəddətdirmək f. bax qəddətmək

qəddətmək f. to ask / to cause smb. to sharp-

en (d.); to have* (d.) sharpened qədd-qamət i. figure, stature; gracefulness,

a fine figure of a man or woman qədd-qamətli s. slender, graceful, stately; ~ qız a slender girl; ~ xanım a

stately lady qədd-qamətsiz s. ill-proportioned, not slen-

der

qədəh i. glass, goblet; ~ qaldırmaq to raise

one’s glass (to), to give* a toast to smb. qədəh-qədəh z. glass by glass, glass after

glass

qədəhvarı s. goblet shaped, glass shaped qədək i. blue coarse calico

qədəm i. step; ~ atmaq to step, to make* a

step, to start / to begin* to go; ~ basmaq / qoymaq 1) to make* / to take* a step; 2) to call on (d.), to visit

(d.), to come* to see (d.); Qədəmləriniz mübarək olsun! You are welcome!

qədəm-qədəm i. step by step; slowly; grad- ually

qədər I. i. number, quantity; kifayət ~ as much / many as one needs; mümkün ~ if possible II. i. qoş 1. till,

until, to; nahara ~ till dinner, səhərdən axşama ~ from morning till night; səhərə ~ until tomor- row; üçdən

beşə ~ from three to five;

qədərsiz

2. as far as, up to; Moskvaya ~ as far as Moscow; on manata ~ up to ten manats; 3. about, under; üç günə ~

about three days; on yaşa ~ uşaqlar children under ten (years)

qədərsiz s. innumerable, countless, number- less; ~ ordu innumerable army

qədim s. ancient, old; antique; ~ ədəbiyyat / incəsənət ancient literature / art; ~ dillər ancient languages; ~

şəhərlər ancient cities; ~ abidələr ancient monuments; ~ ənənələr ancient traditions; ~ adətlər ancient

customs; ~ tarix ancient history; ~ ingilis / rus / Azərbaycan dili old English / Russian / Azerbaijani; ~ zaman-

larda / vaxtlarda / əyyamda in ancient / old times

qədimdə z. in ancient times, in old days qədimdən z. since old / ancient times, since

long

qədimdənqalma s. ancient, antique, age-old;

~ qəsr ancient castle; ~ mebel antique fur-

niture; ~ adətlər age-old customs qədimi s. bax qədimdənqalma

qədimlik i. antiquity

qədir i. value, appreciation; ~ini bilmək to

value (d.), to appreciate (d.); öz ~ini bil- mək to know* one’s own value; öz həya- tının ~ini bilmək to value

one’s own life; dostluğun ~ini bilmək to appreciate friendship

qədirbilən I. i. valuer, appreciator II. s. thankful, grateful; gratifying; appreciative; ~ nəsillər thankful /

appreciative genera- tions

qədirbilməz s. ungrateful; thankless; ~ adam ungrateful man

qədirbilməzlik i. ingratitude qədir-qiymət i. bax qədir

qədli-qamətli s. bax qədd-qamətli qədtəzə s. quite new / fresh, unused

qəfəs i. 1. (ev heyvanları və quşlar üçün)

cage; (ev quşları üçün) coop; (ev dovşanı üçün) (rabbit-) hutch; (şahin üçün) mew; ~ə salmaq to cage (d.), to

put* (d.) in / into a cage; ~ə salınmış quş caged bird; döş ~i anat. chest; 2. məc. prison, jail

qəfəsə i. 1. rack; 2. (kitab və s. üçün) shelf; kitab ~si bookshelf

qəhr

qəfil s. sudden, unexpected; hərb. surprise; ~ ölüm sudden death; ~ nəticə unexpect- ed result; ~ hücum

surprise attack

qəfilcə z. bax qəflətən

qəfildən z. bax qəflətən

qəflət I. i. ignorance, lack of information;

◊ ~də olmaq to be* ignorant (of), to be* in ignorance (of), to be* unaware (of); ◊ ~də saxlamaq to keep* in

ignorance II. s. ◊ ~ yuxusu ignorance, somnolence; ◊ ~ yuxusundan oyanmaq to open one’s eyes to the

world; ◊ bir kəsi ~ yuxusun- dan oyatmaq to open smb.’s eyes to the world

qəflətən z. suddenly, all of a sudden, unex- pectedly; Qız qəflətən qışqırdı Suddenly / All of a sudden the girl

cried

qəhbə I. i. bax fahişə I II. i. bax fahişə II qəhbəxana i. bax fahişəxana

qəhbəlik i. bax fahişəlik

qəhər i. 1. anger, rage, fury, wrath; 2. sorrow,

sadness; ~dən boğulmaq to suffocate with rage, to choke with anger / rage; to suffo- cate with sorrow

qəhərlənmək f. 1. to become* furious, to choke with anger, to suffocate with rage; 2. to become* sad /

sorrowful, to choke with sorrow

qəhərli I. s. angry, irate; şair. wrathful, mali- cious, furious II. z. angrily, furiously, irately, maliciously; şair.

Wrathfully

qəhərli-qəhərli z. bax qəhərli II

qəhət i. shortage, deficit; ~ olmaq, ~i / ~ə çıxmaq to grow* scanty, to become* deficit, to run* low / short;

(maye) to run* dry, to dry up; ◊ başına söz ~ olmaq to have* nothing / no more to say; başına iş

~ olmaq to have* nothing to do qəhətlənmək f. to grow* scanty, to become*

deficit; to run* dry, to dry up

qəhətləşmək f. bax qəhətlənmək qəhətlik i. shortage; yanacaq qəhətliyi fuel

shortage

qəhqəhə i. (loud) laughter; ◊ ~ çəkmək

to shout / to roar with laughter qəhqəhəli s.: ~ gülüş roaring / loud laughter qəhr i. 1. fury, rage; şair. wrath;

2. indigna-

tion; 3. sorrow, sadness; ~ etmək to destroy (d.), to ruin (d.), to smash (d.)

489

qəhrəman

qəhrəman i. 1. hero; milli ~ national hero; bir kəsin gözündə ~ olmaq to be* / to become* a hero in smb.’s

eyes; Sovet İt - tifaqı ~ı Hero of the Soviet Union; 2. (bə- dii əsərdə) character; romanın ~ı char- acter / hero

of a novel

qəhrəmancasına z. heroically, as a hero; ~ həlak olmaq to die a hero’s death

qəhrəmanlaşmaq i. to become* a hero qəhrəmanlıq I. i. heroism, exploit, feat, great / heroic deed; hərbi ~

feat of arms; əmək qəhrəmanlığı labour heroism / exploit;

~ göstərmək to display heroism II. s.

heroic; ~ poeması heroic poem

qəhvə I. i. coffee; qara ~ black coffee; dö- yülmüş ~ ground coffee; döyülməmiş ~ coffee beans; qovrulmuş ~

roasted cof- fee II. s. coffee; ~ ağacı coffee tree; ~ xıltı coffee-grounds; ~ fincanı coffee-cup qəh-

vədan i. coffee-pot

qəhvəxana i. coffee-house, cafe [`k5fe9] qəhvəli s. (i.s) with coffee, (i.s.) mixed with

coffee; ~ dondurma ice-cream with coffee qəhvəüyüdən i. coffee-grinder

qəhvəyi s. coffee-coloured, dark brown qəlb I. i. soul, heart; ~ində at heart; ~inin də-

rinliyində in the bottom of one’s heart, in one’s heart of hearts; ~ləri sevindirmək to gladden / to rejoice the

hearts; daş ~li stone hearted; incə ~li tender-hearted; se- vən ~ affectionate heart; bir kəsin ~ini sındırmaq

to hurt* / to wound smb.’s feel- ings, to break* one’s heart ~ yanmaq to feel* sorry (for), to pity (d.); ◊ ~inə

yat- maq to like very much; ~inə yol tapmaq to worm into smb.’s confidence II. s. false, spurious; ~ pul false

/ spurious coin

qəlbaçan s. cheerful, merry, lively, amusing; ~ otaq cheerful room; ~ rənglər cheerful colours

qəlbdən z. from one’s heart, heartily, frankly qəlbdən-qəlbə s. from heart to heart qəlbən z. heartily,

sincerely; ~ inanmaq to

believe sincerely

qəlbəyatan s. pleasant; pleasing; likable;

likeable; bewitching, enchanting, charm- ing, fascinating; ~ ətir pleasant perfume; ~ uşaq enchanting child; ~

gənc a charm- ing young man*; ~ oğlan / qız a fascinat- ing boy / girl

490

qələm

qəlbəyatanlıq i. cheerfulness, charm, fasci- nation

qəlbi s. bax hündür

qəlbidaş s. stony heart; pitiless, merciless;

ruthless

qəlbidaşlıq i. pitilessness, mercilessness;

ruthlessness

qəlbiqara s. 1. distrustful, mistrustful;

2. envious; ~ adam envious person; 3. jeal-

ous; ~ qadın a jealous woman* qəlbiqaralıq i. 1. distrustfulness, mistrust- fulness; 2. jealousy; 3. envy,

enviousness

qəlbiqırıq s. offended; unhappy, unlucky qəlbiqırıqlıq i. the state of being offended /

unlucky

qəlbiləndirmək f. bax yüksəltmək qəlbilənmək f. bax yüksəlmək qəlbilətmək f. bax yüksəltmək qəlbiləşmək f.

bax yüksəlmək

qəlbilik i. bax yüksəklik

qəlbinazik s. soft-hearted; merciful, pitiful qəlbinaziklik i. soft-heartedness, kindness,

soft heart, clemency

qəlbisınıq s. bax qəlbiqırıq

qəlbisınıqlıq i. bax qəlbiqırıqlıq qəlbitəmiz s. sincere, honest, honestminded,

clement

qəlbitəmizlik i. honesty, uprightness, fairness qəlblik i. 1. falseness; 2. insincerity, dishon-

esty

qəlboxşayan s. bax qəlbəyatan

qəlbsiz s. callous, heartless, soulless, hard-

hearted, unfeeling

qəlbsizlik i. callousness, heartlessness, hard-

heartedness

qələbə I. i. victory; (müvəffəqiyyət) tri-

umph; ~ qazanmaq / almaq to have* / to get* / to win* / to gain (the) victory; to score a victory; tam ~ final

victory; (güləşdə) victory by fall; xal hesabı ilə ~ (boksda, güləşdə və s.) victory on points; müasir elmin ~si

the triumph of modern science; xeyrin şər üzərində ~si the triumph of good over evil II. s. victory, triumphal;

~ günü Victory Day; ~ himni triumphal hymn; ~ mərasimi triumphal procession; ~ çələngi triumphal wreath

[ri:4]

qələm i. pen; avtomat ~ fountain-pen; di- yircəkli ~ ball-point(pen); ◊ ~ çəkmək to cross (d.) out; to strike*

(d.) out; məc. to

qələmdan

destroy (d.), to do* away (with); ◊ ~ə əl atmaq to set* / to put* a pen to paper, to take* a pen in hand

qələmdan i. bax qələmqabı

qələmə i. bot. poplar

qələməlik i. poplar grove

qələmqabı i. pencil-box; pen-case qələmqaş s. bax qələmqaşlı

qələmqaşlı s. (i.s.) with fine eyebrow, (i.s.)

having a fine eyebrow

qələmucu i. 1. point-protector; 2. pen, nib qələmyonan i. pen-sharpener

qələt i. 1. foolishness, stupidity, foolish /

stupid action; Qələt eləmə! Stop this nonsense / foolishness!; 2. (səhv) error; mistake; (kobud) blunder; ~

etmək to take* a false step, to make* a mistake; (kobud) to commit a blunder

qələtsiz I. s. falseless, unerring; precise, accu- rate; ~ hesab precise calculations pl. II. z. falselessly,

unerringly; precisely, accurately

qələvi i. kim. alkali

qələviləşmə fi. alkalization

qələvili s. kim. alkaline; ~ maye alkaline

solution; ~ torpaq alkaline / alkali soil qələvilik i. alkalescence, alkalinity

qəlib I. i. 1. (ayaqqabı üçün) last, bootlast,

boot-tree; ayaqqabını ~ə vurmaq to put* shoes on the last, to have* shoes lasted / stretched; 2. (papaq

üçün) block 3. tex. mould, cast II. i. thick felt for covering yurta (nomad tent)

qəlibçı i. 1. one who makes lasts / forms; 2. moulder

qəlibçilik i. the profession of a moulder / last qəlibqayıran i. 1. one who makes bootlasts;

2. tex. moulder

qəlibləmək f. 1. (ayaqqabını) to last (d.);

2. (papağı) to block (d.); ayaqqabını ~ to put* shoes on the last, to have* shoes stretched; 3. tex. to mould

(d.)

qəliblənmək f. 1. (ayaqqabı) to be* lasted; 2. (papaq) to be* blocked; 3. tex. to be* moulded

qəliblətmək f. 1. (ayaqqabını) to ask / to cause smb. to last (d.) / to put* on the last; 2. tex. to ask / to cause

smb. to mould (d.)

qəliz s. 1. bax qatı (1-ci mənada); 2. difficult to understand, (üslub) bombastic, high- flown; complicated,

intricate; ~ məsələ /

qəm

problem knotty problem; ~ sual difficult

/ complicated question

qəlizləndirmək f. bax qəlizləşdirmək qəlizlənmək f. to thicken, to get* / to become* thicker; Duman

qəlizlənir The fog is thickening, The fog is getting denser

/ thicker

qəlizləşdirmək f. 1. bax qatılaşdırmaq;

2. to complicate (d.), to make* difficult /

complicated

qəlizləşmək f. bax qəlizlənmək

qəlizlik i. bax qatılıq

qəlpə I. i. splinter, fragment, sliver, shiver;

mərmi ~si shell-splinter; sınmış şüşənin ~ləri fragments of broken glass II. s. shrap- nel; ~ yarası shrapnel

wound

qəlpə-qəlpə z. pieces, fragments; ~ olmaq to be* broken into pieces / fragments

qəlpələmək f. to splint (d.), to splinter (d.); to break* to pieces

qəlpələndirmək f. bax qəlpələmək qəlpələnmək f. to break*, to become* splin- tered, to get* splintered, to

be* broken into

pieces / fragments

qəlpələşmək f. to split, to splinter qəlpələtmək f. to ask / to cause smb. to splin-

ter (d.)

qəlpəli s. fragmentation; ~ bomba fragmen-

tation bomb; ~ mərmi fragmentation shell qəlsəmə i. zool. gill

qəlsəməli s. zool. branchiate [-k-] qəlsəməsiz s. zool. (i.s.) without branchiate,

(i.s.) having no branchiate

qəltan i. clot / lump of mud; qanına ~ olmaq

to be* covered with one’s own blood; qa- nına ~ etmək to beat* till one bleeds, to beat* black and blue, to

beat* mercilessly / ruthlessly

qəlyan i. (tobacco-) pipe; ~ cəkmək to smoke a pipe

qəlyanaltı i. 1. (səhər) breakfast; (gündüz) lunch, snack; ~ etmək to have* breakfast; to have* a snack; 2.

(dükan) snackbar

qəlyanaltıxana i. snack-bar

qəlyanboğaz s. d.d. long-necked

qəm i. grief, sadness, distress, sorrow; ~ ye-

mək / cəkmək to grieve, to be* sad, to long (for), to yearn (for); (keçmişdə baş vermiş bir iş ücün) to mourn

(d. for); ~ə batmaq to be* sad / sorrowful / melan-

491

qəmə

choly; Qəm yemə! Don’t be sorry! Don’t be sad! ~inə şərik olmaq to share one’s sorrows

qəmə i. poniard, small dagger

qəm-ələm i. mourning; ~də olmaq to be*

in deep mourning

qəmər i. bax ay I

qəməri s. lunar; ~ ay lunar month qəmərüz s. bax qəmərüzlü

qəmərüzlü s. bax ayüzlü II

qəmgətirən s. sad, melancholy, depressing;

~ musiqi / mahnı və s. sad music / song,

etc.; ~ xəbər melancholy / depressing news qəmgin I. s. sad, sorrowful, melancholy; mournful; ~ mahnı sad /

sorrowful song; ~ əhvali ruhiyyə melancholy mood; ~ gö- rünmək to look sad / sorrowful / melan- choly; ~

olmaq to be* sad / sorrowful / melancholy; O, qəmgindir He / She is in a melancholy mood, He / She is in

low spirits II. z. sadly, sorrowfully; mournfully

qəmgin-qəmgin z. bax qəmgin II qəmginləşdirmək f. to mak* (d.) sad / sor-

rowful / melancholy

qəmginləşmək f. to grow* sad / sorrowful,

to become* melancholy / sad

qəmginlik i. sadness, melancholy; (baxışda,

üzdə) wistfulness, sorrowfulness

qəmiş i. 1. bax qamış; 2. bore, pain in the neck; ◊ ~ qoymaq to disturb, to bore, to annoy; Qəmiş qoyma!

Don’t disturb! Don’t bore!; ◊ ~ini çəkmək to be* off, to leave* (d.) alone, to leave* in peace, to stop

nagging; Qəmişini çək! Leave me alone!

Get rid!

qəm-kədər i. bax kədər

qəm-qübar i. grief, sorrow, sadness qəm-qüssə i. bax qəm

qəmləndirmək f. bax qəmginləşdirmək qəmlənmək f. bax qəmginləşmək

qəmli I. s. bax qəmgin I II. z. bax qəmgin II qəmli-qəmli z. bax qəmgin II

qəmlilik i. bax qəmginlik

qəmsiz s. light-hearted, carefree; careless,

happy-go-lucky; ~ həyat carefree life /

existence; ~ adam happy-go-lucky person qəmsizlik i. light-heartedness, carelessness qəmzə i. coquetry,

mincing manners; airs

and graces pl.; ~ satmaq to flirt (with), to coquet (with), to behave affectedly

492

qənd

qəmzəkarlıq i. coquetry, affectedness, minc- ing manners pl., airs and graces pl.

qəmzəli I. s. coquettish, arch; ~ qız coquet- tishgirl; ~ xanım coquettish lady; ~ təbəs- süm an arch smile II. z.

coquettishly, archly

qəmzəli-qəmzəli z. bax qəmzəli II qəmzəlilik i. bax qəmzəkarlıq

qənaət i. economy, saving (in, of), thrift, hus-

bandry; ~ etmək to save (d. on), to econ- omize (d. on); vaxta və əməyə ~ etmək to save time and labour;

vəsaitə ~ etmək to economize / to save on materials; ~ə gəlmək to come* to a conclusion, to draw* a

conclusion, to make* sure (of)

qənaətbəxş s. 1. satisfactory; ~ dəlil / sübut satisfactory argument; ~ nəticə satisfac- tory result; 2.

exhaustive, comprehensive; ~ izahat comprehensive explanation

qənaətbəxşlik i. satisfactoriness

qənaətcil s. thrifty, economical; ~ evdar qa- dın a thrifty housewife; ~ ev sahibəsi an

economical housekeeper

qənaətcillik i. thriftiness, thrifty, economy qənaətçi s. economical, thrifty qənaətçillik i. thrift, economy

qənaətkar s. bax qənaətcil

qənaətkaranə z. economically, thriftily qənaətkarlıq i. economy, thrift

qənaətlə z. economically, thriftily qənaətləndirici s. satisfactory; ~ nəticə sat-

isfactory result

qənaətləndiricilik i. satisfaction qənaətləndirmə fi. satisfaction qənaətləndirmək f. to satisfy (d.), to content

(d.), to please (d.); bir kəsi ~ to satisfy smb. qənaətlənmək f. to be* satisfied, to be* con- tent; bir şeylə ~ to

be* satisfied / content

with smth.

qənaətli s. bax qənaətcil

qənaətlilik i. bax qənaətcilik

qənaətsiz I. s. uneconomical II. z. uneco-

nomically

qənaətsizlik i. the state of being uneconomical qənbər I. i. cobble (-stone); boulder II. s.

cobble-stone; ~ döşənmiş yol cobble-stone

road

qənbərlik i. place full of cobbles

qənd I. i. sugar; kəllə ~ sugar loat; qamış ~i

cane-sugar; çuğundur ~i beet sugar; ~ kimi şirin as sweet as sugar II. s. sugar; ~ qa-

qəndab

mışı sugar-cane; ~ sənayesi sugar industry; ~ zavodu sugar-refinery, sugar-house; ~ tozu granulated sugar; ~

çuğunduru sugar beet

qəndab i. syrup, sirup

qənddan i. sugar-bowl

qəndxırdalayan i. sugar-crackers

qəndil i. chandelier, candelabrum (pl. can-

delabra)

qəndqabı i. sugar-bowl

qəndqıran i. bax qəndxırdalayan qəndsındıran i. bax qandxırdalayan qənim i. adversary, hater, destroyer;

Allah

sənə qənim olsun May God punish / curse you! ~i olmaq to manage (d.), to succeed in dealing with some

difficulties; Onun qənimi mənəm I can manage him / her

qənimət i. trouphy; (zorla alınmış) looty, loot; (quldurluqla əldə edilmiş) plunder; spoil; ~i bölüşdürmək to

divide up the spoil; hərbi ~ captured material; spoils of war; ~ bilmək / saymaq to profit by, to profit from,

to take* advantage (of), to take* occasion (+to inf.), to take* / to seize the opportunity (+to inf., of+ger.); to

avail oneself of opportunity

qənimətçi i. profiteer, self-seeker; grabber qənimətçilik i. profiteering, grabbing, self-

seeking

qənirsiz s. matchless, inimitable, incompa-

rable; ~ gözəl incomparable beauty qənirsizlik i. splendour, excellence qənnadı s.: ~ mağazası confectioner’s

(shop);

~ məmulatı confectionery

qənşər I. i. opposite, opposite side II. s.

opposite; ~ istiqamət opposite direction; ~ tərəf opposite side; küçənin ~ tərəfi the opposite side of the

street III. z. oppo- site; ~ oturmaq to sit* opposite; ~ gəlmək to come* opposite; ~ə çıxmaq to come* out to

the front IV. qoş. opposite; evimizin ~ində opposite our house

qənşər-qənşərə z.: ~ oturmaq to sit* oppo- site each other

qəpik i. copeck, farthing; son qəpiyə qədər / kimi to the last farthing / copeck; ~ siz olmaq to be* penniless,

to have* no money at all; Bir qara qəpiyə dəyməz It’s not worth a farthing; Qəpiyin qədrini bilmə-

qərarnamə

sən, manat olmaz at. söz. Take care of the pence and the pounds will take care of themselves

qəpik-qəpik z. copeck by copeck; copeck after copeck

qəpik-quruş i. (small) change, penny, small money; petty cash

qəpiklik i. 1. worth one copeck; 2. (ucuz) very cheap; 3. məc. petty

qəpiksiz s. penniless; moneyless; impecunious qərar I. i. decision; resolution; agreement; sentence,

judgement; ~ qəbul etmək to decide (d.), to resolve (d.); to come* to a decision, to arrive at a decision, to

make* / to reach a decision; ~ vermək to decide (d.), to sentence (d.); ~ çıxarmaq to pro- nounce

judgement, to deliver a judgement; (iclasda) to pass a resolution; ~ı ləğv et- mək to cancel / to revoke / to

annul a decision; (məhkəmənin) to revoke a sen- tence; ümumi iclasın ~ı decision of a gen- eral meeting; ~a

alınmaq to be* decided, to become* settled II. i. patience; ~ tutmaq to come* down, to calm oneself, to

keep* patience; ~ı kəsilmək to lose* patience; to find* oneself in a difficult / awkward sit- uation; Qərarım

gəlmir I can’t stand, I am

out of patience

qərargah I. i. headquarters, staff; ali / baş

~ Armed Forces Staff; (quru qoşunları baş qərargahı) General Staff; hərbi ~ headquarters staff; ~da at

headquarters; polis ~ı police headquarters II. s. staff; ~ zabiti staff officer

qərarlaşdırılmaq f. to be* decided / settled / resolved

qərarlaşdırmaq f. 1. (razılaşdırmaq) to decide (d.), to resolve (d.), to come* to a decision, to arrive at a

decision; 2. (yer- ləşdirmək) to settle down (in)

qərarlaşmaq f. 1. (razılaşmaq) to agree upon / on, to decide, to settle; bir yerə getməyə ~ to decide to go

somewhere; 2. (yerləşmək) to settle down (in); bir yerdə / şəhərdə və s. ~ to settle down in some place / in

a town, etc.

qərarlaşmış fs. fixed, established; ~ qiymət fixed price; ~ qayda established order

qərarnamə i. bax qərar I

493

qərarsız

qərarsız s. 1. without a decision / resolution / judgement; 2. (səbirsiz) restless, fidgety, impatient; ~ uşaq

impatient child; ~ adam a restless / fidgety man*; ~ qoca a fidgety old man*; Belə qərarsız olma(yın)! Don’t

be so fidgety!; 3. (arası kəsilməyən) con- tinuous, uninterrupted, without stopping; incessant; ~ təminat

continuous supply; ~ yazışma uninterrupted correspondence; ~ yağış(lar) incessant rain(s)

qərarsızlıq i. 1. (səbirsizlik) restlessness, impatience; 2. duration, ceaselessness

qərb I. i. 1. west; ~ə to the west (of), west (wards) (of); to westward (of); ~ də in the west; 2. (Qərbi Avropa)

the West; şair. the Occident II. s. west, western; occiden- tal; ~ küləyi west wind; ~ dövlətləri the Western

Powers; ~ yarımkürəsi Western hemisphere; ~ mədəniyyəti Occidental civilization

qərbçi i. westernizer, westernist

qərbçilik i. tar. westernism

qərbi s. western; west; ~ Avropa Western

Europe; ~ Berlin West Berlin; ~ avropalı

Occidental

qərbli i. Occidental

qərənfil i. bot. pink; çoxləçəkli ~ carnation;

türk ~i sweet-william; qırmızı / ağ / çəh-

rayı və s. ~ red / white / pink, etc. carnation qərənfillik i. place where carnation grows qərəz I. i. 1. secret

aim / intention; 2. par-

tiality, ill-will, malevolence II. mod s. in

short, to make* / to cut* a long story short qərəzkar I. i. profit-seeker, mercenary-mind- ed person II. s.

selfish, mercenary; ~ adam

selfish / mercenary person

qərəzkarlıq i. tendentiousness, bias(s)ed

nature; insidiousness; ~ etmək to act ten-

dentiously / insidiously

qərəzlə z. tendentiously, intentionally, on

purpose

qərəzli s. preconceived, ill-intentioned, ten-

dentious; ~ fikir / mülahizə preconceived

opinion; ~ məruzə tendentious report qərəzlik i. 1. ill-will, malevolence; 2. hostil-

ity, animosity

qərəzlilik i. bax qərəzlik

qərəzsiz I. s. impartial, disinterested,

unselfish; unbias(s) ed; ~ hakim impartial 494

qəribsəmək

judge; ~ kömək disinterested help / assis- tance; ~ xidmət unselfish service; ~ tənqid unbias(s)ed critisism II.

z. impartially, disinterestedly

qərəzsizcə z. bax qərəzsiz II qərəzsizcəsinə z. bax qərəzsiz II qərəzsizlik i. impartiality, disinterestedness,

unselfishness

qərib I. i. stranger, foreigner; outlander; ~ ol-

maq to be* a stranger / foreigner II. s. strange, foreign; outlandish ~ adam a strange man, a foreigner, a

stranger

qəribanə z. bax qərib-qərib

qəribçilik i. bax qəriblik

qəribə I. s. 1. (görünməmiş, qeyri-adi)

strange, queer, odd, unusual, uncommon; funny; d.d. rum; ~ adam a strange / queer man; ~ quş an unusual

/ uncommon bird; ~ əhvalat; an unusual / queer story; ~ iş queer business; Burada qəribə nə var? What is

there (so) strange in that? Qəri- bədir... Strange to say ...Qəribədir, mən ony görmədim Strange to say, I

didn’t notice it; 2. (çox yaxşı) remarkable, extraor- dinary, wonderful; ~ oxşarlıq a remarkable resemblance /

likeness; ~ yaddaş a won- derful memory; Sizin qəribə yaddaşınız var You have got a wonderful memory; Nə

qəribədir! How wonderful! II. z. 1. strangely, in a strange way; ~ danışmaq to speak* in a strange way;

Qəribə görü- nür It seems strange; 2. amazingly, won- derfully

qəribələşmək f. to become* strange / unusu- al / uncommon

qəribəlik i. strangeness, queerness, oddity; Bütün adamların öz qəribəliyi var All people have their oddities

qəribləmək f. bax qəribsəmək qərib-qərib z. pitifully, sorrowfully, sadly,

compassionately; ~ oxumaq to sing* sadly

/ sorrowfully / pitifully

qəriblik i. the state of being a stranger / for-

eigner; ~də yaşamaq, qəribliyə düşmək to live in a foreign / strange land; ~də qal- maq / olmaq to be* / to

stay in a foreign / strange land; ◊ qəribliyə salmaq to take* no heed (of), to pay* no attention (to)

qəribsəmək f. 1. to be* sad / melancholy; 2. to long (for), to grieve (for), to miss;

qəribsətmək

to be* bored; vətən / ev üçün ~ to be* /

to feel* homesick

qəribsətmək f. to estrange (d.); to cause to

be alone / to feel miserable

qərq i. ~ etmək 1) to ruin (d.), to crush (d.);

məhsulu ~ etmək to ruin the crops; ümidi ~ olmaq to crush one’s hopes, to frustrate one’s hopes; gəmini ~

etmək to sink* the ship; 2) to throw* about (d.), to scatter (d.), to scatter about (d.); to spill (d. over); ~

olmaq to ruin, to crush; (gəmi) to sink*, to go* down; to be* spilled (spilt) over / scattered about; ◊ fikrə ~

olmaq to be* lost / absorbed / buried / plunged in thought, to be* deep in thought

qəsb i. seizure, capture; hakimiyyəti ~ etmək to seize power; şəhəri ~ etmək to capture a city / a town

qəsbkar i. aggressor, invader; usurper [ju(:)`z7:p7]

qəsbkarlıq I. i. aggression, invasion; usurpa- tion II. s. aggressive, invasive, predatory; predacious; ~ siyasəti

aggressive policy, annexationist / expansionist policy; ~ mü- haribələri aggressive / invasive / preda- tory

wars, wars of aggression / conquest

qəsd i. 1. attempt (at); bir kəsin həyatına ~ etmək to attempt / to make* an attempt upon smb.’s life; öz

həyatına ~ etmək to commit / to attempt suicide; 2. plot, con- spiracy; ~in üstünü açmaq to discover a plot,

to unveil a conspiracy; 3. bax məqsəd

qəsdçi i. 1. terrorist; 2. plotter, conspirator qəsdçilik i. 1. terrorism; 2. plot, conspiracy;

attempt (at)

qəsdən I. s. intentional, deliberate; ~ edilmiş

hərəkət intentional act; ~ ölüm / öldü- rülmə deliberate murder II. z. intention- ally, purposely, on purpose,

wittingly, deliberately; bir işi ~ etmək / görmək to do* smth. on purpose / intentionally / delib- erately

qəsd-qərəz i. 1. ill-will, malevolence; under- tone of hostility; ~ etmək to show* ill-will (towards); 2. enimity,

hostility, animosity

qəsdlə z. bax qəsdən II

qəsdlənmək f. to intend (+to inf.), to be*

about (+to inf.), to mean* (to inf.) qəsdsiz z. without intention / purpose, by

accident, accidentally, inadvertently

qəşənglik

qəsdsizlik i. unexpectedness, inadvertence qəsəbə I. i. settlement; village; fəhlə ~si workers’ town, work-

men’s settlement II. s. settlement, village; ~ soveti settle- ment / village soviet; ~ soveti deputatı

settlement soviet deputy

qəsəm i. bax and

qəsidə i. ode

qəsidəçi i. bax qəsidəyazan

qəsidəçilik i. the profession of one who

writes or recites odes

qəsidəxan i. one who recites odes qəsidəyazan i. one who writes odes

qəsr i. castle; gədim / köhnə ~ an ancient /

old castle

qəssab i. butcher

qəssabbaşı i. head butcher

qəssabxana i. 1. (ət dükanı) butcher’s

(shop); 2. bax sallaqxana

qəssablıq i. the job of a butcher

qəşəng I. s. 1. pretty, nice, fine, lovely;

2. graceful, elegant; handsome; ~ qız a pretty / nice girl; ~ qadın a lovely woman; ~ hava lovely weather; ~

bina a handsome building; ~ nitq graceful spech; ~ otaq ele- gant room II. z. beautifully, handsomely, nicely,

prettily; gracefully; ~ piano çalmaq to play the piano beautifully; ~ danışmaq to speak* handsomely; ~

hərəkət etmek to behave nicely; ~ geyinmək to dress pret- tily; ~ oynamaq to dance gracefully

qəşəngcə z. prettily, beautifully, gracefully, elegantly, ~ geyinmək to dress prettily qəşəng-qəşəng I. s. bax

qəşəng I II. z. bax

qəşəng II

qəşənglənmək f. bax qəşəngləşmək qəşəngləşdirilmək f. to be* made pretty /

nice / beautiful / graceful / elegant / hand-

some

qəşəngləşdirmək f. to make* pretty (d.) /

nice (d.) / beautiful (d.) / graceful (d.) / ele-

gant (d.) / handsome (d.)

qəşəngləşmək f. to grow* prettier / more

beautiful, to improve in appearance, to get* prettier; Qız gündən-günə qəşəngləşir The girl gets prettier day

by day

qəşənglik i. refinement, elegance, grace, gracefulness; dadın qəşəngliyi refinement of taste; üslubun

qəşəngliyi elegance of

495

qəşiş

style; təbii ~ natural grace; təsviredilməz

~ indescribable grace

qəşiş i. hashish

qəşş i. fainting fit, faint; swoon; tib. syncope;

~ etmək to faint (away), to swoon; d.d. to

pass out; to lose* consciousness

qət i.: ~ etmək 1. (qərara almaq) to decide (d.), to settle (d.); to make* up one’s mind, to determine; məktub

yazmağı ~ etmək to decide / to determine / to make* up one’s mind to write a letter; 2. to overcome*;

məsafə ~ etmək to overcome* distance qətedici s. decisive; ~ qələbə decisive victory qətfə i. bath towel,

turkish towel qətfələmək f. to wipe / to dry (d.) with a bath

towel

qətfələnmək f. to wipe / to dry oneself with

a bath towel

qətfələtdirmək f. bax qətfələtmək qətfələtmək f. to ask / to cause smb / to dry

(d.) with a bath towel

qəti I. s. decisive, resolute, drastic, final;

~ mübarizə decisive struggle; ~ döyüş decisive battle / action; ~ tədbirlər res- olute / drastic measures; ~

qərar final deci- sion; ~ cavab final reply; ~ surətdə deci- sively, with an expression of the utmost

determination II. z. decidedly, decisively, flatly, resolutely, positively; ~ cavab ver- mək to answer decidedly;

~ imtina etmək to refuse flatly; ~ hərəkət etmək to act decisively; O, bunu qəti inkar etdi He / She denied it

positively

qətiyyən z. 1. absolutely, categorically, flatly; Bu qətiyyən mümkün deyil It’s absolute- ly impossible; 2. a bit,

at all; Bu qətiyyən mənim xoşuma gəlmir I don’t like it a bit; Onlar məni qətiyyən tanımırlar They don’t know

me at all; Qətiyyən yox! Not at all!

qətiyyət i. determination, resolution, resolve qətiyyətlə z. bax qəti II

qətiyyətli s. resolute, determined; decisive;

~ adam resolute / determined person; ~ hə-

rəkət decisive action

qətiyyətlilik i. resolution, resoluteness, deci-

siveness

qətiyyətsiz I. s. indecisive, undecided, irres-

olute; hesitating; ~ cavab indecisive 496

qəzadan

answer; ~ xasiyyət undecided / indecisive character II. z. indecisively, undecidedly, uncertainly; ~ danışmaq

to speak* inde- cisively / undecidedly

qətiyyətsizlik i. undecidedness, indecisive- ness; indecision; uncertainty, lack of firm- ness; ~ etmək /

göstərmək to hesitate, to be* undecided, to act indecisively

qətl I. i. execution; ~ etmək / ~ə yetirmək to execute (d.); (elektrik stulunda) to elec- trocute (d.); ~ olunmaq

to be* executed; (elektrik stulunda); to be* electrocuted; ~inə fərman vermək to sentence (d.) to death;

asmaqla ~ə yetirmək to execute (d.) by hanging II. s. execution; ~ günü execution day; ~ yeri execution place

qətlgah i. execution place

qətlkar i. executioner

qətnamə i. bax qərar I

qətran I. i. bax qatran I II. s. bax qatran II qətranlamaq f. bax qatranlamaq qətranlanmaq f. bax

qatranlanmaq qətranlanmış fs. bax qatranlanmış qətranlatdırmaq f. bax qatranlatmaq qətranlatmaq f. bax

qatranlatmaq qətranlı s. bax qatranlı

qətrə i. bax damcı

qətrəbəqətrə z. bax damcı-damcı qətrə-qətrə z. bax damcı-damcı

qəttəzə s. bax qədtəzə

qəvvas i. diver

qəvvaslıq i. the profession of a diver qəyyum i. guardian; (əmlak üzərində)

trustee

qəyyumçuluq i. bax qəyyumluq qəyyumluq i. guardianship; (əmlak üzə- rində) trusteeship; ~ etmək to be* a

guardian (to), to be* warden (to); to have* the wardship (of); məc. to look (after), to

protect (d.); to take* care (of)

qəza I. i. catastrophe [-f9], wreck, ruin; (təy-

yarə) crash; (bədbəxt hadisə) accident; gəmi ~sı shipwreck; dəniz ~sı accident at sea; qatar ~sı train smash /

crash; dəmir- yol ~sı railway accident, rail disaster; ~ya uğramaq to meet* an accident, to be* wrecked /

crashed; (təyyarə) to be* crashed II. s. crash; ~ dəstəsi hərb. crash crew

qəzadan z. suddenly, unexpectedly, all of a sudden, all at once

qəza-qədər

qəza-qədər i. bax tale

qəzavü-qədər i. bax tale

qəzet I. i. newspaper, paper; gündəlik ~ daily

paper; d.d. daily; axşam ~i evening news- paper / paper; divar ~i wall newspaper; təzə ~ fresh newspaper;

bu günün ~i today’s newspaper, dünənin ~i yesterday’s newspaper II. s. newspaper; ~ köşkü news- stand; ~

kağızı newsprint; ~ məqaləsi para- graph; ~ müxbiri newspaper reporter; ~ işçisi journalist

qəzetçi i. newsman, pressman, journalist qəzetçilik i. 1. the profession of a newsman

/ pressman; 2. newspaper business qəzetsatan i. newspaper-seller, newsvendor;

(oğlan) news-boy, newspaper boy

qəzəb i. rage, fury, wrath; ~ini gizlətmək bottle one’s wrath; ~ini cilovlamaq control one’s fury; ~dən özünü

bilməmək to be* beside oneself with rage / transported with rage; Allahın ~i God’s wrath, the wrath of God;

~ə gəlmək to be* punished ruth- lessly / mercilessly; Allahın ~inə gəlmək

to be* punished by God

qəzəblə z. furiously, indignantly; wrathfully,

wrathily

qəzəbləndirilmək f. to be* made furious

/ indignant, to be* caused to get furious /

wrathful

qəzəbləndirmək f. to infuriate (d.), to make*

indignant (d.), to rouse the indignation (of), to fill with indignation (d.), to stir, to fury (d.); bir kəsi ~ to

drive* smb. into fury / a rage, to make* smb. cross

qəzəblənmə fi. animosity, bitterness, frenzy qəzəblənmək f. to get* angry / cross / indig- nant, to become*

angry / furious; to fly* into a rage; to be* angry (with), to be* cross (with), to feel* bitter (towards); bir kəsə

~ to get* angry with smb., to be* cross / with smb., bir şeyə ~ to get* angry / furi-

ous at smth.

qəzəbli I. s. furious, wrathful, wrathy, ireful;

menacing; formidable; ~ baxış menacing look; ~ düşmən formidable enemy II. z. bax qəzəblə

qəzəl i. ghazal (a kind of eastern poem); ◊ ~ oxumaq to tell* tales

qəzəlçi i. one who writes ghazals, ghazal writer

qıcqırmaq

qəzəlçilik i. 1. the profession of a ghazal- writer; 2. verbosity, verboseness

qəzəlxan i. 1. one who sings or reads ghazals; 2. singer of ghazals

qəzəlləmək f. d.d. to tell* tales, to talk non- sense, to talk rubbish

qəzil i. goat’s wool

qəzilli s. (i.s.) with wool (of goats), woolly

(of goats)

qəziyyə i. incident, accident; occurrence;

qəribə ~ strange occurrence; Onun başına

qəziyyə gəlib He / She met an accident qıc i. cramp, convulsion; ~ olmaq to be* seized with cramp, to be*

seized by a con- vulsion; Üzgücü qıc oldu The swimmer was seized with cramp; Onun üzü qıc oldu His / Her

face was seized by a convulsion qıcamaq f. to clench, to grit; dişlərini ~ to grit / to clench one’s teeth Mən

dişlərimi

qıcadım I clenched / gritted my teeth qıcanmaq f. to make* an action as to strike (d.), to raise one’s hand

against (d.); ağacla ~ to brandish a stick at smb.; yumuruqla

~ to draw* back one’s fist

qıcıq i. irritation

qıcıqlamaq f. irritate (d.); Qaba parça də-

rini qıcıqlayır Rough material irritates

the skin

qıcıqlandırıcı I. i. irritant II. s. irritant, irri-

tative; ~ faktor irritative agent qıcıqlandırıcılıq i. irritability qıcıqlandırılmaq f. to be* caused to become

irritated

qıcıqlandırmaq f. to irritate (d.), to get* on

smb.’s nerves, to annoy (d.)

qıcıqlanma fi. irritation, irritability qıcıqlanmaq f. to become* irritated /

annoyed, to get* irritated / annoyed qıcıqlatmaq f. to irritate (d.), to annoy (d.),

to get* on smb.’s nerves

qıcıqlayıcı I. i. irritant, irritable II. s. irritant,

irritative; irritating

qıcımaq f. to clench (d.); dişlərini ~ to clench

one’s teeth

qıcqırma fi. 1. fermentation; 2. məc. ferment qıcqırmaq f. to ferment, to sour, to turn sour,

to become* sour; Şərab qıcqırmağa baş- layır The wine is beginning to ferment; Süd qıcqırıb The milk has

turned sour

497

qıcqırmış

qıcqırmış fs. fermented, soured

qıcqırtma fi. fermenting; fermentation qıcqırtmaq f. to ferment (d.), to cause (d.)

to undergo chemical changes

qıclaşmaq f. to be* seized with cramp, to

become* / to grow* cramped

qıclıq i. convulsion, cramp; spasm

qıcolma i. convulsion, cramp; spasm

qıç i. leg; ~ını ~ının üstünə aşırmaq to cross

one’s legs; stolun ~ları the legs of the

table; ◊ taxta ~ wooden leg

qıça i. 1. bax dilim; 2. bot. ear; qarğıdalı ~sı

corn-cob; ~ vermək bot. to ear

qıçsız s. legless; (bir qıçı olmayan) one-

legged

qıçsızlıq i. the state of being legless / having

no legs

qıdığıgəlmə i. tickle; sensation of tickling qıdıq i. tickle, tickling; qıdığı gəlmək / tut-

maq to be* ticklish; qıdığı gələn ticklish;

Qıdığım gəlir I’m ticklish

qıdıqlamaq f. tickle (d.); bir kəsi ~ to tickle

smb., to give* smb. a tickle qıdıqlanmaq f. to be* tickled; burnu / bo-

ğazı və s. ~ to have* a tickle in one’s nose

/ throat, etc.

qıdıqlaşmaq f. to tickle each other / one

another

qıdıqlatdırmaq f. bax qıdıqlatmaq qıdıqlatmaq f. to ask / to cause smb. to tick-

le (d.)

qıdıqlı s. ticklish, easily tickled

qıf i. funnel

qıfabənzər s. bax qıfvarı

qıfabənzərlik i. bax qıfaoxşarlıq qıfaoxşar s. bax qıfvarı

qıfaoxşarlıq i. the state of being funnel-

shaped

qıfıl i. lock; asma ~ padlock; qapını ~la bağ-

lamaq to lock the door; Qapını qıfılla!

Lock the door!

qıfıllamaq f. to lock; qapını ~ to lock the

door; Qıfılla! (d.d.) (Danışma!) Shut up! qıfıllanmaq f. to be* locked qıfıllatdırmaq f. bax qıfıllatmaq

qıfıllatmaq f. to ask / to cause smb. to lock (d.) qıfıllı s. locked; ~ qapı locked door

qıfılsız s. lockless; (i.s.) without a lock qıfşəkilli s. funnel-shaped

498

qıxmıqlamaq

qıfvarı s. funnel-shaped

qıfvarılıq i. the state of being funnel-shaped qığ i. droppings pl.

qığılcım i. spark; ~ saçmaq / vermək to

spark, to sparkle; həyat ~ı the vital spark, the spark of the life; həyatın son ~ı the last spark of life: ◊

Qığılcımdan alov doğar The spark will kindle [kin-] a flame; Göz- lərimdən qığılcım yağdı / töküldü I saw stars

qığılcımlandırmaq f. to spark (d.), to cause (d.) to spark / to throw out sparks (d.)

qığılcımlanma fi. sparking qığılcımlanmaq f. to spark, to throw* out

sparks, to scintillate

qığılcımlı s. 1. spark, sparking; 2. məc. flash-

ing; ~ baxış flashing look

qığılcımsaçan s. sparkling, flashing; ~ baxış

flashing look

qığılcımsız s. sparkless, without sparks qığıldamaq f. 1. (uşaq) prattle; 2. (toyuq

və s.) squawk

qığıldanmaq f. bax qığıldamaq qığıldaşmaq f. 1. (uşaqlar) to prattle (togeth-

er); 2. (toyuqlar və s.) to squawk qığıldatmaq f. 1. (uşağı) to cause to prattle (d.); 2. (toyuğu və s.) to cause /

force to

squawk (d.)

qığıltı i. 1. (uşaqda) baby-talk, prattling;

2. (toyuqda və s.) squawk, squawking qığırdaq I. i. anat. cartilage, gristle II. s.

anat. cartilaginous, gristly

qığırdaqlı s. bax qıpırdaq II

qığ-qığ i. baby-talk, childish prattle; ~ etmək

prattle

qığlama fi. defecation (of sheep, goats and

camels)

qığlamaq f. to defecate (of sheep, goats and

camels)

qığlatdırmaq f. bax qığlatmaq

qığlatmaq f. to cause to defecate (d.) (of

sheep, goats and camels)

qıjı i. bot. fern

qıjıldama f. noise of quickly running water

(of water)

qıjıldamaq f. to run* swiftly (of water) qıxmıq i. chip, wood chips

qıxmıqlamaq f. to chip (d.), to cut* wood to

pieces

qıxmıqlanmaq

qıxmıqlanmaq f. to be* cut to pieces / to chips

qıxmıqlatdırmaq f. bax qıxmıtlatmaq qıxmıqlatmaq f. to ask / to cause s.o. to

chip (d.)

qıjılıq i. ferny place

qıjıltı i. (of water) noise of quickly running

water

qıl i. bristle; hair; at ~ı horse-hair; ◊ həyatı

~dan asılı olmaq ≅ to escape death by a

hairbreadth

qılabənzər i. bax qılaoxşar

qılaf i. case, cover

qılaflı s. (i.s.) with case / cover, (i.s.) having

case / cover; ◊ ~lı adam person who keeps

himself in cotton-wool

qılan i.: ~ yun rough / coarse wool qılaoxşar s. setaceous, setiform

qılboyun s. thin-necked

qılça i. leg; qıllı ~hairy legs; ~sını ~sının üs-

tünə aşırmaq to cross one’s legs qılçalamaq f. to catch* (d.) / to seize (d.) by

the leg

qılçalanmaq f. to be* caught / seized by the

leg

qılçalatdırmaq f. bax qılçalatmaq qılçalatmaq f. to cause smb. to catch / to

seize by smb.’s leg

qılçasıəyri s. bow-legged [bou-], bandy-

legged

qılçasıəyrilik i. the state of being bow-legged

/ bandy-legged

qılçıq i. 1. awn [6:n]; 2. (balıqda) fish-bone qılçıqlı s. 1. awned, aristate; bearded; ~ buğ-

da awned wheat; 2. (balıq) bony; ~ balıq

bony fish

qılçıqlılıq i. 1. the state or quality of being

awned; 2. (balıqda) the state or quality of

being bony

qılçıqsız s. bot. awnless, unbearded; ~ buğda

awnless / unbearded wheat

qılçıqsızlıq i. the state or quality of being

unbearded / awnless

qılıq i. disposition; temper, favour; bir kəsin

qılığına girmək to creep* into one’s favour; ~ etmək to curry favour (with), to suck / to make* up (to)

qılıqlamaq f. to fawn (upon), to make* up (to), to curry favour (with), to try to ingra- tiate oneself (with)

qılmaq

qılıqlanmaq f. to try to ingratiate oneself (with), to curry favour (with), to flatter qılıqlı s. affable, easy-going,

easy to get on

with

qılıqlılıq i. easy disposition, affability, friend-

liness

qılıqsız s. unsociable, unamiable, unfriendly,

quarrelsome; ~ adam unsocial person qılıqsızlıq i. unsociability, unsociableness,

quarrelsome disposition

qılınc i. sword, sabre; amer. saber; ~ı qından

çıxartmaq (həm məc., həm də müst.) to draw* the sword; ~ı qınına qoymaq (həm müst., həm də məc.) to

sheathe the sword; ~ oynatmaq; 1) to fence; 2) məc. to rattle the sabre; ◊ ~ qaldırmaq (dava etmək) to

unsheathe one’s sword; ~dan keçirmək bax qılınclamaq

qılıncbalığı i. zool. sword-fish

qılınclamaq f. to sabre (d.), to put* (d.) to

the sword, to cut* (d.) with the sword qılınclanmaq f. to be* sabred, to be* cut

with a sword

qılınclaşma fi. fencing

qılınclaşmaq f. to fight* with each other /

with one another using swords / sabres,

to sabre each other

qılınclatdırmaq f. bax qılınclatmaq qılınclatmaq f. to ask / to cause s.o. to put

(d.) to the sword

qılınclı s. (i.s.) with a sword / sabre, (i.s.) hav-

ing a sword

qılıncoynadan i. fencer, master of fencing,

swordman; sabre rattler

qılıncoynatma i. id. fencing, swordmanship,

sword-play

qılıncvarı s. sword-shaped

qılıncvarılıq i. the state of being sword-

shaped

qılquyruq i. zool. scoter

qıllanmaq f. to become* / to grow* hairy,

to be* covered with hair / bristle

qıllı s. hairy, shaggy; ~ parça shaggy cloth; ~ sinə a hairy chest; ~ qıçlar hairy legs;

~ it shaggy dog

qıllılıq i. hairiness, shagginess

qılmaq f. to do; to perform; namaz ~ to per-

form the service of worship of Islam; səcdə ~ to bow (to, before)

499

qılovşa

qılovşa i. d.d. toady, bootlicker, sycophant qılovşalıq i. d.d. toadying, bootlicking, grov- elling; ~ etmək to

toady (to), to cringe

(to, before)

qımıldamaq f. to stir, to move; Qımıldama!

Don’t stir! Qımılda! d.d. Look lively, Get

a move on!

qımıldanmaq f. bax qımıldamaq qımıldanmadan z. without stirring / moving;

~ oturmaq to sit* without stirring qımıldatmaq f. to stir (d.), to move qımıldaşmaq f. to stir / to move all

together qımıltı i. a slight / light move qımışdırmaq f. to cause / to force smb. to

smile

qımışıq i. smile

qımışmaq f. to smile; bir kəsə ~ to smile at

smb.

qımız i. koumiss (fermented mare’s milk) qımzanma fi. stirring, moving; ~dan otur-

maq to sit* without stirring / moving qımzanmaq f. to stir, to move

qımzatmaq f. to ask / to cause smb. to stir (d.)

/ to move (d.)

qın i. scabbard, sheath; ~a qoymaq to

sheathe (d.); ~dan çıxartmaq to unsheathe (d.); xəncəri ~dan çıxartmaq to unsheathe one’s dagger; ◊ ~ına

çəkilmək to retire / to shrink* into one’s shell, to withdraw into oneself ◊ ~dan çıxmaq məc. to over- step

the limits, to pass all bounds

qınaq i. reproach, reproof, censure; blame qınama fi. blame, reproach; (rəsmi) cen- sure; bir kəsi bir şeyə

görə ~ placing the blame on smb. for smth., reproaching smb.

with smth.

qınamaq f. to reproach (d. with), to upbraid

(d. with, for smth.); reprobate (d.); Biz onun hərəkətlərini qınayırıq We repro- bate his / her behaviour bir

kəsi ~ to hurl reproaches at smb., to cast reproaches upon smb.; özünü ~ to reproach oneself

qınamlı s. bax qınanmalı

qınanılma fi. blame, censure; Onun söz-

lərində qınanılma hiss edilirdi His word

meant censure

qınanılmaq f. bax qınanmaq

qınanma fi. reproach, reprobation, censure qınanmaq f. to be* reproached / condemned

500

qırdırtmaq

qınanmalı s. reproachful, blameworthy; ~ davranış blameworthy behaviour

qıpçaklar i. top. tar. Polovtsian, Polovtsians qıpıq s.: ~ göz screwed-up eyes

qıpqırmızı s. dark red: ~ qızarmaq to flush

to the roots of one’s hair

qır i. asphalt; ~ tökmək to asphalt (d.), to

lay* (d.) with asphalt; ~ vermək məc. d.d to flirt (with), to coquet(te) [`kouket] (with), to give* oneself airs

qıraq I. i. 1. edge; bank; suyun qırağı the water’s edge; 2. (dənizin) shore; dənizin qırağı seashore; 3. (çayın,

gölün) bank; çayın qırağında on the bank of the river; 4. (kəndin, şəhərin və s.) outskirts pl.; kəndin qırağında

on the outskirts of the village II. s. strange; ~ adamlar strangers: ~ yerdə elsewhere, somewhere else

qıraqdakı s. the last; ~ stul the last chair qıraqdan z. distantly, from a distance: ~ bax- maq to look from a

distance (at), to take* a detached view; bir şeyə ~ baxmaq to

look at smth. distantly / from a distance qırbasan i. bax qırçı

qırçı i. asphalt paver

qırçılıq i. the job of an asphalt paver qırçın i. fold, pleat; accordion pleats (in),

goffers pl.

qırçın-qırçın s. pleated, gathered; (i.s.) with

gathers; ~ yubka gathered / pleated skirt qırçınlamaq f. to pleat (d.), to make* accor-

dion pleats (in), to goffer (d.) qırçınlanmaq f. to be* pleated / gathered,

to be* goffered

qırçınlatdırmaq f. bax qırçınlatmaq qırçınlatmaq f. to ask / to cause s.o. to pleat

(d.) / to goffer (d.) / to gather (d.) qırçınlı s. gathered, pleated, goffered [gou-]

~ yubka gathered / pleated skirt qırdı-qaçdı s. untrustworthy, unreliable; ~ adam untrustworthy person,

unreliable

man*

qırdırılmaq f. to be* killed / slain; to be*

destroyed

qırdırmaq f. to ask / to cause smb. to kill (d.),

to ask / to cause smb. to slay (d.); to ask / to cause smb. to destroy (d.); (ağacı) to ask / to cause smb. to cut

(d.) down

qırdırtmaq f. bax qırdırmaq

qırğı

qırğı I. i. zool. hawk; ~ kimi cəld quick as a hawk II. s. hawk’s, hawk; ~ yuvası hawk’s nest

qırğıburun s. hook-nosed

qırğıburunlu s. bax qırğıburun qırğıburunluq i. the state of having hook-nose qırğın i. 1. slaughter, butchery,

carnage;

bloodshed; ~ düşmək bax qırılmaq; 2. (heyvanlarda) loss of cattle, cattle- plague, murrian

qırğınlı s. bloody, sanguinary; ~ döyüş bloody / sanguinary battle

qırğız I. i. Kirghiz II. s. Kirghiz; ~ dili Kirghiz, the Kirghiz language

qırğızca I. s. Kirghiz; ~ ingiliscə lüğət Kirghiz-English dictionary II. z. Kirghiz; ~ danışmaq to speak* Kirghiz

qırhaqır i. slaughter, carnage, massacre; killing mercilessly

qırx I. i.: ~ı çıxmaq (of a woman) to have* completed forty days after childbirth; (of a baby) to have* lived

first forty days of life; (of a dead man) to have* passed forty days after smb.’s death; ~ vermək to mark the

fortieth day of smb.’s death II. sy. forty; ~ bir forty-one; ~ iki və s. forty-two. Etc

qırxayaq i. zool. centipede

qırxdilli I. i. bax ikiüzlü I II. s. bax ikiüzlü II qırxdillilik i. bax ikiüzlülük

qırxdırılmaq f. to ask / to cause smb. to be

(saç) cut / (üz) shaved / (qoyun) sheared

(shorn)

qırxdırmaq f. to ask / to cause smb. (saçı)

to cut (d.) / (üzü) to shave (d.) / (qoyunu) to shear (d.); başını ~to have* one’s hair cut; üzünü ~ to have*

one’s face shaved; qoyununu ~ to have* one’s sheep sheared

qırxdırtmaq f. bax qırxdırmaq

qırxillik I. i. (il dönümü) fortieth anniver-

sary; (ad günü) fortieth birthday; (müddət) forty years II. s. 1. (müddət) (i..s.) of forty years; forty-year; 2.

(yaş) (i.s.) of forty; forty-year-old

qırxıcı i. shearer, sheep-shearer, clipper qırxgünlük s. forty-day; (i.s.) of forty days; ~ ezamiyyat a forty-day

business trip; a

business trip of forty days

qırxıq s. (üz) (clean-) shaven; (adam) short-

haired; (qoyun) shorn; ~ yal (at) hog mane; ~ quzu shorn lamb

qırıqlıq

qırxılı s. bax qırxıq

qırxılıq i. (alət) shears

qırxılmaq f. (baş) to be* cut; (üz) to be*

shaved; (qoyun) to be* sheared (shorn) qırxılmış fs. (baş) cut; (üz) shaved; (qoyun)

shorn; ~ qoyun shorn sheep

qırxım i. 1. shearing; clipping; 2. clip; the

quantity of wool cut from a group of sheep

at one time

qırxın i. bax qırxım

qırxıncı sy. fortieth; ~ səhifə page forty:

~ nömrə number forty; ~ illər the forties:

~ illərin əvvəllərində in the early forties qırxlı s. new-born; ~ uşaq new-born child qırxmaq f. 1. to shear (d.),

to clip (d.); qoyun

~ to shear / to clip sheep; 2. (üzü) to shave: üzünü ~ to shave one’s face: 3. (başı) to cut*: bir kəsin başını ~

to cut* smb.’s hair

qırxyaşlı s. (i.s.) of forty years: forty-year-old: ~ adam a man of forty: forty-year-old man qırıb-çatma i.

extermination, slaughter, mas-

sacre

qırıb-çatmaq f. to slay (d.), to exterminate

(d.), to slaughter (d.)

qırıcı I. i. av. fighter; amer. pursuit plane

II. s. av. fighter; amer. pursuit; ~ aviasiya fighters pl.; fighter aircraft, fighter forces: amer. pursuit aviation

qırıq I. i. fragment, piece, scrap; boşqabın ~ları fragments of the plate; bir ~ çörək a piece of bread; bir ~

qənd a scrap of sugar; bir ~ a piece (of), a bit (of); parça ~ları rags, pieces II. s. broken; fragmen- tary; out of

order; ~ fincan broken cup; ~ qıç broken leg; ~ parçalar / hissələr fragmentary pieces

qırıq-qırıq I. s. fragmentary, jerky; ~ söhbət a fragmentary conversation: ~ nitq jerky speech: ~ xətt riyaz.

broken line II. z. jerk- ily, brokenly, fragmentarily; ~ etmək to break (d.) to pieces; ~olmaq to be* broken to

pieces

qırıq-qırtıq i. crumb, leavings; Qırıq-qırtıq- ları stolun altından süpürün Sweep up the crumbs from under the

table

qırıq-quruq i. garbage, refuse, waste matter, leavings, debris: mətbəx qırıq-quruğu kitchen refuse

qırıqlıq i. 1. jerkiness, brokenness; 2. məc. untrustworthiness

501

qırıq-salxaq

qırıq-salxaq s. bax sınıq-salxaq qırıq-sökük s. (of things and articles) old;

(i.s.) not worthy to be used, out of use qırılan s. fragile, easily broken, brittle qırıldatmaq f. d.d. to speak*

nonsense, to

talk idly, to wag one’s tongue

qırılma fi. breaking, break

qırılmaq f. 1. to get* / to be* broken; 2. to

be* breakable: Bu vallar tez qırılandır These records are breakable; 3. to die out, to be* killed: döyüşdə /

vuruşmada ~ to be* killed in battle; Bütün heyvanlar qı- rıldı All the animals died out; 4. (meşə və s.) to be*

cut down, to be* felled, acın- dan ~ to be* starved, to die from starva- tion: ◊ gülməkdən ~ to have* one’s

sides ache / split with laughter; Bədənim qırılır I am not feeling up to much; Sizi qırılın! A murrian on you!

qırılmayan s. unbreakable; ~ qab-qacaq unbreakable crockery; ~ şüşə unbreakable / safety glass

qırılmaz s. unbreakable, indestructible, invi- olable, indissoluble; ~ ittifaq unbreakable union; ~ əlaqə

indestructible ties; indis- soluble connection; ~ dostluq inviolable friendship

qırılmazlıq i. indissolubility, inviolability, unbreakableness

qırılmış fs. broken; ~ fincan broken cup; ~ oyuncaq broken toy; ~ qıç broken leg

qırım-qırıntı i. crumbs, leavings; ~nı süpür- mək to sweep* up the crumbs / leavings

qırım-qırtıq i. bax qırıq-qırtıq

qırıntı i. 1. crumb, leavings; çörək ~ları

crumbs of bread; cutting: 2. splinter, frag- ment; mərmi ~sı shell-splinter; şüşə ~sı fragment of glass

qırış I. i. wrinkle: (parçada və s.) crease II. s. bax qırış-qırış

qırışdırılmaq f. to be* wrinkled / creased / puckered

qırışdırmaq f. to wrinkle (d.), to pucker (d.), to crease (d.); paltarı ~ to wrinkle a dress: qaşqabağını ~ to

pucker (up) one’s brows, to screw one’s face into wrinkles; alnını ~ to knit one’s brows

qırışıq i. bax qırış I qırışıqlı s. bax qırış-qırış

502

qırmanclatdırmaq

qırışıqlıq i. the state of being wrinkled / creased

qırışıqsız s. (i.s.) without wrinkle / creased; smooth

qırışıqsızlıq i. the state of being without wrinkle / smooth

qırış-qırış s. wrinkled, puckered; ~ sifət wrinkled face: ~ dəri puckered skin

qırışmaq f. to crease, to wrinkle, to break* into wrinkles, to get* wrinkled; Bu parça asanlıqla qırışır This

material creases easily

qırışmal i. d.d. 1. swindler, knave; 2. (bic) rogue [roug]

qırışmış fs. wrinkled, puckered; ~ sifət wrin- kled face; ~ dəri puckered skin

qır-qıc i. ~ olmaq to become* torpid / benumbed

qır-qırıntı i. garbage, refuse, waste matter qırqovul I. i. zool. pheasant II. s. pheasant; ~ əti pheasant meat; ~

quyruğu pheasant

tail

qırlatdırmaq f. bax qırlatmaq

qırlatmaq f. to ask / to cause smb. to asphalt

(d.); to ask / to cause smb. to cover (d.)

with asphalt

qırlaşmaq f. to turn into asphalt, to become*

asphalt

qırlı s. asphalted, asphalt ~ damlar asphalted

roofs, asphalt roofs

qırma i. (ovçuluq) small shot, bird-shot qırmaq I. f. 1. to break*; to fracture; pəncərə

~ to break* a window; qolunu ~ to fracture one’s arm; 2. (meşəni və s.) to cut* down (d.), to fell (d.); meşə ~

to cut* down / to fell a forest; 3. to exterminate, to destroy; siçovulları ~ to exterminate / to destroy rats;

belini ~ to do* great harm (to), to cause a lot of losses (to smb.); düşmənin müqavimıtini ~ to break* down

the enemy’s resistance II. i. bax qarmaq

qırmadaş i. road-metal

qırmanc i. cane, switch

qırmanclamaq f. to cane (d.), to switch (d.);

to give* the cane (d.); atını ~ to switch

one’s horse

qırmanclanmaq f. to be* caned / switched,

to get* the cane

qırmanclatdırmaq f. bax qırmanclatmaq

qırmanclatmaq

qırmanclatmaq f. to ask / to cause smb. to cane (d.) / to switch (d.)

qırmanclaşmaq f. to cane / to switch each other, to fight* with each other using canes / switches

qırmanclı s. (i.s.) with a cane / a switch; (i.s.) having a cane / a switch

qırmızı I. s. 1. red; ~ karandaş a red pencil; ~ şərab red wine; ◊ ~ kitab The Red Book; ◊ ~ guşə “Red Corner”,

Rest and Recreation Room; ◊ ~ xətti keçmək to stand* out, to run* all through; ◊ ~ papaq Little Red Riding

Hood; 2. (utanmaz) shameless, bold; insolent; ~ adam a shameless / bold person; ~ lar the Reds II. z.

shamelessly, boldly, insolently; ~ danışmaq to speak* boldly / shamelessly

qırmızıca z. openly, boldly, shamelessly; ~ demək to say* openly / boldly

qırmızıdərili s. redskin

qırmızıdodaq s. red-lipped

qırmızıgöz s. red-eyed

qırmızıgözlü s. bax qırmızıgöz qırmızıgöz-qonur s. reddish-brown qırmızılaşdırmaq f. to paint red (d.), to

cover

(d.) with red colour, to cause (d.) to become

red

qırmızılaşmaq f. to redden, to become* / to

get* red; Yarpaqlar qırmızılaşır The

leaves are reddening

qırmızılıq i. 1. redness; 2. məc. insolence,

boldness, shamelessness

qırmızımtıl s. reddish

qırmızımtraq s. bax qırmızımtıl qırmızısaqqal s. red-beard

qırmızısifət s. red-faced

qırmızıtəhər s. bax qırmızımtıl qırmızıtük s. red-haired

qırmızıyanaq s. red-cheeked

qırov i. hoarfrost, white-frost; şair. rime:

Qırov düşüb Hoarfrost has fallen qırovlamaq f. to become* covered with hoar-

frost

qırpılmaq f. 1. (qopardılmaq) to be*

plucked; 2. (göz) to be* blinked

qırpım i. 1. (vaxt) instant, moment, bir ~da in a flash, in a twinkle; 2. pinch (of grass);

bir ~ ot a pinch of grass

qırpınmaq f. 1. (göz) to blink; 2. (çəkinmək)

to be* confused, to feel* shy, to stir:

qısa

3. (qorxmaq) to flinch, to wince: zərbəyə ~ to wince at a blow; Həkim yarasını təmizləyəndə Tom bir dəfə də

qırpın- madı Tom didn’t flinch once when the doctor was cleaning his wound

qırpıtmaq f. bax qırpmaq

qırpmaq f. 1. (gözü) to blink (d.); 2. (otu

və s.) to pluck (d.); gözünü ~ to blink

one’s eyes; çiçəkləri ~ to pluck flowers qırra i. 1. swagger, self-conceit [-si:t], arro- gance; 2. coquetry

[`koukit-]; ~ vermək flirt (with), coquet(te) [kou`kit] (with), to

show* off

qırrabaz s. 1. swaggering, self-conceited,

swanky, arrogant; 2. coquet (tish), flirta-

tous; ~ qız flirtatous / coquettish girl qırsaqqız i. ~ olub yapışmaq to stick* to

(d.), to stick* like a leech / like glue qırsalan i. bax qırçı

qırt s.: ~ toyuq broody / sitting hen; ~ düş-

mək to brood

qırtdatmaq f. to cut* off(d.), to cut* down

(d.)

qırt-qırt i. cluck; ~ etmək to cluck, to make*

a cluck

qırtıq i. piece, bit; slice; bir ~ a bit, a piece,

a slice

qırtıq-qırtıq z. bit by bit, a bit at a time,

piece by piece

qırtıldamaq f. to cluck

qırtıltı i. cluck

qırtlaq I. i. anat. larynx II. s. 1. anat. laryn-

geal: ~ boşluğu laryngeal cavity; 2. dilç.

guttural; ~ səsi guttural sound

qırtlamaq f. to cluck. to make* a cluck qırtlaşmaq f. to cluck together, to make* a

cluck all together

qırtlıq i. the state of a broody hen

qırtmaq f. to cut* off (d.)

qısa I. s. short, brief, concise; ~ məktub a

brief / short letter; ~ məlumat brief infor- mation; ~ icmal brief survey; ~ kurs short / concise course (of): ~

lüğət a concise dic- tionary; ~ müddət a short time / period; ~ dalğa rad. short wave II. z. briefly, short,

shortly, in short: ~ danışmaq to speak* briefly: kəndiri ~ kəsmək to cut* the rope short; hekayəni ~

danışmaq to tell* the story shortly; Qısa desək... In short..., Briefly

503

qısaayaq

qısaayaq s. short-legged

qısaayaqlı s. bax qısaayaq

qısabarmaq s. short-fingered qısabarmaqlı s. bax qısabarmaq

qısabığ s. short-moustached

qısabığlı s. bax qısabığ

qısaboğaz s. bax qısaboğazlı

qısaboğazlı s. short-necked

qısaboy s. undersized, dwarf, stunted, of

small stature, below middle height

qısaboylu s. bax qısaboy

qısabuynuz s. short-horned

qısabuynuzlu s. bax qısabuynuz

qısaca I. s. shortish, rather short, dwarfish;

~ və aydın brief and to the point II. z. shortish, briefly; O, qısaca danışdı He / She spoke briefly; Qısaca desək

İn short...; Briefly...

qısadalğalı s. short-wave: ~ qəbuledici rad. short-wave receiver

qısaqanad s. short-winged qısaqanadlı s. bax qısaqanad qısaqapanma i. fiz. short circuit qısaqıç s. short-

legged

qısaqıçlı s. bax qısaqıç

qısaqol s. 1. short-armed; 2. (i.s.) with short

sleeve; ~ paltar a dress with short sleeves qısaqollu s. bax qısaqol

qısa-qısa I. s. shortish, short, rather short,

dwarfish II. z. briefly, shortly

qısaqulaq s. bax qısaqulaqlı

qısaqulaqlı s. short-eared

qısaquyruq s. short-tailed; (i.s.) with short tail qısaquyruqlu s. bax qısaquyruq qısaldılma fi. 1. shortening;

(mətndə) abridg-

iment (abridgement); iş gününün ~sı short- ening of the working day; 2. abbreviation; sözün ~sı abbreviation

of a word; 3. riyaz. cancellation

qısaldılmaq f. 1. to be* shortened; 2. (mətn) to be* abridged; 3. (söz) to be* abbreviat- ed; 4. riyaz. to be*

cancelled Bu hekayə qısaldılıb This story has been abridged

qısaldılmış fs. shortened, contracted; abbre- viated; ~ forma contracted / shortened / abbreviated form; ~

çümlə contracted sen- tence; ~ iş günü shortened working day

qısalıq i. shortness; səyahətin qısalığı short- ness of the trip; ~ xatirinə for shortness’s sake

504

qısılmaq

qısalmaq f. to become* short; to grow* short- er; shrink; Qışda günlər qısalır Days become shorter in winter;

yuyulandan sonra ~ shrink after laundering; Günlər qısalıb The days have grown shorter

qısalmış s. shortened, contracted, abbreviat- ed; riyaz. cancelled

qısaltdırmaq f. to ask / to cause smb. to shorten (d.); to ask / to cause smb. to abbre- viate (d.); (mətni) to

ask / to cause smb. to abridge (d.); riyaz. to ask / to cause s.o. to cancel (d.)

qısaldırtmaq f. bax qısaltdırmaq qısaltma fi. 1. shortening; (mətni) abridg(e)ment; iş gününü ~ shortening of

the working day; 2. (azalma) cutting down; curtailment down; curtailment; reduction,

cut back; 3. riyaz. cancellation qısaltmaq f. to shorten (d.), to cut* short (d.), to curtail (d.), (kitabı, nitqi və

s.) to abbre- viate (d.), to abridge (d.); nitqi / mühazi- rəni və. s. ~ to curtail a speech / a lecture, etc.; sözləri

~ to abbreviate / to curtail words; həm də riyaz. to cancel (d.); Mən səyahətimi qısaltdım I cancelled my trip

qısametrajlı s.: ~ film short film; d.d. a short qısamüddətli s. short-term, momentary; (i.s.) of short duration;

~ tətil short-term strike;

~ fasilə momentary pause

qısaraq I. s. shortish, dwarfish II. z. shortly,

briefly, in brief

qısasaç s. short-haired; (i.s.) with short hair qısasaçlı s. bax qısasaç

qısası ara.s. in short, briefly; Uzun sözün

qısası... To cut a long story short... qısatük s. short-haired; (i.s.) with short hair qısatüklü s. bax qısatük

qısayal s. short-maned; (i.s.) with short mane qısayallı s. bax qısayal

qısayun s. short-haired; (i.s.) with short hair qısayunlu s. bax qısayun

qısıq s. 1. (səs və s.) choking; constrained;

~ davranış constrained manner / behav-

iour; 2. timid; ~ adam a timid man* qısıqlıq i. 1. constraint; 2. timidity qısıla-qısıla z. confusedly, timidly, con-

strainedly; ~ danışmaq to speak* confus-

edly / timidly

qısılmaq f. 1. to press oneself close (to), to

draw* closer (to); to cuddle up / together;

qısılmış

to stand* / to sit* close (to); bir-birinə ~ to stand* / to sit* close to one another; divara ~ to flatten oneself

(back) against a wall; to stand* close to a wall; Qorxu- dan ürəyim qısıldı My heart wrung with fear; 2.

(utanmaq) to feel* shy, to be* ashamed (+to int.); Qısılmayın! Don’t be* shy! Make yourself at home

qısılmış s. 1. oppressed, kept down; 2. strained; embarrassed; confused

qısınmaq f. to be* embarrassed, to feel* shy, to be* ashamed (of); Mən heç kimdən qısın- mıram Nobody

can make me shy / nervous

qısıntı i. constraint; uneasiness; confusion, embarrassment

qısır I. i. barrener II. s. barren, dry; ~inək a dry / barren cow

qısırlamaq f. to be* dry / barren, to become* dry / barren

qısırlıq i. barrenness, dryness

qısqac I. i. zool. earwing II. i. tex. clamp

(-iron) clutch; clip; (crampon, staple) qısqaclı s. (i.s.) with clamp / clutch; (i.s.)

with clip

qısqamaq f. to press (d.); to drive* (d.); bir

kəsi küncə ~ to press / to drive* smb. into

a corner; divara ~ to drive* (d.) into a wall qısqanc s. jealous; ~ ər a jealous husband; ~ arvad a jealous wife;

Otello qısqanc ər

idi Othello was a jealous husband qısqanclıq I. i. jealousy, jealousness; kor- koranə ~ blind jealousy II. s.: ~

əzabı

torture / pains of jealousy

qısqandırmaq f. to provoke the feeling of

jealous, to give* rise to a jealous feeling;

to stir up the feeling of jealous

qısqanış i. jealous

qısqanma fi. 1. being jealous; 2. being envi-

ous; 3. jealousy; əsassız / səbəbcis

~ groundless / unfounded jealousy qısqanmaq f. 1. to be* jealous (of); bir kəs- dən / şeydən ~ to be* jealous

(of) smb. / smth.; 2. (çəkilmək) to be* careful not

(+to inf.)

qısqı i. 1. (ovda) hunting; 2. məc. persecu-

tion, baiting; ~ ya məruz qalmaq to be*

persecuted

qısqırtmaq f. to set* (d. against); to stir up

(d. against); iti bir kəsin üstünə ~ to set* a dog on smb.

qışqırıqçılıq

qısma-boğma i. oppression, restriction; ~ya salmaq to deal* hardly (with), to oppress (d.); d.d. to crack

down (on)

qısmaq f. 1. to press (d.), to tighten (d.); quyruğunu (at, it və s.) ~ to put* the tail between the legs; 2.

(xəsislik etmək) to be* greedy / stingy; dilini ~ to remain silent; to keep* quiet; qulağını ~ (of an animal) to

fold back the ears

qısnamaq f. to press (d.), to drive* on (d.), to urge on (d.); bir kəsi küncə ~ to drive* smb. into a corner, to

bring* / to drive* to bay

qısnanmaq f. to be* oppressed / kept down / pressed

qısnaşdırmaq f. to press / to drive* / to urge (d.)

qısnatdırmaq f. bax qısnatmaq qısnatmaq f. to ask / to cause smb. to drive

(d.), to ask / to cause smb. to urge on (d.) qış I. i. winter; qarlı ~ snowy winter; qarsız ~ green winter; sərt /

bərk ~ severe win- ter II. s. winter, wintry; ~ idmanı winter sports pl.; ~ havası wintry weather; ~ günü wintry

day; ~ paltarı winter clothing; ~ ax- şamı winter evening; ~ yuxusu zool. win-

ter sleep

qışadavamlı s. winter-proof; (i.s.) that keeps

well in winter

qışadavamlılıq i. winter-hardy, resistance

to cold

qışda z. in winter; Qışda qar yağır It snows

in winter

qışqıra-qışqıra z. crying, shouting; in a loud

voice; ~ danışmaq to speak* in a loud

voice

qışqır-bağır i. clamour, row, uproar; ~ sal-

maq to raise / to set* up a clamour, to kick up / to make* a row; (çox danışmaq) to talk a lot in a loud voice;

uşaqların qışqır- bağırı the clamour of children

qışqırıq i. bax qışqırtı

qışqırıq-bağırıq i. shouts, scream, yell; out-

cry, clamour

qışqırıqçı I. i. 1. shouter, bawler; (uşaq)

squaller; 2. (çox danışan) babbler; d.d. rowdy II. s. loud; clamourous, clamour- some; ~ adam a clamorous

man*

qışqırıqçılıq i. shrillness; the state of being clamorous

505

qışqırışmaq

qışqırışmaq f. to shout / to squall / to yell all together

qışqırma fi. shouting, squall, scream, yell; exclamation

qışqırmaq f. to shout, to squall, to yell, to bawl; bir kəsin üstünə ~ to shout / to yell at smb.; Mənim üstümə

belə qışqırma! Don’t yell at me like that!; Qışqırma, eşidirəm Don’t bawl, I can hear you

qışqırtı i. shout, squall, yell; cry, scream; ~ salmaq to raise a cry, to give* a shout, to kick up a row, to make*

a noise, to set* up a clamour

qışqırtılı s. noisy, boisterous; clamorous qışqırtmaq f. to cause smb. to shout / to

squall / to yell / to bawl

qışlaq i. 1. winter hut / cabin, winter camp;

2. (heyvanlar üçün) winter quarters pl. qışlaqçı i. winterer

qışlama fi. 1. wintering, winter stay; 2. (hey-

vanların qışlaması) hibernation [hai-]; ~ğa qalmaq to stay for the winter, winter- ing (at a place)

qışlamaq f. 1. to winter, to pass / to spend* the winter; isti ölkədə ~ to winter in a warm country; 2.

(heyvan: qış yuxusuna getmək) to hibernate

qışlıq I. i. anything for winter II. s. winter; ~ azuqə food for winter

qıt s. insufficient, scanty; ~ olmaq to be* insufficient / scanty

qıtlaşdırılmaq f. to cause become insuffi- cient / scanty

qıtlaşdırmaq f. to cause to be* insufficient, to cause to become scanty

qıtlaşmaq f. to become* insufficient / scanty, to be* insufficient / scanty

qıtlıq i. lack (of), shortage (of), deficiency; işçi qüvvəsinin qıtlığı shortage of man- power; ~ çəkmək to be*

short (of), to be* in want (of)

qıvırcıq s. bax qıvrım

qıvırcıqlanmaq f. bax qıvrılmaq (3-cü mə-

nada)

qıvırcıqsaç s. bax qıvırcıqsaçlı qıvırcıqsaçlı s. curly-haired; (xırda) frizzy-

haired

qıvırcıqtel s. bax qıvırcıqsaçlı qıvırcıqtelli s. bax qıvırcıqsaçlı

506

qıyıqgözlülük

qıvraq I. s. agile, brisk, quick, lively; ~ yeriş a brisk walk; a quick walk; dələ kimi ~ as agile as a squirrel II. z.

briskly, agilely, quickly, lively

qıvraqlanmaq f. to become* brisk / quick / agile / lively

qıvraqlaşdırmaq f. to make* (d.) to become* brisk / quick / agile

qıvraqlaşmaq f. to become* brisk / quick / agile; to recover

qıvraqlıq i. briskness, quickness, agility, live- liness

qıvrıq s. curly

qıvrıla-qıvrıla z. coiling, winding, twisting qıvrılmaq f. 1. (ilan və s.) to snake, to twist,

to coil, to roll; İlan qıvrıldı The snake coiled up; Kirpi qıvrıldı The hedgehog rolled itself into a ball; 2.

(ağrıdan) to writhe, to be* doubled; ağrıdan ~ to writhe with pain, to be* doubled up 3. (saç) to curl, to get /

to become* curled; 4. (yol, çay) to wind, to twist, to meander; Yol qıv- rılır The road winds

qıvrıltmaq f. (dalğavari) to wave (d.); to curl (d.)

qıvrılmış fs. curled, waved; ~ saç waved / curled hair

qıvrım s. 1. curly; (xırda) frizzy: ~ saç curly hair; (xırda) frizzy hair; 2. twisted; ~ cığır twisted path

qıvrımbaş s. curly-headed

qıvrım-qıvrım i. bax qıvrım qıvrımlaşdırılmaq f. to be* curled / waved qıvrımlaşdırmaq f. to curl (d.), to wave

(d.) qıvrımlaşmaq f. to become* curled /

waved, to grow* curled / waved qıvrımsaç s. curly-haired; (xırda) frizzy-

haired

qıvrımsaçlı s. bax qıvrımsaç

qıvrımyunlu s.: ~qoyun curly-haired sheep qıy i. bax qiyyə

qıyhaqıy i. shout, uproar; row; ~ salmaq to

kick up a row, to make* a row

qıyıq I. i. big needle II. s. squint, squinting;

~ göz squint-eye; squint-eyed, skew-eyed qıyıqgöz I. i. squint-eyed; cross-eyed / squint-

eyed person II. s. bax qıyıqgözlü qıyıqgözlü s. squint-eyed, cross-eyed qıyıqgözlülük i. squint, the state of

being

squint

qıyılmaq

qıyılmaq f. to screw up; to squint; gözü ~ to screw up; to squint; (günəşdən) to squint in the sunlight

qıyıltı i. shout, cry; yell, scream

qıyqac i. (triangular) headscarf

qıyqacı I. s. sidelong, slanting, sloping; ~ ba-

xış sidelong glance; ~ yağış slanting rain; ~ xətt (yazı) sloping handwriting II. z. aslant, askew; ~ baxmaq to

look aslant / askew; Yağış qıyqacı yağırdı The rain was falling aslant; O mənə qıyqacı baxdı He / She looked

askew at me

qıyqacı-qıyqacı z. bax qıyqacı II qıylamaq f. to shout, to cry; to yell, to scream qıymaq I. f. (gözünü) to screw

up one’s eyes,

to narrow one’s eyes; O, gözlərini qıydı He / She screwed up his / her eyes II. f. (vermək, xəsislik etməmək)

to give* smth. to smb.willingly

qıymamaq f. 1. (xəsislik etmək) to grudge, to show greediness, to give* smth. to smb. unwillingly; 2. to

have* pity on; to spare; Pulumu götür, amma həyatıma qıyma! Take my money but spare my life!

qıynaq i. bax caynaq

qıynaqlamaq f. bax caynaqlamaq

qız I. i. 1. girl; şair. lass, lassie; qarımış

~ spinster, old maid; 2. (övlad) daughter; ◊ Qızını döyməyən dizini döyər at. söz. ◊ Keep your daughter in

order or you will regret it later II. s. maiden; ~ xala maiden aunt; ◊ ~ qalası Maiden Tower

qızabaxma i. d.d. bride-show

qızardılmaq f. to be* fried / roasted qızarıb-bozarmaq f. 1. to grow* red and pale;

2. to be* ashamed (of+inf.); Bir özünüz- dən qızarıb-bozarın! You ought to be* ashamed of youself!

qızarıb-pörtmək f. to get* red in the face; (soyuqdan) to redden; (həyəcandan) to flush; (həyadan) to blush

qızarışmaq f. to show* red

qızarmaq f. 1. to redden, to turn / to grow*

red; (soyuqdan) to redden; (həyəcandan, açıqdan) to flush, to turn red in the face; (utanmaqdan) to blush;

bir şeyə görə ~ to blush for smth. Yarpaqlar qızarır The leaves are reddening; 2. (qovrulmaq) to be* roasted

/ fried / toasted; to get* fried / roasted / toasted

qızğın

qızarmış fs. 1. reddened; 2. fried, roasted, toasted; ~ çörək toasted bread; ~ ət roast- ed meat

qızartdaq s. reddish, rust-coloured, fawn- coloured

qızartdırmaq f. to ask / to cause smb. to fry (d.) / to roast (d.); balığı ~ to ask / to cause to fry the fish; cücə ~

to ask / to cause smb. to roast a chicken

qızartı i. redness, red spot; (üfüqdə) glow qızartma i. (xörək) roast, roasted meat qızartmaq f. 1. (tavada) to

fry (d.); (ocaqda,

odda) to roast (d.); (çörəyi) to toast (d.); balıq ~ to fry fish; ət ~ to roast meat; çörək ~ to toast bread; 2.

(utandırmaq) to put* to shame (d.), to cause to blush (d.); 3. (qırmızı boyamaq) to paint red (d.), to redden

(d.)

qızcığaz i. little girl

qızcıq i. little girl

qızçiçəyi i. bot. daisy [-z9]

qızdırıcı I. i. heater II. s. heating; ~ cihazlar

heating appliances

qızdırılma fi. heating, warming; otağın ~sı

heating of the room

qızdırılmaq f. to be* heated / warmed qızdırma i. tib. 1. temperature; bir kəsin

~sını ölçmək to take* smb.’s temperature; yüksək ~sı olmaq to have* / to run* a high temperature; 2. bax

malyariya

qızdırmaq I. f. to have* a temperature, to be* in a fever II. f. to heat (d.), to warm (d.); to keep* warm (d.),

to heat up (d.), to warm up (d.); su ~ to heat up some water; şora- banı ~ to warm up the soup; özünü ~ to

warm -up oneself; ocaqda əllərini ~ to warm one’s hands at the fire; Paltom məni qızdırmır My coat does

not keep me warm

qızdırmalı s. 1. (i.s.) having temperature; feverish; ~ olmaq to have* a temperature; 2. malarial

qızdırmaölçən i. thermometer

qızdırmasız s. (i.s.) without temperature, (i.s.)

having no temperature; temperatureless qızdırma-titrətmə i. fever

qızdırtmaq f. to ask / to cause smb. to heat

(d.) / to warm (d.)

qızğın I. s. 1. hot, red-hot, heated; ~ döyüş

/ vuruş hot / heated fight / battle; ~ mü- 507

qızğıncasına

zakirə hot / red-hot / heated discussion; 2. ardent, fervent, passionate; ~ məhəbbət ardent / passionate

love; 3. hot tempered, violent, ungovernable; tense; ~ adam hot tempered person; ~ mübahisə violent con-

troversy; ~ ehtiras ungovernable passion; ~ mübarizə tense struggle; 4. intensive, intense; ~ iş intensive

work, high speed work; ~ nifrət intense hatred; 5. sexy; (heyvan) on / in heat; ~ olmaq to be* sexy; (heyvan)

to be* on heat II. z. hotly, ardent- ly, heatedly, passionately, with passion, dearly; ~ sevmək love dearly; ~

mübahi- sə etmək to argue hotly, to argue with heat / with passion / passionately

qızğıncasına z. 1. hotly, passionately; 2. inten- sively; 3. sexually

qızğınlaşmaq f. 1. to become* / ardent / pas- sionate; 2. to become* intensive / intense; 3. to become* / to

grow* sexy

qızğınlıq i. 1. hotness, heat; 2. ardour, hot temper; fury, rage; passion; 3. sexiness, sex appeal, sexuality,

sexual excitement

qızxasiyyət s. bax qızxasiyyətli qızxasiyyətli s. girlish; timid; bashful qızıxmaq f. 1. to become* / to get*

sexually

excited; 2. (heyvan) to be* on heat

qızıl I. i. gold; xalis ~ pure gold; ~ dan qay- rılmış made of gold; ~ axtarmaq to prospect for gold, to dig* for

gold; ◊ ürəyi ~ olmaq to have* a heart of gold; O, qızıl kimi adamdır He / She is as good as gold; Hər parlayan

qızıl olmaz at. söz. All is not gold that glitters II. s. 1. gold; golden; ~ üzük / saat / qolbaq gold / ring / watch /

bracelet: ~ pul gold coin; ~ ehtiyatı gold reserve; ◊ ~ dövr the Golden Age; ~ runo əs. the golden fleece; 2.

red; ~ meydan Red Square; ~ bayraq Red Banner; ~ ordu

Red Army

qızılağac I. i. bot. alder (-tree) II. s. bot. alder;

~ meşəsi alder wood / forest

qızılağaclıq i. alder grove, alder thickets pl. qızılaxtaran i. gold-prospector; gold-digger qızılazar I. i. tib.

scarlet fever, scarlatina

II. s. tib. scarlatinal, scarlatinous qızılbalıq i. zool. salmon

qızılbaşlar i. tar. a military class in the army

of Shah Ismail

508

qızışdıran

qızılca i. tib. measles; ~ çıxartmaq to be* ill with measles

qızılcalı s. (i.s.) ill with measles; ~ uşaq a child ill with measles

qızıldiş s. (i.s.) with gold teeth, (i.s.) having gold teeth

qızıldişli s. bax qızıldiş

qızılgül I. i. bot. rose II. s. rose; ~ kolu

rose-bush; ~ yağı attar (of roses) qızılgüllük i. rose grove, rose bush qızılxallı i. zool. trout

qızılı s. golden, goldish; ~ saç golden hair qızılqaz i. zool. flamingo

qızıl-qırmızı z. openly, frankly, bluntly, tartly, right; ~ demək to say* frankly / openly; to tell* roundly

qızılquş i. zool. falcon

qızıllama fi. gilding

qızıllamaq f. gild (d.)

qızıllanmaq f. to be* gilded, to be* covered

with a thin coat of gold

qızıllaşmaq f. to become* golden; to shine*

golden

qızıllatdırmaq f. bax qızıllatmaq qızıllatmaq f. to ask / to cause smb. to gild (d.), to ask / to cause smb. to

cover (d.)

with a thin coat of gold

qızıllı s. 1. gold; gold-bearing; ~ sahə gold-

field; 2. (i.s.) having much gold

qızılsaç s. golden-haired

qızılsaçlı s. bax qızılsaç

qızılsöyüd i. bot. pussy willow, silver willow qızılulduzlu s. (i.s.) having the Red Star,

(i.s.) with the Red Star

qızındırmaq f. bax qızdırmaq II qızınmaq I. f. to warm oneself; to get* warm;

günəşdə ~ to bask in the sun, to sun one- self II. f. to entrust, to intrust (d.), to trust (d.); bir kəsə ~ to trust

smb.

qızırqalanmaq f. to grudge (d.), to begrudge (d.), to be* spare (of); to stint (d.); Qızır- qalanma, nə istəyirsən

götür Don’t stint yourself, take all you want

qızırqamaq f. to be* sparring (of), to skimp (d.), to stint (d.)

qızırqanmaq f. bax qızırqalanmaq qızışdırıcı f. incendiary, instigator qızışdırıcılıq s. instigation, incendiarism

qızışdıran i. aranı ~ incendiary, instigator

qızışdırılmaq

qızışdırılmaq f. to be* aroused, to be* enkindled; to get* enkindled / excited

qızışdırmaq f. to incite (d. to), to instigate (d. to); məc. to stir up (d. against), to set* (d. against); iti bir kəsin

üstünə ~ to set* a dog on smb.

qızışqan s. hot-tempered, quick-tempered, excitable; ~ adam hot-tempered / quick- tempered person; d.d.

spitfire

qızışqanlıq i. quick / hot temper; passion, ardency

qızışmaq f. 1. bax qızınmaq; 2. to get* angry / excited, to become* excited / heated, to increase in fury

qızışmış s. highly-strung, strung-up, excited; ~ adam highly-strung person

qızlarquşu i. zool. bee-eater

qızlıq I. i. 1. (yaş dövrü) girlhood, maiden-

hood; 2. (ögey qız) stepdaughter; 3. (bəka- rət) virginity; qızlığını itirmək to lose* one’s virginity; qızlığını

almaq to have* sex with a girl (virgin), to rape a girl; Qız- lığını itirəndə onun 17 yaşı vardı She was 17 when

she lost her virginity II. s. maiden; maidenly; ~ familiyası maiden name; ~ həyası / isməti virtue, maidenly

modesty

qızma fi. 1. heat, heating; 2. excitation; excitement

qızmaq f. 1. to get* / to grow* warmer; to be* heated; to get redhot; 2. (acıqlanmaq) to be* irritated, to

get* excited / angry, to fly* into a rage; ürəyi ~ to trust (d. to), to entrust (intrust) (d. to); gözü ~ to be*

beside oneself (with anger / passion); 3. bax qızıxmaq

qızmar s. sultry, broiling, scorching; ~ yay sultry summer; ~ günəş broiling sun; ~ qum scorching sand

qızmarlıq i. sultriness, intense heat

qızmış s. 1. heated; 2. infuriated, frenzied;

(heyvan) on heat; sexually excited qibleyi-aləm i. arx. sir; (məktubda) Dear

Sir; Your Majesty, Your Honour

qiblə i. direction to which a Moslem turns

when praying, i.e. towards Mecca qibləgah i. the direction of the qiblə

qibtə i. envy (without ill will); bir kəsdə

~ doğurmaq to excite / to rouse envy in

qiraət

smb.; ~ etmək to envy (d.); bir kəsə / bir şeyə ~ ilə baxmaq to look enviously at smb., / at smth., to eye smb.

/ smth. envi- ously

qibtəkeş i. envious person

qibtəkeşlik i. enviousness

qida I. i. food; nourishment; amount of food

or drink usually taken; ruhi ~ mental / spir- itual food; düşünmək üçün ~ food for thought; sağlam ~

wholesome food; ~ ilə zəhərlənmə food poisoning; ~ almaq bax qidalanmaq II. s. food; ~ məhsulları food-

stuffs; eatables; ~ borusu anat. Gullet

qidalanma fi. 1. feeding, nourishment, nutri- tion; süni ~ artificial feeding / alimenta- tion; (körpə) bottle-

feeding; (torpaq) root nutrition; 2. tex. feed*, feeding; power supply

qidalanmaq f. to be* fed / nourished; yaxşı ~ to be* well fed, to eat* well; pis ~ to be* underfed /

undernourished, to have* bad food; otla / tərəvəzlə və s. ~ to feed* on grass / vegetables, etc. Heyvanlar

əsasən otla qidalanır Cattle feed chiefly on grass

qidalandırıcı s. bax qidaverici qidalandırılmaq f. to be* nourished / fed qidalandırmaq f. 1. to feed* (d.), to

nourish

(d.); 2. (torpağı) to fertilize (d.) qidalayıcı s. bax qidaverici

qidaverici s. nourishing, feeding

qidalı s. nourishing, nutritious; ~ məhlul

nutrient solution; ~ yemək nourishing /

nutritious food

qidalılıq i. nutritiousness; foodvalue qidasız s. 1. not nutritious; undernourished;

2. (yeməksiz) without food; Qidasız yaşa-

maq olmaz One can’t live without food qidasizlıq i. malnutrition, lack of food qilu-qal i. 1. noise, uproar,

clamour; ~ sal-

maq to make* a noise, to set* up a clam-

our; 2. scandal; bawl

qilu-qalçı i. bawler, shouter, trouble-maker qilu-qallı s. 1. questionable, disputable,

arguable, moot; 2. scandalous, quarrel-

some, roudy

qilu-qalsız s. 1. quiet, silent; 2. peaceful,

peaceable; ~ söhbət peaceful conversation qiraət I. i. reading; bədii ~ recitation II. s. reading; ~ otağı

reading-room; ~ zalı read-

ing-hall; ~ kitabı reader

509

qiraətçi

qiraətçi i. reader

qirəaətxana i. reading -room, reading-hall qiraətxanaçı i. librarian

qisas i. revenge, vengeance; ~ almaq to

revenge, to have* one’s revenge, to wreak vengeance (on); düşməndən ~ almaq to take* vengeance on

one’s enemy; bir kəs- dən bir şeyə görə ~ almaq to take* / to have* / to wreak vengeance on smb.; ~a ~ an

eye for an eye, and a tooth for a tooth; d.d. tit for tat

qisasçı I. i. venger, revenger; revanchist II. s. revengeful, vindictive, revanchist

qisasçılıq I. i. revanchism II. s. vengeful, revanchist; ~ silahı vengeful weapon; ~ müharibələri vengeful wars

qisim i. sort, type, kind; bu ~ şeylər this sort / type of things

qisim-qisim z. in parts

qismən I. s. partial; not complete; ~ tutulma

astr. partial eclipse II. z. partly, not com- pletely; Siz qismən haqlısınız You are partly right

qismət i. 1. portion, share; 2. fate, fortune, lot, portion, ~ olmaq to come* true; ~inə şükür etmək / demək

to thank / to bless one’s lucky stars; Hər kəsin həyatda bir qisməti var Everyone has a fated lot in life; bir

kəsin ~inə düşmək to fall* to the lot of smb.; Qismətindən küs! It’s a bit of bad luck! Qismətində varmış! It

was inevitable, It was fated thus!

qişa i. anat. membrane; selikli ~ mucous membrane; göz ~sı iris [`a97r9s]

qişalı s. (i.s.) with membrane, (i.s.) having membrane

qitə i. continent; mainland; ◊ Afrika ~si d.d. the dark continent

qitələrarası s. intercontinental; ~ ballistik raket intercontinental ballistic missile qiyabi I. s. correspondence;

~ təhsil tuition

by correspondence; postal tuition; ~ kurs- lar extra-mural courses, correspondence / postal courses; ~ hökm

judgement by default / in absentia II. z. 1. by correspon- dence, in smb.’s absence; without seeing; 2. hüq.

by default; bir kəsi ~ məhkum et- mək to try / to sentence smb. in his / her absence

510

qiymət

qiyabiçi i. external student, correspondence / extra-mural student

qiyam i. revolt, rebellion, mutiny; ~ etmək / qaldırmaq to rebel, to revolt, to rise* in rebel / rebellion;

(orduda, həm də məc.) to mutiny

qiyamçı I. i. rebel, mutineer, insurgent, rioter II. s. rebellious, riotous, insurgent, muti- nous; ~ ordu

rebellious troops; ~ dəstə riotous crowd

qiyamçılıq i. rebelliousness, riot

qiyafə i. appearance, face, air, look, shape qiyafət i. bax qiyafə

qiyamət I. i. 1. the end of the world; great

disaster; 2. tumult, ballyhoo; ~ qoparmaq / salmaq / etmək to create an uproar, to raise* hell / scandal /

ballyhoo II. s. mar- vellous, splendid, charming, very nice, excellent; ~ şey marvellous / splendid / very nice

thing; ~ səs marvellous voice; ◊ ~ günü doomsday III. z. marvellously, splendidly, wonderfully; ~ oxumaq to

sing* wonderfully / marvellously

qiymə i. force-meat; ət ~si minced meat, finely chopped meat

qiyməkeş i. mincer, mincing machine, chop- per

qiymə-qiymə z.: ~ kəsmək / doğramaq to mince (d.), to chop (d.), to cut* (d.) into very small pieces

qiymələmək f. to mince (d.), to chop (d.), to cut* (d.) into small pieces

qiymələnmək f. to be* minced / chopped, to be* cut into small pieces

qiymələtdirmək f. to ask / to cause smb. to mince (d.) / to chop (d.) / to cut into small pieces (d.)

qiymələtmək f. bax qiymələtdirmək qiymət I. i. 1. price; value, worth, cost; ba- zar ~i market price; sabit ~

fixed / stable price; ən aşağı ~ the lowest price; ilkin ~ prime cost; baha ~ə at a high price; ~dən düşmək

(ucuzlaşmaq) to go* down (in price); ~i yuxarı qalxmaq (bahalaşmaq) to go* up (in price); ~lərin qalxması

rise in prices; ~lərin düşməsi fall / drop in prices; ~lərin aşağı salınması price-cut- ting; ~lərin qeyri-sabitliyi

instability of prices; nə ~ə olursa-olsun at any price /

qiymətqoyan

cost; həyatı ~inə (bahasına) at the cost / expense of one’s life; ◊ öz ~ini bilmək to know* one’s own worth /

value, to have* a high opinion of oneself; Bunun qiyməti yoxdur It is invaluable / priceless; 2. esti- mate,

appraisal; valuation; yüksək ~ almaq to receive / to win* a high appraisal; müs- bət ~ almaq (kitab, məqalə

və s.) to be* favourably received; 3. (imtahanda) mark(s); yüksək ~ almaq to get* / to receive a high mark; ~

vermək bax qiy- mətləndirmək; ~ qoymaq / kəsmək to fix the price (of); ~dən salmaq to depreciate II. s.

rate, price; ~ komissiyası rates com- mission

qiymətqoyan i. valuer, estimator; amer. appraiser; price-fixer

qiymətqoyma i. valuation, price-fixing, val- orization

qiymətləndirilmək f. to be* valued / esti- mated / appraised; yüz manata ~ to be* valued / estimated /

appraised at one hun- dred manats; (xüsusən dövlət tərəfindən) to be* valorized

qiymətləndirmək f. to value (d.), to state the value (of), to price (d.), to fix the price (of); to estimate (d.), to

appreciate (d.), to appraise (d.); evi ~ to state the value of the house; bir şeyi 5 manata ~ to esti- mate / to

appraise smth. at 5 manats, to put* smth. down at 5 manats; vəziyyəti ~ to assess / to appraise the situation

qiymətlənmək f. 1. to get* / to become* valuable, to grow* precious / valuable; 2. to be* valued /

estimated / appraised; to be* valorized

qiymətləşmək f. to bargain (with), to haggle about / over (with)

qiymətli s. valuable, precious; ~ şəkil / brli- yant / məlumat / kəşf / hədiyyə / təklif və s. valuable picture /

diamond / informa- tion / discovery / present / suggestion, etc.; ~ daş precious stone; ~ vaxt precious time;

~ məktub registered letter

qiymətlilik i. the state or the quality of being valuable

qiymətsiz s. 1. (qiyməti az) (i.s.) of little value, not valuable; valueless, priceless, worthless; 2. məc.

invaluable, priceless;

qocalıq

beyond / above price; ~ daş-qaş priceless

jewels

qiymətsizləşdirilmək f. to be* depreciated;

to depreciate

qiymətsizləşdirmə fi. depreciation; making

valueless / preciousless qiymətsizləşdirmək f. to depreciate (d.);

to make* valueless / priceless (d.) qiymətsizlik i. 1. worthlessness, valueless-

ness, 2. (müsbət mənada) pricelessness qiyyə i. scream, squeal, screech, whooping; ~ vurmaq to squall, to

scream, to cry out

loudly, to whoop

qladiator i. tar. gladiator

qladiatorluq i. the job of a gladiator qladiolus i. bot. gladiolus (pl. -li) qlaukoma i. tib. glaucoma

qliserin i. glycerine

qlobal s. global; ~ dəyişikliklər global

changes; ~ raket global missile, ~ məsələ

global question

qlobus i. globe; yer kürəsinin ~u terrestri-

al globe

qlükoza i. glucose, bextrose, grape-sugar qnoseologiya i. fəls. gnosiology, episte-

mology

qnoseoloji s. fəls. gnosiological, epistemo-

logical

qobu i. gorge, ravine

qobur i. holster

qoburlu s. (i.s.) with holster, (i.s.) having a

holster

qobustan i. ground / country broken by ravines qobuz i. gobuz (an old Azerbaijani musical

instrument)

qoca I. i. an old man*; ~lar the old, the aged,

old people; Qocaların bizim köməyimizə ehtiyacı var The aged need our help II. s. old; aged; advanced in

age; ~ alim aged scientist

qocafəndi s. fit / suitable for an aged / old man* / woman*

qocalaşdırmaq f. bax qocaltmaq qocalaşmaq f. to grow* old, to advance in

age / years

qocalı-cavanlı top. i. the old and the young,

one and all, everybody, everyone

qocalıq I. i. old age, senility; ~da in one’s old age; vaxtsız ~ premature senility II. s.

senile; ~ xəstəliyi senile disease

511

qocalma

qocalma fi. aging, growing old

qocalmaq f. to grow* old, to become* aged,

to get* old

qocalmış fs. old, aged; ~ kişi an aged man*;

~ ağac an old tree

qocaltmaq f. to make* look old (d.), to cause

to grow old (d.), to age (d.); Dərd-kədər onu vaxtsız qocaltdı Sorrow has aged him / her prematurely; Bu

paltar sizi qocaldır (qoca göstərir) This dress makes you look older

qocaman s. venerable, veteran; ~ alim ven- erable scholar, (dəqiq elmlər sahəsində) venerable scientist; ~

müəllim veteran teacher

qocamanlıq i. venerability

qocasayağı z. as an old man*, like an old

man*

qocasayaq z. bax qocasayağı

qocayana z. like an old man*, as an old /

aged man*

qocayemi i. anything suitable / fit for the old qoç I. i. 1. ram; (axtalanmış) wether; 2. bax

igid I; ◊ Qoç döyüşünə qoç dözər / gərək ≅ A Hercules can resist a Hercules II. s. courageous, brave, gallant;

~ Koroğlu courageous Koroglu

qoçaq I. i. a brave man / fellow, a man of courage, dare-devil, dashing fellow II. s. dashing; gallant,

courageous, brave, lively; ~ adam dare-devil; ~ əsgər a gallant sol- dier; ~ atlı dashing rider

qoçaqcasına z. bravely, dashingly, boldly, courageously

qoçaqlanmaq f. to become* courageous / brave / gallant, to summon up courage qoçaqlaşmaq f. to

become* / to get* brave;

to summon up courage

qoçaqlıq i. bravery, courage, boldness, gal-

lantry

qoçu i. 1. ruffian, hooligan; chieftain; 2. hired

assassin

qoçubaşı i. chieftain, robber chief, leader of

ruffians

qoçuluq i. chieftainship; ~ etmək to be* a

ruffian / hooligan, to act like a ruffian /

hooligan

qoduq i. foal, young of an ass, young donkey qoduqlamaq f. to foal, to give* birth to a

foal (of an ass)

512

qohumsuzluq

qoduqluq i. d.d. lock-up, quod; prison, jail qodu-qodu i. etnoqr. The performance the players of which put

on fancy-dress and sing merry songs going from yard to yard

in case of steady rain

qoğal i. flat cake, cookie

qoğlu-moğlu i. gogol-mogol (raw eggs and

sugar beaten up together)

qohum I. i. relation, relative; kinsfolk, kins-

man* kinswoman*, kindred; yaxın ~ near relation; ən yaxın ~ nearest relative; uzaq ~ distant relation; Onun

Amerikada heç bir qohumu yoxdur He / She has no kinsfolk in America; Onun dəfnində qo- humlarından az

adam iştirak etdi A few of his kindred were present at his funeral II. s. kindred, related, cognate, allied; ~

millətlər kindred nations; ~ dillər allied / kindred / cognate languages; ~ elmlər allied / cognate sciences

qohumbaz I. i. nepotist II. s. nepotic qohumbazlıq i. nepotism; ~ etmək to dis- play nepotism, to protect

one’s relatives /

kinsfolk

qohumcanlı s. bax qohumbaz qohumcanlılıq i. bax qohumbazlıq qohum-əqraba top. i. bax qohum-qardaş

qohum-qardaş top. i. relatives pl., relations

pl., kinsfolk [-z-]; yaxın ~ near relations /

relatives

qohum-qonşu i. top. the relations and the

neighbours

qohumlaşdırmaq f. to make* related (d.),

to relate(d.) by marriage, to relate in kin-

ship (with)

qohumlaşmaq f. to become* related (with),

to become* relations

qohumlu s. (i.s.) having relatives / relations

/ kinsfolk

qohumluq I. i. relationship, kindred, kinship;

qan qohumluğu blood relationship, con- sanguinity II. s. kindred, related; ~ əlaqə- ləri ties of relationship /

blood

qohumpərəst s. bax qohumbaz qohumpərəstlik i. bax qohumbazlıq qohumsuz s. (i.s.) without relatives /

rela-

tions / kinsfolk; (i.s.) having no relations /

relatives; solitary, lonely

qohumsuzluq i. loneliness; the state of being

without relatives / relations

qoxu

qoxu i. bax iy

qoxulamaq f. bax iyləmək

qoxulu s. bax iyli

qoxumaq f. bax iylənmək

qoxumuş s. bax iylənmiş

qoxusuz s. bax iysiz

qoxusuzluq i. bax iysizlik

qoxutmaq f. bax iyləndirmək

qol i. I. i. 1. arm; branch; sleeve; tributary;

sağ / sol ~ right / left arm; bir kəsin ~ları arasına atılmaq to run* / to rush / to fly* into smb.’s arms; gödək /

uzun ~ don a dress with short / long sleeves; çayın ~u a branch of a river; Reyn çayının ~ları The branches /

tributaries of the Rhine; 2. signature; ~ çəkmək to sign (d.); bir kə- sin ~unu təsdiq etmək to witness smb.’s

signature; Zəhmət olmasa, bura qol çə- kin Sign here, please II. i. id. goal; ~ vur- maq to score a goal

qolac i. measure (equal to the length from the top of the finger of one hand to the top of the finger of the

other hand)

qolaclamaq f. to measure (d.) with open arms qolaclanmaq f. to be* measured with open

arms

qolaylamaq f. to facilitate (d.), to make* easy

/ easier (d.)

qolayaşmaq f. to get* / to become* easier qolaylatdırmaq f. bax qolaylatmaq qolaylatmaq f. to ask / to

cause smb. to make

easier (d.)

qolaylıq i. 1. facilitation; easing; 2. easiness,

lightness

qolazlamaq f. to fling* (d.), to hurl (d.); daşı

~ to throw* / to hurl stones (at); O, pən- cərəyə bir kərpic qolazladı He hurled a brick at the window

qolbaq i. bax bilərzik

qolbağı i. bax bilərzik

qolbənd i. bax bilərzik

qol-boyun z. with arms round each other, in

an embrace; ~ olmaq to embrace, to hug one another, to put* arms on one anoth- er’s neck

qol-budaq i. ramification, branches; ~ atmaq to branch out, to ramify, to grow* branchy

qol-budaqlı s. bax qollu-budaqlı qolçaq i. oversleeve, armlet

qoltuq

qolçomaq I. i. arx. kulak; ~lar top. i. the kulaks II. s. kulak; ~ ünsürlər kulak ele- ments

qolçomaqlıq i. the state of being kulak qol-qabırğa i. arms and ribs; ◊ ~sını sındır- maq / əzmək 1) to beat*

unmercifully, to beat* black and blue; 2) (təhrif etmək) to distort (d.), to mispresent (d.); (musi-

qini, ədəbi əsəri) to butcher (d.) qol-qanad i. 1. arm and wing, wings; 2. branches (of trees) ◊ ~ açmaq (həm

müst., həm məc.) to spread* one’s wings ◊ ~ı qırılmaq to lose* opportunity, to be* deprived (of), to get*

into hopelessness; ◊ ~ vermək to cheer up (d.), to encourage (d.), to inspire (d.), to hearten (d.), to feel* / to

inspire with enthusiasm; ◊ ~ını qırmaq / kəsmək to clip someone’s wings, to pre- vent someone from being

as active as before

qol-qıç i. extremities

qol-qola z. arm in arm: ~ gəzmək to walk

arm in arm

qollamaq f. d.d. to sign (d.); məktubu ~ to

sign a letter

qollanmaq f. d.d. to be* signed; Məktub

qollanıb The letter has been signed qollu s. (i.s.) with sleeves / arms, (i.s.) hav-

ing sleeves / arms

qollu-budaqlı s. branchy; branched; ~ olmaq

to be* branchy

qollu-qanadlı s. 1. bax qollu-budaqlı; 2. (i.s.)

having a lot of relatives; ~ adam məc.

a man* having a lot of relatives

qolsuz s. armless; (birqollu) one armed; (paltar) sleeveless; ~ jaket / kofta sleeve-

less jacket / blouse

qolsuz-budaqsız s. 1. armless, branchless;

2. məc. (i.s.) without child / relatives; (i.s.)

having no child / relative; childless qolsuz-qanadsız s. 1. wingless; 2. bax qol-

suz-budaqsız (2-ci mənada)

qolsuzluq i. armlessness, sleevelessness qoltuq i. 1. armpit; 2. bosom; qoltuğunun

altında under one’s bosom, under (one’s) arm; qoltuğunun altına almaq / çəkmək məc. to shelter (d.), to

give* refuge (d.); ◊ qoltuğuna qarpız vermək (yalandan tərifləmək) to flatter (d.), to adulate (d.); ◊ xoruzunu

qoltuğuna vermək ≅ to

513

qoltuqağacı

denounce (d.); to drive* out (d.); to criti- cize mercilessly; (işdən qovmaq) to sack (d.), to fire (d.); ◊

qoltuğunun altı şişmək ≅ to become* proud (of), to get* a swelled head (over)

qoltuqağacı i. crutch; pair of crutches; ~ ilə gəzmək to walk with crutches

qoltuqaltı i. dress-preserver, dress-shield qoltuqlamaq f. 1. to take* smb.’s arm, to slip one’s arm through

smb.’s; 2. məc. to flat-

ter (d.), to adulate (d.)

qoltuqlanmaq f. 1. to be* taken by arms;

2. to be* flattered

qoltuqlu s. (i.s.), with elbow-rest / arm, (i.s.)

having elbow-rest / arm

qoluçirməkli z. with rolled up sleeves qolugüclü I. i. bax qoluzorlu I II. s. bax

qoluzorlu II

qolugüclülük i. bax qoluzorluluq qolukəsik s. armless; (i.s.) without arms,

(i.s.) having no arms

qolukəsiklik i. armlessness; the state of hav-

ing no arms

qoluqüvvətli s. robust, sturdy, muscular;

~ oğlan robust / sturdy fellow

qoluzorlu I. i. one who abuses one’s power

/ position II. s. (very) strong, robust;

~ adam a robust man

qoluzorluluq i. the state or quality of being

robust

qom i. bunch, bundle; bir ~ çiçək / açar a

bunch of flowers / keys

qomarlamaq f. to surround (d.), to encircle

(d.); düşməni ~ to surround / to encircle the enemy; Əsgərlər düşməni qomarla- dılar The soldiers

surrounded the enemy

qomarlanmaq f. to be* surrounded / encir- cled

qom-qom z. bunch-bunch; bunch by bunch; bundle by bundle

qomindan i. Kiomintang

qomindançı i. member of the Kiomintang qomlamaq f. to bunch (d.), to bundle (d.) qomlanmaq f. to be*

bunched / bundled qomlalatdırmaq f. bax qomlatmaq qomlatmaq f. to ask / to cause s.o. to bunch

(d.) / to bundle (d.)

qonaq I. i. guest, visitor; çağrılmış ~ invited

guest; çağrılmamış ~ uninvited guest / 514

qondarmaçılıq

intruder; hörmətli ~ respected guest; şə- rəfli ~ guest of honour; ~ getmək to visit (d.), to pay* a visit (i.); ~

gəlmək to come* to see (d.); ~ qəbul etmək to receive vis- itors / guests; ~ qalmaq to be* on a visit; ~ etmək

to entertain (d. to; rəsmi d. at); to treat (d. to), to feast (d.) II. s.: ~ otağı draw- ing-room; (sadə döşənmiş)

sitting-room

qonaqcıl s. bax qonaqpərəst

qonaqcıllıq i. bax qonaqpərəstlik qonaqçı i. hospitable person

qonaq-qara top. i. guests, visitors qonaq-qaralı s. d.d. hospitable; ~ ev hos-

pitable household

qonaqlamaq f. to entertain (d. to), to give*

a party

qonaqlıq i. entertainment, evening-party, din-

ner-party; (zəngin) feast; (rəsmi) banquet; bir kəsə ~ vermək to entertain / to ban- quet / to feast smb.;

qonaqlığa dəvət et- mək to invite / to ask to an entertainment / a banquet / a feast / an evening-party

qonaqpərvər s. bax qonaqpərəst qonaqpərvərlik i. bax qonaqpərəstlik qonaqpərəst s. hospitable; ~ adam a

hos-

pitable man*

qonaqpərəstlik i. hospitality; ~ göstərmək

to show* / to display a hospitality qonaqpərəstliklə z. hospitably qonaqsevən s. bax qonaqpərəst

qonaqsevər s. bax qonaqpərəst qonaqsevərlik i. hospitality qonaqsevərliklə z. hospitably, in a hos-

pitable way

qonaqsevməz s. inhospitable; ~ adam an

inhospitable man*

qonaqsevməzlik i. inhospitality qondarılmaq f. 1. to be* arranged / installed

/ placed (in its place); 2. (uydurulmaq) to be* fabricated / installed / concocted / made up

qondarma I. fi. 1. placing, installation, arrangement; 2. tex. mounting, setting, installation; 3. fiction,

fabrication, concoc- tion II. s. false, faked, fictional, fictitious; imaginary; ~ ittiham false / faked accusa- tion;

~ ad fictitious name

qondarmaçılıq i. fabrication, concoction; fable

qondarmaq

qondarmaq f. 1. to place (d.); tex. to mount (d.), to install (d.), to set* (d.); telefonu / radioqəbuledicini və s.

~ to set* / to install the telephone / the radio set, etc.; 2. (özündən düzəltmək) to make* up (d.), to

fabricate (d.), to concoct (d.); özündən ~ to tell* stories

qondola i. (qayıq növü) gondola qondolaçı i. gondolier

qondurmaq f. (quşu və s.) to cause to perch

(d.)

qonmaq f. 1. (quş) to perch; 2. (milçək və s.)

to alight, to settle; 3. (toz) to settle qonorar i. fee; honorarium (pl., riums, -ria); müəllif ~ı author’s

emoluments; (tirajdan

alınan) royalties pl.

qonşu I. i. neighbour; amer. neighbor; ya-

xın ~lar next-door neighbours; Uzaq qo- humdan yaxın qonşu yaxşıdır at. söz. ≅ A next-door neighbour is

better than a distant relative; Gülmə qonşuna, gələr başına at. söz. ≅ Don’t laugh at another’s misfortune, it

may happen to you one day; Qonşuya ümid olan şamsız yatar at. söz. ≅ One who relies on one’s neighbour,

will go to bed without (having) supper II. s. neighbouring, next, adjacent; vicinal; ~ öl- kələr neighbouring

countries; ~ otaq next / adjacent room; ~ kənd neighbouring vil- lage

qonşucasına z. like neighbours, as neigh- bours

qonşuluq I. i. neighbourhood, neighbourship; vicinity; ~ etmək to have* neighbourly relations, to be* on

good / friendly terms with one’s neighbour; ~da yaşamaq to live in the neighbourhood II. s. neigh- bourly; ~

münasibətləri neighbourly rela- tions

qonum-qonşu top. i. the neighbours, all the neighbourhood

qonurgöz s. brown-eyed

qonurgözlü s. bax qonurgöz qonurgözlülük i. the quality of having brown

eyes

qonurlaşmaq f. to get* / to become* brown qonurluq i. the quality of being brown qonurumtul s. brownish

qonurvarı s. brownish

qor

qonuşma fi. coversation, talk

qonuşmaq f. to converse, to talk, to have* a

talk

qoparaq z. quickly, rapidly, swiftly; ~ get-

mək to run* quickly / rapidly; qoparağını götürmək to run* after (d.) quickly / swiftly; to chase; düşmənin

qoparağını götürmək to chase the enemy

qoparaqlamaq f. to run* after (d.) quickly, to drive* away (d.); to chase; oğrunu ~ to chase the thief

qoparaqlanmaq f. to be* driven away / out; to make* a run / rush; to be chased

qopardılmaq f. to be* torn off; (çiçək, mey- və və s.) to be* picked / plucked

qopardılmış fi. 1. picked; plucked; 2. bro- ken off

qoparılmaq f. bax qopardılmaq qoparmaq f. 1. to tear* (d.) away / down / off; (çiçəyi, meyvəni və s.) to pick

(d.), to pluck (d.) of; (yapışdırılmış kağızı) to unstick (d.); 2. to pull out (d.), to tear* out (d.); (bitkini) to pull

up; alağı kökündən ~ to pull up the weeds by the roots, to tear* up the weeds by the roots; ◊ qiyamət ~ to

kick up a row, to make* a row, to set* up a clamour; ◊ ürəyini ~ to frighten deadly; ◊ pul ~ to rush / to

squeeze money, to

extort money from

qopartdırmaq f. to ask / to cause smb. to tear

away / out; (çiçəyi, meyvəni) to ask / to cause smb. to pick (d.); (bitkini) to ask / to cause smb. to pull up /

out; (yapışdırıl- mış kağızı və s.) to ask / to cause* smb. to unstick (d.)

qopartmaq f. qoparmaq

qopmaq f. 1. (düymə və s.) to come* off, to

tear* off 2. (suvaq və s.) to peel off; 3. (ya- pışdırılmış bir şey) to come* unstuck; 4. (tufan və s.) to break*

out; to break* off; Tufan saat 5-də qopdu The storm broke out at 5; Budaq qopdu The branch broke off;

Fəryad qopdu There was a shout / a yell / a cry

qopuz i. bax qobuz

qor i. ember, grains of fire in ashes: red-hot

grains of coal in ashes; ◊ yerinə ~ dolmaq / tökülmək to be* very uneasy / anxious; to be* frightened

515

qora

qora i. 1. wild grapes; 2. unripe grapes; ◊ gö- zünün ~ sını tökmək / sıxmaq to cry, to weep, to squeeze out a

tear

qoraba i. 1. bax abqora; 2. thick preserve made of grapes

qorabişirən s.: ~ ay the hottest month of summer: August

qorasuyu i. bax abqora

qorxacaq s. timid, timourous, cowardly, faint-

hearted; apprehensive, chickenhearted qorxacaqlıq i. timidity, faint-heartedness;

cowardice

qorxaq I. i. coward, craven II. s. 1. coward-

ly, craven, fainthearted, chicken-hearted; timid; ~ adam cowardly man*, faint-heart- ed / chicken-hearted

fellow; ~ baxış timid look; 2. (qətiyyətsiz) indecisive, irresolute III. z. 1. in a cowardly way / manner, cravenly,

faint-heartedly; 2. indecisively

qorxaqcasına z. bax qorxaq III

qorxaqlıq i. 1. cowardice, cravenness, faint-

heartedness, chicken-heartedness; coward- liness; 2. indecisiveness; ~ göstərmək to display / to show* faint

-heartedness; ~ to act / to behave indecisively; ~ etmək bax qorxmaq

qorxa-qorxa z. bax qorxaq III

qorxmaq f. 1. to be* afraid (of), to fear (d.);

(bərk) to dread (d.); yoluxmaqdan ~ to be* afraid of infection; itdən ~ to be* afraid of a dog, to fear a dog;

bir kəsdən / şeydən bərk ~ to dread smb. / smth.; çətinlikdən ~ to be* afraid of difficulties, to be* daunted

by difficulties; təhlükədən ~ to shrink* in the face of danger; 2. (ta- mamlıqsız) to be* frightened; to have*

the wind up; to get* cold feet; d.d. to chicken out; to fear; Qorxuram gecikək I fear we’ll be late; Qorxuram

yağış yağa It’s raining, I fear; Qorxma! Don’t fear! Don’t be afraid / be frightened!

qorxmalı s. terrible, frightful, fearful, dread- ful; ~ hekayə terrifying story; ~ xəstəlik dreadful disease

qorxmaz s. 1. fearless, intrepid; dauntless, undaunted; 2. bax igid

qorxmazlıq i. fearlessness, intrepidity qorxu i. 1. fear, fright; dread; ölüm ~su fear / dread of death; ~

içərisində olmaq, ~ya

516

qorlanmaq

düşmək to be* gripped / siezed with fear; ~dan with / from fear; ~dan əsmək to quake with fear, to shiver

from fear; ~ya salmaq to inspire fear; 2. (məsuliyyət hissi) risk, responsibility; öz ~sundan at one’s own risk,

at one’s own responsibility; 3. bax təhlükə

qorxubilməz s. bax qorxmaz qorxubilməzlik i. fearlessness, intrepidity qorxuducu s. threatening, menacing; ~

ton

menacing tone; ~ məktub a threatening

letter

qorxudulmaq f. to be* frightened, to be* ter-

rorized

qorxu-hürkü i. 1. fear, fright; 2. threat [4ret],

menace

qorxulu s. 1. fearful, terrible, dreadful; ~ tu-

fan fearful / terrible storm; ~ xəstəlik dreadful disease / illness; ~ xəbər terrible / dreadful news; ~ uçurum

fearful precipice; 2. bax təhlükəli

qorxuluq i. (quşları və s. qorxutmaq üçün bağa, bostana qoyulan) scarecrow

qorxunc s. frightful; fearful; terrible; shock- ing; ~ səhnə a frightful scene; ~ xəbər terrible / dreadful /

shocking news

qorxusuz I. s. 1. bax qorxmaz; 2. bax təh- lükəsiz II. z. 1. bravely, fearlessly, coura- geously; boldly; 2. safely

qorxusuz-hürküsüz I. s. fearless, intrepid; brave, courageous, bold II. z. fearlessly, intrepidly; bravely,

courageously, boldly

qorxusuzluq i. fearlessness, intrepidity qorxuşmaq f. to be* afraid (of) / to get*

frightened all together

qorxutma fi. frightening

qorxutmaq f. to frighten (d.), to scare (d.);

to threaten (d. with), to menace (d. with); uşaq ~ to frighten a child*; bir kəsi ~ to scare smb.; Qoy bu səs sizi

qorxutmasın; bu küləyin səsidir Don’t let the noise scare you; it’s only the wind

qorxuzmaq f. bax qorxutmaq

qorilla i. zool. gorilla

qor-qoduq top. i. riff-raff, rabble, small fry qorlamaq f. to kindle (d.), to stir embers qorlandırmaq f. bax

qorlamaq qorlanmaq f. to start to kindle; to be* stirred

(of embers)

qorlaşmaq

qorlaşmaq f. bax qorlanmaq

qorlatmaq f. to ask / to cause smb. to kindle

(d.), to ask / to cause smb. to stir embers qorluq i. fire of red-hot embers; brazier qorodki i. (a kind of game)

gorodki (kind of

skittles)

qorodovoy i. tar. policeman*

qoruq I. i. preserve, reservation; (nature)

reserve; (quş qoruğu) sanctuary; meşə qo- ruğu forest reserve II. s. (qanunla müha- fizə edilən) protected; ~

meşə protected forest, forest-reserve

qoruqçu i. (kişi) watchman*; (qadın) watch- woman*

qoruqçuluq i. the job of a watchman* / watchwoman*; ~ etmək to be* a watch- man* / watchwoman*, to

work as a watch- man* / watchwoman*

qoruq-qaytaq i. norm of behaviour; rule of conduct

qoruq-qaytaqsız s. d.d. unruly, unbridled; ~ uşaq unruly child; ~ dil unbridled tongue qoruma fi. guarding,

protection, defence, defending; sülhü ~ the defence of peace;

vətəni ~ the protection of one’s country; qorumaq f. 1. to guard (d. from, against), to protect (d. from); evi ~

to guard the house; İt evi qoruyur The dog guards the house; uşaqları yoluxuçu xəstəlikdən ~ to pro- tect

children against infectious diseases; 2. to defend (d.); vətəni ~ to defend one’s country; 3. to take* care (of),

to preserve (d. from); öz sağlamlığını ~ to take* care of one’s health, to watch one’s health; Tale sizi hər

bəladan qorusun! Fate may

preserve you from harm!

qorunma fi. protection, preservation; təbi-

ətin ~sı protection of nature; qədim tiki-

lilərin ~sı preservation of ancient buildings qorunmaq f. 1. to be* guarded (from, against), to be* protected

(from); Bu abidə dövlət tərəfindən qorunur This monu- ment is protected by the State; 2. to defend oneself,

protect oneself, to be* on one’s guard; to be* careful not (+to inf.), to take*

care not (+to inf.)

qoruyucu I. i. tex. safety device, protector

II. s. protective, preventive; tex. safety; ~geyim protective dressing / clothing; ~ zolaq k.t. protective belt; ~

peyvənd tib.

qoşasaitli

protective / preventive vaccination (inoc- ulation); ~ klapan tex. safety valve, relief valve

qospital i. hospital; səhra ~ı field hospital qoşa I. s. pair, double, parallel; twin; ~ sü - rüşmə id. pair skating; ~

qapı double doors; xətlər parallel lines; ~dirəklər par- allel bars; ~ avarlı (qayıq) pair-oar; ~ çar- payı (oxşar)

twin beds II. z. together;

~ getmək to go* together

qoşaatlı s. pair-horse, two-horse; ~ fayton

two-horse carriage

qoşaavarlı s. dən. pair-oar

qoşabuynuz s. two-horned

qoşabuynuzlu s. bax qoşabuynuz qoşadırnaqlı i. zool. cloven-footed, cloven-

hooved

qoşadorlu s. dən. two-masted; ~ gəmi two-

masted

qoşahərfli s. dilç. double-lettered qoşaqanad s. two-winged; zool. dipterous qoşaqanadlı s. bax qoşaqanad

qoşa-qoşa z. in pairs, two by two qoşalamaq f. to pair (d.), to double (d.); to

pair up (d.)

qoşalanmaq f. to double (d.), to be* dou-

bled / paired; to be* paired up qoşalaşdırılmaq f. to be* doubled / paired qoşalaşdırmaq f. bax qoşalamaq

qoşalaşdırma fi. pairing, coupling; doubling qoşalaşmaq f. to become* / to get doubled;

to act in pairs

qoşalaşmış fs. doubled, paired qoşalatdırmaq f. bax qoşalatmaq qoşalatmaq f. to ask / to cause smb. to

double

(d.), to ask / to cause smb. to pair up (d.) qoşalıq i. the state or quality of being double

(parallel)

qoşalülə i. double-barrel, a gun with two

barrels

qoşalülə s. double-barrelled; ~ tüfəng double-

barrelled gun

qoşalüləli s. bax qoşalülə

qoşanağara i. a musical instrument consist-

ing of two drums tied with each other and

struck with two sticks

qoşaoxlu s. tex. biaxial

qoşasaat i. double-period

qoşasaitli i. dilç. diphthong; geminate

517

qoşasamitli

qoşasamitli s. dilç. double consonant, gem- inated consonant

qoşasəsli s. dilç. double voiced qoşaşdırmaq f. 1. to race (d.); atları ~ to

race horses; 2. (çütləmək) to pair (d.);

3. (səsləri) to harmonize (d.)

qoşaşmaq f. to run* a race against each other qoşatəkərli s. two-wheeled

qoşayelkənli s. dən. two-sailed qoşdurmaq f. 1. (öküzü, kəli) to ask / to

cause smb. to yoke (d.); (atı, iti və s.) to ask / to cause smb. to harness (d.); öküz- ləri ~ to ask / to cause

smb. to yoke oxen; atları ~ to harness horses; 2. (vaqonu) to ask / to cause smb. to couple (d. to); to ask / to

cause smb. to hitch (d.); 3. (şer) to ask / to cause smb. to write (d.); 4. (mahnı) to ask / to cause smb. to

compose (d.); 5. (cə- rəyanı) to ask / to cause smb. to connect (d.); to ask / to cause smb. to switch on (d.);

radionu ~ to ask / to cause smb. to switch the radio / wireless on

qoşdurtmaq f. bax qoşdurmaq

qoşqu I. i. 1. harness; 2. trailer; ikioxlu

~ double-axle trailer II. s. draught [-a:ft]; ~ heyvanı beast of draught; ~ atı a draught- horse, carriage-horse;

(arabaya qoşulan) cart-horse

qoşma i. 1. a form of an Azerbaijani poem; 2. qram. postposition

qoşmaq f. 1. (öküzü və s.) to yoke (d.); (atı, iti və s.) to harness (d.), to put* (d. to), to set* (d. in); öküzləri ~

to yoke oxen; atları ~ to harness horses; 2. (vaqon və s.) to couple (d.); 3. (cərəyanı) to connect (d.); 4. (şer)

to write* (d.); 5. (mahnı) to com- pose (d.); Radionu qoşun Switch on the radio / wireless

qoşucu i. coupler

qoşulma fi. 1. joining; 2. el. connection;

3. (fikrə və s.) adhesion, adherence; 4. (nəqliyyat) hitching, hooking; (vaqon) coupling

qoşulmaq f. 1. (öküz və s.) to be* yoked; (at, it və s.) to be* harnessed; 2. (vaqon və s.) to be* coupled; 3.

(cərəyan) to be* connected; 4. (şer) to be* written; 5. (mah- nı) to be* composed; 6. (bir kəsə) to join (d.);

(həmrəy olmaq) to associate (one-

518

qovalamaq

self) (with); Tezliklə uşaqlar bizə qoşul- dular Soon the children joined us; müba- rizəyə ~ to join in the fight;

söhbətə ~ to join (in) conversation

qoşun I. i. troops; forces; (çox miqdarda olan) horde; nizami ~ regular troops; d.d. the regulars; quru ~ları

land forces; muzdlu ~ mercenary army; rabitə ~ları signal troops; amer. communication troops II. s. army; ~

dəstəsi army unit

qot I. i. tar. goth II. s.: ~ dili Gothic; ~ əlif- bası Gothic alphabet

qotik s. Gothic; ~ üslub Gothic style

qotaz i. tassel, pompon (pompom) qotazlamaq f. tassel (d.)

qotazlanmaq f. to be* tasselled qotazlatmaq f. to ask / to cause smb. to tas-

sel (d.); to have* (d.) tasselled

qotazlı s. tasselled, tasseled; (i.s.) with tas-

sels; (i.s.) with pompons; Fransız dənizçi- ləri qotazlı papaq geyirlər French sailers wear a pompom on their

caps

qotazlılıq i. pomposity, pompousness qotazvarı s. tassel-shaped, pompon-shaped qotur I. i. tib. 1. the itch; ~

tutmaq to have*

the itch, to suffer from the itch; 2. (hey- vanda) mange [me9nd=] II. s. 1. itchy; (i.s.) suffering from the itch,

(i.s.) having the itch; 2. (heyvan), mangy [`me9nd=9]

qoturlamaq f. 1. to catch* the itch, to suffer from the itch; 2. (heyvan) to catch* the mange, to suffer from

the mange

qoturlaşmaq f. 1. to become* / to get* itchy; 2. (heyvan) to become* / to get* mangy

qoturluq I. i. 1. the state of being itchy; 2. (heyvanda) the state of being mangy; manginess II. s.: ~ xəstəliyi

the itch; (hey- vanda) the mange [me9-] ~ gənəsi itch-mite

qov I. i. (baş tükündə) scurf, dandruff II. i. (çaxmaqdaşı üçün) tinder [`t9n-]

qovaq I. i. bot. poplar; ağ ~ white poplar, abele II. s. poplar; ~ meşəsi poplar wood / forest

qovaqlıq i. poplar grove

qovalamaq f. to drive* away / out (d.), to turn

out (of d.); to send* (d.) away; (işdən) to sack (d.), to dismiss (d.); evdən ~ to turn out of the house; bir kəsi

işdən ~ to sack; smb., to fire smb.; d.d. to give* smb. the

qovalanmaq

sack; məktəbdən ~ to expel from school; Külək buludları qovaladı The wind drove away the clouds

qovalanmaq f. to be* driven away / turned out; (işdən) to be* dismissed / sacked; (məktəbdən və s.) to be*

expelled (from); Oğlan məktəbdən qovalandı The boy was expelled from school

qovalatdırmaq f. bax qovalatmaq qovalatmaq f. to ask / to cause smb. to drive away (d.) / to turn out (d.);

(işdən) to ask / to cause smb. to sack (d.) / to dismiss (d.) qovarlanmaq f. 1. to be* proud (of), to take* pride

(in); to pride oneself (upon); 2. (ta- mamlıqsız) to put on haughty airs, to look

haughty, to get* on one’s high horse idiom. qovarlı I. s. proud, haughty II. z. proudly,

haughtily

qovarlılıq i. haughtiness, pride qovdu-qaçdı i. d.d. running about; turmoil qovdurmaq f. to ask / to cause

smb. to drive

out (d.); (işdən) to ask / to cause smb. to dismiss (d.); to ask / to cause smb. to give smb. the sack;

(məktəbdən və s.) to ask / to cause smb. to expel (d.)

qovdurtmaq f. bax qovdurmaq

qovğa i. fight, uproar, row, brawl, scandal;

~ salmaq to kick up a row, to make* an

uproar; başı ~da olmaq to get* into trouble qovğaçı I. i. brawler, trouble-maker; pugna- cious man*; (oğlan)

pugnacious boy; (qız) pugnacious girl II. s. pugnacious, scan-

dalous; ~ adamlar pugnacious people qovğaçılıq i. pugnacity, pugnaciousness qovğalı s. 1. rowdy,

scandalous, quarrelsome;

başı ~ olmaq to be* in trouble; 2. disas-

trous, calamitous

qovğasız s. troubleless, scandalless; (i.s.)

without trouble / scandal

qovhaqov i. hurry, haste; quick activity qovlamaq f. bax qovalamaq

qovlanmaq f. bax qovalanmaq qovlatdırmaq f. bax qovalatmaq qovlatmaq f. bax qovalatmaq

qovlu s. scurfy; (i.s.) covered with scurf qovluq i. 1. (kağız saxlamaq üçün) folder,

portfolio; 2. (portfel növü) under-arm

(document) case

qovma fi. 1. banishment; (cəmiyyətdən)

expulsion; (ölkədən) deportation, proscrip-

qovurtdurmaq

tion; (vətəndən) expatriation; 2. (sürgün)

exile

qovmaq f. 1. to drive* out (d.), to turn out

(d.); evdən ~ to turn (d.) out of the house; bir kəsi işdən ~ to give* smb. the sack, to sack smb., to fire smb.;

məktəbdən ~ to expel from school (d.); 2. to banish (d.); ölkədən ~ to banish from the country; dərdi / qəmi

~ to drive* away boredom; Onu qovun! Turn him / her out!

qovraq s. bax qıvraq

qovraqlaşmaq f. bax qıvraqlaşmaq qovraqlıq i. bax qıvraqlıq

qovrulmaq f. 1. to be* fried / roasted /

broiled; to fry, to roast, to broil; 2. məc. writhe, squirm; to be* writhed / squirmed; ağrıdan ~ to writhe with

pain; günəşdə ~məc. to bask in the sun, to roast oneself

qovrulmuş fs. (tavada) fried; (sobada) roast (-ed); broiled

qovşaq i. 1. joint, junction; yol qovşağı road junction; dəmiryol qovşağı (railway) junc- tion 2. tex. unit,

assembly

qovuq i. 1. bubble; sabun qovuğu soap bub- ble; sabun qovuğu buraxmaq to blow* bubbles; 2. (üzmək

üçün) air-bladder

qovuqlanmaq f. to bubble

qovuqlu s. (i.s.) full of bubbles, (i.s.) with

bubbles

qovulmaq f. 1. to be* driven away / turned

out; 2. (işdən) to be* dismissed / sacked; 3. (məktəbdən) to be* expelled (from); 4. (ölkədən) ~ to be*

banished

qovun i. bax yemiş

qovun-qarpız top. i. water-melons, melons

and gourds

qovurğa i. fried / roasted wheat

qovurma fi. 1. frying, roasting; 2. roast, roast

meat

qovurmaçı i. one who cooks and sells the

internal organs of the sheep qovurmaçılıq i. the job of a man who cooks

and sells the internal organs of the sheep qovurmaq f. (tavada) to fry (d.); (odda, kü- rədə) to roast (d.), to

broil (d.); qəhvə

~ to roast coffee

qovurtdurmaq f. to ask / to cause smb. to fry

(d.), to ask / to cause smb. to roast (d.), to ask / cause smb. to broil (d.)

519

qovurtmaq

qovurtmaq f. bax qovurtdurmaq qovuşdurmaq f. 1. to join (d.), to unite (d.); to connect (d.); 2. to marry (d.),

to join (d.), to join in marriage (d.); sevgililəri ~ to join lovers (in marriage); Allah sizi

qovuşdursun! May God join you! qovuşdurulmaq f. 1. to join, to unite, to con- nect; to be* joined / united /

connected; 2. to marry, to join (in marriage); to be

joined (in marriage)

qovuşma fi. 1. joining, junction; 2. kim. com-

pound; 3. riyaz. combination; 4. bax vüsal qovuşmaq f. 1. to join, to unite, to come* together; 2. to join (in

marriage), to marry, to meet* again after a long absence; 3. (çay və s.) to interflow, to flow together, to join;

◊ Qaranlıq qovuşur It’s getting dark,

Night is drawing on, Night is falling qovuşmaz s. 1. unsociable; 2. incompatible qovuşmazlıq i. 1. reserve,

estrangement;

2. incompatibility

qovuşuq s. joint, mixed; complicated,

involved

qovuşuqluq i. involvement; complication;

confusion

qovut i. roasted wheat ground to flour; a

gruel made of such flour

qovzadılmaq f. bax qovdurmaq qovzamaq f. bax qaldırmaq

qovzanmaq f. 1. to rise*, to get* up; to stand*

up; 2. to raise oneself a little qovzatdırmaq f. bax qaldırtmaq

qoy əd. 1. let (+inf.); Qoy o getsin Let him

/ her go; 2. though, even; Qoy gec olsun, mən gözləyəcəyəm Though it is late, I intend to wait; Qoy o

gəlməsin, mən dəvət edəcəyəm Even he / she doesn’t come, I’ll invite him / her

qoydurmaq f. to ask / to cause smb. to put (d.), to ask / to cause smb. to place

qoyma I. s.: ~ diş false teeth II. fi. 1. putting, placing, arrangement; 2. tex. mounting, installation; setting

qoymaq f. 1. to put* (d.), to place (d.), to set* (d.), to stand* (d.); kitabı rəfə ~ to put* the book on the shelf;

məktubu zərfə ~ to put* the letter into an envelope; abidə ~ to put* up / erect a monument (to); çay- danı

sobanın üstünə ~ to place the teapot

520

qoyunabaxan

on the stove; gülləri / çiçəkləri suya ~ to set* the flowers in water; qrafini stolun üstünə ~ to stand* the jug

on the table; 2. (banka, kompress və s.) to apply (d.), to put* on (d.) banka ~ (xəstəyə) to apply cupping-

glasses; 3. (səhnəyə) to put* on the stage (d.), to stage (d.); 4. to raise (d.), to put* (d.); ◊ məsələ ~ to raise a

question; səsə ~ to put* to the vote (d.); 5. to fix (d.), to set* (d.); vaxt ~ to fix the time; qiymət ~ to fix / to

set* the price; 6. to let* (d.), to allow (d.), to permit (d.); uşaqları oyna- mağa ~ to let* the children play, to

permit / to allow the children to play; məsələni müzakirəyə ~ to bring* up a question for discussion; şərt ~

to make* terms, to lay* down conditions / terms; məqsəd ~ to make* it one’s aim, to set* oneself smth. as

an object; qol ~ (razılaşmaq) to append one’s signature; gözətçi ~ hərb. to post a sentry; Onu içəri qoymayın

Don’t let him / her in, Don’t allow him / her to enter

qoyulma fi. 1. statement; məsələnin ~sı state- ment of a question, the way a question is put / stated; 2.

(silah) erection, raising; 3. (səhnəyə) staging; production; (tamaşa) play, performance; 4. tex. mounting,

instal- lation; (cihaz) setting

qoyulmaq f. 1. to be* put / placed / set; Kitab rəfə qoyuldu The book was put on the shelf; 2. to be* staged /

put on the stage; Bu pyes keçən il səhnəyə qoyuldu This play was put on the stage last year; 3. to be* fixed /

set; Qiymət qoyuldu The price was fixed

qoyuluş i. 1. (məsələnin və s.) putting, pro- pounding, statement; məsələnin ~u state- ment of a question,

the way a problem is put / posed; 2. (səhnə) staging, production

qoyun I. i. 1. sheep (pl.: sheep): (dişi) ewe [ju:]; (erkək) ram; 2. məc harmless crea- ture II. s. sheep, sheep’s;

~ iti sheepdog; ~ dərisi sheepskin; ~ ferması sheep-farm; ~ xalxalı sheepfold, sheep-walk; ~ örüşü sheep-run;

~ sürüsü flock of sheep; ◊ ~ də- risində qurd / canavar a wolf in sheep’s clothing III. i. 1. bax qoltuq (1-ci mə-

nada); 2. bax ağuş

qoyunabaxan i. bax qoyunçu

qoyunboğan

qoyunboğan i. bot. erbena

qoyunçu i. sheep-breeder, sheepman* qoyunçuluq I. i. sheep-breeding II. s. sheep

(-breeding); ~ ferması sheep-farm qoyuneşşəyi i. d.d. boob, booby qoyunqıran i. bot. St. John’s wort

qoyunqırxan i. shearer

qoyun-keçi top. i. sheep and goats qoyun-quzu top. i. sheep and lambs qoyunotaran i. bax çoban

qoz I. i. walnut; nut; ~ yığmaq to nut; ~ yığ-

mağa getmək to go* nutting; qarzaksiz ~ shelled walnut(s) II. s. walnut; ~ ağacı walnut-tree; (material)

walnut; ~ halvası nougat; ~ qabığı walnutshell; ~ ağaclığı walnut grove; ~ ağacından hazırlanmış mebel

walnut furniture; ◊ ~ qabığına sox- maq ≅ to rule smb. with a rod of iron, to ill-treat (d.), to maltreat (d.); ≅

~ qabığına girmək to creep* into any hole in order to hide oneself

qozabənzər s. nut-shaped

qozalamaq f. 1. (pambıq) to form / to grow*

bolls; 2. (palıd və s.) to form / to grow*

cones

qozalanmaq f. to form bolls (of cotton) qozavarı s. cone-shaped; boll-shaped qozbel I. i. hunchback,

humpback; Qozbeli

qəbir düzəldər at. söz. = Can the leopard change his spots? II. s. hunched, humped; hunchbacked,

humpbacked

qoz-qoz i. the name of a children’s play; ◊ ~ oynamaq to be* impudent / insolent, not to obey, to argue

vainly / in vain

qozlanmaq f. d.d. to boast (of), to pride one- self (of), to plume oneself (on, upon)

qozlu I. s. (i.s.) with nuts, (i.s.) having nuts II. s. conceited, arrogant, boastful, vainglo- rious

qozluq i. walnut grove

qozsındıran i. nutcracker(s)

qozşəkilli s. nut-shaped, nutlike

qozvarı s. nut-shaped, nut-like

qönçə i. bot. bud; təzə ~lər new buds qönçədodaq s. (i.s.) with beautiful and tender

lips, (i.s.) having beautiful and tender lips qönçələnmə fi. budding; starting to bud qönçələnmək f. to bud, to

come* into buds;

to produce buds

qrammatikləşmə

qönçəli s. (i.s.) with buds; (i.s.) having buds qövr i.:~ etmək to make* itself felt; Yara qövr edir The wound is

making itself felt qövs I. i. arch; arc; elektrik ~ü tex. electric arc II. s. arc; ~ qaynağı tex. arc welding;

~ lampası arc lamp

qövsəbənzər s. bax qövsvarı

qövsi s. arched, bow-shaped; ~ qaş arched

eyebrows; ~ xətt arched line qövsi-qüzey i. rainbow

qövslü s. arc; ~ lampa arc lamp; ~ qaynaq

arc welding

qövsşəkilli s. bax qövsvarı

qövsvarı s. arched, bow-shaped [bou-]; ~ qaş

arched eyebrows

qradus i. degree

qraf i. count; (qadın) countess; (İngiltə-

rədə) earl [7:l]

qrafa i. column

qrafik s. graphic; ~ işarələr / simvollar

graphic signs / symbols

qrafika i. in. 1. drawing; 2. (hərflərin şəkli)

script

qrafin i. (su üçün) water-bottle, carafe

[k7`ra:f]; (şərab üçün) decanter qrafinya i. countess

qrafit i. graphite, black lead, plumbago qrafitli s. (i.s.) with graphite, (i.s.) having

graphite / plumbago

qraflıq i. 1. (titul) earldom [7:l]; 2. (inzibati-

ərazi bölgüsü) county, shire; mərkəzi ~lar

the Midlands

qram i. gramme [gr5m], gram

qram-atom i. fiz., kim. gramme atom qrammafon I. i. gramophone II. s. gramo-

phone; ~ valı gramophone record qrammatik s. grammatical; ~ anlayışlar grammatical notions; dilin ~

quruluşu grammatical structure of a language; ~ səhv grammatical mistake / error; ~ qayda grammatical

rule, grammar rule; ~ təhlil etmək 1) (cümlə üzvlərinə görə) to analyse (d.); 2) (nitq hissələrinə görə) to

parse [pa:z]

qrammatika i. grammar; praktik ~ practical

grammar; nəzəri ~ theoretical grammar qrammatikasız s. grammarless; (i.s.) with- out grammar, (i.s.) having

no grammar

qrammatikləşmə fi. grammaticalization 521

qrammatikləşmək

qrammatikləşmək f. to grammaticalize, to get* / become grammaticalized

qrammatiklik i. grammaticality qrammatist i. grammarian

qranit i. geol. facet [f5-]

qranka i. proof, galley-proof, slip qravitasiya i. fiz. gravitation

qravüra I. i. engraving II. s. engraving,

engraver’s; ~ emalatxanası engraver’s shop qravüraçı i. engraver; (ağacda naxışaçan) woodcutter, wood-

engraver; (dəmirdə

naxışaçan) steei-cutter

qravüraçılıq i. the profession of an engraver qreyder i. (maşın) grader

qreyderçi i. graderist

qreypfrut i. bot. (ağacı və meyvəsi) grape-

fruit

qrif I. i. (nəşriyyat) (signature) stamp II. i.

əs. griffin, gryphon [grai-]

qril I. i. grill II. f. to grill

qrim i. make-up; (rənglər) greasepaint qrimçi i. maker-up, make-up artist / man*;

(qadın) make-up woman*

qrimləmə fi. making-up, make-up qrimləmək f. to make* up (d.); cavan akt-

yoru qoca kimi ~ to make* a young actor

up as an old man

qrimlənmək f. to make* oneself up qrimlətdirmək f. bax qrimlətmək qrimlətmək f. to ask / to cause smb. to

make

up (d.); (özünü) to ask / to cause smb. to

make oneself up

qrimli s. made-up

qrip i. tib. influenza, grippe; d.d. flu [flu:];

~ olmaq to have* influenza / the flu; O,

qrip olub He / She has influenza / the flu qripli s. tib. influenzal; ~ sətəlcəm influen-

zal pneumonia

qrossmeyster i. şahm. grand master qrossmeysterlik i. şahm. title / rank of grand

master

qrup i. group; cluster; bir ~ adam a group

of people; bir ~ tamaşaçı a cluster of spec-

tators; gan ~u blood group

qrupbaz i. clique-organizer, one who likes

to organize cliques

qrupbazlıq i. clannishness, cliquishness,

clique-formation

qrupçuluq i. clannishness, clique-formation,

cliquishness [`kli:k-] 522

qucaq-qucaq qruplaşdırılma fi. being grouped / classi-

fied; grouping, classification; kitabların ~sı grouping of books; dillərin ~sı classi- fication of languages

qruplaşdırılmaq f. to be* grouped / classi- fied; Kitabxanalarda kitablar adətən fənlər üzrə qruplaşdırılır In

libraries books are usually classified by subjects

qruplaşdırma fi. grouping; classification qruplaşdırmaq f. to group (d.), to classify (d.); dilləri ~ to group /

classify languages;

bitkiləri ~ to group / classify plants qruplaşma i. alignment, group; hərbi ~ mil- itary alignment; siyasi ~lar

political groups qruplaşmaq f. to group, to form groups; to

form / to organize cliques

qu i. zool. swan; (erkək) cob, cob-swan quaş i. gouache

quba i. bax quba-qaz

quba-qaz i. wild goose

qubar i. grief, sorrow, sadness, bore; ~ etmək

bax qubarlanmaq

qubarlandırılmaq f. to be* very sad, to be*

made very sad

qubarlandırmaq f. to distress (d.), to grieve

(d.), to bore (d.); to sadden (d.) qubarlanmaq f. to be* sad / melancholy,

to be* in distress, to be bored

qubarlatmaq f. bax qubarlandırmaq qubarlı I. s. sad, mournful, doleful, wistful

II. z. sadly wistfully, dolefully

qubarlılıq i. sadness, dolefulness, wistfulness qubernator I. i. governor; ştatın ~u the gov-

ernor of the state II. s. governor’s; (i.s.) of

a governor

qubernatorluq i. governorship

quberniya i. province

qubka i. (yuyunmaq üçün) sponge [-0-];

~ ilə yumaq to sponge (d.)

qucaq i. embrace, arms pl.; ana qucağı

mother’s embrace / arms; təbiətin quca- ğında in nature’s lap; bir kəsin qucağına atılmaq to throw* / to

fall* into smb.’s arms; bir kəsi qucağına almaq 1) bax qu- caqlamaq; 2) to take* smb. in one’s arms; bir ~

armful; bir ~ ot armful of hay

qucaq-qucağa z. with arms round each other qucaq-qucaq i. armfuls (of); ~ təzə çiçək

armfuls of fresh flowers

qucaqlamaq

qucaqlamaq f. to embrace (d.), to clasp (d.) in the arms; bir kəsi ~ to embrace smb. O, oğlunu qucaqladı He /

She embraced her / his son

qucaqlanmaq f. to be* embraced qucaqlaşmaq f. to embrace (each other); İki bacı qucaqlaşdı The two

sisters

embraced

qucaqlatdırmaq f. bax qucaqlatmaq qucaqlatmaq f. to ask / to cause smb. to

embrace (d.)

qucmaq f. bax qucaqlamaq

quculmaq f. bax qucaqlanmaq

qucumaq f. d.d. bax qucaqlamaq

quda i. (kürəkənin valideynləri) father and

mother of the son-in-law; (gəlinin vali- deynləri) father and mother of the daugh- ter-in-law

qudalıq i. the relationship between the par- ents of a bride and a bridegroom

qudok i. hooter; fabrik ~u factory hooter / siren; parovoz ~u whistle; ~ vermək to hoot qudron i. tar; ~

tökmək tex. bax qudron-

lamaq

qudronlamaq f. tar (d.); yolu ~ to tar a road qudronlanmaq f. to be* tarred qudronlanmış fs. tarred; ~ yol a

tarred road qudronlu s. tarred, (i.s.) covered with tar qudurğan s. 1. unbridled, frenzied, turbulent;

2. (harın) arrogant, presumptuous qudurğancasına z. barefacedly, impudently,

insolently

qudurğanlaşmaq f. to become* / to get*

unbridled, to overstep the mark / all the

limits

qudurğanlıq i. arrogance, insolence, pre-

sumption; ~ etmək to act / to behave bold-

ly, to overstep the mark / all the limits qudurmaq fi. 1. to get* / to become* rabid; 2. məc. to become*

impudent / insolent / barefaced; to give* oneself airs, to have*

a fair opinion of oneself

qudurmuş fs. bax guduz

qudurtmaq f. 1. to make* rabid, to cause

to become* / to get* rabid; 2. to spoil (d.), to let*(d.) get out of hand; uşağı ~ to spoil a child; to let* a child*

act freely

quduz s. 1. rabid [-5-], mad; ~ it a rabid / mad dog; 2. məc. rabid, furious, wild, vio- lent; ~ adam a rabid /

mad / furious man*

qulaq

quduzlaşdırmaq f. 1. to drive* (d.) rabid / mad; 2. məc. to make* furious, to stir to fury

quduzlaşma fi. 1. getting / becoming rabid; 2. məc. frenzy; becoming enraged, falling into a frenzy

quduzlaşmaq f. 1. to become* rabid / mad; 2. məc. to become* / to get* furious, to fly* into a rage

quduzluq i. 1. (xəstəlik) rabies, hydropho- bia; 2. məc. rage, fury, violence

quqquldamaq f. 1. to cuckoo; 2. d.d. bax banlamaq

quqquldaşmaq f. to cuckoo all together quqqultu i. cuckoo; (xoruzun səsi) crow

[krou]

quq-qulu-qu i. cock-a-doodle-doo

ququ i. zool. cuckoo

qul I. i. slave; adətinin / ehtirasının ~u ol-

maq to be* a slave of one’s habit / passion; ~ olmaq to be* a slave; ~ vəziyyətində ol- maq to be* in slavery

II. s. slave; ~ əməyi slave labour; ~ ticarəti slave trade; ~ sa- hibi slave-holder, slave-owner

qulac i. bax qolac

qulac-qulac s. long; ~ hörüklər long plaits

/ braids

qulağıağır s. hard of hearing, harder of

hearing

qulağıkəsik s. crop-eared; ~ it crop-eared dog qulaq I. i. ear; ~ asmaq 1) to listen (to);

(musiqiyə) to hear* (d.); (radioya veriliş- lərinə) to listen in; Qulaq asıram (tele- fonda danışarkən); Hullo!;

Qulaq asır- sınızmı? Are you there? qulağını batırmaq to deafen (d.); (zərbə ilə) to stun (d.); qulağını çəkmək

to pull smb.’s ears; qulağını burmaq to clip one’s ears; ◊ qulağını doldurmaq to persuade smb.; ◊ qulağına

girməmək to pay* no atten- tion (to), to take* no heed (of); qulaq- larını şəkləmək to prick up one’s ears; ◊

qulağına dəymək to reach smb.’s ears; ◊ qulağında sırğa etmək to take* good note of smb.; qulağına

inanmamaq not to believe one’s ears; Bir qulağından alıb, o biri qulağından vermək / buraxmaq In at one

ear and out at the other; Qu laq - lara qurğuşun! ≅ God forbid! 2) (riayət

523

qulaqaltı

etmək) to obey; bir kəsin məsləhətinə ~ asmaq to follow / to take* smb.’s advice; ◊ ~ vermək to listen (to),

to ear (to); qu- lağında qalmaq to remember once and for ever II. s. aural, ear; ~ vəzi aural gland; ~ çirki ear-

wax; ~ həkimi ear-specialist; ~ ağrısı earache; ~ pərdəsi eardrum

qulaqaltı s. tib. parotid; ~ vəzi parotid (gland) qulaqardı s. parotid; ~ şiş parotitis; ~ na ver- mək / vurmaq to

turn a deaf ear (to), to

pay* no heed (to)

qulaqasma i. 1. audition; (müğənniyə) hear-

ing; (mühazirəyə və s.) attending; (vala

və s.) listening (to); 2. tib. auscultation qulaqbalışı i. small pillow

qulaqbatıran s. deafening; ~ alqışlar deaf-

ening applause / cheers

qulaqburması i. thrashing, dressing-down;

bir kəsə ~ vermək to give*smb. a thrash- ing, to give* smb. a dressing-down; Bu də- cəl uşağa bir

qulaqburması lazımdır This disobedient child needs a good dress- ing-down

qulaqcıq i. anat. auricle

qulaqdibi i. anat. parotid; ~ vəzi parotid

gland

qulaqkəsən s. məc. cunning, sly; artful qulaqlamaq f. 1. to snatch / to seize (d.) by

the ear (s); 2. məc. to have* smb. (well) in

hand, to have* smb. under one’s thumb qulaqlaşmaq f. 1. to snatch / to seize (d.) by the ear(s); 2.

(pıçıldaşmaq) to whisper, to

converse in whispers

qulaqlı s. (i.s.) with ears, (i.s.) having ears;

~ papaq a cap with ear-flaps; ~ it a dog

with uncut / unclipped ears

qulaqlıq i. 1. (telefonda) head-phones;

2. (papaqda) ear-flaps

qulaqsız s. earless, crop-eared; ~ it (qulağı

kəsilmiş) crop-eared dog

qulaqucu z.: ~ eşitmək to chance to hear (d.) qulaqyoldaşı i. interlocutor; (qadın) inter-

locutress; the person smb. is talking to qulan i. young female horse

qulançar i. bot. asparagus qulan-quşqun top. i. harness

quldar i. slave-holder, slave-owner quldarlıq I. i. slavery, slave-owning II. s. slave-holding, slave-owning; ~

quruluşu

slave-owning system

524

qulluqgöstərən

quldur I. i. robber, brigand; dəniz ~u sea- robber, pirate II. s.: ~ dəstəsi band / gang of robbers; ~ mağarası /

zağası den of robbers

quldurbaşı i. gang-leader, robber chief; ~ ol- maq to be* a gang-leader / a robber chief quldurcasına z. like a

robber / robbers, as a

robber, as robbers

quldurçuluq i. bax quldurluq quldur-qaçaq top. i. robbers and bandits;

~ dəstəsi gang of robbers and bandits quldurluq i. robbery, brigandage; lawless- ness; ~ etmək 1) to be* a

robber / a brig-

and; 2) to rob (d.), to plunder (d.) qul-qarabaş top. i. arx. slaves and servants qullab i. draw, inhalation; ~

vurmaq to

draw* smoke into the lungs

qullabı I. i. machination, falsity II. s. false,

sham

qullablamaq f. to draw* (d.), inhalate (d.)

(of smoke)

qulluq I. i. service; hərbi ~ military service;

qulluğa götürmək to employ (d.); ~ et- mək 1) to serve; orduda ~ etmək to serve in the army; bir məqsədə ~

etmək to serve a purpose; bir kəsə sədaqətlə ~ etmək to serve smb. faithfully; 2) (xəstəyə, uşağa və s.) to

nurse (d.); (bitkiyə, heyvana) to look (after); güllərə / çiçəklərə ~ etmək to look after the flowers;

Qulluğunda olum! d.d. I’m at your service! II. i. slavery

qulluqbaz I. i. d.d. red-tape-monger II. s. obliging, complaisant

qulluqbazlıq i. obligingness, complaisance qulluqçu i. 1. employee, office worker; salaried person; hökümət

~su office employee; (İngiltərədə) civil servant; fəhlə və ~lar industrial and office work- ers; blue-collar and

white-collar workers;

2. (evdə) servant, maid, housemaid qulluqçuluq i. 1. the state of being an employee / office worker; 2. the

job of a servant; the state of being a servant; ~ et- mək to be* a servant, to work as a servant qulluqdar I. i.

campaigner, red-tape-monger

II. s. obliging, complaisant qulluqgöstərən I. i. 1. bax yaltaq I; 2. red-

tape-monger II. s. 1. bax yaltaq II; 2. obliging, complaisant

qulluqgöstərənlik

qulluqgöstərənlik i. 1. bax yaltaqlıq; 2. obligingness

qulluqpərəst I. i. careerist, officeseeker II. i. fond of serving; complaisant, obliging

qulluqpərəstlik i. careerism

qulp i. handle; (səbətdə və s.) grip; (çu-

valda və s.) tab; ◊ ~ qoymaq to find* fault (with), cavil (at); hər sözə ~ qoymaq to cavil at every word; bir işin

~undan ya- pışmaq to get* down to business, to start to do some job

qulplu s. (i.s.) with a handle, (i.s.) having a handle

qulun i. foal

qulunc i. a pain in one’s back; ~ olmaq to

have* pain in one’s back; ~unu qırmaq /

sındırmaq to give* a massage to one’s back qulunlama fi. foaling

qulunlamaq f. foal, to give* birth to a foal qulunlu s. (i.s.) with a foal; (i.s.) having a foal qulyabanı i. monster

qum I. i. sand; narın ~ fine sand; iri ~ coarse sand; dəniz ~u seasand; sovrulan ~ quick- sands, running sand II.

s. sand; ~ saatı sand-glass; ~ vannası sand bath; ~ tufanı sand storm

qumaoxşar s. sandlike

qumar i. 1. (kağızlar) (play) card; 2. (oyun)

gambling; ~ oynamaq to play cards; ~ ka- ğızı paylamaq to deal round the cards; ~ kağızını qarışdırmaq to

shuffle the cards

qumarbaz i. gambler

qumarbazlıq i. the profession of a gambler qumarçı i. bax qumarbaz

qumarçılıq i. bax qumarbazlıq qumarxana i. gambling-house, gambling-den qumaş i. red calico

qumbara i. hərb. grenade; ~ atmaq to throw*

a grenade

qumbaraatan i. hərb. (silah) grenade cup

discharger

qumbaraçı i. grenade-thrower

qumdan i. bax qumqabı

qumqabı i. 1. sand-box; 2. tex. sanding appa-

ratus

qumqumu i. flask; hərb. water-bottle qumlaq i. sandy place, place covered with

sand

qumlamaq f. to sand (d.); yolu ~ to sand the

road

quraq

qumlanmaq f. to be* sanded

qumlatmaq f. to ask / to cause smb. to sand

(d.)

qumlu s. sandy; (i.s.) covered with sand;

sanded; ~ torpaq sandy soil; ~ sahil / plyaj

a sandy beach

qumluq bax qumlaq

qumluluq i. the state or the quality of being

sandy

qumpüskürən i. (maşın) sand-blaster qumral s. reddish-yellow, light-brown; chest-

nut-coloured

qumrallıq i. the quality of being lightbrown qumralsaç s. chestnut-coloured hair qumralsaçlı s. bax

qumralsaç

qumrov i. handbell, bell

qumrovlu s. (i.s.) with handbell / with bell;

(i.s.) having handbell / bell

qumru i. zool. turtle-dove

qumsal s. sandy; ~ yer sandy place qumsallıq i. place covered with sand, sandy

place

qumvarı s. sand-like

qundaq I. i. nappies, swaddling clothes /

bands pl.; ~dan (bələkdən) from the cra- dle II. i. (silahda) butt, stock, tüfəngin qundağı the butt of a rifle

qundaqbağı i. swaddling-bands pl. qundaqlama fi. swaddling

qundaqlamaq f. to swaddle (d.) qundaqlanmaq f. to be* swaddled qundaqlatmaq f. to ask / to cause smb. to

swaddle (d.)

qundaqlı s. 1. (i.s.) with nappies; in nappies;

2. (silah) (i.s.) with a stock, (i.s.) having

stock

qundaqsız s. 1. (uşaq) nappiless, (i.s.) with-

out nappies / swaddling clothes; 2. (silah) stockless; (i.s.) without a stock, (i.s.)hav- ing no stock

qunduz I. i. zool. beaver II. s. beaver; ~ də- risi a beaver coat

qupquru s. over-dried, quite dry; ~ qurumaq to dry up, to get* too / extremely dry; (torpaq) to get* dry, to

become* parched; Mənim boğazım qupquru quruyub My throat is dry / parched

quraq s. dry, arid, droughty; ~ yay dry sum- mer; ~ zona droughty / arid zone

525

quraqlığadavamlı

quraqlığadavamlı s. k.t. drought-resisting quraqlığadavamlılıq i. k.t. the quality of

being drought-resisting

quraqlıq I. i. aridity, drought; tam ~ absolute

drought II. s. dry, droughty; ~ il dry year; ~ zona droughty zone; Guraqlıq müd- dətində məhsul məhv oldu

The crops died during the drought

quraqsımaq f. to become* dryish quraltmaq f. to invent (d.), to make* up (d.),

to concoct (d.), to fabricate (d.)

quran I. i. the Koran II. i. bax qurucu quraşdırıcı i. fitter, assembler, adjuster,

erector

quraşdırılmaq f. 1. to be* placed / assembled

/ mounted; 2. to be* invented / made up quraşdırılmış fs. 1. established, fixed; 2. made up, fabricated,

invented ~ əhvalat

a made up story

quraşdırma fi. 1. putting, placing, arrange-

ment; 2. tex. mounting, installation, assem- bling, erection, installing; (cihaz) setting; 3.(uydurma) invention,

fiction, fabrication

quraşdırmaq f. 1. tex. assemble (d.), to fit (d.); 2. to combine (d.), to form (d.), to con- struct (d.); 3.

(uydurmaq) to invent (d.), to make* up (d.), to tell* stories

qurbağa i. zool. frog

qurbağagöz s. frog-eyed

qurbağalıq i. frogland

qurban I. i. sacrifice; victim; ~ kəsmək to

kill (d.) as a sacrifice; ~ olmaq to sacrifice oneself (to); to be* a victim; ~ etmək to sacrifice (d. to); ~ vermək

to make* a sac- rifice (for) canını / həyatını ~ vermək to give one’s life as a sacrifice; həyatını və- təninə ~

vermək to give* one’s life as a sacrifice for one’s country; bir şeyin ~ı olmaq to fall* a sacrifice to smth,;

uşağını xilas etmək üçün hər şeyi ~ vermək to sacrifice everything to save one’s child; böyük ~lar bahasına at

the cost of heavy sacrifice; Qurban(ın) olum! I beseech you! II. s.: ~ bayramı the Moslem Festival of sacrifice;

~ payı part of the sacrificed sheep given to the poor

qurbangah i. altar

qurbanlıq i. sacrificial animal (especially a

sheep), animal destined for sacrifice; ~ quzu a lamb for sacrifice, a sacrificial lamb

526

qurğuşunlamaq

qurban-sadağa i.: ~ getmək to pamper (d.), to coddle (d.); to entreat (d.)

qurbansız z. without sacrifice qurcalanmaq f. to stir, to move, to fidget qurcuxmaq f. bax qurcalanmaq

qurd I. i. worm, wormy; (mədədə) worm

elm. helminth; ~ düşmək / salmaq to

become* wormy II. i. bax canavar qurdabənzər s. vermiform, vermicular;

~ çıxıntı anat. (vermiform) appendix qurdalamaq f. to stir (d.), to move (d.); to touch (d.); to pick (d.);

burnunu ~ to pick

one’s nose; dişini ~ to pick one’s teeth qurdalanmaq f. 1. to be* moved / touched; 2. to move, to stir; 3.

(yavaş işləmək) to potter about, to dawdle; to be* busy / busy-

ing oneself

qurdalaşmaq f. to move / to stir all together qurdalatmaq f. to ask / to cause smb. to move

(d.), to ask / to cause smb. to touch (d.) qurdaoxşar s. bax qurdabənzər qurdaoxşarlıq i. the quality of being

vermi-

form

qurdbasan i. (it) wolf-hound

qurdqovan s. tib. (dərman) vermifuge qurd-quş top. i. 1. riff-raff; 2. wild animals

of all kinds

qurdlamaq f. to become* worm-eaten / mag-

goty

qurdlandırmaq f. bax qurdlatmaq qurdlanmaq f. bax qurdlamaq qurdlatmaq f. to let* (d.) become* worm-

eaten / maggoty

qurdlu s. 1. worm-eaten, wormy, maggoty;

~ alma a wormy / maggoty apple; 2. bax

paxıl II

qurdluluq i. 1. the quality of being wormy;

2. bax paxıllıq

qurdşəkilli s. bax qurdabənzər qurdurmaq f. to ask / to cause smb. to assem-

ble (d.), to ask / to cause smb. to fit (d.) qurdurtmaq f. bax qurdurmaq

qurğu i. 1. tex. plant, mounting, installation;

(cihaz) setting; yeni ~ new plant; hərbi

~lar military installations; 2. bax hiylə qurğuşun I. i. lead; ~ kimi ağır as heavy as lead II. s. leaden; lead; ~

rəngli leaden coloured; ~ filizi lead-ore; ~ boru lead-

pipe; ~ təbəqə lead-plate qurğuşunlamaq f. to lead (d.)

qurğuşunlanmaq

qurğuşunlanmaq f. to be* leaded; to be* covered with lead

qurğuşunlaşmaq f. to become* / to get* lead, to turn into lead

qurğuşunlu s. (i.s.) with lead, (i.s.) mixed with lead

qurqur i. zool. turtle-dove

qurma fi. 1. construction; fitting, building;

çümlə ~ construction of a sentence; 2. bax

kələk

qurmaq f. 1. to build* (d.), to construct (d.);

plan ~ to build* a plan; cümlə ~ to con- struct a sentence; 2. (çadır və s.) to set* up (d.), to pitch (d.); çadır ~

to pitch a tent; 3. (saatı və s.) to wind* up (d.); ailə ~ to start a family, to acquire a family; zəngli saatı ~ to

set* the alarm clock; tələ ~ to set* a trap

qursaq i. anat. abomasum, abomasus; ◊ qur- sağı dar hot-tempered, quick-tempered; d.d. peppery; ◊

qursağı daralmaq to become* hot-tempered / quick-tempered

qurşaq i. 1. waist-band, girdle, sash; 2. (çəl- ləkdə) hoop; 3. coğ. zone; mülayim ~ tem- perate zone; tropik ~

torrid zone; ◊ göy qurşağı rainbow / -ou / ; ~ tutmaq bax güləşmək; ◊ qurşağa çıxmaq to be* a lot, to exist

more than enough, to be* more than one wants; ◊ qurşağının altını bər- kitmək to have* a square / hearty

meat

qurşaqlamaq f. 1. to tie up (d.) with a waist- band; 2. to catch* / to seize (d.) by the waistband

qurşaqlanmaq f. to belt / to girdle / to gird oneself, to put* on a belt / a girdle

qurşaqlaşmaq f. bax güləşmək qurşaqlatdırmaq f. bax qurşaqlatmaq qurşaqlatmaq f. to ask / to cause smb.

hoop (d.); çəlləyi ~ to ask / to cause to hoop a cask / a barrel; to have* a cask / a barrel hooped

qurşaqlı s. 1. (i.s.) with waist-band, (i.s.) having waist-band; 2. (i.s.) with hoop, (i.s.) having hoop

qurşaqlıq i. 1. material fit / suitable for waist- band; 2. waist

qurşaqtutma i. id. wrestling

qurşamaq f. 1. to gird* (d.), to girdle (d.);

2. to inveigle (into); içkiyə ~ to inveigle into drinking

qurtumlamaq

qurşanmaq f. 1. to gird* oneself; 2. məc. to go* mad (on smth.); d.d. to be* easily car- ried away; içkiyə,

qumara ~ to be* car- ried away by gambling / drinking

qurşatdırmaq f. bax qurşatmaq qurşatmaq f. to ask / to cause smb.to put on

a belt / a girdle

qurtaqurtla z.: ~ içmək to gobble (d.), to

gulp down (d.)

qurtaracaq i. end; bottom; kəndin qurta-

racağı the end of the village; yolun qur-

taracağı the bottom of the road qurtarıcı s. bax xilasedici

qurtarmaq f. 1. to finish (d.), to end (d.), to

put* an end (to d.); (ali məktəbi) to grad- uate (from); məktəb ~ to finish school, to leave* school;

universitet ~ to graduate from the university; məktubu ~ to end one’s letter; 2. (xilas etmək) to save, to

rescue (d. from); bir kəsi ölümdən / təh- lükədən ~ to save smb. from death / dan- ger; bir adamı

boğulmaqdan ~ to rescue a man from drowning; 3. (tamamlıqsız) to get* / to become* free; to be* over, to

end; Məclis geçəyarı qurtardı The party ended at midnight; Dərs qurtardı The les- son is over

qurtarmaz s. endless, limitless; too long ~ mübahisələr endless debates; ~ olmaq to be* endless / limitless;

to last too long

qurtarmazlıq i. 1. endlessness, infinity; (zaman) eternity; 2. inexhaustibility

qurtarmış s. finished; complete, completed; ~ iş finished / completed work

qurtulmaq f. 1. to become* free, to free one- self; 2. to save oneself, to run* away, to escape; Biz zorla /

güclə qurtulduq We had a narrow escape

qurtuluş I. i. salvation II. s. ~ günü salva- tion day

qurtum i. drink, mouthful; (balaca) sip; (böyük) gulp; bir ~ su a drink of water; bir ~a at one gulp; ◊ ~ etmək

to take* a sip / mouthful; Mənə bir qurtum su verin Givemeasip/adrinkofwater;bir~şə- rab içmək to take* a

sip of wine

qurtum-qurtum z. drink by drink, sip by sip ~ içmək to sip (slowly), to drink* sip by sip qurtumlamaq f. to sip

(d.); to drink* sip by

sip (d.)

527

quru

quru I. i. (dry) land; suda və ~da on land and sea II. s. 1. dry; stale, callous; ~ odun / ot / paltar / hava və s.

dry wood / hay / clothing / air, etc.; ~ çörək stale / dry bread; ~ adam callous man; ~ cavab dry / callous

answer; 2. land; ~ qoşunları land forces; 3. empty; ~ söz empty word III. z. dryly; coldly

quru-boş s. idle, empty, mere; ~ sözlər idle / empty words; ~ arzular idle dreams; ~ söhbət idle chatter

qurub-yaratma fi. creating, making, doing; creation

qurub-yaratmaq f. to create (d.), to make* (d.), to do* (d.)

qurucu i. builder; yeni həyat ~ları builders of a new life

quruculuq I. i. building; construction II. s. creative; ~ işi creative work

quruducu I. i. 1. drying apparatus, drier, dry- ing-room; 2. (adam) dryer II. s. drying; ~ aparat drying

apparatus

qurudulma fi. drainage, draining; drying qurudulmaq f. 1. to be* dried; 2. to be*

drained

qurudulmuş fs. dried, desiccated; ~ meyvə

dried fruit; ~ süd dried milk; ~ tərəvəz

dried vegetables

quruqurbağası i. zool. toad

quru-quru z. in vain, to no purpose, idly;

~ danışmaq to twaddle, to speak* in vain

/ idly

qurulamaq f. to dry(d.), to wipe (d.), to wipe

dry (d.); qab-qacağı ~ to wipe up the

crockery; əllərini ~ to wipe one’s hands qurulan s. clockwork; wind-up; ~ oyuncaq

clockwork toy

qurulanmaq f. to dry / to wipe (up) oneself qurulaşmaq f. to become* / to get* dry; to

get* drained

qurulatdırmaq f. bax qurulatmaq; to ask /

to cause s.o. to drain (d.)

qurulatmaq f. to ask / to cause smb. to dry

(d.), to ask / to cause smb. to wipe (d.) qurulayan i. bax suçəkən

quruldama fi. 1. (qurbağa) croaking;

2. (qarın) rumbling; 3. (göyərçin) coo quruldamaq f. 1. (qurbağa) to croak, to give* a croak; 2. (qarın) to

rumble;

3. (göyərçin) to coo 528

qurumuş

quruldaşmaq f. 1. (qurbağalar) to croak all together; 2. (göyərçinlər) to coo all together qurulma fi. 1. being

established; establish- ment; hakimiyyətin ~sı the establishment

of power; 2. (saat və s.) winding up qurulmaq f. 1. to be* built, to be* under con- struction; to be*

established; 2. (saat və s.) to be* wound up; to be* set; yenidən ~ to

be* reconstructed

qurultay i. congress; partiya ~ı Party

Congress

qurultu i. 1. (qurbağa səsi) croak; 2. (qarın

səsi) rumbling; 3. (göyərçin səsi) coo qurulu s. ready-made, finished

quruluq i. 1. dryness; aridity; 2. (arıqlıq)

thinness, leanness; 3. məc. callousness;

hard-heartedness

quruluş i. 1. system, order; dövlət ~u state

system; respublika / cümhuriyyət ~u republican order; ictimai ~ social system; 2. structure; dilin ~u the

structure of the language; cümlənin ~u the structure of the sentence; 3. teatr. staging; production;

“Hamletin” yeni ~u a new production of “Hamlet”; 4. kim. composition; kimyəvi ~ chemical composition

quruluşçu i. teatr. producer, stagemanager qurum I. i. soot [sut]; cobweb II. i. organi- zation; body, agency;

kütləvi ~ mass organ- ization; dövlət ~ları government bodies; qanunverici ~ legislative body; icraedici

~ agency;

qurumaq f. 1. to get* / to grow* / to become*

dry, to run* dry, to dry; 2. (adam) to grow* / to become* emaciated, to get* thin; to waste away, to fade

away; 3. (dil, dodaq) to be* parched; 4. (buxarlanmaq) to evap- orate; Paltarlar tezliklə quruyacaq The

clothes will soon dry

qurumlamaq f. 1. to become* sooty, to be* covered with soot; 2. to be* covered with cobwebs

qurumlu s. 1. sooty, (i.s.) covered with soot; 2. (i.s.) covered with cobwebs

qurumsaq I. i. scoundrel, pander; pimp II. s. dishonourable, procurable

qurumsaqlıq i. the state of being a scoundrel / pimp; ~ etmək to act as / like a scoundrel qurumuş s. dry; ~

quyu dry well; ~ göl dry

lake

qurunmaq

qurunmaq f. bax qurulanmaq

quruş i. half a copeck coin, penny quruşsuz s. penniless; ~ olmaq to be pen-

niless / without penny; to have no money

at all

qurut i. dried Caucasian milk in the form of

balls and used as a season relish qurutdurmaq f. to ask / to cause smb. to dry (d.); (torpağı) to ask / to cause

s.o. to

drain (d.)

qurutəhər s. dryish

qurutma fi. drying; ~ otağı drying-room;

quyruq

quşburunlu s. bax quşburun

quşçu i. bax quşabaxan

quşçuluq I. i. poultry keeping / farming II. s.

poultry; ~ ferması poultry farm quşəppəyi i. bot. shepherd’s purse quşxana i. dove cot(e), pigeon-loft,

poultry-

yard; chicken-run

quşkeçməz s. impassable; inaccessible;

(qaya və s.) forbidding; (qala) impreg-

nable; ~ meşə impassable forest quşqonmayan s. bax sıldırımlı quşqonmaz s. bax sıldırım

quşqun i. a leather strap put under the tail of

a draught animal (especially a horse) to keep the saddle firm, not let it slide for- ward; ◊ ~ təklifi unwilling

invitation

quştutan i. bird-catcher

quşürək I. i. coward, cowardly person II. s.

cowardy, faint-hearted

quşürəkli s. bax quşürək qutan i. zool. pelican qutanquşu i. zool. bax qutan qutlu z. bax mübarək

qutu i. box; kibrit / spiçka ~su match-box; poçt ~su letter-box

qutucuq s. small / little box

qutuşəkilli s. box-shaped; box-like qutuvarı s. bax qutuşəkilli

quylamaq f. to bury (d.); bir şeyi qumda

~ to bury smth. in sand

quylanmaq f. to be* buried

quylatdırmaq f. bax quylatmaq quylatmaq f. to ask / to cause smb. to bury (d.) quyraltmaq f. to invent (d.);

to make* up

(d.), to concoct (d.), to fabricate quyruğukəsik s. dock-tailed; ~ it docktailed

dog

quyruq I. i. 1. tail; (tovuz quşunun) train;

(tülkünün) brush; (dovşanın, maralın) scut; kometanın quyruğu tail / train of a comet; kəsik ~ docked tail,

bobtail; ~la vurmaq lash the tail; quyruğunu yellə- mək (it) to wag its tail; (at, inək) to swish its tail;

quyruğunu qısmaq (həm müst., həm də məc.) to have* one’s tail between one’s legs; ~ bulamaq (it) to wag

the tail; məc. to cringe, to flatter (d.), to toady (d.); ◊ ~da sürünmək to lag / to drag behind; to be* at the

tail-end, to tail along at the back; ◊ quyruğu qapı arasında qalmaq

529

~ aparatı drying apparatus;

(torpağı)

draining

qurutmaxana i. drying-room

qurutmaq f. to dry (d.); to drain (d.); meyvə

~ to dry / to desiccate fruits; paltar ~ to dry

clothes; torpağı ~ to drain the land qusdurma I. fi. causing to vomit; vomiting

II. s. vomitive, emetic

qusdurmaq f. to cause smb. to vomit, to

make* smb. vomit

qusdurucu s. vomitive, emetic; ~ vasitə

emetic, vomitive

qusima fi. vomit, vomiting; retching qusmaq f. 1. to vomit, to throw* up; 2. məc.

to pay* the penalty, to be* punished qusuntu i. vomit; tib. emesis

quş I. i. 1. bird; ev ~ları poultry; köçəri

~lar birds of passage; su ~ları water birds; waterfowl; yırtıcı ~lar birds of prey; ◊ ~ bi- şirmək d.d. to be*

terribly frightened; 2. (işarə) tick; check mark; ~ qoymaq 1) to tick, to put* a check mark; 2) to find* fault

(with), to cavil (at) II. s. bird, bird’s; ~ yuvası bird-nest, bird’s nest; ~ balası nestling; ◊ ~ südü pigeon’s milk

quşabaxan i. poultry-man*, (qadın) poultry- woman*; poultry-maid

quşabənzər s. bird-like

quşaoxşar s. bax quşabənzər

quşbaşı s.: ~ qar big flakes of snow quşbaz i. bird-fancier; bird-catcher quşbazlıq i. the business of a bird-

fancier quşbeyin I. i.: ~ blockhead, fool II. s. feath-

erbrained, rattleheaded

quşbeyinli s. bax quşbeyin

quşburun s. sharp-nosed; pointed, tapered;

~ oğlan a sharp-nosed fellow; ~ çəkmə shoes with pointed toes

quyruqaltı

to get* into difficulties, to find* oneself in a tight corner; ◊ quyruğu qapı arasından çıxmaq to get* out of a

difficult situation; ◊ quyruğu ələ keçmək to be* caught / taken, to be* caught red-handed; to swal- low the

bait; ◊ quyruğunu basmaq to twist smb.’s tail; ◊ quyruğunu qaldırmaq to have* / to keep* one’s tail up; bir

kəsin quyruğuna düşmək to follow at smb’s tail; 2. (qoyunda) fat(ty) tail II. s.: ~ yağı fat of sheep’s tail

quyruqaltı i. bax quşqun

quyruqbulayan i. toady, bootlicker, syco-

phant

quyruqçuluq i. tar. khvostism (following

in the tail of events)

quyruqlamaq f. to grip / to catch* by the

tail (of)

quyruqlanmaq f. 1. to be* gripped / caught

by the tail; 2. to grow* tail

quyruqlu s. 1. (i.s.) with tail, (i.s.) having

tail; 2. fat-tailed, fat-rumped; ~ qoyun fat- tailed / fat-rumped sheep; ◊ ~ ulduz (ko- meta) astr. comet

quyruqluluq i. the state or quality of having a tail

quyruqsuz s. tailless; (i.s.) without tail; elm. ecaudate

quyruqsuzluq i. the state of being tailless / without tail

quyu I. i. well; neft ~su oil-well; ~ qazmaq 1) to dig* a well; 2) məc. undermine II. s.: ~ suyu well-water

quyuqazan i. 1. bax kankan; 2. bax buruqçu quyulamaq f. bax quylamaq

quyulanmaq f. bax quylanmaq quyulatdırmaq f. bax quyulatmaq quyulatmaq f. bax quylatmaq

quzey i. 1. bax şimal; 2. shady side of a mountain

quzğun i. zool. raven

quzu i. lamb, ◊* ~ kimi sakit as meek / calm

as a lamb; ~ kimi lamblike

quzuçu i. bax quzuotaran

quzuqulağı i. bot. sorrel

quzulama fi. lambing

quzulamaq I. f. 1. to lamb, to give* birth to

a lamb; 2. məc. to long for smth., to want very much, to be* mad to do (d.) II. f. (qum, torpaq və s.) to

crumble

530

qürrələnmək

quzulu s. (i.s.) with a lamb, (i.s.) having a lamb

quzuluq i. ewe’s womb, the womb of a ewe quzuotaran i. shepherd who takes care of

lambs in the field

qübbə i. cupola, dome; (sirkdə) dig top;

göy ~si dome of the sky, the heaven dome qübbəli s. (i.s.) with cupola / dome, (i.s.) hav-

ing cupola / dome

qübbəşəkilli s. bax qübbəvarı qübbəşəkillilik i. bax qübbəvarılıq qübbəvarı s. cupola-shaped, domelike,

dome-shaped

qübbəvarılıq i. the state of being cupola-

shaped

qüdrət i. power, might, force; hərbi ~ mil-

itary might; hərbi dəniz ~i sea / naval forces; ölkənin iqtidsadi ~i the economic power of the country

qüdrətlənmək f. to become* very powerful / mighty

qüdrətli s. powerful, mighty; ~ millət a mighty nation; ~ ölkə a powerful country

qüdrətlilik i. might, power

qudrətsiz s. weak, powerless; (i.s.) lacking

power

qüdrətsizlik i. weakness; powerlessness qüdsi s. sacred, holy

qüdsiyyət i. holiness [hou-], sanctity, sacred-

ness

qüllə i. tower; keşikçi ~ si watchtower qülləli s. (i.s.) with tower, (i.s.) having tower qülləvarı s. tower-shaped,

tower-formed qurbət I. i. strange land, foreign country,

absence from home; ~ də yaşamaq to live in a foreign country II. s. strange, alien, foreign; ~ ölkə a strange /

foreign country; ~ ölkədə yaşamaq to live in a foreign country, to live abroad; Mən iki il qür- bətdə yaşadım I

lived abroad for two years

qürbətlik i. the state of living in a strange / foreign country; ~ çəkmək to be* sorry of being away from one’s

native country; ~də yaşamaq / olmaq to live in a strange / foreign country

qürrə i. haughtiness, arrogance, swagger, self-conceit; vanity

qürrələnmək f. to take* pride (in), to put* on haughty airs idiom., to look haughtily;

qürrəli

to mount / to ride the high horse idiom.;

d.d. to swagger

qürrəli I. s. arrogant, haughty, selfconceited,

swanky, too pleased with oneself; d.d. smug II. z. arrogantly, haughtily, compla- cently; d.d. smugly

qürub I. i. setting; sunset; məc. decline II. s. declining; ömrün ~ illəri declining years of life; ~ çağı sunset; ~

çağında at sunset

qürur i. 1. pride; ~ hiss etmək to feel* pride (in); 2. dignity

qürurla z. proudly, proud, in a proud man- ner; ~ danışmaq to speak* proudly / in a proud manner

qürurlanmaq f. to become* proud, to feel* pride (in)

qürurlu s. proud; haughty; majestic; arro- gant; ~ olmaq to be* proud / arrogant qürurluluq i. pride;

haughtiness; majesty

qürursuz s. not proud, prideless qürursuzluq i. the state of being prideless /

not proud

qüssə i. bax qəm

qüssələndirici s. distressing, grievous, sad,

sorrowful

qüssələndirilmək f. to cause smb. to be*

sad / pained / sorrowful

qüssələndirmək f. to sadden (d.), to pain (d.),

to grieve (d.); to distress (d.) qüssələnmək f. to be* sad / bored, to grieve qüssəli s. sad, sorrowful, wistful; ~

baxış sad

/ wistful look; ~ mahnı / nəğmə a sad song qüssəlilik i. sadness, dreariness, melancholy qüssəsiz s. carefree,

untroubled; ~ həyat

carefree existence / life

qüssəsizlik i. the state of being carefree qüsur i. defect, fault, gap, flaw; islaholun-

maz ~ incurable defect; nəzəriyyənin baş- lıca ~u the essential fault of the theory; ~unu etiraf etmək to

acknowledge one’s fault; təhsildə ~ gap in education; bu mü- qavilənin ~ları the flaws of this contract

qüsurlu s. defective, faulty; imperfect, incom- plete; ~ tələffüz defective pronunciation; Tərcümə qüsurludur

The translation is defective; ~ aparat faulty apparatus

qüsurluluq i. the state of being defective / faulty / imperfect

qüsursuz I. s. blameless, faultless, irreproach- able; (i.s.) without defect; complete, per-

qüvvətləndirici

fect; ~ tələffüz faultless pronunciation II. z. faultlessly, impeccably; without defect; ~ geyinmək to dress

faultlessly O, ingiliscə qüsursuz danışır His / Her English is impeccable

qüsursuzluq i. blamelessness, faultlessness, irreproachability, impeccability

qütb I. i. pole; Şimal ~ü North Pole; Cənub ~ü South Pole; müsbət ~ fiz. positive pole; mənfi ~ fiz. negative

pole; maqnit ~ü fiz. magnetic pole II. s. arctic; polar; Qütb ulduzu the North Star, Pole Star; ~ eks- pedisiyası

expedition to the polar, polar / arctic expedition; ~ gecəsi the polar night; ~ parıltısı northern lights pl.

qüvvə i. strength, force, energy; fəhlə ~si labour force, manpower; hərbi ~ armed forces; dartma ~si tex.

attractive force / effort; ilişmə ~si tex. cohesive force [kou-]; cazibə ~si gravity, attraction; var ~si ilə with all

one’s strength; ~yə minmək (sə- nəd) to come* into force; ~dən düşmək 1) (zəifləmək) to weaken, to lose*

strength, to become* weaker; 2) (sənəd) to lose* its force; ~də qalmaq (hökm və s.) to remain in force; ~sini

itirmək (qərar və s.) to lose* validity

qüvvələndirmək f. to cause to become stronger / to gain strength

qüvvələnmək f. to become* stronger / more powerful, to gain strength

qüvvəli s. 1. (müx. mənalarda) strong; (mo- tor və s.) powerful; (hücum, zərbə və s.) heavy; ~ adam a strong

man*; ~ at strong horse; ~ maşın powerful machine; ~ hü- cum heavy attack; ~ zərbə heavy / pow- erful

blow; 2. (bilikli) good*, strong; ~ şagird good pupil; ~ olmaq (yaxşı bil- mək) to be* strong (in), to be* good

(at); riyaziyyatdan ~ olmaq to be* strong in / to be* good at mathematics

qüvvəlilik i. power; capacity

qüvvəsiz s. weak, feeble; məc. powerless; qüvvəsizlik i. weakness, feebleness; power-

lessness

qüvvət i. 1. bax qüvvə; 2. riyaz. Power; ~ə

yüksəlmək to raise to power qüvvətləndirici I. i. 1. intensifier; 2. rad.

amplifier II. s. 1. dilç. intensifying; 2. tex. booster; 3. rad. Amplifying

531

qüvvətləndirilmək

qüvvətləndirilmək f. to be* strengthened / intensified

qüvvətləndirmə fi. 1. intensification; strength- ening; reinforcement; 2. rad. amplifica- tion; nəzarətin ~si

strengthening of control

qüvvətləndirmək f. to strengthen (d.), to rein- force (d.); to intensify (d.); (səsi, cərəyanı) to amplify

qüvvətlənmək f. to become* stronger, to gain strength; Külək qüvvətlənir The wind is

qüvvəverici

becoming stronger; Epidemiya qüvvət-

lənir The epidemic is gaining round qüvvətli s. bax qüvvəli

qüvvətlilik i. bax qüvvəlilik

qüvvətölçən i. dynamometer

qüvvətsiz s. bax qüvvəsiz

qüvvətsizlik i. bax qüvvəsizlik qüvvətverici s. bax qüvvəverici qüvvəverici i. 1. intensifier; 2. rad. amplifier;

3. tex. booster

532

laqqıldatmaq

spoiled; ~yumurta bad* / rotten egg; addle egg; ~ çıxmaq to be* addle; ◊ ~ çıxmaq to come* untrue / not to

be* realized, to come* to nothing

laxlamaq f. (mıx, diş və s.) to be* / to get*

L, l the 18th letter of the Azerbaijani alphabet laborant i. laboratory assistant; baş ~ head

laboratory assistant

laborantlıq i. the job of a laboratory assis-

tant; ~ etmək to work as a laboratory assis-

tant

laboratoriya I. i. laboratory; yaradıcılıq ~sı

a creative laboratory; dil ~sı a language laboratory II. s. laboratory, laboratorial; ~ metodu laboratory

method; ~ eksperi- menti laboratory experiment; ~ işi (təd- qiqat) laboratory research

labüd s. inevitable, unavoidable, inescapable; ~ olmaq to be* inevitable / unavoidable; Ölüm labüddür

Death is inevitable

labüddən z. inevitably, unavoidably labüdlük i. inevitability; inqilabın labüd-

lüyü the inevitability of the revolution laçın I. i. zool. hawk [h6:k], falcon; ~la ov etmək to hunt with a hawk

II. s.: ~ gözlü

hawk-eyed; ~ ovu hawking, falconry

lağ i. mockery, derision, ridicule; ~a qoymaq to mock (d.), to ridicule (d.), to make* an object of derision (d.);

~ etmək to make* fun of; to jeer (at), to scoff (at); bir kəsi ~a qoymaq to make* game of smb., to have* a

game with smb.; Məni lağa qo- yursan? Are you having a game with me? lağaqoyma i. mockery, derision;

(təhqir)

humiliation

lağbaz i. bax lağçı

lağçı I. i. joker, jester; d.d. twaddler, wind-

bag II. s. jesting; ~ adam a jesting person

/ man*

lağım i. 1. sap, undermining, underground;

underground passage; ~ atmaq / vurmaq

to undermine; to sap; 2. sewerage lağımçı i. 1. sapper; 2. miner; 3. hərb. sapper

soldier

lağlağı i. 1. bax lağçı I 2. bax lağ lağlağılıq i. mockery, idle talk, twaddle; jest,

joke

lax i. 1. shaky, unsteady; tottering, loose,

trembling; 2. rotten, very bad, terrible;

/ to come* loose; (stol, stul və s.) to be* unsteady; (mebel) to get* / to become* rickety; Dişim laxlayır. I

have a loose tooth, My tooth is loose; Bu dirək laxlayır This pole is coming loose

laxlatmaq f. to sway (d.); to bend* back and forth (d.), to rock (d.); to make* loose (d.), (mebel) to make*

rickety (d.)

laxlıq i. unsteadiness, looseness, the state of being loose

laxta i. clot; qan ~sı clot of blood laxta-laxta z. Qan laxta-laxta oldu The

blood coagulated

laxtalanan s. coagulating, coagulative,

coagulable

laxtalandırıcı i. coagulant

laxtalanma fi. (qan) coagulation; thickening;

~ qabiliyyəti coagulability

laxtalanmaq f. (qan) to coagulate, to clot;

to thicken; Qan havada laxtalanır Blood

coagulates in the air

laxtalanmış fs. coagulated; ~ qan coagulat-

ed blood

laqeyd I. s. indifferent, nonchalant, cool;

careless, light-hearted; (özünə qarşı) self- less; ~ adam indifferent / cool man*; ~ baxış indifferent look; ~

olmaq to be* indifferent (to); Mənə qarşı siz nə üçün belə laqeydsiniz? Why are you so indif- ferent to me?

II. z. indifferently, noncha- lantly, with indifference; carelessly, light- heartedly

laqeydcəsinə z. bax laqeyd II

laqeydlik i. indifference, nonchalance, care-

lessness; light-heartedness; ~ göstərmək to show* / to display indifference (to), to be* indifferent (to); bir

kəsə ~ göstərmək to show* indifference to smb.

laqqıldama fi. gurgle, lap; suyun ~sı gurgle of water; dalğaların ~sı the lap of the waves

laqqıldamaq f. to gurgle, to lap laqqıldatmaq f. to lap, to lick up / to take*

up (liquid) with the tongue

533

laqqıltı

laqqıltı i. lap, act of lapping up, babble laqqırtı i. chatter, jabber, babble; ~ vurmaq

to chatter, to talk rubbish / nonsense

lak I. i. varnish, lacquer; dırnaq ~ı nail var- nish / polish; yapon ~ı black japan; ~ çə- kilmiş, ~la örtülmüş

varnished, lacquered; ~ çəkmək / vurmaq / sürtmək to varnish (d.), to put* varnish on (d.); ~la örtmək to

varnish over (d.), to cover / to coat with varnish (d.) II. s.: ~ ağacı varnish tree III. i. Lac (one of the peoples

living in the Daghestan Autonomous Republic and a man belonging to these people) IV. s. Lac; ~ dili the Lac

language; ~ kəndi the Lac

village

lakca I. s. Lac, in the Lac language; ~- rusca

lüğət Lac-Russian dictionary II. z. Lac, in the Lac language; ~ danışmaq to speak* Lac, the Lac language

lakçəkən i. varnisher

lakçı i. bax lakçəkən

lakey i. footman*, manservant; lackey,

flunkey

lakeylik i. servility, cringing, dancing atten-

dance; ~ etmək 1) to be* a lackey / a flunkey; 2) məc. d.d. to cringe (to, before), to fawn upon

lakin bağ. but, nevertheless, however; O, yox deyərdi, lakin qorxdu He / She would say no, but he / she was

afraid

laklama fi. varnishing, lacquering; (yapon lakı ilə) japanning

laklamaq f. to varnish (d.), to lacquer (d.); (yapon lakı ilə) to japan (d.); döşəməni ~ to varnish the floor

laklanmaq f. to be* varnished / lacquered laklatdırmaq f. bax laklatmaq

laklatmaq f. to ask / to cause s.o. to varnish

(d.) / to lacquer (d.) / (yapon lakı ilə) to

japan (d.)

laklı s. varnished, lacquered; japanned;

~ dəri varnished leather; ~ stol varnished

table; ~ dırnaq polished nail

lal I. i. dumb person; mute; (kişi) dumb man*;

(qadın) dumb woman*; (oğlan) dumb boy; (qız) dumb girl; ~lar top. i. the dumb; ana- dangəlmə ~ dumb

from birth; anadan ~ doğulmaq to be* born dumb; Lalın di- lini anası (yiyəsi) bilər at. söz. ≅ His mother can

understand a dumb person’s

534

lallıq

language II. s. 1. dumb; mute; ~ adam dumb person; ~ olmaq 1) to become* / to be* dumb; 2) məc. to

grow* dumb; not to speak*; qorxudan ~ olmaq to be* dumb with fear; ~ etmək to make* dumb, to strike*

dumb; heyrətdən / sevincdən ~ ol- maq to be* / to be* struck dumb with aston- ishment / joy; O, dəhşətli

xəbərdən lal oldu, bir söz deyə bilmədi He / She was dumb by the terrible news and couldn’t say a word; 2.

(hiss və s.) mute; silent, deathly still; ~ gecə deathly-still night; ~ meşə dumb forest; ~ xəritə skeleton map; ~

səhnə dumb show III. z. dumbly; quietly; silently; ~ kimi durmaq / dayan- maq to remain dumb, to stand*

silent / still; Suyun lal axanı adamın yerə baxanı at. söz. ≅ Beware of a silent dog and still water; Still waters

run deep

lal-dinməz I. s. dumb silent; calm, queit; still; ~ uşaq a silent / calm / uncommunica- tive child* II. z. dumbly;

still; silently; ~ oturmaq to sit* silently / still

lalə I. i. (çiçək) poppy; tulip; dağ ~si tulip II. s. poppy; rosy; scarlet; ~ dodaqlar rosy / scarlet lips; ~ yanaqlar

rosy / scarlet / pink cheeks; ~ toxumu poppy seeds pl.

laləli s. tulip; (i.s.) with tulips / poppies; ~ çəmən flowering meadow; ~ bağ garden with poppies; ~ dağlar

mountains with tulips

laləzar i. tulip-garden; partere

lalıq s. 1. overripe; ~ armud overripe pear(s);

~ zoğal overripe cornel(s) / cornelian cher-

ry; 2. məc. blockhead, stupid

laləzarlıq i. flowery meadows; a place full of

different planted trees, flowers, etc. lalıqlamaq f. to get* / to grow* overripe lal-kar I. i. deaf-and-dumb; ~lar

top i. the

deaf and dumb II. s. deaf-and-dumb, deaf- mute; taciturn, silent; ~ uşaq a deaf and dumb child*; ~ adam a

deaf and dumb man* / person; ~ əlifbası deaf-and-dumb alphabet; Oğlan lal-kardır The boy is deaf-mute /

deaf and dumb

lallaşmaq f. to become* dumb; məc. to grow* dumb

lallıq i. dumbness, muteness; Lallıq böyük bədbəxtlikdir Dumbness is a great mis- ery / unhappiness

laməkan

laməkan i. a man* / person without a coun- try / not having a country

laməzhəb i. din. atheist [`e949-], unbeliever lampa I. i. lamp; (radio) valve; neft ~sı kerosene / oil lamp;

qoryuycu ~ safety- lamp; elektron ~sı electron tube; mədən ~sı Davy-lamp II. s. lamp; ~ işığı lamp- light; the

light of a lamp; ~ işığında by the

lamp light; ~ dirəyi (küçədə) lamp-post lampaüstü i. lampshade

lampoçka i. electric lamp, (electric) bulb landşaft i. landscape, landscape scenery lap əd. too, very, in a high

degree, extremely,

quite, fully; exactly, precisely; really; truly; ~ yaxşı very good; özünü ~ yaxşı hiss etmək to feel* very / quite

well; ~ çox too much; too many; O, lap cavandır He / She is quite / too young; O, lap asta-asta ge- dirdi She

walked very slowly; Zavallı qız lap kordur The poor girl is stone-blind; Bu lap sənə lazım olan kitabdır This is

the very book you need; Evdə lap tək qal- mışdım I stayed at home quite alone

lapdan I. s. sudden, abrupt, unexpected; ~ ölüm sudden death; ~ gəliş unexpected arrival / coming II. z. off-

hand; suddenly, all of a sudden; abruptly, unexpectedly; Lapdan qapı açıldı The door opened sud- denly / all

of a sudden; Oğlan lapdan içəri daxil oldu The boy came in unexpectedly / abruptly

ları I. i. big long-necked race of hens II. s. lazy, idler; ~ xoruz lazy cock; ~ adam lazy person, idler; lazy-bones

latayır I. s. cynical, obscene, bawdy, lewd; indecent; d.d. highly offensive; ~ zarafat- lar / söhbət bawdy jokes

/ talk; ~ dil obscene language; ~ sözlər cynical / inde- cent / obscene words; ~ hərəkət a cynical act,

cynicism; ~ adam bawdy person; ~ mahnılar / şərqilər lewd songs II. z. bawdily, obscenely, lewdly;

offensively; cynically; ~ danışmaq to speak* bawdily / obscenely / lewdly

latın I. i. Latin II. s. Latin; ~əlifbası Roman alphabet, Roman letters; ~ dili Latin, the Latin language; ~ şrifti

poliqr. Roman characters pl., Roman type, Latin script; loru (vulqar) ~ dili low / vulgar Latin; ~ Amerikası

Latin America

layiq

latınca I. s. Latin; ~ ingiliscə lüğət Latin- English dictionary II. z. Latin; ~ danış- maq to speak* Latin; ~ yazmaq

to write* in Latin

latınist i. (latın dili ilə məşğuş olan alim) Latin scholar

latınizm i. Latinizm

latınlaşdırmaq f. to Latinize (d.) latınlaşma fi. Latinization [-na9-]

latış i. Lett; ~ kişi (qadın) Lett

latışca z. Lettish; ~ yazmaq to write* in

Lettish; ~ danışmaq to speak* Lettish lat-lüt I. i. a very poor man* / person; ragtag and bobtail II. s. naked,

unclothed, nude; ~ uşaq naked child*; ~ adam naked man*

(həm də məc.)

Latviya s. Latvian; ~ dili Latvian, the Latvian

language

latviyalı I. i. Latvian II. s. Latvian; ~ qız a

Latvian girl

laureat i. prize-winner; laureate; Füzuli mü-

kafatı ~ı Fizuli prize-winner

lavaş i. lavash (bread baked of the thinly

rolled dough)

lavaşqulaq s. lop-eared; ~ oğlan lop-eared

boy

lay i. layer, stratum (pl.-ta),puff; (rəng)

coat(ing); bed; torpaq ~ı earth layer; gil ~ı clay layer; nazik ~ çəkmək to apply a thin film / layer (of to); ağ

bulud ~ları puffs of white clouds; tüstü ~ları puffs of smoke; toz ~ı a film of dust

layihə I. i. project; design, scheme; (sənəd) draft, (qanun) bill; qərar ~sı draft resolu- tion II. s. projecting,

projection, planning

layihəçi i. planner; designer, projector layihələşdirilmək f. to be* designed; to be*

planned

layihələşdirmə s. designing, projection;

~ təşkilatları design / planning organiza-

tions

layihələşdirmək f. to project (d.), to design

(d.), to plan (d.), to scheme (d.)

layiq s. 1. suitable; worthy, estimable; deserv- ing respect; ~ olmaq to deserve, to merit, to be* worthy of;

~li yer tutmaq to occupy / to take* fitting place; tərifə ~ worthy of praise; diqqətə ~ deserving attention /

con- sideration, worthy of note, notice worthy;

535

layiqincə

~ görmək 1) to favour (with), to honour (with); to vouchsafe; to deign [de9n] (+to inf.); 2) (mükafata və s.) to

award (to); ~ görülmək 1) to be* honoured (with); 2) (mükafata) to be* awarded; O, dövlət mükafatına layiq

görülüb He was award- ed a state prize; 2. decent, respectable; seemly; acceptable; good enough; (tərbi-

yəli) becoming, decorous; d.d. kind, oblig- ing; ethical; moral; proper; suitable; virtuous

layiqincə z. decently, properly, worthily, becomingly, decorously; (yaxşı) quite well; in a proper manner; ~

qarşılanmaq to be* decently / properly met; ~ süfrə açmaq to lay* the table decently / properly

layiqli I. s. worthy, decent; ~ adam / şəxs a man*of worth, a worthy person, a decent man*; ~ süfrə açmaq

to lay* a decent table II. z. decently, worthily

layiqlik i. decency, decorum; decorousness, propriety; ~ xatirinə / naminə for the sake of propriety

layiqsiz I. s. indecent, obscene [7b`si:n], nasty; indecorous, unseemly; improper, unworthy (of); mean; ~

(nalayiq) hərəkət mean action; ~ söz demək to say* indecent words; ~ifadələr unseemly expressions II. z.

indecently; obscenely; ~ danışmaq to speak* indecently, to use indecent lan- guage

layiqsizlik i. indecency, impropriety; unseem- liness; obscenity

layla (y) i. 1. lullaby, (beşik nəğməsi) a cra- dle song; 2. lull(ing); ~ demək (çalmaq) to sing* a cradle song;

uşağı yatırtmaq üçün ~ çalmaq to lull a baby to sleep

laylamaq f. to stratify (d.), to arrange in strata (d.)

laylanmaq f. to stratify, to form into strata; to be* stratified

laylatmaq f. to ask / to cause smb. to stratify (d.) / to arrange in strata (d.)

lay-lay I. s. geol. plicate, plicated; flakly; miner. schistose, schistous; ~ buludlar stratus clouds [`stre9t7s] II. z.

~ yığmaq / toplamaq to stratify (d.), to arrange (d.) in strata

laylı s. flaky, foliated; lamellar; miner. schis- tous; ~ süxurlar schistous / schistose rocks; stratified rocks

536

leysan

lazım s. necessary; essential; needful, indis- pensible, required, due (to); ~ olmaq to be* necessary / needed

/ wanted; Bunu etmək lazımdır That must be done; Bu çox la- zımdır That is necessary, indeed; That is very

necessary; Ona kömək lazımdır He / She needs help / assistance; Sizə nə la- zımdır? What do you want?

lazımınca z. necessarily, properly; O, ingi- liscə lazımınca danışır He / She speaks English properly

lazımi s. necessary; requisite, essential; prop- er, appropriate; ~ səviyyədə up to the mark; ~ qaydada

properly; ~ yeri tutmaq to take* a proper place; ~ sənədlər neces- sary documents; ~ söz the proper word; ~

dərəcədə şərh etmək to explain in a proper manner / order; ~ qaydada geyin- mək to dress in a proper

order

lazımlı s. necessary; useful; important; sig- nificant; ~ şey a necessary thing; Bu la- zımlı kitabdır It is a very

useful book

lazımsız s. useless; unnecessary; ~ şey a use- less thing; ~ qeyd an unnecessary remark

lehim i. solder, (bərk) braze; fusion; weld lehimləmək f. to solder (d.); (bərk lehimlə)

to braze (d.)

lehimlənmək f. to be* soldered; to be* brazed lehimlətdirmək f. to have* smth. soldered /

brazed; to ask smb. to solder / to braze (d.) lehimlətmək f. bax lehimlətdirmək lehinə for, in favour (of);

birinin ~ səs ver-

mək to vote for smb., to vote in favour of smb.; onun ~ for his favour; birinin ~ da- nışmaq to speak* in

smb’s favour

lehmə i. slush, watery mud; swamp, mire, bog; mud; ◊ lehməsi axmaq d.d. to be* very dirty, to drip with dirt

lehməli s. slushy; swampy; ~ yol slushy road lent i. ribbon, fillet; (şlyapada) (hat-) band; teleqraf ~i

(telegraph) tape; makina ~i typewriter ribbon; ~lə bəzəmək to ribbon

(d.)

leş i. 1. carrion; 2. d.d. məc. lazy-bones leşyeyən I. i. zool. vulture, buzzard II. s.

~ quş a bird eating carrion

leysan I. i. shower, spring rains, pouring /

driving rain; heavy shower, down-pour II. s. pouring, heavy; ~ yağış heavy rain;

leytenant

Leysan yağış yağır It is raining very hard; It is pouring, It’s raining cats and dogs idiom.

leytenant I. i. lieutenant; general ~ lieu- tenant-general; baş ~ senior lieutenant; kiçik ~ junior lieutenant II. s.

lieutenant; ~ rütbəsi lieutenant rank

ləb i. bax dodaq I

ləc I. i. hater; (qatı düşmən) bitter enemy;

stubborn; ~ düşmək bax ləcləşmək II. s. hateful, stubborn; ~ adam stubborn man* III. z.: ~ baxmaq to look

with hatred

ləcləşmək f. to hate (d.); to detest (d.), to abhor (d.), to execrate (d.), to feel* hatred towards, to dislike

greatly (d.)

ləclik i. hatred; detestation, abhorrence, hos- tility

ləçək I. i. shawl, kerchief II. i. bot. petal; qızıl gül ~yi a rose-petal, rose-leaf; ~ aç- maq bax yarpaqlamaq (1-ci

mənada)

ləçəkli I. s. bot. petalous, petalled, petaled; çox ~ güllər many-petaled flowers II. s. (i.s.) having a kerchief on,

(i.s.) with a kerchief on one’s head; ~ qadın a woman* with a kerchief over her head (shoulder); ipək ~ qız a

girl in a silk shawl

ləçəkləmək f. bax yarpaqlamaq (1-ci mə- nada)

ləçəklənmək f. bot. to burst* into petals, to burst* into leaves

ləçəksiz I. s. bot. apetalous II. s. (i.s.) with- out a kerchief round the neck

ləçər I. i. impudent / shameless woman*, shameless creature II. s. impudent, shameless, dishonourable

ləğv i. abolishment; abolition, abrogation, revocation, (qərar) disaffirmation, coun- termand, (əmr. haq.)

cancellation; xüsusi mülkiyyətin ~i abolition of private prop- erty; ölüm cəzasının ~i abolition of capital

punishment, (məhkəmə) hökmün ~i repeal of sentence; ~ aktı the act of aboli- tion; ~ edilmək / olunmaq to

be* abol- ished; to be* revoked, to be* abrogated; ~ etmək to abolish (d.); to abrogate (d.), to repeal (d.), to

revoke (d.), to cancel (d.); to countermand (d.); hüq. to disaffirm (d.), (qərar) to reverse (d.); (qərar,

qətnamə və s.) to annul (d.); to do* away, to liqui-

ləkələmək

date; əmri ~ etmək to revoke an order; hərb. to rescind an order; müqaviləni ~ etmək to annul a treaty; d.d.

to scrap a treaty; to rescind a contract; borcu ~ et- mək to write* off a debt [-det]; hökmü ~ etmək to repeal

/ to rescind a sentence; insanın insan tərəfindən istismar edil- məsini ~ etmək to abolish the exploitation of

man by man

ləhcə i. dialect; London ~si the London dialect; ~də danışmaq to speak* in a dialect

ləhləmək f. (müst. və məc. mən.) to pant (with), to gasp (for breath); to take* short / quick breaths, to be*

out of breath, to lose* one’s breath; istidən ~ to stifle / to suffocate with the heat; İt istidən ləh- ləyirdi The

dog was panting with the heat

ləhləyə-ləhləyə z. breathlessly; ~ demək / söyləmək to utter breathlessly

ləhzə i. moment, instant; bir ~də in an instant, in a moment, in a flash; in a twin- kling

lək i. bed; gül ~i flower-bed, bir ~ gül a bed of flowers; ~ kəsmək / düzəltmək to dig* beds

ləkə i. (müst. və məc. mən.) spot, blot, stain, stigma; blotch, blemish; disgrace; qan ~si bloodstain, a spot of

blood; mürəkkəb ~si ink-stain, a spot of ink; yağ ~si a spot of fat; çaxır ~si a spot of wine; çətin gedən ~lər /

çətin yuyulan ~lər stubborn stains; ~ düşmək to stain; ~ salmaq to spot (d.), to stain (on); Onun üzündə ləkə

var There is a blotch on his face; Köynəyi- nizdə ləkə var There is a blot on your shirt; ~ aparmaq

(təmizləmək) to remove / to take* out stains; ◊ Günəşdə də ləkə var There are spots on the sun, Nothing is

perfect; ~ salmaq to spot (d.), to stain (d.); to disgrace (d.); ~ götürmək to stain; Bu ipəkdə sudan ləkə qalır

This silk spots with water

ləkələmək f. 1. (müst. və məc. mən.) to stain (d.), to spot (d.), to brand (d.), to bolt (d.), to blemish (d.), to

blotch (d.); 2. to dis- grace (d.); to dishonour (d.), to soil (d.) d.d. to dirty (d.); mürəkkəblə ~ to spot / to stain

with ink; O, məni ləkələyib (rüs-

537

ləkələndirmək

vay edib) He has blotted me out; (öz) adını / özünü ~ to soil one’s name, to cast* a stain on one’s name, to

soil oneself; to get* oneself dirty; birisinin yaxşı adını ~ to stain / to sully smb’s good name, to swear smb’s

reputation

ləkələndirmək f. bax ləkələmək ləkələnmək f. to become* dirty, to cause to become marked with spots /

stains; to soil oneself, to make* oneself dirty; to be* stained / spotted / blotted; asanlıqla ləkə- lənən / ləkə

götürən paltar a dress that

spots easily

ləkələnmiş fs. spotted; blotched, stained;

mürəkkəblə ~ ink-stained; mürəkkəblə

~ stol a table spotted with ink

ləkəli s. stained, spotty, patchy; blotchy; vic-

danı ~ a blot on one’s character, flaw on

one’s character

ləkəsiz s. stainless, unstained, spotless;

immaculate, clean, blameless; ~ oğlan an unstained / stainless boy; ~ qız a stainless girl

ləkəsizlik i. spotlessness, blamelessness ləqəb i. nickname, pseudonym; alias; (ədə- biyyatda) pen-name;

(artist) stage-name; ~i ilə under the pseudonym, (yazıçı haq.) under the pen-name; ~ qoymaq / qoşmaq to

nickname (d.), to give* a nickname to

(d.)

ləqəbli s. nicknamed; ~ adam a nicknamed

person

ləl i. ruby [`ru:b9]; red precious stone ləl-cəvahirat i. jewel; gem; precious stone;

treasure

lələ i. governor; a person who brought up

children (boys) of the rich families; under-

tutor (and attendant)

lələ-giryan s. d.d. homeless; ~ olmaq / qal-

maq to be* left without a roof over one’s head; ~ etmək / qoymaq to make* home- less (d.), to dishome

(d.), to dishouse (d.)

lələk i. feather, plumage; (bəzək üçün) plume; əlvan rəngli ~ brightly coloured plumage; ~ kimi yüngül as

light as a feath- er, very light; ~ tökmək to moult, to lose* feathers, to shed* feathers

lələklənmək f. to feather; to be* covered / lined with feathers

538

lənətləmək

lələkli s. feathery; feathered; (quşlar haq.) (i.s.) covered with feathers; ~ şlyapa a feathered hat; ~ baş geyimi

a feathered head dress

lələklilər top. i. birds of a feather

lələksiz s. unfeathered, featherless; ~ (yoluq) qaz unfeathered goose*; ~ quş an unfeath-

ered bird

lələkvarı s. feather-like, like a feather (feath-

ers)

lələş i. obedient servant; sizin ~(-iniz) your

obedient; Lələşin hər şeyi hazırlayıb Your obedient has prepared everything; Qorx- ma, lələşin ölməyib ki...

Don’t be afraid, your obedient servant is always disposed

ləlik i. detracter, beseecher; ~ düşmək bax ləlimək

ləlimək f. d.d. to belittle (d.), to entreat (d.), to beg (d.); to beseech* (d.); kömək üçün ~ to beg for help;

Ləlimə! Don’t belittle yourself!

ləlitmək f. to cause / to force smb. to belittle ləlöyün s. greedy (of, for), avid (of, for); covetous, grasping; ~

getmək to covet,

to be* avid / greedy / covetous for ləlöyünlük i. (pula) greed(iness) (of, for),

avidity (of, for), covetousness

ləmpə i. bax tavan I

ləms s. 1. flabby, (dəri, bədən və s. haq.)

flacid; phlegmatic; 2. languid, listless,

limp, slack, inert, dull, nerveless

lənət i. curse, anathema; imprecation; male- diction; ~ oxumaq / yağdırmaq bax lə- nətləmək; Lənət olsun!

Damn it! Damnation!; Lənətə gələsən! Lənət sənə! Oh, damn! Damn you! Allah (sənə) lənət eləsin! God

damn you! Lənət ona! Damn / Curse him! Lənətə gəlim əgər yalan danışıramsa I’ll be damned / I’m damned

if I tell a lie; Lənət şeytana, lə- nət sənə kor şeytan! Deuce take it; lənətə layiq deserving to be damned; Ona

lənət damğası basdılar He was damned / cursed;

~ə gəlmiş cursed, damned, accursed lənətləmək f. to curse, (d.), to damn (d.), to swear (d.); to read* / to

pronounce an anathema (against someone); Biz müha- ribəni lənətləyirik We curse the war; O, anadan

olduğu günü lənətlədi He /

She cursed the day he / she was born

lənətləndirilmək

lənətləndirilmək f. to be* cursed, to be* damned; Düşmən lənətləndirilməlidir The enemy must be cursed

lənətlənmək f. bax lənətləndirilmək lənətüllah d.d. God damn you; Damned,

Cursed

ləng I. s. 1. slow, sluggish, inactive, lazy;

torpid; ~ adam slowcoach, laggard, slow / indolent person; ~ hərəkət slow motion; ~ qaçan a slow runner; 2.

hard to move; ayaqdan ~ (ağır) olmaq to be* hard to move [...mu:v], to be* sluggish II. z. slow- ly, sluggishly;

~ getmək to go* slow(ly); ~ işləmək to work slowly; ~ danışmaq to speak* sluggishly / slowly; ~ tərpənmək

to be* hard to move, to be* sluggish

ləngər i. 1. heaviness; load, weight ballast; məc. lumber; 2. (müvazinəti saxlamaq üçün ağaç, dəmir) pole; ~

vermək / vur- maq bax ləngərlənmək

ləngərləmək f. to shake* (d.), to reel; to heel (over) (d.), to rock (d.), to swing* (d.); Külək ağacları ləngərləyir

The wind shakes the trees

ləngərlənmək f. dən. to take* a list, to list, (adam. haq.) to reel, to stagger; Kişi o tə- rəf-bu tərəfə

ləngərlənirdi The man was reeling from side to side

ləngərli s. balanced; massive

ləngimədən z. immediately, at once, with-

out delay; Biz ləngimədən yolumuza da- vam etdik We continued our way without delay; Bunu ləngimədən

yerinə yetir Do it at once / immediately

ləngimək f. to be* slow / late, to stay too long, to delay; Qatar iki saat ləngimişdi The train was delayed (for)

two hours Ləngimə! Don’t delay!

ləngitmək f. to detain (d.), delay (d.), to keep* off (d.); to hinder (d.); to put* off (d.); to defer (d.); (təxirə

salmaq) to postpone (d.), to hold* back (d.); to slow down (d.); to linger (d.); məc. to hamper (d.), to impede

(d.), to be* an obstacle (to); tex. to decelerate [di:-] (d.); tex. to break* (d.); İşimi ləngidirsən You’re

hindering my work; Bu iş bizi çox (uzun müddət) lən- gidəcəkdir This matter will detain us very long; Lütfən

cavabı ləngitməyin Please,

lətafətli

answer by return post / immediately / with-

out delay

lənglik i. sluggishness; hindrance; postpone-

ment

ləpə I. i. wave, long ridge of water; dəniz

~si kimi like a wave of the sea; su ~si wave of water, water wave II. i. bot. ker- nel; qoz ~si kernel of a nut;

badam ~si kernel of an almond; meyvə çəyirdəyinin ~si kernel of a fruit stone

ləpədöyən i. (ağ köpüklü dalğa) surf; break- ers pl.; ~nin gurultusu thundering of the breakers

ləpələmək f. (qoz və s.) to hull (d.), to pod (d.); qoz ~ to hull / to pod nuts; noxud ~ to hull peas

ləpələnmək f. (su haq.) to be* choppy / agitated; (yavaşca) to ripple; (dəniz haq.) to rise* in waves, to be*

rough

ləpəli I. s. wavy, abounding in waves; chop- py, rough; Dəniz / göl ləpəlidir The sea / lake is troubled / rough

/ choppy II. s. ker- neled; seedy; (i.s.) having kernels

ləpir i. track; mark; footprint; (adam haq.) footstep; təzə ~lər fresh tracks / footprints; dovşan ~ləri rabbit

tracks; qar üzərində insan ~i footprint / footstep on the snow; ~ tutmaq / itirmək to keep* / to lose* track

(of); ~ə düşmək to find* / to come* up on the track (of); ~lə getmək to follow / to tread* in the tracks

lərzə i. shudder, trembling, trepidation; ~yə düşmək / gəlmək to shudder, to tremble; qorxudan / soyuqdan

~yə gəlmək to shudder / to tremble with fear / cold; O, bu barədə fikirləşməkdən lərzəyə düş- müşdü He /

She trembled / shuddered to think of it; qorxudan bədəninə / vücu- duna / ürəyinə / canına ~ düşmək to

tremble / to shudder with fear / horror

lət i. 1. languid, dull, listless; feeble; 2. fat and flabby, paunchy; ~ bağlamaq to grow* fat and flabby

lətafət i. tenderness, delicacy, refinement, elegance, grace, beauty, charm, fascination lətafətli s. tender,

pleasant; (zövq, çiçək və s.) delicate, loving; charming, lovely, refined, elegant, graceful; ~ qız a charm- ing

girl; uzun paltarda ~ görünmək to

539

lətif

look elegant in a long dress; ~ nitq / zövq

refined speech / taste

lətif s. bax lətafətli

lətifə i. anecdote, joke; funny story; funny

thing

lətləşmək f. to grow* fat and flabby

lətlik i. lymphatism

ləyaqət i. 1. dignity; decency; şəxsi ~ hissi

a self-respect; proper pride; ~ini saxlamaq to preserve one’s dignity; ~i itirmək to lose* dignity; ~ini

qorumaq to stand* on one’s dignity; 2. (yaxşı keyfiyyət) quality, merit, virtue, desert; worthiness; high rank

ləyaqətlə z. with dignity, decently, properly, becomingly; decorously; nobly; ~ hərəkət etmək to behave

decently

ləyaqətli s. dignified; noble; stately; worthy; decent, proper, decorous, becoming; seem- ly; ~ qoca xanım a

dignified old lady; ~ rəhbər a noble leader; O, çox ləyaqətli adamdır He is a very decent person

ləyaqətsiz I. s. 1. unworthy (of); 2. worthless, unworthy, mean; ~ əməl (hərəkət) mean deed / action II. z.

unworthily; meanly, indecently, indecorously, improperly

ləyaqətsizlik i. (əxlaqca) indecency; improperness; baseness, meanness

ləyən i. basin [be9-]; (əl-üz yumaq üçün) wash-basin, wash-stand, wash-hand-basin; (mürəbbə bişirmək

üçün) preserving pan

ləzzət i. (dad) taste; pleasure, enjoyment, delight; bir şeydən ~ almaq to enjoy the taste of something; to

find* / to take* / to derive* pleasure in (doing) smth; ~ini qa- çırmaq to let* the taste escape; to overdo*; to

continue persistently; ~i olmaq to have* a nice taste; ~ vermək / etmək to delight, to pleasure greatly, to

give* delight / enjoy- ment / pleasure; Bu musiqidən ləzzət alı- ram I enjoy this music; ~i hiss etmək to feel*

delight / enjoyment

ləzzətlə z. tastily, tastefully, pleasantly, pleas- urably, delightfully

ləzzətləndirmək f. to add a zest (to), to make* piquant, to make* tasty / delicious / delightful, to do*

tasteful, to give* pleas- ure (to); to sweeten (d.)

ləzzətlənmək f. to become* more tasty / pleasurable / pleasing

540

liberalizm

ləzzətli s. tasty; tasteful, piquant, pleasura- ble, pleasant, pleasing, delicious, delight- ful; d.d. savoury; ~

yemək a tasty / savoury food (dish); Yemək ləzzətli idi The food was delicious; ~ armud a savoury pear; ~

sous a piquant sauce

ləzzətlilik i. deliciousness, pleasantness, tastiness, piquancy

ləzzətsiz s. tasteless, insipid; unpleasant; hav- ing no taste

ləzzətsizlik i. tastelessness; the quality of being tasteless / unpleasant

ləzzətverici s. bax ləzzətli

ləzgi I. i. Lezghin II. s. Lezghin; ~ oğlan

Lezghin boy; ~ dili Lezghin, the Lezghin

language

ləzgicə z. Lezghin; ~ danışmaq to speak*

Lezghin / the Lezghin language ləzgihəngi i. lezghinka (a dance)

lığ i. wash; dung water; mash, slush

lığa i. dregs; d.d. riff-raff, scum; cəmiyyətin

~sı the scum of society; qazanın ~sını yığmaq to take* the scum off the pot; ~sını yığmaq to scum (d.)

lıqqıldamaq f. (su) to gurgle; Çaynik lıqqıl- dayır (qaynayır) The tea-kettle is bubbling lıqqıldatmaq f. to

shake* (d.); to bubble (d.); süd butulkasını ~ to shake* / to bubble a

milk-bottle

lıqqıltı i. gurgle; bubbling sound; suyun ~sı

a gurgle / bubble of water; Su butulka- dan lıqqıltı ilə töküldü The water gurgled out of the bottle

lırt s. 1) friable; crumb(l)y, loose; 2) flabby; flaccid; drooping; apathetic; inert, sluggish; brittle; ~ əzələlər

flabby / flaccid muscles; ~ dəri flabby skin; ~ olmaq to be* flaccid / sluggish; to be* apathetic

lırtlaşmaq f. to become* / to grow* flaccid / sluggish, to become* friable

lırtlıq i. friability

libas i. clothes, clothing; garments; uşaq ~ı

baby-clothes; pis ~da in bad clothes liberal I. i. liberal; ~ olmaq to be* a liberal II. s. liberal; ~ burjuaziya

liberal bour- geoisie; ~ tərif liberal praise; ~ adam (a)

liberal (man*)

liberalizm i. liberalism; çürük ~ decayed /

rotten liberalism

liberallaşdırmaq

liberallaşdırmaq f. to liberalize (d.), to make* (d.) liberal

liberallaşmaq f. d.d. to play the liberal, to become* a liberal

liberallıq i. liberal views, liberalism; ~ et- mək to play the liberal

lif i. 1. fibre, filament; süni ~ artificial fibre; ağac / pambıq ~i wood / cotton fibre; 2. wisp of bast; hamam ~i

wisp; 3. anat. bot. fibre; filament

lifçik i. brassiere [`br5si7], (qısaldılmış şə- kildə) d.d. bra [bra:]

lifə i. belt, girdle; (qurşaq) sash, waist-band, waist

lifəli s. (i.s.) with a waist-band / waist, in a waist-band

lifli s. fibrous, filamentous; ~ kətan fibrous flax

lift i. lift, amer. elevator; ~dən istifadə et- mək to use a lift; ~lə qalxmaq to go* up / to raise in a lift; ~lə

enmək to go* down in a lift

liftçi i. lift operator; amer. elevator operator, lift boy / man*

lil I. i. silt; slime, ooze; (həm də məc.) mire II. i. (paltar üçün) blue, amer. blueing; paltara ~ vurmaq to blue a

dress

lilləmək I. f. (paltarı) to blue (d.) II. f. kim. to fall* out, to settle, to be* deposited

lilləndirmək f. to stir up (d.); ◊ suyu ~ to stir up / to trouble water

lillənmək I. f. (paltar) to be* blued II. f. to become* / to grow* turbid, to dim; məc. to become* miry

lillənmiş s. (paltar) blued; ~ paltar blued dress

lilli I. s. (paltar) blued II. s. slimy, oozy, miry [`ma97ri], muddy; ~ çay yatağı oozy river-bed

liman I. i. port, bay, firth, gulf, harbour; hərbi ~ naval port / dock; dəniz ~ı seaport; azad ~ free port; təbii ~ a

natural harbour; ~a çatmaq to reach a port II. s. port; ~ şə- həri seaport; ~ fəhləsi docker, stevedore [`sti:v-]

limfa i. fiziol. lymph

limfatik s. fiziol. lymphatic; ~ damarlar

lymphatic vessels; anat. ~ vəzlər a lym- phatic glands; ~ sistem lymphatic system

loqquldatmaq

limon I. i. lemon; ~ əlavə etmək to lemon II. s. lemon, lemony; ~ şirəsi lemon juice; lemon squash; ~ pirogu

lemon pie; ~ rəngi lemon colour, the colour of lemon; ~ ağacı a lemon tree; ~ turşusu kim. citric acid; ~ duzu

lemon salt, citrate; ~ qabığı lemon peel

limonad I. i. lemonade, lemon squash; bir stəkan ~ içmək to drink* a glass of lemon- ade II. s. lemonade; ~

şüşəsi a lemonade bottle

limonlu s. lemony, (i.s.) with lemon; bir fin- can ~ çay a cup of tea with a piece of lemon

ling i. crowbar, lever; ~ lə qaldırmaq to pry / to lift with a lever

lingləmək f. to pry (d.), to lift with an iron bar (d.), to lever (d.)

linotip I. i. poliqr. linotype II. s. linotype linotipist i. linotypist

lirə i. lira, lire (money in Italy, Turkey, etc.) litium i. kim. lithium

litologiya i. geol. (süxur haqqında elm) lithology

litosfer I. i. geol. lithosphere, the earth’s crust II. s. lithosphere, lithospheric

litr i. litre, (amer.) liter

litraj (litr hesabı ilə) capacity in liters / litres litrlik I. i. litre, one litre II. s. litre; (bir)

~ şüşə litre bottle, bottle of one litre capac-

ity

Litva s. Lithuanian; ~ dili Lithuanian, the

Lithuanian Language; ~ dilində in the

Lithuanian Language

litvaca I. s. Lithuanian; ~ qəzet a Lithuanian

newspaper II. z. (in) Lithuanian, (in) Lithuanian language; Bu litvaca yazılıb It is written in Lithuanian; ~

danışmaq to speak* Lithuanian; O, litvaca danışa bilir He / She can speak Lithuanian

litvalı I. i. Lithuanian II. s. Lithuanian; ~ kişi Lithuanian (man*); ~ qadın Lithuanian (woman*)

lobya I. i. bot. bean; ~ əkmək to plant beans; (becərmək) to grow* beans; II. s. bean; ~ bitkisi bean plant; ~

şorbası bean soup

loğma i. a bite / a piece of bread (that may be put into mouth at one time)

loqquldatmaq f. (əsasən it, pişik haq.) to lap (up) (d.); İtlər, pişiklər suyu loqqul-

541

lom

dadırlar Dogs and cats lap water; O, bir boşqab şorbanı loqquldatdı He lapped up (down) a plate of soup

lom i. bax ling

lomba i. lump, clot; mürəkkəb ~sı a clot of

ink; tüpürcək ~sı a clot of spit(tle); qan ~sı a clot of blood; bir ~ çörək a lump of bread; bir ~ palçıq a lump of

clay

lomba-lomba f.: ~ ötürmək to eat* quickly and greedily, to swallow (d.)

lombalamaq f. 1. to form a lump / clot, to lump; 2. d.d. to eat* quickly and greedily (d.)

lopa i. flocks; (qar və s. haq.) flakes; qar ~sı a flake of snow; pambıq / yun ~sı flocks of cotton / wool;

qarğıdalı ~sı corn flakes

lopabığ I. i. long moustached man*, a man* with a long / bushy moustache II. s. long moustached; (i.s.) with

a bushy mous- tache; (i.s.) with a long moustache

lopa-lopa z. in flakes; Lopa-lopa qar ya- ğırdı It was snowing in flakes

loru s.: ~ dil popular speech; vulgar ~ dildə danışmaq to speak* in common, to speak* the vulgar tongue; ~

dildə (kobudcasına) ifadə etmək to express in vulgar; ~ sözlər vulgar words; ~ latın (dili) low / vulgar Latin

loş s. 1. bax: lət; 2. awkward, ungraceful; clumsy; ~ adam an awkward / clumsy person; ~ at a clumsy horse

(a jade); 3. (paltar haq.) baggy, puffed out, hang- ing loosely; ~ (torba kimi) şalvar baggy trousers; 4. zool.

turkey (-cock)

lotu I. i. 1. fancy man*; rogue; swindler, cheat, knave, d.d. old fox; 2. convivial fellow II. s. roguish,

mischievous; outspo- ken; warmhearted; blunt; ~ oğlan a rogu- ish boy; ~ baxışı / gülüşü mischievous /

roguish look / smile

lotu-bambılı i. d.d. fop, coxcomb, old fox; O, lotu-bambılıdır He is an old fox

lotubazlıq i. swindle, tricks; ~ etmək to be* on the spree; to carouse; (şənlənmək) to make* merry; d.d. to

go* on the spree

lotubeçə i. d.d. a pert / forward / bright / smart fellow / boy / lad; O, lotubeçə (zi- rək) oğlandır He is a

bright boy

lotuluq i. swindle, carouse, trickery; knavery; ~ etmək to carouse; to cheat, to swindle,

542

lövhə

to trick; to deceive; Özünü lotuluğa qoy-

ma! Don’t cheat!

lotu-potu i. swindlers, rogues, cheats; Lotu-

potu ilə dostluq etmə! Don’t make friends

with swindlers / cheats / rogues!

lovğa I. i. boaster, braggart, show-off II. s. boastful, vainglorious; presumptuous,

(self-) conceited, bumptious; ~ kişi / qadın an arrogant / conceited / haughty / lofty man* / woman*; ~ ton

in an arrogant tone III. z. boastfully, arrogantly

lovğalanmaq f. d.d. to swagger, to boast (of), d.d. to brag (of, about); Bununla lovğa- lanma! Don’t boast /

brag of this!

lovğalaşmaq f. to become* boastful / bump- tious / arrogant

lovğalıq i. boastfulness, vaingloriousness, presumption, swagger, (self-) conceit, haughtiness, loftiness,

arrogance; ~ etmək to boast, to swagger; d.d. to brag

lovğa-lovğa z. boastfully, arrogantly; ~ gül- mək to laugh boastfully; ~ danışmaq to speak* arrogantly /

boastfully

löhrəm I. i. trotter II. s. trotter; trotting; ~ at a trotter, a trotting horse III. z.: ~ getmək to trot; O, dəvə kimi

löhrəm gedir He / She trots like a camel

lök i. a child of a camel

lökdodaq s. thick-lipped; ~ oğlan a thick-

lipped boy

lökdodaqlı s. bax: lökdodaq

lövbər I. i. anchor; ~ salmaq to cast* / to

drop anchor; ~də olmaq to be* at anchor, to lie* at anchor; Gəmi lövbərdədir The ship is at anchor; ~i

qaldırmaq to weigh / to raise the anchor; məc. d.d. to get* under way; Lövbərini qaldır, gedək Get under

way and let’s go; ◊ ~(ini) salmaq / atmaq to settle down, to sit* down (to); Biz bu- rada çoxdan lövbər

salmışıq We have set- tled down here long before II. s. anchor; ~ zənciri an anchor chain; ~ dayanacağı (yeri)

anchor hold / ground

lövhə i. 1. board; sinif (yazı) ~sı (black) board; ~də yazmaq to write* on the (black) board; elan ~si notice

board; mis (mərmər) ~ slab; (mağazada) sign, sign- board; tex. bölüşdürücü / paylayıcı ~ switchboard;

(təşkilatın, idarənin adını,

lövhəcik

yaxud gördüyü işi göstərən) panel; kon- trol / nəzarət ~si control panel; şərəf ~si board of honour; şərəf

~sinə vurmaq to put* up on the board of honour (d.); qara ~ (siyahı) the list of shirkers; 2. picture, painting,

canvas; bir şeyin ~sini çəkmək to paint a picture of smth.

lövhəcik i. 1. plate, door-plate; 2. picture lövhəyazan i. painter; sign-painter

lumu i. d.d. bax limon I

lumulu s. bax limonlu

lüğət I. i. dictionary; glossary; (müəyyən mətnə aid) vocabulary; izahlı ~ an explanatory dictionary;

azərbaycanca-in- giliscə ~ an Azerbaijani-English diction- ary; musiqi ~i a dictionary of music; tibbi ~ a

medical dictionary; cib ~i pocket dic- tionary II. s. dictionary; vocabulary; lexi- cographic; elm. lexical; ~

tərtibatçısı lex- icographer; ~ işi lexicographic work; dilin ~ tərkibi vocabulary; ~ fondu word stock

lüğətcə i. a pocket dictionary

lüğətçi i. lexicographer

lüğətçilik dilç. lexicography

lüğətşünas i. lexicographer

lüğətşünaslıq i. bax lüğətçilik

lül s.: lülqənbər blind / dead drunk; lülqən-

bər / lülatəş olmaq to be* as drunk as the devil; O, lüldür He is as drunk as a lord, He is well gone

lülə I. i. 1. muzzle; barrel, tube; top ~si a gun muzzle / tube; tüfəngin (silahın) ~si the barrel of a rifle; 2.

(çaynik və s. haq.) tar, stopcock; spout; çaydanın ~yi spout of a teapot; 3. (kağız və s.-dən bükülmüş) roll,

scroll, hollow; 4. icicle; cornice; buz ~si (sırsıra) icicle II. s.: ~ sümük shin

lülək i. bax lülə

lüləkabab i. lulakabab (a kind of Azerbaijani

dish: meat chopped and formed into a tube

shape and roasted on a spit)

lülələmək f. to roll up (d.); kağız(-ı) ~ to roll

up (the) paper; xalçanı ~ to roll up the car- pet; O, döyülmüş qoyun ətini lülələyib şişdə qızartdı He / She

rolled up the chopped mutton and roasted it on a spit

lülələnmək f. to be* rolled up

lülələnmiş fs. rolled up, formed into a tube

shape; ~ kağız the rolled up paper; ~ xalça

lütfkarlıq

(lülə kimi bükülmüş) the carpet formed

into a tube shape

lüllənmək f. to get* dead drunken, to

become* as drunk as the devil

lümə s. 1. dock-tailed; ~ xoruz / toyuq a

dock-tailed cock / hen; 2. (paltar) short, too tight and short; scanty, curtailed; ~ saç curtailed hair; ~ paltar a

short dress

lümək s. bax lümə

lüt I. i. poor man*; ~lər (kasıblar) the poor;

the naked II. s. naked, unclothed; bare, stripped; nude; exposed; ~ uşaq a naked child*; ~ bədən naked

body; ~ olmaq to be* naked; məc. to be* poor; tamam ~ stark naked; ~ ayaq naked / bare feet; qurşağa

qədər ~ bare to the waist; O, lüt idi He / She was naked, He / She was without clothes on; O, lütdür (yoxsul-

dur) / Lütün biridir He hasn’t a rag to his back; ~ divarlar bare walls; ~ təpə a bare / naked hillside; ~ dağ

bare / naked moun- tain; ~ budaqlı ağaclar trees with naked branches; ~ olmaq bax lütlənmək; ~ et- mək /

qoymaq bax lütləndirmək

lüteran I. i. din. Lutheran II. s. din. Lutheran lüteranlıq i. din. Lutheranism

lüt-ətcə s. (uşaq haq.) naked; ~ uşaq a naked

child*

lütf i. favour, grace; charm, good-will; assent,

approbation; virtue; kindness; politeness; mercy, charity; bir kəsə ~ etmək to do* smb. a favour; Lütf edin

Be so kind; Do a favour! Go ahead! Please, do!; ~ etmək / qılmaq / göstərmək to favour (d.); to regard / to

treat (d.) with favour / partial- ity; to have* a kind feeling (for), to show* mercy / favour to (d.); to bestow

honour on; allahın ~ü ilə with the favour / blessing of God, at the mercy of God

lütfən z. please, be so kind as (+to inf.), be so good as (+to inf.), be so nice as (+to inf.); Lütfən əyləşin Be so

kind as to sit down, Sit down, please; Lütfən cavab verin Have kindness to answer, Kindly answer

lütfkar s. graceful, gracious, kind; favourable, amiable, polite; obliging; charming; favoured, blessed,

appearing; ~ olmaq to be* favourable (to)

lütfkarlıq i. courtesy; goodwill; bir kəsə ~ göstərmək to regard smb. with favour,

543

lütləndirmək

to favour smb.; O, mənə lütfkarlıqla ca- vab verdi He / She favoured me with an answer, He / She was so

kind as to answer me

lütləndirmək f. 1) to bare (d.); to strip (d.); to strip smb. to the skin; 2) məc. to strip (d.), to deprive (d.) of

property; Onu lüt- ləndirmişdilər He was stripped of all he had

lütlənmək f. 1. to bare, to undress, to uncov- er oneself, to strip oneself to the skin; to be* naked; Ağaclar

lütləşib The trees are bare / leafless; 2. məc. to become* / to grow* poor

lütləşmək f. bax lütlənmək

lütlük i. nudity, nakedness; bareness; strip;

stark poverty; təpələrin lütlüyü bareness / nakedness of hills; ağacların lütlüyü nakedness of trees

lüzumsuz-lüzumsuz

lüt-madərzad s. bax lüt-üryan

lüt-üryan s. d.d. stark / completely naked;

~ olmaq to be* stark-naked; ~ yaşamaq

to live in poverty / penury

lüzum i. necessity, need; want; Heç bir lü-

zum yoxdur There is no necessity at all; ~ görmək to consider it necessary; Lüzum görmürəm I don’t

consider it necessary; Narahat olmağın lüzumu yoxdur There is no need to worry / to be anxious

lüzumlu s. necessary; needful

lüzumsuz s. unnecessary, not necessary,

uncalled for, needless, unwanted, useless; ~ şeylər unnecessary / useless things; ~ iş needless work; Demək

lüzumsuzdur It is needless to say

lüzumsuzluq i. uselessness, needlessness lüzumsuz-lüzumsuz z. unnecessarily; ~ da- nışmaq to speak*

unnecessarily / nonsense

544

maddi

tunity; ~ olanda when an opportunity pres- ents itself; ~ tapmaq / etmək to find* time (for+ger.); to get

around (to+ger.)

macar I. i. Hungarian; ~lar the Hungarians

M, m the 19th letter of the Azerbaijani alpha- bet

maarif I. i. enlightenment; education; xalq ~i public education; popular / people’s edu- cation; siyasi ~

political education II. s. educational; ~ müəssisəsi an educational establishment; ~ xadimi enlighter; ~ Na-

zirliyi Ministry of Education

maarifçi i. educationist, educationalist; enlightener

maarifçilik I. i. enlightenment, educational activities II. s.: ~ dövrü the Age of Enlightenment

maarifləndirmək f. to enlighten (d.), to give* education (d.); xalq kütlələrini ~ to enlighten the masses

maariflənmək f. to get education [-3n]; to be* enlightened

maarifpərvər I. i. 1. enlightener, educator; 2. tar. representative of the Englightenment II. s. instructive,

educational; ~ fikirlər / ideyalar instructive ideas

maarifpərvərlik i. enlightenment, educa- tional activities

maaş I. i. (fəhlələrin) wages (pl.); (qulluq- çuların, ziyalıların) pay, salary; real ~ real wages pl.; nominal ~

nominal wages pl.; aylıq ~ wages / pay / salary for a month; monthly salary; yüksək ~ higher wages pl.; ~ların

artırılması wage incearse; ~ları kəsmək / azaltmaq to cut* wages; həftə- lik / aylıq ~ vermək to pay* money

for week / month; fəhlə və qulluqçuların ~ı wages and salaries; ~ vermək to pay wages / a salary, Bizim maaş

günümüz hər ayın 2-dir We get our wages on the 2nd of every month II. s.: ~ cədvəli wages tariff; ~ günü pay

day, the day when wages (or salary) are to be paid

mabədi i. continuation; ~ var to be* contin- ued

macal i. 1. possibility, chance, opportunity; 2. free time; ~ vermək to give* smb. a chance, to give* / to

afford smb. an oppor-

II. s. Hungarian; ~ xalqı Hungarian people; ~ dili Hungarian, the Hungarian language; ~ qadını Hungarian

(woman)

macarca z. Hungarian; ~ danışmaq to speak* Hungarian

macəra i. 1. event, incident, occurrence; 2. adventure; ~ axtaran adventurer; ~ ax- taran qadın adventuress

macəraçı i. adventurer; (qadın) adventuress macəraçılıq i. adventure

maç i. d.d. (öpüş) kiss; ~ etmək to kiss; ya-

naqlarından ~ etmək to kiss on the cheeks; dodaqlarından ~ etmək to kiss (on) smb.’s lips

maça i. meat covered with shin / shank madam ki ... if, if it is... Madam ki, belədir

... If it is so ... If it is in this way

maddə i. 1. matter, substance; hərb. zəhər- ləyici ~ war-gas, partlayıcı / partladıcı ~ explosive; qidalı ~lər

nourishing things; 2. point; item, paragraph; bütün ~lər all points; at every point; 3. fəls. matter; 4. hüq.

article; Müqavilənin 15-ci mad- dəsində göstərilir ki... Article 15 of the

agreement states that ...

maddəbəmaddə z. item after item; point by

point; paragraph by paragraph; ~ cavab vermək to answer point by point; ~ oxu - maq to read* paragraph

by paragraph; məktuba ~ cavab vermək to answer a let- ter item by item

maddə-maddə z. bax maddəbəmaddə maddi s. 1. material; (pul, əmlak) pecuniary; ~ dəyər material values;

~ dünya materi- al world, world of matter; ~ vəziyyət eco- nomic conditions; ~ vəziyyət financial position [-

zi3n], welfare standards (pl.); ~ kömək pecuniary aid; ~ çətinlik finan- cial difficulties, strained

circumstances; ~ maraq material incentive; ~ təminlik material security; ~ texniki baza material and

technical basis; 2. hüq.: ~ sübut mate- rial evidence; bir şey üçün ~ məsuliyyət daşımaq to bear* [be7] the

responsibility

545

macalsız s. busy

maddilik

for smth. ~ zərər material loss / damage;

~ ehtiyac material needs

maddilik i. materiality; dünyanın maddiliyi

the materiality of the world madərşahlıq I. i. matriarchy II. s. matri-

archy; ~ dövrü the period of matriarchy madyan I. i. mare; cins ~ pedigree mare

II. s. mare’s; ~ südü mare’s milk

mafal i. d.d. bax mafar

mafar i. opportunity, chance; ◊ ~ vermək to

give* smb. a chance, to give* / to afford smb. an opportunity; ~ olan kimi... when an opportunity offers /

occurs / presents itself; Mafar ver də! Give me a chance! Let me speak!

mafə i. catafalque; hearse [h7:-]; bier mafraq s. brittle; unstable; Ehtiyatlı olun, mafraqdır. Be careful, it is

brittle; Hand

carefully!

magistral I. i. 1. main; qaz ~ ı gas main; su

~ı water main; 2. (yol) highway; main road, arterial road; dəmiryol ~ı main line II. s. main, arterial; ~ yol

(şosse) highway; (dəmir) main line; ~ kabel main cable; ~ xətt main line

mağar i. marguee [ma:`ki:]; magar (a large tent put up for a wedding or a mourning ceremony)

mağara I. i. cave; (böyük) cavern [k5-], grotto II. s. cave; ~ adamı arx. caved- weller, cave-man, troglodyte

[`tr6gl7da9t]

mağaralı s. cavernous; (i.s) with many caves mağaza I. i. shop; amer. store; universal ~ department / general

store; bakaleya ~sı groceteria [grou-]; qastronomiya ~sı grocery and provision shop; amer; deli- catessen;

hazırpaltar ~sı ready-made clothes shop; yazı ləvazimatı ~sı sta- tionery’s (shop); ətriyyat ~sı perfumery’s

(shop); zərgərlik məmulatı ~sı jeweller’s (shop); özünəxidmət ~sı self-service store / shop; çörək ~sı baker’s

(shop); kənd ~sı village store II. s. store, shop ~ qiyməti

store price(s)

mağazaçı i. shop-assistant; (sahib) shop-

keeper, shop-man*

mahal i. region, district

mahir s. skilful, clever, able; ~ atıcı marks-

man; ~ ovçu skilful hunter; ~ həkim (cər- 546

makaron

rah) skilful surgeon; ~ rəssam skilful artist

/ painter; ~ usta skilful master

mahiranə z. skilfully

mahiranəlik i. perfection, mastery, skill;

mastership

mahirləşmək f. to be* / to become* skilful

/ master / clever

mahirlik i. skilfulness, mastership, mastery mahlıc i. raw cotton without seeds, seedless

raw cotton

mahlıclamaq f. to clean the cotton from seeds mahmız i. spur

mahmızlamaq f. to spur (d.); atı ~ to spur a

horse, to prick a horse with spurs

mahnı i. song; xalq ~ sı popular song, folk song; şən ~ carol; ~ oxumaq to sing* a song; ~ qoşmaq 1) (sözlərini

yazmaq) to write* verses; 2) (musiqisini yazmaq) to

compose a song

mahrasa i. monk [m0-]

mahud i. cloth, broadcloth

mahur i. a classic(al) eastern melody / tune mahiyyət i. essence, main point; problemin

~i the essence of the problem; işin ~i the main point of the matter; Bütün mahiyyət bundadır ki,... The

whole point is that ...

mahiyyətcə z. in essence, essentially, as a matter of fact

mahiyyətsiz s. inessential, immaterial; use- less

maxist i. fəls. Machist

maxizm i. fəls. Machism

maxorka i. makhorka, shag (rough strong

tobacco)

mail s. 1. inclined (to), disposed (to, towards),

given (to); 2. sloping, slanting; ~ bucağı inclined angle; ~ olmaq to fall* in love (with); to be* delighted /

captivated (with)

maili s. 1. sloping, slanting [-a:nti2]; 2. inclined (to); disposed (d.); ~ dam slop- ing roof

maillik i. 1. (in) clination; leaning, propen- sity; 2. slope

major I. i. major key; qamma sol ~ scale of G major, G major scale II. s. major; məc. d.d. buoyant [`b69-];

cheerful

makaron I. i. macaroni [-oun9] II. macaroni; ~ məmulatı macaroni foods; ~ küküsü baked macaroni, pudding

makedoniyalı

makedoniyalı s. Macedonian; ~ İskəndər Alexander of / from Macedon

makina I. i. type-writer; ~ da yazmaq to type (d.) II. s.: ~ yazısı typewritten, type- script; ~ bürosu typing

office

makinaçı i. typist; ~ olmaq to be* a typist, to work as a typist; ~ qız girl-typist

makinaçılıq i. profession of a typist; ~ kursu course of typing, typing course [k6:s]

maksimalist i. tar. maximalist maksimalizm i. tar. maximalism maksimum I. s. maximum (pl. -ma), maxi-

mal; upper limit; ~ gəlir əldə etmək to get the most profit (out of) II. z. maximally; at most; ~ beş ildə in five

years at most

makulatura i. maskle (-paper), spoilage; məc. rubbish; (aşağı səviyyəli əsər) pulp literature

maqqaş i. tweezers (pl.)

maqqaşlamaq f. to pick with tweezers (d.);

to touch with tweezers (d.) maqqaşlanmaq f. to be* picked with tweez-

ers (d.); to be* touched with tweezers (d.) maqqaşlatmaq f. to ask / to cause smb. to

pick with tweezers (d.)

maqma i. geol. magma

maqmatik s. geol. magmatic

maqnat i. magnate; tycoon [ta9`ku:n]; amer.

baron

maqnetik s. magnetic; ~ kompas magnetic

compas; ~ əyilmə magnetic declination;

~ elementlər magnetic elements maqnetizm i. 1. magnetism; yer ~i terrestri- al magnetism; heyvan ~i

animal magnet-

ism; 2. (fizikanın şöbəsi) magnetics maqnezium i. kim. magnesium

maqneziya i. kim. magnesia

maqnit I. i. magnet; təbii ~ natural magnet;

süni ~ artificial magnet; daimi ~ perma- nent magnet II. s. magnetic(al); ~ filizi miner. Magnetite, loadstone;

~ cazibəsi magnetic attraction

maqnitlənmək f. to become* / to get* mag- netized; to magnetize

maqnitləşdirici s. magnetizable maqnitləşdirmək f. to magnetize (d.) maqnitlik i. magnetic property

maqnitofon i. magnetic recorder, tape-

recorder, magnetophone

malbaş

maqnitsizləşdirmək f. to demagnetize (d.) maqnitsizləşmək f. to get* / to become*

demagnetized

maqnoliya i. bot. magnolia [-noulj7]

mal I. i. 1. goods (pl.); wares (pl.); işə gedən

(satıla bilən) ~ marketable / salable goods (pl.); ərzaq ~ları food-stuffs; sənaye ~ları manufactured goods; 2.

(xüsusi) ~ prop- erty; belongings II. i. 1. cattle, live-stock; ətlik ~ beef cattle; cins ~ bloodstock, pedi- gree

cattle; 2. məc. blockhead, brainless person; slow-belly; ~ kimi gözünü döy- mək to look quite lost, to be*

completely flummoxed III. s. 1. beef; ~ əti beef; ~ piyi beef fat; ~ həkimi bax baytar; ~ sürüsü bax naxır; 2.

məc. stupid, brain- less, foolish, silly, slow (-witted)

mala I. i. k.t. harrow; ~ çəkmək to harrow; torpağa ~ çəkmək to draw* harrow over the ground; zəncirli ~

chain-harrow II. i. inş. plaster; ~ işi plaster work; plastering; ~ çəkmək (suvaq vurmaq) to plaster (d.); parget

(d.)

malabaxan i. stable man*; (cattle) breeder malaçı i. plasterer; ~ olmaq to be* / to

become plasterer

malaçılıq i. the profession of a plasterer;

~ etmək to be* a plasterer, to work as a

plasterer

malakeş i. 1. (usta) plasterer; 2. (alət) trovel malakeşlik i. the profession of a plasterer;

~ etmək to be a plasterer

malalamaq f. 1. k.t. to harrow; 2. inş. to plas-

ter (d.); to parget (d.); məc. d.d.: üstünü

~ to cover (d.)

malalanmaq f. 1. k.t. to be* / to get* har-

rowed; 2. inş. to be* / to get* plastered

3. məc. to be* covered / concealed malalatdırmaq f. 1. k.t. to ask / to force smb. to harrow; 2. inş. to make*

smb. to plaster,

to parget (d.)

malalatmaq f. bax malalatdırmaq

malay I. i. Malay II. s. Malay; ~ dili Malay,

the Malay language

malayca z.: ~ danışmaq to speak* Malay /

the Malay language

malayıran i. sorter

malbaş s. 1. dullard, blockhead [-hed], dolt;

(xüs. məktəbli haq.) dunce; dull, stupid; 547

malbaşlıq

2. large-headed [-he-]; elm. macro-

cephalous

malbaşlıq i. stupidity, dullness, obtuse (ness) malcanlı s. thrifty; economical; ~ adam

thoughful man*, careful man*; ~ olmaq to take* care / to be careful of one’s prop- erty

malçibini i. zool. gad-fly, horse-fly, breezefly maldar i. cattle-breeder; cattle-farm worker;

cattle-yard worker

maldarlıq i. cattle-breeding; cattle-raising,

cattle-rearing, ~ ferması cattle-farm, cat- tle-yard, cattle-breeding farm; ~ etmək to be* cattle-breeder, to

be* occupied with cattle breeding; ~ təsərrüfatı cattle-breed- ing farm; ~ məhsulları animal produce

mal-davar i. cattle and small cattle

maldili i. bot. cactus

mal-dövlət i. property, belongings, fortune,

possessions

mal-heyvan i. cattle, livestock

malik i. 1. owner [ou-], proprietor, holder;

~ olmaq to have*, to have* got; ixtiyara ~ olmaq to have* / possess the right; iste- dada ~ olmaq to have* /

possess a talent; 2. own, possess; var-dövlətə ~ olmaq to own good property

malikanə i. 1. farmstead [-sted], proper house, domain; 2. tar. country seat [k0n-], country estate

maliyyə I. i. finance; d.d. (pul) money [m0n9] II. s. financial; finance; ~ ili financial year; ~ təlimatçısı revenue

inspector; ~ sistemi financial system, system of finance; ~ ka- pitalı financial capital; ~ oliqarxiyası financial

oligarchy [-k9]; ~ intizamı finan- cial discipline; ~ şöbəsi finance depart- ment; ~ nazirliyi Ministry of Finance

maliyyəçi i. financer

maliyyələşdirmək f. to finance (d.) maliyyət i. cost; value; (qiymət) price;

(dəyər) worth

mal-qara i. 1. cattle; livesttock; 2. məc. d.d.

cattle, beast

mal-mülk i. property, possession, fortune malotaran bax naxırçı

malyariya I. i. tib. malaria; ~ya tutulmaq

to catch* malaria, to be ill with malaria II. s. malaria; ~ ağcaqanadı malarial mos- quito [-ki:-]; ~ xəstəliyidi

sease of malaria

548

mane

mama i. 1. midwife; 2. d.d. mother; 3. aunt (sister of one’s father)

mamaça i. d.d. midwife; obstetrician mamaçalıq i. midwifery [-w9fr9]; ~ eləmək

to be* midwifery

mamalıq I. i. midwifery [-w9fr9]; obstetrics

II. s.: obstetrics ~ kursları obstetric / mid-

wifery classes

mamır i. bot. moss; ~ basmaq to be* over-

grown [-groun] with moss; to be* moss-

grown

mamırlanmaq f. to cover with moss; to raise

moss on., to become* mossy / moss-grown mamırlı s. mossy, moss-grown; (i.s.) covered with moss; ~ sahil

mossy bank; ~ daş

moss-grown stone

mamırlıq i. the place where moss raises,

mossy place, moss-grown area mamırvarı s. mossy

mamont i. mammoth

manat i. manat (the Azerbaijani national

money); qızıl ~ gold manat; Qiyməti beş manatdır The price is five manats; Qə- piyin qədrini bilməyən

manatın qədrini bilməz at. söz. Take care of the pence and the pounds will take care of themselves

manatlıq I. i. fifty-manat note; money valued fifty manat; iyirmi ~ twenty-manat note II. s. manat; səkkiz ~ of

eight manats, eight-manat

mancanaq i. 1. (quyudan su və s. çıxar- maq üçün) (well) sweep, shadoof; 2. tar. catapult

mandarin I. i. (meyvə) tangerine [-nd=7ri:n]; mandarin II. s. tangerine; ~ ağacı; tanger- ine-tree; ~ şirəsi

tangerine juice [d=u:s]

mandat I. i. 1. mandate; (sənəd) warrant; 2. ~ı olan adam mandatory; ~sız mandate- less, (i.s.) without

mandate; ~ı olmaq to have* a mandate II. s. mandate; ~ komis- siyası Mandate Commission, Credential

Committee

mandolina i. mus. mandolin, mandoline [-li:n]; ~ çalmaq to play the mandolin mandolinaçalan i. mandolin-

player, man-

dolinist

mane: ~ olmaq to prevent (d. from+ger.),

to impede (d.), to hinder (d.), to hamper (d.); to interfere (with); (narahat etmək)

maneçilik

to disturb (d.); to be* an obstacle on the way (of); Bir şey mane olmasa ... If noth- ing interferes...

maneçilik i. obstacle, hindrance, interfer- ence; ~ törətmək to lay* obstacles (to); bir kəsə ~ törətmək to

put* obstacles in smb.’s path / way

maneə i. obstacle, hindrance, barrier; imped- iment; təbii ~ natural obstacle; süni ~ arti- ficial obstacle; ~ni

dəf etmək to liquidate / to abolish obstacle / hindrance / barriers, to remove impediment; inkişafa ~ an

impediment to progress

maneəli s. (i.s.) with obstacles / impediment maneəsiz s. (i.s.) without obstacles / barriers

/ hindrance

manej i. riding-school, manege [m5`ne9d=];

örtülü ~ riding-hall; (sirkdə) arena maneken i. tailor’s dummy; model; lay*

figure

manekençi i. mannequin [-k9n], model [m6-] manekençilik i. profession of a mannequin

/ model

manevr i. 1. manoeuvre [-nu:v]; ~ etmək to

manoeuvre [-nu:v]; to make* evolutions;

2. d.y. to shunt

manevrlik i. manoeuvrability

manifest i. manifesto

manikür i. manicure

manikürçü i. manicurist

manikürlü s. manicure (attr.); (i.s.) with

manicure

manipulyasiya i. manipulation; ~ etmək

to manipulate (d.)

manipulyator i. manipulator

manjet i. cuff

manjetli s. (i.s.) with cuff, (i.s.) having cuff manjetsiz s. cuffless; (i.s.) without cuff manqa i. link, team, group,

unit manqabaşçısı bax manqabaşı

manqabaşı i. field-team leader

manqal i. brazier; ~da yanmaq to burn in

the brazier

manqan I. i. kim. manganese II. s. mangan-

nie, manganous; ~ turşusu / duzu man- ganate; ~ sulfiti manganese sulphide; ~ xloru manganese chloride

manqo I. i. (ağacı və meyvəsi) mango; sago [`se9gou] II. s. mango; sago; ~ palması

marıtlamaq

sago palm [...pa:m]; ~ şirəsi mango juice

[d=u:s]

manometr i. fiz. pressure-gauge [...-ge9d=],

manometer

manometrik s. manometric

mantar i. 1. cork; şüşə ~ı stopper; taxta /

dəmir ~ı plug; 2. el. fuze, fuse

mantiya i. cloak, mantle, gown, robe; məh -

kəmə ~sı judge’s gown

manto i. opera-cloak; mantle manufaktura I. i. 1. tar. manufactory; 2. d.d.

(toxuculuq fabriki) textile mill; 3. (parça) textiles pl. II. s. drapery; ~ istehsalı man- ufactory; ~ əmtəəsi

drapery; ~ mağazası draper’s; (amer.) dry goods (store)

manuskript i. manuscript

marafon I. i. marathon II. s.: ~ qaçışı / yarışı

Marathon race

marafonçu i. marathon runner

maraq i. interest; curiosity; mənəvi ~ spir-

itual interest; ~ göstərmək to be* inter- ested (in); to show interest (in, for); to represent the interest; ~

yaratmaq / oyat- maq to rouse interest (for)

maraqlandırmaq f. to interest (in d.); to rouse interest (for)

maraqlanmaq f. to be* interested (in), to care (for); to be* curious

maraqlı I. s. interesting; Bunu bilmək ma- raqlı olar It would be interesting to know...; I wonder that...;

Maraqlıdır! It’s interest- ing! II. z. interestingly

maraqsız I. s. uninteresting, dull II. z. bor- ingly, tediously

maral I. i. deer; şimal ~ı reindeer; Amerika şimal ~ı caribou [-bu]; buynuzsuz ~ pol- lard II. s. deer’s; ~ dərisi

deer’s skin; ~ əti venison [`venizn]; ~ balası young deer; ~ buynuzu antlers

maralçı i. reindeer-breeder

maralçılıq I. i. reindeer-breeding II. s.:~ tə-

sərrüfatı reindeer farm

marçıldatmaq f. to smack one’s lips marçıltı i. smack, smacking

marıq s. ambush [-u3]; shadowing; ~ düzəlt-

mək to make* / to lay* an ambush marıt i. set; ~ a durmaq to point, to come*

to a point

marıtlamaq f. 1. to point, to come* to a point;

2. to watch (d.); to spy (on, upon)

549

marıtmaq

marıtmaq bax marıtlamaq

mari I. i. Mari [ma:ri:] II. s.: ~ dili Mari, the

Mari language

maricə z. ~ (in) the Mari language; ~ danış-

maq to speak* Mari / the Mari language marka i. 1. stamp; poçt ~sı (postage) [pous-] stamp 2. (damğa)

mark, sign [sa9n]; brand; fabrik ~sı trade-mark; 3. (pul) mark; yeni ~lı (maşın və s.) new model of...; əla ~lı

top-quality, (i.s.) of the best brands markalamaq f. 1. to stamp (d.); to stick* a

stamp; 2. to mark (d.)

markalanmaq f. 1. to be* stamped, to be*

stuck; 2. to be* marked

markalı s. (i.s.) with a stamp, (i.s.) having a

stamp

markasız s. (i.s.) without stamp, stampless markiz i. marquis, marquess

markizet i. toxuc. voile [v6il], marquisette

[-zet]

marqarin i. margarine [`ma:d=7ri:n] marmelad i. candied fruit jelly [...fru:t...],

piece of candied fruit jelly

mars i. 1. astr. Mars [-z]; 2. double loss in

the Nard play / backgammon play marselyoza i. Marsellaise [-s7-]

marş i. (musiqi və hərəkət) march; təntə-

nəli ~la getmək to march past; Addımla marş! Quick march! (hərbi) Forward! March!

Marşal i. Marshal; Baş ~ Chief Marshal marşallıq i. marshalcy

marşrut I. i. route [ru:t]; itinerary [a9-]; av-

tobus ~u a route of a bus; tramvay ~u a route of a tram II. s.: ~ qatarı through goods-train; ~ avtobusu

express bus; ~ taksi minibus, ~ taksi taxi on a fixed run / route, fixed route taxi

mart i. March; ~ ayında in March; keçən ilin ~ ayında last March; Gələn ilin ~ ayında next March; 8 Mart

Beynəlxalq Qadın- lar bayramı March 8-the International Women’s Day

marten I. i. 1. open-hearth steel [...ha:4...]; Martin steel; 2. (soba) open-hearth fur- nace II. s.: ~ prosesi

Martin process; ~ po- ladı open-hearth steel

martençi i. Martiner, Martinist martenizm i. Martinism

martı i. zool. sea-gull

550

maşın

masa i. table; yazı ~ sı writing-table masabəyi i. toast-master

masabəyilik i. the job of a toast-master masaj i. massage; ~ etmək to massage (d.) masajçı i. (kişi) masseur

[m5`s7]; (qadın)

masseuse [m5`s7:z]

maska i. mask; ~sını atmaq to throw* off /

to discard the mask; ~sını yırtmaq to tear* the mask off smb. [te7...]-, to unmask smb. ~ geymək to wear* a

mask [we7...]

maskalamaq f. 1. to mask (d.), to put a mask on (d.); to cover (d.) with a mask; 2. məc. to disguise (d.)

maskalanmaq f. 1. to put* on a mask; 2. (hərbi) camouflage [-mufla=]; məc. to disguise oneself (as)

maskalanmış s. disguised

maskarad I. i. masquerade, fancy (-dress)

ball II. s. fancy; ~ kastyumu fancy dress masqara i. fun, mockery, joke; ~ya qoymaq to make* a fun (of); to

make* a laughing-

stock (of); to deride (d.)

masqarabaz i. a man* who loves to make a

laughing-stock (of-)

masqaraçı i. scoffer, mocker

masqarasız z. serious(ly), without joke /

mockery

masqura i. little cup, little bowl

massiv I. i. 1. tract; massif, mountain mass;

böyük torpaq ~i huge tracts of land; meşə ~i large tracts of forest; yaşayış ~i hous- ing unit / area / estate

[...e7r97...]; 2. archi- tectural ensemble [`a:k9...-a:nsa:mbl] II. s. (hərb.) ~ atəş massed fire; ~ zərbə con-

centrated blow; ~ hava hücumu massed air-raid

mastika i. 1. mastic, resin [-z-], gum; (suvaq) putty, lute; 2. (döşəməni silmək üçün) floor-polish [fl6]

maşa i. (pair of) tongs; (soba üçün) fire- irons, fire-tongs; cərrah ~sı forceps, pin- cers

maşallah nid. Bravo! d.d. Well done! maşın I. i. 1. machine; 2. məc. machinism [-k-]; buxar ~ı steam-engine [-

end=-]; yanğınsöndürən ~ fire-engine; əyirici ~ spinning frame; tikiş ~ı sewing-machine; ətçəkən ~ mincing-

machine, meat-grinder; amer. meat-chopper; paltaryuyan ~ wash-

maşınka

ing machine; yazı ~ı bax makina; iri ~ is- tehsalı large-scale machine production; yük ~ı lorry; amer. truck;

minik ~ı car; ~ sürmək to motor (d.), to drive* (d.); ~la getmək to go* by bus / car; ~a minmək to take* a bus

/ car II. s. machinery [-3i:n], machine; ~ hissələri machinery / engine parts; ~ yağı machine oil, engine oil

maşınka i. bax makina

maşınqayıran i. machine-builder maşınqayırma I. i. machine building, engi-

neering industry II. s. machine-building; ~ zavodu machine-building plant, engi- neering-works

maşınlamaq f. to sew* with sewing-machine maşınlaşdırmaq f. to mechanize (d.) maşınşünas i. the man (or

a research worker)

who studies machines / engines maşınşünaslıq i. engineering science, theo-

retical engineering

maşınsazlayan s. adjuster of machine maşınsürən i. driver; machinist, engine-

driver

maşinist i. machinist [-3i:-], engineer [end=-];

d.y. engine-driver, locomotive-driver [louk7-]; amer. engineer; (kömürçıxarma kombaynında) coal-combine

operator

maşinistlik i. work / profession of a machinist mat i. (şahmat oyununda uduzma) check- mate, mate; ~ elan

etmək to mate (d.); ~ olmaq (şahmatda) to lose* [lu:z] (d.); ~ qalmaq to be* surprised / astonished /

thunderstruck

matador i. matador

matah i. jewel, gem (ironical), rarity

matç i. match; dünya birinciliyi uğrunda

~ match for the world title (in), world-title

match (in); futbol ~ı football match matç-turnir i. match-tournament matdım-matdım z. with great surprise;

with

great astonishment; ~ baxmaq to look at with great astonishment; to view smth. with great concern

material i. 1. material; tikinti ~ı building materials; meşə ~ı timber; ittiham ~ları materials of indictment

[...da9t-]; 2. (parça) fabric; 3. məc. anonymous letter; ~ vermək to write* anonymous letter

materialbaz i. anonymous author

mavilik

materialist I. i. materialist II. s. materialis- tic, materialist; ~ fəlsəfə materialistic phi- losophy

materialistcəsinə z. materialistically materializm i. fəls. materialism; tarixi ~ his- torical materialism; dialektik

~ dialectical materialism; fəlsəfi ~ philosophical mate-

rialism

materialşünas i. specialist in materials materialşünaslıq i. science of defining

industry materials

materik i. mainland, continent

materiya i. matter, substance

matəm I. i. mourning; funeral; ~ə qərq ol-

maq to go* into mourning; bir kəsə ~ sax- lamaq to be* in mourning for smb.; ağır ~ deep mourning II. s.: ~

marşı funeral / dead march; ~ mərasimi funeral procession / ceremony; ~ sarğısı (lenti) crape band

matəmli s. mourning [m6:-], sorrowful matqab i. tex. perforator, gimlet [`g9-]; (bö-

yük) auger [-g7]; brace

mat-qut i. matı-qutu qurumaq / çəkilmək

d.d. to be* astonished; to be* open-mouthed with astonishment / surprise, to be* flab- bergasted

mat-mat z.: ~ baxmaq to look with great astonishment / surprise

mat-məəttəl z.: ~ qalmaq 1. to puzzle; to bewilder; 2. to be* in a helpless situation matriarxat I. i. tar.

matriarchy [me9tria:k9]

II. s. matriarchal [-k7l]

matrikul i. d.d. matriculation certificate matrisa i. poliqr. matrix [`me9-] matrisalamaq f. to make* the matrix

(moulds) (of)

matros I. i. seaman, sailor II. s. seaman’s;

~ köynəyi seaman’s / sailor’s shirt matroska i. sailor’s jacket

matrosluq i. seaman’s / sailor’s business /

profession / work

mauzer i. (tapança növü) Mauser

mavi s. blue, light / pale blue, sky-blue; açıq

~ Cambridge blue; tünd ~ navy / Oxford

blue; Səma mavidir... The sky is blue mavigözlü s. blue-eyed; ~ qız blue-eyed girl maviləşmək f. to get* / to

grow* / to become*

blue

mavilik i. blueness; səmanın / dənizin ma-

viliyi the blueness of the sky / sea

551

maviyəçalan

maviyəçalan s. bluish

mavzoley i. mausoleum (pl. mausolea) may i. May; ~da in May; bir ~ günü May

day; ~ ayında in (the month of) May; ~ın onunda on the tenth of May; keçən ilin ~ ayında last May; gələn ilin

~ ayında next May

maya I. i. 1. biol. germ, embroy; 2. ferment; (xəmir üçün) leaven; (pivə və s. üçün) yeast; pivə ~sı brewer’s

yeast; ~ vurmaq bax mayalamaq II. i. main capital; ~ qoy- maq to spend* money to gain profit III. s. cost; ~

dəyəri prime cost, cost price IV. i. female camel

mayalamaq f. to ferment (d.); (xəmiri) to leaven (d.)

mayalandırmaq f. to impregnate (d.), to fecundate (d.); to fertilize (d.); gülləri ~ to fertilize flowers

mayalanmaq f. to be* fermented; (xəmir) to be* leavened

mayalı s.: ~ xəmir yeast dough, baker’s dough mayallaq i. somersault [`s0-], somerset; ~ aşmaq / vurmaq to

somersault; to turn a somersault; kəllə-mayallaq aşmaq / uçmaq to fall* head over heels; Hər şey kəllə-

mayallaq olub getdi d.d. Everything

went topsy-turvy, All was lost mayallaqlamaq f. to turn a somersault mayböcəyi i. zool. May-bug; cock-

chafer maye I. i. liquid [-w9d]; fluid, fuel II. s.:

~ ölçüləri liquid measures; ~ şəkilli hava

liquid air; ~ yanacaq oil fuel mayeləşdirmək f. to dilute [da9-] (d.),

to thin (d.); to make* liquid mayeləşmək f. to be* / to get* liquid,

to become* liquid

mayıf s. bax şikəst II

mayıflıq i. bax şikəstlik

mayka i. sleeveless vest, football shirt; amer.

sports-shirt; singlet

maymaq s. kneading trough [...tr0f]; dough-

trough [`doutr7f]; irresolute / gullible per- son, milksop; ~ olmaq to be* milksop / awkward

maymaqlaşmaq f. to become* / to grow* dotty; to become* weak-minded

maymaqlıq i. gullibility, thoughtlessness; inactivity; awkwardness, clumsiness, slow-

552

mebelsiz

ness, slow-wittedness; ~ etmək to be* inactive; to be* not wise, to be* dotty / weak-minded

mayor i. major

maz i. ointment; (duru) liniment; təkər ~ı

wheel-grease [-s-]; ayaqqabı ~ı blacking,

shoe-polish [3u:-]

mazaq i. flirtation, coquetry

mazaqlaşmaq f. tab. to dally with, to flirt

(with), to flirt with each other; qadınla ~ to dally with / to flirt with a woman*; Evlənmək istəmədiyin

arvadla / qızla heç vaxt mazaqlaşma Don’t dally with a woman* / a girl you don’t intend to marry

mazğal i. loop-hole; embrasure [-bre9-]; hərb. gun-port

mazı i. 1. oak-gall, nut-gall; 2. small ball, bead; 3. bot. confer [kou-]

mazlamaq f. 1. to oil; to grease, to lubricate; 2. d.d. üzünü ~ (üzünə ənlik-kirşan çək- mək) to make* up

mazlanmaq f. 1. to be* oiled, to be* greased, to be* lubricated; 2. d.d. (üzü) to be* made up

mazlı s. (i.s.) with oil, oiled; greased; lubri- cated

mazut I. f. mazut [-ut], black oil II. s.: ~ yağı heavy oils [hev9-]

mazutlamaq f. 1. to coat (d.) with mazut; to cover (d.) with mazut / black oil; 2. d.d. to besmear (d. with)

mazutlanmaq f. 1. to be* coated with mazut; to be* covered with mazut / black oil; 2. d.d. to be*

besmeared with mazut

mazutlatmaq f. to ask / to force smb. to coat / to cover (d.) with mazut / black oil

mazutlu s. 1. (i.s.) covered with mazut / with black oil; 2. (i.s.) coated with mazut / soiled with mazut; (i.s.)

besmeared with mazut

mebel I. i. furniture; kabinet ~i furniture for a study; bağ ~i garden furniture; ~ qoymaq (otağa) to furnish

(d.) II. s. furniture; ~ mağazası furniture shop; ~ satan furni- ture-dealer; ~ düzəldən usta furniture- maker

mebelli s. furnished; ~ otaq furnished room, furnished apartment; rooming-house

mebelsiz s. unfurnished; ~ otaq unfurnished room

medal

medal i. medal [`med-]; “Əmək igidliyinə görə medal” Medal for Labour Valour [...v5-]; “Əməkdə

fərqləndiyinə görə medal” Medal for Distinction in Labour; ◊ ~ın digər üzü the reverse of medal; the dark

side of the picture, the seamy side (of the business)

medallı s. medal winner; (i.s.) carrying medal(s)

medalyon i. medallion; locket

meduza i. zool. meduse [-z7]

meh i. (light) breeze; yaz ~i spring breeze;

~ əsmək to blow* the breeze

mehli s. windy, breezing

mehman i. guest; visitor; ~ olmaq to be* on

a visit (to), to be* a guest

mehmanxana I. i. hotel; inn II. s.: ~ sahibi

hotel-keeper, innkeeper, hotel-proprietor;

~ direktoru director of the hotel mehmanxanaçı i. hotel-proprietor, hotel-

keeper; innkeeper

mehr i. marriage [-r9d=]; ~ salmaq to love mehrab i. 1. alter [`6:-]; 2. (məsciddə) sanc-

tuary

mehriban s. 1. affectionate, tender, sweet,

kind; ~ uşaq affectionate child; ~ baxış tender look; ~ sözlər tendering words; ~ ailə united family; ~ qadın

kind woman; 2. friendly, amicable; ~ it a friendly dog

mehribancasına z. friendly, kindly, tenderly mehribanlaşmaq f. to be* kind, to be* friend (with); to be* on

friendly terms (with); to become* friends (with); to be* affection-

ate / tender / sweet

mehribanlıq i. kindness, affectionateness,

tenderness, sweetness

mehribanlıqla z. cordially, tenderly, kindly mehtər i. groom, stable man*; (karvan-

sarada) ostler; amer. hostler

mehtərbaşı i. chief groom, chief stableman* mehtərlik i. stable-man’s work; ~ etmək

to be* a groom

mehvər i. axis (pl. axes [-i:z]); maqnit ~i

magnetic axis; yerin ~i axis of the equa-

tor, terrestrial axis

mexanik i. mechanical engineer, mechani-

cian; maşınlara nəzarət edən ~ mechanic,

operator

mexanika i. mechanics [-k5-]; nəzəri ~ the-

oretical mechanics; tətbiqi ~ applied

membran

mechanics; bərk maddələrin ~sı mechan-

ics of rigid bodies

mexaniki I. s. 1. mechanical; 2. powerdriven;

~ avadanlıq machinery II. s. mechanical; ~ hərəkətlər mechanical movement(s) III. z. mechanically; ~

danışmaq to speak* mechanically; ~ cavab vermək to answer mechanically

mexanikləşdirilmiş s. mechanized; ~ kənd təsərrüfatı mechanized agriculture

mexanikləşdirmə i. mechanization mexanikləşdirmək f. to mechanize (d.) mexanikləşmək f. to be* / to

become* mech-

anized

mexanizasiya f. mechanization [-k7na9-] mexanizator i. 1. mechanization expert;

2. machine-operator [-3i:n-]; kənd təsər- rüfatında ~ kadrları machine-operators in agriculture

mexanizm i. mechanism; gear(ing); machin- ery; saat ~i clock work; qaldırıcı ~ hoist- ing / lifting gear; hərb.

elevating gear; ötü- rücü ~ transmission gear / mechanism [-zm]; dövlət ~i machinery of state

meksika s. Mexican; ~ dili the Mexican lan- guage

meksikalı s. Mexican; ~ olmaq to be* a Mexican

meliorasiya i. land-reclamation, land- improvement [-`pru:v-]

meliorativ s. land-reclamation, land- improvement; ~ tədbirlər land-reclama- tion measures [...me=-]

meliorator i. specialist in land-reclamation melodik s. melodious, tuneful

melodika i. science on melody

melodiya s. melody, tune

melodiyalılıq i. melodiousness, tunefulness melodram I. i. melodrama [-a:m7] II. s.

melodrama

melodramatik s. melodramatic melodramatizm i. melodramatism

memar I. i. architect [`a:k9-] II. s. architec-

tural [`a:k9tekt37-], architective memarbaşı i. architecture-in-chief memarlıq I. i. architecture [`a:k9-] II. s.

architectural

membran i. fiz. membrane; tex. diaphragm

[-fr5m]

553

memorandum

memorandum i. memorandum (pl. -da, -dums)

memorial s. memorial; ~ lövhə memorial plaque [...pla:k]

memuar i. ədəb. memoir [memwa:] memuarçı i. bax memuarist memuarist i. memorist

mendelizm i. Mendelism

meningit i. tib. meningitis [-n`d=a9t9s] menşevik I. i. siya. Menshevic II. s.

Menshevist

menşeviklik i. siya. bax menşevizm menşevizm i. siya. Menshevism

mentol i. kim. menthol

menyu i. menu; bill of fare

menzurka i. measuring-glass [`me=-], grad-

uate

mer i. (kişi) mayor [me7]; (qadın) mayoress;

şəhər ~i mayor of a city / town; (qadın)

mayoress of the city / town

merac i. din. Ascension (Day)

meridian i. meridian

meridional s. meridional

merinos I. i. 1. (qoyun) merino (sheep);

2. (yun) merino (wool) II. s. merino;

~ yunu merino wool

meşə I. i. wood(s) (pl.); (böyük) forest; ~ sal-

maq to afforest, to plant trees / forest; şam ~si pine grove / forest II. s. wood, forest; ~ sənayesi timber

industry, wood industry; ~ təsərrüfatı forestry; ~ qoruğu forest reserve; ~ zolağı (qoruyucu) protective for-

est-belt; ~ materialı timber, amer. lumber

meşəbəyi i. forest-guard [f6-], woodman, forester

meşəcik i. small wood [...`wud]; grove meşəcüllütü i. zool. woodcock [`wud-] meşəçi i. cultivator of woods,

forester, sylvi-

culturist

meşəçilik I. i. forestry, sylviculture II. s.

forestry; ~ briqadası forestry brigade / team; ~ institutu Forestry Institute; Elmi- Tədqiqat Meşəçilik İnstitutu

Forestry / Sylviculture Scientific Research Institute

meşəxoruzu i. zool. bax qırqovul meşəqıran s.: ~ adam wood cutter [wud-],

logger, ~ dəzgah (mişar) saw-mill meşəli s. wooded [`wu-], woody [`wu-]; ~yerlər wood-land(s) pl., forest

land,

wooded country [`wu-k0-] 554

metallurji

meşəlik i. wood land(s) pl., forest land, wooded country [`wu-k0-]

meşəsalma fi. afforestation, forest planting, forest-plantation

meşətorağayı i. zool. wood lark; (pompullu) crested lark

meşətoyuğu i. zool. grey-hen

meşəşünas i. sylviculturist; scientist in

forestry

meşəşünaslıq i. forestry, sylviculture, (sil-

viculture)

meşin i. yuft; Russian leather [-3n-`le-], sha-

green leather

meşşan I. i. petty bourgeois; Philistine II. s.

narrow-minded, vulgar; ~ ideologiya vul-

gar ideology

meşşancasına z. narrow-mindedly, vulgarly meşşanlaşmaq f. to be* / to become* petty

bourgeois / vulgar

meşşanlıq i. lower middle classes, narrow-

mindedness; petty bourgeoisie [bu7=wa:zi:] metafizik I. i. metaphysician [-z9-] II. s. meta- physical; ~ baxış

metaphysical conception

metafizika i. metaphysics

metafora i. metaphor

metaforik s. metaphorical, figurative; dilç.

~ ifadə metaphorical phrase

metal I. i. metal; əlvan ~lar non-ferrous met-

als; qara ~lar ferrous metals II. s. metal (attr.) ~ məmulatı metal wares, hardware; ~ sənayesi metal industry;

~ emaledici dəz- gah metal-working machine-tool; ~ emal- edici sənaye metal-working industry

metalçı i. bax metallurq

metaləridən I. i. melter, smelter II. s.: ~ soba

smelting furnace; ~ zavod smelting works,

smeltery

metalkəsən s.: ~ dəzgah metal-cutting lathe metallaşdırmaq f. tex. to metalize (d.) metallofon i. mus.

metallophone

metalloid i. kim. metalloid, non-metal [-me-] metalloqraf i. metallographe metalloqrafiya i. metallography

metallurgiya i. metallurgy; qara ~ ferrous

metal industry; əlvan ~ non-ferrous metal

industry

metallurji s. metallurgical; ~ zavod metal-

lurgical works; ~ sənayəsi metallurgical industry

metallurq

metallurq i. metallurgist

metalşünaslıq i. science of metals; metal-

lurgical science

metamorfik s. metamorphical metamorfizm i. geol. metamorphism metamorfoz i. metamorphosis

metan i. kim. methane, marsh-gas metateza i. dilç. metathesis (pl. -s’es [s9:z]) metaztaz I. i. tib. metastasis

(pl. -s’es [s9:z])

II. s. metastatic(al)

meteor I. i. meteor II. s. meteoric

meteorit i. meteorite

meteorizm i. meteorism

meteoroqrafiya i. meteorography meteorologiya i. meteorology

meteoroloji s. meteorological; ~ stansiya

meteorological station; ~ məlumat metere-

ological information

meteoroloq I. i. metereologist II. s. meteor-

ological

meteostansiya i. meteorological station metil methyl [`mi:4a9l]; ~ spirti wood-spir-

it [wud -]

metilen I. i. methylene II. s. methylene metis i. biol. mongrel [`m0n-], half-breed

[`ha:f-]; (adam haq.) metis metisləşdirmə i. biol. cross-breeding metisləşdirmək f. biol. to cross-breed metod

i. method; dialektik ~ dialectical

method; analitik ~ analytical method; iş

~ları methods of work

metodik s. systematic(al), methodic(al);

~ ədəbiyyat methodic literature metodika i. method(s) pl.; dillərin tədrisi ~sı methods of language teaching,

meth-

ods of teaching languages

metodiki s. methodical

metodist i. methodologist, specialist in teach-

ing methods

metodologiya i. methodology

metodoloji s. methodological

metodoloq i. methodologist

metonimik s. ədəb. metonymical metonimiya i. metonymy

metr i. 1. (uzunluq vahidi) metre; kvadrat

~ square metre; kub ~ cubic metre; 2. (ölçü

aləti) metre measure ruler

metraj i. 1. metric area [...e7r97]; 2. (kino)

footage [fut-] (of film)

meyxanaçı

metrajlı s.: tam ~ film full lentgh film; qısa ~film short length film, footage [fut9d=] film

metranpaj i. mətb. maker-up, clicker metrik s. 1. metric; ~ sistem metric system; ~ ölçü sistemi metric

system of measures [...me=-]; 2. ədəb. metrical; şerdə ~ üsulu

versification; ~ vurğu metrical stress metro I. i. 1. the metro; 2. the underground; amer. subway II. s. metro;

~ tikintisi metro construction; ~ stansiyası the Metro station

metrologiya i. metrology

metroloji s. metrological

metroloq i. specialist in metrology metronom i. fiz. metronome

metropoliten i. the underground; amer. sub-

way, metro; (Londonda) tube; Bakı Met-

ropoliteni Baki Metro / Underground metropoliya i. parent state, mother country

[`m0...]

mey i. wine; ~ içmək to have* wine, to drink*

wine

meyar criterion [kra9-] (pl. -ia); ~ olmaq to

serve as a criterion (for); əsl ~ true criterion meydan i. 1. square; 2. area [`e7r97]; oyun ~ı playground; tennis

~ı tennis-court; bas- ketbol və voleybol ~ı basketball and vol- ley-ball pitch; tikinti ~ı building site; enmə ~ı

landing ground; Azadlıq meydanı The Square of Freedom; ~a çıxartmaq to dis- cover, to reveal, to find* out;

~a gəlmək to occur, to appear, to happen; ~a gətirmək to create (d.), to organize (d.), to produce (d.); ~dan

qaçmaq to run (away); ~ ver- mək to give* a way; ◊ ~ oxumaq / sula- maq 1) to call smb. for fighting; 2) to

act himself provocative / aggressive; ~ da ol- maq to be* present, to be* on hand, to be* available; ~ dan

çıxmaq to leave* fight,

to run* (away)

meydança i. 1. little square; 2. small play-

ground

meyxana i. 1. bar, drinking-house, pigsty;

dukhan (Caucasian tavern); 2. Chastooshka (two-line or four-line folk verse, usually humorous and topical,

sung in a lively manner)

meyxanaçı i. 1. publican [`p0-], barkeeper, barowner; 2. singer of topical / satirical songs

555

meyxoş

meyxoş s. sourish; ~ nar sourish pomegranate meyit I. i. dead body [`ded `b6d9]; (adam haq.) corpse; dead

man*; ~ kimi cadaver- ous; d.d. ancaq mənim ~imin üstündən ... only over my dead body ... II. s.: ~ iyi putrid

smell, smell of putrefaction; ~ zə- həri ptomaine [-tou-]; ~ zəhəri ilə zəhər-

lənmək ptomaine poisoning; ~ namazı din. funeral service; ~ namazı qılmaq din. to perform a funeral service

(over, for)

meyidxana i. morgue [m6:g-], mortuary meyl i. 1. inclination, leaning, propensity; 2. wish, desire, want; ~

etmək to have* wish / desire / want; ~ göstərmək to dis- play interest; bir şeyə güclü ~ göstərmək to display

a keen interest in smth.; ~dən

düşmək to love out (d.), to dislike (d.) meylləndirmək f. to incline (d.); to bend (d.); Bu xəbər məni fikrimi

dəyişdirməyə meylləndirdi This news inclined me to

change my mind

meyllənmək f. to incline; to bend

meylli s. inclined; sloping, slanting

meylsiz s. 1. steadfast [`sted-], unflinching;

2. (i.s.) without wish / desire

meymun i. monkey [m0n-]; quyruqsuz ~ ape meymunabənzər s. monky-like, ape-like meymuncuq i. master-

key [-ki:], skeleton-

key [-ki:]

meymunluq: ~ etmək to ape meymunsifət s. apelike, ugly, dirty

meynə i. vine (tree); ◊ ~ salmaq / əkmək to

viticulture, to vine-grow; ~ yetişdirən / ~pərəst viticulturer, viticulturist, vine- grower

meynəlik i. vineyard

meyvə I. i. fruit [fru:t]; ~ vermək / gətirmək

to yield / to bear* fruit II. s. fruit; ~ ağacı fruit tree; ~ şirəsi fruit juice [d=u:s-]; ~ bağı orchard; ~ bıçağı fruit-

knife

meyvəcat i. fruits; cherries

meyvəçi i. fruit-grower, gardener meyvəçilik i. fruit-growing

meyvəli s. (i.s.) having fruit, plentiful / abun-

dant (with fruits)

meyvə-tərəvəz i. fruit and vegetables mezolit s. arx. mesolithic

mezozoy s. mesozoic; ~ dövrü mesozoic era

/ period

556

məchul

məbadə on no account; by no means; Məbadə belə iş tutasan! By no means you have to do this!

məbəd i. temple, praying-house; elm ~i tem- ple of science

məbədgah i. place for praying, praying house / place

məbləğ i. sum; ümumi ~ sum total; ~də amounting (to)

məcaz i. metaphor, allegory, figurative expression; trope; figure of speech; image- bearing expression

məcazi s. ədəb. metaphorical, figuratively, allegorical; ~ mənada in a figurative mean- ing, figuratively

məcazilik i. figurativeness

məcbur s. forced, constrained, obligatory,

compulsory; ~ etmək to force (d.), to com- pel (d.), to oblige (d.), to make* (d.); to induce (d.); susmağa ~

etmək to reduce (d.) to silence; to coerce (d.) into silence; düşünməyə / fikirləşməyə ~ etmək to set*

thinking (d.); Bu işi görməyə onu heç bir şey məcbur edə bilməz Nothing will induce him / her to do it; O, bizi

göz- ləməyə məcbur etdi He / She made us wait; ~ olmaq to be* forced, to be* obliged, to be* compelled;

bir şeyi etməyə məcbur olmaq to be* forced / compelled to do smth.

məcburən z. forcefully, forcibly; under duress(e); ~ bir şeyi etmək to do* smth. under duress(e)

məcburi s. obligatory, compulsory, forced; ~ ümumtəhsil universal compulsory edu- cation; ~ tədris fənni

required course / subject; hamı üçün ~ equally binding for all; ~ yerə enmə (təyyarə) emergency landing,

forced landing

məcburiyyət i. compulsion, constraint, coer- cion; necessity; ~lə under compulsion / constraint

məccani s. bax pulsuz

məcəllə i. code; cinayət ~si criminal code;

əmək qanunu ~si labour code

məchul s. 1. unknown, unfamiliar, 2. dilç. passive; ~ növ dilç. passive voice; iki ~lu

tənlik riyaz. equation with two unknown quantities

məclis

məclis i. 1. meeting, conference; 2. congress, parliament; assembly; 3. (tamaşada, pyes- də) scene;

qanunvericilik ~i Legislative Assembly; ~i açmaq to open the meeting; ~i bağlamaq to close the meeting / to

break* up the meeting; xüsusi ~ə yığış- maq / toplaşmaq to meet* in special ses- sion; Azərbaycan Milli ~i

Azerbaijan National Assembly (Milli Majlis)

məclisi-müəssisan i. Constituent Assembly məcməyi i. round copper tray; salver məcmu i. all, the whole of

[houl], sum, total-

ity, the sum total

məcmuə i. 1. magazine, (elmi) journal;

2. collection

məcnun s. 1. bax dəli; 2. məc. mad of love məcnunluq i. madness of love

məcra i. course, river-bed [riv7-]; channel;

çayın ~sını dəyişmək to change the course of the river; ~sından çıxmaq (çay haq.) to burst* its banks

məcun I. i. sweetness, delight II. s. tasty, delicious; ~ xörək tasty / delicious dish mədaxil i. receipts (pl.),

profits, gain; ~ və

məxaric income and expenditure; ~ gətir- mək to bring* (in) profits; Bu müəssisə böyük (kiçik) mədaxil

gətirir This enter- prise brings in great (small) profits; ~ əldə etmək to get* a profit (out, of), to receive a

profit (from), to profit (by)

mədaxilli s. profitable, lucrative, paying, nondeficient; ~ müəssisə profitable / lucra- tive enterprise; paying

concern

mədaxillilik i. profitableness

məddah i. laudator

məddahlıq i. laudation, laudability

mədə I. i. stomach [-0m7k] II. s. stomachal,

gastric ~ xəstəlikləri gastric disease [...zi:z]; ~ şirəsi fiziol. gastric juice [...d=u:s]; ~ yarası stomach ulcer; ~

xorası gastric ulcer; ~ pozğunluğu indigestion, diarrhoea

mədəaltı s.: ~ vəzi anat. pancreas [-r97s] mədə-bağırsaq i. gastroenterostomy mədəd i. help, assistance, aid;

~ vermək to

help (d.), to assist (d.), to aid (d.); Mədəd

səndən! Help me, please!

mədən i. mine, field; qızıl ~i gold-fields,

gold mines; neft ~i oil-field; duz ~i salt- mine(s); kömür ~ləri coal-mines, coal-pits

mədəniyyətsizlik

mədənçi i. miner; owner of a metallurgical works

mədənçilik i. mining and metallurgical work; mining work

mədəni s. 1. cultural; civilized; ~ səviyyə standards of culture; ~ inkişaf cultural advance; ~ inqilab cultural

revolution; maddi və ~ səviyyəni yaxşılaşdırmaq to raise the standards of welfare and culture; ~ vərdişlər

civilized habits; 2. (yüksək mədəni səviyyədə olan) cultured, culti- vated, educated; ~ adam a cultured per-

son, a man* of culture; ~ əlaqələr cultur- al relations; ~ bitkilər cultured plants [pla:nts]; ~ yolla in a cultured

way, in a civilized manner

mədəniləşdirici s. educating, cultivating mədəniləşdirilmək f. to be* cultured, to

become* cultured / civilized mədəniləşdirmək f. to civilize (d.) mədəniləşmək f. to become* / to get* civi-

lized

mədəni-kütləvi s.: ~ iş cultural and mass

work among people

mədəni-maarif s. cultural and educational;

~ müəssisələri cultural and educational

establishements / institutions mədəni-məişət s. cultural and welfare;

~ xidməti (provision of) cultural and wel- fare facilities; ~ müəssisəsi public ameni- ties

mədəni-texniki s. cultural and professional; ~ səviyyə cultural and professional stan- dards (pl.)

mədəniyyət I. i. culture; ~ yaymaq to civi- lize (d.); nitq ~i speech habits (pl.); gün- dəlik həyat ~i culture in

every day life II. s. cultural; ~ mərkəzi cultural centre; ~ abidəsi cultural monument

mədəniyyətli s. cultured, cultivated, edu- cated; ~ adam a cultured person, a man* of culture; yüksək ~

adam highly cul- tured man*

mədəniyyətsiz I. s. uneducated, uncivilized; ~ adam uneducated / uncivilized man* II. z. in an uncultured /

uncivilized way

mədəniyyətsizlik i. lack of culture; bad man- ners; low level of civilization; cultural backwardness

557

mədəniyyətyayan

mədəniyyətyayan i. civilizer

mədh i. praising, laudation; eulogy; ~ etmək

to eulogize, to belaud (d.), to extol (d.); to

sing* a song of praise

mədhnamə i. praising poems, ode mədrəsə i. religious school of Mussulmen məəttəl s. 1. waiting (for);

expecting; 2. need

of; 3. not knowing what to do; ~ qalmaq / olmaq 1) to be* in need of; 2) to be* upset; not to know what to

do; 3) to be* without work; to spend* the time standing; ~ etmək to detain (d.); to prevent from doing

smth. / some work

məfhum i. idea [ai`d97], notion; concept məfkurə i. ideology, idea; social ideas; ha- kim ~ prevailing idea; ~

uğrunda müba- rizə aparmaq to fight for an idea / ideol-

ogy

məfkurəli s.: ~ adam high principled man*,

man* with firm ideological principles məfkurəvi s. ideological, (high) – princi-

pled; ~ rəhbərlik ideological leadership məfrəş i. holdall

məftil i. wire, wiring

məftilli s. (i.s.) with wires, (i.s.) having wires məftilsiz s. (i.s.) without wire, (i.s.) having

no wire

məftun I. i. admirer, worshipper II. s.

charmed, passionate, captivated, in love with, enamoured (of); ~ etmək to charm (d.), to fascinate (d.); ~

olmaq to be* charmed / taken (with)

məftuncasına z. charmingly, fascinatingly, delightfully; passionately

məftunedici s. charming, delightful; fasci- nating, captivating; ~ gənc xanım a charming young lady

məftunluq i. charm, fascination, adoration; captivity

məgər əd. (sual və inkar-sual cümlələrin- də, adətən ingilis dilinə tərcümə olun- mur) Məgər o onları

görməyib? Has he / she not seen them? Məgər onları tanı- mırsınız? Don’t you know them? Məgər bu

mümkündür? Do you think it is pos- sible?

məğlub s. defeated, vanquished; ~ etmək to defeat, to vanquish (d.); to overcome; ~ ol- maq 1) to be*

defeated, to suffer / to sus- tain a defeat; 2) (oyunda) to lose the game

558

məhbus

məğlubedilməz s. invincible, unconquer- able; ~ ordu invincible army

məğlubedilməzlik i. invincibility məğlubiyyət i. defeat; tam ~ utter defeat; ~ə düçar etmək to defeat (d.), to

inflict a defeat (on); ~ə uğramaq to suffer / to sus-

tain a defeat, to be* defeated

məğmun s. 1. deceived [-si:vd]; 2. deprived;

~ etmək 1) to deceive; 2) to deprive; ~ ol- maq 1) to be* deceived; 2) to lose [lu:z] (d.), to forfeit [-f9t] (d.)

məğrib i. West

məğrur I. s. haughty, proud; overweening;

majestic; ~ kişi proud man* II. z. proudly;

~ danışmaq to speak* proudly məğruranə z. proudly, overweeningly məğrurcasına z. proudly;

overweeningly məğrurlanmaq f. to be* proud (of), to take*

pride (in); (öyünmək) to pride oneself

(upon)

məğrurluq i. pride, haughtiness, arrogance,

supercilousness; high and mighty; ambi-

tion; (öyünmə) boasting

məğz i. 1. kernel; 2. essense, main point;

işin ~i the point of the matter; ~ etibarilə virtually, at the bottom, in the main; Məğzi ondan ibarətdir ki... As

a matter of fact, Practically speaking...

məharət i. adroitness, deftness, giftedness, talent, ability, mastership, mastery; ~ gös- tərmək to show* /

display skill / mastery

məharətlə z. skillfully, in (a) masterly fash- ion; böyük ~ very skillfully

məharətli s. able, skillful, talented, masterly; ~ rəhbərlik capable guidance, efficient / capable management;

~ adam 1) a skill- ful / capable man*; 2) (mənfi mənada) dodger; ~ atıcı marksman; ~ həkim (cər- rah) skillful

surgeon; ~ iş a clever piece of work

məharətlilik i. bax mahirlik

məharətsiz s. unskillful, not skillful; awk-

ward, blundering; (təcrübəsiz) inexperi-

enced, (küt) dull, untalented

məhbub i. bax məşüq

məhbubə i. bax məşuqə

məhbəs i. bax həbsxana

məhbus i. prisoner, convict; siyasi ~ politi-

cal prisoner; ömürlük ~ person under life

məhdud

sentence; d.d. lifer; ~ olmaq to be* a pris-

oner

məhdud s. limited, scanty; ~ etmək bax

məhdudlaşdırmaq

məhdudiyyət i. limitation, restriction, scant-

iness; ~ qoymaq to limit (d.), to confine (d.) məhdudlaşdırmaq f. to limit (d.), to con-

fine (d.); to put* a limit (to) məhdudlaşmaq f. to get* / to become* lim-

ited

məhdudluq i. limitation, limited nature;

(adam haq.) narrow-mindedness məhəbbət I. i. love, affection (towards, for); birtərəfli ~ unrequited love; ~

bağlamaq / bəsləmək to come* to love (d.), to grow* fond (of); bir kəsə ~ izhar etmək to make* smb. a

declaration of love [l0v]; cinsi ~ sexual love; natural love; vətənə ~ love for one’s country II. s. love; ~ mək-

tubu love-letter; ~ lirikası love lyrics pl.;

~ macərası love affairs

məhəbbətçiçəyi i. bot. mignonette [m9nj7-] məhəbbətlə z. passionately, lovingly; enthu-

siastically; ~ sevmək to love passionately / deeply; ~lə evlənmək to marry for love; O, işə məhəbbətlə

yanaşır He / She is full of enthusiasm for his / her work

məhəbbətli s. loving, friendly; attached; ~ baxış loving look / glance

məhəbbətnamə i. love letter

məhəbbətsiz s. (i.s.) without love məhəccər i. bax sürahi

məhək s.: ~ daşı touchstone [t0t3-]

məhəl i.: ~ qoymaq to pay attention (to), to

give / to pay heed (to), to take heed (of); ~ qoymamaq to neglect (d.), to disregard (d.), to ignore (d.); bir

kəsin məsləhətinə ~ qoymamaq to ignore smb.’s advice; təh- lükəyə ~ qoymamaq to ignore danger

məhəllə i. estates, block; district, yeni yaşa- yış ~ləri new housing estates, new blocks of flats; O, bizim

məhəllədə yaşamır He / She does not live in our block

məhəlli s. local, territorial; ~ sular territorial waters; ~ ləhcə local dialect; ~ hökumət orqanları local

authorities; ~ sənaye local industry; ~ həmkarlar təşkilatı local Trade-Union Committee

məhərrəm (ay) i. the first month of Mohammadan system of chronology

məhrum

məhkəmə I. i. (müəssisə) law-court [-k6:t], court [k6:t], Court of Law / Justice; Ali ~ Supreme Court; xalq ~ si

People’s Court; hərbi ~ court martial; hərbi-səhra ~si drum-head court martial; ~ də in court; ~ də bəraət

qazanmaq to be* found not guilty; ~ yə çağırmaq to summon (d.), to cite (d.), to subpoena [-pi:n7] (d.); ~yə

vermək to take* it into court; kimi isə ~ yə vermək to bring* an action against smb.; ~ də olmaq to be* on

trial II. s. 1. court [k7:t]; ~ sessiyası Court session; ~ iclası sitting of the Court; ~ zalı court- room; ~ günü the

day of the trial; 2. judi- cal; legal, forensic; ~ istintaqı examination, investigation, inquiry; ~ araşdırması legal

proceedings; ~ qaydası ilə in legal form; ~ müstəntiqi investigator; ~ icraçısı offi- cer of the law

məhkum s. sentenced (to), condemned (to); ~ etmək to sentence (to), to condemn (to); həbs cəzasına ~

etmək to sentence to imprisonment (d.); ölüm cəzasına ~ et- mək to sentence / to condemn to death

[...de4]

məhkumluq i. imprisonment; qanunsuz ~ hüq. false imprisonment

məhlul i. kim. solution; qatı ~ strong solu- tion; zəif ~ weak solution; əhəng ~u mor- tar, white-lime; sement

~u cement solution / mortar; gil ~u clay mortar

məhrəba i. towel; hamam ~sı bath towel, Turkish towel

məhrəm s. 1. sincere, intimate; 2. close, near; ~ söhbət heart-to-heart talk

məhrəmanə z. intimately, in confidence, confidentially; on intimate terms; bir kəslə ~ olmaq to be* intimate

with smb.; to be* dear to smb., to be* on intimate terms with smb.

məhrum s. (de)void (of), unfortunate; ~ et- mək to deprive (d. of); kimi isə hüquq- dan ~ etmək to deprive

smb. of rights; vətəndaşlıq hüququndan ~ etmək to deprive of civil rights (d.); səsvermə hü- ququndan ~

etmək hüq. to disfranchise (d.); xüsusi əmlakdan ~ etmək to dis- possess (d.); vərəsəlik hüququndan ~ et-

mək to disinherit (d.); hərbi rütbədən

559

məhrumiyyət

~ etmək to reduce (d.); to the ranks; azad- lıqdan ~ etmək to imprison (d.), to put* into prison (d.); özünü

zövqdən ~ etmək to do* oneself out of pleasure; göz işığın- dan ~ olmaq to lose* one’s sight; his- siyyatdan

~ olmaq to faint (away), şair; to swoon nitqdən ~ olmaq to be* deprived of speech; özünü həyatdan ~ etmək

to take* one’s life, to commit suicide; bir kəsi həyatdan ~ etmək to take / to deprive smb. of life; bir kəsi

zövqdən ~ etmək to deprive smb. of pleasure

məhrumiyyət i. deprivation; hardship, pri- vation; ~ə düçar olmaq to suffer priva- tions / hardship; d.d. to

have* a hard rough time

məhsul i. harvest, yield, crop; bu ilin ~i this year’s harvest / yield; bol / yaxşı ~ rich / heavy harvest / crop; ~

yığmaq to gather in / to reap the harvest; ~u ambara yığmaq to garner the crop; rekord ~ almaq to achieve

record harvests; kənd təsərrü- fatı ~i agricultural produce; heyvandarlıq ~ları animal produce; istehsalat

~ları fruits of production

məhsuldar s. fruitful, fruit(-bearing) [fru:tbe7-], productive; ~ qaramal pro- ductive live-stock; ~ əmək

productive / efficient labour; ~ il good year for the crops; productive year, bumber-crop year; ~ sortlar

highyielding / fecund varieties; ~ qüvvələr productive forces; ~ şəkilçi- lər dilç. productive suffixes

məhsuldarlaşdırmaq f. to fecundate (d.); to impregnate (d.)

məhsuldarlıq i. 1. fruitfulness [fru:t-], pro- ductivity; 2. fertility, fecundity, efficiency

məhsullu s. productive, fruitful

məhsulsuz s. barren, sterile, infertile; (i.s.)

of bad harvest, unproductive; ~ il year of

bad harvest; year of dearth [d7:4] məhsulsuzluq i. 1. bad harvest, failure of crops, crop failure, poor crop; 2.

unproduc-

tiveness

məhşər I. i. din. awful / terrible court, trial

day, the day of trial; judgement day, day of judgement, last judgment ◊ ~ ayağına çəkmək to punish severely

/ mercilessly II. s.: ~ günü doom’s day, the day of doom

məhtab i. Moon’s radiance 560

məxmər

məhv i. death [dei]; destruction; annihilation [7,na97`le937n], abolition; (gəmi, ekspedi- siya haq.) loss,

wreck; (dövlət haq.) fall, downfall, ruin; Bu onu məhvə gətirib çı- xarır That will ruin him / her, That will lead

to his / her downfall; bütün ümid- lərin ~i the ruin of all one’s hopes; ~ et- mək to annihilate (d.), to destroy

(d.); to ruin (d.); (adam haq.) to be* undoing (of); düşməni ~ etmək to annihilate the enemy; ~ olmaq to

perish, to be* killed; Çiçəklər şaxtadan məhv oldu The flowers perished from the frost; Gəmi məhv oldu The

ship is lost; döyüşdə məhv olmaq to fall* / to be* killed in battle; Daşqından minlərlə adam məhv oldu A

thousand lives have been lost in the flood [fl0d]

məhvedici s. pernicious, beneful, fatal, destructive; ~ adətlər pernicious habits məhz əd. namely, just,

exactly, specially,

only; ~ bu hal just that case; O, məhz bunu deyirdi Just what he / she was say- ing; Məhz buna görə ki ... Just

/ Only because...

məhzun s. melancholy, sad, mournful [m6:n-], wistful, cheerless, despondent məhzun-məhzun z. sadly,

sorrowfully,

despondently

məxaric i. 1. expense, expenditure; 2. (mü -

hasibatda) expenditure, outlay; mədaxil və ~ income and expenditure; ~i çıxdaş etmək to write* off (d.); pul

~i expense; səmərəsiz ~ waste of smth.

məxəz i. source [s6:s]; İş məxəzlər əsasında yazılmışdır The work has been written / compiled from original

sources

məxfi I. s. secret, concealed; covert (hisslər) inmost, confidential; ~ əmr secret order; ~ görüş secret

meeting; ~ baxış, covert glance; ~ polis secret police; ~ məktub secret letter: ~ sənəd confidential docu-

ment; tam ~ (sənədin üzərində yazılır) top secret II. z. secretly, in secret, covertly; ~ danışıqlar aparmaq to

negotiate secret- ly (with)

məxluq i. 1. creature; 2. people, crowd məxluqat i. bax məxluq

məxmər I. i. velvet II. s. velvet; ~ pərdə vel-

vet curtain; ~ paltar velvet dress; ~ pencək velvet jacket

məxmərək

məxmərək i. tib. german measles [...z9z] pl. məxməri s. velvety; ~ dəri velvety skin;

◊ ~ çay d.d. strong tea, velvety tea məxrəc i. 1. riyaz. denominator; ümumi ~ common denominator; eyni ~ ə

gətir- mək to reduce to a common denominator; 2. dilç. articulation, function of organs of

speech

məxsus i. 1. special, particular; 2. particular

(to), inherent (in); 3. belonging; ona ~ yu- morla with the humour characteristic of him / her; ~ olmaq to

belong to; Bu kitab mənə məxsusdur This book belongs to me

məxsusən s. special, intentional, private məxsusi I. s. special, particular II. z. pri-

vately, specially, particularly

məişət i. 1. mode / way of life; life; 2. finan-

cial position; welfare; standards (pl.); gün- dəlik ~ life, daily round; new life, new mode of life; new

conditions of life; fam- ily life; ev ~ində in private life; mədəni- məişət culture and life; ~ şəraiti welfare

standards; living conditions; ~ əşyaları home things; things for home

məkan 1. space; residence; 2. home, dwelling; (living) quarters pl.; abode; place; ~ salmaq to settle / to

take* up one’s residence / quarters; to make* one’s home

məkansız I. i. vagrant, tramp II. s. (i.s.) without home, homeless; vagrant; (i.s.) of / with no fixed abode;~

qəbilələr vagrant tribes

məkr i. 1. insidiousness, perfidy, cunning, slyness, craft; 2. trickery, knavery [`ne9-]

məkrli s. insidious, perfidious, crafty, cun- ning, sly; ~ siyasətçi crafty politician; ~ düşmən insidious enemy

məkrlilik i. craftiness, insidiousness, cun- ning, perfidiousness

məktəb I. i. school; (bina) school-house; ibtidai ~ elementary / primary school [...`pra9-]; orta / onillik ~

secondary school, high school; ten-year school; natamam orta ~ shortened secondary school; sək- kizillik ~

eight year school; ali ~ higher school, university; institute; pulsuz təhsil ~i free school; fəhlə-gənclər ~i school

for working youth [...ju:4]; yaşlılar üçün ~ school for adults; axşam ~i evening-

məktublaşmaq

school, night school; ~ə getmək to go* to / to attend school; ~ə vermək / qoymaq to send* to school (d.); ~i

bitirmək to fin- ish school, to leave* school; romantik / klassik və s. ~lər (ədəbiyyatda) the romantic,

classical, etc. schools; Venesiya, ingilis ~ləri (incəsənətdə) the Venetian, the British, etc. school; həyat ~i a

school of life; ağır həyat ~i keçmək to pass through the hard / stern school of life; yaxşı ~ keçmək to get*

systematic training, to be* well-trained; məc. to gain wisdom by experience [...w9zd7m...] II. s.: ~ müəl- limi

school teacher, schoolmaster; amer. school-man*; ~ işçisi school worker, teacher; ~ təhsili school education;

~ şu- rası school-board; ~ illəri school years, school days; ~ binası school house; ~ təd- ris təcrübə sahəsi

school experimental plot; ~ yoldaşı school fellow, school- friend, school-mate; ~ yaşlı uşaq child* of school

age

məktəbdənxaric s. bax məktəbdənkənar məktəbdənkənar s. extra-scholastic, non- scholastic; out-of-school;

~ təhsil extra- scholastic / non- scholastic / out-of-school

education; ~ işlər out-of-school work məktəbəqədər s. pre-school; ~ tərbiyə pre- school education; ~

yaşlı(lar) child(ren)

under school age

məktəblərarası s. amongst schools, between

schools

məktəbli i. (oğlan) schoolboy, (qız) school-

girl; pupil; ~lər the pupils

məktəbyanı s. school (attr.); ~ təcrübə sa-

həsi school experimental plot məktəbyaşlı s. school-aged; (i.s.) of school

age; ~ uşaq a child* of school age məktub i. letter; açıq ~ post-card; (qəzetdə) open letter; sifarişli ~

registered letter; yetişməmiş ~ dead letter [ded]; təbrik ~u letter of congratulation; qiymətli ~ regis- tered

letter (with statement of value); rəsmi ~ official letter; missive; ~ almaq to get* / receive a letter; ~

göndərmək to send*

a letter

məktublaşma i. correspondence məktublaşmaq f. to correspond (with), to be*

in correspondence (with)

561

məktubyayan

məktubyayan i. bax poçtalyon

məqalə i. article; baş ~ leading article, leader,

editorial; elmi ~ scientific article; paper məqam i. opportunity; suitable time: Məqam yetişib, Məqamdır! It

is time!, Əsl mə-

qamdır It’s high time

məqbərə i. tomb [tu:m]; sepulchre [-plk7];

mausoleum [-li:7m]

məqbul I. i. pass-examination; ~ almaq

to pass an examination; ~ yazmaq to pass smb. (in) II. s. acceptable, admissible; ~ təklif acceptable proposal;

~ əsas admis- sible evidence

məqsəd i. aim, goal, purpose; object; aydın ~ clean aim; ~ aydınlığı clearness of pur- pose; ~ə nail olmaq to

achieve / to gain / to attain one’s object / end

məqsədəuyğun s. expedient, advisable; ~ iş / hərəkət expedient action; Sizin ora get- məyiniz

məqsədəuyğun deyil It’s not advisable for you to go there

məqsədəuyğunluq i. expediency, advisa- bility; konfrans keçirməyin məqsədə- uyğunluğu the advisability of

holding a conference

məqsədlə z. with / for the purpose (of+ger.), with the object (of+ger.); bir ~ with / for the sole / single

purpose (of+ger.) Nə məq- sədlə? For what purpose? bu məqsədlə with that end in view; ~ danışmaq to pur-

sue one’s object / aim; şəxsi ~ to suit one’s own ends

məqsədli s. on purpose, with the object; purposely

məqsədsiz s. aimless, purposeless, objectless məlahət i. 1. charm(ing), fascination, fasci-

nating, beauty; 2. modest; 3. grace məlahətli s. charming, fascinating, pleasant, pleasing; ~ səs pleasant

voice; ~ görkəm nice look; ~ adam pleasant person; ~ tə-

bəssüm charming / fascinating smile məlaikə i. 1. din. angel [`e9nd=l]; 2. beauty

[bju:-]; 3. (kinayə) dandy

mələfə i. sheet, bed-sheet

mələk i. bax məlaikə

mələkçöhrəli s. bax mələkmənzər mələkmənzər s. appearance of angel, exte-

rior of angel; very beautiful

mələksimalı s. good-looking, very beautiful

562

məlumluq

mələksurət bax mələkmənzər

mələküzlü s. bax mələkmənzər

mələmək f. to bleat; Quzu mələyir The lamb

is bleating

mələşmək f. to bleat together; Quzular mə-

ləşir The lambs are bleating

mələtmək f. to make* (d.) bleat

mələz i. biol. mongrel [m0-], half-breed

[ha:f-...], hybrid; (insan) metis mələzləşdirmə i. biol. cross-breeding,

hybridization

mələzləşdirmək f. biol. to cross breed (d.),

to hybridize (d.)

məlhəm i. ointment; (duru) liniment; ~ qoy-

maq to oil (d.), to grease (d.), to lubricate

(d.)

məlhəmləmək f. to oil (d.), to grease (d.),

to lubricate (d.)

məlik i. tar. king, tsar, monarch

məlul s. melancholy, sad, mournful, wistful;

~ olmaq to be* in a melancholy mood / low spirit; O, çox məlumdur He / She is in a melancholy mood, He /

She is in low spirits

məlulcasına z. bax məlul-məlul məlul-məlul z. sadly, sorrowfully; ~ baxmaq

~ to look (at) sadly / sorrowfully məlul-məzhun z. bax məlul-məlul məlul-miskin z. bax məlul-məlul

məlum s. 1. known; 2. intelligible; (aşkar)

clear; ~ olmaq to be* known / clear; ~ et- mək to inform (d.), to notify; Bu məlum- dur It is clear; Məlum

işdir It is quite natural

məlumat i. 1. information, intelligence; 2. news, piece of news; 3. report, commu- nication; 4. notification;

5. knowledge; 6. message; (hərbi) dispatch; ~ üçün mü- raciət etmək to apply for information; rəsmi ~

official communication / informa- tion; alınmış ~a görə according to the information received; ~ vermək

(elmi məclislərdə) to read a communication / to make* a report; mənim (aldığım) ~a görə to my knowledge;

mətbuatın verdiyi ~a görə to the press reports / according to the press

məlumatlı s. versed (in), experienced (in), learned, scholarly, erudite, well-read

məlumluq i. clearing, evidentness

məlun

məlun I. i. old fox, rascal, scoundrel II. s. cursed, damned; accursed; harmful

məmə i. 1. breast; anat. nipple, teat; 2. (ye- lin) udder; uşağa ~ vermək to give* a baby the breast; ~ vermək

to nurse (d.)

məməlilər i. zool. mammals, mammallia məməyeyən i. suckling, baby; ~dən pəpə- yeyənə qədər all, all the

people, children

and grown ups

məmləkət i. country, land, state

məmnun s. 1. satisfied (with), pleased (with);

2. grateful, 3. thankful; özündən ~ olmaq / qalmaq to be* satisfied (with) oneself, to content oneself (with),

to be* pleased (with); özündən ~ self-satisfied, self-com- placent; d.d. smug; ~ baxış satisfied / grat- ified /

contented look; ~ görünüş satisfied expression / air

məmnuniyyət i. 1. contentment, satisfaction; 2. gratitude, thankfulness

məmnuniyyətlə z. with (the greatest) pleas- ure; ~ etmək to do* (smth.) with (great) pleasure

məmnunluq i. bax məmnuniyyət məmulat i. manufactured product; fi nished product; əl ~ı handicraft

wares; handmade goods; dəmir ~ı ironmongery; hardware,

ironware; çörək ~ı rolls and buns məmur I. i. 1. official; 2. functionary II. s.

bureaucratic; red-tape, official məmurluq i. officialdom; the officials mənəv.I,me;MənəmItisI;Itisme;Mə-

nimlə gedək! Come with me! Mənə so- yuqdur I am cold, I feel cold; Mənə bax Look here! Mənə belə gəlir

ki..., It seems to me (that) ...

məna i. 1. meaning, sense, significance; essence, main point; 2. idea; sözün ~sı (the) meaning / sense of the

word; ifadə- nin ~sı (the) meaning of the expression; hərfi ~ literal meaning / sense; məcazi ~ figurative

sense / meaning; metaphorical sense / meaning; həyatın ~sı meaning / purpose of life

mənaca z. in the meaning / sense; according to the meaning / content, by the meaning / sense

mənafe i. interest; advantage, benefit; dövlət ~yinə in the interest of the State; ümumi

mənfəət

~ the public interest; Burada heç bir mə- nafe yoxdur Nothing is gained by it; Bu sizin mənafenizədir It is to /

in your inter- est, It is to your benefit

mənalandırmaq f. to give* a meaning / a sense (d.); to explain (d.)

mənalı s. pithy, interesting (kitab, çıxış və s.); intelligent, sensible; meaningful; ~ cavab intelligent / sensible

answer; ~ baxış pithy / intelligent / significant look

mənalılıq i. 1. meaningfulness; 2. signifi- cance, importance

mənasız s. 1. senseless, insensate; 2. mean- ingless, unmeaning; 3. foolish; ~ qisas insensate revenge; ~

hərəkət senseless action; Mənasız şeydir! There is no sense / point; ~ söhbət nonsense; (hərəkət) absurdity;

4. senselessness; foolishness; inanity; Necə də mənasızdır! How ridicu- lous!

mənasızcasına z. absurdly, preposterously, nonsensically, senselessly, meaninglessly mənasızlıq i.

senselessness, meaningless-

ness, absurdity

məncə z. I think..., To my mind

mənciyəz d.d. İngilis dilinə tərcümə edil-

mir: Mənciyəz nə edə bilərəm? What can

I do?

mənbə i. source; origin, beginning; ~lər orig-

inal sources; tarixi ~lər historical sources; bir şeyi etibarlı ~lərdən bilmək to know* smth. from reliable

sources; bilik mənbəyi source of knowledge

mənəm-mənəmlik i. self-satisfaction, com- placency; d.d. smugness; boast, swagger

mənən z. spiritaully, morally

mənəvi s. 1. spiritual; 2. moral; ~ sərvət

spiritual knowledge; ~ hüquq moral right; ~ qanun moral law; ~ dayaq moral sup- port; ~ həyat spiritual life

mənəviyyat i. morality, spirit

mənfəət i. 1. profit(s) pl., gain, return;

2. advantage, benefit; 3. use, favour; ~inə in favour of / for; xalis ~ net profit; orta ~ average profit; ~

gətirmək (müəs.) to bring* (in) profit; ~ götürmək to get* a profit (out of), to receive a profit (by); ümumi ~

üçün for the public interest; Bunun heç bir mənfəəti yoxdur Nothing is gained by it

563

mənfəətgüdən

mənfəətgüdən s. self-interested; selfish mənfəətli s. profitable, lucrative; ~ iş / məş- ğuliyyət profitable

affair / business / occu-

pation

mənfəətlilik i. profitableness, lucrativeness;

self-centredness

mənfəətpərəst s. 1. self-seeker, self-inter-

ested; 2. selfish

mənfəətpərəstcəsinə z. self-centred mənfəətpərəstlik i. self-seeker, self-interest mənfəətsiz s. unprofitable,

profitless mənfəətsizlik i. disadvantageousness; unprof-

itableness, uselessness

mənfi I. s. negative; ~ cavab negative answer

[...a:ns7]; ~ əmsal riyaz. negative quantity; ~ rəqəm riyaz. negative number; ~ qəh- rəman (surət) ədəb.

negative character; antihero; romanda ~ tiplər the negative characters in the novel; ~ elektrik yükü fiz.

negative charge; ~ təsir bad influence; ~ rəy unfavourable criticism II. z. nega- tively; ~ cavab vermək to

answer / to reply in the negative / negatively; ~ yanaşmaq to disapprove (of); ~ fikir söyləmək to have* an

adverse effect (on); to affect adversely (d.)

mənfur s. unpleasant, disagreeable, antipa- thetic, nasty, offensive; cursed, damned, accursed; ~ adam

unpleasant / repulsive man*

məngənə i. vice, press; ~ də sıxmaq to grip in a vice (d.); ~ də məc. in the grip

mənhus s. contemptible, despicable, cursed, damned

mənim əv. my; ~ atam my father; ~ dostum my friend, a friend of mine

mənimki əv. mine; Bu mənimkidir This is mine

mənimsəmə i. 1. appropriation; qanunsuz ~ misappropriation; vəsaitin / fondun qanunsuz mənimsənilməsi

misappro- priation of funds; 2. mastering, learning, adopting

mənimsəmək f. 1. (öyrənmək) to master (d.), to learn* [l7:n] (d.); to adopt (d.); dərsi yaxşı ~ to learn* a

lesson well; məc. to learn* one’s lesson; 2. fiz. tib. kim. to assimilate (d.); xam torpaqları ~ to put* the virgin

lands to the plough, to bring*

564

məntəqə

new tracts of virgin soil under cultivation; yeni torpaqları ~ (qeyri qanunu) to mis- appropriate (d.); (qanunu)

to open up / to develop new lands; 3. to appropriate (d.); bir parça torpaq ~ to appropriate a piece of land

mənlik i. self-respect, self-esteem, pride; dig- nity

mənliksiz s. (i.s.) without dignity / self- respect; unprincipled, unscrupulous; ~ adam unprincipled man*, a

man with- out dignity / self-respect

mənli-sənli z. you and I, together (with you) mənsəb I. i. 1. rank; grade, post; 2. career; yüksək ~ sahibi

olmaq to have* a high rank; to make* one’s career; ~ə ucalmaq / çatmaq to rise* to a high rank; to attain a

higher rank II. i. coğ. (çay) mouth, outfall mənsəbpərəst s. power-loving, ambitious,

careerist

mənsəbpərəstlik i. love of power, ambi-

tiousness, careerism; craving / aspiration

for power

mənsəbsiz s. (i.s.) not having purpose, pur-

poseless, idle

mənsub s. 1. concerning, concerned (in),

belonging, participating; 2. relate (to); ~ olmaq to belong (to); Bu əlyazmalar IX əsrə mənsubdur These

manuscripts are believed to date from the IX century

mənsubluq i. bax mənsubiyyət mənsubiyyət i. 1. relation, belonging; 2. (qo-

humluq) ties of relationship / of blood [bl0d]; ~ kateqoriyası qram. the category of possession; partiya ~ i

membership of a party; sinfi ~ class affiliation

mənsur s. prosaic [`pr6ze99k]; ~ əsər prose work [-w7:k]; ~ əsərlər yazan yazıçı prose-writer, prosaist; ~

üslub ədəb. mat- ter-of-factness

mənsuriyyə i. one of the Azerbaijani classic tunes (mugams)

mənşə i. 1. origin; növlərin ~yi biol. origin of species; 2. genesis; fəls. origination; insanın ~yi origin of man*;

dilin ~yi ori- gin of language

mənşəcə z. by / in origin

məntəqə i. point; başlanğıc ~si starting / ini-

tial point; son(uncu) ~ terminal point /

məntiq

station; yaşayış ~si settlement; populated area; (hərbi) inhabited locality / area; mü- şahidə ~si observation

post; tibb ~si dis- pensary; telefon ~si telephone station; (şəhərlərarası) trunk-call office; çağırış ~si

recruiting station, amer. induction cen- tre

məntiq i. logic; ~in pozulması paralogism məntiqi s. logical: ~ ardıcıllıq logical order; ~ nəticə logical

deduction / conclusion;

~ vurğu logical stress (emphasis) məntiqli s. 1. logical; 2. conclusive, convinc- ing, persuasive; ~ sübut cogent

argument,

conclusive proof; ~ səbəb cogent reason məntiqlik i. logicality

məntiqsiz I. s. illogical, not sensible, con-

trary to logic II. z. illogically; ~ danışmaq

to speak* illogically

məntiqsizlik i. illogicality, lack of logic mənzərə I. i. 1. appearance, air; 2. view,

landscape, sight, panorama; heyranedici ~ a magnificent view; dəniz ~si view of the sea; ümumi ~ general

view II. s. pic- torial, picturesque, scenic; (i.s.) having a beautiful view

mənzil I. i. 1. flat; amer. apartment; bir otaqlı ~ one-room flat; ~ kirayə vermək to let* a flat; 2. flight,

transition; 3. point, place; ~ə çatmaq to reach the place / the point / destination II. s.: ~ haqqı rent; ~ sa- hibi

(kişi) landlord; (qadın) land-lady

mənzum s. (i.s.) written / expressed in verse; ~ dram drama written in verse

mənzumə i. poem; (qısa) rhyme

mənzur i. aim, purpose, wish

mərakeşli s. Maroccan

məram i. 1. wish (for), desire (for); (qüv-

vətli) longing (for); 2. intention, purpose; 3. aim; xoş ~ good will, good resolution; ~ına çatmaq to achieve /

to gain / to attain one’s object / end; to secure one’s object

məramnamə i. program(me); partiya ~si party program

məramsız s. purposeless; wishless, aimless mərasim i. rite, ceremony; festival, fete [fe9t]; müqavilə

bağlanılması ~i signing cere- mony; dəfn ~i funeral rites; toy ~i cele- brating one’s wedding, wedding

ceremony mərasimsiz z. without ceremony, informally

mərgümüş

mərc i. wager, stake, bet; ~ gəlmək / tutmaq / çəkmək bax mərcləşmək; ~i udmaq to win* the bet; ~i

uduzmaq to lose* the bet; bir şeydən ~ gəlmək to make* a bet on smth.

mərcan I. i. coral II. s. coralline; ~ muncuğu coral beads; ~ adası coğ. coral-island

mərcanı i. bot. cranberry

mərcanqulu i. cocle-shell

mərcək i. lobe (of the ear)

mərci i. bot. lentil

mərcimək i. bax mərci

mərcləşmək f. to bet, to lay a wager / bet;

yüz manatdan ~ to make* a bet on hun-

dred manats

mərd I. i. brave / courageous man* / person

II. s. 1. courageous, brave, valorous;

2. worthy, noble; magnanimous, generous mərdanə z. with fortitude, frankly; openly; ~ danışmaq / demək

to speak* frankly /

openly

mərdanəlik i. 1. manliness, manhood;

2. frankness, openness

mərdcəsinə z. 1. with fortitude; 2. openly,

frankly; 3. bravely

mərdiməzar I. i. villain, miscreant, malev-

olent II. s. harmful, noxious; pernicious mərdiməzarcasına z. noxiously, harmfully,

perniciously

mərdiməzarlıq i. harmfulness, noxiousness mərdlik i. bax mərdanəlik mərd-mərdanə z. 1. bravely, fearlessly;

2. with fortitude; 3. frankly, openly; 4. magnanimously, generously; ~ boynu- na almaq to confess frankly, to

avow (d.); ~ danışmaq to speak* boldly / freely; Mən mərd-mərdanə deyə bilərəm ki... I may say with

confidence; I can safely say that ... I dare say ..., mərd-mərdanə desək frankly speaking

mərəkə i. 1. crowd, gathering; 2. noise, uproar, hubbub; scandal; commotion; hurly-burly; ~ qaldırmaq to

make* / to kick a noise / a row / scandal / uproar; məc. to raise / to set* up a clamour

mərəz i. illness, disease

mərəzli s. ill, sick; ~ adam sick person mərgümüş I. i. arsenic II. s. arsenious;

arsenic(al)

565

mərifət

mərifət i. 1. courtesy, civility, politeness; 2. erudition, accomplishments, knowledge, comprehension; ~

sahibi polite / well-bred / well-brought up man*

mərifətlənmək f. to become* polite / well- bred / courteous

mərifətli s. polite, courteous, well-bred, well- brought up; considerate; ~ olmaq to be* polite / courteous

mərifətlilik i. politeness, courtesy; good breeding, good manners

mərifətsiz I. s. rude, coarse; boar, churl, impolite, ill-bred; ~ söz rude word, coarse word; ~ olmaq to be*

rude / impolite II. z. rudely, impolitely, coarsly; ~ danışmaq to speak* rudely / impolitely

mərifətsizlik i. rudeness, ignorance; incivil- ity; ill-breeding; ~ etmək to show* igno- rance / rudeness

mərhaba nid. bax afərin

mərhələ i. 1. stage; 2. tar. halting place (for

transported convicts); başlanğıc / ilk ~ ini-

tial stage; ~ lərlə by / in stages mərhəmət i. 1. mercy, favour, charity, good deed, kindness; 2. pity; ~dən 1)

out of char- ity; 2) out of pity (for); ~ etmək to do* a favour; to show mercy (to); Mərhəməti-

nizlə! Your Worship!

mərhəmətli s. kind, good, well-wishing; gra-

cious; magnanimous, generous; ~ ağa Sir; Dear Sir; ~ xanım Dear Madam; O, elə mərhəmətlidir ki... He / She

is so kind as to ...

mərhəmətsiz s. pitiless, merciless; (qəddar) ruthless, heartless [ha:t-], hard-hearted; ~ olmaq to be*

merciless / pitiless

mərhəmətsizlik i. pitilessness, mercilessness, heartlessness, hard-heartedness, callousness mərhum s.

deceased, late; ~ kral the late king mərkəz i. centre; ağırlıq ~i centre of gravity; fırlanma ~ i centre of

rotation; ticarət ~i centre of trade; mədəniyyət ~i cultural centre; ölkənin / şəhərin ~ də in the cen- tre /

heart of country / town [taun]; cazibə ~i centre of attraction; diqqət ~ ində ol- maq to be* in the centre of

attention; to be*

in the spotlight, to be* in the limelight mərkəzçi i. siya. centrist

mərkəzçilik i. centralism, siya. centrism

566

mərtəbə

mərkəzdənqaçan s. tex. centripetal; ~ qüv- və centripetal force

mərkəzdənqaçma s. centrifugal; ~ qüvvəsi centrifugal force

mərkəzi s. central; ~ əsəb sistemi central nervous system; istilik qovşağı central heating; ~ bucaq riyaz.

central angle; ~ te- lefon stansiyası central telephone exchange

mərkəziyyət i. siya. centrism; centralism; demokratik ~ democratic centralism

mərkəziyyətçi i. centralist mərkəziyyətçilik i. bax mərkəziyyət mərkəzləşdirilmək f. to get* / to be* cen-

tralized

mərkəzləşdirmək f. to centralize (d.), to

concentrate (d.); hərb. to mass mərkəzləşmə fi. centralization mərkəzləşmək f. to centralize, to get* cen-

tralized / concentrated

mərkəzli s. (i.s.) having a centre, (i.s.) with

a centre

mərkəzsiz s. centreless, (i.s.) having no

centre

mərmər I. i. marble II. s. marble; marmo-

real, marmoraceous; ~ sərdabə marble tomb; ~ tağ marble arch; ~ döşəmə mar- ble floor; ~ sifət marble

face

mərmərəoxşar s. marmoreal, marmora- ceous, like marble

mərmərləmək f. to marble (d.), to cover (d.) with marble

mərmərlənmiş fs. marbled; ~ döşəmə mar- bled floor

mərmi i. projectile; (artilleriya) shot, ball; case-shot, canister (-shot); buck-shot; top ~si cannon-ball;

gözyaşardıcı qazlı ~ tear- gas shell; idarəolunan ~ guided missile; birmərhələli reaktiv ~ one-stage missile

mərsin i. bot. bilberries; (kolu) bilbery-bush [-bu3]

mərsiyə i. elegy; ~ yazmaq to elegize; ~ de- mək to recite elegy

mərsiyəçi i. bax mərsiyəxan

mərsiyəxan i. a person reciting elegy mərtəbə i. 1. floor [fl6:]; storey; birinci

~ ground floor; ikinci ~ first floor; üçüncü ~ second floor; O, üçüncü mərtəbədə yaşayır He / She lives on the

second floor; yuxarı ~dəki otaqlar the top-floor rooms;

mərtəbəli

2. stage, category; 3. degree, rank; ~lərə qalxmaq məc. to be* up the steps, to have* a high rank; aşağı ~yə

düşmək məc. to go* down the steps; yüksək ~ də at a high stage

mərtəbəli s. storeyed; ikimərtəbəli two- storey(ed); çox ~ bina many-storeyed building

məruz z. subject (to), liable (to); təhlükəyə ~ qalmaq to expose to danger, to run* the danger (of); ~ qalmaq

to undergo* (d.); güclü tənqidə ~ qalmaq to be* severely criticized, to be* subject to severe criticism

məruzə i. lecture; hesabat ~si report; elmi ~ lecture (on), address (on); yazılı ~ paper (on); Məruzə olacaqdır

A lecture / an address will be delivered A paper will be read [red]; qurultaya ~ address to the Congress; ~

ətrafında çıxışlar discussion on the report; O, məruzə edəcək He / She will give a talk (on); He / She will

address the meeting (on)

məruzəçi i. speaker, lecturer məryəmqurdu i. zool. wood-louse [wud laus] məs i. (Eastern-) shoe

məsafə i. 1. distance; space, interval, range;

2. railway division; böyük / kiçik ~də at a great / small distance; uzaq ~dən a great way off (from), a great

distance away (from); yaxın ~dən at a short distance; eyni ~dən at the same distance

məsafəölçən i. 1. telemetry, range-finder; 2. (adam) range-taker

məsamə i. porosity, spongy

məsaməli s. porous; ~ torpaq porous soil;

~ dəri porous skin

məsaməlilik i. porosity, porousness; torpa-

ğın məsaməliliyi porosity of soil məsarif i. expense, expenditure; istehsalat ~ləri working expenses, the cost

of pro- duction; elektrik enerjisi ~ i expenditure of (electric) current; yol ~ləri travelling expenses; ~ləri öz

üzərinə götürmək to bear* expenses [be7...]; ~ə yol verməmək

to spare no expense

məscid i. din. Mosque; cümə ~i the Juma

Mosque; Göy ~ the Blue Mosque məsdər I. i. infinitive, infinitive form of the verb II. s. infinitival; ~ birləşməsi

infini-

tival construction

məsləhətləşmək

məsəl i. saying, proverb, saw; qədim ~ old saying / saw / example / parable; ~ə çev- rilmək to become*

proverbial; ~ çəkmək to give* an example, to cite an example

məsələ i. 1. problem; riyaz. sum; ~ həll et- mək to solve a problem; riyaz. to do* a sum; üstəgəl / çıxma /

bölmə / vurma ~si addition / subtraction / division / multipli- cation sum; taktiki ~ tactical scheme; 2. task,

object, aim; amer. mission; hərb. əsas / baş ~ the main / chief mission / task; növbəti ~ immediate task;

qarşıya ~ qoy- maq to put* a task before; öz qarşısına ~ / məqsəd qoymaq to set* oneself the task (of ger.);

to undertake* (+to inf.), to undertake* the task (of ger.); Məsələ bura- sındadır ki... The fact / The thing is

that...

məsələn for example; (ixtisar forması) e.g.; for instance

məsxərə i. bax masqara

məsxərəçi i. bax masqaraçı

məskən i. dwelling; living quarters pl; abode,

home, house, dwelling-house; residence; ~ salmaq to begin* to live (in a place); to build* a house, to settle

down

məskənsiz s. (i.s.) without home / dwelling; (i.s.) of / with no abode

məsləhət i. advice, counsel; (hüquqi) opin- ion, consultation; həkim ~i medical advice / consultation,

doctor’s consultation; onun ~i ilə according to his / her advice, on his / her advice; ~ vermək / etmək to

give* advice; yaxşı ~ vermək / eləmək to give* a piece of good advice; O, mənə çoxlu məsləhət verdi He /

She gave me many pieces of advice; Mənim məsləhətimə qulaq as Take my advice; Onlar qoca kişinin

məsləhətinə qulaq asmaqdan imtina etdilər They refused to listen to the old man’s counsel / advice

məsləhətçi i. 1. adviser, counsellor; texniki ~ technical adviser; 2. (vəzifə) counsellor; səfarətxana ~si

counsellor of the Embassy 3. (ali məktəbdə) tutor

məsləhətxana i. consulting room; hüquq ~sı legal advice office; uşaq ~sı children’s clinic / welfare centre;

qadın ~sı materni- ty welfare clinic / centre

məsləhətləşmək f. to consult (d.), to seek* advice / counsel (from), to ask advice (of);

567

məslək

to talk things over (with); d.d. (öz ara- larında) to take* counsel; müxtəlif məsə- lələr barəsində ~ to consult

together on various questions, to give* a piece of advice to each other

məslək i. idea, persuasion; siya. ~ political convictions; ~lə hərəkət etmək / iş gör- mək to act according to

one’s persuasion; ~ini dəyişmək to take* a different view of things

məsləkdaş i. like-minded person, person of like mind, person holding the same views, person having

identical ideas / opinions; O, bizim məsləkdaşımızdır He / She holds the same views as we, He / She is at one

with us, He / She shares our ideas / opinions

məsləkli s. (i.s.) having an idea; convinced, confirmed, persuaded; ~ adam a man of principles

məsləksiz s. (i.s.) devoid of principles and ideals, (i.s.) lacking both principles and ideals; (i.s.) having no

principles or ideals, (i.s.) lacking moral; unprincipled; ~ adam unprincipled man*, man* with no scru- ples,

man* without principles

məsləksizlik i. absence / lack / of principles and ideals, unprincipled character and lack of ideals,

unscrupulousness

məsnəvi i. ədəb. distich [-k], couplet [`k0-] məsrəf i. expense, expenditure; ~ etmək 1) to spend* (d.); to

expend* (d.); to waste

[we9-]; 2) to use (d.), to make* use (of) məst s. drunk, tipsy, intoxicated; ~ olmaq 1) to be* drunk; 2) məc. to

enjoy smth.

greatly; O, məstdir He / She is drunk; d.d.

He / She is very much on

məstedici s. intoxicating; heady; ~ şərab

heady wine

məstlik i. drunkenness, intoxication

məsud I. s. 1. happy; 2. fortunate, lucky;

~ olmaq to be* happy / lucky II. z. happily,

luckily; ~ yaşamaq to live happily / luckily məsul s. responsible; ~ redaktor editor responsible; ~ işçi

executive, senior offi- cial; ~ olmaq to hold* responsibility (for); ~ an / vaxt crucial point; ~ şəxs responsible

man* / person; ~ işçi person in responsi-

bility; ~ iş responsible work 568

məşhur

məsuliyyət i. responsibility; (hüquq) amenability; ~i öz üzərinə götürmək to take* up on oneself / assume

the respon- sibility (for); nəyəsə ~ daşımaq to bear* responsibility for smth; ~i kiminsə üzə- rindən götürmək

to relieve smb. of responsibility; öz üzərindən ~i götürmək to decline the responsibility; ~ə cəlb et- mək to

make* (d.) answer (for), to make* answerable (for), to call to account (for)

məsuliyyətli s. responsible; ~ adam respon- sible man*; ~ olmaq to be responsible məsuliyyətsiz I. s.

irresponsible; ~ adam

irresponsible man*; ~ hərəkət irrespon- sible action II. z. irresponsibly; ~ hərəkət etmək to act irresponsibly;

to play fast and loose

məsuliyyətsizcəsinə z. irresponsibly məsuliyyətsizlik i. irresponsibility; ~ etmək

to show irresponsibility

məsum s. innocent, guiltless, sinless; ~ kör-

pə sinless baby

məsumluq i. innocence, guiltlessness məşəqqət i. trouble, suffering, torture, tor-

ment; ~ çəkmək to worry (about), to feel* unhappy (about); to take* pains / trouble (over)

məşəqqətli s. hard, painful, distressing; bur- densome; ~ həyat hard life

məşəl i. 1. torch; 2. torch-light procession məşəlçi i. torch-bearer [-be7-]

məşğul s. busy (with); ~ olmaq to be* occu-

pied (with); to be* engaged (in); (əyləncə ilə) to indulge (in); to be busy; siyasətlə ~ olmaq to be* engaged in

/ to go* in for politics; təsərrüfatla ~ olmaq to be* occu- pied with one’s household; to work in the house;

idmanla ~ olmaq to go* in for sport(s); to indulge in sport; oxumaqla ~ olmaq to busy oneself with reading;

tə- babətlə ~ olmaq to study medicine; dillə ~ olmaq to study / to learn language

məşğuliyyət i. 1. employment, pursuit, work, business; 2. entertainment, pastime

məşhur s. well-known [-noun]; prominent, significant, popular, famous; ~ rəssam well-known painter; ~ alim

/ yazıçı noted / famous / celebrated scientist / writer; ~ ol- maq to be* famous / to be* reputed (for);

məşhurlaşmaq

to have* a reputation (for); dünyada ~ world-famed; dünyada ~ alim a scien- tist of world-fame importance

/ of world- wide fame

məşhurlaşmaq f. to be* / to become* well- known / prominent / popular / famous / cel- ebrated

məşhurluq i. reputation, fame, celebrity, popularity

məşq i. 1. training; id. coaching; 2. practice; ~ etmək to train (d.), to be* in training, to practise (also-ice)

məşqçi i. trainer, coach; baş ~ head coach məşqçilik i. the job / profession of a coach məşruq i. bax şərq

məşuq i. lover, beloved, sweetheart [-ha:t];

man in love; ~ olmaq to be* a lover / a

sweetheart; to be* in love (with)

məşuqə i. sweetheart; mistress

məşum s. fatal, ominous, deadly; ~ gecə fatal

/ deadly night

məşvərət i. consultation, counsel, discussion mət i. thick mass, clot, solid

mətanət i. steadfastness, staunchness, stable-

ness, determination, hardiness, firmness, inflexibility, courage, fortitude; ~ göstər- mək to display fortitude /

determination

mətanətli s. firm, steadfast, steady, staunch, stable, inflexible, courageous, unbending mətanətsiz s.

steadfastless, unsteady, soft,

uncourageous

mətbəə I. i. printing-house, printing works,

press; əlyazmasını ~ yə göndərmək to send* a MS (a manuscript) to the press II. s. typographical [ta9-]; ~

sənəti typog- raphy [ta9-]; ~ xətası typographical misprint

mətbəəçi i. printer

mətbəx I. i. 1. kitchen; (ayrıca bina) cook-

house; 2. (gəmidə) galley; 3. Azərbaycan ~i Azerbaijan dishes / cuisine [kwi`zi:n] II. s. kitchen; ~ sobası

kitchen-range; (qaz) gas-stove; ~ şkafı (dolabı) kitchen cabi- net; dresser; ~ bıçağı kitchen -knife, carv- ing-

knife

mətbəxxana i. bax mətbəx

mətbəxqurdu i. zool. cockroach; (qarası)

black-beetle

mətbu s. printed, published; ~ əsərlər pub-

lished works

məzac

mətbuat I. i. press; yerli ~ local press; ~da müsbət rəy almaq to have* / to get* a good press; ~ da çıxmaq to

appear / to come* out, to be* published, to come* off the press II. s. press; ~ konfransı press / news

conference; ~ attaşesi press attache / representative; ~ bürosu press depart- ment; ~ azadlığı freedom of

the press

mətin s. firm, steadfast, steady, unshakeable, persistent; ~ olmaq to be* steadfast / firm; ~ qoca firm old

man*; sülh uğrunda ~ mübariz staunch champion of / for peace; ~ inam unshakeable conviction

mətinlik i. bax mətanət

mətləb i. 1. essense, main point; 2. aspira-

tions, wants, desires; 3. intention, purpose, aim, işin ~i the essense of the matter; ~ etibarilə as a matter of

fact; practically speaking; ~ə yetmək / nail olmaq / çat- maq to achieve / to gain / to attain one’s object /

end, to secure one’s object

mətləşdirmək f. to thicken (d.)

mətləşmək f. to thicken, to get* / to become*

thick(er)

mətn i. text; (musiqidə) words pl. mətnşünas i. a man (scientist) busy with

textual criticism

mətnşünaslıq i. textual criticism

məvacib i. d.d. (qulluqçuların) pay, salary;

(fəhlələrin) wages

məyus s. depressed, dispirited, disappoint-

ed, disillusioned; sad, mournful, wistful; ~ vəziyyətdə olmaq to be* depressed; to be* in the blues; ~ etmək

to disappoint (d. about, over); to sadden (d.); ~ olmaq to be* disappointed (in); to be* disappoint- ed (with);

to lose* hope; Mən məyus olmuram I am not unhopeful

məyuscasına z. with disappointment, disap- pointedly; ~ baxmaq to look (at) disap- pointedly

məyuslaşmaq f. to be* / to become* disap- pointed; to lose hope

məyusluq i. disappointment, disillusionment, depression, sadness

məyus-məyus z. bax məyuscasına

məzac i. 1. nature temperament; 2. appetite; ~ı götürmək to want, to like; ~ı götür- məmək to dislike;

Məcazım balıq

götürmür I dislike fish

569

məzar

məzar I. i. şair. grave; qardaşlıq ~ı common / communal grave; bir ayağı məzarda ol- maq to be* too old, to

have* one’s foot* in grave; ~a aparmaq to send* smb. to his / her grave; ~ qazımaq to dig* a grave (for d.);

~a endirmək to sink* into the grave II. s.: ~ daşı (başdaşı) gravestone, tomb- stone

məzarıstan i. şair. burial ground; cemetery, graveyard

məzarlıq i. cemetery; burial ground, grave- yard

məzə i. 1. appetizer, hors d’oeuvre [6:`d7:vr]; snack, refreshments pl.; 2. joke, jest: ~ vermək 1) to amuse

(d.); 2) to luxuri- ate; 3) to flirt

məzələnmək f. to amuse oneself; to make merry, to flirt

məzəli I. s. 1. funny, amusing; 2. comic, com- ical; ~ hekayələr / əhvalatlar funny sto- ries; ~ artist comic

actor; O, çox məzəli adamdır He / She is awfully funny man* (woman*) II. z. funnily, in an amusing way; ~

danışmaq to speak* funnily

məzəmmət i. reproach, rebuke; ~ etmək to reproach (d. with); to upbraid (d. with, for) məzəmmətləmək f.

to reproach (d.); to

shame (d.), to put* to shame (d.) məzəmmətli s. expressing shame; shameful məzənnə i. market price;

price; yüksək ~də

at a high price; ~si düşmək to go* down (in price); ~si qalxmaq to go* up (in price); (valyutanın, qiymətli

kağızların) the rate of exchange

məzhəb i. din. 1. faith, belief; Xristian ~i Christian faith; müsəlman ~i Muslim (Moslem) faith; 2. religion

məzhəbsiz I. i. unbeliever [-li:v7], atheist [ei499st], disbeliever II. s. unbelieving; irre- ligious

məzhəkə i. 1. joke, jest, anecdote; 2. come- dy; Bu lap məzhəkədir ki! It sounds / seems fantastic! It is a

funny thing!

məzhəkəçi i. 1. (aktyor) comic actor; (qa- dın) comic actress; 2. d.d. comical / funny fellow; d.d. comic;

jester, joker

məzhəkəçilik i. clownery

məzhəkəli s. witty, humorous, playful, joc-

ular, comic

570

məzuniyyət

məzhəkənəvis i. comediograph; writer who writes comedies

məziyyət i. 1. dignity; advantage; şəxsi ~ proper pride; 2. (yaxşı keyfiyyətlər) quality, merit, virtue

məzkür s. afore-mentioned, afore-said, above-mentioned

məzlum s. 1. oppressed, depressed, humble; offended (with); 2. meek, submissive; 3. d.d. poor fellow (boy),

(yaxşı mənada, kişi haq.) poor devil; (yaxşı mənada, qız haqqında) poor girl; (yaxşı mənada, qa- dın

haqqında) poor woman*; Onda məz- lum görkəm var idi He looked hurt / aggrieved, He seemed offended; ~

vəziy- yətdə olmaq to be* in low spirits; d.d. to be* in the blues

məzlumanə z. bax məzlum-məzlum məzlumcasına z. bax məzlum-məzlum məzlumluq i. 1. humbility,

humbleness; mar-

tyrdom; 2. meekness, gentleness məzlum-məzlum z. 1. humbly, meekly; 2. bitterly; ~ danışmaq to speak*

humbly;

~ ağlamaq to weep bitterly

məzmun i. maintenance; meaning, content;

məktubun ~u the contents of a letter; ki- tabın ~u contents pl.; (mövzu) subject-mat- ter of a book; qısa ~u

summary, abstract; forma və məzmun form and content

məzmunca z. in content, in meaning; in maintenance; ~ humanist, formaca milli mədəniyyət culture national

in form and humanist in content

məzmunlu s. pithy; (kitab, çıxış və s.) inter- esting

məzmunluluq i. pithiness

məzmunsuz s. 1. empty, insipid, vapid, dull;

~ çıxış empty report; ~ söhbət empty / vapid talk; nonsense; 2. senseless, insen- sate; meaningless,

unmeaning

məzmunsuzluq i. emptiness, insipidity, vap- idity, dullness

məzun (tələbə) i. graduate; graduating stu- dent, student in his / her final year; (mək - təbli) school-leaver,

boy / girl who has finished school

məzuniyyət i. leave; holiday [-d9]; amer. vacation, (hərbi) furlough [-lou]; aylıq ~ götürmək to take* a

month’s holiday

məzuniyyətçi

[...m0...]; xəstəliyə görə ~ sick-leave; ha- miləliyə görə ~ maternity leave; əmək haqqı saxlanılmaqla ~ holiday

with pay; ~ də olmaq to be* on leave; ~ə getmək to go* for a holiday; Sizin məzuniyyəti- niz nə vaxt

başlanır? When does your leave begin?

məzuniyyətçi i. person on leave

mığmığa i. zool. midge, swarm of midges mıx i. 1. nail; xırda ~ tack; 2. peg; ~ vurmaq

/ çalmaq bax mıxlamaq

mıxça i. nail, (xırdası) tack

mıxçalamaq i. to tack (d.), to nail (d.) mıxlamaq f. 1. to nail (d.); to fasten with nails

(d.); 2. to drive in (d.); to drive* in a nail mıxlanmaq f. to be* nailed; to be fastened

with nails; (xırda mıxla) to be* tacked mıxlatdırmaq f. bax mıxlatmaq mıxlatmaq f. to ask / to cause s.o. to

nail

(d.); (xırda mıxla) to ask / to cause s.o. to

tack (d.)

mırıldamaq f. 1. (it haq.) to growl (at); İt

mənə mırıldadı The dog growled at me; 2. (narazı halda deyinmək) to grumble (at, over, about)

mırıltı i. 1. (it haq.) growl, growling; 2. (na- razı halda deyinmə) grumble, mutter mırt i.: ~ vurmaq to have* a

chat (with,

about); Gəl bir az mırt vuraq Let us chat

a little, Let’s have a chat

mırtıldamaq f. to murmur, to mutter, to

grumble

mısmırıq i. frownness, scowl; mısmırığını

sallamaq to frown, to scowl

mısmırıqlı s. gloomy, sullen, sombre mışovul i. zool. weasel

mızı s. 1. sluggish; 2. gloomy, sombre;

3. unfriendly; 4. overparticular; ~ adam slowcoach, laggard; irresolute person, milksop

mızıldamaq f. to mutter (d.); to mumble (d.); to growl hum and haw, to drawl; to speak* undecidedly; to

mutter under / below one’s breath

mızıldanmaq f. bax mızıldamaq

mızılıq i. 1. slowness, sluggishness; 2. cap-

tiousness

mızmızı s. tiresome, annoying; muttering

under / below one’s breath; captious; ~ kişi / arvad a captious man* / woman*

miqren

miçətkən i. (bed) curtains pl.

miçman i. dən. warrant officer

mif i. myth

mifik s. mythic(al); ~ şəxsiyyət mythical per-

sonage

mifologiya i. mythology

mifoloji s. mythological

mixək i. clove; pinks (pl.)

mixəyi s. brown

mixi I. s. dilç. cuneiform II. s. cuneiform

[-n99-]; ~ xətt / yazı cuneiform

mikro s. micro [`ma9rou]

mikroaləm i. microlife [`ma9-] mikroamper i. fiz. microampere [`ma9kro

5mpe7]

mikroavtobus i. microbus [`ma9-]

mikrob i. biol. microbe [`ma9-] mikrobaroqraf i. dən. microbarographe

[`ma9-]

mikrobilogiya i. biol. microbiology [`ma9-] mikrobioloq i. biol. microbiologist [`ma9-] mikrobsuzlaşdırma i.

biol. sterilization mikrobsuzlaşdırmaq f. biol. to sterilize (d.) mikroelement i. fiz. microelement [`ma9-]

mikrokimya i. kim. microchemistry [-ke-] mikrokimyəvi s. kim. microchemical [-ke-] mikrokinoaparat i.

microcamera [`ma9-] mikrokinoaparatura i. microcinemato-

graphic equipment

mikrolampa i. microlamp [`ma9-] mikrometr i. micrometer [`ma9-] mikrometriya i. micrometry [`ma9-]

mikron i. fiz. micron [`ma9-] mikroorqanizm i. biol. microorganism

[`ma9-]

mikrorayon i. micro-district (smallest admin-

istrative subdivision of region, district) mikroskop i. microscope [`ma9-] mikroskopik s. microscopic [`ma9-]

mikrovat i. fiz. microwatt [`ma9-] mikrovolt i. fiz. microvolt [`ma9-] mikstura i. mixture

miqdar I. i. 1. quantity, amount, number of; 2. dose; çoxlu ~ da a number of, a lot, a lot of; a great deal of II.

s. cardinal; ~ sayı dilç. cardinal numeral

miqdarca z. quantitatively

miqren i. tib. migrain [`mi:-], megrin [`mi:-];

severe headache [hede9k]

571

miqyas

miqyas i. scale; ~ı böyütmək to scale up (d.); ~ı azaltmaq to scale down (d.); dünya ~ında on a world scale;

kiçik ~da on a small scale; dünya ~lı alim a scientist of world importance / world-wide fame

mil I. i. 1. knitting needle; 2. billow, roller; 3. master-key [-ki:-], skeleton-key [-ki:-]; 4. pivot [`pi-]; tib. core II.

i. mile; ingilis ~i statute mile, British mile; dəniz ~i geo- graphical / nautical / sea mile

miladi s. chronology of Christianity milçək i. housefly, fly

milçəkqıran i. fly-agaric; d.d. deathcap milçəkqovan i. flapper

milçəkyeyən i. 1. fly-trap; 2. venus’s fly-trap, sundew; 3. zool. flycatcher

miləmil s. striped, stripy; ~ köynək striped shirt; ~ qalstuk stripy tie

milis I. i. militia II. s. militia; ~ forması mili- tia uniform; ~ nəfəri militiaman *

milisioner i. militiaman

militarist s. militarist, militaristik ~ siyasət

militarist(ical) policy

militarizm i. militarism

millənmək f. 1. (quşlar) to fly* up, to soar;

2. (suya) to dive

millət i. nation, people; nationality [n53-] millətçi s. bax millətpərəst

millətçilik I. i. nationalism; chauvinism

[`3ou-] II. s. chauvinistical; nationalistic; ~ siyasəti chauvinistical / nationalistic pol- icy

millətpərəst s. nationalist [`n5-]; chauvinist [`3ou-]

milli s. national; ~ azadlıq national liberation; ~ mədəniyyət national culture; ~ azadlıq hərəkatı national

liberation movement ~ azlıq national minority; ~ siyasət nation- al policy; ~ məsələ national problem; ~

mahal autonomous region; ~ adətlər national habits; formaca ~ məzmunca humanist national in form and

humanist in content; ~ müstəqillik national sover- eignty; Azərbaycan Respublikasının

minalı

milliləşdirmək f. to nationalize [`n5-] (d.) millimetr i. millimetre

millimetrlik: ~ kağız square(d) paper millimikron i. millimicron [-,ma9k-] millivat i. el. milliwatt [-w6t]

millivolt i. el. millivolt [-voult] millivoltmetr i. el. millivoltmeter [mi:-] mil-mil s. bax miləmil

milord i. milord

milyard i. milliard; amer. billion milyardçı i. bax milyarder

milyarder i. multy-millionaire; ~ olmaq to

be* multi-millionaire

milyon sy. million; ~larla fəhlə kütlələri

millions of working-class

milyonçu i. millionaire [-ne7]

mimika i. mimicry; expression; üz ~sı facial

expression

mimikriya i. biol. mimicry

mimoza i. bot. mimosa

min sy. thousand; ~ dəfə thousandfold; beş

~ five thousand; ~də bir one thousandth; ~ dəfə böyük a thousand times greater; ~lərlə adam thousands of

people; Min dəfə üzr istəyirəm I beg you a thousand apologies; ~ bəla ilə with great difficulty; hardly; ◊ ~

dona girmək to change coun- tenance; to change one’s opinion / course / policy very often

mina I. i. enamel, (qabda) glass; ~ ilə ört- mək to enamel (d.); diş ~sı enamel II. i. mine; minomyot ~sı mortar

shell / bomb; ~ qoymaq bax minalamaq; ~ partlatmaq to spring* / to fire a mine

minaatan i. 1. mortar, trench mortar; qvar- diya ~ı racket barrage weapon; multi-rail rocket launcher,

rocket-truck; 2. (adam) mortar man*

minacat i. din. call of mullah informing about smb.’s death

minaçı i. 1. miner 2. (dəniz) torpedoman* minaçiçəyi i. verbena

minalamaq I. f. to enamel [9`n5-] (d.); (qab-

ları) to glass (d.) II. f. to mine (d.), to lay

/ to plant mines

minalı I. s. enamelled; ağ ~ white-enamelled;

qara ~ black-enamelled; ~ qazan enamel saucepan II. s. mined; ~ ərazi mined area, mine-field

~ bayrağı The National flag

of the

Azerbaijan Republic

milliamper i. el. milliampere

milliqram i. milligramme [-gr5m] milliləşdirmə i. nationalization [`n53n7la9-]

572

minarə

minarə i. minaret (tower in the mosque, mosque tower)

minasız I. s. enamelless, (i.s.) without enamel II. s. mineless, (i.s.) without mine

minbaşı i. military leader (in the armies of ancient times)

minbər i. din. pulpit [pul-]

mindəbir sy. one in a thousand

mindilli s. liar, fibber; (qadın) fibster; ~ ol-

maq to be* a liar / a fibber; (qadın) to be*

a fibster

mindirmək f. to seat (d.); bir kəci ata ~ to

mount s.o. on a horse

mineral I. i. mineral II. s. mineral; ~ sular

mineral waters; ~ duz mineral salt; ~ yağ

mineral oil

mineralogiya i. minerology

miniatür s. 1. miniature; 2. (lap kiçik) tiny,

diminutive; ~ də bir şeyin modelini dü- zəltmək to make* a miniature model of smth.

miniatürçü i. miniature-painter, miniaturist miniatürlülük i. diminutiveness

minici i. rider, horseman, (ixtisas üzrə) jock-

ey; (velosiped) cyclist; pis ~ poor rider minicilik i. art of riding

minik I. i. 1. vehicle; 2. boarding; (gəmiyə)

embarkation; Minik (qatara, təyyarəyə) hələ başlanmayıb The passengers are not yet allowed to board (the

train, the plane) II. s.: ~ maşını (motor) car; amer. automo- bile; ~ atı sadle-horse; ~ qatarı passenger train

minillik s. 1. a thousand years pl., millenni- um; a century; 2. (ildönümü) thousandth anniversary

minimal s. minimal; ~ miqdar minimal quantity; ~ hissə minimal part

minimalizm i. minimalism

minimum s. minimum; ~ əmək haqqı min-

imum wages; texniki ~ minimum of tech- nical knowledge; ~ həddinə çatdırmaq to minimize (d.)

mininci sy. (the) thousandth

minlərcə sy. thousands of, of many thou-

sands; ~ adam a crowd of many thousands;

crowd running into thousands

minmək f. 1. to take* (d.); (gəmiyə, maşına

və s.) to board, to get* in; Mən Moskva-

mirvari

ya gedən qatara minməliyəm I must take the train to Moscow; O, bu tramvaya minməlidir He / She must

take this tram; 2. (ata) to mount (d.); ata ~ to mount a horse

minnət i. 1. request, solicit (for); 2. favour, service, boom; Bunu mən böyük minnət hesab edirəm I regard it

as a favour; ~ qoymaq to reproach for service / good- ness; ~ etmək to ask (d.), to beg (d.); O, mənə minnət

elədi He / She asked / begged me; ~ çəkmək 1) to go* ahead; 2) to do* smth. with great pleasure

minnətçi i. intercessor; agent, solicitor minnətçilik i. intercession; ~ etmək to solic- it (for); bir kəs üçün ~

etmək to intercede

for smb. / on smb.’s behalf

minnətdar s. grateful, thankful; ~ olmaq

to be* grateful / thankful

minətdarlıq i. gratitude, thankfulness; ~ bil-

dirmək to thank; to express one’s grati- tude to; Mən sizə öz dərin minnətdar- lığımı bildirirəm I want to

express my gratitude to you

minomyot i. mortar, trench mortar; qvar- diya ~u rocket barrage weapon, multi-rail rocket launcher, rocket-

truck

minomyotçu i. mortar man

minonos i. dən. torpedo-boat; eskadrilya ~u

destroyer

minor mus. minor key [...ki:]; sol ~ qamması

scale of G minor, G minor scale

minus 1. riyaz. minus; 2. defect, drawback minval i. bax təhər

miokard i. tib. myocardium

miokardit i. tib. myocarditis

miologiya i. tib. myology

mioloq i. tib. myologist

miozin i. geol. Miocence

mirab i. distributor of water

miraj i. mirage [-ra:d=], optical illusion miras i. inheritance, legacy; heritage; keç-

mişin ~ı the heritage of the past

mirat i. clothes of a deadman (or a dead-

woman)

mirvari I. i. pearl(s) [`p7:l(z)] pl.; xırda

~ seed-pearls [-`p7:lz-]; ~ axtaran a pearl- diver [`p7:l-]; ~ çıxarmaq / yığmaq to fish for pearls; to pearl II. s.

pearl (attr.) ~ bo- yunbağı pearl necklace

573

mirzə

mirzə i. 1. educated man*; 2. clerk [kla:k], secretary; teacher

mirzəyi i. mus. tune (Azerbaijani dance music)

mis I. i. copper; sarı ~ brass; yellow copper; qırmızı ~ cuprite; red copper; vərəq ~ cop- per sheets pl. II. s.

copper; ~ pul copper money / coins pl. ~ filizi copper ore

misal i. 1. example; instance; ~ vermək / çəkmək to give* an example, to cite an example; ~ kimi göstərmək

to cite as an example; 2. likeness; kimisə ~ göstərmək to hold* smb. up as an example

misəridən s. copper-smelting; ~ zavod cop- per (-smelting) works / plant

misgər i. brazier, copper-smith

misil i. like, likeness; misli olmamaq to

have* no like / equivalent; Bunun misli

bərabəri yoxdur There is no like of this misilsiz s. unexampled, unparalleled; ~ hü- nər / igidlik unparalleled /

unprecedented

feat

Misir s. Egyptian [9`d=p3(7)n]; ~ pambığı

Egyptian cotton

misirşünas i. Egyptologist

miskin s. poor, helpless, miserable, unhappy;

~ olmaq to be* poor / unhappy miskinləşmək f. to be* / to get* miserable /

poor / unhappy

miskinlik i. wretchedness, poorness, help-

lessness

miskin-miskin z. miserably, unhappily;

~ baxmaq to look (at) miserably / unhap-

pily

misqal i. zolotnik (about 4.25 gr.) misqal-tərəzi i. zolotnik and scales mismar i. nail; (xırda) tack; ~ vurmaq /

çal-

maq to nail up (d.) / to tack (d.) mismarlamaq f. to hammer in (d.); to drive*

in (d.), to nail (d.), to tack (d.)

misra i. hemistich [-k]

missioner i. missionary

missionerlik i. missions pl.; missionary work missiya i. mission; (diplomatik nümayən-

dəlik) legation

mistifikasiya i. mistification, hoax mistifikator i. mystifier; d.d. hoaxer mistik s. mystic(al)

mistika i. mystic, mysticism

574

mod

mistikləşdirmə i. mystification; hoax mistikləşdirmək f. to mystify (d.); to hoax

(d.)

mistikləşmək f. to become* / to get* mys-

tic(al)

mistisizm i. mysticism

mişar i. saw; əl ~ı hand-saw; girdə ~ circu-

lar saw; mexaniki ~ frame-saw; dülgər ~ı

buck-saw

mişarçı i. sawer, wood-cutter [`wud-] mişarçılıq i. the job of a sawyer mişarbalığı i. zool. saw-fish

mişarlama fi. sawing

mişarlamaq f. to saw (d.); to saw* in two (d.) mişarlanmaq f. to be* sawn / sawed mişarlatdırmaq f. bax

mişarlatmaq mişarlatmaq f. to ask / to cause smb. to saw

(d.)

mitil i. soft cover, case (for blanket and pil-

low)

mitil-şitil i. belongings; (old) things mitinq i. meeting amer. rally; ~ keçirmək

to hold meetings pl.

mitropolit i. din. metropolitan

miyançı i. negotiator, go-between miyançılıq i. mediation; ~la through the

mediation (of)

miyanə s. middling, supportable, fairly good,

indifferent; mot much of a; mediocre; not so bad, not so well; O, miyanə artistdir He / She is an indifferent

actor, He / She is not much of an actor

miyovuldamaq f. to mew, to mewl miyovultu i. miaow, miaou

miz i. table; yazı ~i writing-table, desk;

(siyirməsi olan) bureau [-rou]

mizan i. 1. measure, standard, criterion [kra9-]

(pl.-ia); 2. balance

mizan-tərəzi din. purgatory

mizantrop i. misanthrope

mizraq i. dart, javelin

mod I. i. fashion; (müasir) vogue; ~da ol-

maq to be* fashionable, to come* into fashion; to be* in / to come* into vogue; ~dan düşmək / çıxmaq to

go* out of fash- ion, to be* / to go* out of vogue; Gödək yubka nə vaxt moda düşdü? When did the mini-

skirt come* into vogue? ~da ol- mamaq to be* out of fashion / out of

modabaz

vogue; son ~ latest fashion; ~a salmaq to introduce the fashion; ~da olan fash- ionable II. s. fashion; ~a

jurnalı fashion magazine

modabaz s. d.d. dandy, man* of fashion; styl- ish; (qadın) fashionable woman*, woman of fashion; ~ olmaq

to follow the fashion, to dress in the latest fashion

modabazlıq i.: ~ etmək d.d. to follow the fashion, to dress in the latest fashion

modalı s. fashionable; ~ ayaqqabı fashion- able shoes pl., good-quality shoes pl.; ~ paltar fashionable dress

model i. model, pattern; təyyarə ~i model of an aeroplane

modelçi i. modeller, pattern-maker modern s. modern

modernist i. modernist modernizm i. modernism modifikasiya i. modification modifikator i. modificator

modla z. fashionably; ~ geyinmək to dress fashionably; ~ geyinmiş dressed fashion- ably; ~ geyinmiş xanım a

lady dressed fashionably

modul i. modulus (pl. moduluses, -li); module modullaşdırmaq f. 1. mus. to modulate; 2. fiz.

to modulate (d.), to control [-oul] (d.) modulyasiya i. tex. modulation modulyator i. tex. modulator

moldavca z. (in) Moldavian, (in) the

Moldavian language; ~ yazmaq to write

(in) Moldavian

moldavan s. Moldavian; ~ dili Moldavian,

the Moldavian language

molekul i. molecule

molekulyar i. molecular

molla i. mullah, moollah (Moslem /

Musulman ecclesiastic)

mollabaşı i. head / chief of mullahs

(Moslems)

mollaxana arx. Moslem ecclesiastical school molyusk i. zool. molluse

moment i. moment; instant

monarx i. monarch, sovereign

monarxist i. monarchist [-k-]

monarxiya i. monarchy [-k-]; mütləq

~ absolute monarchy; konstitusiyalı ~ con- stitutional monarchy

montyor

monarxizm i. monarchism

monastır i. cloister; katolik ~ abbey; kişi ~ı

monastery, friary; qadın ~ ı nunnery, con- vent; ~a sürgün etmək / göndərmək to cloister (d.)

monist i. fəls. monist

monitor dən. monitor

monizm i. fəls. monism

monqol s. Mongol(ian); ~ dili Mongolian,

the Mongolian language

monqolca z. Mongolian; ~ danışmaq to

speak* Mongolian

monoftonq i. dilç. monophthong monoxromatik s. fəls. monochromatic

[-noukrou-]

monokl i. (single) eye-glass, monocle monoqamiya i. monogamy

monoqrafik s. monographic; ~ əsər mono-

graphic researsh work / paper; mono-

graphic scientific work

monoqrafiya i. monograph

monoqram i. monogram, cipher [`sa9f7] monolit I. i. monolith II. s. monolitic; məc.

powerful, impressive, massive monolitlik i. solidity; firmness

monoloji s. monologue; ~ nitq monologue monoloq i. monologue, soliloquy; ~ söylə-

mək to soliloquize

monopolist I. i. monopolist II. s. monopo-

listic; ~ kapial monopolistic capital monopoliya i. monopoly; xarici ticarət ~sı

monopoly of foreign trade [...f6r9n...] monoteyist s. fəls. monotheistic monoteyizm I fəls. monotheism

monoton s. monotony

monotonlu s. monotonous; ~ səs monoto- nous voice; ~ həyat monotonous life, hum- drum life; ~ iş

monotonous work

monotonluq i. monotony, monotonousness; səsin monotonluğu the monotony of voice

monpası i. caramel

montaj i. 1. (maşınların yığılması və

quraşdırılması) assembling, mounting, erection, installing; 2. mounting; (kino) montage

montajçı i. fitter, erector, rigger montajlamaq f. to mount (d.); to assemble

(d.), to install (d.) montyor i. electrician

575

monument

monument i. monument

monumental s. monumental; ~ əsər (şəkil)

monumental painting; ~ bina monumen-

tal building

moralist i. moralist

moralizm i. moralism

moratorium i. moratorium; ~ elan etmək

to decree the moratorium

mordvin I. i. Mordvinian II. s. Mordvinian;

~ dili Mordvinian, the Mordvinian lan-

guage

mordvincə z. Mordvinian; ~ danışmaq to

speak* Mordvinian; ~ yazmaq to write*

in the Mordvinian language

morfem i. dilç. morpheme; sərbəst ~ free

morpheme; qeyri-sərbəst ~ bound mor-

pheme

morfi i. morphine; morphia; ~ vurmaq

to inject morphia (to)

morfinist i. morphine addict

morfinizm i. morphinism

morfologiya i. 1. morphology; 2. dilç. acci-

dence

morfoloji s. morphological; ~ quruluş mor-

phological structure; cümlənin ~ təhlili

morphological analysis of the sentence morj i. zool. walrus [`w6:-]

moruq i. raspberry; (kolu) raspberry cane moruqluq i. raspberry-canes, raspberry bush morze s.: ~ əlifbası

Morse alphabet code;

~ aparatı Morse apparatus; ~ cihazı Morse

apparatus

motal i. sheep’s skin for keeping cheese motalpapaq i. 1. a man* wearing a cap made

of sheep’s skin; 2. d.d. farmer, peasant motiv I. i. mus. tune; motif II. i. motif, motive, cause, reason; bir iş

görməyə ~i

olmaq to have* a motive in doing smth. motmotu I. i. gooseberry II. s.: ~ kolu (ağacı)

gooseberry shrub

motodrom i. motodrome, moto-cycle rac-

ing track

motokross i. cross-country motor-cycle race motor i. motor, engine [end=-]; təyyarə ~u

aircraft engine; ~u işə salmaq to start a

motor

motorçu i. motor-mechanic [-k-] motorqayırma I. i. motor-building II. s.

motor-building [-b9ld-], motor; ~ zavodu motor works

576

möhlət

motorlaşdırmaq f. to motorize (d.) motorlu s. motor, motorized; ~ qayıq motor-

boat; ~ vaqon driving car

motosiklet i. motorcycle; beşikli ~ motor-

cycle and side-car attached

motosikletçi i. motorcyclist

movuldamaq f. to mew, to waul, to mewl mozaik s. tessellated, mosaic, inlaid; ~ işlər

inlaid work(s); ~ şəkil mosaic, inlaid pic-

ture

mozaika i. mosaic, inlay

mozaist i. mosaist, painter of mosaic mozalan i. gadfly

möcüzə i. miracle, wonder, prodigy, marvel;

Möcüzədir ki, o xilas ola bildi It is won- der (that) he / she escaped; incəsənət ~ləri miracles of art; ağlın ~ləri

prodigy of intel- lect; təbiətin ~ləri the marvels of nature; ~ yaratmaq to perform / to work miracle

möcüzəkar i. (möcüzəgöstərən) thau- maturge, wonder-worker, miracle man* möhkəm I. s. 1. durable;

solid; 2. firm;

strong, sound, steady, stable; ~ özül stable foundation; ~ parça hard-wearing fabric; ~ mövqe firm / sound

position; ~ və uzun- müddətli sülh lasting and enduring peace; ~ ittifaq stable / firm / lasting alliance; ~ bilik

sound knowledge; ~ bədən (orqa- nizm) vigorous / sturdy / strong constitu- tion; ~ can sağlığı sound / rebust

health; ~ soyuq / şaxta hard frost II. z. fast, strong, tight; ~ yapışmaq / tutmaq to hold fast / tight

möhkəmcə z. fast, strong, solidly, well; ~ fi- kirləşmək to think* hard; to fall* into deep thought

möhkəmləndirmək f. to strengthen (d.), to timber (d.); ölkənin müdafiəsini ~ to strengthen the defence of

the country

möhkəmlənmək f. to get* / to become* stronger; to get* firmly established / con- solidated; to gain

strength

möhkəmlik i. 1. durability; solidity, firm- ness, strength; tenacity; 2. steadiness, steadfastness, stableness; 3.

kim. stability

möhkəm-möhkəm z. tightly, firmly, fast möhlət i. term, date; postponement, delay; respite; son ~ the last

term / date; ~ vermək to grant a delay; ~ almaq to be* granted a

möhnət

delay; hərbi xidmətdən ~ deferment of

military service

möhnət i. 1. torture, torment, suffering; grief

[gri:f], sorrow; 2. trouble, difficulty, bur-

den; 3. misfortune, calamity

möhnətkeş s. 1. industrious, diligent;

2. calamitous, disastrous; 3. martyr; ~ ol-

maq to make a martyr of oneself

möhtac s. 1. needy, indigent; ~ qoymaq / et- mək to reduce (d. to), to drive* (d. into) need / indigent; ~

olmaq to need (d.), to want (d.), to require (d.); 2. to be* in need (of); pula ~ olmaq to be* in need of money

möhtaclıq i. need, want, indigence, poverty;

~ içində yaşamaq to live in poverty möhtəkir I. i. speculator, profiteer II. s. spec-

ulative, profiteering

möhtəkirlik i. speculation, profiteering; job-

bery

möhtərəm s. honourable [`6n7-]; respectable;

respected; (müraciətdə, məktubda) dear;

~ qonaq guest of honour [...on7] möhtəşəm s. mighty, grandiose [-s], grand; (böyük) immence; ~ nahar

mighty dinner; ~ saray an immense palace; ~ bina (tikili) grandiose building; ~ planlar far-reaching plans; ~

nailiyyətlər brilliant successes;

~ qələbə glorious / splendid victory möhür i. seal, stamp; ~ basmaq / vurmaq bax möhürləmək, dövlət ~

great / state

seal

möhürləmək f. 1. to set* / to affix / to attach

a seal (to); 2. to seal up (d.), to apply the

seal (to); to make* / to set* a seal möhürlənmək f. to be* sealed, to be* fixed

by a seal

möhürlətdirmək f. bax möhürlətmək möhürlətmək f. to ask / to cause s.o. to seal

(d.)

möhürlü s. sealed; ~ məktub sealed letter mömin i. din. devout, pious; ~ olmaq to be*

devout / pious

möminlik i. din. piousness, devoutness mötəbər s. 1. reliable, trusty, worthy;

2. respected, esteemed; ~ adam worthy

man; respected man / person

mötəbərlik i. reliability, trustfulness, wor-

thiness; ~ göstərmək to display reliability / trustfulness

muğamat

mötədil s. 1. moderate; frugal; 2. kim. neutral mötədilləşmək f. to become* / to get* mod-

erate

mötədillik i. moderation, moderateness; tem-

perance; frugality

mötərizə i. bracket; kvadratşəkilli / orta

~lər square brackets; girdə ~ (round) brackets, parentheses [-si:z]; fiqurlu ~ braces; ~də in brackets; ~ni

açmaq / bağlamaq to open / to close brackets

mövcud s. on hand, ready, available; ~ olma existence; ~ olmaq to be*, to exist, to live; ~ olan existing; ~

olan hər şey everything that exists

mövcudiyyət i. existence, life; materiyanın ~ forması form(s) of the existence of mat- ter

mövhum s. 1. fanatic(al); 2. imaginary, myth- ical, superstitious

mövhumat i. superstition, fanatism, prejudice mövhumatçı i. superstitious person

mövqe i. 1. position, situation, whereabouts;

amer. location; coğrafi ~ geographical sit- uation; amer. geographical location; ~ tut- maq to take* a

position; to take* one’s stand; to take* up a position; hərb. düzgün ~ tutmaq to take* a correct / the right

stand; ~ləri yaxınlaşdırmaq to bring* positions closer / together; ön ~ hərb. front line [fr0nt...]; çıxış ~yi

initial position; atəş ~yi firing position; 2. post; öz ~yində dur- maq / qalmaq to be* / to remain at one’s

post; ~ni tərk etmək to desert one’s post

mövsüm i. season (of the year); ilin dörd ~ü the four seasons of the year; biçin ~ü har- vest (-time)

mövsümçü i. d.d. seasonal worker mövsümi s. seasonal, season; ~ işçi ~ sea- sonal worker; ~ bilet season

ticket; amer.

commutation ticket

mövsümilik i. 1. for a season, seasonal;

2. seasonal prevalence

mövzu i. subject, topic, theme; elmi tədqi-

qat ~su subject of scientific research; mə- ruzənin ~su subject of a report; günün ~sunda on topical subject

mufta i. 1. muff; 2. tex. coupling, clutch, muff, sleeve; kabel ~ı cable box

muğamat i. eastern melody / tune

577

muğayat

muğayat i.: ~ olmaq to look after (d.), to take* care (of), to keep* an eye on; Uşaq- dan muğayat olun Look

after the child, Take care of the child

muxtar I. i. autonomy, self-government; independent II. s. autonomous; ~ vilayət autonomous region; ~

respublika autonomous republic

muxtariyyət i. autonomy

mulat i. mulatto

mulda i. tex. mould [mould] multiplikasiya I. i. making of animated car-

toon II. s.: ~ filmi animated cartoon multiplikator i. 1. animated cartoon artist /

actor; 2. fot. multiplying camera

mum i. wax [w5ks], beewax; ~la sürtmək / ovuşdurmaq to wax (d.); dağ ~u mineral

wax; (elmi) ozokerit(e), (ozocerit) mumiya i. mummy; ~ya döndərmək to mummify (d.); ~ya dönmək to get*

mum-

mified; to become* mummy mumyalama fi. mummification, embalmment mumiyalamaq f. to embalm

[emba:m] (d.),

to mummify (d.)

mumiyalanmaq f. to be* embalmed; to

become embalmed

mumiyalatdırmaq f. bax mumiyalatmaq mumyalaşma fs. mummification mumiyalatmaq f. to ask / to cause

s.o. to

embalm (d.)

mumlamaq f. 1. to cover with wax; 2. d.d.

(danışığı kəsmək) to bottle up, to shut up muncuq i. beads; ~ kimi xətt minute hand-

writing

muncuqlu s. (i.s.) with beads, (i.s.) having

beads on, (i.s.) wearing beads

mundir i. full-dress coat

murad i. 1. wish (for), desire (for), longing

(for), hunger (for); 2. aim, intention, pur- pose; ~a çatmaq to achieve / to gain / to attain one’s object / end;

to secure one’s object

murdar s. 1. nasty, unclean, foul, dirty; wicked, bad; sloven(ly) d.d.; ~ olmaq 1) to be* / to become* / to

get* dirty; 2. məc. (heyvan) to die

murdarçı s. dirty, untidy; məc. unscrupu- lous

murdarçılıq i. untidiness, slovenliness 578

muzeyşünas

murdarlamaq f. to pollute (d.), to make* foul (d.) / dirty (d.); to defile (d.), to pro- fane (d.)

murdarlanmaq f. to be* / to get* polluted / defiled / profaned

murdarlıq i. slovenliness; məc. unscrupu- lousness; profanity, profaneness

musiqi I. i. music; ~ ilə məşğul olmaq to practise music II. s. music; ~ məktəbi music-school; ~ hissiyatı /

qabiliyyəti an ear for music

musiqiçi i. musician

musiqili s. musical; ~ komediya musical

comedy; ~ tamaşa musical performance musiqişünas i. music(al) expert, musicologist musiqişünaslıq i.

musicology, musical sci-

ence

muskat i. 1. (qoz) nutmeg; 2. (üzüm) mus-

cadine, muscat; 3. (şərab) muscat, musca-

tel, muscadel

musson i. coğ. monsoon

mustanq i. zool. mustang [`-t52] muşqurmaq f. 1. to smack one’s lips; 2. to

call with whistle; 3. to drive* on (d.),

to speed on (d.)

muştuluq i. 1. good news, glad / happy news,

glad / happy tidings (pl.); 2. reward for

happy / glad news; d.d. gift, entertainment muştuluqçu i. herald; harbinger muştuluqlamaq f. to convey / to

impart / to

break* glad / happy news

muzd i. hire; retribution, requital; ~ almaq

to be* requited; ~la işləmək to work for

hire

muzdlu s. hired; ~ əmək labour, hired labour;

~ fəhlə wage / hired worker; k.t. hired labour; hand amer.; ~ qatil / quldur hired assassin; ~ böhtançı

salaried liar, chartered misinformer; ~ əsgər mercenary; freelance

muzdur i. 1. civilian; 2. farm labourer, farm- hand; amer. hired man*

muzdurluq i. (farm) labourers (pl.), agricul- tural proletariat; ~ etmək to work as a farm-hand, to hire oneself

out

muzey I. i. museum [-z97m]; tarix ~i history museum; ev ~i memorial flat / house II. s. museum; ~ nüsxəsi

rarity [re7-]; d.d. muse- um-piece [-z97mpi:s]

muzeyşünas i. specialist in museum man- agement

muzeyşünaslıq

muzeyşünaslıq i. museum management studies

müahidə i. agreement, contract; (siyasi) treaty; pact; sülh ~si peace treaty; qarşı- lıqlı yardım haqqında ~

mutual assis- tance pact; kollektiv ~ collective agree- ment; ticarət ~si trade / commercial agree- ment; ~

bağlamaq to conclude / to sign a treaty (with); ~yə görə under the treaty, according to the treaty

müahidənamə i. bax müahidə

müalicə I. i. cure; (medical) treatment; am-

bulator ~si out-patient treatment; ~yə get- mək to go* away for treatment; ~ etmək to treat (medically) (d.);

hər hansı bir xəs- təlikdən kimi isə ~ etmək to treat smb. for an illness; O, oğlumu müalicə edir He / She is

treating my son; ~ olunmaq to undergo* a cure; bir xəstəlikdən ~ olun- maq to receive treatment for some

disease; palçıq ~si qəbul etmək to take* / to under- go* mud cure; ~ olunmaq üçün getmək to go* away for

a cure II. s.: ~ suları min- eral waters; ~ idmanı the therapeutic phys- ical training; ~ kursu medical course

müalicəxana i. hospital, nursing-home, dis- pensary, (out-patient) clinic

müamilə i. bax sələm

müasir s. contemporary, modern, up-to-date,

present-day; ~ ədəbiyyat contemporary / modern literature; ~ vəziyyət present sit- uation; ~ olmaq to be*

on modern lines; ~ ingilis dili present-day English

müasirləşdirmək f. to modernize (d.) müasirləşmə i. modernization

müasirlik i. contemporaneity, up-to-date-

ness; the present

müavin i. deputy; direktor ~i (vəzifə) deputy

/ assistant director; sədr ~i vice-president, vice-chairman; ~ olmaq to be* deputy (of); to be* / to stand*

proxy (for); direktor və- zifəsini icra edən ~ acting director; rəis ~i deputy / assistant chief

müayinə i. 1. inspection, survery, examina- tion, test; 2. analysis; qanın ~si blood examination / test; tibbi ~

medical inspec- tion / examination

mübadilə i. exchange, (qarşılıqlı) inter- change; (ticarət) exchange of commodi-

mübarək

ties pl.; elmi və texniki informasiya ~si exchange of scientific and technical infor- mation; fikir ~si exchange

of views [vju:z] / opinions; nümayəndə ~si exchange of delegations (between); təcrübə ~si exchange /

sharing of experience; mad - dələr ~si biol. metabolism; ~ etmək to exchange (d. for); (mallarla) to barter (d.

for); to swap (d. for); d.d. to swap (d. for); məlumat ~si etmək to share information; rəy ~si etmək to

exchange opinions; səfir- lər ~si etmək to exchange ambassadors

mübahisə i. 1. argument, argumentation, controversy; 2. debate, discussion; 3. con- flict; qızğın ~ heated

argument, heated / hot discussion; elmi ~ (scientific) debate, argumentation; boş-boş ~ useless argu- ment,

mere arguing; ~yə girişmək to get* into argument; (qəzetdə) to enter into polemics (with); ~ etmək to argue

(about, against), to dispute (about, against), to have* an argument (about, against); Mə- nimlə mübahisə

etmə! Don’t argue with me! Don’t dispute with me!

mübahisəçi i. d.d. debater, squabbler; (qa- raqışqırıqçı) wrangler; (bacarıqlı) skilful debater

mübahisəli s. questionable, disputable, debatable, moot; ~ məsələ (iş) disputed matter / issue, moot point;

vexed question; point at issue; ~ bənd (punkt) controver- sial / arguable point

mübahisəsiz I. z. indisputable, unquestion- able, undeniable, self-evident II. z. unques- tionably, undoutedly,

indisputably

mübaliğə i. 1. exaggeration, overstatement; 2. ədəb. hyperbole; ~ etmək to exaggerate (d.), to overstate

(d.); həddindən artıq ~ etmək to grossly exaggerate (d.)

mübaliğəli I. s. hyperbolic(-al), exaggerated; ~ hekayə a story of exaggerations II. z. exaggeratedly; ~

danışmaq to speak* exaggeratedly

mübaliğəsiz I. s. (i.s.) without exaggeration / hyperbole II. z. without exaggeration; ~ danışmaq to speak*

without exaggera- tion

mübarək: ~ olsun! Congratulate you (on, upon)... Ad gününüz mübarək! Happy

579

mübariz

birthday to you, I wish you many happy returns (of the day)! Yeni iliniz mübarək (olsun)! (I wish you) a

happy New Year!, Happy New year!

mübariz I. i. fighter, champion, supporter; sülh ~ləri fighters for peace, peace sup- porters, champions of

peace II. s. fight- ing, go-ahead, energetic, lively, fighting spirit; ~ adam fighting / energetic man*; ~ görkəm

/ əhval-ruhiyyə warlike / bel- licose air / tone; ~ olmaq to be* bellicose; ~ xasiyyət warlike character

mübarizə i. struggle, fight; ~ aparmaq to fight*, to struggle; bir kəslə ~ aparmaq to fight / struggle against

smb.; yanğınla ~ fire-fighting; kənd təsərrüfatı ziyan- vericiləri ilə ~ pest control, combating agricultural

pests; sülh və demokratiya uğrunda ~ fight for peace and democracy; sinfi ~ class struggle; yüksək keyfiyyət

uğrunda ~ drive / fight for high quality; iqtisadiyyatı yüksəltmək uğrunda ~ economy campaign / drive;

texnikaya yiyələnmək uğrunda ~ fight / struggle to master technique; Olum ya ölüm ~si a life and death

struggle; əksliklər ~si fəls. struggle / conflict of opposites; yaşamaq uğrunda ~ struggle for existence

mübarizlik i. bellicosity, warlike character [`k-]

mübtəda i. qram. subject

mübtəla s.: ~ olmaq to get* into; xəstəliyə

~ olmaq to fall* ill, to get* ill, to be* taken ill; məyusluğa ~ olmaq to reduce to despair; bəlaya ~ olmaq to

get* into trou- ble; to come* to grief; eşqə ~ olmaq to fall* in love

mücadilə i. bax mübarizə

mücahid i. bax fədai

mücərrəd s. abstract; ~ fikir abstract idea

[...a9`d97]; ~ rəqəm riyaz. abstract number; ~ isim qram. abstract noun; ~ təfəkkür fəls. abstract thinking

mücərrədləşdirmək f. to abstract (d.) mücərrədləşmək f. to disengage oneself (from), to deflect one’s

attention (from),

to become* abstract

mücərrədlik i. abstraction, abstractness mücəssəmə i. personification, embodiment;

canlı ~ living picture; igidlik ~si embod- 580

müddəa

iment / personification of courage [...k0r-],

courage personified

mücrü i. box, case, casket, small chest / cof-

fer

müctəhid i. high religious person in Muslim müdafiə I. i. defence, protection, defend; fəal

~ active / aggressive defence; tanka qarşı ~ anti-tank defence; anti-mechanized defence; kimyəvi silaha qarşı

~ gas defence; uzunmüddətli ~ permanent defences pl.; ~yə keçmək to take* up a defensive position; ~

üçün in defence (of); ~ altında under the protection (of); dis- sertasiya ~si defence of thesis (pl. -ses); ölkəni

düşmənlərdən ~ etmək to defend one’s country against enemy; dissertasiya ~ etmək to defend (d.), to

maintain a the- sis; ~ olunmaq to defend oneself II. s. defensive; ~ mövqeyi defenscive position, defences

pl.; ~ şahidi hüq. witnesses for the defence; ~ çıxışı hüq. speech in defence (of); speech for the defence (of)

müdafiəçi i. 1. defender, protector; hüq. counsel for the defence, intercessor; 2. (hi- mayədar) patron,

(qadın) patroness; 3. (futbolda) full-back

müdafiəsiz s. defenceless, unprotected müdafiəsizlik i. defencelessness

müdaxilə i. interference [-f97-]; (siyasi) inter-

vention; (arzu olunmaz) meddling; cər- rahiyyə ~si surgical intervention; xarici ~ foreign intervention; ~

etmək to interfere (in); to intervene (in); başqasının işinə ~ etmək to meddle with / in other people’s

business [b9zn-]; başqa ölkələrin işlərinə ~ etmək to interfere in the domestic affairs of other countries

müdaxiləçi i. interventionist müdaxiləsizlik i. non-intervention, non-

interference; ~ siyasəti a policy of non-

interference, hands-off policy

müdavim i. 1. hearer, listener; 2. (tələbə)

student; 3. auditory; 4. visitor, caller müddəa i. 1. thesis (pl. theses ); principal propositions; 2. (müqavilənin)

clause; pro- visions pl.; nəzəri ~lar theoretical propo- sitions; marksizmin əsas müddəaları fundamental

tenets of the Marxist theory [-4i6-]; 3. (nizamnamənin) regulations pl.,

statute

müddəi

müddəi i. plaintiff; (boşanmada) petitioner müddət i. 1. time; hər hansı bir ~də at any time; uzun ~ a long

time / while; much / plenty of time; ~ə for a time, for a while; ~ə dək since then / that time; till then, up to;

həmin ~ ədək by that time; 2. date, term; son ~ the latest term / date; şərtləş- dirilmiş / göstərilən ~ə by the

time fixed, by a specified date / to time; ödəmə ~i date / term of payment; 3. period; qısa ~də in the

shortest time; with the shortest possi- ble delay / brief space of time; tədris ~i term of study [`st0-]; hərbi

xidmət ~i call- up period; müqavilə ~i period of validity

of a treaty; vəkalət ~i term of office müddətsiz s. termless; (daim) permanent;

~ pasport permanent passport

müdhiş s. bax dəhşətli

müdir i. manager; chief [t39:f], head [hed];

administrator; dəftərxana ~i headclerk [hedkla:k]; amer. executive; işlər ~i busi- ness-manager; mağaza ~i

manager; təd- ris-hissə ~i director of studies; məktəb ~i head-master; amer. principal; təsərrü- fat ~i

assistant manager

müdiriyyət i. administration, management, board (of directors), the heads, authorities müəllif I. i. author;

(qadın) authoress; (ədəbi əsərlərdə) writer; (musiqi əsərlərində) composer; (tərtibçi) compiler II. s.: ~ haq- qı

/ qonorarı author’s emoluments pl. ~ hüququ copyright; ~ hüququnun po-

zulması piracy [pa9-], break of copyright müəlliflik i. authorship

müəllim i. teacher; məktəb ~i schoolteacher,

schoolmaster, amer. schoolman*; ingilis dili ~i English teacher; riyaziyyat ~ math- ematics teacher; nəğmə ~i

singing-master; rəqs ~ dancing-master

müəllimə i. teacher; məktəb ~si schoolmistress

müəllimlik i. the profession of a teacher; ~ etmək to be* a teacher; to work as a teacher

müəmma i. problem, riddle; enigma; (sirr) mystery; inexplicable / unaccountable things

müəmmalı I. s. mysterious, enigmatic; inex- plicable; unknown [-noun]; unfamiliar;

müftə

(sirli) mysterious, supernatural; ~ hadisə unexplained phenomenon; ~ izahat mys- terious explanation;

mysterious happening / thing; ~ cinayət mysterious crime; ~ ba- xış mysterious look / glance II. z. myste-

riously, in a mysterious way; ~ danışmaq to speak* mysteriously

müəssisə i. establishment, institution, enter- prise; tədris ~si educational institution; dövlət ~ləri state

institutions; mədəni- kütləvi ~lər cultural and public-service institutions; sənaye ~ləri industrial enter- prises

müəyyən s. definite, fixed, scheduled, estab- lished, concrete; certain; Müəyyən bir söz verə bilmərəm I

cannot positively prom- ise; ~ cavab definite answer; ~ etmək to define (d.); to determine (d.); xəstəliyi ~

etmək to diagnose a disease; məsafəni gözlə ~ etmək to judge / to estimate the distance

müəyyənedici s. definable; riyaz. determinate müəyyənləşdirmək f. to define (d.), to deter- mine (d.);

harada yerləşdiyini ~ to find one’s position; tarixi (vaxtı) ~ to fix the date müəyyənləşmək f. (xarakter) to be*

/ to become* formed; (vəziyyət) to take*

shape; (aydınlaşmaq) to clarify itself müəyyənlik i. definity, concreteness; ~ ar-

tiklı definite article

müfəssəl I. s. detailed [di:-], minute [ma9-],

extensive, vast, thorough; ~ şərh (izah) detailed / minute description II. z. in detail, at greater length,

minutely, thoroughly; ~ danışmaq to speak* in detail / at greater length

müfəttiş i. inspector, controller

müfəttişlik i. job of the inspector / controller müflis s. ruined, insolvent, bankrupt; ~ ol-

maq to ruin oneself, to become* bankrupt / insolvent, to go* / to be* / to get* broke d.d.; məc. to go* to

smash; to be* played out

müflisləşmək f. to become* bankrupt / insol- vent; d.d. to go* / to get* / to be* broke; məc. to go* to

smash; to be* played out

müflislik i. bankruptcy, insolvency

müftə I. i. free; gratis, gratuitous; ~ təhsil free education; ~ iş unpaid work; (mənzil və s. haq.) rent-free; ~

bilet free / compli-

581

müftəcə

mentary ticket, free pass; ~ xidmət deed of gift II. z. 1. free (of charge); 2. (çox ucuz) for nothing, for a song,

for a trifle; ~ almaq (ucuz almaq) to pay* next to nothing (for)

müftəcə z. free (of charge), freely müftəxor s. parasite, sponger [sp0n-], drone;

(avara) idler; useless mouth müftəxorluq i. parasitism, sponging

müfti i. Mufti (chief of Sunnite priesthood) müğayir s. 1. discrepant; contradictory, con-

flicting; 2. not corresponding (with), incon-

gruous (with)

müğənni i. singer, songster; (qadın)

songstress

müğənnilik i. the profession of a singer;

~ etmək to be* a singer / songster / (qadın)

songstress; to sing* songs

mühacir i. migrant, migrator, immigrant,

emigrant

mühacirət i. migration [`ma9-], emigration,

transmigration, immigration; xalqların böyük ~i the great migration of peoples; ~də olmaq to be* in

migration / emigration

mühacirlik i. bax mühacirət

mühafizə i. guarding, protection, safeguard-

ing; (dəniz) screen; defence, cover; ~ olun- maq to cover oneself, to defend oneself; ~ etmək to guard (d.,

from, against), to protect (d. from); sülh və əminamanlı- ğın ~si the defence of peace and safety

mühafizəçi i. keeper, custodian; guard, pro- tector

mühafizəkar I. i. conservative; (İngiltərədə mühafizəkar partiyasının üzvü) tory II. s. conservative; ~lar

partiyası Conservative Party, Tory

mühafizəkarlıq i. conservatism, torism mühakimə i. 1. judg(e)ment; (fikir) opinion, discourse, reason; ~

yürütmək to reason, to discuss (d.), to argue (about); 2. court

examination

müharibə I. i. war; vətəndaş ~si civil war;

partizan ~si partisan (guer(r )illa) warfare; Böyük Vətən Müharibəsi the Great Patriotic War; ədalətli ~ just

war; dünya ~si world war; imperialist ~si imperialist war; dəniz ~si naval warfare, sea war; kimyəvi ~

chemical / gas warfare; soyuq

582

mühit

~ cold war; hava ~si air / aerial warfare [...e7r...]; war in the air; ~ elan etmək to declare war (on); ~ aparmaq

to wage war, to fight* a war; ulduz ~si star war; ~ və- ziyyətində olmaq to be* at war (with); ~də in the war

II. s.: ~ illəri war time, time of war, during the war

mühasib i. book-keeper, accountant; baş ~ accountant general, chief accountant mühasibat I. i. 1. book-

keeping; 2. (şöbə)

account department; (kiçik idarələrdə) counting-house II. s.: ~ kitabı account book; ~ borcu ordinary debts

[dets] pl.

mühasirə i. 1. siege [si:d=], encirclement; 2. (əhatə) environment; blockade; sur- roundings pl. ~dən çıxmaq

hərb. to break* out of encirclement [breik]; ~yə düşmək to be* sorrounded / encircled; ~yə almaq / salmaq

to surround (d.); to enclose (d.), to blockade; düşməni ~yə salmaq to encir- cle enemy

mühazirə i. lecture (on, about); ~ oxumaq to lecture, to give* / to deliver lectures; ~yə getmək, ~ dinləmək

to attend lec- tures; d.d. məc. ~ oxumaq (başa salmaq mənasında) to give* / to read* a lecture

mühazirəçi i. lecturer; reader

mühəndis i. engineer [end=-]; dəmir yol ~i

railway engineer, gəmi ~i naval architect; mülki ~ civil engineer; ~ mexanik engi- neer; ~ elektrik electrical

engineer; tikinti ~i civil engineer; ~ texniki işçilər engi- neers and other technical workers; engi- neering staff

mühəndislik i. profession of an engineer mühərrik i. motor, engine [`end=9n]; daxili yanacaq ~i internal-

combustion engine; neft ~i oil engine; təyyarə ~i aircraft engine; ~i işə salmaq to start a motor; Bizim

mühərrikimiz xarab olmuşdu

We had engine trouble

mühərrir i. arx. journalist [`d=6:-] mühərrirlik i. 1. journalism [`d=6:-]; 2. pro-

fession of a journalist

mühit i. 1. environment; surroundings pl.,

conditions (pl.); 2. məc. atmosphere; 3. fiz. medium (pl. -ia, -ums); ətraf ~ surround- ings; (təbiət haq.)

environment; ictimai / sosial ~ social environment

mühüm

mühüm s. important, significant, substantial, vital, urgent; ~ qeyd remark very much to the point; ~ düzəliş

important amendment; ~ əhəmiyyət vital importance

müxalifət i. contradiction, opposition, dif- ference of opinion, dissent, discrepancy, variance; ~ də olmaq to

be in opposition, to be* opposed (to)

müxalifətçi I. i. opportunist, oppositionist II. s. oppositional; ~ partiya party in opposition

müxbir i. correspondent; qəzetin xüsusi ~ i (newspaper’s) own correspondent; ~ üzvü Associate Member;

Elmlər Akademiya- sının müxbir üzvü Associate Member of the Academy of Science

müxbirlik i. job / profession of a correspon- dent

müxəmməs i. Middle Ages eastern poem of five lines

müxənnəs i. bax qorxaq I

müxənnət i. bax xain I

müxtəlif s. different, various, diverse; mul-

tiform; ~ səbəblərə görə for diverse rea- sons; mahiyyət etibarilə ~ essentially different

müxtəlifcəhətli s. bax müxtəliftərəfli müxtəliflik i. variety, diversity [`da9-] müxtəlifnövlü s. heterogeneous;

(i.s.) of dif-

ferent kinds; ölkənin ~ əhalisi the hetero-

geneous population of the country müxtəliftərəfli s. riyaz. scalene [ske9-]; many-sided, versatile; ~ üçbucaq

scalene triangle; ~ yazıçı versatile writer; ~ təhsil

comprehensive education

müxtəsər I. s. brief, short, concise; ~ sadə

cümlə qram. simple unextended sentence; ~ lüğət concise dictionary; ~ kurs short course II. z. briefly, in

brief, in short; ~ şərh etmək to state briefly; ~ danışmaq to speak* shortly / concretely; Müxtəsər danışsaq...

In short..., The long and the short of it is that

müxtəsərcə z. briefly, in brief, in short; Müxtəsərcə desək.. The long and the short of it is that...

müxtəsərlik i. brevity, conciseness, concrete- ness

müjdə i. bax muştuluq

müqavilə

müjdəçi i. bax muştuluqçu

mükafat i. prize; reward, recompense; bonus,

premium; pul ~ı money award; ~ almaq to win* a prize; ~ı təqdim etmək to award a prize (to); keçici ~ id.

challenge prize; Beynəlxalq Sülh Mükafatı International Peace Prize

mükafatlandırılmaq f. to be rewarded; (ordenlə və s.) to be* decorated

mükafatlandırmaq f. to reward (d. with), to recompense (d. with), (ordenlə, me- dalla və s.) to decorate (d.

with), to award (to. d.); to give* / to award a bonus / boun- ty premium; Onu kitabla mükafatlan- dırdılar He

/ She was awarded a book as a prize

mükafatsız s. without indemnity / compen- sation; (əməkdə) unpaid; (işdə) deed of gift

mükalimə i. 1. dialogue [`da9l7g]; 2. debate; ~ aparmaq to carry on a dialogue; siyasi ~ political dialogue

mükəlləfiyyət i. duty, obligation; responsi- bility; ümumi hərbi ~ universal / general military service

mükəmməl I. s. perfect, absolute, excellent, first class, first-rate; ~ bilik perfect knowl- edge II. z. perfectly,

completely; dili ~ bil- mək to know* the language perfectly

mükəmməlləşdirilmək f. to be* perfected; to be improved

mükəmməlləşdirmək f. to perfect (d.); to improve (d.)

mükəmməlləşmək f. to perfect (d.); to per- fect oneself (in); to improve itself; to be* / to get* improved

mükəmməllik i. completeness; perfection; ~ dərəcəsinə çatdırmaq to bring* to per- fection

müqabil s. against, opposite [-z9t]; opposition müqabilində 1. against smth.; 2. substitute,

instead of; bunun ~ instead of this müqabillik i. contrast, opposition, contrary

(to), as opposed (to)

müqavilə i. agreement, contract; (siyasi)

treaty, pact; sülh ~si peace treaty; hücum etməmək haqqında ~ a non-aggression pact; qarşılıqlı yardım

haqqında ~ mutu- al assistance pact; yarış haqqında ~ emu-

583

müqavilənamə

lation agreement; kollektiv ~ collective agreement; ticarət ~si trade / commercial agreement; ~ bağlamaq /

imzalamaq to conclude / to sign a treaty [...sa9n...] (with); ~ə görə under the treaty

müqavilənamə i. bax müqavilə müqavimət i. resistance, opposition;

strength; counteraction; materiallar ~i tex. strength / resistance of materials; mühitin ~i fiz. resistance of

medium; hakimiyyətə ~ göstərmə hüq. resistance to authority; düşmənin ~ hərb. enemy opposition; ~

göstərmək to show / to offer / to put* up resistance; ~ göstərməmək to offer / to make* no resistance (to);

~ə rast gəlmək to meet* with resistance / opposition; bir kəsin ~ini qırmaq to break* / to crush smb.’s

resistance, to break* down smb.’s opposition; güclü ~ strong resistance; güclü ~ göstərmək to put* up a

strong resistance

müqavimətli i. resistant, (i.s.) having / show- ing resistance

müqavimətsiz s. without resistance, show- ing / having no resistance

müqayisə i. comparison; confrontation; ~də in comparison (with); ~yə gəlməz beyond comparison; ~

dərəcələri qram. degrees of comparison; ~ etmək to compare (d., to, with)

müqayisəli s. comparative; ~ qrammatika comparative grammar; ~ metod compara- tive method

müqayisəli-tarixi s. comparative-historical; ~ metod dilç. comparative-historical method

müqayisəsiz s. bax misilsiz

müqəddarat i. fate, fortune [-t37n]; lot; des-

tiny; xalqların ~ı the fortune of nations;

sülhün ~ı the fate of peace

müqəddəs s. 1. holy, sacred, saint; ~ borc

sacred duty; ~ ruh din. the Holy Spirit / Ghost; 2. stainless, faultless; Bu mənim müqəddəs borcumdur It is

my secred duty

müqəddəslik i. holiness [`hou-], sanctity; kəbinin müqəddəsliyi the sanctity of mar- riage

müqəddimə i. 1. preface, foreword; intro- duction; (musiqidə) prelude [-ju:d]; (çı- xışda) preamble; opening

/ introductory

584

mülayimləşmək

remarks; 2. precondition, prerequisit; ~ ilə təmin etmək to furnish with a preface (d.), to preface (d.)

müqəddiməsiz s. (i.s.) without introduction, without preamble; ~ danışın d.d. Don’t beat* about the bush

amer. Don’t beat around the bush

müqəssir s. guilty [`g9lt9] (of), defendant; culpable; ~ olmaq to be* guilty; nədəsə ~ olmaq to be* guilty of

smth.; Bu işdə o müqəssirdir He / She is to blame for this; O, müqəssir deyil It is not his / her fault; He / She

is not to blame; O, nədə müqəs- sirdir? What has he / she done wrong? How is he / she to blame?

Müqəssirəm Sorry, I am sorry, Excuse me; ~ tutmaq / etmək to blame (d.), to accuse (d., of), to charge (d.

with)

müqəssirlik i. culpability, guiltiness müqəvva i. 1. (heyvanların) stuffed animal; (quşların) stuffed bird; 2.

(bağlarda, bos- tanlarda) scarecrow [-krou]; 3. (dərzidə) tailor’s dummy; (rəssamlıqda) model; lay

figure; 4. bax gəlincik

mülahizə i. consideration; view, discretion;

conculsion; ~ söyləmək to express one’s view [...vju:]; to make* one’s observation; Onun öz mülahizəsi var

He / She has reason of his / her own; ailə mülahizə- lərinə görə for family reasons; mənim ~mə görə to my

mind; in my opinion

mülahizəli s. quick-witted, sharp, bright, reasonable, sober-minded

mülahizəsiz s. unreasonable, unable to rea- son, lacking common sense, wasteful; slow (-witted)

mülayim s. 1. moderate, temperate; 2. mild, gentle, well-mannered, pleasant, urbane, mellow; ~ xasiyyət

mild / gentle disposi- tion; ~ ürək soft heart; ~ baxışlar moder- ate views [...vju:z]; ~ iqlim mild climate; ~ qış

mild / soft winter; ~ hava soft / open / mild / mellow weather; ~ səs mellow / soft sound; ~ adam kind /

pleasant / gen- tle man*

mülayimcəsinə z. gently, softly, pleasantly, mildly

mülayimləşmək f. 1. to become* gentle / well-mannered / soft; 2. to become* / to get* warm / mild

mülayimlik

mülayimlik i. gentleness, meekness, soft- ness, mildness, mellowness

mülk i. 1. real property / estate, reality; 2. building [b9ld-], edifice

mülkədar I. i. landowner [-oun7], landlord; landed gentleman, lord of the manor; (qadın) landlady, lady of

the manor II. s.: ~ evi manor-house; ~ malikanəsi country estate

mülki s. civic; civil; ~ hüquqlar civil / civic rights; ~ kodeks civil code; ~ aviasiya civil aviation; ~ müdafiə civil

defence

mülkiyyət i. property; ictimai ~ social prop- erty; sosialist ~i socialist property; dövlət ~i state property; şəxsi

~ personal property; xüsusi ~ private property [pra9-]; torpaq ~i (property in) land; ümumi ~ common / joint

property; xalq ~inə keçmək to pass into the possession of the people

mülkiyyətçi i. owner [ou-], proprietor; (qa- dın) proprietress; torpaq ~si landowner [-`oun7]; landlord;

(qadın) landlady

mülkiyyətçilik i. proprietorship, ownership; xüsusi ~ private-ownership

mümkün s. possible, feasible, practicable, realizable; ~ olan hər şeyi etmək to do* one’s best; ~ qədər as far

as possible; ~ ol- maq to be* possible, to be* realizable; Mümkündür! It is possible!

mümkünat i. 1. possibility; 2. opportunity, chance

münaqişə i. 1. argument, argumentation; con- troversy, conflict; dispute; 2. discussion, debate; qızğın ~

heated argument, heated / hot discussion; ~yə girişmək to get* into an argument; Qarabağ münaqişəsi

Garabagh conflict; silahlı ~ armed conflict

münaqişəli s. disputed; arguable; ~ məsələ disputed matter; ~ bənd arguable point münasib s. acceptable,

convenient, oppor-

tune, suitable; ~ bilmək / görmək to con- sider smth. suitable / acceptable; ~ an (moment) right moment; ~

işçi person suit- able for the work, the right man* for the job; ~ qiymətdə at a suitable price

münasibət i. 1. attitude; (adam haq.) regard (for), consideration (for); 2. relation; terms; 3. chance, occasion,

accordance; Nə mü- nasibətlə? In what connection? Nə mü-

müraciətnamə

nasibətlə sən onu xatırladın? What made you think of it? ~i ilə on the occasion (of); on account of, in

consequence of; in the connection of; bir şeyə ~i olmaq to bear* a relation to smth.; to have* a bearing on

smth., to bear* on smth.; bir şeyə ~i ol- mamaq to bear* no relation to smth., to have* nothing to do with

smth.; bir kəslə yaxşı ~də olmaq to be* on good / friendly terms with smb.; bir kəslə pis münasibət- də

olmaq to be* on bad terms with smb.

münasibətsiz s. misplaced, irrelevant, inap- propriate

münasibətsizlik i. irrelevance

münasiblik i. convenience, accessibility;

(qiymətdə) moderateness; accordance,

conformity

münbit s. fertile, fecund; ~ torpaq rich / fer-

tile soil

münbitlik i. fertility, fecundity mündərəcə i. bax mündəricat mündəricat i. table of contents; contents pl.

münəccim i. astrologer

münəccimbaşı i. chief / head astrologer münsif i. 1. judge, arbitrator; 2. id. referee,

umpire; ~lər heyəti board of judges; id.

board of referees

münsiflik i. id. judging; (futbolda, boksda)

refereeing; (tennisdə) umpiring arbitrator müntəxabat i. 1. selected fragments from the literary works

(poems, novels etc.);

2. reader, reading-book

müntəzəm I. s. regular, systematic, even

II. z. regularly, systematically

müntəzir z. waiting, expecting; ~ olmaq to

wait (for), to expect (d.), to await (d.) müraciət i. appeal (to), address (to); Ümum- dünya Sülh Şurasının ~i

World Peace Council’s Appeal; ~ etmək 1) to address (d.), to apply (to); 2) to resort (to); to have* recourse

(to); to fall* back (upon); kömək üçün ~ etmək to resort to help (of), to have* recourse (to); gücə ~ etmək to

resort

to force

müraciətnamə i. appeal, proclamation; (ça-

ğırış) appeal; Stokholm ~si Stockholm Appeal; atom silahının qadağan olun- ması haqqında ~ the appeal to

ban atom- ic weapons [we-]

585

mürdəşir

mürdəşir i. man* / woman* busy with ritu- al washing of dead person; Mürdəşir üzü- nü yusun! I wish you

died! I wish you would die!

mürəbbə i. jam

mürəbbəlik i. good / fit for jam

mürəbbi i. educator, tutor; (qadın) tutoress,

preceptress; governess

mürəbbilik i. business / profession of an

educator / tutor

mürəbbiyə i. tutoress, preceptress, governess mürəbbiyəlik i. business / profession of a

tutoress

mürəxxəs: ~ olmaq to take* oneself off, to

retire; to be* free; to move off / away; ~ et- mək to set* free (d.), to free (d.), to let (d.); to go* let off; to ask

permission to go* away; Qoyun mürəxxəs olum! Let me go away! Allow me to go away!

mürəkkəb I. i. ink; üzünü çıxartmaq üçün ~ copying ink; solmayan ~ indelible ink II. s. 1. composite; complex,

compound; (çətin) complicated; ~ məsələ complicat- ed question; knotty problem; ~ söz qram. compound

word; ~ cümlə qram. compos- ite sentence; tabeli ~ cümlə complex sen- tence; tabesiz ~ cümlə compound

sen- tence; ~ rəqəm riyaz. complex number; 2. ~ ləkəsi ink-stain; ~ qələmi copying / indelible pencil

mürəkkəbqabı i. ink-pot, ink-well; (qab) inkstand

mürəkkəbqurudan i. blotting-paper mürəkkəbləşdirmək f. to complicate (d.) mürəkkəbləşmək f. to become*

complicated mürəkkəblik i. complication, complicacy,

complexity

mürəttib i. compositor, type-setter mürəttibxana i. bax mətbəə

mürəttiblik i. profession of a compositor /

type-setter

mürgü i. drowsiness, half sleep [ha:...]; light

slumber, somnolence; ~ döymək / -yə get-

mək bax mürgüləmək

mürgüləmək f. to doze, to slumber, to get*

drowsy, to fall* into a light slumber mürid i. din. adherent, follower

müridizm i. muridism (one of the reactionary

currents in Islam)

586

müsbət

mürtəce s. reactionary; ~ baxışlar reac- tionary character of the views

mürtəcelik i. reactionary character mürtəd s. renegade, turncoat

mürtədlik i. desertion [`-z7:]-; apostasy,

recreancy

müsabiqə I. i. contest, competition; ~ elan

etmək (vəzifəni tutmaq üçün) to announce / to advertise a vacancy; (ədəbi əsərlər üçün) to announce a

competition; ~ dən kənar hors concours [h6:`k62ku:7] II. s.: ~ imtahanları competitive exami- nations

müsabiqəçi i. competitor

müsadirə i. confiscation, expropriation;

mülkədar torpaqlarının ~ edilməsi con- fiscation of landlord’s estates; ~ etmək to confiscate (d.), to

expropriate (d.), to dis- possess [-zes] (d.); ~ olunmaq to be* con- fiscated

müsafir i. 1. traveller; 2. guest; 3. passenger müsahib i. (kişi) interlocutor; (qadın) inter- locutress,

interlocutrix; O, yaxşı / pis müsahibdir He / She is a good / a bad

company [...`k0m-]

müsahibçi i. bax müsahib

müsahibə i. interview, conversation, inter-

locution; ~ almaq to ask / to request an interview; bir kəsə ~ vermək to give an interview to smb.; ~

verməkdən imtina etmək to refuse to give an interview

müsaidə i. permission, permit, leave müsamirə i. bax konsert

müsavat i. Musavat (a political party in

Azerbaijan)

müsavi s. bax bərabər II

müsayidənizlə z. with your permission; d.d.

by your leave

müsbət I. s. 1. positive [-z9-]; (xasiyyətcə)

sedate, staid; 2. affirmative; ~ cavab affir- mative answer / reply, (xoş) favourable reply; məsələnin ~ həlli

positive / favourable solution of the problem; ~ qəh- rəman positive character; ~ elektrik yükü fiz. positive

electric charge II. z. positively, affirmatively, favourably; O, müsbət ca- vab verdi He / She answered “yes”;

(ra- zılaşdı) He / She agreed; (icazə verdi) He / She gave permission; ~ yanaşmaq to

müsəhhih

take* a positive / favourable view (of), to look favourably (upon), to be* friendly (towards), to have* a

positive attitude (towards), to have* a positive view; ~ ca- vab vermək to answer affirmatively / pos- itively /

in the affirmative

müsəhhih i. proof-reader, corrector of the press

müsəhhihlik i. the profession of proof-read- er / corrector

müsəlləh s. armed (with), possessed (of) arms, in possession of arms; ~ əsgər armed soldier

müsəlman i. Mussulman, Moslem [`m6z-] (qadın) Moslem-woman*

müsəlmançılıq i. Mohammedanism, Islam [9sla:m]

müsibət i. misfortune [-t37n], trouble [tr0-], calamity, disaster; sorrow; təbii ~ natural calamity; ~də olmaq

to be* in trouble; Müsibət! It is a bad job! Müsibət onda deyil ki... The trouble is not that... Elə müsibət də

ondadır ki... That is just the trouble... ~ə düçar olmaq to get* into trou- ble, to come* to grief; Bu nə

müsibətdir! What a disaster it is!

müsibətli s. calamitous, disastrous, sorrowful, grievous; ~ vəziyyət grievous / disastrous situation, distress;

O, müsibət haldadır He / She is in great distress

müstəbid I. i. despot II. s. despotic müstəbidcəsinə z. despotically

müstəqil I. s. independent, self-dependent;

~ tədqiqat independent / original research; ~ dövlət independent / sovereign state; ~ olmaq to be*

independent II. z. inde- pendently; (köməksiz) without assistance; ~ işləmək to work without assistance, to

work on one’s own

müstəqillik i. independence, self-depend- ence, self-dependency; (dövlət haq.) sov- ereignty [`sovrent9]

müstəmləkə I. i. colony II. s. colonial; ~ ağalığı colonial possessions [p7`ze...]; ~ xalqları peoples of the

colonies [pi:plz...]; ~ zülmü colonial oppression; ~ ordusu colonial troops; ~ siyasəti colo- nial policy, policy in

the colonies; ~ prob- lemi / məsələsi colonial question / problem, question / problem of colonies

müşayiət

müstəmləkəçi i. colonizer, colonialist müstəmləkəçilik i. colonization, colonialism müstəmləkələşdirmə i.

colonization [-na9-] müstəmləkələşdirmək f. to colonize (d.) müstəntiq i. inspector, investigator; (istin -

taq aparan) interrogator

müstəntiqlik i. post (job) of interrogator /

inspector

müstəsna I. i. 1. exception; 2. unusual; ~ ola-

raq an exception to the rule; by way of (an) exception; ~ olmaqla with the excep- tion (of) II. s. exceptional;

~ hal excep- tional case; ~ şəkil picture of exceptional beauty; ~ əhəmiyyətli iş a case of excep- tional

importance

müstəsnalıq i. exception

müstəvi i. flatness, plane

müstəvilik i. bax müstəvi

müşahidə I. i. 1. observation; 2. (nəzarət)

supervision, control; ~ altında olmaq to be* under observation (by); ~ altına almaq to put* under

observation (d.); ~ etmək 1) to observe (d.); d.d. to keep* one’s eye on; 2) (nəzarət mənasında) to supervise

(d.), to control (d.) II. s.: ~ məntəqəsi observation post

müşahidəçi I. i. observer [-z7:-] II. s. obser- vant; ~ oğlan an observant boy

müşahidəçilik I. i. observation; power / keenness of observation II. s.: ~ qabiliy- yəti observation skill / ability

müşavir i. 1. adviser, counsellor, consultant; 2. (vəzifə) councillor; səfarətxana ~i coun- sellor of the

Embassy; texniki ~ technical adviser

müşavirə i. conference, meeting; (müza- kirə) deliberation; consultation; debate; tibbi ~ medical advice /

consultation, doc- tor’s consultation; istehsalat ~si produc- tion meeting; conference on production; ~

keçirmək to deliberate (on), to consult (on, about), to hold* consultation (on), to take* counsel (with), to

consult together on various questions

müşayiət i. accompaniment; escort, convoy; ~ etmək to accompany (d.); to escort (d.), to convoy (d.); ~

olunmaq to be* accom- panied (by); (həm də mus.) to be* escort- ed (by); ~i ilə to the accompaniment (of);

587

müşəmbə

~i ilə oxumaq to sing* to the accompani-

ment (of)

müşəmbə i. oil-cloth; nazik ~ oilskin; (ka-

ğız) wax-paper [w5ks-]

müşərrəf s. honoured; ~ etmək to honour

(with); ~ olmaq to be* honoured [...6n7d]

(with)

müşgül s. bax çətin I

müşk i. musk

müştərək I. s. common, collective, joint,

combined, coalition; ~ səylə by a joint effort; by the joint effect (of); ~ bəyanat joint statement / declaration;

~ iş common- cause, team-work; ~ təhsil co-education; ~ qüvvə ilə with joint forces; by joint hands; ~ gəlir

aggregate income (of peas- ants, etc.); ~ kapital qoyuluşu aggregate investments pl.; ~ əkin sahəsi total /

over- all crop area [...e7r97] II. z. collectively, in common, jointly; ~ sahib olmaq to pos- sess jointly

müştəri i. buyer [ba97], purchaser; (daimi) customer, client; ~ çıxmaq to be* / to become* buyer / customer

müştük i. 1. (popiros üçün) cigarette-holder; (siqar üçün) cigar-holder; 2. (nəfəsli çalğı aləti üçün)

mouthpiece

mütabiq s. corresponding (to), comfortable (to), suitable

mütaliə i. reading; ~ etmək to read*; gün- dəlik qəzetləri ~ etmək to read* daily newspapers

mütaliəçi i. reader (who likes to read much) mütəəssir s. sorrowful, sad, mournful; wist- ful; ~ olmaq to be*

sad / grieved / touched mütəəssirlənmək f. to be* sorrowful / sad /

mournful

mütəfəkkir I. i. thinker; ~ olmaq to be* a

thinker II. s. thoughtful, thinking mütəhərrik s. lively, active, agile mütəxəssis i. specialist (in), expert (in);

~ olmaq to be* a specialist mütəxəssislik i. the state of being a special-

ist, the state of having a profession mütəkkə i. mutakka (long and round pillow

for leaning to rest)

mütəmadi s. constant, permanent; continu-

ous, unbroken, uninterrupted; ~ qayğı gös- tərmək to display unceasing concern;

588

müvafiq

~ olaraq constantly, permanently, contin-

uously

mütənasib s. proportionate, commensurate,

balanced, symmetric(al)

mütənasiblik i. proportionality, proportion-

ateness, proportion, symmetry

mütərcim i. 1. translator, (şifahi) interpreter;

2. dragoman (pl. -mans, -men) mütərcimlik i. profession of a translator /

interpreter

mütərəddid s. 1. irresolute, undecided, inde-

cisive; 2. uncertain, hesitant, hesitating;

3. inconstant; ~ ton hesitating tone mütərəddidlik i. indecision, inconstancy mütərəqqi s. progressive;

advanced; (alim,

yazıçı və s. haq.) progressive-minded; ~ ideyalar progressive ideas; ~ baxışlar progressive views [vju:z]

mütəşəkkil s. organized; ~ insan qrupu an organized body

mütəşəkkilləşmək f. to get* / to become* organized

mütəşəkkillik i. organization; (adamlarda) self-discipline

müti s. submissive (to), obedient (to), dutiful mütiləşmək f. to be* / to get* submissive /

obedient / dutiful / humble / sheepish mütilik i. submissiveness (to), obedience

[9bi:-] (to), dutifulness

mütləq s. 1. absolute; 2. undoubted, cate-

gorical; ~ sıfır fiz. absolute zero; ~ çempion all-round champion; supreme champion; ~ monarxiya absolute

monarchy; ~ çoxluq absolute majority

mütləqiyyət i. absolutism, autocracy; çar ~i the tsarist autocracy / monarchy

mütləqiyyətçi i. bax mütləqiyyətpərəst mütləqiyyətpərəst i. monarchist

mütrüb i. arx. dancing boy (in woman’s dress) müttəfiq I. i. ally; ~ olmaq to enter into

alliance (with) II. s. allied, union; ~ döv- lətlər allied powers; ~ respublikalar union republics

müttəfiqlik i. alliance, union

müttəhim i. the accused; defendant, prisoner

at the bar

müvafiq s. 1. corresponding (to), conforma-

ble (to), proportionate, commensurate; 2. suitable, proper, appropriate, opportune; according; nümunəyə ~

olmayan untrue

müvafiqlik

to type; ~ hərəkət etmək to act accord- ingly; ~ an right moment; ~ işçi person suitable for the work; d.d. the

right man* for the job; ~ olaraq according to, in accor- dance (with)

müvafiqlik i. proportionality, accordance, conformity, compliance

müvazi s. parallel; equilibrium, balance, equipoise; ~ xətlər parallel lines

müvazilik i. balance, parallelism; möhkəm ~ stable equilibrium

müvazinət i. balance, equilibrium; equipoise; ruhi ~ mental equilibrium; mütəhərrik ~ unsteady / noble

equilibrium; siyasi ~ balance of power; ~ i itirmək to lose* one’s balance; ~i bərpa etmək to restore the

equilibrium / balance; ~i pozmaq to disturb the equilibrium (of), to upset* the balance (of); (adam

haqqında) to upset* one’s equanimity; ~ini saxlamaq to keep* one’s balance

müvazinətli s. steady, even tempered müvazinətlik i. steadiness, even-temper müvazinətsiz s. unsteady,

unbalanced; ~ ye-

riş an unsteady walk

müvazinətsizlik i. unbalance

müvəffəq s.: ~ olmaq to achieve success;

daha yüksək məhsuldarlığa ~ olmaq to strive* for higher productivity; məhsul- darlığı artırmağa ~ olmaq to

succed in increasing the productivity; to achieve higher productivity

müvəffəqiyyət i. success, (good) luck; ~ arzu etmək to wish success; Sənə mü- vəffəqiyyətlər arzu edirəm! I

wish you every success; d.d. I wish good luck to you! ~ qazanmaq to make* progress (in), to advance (in); O,

böyük müvəffəqiy- yətlər qazanır He / She is making great / good progress; He / She scores big suc- cesses;

həyatda böyük ~ qazanmaq to have* great success in life; ~ə malik olmaq to make* a success; Bu pyes

böyük mü- vəffəqiyyət qazandı This play was a great success; The play was a great hit. idiom.

müvəffəqiyyətli s. successful; ~ cəhd suc- cessful attempt; ~ tərcümə good / felici- tous translation

müzürlülük müvəffəqiyyətlilik i. success, successfulness

müvəffəqiyyətsiz s. unsuccessful, unlucky, unfortunate

müvəffəqiyyətsizlik i. failure, fail; ~yə uğ- ramaq to fail, to miscarry

müvəkkil i. commissioner, authorized agent, representative, attorney

müvəkkillik i. authority, power, plenary powers [pli:...] pl.

müvəqqəti s. temporary; (tədbirlər) provi- sional; (vəzifə) acting ~ hökumət provi- sional government; ~

komitə interim committee; ~ əvəzedən acting; ~ vəsiqə interim certificate

müyəssər s. 1. reachable, accessible; achiev- able, attainable; 2. possible, feasible, real- izable; ~ olmaq 1) to

turn out well, to work well, to be* a success; ~ olmamaq to be* a failure, to turn out badly; Həmişə mü -

yəssər olmur It does not always work; 2) to succeed, to manage; Onu tapmaq ona müyəssər oldu He / She

succeeded in finding it; He / She managed to find it

müzakirə i. discussion, debate; ~yə vermək to bring* up / to propose for discussion (d.) / for consideration

(d); ~ mövzusu point at issue; (mübahisə) moot point; ~ etmək to discuss (d.); to talk over (d.) d.d.; və-

ziyyəti ~ etmək to review the situation; məsələni / təklifi hərtərəfli ~ etmək to give careful consideration to

a problem / proposal; to thrash the matter out (d.); qa- nun layihəsini ~ etmək to debate a bill; ~ni açmaq to

open the debate

müzəffər s. victorious, triumphal, triumphant; victor (attr.); ~ himn triumphal hymn; ~ ordu victorious army;

~ qılınc victor sword

müzmin s. tib. chronic; ~ xəstəlik chronic disease [...zi:z]

müzür s. harmful, bad, noxious, injurious, deleterious, unhealthy; pernicious; ~ adət bad / pernicious habit;

~ qaz kim. noxious gas; ~ iqlim unhealthy climate; ~ heyvan harmful animal; ~ element harmful element

müzürlülük i. harm, harmfulness, injurious- ness, noxiousness

589

nağıldeyən

visit here II. z. seldom, rarely, not often;

N, n the 20th letter of the Azerbaijani alphabet nabat fruit-drop, sugar candy [3u-...] d.d. lol-

lipop; (girdə) sugar-plum [3u-]

nabələd I. i. stranger; ~ olmaq to be* a stranger II. s. strange, uninitiated [`0n9`n939e9t9d]; unfamiliar (to);

~ olmaq to be* strange; O, bu işə nabələddir. He / She is strange to the job; ~ səs a strange noise; ~ adam a

stranger; ~ oxucu unini-

tiated reader

nabələdlik i. strangeness; non-acquaintance

(with); ignorance (of); ~dən through igno-

rance

nacins s. ignoble, base; dishonourable;

~ adam an ignoble man*

nacinslik i. the quality of being ignominy /

dishonest; ~ etmək to behave / act dishon-

ourably

naçar s. hopeless, desperate; ~ vəziyyət des-

perate state; ~ qalmaq to be* enforced, to be* in a desperate situation; ~ olmaq to be* hopeless (about /

of)

naçarlıq i. hopelessness, desperateness nadan I. i. ignoramus, an ignorant person II. s. impolite, rude;

ignorant; ~ adam an ignorant person; ~ cavab ignorant reply /

answer

nadanlıq i. ignorance; ~ üzündən through

(one’s) ignorance; ~ etmək to act igno-

rantly

nadinc I. i. playful / frolicsome fellow; (oğ-

lan) naughty / mischievous boy; (qız) play- ful / frolicsome girl II. s. naughty; mis- chievous, prankish; playful,

frolicsome; merry; ~ uşaq a naughty child; hərdən ~ olmaq to be* mischievous at times

nadinclik i. prank; mischief, naughtiness; ~ etmək to play pranks (on); Nadinclik etmə! Don’t be naughty /

mischievous! Don’t play pranks!

nadir I. s. 1. rare; uncommon; ~ hadisə a rare event; ~ kitab a rare book; ~ gözəllik uncommon beauty; 2.

occasional; Biz bura nadir halda gəlirik We get the occasional

590

occasionally

nadirən z. bax nadir II

nadirlik rarity, rareness; the state of being

rare

nadürüst I. i. mountebank, quack, charlatan,

scoundrel, rogue II. s. sly, roguish; (biç.)

cunning; ~ təbəssüm roguish smile nadürüstləşmək f. to become* / to get*

roguish

nadürüstlük i. slyness; roguery, dishonesty;

~ etmək to act / behave dishonestly naəlac s. bax əlacsız

naəlaclıq i. bax əlacsıslıq

naftalin i. naphthalene, naphtaline, flake

camphor; (kürəcik formasında) moth-

balls pl., camphor balls pl.

nagah z. unexpectedly, suddenly; all of a

sudden, by accident

nagahan z. bax nagah

nagahani s. sudden, unexpected, accidental;

chance; ~ görüş chance encounter; ~ sa- kitlik sudden hush; ~ leysan sudden show- er; ~ xəbər unexpected

news; ~ atəş hərb. accidental discharge

nagüman s. hopeless; bir şey haqqında ~ ol- maq to be* hopeless about / of smth.

nagümanlıq i. hopelessness

nağara i. drum; ~ çalmaq to drum, to play

the drum

nağaraçalan i. drummer, drum player nağaraçı bax nağaraçalan

nağaraçılıq i. the profession of a drummer;

~ etmək to be* a drummer

nağd I. i. amount on hand; (pul) cash; ~ ver-

mək to pay* in cash: to pay* II. s. avail- able, on hand; ~ pul cash, ready money; ~ pulla ödəniş payment in

cash

nağdı s. bax nağd II

nağıl i. tale, story; sehrli ~ fairy-tale; xalq ~ı

popular tale; ~ danışmaq to tell* tales / stories; ~ etmək to tell* (d.), to narrate (d.i.), to recount (d.i.); Nağıl

edirlər ki... The story goes that...; (Mənə) nağıl da- nışma Don’t tell me tales!

nağılbaz i. talebearer, taleteller; one who likes to tell tales

nağılçı i. bax nağıldeyən nağıldeyən i. taleteller

nahaq

nahaq s. 1. vain, useless; ~ ümid vain hope; ~ cəhd vain / useless effort; 2. wrongful, unjust, false; ~ ittiham

wrongful accusa- tion

nahaqdan z. 1. in vain, for nothing; ~ get - məkto go* for nothing / in vain; 2. wrong- fully, unjustly, falsely; ~

ittiham olunmaq to be* wrongfully accused (of)

nahamar s. uneven, not smooth, rough [r0f]; ~ xətt uneven hand (writing); ~ yer rough country

nahamarlaşdırmaq f. to make* uneven / rough

nahamarlaşmaq f. to become* / to get* uneven / rough

nahamarlıq i. unevenness; roughness [r0f-]; yerin nahamarlığı roughness of the ground

nahar I. i. dinner; dadlı ~ good* dinner; bir kəsi ~a dəvət etmək to invite / to ask smb. to dinner; ~dan sonra

after dinner; ~dan əvvəl before dinner; ~da at dinner; ~ et- mək to have* dinner, to dine; bir kəsin şərəfinə ~

vermək to give* a dinner in honour of smb. II. s. dinner; ~ vaxtı din- ner-time; ~ stolu dinner table; ~ saatı

din- ner-hour; ~ fasiləsi dinner break

naharlıq i. smth. for dinner

naharsız z. without having dinner

nahiyə i. 1. area, region,district; 2. tib. region;

ürək ~sində yara wound in the region of

the heart

naxələf I. i. ignoble / dishonourable son,

mean / unkind child; ignoble / mean per- son II. s. 1. ignoble, dishonourable, mean; 2. unkind, ungrateful;

thankless

naxələflik i. 1. meanness, ungratefulness; 2. the quality of lacking nobility / kindness

naxır i. herd; cattle

naxırçı i. herdsman*; amer. cow-boy naxırçılıq i. the job of a herdsman / amer. a

cow-boy; ~ etmək to be* a herdsman* /

amer. a cow-boy

naxış i. pattern, design [-za9n], tracery [tre9-];

ornament; decorative pattern / design; embroidery; ~ açmaq to pattern (on, upon), to make* a pattern (on,

upon); (ağacda, daşda və s.) to carve (d.); ◊ ~ı tutmaq / gətirmək to be* in luck, to be* lucky, to

nakam

have* good luck; ~ çəkmək bax naxışla-

maq

naxışaçan i. designer, (daşda, ağacda və s.)

carver

naxışbənd i. bax naxışaçan

naxışçı i. bax naxışaçan

naxışçılıq i. the profession of a designer / a

carver

naxışlamaq f. to pattern (d.); to decorate (d.);

(daşı, ağacı və s.) to carve (d.) naxışlanmaq f. to be* patterned / to deco-

rated; (daş, ağac) to be* carved naxışlatdırmaq f. bax naxışlatmaq naxışlatmaq f. to ask / to cause s.o. to

pat-

tern (d.); (daşı, ağacı və s.) to ask / to

cause s.o. to carve (d.)

naxışlı s. patterned, figured; (daş, ağac və s.)

carved; embroidered, decorated with

designs [`-za9nz]

naxış-naxış s. bax naxışlı

naxışsız s. (i.s.) without designs / patterns;

(daş, ağac və s.) (i.s.) without carving naxoş I. i. a sick person II. s. sick, ill; ~ kişi a sickman*; ~ qadın a

sickwoman*; ~ uşaq

a sickchild*; ~ olmaq to be* ill naxoşlamaq f. to get* ill, to be* ill, to fall* ill naxoşlatdırmaq f. bax

naxoşlatmaq naxoşlatmaq f. to cause s.o. to get / to be /

to fall ill

naxoşluq i. sickness; illness

nail: ~ olmaq to achieve (d.), to attain (d.),

to strive (for+to inf.) (d.); to try / to strive to get (d.), to seek* (d.); bir kəslə görüş- məyə ~ olmaq to seek*

out smb., to try to meet smb.; şərəfə ~ olmaq to attain fame; O, həmişə istədiyinə nail olur She / He always

gets what he / she wants; öz məq - sədinə ~ olmaq to achieve / to gain / to attain one’s object / goal, to

secure one’s object

nailiyyət i. achievement; attainment; elmi və texniki ~ scientific and technical achieve- ment; elmi və texniki

~lər achievements of science and engineering; yüksək ~ acme [`5km9]; high-water mark idiom.

nainsaf s. bax insafsız

nainsaflıq i. bax insafsızlıq

nakam I. s. unfortunate, ill-fated, luckless;

~ qız a luckless / ill-fated girl II. z. ~ öl- mək to die untimely

591

nakəs

nakəs I. i. a dishonest person, a man of mean birth II. s. mean; ungenerous; unkind, des- picable

nakəslik i. the quality of being mean / unkind / despicable

nakişi i. a man* of mean birth, a dishonest person

nakişilik i. dishonesty, the quality of being disloyal / unfaithful

naqabil s. 1. unworthy (of), worthless, mean; ~ hərəkət mean action; 2. incapable (of), dull, slow [slou],

clumsy [`kl0mz9], unskil- ful; 3. indecent, unseemly; ~ zarafat inde- cent joke; ~ ifadələr unseemly

expressions

naqafil I. s. unexpected, sudden; surprise; ~ hücum surprise attack; ~ zərbə surprise blow; ~ xəstəlik a

sudden illness; ~ xəbər unexpected news II. z. suddenly, all of a sudden, unexpectedly; ~ gəlmək to come*

all of a sudden / unexpectedly / suddenly

naqan i. Nagan revolver

naqqa i. zool. bax naqqabalıq

naqqabalığ i. zool. sheat-fish

naqqal I. i. talker, chatterer, gas-bag, wind-

bag; chatter-box II. s. garrulous, talkative; (sirr saxlaya bilməyən) indiscreet; d.d. blabbing; ~ adam a

garrulous / talkative person

naqqallamaq f. to twaddle, to prate, to prate (about)

naqqalxana i. talking-shop

naqqallıq i. garrulousness, prate, idle talk,

twaddle; talkativeness; ~ etmək bax naq-

qallamaq

naqqaş i. painter, artist

naqqaşkarlıq i. painting

naqqaşlıq i. painting, the profession of a

painter / an artist

naqil i. fiz. conductor

naqis s. defective, imperfect; ~ fellər qram.

defective verbs; ~ olmaq to have* some defects, to be* imperfect; ~ şer imperfect verse

naqislik i. defectiveness, imperfection; na- qisliyi aşkar etmək to reveal imperfection nal i. 1. horseshoe; ~

vurmaq bax nallamaq; dörd ~a çapmaq to gallop at full speed; 2. (ayaqqabıda) iron tip, heel on a boot; ◊ gah

~a gah mıxa vurmaq ≅ to please

both parties / sides

592

namərdcə

nalan i. moaning, lamenting; ~ salmaq to moan, to lament

nalayiq I. s. unworthy; unsuitable; improper, unbecoming, indecent ~ təklif an improp- er suggestion,

indecent proposal; ~ adam unworthy person II. z. indecently, improp- erly; lewdly; ~ danışmaq to speak*

inde- cently

nalayiqlik i. lewdness, indecency, impro- priety

nalbənd i. farrier [`f5r97], shoeing-smith, horse-doctor

nalbəndlik i. the profession of a farrier; ~ et- mək to work as a farrier, to be* a farrier

nalə i. maon, groan; (loud) cry, wail; ~ etmək to wail (with); dərddən ~ etmək to wail with sorrow / grief

nallamaq f. to shoe (d.); atı ~ to shoe a horse nallanmaq f. to be* shoed / shod nallatdırmaq f. to ask / to

cause s.o. to shoe

(d.), to have* (d.) shoed / shod nallatmaq f. bax nallatdırmaq

nallı s. shoed, shod; (i.s.) with / having shoes nalsız s. (i.s.) without shoes, shoeless naltökən i. stony / rocky

road

nalvari s. horseshoe-shaped

namaz i. ritual worship; prayer; ~ qılmaq

to perform the ritual prays of Islam namdar s. famous, popular, celebrated namehriban s. unkind; cruel,

impolite namə i. letter, love-letter; ~ yazmaq to write*

a letter / a love-letter

naməhrəm I. i. stranger [stre9-] II. s. strange

[stre9-]; alien; ~ adam a stranger; ~ əllər

strange hands

naməhrəmlik i. strangeness

naməlum s. unknown; unfamiliar; mysteri-

ous; ~ rəssam unknown painter; ~ ada unknown island; ~ adam an unknown man* / person; ~ şeylər

unknown things; ~ sifət an unfamiliar face ~ dil unfamiliar language

naməlumluq i. uncertainty; obscurity; indef- initeness

namərd I. i. traitor; betrayer; a man* of mean birth; (qadın) traitress II. s. mean, treach- erous; base,

insidious; low perfidious; ~ hərəkət mean / low trick

namərdcə z. bax namərdliklə

namərdcəsinə

namərdcəsinə z. bax namərdliklə namərdlik i. insidiousness, perfidy, perfid- iousness, treachery, disloyalty; ~

etmək

to act / to behave meanly / perfidiously namərdliklə z. meanly, treacherously, dis-

loyally, perfidiously

namizəd i. candidate; applicant; deputatlığa

~ candidate, nominee; ~ irəli sürmək to put* forward a candidate, to propose a can- didate; elmlər ~i

candidate of science

namizədlik i. candidature; candidacy; amer. nomination; bir kəsin namizədliyini irəli sürmək to nominate

smb. for elec- tion, to put* forward smb.’s candidature; namizədliyini geri götürmək to withdraw one’s

candidature

namöhkəm s. not durable / solid; flimsy; ~ bina flimsy-constructed building, jerry- built house

namöhkəmlik i. lack of strength / solidity namus i. honour, good name; rectitude, hon- esty; ~una toxunmaq

/ sataşmaq 1) to affect one’s honour, to hurt* one’s pride; to dishonour (d.), to digrace (d.), to bring*

dishonour; 2) (zorlamaq) to rape (d.), to

violate (d.), to ravish (d.)

namus-qeyrət i. bax namus

namusla z. honestly; fairly; honourably;

~ cavab vermək to answer honestly namuslu s. honourable, honest, upright, hon- est-minded; ~ adam

honourable man, honest person / man*, ~ adamlar honest- minded people; ~ qadın an honest woman; ~

xidmət honourable service; ~ vətəndaş

an upright citizen

namusluluq i. honesty, uprightness, hon-

ourableness

namussuz s. honourless; (i.s.) without hon-

our, dishonest, dishonourable; ~ adam honourless man* / person; ~ qadın dis- honest woman*

namussuzca z. bax namussuzcasına namussuzcasına z. disgracefully, dishonestly namussuzluq i.

dishonourableness; disgrace,

dishonour, dishonesty; Mən namussuz- luğu bağışlaya bilmərəm I can’t forgive dishonesty

namüəyyən s. bax qeyri-müəyyən I namüəyyənlik i. bax qeyri-müəyyənlik

narahat

namümkün s. bax qeyri-mümkün namümkünlük i. bax qeyri-mümkünlük namütənahi s. bax sonsuz

namütənahilik i. bax sonsuzluq namünasib s. not corresponding (with),

incongruous (with); not suitable, not fit namünasiblik i. discrepancy, disparity, lack

of correspondence, incongruousness namüvafiq s. not corresponding (with),

incongruous (with)

namüvafiqlik i. discrepancy, disparity, lack

of correspondence, incongruousness

nan i. bax çörək I

nanay I. i. Nanaian II. s. Nanaian; ~ dili

Nanaian, the Nanaian language

nanayca z.: ~ danışmaq to speak* Nanaian

/ the Nanaian language

nanə i. bot. mint

nanəcib I. i. an ignoble / dishonourable man*

II. s. dishonourable, ignoble, base, igno- minious; ~ iş dishonourable / ignoble deed; ~ davranış ignominious

behaviour

nanəcibcəsinə z. ignobly, ignominiously, dis- honourably

nanəciblik i. ignominy, dishonesty, meanness nanəli s. with mint

nanəlik i. mint-bed, the place where mint is

cultivated

nanıx s. 1. weak, feeble; 2. absent-minded nanıxlıq i. 1. weakness, feebleness; 2. absent-

mindedness

nankor I. i. an ignoble / dishonourable man*

II. s. ungrateful, dishonourable, ignoble,

base

nankorcasına z. ungratefully, dishonourably,

dishonestly

nankorluq i. ingratitude, ungratefulness napak s. unclean; foul; dirty

napaklıq i. uncleanness; impurity

nar I. i. pomegranate II. s. pomegranate;

(rəng) cherry-coloured; ~ ağacı pomegran-

ate (tree)

narahat s. 1. uneasy [-z9], worried, anxious;

troubled; 2. restive, restless; 3. uncom- fortable; ~ stul an uncomfortable chair; ~ adam restless person; ~

olmaq 1) to worry (about), to be* anxious / uneasy (about); to become* anxious (about); 2) to worry

oneself; to trouble, to bother; Nara-

593

narahatçılıq

hat olma! Don’t be anxious / worried / uneasy; ~ etmək to worry (d.), to disquiet (d.); to make* anxious /

uneasy (d.); (mane olmaq) to disturb (d.), to trouble (d.); to bother (d.), to put* to inconvenience (d.); to

make* uneasy (d.)

narahatçılıq i. bax narahatlıq

narahatlıq i. anxiety, uneasiness; nervous-

ness; trouble; ~ vermək to trouble (d.), to give* trouble (i.); to cause inconvenience (to), to put* to

inconvenience, to cause anxiety

narahatlıqla z. uneasily, restlessly, anxious- ly, worriedly

narazı s. dissatisfied; discontented; dis- pleased; ~ olmaq / qalmaq to be* dis- pleased / dissatisfied;

özündən ~ olmaq to be* dissatisfied with oneself

narazılıq i. dissatisfaction; discontent, dis- pleasure; resentment; ~ etmək to express one’s dissatisfaction /

displeasure; to mur- mur; to grumble (at, about)

narın s. fine, small; ~ qum fine sand; ~ yağış fine drizzling rain; ~ döymək (əzmək) to grind* (d.) fine / small,

to pound (d.), to powder (d.)

narınc i. bitter / wild orange

narıncı s. orange; ~ lent orange ribbon;

~ rəng orange colour; amer. color narıngi I. i. bot. tangerine, mandarine II. s.

tangerine; ~ ağacı tangerine-tree narınlamaq f. to pound (d.), to grind* (d.) small / fine; to make* small (d.);

to pul-

verize (d.)

narınlanmaq f. to become* / to get* fine,

to get* ground small

narınlaşmaq f. bax narınlanmaq narınlatdırmaq f. bax narınlatmaq narınlatmaq f. to ask / to cause s.o. to

grind*

(d.); to have* (d.) ground / pounded narınlıq i. the quality of being fine / small narın-narın z. finely; ~

doğranmış / kəsil-

miş tərəvəz finely cut vegetables; ~ dö- yülmüş qənd finely-powdered sugar; ~ döymək to powder (d.), to

grind* (d.) fine / small, to pound (d.)

narkotik i. narcotic; d.d. dope; ~ olmaq to be* a drug / dope addict

narkotik s. narcotic; ~ maddə qəbul etmək to use narcotics

594

natamam

narkoz i. narcosis, anaesthesia; anaesthetic drug; ~ vermək to narcotize (d.)

narlıq i. pomegranate grove

naryad i. warrant

nas i. chewing-tobacco

nasaz s. 1. unhealthy, sickly; ~ olmaq to be*

unwell / unhealthy; to be* ill; 2. discor- dant, disordered; not in order; (mus. aləti) out-of-tune; Royal

nasazdır The piano is out-of-tune

nasazlamaq f. d.d. to be* unwell, not to feel* quite well

nasazlaşmaq f. to become* / to get* unwell, not to feel* quite well

nasazlıq i. 1. indisposition, lethargy, sickli- ness; ~ hiss etmək to be* indisposed, not to feel* quite well; 2.

disorder; unfitness, uselessness

nasir i. prose-writer, prosaist

nasirlik i. the activity of a prose-writer nasos I. i. pump; hava ~u air-pump; şini ~la

doldurmaq to pump up a tyre II. s. pump-

ing; ~ stansiyası pumping station nasosxana i. pumping station

nasoslamaq f. to pump (d.), to fill by pump-

ing (d.)

nasoslanmaq f. to be* pumped / filled by

pumping

nasoslatdırmaq f. bax nasoslatmaq nasoslatmaq f. to ask / to cause s.o. to pump

(d.)

naşatır I. i. kim. sal-ammoniac, ammonium

chloride II. s. kim.: ~ spirti liquid ammonia naşı s. inexperienced, unpractised; unconver- sant (with); bir işdə

~ olmaq to be* uncon-

versant with a question

naşılaşmaq f. to become* / to get* inexpe-

rienced; to get* / to become* unconversant naşılıq i. inexperience; ignorance, lack of

knowledge; ~dan through ignorance naşir i. publisher

naşirlik i. the profession of a publisher naşükür s. ungrateful, thankless; ~ olmaq to

show* oneself ungrateful, to be* ungrateful naşükürlük i. ungratefulness, ingratitude; ~ etmək to show*

oneself ungrateful

(to smb.)

natamam s. incomplete, imperfect, unfin-

ished; ~ bilik imperfect knowledge; ~ mü-

natamamca

vəffəqiyyət incomplete success; ~ orta

məktəb incomplete secondary school natamamca z. incompletely, imperfectly natamamcasına z. bax

natamamca natamamlıq i. incompleteness, imperfection nataraz s. 1. clumsy, awkward; 2. (yekəpər)

huge, gigantic; ~ adam a huge man*, a

giant; ~ qadın a huge woman* natarazcasına z. 1. clumsily; 2. hugely natarazlıq i. 1. clumsiness; 2. hugeness

natavan s. bax gücsüz

natəmiz I. s. 1. dirty, unclean; soiled; 2. dis-

honourable; unscrupulous; ~ vicdan soiled conscience; ~ əl dirty hand; ~ olmaq to be* dirty; to be*

dishonourable; ◊ Onun əli natəmizdir ~ He’s a bit of a thief II. z. dirtily; untidily

natəmizlik i. untidiness, slovenliness; məc. unscrupulousness

natiq i. orator, (public) speaker; istedadlı ~ talented orator; görkəmli ~ distin- guished orator; ~ olmaq to

be* an orator / a public speaker; əvvəlki ~ the previous / last speaker

natiqcəsinə z. oratorically; ~ danışmaq to speak* oratorically

natiqlik I. i. oratory II. s. oratorical, orator- ial; ~ istedadı / bacarığı oratorical gift / skill; ~ sənəti oratory, the

art of public- speaking

natrium i. kim. sodium, natrium; ~ xlor sodi- um chloride

natura n. nature

natural s. natural; ~ təsərrüfat natural econ-

omy

naturalist i. naturalist

naturalistcəsinə z. naturalistically naturalistlik s. naturalistic

naturalizm i. fəls. naturalism naturallaşdırılmaq f. to be* naturalized naturallaşdırmaq f. to naturalize (d.)

naturallaşmaq f. to become* / to get* natu-

ralized

natürmort i. in. still life

naümid s. hopeless; desperate; ~ vəziyyət

desperate / hopeless condition; ~ xəstə hopeless case, dying man*; ~ etmək: to make* hopeless; ~ olmaq to

lose* hope, to be*unhopeful

nazikqabıq

naümidcəsinə z. hopelessly; despairingly naümidlik i. hopelessness; despair

navaxt z. untimely, not suitable for the time navala i. mash, forage; fodder

navalça i. bax nov

navar i. saddle for camel

naviqasiya i. navigation; çay ~sı inland

navigation

nay I. i. jovial fellow / girl II. s. jovial, joy-

ous, buoyant, merry; ~ qız a jovial girl naycasına z. jovially, joyously, merrily naylıq i. jovialness, merriness,

joyousness,

joviality

naz i. 1. flirt, coquetry, coyness, whim; airs

and graces pl.; 2. caprice [-i:s]; ~ satmaq to show coyness, to flirt (with); ~ı ilə oy- namaq to tend (d.), to

cherish (d.); ~ et- mək to flirt, to mince; Naz satma! None of your airs and graces! Naz etmə Don’t put on

airs

nazbalış i. large and soft pillow

nazənin I. i. coquette, a beautiful coquettish

woman*, a wondrous beauty II. s. coquet-

tish, flirtatious, graceful, nice, delicate nazənin-nazənin z. coquettishly; gracefully;

flirtatiously

nazik I. s. thin; fine; delicate; (əndam) slen-

der, slim; ~ qat thin layer; ~ ipək thin / delicate silk; ~ sap thin / fine thread; ~ ağ / mələfə fine linen; ~

toxunmuş parça del- icate / fine-spun fabric; ~ barmaq slender / delicate finger; ~ bədən slim / slender

figure; ~ (qəşəng) qıçlar slim / slender legs; (arıq) thin / skinny legs; ~ səs thin voice; ~ bağırsaq anat. small

intestines; ~ kağız thin paper; ~ kitab slim volume II. z. fine, thinly; ~ kəsilmiş çörək thinly sliced bread; Yağı

nazik yax! Spread the butter thinly! Tərəvəzi nazik doğra Cut up the vegetable fine

nazikbel s. slender; (i.s.) with a slender / slim waist

nazikbelli s. bax nazikbel

nazikbədənli s. slender; (i.s.) with a slender

figure, (i.s.) having a slender figure nazikcə z. thinly, very / too thin; finest nazikdivar s. thin-walled

nazikdivarlı s. bax nazikdivar nazikqabıq s. thin-skinned; (qoz, yumurta

və s.) thin-shelled

595

nazikqabıqlı

nazikqabıqlı s. bax nazikqabıq nazikqabıqlılıq i. the quality of being thin-

skinned / (qoz, yumurta və s.) thin-shelled nazikqəlb s. soft-hearted, kind-hearted, soft-

souled

nazikqəlbli s. bax nazikqəlb nazikqəlblilik i. soft-heartedness, kind-heart-

edness

nazikləmək f. bax naziklənmək naziklənmək f. to become* thinner / slender

/ finer

nazikləşdirilmək f. 1. to be* made thinner /

finer; 2. to cause s.o. to lose weight nazikləşdirmək f. bax naziklətmək nazikləşmək f. to become* / to get*

thinner;

to lose* weight; to become* / to get* slen-

der

naziklətdirmək f. bax naziklətmək naziklətmək f. to cause to become / to get thinner; to cause (d.) to

become slender /

finer

naziklik i. 1. thinness; (bədən) slenderness,

slimness; 2. delicacy

nazikürək s. bax nazikqəlb

nazikürəkli s. bax nazikqəlbli nazikürəklilik i. bax nazikqəlblilik nazilmək f. 1. to become* / to get* thinner;

2. to lose* weight; to become* / to get*

slender

naziltmək f. 1. to thin (d.), to make* thinner

(d.); 2. məc. to cause to get / to become

thinner / finer / more delicate

nazim i. regulator

nazimçarx i. fly-wheel

nazir I. i. minister; (ABŞ-da) secretary; Baş

~ Prime Minister; Xarici işlər ~i Minister for Foreign / External Affairs; (İngiltərə- də) Foreign Secretary; (ABŞ-

da) Secretary of State; Daxili işlər ~i Minister for Internal-Home Affairs; (İngiltərədə) Home Secretary; (ABŞ-

da) Secretary of the Interior; Maliyyə ~i Minister for Finance; (İngiltərədə) Chancellor of the Exchequer;

Müdafiə ~i (İngiltərədə) Defence Minister; Secretary of State for Defence; (ABŞ-da) Secretary of Defence; ◊

Portfelsiz ~ Minister without portfolio II. s. ministerial; ~ funksiyası ministerial function; ~ vəzifəsi ministerial

duty

596

necə

nazirlik i. ministry; board; office; amer. department; Ticarət nazirliyi Ministry of Trade; (İngiltərədə) Board of

Trade; Xa- rici ticarət nazirliyi Ministry of Foreign Trade; Daxili işlər nazirliyi Ministry of Internal Affairs;

(İngiltərədə) Home Office; (Amerikada) Department of the Interior; Səhiyyə nazirliyi Ministry of Public

Health; (İngiltərədə və ABŞ-da) Department of Health; Xarici İşlər Na- zirliyi Ministry of Foreign Affairs; (İngil-

tərədə) Foreign Office; (Amerikada) State Department; Maarif / Təhsil nazir- liyi Ministry of Education; (ABŞ-

da) Department of Education; Rabitə nazirliyi Ministry of Communications; Kənd təsər- rüfatı nazirliyi

Ministry of Agriculture; Maliyə nazirliyi Ministry of Finance; Exchequer, Treasury (İngiltərədə və ABŞ-da);

Ədliyyə nazirliyi Ministry of Justice; Müdafiə nazirliyi Ministry of Defence; Dəmiryol Nazirliyi Ministry of

Railways; İctimai Təminat Nazirliyi Ministry of Social Welfare

naz-qəmzə i. bax naz

nazlamaq f. to caress (d.), to fondle (d.), to

pet (d.); to give* a treat (i); to pamper (d.);

to treat too kindly; bir kəsi ~ to caress smb. nazlana-nazlana z. fondly; coquettishly, coyly; ~ baxmaq to look

at smb. coquet- tishly; to gaze fondly at smb.; O, köhnə dostlarını nazlana-nazlana salamladı

She greeted her old friends fondly

nazlandırmaq f. bax nazlamaq nazlanmaq f. to mince, to give* airs, to put*

on airs; to behave coquettishly; to behave

in an affected manner; to be* coy

nazlı s. coy, flirty; capricious, coquettish; flir-

tatious; ~ qız a flirtatious girl nazlı-duzlu s. bax nazlı

nazlılıq i. flirtatiousness, coyness, coquetry nazlı-nazlı z. bax nazlana-nazlana naz-nemət i. all the pleasures,

everything

that pleases one

nazsatan I. i. coquette, poseur, a coquettish

girl / woman II. s. bax nazlı

necə z. 1. how; İşlərin necədir? How are

you getting on? Necəsiniz? How are you? Bu necə baş verdi? How did it happen?

neçə

2. (a particle denoting surprise, wonder, etc.) What! Necə! O gedib?! What! He has gone?! Necə olursa,

olsun at all events, at all costs; 3. (nida sözü) how! Necə də istidir! How hot it is! Çay necə də də- rindir! How

deep the river is!

neçə s. how many, how much; Sizin neçə qardaşınız var? How many brothers have you got? Bunun qiyməti

neçədir? How much does it cost? How much is it? Vaxt (saat) neçədir? What time is it? What is the time?

Mən sizə neçə dəfə de- mişəm... How many times have I told you...

neçənci əv. which, what; O neçənci mərtə- bədə yaşayır? On what floor does he / she live?

neçə-neçə s. lots of, a lot of, a great deal, a great many

neçəsi əv. how many of them; Onlardan neçəsi tələbədir? How many of them are students?

neçəyə z. how much; how much is it?

neft I. i. oil, petroleum, mineral oil; xam / təmizlənməmiş ~ crude oil II. s. oil; ~ vış- kası derrick; ~ quyusu oil-

well; ~ sənayesi oil-industry; ~ emalı oil-processing; ~ kə- məri oil pipeline; ~ məhsulları oil prod- ucts; ~

anbarı oil-tank, oil reservoir; ~ mədəni oil-extracting enterprise, oil- field; ~ fontanı oil-gusher; ~ iyi smell of

oil; ~lə işləyən mühərrik oil-engine neftayıran s. ~ zavod oil refinery; ~ qurğu

oil-refining equipment

neftayırma I. i. oil-refining II. s. oil-pro-

cessing, oil-refining; ~ sənayesi oil-pro-

cessing / oil-refining industry neftçıxarma s. oil-extracting; ~ sənayesi oil-

extracting industry

neftçi i. oil-industry worker, oilman* neftçilik i. the profession of an oilman* neftdaşıyan s. ~ gəmi (oil)

tanker neftləmək f. to pour kerosene (into); to rub

(d.) with kerosene

neftlənmək f. 1. to be* poured with kerosene;

2. to be* rubbed with kerosene

neftli s. 1. oil-bearing; ~ torpaq oil-bearing

land; 2. soiled / dirtied with oil

neftsiz s. (i.s.) without oil / kerosene nefttəmizləyən s. oil refining; ~ sənaye oil-

refining / oil processing industry

neytral

neftverən s. oil-bearing; ~ torpaq oil-bear- ing land / area

nehrə i. churn; ~ çalxamaq to churn nekroloq i. obituary (notice) nekropol i. tar. necropolis

nektar i. bot. nectar

neqativ i. fot. negative

nemət i. blessing, boon; gift; everything that

can be eaten or drunk; Radio korlar üçün böyük nemətdir The radio is a great boon to the blind

nen I. i. Nenets; ~ qadın Nenets woman* II. s. Nenets; ~ dili Nenets, the Nenets language

nencə z. ~ danışmaq to speak* Nenets neokolonializm i. neo-colonialism

neolit I. i. arxeol. Late Stone Age II. s.

neolithic; ~ dövrü the Neolithic Age neologizm i. dilç. neologism

neon I. i. kim. neon II. s. ~ lampası neon

lamp

neofaşizm i. neofascism

neonasizm i. neonasizm

neştər i. çər. lancet, scalpel

neştərləmək f. to cut* (d.) with a lancet /

scalpel

neştərlənmək f. to be* cut with a lancet /

scalpel

neştərlətmək f. to ask / to cause s.o. to cut

with a lancet (d.), to have* (d.) cut* with

a lancet / scalpel

nevralgiya i. tib. neuralgia

nevrasteniya i. tib. neurasthenia

nevrit i. tib. neuritis

nevrologiya i. neuropathology, neurology nevroloji s. neuropathological

nevroloq i. neuropathologist

nevropatoloq i. neuropathologist

nevroz i. tib. neurosis (pl.: neuroses)

ney i. mus. a kind of musical wind instru-

ment like flute

neybət s. nasty, ugly, unpleasant; ~ hava

nasty / unpleasant weather

neybətlik i. ugliness, nastiness

neylon i. nylon

neyrocərrah i. neurosurgeon neyrocərrahiyə i. neurosurgery

neyron i. anat. neuron(e)

neytral s. neutral; ~ zona neutral zone; ~ ölkə

neutral country; ~ olmaq to be* neutral 597

neytrallaşdırılmaq

neytrallaşdırılmaq f. to be* neutralized neytrallaşdırmaq f. to neutralize (d.); to

cause (d.) to become* neutral neytrallaşma fi. neutralization neytrallaşmaq f. to become* / to get* neutral

neytrallıq i. neutrality; neytrallığı saxlamaq

to keep* neutrality; neytrallığını saxla-

maq to keep* one’s neutrality

neytron i. neutron

nə əv. (müx. mənalarda) what, how; Bu

nədir? What is this? What is it? Siz nə dediniz? What did you say? Nə olub? What is the matter? Sizə nə

olub? What is the matter with you? Nə barədə? About what? Nə var, nə yox? How are things getting on? O

nə kitabdır orada? What is that book over there? Bu nə ağacıdır? What kind of tree is it? Bu nə səsdir? What

a noise! Nə qədər? How many? How much? Nə zaman? When? At what time? Nə isə (nəsə)... 1) something;

Bu- rada nə isə düz deyil Something is wrong here; 2) well, never mind; Nə isə, danışın Well, go on; nə ki var

all, all that is pos- sible; Nə olsun ki, What is the use of if? Nə üçün? What... for? Why? Nə mən, nə də sən

Neither you nor I; Siz nə üçün gəldiniz? What did you come for? What made you come? Nə cür? How? In

what manner? Nə fayda? What is the use of it?

nəbatat I. i. 1. vegetation, verdure [`v7:d=7]; 2. botany, vegetable kingdom II. s. botan- ical; ~ bağı botanical

gardens pl.; ~ aləmi vegetable kingdom

nəbatatçı i. botanist

nəbatatşünas i. botanist

nəbatatşünaslıq i. botany

nəbz i. pulse; ~i vurmaq to beat*, to pulsate,

to pulse; (bərk) throb; ~i yoxlamaq to feel* the pulse; ~in tezliyi pulse rate; ~in vurması pulsation, throbbing

of the pulse; zəif ~ low / weak pulse

nəbzölçən i. pulsometer

nəcabət i. nobility, nobleness

nəcabətli s. noble, fine; ~ adam a man* of

noble rank / birth

nəcabətlilik i. nobility, nobleness

nəcib s. noble, fine; ~ adam a noble man nəcibanə z. bax nəcibcəsinə nəcibcəsinə z. nobly, in a noble way

598

nəfis

nəcibləşdirmək f. to ennoble (d.), to cause (d.) to become noble / fine (d.)

nəcibləşmək f. to get* / to become* noble nəciblik i. nobility, nobleness

nəcis i. tab. s. faeces, feces [`f9:s9:z] pl.,

excrement [`ekskrim7nt]

nəcisli s. faecal, fecal [`f9:k7l]

nəçi əv. what; O nəçidir? What is he? What

does he do?

nədən z. why; Bilmirəm o nədən gəlmədi

I can’t think why he / she did not come nədənsə z. for some reason, for some rea- son or other; Nədənsə o

gəlmədi He / She

didn’t come for some reason

nəf i. advantage, benefit; gain; profit; ~ əldə

etmək to benefit (by), to drive* benefit (from); ümuminin / içtimaiətin ~inə for the public interest; ~ əldə

etmək to make* use (of), to profit (by)

nəfər i. person, man, a head, per head; hər ~ dən üç manat three manats a / per head; Bizim ailəmiz beş

nəfərdən ibarətdir Our family consists of five persons

nəfəs I. i. breath [bre4], breathing; respira- tion; bir ~ə at one go, at one gulp; bir ~ə içmək to drink* at one

gulp / at a gulp; ~ almaq 1) to breathe, to respire; to take* breath; 2) to rest a little; ~ dərmək to take* a

breath; to take* a short rest; ~i boğul- maq / darıxmaq to choke, to suffocate; məc. to be* strangled (by);

istidən ~i da- rıxmaq to suffocate with heat; hirsdən ~i daralmaq to choke with anger; ~i gəlmək to breathe;

to respire; ~ dərmək to recover one’s breath, to take* a breath II. s. respi- ratory; ~ borusu anat. windpipe; ~

üzvləri the respiratory organs; ~ sistemi respira- tory system

nəfəsalma i. breathing, respiration

nəfəsli s. ~ alət wind-instrument; ~ orkestr

brass band

nəfəslik i. air-hole, air-way; airshaft nəfəssiz s. breathless, (i.s.) without breath nəfəssizlik i. breathlessness

nəfinə z. in favour (of); məsələni bir kəsin

~ həll etmək to decide a question in smb.’s

favour

nəfis s. graceful, refined, elegant, fine, deli-

cate; ~ ipək fine / delicate silk; ~ çalarlıq

nəfislik

subtle shade; ~ iş delicate work; (əl işi) dainty work; ~ hərəkət / rəftar refined manners / behaviour

nəfislik i. refinement, elegance, grace

nəfli s. profitable, lucrative; ~ müəssisə prof- itable enterprise; ~ iş profitable affair / business / occupation;

~ müqavilə lucra-

tive contract / treaty

nəfs i. passion (for), desire, wish (for); long-

ing (for); ~i çəkməmək etməmək not to be pleased, not to like (d.); ~i çəkmək to like smth., to be* pleased

with smth.

nəfsli s. bax tamahkar

nəğmə i. melody, tune, song; (həm də dini)

carol

nəğməkar i. songster; (qız) songstress; singer nəğməkarlıq i. the state of being a songster

/ (qız) songstress

nəğməli s. (i.s.) with songs, (i.s.) having

songs

nəğməsiz s. (i.s.) without songs, songless nəhayət I. i. end, ending; ~ vermək to put*

an end (to), to make* an end (of), to bring* to stop; (əlaqə və s.) to break* off (d.); söhbətə ~ vermək to

break* off the con- versation; müharibəyə ~ vermək to put* an end to the war II. z. at last, eventually,

finally; lastly; Nəhayət gəlib çıxdın Here you are at last

nəhayətdə z. finally, at last, lastly; in con- clusion

nəhayətsiz s. bax sonsuz

nəhayətsizlik i. bax sonsuzluq

nəhəng I. i. giant; Şekspir yazıçılar ara-

sında nəhəngdir Shakespeare is a giant among writers II. s. gigantic; məc. titanic; ~ addımlarla with rapid

strides; ~ iştaha gigantic appetite; ~ güc titanic energy

nəhənglik i. the quality of being giant / huge nəhr i. bax çay I

nəhs s. unlucky; ill-starred, ill-boding; ~ da-

nışmaq to speak* evil / ill; ~ə düşmək to meet* with some kind of obstacle, to stumble / to come* upon

some obstacle

nəhv i. bax sintaksis

nəinki əd. not only; ~ sən not only you;

~...həm də not only... but also; O nəinki zəhmətkeşdir, həm də ağıllıdır He is not only painstaking, but also

clever

nəmli

nəkarə əv. who; O, nəkarədir? Who is he? What is he?

nəqarat i. refrain, burden

nəql i. 1. transference, transportation; 2. con-

veyance, transport; ~ etmək to transport

(d.)

nəqli qram. declarative; ~ cümlə declarative

sentence

nəqliyyat i. transport; means of conveyance;

su ~ı water transport; dəmiryol ~ı rail(way) transport; hava ~ı air transport; dəniz ~ı sea transport; avtomobil

~ı motor trans- port; şəhər ~ı urban transport; hərbi ~troop transport; (dənizdə) troopship; (havada)

troopcarrier

nəqliyyatçı i. transport worker

nəlbəki i. saucer

nəm i. damp, humid, moist; ~ iqlim damp

climate; ~ hava moist / humid air; ~ külək moist wind; ~ alt paltarı damp linen / washing; ~ otaq damp room;

~ rüzgar damp weather; Nəm olduğuna görə işlə- mək çətindir It’s difficult to work because of the humidity

nəmçilmək f. bax nəmçimək

nəmçimək f. to start to sweat / to get damp nəməkdan i. salt-cellar

nəməkov i. water mixed with salt

nəmiş s. bax nəm

nəmişləmək f. 1. to become* damp / moist

(d.); 2. to cause to get damp / moist (d.);

3. to start / to begin* to drizzle nəmişlənmək f. to become* damp / moist nəmişlətmək f. to cause (d.) to get

damp /

moist, to make* (d.) damp / moist nəmişli s. damp, moist, humid

nəmişlik i. 1. dampness, humidity; 2. damp

/ moist place

nəmlənmək f. to get* / to become* damp;

to be* damped / moistened

nəmləşdirmək f. bax nəmlətmək nəmləşmək f. bax nəmlənmək nəmlətmək f. to humidify (d.), to moist (d.);

to cause to become (d.) damp (with), to moisten (d.with); to sprinkle (d.on), to make* humid

nəmli s. damp, moist; humid; ~ iqlim damp climate; ~ hava damp weather; ~ otaq a damp room; ~ gözlər

liquid eyes; tear- filled eyes; ~ gün a humid day

599

nəmlik

nəmlik i. dampness; humidity; moisture; Nəmliyə görə işləmək çətindir It’s diffi- cult to work because of the

humidity

nəmlilik i. bax nəmlik

nəm-nüm i. ~ etmək to answer not definite-

ly; to put* on airs, to give* oneself airs; to

make* difficulties

nəmsov s. dampish, slight damp

nəmsiz s. (i.s.) without damp / moisture nəmsizlik i. the state of being without damp

/ moisture

nənə i. grandmother [-m0-], grandmamma,

grandma; d.d. granny nənəcan i. uş.d. granny nənəcik i. bax nənəcan nənni i. hammock

nər I. i. 1. male camel; 2. məc. brave / coura- geous man*, brave spirit II. s. məc. brave, courageous

nərdivan i. ladder; kəndir ~ rope-ladder; açılıb-yığılan ~ steps pl., step-ladder

nərə i. zool. sturgeon; Xəzər ~si Caspian sturgeon

nərə i. roar; whooping; bellow; ~ çəkmək to roar, to give* a roar; to growl

nərgiz i. bot. narcissus (pl. cissi, -es); (sarısı) daffodil

nərildəmək f. to roar, to give* a roar; to bellow

nərildəşmək f. to roar all together, to give* a roar together; to bellow together

nərildətmək f. to cause s.o. to roar / to give a roar

nərilti i. roar, roaring; bellow, growl nərilti-gurultu i. roar and thunder

nəriltili s. (i.s.) with roar / bellow nərmə-nazik I. i. softy, molly-coddle; (kişi)

fine gentleman*; (qadın) fine lady II. s. delicate; soft; (kişi) effeminate; touchy; (ərköyün) coddled,

pampered; ~ uşaq a coddled / a pampered child; ~ olmaq to be* delicate / coddled / pampered

nərmə-naziklik i. delicacy, softness; (kişi) effeminacy; touchiness

nəsə əv. something, anything; Burada nəsə düz deyil Something is wrong here

nəsib i. lot, share, one’s lot in life; destiny, fate, fortune; ~ olmaq to have* occasion (+to inf.); Onu görmək

bizə nəsib oldu We had occasion to see him / her; Nəsi-

600

nəşə

bim olarsa... If destiny should will it...

If fortune favour me...

nəsihət i. 1. admonition; moral admonition;

exhortation; 2. lesson; ~ vermək to exhort (d.), to moralize (d.); to admonish (d.), to give* a talking / an

admonition (i.); ata ~i father’s admonition / exhortation

nəsihətamiz s. admonishing, exhortative, admonitory; didactic; moralizing; ~ irad admonitory remarks; ~

söhbət admonitory talk

nəsihətamizcəsinə z. bax nəsihətyana nəsihətamizlik i. the quality of being admon-

ishing / admonitory / didactic

nəsihətçi i. one who gives admonitions nəsihətçilik i. the act of giving admonitions nəsihətli s. bax

nəsihətamiz

nəsihətnamə i. a paper / a book dealing with

admonitions

nəsihətyana z. admonishingly, didactically nəsil i. family, kith; kith and kin; generation;

stock; O, yaxşı nəsildəndir He / She comes

of good stock

nəsilbənəsil z. from generation to generation nəsildəngəlmə s. hereditary; by birth; ~ nə-

ciblik nobility by birth; ~ xəstəlik hered-

itary disease

nəsildən-nəsilə z. bax nəsilbənəsil

nəsilli s. well-born; high-born, (i.s.) of noble

birth

nəsillikcə z. bax nəsilliklə

nəsilliklə z. all the family / kith and kin;

Onlar nəsilliklə belədir This runs in their

family

nəsilsiz s. 1. childless; 2. (i.s.) without kith

and kin

nəsilsizlik i. 1. childlessness; 2. the state of

being without kith and kin

nəsim i. bax meh

nəslən z. by descent, by family; geneologi-

cally

nəsr I. i. prose II. s. prosaic; prosy, prose;

~ əsəri prose work

nəsrani i. Christian; ~ olmaq to be* a

Christian

nəsraniyyət i. Christianity

nəş i. body, corpse; (heyvan) carcass

nəşə i. 1. pleasure, delight; merriment; slight

intoxication; 2. cheerfulness; pluck; 3. bax tiryək

nəşəbaz

nəşəbaz i. 1. voluptuary; 2. opium-eater; ~ olmaq 1) to be* a voluptuary; 2) to be* an opium-eater

nəşəbazlıq i. 1. voluptuousness; 2. the state of being opium-eater

nəşədar i. bax nəşəbaz

nəşələndirmək f. 1. to cheer up (d.), to

brighten (d.); 2. to make* dizzy (d.); to cause to become dizzy; to put* in a good humour, to intoxicate

slightly; to render merry (d.)

nəşələnmək f. 1. to cheer up, to take* pleas- ure / delight; to enjoy oneself; 2. to grow* / to become* tipsy;

to become* slightly drunk; şərabdan ~ to grow* merry on wine

nəşəli I. s. voluptuous; merry, in good humour; ~ günlər merry days; ~ həyat voluptuous life II. z. tipsily;

merrily; voluptuously; in good spirits

nəşəlilik i. the state of being tipsy / in good spirits; voluptuousness

nəşəsiz s. (i.s.) without pleasure / delight; in bad humour; sad; ~ həyat life without pleasure / delight

nəşəsizlik i. 1. voluptuouslessness; 2. the state of being in bad humour

nəşəverən s. ravishing; entrancing; ~ görü- nüş / mənzərə a ravishing sight

nəşəverici s. bax nəşəverən

nəşr i. 1. publication; 2. (kitab, jurnal və s.)

edition; ucuz ~ cheap edition; zəngin ~ edition de luxe fr.; ~ etmək to publish (d.); to make* public print(d.);

~ olunmaq to be* published / printed; birinci, ikinci və s. ~i first, second, etc. edition

nəşriyyat I. i. publishing house; Dövlət ~ı State Publishing House II. s. publishing; ~ planı publishing plan

nəşriyyatçı i. publisher; ~ olmaq to be* a publisher

nəşriyyatçılıq i. the profession of a publisher nəticə I. i. 1. result; consequence; outcome; ~sində as a result;

2. conclusion, inference; ~yə gəlmək to come* to a conclusion, to arrive at a result / at a conclusion; ~ ver-

mək to yield results; yaxşı ~yə nail olmaq to get* good results; (təhsildə) to make* good* progress II. i.

(oğlan) great-grand- son, (qız) great-granddaughter, grandchild

nəzakətsizcə

nəticədə z. as a result, consequently; there- fore

nəticələndirmək f. to complete (d.); to fin- ish (d.)

nəticələnmək f. to be* completed / finished; to come* to a result / conclusion

nəticəli s. 1. effective; ~ metod effective method; 2. (i.s.) having a grandchild

nəticəsiz I. s. 1. unsuccessful; vain; ineffec- tive; 2. (i.s.) without a grandchild*, grand- childless II. z. in vain,

to no purpose; without success

nəticəsizlik i. the state of being unsuccessful / ineffective

nəvaziş i. caress, endearment; kindness; ~ göstərmək to caress (d.), to give* a caress (to), to fondle (d.), to

pet (d.); bir kəsə ~ göstərmək to caress smb., to give* a caress to someone

nəvazişkar s. bax nəvazişli

nəvazişkarlıq i. affability, affectionateness,

tenderness, sweetness, kindness nəvazişlə z. affably, kindly, friendly nəvazişli s. affable; affectionate,

tender;

~ ev sahibi affable host / (qadın) hostess; ~ uşaq affectionate child; ~ baxış tender look

nəvə i. grandchild; (oğlan) grandson; (qız) granddaughter

nəvəli s. (i.s.) having a grandchild*; (i.s.) having grandchildren

nəvəli-nəticəli s. (i.s.) having grandchild* and great-grandchild*; ~ olmaq to live long, to live as long as to see

one’s grand and great grand-child*

nəvə-nəticə i. grandchild* and great-grand- child*; descendants; progeny

nəzakət i. politeness, courtesy [k7:-]; ten- derness; sweetness; delicacy; tact

nəzakətlə z. politely; tactfully; courteously; tenderly; ~ danışmaq to speak* politely / courteously

nəzakətli s. polite, courteous; tactful; ~ oğlan a polite boy; ~ olmaq to be* polite / cour- teous

nəzakətlilik i. politeness, courtesy, civility nəzakətsiz I. s. impolite; rude, tactless II. z.

impolitely; rudely, tactlessly

nəzakətsizcə z. bax nəzakətsiz II

601

nəzakətsizcəsinə

nəzakətsizcəsinə z. bax nəzakətsiz II nəzakətsizlik i. impoliteness, incivility;

rudeness, tactlessness

nəzarət i. supervision; surveillance; control;

~ altında olmaq to be* under surveillance; sanitar ~i sanitary inspection; prokuror ~i the procurator’s

supervision; ~ altına almaq to take* the control (of), to take* under one’s control (d.); silahlanma üzə- rində

~ control of armaments, arms con- trol; texniki ~ şöbəsi checking / examining department; xalq ~i control by

the masses; dövlət ~i State Control; ~ etmək to con- trol (d.), to check (d.); to oversee* (d.), to supervise (d.)

nəzarətçi i. controller, inspector, overseer; (teatrda, dəmiryolunda və s.) ticket-col- lector; supervisor; ~

olmaq to be* a controller / overseer / inspector / (dəmir yolunda və s.) ticket-collector

nəzarətçilik i. the job of a controller / over- seer / supervisor / ticket-collector

nəzarətedici s. control; ~ komitə control committee; ~ rəqəmlər planned / sched- uled figures

nəzarətsiz s. neglected; (uşaq) homeless; (i.s.) without control; ~ uşaq a `homeless child*

nəzarətsizlik i. the state of being without control / supervision

nəzdində z. attached to; diviziyanın ~ xəs- təxana a hospital attached to a division nəzər i. 1. look; gaze,

stare; fixed look; (ani)

glance; (təkidedici) glare; ~ salmaq to glance (at), to cast* a glance / to have a look (at); (ani tərzdə) to dart /

to shoot* a glance (at), to fling* one’s eyes (at, over); ~ə almaq to pay* attention, to take* into account /

consideration; ~ə çarpmaq / dəymək to be* striking, to arrest smb.’s attention; ~də saxlamaq / tutmaq to

intend (+to inf.), to mean* (+to inf.); ~dən qaçı- rılmaq not to be* taken into account / con- sideration; ~dən

qaçırmaq to lose* sight of smth., not to bear* smth. in mind, to forget* smth, not to take* smth. into

account / consideration; Nəzərdə saxla- yın ki... Don’t forget that...; ~dən düşmək to lose* prestige, to fall*

from favour;

602

nicatverən

~dən keçirmək to look through / over; (tələsik) to glance / to run* over; 2. (rəy) view; opinion; attitude;

Mənim nəzə- rimcə... In my opinion..., To my mind...; ilk ~dən at first sight; 3. attention; notice; ~ yetirmək

to pay* attention (to), to give* / to pay* heed (to); bir kəsin ~ini bir şeyə cəlb etmək to draw* / to direct

smb.’s attention to smth.; 4. the evil eye; Uşağa nəzər dəydi The evil eye has been cast upon the child

nəzər-diqqət i. bax nəzər (1-ci mənada) nəzərən z. according to, in respect of, with

regard to

nəzəri I. s. theoretical; ~ tədqiqat theoreti-

cal research; ~ fizika theoretical physics; ~ qrammatika theoretical grammar; ~ elmlər theoretical sciences II.

z. theoret- ically, in theory; Bu plan nəzəri olaraq yaxşıdır This plan is good in theory / the- oretically

nəzərincə z. according to him, in smb.’s view nəzəriyyə i. theory; ~ və praktika theory and practice; sosialist

inqilabı ~si theory of socialist revolution; sinfi mübarizə ~si theory of class struggle; nisbilik ~si theory of

relativity; ehtimal ~si riyaz. theory of

probability

nəzəriyyəçi i. theorist

nəzir i. 1. din. alms, charity; thing vowed;

~ etmək to promise to give (as an alms); 2. money, clothes, food, etc given to poor people

nəzirə i. a poem written to resemble another poem in form and subject; imitative poem

nəzirəçi i. author of an imitative poem nəzirəçilik i. writing of imitative poems nəzir-niyaz i. bax nəzir

nəzm i. poetry; versification; ~ə çəkmək

to compose a poem, to make* verses nırx i. statutory price, price officially fixed; tariff; ~ qoymaq to fix the

statutory price nırxqoyan i. assessor of statutory prices;

valuer

nırxqoyma i. assessment, valuation

nicat i. rescuing, life-saving, escape; ~ ver-

mək to save (d.), to rescue (d.); ~ tapmaq

to be* saved, to find* rescue nicatverən i. redeemer; God

nicatverici

nicatverici s. redeeming; saving

nida I. i. 1. exclamation; 2. qram. interjec-

tion II. s. exclamatory; ~ işarəsi exclam- atory mark; mark of exclamation, note of exclamation; ~ cümləsi

exclamatory sen- tence

nifaq i. discord, dissension, disagreement; ~ toxumu seeds of discord; ◊ ~ toxumu səpmək to sow* (the

seeds of) dissension; ~ salmaq to cause a quarrel, to breed* strife; ailə ~ı family strife; siyasi ~ polit- ical

strife

nifaqsalan i. 1. dissenter; 2. one who causes quarrel / discord between people

nifrət i. 1. disgust; loathing; 2. hate, hatred, detestation, abhorrence; ~ bəsləmək to nurse / to nourish

hatred; ~ etmək to hate (d.), to detest (d.), to abhor (d.), to exe- crate (d.); ~ oyatmaq to stir up / to arouse

hatred

nifrətamiz s. bax nifrətəlayiq nifrətdoğuran i. detestable, abominable, dis-

gusting; ~ hərəkət detestable act; ~ hava

abominable weather; ~ iy disgusting smell nifrətəlayiq s. (i.s.) worth hating, detestable, disgusting; ~ hərəkət

detestable act /

behaviour

nifrətlə z. contemptibly, disdainfully, scorn-

fully, detestably

nifrin i. damnation; imprecation, malediction;

curse; Nifrinlər olsun sizə! Damn you! nigah i. marriage-contract, marriage settle-

ment; ~ kəsmək to register the marriage nigahlamaq f. to marry (d.)

nigahlanmaq f. to be* married

nigahlı s. bax kəbinli

nigahlılıq i. the state of being married nigahsız s. bax kəbinsiz I

nigahsızlıq i. the state of being without mar-

riage

nigaran s. uneasy, anxious; troubled, wor-

ried; ~ olmaq / qalmaq to worry (about), to be* anxious / uneasy (about); ~ qoymaq to cause to be uneasy /

anxious; ~ etmək to make* anxious / uneasy (d.), to trouble (d.)

nigarançılıq i. bax nigaranlıq

nigaranlıq i. anxiety, uneasiness; nervous-

ness; trouble; ~ keçirmək / çəkmək to

nisgilli

worry (about), to be* anxious / uneasy

(about)

nihilist I. i. nihilist [`na99-] II. s. nihilistic

[`na99-]

nihilistcəsinə z. as / like a nihilist

nihilizm i. nihilism [`na99-]

nikbin I. i. optimist II. s. optimistic, san-

guine; ~ adam optimist; a man of sanguine temper, hadisələrə ~ münasibət an opti- mistic view of events

nikbincə z. optimistically, in an optimistic manner / way

nikbincəsinə z. bax nikbincə nikbinləşdirilmək f. to be* made optimistic

/ cheerful

nikbinləşdirmək f. to cause to become / to

grow optimistic

nikbinləşmək f. to become* / to get* opti-

mistic

nikbinlik i. optimism, sanguinity

nikel I. i. nickel II. s. nickel-plated nikelləmək f. to nickel (d.), to plate with

nickel (d.)

nikellənmək f. to be*nickelled, to be* plat-

ed with nickel

nikelli s. nickelled; (i.s.) plated with nickel nikotin I. i. nicotine [`-t9:n] II. s. (i.s.) of

nicotine; ~ iyi smell of nicotine

nilüfər i. bot. water-lily

nimçə i. bax boşqab

nimçəvari s. plate-shaped

nimdaş s. shabby, threadbare, frayed; ~ kost-

yum shabby / threadbare suit

nimdaşlıq i. the quality of being shabby /

threadbare

nisbət i. comparison; correlation

nisbətən z. comparatively, in / by compari-

son, relatively

nisbi s. relative; ~ əvəzlik qram. relative pro-

noun; ~ sifət qram. relative adjective nisbilik i. relativity; ~ nəzəriyyəsi (theory of)

relativity

nisbiyyət i. bax nisbilik

nisgil i. languor [`-g7]; ~i olmaq, ~ çəkmək

to languish

nisgillənmək f. to languish

nisgilli I. s. languishous, languishing, lan-

guorous; ~ baxış languishing look / glance; ~ qara gözlər languorous black eyes II. z.

603

nisgillilik

languorously; ~ baxmaq to look lan-

guorously

nisgillilik i. the state of being languorous nisyə z. credit; ~ vermək to sell* smth. on

credit; ~ almaq to buy* smth. on credit nişan i. 1. sign [sa9n]; (rəmz) token, symbol; mark; ~ almaq to take*

aim (at); 2. target; ~a atmaq to shoot* at a target; ~ qoymaq to make* a mark; Onun heç bir nişanı qalmadı

No trace of him / her remained; 3. (döşə taxılan) badge; emblem; 4. (ev- lənmə) betrothal, engagement; ~ı

qay- tarmaq to break* off the engagement (of marriage); ~ qoymaq 1) to make* a mark;

2) to arrange an engagement

nişançı i. shot; (əsgər) rifleman*; av. gun-

ner; əla ~ expert shot / rifleman*; mahir

~ marksman*

nişançılıq i. the profession of a shot / a

marksman*

nişanə i. 1. sign [sa9n], mark; token; fərq-

ləndirici ~lər distinctive marks; 2. symp- tom; zəhərlənmə ~ləri symptoms of poi- soning

nişanəli s. signed, marked

nişangah i. target; shooting-mark; (nişan atı-

lan yer) shooting-range

nişanlamaq f. 1. to sign (d.); 2. (silahla) to

aim at; 3. (nişan taxmaq) to betroth (d.) nişanlandırmaq f. to betroth (d.) nişanlanmaq f. to be* engaged /

betrothed

(to)

nişanlı I. i. betrothed; ~lar the betrothed II. s.

1. signed, marked; 2. engaged; ~ oğlan fiancy [f9`a:nse9]; fr. engaged fellow; ~ qız engaged girl; fiancye

[f9`a:nse9] fr.

nişansız s. 1. signless, (i.s.) without a sign / mark; 2. (i.s.) without a badge

nişansızlıq i. the state of being without a sign / a mark

nişasta i. starch

nişastalamaq f. to starch (d.) nişastalanmaq f. to be* starched nişastalatmaq f. to ask / to cause smb. to

starch (d.)

nişastalı s. starchy; starched; ~ köynək

starched shirt; boiled shirt; ~ yaxalıq stiff

/ starched collar

nişastasız s. starchless; (i.s.) without starch

604

nizam-intizam

nişastasızlaşmaq f. to become* / to get* starchless / without starch

nişastasızlıq i. the quality or the state of being starchless / without starch

nitq I. i. 1. speech; şifahi ~ oral speech; yazılı ~ written speech; 2. enunciation; aydın ~ distinct / clear

enunciation; 3. speech; oration; address; təntənəli ~ oration; giriş ~i salutatory address, speech of welcome;

4. qram. speech; vasitəsiz ~ direct speech; vasitəli ~ indirect speech II. s. speech; ~ üzvləri organs of speech;

~ vərdişləri speech habits; ~ qabiliyyəti gift of speech; ◊ ~ hissələri qram. parts of speech

nitrat i. kim. nitrate [`na9-] nitratlaşdırılmaq f. to be* nitrated nitratlaşdırmaq f. to nitrate [`na9-] (d.) nitrit i.

kim. nitride [`na9-]

niyaz i. 1. supplication, entreaty; ~ etmək

to entreat for; to ask as a favour; ~ verən supplicant, suppliant; 2. alms [a:mz]; amer. d.d. handout; ~

vermək to give* alms (i.)

niyə əv. why, why not?! Siz niyə gəlmədi- niz? Why didn’t you come?

niyyət i. resolve; intention; formal resolve to perform some (religious) act; ~ etmək to resolve; ~ ilə... with

the intention of... ~ tutmaq to think of the matter about which you are inquiring when consulting a fortune-

teller

niyyətlə z. with the intention, intentionally niyyətli s. intentional, on purpose niyyətsiz s. intentionless; (i.s.)

without inten-

tion

niyyətsizlik i. the state of being without

intention

nizam i. order; ~a salmaq to put* in order;

özünü ~a salmaq to tidy oneself up, to set* oneself to rights; evi ~a salmaq to put* one’s house in order; ~a

qoymaq to regu- late (d.), to put* (d.) in (good) order; ~a düşmək to come* right; ~a qoymaq to put* in

order (d.)

nizamçı i. regulator

nizami s.: ~ ordu the regular / standing army nizam-intizam i. 1. discipline; əmək ~ı

labour discipline; məktəb ~ı school disci- pline; möhkəm ~ strict / firm discipline; ~ yaratmaq to establish

discipline; 2. order;

nizamla

routine; müəssisədə daxili ~ qaydası

(office) regulations

nizamla z.: ~ yerimək to march, to walk

with regular steps

nizamlama fi. regulation, adjustment; küçə

hərəkətini ~ traffic control

nizamlamaq f. to regulate (d.), to adjust (d.) nizamlanmaq f. to be* / to get* regulated,

to become* adjusted

nizamlaşdırılmaq f. to be* adjusted / regu-

lated (by)

nizamlaşdırmaq f. bax nizamlamaq nizamlaşmaq f. to become* regulated /

adjusted, to get* regulated

nizamlatdırmaq f. bax nizamlatmaq nizamlatmaq f. to ask / to cause s.o. to reg-

ulate (d.) / to adjust (d.)

nizamlayıcı i. tex. regulator; (buxar maşı-

nında) governor; cərəyan ~sı current reg-

ulator

nizamlı s. regulated; in order nizamlı-intizamlı s. disciplined; ~ olmaq

to be* disciplined

nizamnamə i. regulations pl., statutes pl.;

charter, manual; partiya ~si Party Rules pl. BMT-nin ~si UNO Charter, Charter of the United Nations; hərbi ~

training regulations; amer. field manual; sıravi ~ drill regulations / manual

nizamsız s. disorderly; in disorder, irregular nizamsızlıq i. disorderliness; slovenliness;

irregularity

nizə i. spear, lance; ~ atma id. javelin throw-

ing

nizəçi i. spearman*

nizələmək f. to spear (d.), to wound with a

spear (d.)

nizələnmək f. to be* speared, to be* wound-

ed with a spear

nizələşmək f. to fight* with each other by

using spears

nizələtmək f. to ask / to cause s.o. to spear

(d.)

nizəvari s. spear-shaped

nizəyəbənzər s. bax nizəvari

nobar i. any fruit or vegetable that appears

first

noğul i. a kind of sweets nohur i. puddle; pool

notarial

noxta i. halter; ~ vurmaq / taxmaq bax nox- talamaq

noxtalamaq f. 1. to halter (d.); 2. məc. to take* in hand (d.); to bend* to one’s will (d.)

noxtalanmaq f. to be* haltered noxtalatmaq f. to ask / to cause s.o. to hal-

ter (d.)

noxtalı s. (i.s.) with a halter, (i.s.) having a

halter

noxtasız s. halterless; (i.s.) without a halter noxud I. i. pea; yaşıl ~ green peas II. s. pea:

~ şorbası pea-soup; ~ kiseli pea jelly noxudçu i. pea-grower

noxudlu s. (i.s.) with pea

noxudluq i. pea-bed; the place where pea

grows; field of peas

noxudvari s. pea-shaped

norma i. 1. norm; standard; əxlaq ~sı norm

/ standard of behaviour; hüquq ~ları legal regulations; beynəlxalq hüquq ~ları stan- dards of international

law; ~ya düşmək to return to normal; 2. (ölçü) rate; quota; istehsal ~sı production quotas; gündəlik iş ~sı

daily work quota; ~dan artıq above the planned rate (of output); ~ya əsasən according to standard; iş ~ sını

artıqla- ması ilə yerinə yetirmək to exceed work quotas; gəlir ~sı siya. iq. rate of profit

normal s. normal; ~ vəziyyət / şərait normal condition; ~ temperatur normal tempera- ture

normalcasına z. normally, in a normal way normallaşdırıcı s. normalizing normallaşdırılmaq f. to be*

normalized normallaşdırmaq f. to normalize (d.), to

cause to become normal (d.); münasibət-

ləri ~ to normalize the relations normallaşma fi. normalization normallaşmaq f. to become* normal, to get*

normal

normallıq i. normality, normalcy

norman i. Norman

normativ I. i. norm, standard II. s. norma-

tive; ~ qrammatika normative grammar not i. mus. note

nota i. dip. note; ~nı rədd etmək to reject a

note

notarial s. notarial; ~ kontoru notary office

605

notarius

notarius i. notary [nou-]

notariusluq i. the job of notary

norveç s. Norwegian; ~ dili Norwegian, the

Norwegian language; ~ dilində danışmaq to speak* Norwegian, to speak* the Norwegian language

norveçcə z. Norwegian; ~ danışmaq to speak* Norwegian, to speak* the Norwegian language

norveçli i. Norwegian

nov i. gutter; trough; tex. chute

novbahar i. early spring

novbar i. bax nobar

novça i. little / small gutter

novdan i. gutter

novella i. short story

novellaçı i. short-story writer

novruz i. Novruz (1. the first day of spring;

2. a holiday celebrated by Moslem coun-

tries)

novruzçiçəyi i. bot. bax novruzgülü novruzgülü i. bot. primrose

noyabr i. November; ~da in November nökər i. servant; servitor; d.d. manservant;

ev ~i domestic servant; ~ saxlamaq to

keep* a servant

nökərçilik i. the job of a servant; ~ etmək

to be* a servant

nöqsan i. 1. shortcoming, shortage; ciddi ~ı

olmaq to suffer from / to have* grave shortcomings; ~ları aşkar etmək to uncover shortcomings; 2. gap;

təhsildə ~ gap in education

nöqsanlı s. defective, imperfect; faulty; ~ tə- ləffüz defective pronunciation; ~ bilik imperfect knowledge; ~

dəlil faulty argu- ment

nöqsanlılıq i. defectiveness, defection nöqsansız s. (i.s.) without defect; perfect,

defectless, faultless, (i.s.) without a fault nöqsansızlıq i. perfection; faultlessness; the quality of being

defectless / without defect nöqteyi-nəzər i. point of view, standpoint, view, opinion; Mənim nöqteyi-nəzə-

rimcə... To my mind..., In my opinion...,

As to me...

nöqtə i. 1. point; dot; spot; kəsişmə ~si point

of intersection; qaynama ~si boiling-point; donma ~si freezing-point; çıxış / başlan-

606

növbə

ğıc ~si starting-point; dayaq ~si fiz. ful- crum (pl. -ra); ölü ~ tex. dead point, dead centre; məc. dead stop;

kulminasiya ~si culmination; son ~ terminal point / sta- tion; 2. qram. full stop

nöqtəbənöqtə z. paragraph after paragraph, item after item; ~ cavab vermək to answer point by point; ~

oxumaq to read* para- graph after paragraph

nöqtələmək f. to dot (d.)

nöqtələnmək f. to be* dotted

nöqtələr i. (three) dots; dots, dots, dots nöqtəli s. (i.s.) with dots, dotted; ~ xətt dot-

ted line; ~ vergül semicolon; ~ paltar

dotted dress

nöqtə-nöqtə s. bax nöqtəli nöqtəsi-nöqtəsinə z. punctually, on the

minute, exactly; word for word

nöqtəsiz s. (i.s.) without dot(s), dotless nömrə i. 1. number; (ayaqqabı, paltar və s.)

size; 2. (mehmanxanada) apartment, room; 3. (qəzet və s.) issue, number; 4. (kon- sertdə) item on the

program; 5. (zarafat) trick; ~ gəlmək to play a trick; Bu nömrə də keçməz That trick won’t work here, You

can’t get away with that

nömrələmək f. to number (d.); səhifələri ~ to paginate; to number the pages

nömrələnmək f. to be* numbered, to become* numbered

nömrələtdirmək f. bax nömrələtmək nömrələtmək f. to ask / to cause s.o. to num-

ber (d.)

nömrəli s. numbered, (i.s.) with number nömrəsiz s. (i.s.) without number, number-

less

nömrəsizlik i. the state of being numberless

/ without number

növ i. 1. kind, sort; 2. biol. species; 3. qram.

voice; məlum ~ active voice; məchul

~ passive voice

növbə i. 1. turn; queue; amer. line; ~ yə da-

yanmaq to stand* in a queue (for); öz ~sində in one’s turn; ~ ilə in turn; öz növ- bəsini gözləmək to wait

one’s turn; çörək ~si bread-line; 2. (hərəkət) changing, change; replacement; 3. (zavodda və s.) shift; axşam,

gündüz və s. ~si evening, day, etc. shift; 4. duty; ~də olmaq to be* on duty; 5. (xəstənin yanında) watch(ing);

növbədənkənar

gecə ~si night-watch, night-duty; (şəfqət

bacısı) night nursing

növbədənkənar s. 1. out of turn, out of

order; ~ məsələ question put out of order; 2. extraordinary; ~ sessiya extraordinary session; ~ partiya

qurultayı extraordinary Party Congress

növbədənkənarlıq i. the state of being out of turn / extraordinary

növbələndirmək f. to alternate (d.with) növbələnmək f. to alternate; to take* turns növbələşdirmək f. to

alternate (d. with) növbələşmə fi. alternation; gecə gündüzün

~si alternation of night and day; səslərin

~si sound alternation

növbələşmək f. to alternate; to take* turns növbəli s. shift; ~ iş shift labour

növbəlilik i. the state of being changeable /

shifting

növbənöv s. different; diverse, various;

~ rənglər different colours; ~ səbəblər

various reasons; ~ adamlar diverse persons növbəsiz s. out of turn, out of order növbəsizlik i. the state of

being out of turn

/ order

növbətçi I. i. man* on duty; (məktəbdə)

pupil on duty; vağzal ~si assistant station- master; O, bu gün növbətçidir He is on duty to day II. s. on duty; ~

həkim doctor on duty

növbətçilik i. 1. duty; watch; gecə növbət - çiliyi night duty / watch; Bu onun növ- bətçiliyində baş vermişdir

This happened while he was on duty; 2. (xəstənin ya- nında) watch(ing)

növbəti s. 1. next, immediate; the following, next in turn; ~ vəzifə the immediate task, the task at hand; ~

işlər immediate affairs; 2. regular; ordinary; ~ məzuniyyət regular leave; ~ qurultay ordinary congress

növcavan i. bax gənc I

növcavanlıq i. bax gənclik I növləşdirilmək f. to be* assorted / sorted /

graded

növləşdirmək f. to assort (d.), to sort (d.),

to grade (d.)

növlü s. kind, type, sort; eyni ~ of the same

kind; yeni ~ lüğət a new type of dictionary növ-növ s. bax növbənöv

nümayəndə

növrəstə i. bax cavan I

nur i. bax işıq I

nurani s. 1. şair. radiant, resplendent;

2. noble-looking, fine-looking; (i.s.) of noble appearance; ~ qoca noble-looking / good-looking fine-looking

old man*, an old man of noble appearance

nuranilik i. the quality of having a noble appearance

nurlandırmaq f. bax işıqlandırmaq nurlanmaq f. to light* up (with) nurlatmaq f. to cause to light up (d.), to

light* up (d.)

nurlu s. luminous, bright; light; radiant;

~ otaq light room; ~ gələcək bright / radi-

ant future

nurluluq i. 1. brightness, lightness, luminos-

ity; 2. noble appearance

nursuz s. lightless; (i.s.) without bright nursuzluq i. the quality of being lightless nuş s. pleasant, pleasing;

Nuş olsun! Bon

appetit!

nuş-can nid. Bon appetit!, to your heart’s

content, I hope you enjoy your breakfast,

dinner etc.

nücum i. astrology

nüfus i. people; souls; inhabitants

nüfuz i. 1. influence, ascendancy, ascenden-

cy; ~u olmaq to have* a firm standing; to be* influential; 2. Authority (over), to carry authority (with); ~

qazanmaq to gain / to win* authority / prestige; ~dan düş- mək to lose* prestige; ~dan salmaq to discredit

(d.); ~ etmək to penetrate (d.), to go* (through), to pass (through)

nüfuzedici s. 1. authoritative; 2. moving; penetrating

nüfuzlu I. s. authoritative, influential; ~ qə- rar an influential decision; ~ adam an influential man* II. z.

authoritatively, influ- entially

nüfuzluluq i. authoritativeness; powerness nüfuzsuz s. (i.s.) having no authority / influ-

ence

nüfuzsuzluq i. the state of having no author-

ity / influence

nümayəndə i. 1. representative; agent;

spokesman* (for); Azərbaycan Respubli- kasının ~si representative of the Azerbaijan

607

nümayəndəlik

Republic; ticarət ~si trade representative; xarici işlər nazirliyinin ~si representa- tive of the Ministry for

Foreign Affairs; (İngiltərədə) Foreign Office spokesman*; mətbuat ~si newspaper man*, represen- tative of

the press; sosialist realizminin ~si representative of socialist realism; 2. messenger, envoy; sülh ~si envoy of

peace; fövqəladə ~ envoy extraordinary

nümayəndəlik i. representation; agency; (idarə) diplomatik ~ diplomatic represen- tation

nümayiş i. demonstration; bir may ~i May- day demonstration; film ~i film-show, showing of a film; ~ təşkil

etmək to make* a demonstration; ~ etdirmək: 1) to demon- strate (d.); 2) to display (d.), to show* (d.); film

~ etdirmək to show* a film; 3) to exhibit (d.); rəsm ~ etdirmək to exhibit paintings

nümayişçi i. demonstrator; marcher nümayişkəranə z. demonstratively nümunə i. 1. example; ~ vermək to

give*

an example; bir kəsi ~ göstərmək to hold* smb. up as an example; bir kəsdən ~ gö- türmək to follow smb.’s

example; yaxşı ~ göstərmək to set* a good example; şəxsi ~ ilə by personal example; ~ olaraq as an

nüvəsizlik

example; 2. model; pattern; specimen; nadir ~ rare specimen; gözəl ~ beautiful specimen; ~yə əsasən after /

on / upon a model (pattern of smth.); ~ olmaq to become* a model (for); 3. sample; ~ gö- türmək (analiz

üçün) to take* a sample

nümunəvi s. exemplary; model; ~ şagird model pupil; ~ təsərrüfat model farm; ~ davranış model conduct; ~

əxlaq exemplary behaviour

nüsxə i. copy; iki ~də in duplicate; üç ~də in triplicate; dörd ~də in quadruplicate; ~ çıxarmaq to make* a

copy (of); ehtiyat ~ backup (copy); ~ni təsdiq etmək to attest a copy; təsdiqlənmiş ~ an attested copy

nüvə I. i. nucleus; atom ~si fiz. atomic nucleus II. s. nuclear; ~ fizikası nuclear physics; ~ radiasiyası nuclear

radiation; ~ reaktoru nuclear reactor; ~ silahları nuclear weapons; ~ yanacağı nuclear fuel; ~ reaksiyası

nuclear reaction; ~ enerjisi nuclear energy

nüvəli s. (i.s.) with nucleus, (i.s.) having nucleus

nüvəsiz s. (i.s.) without nucleus, (i.s.) having no nucleus

nüvəsizlik i. the quality or the state of being without nucleus

608

O od

obyektivcəsinə z. objectively, in an objec- tive manner; Obyektivcəsinə danışsaq... Objectively speaking...

obyektivləşdirmək f. to objectify (d.), to make* (d.) objective

obyektivlik i. objectivity, objectiveness ocaq i. 1. hearth [ha:4]; hotbed; bonfire; mü- haribə ocağı hotbed of

war; ~ qalamaq to make a fire; to light* / to kindle a fire; ocağı sönmək məc. to ruin oneself; to die, to pass

away; to become ruined; ocağını söndürmək to destory smb.’s hearth and home; to kill smb., to ruin smb.’s

family;

2. a holy place;

ocaqçı i. stoker, furnace-man*

ocaqçılıq i. the job of a stoker; ~ etmək to

work as a stoker

ocaqqalayan i. bax ocaqçı

ocığaz əv. only that; only he / she / it; Ocı-

ğaz bəsdir Only that is enough

oçerk i. sketch, essay; (qəzetdə) feature-

story

oçerkçi i. bax oçerkist

oçerkçilik i. the profession of an essayist /

essay-writer

oçerkist i. essayist, essay-writer; (qəzet və

jurnal üçün yazan) feature-writer

od i. fire; ~ almaq 1) to fetch fire; 2) to flame up, to flare up; ~ vurmaq to set* fire(to), to set* on fire (d.); ~

tutmaq 1) to fetch fire, to flame up; 2) to punish mercilessly; ~ qiymətinə very / too expensive; ~ tutub

yanmaq 1) to flame up and burn; 2) to have* high temperature; 3) to get* very / too nervious, to fly* into a

rage, to be* angry (with); ~ kimi 1) adj. exceedingly hot; 2) d.d. very quick / rapid; 3) very quickly / rapidly,

with high speed; ~ gö- türmək 1) to blaze up, to burst* into flame; 2) məc. to be* very / exceedingly angry

(with), to fly* into a rage; ~ parçası bax od-alov; ~a düşmək 1) to get* into the fire / flame; 2) məc. to get*

into trouble, to come* to grief, to get* into a scrape; ~dan-alovdan keçmək to go* through fire and flame;

~a yanmaq 1) to suffer (from); 2) to grieve (for); ~una yanmaq to suffer (for), to grieve (for); özünü ~a atmaq

/ çırpmaq 1) to throw* oneself into

609

O, o the 21st letter of the Azerbaijani alphabet o əv. 1. personal pronoun, third person sing; he, she, it; O,

həkimdir He / She is a doc- tor; 2. demonstrative pronoun; that; those; ~ uşaq that child; ~ uşaqlar those

children; ~ vaxt at that time; ~ vaxtdan since that time, since then; ~ vaxtadək / vaxtacan till that time; ~

vaxtdan bəri since that time; 3. the other, the next; ~ biri oğlan the other boy; ~ biri gün the next day; ~ biri

tərəfdən on the other hand; bir ~ qədər as many as; as much as; bir də ~ qədər as many again; as much

again; ~ ki var as much as; as many as, quite enough; ~ ki qaldı as for, as to, as regards; O, ki qaldı bu kitaba,

bu barədə sonra danışarıq As for this book, we’ll speak about it after- wards; O ki, qaldı sənə, cən gedə bilər-

sən As to you, you may go; ~ xüsusda on the (that) occasion, about it, of it; ~ cümlədən including; ~

cümlədən sən

including you

oba i. hamlet; large nomad tent in several

compartments, a large nomad family oba-oba z. from hamlet to hamlet; ~ gəzmək to walk from hamlet to

hamlet, to go from

hamlet to hamlet

obaşdan I. i. dawn, daybreak; ~ əvvəl / qa-

baq before dawn / daybreak II. z. at dawn, at daybreak; ~ gəlmək to come* at dawn / at daybreak

obraz i. image, character, type

obrazlı I. s. figurative; ~ üslub figurative

style II. z. figuratively; ~ yazmaq to write*

figuratively

obrazlılıq i. figurativeness; the state or qual-

ity of being figurative

obyekt I. i. object; uzaq ~ lər distant objects

II. s. objective; ~ halı qram. objective case obyektiv I. i. fot. object glass, objective, lens [-z] II. s. 1. objective;

~ səbəblər valid / objective reasons / conditions; ~ varlıq objective reality; ~ həqiqət objective truth; 2.

unbias(s)ed; ~ münasibət unbias(s)ed

attitude

odadavamlı

fire / flame; 2) məc. to work hard, to do* one’s best; ~ çıxmaq to strike* fire (from a flint); ~ yağmaq to be*

very / too / exceedingly hot; ~la oynamaq to play with fire

odadavamlı s. fireproof, refractory; ~ kər- piç fire-brick, refractory brick; ~ gil fire clay; ~ etmək to fireproof

(d.)

odadavamlılıq i. the quality of bearing high temperatures

odadavamsız s. not able to bear high tem- peratures

odadavamsızlıq i. the quality of not bearing high temperatures

od-alov i. fire and flame

oddağ i. bax vulkan

oddaq i. bax yanğın I

odekolon i. eau-de-Cologne

odlamaq f. to burn* (down, up) (d.), to set*

fire (to), to set* / to put* on fire (d.) odlandırmaq f. bax odlamaq

odlanmaq f. to catch* fire, blaze up, to take*

fire; məc. to take* fire, to become inflamed,

to fly into a rage

odlatdırmaq f. bax odlatmaq

odlatmaq f. to force / to ask smb. to burn (d.),

to cause smb. to set* smth. on fire

odlu s. fiery; passionate; ~ məhəbbət pas-

sionate love; ~ silah fire-arm (s) (pl.) odlu-alovlu s. passionately, with great pas- sion, fiery; ~ gözlər fiery

eyes; ~ nitqlər

fiery speeches

odlu-alovluluq i. passionate character, the

state of being hot-tempered / quick tem-

pered

odluq i. 1. furnace [`f7:nis], fire-box; 2. fuse;

(silahda) primer

odlu-odlu z. in the state of extreme emotion

/ agitation, without thinking; bir işi ~ et- mək / görmək to do* some work without thinking

odontologiya i. tib. odontology

odontoloji s. tib. odontologic

odontoloq i. tib. odontologist

odpüskürən s. fire-spitting; ~ dağ bax vul-

kan I

odsaçan i. hərb. flame-thrower odsöndürən i. bax yanğınsöndürən odsuz s. (i.s.) without fire, fireless

610

oğulcuğaz

odsuz-alovsuz s. (i.s.) without fire and flame odsuz-ocaqsız s. (i.s.) without fire and hearth odun I. i. firewood

II. s. wood; ~ anbarı

wood-yard, woodstore; ~ damı woodshed odunböcəyi i. zool. capricorn beetle oduncaq i. wood

odundoğrayan i. wood-cutter

odunqıran i. wood-chopper

odunsatan i. firewood merchant

odunsuz s. (i.s.) without firewood, (i.s.) hav-

ing no firewood

odunsuzluq i. the state of having no firewood of nid. ugh! [u:h], oh! [ou]

oğlaq i. 1. kid; 2. astr. Capricorn; ~ bürcü

astr. Tropic of Capricorn

oğlan I. i. boy; lad; fellow II. s. ~ uşağı lit-

tle boy, laddie; ~ evi the family / home of

fiance

oğlancığaz i. little boy, laddie; poor boy oğraş i. procurer, pander, pimp; (qadın) pro-

curess

oğraşlıq i. procuration, pandering, pimping;

~ etmək to procure, to pander, to pimp oğru I. i. thief; (xırda şeylər oğurlayan) pilferer; (cibgir) pick-pocket;

(adam oğ- rusu) kidnapper; (təyyarə və s. oğrusu) hijacker II. s. thievish; thieve’s ~ priyom- ları thievish

methods; ~ların jarqonu

thieves’ cant

oğrubaşı i. the chief of the thieves oğru-əyri i. bax oğru I

oğrun I. s. stealthy; ~ baxış stealthy glance;

~ pıçıltı stealthy whisper; ~ baxış (pis iş məqamında) surreptitious look II. z. stealthily, surreptitiously; ~

baxmaq to look stealthily

oğrunca z. secretly, in secret, surreptitiously, by stealth, on the quiet, stealthily; ~ bax- maq to look (at)

stealthily; ~ getmək to steal* away / out; bir kəsdən ~ behind smb.’s back

oğrun-oğrun z. bax oğrun II

oğul I. i. son; child; öz xalqının oğlu son of

his people, his country’s son; zəmanəsi- nin oğlu child of the epoch / age II. s. fil- ial; ~ borcu filial duty; ~

məhəbbəti filial love

oğulcuq i. sonny, little son oğulcuğaz i. bax oğulcuq

oğulluq

oğulluq i. adopted son, stepson; oğulluğa götürmək to adopt (d.), to filial (d.); ~ borcu filial duty; ~ etmək to

be* a son, to act / to behave as a son

oğul-uşaq i. 1. children; d.d. kids; 2. family, household; ~ sahibi the master of the household

oğul-uşaqsız s. childless, (i.s.) having no children

oğurlamaq f. 1. to steal (d.); (xırda şeyləri) to pilfer (d.), to filch (d.), to pinch (d.); bir kəsdən bir şey ~ to steal

/ to filch smth. from smb., 2. (adam) to kidnap (d.); (qadın) to abduct (d.); 3. (təyyarə və s.) to hijack

oğurlanmaq f. 1. to be* stolen / filched; 2. (adam) to be* kindapped; 3. (təyyarə və s.) to be* hijacked

oğurlatdırmaq f. 1. to ask / to cause smb. to steal (d.), to force smb. to pilfer (d.) / to filch (d.); 2. (adamı) to

ask / to cause smb. to kidnap (d.) / (qadını) to abduct (d.); 3. (avtomobili və s.) to ask / to cause smb. to

hijack (d.)

oğurlatmaq f. bax oğurlatdırmaq oğurluq I. i. 1. stealing, theft; (xırda) pilfer- ing; filching; pinching; hüq.

larnceny; (ev yarmaq) burglary; ~ etmək; ~la məşğul olmaq to be* a thief*, to commit a theft; bir kəsi ~da

təqsirləndirmək / günah- landırmaq to convict smb. of stealing; ◊ ədəbi ~ plagiarism; 2. (adam oğurluğu)

kidnapping; (qadın oğurluğu) abduction; 3. (təyyarə və s. oğurluğu) hijacking II. s.

stolen; ~ mal stolen goods

oğuz I. i. oghuz ( a turkish tribe) II. s. oghuz;

~ qəbilələri oghuz tribes

oh nid. oh! [ou], ah!

oho nid. oho!

ox i. 1. arrow; məc. shaft; ~un ucu arrow

head; ~ atmaq to shoot* an arrow; 2. axis (pl. axes); maqnit ~u magnetic axis; yer kürəsinin ~u terrestrial

axis, axis of the equator; 3. (təkərdə) axle; 4. tex. axle, spindle; ~ kimi düz as straight as an arrow

oxalamaq f. to massage [-sa:=] (d.), to rub (d.) oxalanmaq f. to be* massaged, to be* rubbed oxalatdırmaq f.

bax oxalatmaq oxalatmaq f. to ask / to cause s.o. to mas-

sage (d.) / to rub (d.)

oxumaq

oxatan i. 1. archer; 2. astr. ~ bürcü the Archer, Sagittarius

oxay nid. oh, how pleasant it is! Oh, how nice! Pretty it is!

oxqabı i. quiver; bir ~ ox a quiver full of arrows

oxlov i. rolling-pin

oxlovlamaq f. to roll (out) (d.) oxlovlanmaq f. to be* rolled oxlovlatdırmaq f. bax oxlovlatmaq oxlovlatmaq f.

to ask / to cause s.o. to roll (d.) oxlu s. 1. (i.s.) with an arrow; (i.s.) having

an arrow; 2.: ~ kirpi zool. porcupine oxşamaq I. f. 1. to be* like (d.), to resemble (d.), to bear* resemblance

(to); 2. to caress

[k7`res] (d.), to fondle (d.), to pet (d.) II. f. to mourn [m6:n] (over), to mourn over the deceased with

lamentation

oxşar s. alike, like, resembling; analogous; çox ~ rather like; ~ olmaq to be* like / alike; to resemble (d.), to

bear* resem- blance (to); to be* analogous (to), to have* analogy (to, with)

oxşarlıq i. similarity; analogy; oxşarlığa görə by analogy (with), on the analogy (of) oxşatmaq f. 1. to make*

alike (d.), to liken

(d. to); to imitate (d.); 2. dilç. to assimi-

late (d. to, with)

oxşayış i. likeness; resemblance; ailə ~ı fam-

ily likeness

oxşəkilli s. bax oxvari

oxu I. i. reading; sürətli ~ cursory reading;

şer ~su recitation; sakit / səssiz ~ silent reading II. s. reading; ~ zalı reading-hall, reading-room

oxucu I. i. reader; yaxşı ~ great reader; pis ~ poor reader II. s. reader’s; ~ konfransı readers’ conference

oxumaq f. 1. to read* (d.); ucadan ~ to read* aloud; ürəyində ~ to read* to oneself; cəld / sürətlə ~ to be* a

quick reader; mühazirə ~ to give* / to deliver lectures, to lecture; məruzə ~ to read* a paper; ◊ kiminsə

fikrini ~ to read* smb.s thought; şer ~ to recite poems / poetry; 2. to sing*; (quş) to warble; düz ~ (yəni xaric

oxumamaq) to sing* in tune; xaric ~ to sing* out of tune; ◊ başqa mahnı ~ (yəni dəxli olma- yan məsələdən

danışmaq) to sing* anoth-

611

oxumuş

er tune; 3. to study, to learn (d.); ~ öyrən- mək to learn* to read; universitetdə ~ to study at the University,

to attend the University, to go to University; to be* a student; məktəbdə ~ to go* to school; dua ~ to say* a

prayer; ◊ meydan ~ to defy, to challenge; rəhmət ~ to pray for the soul of, to bless; bir kəsə lənət ~ to curse

some- one; oxumağa qoymaq to put* / to send* to school

oxumuş s. educated, learned; ~ adam edu- cated person, person / man* of education oxunaqlı s. (mənaca)

readable; (xətt baxı- mından) legible; easy; easy to read; ~ ki-

tab və s. readable book, etc.

oxunaqlılıq i. readability, legibility oxunmaq f. 1. to be* read; 2. to be* sung oxunmaz s. illegible; difficult to

read; ~ olmaq

to be* illegible / difficult to read oxunmazlıq i. illegibility

oxutdurmaq f. 1. to help / to support to

study; to make* smb. study / go* to school; to teach* (d.); 2. to educate (d.), to send* to school (d.); 3. to

ask / to cause smb. to sing; 4. to ask / to cause s.o. to study / to go* to school

oxutmaq f. bax oxutdurmaq

oxuyan I. i. 1. one who reads; 2. (oğlan)

schoolboy, (qız) schoolgirl; 3. singer; (kişi) songster, (qadın) songstress d.d. II. s. 1. diligent; assiduous; 2.

singing; ~ quş singing bird, song-bird, warbler

oxuya-oxuya z. 1. (while) reading; 2. (while) singing, in a singing voice; 3. (while) studying

oxuyub-çalmaq f. bax çalıb-oxumaq oxuyub-çıxmaq f. to read* to the end (of a

book, etc.)

oxvari s. arrow-shaped; sagittate [`s5d=9te9t],

sagittal [`s5d=9tl]

ox-yay i. bax yay-ox

okean I. i. ocean; sakit ~ the Pacific Ocean;

Atlantik ~ı the Atlantic Ocean II. coğ.

ocean; ~ paraxodu ocean steamer / liner okeonoqraf i. oceanograph okeonoqrafiya i. oceanography

okeonologiya i. oceanology

okeonoloji s. oceanographic, oceanographical; ~ ekspedisiya oceanographic expedition

612

olmaq

okeonoloq i. oceanoligist

oksid i. kim. oxide; dəmir ~i ferric oxide;

azot ~i nitric oxide

oksidləşdirici s. kim. oxidizing oksidləşdirmək f. kim. to oxidize (d.) oksigen I. i. oxygen II. s. oxygen; ~ balışı

tib.

oxygen bag

oktava i. mus. ədəb. octava

oktyabr I. i. October; ~da in October, keçən

/ ötən ~ last October II. s. October; ~ günü

October day

okul I. i. bax məktəb I II. i. bax məktəb II olacaq i. predestination, predetermination, fate; Olacağa çarə

yoxdur ≅ What is fated

to happen must happen

olan i. being, existing; living; orada ~ being

/ existing there; şəhərdə ~ living in the

city

ola-ola z. with such, with so much, for all

that; belə bilik ~ with such knowledge;

belə istedadı ~ with so much talent

olar z. one can (+inf.), one may (+inf.); (şəxs. çümlə) it is possible, It may be; Onu de- mək olar One can say

it; Burada oturmaq olar One may sit here; Bunu etmək olar It can be done, One can do it; Əlavə et- mək olar

It may be added; Əgər olarsa If possible, If it is possible; Əgər belə demək olarsa If one may put it that way;

Gəlmək olarmı? May I come in? Qapını

açmaq olarmı? May I open the door? olduqca z. very, quite, entirely, rather; rather pretty, greatly, very

much / many; Ol- duqca soyuqdur It is very cold; O ol- duqca cavandır He is quite / too young; O qız olduqca

qəşəngdir That girl is

rather pretty

olimpiada i. Olympiad; qış ~sı white

Olympiad

olimpiya s. Olympic; ~ oyunları Olympic

Games, Olympics

olimpiyaçı i. Olympian; Olympic competitor

/ athlete

olmaq f. 1. (vəziyyət bildirərkən) to be*;

həkim, müəllim və s. ~ to be* a doctor, a teacher, etc.; xöşbəxt / dövlətli / xəstə və s. ~ to be* happy / rich /

ill, etc.; məc- bur ~ to be* obliged (+to inf.), to have* (+to inf.), must; Mən ora getməyə

olmaya

məcbur oldum I was obliged / had to go there; tanış ~ to be* acquainted (with); paltoda ~ to have* a coat

on; iclasda ~ to be* present at the meeting; bir kəsə borclu ~ to be* indebted to smb.; to owe [ou] smb.; to

be* obliged to smb.; şahid ~ to witness smth., to be* a witness of smth.; imkanı ~ to be* able (+to inf.);

Mənim sizə kö- mək etməyə imkanım yoxdur I am not able to help you; Qoy sən (siz) deyən ol- sun Let it be

as you wish; Qoy belə olsun So be it, Be it so, All right, O.K; kefsiz ~ to be* out of spirits; to be* ill; işsiz ~ to

be* jobless / out of work / unemployed; kefli ~ to be* drunk; dost / düşmən və s. ~ to be* friends / enemies,

etc.; xöşbəxt / bədbəxt / şad və s. ~ to be* happy / unhappy / glad, etc; 2. (bir vəziyyətdən digər vəziyyətə

keçməyi bildirərkən) to become*, to get*, to grow; müəllim ~ to become* a teacher; 3. to take* place;

Dünən iclas oldu A meeting took place yesterday; 4. to happen; Sonra nə oldu? What happened next? Sizə

nə olub? What has happened with you?; 5. to have*; im - kanı ~ to have* a chance / an opportunity; ailəsi ~

to have* a family; oğlu / dostu / düşməni və s. ~ to have* a son / a friend / an enemy, etc; gələcəyi ~ to

have* a future; dadı ~ (yemək) to have* a taste; zövqü ~ to have* taste; iddiası / tələbi ~ to have* claim(s)

(on); 6. to be* fit (for), to be* fitted / suited (for); Ondan müəl- lim olmaz He is not suited for being a

teacher; 7. to come*, to fall; Səhər oldu Morning came; Axşam oldu Night fell; vaqe ~ to happen, to occur,

to take* place; Burada nə vaqe olub? What has happened here? What is going on here? Orada qə- ribə işlər

vaqe oldu Strange things hap- pened / took place there; Əhvalat kənddə vaqe olur The story / event takes

place in the village

olmaya mod. s. perhaps, possibly, maybe; Olmaya siz onu tanıyırsınız Perhaps / Maybe you know him

olmaya-olmaya nid. 1. expresses warning / caution; whatever you do, on no account; Olmaya-olmaya

gecikəsən... Whatever

you do, don’t be late; 2. denotes surprise / bewilderment: yet, nevertheless; Vaxtı ol- maya-olmaya,

gələcəyinə söz verir He / She has no time, yet he / she promises to come; Heç bir xəbər olmaya-olmaya, o

ümidini kəsmirdi (üzmürdü) There was no news; nevertheless she went on hoping

olmaz z. 1. (şəxssiz cümlə) It is impossible; Ora getmək olmaz It is impossible to go there; 2. one cannot

(can’t) but; Sizlə ra- zılaşmamaq olmaz One cannot but agree with you; Etiraf etməmək olmaz One cannot

but admit; 3. cannot (can’t) help (+ger.); Məftun olmamaq olmaz One cannot help admiring; 4. (icazə

verilmir mənasında) not allowed, prohibited; Burada papiros çəkmək olmaz Smoking is not allowed here;

Dəymək olmaz, Dəy- məyin Don’t touch; İçəri girmək olmaz You can’t come in,

olmazın z.: ~ sözünü danışmaq to speak* / to tell* lies; to talk nonsense; bir kəsə ~ sözlər demək to reproach

smb. strongly, to scold / to abuse smb.; to use bad lan- guage; ~ zəhmət çəkmək to toil / to work very hard

(at); ◊ to work tooth and nail idiom.

olsa-olsa z. at best; Olsa-olsa saat beşdə gələ bilərəm At best I can come at 5

olsun nid. O.K. let it be; I don’t mind, I have no objection; olsun (ola bilsin) ki,... per- haps, maybe, possibly;

Olsun (Ola bilsin) ki, mən səhv edirəm, hər halda mənim fikrim belədir Perhaps / Maybe I am wrong, yet my

opinion is this; Olsun (ola bilsin) ki, yox Perhaps not, Maybe not

omba i. anat. 1. buttock; 2. (sümük) femur (pl. femora); sağ ~ the right buttock; sol ~ the left buttock

omlet i. omelet (te)

omonim i. dilç. homonym; qramatik ~lər

grammatical homonyms

omonimik s. dilç. homonymic(al), homony-

mous; ~ sözlər homonymous words omonimika i. dilç. homonymy

omonimiya i. dilç. homonymy

on sy. ten; ~ bir eleven; ~ iki twelve; ~ üç

thirteen; ~ dörd fourteen; ~ beş fifteen; ~ altı sixteen; ~ yeddi seventeen; ~ səkkiz

613

onadək

eighteen; ~ doqquz nineteen; ~ dəfə 1) ten times; 2) more than once; repeatedly, dozens of times; ~ dəfə ~

ten times ten; ~ yaşlı ten-year-old (i.s.), of ten; ~ yaşlı oğlan a boy of ten, a ten-year-old boy

onadək z. 1. to ten; ~ saymaq to count to ten; 2. (o vaxta kimi) hitherto, till that time; Onadək gələrəm I’ll

come till that time

onanist i. masturbator

onanizm i. tib. onanism, masturbation; ~ et-

mək to masturbate; ~ ilə məşğul olan

adam a masturbator

onaylıq s. (i.s.) of ten months; (i.s.) lasting

ten months; (yaş bildirərkən) ten-month-

old; ~ uşaq a ten-month-old child* onbaşı i. foreman*; ~ olmaq to be* a fore-

man*

onbaşılıq i. the state of being a foreman;

~ etmək to be* a foreman*; to work as a

foreman*

onbucaq i. hənd. decagon

onbucaqlı s. hənd. decagonal

onca sy. only ten, just ten

oncildli s. (i.s.) in ten volumes; ~ əsər work

in ten volumes

oncildlik i. ten-volume edition

onda z. 1. then; Yorulmusunuz? Onda din-

cəlin Are you tired? Have a rest, then; 2. he (she) has / possesses; Onda bir yaxşı lü- ğət var He / She has a

very good diction- ary; 3. at that time; Onda mən uşaq idim I was a child then / at that time

ondabir sy. one-tenth

ondan əv. from him / her; ~ ötrü for him /

her; Mən ondan məktub almışam I have

got / received a letter from him (her) ongünlük s. 1. ten days pl.; period of ten days; 2. ten-day-old; ~ çağa a

ten-day-old

suckling

onillik I. i. decade; ten years pl. II. s.

1. (müddət bildirərkən) (i.s.) of ten years; ten-year; ~ məktəb ten-year / sec- ondary school; elm. decennial;

2. (yaş bil- dirərkən) (i.s.) of ten, ten-year-old

onkoloji s. oncologic; cancer

onkoloq i. oncologist, cancer specialist onkologiya i. oncology

onqat s. tenfold

onqəpiklik i. ten-copeck bit, ten-copeck piece

614

operativlik

onlar I. əv. (person, pron.) they; ~a (to) them; ~dan from them; ~ haqqında / barəsində of them, about them

II. əv. (demonst. pron.) those; Onlar mənimkidir Those are mine; Onlar maraqlıdır Those are interesting

onlarca s. (i.s.) tens of; ~ fəhlə tens of work- ers

onlardakı əv. that / which they have / pos- sess; ~ lüğət the dictionary (that) they have onlarınki əv. theirs;

Onlarınki çantadadır

Theirs are in the bag

onluq I. i. 1. (rəqəm) ten; 2. (qumar kağı-

zında) ten; 3. (pul) ten-manat note II. s.

decimal; ~ kəsir decimal (fraction) onmanatlıq i. ten-manat note

onmərtəbə s. ten-storey(ed); ~ bina a ten-

storey (ed) building

onmərtəbəli s. bax onmərtəbə

on-on z. in tens, in groups of ten onrəqəmli s. ten-figure

onsuz z. without him / her / it; in his / her

absence; Mən onsuz gedə bilmərəm

I can’t go without him / her

onşahılıq i. fifty copecks pl., a fifty-copeck

piece

onuncu sy. tenth; ~ səhifə page 10, the tenth

page

onunku əv. his, hers; Onunku hazırdır His

/ Hers is ready

onunla z. with him / her / it; Mən onunla

parka getdim I went to the park with him

/ her

onurğa i. anat. spine, backbone; vertebra /

spinal column

onurğalı s. vertebral, vertebrate; ~ heyvan

vertebrate (animal)

onurğasız s. invertebrate; ~ heyvan inverte-

brate animal

onyaşar s. ten-year, (i.s) of ten-years

opera I. i. opera II. s. opera; operatic; ~ teatrı

opera-house; ~ müğənnisi opera singer;

~ sənəti operatic art

operasiya i. (müx. mənada) operation;

~ olunmaq to be* operated on, to undergo* an operation, to go* through an operation, to have* an

operation

operativ s. operative; ~ şöbə operative sec- tion; ~ rəhbərlik effective guidance

operativlik i. operativeness

operetta

operetta i. operetta, musical comedy opponent i. opponent; critic; ~ olmaq to act as opponent (to), to

oppose (d.); rəsmi ~ official opponent (at the defence of dis-

sertation, etc.)

opponentlik i. the act of being an opponent;

~ etmək to be* an opponent, to act as

opponent (to), to oppose (d.)

opportunist I. i. opportunist II. s. opportunist opportunizm i. opportunism

optik I. i. optician II. s. opticial; ~ illüziya

optical illusion

optika i. optics

optimal s. optimum

optimist I. i. optimist II. s. optimistic, opti-

mistical, məsələlərə ~ münasibət an opti-

mistic view of matters

optimistcəsinə z. optimistically; ~ danışmaq

to speak* optimistically

optimistic i. optimistic, sanguine; ~ olmaq

to be* optimistic

optimizm i. optimism

ora z. there; ~ bura here and there; nə ~ nə

bura neither one way nor the other ora-bura z. hither and thither

orada z. there; yenə ~ (elmi tədqiqatda

mənbə göstərərkən) ibid [`9b9d], ibidem

[`9b9dem, 9`ba9dem]

orada-burada z. here and there; now here,

now there

oradaca z. in the same place, just in the same

place

oradan z. from there

orağabənzər s. sickle-shaped

oraq i. sickle, reaping-hook; ~ və çəkic ham-

mer and sickle

oraqlamaq f. to cut* (d.) / to crop (d.)with

a sickle

oraqlanmaq f. to be* cut with a sickle oraqlatdırmaq f. bax oraqlatmaq oraqlatmaq f. to ask / to cause s.o.

to cut (d.)

with a sickle

oralar z. those places

oralı s. the inhabitant there, the inhabitant

of that place

oranjereya I. i. hothouse, greenhouse, con-

servatory II. s. hothouse; ~ bitkisi hot- house plant; ~ dirrikçiliyi hothouse mar- ket-gardening

orqançalan

oranqutanq i. zool. orang-outang

orbit i. orbit; ~də in orbit; peyki ~ə çıxar- maq to put* a satellite / sputnik into orbit orbital s. orbital; ~ elmi

stansiya orbital sci-

entific base / station

ord i. inside of one’s cheek in the mouth cav-

ity; ~u batmaq to lose* flesh, to grow* thin, to have* a sunken cheek; ~u ~undan keçmək to get* / to grow*

pinched; Onun ordu-ordundan keçir He / She has a pinched face, His / Her cheeks are sunken

orden i. order; decoration; ~ almaq to be* decorated with an order

ordenli I. i. order-bearer, holder of an order II. s. decorated / invested with an order, holding an order; ~

zavod a factory hold- ing an order

ordu i. army; forces pl., Azərbaycan ~su the Azerbaijan Army; Qızıl ~ tar. the Red Army; döyüşən ~ Army in

the Field; amer. Field Forces; nizami ~ regular / standing army

ordubaşı i. chief of the armed forces, the chief of staff

ordugah i. armed camp

orfoepik s. orthoepic; ~ lüğət pronouncing

dictionary

orfoepiya i. dilç. orthoepy; (rules of) correct

pronunciation

orfograf i. orthograph

orfoqrafik s. orthographic(al), spelling;

~ səhv spelling mistake; ~ səhv etmək

to misspell; ~ lüğət spelling dictionary orfoqrafiya i. dilç. orthography, spelling orijinal I. i. original; (adam)

d.d. eccentric

person; ~da in the original II. s. (müxtəlif mənalarda) original; eccentric; authentic; genuine; ~ sənət genuine

art; ~ mətn orig- inal (text); ~ sənəd authentic document

orijinallıq i. originality, eccentricity; authen- ticity; ~ etmək to try to be original, to have* affected manners

oriyentalist i. orientalist

oriyentasiya i. orientation

orkestr I. i. orchestra [6:k-]; simli ~ string

orchestra II. s. orchestral [6:k-] orkestrovka i. orchestration [6:k-] orqan i. mus. organ

orqançalan i. organist, organ player

615

orqançı

orqançı i. bax orqançalan

orqanik s. organic; ~ aləm organic world orqanizm i. organism

orman i. bax meşə I

ormanlı s. bax meşəli

ormanlıq i. bax meşəlik

ornament i. ornament; ornamental pattern /

design

ornamental s. ornamental

ornamentli s. bax ornamental ornitologiya i. ornithology

ornitoloji s. ornithological

ornitoloq i. ornithologist

orta I. i. (müxtəlif mənalarda) middle; ~da

in the middle; yayın ~sında in the middle of the summer; otağın ~sında in the mid- dle of the room II. s. 1.

middle; mean; cen- tral; average; ~ istehsal average output; ~ hədd / rəqəm mean quantity; ~ barmaq

middle finger; ~ əsr the Middle Ages; ~ əsrlər tarixi History of the Middle Ages; ~ məktəb secondary school,

middle school; amer. high school; ~ təhsil secondary edu- cation; 2. (qənaətbəxş) middling, aver- age; ~

qabiliyyət average abilities; ~ cins qram. neuter (gender); ~ hesabla on aver- age; Orta hesabla biz gündə 10

məktub alırıq On average we receive 10 letters each day; ~dan qaldırmaq to eliminate (d.), to do* away

(with); to make* good* forward (d.); ~dan götürmək 1) to take* from the middle; 2) məc. to kill (d.); to

annihilate (d.), to do* away (with); geri- liyi ~dan qaldırmaq to put* an end to backwardness; ~ya almaq to

surround (d.); Əsgərlər düşməni ortaya aldılar The sol- diers surrounded the enemy; ~ ya atmaq 1) to

throw* into the middle; 2) məc. to present (d.), to reveal (d.), to make* known; ~ya çıxartmaq to discover

(d.), to find* out (d.); to make* ready (d.); ~ya çıxmaq to become* famous / popular; to crop up, to show*

up; İşdə ortaya bəzi çətinliklər çıxdı Some difficulties have cropped up at work

ortabab I. i. 1. middle peasant; 2. middlings II. s. average, middle, middling; ~ ailə average family; ~ kəndli

middle peasant

ortabablaşmaq f. to become* an average 616

osetin

ortabablıq i. the state of being average / middling

ortaboy s. medium height; (i.s.) of medium height; ~ adam a man* of medium height ortaboylu s. (i.s.) of

medium height; ~ qadın

a woman* of medium height

ortada z. in the middle; ~ dayanmaq to

stand* in the middle

ortadan z.: ~ götürmək to do* away (with),

to annul (d.)

ortaq i. shareholder, companion; partner; (ci-

nayətdə) accomplice; hüq. accessary (to); ən böyük ~ bölən riyaz. the greatest com- mon measure (qısa

forması: G.C.M.); ən kiçik bölünən the least / lowest common multiple (qısa forması; L.C.M); ~ məxrəc

common division; ~ olmaq to possess smth. jointly

ortaqlı I. s. joint, combined; aggregate, common; ~ mənzil sahəsi aggregate floor space; ~ iş team-work; ~

mülkiyyət com- mon estate II. z. jointly, in common

ortaqlıq i. metayage [`mete9a: =] fr., com- munity; mülkiyyət ortalığı community of goods, community of

ownership

ortalamaq f. 1. to grip / to seize smb. by waist; 2. to divide smth. into two equal halves

ortalıq i. middle; midst

ortalıqda z. in the middle; ~ qalmaq to be*

left neglected / untended; to be* left with-

out shelter / asylum

ortalıqdan z. bax ortadan

ortancıl s. middle; ~ barmaq middle finger;

~ qardaş middle brother

ortasında z. in the middle (of); yayın ~ in

the middle of the summer

ortayaş i. middle age

ortayaşlı s. middle aged; ~ kişi a middle

aged man*

ortoped i. orthopaedist

ortopedik s. orthopaedic; ~ ayaqqabı

orthopaedic footwear

ortapediya i. orthopaedy, orthopaedics oruc i. fast(ing); ~ tutmaq to fast, to keep*

the fast; ~ açmaq to break* the fast orucluq i. the month of fasting, the period

of fasting

osetin I. i. Osset (e) II. s. Ossetic; ~ dili

Ossetic, the Ossetic language

osetincə

osetincə z. Ossetic; ~ danışmaq to speak* Ossetic, to speak* the Ossetic language; ~ yazmaq to write* in

Ossetic

osmanlı I. i. Ottoman II. s. Ottoman; Os- manlı İmperiyası the Ottoman Empire

osuraq i. tab. s. fart

osurmaq f. tab. s. to break* wind, to fart osurtmaq f. tab. s. to cause smb. to fart / to

break wind

ot I. i. grass; alaq ~u weed; dəniz ~u sea-

weed; grass-wrack; dərman / müalicə ~ları (medicinal) herbs; ətirli / iyli ~lar herbs; ~ basmaq to be* over

grown with grass; ~ üstündə uzanmaq to lie* on the grass; ~ biçmək to cut* the grass II. s. grassy; grass; ~

bitkiləri herbs, grasses; ~ xotması haycock; ~ tayası hayrick, haystack; ~ rəngi grass-green; ~ iyi grassy smell

otabənzər s. grassy; herbaceous; ~ ağaclar grass-trees

otaq I. i. room; qonaq otağı (adi) sitting- room, (dəbdəbəli) drawing-room, (kiçik) parlour; qəbul otağı

(girəcək) reception room; yataq otağı bed-room; vanna otağı bath-room; otağı yığışdırmaq / səliqəyə salmaq

to do* / to tidy a room; ~ dolusu roomful II. s. room, indoor; ~ tempera- turu room temperature; ~ bitkiləri

indoor plants; ~ oyunları (uşaqlar üçün) indoor games; (böyüklər üçün) society games

otaqcıq i. little room

otaqlı s. (i.s.) having a room, (i.s.) with a

room; üç ~lı mənzil three-room flat otaqsız s. (i.s.) having no room, (i.s.) with-

out room, roomless

otaqsüpürən i. bax otaqtəmizləyən otaqtəmizləyən i. 1. (idarədə) office clean-

er; 2. (mehmanxanada) maid

ot-alaf i. 1. weed; 2. hay

otarğa i. bax otlaq

otarmaq f. to graze (d.), to pasture (d.); (qo-

yunu) to shepherd (d.); heyvan ~ to graze

/ to pasture cattle, to tend grazing cattle otartdırmaq f. to ask / to force smb. to graze

(d.), to ask / to cause smb. to pasture otartmaq f. bax otartdırmaq

otaylı i. one who lives on the other side of a

river / of a border, inhabitant living over a border

oturmaq

otbiçən I. i. hay-maker, mower II. s. hay- ing, mowing; ~ maşın k.t. grass-mowing machine, mower

otçalan I. i. bax otbiçən I II. s. bax otbiçən II otçuluq i. cultivation of meadows

otel i. hotel; grand otel Grand Hotel

otelçi i. hotelier, hotel-keeper

otelçilik i. the job of a hotelier / hotel-keeper otlaq i. pasture; ~da on pasture; ~ da olmaq

to be* on pasture

otlamaq f. 1. to graze, to pasture, to browse;

Naxır çöldə otlayır The cattle are graz- ing / browsing in the field; 2. to feed* ani- mals on hay / grass

otlanmaq f. 1. to get* / to become* grassy, to be* covered with growing grass; 2. to be* grazed / pastured /

browsed

otlatmaq f. bax otarmaq

otlu s. abundance / profusion of grass; ~ çə-

mən meadow abundance of grass otluluq i. the state or quality of being grassy otsuz s. grassless, (i.s.) lack of

grass, (i.s.)

without grass; (i.s.) having no hay, (i.s.)

lack of hay

otsuzluq i. the state of having no grass / hay,

the state of lacking grass / hay

oturacaq i. 1. seat, bottom set; stolun otu- racağı chair-bottom; 2. pedestal, base; 3. hənd. base; üçbucağın

oturacağı base

of a triangle

oturacaqlı s. (i.s.) with a seat / a bottom, (i.s.)

having a seat / a bottom

oturaq s. sitting; sedentary; settled; ~ vəziy-

yətdə in sitting / sedentary posture; ~ hə-

yat sedentary life; ~ yeri bax oturacaq oturaqlıq i. settled way of life

oturmaq f. 1. to sit*, to take* a seat; to

take* one’s seat; stulda ~ to sit* on a chair; yəhərdə ~ to sit* in the saddle, to sit* a horse; evdə ~ to stay at

home; sa- atlarla ~ to sit* for hours; divanın üs- tündə ~ to sit* on the sofa; tamaşanın axırına qədər ~ to sit*

through the whole play; Mən axıra qədər otura bilmərəm I can’t sit it out; həbsxanada ~ to be* imprisoned,

to serve a term of imprison- ment; pulsuz ~ to be* without money; işsiz ~ to have* nothing to do; to do*

nothing; 2. (paltar) to fit (d.), to sit* (on); yaxşı

617

oturtdurmaq

~ (paltar) to fit well*, to sit* well*; pis ~ (paltar) to sit* badly, not to fit; 3. (quş) to perch, to roost; 4. (bina)

to settle, to sink*; baha ~ to cost* much, to come* to; Bu sizə baha oturacaq 1) This will cost you a pretty

penny; 2) məc. You will have troubles for this; qatara ~ to get* on a train; maşına ~ to get* into a car; təyya-

rəyə / gəmiyə ~ to board a plane / a ship; sükan arxasında ~ to take* the wheel; taxta ~ to ascend the

throne; aşağı ~ to sit* down; Oturun! Take your seat, Take a seat; Otur oturduğun yerdə! Don’t meddle!

Mind your own business; əl-ayağını boş qoyub ~ to idle one’s time away

oturtdurmaq f. bax oturtmaq

oturtmaq f. 1. to seat, to ask / to cause smb.

to sit (d.); 2. to give* / to offer a seat (d.); 3. (bir şeyi, məsələn, üzüyün qaşını və s.) to set*, to mount; bir

kəsi yerində ~ məc. to force / to urge smb. to hold his tongue

oturub-durmaq f. 1. to sit* and to rise*; 2. məc. to set* up an acquaintance (with smb.), to keep* friendly

relations (with smb.)

oturum i. sitting; go; stretch; bir ~a d.d. at one go, at one sitting; at a stretch

oturuş-duruş i. manner, behaviour; ~unu ~unu bilmək to act accordingly, to behave properly; to have*

good* manners; ~unu ~unu bilməmək to have* no manners, to be* bad-mannered, not to behave properly

otuz sy. thirty; mayın ~u the thirtieth of May, May 30; ~ bir thirty-one; ~ iki thirty-two və s.; ~ birinci thirty-

first, ~ ikinci və s., thirty-second, etc., Ona otuz yaş vermək olar He looks about thirty; Onun yaşı otuzdan

keçib He is over thirty, He is in his thirties; ~ yerli (i.s.) with seats for 30; (təyyarə və s.) thirty-seater

otuzca s. only thirty, just thirty

otuzgünlük s. (i.s.) of thirty days; thirty-day

(attr.)

otuzillik s. 1. (müddət bildirərkən) (i.s.) of

thirty years; thirty-year (attr); ~ yubiley the thirtieth anniversary; 2. (yaş bildirər- kən) (i.s.) of thirty; thirty-

year-old

otuz-otuz z. in thirties, thirty by thirty, thirty at a time

618

ovxarlanmaq

otuzuncu sy. thirtieth; ~ səhifə / fəsil page / chapter thirty; ~ nömrə number thirty; ~ illər the thirties; ~

illərin əvvəllərində in the early thirties; ~ illərin sonlarında / axırlarında in the late thirties

otyeyən i. zool. herbivorous; ~ heyvanlar herbivorous animals, herbivore (pl. -ra) otyığan s. haymaking; ~

maşın haymaking

machine

otyığımı i. hay harvesting, hay-making

ov I. i. hunt, hunting; chase; (silahla) (game-)

shooting; canavar ~u wolf-hunting; ördək ~u duck-shooting; quş ~u bird-catching, fowling; shooting of birds;

balıq ~u fish- ing, fishery; ~a çıxmaq 1) to go* shooting / hunting; 2) məc. to hunt (for) II. s. hunt- ing,

sporting, shooting; ~ tüfəngi shot-gun, sporting gun; (quş vurmaq üçün) fowl- ing-piece; ~ iti gun-dog;

hound; ~ möv- sümü hunting season, shooting season; ~ quşu a game bird

ova i. plain

ovalıq I. i. plain; lowland; ABŞ-ın böyük

~ları the Great Plains of the USA; Şotlan- diyanın ~ları the Lowlands of Scotland II. s. plain, flat; lowland; ~

ölkə flat coun- try; ~ ərazi lowland areas

ovçarka i. sheep-dog

ovçu i. hunter; (həvəskar) sportsman*; (tələ

quran) trapper; xəz dərili heyvan ~su

fur-hunter

ovçuluq i. the profession of a hunter; ~ et-

mək to be* a hunter

ovdan i. reservoir, storage lake

ovdurmaq f. 1. to cause smb. to crumble (d.);

2. to cause / to ask smb. to massage (d.)

/ to rub (d.)

ovdurtmaq f. bax ovdurmaq

ovxalamaq f. bax ovuşdurmaq ovxalanmaq f. bax ovuşdurulmaq ovxalatdırmaq f. bax ovuşdurtmaq

ovxalatmaq f. bax ovuşdurtmaq

ovxam i. crumb

ovxantı i. bax ovuntu

ovxar i. sharpness

ovxarlamaq f. to sharpen a tool made of iron

(by heating and hammering) ovxarlanmaq f. to be* sharpened (by heating

and hammering)

ovxarlatdırmaq

ovxarlatdırmaq f. bax ovxarlatmaq ovxarlatmaq f. to ask / to cause to sharpen (d.) (by heating and

hammering); to have* (d.) sharpened (by heating and hammering) ovxarlı s. sharpened (by heating and

ham-

mering); ~ balta a sharpened ax(e) ovqat i. mood; humour; ~ı təlx olmaq to feel* / to be* upset (over), to

be* in bad humour, to be* in distress, to be* disap- pointed; d.d. to be* out of sorts; ~ını təlx etmək to

upset* (d.), to put* out (d.), to

put* smb. beside himself

ovqattəlxliyi i. distress, disappointment ovlaq i. 1. the place where one is a permanent

resident; 2. the place / spot where there is

a lot of game

ovlamaq f. to hunt (d.); (silahla) to shoot*

(d.); məc. to hunt (for); balıq ~ to fish; ayı ~ to hunt a bear; quş ~ to hunt / to shoot* a bird

ovma fi. 1. massage; 2. crumbling

ovmaq f. 1. to massage (d.); 2. to crumble (d.) ovsar i. halter (for camels)

ovsarlamaq f. to halter(d.); dəvə ~ to halter

a camel

ovsarlı s. (i.s.) with a halter, (i.s.) having a

halter

ovsarsız s. halterless, (i.s.) without a halter,

(i.s.) having no halter

ovsun i. witchcraft, sorcery, exorcism ovsunçu i. 1. magician, wizard, exorcist, sor-

cerer; 2. charmer; ilan ~ su snake-charmer ovsunlamaq f. to enchant (d.), to bewitch (d.);

to charm (d.), to cast* a spell (on) ovsunlanmaq f. to be* enchanted / bewitched;

to be* charmed

ovsunlatdırmaq f. bax ovsunlatmaq ovsunlatmaq f. to ask / to cause s.o. to

enchant (d.)

ovsunlu s. 1. bewitched, enchanted, spell-

bound; 2. magic(al); ~ gecə a magical night ovuc i. palm; ◊ ~una basmaq (rüşvət ver- mək) to grease / to

tickle smb.’s palm; ◊ bir kəsi ~unun içində saxlamaq to hold* smb. in the palm of one’s hand; bir ~ handful;

bir ~ fındıq a handful of nuts; bir ~ adam-

lar a handful of people

ovuclamaq f. 1. to take* smth. with one’s

palm; 2. to measure using one’s palm

oymaq

ovuq i. crumb; çörək ovuğu crumb of bread ovuq-ovuq s.: ~ olmaq to be* crumbled; ~ etmək to crumble

(d.), to blow* (d.) / to knock (d.) / to smash (d.) to / into smithereens, to cut* (d.) to very small

pieces

ovulan s. friable, loose; ~ torpaq friable /

loose soil

ovulmaq f. 1. to crumble; (uçub dağılmaq)

to go* to pieces; 2. to be* massaged, to be*

rubbed, to apply a massage (to) ovundurma fi. comfort, consolation, calm-

ing, soothing

ovundurmaq f. 1. to comfort (d.), to calm (d.),

to quiet (d.), to soothe (d.), to console (d.); 2. to cause (d.) to crumble (d.) / to go* to pieces (d.)

ovundurucu s. soothing, consolatory; ~ söz- lər consolatory / soothing words; ~ məktub a consolatory letter;

~ səs a soothing voice

ovuntu i. crumb; Stolun altından ovuntuları süpürün Sweep up the crumbs from under the table

ovuşdurmaq f. 1. to massage (d.), to rub (d.); 2. to crumble (d.)

ovuşdurtmaq f. 1. to ask / to cause smb. to massage (d.); 2. to ask / to cause smb. to crumble (d.)

ovuşdurulmaq f. 1. to be* massaged / rubbed; 2. to be* crumbled

ovutmaq f. bax ovundurmaq

oyadıcı s. stimulant; ~ vasitə tib. stimulant oyaq s. 1. awake, wakeful, not asleep; 2. vig-

ilant, watchful, wakeful, awake

oyaqlıq i. wakefulness; vigilance, watchful-

ness

oyandırmaq f. bax oyatmaq

oyanmaq f. to wake* up, to awake*; to

come* to oneself, to regain consciousness oyatmaq f. to wake* (d.), to stir up (d.); məc. to awaken* (d.), to

arouse (d.); Məni saat

6-da oyadın Wake me at 6

oydurmaq f. to ask / to cause smb. to carve

(d.); to ask / to cause smb. to drill (d.) oydurtmaq f. bax oydurmaq

oymaçı i. engraver, sculptor, carver

oymaq I. i. to excavate (d.), to engrave (d.),

to carve (d.), to drill (d.) II. i. subdivision of people; tribe III. i. thimble

619

oynağan

oynağan s. 1. playful, sportive, frisky; (at) fast; 2. one who likes to dance / is fond of dancing

oynaq I. i. anat. joint II. s.: ~ revmatizmi / yeli rheumatic fever III. s. sportive, play- ful, frisky; lively; active,

agile, (at) fast

oynaqlamaq f. to sport, to gambol, to frolic; Körpə quzular çöldə oynaqlayır The young lambs are sporting /

frolicking in the field

oynaqlaşmaq f. to sport / to gambol / to frolic all togethr; Uşaqlar bağda oynaq- laşırdılar The children were

sporting / frolicking in the garden

oynaqlıq i. playfulness, sportiveness; (at) speed

oynaqsız s. jointless, (i.s.) without a joint, (i.s.) having no joint

oynamaq f. 1. to play; Uşaqlar həyətdə oy- nayırlar The children are playing in the yard; 2. to play (d.),

şahmat ~ to play chess; futbol ~ to play football; 3. teatr. to act (d.), to perform (d.), to play (d.); rol ~ to

take* / to play the part (of smb.); O “Otello”da Otello rolunu oynayır He plays Othello in “Othello”; 4.

(əlindəki bir şeylə oynamaq) to toy (with), to play (with); bir kəsin əsəblərilə ~ to play / to get* on smb.’s

nerves; 5. to amuse oneself; 6. to dance; yaxşı ~ to dance well; vals ~ to dance a waltz; 7. (lotereya) to raffle;

8. (zarafat etmək) to play a trick, to pull smb.’s leg; 9. (qayka və s.) to be* / to get* loose; Qayka oynayır The

screw-nut is loose

oynanmaq f. to be* played / performed; (lo- tereya) to be* raffled

oynaş i. lover; paramour; unlawful lover of a married woman

oynaşmaq f. to sport / to gambol / to play together

oynatmaq f. 1. to ask / to cause smb. to dance; to ask / to force s.o. to play (d.);

620

ozan

2. (axmaq yerinə qoymaq) to make* a fool (of), to pull smb.’s leg, to play a prac- tical joke (on); 3. (yerindən

tərpətmək: payanı və s.) to shake* loose (d.), (mebeli) to make* rickety (d.)

oynayan I. i. dancer; player II. fs. playing; dancing; ~ uşaqlar playing children; ~ qız dancing girl

oyuq i. hollow, grove, cavity; excavation, dint, dent; (yolda) pot-hole, hole

oyuq-oyuq s. hollow

oyulmaq f. to become* hollowed out; to be*

carved / engraved

oyun i. 1. (müx. mənalarda) play; 2. (aktyor

oyunu) act, performance; 3. game; otaq ~u (uşaqlar üçün) indoor games, (böyük- lər üçün) society games;

Olimpiya ~ları Olympic Games; çöl ~ları outdoor games; ◊ söz ~u play on words, pun; 4. dance, dancing; 5.

məc. trick, prank, joke; ~ aç- maq to play pranks, to be* up to mischief; ~ çıxartmaq to play a trick on smb.,

to play a practical joke upon smb.; to spring* a surprise; Nə oyun çıxarıbsan? What have you done? / What a

mess you have made!

oyunbaz i. conjurer [`k0n-], juffer; buffoon; merry Andrew; (zarafatçıl) joker, humourist; (təlxək) clown

oyunbazlıq i. clownery, buffoonery; ~ etmək toact/tobehaveasaclown/ajoker;~et- mək to be* a joker / a

clown / a humourist

oyuncaq I. i. 1. toy, playthings; məc. pawn; 2. laughing-stock; bir kəsi ~ etmək to make* a laughing-stock of

smb. II. s. toy, puppet; ~ mağazası toy shop; ~ tüfəng toy-rifle; ~ hökumət puppet government

oyuncaqçı i. toyman*

oyunçu i. player; (qızğın oyunda) gambler oyun-oyuncaq i. trifle, toy, marionette; ~ et-

mək to make* smth. a trifle / a toy; to act / to behave irresponsibly, to act boldly / impudently

ozan i. bax aşıq II

ölçü

~ bacı stepsister; ~ qardaş stepbrother;

Öö

Ö, ö the 22nd letter of the Azerbaijani alphabet öc I. i. arx. bax qisas II. s. bax höcət II öcəşkən s. bax höcət II

öcəşkənlik i. bax höcətlik

öcəşmək f. 1. bax höcətləşmək; 2. to try to pick a quarrel

öd I. i. 1. bile, gall; 2. məc. splite, biliousness; ~ü ağzına gəlmək 1) to feel* sick strongly; 2) məc. to be* afraid

terribly II. s. gall, bile; ~ kisəsi anat. gall-bladder; ~ daşı tib. gall- stone; ~ yolu bile duct

öddək s. 1. cowardly, faint-hearted; ~ olmaq to be* cowardly / faint-hearted / timid; 2. impatient, short-

tempered, hot-tempered; ~ olmaq to be* impatient / hot-tempered

öddəklik i. 1. cowardice, faint-heartedness; 2. irritability; shortness of temper

ödək i. repayment, something that must be paid back

ödəmə fi. compensation, repayment; krediti ~ repayment of credits

ödəmək f. to compensate (for), to reimburse, to indemnify (for); (borcu) to pay* off (d.), to clear off (d.);

krediti ~ to repay; bir kəsə dəyən zərəri ~ to indemnify / to compen- sate smb. for all the damages suffered;

Sizin xərcləriniz ödəniləcək You willbe reimbursed your expenses; Mən sizin xərclərinizi ödəcəyəm I will

indemnify for your expenses

ödəniş i. bax ödənmə

ödənmə fi. compensation, indemnification,

reimbursement, paying off, clearing off ödənmək f. to be* compensated / indemni- fied / reimbursed; Sizin

xərcləriniz ödə- niləcək You will be reimbursed for the

expenses

ödətdirmək f. to ask / to cause smb. to com-

pensate / to indemnify / to reimburse

ödətmək f. bax ödətdirmək

ödlük i. anat. gall-bladder, bile cyst

öfgə i. anat. lung

ögey s. step; ~ ana stepmother; ~ ata stepfa-

ther; ~ qız stepdaughter; ~ oğul stepson;

~ uşaq stepchild; ~ valideyn stepparent ögeylik i. the state of being related not by blood but by parent who

has remarried öhdə i. obligation, engagement; commitment;

responsibility; bir kəsin ~sində olmaq to be* smb.’s responsibility, to be* smb.’s dependent; ~sindən gəlmək

to manage (d.), to cope (with); işin ~sindən gəlmək to manage / to handle one’s job well; və- zifəsinin

~sindən gəlmək to cope with one’s task; O, bunun öhdəsindən gələ bil- məz He / She won’t be able to cope

with it; ~dəsinə buraxmaq / qoymaq to make* smb. responsible for smth; ~sinə düşmək to fall* to smb.’s

lot, to be* responsible to do / to carry out some work; ~yə almaq / götürmək to pledge / to commit oneself,

to load oneself with responsibility, to undertake* to do smth., to pledge oneself to do smth., to bind* to do

smth.

öhdəçi i. one who loads himself with respon- sibility, the person who undertakes to do smth.

öhdəçilik i. obligation, engagement, under- taking; commitment; ~ götürmək to under- take* an

engagement; öhdəçiliyi yerinə yetirmək to fulfil one’s pledge, to meet* one’s obligation / commitments

öküz I. i. bull; (burulmuş) ox; (pl. oxen); qoşqu ~ü draught ox; ~ kimi işləmək to work like a slave; ~ kimi güclü

as strong as a horse II. s. ox; ~ otaran oxherd; ~ də- risi oxhide; ~ döyüşü bullfight

ölçdürmək f. to ask / to cause s.o. to meas- ure (d.); bir kəsin hərarətini / qızdırma- sını ~ to ask / to cause

s.o. to take smb.’s temperature

ölçdürtmək f. bax ölçdürmək

ölçmək f. to measure (d.); dərinliyi ~ to

sound (d.), to fathom (d.), to plumb (d.); bir kəsin hərarətini ~ to take smb.’s tem- perature

ölçü I. i. 1. measure; uzunluq ~sü linear measure; səth ~sü square measure; maye ~sü liquid measure; Saat

vaxt ölcüsüdür An hour is a measure of time; 2. (tədbir) measure; qəti ~ drastic measure; ~ götür- mək to

take* measures, to make* arrange-

621

ölçüb-biçilmək

ments; hər cür ~ götürmək to take* every measure; ~sünü götürmək (dərzi və s.) to take* smb.’s

measurements; ~dən kənar beyond measure; ~nü bilməmək not to know* the right measure, not to know*

where to stop; ~ daxilində to the extent (of), within reasonable limit; 3. (sərhəd, hüdud) limit; ~nü gözləmək

to keep* within limits; Hər şeyin öz ölçüsü var Everything has a limit II. s. measuring; ~ aləti measuring

instrument; ~ vahidi unit (of measure), unit of measurement

ölçüb-biçilmək f. 1. to be* turned over in one’s mind, to be* decided after full con- sideration / planned

carefully; 2. to be* well-balanced

ölçüb-biçmək f. to turn over in one’s mind, to decide after full consideration, to plan carefully (d.); to act

wisely; to think* smth. out in a advance

ölçü-biçi i. bax ölçü I

ölçücü s. measuring; ~ cihaz measuring

instrument

ölçülmək f. to be* measured; (dərinlik) to

be* sounded / plumbed

ölçülməz s. bax ölçüyəgəlməz ölçülməzlik i. immeasurability, immensity ölçülü s. 1. measured; 2. moderate,

well-bal-

anced

ölçülüb-biçilmək f. 1. to be* turned over in

one’s mind, to be* decided after full con- sideration, to be* planned carefully; 2. to be* well-balanced

ölçülü-biçili s. measured; ~ sözlər measured words

ölçüsüz I. s. measureless, limitless, too great; boundless, infinite II. z. infinitely, limit- lessly, beyond all

measures

ölçüsüzlük i. the state or quality of being measureless / limitless / boundless

ölçüyəgələn s. measurable; ~ məsafə meas- urable distance

ölçüyəgəlməz s. 1. immeasurable, countless, (dərinlik) fathomless; dənizin ~ dərinliyi fathomless depths of

the sea; ~ sahə / məkan immeasurable space; ~ miqdar countless numbers pl., 2. immence, huge,

enormous, vast; ~ sahə vast expanse; ~ fərq enormous / huge difference; ~ xöş- bəxtlik immense happiness

622

ölmək

öldürmək f. to kill (d.); to murder (d.); (siyasi motivə görə) to assassinate (d.); adam ~ to kill a man*, tülkü ~

to kill a fox; Dərd məni öldürür Grief is killing me; Şaxta gülləri öldürdü The frost killed the flowers;

Ayaqlarım məni öldürür My feet are killing me; ◊ bir oxla iki dovşan öldürmək ≅ to kill two birds with one

stone

öldürtdürmək f. to ask / to cause s.o. to kill (d.); (siyasi motivə görə) to ask / to cause s.o. to assassinate (d.)

öldürtmək f. bax öldürtdürmək

öldürücü s. killing, murderous, fatal, mortal; ~ şaxta killing frost; ~ yara mortal wound; ~ zərbə fatal / mortal

/ murderous blow /

stroke

öldürülmək f. to be* killed; (qəsdən) to be*

murdered; (siyasi motivə görə) to be*

assassinated

ölə-ölə z. hardly, with difficulty; bir işi ~ et-

mək to do* some job with difficulty ölgün s. 1. dead (-ened); numb; tib. necrotic, half dead; 2. sickly, puny;

apathetic; weak,

unhealthy-looking; (bitki) undergrown ölgünləşdirmək f. to cause smb. to become / to grow sickly / puny /

weak; (bitki) to cause smth. to become undergrown / to get

withered

ölgünləşmək f. 1. to become* sickly / puny

/ stunted / apathetic; 2. (bitki) to become*

withered / undergrown

ölgünlük i. languor, inertia, apathy, listless-

ness; (əzələ) flabbiness

ölkə i. land, country; bütün ~də all over the

country; doğma ~ native land; bizim ~də in our country; asılı ~ dependent country; müstəmləkə ~ləri

colonial countries

ölkəşünas i. regional ethnographer ölkəşünaslıq I. i. regional ethnography, country study II. s. regional; ~

muzeyi

museum of regional ethnography

ölmək f. to die; to fade, to wither, to lose* freshness; to suffer great grief or anxiety; to pass away, to be*

dead; (hiss və s.) to die away / off / down; (xəstəlikdən, qo- calıqdan) to die (of); (bir şey üçün) to die for; O

ölür He / She is dying; O öldü He / She is dead, He / She is gone; təbii

ölməli

ölümlə ~ to die a natural death; əldə ~ to die a violent death; qəhrəman kimi ~ to die the death of a hero;

vaxtsız ~ to die prematurely, to pass away prematurely; qəfildən ~ to die suddenly; acından ~ to die of

starvation / hunger, to starve to death; gülməkdən ~ to die of / with laugh- ing; kədərdən ~ to be* bored to

death; ◊ Adam bir dəfə ölər ≅ A man can die but once; bir şey üçün ~ (çox istəmək) to die for smth.

ölməli s. 1. worth dying; O ölməlidir He / She is worth dying; 2. evil, wicked

ölməz s. immortal, undying, unfading, death- less; ~ şöhrət deathless / immortal fame; ~ şərəf undying /

unfading glory

ölməzlik i. immortality; Nizami poeziyası- nın ölməzliyi The immortality of Nizami’s poetry

ölmüş s. dead; faded, defunct; ~ adam a dead man*; ~ xala defunct aunt; ~ bitki a dead plant; ~ məhəbbət

dead love; ~ iş a dead matter; ~ fikir / ideya a dead idea; ~ hey- van a dead animal

ölü I. i. corpse, dead man*, dead body, the deceased, the defunct; ~lər və dirilər the dead and the living II. s.

dead; lifeless; ~adamadeadman*;~itadeaddog;~dil dilç. a dead language; ~ kapital dead stock; unemployed

capital; ~ göz məc. lifeless eyes; ~ kimi yatmaq to be* dead asleep; ~ nöqtə tex. dead point / centre

ölüb-öldürmək f. to fight* to death; to kill or to be* killed

ölücəsinə s. dead; ~ kefli dead drunk; ~ yor- ğun dead tired

ölüxana i. morgue, mortuary, dead-house ölüm I. i. 1. death; decease, demise; təbii ~ natural death; ~dən

xilas etmək to save fromdeath; vaxtsız ~ prematurely / untime- ly death; ~ün pəncəsində olmaq to be* in

the jaws of death; ~lə həyat arasında ol- maq to be* between life and death; ~ aya- ğında olmaq to be*

dying, to be* on the verge of death; ~ə vermək to kill (d.), to cause to be killed; ~ünü gözünün qaba- ğına

almaq to risk / to stake one’s life; 2. mortality; uşaq ~ü infant / infantile mor- tality II. s. death; ~ düşərgəsi

death camp;

ömür

~ cəzası capital punishment; ~ tələsi death trap; ~ hökmü death sentence; ~ təri death sweat; ~ yatağı

death-bed

ölümcül I. s. mortal, deadly, fatal; ~ yara mortal wound II. z. half-dead; more dead than alive; ~ yaralanmaq

to be* deadly wounded; ~ olmaq to be* half-dead, to be* going to die, to be* seriously ill

ölümcüllük i. the state of being halfdead / seriously ill

ölüm-dirim I. s. life-and-death; fierce fight; ~ mübarizəsi life and death struggle, strug- gle for existence II. z.

~ mübarizəsi apar- maq to be* engaged in fierce fighting, to fight* a fierce / frantic fight

ölüm-itim s. ~ dünyası the transitory world ölümlü s. ~ dünya transitory world; ~ gün

hard time / life

ölüm-zülüm z. anyhow, somehow; with great

difficulty

ölüncə z. 1. to death, mortally; ~ döymək to

beat* smb. to death, to beat* unmercifully, to give*smb. a terrible beating; amer. to beat* the living

daylight out of smb.; ~ ye- mək to be* quite full, to eat* to satiety; ◊ to make* a pig of oneself; 2. till the end

of one’s lifetime

ölüsoyan i. looter, marauder, pillager ölüsoyanlıq i. looting, pillage, marauding; ~ etmək to loot, to pillage, to

maraud

[m7`r6:d]

ölüşkəmək f. (bitki) to fade, to wither, to

droop; məc. to waste away

ölüşkətmək f. to cause smth. to become faded

/ withered

ölüvay I. i. an irresolute person II. s. irres-

olute, languid, listless, inert; awkward; ~ adam an irresolute person III. z. lan- guidly, inertly, awkardly,

listlessly

ölüvaylıq i. irresolution, inertness, listless- ness, awkwardness

ölüyuyan i. bax mürdəşir

ömründə z. never, never in one’s life; Öm-

ründə o bunu yaddan çıxartmaz He’ll / She’ll never forget it, He’ll / She’ll not forget it as long as he / she

lives

ömür i. life; ~ etmək / sürmək to live; ömrü uzunu / boyu lifelong, as long as one lives; ömrünü çürütmək to

run* one’s life;

623

ömürbillah

Ömrün uzun olcun May your life be long! Allah ömür versin May God prolong your life!

ömürbillah z. bax ömründə

ömür-gün i bax ömür

ömürlük s. life, for life, lifelong; ~ təqaüd

life pension; ~ həbs imprisonment for life, lifetime imprisonment; ~ katorqa penal servitude for life; ~ dost

life-long friend; ~ sürgün lifelong exile

ömürlülük i. longevity, life long

ömürsüz s. short-lived; unstable, not firm ömürsüzlük i. the state of being short-lived

/ not firm / unstable

ön s. front; ~ qapı front door; ~ dişlər front

teeth; ~ cərgə front row; ~ saitlər front

vowels; ~ hissə front section, forepart öncə z. in advance, in good time, ahead, ahead of time; ilk ~ first of

all, in the very first place; ~dən beforehand, first of all,

in advance

öncül I. i. leader (in herd); ~ olmaq to be*

a leader II. s. leading; ~ dövlət xadimi a

leading statesman*

öndə z. in front, in future; Öndə bizi çox iş-

lər gözləyir We have much work to do in

future

öndəki s. front, in front, in future

öndən z. from front

öndər i. leader; chief; ~ olmaq to be* a leader önəmli s. important, significant; consider-

able; substantial; ~ rol oynamaq to play a great role; ~ qərar important decision; ~ düzəliş important

amendment; ~ gəlir considerable income; ~ məsələ an impor- tant matter, a matter of great significance /

importance

önəmlilik i. importance, significance; mə- sələnin önəmliliyi the importance of the matter

önlük i. apron; (uşaq üçün) bib; pinafore önlüklü s. (i.s.) with a pinafore / an apron,

(i.s.) having a pinafore / an apron önündə z. before, in front of: qapının ~ before the door, in front of the

door; O uzun müddət şəklin önündə dayandı He / stood before the picture for a long time öpdürmək f. to

ask / to cause smb. to kiss

(d.); to allow smb. to kiss (d.) öpdürtmək f. bax öpdürmək

624

örtüb-basdırmaq

öpən i. kisser

öpmək f. to kiss (d.), to give* a kiss (i.); bir

kəsin dodaqlarından ~ to kiss smb.’s lips; bir kəsin yanağından ~ to kiss smb’s cheek; bir kəsin əlini / əlindən

~ to kiss smb.’s hand

öpülmək f. to be* kissed

öpüş i. kiss; ~ göndərmək to blow* a kiss;

hərarətli ~ ardent kiss; ~ vermək to allow

smb. to kiss

öpüşdürmək f. to ask / to cause smb. to kiss

each other

öpüşdürtmək f. bax öpüşdürmək öpüşmək f. to kiss, to kiss each other / one another; Onlar görüşəndə

öpüşdülər

They kissed when they met

ördək I. i. duck; ~ çöl ördəyi wild duck

II. s. duck, duck’s; ~ yumurtası duck egg; duck’s egg; ~ balası duckling; ~ yetişdirən ducker; ~ ovu ducking

ördəkburun I. i. zool. duck-bill, platypus II. s. duck-billed; ~ qadın a duck-billed woman*

örnək i. specimen, sample, model, pattern; ~ olmaq to be* / to become* a model

örpək i. kerchief, scarf worn over the head örpəkli s. (i.s.) with a kerchief, (i.s.) having

a kerchief on

örpəksiz i. (i.s.) without a kerchief, (i.s.) hav-

ing no kerchief on

örpəksizlik i. the state of having no ker-

chief on

ört-basdır i. glossiness; concealment; receiv-

ing; ~ etmək to gloss (d.) over, to cover up (d.); çatışmazlıqları ~ etmək to cover up defects, to cover up

one’s tracks; cinayəti ~ etmək to conceal all traces of a crime

örtdürmək f. to ask / to cause smb. to cover (d.) / to shut (d.)

örtdürtmək f. bax örtdürmək

örtmək f. 1. to cover (d.); 2. (qapaqla) to

root (d.); 3. to shut* (d.), to close (d.); şkafı ~ to close a cupboard; qapını ~ to close / to shut* the door;

gözünü ~ to close one’s eye; (ölmək ) to die, to pass away; 4. (giz- ləmək) to conceal (d.)

örtü i. bax örtük

örtüb-basdırmaq f. to gloss (d.) over; to

cover up; cinayəti ~ to conceal all the

örtük

tracks of a crime; çatışmazlıqları ~ to

cover up defects

örtük i. 1. cover; coat; carpet; roof; blanket;

qar örtüyü coat / carpet of snow; 2. (şal) shawl; (duvaq, pərdə) veil; (çarpayı üçün) bed-spread, coverlet,

counterpane; (balış üçün) cushion-cover

örtüklü s. (i.s.) with / having a cover; (çar- payı) (i.s.) with bed-spread / coverlet; (duvaqlı) (i.s.) with / having

a veil

örtüksüz s. uncovered; open; bare; (i.s.) with- out a veil / a cover / a shawl / a kerchief

örtüksüzlük i. the state of being uncovered / without a cover

örtülmək f. to close, to shut; to be* closed / shut / slammed; Qapı örtüldü The door (was) shut; Onun gözləri

örtüldü His / Her eyes (were) shut; Pərdə örtüldü The curtain was pulled / drawn; Qapaq örtüldü The lid

came down, The lid fell; Qapı onun arxasınca örtüldü The door slammed behind him / her; yarpaqla ~ to be*

cov- ered with leaves; qarla ~ to be covered* with snow

örtülü s. 1. covered; wrapped up; concealed; shut; ~ bazar covered market; 2. ambigu- ous, equivocal;

Örtülü bazar dostluğu pozar ≅ Never buy a pig in a poke / bag

örtüncək i. bax örtük

örtüncəkli s. bax örtüklü

örtüncəksiz s. bax örtüksüz örtüncəksizlik i. bax örtüksüzlük örtünmək f. to cover oneself, to veil oneself,

to cover oneself with

örüş i. pasture, (ümumi) common pasture;

Naxır örüşdədir The cattle are on pasture öskürdücü s. (i.s.) causing cough

öskürək i. cough [k6f]; ~ tutmaq to have*

a fit of coughing; pis / bərk ~ churchyard

cough

öskürmək f. 1. to cough; 2. (öskürəyi ol-

maq) to have* a cough; bərk / pis ~ to

have* a bad cough

öskürtmək f. to cause smb. to cough öskürtü i. bax öskürək

öskürüşmək f. to cough all together

ötə s. ~ olmaq to excel (d. in), to surpass (d.),

to be* better than; ~ olmaq to be* better, to excel; dostundan ~ olmaq to excel one’s

ötrü

friend; müəllimindən ~ olmaq to excel one’s teacher; O, idmanda məndən ötədir He / She excels me in

sports; Bu kitab on- dan ötədir This book is better than that one

ötən s. past, last, previous; ~ il last / previous year; ~ qış last / previous winter; ~ həftə past / last week

ötən-keçən i. passerby (pl. passers-by) ötərgi I. s. bax ötəri I II. z. bax ötəri II ötəri I. s. superficial; cursory; ~

bilik super-

ficial knowledge; ~ yoxlama cursory inspection; ~ nəzər superficial glance II. z. superficially, cursorily; by the

way; ~ nə- zər salmaq to cast* a cursory glance (at), to give* a cursory glance, to steal* a glance (at); ~

görmək to catch* glimpse (of); ~ eşitmək to hear* with half an ear (d.); kitaba ~ baxmaq to glance over /

through a book; materialla ~ tanış olmaq to glance over the material, to take* a look at the material

ötəricə z. quite superficially / cursorily ötərilik i. superficiality

ötgün s. 1. (çox yetişmiş) overripe; 2. (çox

bişmiş) overcooked, overroasted; overdone ötgünlük i. the quality of being overripe /

overroasted / overcooked

ötkəm I. s. 1. haughty, arrogant, super-

cileious; 2. bax hünərli II. z. 1. haughtily, arrogantly; 2. confidently, with confidence; ~ danışmaq to speak*

with confidence

ötkəmlik i. 1. haughtiness, arrogance; 2. bax hünərlilik

ötmək f. 1. to outdistance (d.), to leave* behind (d.); (qaçmaqda) to outrun* (d.); (yeriməkdə) to outwalk

(d.), to pass (d.); (uçmaqda) to outfly (d.), to outstrip (d.); 2. to be* over, to be* past; Qış ötdü Winter is

over; Tufan ötdü The storm has blown over; Təhlükə ötdü The danger is past; 3. (quş) to sing*; 4. d.d. (boş-

boşuna da- nışmaq) to chatter, to talk nonsense; 5. (meyvə) to be* overripe; (xörək və s.) to be* over

cooked / overdone; ◊ Ötən günə gün çatmaz, günü-günə calasan ≅ You’ll never return past days

ötrü qoş. for, because of, on account of; səndən ~ for you; Tomdan ~ for Tom; nahardan ~ for dinner;

avtobusdan ~ for

625

ötüb-keçmək

thebus; vətəndən ~ for one’s country; hər sözdən ~ for every word; ondan ~ because of him

ötüb-keçmək f. to overtake* and surpass (d.), to leave* behind (d.); (atla) to outgallop (d.)

ötürmə fi. pass, an act of passing

ötürmək f. 1. to see* (d.), to see* off (d.); döngəyə qədər ~ to see* as far as the cor- ner; bir kəsi evə ~ to

see* smb. home; bir kəsi qapıya qədər ~ to see smb. to the door; 2. to hand over (d.), to pass (d.); əl- dən-

ələ ~ to hand (d.); topu (oyunda) ~ to pass the ball / football; 3. d.d. (yemək) to eat* up (d.), to gobble (up)

(d.); 4. to miss; dərs ~ to miss a lesson; söz ~ to miss

a word

ötür-ötür z. 1. passing smth. to one another;

2. the name of a kind of game

ötürücü I. i. 1. guide, conductor; 2. fiz. con-

ductor II. s. fiz. conductive; ~ metal con-

ductive metal

ötürücülük i. conductivity, conductance; mi-

sin ötürülücüyü the conductivity of copper ötürülmək f. 1. to be* seen off; 2. to be*

passed; 3. to be* omitted / missed ötüşdürmək f. to race (d.); to cause to run a

race (against)

ötüşmə fi. id. race; avtomobil / velosiped ~si

motor / cycle race; qayıq ~si boat race ötüşmək f. 1. to race, to take* part in a race; 2. to manage (with), to

do* (with), to make* (with); 3. to get* right / settled, to be* in a fair way; 4. (quşlar) to pipe / to sing* /

to warble (all) together

övkələmək f. to rub (d.), to massage (d.), to

give* a massage (to); özünü ~ to rub one- self; gözünü ~ to rub one’s eyes; üzünü ~ to rub one’s face; əllərini

~ to rub one’s hands

övkələnmək f. to be* rubbed / massaged, to give* a massage (to)

övkələtdirmək f. bax övkələtmək övkələtmək f. to ask / to cause s.o. to rub (d.)

/ to massage (d.)

övlad i. child*; descendant; ~ı olmaq to

give* birth to a to child*; to have* a child övladcanlılıq i. philoprogenitiveness övladlı s. (i.s.) having a child;

~ olmaq to

have* a child*

626

öyrənmək

övladlılıq i. the state of having a child* övladpərəst s. bax övladsevən övladpərəstlik i. bax övladcanlılıq

övladsevən s. philoprogenitive, fond of one’s

child

övladsevənlik i. bax övladcanlılıq övladsevər s. bax övladsevən övladsevərlik i. philoprogenitiveness övladsız

s. childless, (i.s.) without a child* övlasızlıq i. childlessness

övrət i. bax arvad I

övrətbaz s. bax arvadbaz

övrətbazlıq i. bax arvadbazlıq

öymək f. to boast (of), to praise(d.); özünü

~ to boast (of), to swagger (about)

öynə i. time; once; gündə bir ~ once a day; hər ~də every time, each time, whenever; ~sini kəsmək to

prevent (d.) from doing some business (especially from eating,

earning money)

öynəlik i. some eatable matter for one time,

smth. enough for a time

öyrədici s. educating, training; ~ tapşırıqlar

educating exercises

öyrədilmək f. 1. to be* taught / educated /

trained; 2. to be* put up to

öyrədilmiş s. trained; tamed; domesticated,

(heyvan: sirkdə oynamaq üçün) perform-

ing

öyrəncək s. accustomed, used; ~ olmaq to

be* used / accustomed (to); Mən işləməyə öyrəncəyəm I’m accustomed to working; kənd həyatına ~ olmaq

to be* used to country life

öyrəncəkli s. bax öyrəncək

öyrənilmək f. to be* learned / studied öyrənişli s. accustomed (to), used (to) öyrənişmək f. to be* used /

accustomed

(to+ger.), to get* accustomed (to); O tez- dən qalxmağa öyrənişib He / She is used / accustomed to rising

early; Uşaq nənə- sinə öyrənişib The child has got accus- tomed to his / her grandmother

öyrənmək f. 1. to learn* (d.), to study (d.); oxumağı ~ to learn* to read; yazmağı ~ to learn* to write; ingilis

dilini ~ to learn* / to study English; dərzilik ~ to learn* tai- loring; səbirli olmağı ~ to learn* to be patient, to

school oneself to be patient; əz-

öyrənmiş

bər ~ to learn* by heart; ◊ Öyrənmək heç vaxt gec deyil Live and learn; 2. to get* to know (d.), to know*

(d.), to find* out (d.); telefon vasitəsi ilə ~ to find* out by telephone; Mən indi onu yaxşı öyrən- mişəm I

have known him / her better now; 3. to get* accustomed (to) / used (to); kənd həyatına ~ to get* used / to

get* accus- tomed to country life

öyrənmiş s. 1. accustomed, used; 2. trained, tamed; ~ şir a tamed lion

öyrəşmək f. bax öyrənişmək

öyrətmək f. 1. to teach* (d., +to inf.); to train

(d.), to learn* (d.), to instruct (d.); yazmağı ~ to teach* (d.) to write; bir kəsə ingi- liscə danışmaq ~ to teach*

smb. to speak English; bir kəsə ingiliscə ~ to teach* smb. English; bir kəsə bir şeyi ~ to teach* smb. smth.,

(praktik olaraq) to train smb. in smth.; Onlar məni öyrətdilər They instructed me; 2. (tovlamaq) to instigate

(d.+to inf.), to incite (d. to inf.), to put* up to; to egg on (d.+to inf.); Bunu deməyi o mənə öyrətdi He / She

prompted me to say this, He / She egged me on to say this, He / She put me to it; 3. to train (d.); məc. to

school (d.); (heyvanı) to tame (d.); atı ~ (minmək üçün) to tame a horse, (idman) to train a horse

öyrətmən i. bax şagird I

öyüd i. lecture, reprimand; bir kəsə ~ ver-

mək to reprimand smb., to lecture smb.,

to read* smb. a lecture, to preach to smb. öyüdləmək f. to preach (to), to lecture (to), to give* a lecture, to

reprimand (d.); bir

kəsi ~ to lecture smb., to preach to smb. öyüd-nəsihət i. bax öyüd

öyüdücü s. vomitive, emetic, sickening, nau-

seating; ~ vasitə emetic; ~ iy sickening /

nauseating smell

öyüdverən i. one who reprimands öyüdverici s. moralizing, didactic; ~ ədə-

biyyat didactic literature

öyümə fi. sickness, nausea [-s97]; ~ hiss et-

mək to feel* sick

öyümək f. to feel* sick; to sicken, to nauseate öyüngən s. boastful, vainglorious; ~ kral a

boastful king

öyüngənlik i. boastfulness, vaingloriousness

öz

öyünmək f. to boast (of), to swagger (about.) to brag (of, about)

öyütmək f. to make* smb. (feel) sick, to sick- en (d.), to nauseate (d.); Bu məni öyüdür It makes me sick, It

sickens / nauseates me

öz əv. 1. Şəxs və cinsdən asılı olaraq ingilis dili yiyəlik əvəzliklərinin isimlə işlənən formasına uyğun gəlir: Mən

öz anama kömək edirəm I help my mother; O öz paltarını yudu She washed her dress; O öz səhvini boynuna

aldı He / She admitted his / her mistake; 2. one’s, one’s own; Hər kəs öz borcunu yerinə yetirməlidir One

must do one’s duty; ~ fikrində israr etmək to insist on having one’s own way; ~ sözünü demək to make*

one’s mark; ~ yolu ilə getmək to go* one’s own way; to do* what one wants / wishes; ~ sözü ilə danışmaq to

tell* in one’s own words; ~ əli ~ başı olmaq to be* one’s own mas- ter; to be* free / independent; ~ xoşuna

at / of one’s own will; onun ~ evi his / her own house; 3. şəxs və cinsdən asılı ola- raq ingilis dili qayıdış

əvəzliklərinə uy- ğun gəlir: myself, himself, herself, etc.; ~ əli ilə ~ünə quyu qazmaq to ruin one- self, to kill

oneself; ~ü etmək to do* one- self; O, Moskvaya özü gedəcək He / She will go to Moscow himself / herself;

~ünə güvənmək to be* sure of oneself, to rely on oneself; ~ canının qeydinə qalmaq to take* care only of

oneself; to look after one’s health; ~ünü təmizə çıxartmaq to justify oneself; ~ünü müdafiə etmək to defend

oneself (against); ~ünü xilas etmək to save oneself, to escape; ~ünü əzib büzmək to give* oneself airs, to

be* affected; ~ünü ələ salmaq to play the fool / to make* a fool of oneself; ~ünə gün ağlamaq to think* of

one’s future, to take* care of oneself; ~ünü bərkitmək d.d. 1) (yemək) to refresh oneself, to eat* much; 2)

(özünü ələ almaq) to store up fresh energy; ~ünü vurmaq 1) to shoot* oneself; 2) to pretend to be, to sham,

to feign, to stimulate; ~ünü xəstəliyə vur- maq to pretend to be ill; ~ünü ölülüyə vurmaq to pretend to be

dead, to sham / to feign death; O, əslində xəstə deyil, özünü xəstəliyə vurur He / She is not real-

627

özbaşına

ly ill, he’s / she’s only shamming; ~ünü yeyib tökmək to say* smth. repeatedly / many times; ~ünü yetirmək

to come* just on / in time, to arrive just on / in time; ~ünü yığışdırmaq 1) to pull oneself together; 2) to be*

frightened / afraid (of); ~ünü yormaq to overwork; (boş yerə) to waste one’s efforts, to get* tired /

exhausted; ~ünü göstərmək to show* oneself; to put* one’s best foot foremost; to show* off; ~ünü naza

qoymaq to give*oneself airs, to be* affected; ~ünü öymək to brag (of), to boast (of), to swagger (about);

~ünü uca / yuxarı tutmaq to turn up one’s nose, to cock one’s nose; to put* on airs; ~ünü çək- mək to puff

up, to be* too proud

özbaşına I. s. 1. self-willed, wilful; ~ uşaq self-willed / wilful child; 2. unwarranted; ~ (icazəsiz) axtarış

unwarranted research II. z. wilfully; ~ hərəkət etmək to act wil- fully

özbaşınalıq i. tyranny; arbitrariness; lack of restraint;~ etmək to act wilfully

özbək I. i. Uzbek [u:z-] II. s. Uzbek [u:z-]; ~ dili Uzbek, the Uzbek language

özbəkcə z. Uzbek; in Uzbek; ~ danışmaq to speak* Uzbek; ~ yazmaq to write* in Uzbek; ~ demək; to say* in

Uzbek

özək i. 1. cell, nucleus; core; döyənəyin özəyi the core of corn; partiya özəyi party cell; ~ bağlamaq bax

özəkləmək; 2. kernel; qozun özəyi (içi) kernel of a walnut

özəkləmək f. to form core / cell / nucleus özəkli s. (i.s.) with cell / nucleus / kernel,

(i.s.) having cell / nucleus / kernel özəksiz s. (i.s.) without cell / nucleus / kernel,

coreless

özəksizlik i. the state or quality of being

without kernel / without core

özfəaliyyət I. i. amateur talent activities

II. s. amateur; ~ truppası amateur troupe;

~ konserti amateur concert özəlləşdirmək f. to privatize [`pra9v7ta9z] (d.) özəlləşdirilmək f. to be* privatized

[`pra9v7,ta9zd]

özəlləşmə fi. privatization [,pra9v7,ta9`zei3(7)n] özəlləşmək f. to be* / to become* priva-

tized [`pra9v7,ta9zd]

özəlləşmiş fs. privatized [`pra9v7,ta9zd]; ~ za-

vod a privatized plant 628

özündəngetmə

özgə əv. other; another; ~ sözlə in other words; ~ yerdə somewhere else; Bu özgə məsələdir That is another

matter; ~ adam a stranger, a strange man*; O, özgələri ba- rədə heç vaxt fikirləşmir He / She never thinks of

others

özgələşmək f. to become* a stranger, to change entirely

özgəlik i. the state of being a stranger özləri əv. themselves; Evi özləri tikdilər

They built the house themselves özlüyündə z. itself, in itself; by itself; Mə- sələ özlüyündə aydındır The

question is clear itself; Özlüyündə onun heç bir əhə- miyyəti yoxdur In itself it is of no impor-

tance

öz-özünə z. to himself, of oneself, in itself,

independently; ~ danışmaq to speak* to oneself; to go* mad; ~ işləmək to work by itself; Maşın öz-özünə

işləyir The machine works by itself; ~ fikirləşmək to think* to oneself O, öz-özünə fikirləşdi He / She thought

to himself / herself

özü əv. (kişi) himself, (qadın) herself, (can- sızlar) itself; O, bunu özü dedi He / She herself / himself said it,

He / She said it himself / herself; Qız mənə özü belə dedi The girl herself said to me so; London özü qədim

şəhərdir London itself is an ancient city; ~nü eşşək yerinə qoymaq to make* an ass of oneself; Özünü eşşək

yerinə qoyma Don’t make an ass of yourself

özüaçılan s. (silah) self-firing; automatic özüboşaldan s. yükünü ~ maşın dump truck,

tip-up lorry

özül i. base, basis (pl. bases); foundation,

groundwork; ~ünü qoymaq to lay* down the foundation; ~ünü tikmək to build* the foundation

özülsüz s. (i.s.) without base / foundation, (i.s.) having no base / foundation

özülsüzlük i. the state of being without base / foundation

özümünkü əv. mine; my people, my native; Bu özümünküdür It’s mine

özümüzünkü əv. ours, our own; Burada hamı özümüzünküdür No strangers here özündəngetmə i. fainting

fit, swoon, syn-

cope [-p9]

özünəbəy

özünəbəy i. bridegroom, groom; ~ olmaq to be* a bridegroom / groom

özünəxidmət s. self-service; ~ mağazası self-service shop / store

özünüalçaltma i. self-abasement, self-humil- iation

özünüçəkən I. i. one who turns up his / her nose II. s. cocky, cocksure, pert

özünüidarə I. i. self-government II. s. self- government; ~ orqanları / təşkilatları self-government institutions;

yerli ~ or- qanları institutions of local government

özünüqoruma i. bax özünümüdafiə özünümüdafiə I. i. self-defence; fərdi ~ individual self-defence; kollektiv

~ col- lective self-defence II. s. self-defence;

~ orqanları self-defence institutions

özüyeriyən

özününkü əv. (kişi) his; (qadın) hers; his / her people, his / her natives; his / her own; Kitab özününküdür The

book is his / hers

özünüöymə i. self-advertising, boasting özünütənqid i. self-criticism; tənqid və

~ citicism and self* criticism özü-özlüyündə z. by oneself, in himself, in

itself, independently, to himself / herself; ~ danışmaq to speak* to oneself; ~ fikir- ləşmək to think* to

oneself; Özü -özlü - yündə aydındır It goes without saying

özünütərbiyə i. self-education özünütərifləmə i. bax özünüöymə özüyazan s. registering, (self-) recording;

~ qələm fountain-pen

özüyeriyən s. self-propelled; ~ kombayn

self-propelled combine

629

palçıq

paxlava i. pakhlava (a kind of Eastern cake with nuts or almonds)

pak s. 1. clean; 2. honest; ~ adam honest man*

paket i. envelope, cover

P, p the 23rd letter of the Azerbaijani alphabet paça i. 1. crotch; 2. foot; leg; ~sını ~sının

üstünə qoymaq to cross one’s legs paçalamaq f. to seize / to grasp smb. by the

leg

paçalı s. long-legged

padşah i. padishah [pa:-]; monarch [`m6n7k] padşahlıq i. 1. reign [re9n]; 2. kingdom,

realm [relm]

padzəhər i. antidote

padşahpərəst s. monarchist [-k-], ~ qüvvə-

lər monarchist forces

padşahpərəstlik i. monarchism [-k-]

paxıl I. i. envier, envious person II. s. envi-

ous; ~ baxışlar envious looks; ~ dillər envious tongues; başqasının xöşbəxtli- yinə qarşı ~ olmaq to be*

envious of another’s good fortune

paxıllaşmaq f. to become* envied / envious paxıllıq i. envy; enviousness; ~ etmək / çək- mək to envy (d.); bir

kəsin üstünlüyünə ~ (hiss) etmək to feel* envy at the supe- rior advantages of another; bir kəsdə ~ hissi

oyatmaq to excite / to rouse envy in smb.; ◊ ~dan partlamaq d.d. to be*

bursting with envy

paxılyana s. enviously, with envy; nəyəsə

~ baxmaq to look at smth. enviously, to

eye smth. enviously

paxır i. kim. oxide; dəmir ~ı ferric oxide;

alümin ~ı alumina / aluminium oxide; mis ~ı copper oxide; ~ basmaq to get* / to become* oxidized; ◊ ~ı

açılmaq məc. to become* / to get* unmasked, to come* to light, to stand* exposed, to be* revealed; ~ını

açmaq məc. to unmask (d.), to show* up (d.), öz ~ını açmaq to reveal oneself*

paxırlanmaq f. to be* oxidized / oxidated paxırlaşdırıcı i. kim. acidifier, oxidizer paxla I. i. bean; ~ əkmək

üçün maşın bean

hulter; “paxla yeyənlər” (Boston şəhəri əhalisinin ləqəbi) bean-eaters II. s. bean; ~ qabığı bean pod

paxlalı s. bean; ~ sous bean sauce; ~ bitkilər leguminous plants

630

pakizə I. s. clean; complete; Çox əcəb, Çox pakizə d.d. all right; O.K. II. z. cleanly, honestly; pak ~ yaşamaq to

live cleanly / honestly

paqqıldamaq f. to seethe; to boil up

palan i. 1. (yük daşımaq üçün) pack-saddle; 2. (hamballarda) back pillow (for loaders)

palanduz i. pack-saddle maker palanduzluq i. trade of a pack-saddle maker palanlamaq f. to put* on pack-

saddle / back

pillow

palanlanmaq f. to be* put on pack-saddle /

back pillow

palanlatdırmaq f. bax palanlatmaq palanlatmaq f. to ask / to cause smb. to put

on pack-saddle / back pillow

palanlı s. 1. (i.s.) having pack-saddle on /

back pillow on; 2. d.d. bax anlamaz, qan-

maz

palata I. i. 1. (qanunverici orqan) chamber;

2. (nümayəndəlik) chamber; house; lord- lar ~sı House of Lords; icmalar ~sı House of Commons; deputatlar

~sı Chamber of Deputies; nümayəndələr ~sı (ABŞ-da) House of Representatives; Hindistan xalq ~sı Indian

House of the People; kitab ~sı Book Chamber; ticarət ~sı Chamber of Commerce II. i. (xəstəxanada) ward

palaz i. a kind of carpet without pile palazqulaq I. i. d.d. lop-eared man* II. s.

lop-eared; ~ oğlan a lop-eared boy palçıq I. i. 1. mud; 2. (tikinti ücün) grout; 3. (dulusçuluq üçün) argil,

potter’s clay; ~ tutmaq to prepare grout; (dulusçuluq üçün) to prepare argil / potter’s clay; pal- çığa batmaq

1) to become* mudded all over; 2) to get* stuck in the mud; Təkər palçığa batıb The wheel got stuck in the

mud; ~ sıçratmaq to splash with mud II. s. mud; ~ vannası mud bath; ~ vannası qəbul etmək to take* / to

undergo* a mud cure; ~ müalicəsi mud cure; ~ müalicə- xanası therapeutic mud -baths; ~ vulkanı

mud volcano

palçıqlamaq

palçıqlamaq f. to clay (d.), to mud (d.) palçıqlatdırmaq f. to ask / to force smb. to

clay (d.)

palçıqlatmaq f. bax palçıqlatdırmaq palçıqlı s. muddy; (i.s.) covered with mud;

~ yol muddy road; ~ ayaqqabı muddy

shoes; Yol palçıqlıdır The road is muddy palçıqlıq i. muddy place; area covered with

mud

palçıqtəmizləyən i. mud-scraper paleontologiya i. pal(a)eontology paleontoloji s pal(a)eontologic(al)

paleontoloq i. pal(a)eontologist

palıd I. i. oak; ağacı ~ an old oak II. s. oak;

oaken; ~ ağacı oak tree; ~ meşəsi oak for- est; ~ yarpağı oak-leaf; ~ qozası acorn [`e9k6:n]; ~ qapı an oak

door, a door made of oak; ~dan qayrılmış masa oak table, table made of oak

palıdı s. brown; ~ rəng brown colour palıdlıq i. oakery, oak-wood, oak grove palma I. i. bot. palm (-tree);

xurma ~sı

(ağacı) date (-palm) II. s. palm; ~ ağacı palm (-tree); (material) boxwood; ~ yağı palm oil

pal-paltar i. (all kind of) clothes

paltar i. clothes pl.; bayram ~ı Sunday clothes; gündəlik ~ work-day clothes; hazır ~ store clothes; ready-

made clothes, üst ~ı street clothes; iş ~ı (kombinezon)

overalls pl., eyni formalı ~ uniform paltaras (ıl)an i. 1. peg, rack, stand; (dəh- lizdə) hall-stand; 2. (paltarda)

tab, hanger paltarbiçmə i. etnoqr. ritual ceremony of cutting out and demonstrating dresses for bride (an

old tradition of Azerbaijani peo-

ple)

paltarlıq i. fabric fit / suitable for clothes paltarsaxlayan i. cloak-room attendant paltaryuyan i. laundress;

(maşın) washing-

machine

palto i. overcoat, topcoat (top-coat) paltoluq i. fabric / cloth for overcoat; over-

coat goods

pambıq I. i. 1. cotton, (təmizlənmiş) cotton

wool; təmizlənməmiş ~ cotton in seed, raw cotton; uzun lifli ~ long staple cotton; 2. (astar üçün) wadding II.

s. cotton; ~ yağı cotton seed oil; ~ parça cotton fab-

papaq

ric; ~ əkən 1) cotton grower; 2) cotton- growing; ~ əkən rayon cotton-growing region / district; ~ yığan

cotton-picker; ~ yığan maşın cotton stripper; (açılmamış qozanı) cotton-picking machine; ~ qozası cotton

ball; ~ tədarükü cotton collecting; ~ tədarükü zavodu cotton-collecting depot; ~ yığımı cotton-harvesting; ~

çiyidi (toxumu) cotton-seed; ~ tarlası cotton plantation; ~ əyirən zavod cotton - spin- ning factory

pambıqatan i. toxuc. comber, carder pambıqçı i. 1. (mütəxəssis) cotton planter;

2. (becərən işçi) cotton-grower pambıqçılıq I. i. cotton-growing; Pambıq- çılıq respublikamızın kənd

təsərrüfatı sahələrindən biridir. Cotton-growing is oneof the fields of agriculture in our repub- lic II. s. ~

sovxozu cotton-growing State farm; ~ rayonu cotton-growing region /

district

pambıqəyirmə s. cotton-spinning; ~ fabriki

cotton-spinning factory

pambıqlıq i. bot. cotton-plant, cotton plan-

tation

pambıqtəmizləyən s. cotton-cleaning; ~ za-

vod cotton-cleaning plant; ~ maşın cotton

gin

pambıqyığan s. cotton-picker; ~ maşın cot-

ton-picking machine

panorama i. panorama; Bu panorama Ba-

kının bir mənzərəsini əks etdirir This

panorama represents a view of Baku papaq I. i. 1. papakh (tall Caucasian hat usu- ally made of sheepskin); 2.

cap; dəri ~ fur cap; ingilis krallarının tacqoyma məra- simində qoyulan ~ cap of maintenance; üstü dördkünc

olan ~ (ingilis tələbə və professorları geydiyi) college (square, trencher) cap; jokey papağı jockey cap; 3. hat;

(həm də qadın üçün) bonnet; ~ qoymaq to put* on one’s hat; papağını çıxarmaq to take* off one’s hat;

papağı gözünün üstünə basmaq / endirmək to pull one’s hat / cap over one’s eyes; ~ goy- maq to wear* a

hat; O papaqda idi He wore a hat; He had a hat on; qadın papağı lady’s hat, bonnet; ◊ papağını qabağına

qoyub fikirləşmək to think* over smth.

631

papaqçı

comprehensively / thoroughly / in detail II. s.: ~ mağazası (kişi üçün) hatter’s, (qa- dın üçün) millinery’s,

millinery establish- ment

papaqçı i. hatter, hat-maker

papaqçılıq i. hatting, trade of a hat-maker papaqlı s. (i.s.) with a hat on, (i.s.) wearing

a hat

papaqlıq i. skin (sheepskin) fit for papakh /

hat

papaqsız s. hatless; (i.s.) without a hat papış i. shoes for babies: ◊ şeytana ~ tikmək

≅ to be* able to disappoint the devil, to be*

unusually sly / cunning

papiros I. i. cigarette; bir paçka ~ a pack-

age / packet / pack of cigarettes; ~ çəkmək to smoke II. s. cigarette; ~ qutusu ciga- rette-case; ~ kötüyü

cigarette end; d.d. butt; ~ kağızı cigarette-paper; ~ fabrikası cigarette-factory

papirosalışdıran i. cigarette-lighter, lighter papirossatan i. (kişi) d.d. cigarette man* / vendor; (qadın) d.d.

cigarette girl / vendor

papirosyandıran i. bax papirosalışdıran papirus i. 1. bot. papyrus (pl. -ri) 2. materi-

al used instead of paper

para I. i. money; puldan - ~ dan çıxmaq

to spend* all one’s money; ~ qazanmaq to earn money II. i. half, piece, bit; ~ çörək half of bread; bir ~

adamlar some people

parad I. i. parade; hərb. review; ~da iştirak etmək to be* on parade; idman ~ı sports parade; dəniz

(qüvvələri) ~ı naval review; hava (qıvvələri) ~ı air display; ~ qəbul etmək to take* a parade II. s.: ~ forması

full dress / uniform

parafin i. paraffin

parafin s. paraffin ~ yağı paraffin oil parafinləmək f. to paraffin (d.) parafinlənmək f. to be* paraffined

paralamaq f. to divide (d.) into two parts, to

cut* into two parts

paralanmaq f. to get* divided into parts /

halves, to be* divided into two parts

paralatdırmaq f. bax paralatmaq paralatmaq f. to ask / force smb. to divide

smth. into two parts / halves

paralel I. i. parallel; ~ işarəsi qoymaq to

draw* a parallel (between) II. s. parallel; ~ xətt parallel line; ~ tirlər id. parallel bars

632

parçalamaq

paralelepiped i. parallelepiped

paralelizm i. parallelism

paralellik i. bax paralelizm

paraleloqram i. riyaz. parallelogram parametr i. mat parameter

para-para i. piece, bit; ~ etmək to break*

to pieces; ~ olmaq to be* broken to pieces; ürəyi / qəlbi ~ olmaq to be* awfully / sad, to show a great-

mercy (to)

paraşüt I. i. parachute; poçt ~ü mail para- chute; ~ü yığmaq to rig a parachute; ~lə tullanma parachute

jump(ing); ~lə yerə enmə parachute landing; ~lə tullanmaq to jump with parachute II. s. parachute; ~

desantı detachment of parachute troops; ~ qoşunu parachute troops, paratroops, ~ idmanı parachute

jumping

paraşütçü i. parachute jumper, parachutist, həmdə hərb. paratrooper; amer. parachuter

paraşütizm i. parachute jumping

parazit I. i. 1. biol. parasite; 2. (adam haq.) parasite; sponger; 3. (ziyanvericilər) bug, bed-bug, louse*, tick II.

s. biol. parasitic, parasitical; ~ xəstəliyi parasitic disease: ~ həyat parasitical life; ~ köbələk para-

sitic toadstool; ~ bitki a parasitic plant parazitizm i. 1. biol. parasitism; 2. (adama

aid) sponging, parasitism

parazitlik i. 1. bax parazitizm; 2.: ~ etmək

to parasitize, to live parasitically parazitologiya i. parasitology

parç i. cup, mug; (böyük, qalaylanmış və

yaxud gümüş) tancard; balaca ~ noggin [`n6g9n]; çini ~ china cup; bir ~ su a mug of water

parça I. i. piece; (nəyinsə hissəsi) piece, sheet, bit; (qənd) lump; (sabın) cake; (çö- rək) slice; bir ~ çörək a

slice of bread; bir ~ qənd a lump of sugar; bir ~ kağız a piece / a sheet of paper II. i. toxuc. mate- rial, cloth,

fabric, textile, stuff; kostyum üçün ~ suiting; şalvar üçün ~ trousering; göynək üçün ~ shirting; əl-üz dəsmalı

üçün ~ towelling; ipək ~ silk (cloth); ipək ~lar silks; yun ~ woollen cloth; toxunma ~ knitted fabric

parçalamaq f. to tear* (d.), to crush (d.), to shatter; to break*; (balaca hissələrə) to splinter (d.); to split* up

(into); taxtanı

parçalanmaq

~ to split* a board; düşmənin cəbhəsini

~ to break* the enemy front parçalanmaq f. to become* broken / smashed

to pieces; to become* / to get* shattered

parçalaşmaq f. bax parçalanmaq parçalatmaq f. bax parçalatdırmaq parçalatdırmaq f. to ask / to force smb.

break / to shatter (d.) to pieces parça-parça z. piece by piece; ~ yemək to eat* piece by piece; ~ olmaq to

be* broken to pieces; ~ etmək to break* to pieces; to

tear* to pieces

pardaq i. polish; burnish; yaxşı ~ a high

polish

pardaqçı i. polisher; burnisher; döşəmə ~sı

a floor polisher

pardaqlamaq f. to polish (d.); to burnish

(d.); şüşəni ~ to polish glass; mebeli ~ to

polish the furniture

pardaqlanmaq f. to become* polished /

burnished

pardaqlatdırmaq f. to ask / to force smb.

to polish (d.)

pardaqlatmaq f. bax pardaqlatdırmaq pardaqlayıcı s. polishing; ~ dəzgah polish-

ing machine; buffing machine parıldamaq f. to shine*; to sparkle; to twin-

kle; to glitter; (qamaşdırıcı) to glare; Gü- nəş altında qar (almaz kimi) parıldayır The snow glitters (like

diamonds) in the sun, Sevincdən onun gözləri parıldayırdı Her / His eyes were sparkling with joy; Günəş

parıldayır The sun shines; Qızıl günəş altında parıldayır Gold shines in the sun

parıldaşmaq f. to twinkle, to shimmer; Ul- duzlar dumanın arasından parıldaşırdı The stars shimmered

through the mist; Böyük şəhərin işıqları uzaqdan parıl- daşırdı The lights of a big town twinkled in the

distance

parıldatmaq f. 1. to add / to give lustre to smth.; to throw* / to shed* lustre on smth. 2. to polish (d.)

parıltı i. lustre, brilliance, brilliancy, glitter, gloss, twinkling, shimmering; günəşin ~sı brilliance / brightness of

the sun; poladın ~sı glitter of steel; ipəyin ~sı the gloss of silk

paroxod

parik i. wig; ~ qoymaq / geymək to wig, to wear* a wig

park i. 1. park; mədəniyyət və istirahət ~ı Park of Culture and Rest, Recreation Park; ~ salmaq to lay* out a

park; 2. (nəqliyyat üçün) fleet, stock; avtomobil ~ı fleet of motor vehicles; traktor ~ı fleet of trac- tors; vaqon

~ı rolling stock; təyyarə ~ı flying stock

parket I. i. parquet [`pa:ke9] II. s.: ~ pərçimi parquet-block; ~ döşəmə parquet-floor, parquetry

parketçi i. parquet-floor layer parketləmək f. to parquet (d); otağı ~ to par-

quet a room

parketlənmək f. to be* parqueted parketlətdirmək f. bax parketlətmək parketlətmək f. to ask / to cause

smb. to par-

quet (d.); to have* (d.) parqueted

parlaq s. bright; (alov) blazing; (rəng) gaudy; məc. striking; brilliant; ~ işıq bright light; ~ rəng bright colour; ~

nümunə striking example; ~ istedad brilliant talent; ~ qə- ləbə signal / brilliant / splendid / magnif-

icent victory; ~ günəş the shining sun parlaqlatmaq f. to add lustre (to); to throw*

/ to shed* lustre (on)

parlaqlıq i. brightnees; lustre, brilliance, bril-

liancy; şöhrətin parlaqlığı lustre of one’s fame; ulduzların parlaqlığı the brightness of stars; lampanın

parlaqlığı the brilliance of lamp; ağılın / zəkanın parlaqlığı bril- liance of mind

parlamaq f. bax parıldamaq

parlament I. i. parliament; Britaniya ~i the

British Parliament II. s. parliament; par- liamentary; ~ qanunu Act of Parliament; ~ iclası meeting of

parliament; ~ üzvü member of parliament (qısa forması MP); ~ üzvü olmaq to have* a seat in parlia- ment; ~

seçkiləri parliamentary elections

parlamentarizm i. parliamentarism parlamentçi i. parliamentarian parlamentli s. parliamentary; ~ quruluş

par-

liamentary system

parlatmaq f. bax parıldatmaq

paroxod I. i. steamer; (orta həcmli) steam-

board; dəniz ~u steamship; okean ~u ocean-liner; sərnişin ~u passenger-ship;

633

paroxodçuluq

liner; yedək ~u steam-tug II. s. steamship, steam (er); ~ rabitəsi steamship commu- nication, steam(er)-

service

paroxodçuluq i. steam navigation; (idarə) steamship line

parol i. password, parole, countersign, watchword

parovoz I. i. engine, steam-engine, railway engine; amer. locomotive; manevr ~u shunting engine II. s.

engine, steam- engine, railway engine; amer. locomotive; ~ deposu locomotive depot / shed; ~ bri- qadası

engine-crew; amer. locomotive- crew; ~ təmiri steam-engine repair; loco- motive reparing

parovozqayıran s. engine-building; ~ zavod engine-building works; amer. locomotive works

parovozqayırma fi. engine-building parovozsürən i. engine-driver; amer. loco-

motive-driver; engineer

partbilet i. (partiya bileti) party member-

ship card, party card

partbüro i. (partiya bürosu) party bureau parter i. teatr. the pit; (qabaq cərgələr) the

stalls pl.

partıldamaq f. to utter a strong sound as a

result of burst

partıltı i. crash, roar, thunder; artilleriyanın

~sı the roar of guns, crash of artillery; the

thunder of cannon

partiya I. i. 1. party; siyasi ~ lar political

parties; ~ ya mənsub olmaq to belong to a party; 2. (müəyyən miqdar mal) party; Biz bir partiya ayaqqabı

aldıq We received a party of shoes; 3. (oyunda) party; Gəlin bu partiyanı yenidən oyna- yaq Let’s play this

party again II. s. party; ~ bileti party card; ~ üzvlük haqqı party dues; ~ üzvü member of party; ~ rəhbəri

party leader; ~ təşkilatı party organization; ~ siyasəti party policy; ~lar arasında mü- barizə party warfare; ~

kollektivi party collective; ~ konfransı party conference; ~ işi party work; ~ iclası party meeting; ~ qurultayı

party congress; ~ məktəbi party school; ~ komitəsi party committee; ~ stajı length of party membership; ~

in- tizamı party discipline; ~ tapşırığı party assignment; ~ maarifi party education

634

paslı

partiyaçı i. member of the party; O parti- yaçıdır He is a member of the party

partiyalılıq i. 1. (partiya mənsub olma) party-membership; 2. (elm və ədəb.) party spirit, party principle; elm,

fəlsəfə və s. ~ party spirit in science, philosophy, etc.

partiyasız I. i. non-party man*; non-party woman*, non-party people II. s. non-party; ~ şəxs non-party

person

partiyasızlıq i. the state of being non-party / non-party member

partizan i. partisan, guer(r)illa; qırmızı ~ Red partisan

partizan s. partisan; ~ müharibəsi partisan / guer(r)illa warfare; ~dəstəsi partisan / guer(r)illa detachment

partlayan s. explosive; ~ samitlər dilç. explosive consonants; ~ səs explosive sound

partlayıcı s. explosive; ~ maddələr explo- sive substances / materials; ~ qüvvə explo- sive force; ~ qaz

explosive gas

partlayış i. explosion, burst; ~ etmək to set* off an explosion; atom (hidrogen) bom- basının ~ı explosion of

atom (hidrogen) bomb; vulkan ~ı volcanic explosion; top gülləsinin ~ı a burst of a shell

partlamaq f. to burst*; to blow* up; (güllə) to explode, to burst*; (qaz) to explode; Buxar qazanı partladı The

boiler burst; Gəmi partladı The ship blew up; ◊ Onun ürəyi partlayır His heart is breaking; bir şeyə görə başı

~ to puzzle over smth., to rack / to cudgle one’s brains over smth.; O birdən partladı He burst at once, He

exploded at once

partlatmaq f. to blow* up (d.); (dinamitlə) to dynamite (d.); (qayanı və s.) to blast (d.); (partlayıcı maddəni)

to set* off a charge

pas i. rust; ~ kəsmək to become* rusty; ~ kəsmiş eaten away with rust

pasaparan i. rust remover

paslanmaq f. to rust, to become* / to get*

rusty; Bıçaq paslanmışdır The knife has

become rusty

paslanmayan s. metal. rustless; non-corro-

sive; rust-resisting; ~ polad stainless steel paslı s. rusty; ~ iynə a rusty needle; ~ bıçaq a rusty knife; ~ mıx a

rusty nail; ~ söz məc.

rusty word / expression

pasport

pasport I. i. 1. passport; diplomatik ~ diplo- matic passport; 2. tex. certificate II. s. passport; ~ şöbəsi

passport office

passiv s. passive; müh. liabilities pl.; ~ növ, qram. passive voice; ~ qalmaq to remain passive; hava hücumuna

qarşı ~ müdafiə passive air defence; ~ rol passive role; ~ balans iqt. unfavourable balance

passivlik i. passiveness, passivity; passivism paşa i. pasha (the title of an army or govern- ment officer of high

rank in Turkey or

Egypt in former times)

paşalıq i. 1. the rank or title of pasha; 2. tar.

the administrative division ruled by pasha pat i. şahm. stalemate; ~ etmək to stalemate

(d.)

patava i. arx onoocha (cloth wrapped round

feet in bast-shoes); foot-binding

patefon I. i. gramophone II. s. gramophone;

~ valı gramophone record

patent I. i. patent (for, of), licence (of);

~ almaq to take* out a patent; ~ vermək to grant a patent; ixtira üçün ~ a patent for an invention II. s.

patent; ~ sahibi pat- entee; ~ qanunu patent law; ~ bürosu patent office; ~ hüququ patent-right; ~ vergisi

patent dues pl.

patentli s. patent; ~ dərman patent medi- cine (for)

patentsiz s. unlicensed; (i.s.) without patent patologiya i. pathology

patoloji s. pathologic (al)

patriarx i. patriarch [-k]

patriarxal s. patriarchal [-k-] patriarxallıq i. patriarchal character, patri-

archalism

patriarxat i. tar. patriarchy [-k-]

patriot i. patriot; (öz şəhərinin, idarəsinin

və s.) enthusiast, supporter

patron I. i. 1. cartridge; təlim ~u dummy

cartridge; 2. el. elektrik ~u lamp-socket, lamp-holder II. s. cartridge; ~ zavodu car- tridge factory; ~ gilizi

cartridge-case; ~ da- rağı charger; cartridge clip, amer. strip-clip

patrondaş i. cartridge-belt; hərb. bandolier, ammunition belt

patronlamaq f. to load (d.), to charge (d.) patronlanmaq f. to be* loaded, to be*

charged

paylaşmaq

patronlatmaq f. to ask / to cause smb. to load (d.) / to charge (d.)

pavilyon i. pavilion

pay i. part, portion; share; (yemək) helping;

~ına düşmək to fall* to one’s share; ~ is- təmək to demand a share; iki ~ salat two portions / helpings of

salad; O, öz payını tam aldı He / She got his / her full share

paya i. prop, stake; ~ vurmaq bax payala- maq

payalamaq f. to stake (d.), to prop (d.); sa- həni ~ ( nişanlamaq) to stake out a claim; yeni əkilmiş ağacları ~

to stake newly planted trees

payalanmaq f. to be* staked / propped payalatdırmaq f. bax payalatmaq payalatmaq f. to ask / to cause

smb. to stake

(d.)

payalıq i. wood fit / suitable for stake payız I. i. autumn; amer. fall; ~da in autumn;

~dan xeyli keçmiş late in autumn; ötən / keçən ~ last autumn; Payızda tez-tez yağış yağır If often rains in

autumn, ◊ ömrün ~ı autumn of one’s life II. s. autumn; autumnal; ~ səpini k.t. autumn sowing; ~ küləyi

autumn wind; ~ yağışı autumn rain; ~ yarpaqları autumnal leaves

payızlıq i. autumnal, autumn; ~ meyvə autumn / autumnal fruit

paylamaq f. to distribute (d.), to deliver (d.); məktubları sahiblərinə ~ to distribute let- ters among the

addressees, to deliver let- ters to addressees

paylanma fi. distribution, dispensation; ki- tabların ~sı distribution of books; təqa- üdün ~sı dispensation of

pension

paylanmaq f. to be* distributed, to be* dis- pensed; İmtahan işləri sinfə paylandı The examination-papers

were distributed to the class; Pul fəhlələr arasında pay- landı The money was dispensed among the workers

paylaşdırılmaq f. to be* distributed, to be* dispensed

paylaşdırmaq f. bax paylamaq

paylaşma fi. distribution

paylaşmaq f. to share smth. with smb.; to

divide smth. with smb.; Onlar gəliri öz aralarında paylaşdılar They shared / divided the profit among

themselves

635

paylatdırmaq

paylatdırmaq f. bax paylatmaq paylatmaq f. to ask / to cause smb. to dis-

tribute (d.); to ask / to cause smb. to dis-

pense (d.)

paylayıcı I. i. distributor II. s. distributive,

distributing; ~ lövhə el. distributing board,

switchboard

paymal z.: ~ etmək to destroy (d.), to ruin

(d.); ~ olmaq to be* destroyed, to be*

ruined

pay-pay z.: ~ etmək to divide (d.) into parts

/ portions

paytaxt I. i. capital, metropolis II. s. capital;

metropolitan; ~ sakini inhabitant of the

capital, metropolitan

paz i. wedge; ~ çalmaq to wedge (d.), to

force / to drive* a wedge (d.); ~la parça- lamaq to wedge (d.) apart, to wedge (d.) open; ~ olmaq məc. to

hinder (d. from), to put* obstacles in smb.’s way, to be* in the way (of)

pazaoxşar s. bax pazvarı

pazı i. bot. bax çuğundur

pazlamaq f. to wedge (d.)

pazlanmaq f. to be* wedged

pazlatmaq f. to ask / to cause smb. to wedge

(d.)

pazvarı s. wedge-shaped, wedge-formed peç I. i. stove; oven; elektrik ~i electric stove;

(avtomaşında) heater; dəmir ~ iron stove

II. s. stove; ~ turbası stove-pipe, chimney peçqayıran i. stove-setter, stove-man*,

stove-maker

pedaqogika i. pedagogy, pedagogics; elmi-

tədqiqat ~ institutu (scientific) research

institute of pedagogy

pedaqoji s. pedagogica (al); educational;

~ məktəb teachers’ training college; ~ ins- titut teachers’ training institute; ~ təcrübə teaching practice,

student teaching; ~ şura masters’ / teachers’ meeting

pedaqoq i. pedagogue, teacher, educational specialist

pencək i. coat, jacket

pencər i. different edible greens

pendir I. i. cheese; təzə ~ green cheese,

unripe cheese; İsveçrə ~i Swiss cheese; bir baş ~ a cheese II. s. cheese; ~ zavodu cheese dairy (factory)

636

peşman

pendirqayıran i. cheese-maker; pendir tut- ma / istehsalı cheese-making

pendirtutan i. bax pendirqayıran

pensiya I. i. pension; fərdi ~ merit pension; əlilliyə görə ~ disability pension; qoca- lığa görə ~ old-age

pension; uzun müddət xidmətə görə ~ service pension; ~ya çıx- maq to retire on a pension II. s. pension,

pensionable, pensionary; ~ yaşı pension / pensionable age; ~ kitabçası pension-book pensiyaçı i. pensioner;

fərdi ~ recipient of a

merit pension

pero i. pen; qızıl ~ golden pen

perron I. i. platform; Qatar hansı perron-

dan yola düşür? From what platform does the train start? II. s. platform; ~ bileti plat- form ticket

personaj i. personage, character; povestdə ən maraqlı ~ the most interesting person- age in the story; üç ~lı

pyes a play with only three personages

perspektiv I. i. perspective; ~i itirmə loss of perspective II. s. long-term; ~ plan a long-term plan; ~

planlaşdırma long-term planning

peşə I. i. trade, handicraft, profession, occu- pation, work, business; ~ öyrənmək to learn* a trade; Onun

peşəsi nədir? What is his occupation? ~sinə görə by profes- sion, by trade; azad ~ free profession II. s.

professional, trade, vocational; ~ məktəbi industrial / trade / vocational school; ~ xəs- təlikləri professional /

occupational dis- eases; ~ təhsili vocation; ~ öyrətmə voca- tional training

peşəkar I. i. professional, artisan, handi- craftsman* II. s. professional; ~ inqilabçı a professional

revolutionary; ~ idmançı a professional sportsman*; ~ rəssam a pro- fessional painter; ~ futbol professional

football

peşəkarlıq i. professionalism, workmanship peşəkarlıqla s. professionally

peşkəş i. present, gift; ~ vermək to make* a

present; ~ almaq to receive a present / gift; ad günü ~i birthday present; milad bay- ramı münasibətilə ~

Christmas present

peşman I. i. repentance; ~ etmək to sadden (d.), to grieve (d.); ~ olmaq to repent, to

peşmançılıq

be* sad; to grieve; O, öz hərəkətindən peşman olmuşdu He repented for his behaviour II. s. repentant

peşmançılıq i. bax peşmanlıq peşmanlamaq f. to repent (of), to be*

remorseful (of); to be* sorry (for); Onun peşmanlaması üçün heç bir əsas yoxdur He / She has nothing to

repent of; Bunun üçün sən peşmanlayacaqsan You shall repent this (of this), You shall regret it

peşmanlaşmaq f. bax peşmanlamaq peşmanlıq i. repentance; ~ çəkmək to show*

repentance; to be* sorry, to regret peydərpey z. in succession; running; on end; without a break; beş saat ~

five hours in succession, five hours running, five hours on end; üç gün ~ for three days on end,

for three days running

peyğəmbər i. din. prophet; (qadın) prophet-

ess; oracle (in ancient Greece); Məhəm-

məd ~ the prophet Mahammad peyğəmbəranə s. bax peyğəmbərcəsinə peyğəmbərcəsinə z. prophetically,

oracu-

larly

peyğəmbəri i. bax qarğıdalı I peyğəmbərlik i. prophecy, oracle; ~ (uzaq-

görmə vergisi) the gift of prophecy; ~ et-

mək to prophesy (d.), to foretell (d.) peyhapey z. bax peydərpey

peyin i. manure, dung, (həm də məc.) muck;

mal ~i animal manure; ~ vermək to spread* dung / manure; ~ xəndəyi manure pit; ~ horrası manure water;

~ qurdu dung-beetle; ~ təpəsi / koması / yığımı dung hill

peyindağıdan i. manure distributor, manure spreader

peyinqurdu i. muckworm, dung-beetle peyinləmək f. to manure (d.) to dung (d.); to muck (d.); sahəni ~ to

dung the strip;

to muck the field

peyinlənmək f. to be* dunged / mucked /

manured

peyinlətdirmək f. to ask / to force smb. to

dung / to muck / to manure (d.) peyinlətmək f. bax peyinlətdirmək peyinli s. mucky, dungy

peyinlik i. dung-yard, manure pit peyinsəpən s. bax peyindağıdan

pəhriz

peyk i. satellite; sputnik; süni ~ artificial satellite; sputnik; yerin ~i earth satellite; təbii ~ natural satellite;

suni ~ buraxmaq to shoot* up / to launch a satellite; ekipajlı ~ manned satellite; ~ rabitə sistemi satel- lite

(communication) system

peykər i. body, figure; səmavi ~ heavenly body

peyman i. vow, promise; sədaqətlilik ~ı (sevgililərdə) lovers’ vows; kəbin ~ı the marriage vow; ~ı pozmaq to

break* a vow; ~ bağlamaq to make* a vow; ~ı yerinə ye- tirmək to perform a vow; bir-birilə (əhd) ~ etmək /

bağlamaq to exchange vows; ~ına sadiq qalmaq to keep* one’s promise

peysər i. back of the neck, back of the head; anat. occiput; (atda) withers pl.

peyvənd I. i. 1. tib. inoculation, (çiçək) vac- cination; 2. bot. inoculation, grafting, engraftment; qabıqaltı ~

bark grafting II. s. 1. tib. inoculative; ~ materialı (aşı maddəsi) inoculative material; 2. bot. grafting; ~ ağac

grafting tree

peyvəndləmək f. (peyvənd etmək) 1. tib. to inoculate (with against); (çiçək haq.) to vaccinate (with); Ona

çiçək döydülər (peyvənd etdilər) He / She was inoculated with the smallpox serum; Onlara qarın yatalağı

əleyhinə peyvənd etdilər They were inoculated against typhoid; 2. bot. to engraft (d. upon); to inoculate

(with); O, ağacı peyvənd etdi He / She engrafted / inoculated the tree

peyvəndlənmək f. 1. tib. to be* / to become* inoculated / vaccinated; 2. bot. to be* / to become*

inoculated / grafted / engrafted

pəhləvan i. wrestler, athlete; (yunan əsati- rində) hercules; sərbəst üsulla güləşən ~ free style wrestler; ◊ dil

~ı d.d. gas-bag, wind-bag; yalançı ~ clown, jester, buffoon

pəhləvancasına z. like an athlete / a wrestler, like a hercules

pəhləvanlıq I. i. 1. wrestling; 2. the profes- sion of a wrestler II. s.: ~ məktəbi wrestling school

pəhriz I. i. diet; ~ saxlamaq to keep* / to take* diet; ciddi ~ strict / rigid diet; ~ də olmaq to be* on a diet II.

s. diet; ~ ərzağı dietary foods; ~ stolu invalid / dietary cookery; ~ çörəyi diet-bread

637

pəjmürdə

pəjmürdə s. 1. (insan haq.) sad, downcast; ~ baxış sad look; ~ olmaq to be* sad / downcast; 2. (gül və s.

haq.) faded; ~ gül- lər faded flowers

pələng I. i. tiger; (dişi) tigress; zolaqlı ~ striped tiger II. s. tiger; tigerish; ~ dərisi tiger-skin; ~ balası tiger cub

pəltək I. i. stutterer, stammerer II. s. tongue- tied

pəltəkcəsinə z. stutteringly

pəltəkləmək f. to stutter; to stammer, həyə-

candan ~ to stammer from excitement; Əsəbi olanda o pəltəkləyir He / She stam- mers when he / she feels

nervous

pəltəklik i. tongue-tie, stammer

pənah i. refuge, protection, patronage; ki-

minsə ~ında olmaq to be* under a per- son’s protection; qanunun ~ı altında under the protection of the

law; ~ aparmaq to take* refuge (in)

pənahgah i. refuge, sanctuary, asylum; ~ ax- tarmaq to seek* refuge / asylum; ~ ver- mək to grant asylum;

gizli ~ place of con- cealment; hide-out d.d.; ~ tapmaq to take* refuge (in)

pəncə i. paw; (tülkü, dovşan və s.) pad, claw; (vəhşi quşlarda) talon; clutches; d.d. five fingers; ~sini

göstərmək to show* one’s claws; ~sinə düşmək to fall* into smb.’s clutches; kiminsə ~sində in smb.’s clutch-

es; kiminsə ~sindən çıxmaq to get* out of smb’s clutches; ◊ ayı ~si bot. burdock; düşmən ~sində olmaq to

be* in the clutches of the enemy; kasıblığın ~sində in the clutch of poverty

pəncələmək f. ~ to clutch (d.); məc. to keep* down (d.); düşməni ~ to keep* the enemy down

pəncələnmək f. to be* clutched pəncələşmə fi. close fight, close engage-

ment; əlbəyaxa ~ hand-to-hand fight, man-to-man fight; havada ~ (tutuşma) dogfight (in the air)

pəncələşmək f. to seize(d.), to clutch; (mü- barizəyə girişmək) to grapple (with); to come* to blows (with), to

skirmish (with)

pəncərə I. i. 1. window; casement-window; ~dən bayıra baxmaq to look out of the window; ~dən içəri

baxmaq to look

638

pərdə

through the window; 2. d.d. (dərs cədvə- lində) break, free period II. s.: ~ şüşəsi window-glass; ~ çərçivəsi

window frame

pəncərəaltı window-sill; (bayır tərəfdən olan) window-ledge

pəncərəsiz s. windowless; (i.s.) without a window

pəncərəsizlik i. the state of being without a window / windowless

pəncşənbə i. Thursday; ~ günləri on Thursdays, every Thursday

pənir i. bax pendir

pər i. 1. (müx. mənada) wing; (quşlarda

və poeziyada) pinion; ~ vurmaq to flap wings; 2. (yel dəyirmanında) arm, sail- arm, sail; 3. (təyyarədə)

propeller

pərakəndə s. 1. sparse, scattered; ~ bitki sparse vegetation; ~ kağızlar scattered papers; ~ (balaca) kəndlər

scattered ham- lets; 2. retail; ~ (mal satan) dükan retail shop; amer. retail store; ~ (mallar satan) satıcı

retailer, retail dealer; ~ mallar retail goods; ~ qiymət retail price

pərçim i. tex. rivet, clinch(er); ~ etmək bax pərçimləmək

pərçimləmək f. to rivet (d.), to clinch (d.) pərçimlənmək f. to get* riveted / clinched,

to become* riveted / clinched

pərçimləşdirmək f. bax pərçimləmək pərçimləşmək f. bax pərçimlənmək pərçimlətdirmək f. bax

pərçimlətmək pərçimlətmək f. to ask / to cause smb. to rivet

(d.), to ask / to cause smb. to clinch (d.) pərdə i. 1. curtain; ~ asmaq / tutmaq to cur- tain (d.); pəncərəyə ~

asmaq / tutmaq to curtain the window; ~ni çəkmək to draw* the curtain; Pərdə düz saat sək- kizdə qalxır /

düşür (teatrda) The curtain rises / falls at eight sharp; ~ni qaldırmaq to raise the curtain; ~ni salmaq to drop

the curtain; Pərdə açıldı The curtains were pulled / drawn aside, The curtain parted; 2. veil, screen; tüstü ~si

hərb. smoke screen; gecənin ~si altında under (the) screen of night; duman ~si veil of mist; din ~si altında

under the veil of religion; 3. tib. ağ ciyər ~si pleura; qızlıq ~si hymen; qulaq ~si eardrum; 4. teatr. act; üçüncü

~ the third act

pərdələmək

pərdələmək f. to curtain (d.); pəncərəni ~ to curtain a window; otaqda yataq ye- rini ~ (pərdə ilə ayırmaq) to

curtain off an alcove

pərdələnmək f. to become* curtained, to be* curtained

pərdəli s. 1. curtained, (i.s.) furnished with a curtain; ~ otaq curtained room; Otaq pərdəlidir The room is

furnished with a curtain; 2. (ayağı) pərdəlilər zool. webbed; web-footed; 3. of ... act; üç ~ pyes a play of

three acts

pərəqulaq s. bax salaqqulaq

pərəncə i. paranja (a special covering for

woman to hide her face)

pərən-pərən z. sparse, scattered; (ev və s.)

straggling; (fikir və s.) disconnected, inco- herent; ~ salmaq to drive* away (d.); (dəs- təni və s.) to disperse

(d.); (nümayiş) to break* up (d.); ~ düşmək to be* / to become* dispersed; ~ olmaq to be* thrown about; to

get* scattered

pərəstar i. 1. (sick-) nurse, (dry-) nurse; 2. (xəstəxanada) nurse, hospital attendant; hərb. amer. corpsman*;

3. arx. servant, maidservant, housemaid

pərəstiş i. worship; (hörmət) honour, respect, esteem; reverence; bir kəsə ~ etmək to hold* smb. in

reverence, to regard smb. with reverence, to feel* reverence for smb.; ~ etmək to hold* in esteem, (d.), to

adore (d.), to worship (d.), to admire (d.).

pərəstişgah i. place of worship, sanctuary pərəstişkar i. admirer, worshipper, adorer pərgar I. i. (pair of)

compasses pl. II. s. bax

bacarıqlı

pəri i. fairy, nymph, houri; su ~si mermaid,

water-nymph; (qədim Yunan ədəbiyya-

tında) siren

pərişan I. s. 1. sad, cheerless, doleful, wist-

ful, mournful; ~ baxış a sad / doleful / wistful look; ~ görkəm a mournful air, an air of sadness; 2. (saç)

tousled; ~ saç / zülf tousled hair; 3. (fikir) disconnected; inco- herent; ~ fikirlər incoherent / cheerless

thoughts; ~ olmaq to be* put out (over), to feel* / to be* upset (over).; to be* dis- appointed (at), to

become* sorrowful / sad; ~ etmək to upset* (d.), to put* out (d.)

pıçıldaşmaq

II. z. sadly, dolefully, wistfully, mournful- ly; ~ danışmaq to speak* sadly / dolefully / wistfully

pərişanhal s. bax pərişan I (1-ci mənada) pərişanlaşmaq f. to become* sad / wistful /

doleful / cheerless

pərişanlıq i. sadness, dolefulness, wistful-

ness, depression; disconnectedness pərizad i. beauty, a beautiful woman* / girl pərpətöyün i. bot. horse-

tail, mare’s tail pərt s. downcast, confused, disappointed;

~ olmaq to be* disappointed (at) / con- fused, to feel* / to be* upset (over); ~ et- mək to disappoint (d.), to

confuse (d.), to throw* into confusion (d.), to upset (d.)

pərtləşdirmək f. to cause smb. to get down- cast / confused / disappointed / upset

pərtləşmək f. to get* downcast / confused / disappointed / upset, to become* downcast / confused /

disappointed / upset

pərtlik i. confusion, disappointment pərtöv I. s. impetuous, violent, uncontrolled, unrestrained; ~ adam

uncontrolled / unre- strained man* II. z. violently, impetuously pərtövlük i. impetuosity, lack of selfrestraint

/ patient

pərvanə i. butterfly; moth; gecə ~si moth pərvaz i. the flight of fledg(e)ling; ~ etmək

to fly*; to grow* up

pərvərdigar i. bax allah

pərvəriş i. care (of, for); uşağı ~ etmək

to care for child; to look after a child, to

take* care of a child*

pəs i. (səs) alto

pəsdən z. in an undertone, in a low voice,

under one’s breath; ~ oxumaq to sing* in

an undertone / in a low voice

pəşo i. bax sidik I

pətə i. counter, coupon, check, cheque pətək i. honeycombs; beehive; arıları pə-

təyə yığmaq / doldurmaq to hive the bees;

bal pətəyi honeycombs

pətənək i. (quşlarda) gizzard

pəyə i. (iribuynuzlular üçün) cattle-shed,

cow-house*; (qoyun üçün) sheep-cot(e);

donuz ~ si (həm də məc.) pigsty pıçıldamaq f. to whisper (d.); bir kəsin qu-

lağına ~ to whisper in smb.’s ear pıçıldaşmaq f. to whisper to one another

639

pıçıltı

pıçıltı i. whisper

pıç-pıç i. ~ etmək / danışmaq to speak* in

a whisper

pırıldamaq f. to flitter

pırıldaşmaq f. to flitter together

pırıltı i. flitter

pırpız i. shock-head, sloven

pırpızlanmaq f. bax pırpızlaşmaq pırpızlaşmaq f. to become* / to get* tousled,

to become* / to get* dishevelled

pırpızlı s. dishevelled, tousled; ~ saç dishev-

elled / tousled hair

pırtlamaq f. to rush out, to spring* from;

qapıdan pırtlayıb çıxmaq d.d. to rush out from the door; haradansa pırtlamaq d.d. to spring* out from

somewhere

pırtlaşdırılmaq f. to be* entangled / tousled pırtlaşdırmaq f. to entagle (d.), to tousle (d.) pırtlaşıq i. tangled;

tousled; (həm də məc.)

intricate, involved; ~ məsələ intricate ques-

tion

pırtlaşmaq f. to become* / to get* tangled,

to become* / to get* involved, to get* /

become* tousled

pırtlatmaq f. to cause smth. to spring* from

/ out

pısıldamaq f. to puff

pıspısı i. zool. beetle

pianino i. piano (pl. -os); ~ çalmaq to play

the piano

pianinoçalan i. piano-player, pianist pianinoçu i. bax pianoçu

pianoçuluq i. the profession of a pianist piano i. bax pianino

pianoçu i. pianist, piano-player; pianiste piç i. screw; dayaq ~i stop screw; qaldırıcı

~ jack screw

piçaçan i. screw-driver; turnscrew piçburan i. bax piçaçan

pijama I. i. pyjamas pl.; amer. pyjamas

[-d=a: m7z]; kişi ~sı men’s pyjamas II. s.

attr. pyjama; ~ dəsti pyjama set

pik i. coğ. peak

piket i. picket; ~ təşkil etmək to place / to

post pickets

piketçi i. picketer

piqment i. pigment

piqmentasiya i. pigmentation

piqmentsiz s. pigmentless; (i.s.) without pig-

ment

640

piratlıq

piqmentsizlik i. the state or quality of being without pigment / pigmentless

pilə i. 1. raw silk; 2. cocoon

pilək i. scale

piləkli s. scaly, (i.s.) with scales; ~ qol bağı

scaly bracelet

pillə i. 1. step, footstep; ~lərlə yuxarı çıx-

maq to go* up the steps; ~lərlə aşağı düş- mək / enmək to go* down the steps; 2. stage; yüksək ~də at a

high stage

pilləkan i. stairs, staircase: dolama ~ spiral / winding staircase; ~la yuxarı qalxmaq to go* upstairs; ~la aşağı

düşmək / enmək to go* downstairs

pilləli s. stepped; graduated, graded pillə-pillə z. step by step, gradually

pilot i. pilot; birici dərəcəli ~ first-class pilot pilotaj i. flying, pilotage

pilotka i. side-cap, field-cap

piltə i. 1. (lampa üçün) wick; 2. (partlayıcı

maddələr üçün) fuse; 3. tib. (yaraya qo-

yulan) tampon; wad

pinə i. bax yamaq

pinəçi i. cobbler

pinəçilik i. trade of a cobbler; ~ etmək to be*

a cobbler, to work as a cobbler pinq-ponq i. id. ping-pong

pinqvin i. zool. penguin

pinti I. i. sloven II. s. slovenly, untidy; ~ iş

slovenly / untidy work; ~ adam a sloven-

ly man* / person

pintiləşmək f. to become* slovenly / untidy pintilik i. slovenliness, untidiness, slovenry pion i. bot. peony

pioner i. pioneer, bir işdə ~ olmaq to be* a

pioneer in smth.

pipetka i. pipette, medicine dropper

pipik i. comb, crest, xoruz pipiyi cock’s

comb

pipikli s. crested, combed; (i.s.) with a crest

/ a comb

pir i. 1. d.d. an old and wise man; 2. sacred

place

piramida i. pyramid; Misir ~ları the

Pyramids, Egyptian Pyr.

pirani s. old and sage, old and wise; ~ qoca

an old and sage man*

pirat I. i. pirate II. s. piratic(al)

piratlıq i. piracy; hava piratlığı air piracy,

skyjacking

pirojna

pirojna i. pastry

piroq i. pie; şirin ~ sweet pie

pis I. s. bad*; ~ hərəkət bad* action; ~ xəbər

bad* news; ~ iy bad* smell II. z. bad*, badly; ~ rəqs etmək to dance badly; ~ ya- ralanmaq to be* wounded

badly; özünü ~ aparmaq to behave badly

pisfikirli s. ill-intentioned

pisfikirlilik i. bax pisniyyətlik

pisxassəli s. tib. malignant; ~ şiş malignant

tumour

pisləmək f. to run* down; to condemn (d.),

to denounce (d.), to censure (d.); to criti- cize (d.); bir kəsin hərəkətini ~ to denounce / to condemn smb’s

action; O həmişə və hər yerdə məni pisləyir He / She always and everywhere runs me down

pislənmək f. to be* condemned / censured / denounced / criticized

pisləşdirilmək f. to be* worsened; to cause to become* worse

pisləşdirmək f. to make* worse (d.), to wors- en (d.), to deteriorate (d.); məsələni ~ to make* matters

worse; Çətinliklər pisləşdi The difficulties worsened

pisləşmək f. to become* worse; to deterio- rate, to take* a turn for the worse; Onun səhhəti pisləşib His /

Her health has become worse; Onların münasibətləri pisləşib Their relations have become worse; Onun

keyfiyyəti pisləşib Its qual- ity has deteriorated

pislik i. malice, harm, hurt; kiməsə ~ etmək niyyətində olmaq to bear* malice against smb.; Mən sənə pislik

etmək niyyətində deyiləm I bear you no malice; kimsəyə ~ etmək to hurt* / to harm / to injure smb.

pisniyyət s. ill-disposed, hostile, ill-meaning, ill-intentioned

pisniyyətlik i. the state or quality of having ill-disposition / ill-intention

pis-pis z. badly, ill, unpleasantly

pistolet i. pistol; avtomat ~ automatic (pistol) piston i. 1. percussion cap; ~lu silah percus-

sion musket; 2. mus. (nəfəsli musiqi alət-

lərində) piston

pişxidmət i. bax qulluqçu

pişi i. doughnut, puff; bun; pastry; (şirniyyat)

kremli qatlama cream puff

piylətmək

pişik i. cat, (erkək) tom-cat; vəhşi ~ wild cat; it ~ kimi yaşamaq to live a cat-and-dog life; siçan ~ oyunu

oynamaq to play cat- and-mouse; Pişiyin yeddi canı olar at. söz. A cat has nine lives

pişnamaz i. ecclesiastic, who conducts the praying

pişpişi i. bot. pussy-willow

piştaxta i. bar, counter; ~ arxasında işləyən

salesman*, (qadın) saleswoman*

pişvaz i. meeting, welcome; ~ etmək to meet* (d.); səmimi qəlbdən ~ etmək to give* a hearty welcome;

Onun pişvazına çoxlu adam yığışmışdır Many people were there

for his meeting

piti i. a kind of eastern dish (like a pea-soup

with meat)

pivə I. i. beer; açıq (rəngli) ~ pale beer, ale;

tünd rəngli (qara) ~ dark beer, porter; təzə ~ fresh beer, acı ~ bitter beer; tünd (alkoqollu yüksək) ~ strong

beer II. s.: ~ zavodu brewery; ~ parçı beer / ale mug

pivəbişirən i. brewer

pivəbişirmə i. brewing

pivəçi i. bax pivəbişirən

pivəxana i. beer-house, ale-house, d.d. pub,

bar-room

pivələmək f. d.d. to drink* beer

piy i. fat; (iç piyi) suet; (əridilmiş donuz

piyi) lard; (əridilmiş piy) grease; heyvan

~i animal fat

piyada I. i. 1. pedestrian, foot-passenger;

2. şahm. həm də məc. pawn [p6:n]; ~lar üçün keçid pedestrian crossing II. s. 1. pedestrian; ~ gəzinti

pedestrian tour; 2. hərb. foot, unmounted; ~ əsgər infantry, infantryman*; 3. məc. ill-informed III. z. on foot;

~ getmək to go* on foot, to walk

piyalə i. cup, bowl, goblet; ~ni axıra qədər içmək to drink* the cup to the dregs

piyləmək f. to grease (d.), to smear (d.); ba- şını ~ d.d. məc. to cheat (d.), to swindle (d.), to deceive (d.)

piylənmək f. 1. (kökəlmək) to fatten, to run* to fat, to grow* fat, 2. (canına piy sürt- mək) to be* greased

piylətdirmək f. bax piylətmək

piylətmək f. to ask / to cause smb. to grease

(d.)

641

piyli

piyli s. fat, fattish; greasy; ~ ət fat meat piylilik i. fatness, greasiness, fattiness piysiz s. fatfree, fatless

piysizlik i. the state or quality of being fat-

free / fatless

plafon i. (lamp) shade

plagiat i. plagiarism

plagiatçılıq i. plagiarism

plagiator i. plagiarist

plagiatorluq i. bax plagiatçılıq

plakat i. placard, poster [pous-]

plakatçı i. poster atrist

plan i. (müx. mənalarda) plan; çoxillik

~ long-term plan; təbiəti dəyişdirmə ~ı plan for the transformation of nature; ~ı ye- rinə yetirmək /

doldurmaq to fulfil the plan; ~ı vaxtından əvvəl / qabaq yerinə yetirmək to complete / to fulfil the plan

ahead of schedule / time; ~ çəkmək / cız- maq to draw* a plan; bir kəsin ~ını poz- maq to upset* / to spoil

smb.’s plan; uzunmüddətli ~ a long-term plan; dərs ~ı school plan, curriculum (pl. -la); ~ görə / müvafiq

olaraq according to the plan

planauyğun z. according to the plan; ~ işlə- mək to work according to the plan

plançı i. planner

planer i. av. glider; ~ sürən soaring glider planerist av. glider-pilot

planerizm i. av. gliding

planet i. planet; böyük ~lər major planets;

kiçik ~lər minor planets; asteroids; peyk (-dən ibarət olan) ~ secondary planets, satellite

planetari i. planetarium (pl. -ria) planetlərarası s. interplanetary; ~ fəza inter-

planetary space

planka i. lath, plank

planlaşdırılmaq f. to be* planned planlaşdırmaq f. to plan (d.); hər hansı bir

işi ~ to plan a piece of work; hər şeyi qa- baqcadan ~ to plan everything beforehand / in advance

planlı s. systematic, regular, planned, bal- anced; xalq təsərrüfatının ~ inkişafı bal- anced development of

national economy

plansız s. planless, (i.s.) without a plan plansızlıq i. absence of plan, absence of plan-

ning, planlessness

642

poçtxana

plantasiya i. plantation; tütün ~sı tobacco plantation; çay ~sı tea plantation; qənd qa- mışı ~ sugar

plantation; pambıq ~sı cotton plantation

plantator i. planter

plastik s. tib. plastic; ~ cərrahiyyə plastic

surgery; ~ əməliyyat plastic operation plastmas i. plastic

plastmas s. plastic; ~ material plastic mate-

rial

plaş i. 1. cloak; 2. (su buraxmayan) mack-

intosh, waterproof (coat), raincoat platforma i. 1. (perron) platform; qatar hansı platformadan yola düşür?

From what platform does the train start? 2. (si- yasətdə) ümumi ~ common platform,

3. (yük vaqonu üçün) goods truck, amer.

flatcar

platin i. platinum

plazma i. biol. fiz. plasm(a) [-z-] plazmatik s. plasmatic

plenum i. plenum, plenary session

plomb i. 1. (diş üçün) stopping; dişə ~ qoy-

maq to stop / to fill a tooth*; 2. (qapıya

və s. vurulan) seal, lead, stamp plomblamaq f. 1. (diş) to stop (d.), to fill (d.),

2. (qapını və s.) to seal (d.) plomblanmaq f. 1. (diş) to become* / to be*

stopped / filled; 2. (qapı və s.) to become*

/ to be* sealed

plomblatdırmaq f. bax plomblatmaq plomblatmaq f. 1. (dişi) to ask smb. to stop (d.) / to fill (d.), to make*

smb. stop (d.) / fill (d.); 2. (qapını və s.) to ask smb. to seal

(d.), to make* smb. seal (d.)

plomblu s. 1. (diş) stopped, filled; 2. (qapı

və s.) sealed

plov i. plov (a kind of Azerbaijani dish, pre-

pared with rice, meat and dried fruits)

plyaj i. bax çimərlik

poçt i. post; ~ ilə by post; məktubu ~ ilə yol-

lamaq to send* a letter by post; hava ~u airmail; elektron ~ u E-mail; hava ~u ilə by airmail; xüsusi ~la by

special / express delivery; səhər ~u ilə by the morning post; axşam ~u ilə by the evening post

poçtalyon i. postman*, amer. mailman*, let- ter-carrier

poçtxana i. post-office; mərkəzi ~ general post-office

podnos

podnos i. tray; (mətub üçün) salver; çay ~u tea-tray; bir şeyi ~da aparmaq to carry smth. on a tray

podpolkovnik i. lieutenant-colonel

podrat i. contract; tikinti üçün ~ contract for building; ~a görə tikinti building by contract; nəyisə ~a

götürmək to take* smth. by contract; nəyisə ~a vermək to

put* smth. out to contract

podratçı i. contractor

poema i. poem; lirik ~ lyric (poem); epik

~ epic (poem)

poetik s. 1. poetical; ~ talant poetical talent;

~ pyes poetical play; ~ forma poetical form; ~ iş poetical work; ~ fantaziya poet- ical fancies; 2. poetic; ~

üslub poetic style; ~ dil poetic language

poetika i. poetics pl.; theory of poetry poyeziya i. poetry; ~ külliyatı poetry-book poqon i. shoulder-strap,

shoulder-piece polad I. i. steel; tikinti ~ı structural steel;

pasatmayan / paslanmayan ~ stainless steel II. s. steel; məc. iron; ~ rəngli steel blue; ~ iradəli iron will; ~

əsəbli nerves of steel, iron nerves; ~ ruletka steel tape; ~ əridən soba steel furnace

polad-beton i. steel-concrete

poladəridən I. i. steel-founder II. s.: ~zavod

steel mill / foundry / works

poladlamaq f. to steel (d.)

poladtökən i. bax poladəridən poladtökmə s.: ~ zavodu steel mill / works poliklinika i. polyclinic, out-patients

clinic poliqrafçı i. polygrahpic worker poliqrafik s. bax poliqrafiya II poliqrafiya I. i. polygraphy II. s. poly-

graphic; ~ sənayesi printing and pub-

lishing industry

polis I. i. police; axtarış ~i criminal investi-

gation department II. s. ~ nəfəri police- man*, police officer; ~ məntəqəsi police station

polisemiya i. dilç. polysemy

polismen i. policeman (pl.-men) politexnik s. polytechnic (al); ~ təlim poly-

technical training; ~ institut polytechnical

institute; ~ texnikum polytechnic school politexnikum i. polytechnic school

polk i. regiment; aviasiya ~u air regiment polkovnik i. colonel

post

pomada i. pomade; dodaq ~ sı lipstick pomadalı s. (i.s.) covered with pomade; (i.s.)

covered with lipstick

pomidor i. tomato (pl. -es)

pompul i. (quşlarda) crest, cop; (adamda)

topknot [`t6pn6t], tuft of hair

populyar I. s. popular; ~ qəhrəman popular

hero; ~ mahnı popular song; O cəmiy- yətdə populyardır He / She is popular in society II. z. popularly

populyarlaşdıran i. popularizer populyarlaşdırılma fi. popularization populyarlaşdırılmaq f. to be*

popularized populyarlaşdırma fi. bax populyarlaşdı-

rılma

populyarlaşdırmaq f. to popularize (d.) populyarlaşmaq f. to become* popularized populyarlıq i. popularity;

aktyorun popul-

yarlığı actor’s popularity; futbolun po- pulyarlığı the popularity of football; ~ qazanmaq to win* popularity,

to enjoy popularity

pornoqrafik s. pornographic; ~ film porno- graphic flim

pornoqrafiya i. pornography

porsuq i. zool. badger

porsumaq f. (meyvə və s.) to go* bad / to

become* rotten / taint

porsutmaq f. to cause smth. to go* bad,

to become* rotten / taint

port i. port; azad ~ free port; hərbi ~ naval

port / dockyard; dəniz ~u seaport; çay ~u

river port

portağallıq i orange-grove

portfel i. bag, briefcase; paper-case, portfolio portfelsiz s.: ~ nazir minister without port-

folio

portuqal s. Potuguese; ~ dili Portuguese, the

Portuguese language

portuqalca z. Portuguese; ~ danışmaq

to speak* Portuguese, to speak* the

Portuguese language

portuqaliyalı i. Portuguese; pl. top. i. the

Portuguese

post i. (müx. mənada) post; öz ~ unda qal-

maq to remain at one’s post; öz ~ unu tərk etmək to desert one’s post; ~ (vəzifə) tut- maq to hold* / to fill a

post; (milis nəfəri haq.) to be* on one’s beat (küçə hərəkə- tini tənzim edən haq.) to be* on point-duty

643

pota

pota s. stout, plump, corpulent; d.d. big-bel- lied, pot-bellied; balaca ~ əllər little plump hands; ayı ~sı bear-

cub

potalıq i. stoutness, plumpness

potaş i. potash; aşındırıcı ~ causting potash potaşlı s. ~ sabun potash-soap

potensial I. i. potential; hərbi ~ war potential

II. s. potential; ~ təhlükə potential danger;

~ enerji fiz. potential energy

portağal I. i. orange II. s. ~ ağacı orange-tree;

~ gülü (çiçəyi) orange-blossom; ~ bağı

orangery; ~ mürəbbəsi orange jam povest i. narrative, tale, story

povidlo i. jam; alma ~ sı apple jam

pozan i. 1. (rezin) indian rubber, eraser;

2. (qayda-qanunu) disturber, infringer,

transgressor; sülhü ~ disturber of the peace pozdurmaq f. 1. to ask / to cause smb. to dis- order / to

confuse; 2. (yazı və s.) to ask / to cause smb. to blot / to rub out, 3. (sil- mək, üstündən xətt çəkmək) to

cause smb. to cross out, to strike* out; kimisə si- yahıdan ~ to ask / to cause smb. to strike

smb.’s name off the list

pozdurtmaq f. bax pozdurmaq pozdurulmaq f. 1. to be* disordered, to be*

confused; 2. (yazı və s.) to be* blotted out,

to be* rubbed out, to be* crossed out pozğun s. 1. (əxlaqca) immoral, dissolute, ~ hərəkət immoral conduct

/ behaviour; ~ adam immoral person; ~ həyat dissolute life; 2. sad, downcast, unorganized, disor-

derly, confused

pozğunlaşdırmaq f. 1. (əxlaqca) to make*

smb. immoral / dissolute; 2. to make* smb.

sad / downcast / unorganized / confused pozğunlaşmaq f. 1. (əxlaqca) to become* immoral / dissolute; 2. to

become* sad /

downcast / unorganized / confused pozğunluq i. 1. (əxlaqca) immorality, dis- soluteness; 2. disorder,

confusion; mədə- nin pozğunluğu stomach disorder; əsəb

pozğunluğu nervous disorder

pozmaq f. 1. to disorder (d.), to disturb (d.),

to throw* into confusion; cərgələri ~ to break* the ranks; 2. (yazını və s.) to blot out (d.), to rub out (d.);

Xatirə heç vaxt pozulmur / silinmir Memory is never blot- ted out; karandaş işarəsini ~ to rub out pencil

marks; 3. (silmək üstündən xətt

644

praktika

çəkmək) to cross out (d.), to strike* out (d.); kimsənin adını siyahıdan ~ to strike* smb.’s name off the list;

sözləri ~ to cross out the words; 4. (ziyan vermək) to shat- ter (d.); öz sağlamlığını ~ to ruin one’s health;

mədəni ~ to cause indigestion; Onun əsəbləri pozulmuşdur His nerves are shattered

pozulmaq f. 1. to be* disturbed / disordered; 2. (yazı və s.-ni) to be* blotted out / rubbed out; to be*

obliterated / effaced; Kitabə zaman keçdikcə pozuldu The inscription has become obliterated by ages; 3. (bir

yerdən pozulub çıxmaq) xəstəxanadan ~ to be* discharged from hospital; 4. (sil- mək üstündən xətt çəkmək)

to be* crossed out / struck out; (səhhətin pozul- ması) to be* shattered; bir şeydən ~ to be* disappointed

(at) smth.

pöhrə i. shoots, verdure; young growth; yaz ~si shoots in spring, spring shoots

pöhrələmək f. to shoot*

pöhrələnmək f. to shoot*; Ağaclar yazda

pöhrələnir Trees shoot in spring pöhrəlik i. brushwood, undergrowth, thicket pörtlədilmiş fs. scalded,

stewed; ~ cücə

stewed chicken

pörtləmək f. to scald (d.); to stew (d.); ət

~ to scald meat; tərəvəz ~ to stew veg-

etable

pörtlənmək f. to become* / to get* scalded

/ stewed

pörtmək f. 1. to grow* / to get* red in face;

(şaxtadan) to redden; (həyəcandan) to flush; (utanmaqdan) to blush; utancaq- lıqdan ~ to blush with shame;

tüklərinin dibinə kimi / qədər ~ to flush to the root of one’s hair; 2. bax pörtləmək

praktik s. practical; ~ fəaliyyət practical activity; ~ məşğələ practical training; ~ iş practical work; ~ adam

practical man*; ~ məsələ practical question; ~ məqsədlər practical purposes; ~ ölçü götürmək to adopt

practical measures; dili ~ bilmə practical acquaintance with a language; nəzəriyyənin ~aya tətbiqi the

practical application of a theory;

praktika i. practice; ~da in practice; Bu hə- kimin praktikası böyükdür This doctor has a large practice;

Nəzəriyyə prakti-

praktikant

kasız faydasızdır Theory without prac-

tice is useless

praktikant i. probationer; student engaged

in practical work

praktikum i. practical work

praporşik i. (in tsarist army) ensign [-sa9n],

warrant officer (in Russian army) praporşiklik i. the job / post of a warrant

officer

pravoslav I. i. Orthodox, orthodox believer;

member of the Orthodox Church II. s. ortho-

dox; ~ kilsəsi Greek / Orthodox Church pravoslavlıq I. i. orthodoxy II. s. ~ həftəsi Orthodoxy Sunday; ~

bayramı feast of

Orthodox

predikat i. fəls., qram. predicate predikativ s. qram. predicative; ~ üzv pred-

icative (member)

predikativlik i. predicativity

press i. bax məngənə

prezident I. i. president; ABŞ prezidenti

President of the USA, US President II. s. presidential; ~ seçkisi presidential election; ~ seçiciləri kollegiyası

amer. presidential electors; respublikaçılar partiyasından ~ vəzifəsinə namizəd candidate for the Republican

presidential nomination; ~li dövlət sistemi presidential government; ~ aparatı president’s office, the office

of the president; ~ in icra aparatı the exec- utive office of the president

prezidentlik i. 1. presidency; 2. presidentship prezidium i. presidium; iclasın ~u presidi-

um of the meeting

primus i. primus, primus-stove

prinsip i. principle; ~inə sadiq qalmaq

to stick* to one’s principles

prinsipal s. (i.s.) of principle; (i.s.) based on

principle, (i.s.) guided by principle; ~ adam man of principle; ~ məsələ question of principle, fundamental

question; Bu mə- sələ prinsipial əhəmiyyətə malikdir This question is a matter of principle

prinsipallıq i. adherence to principle(s) prinsipli s. (i.s.) of principle, (i.s.) guided by

principle; ~ adam a man* of principle prinsiplilik i. bax prinsipiallıq

prinsipsiz s. unprincipled, unscrupulous;

~ adam unprincipled man*, man* without scruples / principles, a man with no scruples

proqramlaşdırılmaq

prinsipsizlik i. unscrupulousness, absence of principle

pristav i. tar. police-officer

pristavlıq i. the job / post of a police-officer probka i. 1. (butulka və s. üçün) cork; (şü-

şədən olan) stopper; (ağacdan və metal- dan) plug; 2. (nəqliyyatın hərəkətində) traffic jam, blocking; 3. el.

fuze, fuse

probkaaçan i. corkscrew

probkalamaq f. to stop up (d.), to cork up

(d.); to stopper (down) (d.) probkalatdırmaq f. bax probkalatmaq probkalatmaq f. to ask / to cause smb. to

cork (d.) / to stopper (d.)

problem i. problem; işsizlik ~i the problem

of unemployment; ~ həll etmək to solve

a problem

problematik s. problematic (al); ~ məsələ

problematical question / matter problematika i. problems pl. problematiklik i. problematical character

professional I. i. professional II. s. ~ rəssam

professional painter; ~ siyasi xadim pro- fessional politician; ~ və həvəskar aktyor qrupu professional and

amateur compa- nies; ~ inqilabçı professional revolutionary

professor i. professor; ingilis dili ~u profes- sor of English

professorluq i. professorship

professura i. professorate

profil i. profile; (yandan görünüş) side-view;

~ dən in profile

projektor I. i. searchlight, projector II. s.:

~ batareyası hərb. searchlight battery prokat i. hire; bir şeyi ~a vermək to let* smth. (out) on hire; bir şeyi ~a

götürmək

to take* smth. on hire

prokuror i. public prosecutor; baş ~ procu-

rator-general; prosecutor-general prokurorluq i. procurator’s office, the post

of prosecutor

proqram i. program (me); partiya ~ı party

programme; siyasi ~ political programme; teatr ~ı theatre programme; amer. playbill; tədris ~ı syllabus;

curriculum; tarix ~ı history syllabus; sərbəst ~ id. optional programme; məcburi ~ compulsory pro- gramme

proqramçı i. programmer proqramlaşdırılmaq f. to be* programmed

645

proqramlaşdırmaq

proqramlaşdırmaq f. to programme (d.); bir şeyi hesablayıçı maşın üçün ~ to pro- gramme smth. on a

computer

proqul i. truancy; absence from work; ~ et- mək to shirk work, to be* absent from work (without good

reason)

proqulçu i. absentee, truant

proletar I. i. proletarian II. s. proletarian;

~inqilabı proletarian revolution proletariat I. i. the proletariat II. s.: ~ dik-

taturtası dictatorship of the proletariat proloq i. prologue

prorektor i. pro-rector, vice-rector

proses i. 1. process; inkişaf ~i process of the

development; suyun buza çevrilmə ~i the process of water becoming ice; iş ~ində in the process of work;

təbii ~ (psixoloji) natural process; istehsal ~i work / manu- facturing process; 2. hüq. trial; proceedings at law

pl; legal action; cause; case; cina- yət ~i criminal trial

prospekt I. i. (küçə) avenue; Azadlıq ~i Avenue of Liberty II. i. (proqram) prospectus (of); (reklam) booklet,

folder

protest i. protest, remonstrance; ~ etmək to make* a protest (against), to remonstrate (against)

protestant I. i. din. protestant II. s. din. protestant

protestantlıq i. bax protestantizm protestantizm i. protestantism

protokol I. i. report; record of proceedings;

(həm də məhkəmədə) record of evidence; (elmi dairədə) proceedings pl.; minutes pl., transactions pl.;

(parlament iclasında) protocol; journals pl.; ~ yazmaq to record the minutes, to take* the minutes; istintaq ~

u examination record; ~ tərtib etmək to draw* up a statement of the case; to draw* up a report; ~a salmaq

to enter in the minutes (d.) II. s. protocol; ~ şöbəsi protocol department; ~ şöbəsinin müdiri head / chief of

the protocol department

protokollaşdırmaq f. to minute (d.), to record (d.), to record minutes

protokollaşmaq f. to be* recorded / minuted protez i. prosthetic appliance; (əl, ayaq) arti- ficial limb; (diş)

denture; (ayrıca diş üçün)

false tooth* protezçi i. prosthetist

646

pulaki

provokasiya I. i. provocation II. s. ~ aktları acts of provocation

provokator i. 1. provocateur; d.d. stool- pigeon; 2. (araqızışdıran) instigator, pro- voker

proyekt i. bax layihə

psixi s. mental, psychical; ~ xəstəlik mental

disease; ~ pozğunluq mental disorder;

~ hücum hərb. psychological attack psixiatr i. psychiatrist, psychiater; d.d. mad-

doctor

psixiatriya i. tib. psychiatry

psixika i. psychology; state of mind psixologiya i. psychology

psixoloji s. psychological; ~ tədqiqat psy-

chological research; ~ moment psycholog- ical moment; ~ müharibə hərb. psycho- logical warfare; ~ film

psychological film

psixoloq i. psychologist; specialist in psy- chology

psixonevroloji i. psychoneurology psixonevroz i. psychoneurosis (pl.-ses) psixopotoloji s. psychopathology

psixoterapevt i. psychotherapist psixoterapiya i. psychotherapy

publisist i. publicist; pamphleteer publisistik s. publicistic; ~ janr journalistic

genre

publisistika i. publicism

puç s. empty; hollow; ~ vədlər empty prom-

ises; ~ söhbət empty talk; ~ qoz empty

hazel-nut; ~ söz (boş söz) hollow words puçluq i. 1. emptiness; məc. futility, frivo-

lousness; 2. insignificance

pud i. pood (16,38 kg)

pudluq i. one pood; (i.s.) of one pood; məc.

very heavy; ~ daş one pood in weight pudra i. powder

pudralamaq f. to powder (d.) pudralanmaq f. to powder (oneself), to pow-

der one’s face, to use powder

pudralı s. powdered; (i.s.) covered with pow-

der; ~ üz powdered face

pul i. money; kağız ~ paper money; nəğd

~ready money; cash; xırda ~ (small) change; ~ qazanmaq to earn / to make* money

pulaki I. i. money-lover II. s. money-loving; greedy of / for money; ~ adam money-lov- ing person

pulakilik

pulakilik i. greediness of / for money pulçuk i. scale; balığın pulçuğu fish’s scale pulçuklu s. scaly; ~ balıq scaly

fish pulçuksuz s. scaleless; ~ balıq scaleless fish pulçuksuzluq i. scaliness

pulemyot i. machine-gun; əl ~u light

machine-gun

pulemyotçu i. machine-gunner

pullanmaq f. to grow* rich, to become* rich,

to earn a lot of / much money

pullu s. 1. (müx. mənalarda) rich; (i.s.) hav-

ing much money; 2. paying; ~ şagird

(pulla oxuyan) paying pupil

pulluluq i. the state of having much / a lot of

money, the state of being man* of means pulsuz I. s. 1. moneyless; 2. free of charge; free; ~ bilet free ticket;

~ təhsil free educa- tion II. z. free of charge; gratis; ~ oxumaq to study free of charge; tamaşaya ~ bu-

raxmaq to admit gratis to a performance pulsuzluq i. shortage / lack of money; impe-

cuniosity, impecuniousness

pusqu i. ambush; ~da durmaq to lie* in

ambush, to lie* in wait; ~ düzəltmək to

make* / to lay* an ambush

pusmaq f. 1. (ov zamanı) to lie* in wait (for);

2. (xəfiyyə haq.) to spy (d.), to shadow (d.);

to make* an ambush, to watch (d.) putyovka i. pass; sanatoriyaya getmək üçün ~ sifariş etmək to apply for

accomodation in a sanatorium; ◊ həyat ~sı a start in life

püfləmək f. bax üfürmək püflənmək f. bax üfürülmək püflətdirmək f. bax üfürtmək püflətmək f. bax

üfürtmək

püşk

püxtə s. perfect, experienced, wise, sage, mature

püxtələnmək f. bax püxtələşmək püxtələşdirmək f. to mature (d.), to perfect

(d.), to make* perfect (d.)

püxtələşmək f. to become* perfect / experi-

enced, to get* matured; Onun xarakteri

püxtələşib His / Her character has matured püxtələtdirmək f. bax püxtələtmək püxtələtmək f. to ask / to

cause s.o. to mature

(d.), to perfect (d.)

püxtəlik i. 1. perfection, maturation; 2. expe-

rience

pünhan s. bax gizli I

pünhan z. bax gizli II

pünhanlıq i. secrecy, intimacy

pürrəng s. dark coloured; ~ çay strong tea pürrənglik i. the quality of being strong

(of tea) / dark coloured

püskürmə fi. (vulkan haq.) eruption püskürmək f. (vulkan haq.) to erupt, to be*

in eruption

püskürtmək f. to cause smth. to erupt / to

be in eruption

püskürtü i. bax püskürmə

püstə i. bot. pistachio

püstə s. bot. pistachio [-`ta:39ou];: ~ ağacı pis-

tachio tree

püstəlik i. pistachio grove

püstəyi s. pistachio-coloured; ~ yaşıl (rəng)

green pistachio

püşk i. lot; (həm də məc.) fate, destiny; ~ at-

maq to throw* / to cast* lots pl.; ~ çəkmək to draw* lots pl.; Püşk ona düşdü The lot fell upon him

647

radioaktivlik

radiasiyalı s. radiation (attr.), (i.s.) having radiation, (i.s.) with radiation; ~ xəstəlik radiation sickness

radikal I. i. radical II. s. radical; ~ mərkəz

R, r the 24th letter of the Azerbaijani alphabet rabitə i. 1. tie, bond, link, connection; 2. communication;

məntiqi ~ logical connection; sıx ~ yaratmaq to establish close links (with); teleqraf ~si telegraph

communication; dəmiryol ~si railway communication / service; hava ~si aerial communication; müntəzəm

hava ~si a

regular air service

rabitəçi i. 1. communications engineer,

postal and telecommunications worker;

2. hərb. signaller, signalman*

rabitəçilik i. 1. the profession of a postal and

telecommunications worker; 2. hərb. the

profession of a signaller / a signalman* rabitələndirilmək f. to be* tied together /

connected

rabitələndirmə fi. tying together; binding;

connecting (d. with)

rabitələndirmək f. to tie together (d.); to

bind* (d.); to connect (d. with) rabitələtdirmək f. bax rabitələtmək rabitələtmək f. to ask / to cause s.o. to

tie

together (d.) / to connect (d.)

rabitəli s. connected; coherent; ~ nitq coher-

ent speech

rabitəlilik i. connectedness, coherency,

coherence

rabitəsiz I. s. incoherent, jerky; disconnected;

~ nitq curt / halting speech; ~ sözlər inco- herent words II. z. incoherently; abruptly, without connection;

jerkily, abrupt; ~ da- nışmaq to be* incoherent; to speak* inco- herently

rabitəsizlik i. incoherence; abruptness racə i. rajah [`ra:d=7]

radar I. i. radar II. s. radar; ~ qurğusu radar

installation

radə i. (radələrində): axşam saat beş radə-

lərində at about 5 o’clock in the evening;

close on to 5 o’clock in the evening radiasiya i. fiz. radiation, radiance; günəş ~sı solar radiation; atom ~sı

atomic radiation;

~nın təsiri the effects of radiation 648

radical centre; ~ qrup radical group; ~ mü- alicə radical cure; ~ dəyişiklik radical / sweeping changes; ~

tədbirlər görmək to take* drastic measures [`me=...]; ~ siya- sətçi a radical politician

radikalaltı s. riyaz. radicand; ~ ədəd / ifadə radicand

radikalizm i. siya. radicalism

radikallıq i. 1. siya. radicalism, radicality;

2. (müalicə, tədbir) efficacy

radikulit i. tib. radiculitis

radio I. i. radio, wireless; ~ çəkmək to install

a radio; ~ ilə by radio; over the air; ~ ilə vermək to broadcast [br6:d-] (d.); ~ya qu- laq asmaq to listen to the

radio; ~ ilə xalqa müraciət etmək to broadcast* to the nation / country; ~ ilə çıxış etmək to speak* / to

broadcast* over the radio; ~ ilə məlumət vermək to send* a message by radio; ~nu qurmaq to switch on the

radio II. s. radio; ~ qovşağı broadcasting / radio centre, radio relay centre; ~ mərkəzi wire- less / radio

centre; broadcasting centre; ~ həvəskarı wireless enthusiast; d.d. wire- less / radio fan; ~ mayakı radio (-

range) beacon; ~ avadanlığı wireless / radio equipment; ~ rabitəsi wireless / radio communication; ~ siqnalı

wireless signal; ~ dinləyicisi radio listener; ~ stansiya wireless / radio station; ~ teleqram radio telegraphy,

wireless telegraphy; continu- ous wave radio; ~ konserti radio concert; ~ şərhçisi radio-commentator; ~

mühən- disi wireless engineer; ~ dalğaları radiowave; ~ tamaşası radio show; ~ dik- toru radio announcer; ~

aparatı radio set

radioaktiv s. kim. fiz. radioactive; ~ izotop- lar radio-isotopes, radioactive isotopes; ~ çöküntü radioactive

fall-out, ~ element radioactive elements; ~ parçalanma radioactive decay; ~ toz radioactive dust

radioaktivləşmək f. to be* radioactive, to get* / to become* radioactive

radioaktivlik i. kim. fiz. radioactivity

radiator i. (evdə, maşında) radiator

radioaltimetr

radioaltimetr i. radio-altimeter radioastronomik s. radio-astronomic, radio-

astronomical

radioastronomiya i. radio-astronomy radioavtoqraf i. radio-autograph radioavtoqrafiya i. radio-autography

radiobiologiya i. radio-biology radiobioloq i. radio-biologist

radioçu i. wireless operator, radioman*, radio

operator; dən. telegraphist

radioçuluq i. the profession of a radio oper-

ator

radiodalğa i. radiowave

radioelement i. radio-element

radioestafet i. radio-relay-race radiojurnal i. radio-review

radiokimya i. radio-chemistry

radioklub i. radio-club

radiokonstruktor i. radio-constructor radioqəbuledici i. (wireless / radio) receiver,

radio-receiving set; ~ stansiya receiving

station

radioqəzet i. radio-newspaper radioqovşaq i. broadcasting / radio centre,

radio network, radio relay centre radioqraf i. radiograph

radioqrafiya i. radiography

radioqram i. radiogram; wireless (message);

radio-telegram; ~ almaq to receive a radi-

ogram

radiola i. radio-gramophone radiolaşdırılma fi. (i.s.) installation of radio;

kəndlərin ~ması installation of radio in

villages

radiolaşdırılmaq f. to be* provided /

equipped with radio

radiolaşdırma fi. installation of wireless

/ radio

radiolaşdırmaq f. to install radio (d. in) radiolaşma fi. installation of wireless / radio radiolaşmaq f. to be*

provided / equipped

with radio

radiologiya i. science about / of radio radiolakasiya i. radio-location, radar radiolokator I. i. radio-locator,

radar (-set)

II. s. radio-locating; radar; ~ qurğusu radar

installation

radioloq i. radiologist

radiomaçt i. radio-mast, radio-tower

radon

radiomağaza i. radio shop department radiomayak i. radio (-range) beacon radiomexanika i. radio

engineering radiometrologiya i. radio-meteorology radiometroloji s. radio-meteoric; ~ stansiya

radio-meteoric station

radiomontyor i. radio-fitter radionaviqasiya i. radio-navigation radiooperator i. radio-operator radioötürücü

i. (wireless / radio) transmitter radiopelenqator i. wireless / radio direction

finder; radiogoniometer

radioprojektor i. radio-projector, radio-

searchlight

radioproqnoz i. radio-prognosis radiorabitə i. radio-relation, wireless contact radioreportaj i. radio-

reporting, radio com-

mentary

radioreproduktor i. radio-loudspeaker radiosiqnal i. wireless signal; vaxt bildirən

~ wireless time signal

radiostansiya i. radio station, wireless station radiostudiya i. radio-studio

radioşünas i. radio-engineer

radioteatr i. radio-theatre

radiotexnik i. wireless / radio mechanic radiotelefon i. radiotelephone radiotelefonçu i. radio telephonist

radioteleqrafçı i. radio telegraphist radioteleqram i. wireless, radio-telegram,

radiogram

radiotranslyasiya i. broadcasting [br6:d-] radioveriliş(i) i. radio-transmission, broad-

cast; ~i dinləmək to listen in; birinci / ikinci proqramla ~ broadcasting on the first / second program(me); ~i

tutmaq to wireless interception; (amer.) radio inter- cept

radiozavod i. radio-mill, radio plant

radist i. wireless operator, radioman*, radio

operator; (dəniz) telegraphist

radistlik i. the profession of a wireless oper-

ator

radium I. i. kim. radium II. s. kim. radium;

~ bromid radium bromide; ~ karbonat radium carbonate; ~ xlorid radium chlo- ride; ~ sulfat radium sulfate

radius i. radius (pl.-dii) radon i. kim. radon

649

rafinad

rafinad I. i. lump sugar [-`3u-] II. s.: ~ za- vodu (sugar) refinery [-`fa9-]

rafinadlaşdırılmış s. fine, refined rafinadlaşdırmaq f. to refine (d.); to purify

(d.)

rahat I. s. 1. comfortable, easy; ~ kreslo

comfortable / cosy arm-chair; ~ otaq cosy room; 2. quiet, calm [ka:m] tranquil; placid; serene; ~ buraxmaq

to leave* smb. alone / in peace; ~ etmək to calm [ka:m] (d.), to quiet (d.), to soothe (d.), ~ durmaq / otur-

maq to act oneself quiet / calm, to behave quiet, to calm; ~ olmaq to calm / to quiet / to settle down; to rest

II. z. quietly, calmly [`ka:ml9], easily; cosily; özünü ~ hiss et - mək to be* easy in one’s mind; to feel* cosy; bir

kəsi ~ buraxmamaq to give* smb. no rest, to let* smb. have no peace

rahatca z. quietly, calmly [`ka:ml9]; freely, easily

rahatcasına z. bax rahatca

rahatçılıq i. bax rahatlıq

rahatxana i. d.d. bax ayaqyolu I rahatlamaq f. 1. to calm [ka:m] (d.), to quiet

(d.), to soothe (d.); 2. to set* at rest / ease

(d.); to create comfort

rahatlandırmaq f. bax rahatlamaq rahatlanmaq f. to rest; to be* soothed /

calmed

rahatlaşdırmaq f. to calm [ka:m] (d.), to

quiet (d.), to soothe (d.); to create quiet-

ness / cosiness / comfortableness rahatlaşmaq f. to calm [ka:m], to quiet, to

soothe / to become* quiet

rahatlıq i. rest, calm [ka:m], calmness, quiet,

tranquility, comfortableness; rahatlığını pozmaq to worry [`w0-] (d.), to trouble [tr0bl] (d.); ~ bilməmək to

know* no rest; rahatlığı olmamaq to have* no peace; ra- hatlığı pozmaq to break* smb.’s peace, to interfere

with smb.’s ease and comfort

rahat-rahat z. bax rahatca

rahatsız s. 1. uneasy, restless; 2. comfortless,

not cosy

rahatsızlıq i. 1. anxiety [-2`z-], concern,

uneasiness; (həyəcanlılıq) nervousness,

agitation; 2. (rahatlığı pozma) trouble rahətülhülqum i. rahat lakoum [ra:h-`ku:m],

Turkish delight

650

rasional

rahib i. din. monk [m0-], abbot rahibcəsinə z. like a monk, as a monk rahibə i. din. nun; ~ kimi nunnish

rahiblik i. monkhood [`m02khud]; monasti-

cism; monkery

rahlamaq f. bax rahatlamaq

raxit i. tib. rachitis [-`ka9-], rickets; ~ xəs-

təliyinə tutulmuş sufferer from rickets /

rachitis [-`ka9-]

raxitli s. tib. rachitic, rickety

raxitzm i. rachitism

raket I. i. 1. rocket; ~ buraxmaq to launch

/ to start / to dispatch a rocket; 2. hərb. mis- sile; kosmik ~ space rocket; ballistik ~ bal- listic missile;

uzaqmənzilli ~ long-range missile; orta mənzilli ~ medium-range missile; idarə olunan ~ guided rocket II. s.

rocket (-powered), jet; ~ mühərriki rock- et engine; ~ texnikası rocketry, rocket art; missilery; ~ bazası

missile base; ~ qurğu- ları rocket establishments

raketçi i. (raket texnikası üzrə mütəxəssis) rocketeer; rocket signaller

raketdaşıyan i. missile carrier; carrier-rocket raketka i. id. racket

raketqayıran i. rocketeer

raketqayırma i. rocket production raketodrom i. rocket air field, rocket-drome ram i. ~ etmək 1. to

subordinate (d. to), to

tame (d.), to subdue (d.); ~ olmaq to sub- mit (to); 2. hərb. to place (d. under), to place (d.) under the

command

ramazan i. the ninth month of the Muslim year

rampa i. teatr. footlights [`fut-] pl.

ranet i. (a kind of apple) rennet

rapira i. id. foil

rapiraçı i. fencer (with foils)

raport i. report; ~ vermək to report; ~ qəbul

etmək to receive / to hear* a report; gəlişi

haqqında ~ vermək to report oneself (to) rapsodiya i. mus. rhapsody

rasion i. ration [`r5-], food allowance rasional s. 1. rational [`r5-]; əməyin ~ təşkili

rational organization of labour; ~ dövrə rational chain; ~ sikl rational cycle; ~ ini- kas rational mapping; ~

ədəd riyaz. ration- al quantities; ~ metod rational method; ~ izahat rational explanation; ~ düşüncə rational

mind; 2. rationalistic (al)

rasionalist

rasionalist i. rationalist

rasionalizm i. fəls. rationalism rasionallaşdırma fi. riyaz. rationalization;

inteqralaltı ifadənin rasionlaşdırılması

rationalization of integral rasionlaşdırmaq f. to rationalize (d.) rasionallıq i. rationality

rast I. i. mus. rast (one of the Azerbaijani

mughams) II. z. 1. straight; 2. neatly, to the point; O, rast atır He shots neatly; ~ gəl- mək to come* across, to

meet* (d.with); ~ gətirmək to be* successful (in); ~ına gəlmək / çıxmaq / to come* across, to meet* (d.

with)

rastlaşdırmaq f. to make* smb. meet with smb. (or smth.)

rastlaşmaq f. to meet* (d. with), (təsadü- fən) to come* across (d.); (təkbətək) to encounter (d.)

ratin i. ratin (a kind of fabric)

raund i. id. round; birinci, ikinci və s. ~ the

first / the second etc. round

rayihə i. aroma, fragrance, perfume rayihəli s. aromatic, fragrant; ~ çiçəklər fra-

grant flowers; ~ bitkilər aromatic plants raykom i. district committee

rayon I. i. 1. region (inzibati bölgü) district;

2. (ərazi) area [`e7r97], vicinity, N ~unda in the N area, in the vicinity of N II. s. district, area; ~ soveti district

soviet; ~ mərkəzi district centre, centre of a dis- trict; ~ ərazisi district territory, territory of a district

rayonarası s. (rayonlararası) interdistrict; ~ hidroqovşağı inter-district hydrotechni- cal constructions pl.

rayonlaşdırılma fi. division into districts rayonlaşdırılmaq f. to be* districted, to be*

divided into districts

rayonlaşdırılmış fs. (i.s.) divided into dis-

tricts

rayonlaşdırma fi. division into districts rayonlaşdırmaq f. to divide into districts

(d.), to district (d.)

rayonlu s. 1. (i.s.) with districts, (i.s.) having

districts; 2. (rayonda yaşayan) district-

dweller, countryman*, countryfolk

razı I. s. satisfied (with), content (with), con- tented, pleased; özündən ~ self satisfied;

reaksiya

d.d. smug; ~ baxış a contented / pleased look; ~ təbəssüm (razılıq ifadə edən) smug smile II. z. ~ olmaq 1.

bax pazılaş- maq; 2. to be* satisfied / pleased; ~ salmaq / etmək to satisfy (d.), to please (d.), to meet* the

wishes (of); ~ qalmaq to be* satisfied (with), to be* pleased (with); özündən ~ olmaq to be* satisfied /

pleased with oneself; ~ görünmək to look satis- fied / pleased, to seem content; hamını ~ salmaq to please /

to satisfy everybody; Satıcı hamını razı salmağa çalışdı The shop assistant tried to please everydoby; ~

olmamaq 1) not to be satisfied / pleased; 2) not to agree (with); Mən sizinlə razı deyiləm I don’t agree with

you

razılaşdırılmaq f. to be* submitted to smb.’s approval; to be* co-ordinated

razılaşdırılmış fs. co-ordinated, (pre) con- certed; ~ mətn agreed text

razılaşdırma fi. concordance, agreement razılaşdırmaq f. to co-ordinate (d. with); bir şeyi bir kəslə ~ to

submit smth. to smb.’s approval; to come* to an agreement with

smb. about smth.

razılaşma fi. 1. agreement, understanding;

2. (müqavilə) agreement, covenant razılaşmaq f. 1. to consent (to smth.), to agree (to smth.), to assent (to

smth.); 2.(kimin - ləsə, fikirlə) to agree (with smth.), to con-

cur (with smth.); to agree (with smb.) razılıq i. 1. consent, assent, smugness; öz razılığını vermək to give*

one’s consent; ümumi ~la by common consent; qarşılıqlı ~ mutual consent; razılığa gəlmək, ~ əldə etmək to

come* to an agreement / under- standing, to reach an agreement; to come* to terms, qarşılıqlı ~la by

mutual agree- ment / consent; razılığa əsasən (kimin- ləsə) in agreement with smb.; 2. gratitude, thanks pl.;

~ etmək to thank (to d.), to show* one’s gratitude, to return smb.’s

kindness

razyana i. bot. anise

razyanalıq i. anise grove, the place where

anise grows

razyezd i. d.j. passing-track; double-track

section

reaksiya i. 1. kim. siya. reaction; 2. bax irtica

651

reaktiv

reaktiv I. i. kim. reagent II. s. reactive; reac- tion; ~ kağız kim. reagent paper, test-paper; ~ mühərrik jet

engine; ~ mərmi mortar rocket; ~ təyyarə jet plane; jet-propelled aircraft; ~ silah rocket weapon

reaktivlik i. reactivity

reaktor i. reactor; ~un işini tənzim etmə

reactor control; nüvə ~u nucler reactor real I. i. (ispan sikkəsi) real II. s. 1. real, actual; ~ gəlir real income; ~

əmək haqqı real wages pl.; ~ vəziyyət the actual state of affairs; 2. (həyata keçə bilən) realiz- able,

practicable, workable; ~ plan practi- cable / workable plan 3. practical, realistic;

~ siyasət practical / realistic politics pl. realist i. realist

realistcəsinə z. realistically

realistik s. realistic(al); incəsənətdə ~ isti-

qamət realistic trend in art

realizə i. realization; ~ etmək to realize (d.);

~ olunmaq / edilmək to be* realized; ~ et- dirmək to ask / to cause s.o. to realize (d.); malı / əmtəəni ~

etmək to realize goods

realizm i. realism; sosialist ~i socialist real- ism; tənqidi ~ critical realism

reallaşdırılma fi. being realized reallaşdırılmaq f. to be* realized reallaşdırma fi. realization

reallaşdırmaq f. to realize (d.); planı ~ to

realize a plan; öz ambisiyalarını ~ to real-

ize one’s ambitions

reallıq i. reality; obyektiv ~ fəls. objective

reality

rebus i. rebus

redaksiya I. i. 1. (bina) editorial office;

2. (işi) editorship; ~sı ilə / altında edited (by); ilk ~ first / original wording II. s. editorial; ~ heyəti editorial

board; editori- al staff

redaktə i. editing; ~ etmək to edit (d.), to word (d); əlyazmasını ~ etmək to edit a manuscript; ~si altında

under the editor- ship (of)

redaktor i. editor; baş ~ editor-in-chief; məsul ~ managing editor; ~ olmaq to be* editor (of); şöbə / bölmə /

~u sub-editor

redaktorluq i. editorship

reduksiya i. reduction

reduktor i. tex. reduction gear [g97], reducer

652

rejissor

referat i. 1. (qısa məzmun) abstract, synop- sis, 2. (məruzə) paper, essay

referativ s. abstract; ~ jurnal abstract journal / bulletin

referendum i. siya. referendum (pl. -s, həm də -da); ~ keçirmək to hold* a referen- dum (on)

referent i. reader, reviewer [-`vju:7]; reader of a paper

refleks i. fiziol. reflex; şərti ~ conditional reflex; şərtsiz ~ unconditional reflex

refleksiya i. reflexion

refleksologiya i. reflexology [`ri:-], study of

reflexes

refleksoloji s. reflexological [`ri:-] refleksoloq i. reflexologist [`ri:-]

reflekssiz s. (i.s.) without reflex, (i.s.) hav-

ing no reflex

reflekssizlik i. the state of being without

reflex

reflektiv s. fiziol. reflex (attr.)

reflektor i. reflector

reforma i. reform; pul ~sı currency reform;

torpaq ~sı land reform; ~ keçirmək /

aparmaq to reform (d.)

reformator i. reformer

reformasiya i. tar. reformation

reformist i. siya. reformist

reformizm i. siya. reformism

refraksiya i. fiz. refraction

refraktor i. fiz. astr. refractor

refrijirator I. i. tex. refrigerator II. s. refrig-

erator; ~ vaqonu refrigerator van; ~ gəmisi

refrigerator ship

regenerasiya i. tex. regeneration

regenerat s. regenerative; ~ sobası regener-

ative furnace

regenerativ s. regenerative, regeneratory regenerator i. tex. regenerator

regent i. regent [`r9-]

rejim i. 1. (dövlət quruluşu) regime

[re9`=i:m]; faşist ~i fascist regime; 2. (qay- da) routine [ru:`ti:n]; sanatoriya ~i sana- torium routine; məktəb

~i school routine; 3. tib. regimen; qidalanma ~i diet; 4. tex. conditions pl.; hərarət ~i conditions of

temperature, temperature rate

rejissor I. i. producer II. s. producer; ~ kö- məkçisi assistant-producer, stage manager [`m5n9d=7]

rejissorluq

rejissorluq I. i. the profession of a producer; ~ etmək 1) to produce (d.), to stage (d.); 2) to be* a producer II.

s. ~ fakültəsi department / faculty of producers

reklam i. 1. (tədbir) publicity, advertising; 2. (elan) advertisement; işıq ~ı electric sign; teatr ~ı theatre bill; ~

etmək to advertise (d.); to publicize (d.); (çox tərifləmək) to boast (d.); öz malını ~ etmək to push one’s

wares

reklamasiya i. iqt. reclamation, claim for replacement (of defective goods, etc.)

reklamçı i. advertiser

rekord I. i. record [re-]; ~ qazanmaq to beat*

/ to break* a record; ~ vurmaq to set* up / to establish a record; öz ~unu təzələmək to beat* one’s own

record II. s. record; ~məhsul record crop; ~ sürət record speed; ~ istehsal record output; ~ rəqəm record

figure

rekordçu i. bax rekordsmen

rekordsmen i. id. record-holder; record-

breaker

rektifikasiya i. kim. rectification

rektor I. i. rector, head of a university; (qa-

dın) rectress, rectoress; (İngiltərədə) chancellor; Şotlandiya Universitetinin ~u Lord rector II. s. rectoral; ~

seçkisi rectoral election; ~ vəzifəsi rectoral duty

rektorluq i. 1. rectorate; rectorship; 2. uni- versity administration; (otaq) rector’s office rekvizit i. teatr.

properties pl; d.d. props pl.

reqbi i. id. rugby

reqbiçi i. id. rugby-player

reqlament i. 1. regulations pl.; 2. (iclas-

larda) time-limit; ~(i) müəyyənləşdirmak / qoymaq to fix a time-limit; ~ə riayət et- mək to stick* to the time-

limit, to keep* within the time-limit

reqlan I. i. raglan II. s.: ~ palto a raglan coat; ~ qollu palto a coat with raglon sleeves reqressiv s. regressive

[r9`gres9v]; ~ assimil-

yasiya regressive assimilation reqressiya i. regress, regression

rele I. i. tex. relay II. s. tex. relay; ~ sistemi

relay system; ~ qutusu relay box

rels i. rail; rails, metals; ~dən çıxmaq to leave* / to jump the metals, to run* off the rails; ◊ bir şeyi / işi ~ə

salmaq / qoymaq

to get* smth. going, to launch smth.

reportyor

relsli s. railed; (i.s.) with rails / metals, (i.s.) having rails / metals

relssiz s. (i.s.) without rails / metals, not railed relstökmə I. i. rail-rolling II. s.:~ zavodu

rail-rolling mill

relyativist i. relativist

relyativizm i. fəls. relativity

relyef I. i. relief; dağ ~i high relief II. s.

relief; ~ işləri embossed work; ~ xəritəsi

relief map

remarka i. teatr. stage direction

renessans I. i. bax intibah I II. s. bax inti-

bah II

renta i. iqt. rent; rente [ra:2t]; torpaq ~sı

ground-rent; natural ~ rent in kind rentabelli s. profitable, paying; ~ müəssisə paying concern; ~ olmaq to

be* profitable

rentabellilik i. profitableness, profitability rentaçı i. renter

rentgen I. i. 1. fiz. Roentgen, Rontgen

[`r6ntj7n]; 2. tib. X-ray photography, X- ray treatment; ~ə salmaq to X-ray (d.); ~ə salınmaq to be* X-rayed II.

s. Roentgen, Rontgen, X-ray; ~ kabineti X-ray room; ~ şüası X-rays, Rontgen / Roentgen rays

rentgenoqrafik s. radiographic (al) rentgenoqrafiya i. radiography, rontgenog-

raphy

rentgenoqram i. X-ray photography, radi-

ograph, rontgenogram, rontgenograph

[r6nt`ge-]

rentgenologiya i. rontgenology rentgenoloq i. radiologist, rontgenologist rentgenoskopik s. rontgenoscopic

(al) rentgenoskopiya i. rontgenoscopy rentgenoterapiya i. X-ray therapy,

rontgenotherapy, X-ray treatment

reostat i. el. rheostat

repertuar i. teatr. repertoire [-wa:], repertory repitisiya i. rehearsal [r9`h7:s(7)l]; son ~ dress

rehearsal; ~ etmək to rehearse (d.) replika i. 1. teatr. cue [kju:]; ~ vermək to give* the cue; 2. (irad) remark;

3. (etiraz)

retort, rejoinder; ~ atmaq to retort reportaj i. reporting; reportage; ~ aparmaq

to report

reportyor i. reporter; televiziya ~u TV

reporter; qəzet ~u newspaper reporter 653

reproduksiya

reproduksiya i. reproduction

reproduktiv s. reproductive; ~ metod repro-

ductive method

reproduktor i. rad. loudspeaker

resenziya i. review [`-vju:]; teatr. notice

[`nou-]; ~ yazmaq to write* a review; to criticize (d.); kitaba ~ vermək / yazmaq to review a book

resenziyaçı i. reviewer [-`vju:7]; (əlyazma- sına resenziya verən) reader

resept I. i. recipe [-p9]; (həkim) prescription; hazır ~ (həm də məc.) ready-made formu- la; cut and dried

instructions II. s. recep- tive; ~ lüğəti receptive vocabulary

residiv i. 1. set-back, recurrence; 2. tib. relapse residivist i. hüq. recidivist, old offender,

repeater

residivizm i. hüq. recidivism

respirasiya i. respiration

respirator i. respirator

respublika I. i. republic [-`p0b-]; demok-

ratik ~ democratic republic; muxtar ~ Autonomous Republic; Xalq ~sı people’s Republic II. s. republican; ~

nazirliyi republican ministry, ministry of republic

respublikaçı i. republican

respublikaçılıq i. republicanism

restoran i. restaurant [`rest7r6:2]; gecə ~ı

evening restaurant

retranslyasiya i. relaying, retransmission retuş i. fot. retouch [-`t0t3], retouching retuşçu i. retoucher

retuşlamaq f. to retouch [-`t0t3] (d.)

revanş i. 1. revenge; 2. id. return match revanşist i. revanchist; ~ olmaq to be* a

revanchist

revanşizm i. revanchism

reverans i. curts(e)y; ~ etmək to make* / to

drop a curts(e)y, to curts(e)y

revizionist i. revisionist

revizionizm i. siya. revisionism

revmatik I. i. tib. rheumatic II. s. tib. rheu-

matic; ~ ağrılar rheumatic pains / jerks revmatizm I. i. tib. rheumatism; d.d. rheumat- ics pl.; oynaq ~i

rheumatic fever II. s. tib.

rheumatic

revmalogiya i. rheumatology

revmatoloq i. rheumatologist revmokardit i. tib. rheumatic heart disease

654

rəfedici

revolver i. revolver, (revolver) pistol; altı- patronlu ~ six-shooter revolver

reyd I. i. dən. road, roadstead [-ed]; roads pl. II. i. hərb. raid; polis ~i police raid

reyxskansler i. Reichschancellor [ra9ks`t3a:n-] reyxstaq i. Reichstag [`ra9ksta:g]

reyka i. tex. lath; dişli ~ rack; yerölçən

~ geod. surveyor’s pole / rod

reys i. trip, run; dən. voyage, passage, birinci

~ (təzə qatarın, gəminin, təyyarənin

və s.) maiden trip; (gəmi) maiden voyage reysfeder i. 1. (çertyoj aləti) drawing-pen, ruling-pen; 2. (karandaş

üçün) pencil-

holder

reytuz i. 1. (at minmək üçün) breeches

[`br9-], riding-breeches; 2. pantaloons, long

pants

rezident i. 1. resident; 2. (xəfiyyə) foreign

resident; fixed-post spy

rezin I. i. (india-)rubber, rubber II. s. rubber;

~ qaloş rubber galoshes / overshoes, rub- bers; ~ çəkmə rubber boot; d.d. gum boot; ~ sənayesi rubber

industry

rezinli s. (i.s.) with rubber, (i.s.) having rubber rezonans i. resonance [`rez-]; məc. echo [`ekou]; response; ~

vermək məc. to have

reprecussions

rezonator i. fiz. resonator [`rez-]

rəbb i. din. God, Heavens; Ya Rəbb! Oh,

My God! Heavens!

rəbt i. 1. tie, bond; 2. connection; relation;

~ etmək to tie together (d.), to bind*(d.);

(fikirləri) to connect (d.with)

rəcəb i. the seventh month of the year

according to the Moslem calendar

rədd i. removal [-`mu:-]; ~ etmək 1) to reject (d.), to turn down (d.); 2) to move off / away; ~ olmaq to go*

away, to disappear; Rədd ol! Away with you; Be off; Get away! Rədd olsun! Down with! Away with! Rədd

olsun müharibə! Down with war!

rəddedilməz s. bax inkaredilməz

rəf I. i. shelf (pl. shelves); kitab ~i book- shelf* II. i. removal; ~ etmək to remove (d.); maneələri ~ etmək to

remove / to break*down barriers; çətinliyi ~ etmək to obviate difficulties; müharibə təhlükə- sini ~ etmək to

lift / to eliminate / to

remove the threat of war rəfedici s. removing, obviating

rəfiq

rəfiq i. bax dost I

rəfiqanə I. s. friendly, amicable; ~ baxış

friendly look / glance II. z. amicably, in a

friendly way

rəfiqə i. (lady-)friend, (girl-) friend rəfiqəlik i. friendship; goodwill (of girls or

women)

rəftar i. behaviour, conduct, action, act,

manners pl; treatment (of); pis ~ bad* behaviour, misbehaviour, ill treatment, maltreatment; kobud ~

cruelty to smb., cruel treatment; ~ etmək to treat (d.); bir kəslə xoş ~ etmək to treat smb. kindly; bir kəslə

pis ~ etmək to treat smb. rough- ly / unkindly, to maltreat smb., to ill-treat smb.; Onun rəftarı xoşuma

gəlmir I don’t like the way he / she behaves, I don’t like his / her behaviour

rəftarlı s. pleasant [`plez-], well-mannered, urbane; sociable

rəftarlılıq i. bax rəftar

rəftarsız s. unsociable, self-contained, unkind rəftarsızlıq i. unsociability, unsociableness rəğbət i. sympathy

(with), liking (for), good-

will, kindness; ~ bəsləmək to be* in sym- pathy (with); to sympathize (with), to feel* drawn to smb.; to

regard with favour (d.); bir kəsin ~ini qazanmaq to win* the sym- pathy of smb., to be* in smb’s good

graces, to stand* high in smb.’s favour, to be* in high favour with smb.

rəğbətləndirilmək f. to be* encouraged, to be* given an incentive (to)

rəğbətləndirmək f. to draw* / to attract smb.’s attention

rəğbətli s. attractive, winning, lik(e) able rəğbətlilik i. lik(e) ableness, attractiveness rəğbətsiz s. unattractive,

uninviting, disgust-

ing

rəğbətsizlik i. unattractiveness, dislik(e)able-

ness

rəğmən qoş. in spite of; despite, contrary to;

notwithstanding

rəhbər I. i. leader; chief [t39:f]; sinif ~i class

manager / master II. s. leading; guiding; partiyanın ~ rolu the leading role of the Party; ~ ideyalar leading

ideas; ~ qüvvə guiding force; ~ orqanlar authorities

rəhbərlik i. 1. leadership, guidance; operativ ~ operative management; rəhbərliyi al-

rəislik

tında under the (direct) leadership / guid- ance (of); ~ etmək to lead* (d.), to guide (d.); gündəlik ~ etmək to

give* day-by- day advice and leadership (to); 2. (toplu halında) the leaders pl, governing body; 3. guiding

principles

rəhbərlikedici s. leading, guiding

rəhm i. mercy, charity, pity, compassion; ~ etmək to feel* sorry (for), to pity (d.), to compassionate (d.); to

be* sorry; rəhmə / rəhmi gəlmək to take* pity / compassion

(on, upon, for)

rəhmdil s. good-natured, merciful, charitable;

~ olmaq to be* good-natured / merciful rəhmdillik i. mercy, charity, goodnature; ~ göstərmək to be* sorry

(for), to feel*

sorry (for)

rəhmət i. paradise; ~ oxumaq to pray (for) rəhmətlik I. i. the deceased II. s. late,

deceased, memorable; of blessed memory

rəhmkar s. bax rəhmli

rəhmli s. good-natured, kind, merciful, char-

itable; ~ adam good - natured man*; ~ ol-

maq to be* kind; to feel* sorry / mercy rəhmlilik i. the state of being good-natured

/ kind / charitable

rəhmsiz s. pitiless, merciless; (qəddar) ruth-

less; callous, heartless, unmerciful, cruel

rəhmsizcə z. bax rəhmsizcəsinə rəhmsizcəsinə z. without mercy, mercilessly,

ruthlessly, cruelly

rəhmsizləşmək f. to become* hardened /

embittered / merciless / pitiless rəhmsizlik i. mercilessness, ruthlessness;

bitterness; fierce, cruelty, heartlessness rəhn i. 1. guarantee, base, pledge; dostluğun ~i pledge of

friendship; 2. məc. main con- dition;Xalqların dostluğu sülhün rəh- nidir Friendship of nations is the base of

peace

rəis i. head, chief [t39:f]; superior; stansiya ~i

station-master; tikinti ~i construction chief; liman ~i harbour-master; qatar ~i train-master, train-chief; sex

~i shop fore- man*, shop manager; ştab ~i chief of staff

rəislik i. command, authorities, supremacy; ~ etmək to command [-a:nd] (d.); to pre- dominate (over), to

dominate (d.), to be* in command (of)

655

rəiyyət

rəiyyət i. subject, citizen; Birləşmiş krallı- ğın ~i a subject of the United Kingdom rəiyyətlik i. citizenship; ~

qəbul etmək to

be* naturalized, to become* a citizen (of),

to take* out citizenship

rəiyyətpərəst s. bax rəiyyətpərvər rəiyyətpərəstlik i. bax rəiyyətpərvərlik rəiyyətpərvər s. humanist, loving

one’s cit-

izens

rəiyyətpərvərlik i. humanity; love to one’s

citizens

rəqabət i. competition, rivalry; ~ etmək /

aparmaq to compete (with), to rival (d.in), to vie (with, for); azad ~ free competition; birinci yer uğrunda ~

aparmaq to vie with one another for the first place; bir şeyi etməkdə ~ aparmaq to vie in doing smth.;

hakimiyyət uğrunda ~ aparmaq to vie (with one another) for power

rəqəm I. i. figure, number; numeral; (həm də ərəb) cipher, cypher [`sa9-]; arabic numer- als / figures; rum

~ləri Roman numerals; kontrol ~lər planned / scheduled figures II. s. figure; ~ göstəriciləri figures

rəqəmli s. (i.s.) with figures / numerals; (i.s.) having figures / numbers

rəqəmsiz s. (i.s.) without figures / numerals rəqəmsizlik i. the state of being numberless

/ without figure

rəqib I. i. 1. competitor, rival; Tom və Nik

rəqib idilər Tom and Nick were rivals; adversary; 2. opponent, antagonist; ~i ol- mamaq to have* / to find*

no match, to be* without a rival II. s. ~ komanda rival team

rəqiblik i. rivalry; ~ etmək to compete (with, smb. in smth), to rival (d.in), to vie (with smb. in smth.)

rəqqas i. dancer; ~ olmaq to be* / to become* a dancer

rəqqasə i. dancer, ballet-dancer, ballerina; ballet-girl [-le9g7:l]

rəqqasəlik I. i. the profession of a dancer / ballerina II. s. ~ məktəbi dance school, dance training school

rəqqaslıq i. bax rəqqasəlik

rəqs I. i. 1. dance, dancing; ~ etmək to dance;

~ə getmək to go* to a dance; Bu axşam rəqs olacaq There will be dancing tonight;

656

rəng

2. fiz. oscillation, vibration II. s. dance; ~ gecəsi dance, dancing-party; ~ müəllimi dancing-master; ~ dərsi

dancing lesson; ~ meydançası dancing ring / square

rəqsçi i. bax rəqqas(ə)

rəqsçilik i. the profession of a dancer / bal-

let-dancer

rəqsetmə i. dancing

rəml i. cab(b)alism; ~ atmaq to tell* for-

tunes; to tell* smb.’s fortune

rəmmal i. cab(b)alist, a man* who tells for-

tunes

rəmmallıq i. the profession of a cab(b)alist rəmz i. 1. symbol, emblem; Göyərçin sülh

rəmzidir Dove is a symbol of peace;

2. hint, allegory

rəmzi s. symbolic(al); allegorical; ~ məna

symbolical meaning

rəna I. i. 1. beautiful and pretty girl /

woman*; beauty; 2. d.d. sweet-heart II. s. beautiful, nice, kind; ~ gözlü beautiful and large-eyed

rənalıq i. beauty, charm

rəndə i. tex. plane, smoothing plane rəndəçi i. planer

rəndələmə I. fi. (hərəkət) planing II. fs.

planing; ~ dəzgahı planing machine rəndələmək f. to plane (d.), to shave* (d.);

taxtanı ~ to plane a plank

rəndələnmək f. to be* planed; to be* made

smooth

rəndələnmiş fs. planed; ~ taxta planed plank rəndələtdirmək f. bax rəndələtmək rəndələtmək f. to ask / to

cause smb. to plane

(d.) / to shave (d.)

rəndəli s. plane, having planed; ~ səth

a plane surface

rəncbər I. i. 1. farm labourer, farm-hand;

(amer.) hired man*; 2. top. i. (farm) labour- ers pl.; agricultural proletariat II. s. farm labourer’s, farm-hand’s

rəncbərlik i. the job of a farm labourer / hired man*; ~ etmək to work as a farm- hand, to hire oneself out

rəng i. 1. (material) paint; (parça üçün) dye; 2. colour; 3. in. rhythmic(al) music; akvarel ~ water-colour;

mətbəə ~i print- er’s ink; yağlı ~ oil paint (pl. oil-colours); ◊ rəng verib, rəng almaq to blush, to

rəngarəng

flush; to turn red in the face; Onun üzü rəng verib, rəng alırdı Blood rushed into her / his face; utandığından

üzü ~ verib ~ almaq to blush with shame; ~dən ~ə düşmək 1) to change colour; 2) məc. to change one’s

appearance very often; ~i qaçmaq to turn / to grow* pale; (qorxu- dan) to blanch with terror / fear; ~i

getmək (solmaq) to fade; ~i çıxmaq (parçanın) to fade, to lose* colour; ~ çəkmək bax rəngləmək

rəngarəng s. motley, gay; many-coloured, variegated; ~ paltar gay-coloured dress rəngarənglik i. motley,

many-colouredness

rəngbərəng s. bax rəngarəng rəngbərənglik i. bax rəngarənglik rəngçəkən i. bax rəngsaz I

rəngçi i. bax rəngsaz I

rəngçilik i. bax rəngsazlıq

rənkkar i. bax rəngsaz I

rənkkarlıq i. bax rəngsazlıq

rəngləmə fs. dyeing; painting

rəngləmək f. 1. to colour [`k0l7] (d.); (səthi)

to paint (d.); (parça, iplik) to dye (d.); (şüşə) to stain (d.); (dodaqları, yanaqları) to make* up (d.),to paint (d.);

saçını ~ to dye one’s hair; kirpiklərini ~ to mascara one’s eye-lashes; 2. d.d. məc. to make* up; to use making

up / cosmetics; to paint one’s lips / one’s cheeks; bir şeyi göy rənglə ~ to paint / (parça və s.) to dye smth.

blue

rənglənmək f. to be* dyed / (səth) painted / (şüşə) stained

rənglətdirmək f. bax rənglətmək rənglətmək f. to ask / to cause smb. / to dye

(d.) / (səthi) to paint (d.)

rəngləyici s. kim. ~ maddə dye (-stuff) rəngli s. painted, coloured; qırmızı / yaşıl /

sarı və s. ~ paltar red / green / yellow, etc.

coloured dress; ~ quşlar painted birds rənglilik i. the state or quality of being

coloured / painted

rəng-rəng s. many-coloured, multi-coloured rəngsaz I. i. dyer; (house-)painter II. s.: ~ iş-

ləri painting

rəngsazxana i. dye-house

rəngsazlıq i. trade of a dyer / (house-) painter rəngsiz s. colourless; faded rəngsizləşdirmə fi. kim.

discolo(u)ration

rəssamlıq

rəngsizləşdirmək f. to discolo(u)rize (d.) rəngsizləşmək f. to become* / to get* dis-

coloured; to get* / to become* faded rəngsizlik i. colourlessness, the state or qual-

ity of being colourless

rəsədxana i. observatory

rəsm I. i. 1. drawing; 2. (kitabda) picture;

(naxış) design, tracery; painting; ~ çəkmək to draw* (d.), to picture (d.) II. s. drawing; ~ dərsi drawing lesson

rəsmçi i. bax rəssam

rəsmçilik i. bax rəssamlıq

rəsmən z. officially; formally; ~ demək to

say* officially; Rəsmən o, məzuniyyət-

dədir Officially he is on holiday rəsmxət I. i. drawing II. s. drawing; ~ dərsi

drawing lesson

rəsmi I. s. 1. official; ~ cavab official reply;

~ üslub official style; ~ bəyanat official statement; ~ nümayəndə official represen- tative; ~ məlumat official

information; ~ görüş official visit, duty call; ölkəyə ~ görüşə gəlmək to come* on an official visit to a country;

~ şəxs an official; 2. for- mal; ~ dəvət formal invitation; ~ ton / da- nışıq tərzi formal tone II. z. bax rəsmən

rəsmiləşdirilmək f. to be* made official / formal

rəsmiləşdirmək f. 1. to make* (d.) official / formal; 2. to register officially (d.), to make* official (d.)

rəsmiləşmək f. to become* official / formal rəsmilik i. bax rəsmiyyət

rəsmiyyət i. formality, formalism; tam

~ mere formality; ~ xatirinə for formali-

ty’s sake

rəsmiyyətçi i. formalist, bureaucrat rəsmiyyətçilik i. formalism, red tape, red-

tapism

resm-keçid i. demonstration, parade rəsmli s. illustrated, (i.s.) with drawings / pic-

tures; (i.s.) having pictures / drawings;

~ lüğət illustrated dictionary

rəssam i. artist, painter; şəklin surətini çı-

xaran ~ copyist painter; peşəkar ~ artist;

həvəskar ~ amateur painter

rəssamlıq I. i. the trade / profession / art of an

artist / a painter; ~ etmək to be* an artist / a painter; to work as an artist / a painter

657

rəşadət

II. s. art (s); ~ Akademiyası Academy of Arts; ~ məktəbi School of Arts; ~ qale- reyası Gallery of Arts

rəşadət i. bravery [`bre9-], courage [`k0-], valour; ~ göstərmək to be* brave, to dis- play / to show* bravery

rəşadətlə z. bravely, gallantly, valiantly rəşadətli s. brave, valiant, gallant; ~ olmaq to be* brave; ~ hərəkət a

gallant deed;

~ əsgər a gallant soldier

rəşadətlilik i. bravery, gallantry, valour,

valiant

rəşid i. gallant / courageous man*; brave

spirit

rəşidlik i. courage, bravery, gallantry

rəva i. ~ görmək / bilmək to permit (d.to);

to allow (d.+to inf.)

rəvac s. saleable, marketable; ~ alver brisk

trade; ~ mal saleable / marketable goods; ~ vermək to improve (d.), to lead (d.), to increase (d.); ~ tapmaq

to go* forward, to develop

rəvan I. s. 1. flat, even, smooth; 2. fluent, flowing; ~ nitq fluent / flowing speech; ~ səs smooth voice II. z.

fluently, smooth- ly; ~ danışmaq to speak* fluently / smoothly; İşlər rəvan getmir Things are not going

smoothly

rəvanlıq i. fluency, smoothness

rəvayət i. 1. legend, version; 2. rumour,

hearsay; ~ etmək to tell* (d.), to narrate (about); ~ə görə It is said / rumoured; they / people say; from

hearsay

rəy I. i. 1. opinion, judg(e)ment; 2. reference; rəsmi ~ testimonial; (əsərə) review; ki- məsə yaxşı ~ vermək to

give* a good* reference to smb., öz ~i olmaq to have* an opinion of one’s own; öz ~ini söyləmək / demək to

express one’s opinion / views; ~ vermək (rəsmi, yazılı) to criticize (d.), (əlyazmasına) to read* (d.); kitaba ~

ver- mək to review a book; ~ə gəlmək to agree with smb. / smth.; ~ soruşmaq to ask one’s opinion; Mən bu

rəydəyəm ki,... I am of the opinion that... II. s. opinion, reference; ~ mübadiləsi exchange of opinions /

views; ~ sorğusu referendum (pl. -da, və ya -dums); ~ sorğusu keçirmək to hold* a referendum (on)

658

riçal

rəyasət I. i. 1. guidance, leadership, leaders; 2. governing body II. s. : presidium, ~ hey- əti presidium; fəxri

rəyasət heyəti hon- ourable presidium; Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Rəyasət Heyəti Presidium of the

Academy of Sciences of Azerbaijan; iclasın ~ heyəti presidium of the meeting

rəyasətpərəst s. power-loving, power-seek- ing, ambitious

rəyasətpərəstlik i. love of power, ambition, craving / aspiration / lust for power

rəyçi i. reviewer [-`vju:7]; (əlyazmasının) reader

rəyincə z. in one’s opinion; to one’s mind / thinking; Mənim rəyimcə... In my opin- ion..., To my mind /

thinking

rəzalət i. bax rəzillik

rəzə i. bolt, bar, hinge

rəzəli s. (i.s.) with a bolt / a hinge, (i.s.) hav-

ing a bolt / a bar / a hinge

rəzəsiz s. (i.s.) without a bolt, (i.s.) without

a bar

rəzəsizlik i. the state of being without bolt /

without bar

rəzil I. i. scoundrel, villian, rascal; ~ etmək

to humble (d.), to humiliate (d.), to abase (d.); ~ olmaq to abase oneself; to grovel II. s. 1. base [-s], low,

hasty, wretched; 2. disgraceful, shameful; ~ qadın mean woman*; ~ iş / hərəkət mean / low-down action; ~

davranış low-down, behaviour

rəzillik i. meanness, abomination, abasement; infamous / foul / vile act, low-down action rıtsar I. i. knight II.

s. knightly, chivalrous;

~ hərəkəti knightly action

rıtsarlıq i. knighthood [-hud], chivalry riayət i. observation, maintenance; ~etmək

to guard (d.); qanunlara ~ etmək to observe the laws, to abide* by the laws; qayda-qanuna ~ etmək to

keep* order; pəhrizə ~ etmək to keep* to a diet; cəd - vələ ~ etmək to keep* to the schedule

riayətkar i. observer, loyalist

riayətkarlıq i. loyalty

rica i. bax xahiş

ricət i. coming back, returning

riçal i. jam; üzüm ~ı jam of grapes; grapes

jam; alma ~ı jam of apple, apple jam

rifah

rifah i. welfare, well-being, prosperity, ~ı yaxşılaşdırmaq to improve the well-being

rikşa i. rickshaw, jinricksha

riqqət i. compassion, sympathy, pity, tender

emotion; ~ə gəlmək to be* touched /

moved

riqqətlə z. affectingly, pathetically, touch-

ingly

riqqətləndirmək f. to make* smb. be touched

/ moved

riqqətlənmək f. to be* touched / moved riqqətli s. affecting, pathetic, touching rinq i. id. ring

risalə i. 1. letter; 2. booklet

risk i. risk, venture; ~ etmək to risk, to run*

/ to take* the risk of, to venture; həyatı ilə ~ etmək to venture, to risk one’s life; ~ə getmək to run* risks, to

take* chances; Risk mötəbər işdir at. söz. ≅ Nothing ven- ture, nothing gain / have

riskli s. risky, riskful; a risky undertaking; venturous; ~ iş a risky job

risklilik i. riskiness, venturousness

rişə i. root; ~ atmaq to take* root; ~sini kəs- mək to pull / to dig* up by the roots; bal-

tanı ~dən vurmaq to lay* axe to root rişələnmək f. to take* root, to strike* root rişəli s. rooted, (i.s.) having

a root, (i.s.) with

roots

rişəlilik i. the state or quality of being rooted rişəsiz s. (i.s.) having no roots; (i.s.) without

roots, rootless

rişəsizlik i. the state or quality of having no

roots

rişxənd i. mockery, derision, irony, scoff; ~

etmək to mock, to scoff (at), to mock (at),

to make* fun (of),to hold up to ridicule rişxəndçi i. scoffer, mocker

rişxəndli s. mocking, derisive; ~ sözlər

mocking words

ritm I. i. rhythm [`r917m] II. s. rhythm;

~ duyğusu sense of rhythm

ritmik I. s. rhythmic(al); ~ iş smooth func-

tioning, rhythmical work; çap makinası- nın ~ səsi rhythmical noise of a typewriter; ürəyin ~ döyünməsi the

rhythmical beat- ing of heart II. z. rhythmically

ritmika i. 1. (ritmin sistem və xusiyyəti) rhythmics, rhythmical pattern; 2. (ritm haqqında elm) rhythmics,

theory of rhythm

rol

ritmli s. rhythmical; ~ hərəkət rhythmical movement

ritmlilik i. rhythm [r917m]; işdə ritmliliyə nail olmaq to achieve a rhythmical pace of work, to ensure a

steady rhythm of work

ritmsiz s. (i.s.) having no rhythm, (i.s.) with- out rhythm

ritmsizlik i. the state or quality of being with- out rhythm

ritorik s. rhetorical; ~ sual rhetorical question ritorika i. rhetoric

riya i. hypocrisy, dissimulation

riyakar I. i. hypocrite, dissembler, double-

dealer, dishonest person II. s. double-faced [`d0-], hypocritical, dishonest; ~ təbəssüm hypocritical smile

riyakarcasına z. hypocritically, dishonestly riyakarlıq i. hypocrisy, dissimulation; ~ et- mək to be* a double

dealer, to play the

hypocrite

riyakarlıqla z. bax riyakarcasına

riyasız I. s. frank, open-hearted II. z. frankly,

open-heartedly

riyasızlıq i. candour, frankness, open-heart-

edness

riyazi s. mathematical; ~ analiz mathematical

analysis; ~ məntiq mathematical logic;

~ dilçilik mathematical linguistics riyaziləşdirilmək f. to be* made mathemat-

ical

riyaziləşdirmək f. to make* mathematical riyazilik i. mathematical character riyaziyyat I. i. mathematics; ali ~

higher

mathematics; tətbiqi ~ applied mathemat- ics II. s. mathematics; ~ fakültəsi the fac- ulty of mathematics

riyaziyyatçı i. mathematician riyaziyyatçılıq i. bax riyaziyyatşünaslıq riyaziyyatşünas i. bax riyaziyyatçı

riyaziyyatşünaslıq i. the science learning

mathematics

riz i. bax iz

rizə s. small, small pieces

rizə-rizə s. (i.s.) with small particles / pieces rol i. role; (teatrda) part; sözsüz ~ walking-

on part; ~ oynamaq to play / to act; baş ~u oynamaq 1) to play the leading part; Ham- let ~unu oynamaq

(Hamlet rolunda çıxış etmək) to play / to act Hamlet, to take*

659

rolik

the part of Hamlet; 2) məc. to play first fiddle; ~ları bölüşdürmək to cast* roles / parts; ~a girmək to get*

into the way of things, to begin* to cope; ~unda (sifətilə) as; Bu öz rolunu oynadı It has played its part;

Bunun rolu yoxdur It is of no impor- tance, It doesn’t signify; tarixdə fərdin ~u the role of the individual in

history

rolik i. tex. roller

rom i. rum

Roma s. Roma papası the Pope; ~ hüququ

Roman law

roman I. i. 1. novel; qəhrəmanlıq ~ı

romance; məişət ~ı novel of everyday life; 2. (sevgi macərası) love affairs; (sevgi əh- valatı) romance II. s.

Romanic; ~ dilləri Romance / Romanic languages; ~ fiololo- giyası Romance philology

romançılıq i. the profession of a novelist romanist i. (filoloq.) 1. Romanist, specialist in Romance philology,

Romance philolo-

gist, 2. (roman yazan) novelist romanistika i. Romance philology romans i. müst. romance

romantik I. i. romantic, romanticist II. s.

romantic; ~ gənclik romantic youth; ~ qız

/ oğlan romantic girl / boy

romantika i. romance, romanticism romantikləşdirmək f. to describe smth. /

smb. in romantic manner romantikləşmək f. to get* / to become*

romantic

romantiklik i. romanticism, romantic quality romantizm i. romanticism

romb I. i. rhomb(us) (pl.-bes), diamond II. s.

rhombic; ~ şəkilli diamond-shaped rombaoxşar s. diamond-shaped rombaoxşarlıq i. the state or quality of

being

diamond-shaped

rombvarı s. riyaz. rhomboidal rombvarılıq i. the state or quality of being

rhomboidal

rostbif i. aşp. roast beef

rota i. hərb. company; rabitə ~sı signal com-

pany, (amer.) communications company; minomyot ~sı mortar company; minaax- taran ~ field (engineer)

company; atıcı ~ rifle company; ştab ~sı headquarter(s) [hed-] company

660

ruhani

rotasiya i. poliqr. rotary press, rotary print- ing machine

rotator i. 1. tex. rotator; 2. poliqr. rotary press, rotary printing machine

rotmister i. hərb. tar. captain (of cavalry) rotor i. tex. rotor

royal i. piano [`pj5-], grand piano; konsert

~ı concert grand; ~ çalmaq to play the

piano; ~ arxasında at the piano

royalist I. i. siya. royalist II. s. siya. royalist,

royalistic

royalizm i. siya. royalism

rozetka i. 1. (bəzək) rosette; 2. el. ştepsel ~sı

socket, wall outlet, wall plug; 3. (mürəb-

bə qabı) jam-dish

pozmarin i. bot. rosemary (a kind of apple) rövnəq i. adornment, decoration, beauty; lus-

tre, brilliancy; ~ vermək bax rövnəqlən- dirmək; ~dən düşmək to lose* beauty / brilliancy

rövnəqləndirmək f. to make* smb. / smth. beautiful / brilliant; to adorn (d.)

rövnəqli s. splendid, magnificent, beautiful, adorned

rövnəqlilik i. decoration, adornment, bril- liance, brilliancy

rövşən s. light, brilliant, clean, bright rövşənlik i. brightness, brilliance, brilliancy rövzə i. din. elegy (a story

about the death of

Moslim apostles)

rövzəxan i. din. a man who reads elegy (a

story about the death of Moslim apostles) röya i. dream; ~ görmək to dream*, to have* a dream; ~da

görmək to dream* (about);

~dakı kimi as if dreaming

ruh I. i. spirit; courage, heart; ~dan düşmək

to lose* courage [lu:z-], to lose* heart, to be* despondent II. s. spirist pl.; ~ düş- günlüyü despondence; ~

düşgünlüyünə qapılmış dispirited, despondent; ~ yük- səkliyi enthusiasm; ~ yüksəkliyi yarat- maq to stiffen

the spirit (of), to infuse courage (into); to raise morale; həmin ~da davam etdirmək to continue in the same

spirit, to continue on the same lines; ~ ver- mək bax ruhlandırmaq; ~dan düşmək bax bədbinləşmək

ruhani I. i. confessor; (kişi) clergyman*, (qadın) clergywoman* II. s. ecclesiastical;

ruhanilik

~ məktəbi ecclesiastical school; ◊ ~ ata

Padre

ruhanilik i. priesthood

ruhən z. heartfeltly, cordially

ruhi s. 1. emotional; 2. (xəstəlik) mental;

~ vəziyyət emotional state; ~ sakitlik peace of mind; ~ xəstəlik mental disease / dis- order; ~ sarsıntı mental

derangement; ~ xəstə mad man*, (qadın) mad woman*; ~ canlanma elation, elavation of spirits

ruhlandıran I. i. inspirer II. s. bax ruhlan- dırıcı

ruhlandırıcı s. inspirational, inspiring ruhlandırma fi. inspiration

ruhlandırmaq f. to inspire (d.), to encour-

age (d.)

ruhlanma fi. inspiration

ruhlanmaq f. to be* inspired; to be* filled

with enthusiasm; (bir şeydən) to be* inspired / encouraged (by); to derive inspi- ration from smth.; to be*

filled with inspi- ration (by)

ruhlu s. emotional

ruhoxşayan s. beautiful, nice, pleasant, pretty ruhoxşayıcı s. bax ruhoxşayan

ruhsuz s. lifeless, feeble, dried, apathetic ruhsuzluq i. lifelessness, feebleness ruhverici I. i. inspirer II. s.

inspirational;

~ söhbət inspirational talk / conversation rul i. tex. (avtomobildə) (steering-) wheel; (velosipeddə)

handlebars pl.; (gəmidə) rudder, helm; ~ arxasında oturmaq to steer; ~un arxasında dayanmaq (gəmidə)

to take* the helm

rulet i. 1. roll; ət ~i beef-roll, meat loaf*;

2. (şirniyyat) cake

ruletka i. 1. tex. tape-measure, tapeline;

2. (oyun) roulette, ~ oynamaq to play

roulette

rulon i. roll, rouleau [`ru:`lou] (pl. -eaus,

-eaux) [-ouz]

rumın I. i. Romanian; ~ lar top. i. the

Romanians II. s. Romanian; ~ dili

Romanian, the Romanian language rumınca z. Romanian; in Romanian, in the Romanian language; ~

danışmaq to speak* Romanian, ~ yazmaq to write*

in Romanian rupi i. rupee [`ru:-]

rüsxət

rupor i. speaking-trumpet, megaphone, məc. mouthpiece [-pi:s]

rus I. (-lar) i. top. i. the Russians II. s. Russian; ~ dili Russian, the Russian lan- guage; ~ qadını Russian

woman* [`wu-]; ~ ədəbiyyatı Russian literature

rusca z. in Russian, Russian; in the Russian language; ~ danışmaq to speak* Russian; Bu rusca yazılıb It is

written in Russian O, rusca danışır He / She speaks Russian

rusist i. specialist in Russian philology rusiyalı s. a man* / woman* from Russia ruslaşdırmaq f. to Russianize

(d.), to Russify

(d.)

ruslaşmaq f. to become* Russian, to be*

Russian; to get* / to become* Russianized ruzi i. provisions pl. victuals pl, daily bread, food-stuffs pl.; ~

qazanmaq to earn one’s daily bread / living; ~sini kəsmək to

deprive smb. of a livelihood

ruz(i)gar i. 1. wind; 2. weather; 3. məc. life,

existence; pis ~ keçirmək to live badly; ◊ ~ı bəd əsmək to fail, to miscarry; to suf- fer a setback

ruzili s. 1. (i.s.) having bread / food-stuffs; 2. fortunate, lucky, happy

ruzisiz s. 1. (i.s.) having no bread / food- stuffs; 2. unfortunate, unlucky, unhappy ruzisizlik i. 1. the state of

having no food-

stuffs; 2. the state of being unlucky /

unfortunate

ruznamə i. arx. bax qəzet I

ruznaməçi i. arx. bax qəzetçi

rüb i. 1. a quarter, a fourth; 2. (tədrisdə)

term; birinci ~ the first term

rübab i. mus. lute; ~ çalmaq to play the lute rübabçalan i. lute-player

rübabçı i. bax rübabçalan

rübai i. ədəb. quatram

rübənd i. veil

rübəndli s. (i.s.) with a veil, (i.s.) wearing a

veil

rübəndlilik i. the state of having a veil on rübəndsiz s. (i.s.) without a veil; veilless rübəndsizlik i. the state of

having no veil on rüblük s. quarterly; ~ hesabat quarterly

account

rüxsar i. face, appearance rüsxət i. bax icazə

661

rüsum

rüsum i. duty, customs pl., tax; dues pl.; gömrük (xana) ~u custom-house duty; li- man ~u harbour dues; ~

qoymaq to impose tax (on); ödənilmiş ~ duty-paid; qadağan olunmuş ~ prohibitory duty; idxal ~u import

duty; ixrac ~u export duty; məh- kəmə ~u costs, legal expenses

rüsumlu s. (i.s.) with tax

rüsvay i. shame, disgrace, infamy, dishonour;

~ etmək to disgrace (d.), to be* a disgrace (to), to bring* dishonour (on); (sözlə) to defame (d.); ~ olmaq to

disgrace oneself, to be* disgraced

rüsvayçı s. ignominous, shameful, disrep- utable; ~ məğlubiyyət ignominous defeat rüsvayçılıq i. infamy;

(eyib) shame, scandal,

disgrace

rüsvayçılıqla z. ignominously, shamefully,

disgracefully

rüsvayedici s. disgraceful, shameful, ignomi-

nous

rüsvaylıq i. bax rüsvayçılıq

rüşeym I. i. embryo, germ; zool. foetus

[`fi:-]; ~in inkişafı embryonic growth; bir şeyi ~də məhv etmək to nip smth. in the bud; ~də in embryo; ~

halında in embryo; in (its) beginning II. s. ~ toxuması embry- onic tissue

rüşeymli s. embryonic

rüşeymlilik i. the state or quality of having

embryo / germ

rüşeymsiz s. bot. (i.s.) without embryo / germ,

(i.s.) having no embryo / germ

rütubətsizlik

rüşeysizlik i. the state of being without embryo

rüşvət i. bribe, (amer.) graft, palm-oil; (bir kəsin ağzını yummaq üçün verilən) hush- money; bir kəsə ~

vermək to bribe smb.; d.d. to grease smb.’s palm; ~ almaq / ye- mək to take* / to accept bribes

rüşvətalan i. bax rüşvətxor

rüşvətçi i. bax rüşvətxor

rüşvətçilik i. bax rüşvətxorluq rüşvətxor i. bribe-taker, amer. grafter rüşvətxorluq i. bribery, bribe-taking

rüşvətverən i. briber

rütbə i. rank, title, name, grade; fəxri ~ hon- orarytitle; hərbi ~ military rank; elmi ~ academic rank; ~si

olmaq to have* a rank / title; ~sini artırmaq to promote (d.); yüksək ~də olmaq to have* risen to the

higherranks, to be* attained the higher ranks

rütbəli s. 1. (i.s.) having a title / rank; 2. hon- orable

rütbəsiz s. (i.s.) without a rank / title rütubət i. 1. dampness, humidity, moisture

[-st37]; 2. wetness

rütubətlənmək f. to become* / to get* humid rütubətli s. damp, moist, humid; ~ iqlim

damp climate; ~ hava moist / humid air;

~ külək wet wind; ~ olmaq to be* humid rütubətlilik i. humidity, moisture, dampness rütubətsiz s. dry; (i.s.)

having no damp /

moisture

rütubətsizlik i. the state or quality of being

dry / having no damp

662

sabunlanmaq

sabah-sabah z. early in the morning, very early

sabiq s. former; ex-; ~ müdir former man- ager; ~ prezident ex-president

sabit I. s. constant; invariable; permanent;

S, s the 25th letter of the Azerbaijani alphabet saat I. i. (əşya-stol, yaxud divar saatı) clock; (cib, yaxud qol

saatı) watch; qol ~ı wrist-watch; zəngli ~ alarm clock; danışan ~ talking clock; qum ~ı sand-glass; gün ~ı sun-

dial; ~ı qurmaq to wind* a watch / clock; ~ irəli gedir the watch / clock is fast; ~ geri / dala qalır the watch /

clock is slow; Saat 12-ni vurur The clock is strik- ing twelve II. (60 dəqiqə) hour; bir ~ an hour; iki ~dan sonra

in two hours; ~larla gözləmək to wait for hours; qəbul ~ı recep- tion hours; (həkimin) consultation hours; iş

~ı office hours III. i. (vaxt) o’clock; time; ~ 8-də at eight o’clock; Saat neçə- dir? What is the time? What time

is it? Sizdə saat neçədir? What is the time by

your watch?

saatbasaat z. hourly, every hour, every

moment

saatqabı i. watch-case

saatlıq i.: bir ~ hour-long; iki ~ iş work for

two hours, two-hour work

saatsaz i. watch-maker

saatsazlıq i. profession of a watch-maker;

~ etmək to work as a watch-maker; to be*

a watch-maker

sabah i. 1. tomorrow; morrow; ~a qoymaq

to put* off till tomorrow; 2. morning; Sabahınız xeyir olsun! Good morning! Bu günün işini sabaha qoyma at.

söz. ≅ Never put off till tomorrow what you can do today, Don’t put off till tomorrow what can be done

today

sabah-birigün z. in the nearest future sabahı z. the next day, the following day sabahısı z. bax sabahı

sabahkı z. tomorrow’s; ~ qəzet tomorrow’s

newspaper; ~ gün d.d. in the future, in

some days

sabahlığa s. bax sabahlıq

sabahlıq s. for tomorrow; Mənim ancaq sa-

bahlıq işim var I have work for tomor- row only

regular; ~ ünvan permanent address; ~ va- hid riyaz. constant; ~ ordu regular army; ~ sakin permanent

resident; ~ cərəyan fiz. continuous / direct current; ~ kapital siya. iq. constant capital II. z. constantly, con-

tinually; always

sabitləşdirici i. stabilizer, stabiliser (of per- son or thing)

sabitləşdirilmək f. to be* stabilized, to be* made stable / constant

sabitləşdirmək f. to stabilize [ste9-], to make* constant / stable (d.), to stabilize (-ise); qiymətləri ~ to

stabilize prices

sabitləşmə fi. stabilization

sabitləşmək f. to become* stable / constant,

to be* stabilized (-ised)

sabitlik i. stability, constancy; məqsəd sa-

bitliyi constancy of purpose; dostluğun sabitliyi constancy of friendship; ölkədə ~ stability in the country

sabotaj i. sabotage [`-ta:=]

sabotajçı i. saboteur, wrecker

sabotajçılıq i. bax sabotajlıq

sabotajlıq i. act of sabotage; ~ etmək to

sabotage (d.), to practise sabotage, to per- form an act of sabotage (against), to be* engaged in sabotage

sabun I. i. soap; əl ~u toilet soap; paltar ~u laundry soap II. s. soapy; ~ dadı soapy taste; ~ köpüyü lather,

soap-suds pl.; ~ za- vodu soap-works; ~ qabarcığı soap-bub- ble: ~ qabarcığı buraxmaq to blow* bubbles

sabunbişirən I. i. soap-boiler II. s.: ~ zavod soap-works, soap factory

sabunbişirmə i. soap-boiling

sabunçu i. bax sabunbişirən I sabunçuluq i. profession of a soap-boiler sabunqabı i. soap-box, soap-holder,

soap-

dish, soap-tray

sabunlamaq f. to soap (d.); (özünü) to soap

oneself

sabunlanmaq f. to soap oneself, to wash one-

self with soap

663

sabunlatdırmaq

sabunlatdırmaq f. bax sabunlatmaq sabunlatmaq f. to ask / to cause smb. to

soap (d.)

sabunlu s. soapy, (i.s.) covered with soap sabunotu i. bot. soap-wort, soap-root sabunsuz s. soapless; (i.s.)

without soap sabunsuzluq i. lack of soap, absence of soap sac i. iron disk for baking bread

sacayaq i. trivet [tr9-]; tripod

sacayağı i. bax sacayaq

saç i. 1. hair; sarışın ~ fair hair; çal ~ grey

hair; ~ını yolmaq to tear* one’s hair; 2. plait, tresses; braid; qondarma ~ switch; ~ı hörmək to plait / to braid

one’s hair; ~ı ağarmaq to go* / to grow* / to turn grey, to be* touched with grey; ◊ ~ ağartmaq to live so

long: to be* experienced

saçaq i. fringe; ~la bəzəmək to fringe (d.) saçaqlamaq f. to fringe (d.); xalçanı ~ to

fringe a carpet

saçaqlanmaq f. to become* / to get* fringed saçaqlı s. fringed; fringy, (i.s.) with fringes saçaq-saçaq s. bax

saçaqlı

saçaqsız s. (i.s.) without fringes, (i.s.) hav-

ing no fringes, fringeless

saçaqsızlıq i. the state of being without fringe saç-birçək i. hair and curls pl.; ~ ağartmaq

to go* / to grow* / to turn grey, to be* touched with grey; məc. to be* experi- enced, to live so long

saçlamaq f. to catch* / to snatch* / to seize smb. by the hair

saçlanmaq f. to be* caught by the hair saçlaşmaq f. to catch* / to seize each other

/ one another by the hair

saçlatdırmaq f. bax saçlatmaq

saçlatmaq f. to ask / to cause smb. to catch

by the hair

saçlı s. (i.s.) with long hair / plait; (i.s.) hav-

ing long hair / plait

saçlı-saqqallı i. məc. grown up, adult; ~ oğ-

lan a grown up boy

saçma i. small shot

saçmaq f. to shine; to give* some light; Gü-

nəş işıq saçır The sun shines (is shining) saç-saqqal i. hair and beard; ~ ağartmaq to go* / to grow* / to turn

grey, to be* touched with grey; məc. to become* experienced; ~ basmaq to be* unshaven, to be* over-

grown with hair, to let* one’s beard grow*

664

sadəlövhlük

saçsız s. (i.s.) without hair; (i.s.) without plait / tresses; hairless; plaitless

saçsızlıq i. the state of being without hair / plait

saçyolma i. a terrible fight between women by pulling out each other’s hair

sadağa i. sacrifice; offering; ~ vermək to make* a sacrifice

sadalama fi. enumeration

sadalamaq f. to enumarate (d.); səbəbləri

~ to enumerate reasons

sadalanmaq f. to be* enumerated sadalatdırmaq f. to ask / to force smb. to

enumerate (d.)

sadalatmaq f. bax sadalatdırmaq

sadə I. s. 1. simple; easy; 2. common. plain,

ordinary; ~ həyat tərzi plain living; ~ adamlar common / ordinary people; ~ cümlə qram. simple sentence; ~

ədəd prime number; 3. modest; (yemək) fru- gal; ~ nahar frugal dinner; 4. humble, napve [na:`i:v], naive

[ne9v] II. z. simply; ~ yaşamaq to live simply

sadəcə z. simply; without ceremony; quite simple; Mən sadəcə olaraq buna inana bilmirəm I simply can’t

believe it

sadədil s. bax sadəqəlb

sadədillik i. bax sadəqəlblilik sadədilliklə z. bax sadəqəlbliklə sadələşdirici s. simplifying sadələşdirilmək f. to

be* simplified (d.) sadələşdirilmiş s. simplified; ~ mətn a sim-

plified text

sadələşdirmə fi. simplification sadələşdirmək f. to simplify (d.); izahatı

~ to simplify explanation

sadələşmək f. to become* simpler, to

become* / to get* simplified

sadələtdirmək f. bax sadələtmək sadələşmə fi. becoming simpler sadələtmək f. to ask / to cause smb. to

sim-

plify (d.)

sadəlik i. simplicity; problemin sadəliyi

simplicity of the problem

sadəlövh s. naive [na:`i:v], simple-hearted;

gullible, credulous

sadəlövhcəsinə z. naively, simple-heartedly sadəlövhlük i. simple-heartedness, open-

heartedness; credulity, gullibility, naivety [na9`i:vti]

sadılama

sadılama fi. bax sadalama

sadılamaq f. bax sadalamaq

sadiq s. 1. faithful (to), loyal (to); sözünə

~ as good as one’s word; öz inamına ~ true to one’s convictions / principles; ~ müt- təfiq staunch ally; 2.

devoted, staunch; ~ dost devoted / staunch friend

sadiqanə z. bax sadiqcəsinə

sadiqcəsinə z. faithfully, devotedly sadiqlik i. faithfulness, loyalty; devotion sadist i. sadist

sadistlik i. bax sadizm

sadizm i. sadism

saf s. pure; neat; ~ qızıl pure gold; ~ gümüş

pure silver; ~ su pure water; ~ hava clear

/ pure air; ~ spirt neat spirits pl. saf-çürük z.: ~ etmək bax seçmək safqanlı s. pure-blooded, thoroughbred; ~

thoroughbred horse

safqanlılıq i. the state or quality of being

pure-blooded / thoroughbred

safqəlbli s. bax safürəkli

safqəlblilik i. bax safürəklilik

saflamaq f. bax saflaşdırmaq

saflaşdırıcı s. refining, cleaning, puring saflaşdırılmaq f. 1. to be* cleaned / cleared;

2. (neft, yağ və s.) to be refined; 3. kim.

to be* distilled / purified

saflaşdırma fi. purification; distillation;

refinement şəkərin ~ the refinement of

sugar

saflaşdırmaq f. 1. to clean (d.); to clear (d.),

2. to refine (d.); yağı ~ to refine oil; 3. kim.

to purify (d.); to distil (d.)

saflaşdırtmaq f. 1. to ask / to cause smb. to

clean (d.); 2. ( yağ və s.) to ask / to cause smb. to refine (d.); 3 kim. to ask / to cause smb. to purify (d.)

saflaşmaq f. 1. to get* / to become* pure; 2. to cause (d.) to become refined / purified saflıq i. purity,

cleanness, clearness; suyun saflığı purity of water; qızılın saflığı puri-

ty of gold

safürəkli s. frank, candid, open-hearted safürəklilik i. frankness, open-heartedness sağ s. 1. living, alive; Nə

qədər ki sağam...

As long as I live; 2. right; ~ tərəf right side, off side; O mənim sağ əlimdir He is my right hand; ~ partiya right-

wing party,

sağlam

party of the right; Sağ ol(un) Thank you,

Thanks

sağa z. to the right (of); məndən ~ to my

right, on my right hand, Sağa! Right turn! sağaldılmaq f. to be* cured, to be* treated

medically

sağalmaq f. to recover (from), to be* / to get*

cured (of)

sağalmaz s. incurable; not to be cured; ~ xəs-

təlik incurable disease; ~ xəstə incurable

patient

sağalmazlıq i. incurability

sağaltmaq f. to cure (d.); bir kəsi ~ to cure

smb.; xəstə ~ to cure a patient

sağanaq i. rim, frame; eynəyin sağanağı the

rim / frames of eye-glasses; taxta ~ wood-

en frame

sağanaqlı s. (i.s.) with rim / frames; (i.s.)

having rim / frames

sağanaqsız s. rimless; frameless; ~ eynək

rimless glasses

sağda z. on the right; ~ olmaq to be* on the

right

sağdan z. from the right

sağdırmaq f. to ask / to cause smb. to milk

(d.); to have* (d.) milked

sağdırtmaq f. to force / to ask smb. to milk

(d.)

sağdış i. best man*

sağıcı i. milkmaid, dairymaid; milker; adlı-

sanlı ~ noted milkmaid / milker; ~ olmaq

to be* a milker / a milkmaid

sağıcılıq i. the job of a milker / milkmaid sağılmaq f. 1. to give* milk; 2. to be* milked;

İnək asan sağılır The cow is milked easily sağım i. k.t. yield of milk, milk yield; milk-

ing; səhər ~ı morning milking

sağımlı s. k.t. yielding / giving much milk;

~ inək good* milker, good* milk cow sağın i. bax sağım

sağınçı i. bax sağıcı

sağınçılıq i. bax sağıçılıq

sağır s. under age; juvenile [`d=u:v9na9l]; orphan

sağırlaşmaq f. to become* orphan

sağlam s. healthy; strong; məc. sound; ~ rəng healthy colour; ~ dəri healthy skin; ~ iqlim healthy climate; ~

görünmək to look healthy / strong; Sağlam olun (asqırarkən

665

sağlambədənli

işlədilir) Bless you! Sağlam bədəndə sağlam ruh olar at. söz. A sound mind in a sound body

sağlambədənli s. (i.s.) having a strong / sound body

sağlambədənlilik i. the state or quality of having a sound / a strong body

sağlamdüşüncəli s. sober, sober-minded, sane minded; ~ adam sensible person, man* of common sense

sağlamdüşüncəlilik i. the state of having sane mind / sober mind

sağlamfikirli s. bax sağlamdüşüncəli sağlamlaşdırmaq f. to sanitate (d.); to nor- malize (d.); to render (more)

healthy (d.),

to bring* into a healthy state (d.) sağlamlaşmaq f. 1. to become* / to get* strong, to become* healthy; 2. to

get* well,

to recover

sağlamlıq I. i. health; sağlamlığa görə for

reasons of health II. s. health; ~ ocağı cen-

tre of health

sağlıq i. life; health; ~ arzu etmək to wish

a happy life, to wish good health; Sağlıqla qalın! Bye-bye! Good-bye! See you! Good luck! Sağlıq olsun! We’ll

see, Let’s live and see!

sağmaq f. to milk (d.); inək ~ to milk a cow sağmal s. milch, milking; ~ inək milch cow,

milking cow

sağrı i. 1. (atda) croup(e); 2. haunch [h6:-] sağrılı s. broad-haunched, having broad

haunch

sağsağan i. zool. magpie; ~ kimi qırıldamaq

to chatter like a magpie

sağ-salamat I. s. safe, safe and sound: ~ ol-

maq to be* safe and sound, to be* well II. z. all right, well; safely; Biz Moskvaya sağ-salamat çatdıq We

arrived in Moscow safely / safe and sound

sağ-salamatlıq i. prosperity; the state of liv- ing safe and sound

sağ-sol i. right and left

sağ-söykəl s. semi-ill; half-sick

sahə i. 1. area; üçbucağın ~si area of a tri-

angle; əkin ~si sown area [soun], land under crop; dil öyrətmək ~ sində in the area of language teaching; 2.

space; mən- zil ~si living space, dwelling space, floor

666

sahmanlatdırmaq

space; 3. field, branch, sphere, province; bilik ~si field / sphere / province of knowl- edge; xarici siyasət ~si

the sphere of for- eign policy; siyasət ~si field of politics; həyatın bütün ~lərində in all spheres of life; Bu

mənim sahəm deyil This is not my province, This is outside my field; 4. plot; torpaq ~si plot of land

sahib i. master, possessor, holder, owner; pro- prietor, (ev sahibi) host; d.d. boss; bir şeyə ~ durmaq to

take* / to hold / to assume possession of smth.; bir şeyə ~ olmaq to possess smth., to have* smth.; ~

çıxmaq to declare oneself the master / owner (of d.)

sahibə i. mistress; (ev sahibəsi) hostess sahibkar i. master, owner, possessor sahiblənmək f. to take*

possession (of); to

appropriate (d.); (qeyri-qannuni) to mis-

appropriate (d.)

sahiblik i. ownership, proprietorship, posses-

sion; ~ etmək to take* / to assume posses-

sion (of)

sahibsiz s. 1. ownerless, unowned; ~ tor-

paq no man’s land; ~ əmlak property in abeyance; 2. homeless; neglected; uncared – for; ~ uşaq homeless /

neglected child; ~ görkəm uncared – for appearance

sahibsizlik i. 1. homelessness; neglectfulness; neglect; 2. the state of having no owner sahil i. (çayın, gölün

və s.) bank; (dəniz, göl)

shore, coast; qayalı ~ rocky coast; dəniz ~i seashore, coast; çayın ~ində on the riverside, on the bank of the

river; gölün ~ində on the lakeside; ~ə çıxmaq to go* ashore; ~ə çatmaq to reach land; ~ə tərəf towards the

shore; ~də on shore

sahman i. 1. order; ~a salmaq to put* in order; özünü ~a salmaq to tidy oneself up, to set* oneself to rights;

evi ~a salmaq to put* one’s house in order; 2. comfort; Otaqda sahman yoxdur There is no com- fort in the

room

sahmanlamaq f. to put* in (good) order (d.); to arrange (d.)

sahmanlanmaq f. to become* arranged (d.); to be* put in order (d.)

sahmanlatdırmaq f. to ask / to force smb. to put in order (d.), to ask / to cause smb. to arrange (d.)

sahmanlatmaq

sahmanlatmaq f. bax sahmanlatdırmaq sahmanlı s. well-arranged, orderly; ~ otaq

orderly room

saxlamaq f. 1. to keep* (d.); to preserve (d.);

pulu əmanət kassasında ~ to keep* one’s money in a savings-bank; yadda ~ to keep* / to retain in one’s

memory; təmiz ~ to pre- serve in purity (d.); bir şeyi gizli ~ to keep* smth. in secret; ərzaq ~ to preserve

food- stuffs pl.; yadigar ~ to keep* as a souvenir; sirr ~ to keep* a secret; sağlamlığını ~ to preserve one’s

health; Allah saxlasın! May God keep!; 2. to take* care (of); uşaq ~ to take* care of a child, to keep* a child;

3. (heyvan və s.) to keep* (d.); arı / quş və s. ~ to keep* bees / poultry, etc.; 4. to hold*; əlində ~ to hold* in

one’s hand (d.); hazır ~ to hold* in readiness; bir kəsi əlində ~ to hold* smb. in hand, to have* smb. under

one’s thumb; tabelikdə ~ to hold* in submission (d.); dilini ~ to hold* one’s tongue; nəfəsini ~ to hold* one’s

breath

saxlanmaq f. to be* kept / preserved; to be* held; Pul əmanət kassasında saxlanılır Money is kept in the

savings-bank

saxlatdırmaq f. to ask / to force to keep (d.); to ask / to force to take care of (d.); to ask / to force to put

aside (d.); to ask / to force to stop (d.)

saxlatmaq f. bax saxlatdırmaq

saxsı I. i. faience [fa9`a:ns], pottery; (mə-

mulat) glazed earthenware; delft-ware II. s. earthenware; faience; ~ boşqab earth- enware plate; ~ zavodu

faience factory

saxta s. 1. false, counterfeit; sham, spurious, fake ~ pul (dəmir) false / counterfeit / spu- rious coin; ~ dişlər

false teeth; ~ pul fake money; ~ brilyant sham / faked diamond; 2. (sənəd, imza) forged; ~ imza forged

signature; 3. məc. insincere; ~ adam insin- cere man*; ~ təbəssüm insincere / affected smile; ~ danışıq

affected speech

saxtakar I. i. falsifier, falsificator; forger II. s. insincere; ~ adam insincere man* saxtakarlıq i. 1. falsification;

(sənəddə) for-

gery; 2. imitation; counterfeit, fake; ~ et- mək to falsify (d.); to adulterate (d.); to act falsely / in a false

manner

sakitcə

saxtalaşdırma fi. falsification; forging; adul- teration; sənədi ~ forging of a document; tarixi ~ distortion of

history

saxtalaşdırmaq f. to falsify; (d.); to distort (d.); to adulterate (d.); faktı ~ to falsify the fact; sənədi ~ to falsify

the document

saxtalıq i. falsity; (qeyri-səmimilik) insin- cerity; falseness

sail i. bax avara

saillik i. bax avaralıq

sair(ə) i. 1. etcetera (qısa forması: etc.); və

~ and so on; 2. some; other

sait i. dilç. vowel; sadə ~lər simple vowels sait s. vowel: ~ səs vowel sound, vowel saitli s. (i.s.) with a vowel,

(i.s.) having a

vowel

saitsiz s. (i.s.) without a vowel, (i.s.) having

no vowel

saitsizlik i. the state or quality of being with-

out a vowel

sajın i. (2,134 m) sazhen [`sa:=en]

sakin i. inhabitant, resident, dweller; şəhər

~i townsman*, (qadın) townswoman*, towndweller, townsfolk; kənd ~i country- man*, (qadın) country

woman*, villager, countryfolk

sakit I. s. 1. silent; still; gentle; low; ~ meşə silent forest; ~ gecə still night; 2. calm; quiet; tranquil; peaceful;

~ hava calm weather; ~ uşaq quiet child*; ~ həyat peaceful / quiet life; ~ dəniz calm / tran- quil sea; ~ musiqi

quiet music; ~ səs quiet voice II. z. quietly, still, peacefully; softly; silently; ~ oturmaq to sit* still; ~ yaşamaq

to live quietly / peacefully; ~ danışmaq to speak* in a low voice; ~ etmək to calm (d.), to quiet (d.); to soothe

(d.); to set* at rest / ease (d.); uşağı ~ etmək to calm / to quiet / to soothe the child*; öz vicdanını ~ etmək

to soothe one’s conscience; ~ ol- maq to calm / to quiet / to settle down; bir kəsi ~ buraxmaq to leave* smb.

alone / in peace; Sakit olun! Make your mind easy, Compose yourself!

sakitcə z. quietly, softly, gently, faintly, silently; ~ danışmaq to speak* gently / quietly / in a low voice, to

speak* in a hushed tone; qapını ~ döymək to knock at the door gently; ~ yaşamaq to live qui- etly /

peacefully

667

sakitedici

sakitedici s. bax sakitləşdirici sakitlənmək f. bax sakitləşmək sakitləşdirici s. calming, quieting, soothing;

~ xəbər reassuring news; ~ söz soothing words pl.; ~ dərman soothing medicine; ~ vasitə sedative

sakitləşdirilmək f. to be* made calm / quiet sakitləşdirmək f. to calm (d.), to quiet (d.); to compose (d.); to

salve [sa:v, s5v], to soothe (d.); (ağrını və s.) to assuage [7`swe9d=] (d.); to reassure (d.), to set* at rest /

ease (d.), to set* smb.’s mind at rest; uşağı ~ to quieten / to calm / to soothe the child*; öz vicdanını ~ to

soothe / to salve one’s conscience; öz hisslərini ~ to com-

pose one’s feelings

sakitləşmək f. to calm / to quiet / to settle

down; (səs-küy) to cease, to fade, to die away; to become* calm, to compose, to calm down; (tufan, ağrı və

s.) to abate, to subside; (külək) to fall*; Sakitləşin! Compose yourself! Make your mind easy!

sakitlik i. quiet, silence; calmness; peace; sa- kitliyi bərpa etmək to impose / to estab- lish silence; sakitliyi

pozmaq to disturb / to break* the silence; ~də in (the) silence; ~ və rahatlıq peace and quiet; ruhi ~ peace of

mind; bir kəsə ~ verməmək to give* smb. no rest, to let* smb. have no peace; bir kəsin sakitliyini pozmaq to

break* smb.’s peace, to interfere with smb.’s ease and comfort; əbəbi ~ eternal peace; Sa- kitliyə riayət

edin! Keep quiet / silence! Make no noise!

sakit-sakit z. bax sakitcə

saksafon i. saxophone

saksafonçalan i. saxophone player saksafonçu i. bax saksafonçalan

saksaul i. bot. haloxylon, saxaul saksaulluq i. saxaul grove

sakvoyaj i. travelling-bag, grip; amer. grip-

sack

saqındırmaq f. bax çəkindirmək saqınmaq f. 1. to take* care of oneself; to protect oneself; 2. to abstain

(from), to

refrain (from)

saqi i. wine-scooper, wine-waiter

saqqal i. beard; ~ buraxmaq / saxlamaq

to let* the beard grow; ◊ ~ı ələ vermək to allow oneself to be led by the nose; to be*

668

salamlamaq

under smb.’s influence; ~ qoymaq to let* the beard grow; ◊ Saqqaldan götürüb bığa yaxmaq ≅ Rob one’s

belly to cover one’s back

saqqallamaq f. to seize / to grasp by the beard (of)

saqqallanmaq f. to grow* a beard

saqqallı s. bearded; ~ kişi a bearded man* saqqalsız s. beardless; (i.s.) without a beard;

~ kişi a beardless man*

saqqız i. chewing gum, bubble gum; ◊ alə-

min ağzında ~ olmaq ≅ to be* a matter

of common talk

saqqo i. bayt. glanders (pl.)

sal i. 1. raft, float; 2. plate, slab, flag, flag-

stone; mərmər ~ marble slab

salaca i. stretcher

salam i. 1. greeting, regard(s); (hərb.) salute;

~ yollamaq to send* one’s regards; Ona məndən salam deyin / söyləyin Give him my regards; O sizə atəşin

salam göndərir He sends you his warmest / kindest regards; 2. greeting, salute; salutation; Salam! How do

you do? (səhər) good morning!; (gündüz) good afternoon! (axşam) good evening! (gecə) good night! ~

almaq to acknowledge a salute, to return the greet- ing; ~ vermək bax salamlaşmaq; ~ ye- tirmək to send*

one’s (best) regards (i.); to beg to be remembered (to); ~ı kəsmək to cease relations (with)

salamat I. s. healthy; unharmed, safe; sound; Salamat qalın! Cheerio! Good-bye!;Bye- bye! Salamat olun

(asqırarkən deyilir) (God) bless you! II. z. all right, well, safe- ly, safe and sound; ~ çatmaq to arrive safe and

sound / safely

salamatlaşma fi. farewell; parting; leave- taking

salamatlaşmaq f. to say* good-bye (to), to take* (one’s) leave (off), to bid* farewell (i), to see* smb. off

salamatlıq i. health, well-being; safety salam-dua i. bax salam

salaməleyküm i. “Peace be on you” (The for-

mal greeting of Moslems to each other);

Salaməleyküm! How do you do? salamlamaq f. to greet (d.); to welcome (d.); (hərb) to salute (d.); to hail

(d.); bir kəsin adından ~ to greet / to welcome on behalf

salamlaşmaq

of smb.; qurultayı ~ to hail / to greet the

Congress

salamlaşmaq f. to greet / to welcome each

other; to say* how do you do to each other,

to hail one another

salamsız z. without greetings, without say-

ing how do you do, without greetings and

words

salamsız-kalamsız z. without greetings and

words

salat i. 1. (bitki) lettuce; 2. (yemək) salad salçı i. rafter, raftsman*

salçılıq i. the job of a rafter; ~ etmək to be*

a rafter, to work as a rafter

saldırmaq f. to ask / to force to drop (pər-

dəni və s.) to draw / (üzük qaşı) to mount / (süfrə və s.) to lay / (xəlçə və s.) to spread; diş ~ to have* a set of

teeth, to have* a denture made

saleh s. good; serviceable; suitable, proper salfet i. (table-) napkin, serviette

salxım i. bunch, cluster; üzüm ~ı a bunch of

grapes

salxımaoxşar s. bax salxımvarı salxımlanmaq f. to become* clustered /

bunched

salxımlı s. bunched, clustered salxım-salxım z. with bunches / clusters salxımvarı s. clustery, racemose

[`r5semous],

bunchlike

salınmaq f. 1. to be* spread; to be* made;

Xəlçə salındı The carpet was spread; Yer salındı The bed was made; 2. (süfrə) to be* laid; (yol) to be* built;

Süfrə salındı The table was laid; Yol salındı The road was built; 3. to be* put in (its place), to be* inserted, to

be* mounted

salışdırıcı I. i. instigator, firebrand II. s. instigating

salışdırmaq f. to set* (d on. upon); to hound (d. at, on), to urge (d. on); (iti) to let* loose (d. upon)

sallaq I. i. butcher, person who kills animals for food II. s. hanging, loppy; ~ qaş hang- ing brows

salladodaq s. thick-lipped; lop-lipped; ~ kişi a lop-lipped man*

sallaqxana i. slaughter-house

sallaqulaq s. lop-eared; ~ dovşan a lop-eared

rabbit / hare

samanlıq

sallamaq f. to lower (d.); to hang* (d.); to wag (d.); to let* / to get*down; başını ~ to hang* one’s head;

quyruğunu ~ to wag one’s tail; ip / kəndir ~ to let* the rope down, to lower the rope; ayaqlarını sal- layıb

oturmaq to sit* with one’s legs dan- gling

sallana-sallana z.: ~ getmək to go* gently and slowly

sallanmaq f. to swing* about, to hang* over; to be* about to fall

salmaq f. 1. to drop (d.); to lower (d.); (pər- dəni və s.) to let* / to draw* down (d.), to pull down (d.),

avtomata pul ~ to drop the coin in the slot; (yaxalığı və s.) to turn down (d.); məktubu yola ~ to post the let-

ter; nəzər ~ to cast* a glance (at), to dart / to shoot* a glance (at), to fling* one’s eyes (at, over); lövbər ~ to

cast* / to drop anchor; həbsxanaya ~ to fling* / to throw* / to cast* into prison / jail; kölgə ~ to cast* / to

throw* a shadow (on), (ləkələmək) to cast* aspersion (on); 2. to spread* (d.); süfrə ~ to lay* the cloth; yer ~

to make* the bed; şəkli ramkaya ~ to frame a pic- ture; üzüyə qaş ~ to mount a gem; söz ~ to put* in a

word; suya ~ to put* into water; d.d. to give* a wash; 3. to over- throw* (d.); çarı taxtdan ~ to overthrow*

the tsar

salnamə i. chronicle; annals [`5nlz] pl. salnaməçi i. annalist

salon i. salon; guest-room; hall

saman i. k.t. chaff; ◊ ~ altında su yeritmək

≅ to do* smth. in an underhand way; Saxla samanı, gələr zamanı at. söz. ≅ Keep a thing seven years and

you will find a use for it

samanlamaq f. 1. to cover with chaff; to mix with chaff; 2. to give* chaff to animals, to feed* animals on

chaff

samanlanmaq f. 1. to be* covered with chaff, to be* mixed with chaff; 2. to be* fed on chaff (of animals)

samanlatdırmaq f. bax samanlatmaq samanlatmaq f. 1. to ask / to cause smb. to cover (d.) with chaff; 2. to

ask / to cause

smb. to feed (d.) on chaff

samanlıq i. threshing barn; hey-loft; the place

where chaff is kept

669

sambo

sambo i. id. sambo-wrestling

samboçu i. sambo-wrestler; ~ olmaq to be*

a sambo-wrestler

samit I. i. dilç. consonant II. s. dilç. conso-

nant(al) ~ səs consonant

samovar i. samovar; ~ qoymaq / qaynatmaq

to set* the samovar

samur I. i. zool. sable II. s. sable (attr.);

~ xəzi sable, sable fur

san i. bax miqdar I: ad-~ fame, glory; ad-

~ qazanmaq to achieve / to win* fame; ad-~ çıxarmaq to become* famous / pop- ular / well-known

sanamaq f. bax saymaq

sananmaq f. bax sayılmaq

sanatdırmaq f. bax saydırmaq

sanatmaq f. bax saydırmaq

sanatoriya I. i. sanatorium; vərəm ~sı tuber-

culosis sanatorium II. s. sanatorium; ~ re-

jimi sanatorium regime / routine

sanbal i. weight; influence; authority; məc. position; ~ı olmaq to have* weight; məc.

to have* position / influence / authority

(over)

sanballı s. 1. heavy, weighty; 2. monumental;

~ rəsm monumental painting

sanballılıq i. 1. the state or quality of being

heavy / weighty; 2. the state or quality of

being monumental

sancaq i. pin; (qalstuk üçün) tie-pin, scarf-

pin; ingilis sancağı safety-pin sancaqlamaq f. to pin (d.), to fasten or join

with a pin

sancaqlanmaq f. to be* pinned sancaqlatdırmaq f. bax sancaqlatmaq sancaqlatmaq f. to ask / to cause smb.

pin (d.)

sancaqlı s. (i.s.) with pin, (i.s.) having pin sancaqsız s. pinless; (i.s.) without a pin, (i.s.)

having no pin

sancaqsızlıq i. the state of being pinless sancan i. anything that is capable to sting /

to bite

sancdırmaq f. to cause / to force smth. to

sting / to bite (d.)

sancı i. tib. colic; gripes pl.

sancılanmaq f. to have* colic / gripes, to suf-

fer from colic

sancılı s. feeling gripes / colic, (i.s.) suffering

from colic

670

sanskrit

sancılmaq f. to go* into, to pierce sancmaq f. 1. to stick* (d.) (in, into), to run* (d. in, into); (xəncəri) to

thrust* (d.), to plunge (d.); to drive* (d. in, into); payanı yerə ~ to drive a stick into the ground; 2. (həşərat)

to sting* (d.); (ilan) to bite* (d.); Böyrüm sancır I have got a stitch in

my side

sandal i. sandals pl.; ~ geymək to wear*

sandals

sandıq i. 1. trunk, box, chest; 2. (silahda)

magazine

sandıqça i. little / small / tiny trunk sanılmaq f. to be* considered / supposed sanitar I. i. hospital attendant,

hospital order-

ly; hərb. medical orderly; amer. corps man*; stretcher-bearer; litter-bearer; (qa- dın) nurse II. s. sanitary;

medical; ~ həkim sanitary inspector; ~ qatar hospital train; ~ təyyarə ambulance plane, aerial ambu- lance; ~

nəzarəti medical inspection, san- itary inspection; ~ çanta / sumka first-aid bag; ~ şöbəsi medical unit

saniyə i. second; 60 saniyə bir dəqiqədir 60 seconds make a minute

saniyəölçən i. stop-watch

sanki bağ. as if, as through; O, elə baxırdı

ki, sanki nəsə demək istəyirdi He was

looking as if he wanted to say smth. sanksiya i. hüq. sanction; ~ vermək to give*

one’s sanction (to)

sanlı s. counted; limited; adlı-~ honourable,

famous, well-known, distinguished sanmaq f. to think* (d.), to consider (d.), to suppose (d.); məsələni

qurtarmış ~ to consider / to think* the question closed; özünü haqlı ~ to believe oneself to be in the right; O

sizi öz dostu sanır He / She considers you his / her friend, He / She thinks you are his / her friend, He / She

believes you to be his / her friend

sansız s. numberless, endless; adsız-~ with- out fame, unknown, not popular, (i.s.) hav-

ing no fame

sansızlıq i. endlessness; the state of being

numberless / endless

sanskrit I. i. dilç. Sanscrit, the Sanscrit lan-

guage II. s. Sanscrit; ~ dili the Sanscrit lan- guage

sanskritoloq

sanskritoloq i. Sanscritist

santimetr i. centimetre

sap i. 1. thread; ~ı iynəyə taxmaq (iynəni

saplamaq) to thread a needle; ~a düzmək to string (d.); bir ~ mirvari a string of pearls; 2. (baltada, bıçaqda

çəkicdə və s.) helve, shaft

sapabənzər s. threadlike; ~ qurd threadlike worm

sapalaq i. assessment

sapand i. 1. sling; 2. (boy’s) catapult; ~ at -

maq bax sapandlamaq

sapandlamaq f. to sling*, to throw* (a stone)

in a sling

sapandlanmaq f. to be* slung sapandlatdırmaq f. bax sapanlatmaq sapandlatmaq f. to ask / to cause smb. to

sling sapdırmaq f. to take* / to draw* aside (d.);

(zərbədən) to parry (d.); to remove (d.);

to corrupt (d.), to debauch (d.)

sapıtmaq f. to tack, to manoeuver

sapqın I. i. (qadın) fornicatress, (kişi) for-

nicator II. s. astray; (əxlaqça) lascivious,

lewd [lu:d]

sapqınlıq i. lasciviousness, lewdness, deprav-

ity; ~ etmək to lead* a depraved life saplaq i. stalk, (güldə) stem

saplaqlı s. (i.s.) with stalk / stem saplamaq f. 1. to thread (d.); to string (d.);

iynəni ~ to thread a needle; 2. (çəkici, bal- tanı və s.) to make* a helve / a shaft; 3. d.d. to stick* heavily

(d.into), to thrust* heav- ily (d.into), to plunge (d.into)

saplı s. 1. (i.s.) with a shaft / helve, (i.s.) hav- ing a shaft; 2. (i.s.) with thread, (i.s.) hav- ing thread

saplıca i. frying-pan

saplıq i. a stick good for helve / shaft sapmaq f. (zərbədən) to evade (d.), to elude

(d.); (mövzudan) to digress (from), to wan- der away (from), zərbədən ~ to dodge a blow

sapsağ s. quite healthy / sound sapsağlam s. bax sapsağ

sapsarı s. dark yellow, quite yellow sapşəkilli s. bax sapabənzər sapvarı s. bax sapabənzər

sar i. zool. buzzard

sarafan i. sarafan (woman’s dress); sun-frock

sarımaq

saralıb-solmaq f. bax saralmaq

saralmaq f. 1. to turn yellow; 2. (sarı gö-

rünmək) to show* yellow; 3. (rəngi qaç- maq) to turn / to grow* pale; qorxudan ~ to blanch with terror /

fear

saraltı i. yellowness

saraltma i. bax sarılıq (1-ci mənada) saraltmaq f. 1. to yellow (d.), to cause smth.

to become yellow; 2. to cause smb. to turn

pale

saray I. i. palace; mansion; government

house; Mədəniyyət ~ı Palace of Culture; Qurultaylar ~ı Palace of Congresses; Əmək ~ı Palace of Labour II. s.

palace; ~ həyatı palace life; ~ çevrilişi palace rev- olution; ~ şairi palace poet

sarban i. arx. cameleer; ~ olmaq to be* a cameleer

sarbanbaşı i. the chief of cameleers sardelka i. small sausage; Paris sausage sardina i. zool. sardine

sarğı I. i. 1. bandage; bandaging; 2. coil; bir

~ kəndir a coil of rope II. s. dressing; ~ məntəqəsi dressing station, aid point / station; ~ materialı dressing

sarı I. i. 1. yellow; 2. (yumurtada) yolk (of egg) II. s. yellow; ~ yarpaq yellow leaf; ~ irq yellow race III. qoş.

towards; parka ~ towards the park; evə ~ getmək to go* towards home

sarıbəniz s. bax sarışın

sarıbənizli s. bax sarışın

sarıbənizlik i. the state or quality of being

blond

sarıbülbül i. zool. canary (bird)

sarıkök i. yellow ginger

sarıköynək i. zool. oriole; golden oriole sarı-kürən s. light-chestnut; (at) chestnut;

red-haired

sarıq i. 1. bax sarğı; 2. turban

sarıqlı s. 1. bandaged; dressed; tied; 2. (i.s.)

wearing a turban

sarılıq i. 1. yellowness; 2. tib. (yellow) jaun-

dice, icterus

sarılmaq f. to wind* (round), to twine one-

self (round)

sarımaq f. 1. to tie (round) (d.), to tie up (d.);

bir kəsin əlini ~ (həm məc., həm də müst.) to tie smb.’s hands; bir kəsin əl-ayağını ~ (həm məc., həm də

müst.) to tie / to bind*

671

sarımsaq

smb.’s hand and foot*; 2. (yaranı) to band- age (d.), to dress (d.); yaranı ~ to dress the wound; 3. (ipi, sapı)

to wind* (d.), to reel (d.); 4. məc. to fool (smb), to pull smb.’s leg; to make* smb. a laughing-stock (of); to

deride (d.)

sarımsaq I. i. garlic; baş ~ a garlic II. s. gar- lic; ~ iyi garlic smell

sarımsaqlı s. (i.s.) with garlic, (i.s.) mixed with garlic

sarımtıl s. yellowish, yellowy

sarımtraq s. bax sarımtıl

sarınmaq f. 1. to tie smth. round oneself;

2. (yara) to be* bandaged / dressed; 3. to be* wound (round d.); 4. to wrap / to muf- fle oneself up (in), 5.

to wind* (round), to twine oneself (round)

sarısaç I. i. blond, blonde; (a person) with light brown hair II. s. blond, blonde

sarısaçlı s. bax sarısaç

sarısaqqal I. i. (a person) with light-brown

beard II. s. (i.s.) with light-brown beard sarısaqqallı s. bax sarısaqqal

sarışın I. i. blonde, man* with blond / fair

hair, fair-haired man* II. s. light-coloured, yellowish; blond, blonde; ~ qız a blond / blonde girl, a blond, a

blonde; O, sarışın idi He / She was blond

sarışmaq f. bax 1. qucaqlaşmaq; 2. sar- maşmaq

sarıtdırmaq f. bax sarıtmaq

sarıtmaq f. 1. to ask / to cause, smb. to tie /

to wind (round d.); 2. to ask / to force / smb.

to bandage (d.) / to dress (d.) sarıyağız s. bax sarışın

sarıyanız s. bax sarışın

sarıyıcı s.: ~ maşın winding-machine sarkastik s. sarcastic

sarkazm i. ədəb. sarcasm

sarmalamaq f. to tie together (d.), to put*

and to tie together (d.)

sarmaşıq i. bot. (alaq) bindweed; (bəzək)

convolvulus; morning glory

sarmaşıqlı s. (i.s.) with bindweed; (i.s.)with

convolvulus / morning glory sarmaşıqlıq i. a place with bindweed / con-

volvulus / morning glory

sarmaşmaq f. 1. to wind* (round), to twine

(about, round); 2. to embrace, to hug one another, to throw* oneself upon

672

sataşqan

sarsaq I. i. blockhead, fool, dunderhead II. s. stupid, silly, foolish; ~ iş / fikir silly idea; ~ olmaq to be* foolish /

silly; Sarsaq olma Don’t be foolish / silly

sarsaqcasına z. bax sarsaq-sarsaq sarsaqqulu i. d.d. bax sarsaq I sarsaqlamaq f. 1. to make* a fool of oneself;

to behave in a queer way; 2. to become* /

to get* foolish / silly

sarsaqlıq i. foolishness, stupidity; nonsense,

foolish / stupid thing; ~ etmək to act / to behave foolishly / stupidly; Siz çox böyük sarsaqlıq etmisiniz You

have done a very foolish thing; Sarsaqlıq etmə Stop this foolishness / nonsense

sarsaq-sarsaq z. foolishly, stupidly; ~ da- nışmaq to talk nonsense

sarsıdıcı s. crushing, shattering, shattered; ~ zərbə crushing / shattering / knock-out blow; ~ zərbə endirmək

to deal* / to strike* a crushing / knock-out blow, to deal* / to strike* a crippling blow; ~ cavab a crushing

reply / answer; ~ baxış a shat- tered look / glance

sarsılmaq f. to be* shaken; to lose* one’s confidence / belief; Bu xəbərdən onlar sarsıldılar They were

shaken by the news

sarsılmaz s. unbreakable, indestructible, invi- olable; unconquerable, invincible; firm, steadfast, unshakable,

staunch; ~ ittifaq unbreakable union; ~ əlaqə indestructible ties; ~ inam unshakable conviction; sülh

uğrunda ~ mübariz staunch fighter for peace; ~ olmaq to remain / to stand* firm

sarsılmazlıq i. firmness, stability, staunch- ness, invincibility

sarsımaq f. to be* shaken / shocked; to lose* one’s head; to get* shocked; O bu xəbər- dən sarsıdı He was

shocked / shaken by this news; O sarsıdı (təəccübdən) He was amazed / astounded / shocked

sarsıntı i. shaking; concussion; shock; beyin ~sı concussion (of the brain)

sarsıtmaq f. 1. to shake* (d.); özülünə qədər ~ to shake* to its foundation; 2. (təəc- cübdən) to amaze (d.),

to astound (d.), to shock (d.)

sataşqan i. teaser; a person who likes teas- ing / to tease

sataşmaq

sataşmaq f. 1. (müsbət mənada) to chaff (d.), to make* fun (of); 2. to tease (d.), to hint (at), to drop a hint

(at); to stick* (to)

satdırmaq f. to ask / to cause smb. to sell (d.) satdırtmaq f. bax satdırmaq satıb-sovmaq f. to sell* up (d.), to

finish sell-

ing (d.)

satıcı i. seller; (dükanda) salesman*, (qadın)

saleswoman*; shop-assistant; (xırdavat,

meyvə və s. satan) vendor(-er)

satıcılıq i. the job / profession of a seller /

shop-assistant

satılmaq f. 1. to be* on sale; Bu ev satılır

The house is on sale; 2. to be* sold; 3. məc. to be* / to become* a traitor; O satılıb He has become a traitor;

4. to sell*; Kitab yaxşı satılır The book sells well, The book is a goodseller

satın z.: ~ almaq to buy* (d.), to purchase (d.) satış I. i. sale, selling; bilet ~ı booking; ~a qoymaq to offer for

sale, to put* on the market; ~a qoyulmaq to be* put on the market, to be* offered for sale; ~da olmaq

to be* on sale, to be* in the market II. s.

selling; ~ qiyməti selling price

satin i. sateen

satira i. satire; ~ atəşinə tutmaq to satirize

(d.), to write* or to speak* using satire satirik I. i. satirist II. s. satiric(al); ~ kup-

letlər satirical couplets

satqın I. i. traitor, betrayer, mercenary / venal

creature; (qadın) traitress; ~ olmaq to turn / to become* traitor; partiya ~ı traitor to party; inqilab ~ı traitor

to revolution II. s. treacherous, traitorous, perfidious; corrupt; ~ hərəkət treacherous action

satqıncasına z. traitorously, treacherously, perfidiously

satqınlıq i. betrayal, disloyalty, treachery, perfidy, perfidiousness; ~ etmək to be* / to become* traitor /

(qadın) traitress

satlıq s. for sale; ~ heyvan animal for sale; ~ mal goods for sale

satmaq f. 1. to sell* (d.); nağd pula ~ to sell* for cash (d.); bir qəpiyə (yəni çox ucuz) ~ to sell* dirty-cheap

(d.), to sell* for a song (d.); Mən maşınımı 5000 dollara satdım I sold my car for 5000 dollars; 2. məc. to

betray (d.), to be* disloyal to;

saydırmaq

to act deceitfully towards; dostu ~ to betray

one’s friend

savab i. right action; God’s reward for a per-

son’s act or good conduct on earth; good deed, meritorious action; ~ etmək to do* a good deed, to live

virtuously; ~ qazan- maq to acquire merit in God’s sight

savad i. education; reading and writing; ~ öy- rənmək to learn* to read and to write savadlandırılmaq f. to

be* educated, to be*

given education

savadlandırmaq f. to make* smb. become

educated, to give* an education (d.) savadlanmaq f. to become* educated, to get*

education

savadlı s. literate, educated; ~ adam educat-

ed man*

savadlılıq i. literacy; grammatical correct-

ness; siyasi ~ political literacy

savadsız I. s. illiterate; ungrammatical;

(yazıda) full of gross spelling mistakes; ~ adam illiterate person II. z. illiterately; ungrammatically; (yazıda)

with gross spelling mistakes; O savadsız yazır He writes ungrammatically, His spelling is bad

savadsızlıq i. illiteracy, ignorance; siyasi ~ political illiteracy / ignorance

savaş i. bax dava II

savaşdırmaq f. bax dalaşdırmaq savaşqan s. bax davakar I

savaşqanlıq i. bax davakarlıq

savaşmaq f. bax dalaşmaq

savaşdırmaq f. bax dalaşdırmaq

savayı qoş. except; besides; bundan ~ besides

(that); furthermore, in addition

say i. 1. number; quantity; tam ~ whole num- ber; kəsri ~ fractional number; sadə ~ prime number; 2. qram.

numeral; miqdar ~ı cardinal numeral; sıra ~ı ordinal numer- al; jurnalın axırıncı ~ the current number

of the magazine / (elmi) journal

saya s. 1. (parça) plain, unfigured; one-

colour; ~ 2. poliqr. monochrome

sayaq z. way, method; manner; özgə ~ etmək to do* in other way, Nə sayaq edək? How

shall we do it?

sayca z. in number

saydırmaq f. to ask / to force smb. to count

(d.)

673

saydırtmaq

saydırtmaq f. bax saydırmaq

sayəndə z. thanks to you, owing to you sayəsində z. thanks to him, owing to him sayğac i. 1. (hesab çötkəsi)

abacus (pl.-ci),

calculating frame; 2. tex. (elektrik, qaz ölçən) meter; (maşında) speedometer, speed counter

sayğılı s. careful, attentive; respectful; well- mannered

sayğısız s. thoughtless, careless; inattentive, disrespectful

sayğısızlıq i. thoughtlessness, carelessness; disrespect

sayıq s. vigilant, watchful; ~ adam a vigi- lant man*

sayıqlama fs. 1. delirium, talking in one’s sleep; 2. məc. dreaming (of)

sayıqlamaq f. 1. to be* delirious, to rave; O bütün gecəni qızdırma içində sayıq- ladı He / She raved all night

in his / her fever; Xəstə bütün gecəni sayıqladı The patient spent the night in a state of deliri- um; 2. d.d. to

talk nonsense / rubbish / rot; 3. məc. to dream (of)

sayıqlıq i. vigilance, watchfulness; sayıqlığı artırmaq to increase / to heighten / to redouble one’s vigilance;

sayıqlığı azalt - maq to relax one’s vigilance; ~ göstərmək to display vigilance

sayılmaq f. 1. to be* counted / numbered; 2. (hörmət edilmək) to be* esteemed, to be* respected; to be*

taken into account

saylı I. s. counted, numbered; limited II. s. number; 55 ~ məktəb school number 55; 35 ~ otaq Room 35

saymaq f. 1. to count (d.), to number (d.), to numerate (d.), to compute (d.); 2. to con- sider (d.), to think*

(d.); Mən onu meh- riban adam sayıram I consider / think him a kind man*; 3. (hörmət etmək) to respect

(d.), to esteem (d.), to have* respect (for), to hold* in respect (in)

saymamazlıq i. bax saymazlıq

saymaz s. careless, thoughtless, inattentive saymazcasına z. bax saymazyana saymazlıq i. disrespect, lack of

respect; dis-

regard, neglect, indifference; ~ etmək / göstərmək to be* indifferent (to, towards), to treat (d.) with

indifference

674

sazlaşmaq

saymazyana z. with indifference, indiffer- ently, taking no notice, paying no atten- tion, disrespectfully

sayrışmaq f. to twinkle, to shimmer, to glim- mer; Şəhərin işıqları sayrışırdı The lights of the city were

twinkling

saysız s. countless, innumerable, numberless; unlimited, endless, limitless

saysız-hesabsız s. lots (of) pl., heaps (of) pl., tremendous, limitless, endless

saz I. i. saz (an Azerbaijani folk musical instrument like guitar); ~ çalmaq to paly the saz II. s. in good repair,

in working order; ~ olmaq to be* in good repair / in working order; kefi ~ olmaq to be* in good spirits pl.: Bu

maşın sazdır This machine is in good working order

sazaq i. freezing weather, hard frost, frosty wind

sazaqlı s. frosty, freezing; ~ hava freezing / frosty weather

sazçalan i. saz player

saziş i. agreement; understanding; ~ə gəlmək

to come* to an agreement, to reach an agreement; to come* to terms; ~ bağlamaq to enter into an

agreement (with)

sazişçi I. i. peace-maker, reconciler, concil- iator II. s. conciliatory, pacificatory; com- promising, conciliating;

~ münasibət com- promising attitude / approach (to)

sazişçilik I. i. conciliatoriness, conciliation, compromise II. s. compromise, concilia- tory; ~ siyasəti the policy

of comprimise; ~ tədbirləri conciliatory measures

sazlama fi. 1. repairing, mending, putting in order; 2. mus. tuning

sazlamaq f. 1. (təmir etmək) to repair (d.); 2. (lazımi vəziyyətə salmaq) to put* / to set* right (d.), to

(re)adjust (d.); to bet- ter (d.); to put* in order; işləri ~ to set* things going; 3. (mus. alətini) to tune (d.)

sazlanmaq f. 1. to improve, to get* right; 2. to get* ready; to make* up one’s mind (+to inf.); 3. to get* well,

to recover, to be* well again; 4. (musiqi aləti) to be* tuned

sazlaşdırılmaq f. 1. to be* repaired; 2. to be* adjusted; 3. (mus. aləti) to be* tuned

sazlaşdırmaq f. bax sazlamaq

sazlaşmaq f. 1. to recover, to be* well again;

2. to get* ready (+to inf), to make* up one’s

sazlatdırılmaq

mind (+to inf.); 3. to get* right; İşlər saz- laşır Things are getting right; Aramız saz- laşır We are going to be

on good terms

sazlatdırılmaq f. bax sazlaşdırılmaq sazlatdırmaq f. bax sazlatmaq

sazlatmaq f. 1. to ask / to force smb. to repair

(d.); 2. (musiqi aləti) to ask / to cause smb.

to tune (d.)

sazlıq i. 1. good condition, good working

order; 2. material (wood) fit for making saz (an Azerbaijani folk musical instrument like guitar)

seans i. seance [`se9a:ns] fr., show, house; birinci, ikinci və s. ~ the first, second, etc. house; the first, second

etc. show / per- formance

seçdirmək f. to ask / to force smb. to choose (d.), to ask / to cause smb. to select (d.) / to pick out (d.)

seçdirtmək f. bax seçdirmək

seçici i. elector; voter; (qadın) woman* voter seçicilik i. the state of being elector / voter seçilən s.

distinguished, distinguishable; ~ səs

distinguishable sound

seçilmək f. to be* elected / picked / selected seçilmiş s. selected, picked, choice; elected;

~ toxum selected seeds; ~ əsərlər selected works; selection of works; ~ ordu picked troops, ~ alma choice

apples pl.; ~ prezi- dent elected president, president-elect

seçim i. bax seçki I

seçki I. i. election; ümumi ~lər general elec-

tions; ümumi, bərabər və birbaşa ~lər universal, equal and direct elections II. s. electoral; election; ~ sistemi

electoral sys- tem; ~ kompaniyası election campaign [`-pe9n]; ~ senzi electrol qualification; ~ sahəsi electrol

/ election district / area / constituency; ~ məntəqəsi polling place / station, election centre; ~ bülleteni

voting paper; ~ qutusu ballot-box; ~ hüququ suf- frage; ~ komissiyası election committee

seçkiqabağı s. pre-election; ~ kompaniya (pre-) election campaign [...-`pe9n]; ~ iclas (pre-) election meeting

seçkili s. elective, ~ vəzifə elective office / post

seçmək f. 1. to choose* (d.), to select (d.), to pick out (d.); 2. (səs vermək) to elect

sel

(d.), to poll (d.); 3. to distinguish (d.);

to make* out (d.)

sehr i. invocation, exorcism, magic, sorcery,

spell

sehrbaz i. sorcerer; (qadın) sorceress; magi-

cian; wizard; ~ olmaq to be* a sorcerer / (qadın) sorceress / wizard; O, pianonu sehrbaz kimi çalır He / She is

a wizard at playing the piano

sehrbazlıq i. magic, wizardry, sorcery; ~ et- mək to act as a sorcerer / wizard / magi- cian; onun futbol

sehrbazlığı his football wizardry

sehrkar i. bax sehrbaz

sehrkarlıq i. bax sehrbazlıq

sehrləmək f. to enchant (d.), to bewitch (d.);

(məftun etmək) to charm (d.), to cast*

/ to put* a spell (upon, on, over) sehrləndirici s. enchanting; charming sehrlənmək f. to be* / to get*

enchanted; to

be* / to get* bewitched; to be* / to get*

charmed

sehrlətdirmək f. bax sehrlətmək sehrlətmək f. to ask / to cause smb. to enchant

(d.) / to bewitch (d.)

sehrli s. magical; magic; bewitching, enchant-

ing; ~ üzük magic ring; ~ lampa magic lamp; ~ səslər magic / bewitching sounds; ~ gözəllik enchanting

beauty; ~ nağıl fairy tale; ~ aləm magic kingdom

sex i. (zavodda) shop, workshop; department; yayma ~i rolling shop; quraşdırma ~i assembly shop /

department

seksologiya i. sexology

seksoloq i. sexologist

seksual s. sexual; ~ əlaqə sexual intercourse seksualizm i. bax seksuallıq

seksuallıq i. sexuality

sektor i. sector; təsərrüfatın sosialist ~u

socialist sector of economy; xalq təsər- rüfatının dövlət ~u State-owned sector of national economy

sekundant i. (dueldə) second in a duel or boxing match; bir kəsin ~ı olmaq to be* smb.’s second

sekundantlıq i. the state of being a second; ~ etmək to be* a second (in a duel or boxing match)

sel i. 1. stream, torrent, flow; məc. (göz yaşı və s.) current; dağ ~i mountain stream / tor-

675

seleksioner

rent; ◊ insan ~i stream of people; göz yaşını ~ kimi tökmək / axıtmaq to shed* torrents of tears, to weep* in

torrents; 2. high water

seleksioner i. bax seleksiyaçı

seleksiya i. k.t. selection

seleksiyaçı i. selectionist

selik i. mucus [`mju:k7s]; mucilage; slime selikli s. mucous; slimy; ~ qişa anat. mucous

membrane

selləmə I. s. torrential; ~ yağış torrential rain

II. z. torrentially; ~ sulamaq to water (d.)

torrentially

selləmək f. to water torrentially sellətdirmək f. to ask / to cause s.o. to water

torrentially

sellətmək f. bax sellətdirmək

semafor i. d.y. semaphore, signal (-post);

~ açıqdır the signal is down

semaforçu i. one who regulates semaphore semantik s. dilç. semantic; ~ inkişaf seman-

tic development

semantika i. semantics

semasiologiya i. semasiology

semasioloji s. semasiological

sement I. i. cement II. s. cement; ~ məhlulu

cement solution / mortar; ~ sənayesi cement industry; ~ zavodu cement works / factory; ~plitəsi cement

slab; ~ qarışdı- ran cement mixer

sementləmə fi. cementation

sementləmək f. to cement (d.), to cover (d.)

with cement

sementlənmək f. 1. to be* cemented, to be*

covered with cement; 2. (sementə dön- mək) to become* cemented, to turn into cement

sementlənmiş s. cemented sementləşdirmək f. to turn into cement (d.) sementləşmək f. to become* / to

get*

cemented

sementləşmiş fs. cemented; covered with

cement

sementlətdirmək f. bax sementlətmək sementlətmək f. to ask / to force smb. to

cement (d.)

sementli s. (i.s.) (mixed) with cement semestr I. i. term; amer. semester; yay ~i

summer term; qış ~i winter term II. s. ter- 676

serjant

minal; semester; ~ imtahanı terminal

examination

seminar I. i. seminar II. s.: ~ məşğələsi sem-

inar class

seminarist i. seminarian, seminarist seminariya i. seminary; dini ~ theological

seminary

senat i. senate

senator I. i. senator II. s. senatorial; ~ rüt-

bəsi senatorial rank; ~ səlahiyyəti sena-

torial power

sensasiya i. sensation; ~ yaratmaq to cause

a sensation

sensasiyalı s. sensational; ~ qətl a sensa-

tional murder

sent i. (ABŞ-da pul vahidi) cent sentimental s. sentimental; ~ musiqi senti-

mental music; ~ poeziya sentimental poetry sentimentalist i. sentimentalist sentimentalizm i.

sentimentalism sentimentallıq i. sentimentality

sentner i. quintal [`kw9ntl], metric centner (100 kilos)

sentyabr i. September

senyor i. seignior [`s9:nj7], seigneur [se9`nj7:] senz i. qualification, right; seçki ~i electoral

qualification; təhsil ~i educational quali- fication; əmək ~i property qualification; yaş ~i age qualification

senzor i. censor

senzura I. i. censorship; ~dan keçmiş passed

by the censor; licensed [`la9-] II. s. censorial separat s. separate; ~ sülh separate peace;

~ sülh müqaviləsi separate peace treaty separatist i. separatist

separatizm i. separatism

separator i. separator

separatorçu i. bax separatist

ser i. sir

serb I. i. Serb, Serbian; ~lər (the) Serbians

II. s. Serbian; ~ dili Serbian, the Serbian

language

serbcə z. Serbian; ~ danışmaq to speak*

Serbian; ~ yazmaq to write* in Serbian serenada i. serenade

seriya i. series pl.

seriyalı s. serial; ~ istehsal serial production;

~ kino film serial (film)

serjant i. hərb. sergeant [`sa:d=7nt]; baş

~ senior sergeant; kiçik ~ junior sergeant

serjantlıq

serjantlıq i. the state of being a sergeant servant i. sideboard

servis i. bax xidmət

serviz i. service; set; çay ~i tea set / service;

xörək ~i dinner set / service

sessiya i. session; sitting; bağlı / qapalı ~ pri-

vate / secret session

sessiyalararası s. inter-session; amer. interim sevda i. love; passion; intense longing; ~ya

düşmək to fall* in love (with), to lose*

one’s heart (to), to give* oneself up (to) sevdalı s. madly in love, enamoured (of,

with), charmed (by)

sevdirmək f. to cause / to force smb. to love

(d.)

sevgi I. i. love; affection II. s. amorous; lov-

ing; ~ məktubu love-letter; ~ lirikası love

lyrics; ~ poeziyası amorous poetry sevgili s. beloved, dear

sevgisiz s. (i.s.) without love / affection, love-

less

sevib-əzizləmək f. to love (d.); to take* great

care (of), to cherish (d.), to care for ten-

derly (d.)

sevib-seçmək f. to choose* and to love at will sevib-sevilmək f. to love and to be* loved sevilmək f. to be*

loved

sevimli s. lovable, nice, sweet, dear, pretty;

lik(e)able, beloved; ~ dost beloved friend;

~ arvad beloved wife*

sevinc i. joy, delight, gladness, joyfulness;

həyatın ~i the joy of life; ~dən özündə olmamaq to be* beside oneself with joy; ~dən ağlamaq to cry / to

weep* for / with joy; ~dən atılıb-düşmək to jump / to leap* for joy

sevincək z. cheerfully, joyfully, gladly sevinclə z. bax sevincək

sevincli s. joyous, joyful, amorous; ~ günlər

joyful / joyous days; ~ baxışlar amorous

looks

sevincsiz s. joyless, cheerless; ~ günlər cheer-

less days

sevindirici s. glad, joyous, joyful, gratifying;

~ xəbər glad / happy news; ~ müvəffə-

qiyyət gratifying success

sevindirmək f. to make* glad (d.) / happy

(d.), to cause joy (to), to gladden (d.); qəlbi ~ to rejoice / to gladden the heart

seyrək-seyrək

sevinişmək f. to be* glad / happy all together; yaxşı xəbərdən ~ to rejoice over good news sevinmək f. to

be* glad / happy; to rejoice (at, over); qələbəyə görə ~ to rejoice over a victory; ◊ Ürək sevinir The heart fills

with joy; Mən sizin xoşbəxtliyinizə se-

vinirəm I rejoice at your happiness sevmək f. 1. to love (d.), to fall* in love (with); vətəni ~ to love one’s

country; uşa- ğını ~ to love one’s child*; 2. to be* fond (of); to like (d.); oxumağı ~ to be* fond of reading;

musiqini ~ to like music, to be*

fond of music

sevməli s. (i.s.) worth loving, (i.s.) worthy

of love, loveworthy; ~ olmaq to be* wor-

thy of love, to be* worthy loving

seyf i. safe

seylon s. Ceylon [s9`l6n]; ~ çayı Ceylon tea;

xalis ~ cayı pure Ceylon tea

seyr i. walking, taking a walk, outing; ~ et -

mək 1) to take* a walk / stroll, to go* for a walk / stroll, 2) to look (at), to gaze (at); to watch* (d); to

contemplate (d.)

seyrçi I. i. 1. onlooker; contemplator; spec- tator; 2. walker II. s. contemplative, obser- vant

seyrçilik i. 1. the act of onlooking; 2. the act of outing / walking

seyrək I. s. thin, rare, rarely; sparse; few and far between; ~ meşə sparse wood; ~ saqqal sparse beard; ~

duman thin mist; ~ hava thin / rare air II. z. thinly, far-between, sel- dom, rarely; once in a blue moon; ~ gəl-

mək to come* seldom / rarely; Ağaclar seyrək əkilmişdir Trees were planted far- between

seyrəklənmək f. to thin, to become* thin; (hava) to rarefy; Duman seyrəklənir The fog is thinning

seyrəkləşdirilmək f. to be* thinned out seyrəkləşdirmək f. to thin out (d.), to make*

infrequent (d.)

seyrəkləşmək f. bax seyrəklənmək seyrəklətdirilmək f. bax seyrəltdirilmək seyrəklətdirmək f. to ask / to

force smb. to

thin out (d.), to make* smb. thin (d.) seyrəklətmək f. bax seyrəklətdirmək seyrək-seyrək z. seldom, seldom-

seldom;

rarely; not often; ~ gəlmək to come* sel- dom / rarely

677

seyrəldilmək

seyrəldilmək f. to be* thinned out; to become* infrequent / sparse

seyrəltdirilmək f. to be* forced / to be* asked s.o. to thin out

seyrəltdirmək f. to ask / to force smb. to thin out (d.), to make* smb. thin (d.) / to rarefy (d.)

seyrəltmək f. to thin out (d.), to thin (d.); to rarefy (d.)

seyrəngah i. 1. place for outing / picnic; 2. space, spaciousness

seyrəngahlıq i. bax seyrangah

seysmik s. seismic [`sa9z-]; ~ rayon seismic

country

seysmoqraf i. seismograph [`sa9z-] seysmoqrafik s. seismographical [`sa9z-] seysmoqrafiya i. seismography

[`sa9z-] seysmologiya i. seismology [`sa9z-] seysmoloji s. seismic, seismological seysmoloq i. seismologist

seysmometr i. seismometer [`sa9z-]

seyvan i. bax eyvan

seyvanlı s. bax eyvanlı

sezdirmək f. to let* smb. notice / feel (d.) sezilmək f. to be* felt / noticed; to make*

oneself / itself felt; to let* oneself / itself

be noticed

sezmək f. to feel* (d.), to notice (d.), to per-

ceive (d.); to have* a sensation

səadət i. happiness; luck, good fortune səadətli s. happy; fortunate, lucky səadətsiz s. unhappy; miserable,

unfortunate səadətsizlık i. unhappiness, misfortune səba i. zephyr [`zef7], a soft gentle wind;

~ yeli a soft gentle morning wind

səbat i. stability; tenacity-power

səbatlı s. constant, steady, steadfast, staunch

(stanch), stable; (adam) persistent; ~ mü- bariz staunch champion / fighter; ~ dost a constant friend

səbatlılıq i. steadfastness, staunchness, sta- bleness; ~ göstərmək to display determi- nation / fortitude

səbatsız s. unstable, non-persistent; (adam) inconstant; ~ aşiq an inconstant lover

səbatsızlıq i. inconstancy, unsteadiness, instability; ~ göstərmək to display incon- stancy / unsteadiness

səbəb i. cause, reason; motive; ~ və nəticə cause and effect; bu və ya digər ~dən for

678

səbirli

some reason or other; bir şeyin ~i olmaq to be* at the bottom of smth.; ~dən because (of), on account, by

reason (of), owing (to); heç bir ~ olmadan without the slightest cause / reason; üzürlü ~ good / valid rea-

son, good excuse; üzüzrsüz ~ poor / lame excuse; ~ olmaq to be* a cause / a reason (for) Hər bir nəticənin

bir səbəbi olur All effects have a cause / reason

səbəbiyyət I. i. causality, causation; ~ əla- qəsi / qanunu the law of causality II. s. causal, causative; ~ əlaqəsi

causal rela- tionship

səbəbkar i. instigator; (mənfi mənada) cul- prit; cinayətin ~ı committer / perpetrator of a crime; təntənənin

~ı hero of the fes- tivities

səbəbkarlıq i. culpability; guilt

səbəbli s. (i.s.) having cause / reason səbəbsiz I. s. causeless, groundless, motive-

less II. z. causelessly, without cause / rea- son / motive; ~ şikayət etmək to complain without cause / reason

səbəbsizlık i. lack of cause / reason / motive; groundlessness

səbət i. basket; kağız üçün ~ waste-paper basket; paltar ~i clothes-basket

səbətcik i. little / small basket

səbətçi i. bax səbəttoxuyan

səbətçilik i. the trade of a basket-maker;

~ etmək to be* busy with making and sell-

ing baskets

səbəttoxuyan i. basket-maker

səbir i. patience; endurance; bir kəsin səb-

rini tükətmək to try smb.’s patience, to exasperate smb.; səbri tükənmək to lose* one’s patience; ~ kasası

daşmaq to lose* one’s patience / temper, to fly* into a rage; ~ etmək to wait; to be* patient, to keep* one’s

temper / patience; Mənim səbrim tükəndi My patience gave out, I had lost all my patience

səbir-qərar i. bax səbir; ~ı olmamaq to have* no patience, can’t stand / bear*

səbirlə z. patiently, with patience; ◊ Səbirlə halva bişər ey qora, səndən ≅ Everything has its time

səbirli s. patient; tempered, temperate; ~ ol- maq to be* patient

səbirlilik

səbirlilik i. patience; (dözümlülük) endurance; temperance

səbirsiz s. impatient, (i.s.) without patience; ~ olmaq to be* impatient

səbirsizləşmək f. to be* / to get* impatient səbirsizlik i. impateince; ~ etmək / göstər- mək to express

impatience, to display

impatience

səbirsizliklə z. impatiently, with impatience;

~ gözləmək to wait impatiently (for); (yaxşı mənada) to look forward to, to wait eagerly

səbzəvat i. bax tərəvəz I

səbzəvatçı i. bax tərəvəzçi

səcdə i. bow; ~ etmək / qılmaq to bow, to

bow low; ~ yə gəlmək to come* to bow səcdəgah i. altar

səciyyə i. character; temper; disposition; pis

~ bad temper; möhkəm ~ strong character səciyyələndirilmək f. to be* characterized /

distinguished

səciyyələndirmək f. to characterize (d.);

Bu hərəkət onu səciyyələndirə bilməz

This action can’t characterize him / her səciyyələnmək f. to be* characterized / dis-

tinguished

səciyyəli s. (i.s.) having typical character /

feature

səciyyəvi s. typical; characteristic, distinc-

tive; ~ xüsusiyyət characteristic feature; ~ Azərbaycan yayı a typical Azerbaijani summer; ~ əlamət

distinctive sign

səda i. 1. sound, voice; echo; 2. a piece of news, hearsay; ~ sını almaq to hear* from sədaqət i. loyalty,

devotion, faithfulness, fidelity; andına ~ loyalty to one’s oath; ~ göstərmək to be* devoted; to show* /

to display faithfulness

sədaqətlə z. faithfully, loyally, devotedly;

~ söz vermək to promise faithfully; bir kəsə ~ xidmət etmək / göstərmək to serve smb. faithfully

sədaqətli s. devoted (to), staunch, faithful (to), loyal (to), true (to); ~ oğul devoted son; ~ dost devoted

friend, a staunch friend

sədaqətlilik i. devotion; faithfulness, staunch- ness, loyalty, fidelity; ~ göstərmək to show* / to display

devotion / faithfulness; to be* devoted

səfalət

sədaqətsiz s. unfaithful, disloyal; ~ olmaq to be* unfaithful / disloyal

sədaqətsizcəsinə z. unfaithfully, disloyally sədaqətsizlik i. unfaithfulness, disloyalty; ~ göstərmək to show* /

to display dis-

loyalty

sədalı s. voiced, sounding; with a voice;

~ hərf vowel

sədarət i. bax sədrlik

sədasiz s. voiceless, (i.s.) without sound;

~ hərf consonant

sədasızlıq i. 1. the state or quality of being

voiceless; 2. the absence of news / infor-

mation

sədd i. 1. barrier; bar; hurdle; ~i aşmaq to

clear a hurdle; ~ləri dəf etmək to elimi- nate / to remove barriers; 2. wall; obstacle; Çin ~i the Chinese wall;

bir kəsin qarşı- sına ~ çəkmək məc. to put* obstacles in smb.’s path / way; ~ləri keçmək idman. to take*

obstacles; süni ~ artificial obstacle; təbii ~ natural obstacle; 3. dam; weir [w97]

səddi-Çin i. the Chinese wall

sədəf I. i. mother-pearl II. s. mother-of-pearl;

~ düymə pearl button

sədəfli s. (i.s.) decorated with pearl, (i.s.)

with mother-of-pearl

sədəfsiz s. pearlless; (i.s.) without pearl;

(i.s.) having no pearl

sədəqə i. alms, charity; dole, handout; ~ is-

təmək to beg, to go* begging; ~ vermək to give* alms (i); to dole out (i); ~yə möh- tac olmaq to be* reduced

to penury; to be* in need of getting alms, to be* obliged to get dole / alms

sədəqəverən i. one who gives alms / charity / dole

sədr i. chairman*; ~ olmaq to be* a chairman* sədrlik i. chairmanship; ~ etmək to preside over, to be* in

the chair (at), to act as a chairman; sədrliyi altında under the chair-

manship (of)

səf i. row; line; ~ çəkmək / bağlamaq to

stand* in a row / a line

səfa i. pleasure, joy, gladness, delight; ~ çək-

mək / sürmək to enjoy one’s life; həyatın

~sı the joy of life

səfalət i. misery, extreme poverty; destitu-

tion; ~ çəkmək to suffer privation; ~ə düş- mək to be* reduced to poverty

679

səfalətli

səfalətli s. miserable, very unhappy; ~ və- ziyyət miserable condition

səfalı s. 1. giving / affording pleasure, caus- ing delight / joy; 2. picturesque, scenic [si:-]; ~ yol a scenic road

səfarət I. i. embassy; mission; legation II. s. ambassadorial; embassy; ~ danışıqları ambassadorial talks

səfarətxana i. embassy; Azərbaycan ~sı Azerbaijani Embassy; Britaniya ~sı British Embassy

səfasiz s. 1. (i.s.) with no pleasure / joy; 2. not picturesque / scenic

səfeh I. i. silly; fool; Ay səfeh, mən onu de- mirəm No, silly, I do not mean that! Sən nə səfehsən! What a fool

you are! II. s. silly, foolish, rash, stupid; ~ cavab a fool- ish answer; ~ adam silly / stupid person; ~ davranış

stupid behaviour; ~ qərar qə- bul etmək to make* / to take* a rash deci- sion III. z. bax səfeh-səfeh

səfehcəsinə z. bax səfeh-səfeh səfehləmək f. 1. to become* silly / foolish /

stupid / rash; 2. məc. to speak* foolishly / stupidly / rashly, to speak* nonsense; to fool; Səfehləmə! Don’t

fool, Don’t speak nonsense!

səfehləşmək f. bax səfehləmək

səfehlik i. foolishness, stupidity, rashness səfeh-səfeh z. foolishly, stupidly, rashly;

~ danışmaq to speak* foolishly / stupidly

/ nonsense

səfər i. journey; (dənizlə) voyage; trip; tour;

dünya ~i a tour round the world; ~ə çıxmaq to travel; (dənizlə) to voyage; O, səfərə çıxmağı xoşlayır He is

fond of travelling

səfərbər s. mobilized; ~ etmək to mobilize (d.); mübarizəyə ~ etmək to mobilize for the struggle (d.); öz

qüvvəsini ~ etmək to mobilize one’s energy

səfərbərlik i. mobilization; ~ elan etmək to declare mobilization

səfil I. i. outcast; vagrant, tramp; wretch, wretched man*; ~ olmaq to be* a vagrant / wretched man* II. s.

vagrant, pitiful, pitiable; poor, miserable; unhappy, unfor- tunate; ~ həyat a vagrant life, a miserable life; ~

həyat sürmək to live a vagrant life

680

səhihcəsinə

səfilcəsinə z. like an outcast, like a vagrant səfilləşmək f. to become* / to get* outcast;

to become* vagrant / wretched

səfillik i. the state of being outcast / vagrant səfil-sərgərdan s. bax sərgərdən II

səfir i. ambassador; fövqəladə və səlahiy-

yətli ~ Ambassador Extraordinary and

Plenipotentiary

səfirxana i. bax səfarətxana

səfirlik i. embassy, Azərbaycan səfirliyi

Azerbaijani Embassy

səhəng i. bax sənək

səhər i. 1. morning; bir ~ one morning; bu

~ this morning; sabah ~ tomorrow morn- ing; dünən ~ yesterday morning; 2. in the morning; ~ tezdən early

in the morning; ~ saat 8-də at eight (o’clock) in the morn- ing; Səhər açılır Dawn is coming, Day is breaking

səhər-axşam z. in the morning and in the evening; always, constantly, continually

səhərçağı z. in the morning

səhər-səhər z. in the morning; early in the

morning

səhhət i. health; ~inə görə for reason of

health; Səhhətiniz necədir? How are you?

How is your health?

səhifə i. page; birinci, ikinci və s. ~ page

one, two, etc.; birinci ~də on the first page; Kitabın 5-ci səhifəsini açın Open the book at page five; mətbuat

~sində in the page of the press, in the columns of the press

səhifəbağlayan i. poliqr. maker-up, clicker səhifəbəsəhifə z. bax səhifə-səhifə səhifələmə fi. poliqr. make-up,

making-up səhifələmək f. poliqr. to make* up (d.),

to make* into pages (d.)

səhifələnmək f. poliqr. to be* made up, to be*

made into pages

səhifələtmək f. poliqr. to ask / to cause smb.

to make into pages (d.)

səhifə-səhifə z. page by page; ~ oxumaq

to read* page by page

səhih I. s. exact, precise, accurate, trustwor-

thy; ~ tərcümə exact / accurate / faithful trustworthy translation; ~ vaxt exact time II. z. exactly, precisely,

punctually

səhihcə z. bax səhih II səhihcəsinə z. bax səhih II

səhihlik

səhihlik i. exactness, faithfulness, accuracy, precision; trustworthiness; tərcümənin səhihliyi faithfulness /

accuracy of a trans- lation

səhlənkar I. s. careless, light-hearted, care- free, negligent II. z. carelessly, light-heart- edly, negligently

səhlənkarlıq i. carelessness, unconcern, neg- ligence; ~ etmək to be* careless / light- hearted, to show*

carelessness

səhm I. i. share; Səhm bahalaşır Shares go up; Səhm ucuzlaşır Shares go down II. s. joint-stock, share; ~

kapitalı share capital; ~ cəmiyyəti joint-stock company

səhmdar i. shareholder, stockholder səhmdarlıq i. the state of being a share-

holder / stockholder

səhnə i. 1. (teatrda, həm də məc.) stage;

~yə qoymaq to stage (d.); to put* on the stage (d.); to produce (d.); 2. scene; ~ dü- zəltmək to make* a

scene

səhnəcik i. sketch; a small scene səhnələşdirilmək f. to be* staged / drama-

tized

səhnələşdirmə fi. dramatization səhnələşdirmək f. to dramatize (d.), to stage

(d.)

səhra I. i. desert; waste; wilderness; Böyük

~ the Sahara Desert II. s. desert; ~ küləyi

desert wind

səhralıq i. bax səhra I

səhv I. i. 1. mistake; error; blunder; ~ etmək

to make* a mistake, to be* mistaken; to be* wrong; to be* at fault; 2. omission; mis- print II. s. mistaken;

incorrect, erroneous; ~ fikir / baxış a mistaken opinion; ~ inam mistaken / erroneous belief; ~ hesablama

incorrect calculation

səhvən z. by mistake, erroneously, incorrectly səhvsiz I. s. unerring; faultless, (i.s.) with- out mistake, correct

II. z. correctly, without mistake; unerringly; ~ danışmaq to speak*

correctly / without mistake

səhvsizlik i. correctness, faultlessness səxavət i. generosity; liberality; ~ göstər-

mək to show* a bit of generosity, to be*

generous

səxavətlə z. generously, liberally; in great

amount; in large quantities, lavishly

səksəki

səxavətlənmək f. to become* / to get* gen- erous; to show* generosity

səxavətli s. generous, liberal, lavish; ~ adam a generous man*

səxavətlilik i. generosity, lavishness səxavətsiz s. ungenerous; stingy, niggardly,

miserly

səxavətsizlik i. ungenerousness, stinginess,

miserliness, niggardliness

səkdirmək f. 1. to cause / to force to mince

(d.); 2. to cause (d.) to perch (of birds) səki i. pavement; amer. side-walk

səkkiz sy. eight

səkkizaylıq s. 1. (müddət) eight months;

eight-month; 2. (yaş) (i.s.) of eight; eight- month-old; ~ uşaq a child of eight (months), eight-month-old child

səkkizbucaq i. riyaz. octagon səkkizbucaqlı s. octagonal

səkkizcə s. only / just eight

səkkizcildlik i. edition in eight volumes,

eight-volume edition

səkkizgünlük s. 1. (müddət) (i.s.) of eight

days; eight-day; 2. (yaş) (i.s.) of eight

(days), eight-day old

səkkizhecalı s. octosyllabic; octosyllable səkkizillik s. 1. (müddət) (i.s.) of eight days;

eight-day; 2. (yaş) (i.s.) of eight; eight-day

old; ~ məktəb eight-year school səkkizinci sy. eighth; ~ səhifə page eight səkkizqat s. eightfold; octuple

səkkizlik i. 1. (rəqəm) an eight; 2. (qu-

marda) the eight (of); ~ ürək (qumarda)

the eight of hearts

səkkizmərtəbə s. bax səkkizmərtəbəli səkkizmərtəbəli s. eight-storeyed; ~ bina

an eight-storeyed building səkkiznəfərlik s. eight-seater səkkizrəqəmli s. eight-digit; eight-figure səkkizsaatlıq

s. eight-hour; ~ iş günü eight-

hour working-day

səkkiz-səkkiz z. eight by eight

səkkizüzlü I. i. octohedron II. s. octohedral səkkizyaşar s. eight-year old

səkmək f. 1. to mince; 2. to perch (of birds) səksəkə i. watchfulness; anxiety; uneasiness səksəkəli s. uneasy,

anxious, disturbed;

~ yatmaq to sleep* anxiously səksəki i. bax səksəkə

681

səksəkili

səksəkili s. bax səkəsəkəli

səksən sy. eighty; ~ bir, iki və s. eighty-one,

eighty-two, etc.; ~ birinci, ikinci və s. eighty-first, eighty-second, etc.; təxminən ~ il about eighty years;

təxminən ~ yaş about eighty; ~ il bundan əvvəl / qabaq eighty years ago

səksəncə s. only / just eighty səksəndirmək f. to cause smb. to start / to

flinch

səksənillik s. eighty-year; (i.s.) of eighty

years

səksəninci sy. eightieth; ~ səhifə page eighty;

~ nömrə number eighty; ~ illər (the)

eighties

səksənmək f. to start; (ağrıdan, zərbədən)

to flinch, to wince; to jump; Əli soyuq cismə dəyəndə o, səksəndi He / She winced as he / she touched the

cold body

səksənyaşlı s. eighty-year-old; (i.s.) of eighty səlahiyyət i. 1. authority, power, plenary powers pl. hüq. proxy;

geniş ~ wide pow- ers pl.; ~i olmaq to have* authority; ~dən kənara çıxmaq to exceed one’s commis- sion /

authority; fövqəladə ~ vermək to confer emergency powers (on); ~ vermək to empower (d.); 2. competence,

compe- tency; Bu mənim səlahiyyətimə daxil de- yil It is outside my competence, It is out

of my sphere

səlahiyyətli s. 1. plenipotentiary; ~ səfir

Ambassador Plenipotentiary; ~ nüma- yəndə plenipotentiary; 2. competent; ~ ol- maq to be* competent

səlahiyyətlilik i. plenipotentiary; competence, competency

səlahiyyətsiz s. hüq. not enjoying all civil rights, underprivileged, not possessing / enjoying full rights

səlahiyyətsizlik i. the state of being under- privileged,the state of not possessing full rights

sələm i. usury [`ju:=7r9]

sələmçi I. i. usurer II. s. usurious sələmçilik i. usuriousness

sələmxor i. usurer (one who lends money

for profit eagerly)

sələmxorluq i. the practice of lending money

to be paid back at a high rate interest

682

səmərələşdirilmək

səlib I. i. cross II. s.: ~ yürüşü crusade səlibçi i. crusader

səliqə i. accuracy; neatness, tidiness; order;

~yə salmaq to put* in order (d.); özünü ~yə salmaq to tidy oneself up, to set* one- self to rights; öz evini ~yə

salmaq to put* one’s house in order

səliqəli I. s. orderly, neat, tidy; ~ adam order- ly person; ~ əlyazması neat handwriting; ~ otaq a tidy room O,

otağını səliqəli sax- layır He / She keeps his / her room neat II. z. neatly, tidily; accurately

səliqəlicə z. very neatly / tidily

səliqəlilik i. neatness, tidiness; accuracy səliqə-səhman i. order; ~ yaratmaq to put*

in order; ~da saxlamaq to keep* in order səliqə-səhmanlı s. bax səliqəli I

səliqəsiz s. (geyimdə) untidy; inaccurate;

slovenly; careless; ~ görkəm slovenly

appearance

səliqəsizcəsinə z. carelessly; inaccurately səliqəsizlik i. slovenliness, untidiness; care-

lessness; inaccuracy

səlis I. s. smooth, easy; (nitq) fluent; flowing;

~ nitq fluent speech; ~ tələffüz smooth accent II. z. smoothly; fluently; ~ danış- maq to speak* fluently

səlisləşdirilmək f. to be* made fluent / accu- rate / smooth

səlisləşdirmək f. to make* exact (d.) / smooth (d.) / fluent (d.)

səlisləşmək f. to become* fluent / exact / correct

səlislik i. fluency, smoothness; correctness səltənət i. kingdom, realm [relm]; ~in mü -

dafiəsi the defence of the realm

səma i. (the) sky; (the) heaven; ~da in the sky; günəşli ~ sunny sky; mavi ~ blue sky; bir kəsi tərifləyib ~lara

qaldırmaq to

praise someone to the skies

səmərə i. 1. fruit; ~ vermək to yield / to

bear* fruit; məc. to bear* fruit; öz zəh - mətinin ~sini görmək to reap the fruits of one’s labour; 2. benefit,

profit, gain; ~ əldə etmək to drive* benefit (from)

səmərələşdirici I. i. rationalizer II. s. ration- alization; effective; ~ təklif rationalization proposal / suggestion

səmərələşdirilmək f. to be* made rational- ized / productive / efficient

səmərələşdirmək

səmərələşdirmək f. to rationalize (d.); to make* effective (d.); amer. to streamline (d.); istehsalı ~ to

streamline production

səmərələşmək f. to become* rationalized / effective / efficient

səmərəli I. s. rational, productive, efficient; ~ əmək productive labour; əməyin ~ təş- kili rational

organization of labour; ~ ma- şın efficient machine; ~ təklif a rational suggestion / proposal II. z. rationally,

pro- ductively, efficiently, effectively

səmərəlilik i. rationality, efficiency, produc- tivity

səmərəsiz I. s. irrational, not rational, fruit- less; unproductive; unpractical; useless, unavailing; ~ cəhd

unavailing / vain effort II. z. irrationally; unuselessly; fruitlessly

səmərəsizləşmək f. to become* / to get* irra- tional / useless / fruitless

səmərəsizlik i. irrationality, unproductivity; uselessness; fruitlessness

səmimi I. s. cordial, frank, sincere, warm, bosom; ~ etiraf cordial / frank confession; ~ pərəstişkar sincere

admirer; ~ qəbul warm reception; ~ dost bosom friend; ~ ol- maq to be* candid II. z. sincerely, frankly,

candidly

səmimi-qəlbdən z. quite sincerely / frankly / truly; from the bottom of one’s heart; ~ təşəkkür etmək to

thank from the bot- tom of one’s heart, to thank smb. in all sin- cerity

səmimiləşdirmək f. to cause smb. to become sincere / frank / candid / true

səmimiləşmək f. to become* sincere / frank / candid

səmimilik i. bax səmimiyyət

səmimiyyət i. sincerity, frankness; tam ~lə

in all sincerity; Səmimiyyətlə danışsaq... Frankly speaking..., Speaking in all sin- cerity...

səmimiyyətlə z. bax səmimi II

səmirmək f. bax kökəlmək

səmt i. 1. side, orientation; 2. direction;

region; müxtəlif ~ə getmək to go* in dif- ferent directions; ~ə salmaq to put* in order; müxtəlif ~lərdən

from different directions; şəhər ~ə getmək to go* in the direction of town; Hansı səmtə? What direction?

səncə

səmtləmək f. 1. to orientate (d.), to give* direction / guidance (to); 2. to put* in order (d.)

səmtləndirilmək f. 1. to be* orientated; to be* directed; 2. to be* put in order

səmtlənmək f. 1. to be* orientated; to be* directed; 2. to be* put in order

səmtləşdirilmək f. bax səmtləndirilmək səmtləşdirmək f. bax səmtləmək səmtlətdirmək f. 1. to cause / to ask

smb. to

orientate (d.); 2. to cause / to ask smb. to

put in order (d.)

səmtlətmək f. bax səmtlətdirmək

sən əv. you; thou [1au]; Sən allah! For

Goodness’ / God’s sake! Sən demə It was found that..., It turned out that...; Sən demə o həkim imiş It was

found that he was a doctor; Sən öl! (and) I swear* by you! I assure you! Sən hara bura hara? d.d. What

brings you here! Sənə qalmayıb It is not your business; Sən sən ol, mən də mən (a warning) Now, I’ll show

you who Iam/whatIcando;I’lldomybesttoshow you your right place; Sənə qurban olum I beseech you! My

lovely

sənaye I. i. industry; ağır ~ heavy industry; yüngül ~ light industry; ~inin əsəs sahə- ləri main branches of

industry, main / basic industries II. s. industrial; ~ kapitalizmi industrial capitalism; ~ kapitalı industrial

capital; ~ proletariatı industrial proletariat; ~ rayonları industrial regions, industrial areas; ölkənin ~

potensialı industrial potential of the country; ~ müəssisələri industrial establishments; ~ mərkəzi indus- trial

centre; ~ çevrilişi industrial revolution

sənayecə z. industrially; ~ inkişaf etmiş öl- kələr industrially developed countries

sənayeçi i. industrialist

sənayeçilik i. industrialism; industriousness sənayeləşdirilmək f. to be* industrialized sənayeləşdirmə fi.

industrialization sənayeləşdirmək f. to industrialize (d.) sənayeləşmək f. to become* / to get* indus-

trialized

sənayeləşmiş fi. industrialized

sənayeli s. industrial, (i.s.) having industry səncə z. as for you, as far as you are con-

cerned, in your opinion

683

səndəl

səndəl i. bot. (ağac) sandalwood səndəlləmək f. to stagger, to move

unsteadily on one’s feet

sənəd i. document, papers pl.; hüq. instru-

ment; deed; ~ göstərmək / təqdim etmək to produce / to show* one’s papers / doc- uments; ~lərin

yoxlanılması examination of papers / documents; ~ləri yoxlamaq to examine the papers / documents; təsdiq

edilmiş ~ attested document

sənədçi i. bax sənətkar I

sənədləşdirmək f. to document (d.); ittihamı

~ to document the claim

sənədli s. documentary; (i.s.) having docu-

ment / papers; ~ film documentary (film) sənədsiz s. (i.s.) without document / papers,

documentless, paperless

sənədsizlik i. lack of document; the state of

being without document, the state of hav-

ing no papers

sənək i. a long jar with a narrow long neck

for water (made of copper)

sənəm i. 1. idol; fetish; 2. beauty

sənət i. 1. art; ~ əsəri a work of art; ~lə məş-

ğul olmaq to study art; 2. trade, handicraft; ~ öyrənmək to learn* a trade; çapçılıq ~i the trade of a printer;

3. profession; occu- pation; Onun sənəti nədir? What is his / her occupation? ~inə görə by profession, by

trade; ~ seçmə choice of profession

sənətkar I. i. 1. artisan, craftsman*; 2. skil- ful / clever master; anyone who is able to do his work skilfully II.

s. skilful, able; ~ cərrah a skilful surgeon; ~ müəllim an able teacher

sənətkaranə z. bax sənətkarlıqla sənətkarcasına z. bax sənətkarlıqla sənətkarlıq i. handicraft; skill,

mastership,

mastery, craftsmanship; yüksək / taysız- bərabərsiz ~ consummate skill / crafts- manship

sənətkarlıqla z. skilfully, in masterly fash- ion, like / as a master

sənətşünas i. art critic

sənətşünaslıq i. study of art

səngər i. 1. trench; entrenchment; ~ qaz-

maq to dig* a trench; ~də gizlənmək to entrench, to intrench; O, səngərdə giz- ləndi He entrenched himself;

2. barricade

684

səpmək

səngərləmək f. hərb. to entrench (d.), to intrench (d.)

səngərlənmək f. hərb. to entrench (oneself), to intrench (oneself)

səngimək f. bax yavaşmaq

sənin əv. your; ~ adın your name; Sənin adın

nədir? What is your name?

səninki əv. yours; Bu səninkidir It is yours sənlik: Bu sənlik deyil It is not your busi-

ness, It doesn’t concern you, You have

nothing to do with it

sənli-mənli z. together, jointly, you and me;

Gəl bunu sənli-mənli edək Let’s do it

together

sənsiz z. without you; Mən sənsiz yaşaya

bilmirəm I can’t live without you səpdirmək f. to ask / to force smb. to sow (d.) səpələmək f. to throw*

about (d.), to scatter

about (d.), to strew* about (d.); pulunu

~ to scatter one’s money

səpələnmək f. to be* thrown about / scat-

tered about

səpələtdirmək f. to ask / to force smb. to

throw about (d.) / to scatter about (d.) səpələtmək f. bax səpələtdirmək səpilmək f. to be* scattered / sown

(sowed)

/ strewn

səpin I. i. sowing; crops pl.; Səpin cücərir

Crops are coming up; genişcərgəli ~ sow- ing in broad drills II. s. sowing; ~ sahəsi sowing area, land under

cultivation; ~ möv- sümü sowing season; ~ kompaniyası sow- ing campaign

səpinçi I. i. sower II. s.: ~ maşın seeding- machine; sowing-machine; (cərgəli) seed drill; drill seeder

səpinqabağı i. the eve of sowing, before sowing

səpişik i. rash, pimple, blotch; ~ tökmək bax səpmək (3-cü mənada)

səpişmək f. to come* out in a rash; to become* blotchy / pimply, to be* covered with a rash

səpki I. i. bax üslub I II. i. bax səpişik səpkili I. s. blotchy, pimply; ~ dəri a blotchy / pimply skin II. s. styled;

(i.s.) of the style səpmək f. 1. (toxum) to sow* (d.); 2. (maye) to splash (d.on); su ~ to spalsh water (on); 3.

(dəri) to break* out, to come* out in a

sərasər

rash; Onun üzü səpib A rash has broken

out on his face

sərasər z. 1. continually, constantly, always;

~ danışmaq to speak* continually / con- stantly; 2. nothing but... Hər yer sərasər daş idi Nothing but stones

everywhere; 3. quite, stark, completely, entirely; ~ lüt quite / stark naked

sərbəsər z. bax sərasər

sərbəst I. s. free; free and easy, self-depend-

ent; unrestricted; ~ ticarət free trade; ~ satış unrestricted sale; ~ tərcümə free translation;~ zərbə id. free

kick II. z. freely, easily, fluently; with ease; ~ danış- maq to speak* freely / fluently; ~ oxumaq to read* with

facility; ~ davranmaq to behave naturally; Mən bu işi bu gün sər- bəst qurtara bilərəm I can easily finish this

work today

sərbəstcə z. just freely / easily sərbəstcəsinə z. bax sərbəst II sərbəstləşdirilmək f. to be* made easy / free,

to loose free, to be* let loose sərbəstləşdirmək f. to ease (d.); to loose (d.);

to loosen up (d.)

sərbəstləşmək f. to become* loose / free; to

become* unrestricted

sərbəstlik i. freedom, liberty; independence;

özünə ~ vermək to let* oneself go sərçə i. zool. sparrow; bir dəstə / sürü ~ a

flock of sparrows

sərdaba i. tomb [tu:m]; vault [v6:lt] sərdar i. arx. vicegerent; chief; viceroy sərdarlıq i. arx. 1. vicegerency; 2.

region

ruled by vicegerent / viceroy

sərdirmək f. 1. to ask / to force smb. to

spread out (d.); 2. to ask / to force smb. to hang out; paltarı ~ to ask smb. to hang out clothes pl. / the

washing

sərəfraz s. proud, haughty; glad; ~ etmək to gladden (d.), to make* proud / haughty / glad (d.)

sərəncam i. order; direction; disposal; com- mand; bir kəsin ~ında olmaq to be* at smb.’s command /

disposal; bir kəsin ~ına vermək to put* at smb.’s disposal; ~a ria- yət etmək to obey orders; həkimin ~ı doc-

tor’s order; ~ vermək to order (d., d+to inf); to make* arrangements pl.

sərhədçi

sərəncamçı i. manager, superintendent sərf i. 1. expense, expenditure; ~ etmək to spend* (d.), to expend

(d.); (boş yerə) to waste (d.); pul ~ etmək to spend* money;

2. morphology

sərfə i. advantage; benefit; gain, profit sərfəli s. useful, helpful, profitable, advan-

tageous, good for; ~ təngid helpful / use- ful criticism; ~ məsləhət advantageous / profitable advice

sərfəlilik i. helpfulness, profitableness, prof- itability

sərfəsiz s. useless, unprofitable, disadvanta- geous

sərfəsizlik i. uselessness, disadvantageous- ness, unprofitableness

sərf-nəzər i. taking no heed (of), paying no attention (to); ~ etmək to take* no heed (of), to pay* no

attention (to), not to take* into account

sərgərdan I. i. idler; roamer; wanderer II. s. wandering, roaming; idle III. z.: ~ gəzmək to wander, to roam; to

idle

sərgi I. i. exhibition, show, amer. exposition; kənd təsərrüfat ~si agricultural exhibi- tion; çiçək ~si flower-

show; at / it ~si horse / dog show; ~yə getmək to go* to the exhibition; xalq təsərrüfatı nailiyyətləri ~si

Exhibition of National Economic Achievements; beynəlxalq ticarət ~si an international trade exhibition II. s.

exhibi- tion; ~ komitəsi exhibition committee; ~ zalı / otağı show-room

sərgüzəşt I. i. adventure; ~ axtaran (kişi) adventurer, (qadın) adventuress; ~ sevən adventurous II. s.

adventure; ~ romanı adventure novel, novel of adventure

sərhəd I. i. 1. boundary, border; borderline; (dövlət sərhədi) frontier, borderline; 2. (hədd) limit; ~i aşmaq to

overstep the limits, to pass bounds; ~ çəkmək / qoy- maq to delimit (d.), to demarcate (d.); to draw* a

boundary-line II. s. frontier, bor- der; ~ gözətçisi / keşikçisi frontier guards pl.; ~ hadisəsi frontier incident; ~

zonası borderland, border; ~ zastavası / məntə- qəsi frontier post

sərhədçi i. frontier-guard, border-guard; ~ olmaq to be* / to become* a frontier- guard / border-guard

685

sərhədçilik

sərhədçilik i. the state of being a border- guard / frontier guard

sərxoş I. i. drunkard, tippler, drunk man* II. s. drunk, tipsy; light-headed; intoxicat- ed; heady; ~ olmaq to

drink* hard, to drink* like a fish; to be* drunkard; mü- vəffəqiyyətdən ~ olmaq to be* heady with success

sərxoşcasına z. light-headedly, like a drunk- ard

sərxoşedici s. intoxicating, heady (with); ~ pivə / şərab və s. heady ale / wine, etc.; ~ yaz havası the heady air

of spring

sərxoşlanmaq f. to become* light-headed / tipsy; to be* drunkard

sərxoşluq i. drunkenness, hard drinking; light-headedness; ~ etmək to be* used to drink alcoholic drinks, to

drink hard / deep

sərilmək f. 1. to be* spread (out); 2. to be* hanged; 3. (yayxanıb oturmaq) to sprawl, to lounge

sərin I. i. the cool, coolness; axşamın ~i evening cool, the cool of the evening; ax- şamın ~ində in the cool of

the evening II. s. cool; fresh; chilly; ~ səhər cool morn- ing; ~ gün a cool day; ~ paltar cool dress; ~ külək cool

wind; Dənizdən sərin kü- lək əsir A cool wind is blowing off the sea; Bu gün hava bir az sərindir It is a bit

fresh today, It is a bit cool today III. z. məc. cool, chilly; coolly; bir kəsi ~ qarşılsamaq to give* smb. a cool /

chilly welcome

sərinc i. milk pail

sərinkeş i. ventilator; (qanadlı, fırlanan) fan sərinlədici s. bax sərinləşdirici sərinləmək f. to become*cool, to

get* cool,

to cool

sərinlənmək f. bax sərinləmək sərinləşdirici s. cooling, refreshing; ~ içki

soft drinks pl.

sərinləşdirmək f. to cause to become cool

(d.), to make cool (d.); to cool (d.); otağı

~ to cool the room

sərinləşmək f. to become* / to get* / to grow*

cool, to cool; Sərinləşir It is getting cool sərinlətmək f. to cool (d.), to cause to become / to get cool; Yağış

havanı sərinlətdi The

rain has cooled the air

sərinlik i. the cool, coolness; freshness; ax-

şamın sərinliyi the cool of the evening 686

sərraf

səriştə i. competence, competency; experi- ence; skill; ~ si olmaq to be* experienced, to know how to do

səriştəli s. experienced (in), versed (in), com- petent; skillful; ~ həkim an experienced doctor; ~ müəllim

competent teacher

səriştəlilik i. experience, proficiency, com- petence

səriştəsiz s. unexperienced, unpractised, unskilled

səriştəsizlik i. inexperience, lack of experi- ence / skill

sərkərdə i. (not denoting specific military rank) captain, commander; military leader; warlord

sərkərdəlik i. the state of being a military leader

sərlövhə i. title, heading; (qəzetdə) head- line; ~ altında under the title / heading sərlövhəli s. (i.s.) with the

title / heading,

under the title / heading

sərmayə i. (fixed) capital; ~ qoymaq to invest

capital; sabit ~ fixed capital; dəyişən

~ variable capital

sərmayəçi i. capitalist

sərmayədar i. bax sərmayəçi

sərmayəli s. (i.s.) having / possessing capi-

tal of

sərmayəsiz s. (i.s.) without capital, (i.s.) hav-

ing no capital

sərmək f. 1. to spread* out (on the ground)

(d.); to spread* over (d.), to lay* (d.); 2. to hang* (d.); paltarı ~ to hang* out clothes, to hang* out the

washing

sərməst s. drunk; intoxicated (with joy, etc.) sərməstlik i. the state of being drunk / intox-

icated (with joy, etc.)

sərnişin I. i. passenger II. s. passenger; ~ qa-

tarı passenger train; ~ vaqonu passenger

carriage, amer. passenger car

sərpilmək f. bax sərpmək

sərpmək f. 1. to rick, to be* twisted slightly;

to dislocate; Qolum bir az sərpib My arm is dislocated slightly; 2. (yolundan azmaq) to go* wrong, to go*

astray;

sərrac i. saddler, saddle-maker

sərraclıq i. the profession of a saddle-maker sərraf i. 1. shroff; expert; 2. a wise man /

person; 3. money-changer

sərraflıq

sərraflıq i. shroffage

sərrast I. s. (zərbə, güllə və s.) well-aimed;

accurate; məc. neat, apt; ~ atıcı good* shot, marksman*; ~ göz keen eye; ~ irad neat / apt remark; ~ ifadə

apt expression; ~ atəş accurate fire II. z. neatly; to the point; accu- rately

sərrastca z. quite / very neatly; very / too accurately

sərrastcasına z. bax sərrastca

sərrastlıq i. (atəş haq.) accuracy; marksman-

ship; məc. neatness, keenness

sərsəm I. s. bewildered, scatter-brained;

crazy; ~ fikir a crazy idea; ~ baxış a bewil- dered look / glance II. z. stupidly, foolisly, crazily

sərsəmləmək f. 1. to lose* one’s head; to become* silly / foolish / stupid; 2. to speak* nonsense, to

woolgather

sərsəmləşmək f. 1. to become* / to get* crazy, 2. to lose* one’s head; to be* wool- gathering

sərsəmlik i. stupidity, stupefaction; confusion sərsəri I. i. 1. wanderer, vagabond, vagrant; 2. bax dəli I II. s.

vagrant; ~ həyat a

vagrant life

sərsəricəsinə z. as / like a vagabond, like /

as a vagrant

sərsərilik i. vagrancy, vagabondage

sərt I. s. 1. hard, firm, stiff; ~ torpaq firm

soil, stiff soil; ~ cisim fiz. solid; ~ tədbir strict / strong measure; ~ siyasət tough policy; ~ şaxta hard frost; 2.

acute, keen, sharp, harsh; ~ ağrı acute / keen pain; ~ dil sharp tongue; ~ külək sharp / biting / cut- ting wind;

~ söz sharp word; ~ xarakter sharp temper; ~ adam harsh person; ha- vanın ~ dəyişməsi sharp change in the

weather; siyasətdə ~ dəyişiklik switch in policy; ~ davranış short / abrupt manners; ~ tənqid severe criticism;

3. stern, strict, severe; ~ müəllim strict / stern teacher; ~ cəza a stern punishment; ~ baxış severe look; ~

tənqidçi severe critic; ~ intizam strict discipline; ~ qayda strict rule II. z. strictly, severely; sharply; ~

danışmaq to use sharp words; Onlar bir-biri ilə sərt danışdılar They used sharp words to each other

səs

sərtləşdirmək f. to make* hard / firm / stiff / strict / severe / stern

sərtləşmək f. to become* hard / firm / strict / severe / stern

sərtlik i. sharpness, hardness; firmness, solid- ity; severity, sternness; həyatın sərtliyi the severity of life

sərv I. i. bot. cypress II. s. cypress; ~ ağaclığı cypress grove

sərvaxt s. vigilant, watchful; ~ polis a vigi- lant police; Sərvaxt olun! Be watchful! sərvaxtlıq i. vigilance,

watchfulness; sər-

vaxtlığı artırmaq / yüksəltmək to increase / to heighten / to redouble one’s vigilance; sərvaxtlığı azaltmaq /

zəiflətmək to relax one’s vigilance; ~ göstərmək to display vigilance

sərvaxtlıqla z. vigilantly, watchfully sərvboylu s. (i.s.) of a slender and graceful

build

sərvət i. riches pl.; wealth, resources pl.;

təbii ~ natural resources; mənəvi ~ spiri-

tual wealth

sərvətlənmək f. to become* / to grow* rich sərvətli I. i. richman* II. s. rich; wealthy;

~ torpaq rich soil

sərvətlilik i. the state of being rich / wealthy sərvqamət I. i. a high and slender person

II. s. high and slender

sərvqamətli s. bax sərvboylu

səs I. i. 1. voice; sound; noise; ~ini qaldır-

maq / ucaltmaq to raise one’s voice; güclü ~ a strong voice; ~ tələffüz etmək to utter / pronounce a sound;

təmiz ~ clear sound; sait ~ vowel; samit ~ consonant; ~ qaldır- maq to make* a noise, to set* up a clam- our;

küləyin ~i the noise / sound of the wind; bir ~lə with one voice, unanimously; bir kəsi müdafiə etmək üçün

~ini qal- dırmaq to raise one’s voice in defence of smb.; etiraz ~ini ucaltmaq to make* / to raise a protest; 2.

vote; ~ vermək to vote (for), to give* one’s vote (to, for); ~ə qoy- maq to vote (for), to ballot (for), ~ə qo-

yulmaq 1) to be* a candidate (for), to stand* (for); 2) to be* put to the vote; ~ toplamaq to collect / to poll

votes; ~ çox- luğu ilə qalib gəlmək to outvote (d.); əleyhinə və lehinə ~lər the ayes [a9z] and

687

səsboğan

the noes; Səslər parçalandı The votes were divided; 3) to respond (to), to make* up the call; ~ salmaq 1) to

make* / to raise a noise; to be* noisy; 2) (küy qaldırmaq) to kick up a row, to make* a fuss; (çox danışmaq)

to talk a lot, to make* a song; ~ə salmaq to divulge [da9`-] (d.), to give* away (d.); ~-~ə vermək to sing*

together, to sing* in chorus; ~i batmaq to grow* / to become* hoarse; ~ini kəsmək 1) to stop one’s talk; 2)

to make* smb. stop talking / speaking; məc. to make* smb. keep silent / silence, to cause smb. to be silent

II. s. sound; ~ birləşməsi sound combination; ~ operatoru sound producer; ~ siqnalı sound signal; ~ dalğası

fiz. sound wave; ~ telləri vocal cords;

səsboğan i. tex. silencer; muffler səsəqoyma i. 1. vote, poll; (İngiltərə par- lamentində) division; 2. (proses)

voting,

balloting, polling

səsibatıq I. s. hoarse, husky II. z. hoarsely,

huskily

səsibatıqlıq i. hoarseness, huskiness səsibatmış s. bax səsibatıq I

səskeçirən s. sound-conducting, sound-trans-

mitting

səskeçirmə i. sound-conduction, sound-trans-

mission

səskeçirməyən s. sound-proof

səs-küy i. ballyhoo, boisterousness; racket,

tumult, bustle; ~ qaldırmaq / salmaq to kick up a row, to make* a fuss; ~ə salmaq to make* known (d.), to

give* publicity (to); şəhərin ~ü the bustle / tumult of the city / town; Bu səs-küy nədir? What is all this

ballyhoo about?

səs-küyçü i. panic-monger, alarmist, scare- monger

səs-küylə z. bax səs-küylü II

səs-küylü I. s. noisy, boisterous, tumultuous,

bustling; ~ şəhər bustling / noisy town II. z. noisily, boisterously, tumultuously; ~ danışmaq to speak* noisily

səs-küysüz I. s. noisiless II. z. noisilessly səsləmək f. to hail (d.), to call (d.); taksi

~ to hail a taxi

səsləndirmək f. to sound (d.), to ring* (d.);

to play (d.) 688

səthiləşdirmək

səslənmək f. to sound, to ring*, to call out (to) səsləşmək f. 1. to call to one another; 2. to have* the same

tone; 3. to have* smth. in

common (with smth.)

səsli s. 1. loud-voiced, loud; noisy; sonorous;

~ bülbül full-throated / rich-voiced nightin- gale; 2. sound; ~ film sound-film; ~ kino talking pictures pl.

səsli-küylü I. s. bax səs-küylü I II. z. bax səs-küylü II

səslilik i. noisiness

səsli-sədalı s. bax səsli-küylü I

səs-səda i. 1. bax səs-küy; 2. news; Ondan

səs-səda yoxdur There is no news about

him, Not a sound to be heard of him səs-səmir i. sound, voice, noise səs-səmirsiz s. voiceless, still, out-of-

the-

way; deserted

səssiz s. voiceless; quiet; silent; having a poor

tone (musical instrument)

səssizcə z. quietly, silently, calmly səssiz-küysüz z. silently, quietly; calmly səssizlik i. quietness, silence, still

səssiz-sədasiz z. bax səssiz-küysüz səssiz-səmirsiz s. bax səs-səmirsiz səstutan i. sound-locator, sound-ranger

səsvermə I. i. voting; poll; açıq ~ voting by

a show of hands; gizli ~ ballot; ~ yə qoy- maq to put* to the vote (d.); ~ keçirmək to take* a vote; ~ nin

nəticəsi the result of the voting; (İngiltərə parlamentində) division figures pl. II. s.: ~ kabinəsi polling booth

səsyazan I. i. recorder II. s.: ~ aparat sound recorder, recorder machine

səsyazma I. i. sound recording II. s.: ~ stu - diyası recording studio

sətəlcəm i. tib. pneumonia; inflammation sətəlcəmli s. (i.s.) ill with pneumonia, (i.s.)

having pneumonia

səth i. surface; yer kürəsinin ~i the earth’s

surface; dənizin ~i the sea’s surface; ayın

~i the moon’s surface

səthi I. s. superficial, perfunctory; ~ bilik

superficial knowledge; ~ oxu superficial reading; ~ yoxlama / müayinə perfunctory inspection II. z.

superficially, perfunctorily, in a perfunctory manner / way

səthiləşdirmək f. to make* superficial (d.); to do* superficially / perfunctorily (d.)

səthiləşmək

səthiləşmək f. to become* superficial / per- functory

səthilik i. superficiality, perfunctoriness sətir i. line; yeni ~dən with a new line / a fresh line; yeni ~dən

başlamaq to make*

a new paragraph

sətirbaşı i. 1. indent line; 2. indention; ~ndan

yazmaq to indent a line; to begin* a new

line / paragraph

sətirbəsətir z. line by line

sətirhesabı z. by the line; ~ əmək haqqı

payment by the line

sətir-sətir z. bax sətirbəsətir

sətirüstü s. superlinear; ~ işarələr diacriti-

cal marks

sətri s. 1. line; ~ hərf small letter; 2. inter-

linear; ~ tərcümə an interlinear translation,

word for word translation

səvərmək f. d.d. to sprawl

səviyyə i. 1. level; suyun ~si water-level;

dəniz ~sindən yuxarı above sea-level; dəniz ~sindən aşağı below sea-level; gəlir ~si income-level; yuxarı ~li

konfrans high-level conference; müharibədən əv- vəlki ~ pre-war level; 2. standard; həyat / yaşayış ~si living

standard, standard of life / living; bilik ~si standard of knowl- edge; 3. məc. mental outlook; siyasi ~ political

view

səviyyəli s. level; eyni ~ with the same level, equal in level; yüksək ~ adam broad- minded person; aşağı ~

adam narrow- minded person

səviyyəsiz s. narrow-minded, illiterate; ~ adam narrow-minded person

səviyyəsizlik i. narrow-mindedness

səy i. effort; zeal, diligence; ümumi ~lə by common effort(s); ~ göstərmək / etmək to make* efforts; hər cür

~ göstərmək to make* every effort; ~lə işləmək / çalış-

maq to work with zeal / diligence səyahət i. travel, journey, trip; (dənizlə) voy- age; dünya ~i world tour;

tour round the world; xarici ~ foreign travel; ~ etmək to travel, to go* on travels; (dənizlə) voyage

səyahətçi i. traveller

səyahətçilik i. the act of travelling səyahətnamə i. a note / a book dealing with

journey / voyage / travel, travel book səyirdilmək f. to be* galloped

sıçratmaq

səyirtdirmək f. to ask / to cause smb. to gal- lop (d.)

səyirtmə z. at a gallop; ~ getmək to gallop away, to set* off at a gallop

səyirtmək f. to gallop (d.), to set* off at a gallop (d.)

səylə z. with diligence, diligently, zealously, painstakingly, studiously, assiduously

səyli s. assiduous, diligent, painstaking səylilik i. assiduity, diligence, painstaking-

ness, studiousness, zealousness

səyrimə i. tib. tic

səyrimək f. to quiver; to shudder səyrişmək f. to twinkle, to shimmer, to glim-

mer, to flicker; Şəhərin işıqları səyrişirdi

The lights of the town were twinkling səysiz s. not persevering, not zealous / dili-

gent

səyyad i. hunter; trapper

səyyah i. traveller; wanderer

səyyahlıq i. the act of travelling / wander-

ing; ~ etmək to be* a traveller / wanderer;

to go* travelling / wandering

səyyar s. mobile; travelling; itinerant

[a9`t9n7r7nt]; ~ kitabxana travelling / mobile library; ~ teatr mobile theatre; ~ musiqiçi itinerant musician

səyyarə I. i. planet; böyük ~lər major plan- ets; kiçik ~ lər minor planets II. s. plane- tary, planet; ~ sistemi

planet system; ~ hərəkəti planetary movement

sfera i. sphere; təsir ~sı sphere of influence sferik s. spherical; ~ həndəsə spherics pl.;

spherical geometry

sfinks i. sphinx

sxem i. scheme; diagram; təşkilat ~i organ-

ization chart; radioqəbuledicinin ~i receiver circuit / diagram; pyesin ~i out- line of a play

sxematik s. schematic, outlined sxematiklik i. sketchy character sxolastik s. scholastic sxolastika i.

scholasticism sıcaq i. bax isti

sıçramaq f. 1. to jump out, to leap* out; to spring* out, to dart out; 2. (maye) to splash, to sprinkle; (palçıq)

to spatter

sıçratmaq f. 1. to cause smb. to jump out; 2. to splash (d.on); to sprinkle (d.with),

689

sıçrayış

(palçıq) to spatter; Maşın üstümə palçıq sıçratdı The car spatted my clothes with mud

sıçrayış i. jump, bound, leap; keyfiyyət ~ı fəls. qualitative leap; tez ~ etmək to make* a rapid leap; paraşüt ~ı

parachute jump

sıfır I. i. zero; cipher; (oyunun hesabı) nil; (tel. nömrəsi) o; ~a endirmək to bring* to nothing (d.), to reduce to

zero (d.); ~dan 5 dərəcə aşağı 5 degrees below zero; ~dan 10 dərəcə yuxarı 10 degrees above zero II. s. zero;

~ dərəcə zero temperature

sığal i. the act of smoothing / sleeking; ~ çək- mək bax sığallamaq

sığallamaq f. to smooth (d.); (saçı) to sleek (d.); saçını ~ to sleek down one’s hair

sığallanmaq f. to smooth one’s face / hair, to sleek one’s hair / face

sığallaşmaq f. to smooth / to sleek each other / one another

sığallatmaq f. to ask / to cause smb. to smooth (d.) to ask / to force smb. to sleek (d.)

sığallı s. smooth, sleek; ironed; ~ kağız smooth paper; ~ saç smooth hair

sığdırmaq f. to place (d.); to make* (d.) go in; to find* room; Mən şeylərin hamısını qutuya sığdıra bilmədim

I couldn’t find room for all the things in the box

sığın I. i. zool. elk II. s. elk’s; ~ dərisi elk’s skin; ~ əti elk’s flesh

sığınacaq i. 1. refuge, asylum, shelter; sanc- tuary; ~ axtarmaq to seek* refuge / asy- lum; ~ vermək to

grant* asylum; ~ tapmaq to take* refuge (in); gizli ~ place of con- cealment; hide-out; siyasi ~ political asy-

lum; 2. hərb. shelter; (yeraltı) dug-out

sığınaq i. bax sığınacaq

sığındırmaq f. to shelter (d.), to give* refuge

/ shelter (to)

sığınmaq f. to take* shelter, to find* shelter sığır i. cattle, (horned) cattle

sığırçı i. cow-boy, herdsman*; ~ olmaq to

be* a cow-boy / a herdsman*

sığırçılıq i. the state of being a cow-boy /

herdsman; ~ etmək to be* a cow-boy /

herdsman*

sığırçın i. zool. starling

sığışdırılmaq f. to be* placed; to be* made

to go in

sığışdırmaq f. bax sığdırmaq 690

sıxışdırılmaq

sığışmaq f. bax sığmaq

sığmaq f. to find* / to have* room, to go* in;

Bütün şeylər sandığa sığdı There was

room for all things in the trunk

sığmaz s.: bir yerə ~ incompatible; bir yerə

~ fikirlər incompatible ideas

sığmazlıq i. incompatibility

sığorta I. i. insurance; ictimai ~ social insur-

ance; bədbəxt hadisələrə qarşı ~ insur- ance against accidents; yanğına qarşı ~ fire-insurance; ev

avadanlığının ~sı domestic property insurance; dövlət ~sı State insurance; ~ etmək to insure (d. against);

həyatı ~ etmək to insure life; özünü ~ etmək to insure oneself II. s. insurance; ~ idarəsi insurance office

sığortaçı i. insurer [-3u7-]

sıx I. s. close [-s]; compact; thick; dense;

~ meşə thick / dense wood / forest; ~ da- raq (fine) tooth-comb; ~ ot thick grass; ~ əhali dense population; ~

qaş thick eye- brows; ~ saç thick hair; ~ bulud dense / thick clouds pl.; ~ duman dense mist; ~ yazı dense

writing II. z. densely, thickly

sıxac i. tex. clam, clutch

sıxca z. bax sıx-sıx

sıxcalamaq f. 1. to crush (d.); to press (d.);

2. to put* smb. under a hard condition,

to drive* smb. into a corner sıxcalanmaq f. 1. to be* crushed / pressed;

2. to be* put under a hard condition, to be*

driven into a corner

sıxıcı s. 1. pressing, squeezing; 2. oppressive,

trying; painful, tedious, wearisome; ~ isti

oppressive heat

sıxılma fi. 1. pressing, squeezing; (paltar)

wringing; 2. the state of being sad / melan-

choly; 3. confusion, embarrassment sıxılmaq f. 1. to be* squeezed out, to be* pressed; 2. (paltar) to be*

wrung / pressed; 3. to be* confused / embarrassed (of smth.);

canı ~ to be* bored / ashamed

sıxıntı i. 1. constraint; ~ vermək to cause

constraint; 2. sadness; melancholy; ~ çək- mək (maddi cəhətdən) to suffer priva- tions [...pra9-] pl., to

undergo* hardships pl.; 3. to be* under a hard condition

sıxışdırılmaq f. to be* pressed / oppressed; to be* driven into a corner, to be* brought to bay

sıxışdırmaq

sıxışdırmaq f. to oppress (d.); to keep* down (d.), to press (d.); to force out (d.), to drive* out (d); bir kəsi

küncə ~ to drive* smb. into a corner

sıxışmaq f. to be* squeezed; to sit* close sıxlaşdırılmaq f. to be* packed / placed

closely

sıxlaşdırmaq f. to close (d.); to squeeze (d.);

cərgəni ~ to close ranks pl.

sıxlaşmaq f. 1. to be* / to become* squeezed;

2. to sit* close; 3. (mənzildə) to give* up

a part of one’s accomodation to smb. else sıxlıq i. 1. thickness, density; 2. compactness; əhalinin sıxlığı

density of population; 3. thick, depths, heart; meşənin sıxlığında

in the thick / depths / heart of the forest sıxma-boğma i.: ~ya salmaq to press (d.),

to drive* smb. into a corner

sıxmaq f. 1. to press (d.), to squeeze (d.);

bir kəsin əlini ~ to squeeze smb’s hand; to shake* smb’s hand; 2. (ayaqqabı) to pinch, to hurt*; 3. (paltar) to

be* (too) tight; 4. (mayeni, qazı və s.) to compress (d.); dodaqlarını ~ to compress one’s lips, to press one’s

lips together; yumruğunu ~ to clench one’s fist; qucağına ~ to hug (d.); 5. (paltarı) to wring* (d.); sıxıb çı-

xartmaq to squeeze out (d.), to press out (d.); limonı sıxıb şirəsini çıxarmaq to squeeze the juice out of a

lemon; sıxıb bir kəsin suyunu çıxarmaq məc. to drive* smb. hard; d.d. to sweat smb.; 6. məc. to put*

pressure (on, upon)

sıx-sıx z. very / too close, very near; com- pactly

sıxyarpaq s. thick-leaved; leafy; ~ meşə thick-leaved / leafy forest

sıxyarpaqlı s. bax sıxyarpaq

sıxyunlu s. (i.s.) with thick wool, (i.s.) hav-

ing thick wool

sıldırım I. i. precipice, abyss; steepness; ~ın

kənarında dayanmaq məc. to stand* on

the brink of a precipice II. s. bax sıldırımlı sıldırımlı s. precipitous; ~ qaya precipitous

cliffs pl.

sımsırıq i.: sımsırığını sallamaq to frown,

to scowl

sınaq I. i. test; trial; experiment; atom sila-

hının sınağı nuclear weapon test; ~ ke- çirmək to conduct a trial; to test (d.); sı-

sınmaq

nağa çəkmək to put* to the test (d.): ~dan çıxmaq to stand* the test; ciddi ~ severe test (for) II. s. test, trial,

testing; ~ vaxtı testing time; ~ müddəti trial period; ~ dərsi test lesson; ~ meydanı proving ground; ~ uçuşu

av. test flight, trial flight; ~ reysi trial / test run

sınaqçı i. tester

sınamaq f. to test (d.), to try (d.); to put* to

the test (d.); öz gücünü ~ to try one’s

strength

sınanmaq f. to be* tested; to be* put to the

test

sınanmış s. tested, tried, tried and tested; vu-

ruşda / döyüşdə ~ tried in battle; ~ dost

tried friend

sındırmaq f. 1. to break* (d.); fincanı ~ to

break* the cup; 2. (qolunu, qıçını və s.) to fracture (d.); 3. (qraniti və s.) to quarry (d.); ◊ başını ~ to puzzle

over (d.), to rack / to cudgel one’s brains over (d.); 4. to non- plus (d.); to overcome*; düşməni ~ to nonplus

/ to overcome* the enemy; 5. d.d. to dance with great pleasure

sınıxdırmaq f. to cause to grow thin / pale, to cause to lose flesh (d.)

sınıxmaq f. to grow* thin / pale; to lose flesh sınıq I. i. 1. break, fracture, breaking; 2. frag- ments pl. II. s.

broken, cracked; ~ fincan

cracked / broken cup

sınıqçı i. bone-setter

sınıqçılıq i. the profession of a bone-setter;

~ etmək to be* a bone-setter

sınıqlıq i. 1. breakage; the state of being bro-

ken; 2. depression

sınıq-salxaq s. broken and old, unfit (for use);

~ olmaq to be* unfit for use

sınıq-sınıq s. broken to pieces; ~ olmaq to

be* broken to pieces; ~ etmək to break*

to pieces (d.)

sınıq-sökük s. bax sınıq-salxaq

sınqa i. tib. scurvy; ~ xəstəliyinə tutulmaq

to have* the scurvy

sınqalı s. scorbutic; ~ xəstə scorbutic sınma i. 1. breakage [bre9k-]; (sümük) frac-

ture, breaking; ayaq ~sı the fracture of the

leg; 2. fiz. refraction

sınmaq f. 1. to get* / to be* broken, to break*

(d.); (maşın) to crash, to be* / to get* crashed; 2. (hava) to diminish, to decrease;

691

sıpa

3. to take* offence, to feel* hurt, to be*

offended

sıpa i. 1. young / little donkey; young of an

ass; 2. bax d.d. qanmaz I

sıpaboyun s. bax yoğunboyun

sıpıxmaq f. bax sivişmək

sıra i. row; rank; ~ya düzülmək to stand*

in a row / a line; evlərin ~sı row / line of houses; ◊ ordu ~larında in the ranks of the army

sıraca i. tib. scrofula

sıralamaq f. to put* in a row (d.), to line up

(d.)

sıralanmaq f. to be* put in a row, to line up;

Əsgərlər cəld sıralandılar The soldiers

quickly lined up

sıralatmaq f. to cause / to ask smb. to put in

a row (d.); to ask / to cause to line up (d.) sıra-sıra z. row upon row, row by row sıravi s. ordinary, common;

~ əsgər private

soldier / man*; ~ heyət hərb. rank and file;

the ranks pl.

sırf I. s. pure, mere, absolute; ~ ağ pure

white; ~ yalan absolute lie; ~ uşaq mere child*; O sırf uşaqdır He / She is a mere child II. z. purely,

exclusively, absolutely; Otaq sırf qadınlar üçündür The room is for women exclusively / exclusively for

women

sırğa i. earring; qızıl ~ gold earring

sırğalı s. (i.s.) with an earring, (i.s.) having

an earring on

sırıq s. stitch; qısa ~ a short stitch; iri ~ a lose

stitch; ~ getmək to put* a stitch (d.);

~ çəkmək d.d. məc. bax dağıtmaq sırıqlı I. i. (geyim) quilted / padded / wadded jacket II. s. quilted; ~ xalat

(evdə geymək

üçün) quilted housecoat; quilted coat sırımaq f. 1. to stitch (d.); 2. məc. d.d. to

deceive in selling smth.

sırınmaq f. to be* stitched

sırışmaq f. to snatch away (d.); to eat* greed-

ily (d.); to attack (d.)

sırıtdırmaq f. to ask / to cause smb. to stitch

(d.)

sırıtmaq f. bax sırıtdırmaq

sırsıra i. hoar-frost; icicle

sırtıq I. i. impudent fellow, lout II. s. shame-

less, impudent, insolent; loutish III. z. shamelessly, impudently, insolently

692

sızıltı

sırtıqlaşmaq f. to become* / to get* impu- dent / shameless

sırtıqlıq i. impudence, shamelessness, inso- lence

sırtılmaq f. to become* shameless / impudent sısqa s. weak, sickly; puny [pju:n9] sısqalanmaq f. bax

sısqalaşmaq sısqalaşmaq f. to pine; to be* emaciated

[-3e9t9d]; d.d. to waste away; to become* weak / sick / emaciated; (bitki) to become* withered

sısqalıq i. puniness; leanness; thinness sıtqamaq f. bax ağlayıb-sıtqamaq

sıyıq I. i. porridge II. s. thin, liquid, watery;

~ sabun liquid soap; ~ şorba thin / watery

soup

sıyıqlanmaq f. bax sıyıqlaşmaq sıyıqlaşmaq f. to get* / to become* diluted

/ watery

sıyıqlatdırmaq f. to ask / to cause smb. to

dilute (d.)

sıyıqlatma fi. dilution [da9lu:-] sıyıqlatmaq f. to dilute (d.) [da9`lu:t]; rəngi

~ to dilute the paint

sıyıqlıq i. the quality of being thin / watery

/ dilute

sıyıltmaq f. to dilute (d.); boyanı / rəngi

~ to dilute the paint

sıyırmaq f. 1. to plane (d.); to shave (d.);

Maşın divarı sıyırdı The car shaved the wall; 2. to scrape (d.); O dizini sıyırdı He scraped his knee

sıyırtmaq f. to ask / to cause s.o. to plane (d.) / to shave (d.)

sıyrılmaq f. 1. to be* planed / shaved; to be* skinned / peeled; 2. to be* scraped / rubbed off; ◊ sidqi ~ to

lose* confidence(in)

sızaq i. tib. bax sızanaq

sızanaq i. tib. pustule [p0s-], blotch sızanaqlı s. (i.s.) having pustules, (i.s.) cov-

ered with pustules, blotchy, pimpled;

~ dəri blotchy skin

sızıldamaq f. 1. to ache, to hurt*; to smart;

2. to whimper, to snivel; 3. to complain sızıldatmaq f. 1. to cause smb. to ache (d.); 2. to cause smb. to

complain (d.); 3. to force

smb. to weep (d.)

sızıltı i. 1. ache [e9k]; 2. weep, whimper;

3. complaining

sızılmaq

sızılmaq f. to be* scratched

sızma fi. percolation, leakage; oozing; (da-

xilə) soakage; filtering; tib. haemorrhage;

beyinə qan ~ haemorrhage of the brain sızmaq f. to leak, to percolate; Çəllək sızır The barrel leaks; Su

qumdan sızır Water

percolates through sand

sibirporsuğu i. zool. glutton

sibirsamuru i. zool. sable

sicilləmə z. endlessly, uninterruptedly, con-

tinually; ~ danışmaq to speak* endlessly

/ uninterruptedly / continually

sicim i. (long) woollen rope

siçan I. i. mouse [-s] (pl. mice); ev ~ı house

mouse; çöl ~ı field mouse; ~ tutmaq to mouse; Bizim pişik yaxşı siçan tutur Our cat mouses well; ◊ ~ pişik

oynamaq (həm də məc.) to play cat and mouse II. s. mouse; ~ tələsi mouse trap; ~ deşiyi mouse hole; ◊ ~

deşiyi satın almaq ≅ to be* terribly afraid (of), to feel* very shy before smb., to seek* a hole to hide himself

/ herself for shame or fear

siçanabənzər s. mouse-like

siçanaoxşar s. bax siçanabənzər siçanyolu i. 1. a narrow path; 2. məc. way

out; ~ qoymaq to have* a way out siçovul I. i. rat; su ~u water-rat, water-vole II. s. rat’s; ~ yuvası / deşiyi

rat’s hole;

~ quy ruğu rat’s tail

sidik I. i. urine, water II. s. urinary; uric;

~ kisəsi urinary bladder; ~ turşusu uric acid; ~ analizi uroscop; ~ kanalı anat. ure- thra

sidikburaxma i. tib. urination

sidikqovucu s. tib. diuretic; ~ vasitə diuretic sidiklik i. anat. (urinary) bladder

sidr i. bot. cedar

sifariş i. order; ~ vermək 1) to order (d.);

kitab ~ vermək to order a book; 2) (bilet

və s.) to book (d.)

sifarişçi i. customer, client

sifarişli s. 1. made to order; (paltar, ayaq-

qabı və s.) made to measure; 2. registered;

~ məktub registered letter

sifət i. 1. bax üz; 2. qram. adjective; əsli ~lər

qualitative adjectives; nisbi ~lər relative

adjectives

sifilis i. tib. syphilis

silahqayıran

sifilisli s. tib. syphilitic

sifraq i. bax qusuntu; ~ etmək bax qusmaq siftə i. the first receipts [-si:ts] pl. first sale

of the day; ~ etmək to begin* / to start to

sell (d.)

siğə i. temporary wedlock / marriage; ~ et-

mək to marry temporarily; ~ olunmag to

be* married temporarily

sikkə i. coin; ~ kəsmək to mint coins pl. sikkəçi i. coiner

sikkəçilik i. coinage

sikkəxana i. mint

sikkəkəsmə i. coinage

siqar i. cigar; ~ çəkmək to smoke a cigar siqarabənzər s. cigar-shaped, cigarlike siqaret I. i. cigarette; ~

çəkmək to smoke

cigarette II. s. cigarette; ~ kötüyü ciga-

rette end; ~ qutusu cigarette-case

siqnal I. i. signal; işıq ~ı light signal; tüstü ~ı smoke signal; fəlakət ~ı signal of dis- tress; distress signal, SOS

call / signal; ~ vermək to give* the (a) signal, (xəbər vermək) to send* a message, (xəbərdar- lıq etmək) to

warn II. s. signal; ~ lampası signal lamp; ~ bayrağı signal flag; ~ fa- narı signal lantern; ~ budkası signal-box,

signal cabin; ~ tonqalı signal light siqnalçı i. signaller, signalman* siqnalizasiya i. tex. signalling; signal system

silah I. i. arm; weapon; soyuq ~ cold steel;

odlu ~ fire-arm(s); kütləvi qırğın ~ları weapons of mass annihilation / destruc- tion / extermination; ~

qaldırmaq to be* up in arms; ~ı yerə qoymaq to lay* down arms; düşməni öz ~ı ilə vurmaq to beat* / to

figth* the enemy with his own weapons; ~ oynatmaq to rattle the sabre; ~a sarıl- maq to take* up arms pl.

II. s. arm; ~ za- vodu small arm factory; ~ ustası gunsmith, armourer

silahdaş i. companion-in-arms, brother-in- arms; (hər-hansı bir işdə yoldaş olmaq) associate; Onlar

silahdaşdırlar They are associates

silahdaşıyan i. tar. armour-bearer; sword- bearer; məc. henchman*

silahxana i. bax cəbhəxana

silahqayıran I. i. gunsmith, armourer II. s.:

~ zavod small arm(s) factory

693

silahlandırılmaq

silahlandırılmaq f. to be* armed; to be* supplied with arms

silahlandırmaq f. 1. to arm (d.with); 2. məc. to make* master (d.of); to put* in posses- sion; biliklə ~ to arm /

equip (d.) with knowledge

silahlanma fi. armament, arming silahlanmaq f. 1. to arm; 2. məc. to arm / to equip / to provide / to furnish

oneself; bi- liklə ~ to arm / to equip oneself with knowledge; dişinə qədər ~ to be* armed

to the teeth

silahlı s. armed; ~ üsyan armed revolt / ris-

ing; rising in arms; ~ qüvvələr armed forces; ~ münaqişə armed conflict; ~ hü- cum armed attack

silahsız s. (i.s.) without arm / weapon, weaponless, armless

silahsızlandırılmaq f. bax silahsızlaşdırıl- maq

silahsızlandırmaq f. bax silahsızlaşdırmaq silahsızlaşdırılmaq f. to be* disarmed silahsızlaşdırmaq f. to disarm

(d.); rəqibi ~

to disarm one’s opponent

sildirmək f. to ask / to cause smb. to clean

(d.) / to rub (d.)

sildirtmək f. bax sildirmək

silə s. bax dolu II

siləbəsilə s. d.d. quite full

siləcək i. bax silgi

silələmək f. bax doldurmaq

silgi i. duster; rag

silib-süpürmək f. to clean and to sweep*

(d.); to put* in order (d.)

silindr i. 1. hənd. cylinder; 2. tex. drum;

3. (şlyapa) top hat

silindrik s. cylindrical

silindrvari s. cylinder-shaped; (i.s.) having

the form of a cylinder

silinmək f. 1. to be* rubbed off, to be*

cleaned; 2. (yox olmaq) to be* obliterated / effaced; to drop out of memory; məc. to disappear

silinməz s. indelible; lasting; ~ təsir / təəs- sürat indelible / lasting impression; ~ mü- rəkkəb indelible ink

silk i. estate; stratum; birinci ~ first estate; dvoryan ~i the nobility; tacirlər ~i the merchants pl.; cəmiyyətin

müxtəlif ~ləri the various strata of society

694

silsilə

silkələmək f. to shake* (d.); (maşın və s.) to jolt (d.); ağacı ~ to shake* the tree; başını ~ to shake* one’s

head; (at) to toss head; yalını ~ to toss mane; bir kəsin əlini ~ to shake* smb.’s hand; Maşın silkələyir The car

jolts

silkələnmək f. 1. to shake*; to be* shaken; gülməkdən ~ to shake* with laughter; (maşında və s.) to be*

jolted; 2. to shake* oneself

silkələtmək f. to ask / to force smb. to shake (d.); xəlçəni ~ to ask / to cause smb. to shake a rug

silkəmək f. to shake* (d.); məc. to shake* up (d.); xəlçəni ~ to shake* a rug, to give* a shake to a rug / a

carpet

silkinmək f. to shake* oneself, to shake* sillə i. slap; slap in the face; bir kəsə ~ vur- maq to slap smb.; məc.

to slap smb. in the face; Onu cavabı mənim üçün sillə idi

His answer was a slap in the face to me silmək f. 1. to wipe (d.); to dry (d.); to dust (d.); qab-qacağı ~ to wipe

up the crockery; ayağını ~ to wipe up one’s feet; alnını ~ to wipe one’s forehead; tozu ~ to dust; 2. (yazını) to

rub out (d.), to bolt out (d.), to erase (d.); (təri) to mop; üzündən təri ~ to mop one’s face, to mop the sweat

from one’s face; yazıtaxtasını ~ to erase a black- board; ◊ yer üzündən ~ to raze to the ground (d.), to wipe

out (d.); to efface (d.); ünvanı ~ to efface the address; 3. to cross out (d.), to strike* out (d.); bir kəsin adını

siyahıdan ~ to strike* smb.’s name off the list; ◊ həyatdan ~ to strike* smb. out of one’s life; yaddaşdan ~ to

raze from one’s memory (d.), to efface from one’s mind (d.) silos I. i. k.t. silo; (yem) silage II. s. k.t. silo

(attr.); ~ quyusu silo trench silosdoğrayan i. k.t. silage-cutter, ensilage-

cutter

siloslamaq f. to silo (d.), to ensile (d.) siloslanmaq f. to be* silosed / ensiled silosyığan s. k.t. ~ kombayn

ensilage har-

vester

silsilə i. 1. chain, range; dağ ~si chain / range

of mountains pl., mountain chain / range; 2. (ardıcıllıq) succession; hadisələrin ~si succession of events

silsiləli

silsiləli s. bax silsiləvi

silsiləvi s. permanent, continuous; unbroken,

uninterrupted; ~ kəsr riyaz. continued frac-

tion

sil-süpür i. tidying up, putting in order,

doing up; ~ etmək to tidy (d.); to put* in order (d.); otağı ~ etmək to do* / tidy up the room

siluet i. silhouette [-lu-]

sim i. 1. string; ~ çəkmək to string; 2. wire,

lead; telefon ~i telephone wire; açıq ~ blank wire; 3. tib. blood poisoning; elm. toxaemia

sima i. 1. face, image; 2. personality simasız s. faceless; (i.s.) without a distinctive personality; (i.s.) without

individuality;

~ adamlar faceless people simasızlaşdırılmaq f. to be* made faceless simasızlaşdırmaq f. to make* faceless

(d.),

to cause to become faceless (d.) simasızlaşmaq f. to become* faceless simasızlıq i. the quality of being

faceless simfonik s. symphony; symphonic; ~ orkestr

symphony orchestra [...6:k-]; ~ musiqi symphonic music; ~ konsert symphony concert

simfoniya i. symphony

simic I. i. bax xəsis I II. s. bax xəsis II simicləşmək f. bax xəsisləşmək

simiclik i. bax xəsislik

simləmək f. 1. to string* (d.); 2. to have*

blood poisoning / elm. toxaemia simlənmək f. 1. to be* strung; 2. to be* blood

poisoned

simlətdirmək f. bax simlətmək simlətmək f. 1. to ask / to cause smb. to string

(d.); 2. to cause to become blood poisoned simli s. 1. stringed; string; ~ alət stringed instrument; ~ orkestr

string orchestra [...k9-]; 2. blood poisoned, (i.s.) having tox-

aemia

simmetrik s. symmetric(al)

simmetriklik i. symmetry; riyazi ~ mathe-

matical symmetry

simmetriya i. symmetry

simpatiya i. sympathy, liking (for); bir kəsə

~ bəsləmək to cherish kindly feelings (for); to be* in sympathy (with), to sympathize (with); ~ bəsləməmək

to be* out of sym- pathy (with)

sinxroniya

simpozium i. symposium (pl.: -ums, -sia) simptom i. symptom

simptomatik s. symptomatic simptomatika i. tib. symptomatology simsar i. distant relative; ~ olmaq to be* a

distant relative

simsarlıq i. the state of being a distant relative simsiz s. (i.s.) without string; stringless; (i.s.)

without wire, wireless

simsizlik i. the state of being without string,

the state of having no string

simu-zər i. bax qızıl I

simvol i. symbol; riyazi ~lar mathematical

symbols; Boz qurd türklərin simvoludur

The grey wolf is the symbol of the Turks simvolik s. symbolical

simvolikləşdirmək f. to symbolize (d.) simvolikləşmək f. to be* / to become* sym-

bolized

simvolizm i. symbolism

sinə i. breast, chest; geniş / meydan ~ broad

chest; bir kəsi ~sinə basmaq to strain smb. to one’s breast; O, uşağı sinəsinə basdı He / She pressed the child

to his / her breast, He / She strained the child to his / her breast; ◊ bir kəsi ~si ilə müdafiə et- mək to stand*

up staunchly (for), to defend with might and main (d.); ◊ ~si dağlı ol- maq to have* much sorrow (in one’s

life); ◊ ~sinə dağ çəkmək to give* much pain / trouble (to)

sinədağı i. much sorrow / pain / trouble; ~ çəkmək to give* much pain / trouble (to); (özü) to have* much

trouble (in one’s life)

sinədəftər z. by heart; by rote; ~ bilmək to know* by heart (d.), to know* from mem- ory (d.); dərsini ~

öyrənmək to learn* one’s lessons by rote

sinə-sinə z. bending; ~ getmək to go* bending sinfi s. class; ~mübarizə class struggle; ~ düşmən class enemy;

~ fərqlər class differences / distinctions; ~ tərkib class composition; ~ ziddiyyətlər condradic-

tions between classes

sinxron s. synchronous, simultaneous; ~ tər-

cümə simultaneous interpeting sinxronik s. synchronistic(al) sinxroniya i. bax sinxronizm

695

sinxronizm

sinxronizm i. synchronism

sini i. a tray (made of copper)

sinif I. i. 1. (ictimai qrup) class; fəhlə sinfi

the working class; hakim ~ ruling class; antaqonist ~lər antagonistic / opposing classes; 2. (məktəbdə) class,

form; 5-ci ~ the fifth form II. s. class; ~ otağı class- room; ~ lövhəsi / taxtası (black) board, chalk-board; ~ işi

class work; ~ rəhbəri class teacher, form master

sinifdənxaric s. bax sinifdənkənar sinifdənkənar s. in out-of-school hours; extracurricular; ~ oxu reading in

out-of-

school hours, home reading sinifləşdirmə fi. classification sinifləşdirmək f. to classify (d.)

sinifli s. class; ~ cəmiyyət class society sinifsiz s. classless; ~ cəmiyyət classless

society

sinir I. i. nerve II. s. nervous; ~ sistemi nerv-

ous system

sinirmək f. 1. (yeməyi) to digest (d.);

2. (sözü) d.d. to stand*, to bear* (d.); Mən

yalanı sinirə bilmirəm I can’t stand lies sink I. i. zinc II. s. zinc; ~ filizi zinc ore sinkləmə fi. zincification

sinkləmək f. to zincify (d.)

sinkoqrafiya I. i. poliqr. zincography II. s. zincography’s; ~ emalatxanası zincogra- phy’s shop

sinli s. aged, elderly; ~ professor an aged professor

sinlilik i. the state of being aged / elderly sinmək f. to bend*; to take* shelter; to hide*

oneself

sinn i. bax yaş I

sinonim i. dilç. synonym; yaxın ~ close syn-

onym; “Sad” və “unhappy” sözləri sino-

nimdir “Sad” and “unhappy” are synonyms sinonimik s. dilç. synonymic, synonymous sinonimika i. dilç.

synonymy, synonymics sinonimiya i. dilç. synonymy, synonymity sinoptik I. i. synoptic, weather forecast II. s.

weather, meteorological, synoptical sinoptika i. weather forecast

sintaksis i. dilç. syntax

sintaktik s. dilç. syntactic(al); ~ təhlil syn-

tactic(al) analysis sintaqm i. dilç. syntagma

696

sirsiz

sintaqmatik s. dilç. syntagmatical

sintetik s. synthetic(al); ~ dil synthetic lan-

guage

sintetiklik i. synthetical character, the state

of being synthetic

sintez i. synthesis; ~ etmək to synthesize (d.) sionist I. i. zionist II. s. zionistic

sionism i. zionism

sipər i. shield; (girdə) buckler; ~ tikmək to

build* a shield; ildırım ~i lightning-con-

ductor, lightning-rod

sirayət i. 1. spreading, diffusion; (fikir, ideya

və s.) dissemination; 2. infection; ~ etmək

to infect (d.); to pass on (to)

sirayətedici s. bax keçici (2-ci mənada) sirbir s. bax sirdaş

sirdaş s. intimate, close, near; bir kəslə ~ ol-

maq to be* intimate with smb.; to live in

close intimacy with smb.

sirdaşlıq intimacy; bir kəslə ~ etmək to be*

intimate with smb.

sirk I. i. circus II. s. circus; ~ artisti circus

actor; acrobat; ~ tamaşası circus perform-

ance

sirkə I. i. vinegar; ağac ~si wood vinegar;

Sirkə nə qədər tünd olsa öz qabını sın- dırar / çatladar at. söz. ≅ Sour vinegar harms its jar Müftə sirkə

baldan şirin olar at. söz. ≅ A gift will often work won- ders II. s. acetose, acetous, acetic; vinegary; ~ turşusu

acetic acid; ~ dadı vinegary taste

sirkələşmək f. to become* vinegar

sirkəli s. vinegary; (i.s.) (mixed) with vinegar sirli I. s. mysterious; enigmatic; secret; mys-

tical; ~ plan mysterious plan; ~ izahat mysterious explanation; ~ baxış mysteri- ous look; ~ söz mystic word;

~ qüvvələr mystic powers; ~ cinayət mysterious crime II. z. enigmatically, mysteriously; ~ danış- maq to

speak* enigmatically

sirlilik i. mysteriousness

sirr i. mystery, enigma, secret; ~ açmaq to

reveal / to betray / to let* out a secret; ~ saxlamaq to keep* a secret; ~ vermək to let* smb. into a secret;

dövlət ~i State secret; hərbi ~ military secret; Onun ölümü sirdir His / Her death is a mystery

sir-sifət i. physiognomy [-z96n-]

sirsiz s. (i.s.) without mystery / secret, (i.s.)

having no secret / mystery

sirsizlik

sirsizlik i. the state of having no secret / mystery

sis i. bax çən

sisli s. bax çənli

sistem i. system; seçki ~i electoral sytem;

əsəb ~i nervous system; günəş ~i solar sytem; ~ə düşmək d.d. to become* a rule; ~ə salmaq to systematize

(d.); qram- matik ~ grammatical system; təhsil ~i education system; iqtisadi ~ economic system; siyasi ~

political system

sistematik s. systematic; ~ səhv systematic error

sistematiklik i. systematic character, the state of being systematic

sistemləşdirilmək f. to be* systematized sistemləşdirmək f. to systematize (d.) sistemləşmək f. to become*

systematized sistemli s. systematic, (i.s.) having a system;

~ təhlil a systematic analysis

sistemlilik i. systematic character

sistemsiz s. unsystematic; unmethodical sistemsizlik i. unsystematic / unmethodical

character, lack of system / method sistern i. cistern; tank; (su üçün) water-cart sital s. stubborn, impudent,

importunate;

troublesome; ~ adam importunate person

/ man*; ~ uşaq a stubborn child*

sitallıq i. importunity, impudence, stubborn-

ness

sitat i. quotation, citation; ~ gətirmək to cite,

to quote

sitatbaz i. one who likes to cite / to quote sitatbazlıq i. the character of often using quo-

tations

sitayiş i. worship, adoration; ~ etmək to idol-

ize (d.), to worship (d.); ~ə layiq adorable; günəşə ~ etmək to idolize / to worship the sun

sitayişgah i. place of worship

sitəm i. bax əzab

sitəmkar I. i. oppressor; despot, tyrant; ~ ol-

maq to be* a despot / oppressor / tyrant II. s. tyranical; cruel; despotic; ~ adam a cruel / despotic man*

sitəmkarlıq i. despotism, tyrany

sitəmli s. bax sitəmkar II

sitildəmə fi. shiver, feeling of shivering sitildəmək f. to shiver; to tremble; soyuqan

~ to shiver with cold

siyasi

sitildətmək f. to cause s.o. to shiver (d.) sitrus I. i. citrus II. s. citrus; ~ bitkiləri citrus

plants; ~ meyvələri citrus fruits situasiya i. situation; çətin ~ difficult situa-

tion

sivil s. civilized; ~ ölkə civilized country sivişmək f. (xəlvəti getmək) to steal* away

/ out; d.d. to sneak out; otaqdan ~ to sneak

out of the room

sivri s. sharp, pointed

sivriburun s. bax sivriburunlu sivriburunlu s. (i.s.) with sharp-nose, (i.s.)

having sharp-nose; sharp-nosed

sivrilənmək f. bax sivriləşmək sivriləşmək f. to become* sharp / pointed siyah s. bax qara II

siyahı i. 1. list; ~ tutmaq to make* out a list;

seçicilərin ~sı voters’ list, register of vot- ers; ~ya düşmək to be* on the list; ~ya salmaq / almaq to enter in

the list; 2. (sə- nəd) record

siyahıyaalma i. census; əhalinin ~sı census of the population

siyasət i. politics pl.; daxili ~ home / inter- nal policy; xarici ~ foreign policy; sülh ~i peace policy;

qarşımamazlıq ~i policy of non-intervention; ~ haqqında danışmaq to talk politics; cari ~ current politics;

təzyiq ~i policy of “pressure”; ~lə ma- raqlanmaq to be* interested in politics; gözləmə ~i wait-and-see

policy; sülh ~i yeritmək to pursue a policy of peace / peace policy; uzunmüddətli ~ long-range policy

siyasətbaz i. politician; intriguer siyasətbazlıq i. intrigue; ~ etmək to be* an

intriguer

siyasətcə z. politically, according to policy,

on policy

siyasətcil s. crafty, artful, resourceful; cun-

ning

siyasətçi i. bax 1. siyasətbaz; 2. political

figure

siyasətçilik i. the quality of being a politician siyasətlə z. politically; by means of policy siyasətli s. bax

siyasətcil

siyasi s. political; ~ mübarizə political strug-

gle; ~ hüquq political right; ~ xadim political figure; ~ rəhbər political leader;

697

siyasi-tərbiyyəvi

kütlələrin ~ fəallığı political activity of the masses; ~ sistem political system; ~ partiya political party;

dünyanın ~ xə- ritəsi political map of the world; ◊ ~ iqti- sad political economy

siyasi-tərbiyyəvi s. political and education; ~ iş political and education work, political education

siydirmək f. to cause smb. to urinate siymə fi. the act of urinating

siymək f. to urinate; d.d. to water siyirilmək f. 1. (dəri) to be* skinned, to be*

stripped; 2. (qılınc və s.) to be* drawn /

unsheathed

siyirmə I. i. bolt; qapının ~si the bolt of the

door II. s. 1. sliding; ~ qapı sliding door;

2. (qılınc və s.) naked, bare, drawn siyirməxəncər z. with drawn / naked dagger;

at daggers drawn

siyirmək f. 1. to clear away (d.); 2. (qılınc

və s.) to unsheathe (d.), to draw* (d.); 3. to strip (d.) (off, from); yarpaqları ~ to strip the leaves off

siyirməqılınc z. with drawn / naked / bare sword

siz I. əv. you; Sizə nə olub? What is the mat- ter with you? II. (-sız, -süz, -suz) suffix, denoting negation;

without ...., less; sənsiz without you, pulsuz without money; tük- süz / saçsız, hairless; uşaqsız, childless; işsiz

jobless

siz-biz əv. you and we; together

sizcə z. as for you, as to your opinion sizinki əv. yours; Bu sizinkidir It is yours sizli-bizli əv. you and we, all

together skafandr i. (dalqıçlar üçün) diving-dress,

diving-suit; (kosmonavtlar üçün) space-

suit, environmental suit

skamya i. bench; bağ ~sı garden bench skarlatin I. i. tib. scarlet fever, scarlatina

II. s. tib. scarlatinal, scarlatinous

skelet i. skeleton; insan ~i human skeleton;

heyvan ~i animal skeleton

skeptik I. i. sceptic II. s. sceptic(al) skeptisizm i. scepticism

sketç i. sketch

skipidar i. kim. turpentine; təmizlənmiş ~ oil

/ spirit turpentine

skif i. tar. Scythian

skleroz i. tib. sclerosis [-l97-]

698

soxdurmaq

skripka i. violin; d.d. fiddle; ~ çalmaq to play the violin

skripkaçalan i. violinist; (küçədə) fiddler skripkaçı i. bax skripkaçalan

slavyan I. i. Slav [sla:v]; ~ lar the Slavs II. s.

Slavic, Slavonic, Slavonian; ~ xalqları the Slavonic / Slavic peoples; ~ dilləri Slavic / Slavonic languages

slavyançılıq i. pan-Slavism

slavyanizm i. Slavism, Slavicism slavyanlıq i. Slavdom

slavyanpərəst i. Slavophil(e) slavyanpərəstlik i. Slavophilism slavyanşünas i. slavist, slavicist, specialist

in the history / philology, etc. of the Slavs,

Slavonic historian / philologist, etc. slavyanşünaslıq i. Slavonic / Slavic studies,

Slav philology / history, etc. slavyanabed i. Slavist, Slavicist

snayper i. sniper, sharp-shooter; ~ olmaq

to be* a sniper

snayperlik i. profession of a sniper; ~ etmək

to be* a sniper

soba i. stove; elektrik ~sı electric stove;

(avtomobildə) heater

sobaçı i. stove-setter; stove-man*; (soba qa-

yıran) stove-maker

soda i. kim. soda; paltar ~sı washing soda;

çay ~sı baking / cooking soda

sodalı s. (i.s.) (mixed) with soda

sodasız s. soda-free; (i.s.) having no soda,

(i.s.) without soda

sodasızlıq i. the state or quality of being

soda-free

sofi I. i. 1. sophist; 2. muslim, moslem II. s.

sophistic(al)

sofilik i. sophism; ~ etmək to be* a sophist,

to act like a sophist

sofist i. sophist, sophister

sofistika i. sophistry

sofizm i. sophism

soğan I. i. onion; göy ~ spring onions pl.

II. s. onion; ~ qabığı onion-skin; ~ ləki

onion bed

soğança i. fried onions

soğanlıq i. 1. onion bed / garden; 2. place for

storing onions

soxdurmaq f. to ask / to cause smb. to poke

(d.); to cause smb. to thrust (d.) / to shove (d.)

soxmaq

soxmaq f. to poke (d.); (bıçağı və s.) to thrust* (d.), to plunge (d.); to shove [30v] (d.in), to push (d.) in; ~

cibinə to thrust* / to tuck into one’s pocket; əlini cibinə ~ to thrust one’s hand into one’s pocket; bıçağı ~ to

thrust* a knife; ◊ burnunu ~ to poke one’s nose

soxulcan i. zool. earthworm

soxulmaq f. 1. to squeeze oneself (in, into);

2. (istila etmək) to invade (d.) soxuşdurmaq f. 1. bax soxmaq; 2. to insert (d. in, into) imperceptibly; to put*

(d.in) hastily; 3. (tələsik yemək) to tuck in (d.) sol I. s. left, left-hand; ~ tərəf left side, left- hand side; ~ əl left

hand; ~ göz left eye II. s. siya. left, left-wing; ~ cinah left wing sola z. to the left (of); məndən ~ to my left, on

my left hand; Sola! (komanda) Left

turn!

solaxay i. left-hander, left-handed person;

~ olmaq to be* a left-hander

solaxaylıq i. the state of being a left-hander solçuluq i. leftism; ~ etmək to act like a

leftist

soldurmaq f. to cause smth. to fade; to cause

smth. to grow colourless; Günəş parçanı

soldurub The sun has faded the material solfejio i. mus. solfeggio, solfa

solğun s. pale, pallid; (yorğunluqdan) wan;

məc. colourless; faded; ~ çiçəklər faded flowers; ~ görkəm pallid look; ~ təbəssüm a wan smile

solğunlaşdırmaq f. to cause smth. to grow pale / pallid; to make* colourless

solğunlaşmaq f. to grow* pale / pallid; to become* colourless

solğunluq i. paleness, pallor; məc. colour- lessness

solist i. soloist

sollaşmaq f. to become* leftist / left-winger;

to support the left

solluq i. siya. leftism

solmaq f. 1. (parça) to fade, to lose* colour;

(bitki) to grow* / to become* withered; (rəng) to run*, to fade; 2. to turn / to grow* pale; to become* pale

solmayan s. bax solmaz

solmaz s. unfading; unfadable; ~ rənglər

unfadable colours; ~ şöhrət unfading glory

son

solo i. mus. solo

sol-sağ i. left and right; everywhere

soltan i. sultan; sultan’s daughter

soltanlıq i. sultanate; great happiness solub-ağarmaq f. to turn white losing colour solub-bozarmaq f. to turn

grey losing colour solub-saralmaq f. to turn yellow; to become*

sick / weak / pale

soluxdurulmaq f. to be* caused to become

faded / discoloured; (bitki) to be* caused

to wither

soluxmaq f. to fade, to wither; to get* / to

become* faded / withered

soluq I. i. breath; breathing; pant; soluğunu

almaq to take* breath; soluğu daralmaq to be* out of breath; to be* hardly able to breathe; bir soluğa in a

flash, in one breath; bir soluğa demək to say* (d.) in one breath / at a gulp; bir soluğa içmək to drink* smth.

at a gulp; soluğu genəlmək to be* at one’s ease; to breathe easily II. s. withered, faded; pale; discoloured

soluqdurmaq f. to cause smth. to become faded / discoloured; (bitki) to cause to get / to become withered

(d.)

sombrero i. sombrero (pl.s)

son I. i. bax övlad II. i. end; ~a çatmaq to

come* to an end; ~da in the end; after all; ~ vermək / qoymaq to put* an end (to); ~ dan ~a from end to

end; at a very end; ~a yaxınlaşmaq to draw* to a close, to be* approaching completion; ~unda at the end;

1950-ci ilin ~unda at the end of 1950; mayın ~unda at the end of May; bir şeyi ~a çatdırmaq to carry smth.

to its end; Bunun sonu yoxdur There is no end to it; Sonu yaxşı qurtaran hər şey yaxşıdır at. söz. All’s well

that ends well III. s. 1. last, final; latter; ~ akkord final chord [...k6:d]; ~ cəhd the last effort; ~ dəfə for the

last time; ~ anda at the last moment; ~ vaxtlar lately, of late, latterly; ~ vaxt- larda recently, lately; ~ vaxta

qədər until recently; ~ damla qanına qədər vuruş- maq to fight* to the last drop of blood [bl0d]; 2. (ən yeni)

new, the latest; ~ moda / dəb the latest fashion; elmin ~ sözü the last word in science; ~ xəbərlər latest

news; Bu mənim son sözümdür It is my last word

699

sona

sona i. 1. zool. drake; 2. beauty

sonalamaq f. 1. bax seçmək; 2. to try to

find fault / defect / shortcoming

sonata i. mus. sonate [s7`na:t7]

sonbeşik i. the last-born child*

soncuq i. kick; ~ atmaq bax soncuqlamaq soncuqlamaq f. to kick out

soncuqlaşmaq f. to kick out each other / one another; to kick out all together

soncuqlatmaq f. to cause (d.) to kick out soncuqlayan i. kicker

sonet i. ədəb. sonnet [`s6n9t]

sonluq i. 1. ending; xoşbəxt ~ happy ending;

2. qram. ending

sonor I. i. sonor II. s. sonorous; ~ səs

sonorous voice

sonorlaşmaq f. to become* sonorous sonorluq i. sonority

sonra I. z. later (on), in future, then, after-

wards; bir həftə ~ a week later; Sonra o dedi ... Then he / she said ... II. qoş. after; bundan ~ after this; ondan

~ after that, then; işdən ~ after work; hər şeydən ~ after all

sonradan z. later on, then, afterwards; Əv- vəlcə məni gör, sonradan evə gedərsən First see me, then you’ll

go home

sonradan-sonraya z. in the end; some time later; afterwards

sonrakı s. next; following; ~ gün the next day sonralar z. bax sonradan-sonraya

sonrası i. continuation; ~ var to be continued sonsuz s. 1. endless, infinite; (i.s.) without

an end; everlasting; ~ yol endless road / way; ~ cəhdlər endless attempts; ~ mü- bahisələr / müzakirələr

endless debates / discussions; ~ ərazi infinite space; ~ vaxt infinite time; ~ miqdar infinite number; ~

çəkişmələr everlasting quarrels; 2. (öv- ladsız) childless

sonsuzlaşmaq f. to become* endless / infi- nite / everlasting

sonsuzluq i. 1. endlessness; infinity; (vaxt) eternity; ◊ sonsuzluqa qədər for ever and ever; 2. childlessness

sonuncu s. last; latter; final; ~ cəhd the last effort; ~ dəfə for the last time; ~ dəqi- qədə at the last moment

soprano i. mus. soprano; (müğənni) sopranist 700

sosial-iqtisadi

soraq i. news, a piece of news, information, tidings; yaxşı ~ good* tidings; bəd ~ evil tidings

soraqlamaq f. to try to get information; to look for, to try to find

soraqlaşmaq f. to question (d.); to make* inquiries (about); to collect information

soraqlatdırmaq f. bax soraqlatmaq soraqlatmaq f. to ask / to cause s.o. to try to

get information / news

sordurmaq f. 1. to ask / to cause smb. to suck

(d.); 2. bax soraqlatmaq

sorğu I. i. referendum; interrogatory; ~ ke-

çirmək to hold* a referendum; ümumxalq ~su national referendum II. s. survey, inquiring; ~ vərəqi

questionnaire

sorğuçu i. questioner, interrogator sorğu-sual i. interrogation, questioning; (rəsmi) inquest; inquiry; ~ etmək

to ask (d.), to question (d.), to interrogate (d.); ~a tutmaq to ask questions (d.), to inter-

rogate (d.)

sorğu-sualsız z. without questioning / inter-

rogation

sorğusuz-sualsız z. bax sorğu-sualsız sormaq f. 1. to suck (d.), to suck out (d.);

barmağını ~ (uşaq) to suck one’s finger; suyu / südü ~ to suck water / milk; 2. bax soruşmaq

soru bax sual

sorucu s. drawing; ventilating; ~ boru ven-

tilating pipe

sorulmaq f. 1. to be* sucked; 2. bax soru -

şulmaq

soruşmaq f. 1. to ask (d.), to inquire (of, for,

about, d.); 2. (tələb etmək) to demand (d. of, from); bir kəsin səhhətini ~ to ask / to inquire after smb’s

health

soruşulmaq f. 1. to be* asked / questioned; 2. to be* demanded

sosial s. social; ~ məsələlər social questions; ~ siniflər social classes; ~ vəziyyət social status; ~ ədalət social

justice

sosial-demokrat i. Social Democrat sosial-demokratik s. social-democratic sosial-demokratiya i. Social

Democracy sosial-iqtisadi s. socio and economic; social

and economic; ~ vəziyyət socio and eco- nomic position

sosial-məişət

sosial-məişət s. conditions of daily life, social conditions, life conditions

sosialist I. i. socialist II. s. socialist; ~ inqi- labı socialist revolution; ~ dövləti social- ist State; ~ partiyası

socialist party

sosialistləşdirilmək f. to be* socialized sosialistləşdirilmiş s. socialized sosialistləşdırmə fi. socialization

sosialistləşdirmək f. to socialize (d.) sosialistləşmək f. to become* socialized sosializm i. socialism; elmi ~

scientific social-

ism; ~ qurmaq to build* up socialism; ~ cəbhəsi countries of the socialist camp / world; ~ yarışı socialist

emulation

sosiologiya i. sociology

sosioloji s. sociologic(al)

sosioloq i. sociologist

Sovet I. i. Soviet; Ali ~ Supreme Soviet;

İttifaq ~i Soviet of the Union; Millətlər ~i Soviet of Nationalities; deputatlar ~i Soviet of Deputies; vilayət ~i

regional Soviet; şəhər ~i town Soviet; kənd ~i vil- lage Soviet; ~lər qurultayı Congress of Soviets; fəhlə, kəndli

və qızıl əsgər de- putatları ~i Soviet of Workers’, Peasants’ and Armymen’s Deputies II. i. (inzibati) council;

Nazirlər ~i Council of Ministers; Təhlükəsizlik ~i Security Council III. s. Soviet; ~ İttifaqı the Soviet Union; ~

ha- kimiyyəti Soviet power; ~ hökuməti Soviet government; ~ dövləti Soviet State; ~ quruluşu Soviet system

sovetləşdirmək f. to sovietize (d.) sovetləşmə fi. sovietization

sovetləşmək f. to get* / to become* sovietized sovxoz i. state farm, sovkhoz

sovqat i. present; sending; ~ vermək to make* a present (i.); ~ göndərmək to send* a present (i.)

sovmaq f. bax qurtarmaq

sovrulmaq f. 1. k.t. to be* winnowed; 2. to

be* spent in vain; ◊ göyə ~ to be* destroyed

completely

sovurmaq f. k.t. to winnow (d.)

sovuruq i. 1. the remains / leavings after

winnowing; 2. snow-storm

sovuşmaq f. to be* over, to be* past; Qış so-

vuşdu Winter is over; Təhlükə sovuşdu The danger is past

soyuq

soy i. family; ~a çəkmək to take* after one’s family

soyadı i. family name, second name soydurmaq f. 1. to ask / to cause smb. to skin (d.); (meyvəni və s.) to ask

/ to cause smb. to peel (d.); 2. to cause smb. to rob (d.) /

to plunder (d.)

soydurtmaq f. bax soydurmaq soydurulmaq f. 1. (heyvan) to be* skinned;

2. (meyəvə və s.) to be* peeled; 3. to be*

robbed / plundered

soyğun i. robbery, pillage, plundering soyğunçu I. i. robber, burglar, plunderer II. s.

predatory, predacous; ~ qəbilələr preda-

tory tribes

soyğunçuluq I. i. robbery; pillage; plun-

der(ing); ~ etmək to rob (d. ), to plunder (d.) II. s. predatory; (qiymətdə) extortion- ate; exorbitant; ~

müharibələri predato- ry wars

soymaq f. 1. to strip (d.), to strip off (d.); (meyvəni və s.) to peel (d.); dərini ~ to skin (d.), to strip the skin off

(d.); ağacın qabığını ~ to bark a tree; heyvanın dəri- sini ~ to flay / to skin an animal; soğanın qabığını ~ to

peel the onion; almanın qa- bığını ~ to peel the apple; 2. məc. to rob (d.), to fleece (d.); Mehmanxana bizi

soydu The hotel fleeced us

soyuducu I. i. refrigerator, fridge; (şərab üçün) wine-cooler II. s. refrigeratory, refrigerating; ~ qurğu

refrigerating plant; ~ avadanlıq refrigerating equipment; ~ vaqon ice-car; ~ gəmi refrigerator ship

soyudulmaq f. to cause smth. to become cool / cold

soyuğadavamlı s. cold-resistant; ~ dənli bit- kilər cold-resistant varieties of cereals

soyuğadavamlılıq i. cold-resistance

soyuq I. i. cold, cold weather; üç dərəcə ~ three degrees below zero; ~ dəymək to catch* cold, to take* / to

catch* a chill; bərk ~ piercing cold; ~ dan əsmək to shiv-

er / to tremble with cold; ~dan ölmək məc. to be* dead with cold; ~ aparmaq to be* frostbitten; soyuğa

vermək to let* (d.) catch cold, to let* (d.) take / catch a chill; O, uşağı soyuğa verib He / She let the child

catch cold / a chill II. s. cold, frigid;

701

soyuqdəymə

unfriendly; ~ hava cold weather; ~ gün a cold day; ~ su cold water; ~ külək cold wind; ~ xörək cold dish; ~

baxış cold glance; ~ söz unfriendly word; ~ silah side- arms pl.; cold steel; ~ müharibə cold war; ~ qəbul cold

/ frigid reception; ~ qurşaq coğ. cold / frigid Zone III. z. coldly, frigidly; ~ baxmaq to look coldly; ~ gü-

lümsəmək to smile frigidly; bir kəsə ~ münasibət bəsləmək to treat smb. coldly; ~ qarşılamaq to give* smb. a

cold / frigid reception

soyuqdəymə i. cold, chill; ~ si olmaq to catch* cold, to take / to catch* a chill

soyuqqanlı I. s. cold-blooded [-bl0-]; cruel II. z. cold-bloodedly: ~ danışmaq to speak* cold-bloodedly

soyuqqanlılıq i. cold-bloodedness soyuqqanlılıqla z. cold-bloodedly soyuqlama i. bax soyuqdəymə

soyuqlamaq f. to catch* cold, to take / to

catch* a chill, to have* a cold soyuqlaşmaq f. to get* cold; Hava soyuq-

laşır The weather is getting cold soyuqlatmaq f. to let* smb. catch cold, to let*

smb. take / catch a chill

soyuqluq i. coldness, frigidness, frigidity;

havanın soyuqluğu frigidity of the air soyuq-soyuq z. bax soyuq III

soyuqtəhər s. slightly cold / frigid, coldish soyulmaq f. 1. to be* stripped / skinned;

(ağac) to be* barked; (meyvə və s.) to be* peeled; (yumurta) to be* shelled; 2. to come* off, to peel off; 3.

məc. to be* robbed / fleeced

soyumaq f. 1. to get* / to become* cold; to get* cool; to cool down; 2. məc. to lose* interest (in), to grow*

cold (to), to be* chilly in one’s relations; to cease to care (for)

soyundurmaq f. to undress (d.), to help smb. to undress; Uşağı soyundur Undress the baby / the child

soyundurtmaq f. to ask / to force smb. to undress / to strip (d.) off

soyundurulmaq f. to be* undressed / srtipped soyunmaq f. to undress, to strip off; to get* undressed, to

take* off one’s clothes; lüt ~ to strip naked; to strip to the skin; pal-

702

sökülmək

tosunu ~ to take* off one’s coat; qurşağa qədər ~ to strip to the waist; Soyun, yat Get undressed and go to

bed; Günəş çı- xanda oğlan paltosunu soyundu When the sun came out, the boy stripped off his coat

soyutma fs. 1. boiled; ~ yumurta boiled egg; ~ mal əti boiled beef; ~ çolpa / toyuq boiled chicken; 2. cooling

soyutmaq f. to cool (d.), to cool off (d.), to chill (d.); məc. to damp (d.); bir kəsin çıl- ğınlığını / hirsini ~ to

damp smb’s ardour

söhbət i. 1. conversation, talk; chat; dostca- sına ~ friendly chat; səmimi ~ heart-to- heart talk; radio

vasitəsilə ~ radio talk; 2. interview; 3. debate; ~ aparmaq to have* an interview, to hold* / to lead* a

discussion; ~ etmək to talk (to, with), to have* a talk, to have* a chat; bir kəslə ~ə girişmək to enter into

conversation with smb.; Söhbəti kəsin! Stop talking! 4. (şa- yiə, qeybət) rumour, gossip

söhbətcil s. talkative, talky; communicative, loquacious, chatty; ~ adam a talkative per- son

söhbətcillik i. talkativeness, loquacity söhbətçi s. bax söhbətcil

söhbətçilik i. bax söhbətcillik söhbətləşmək f. to talk (with), to have* a talk

/ a chat together

sökdürmək f. to cause smb. to pull up (d.) /

to tear down (d.) / to dismantle (d.) / to

destroy (d.)

sökdürtmək f. bax sökdürmək

sökmək f. 1. (paltarı və s.) to unrip (d.);

tikişi ~ to unrip a seam; 2. (aparatı, ma- şını və s.) to strip (d.), to dismantle (d.); to disassemble (d.); 3.

(binanı və s.) to pull down (d.); to tear* down (d.), to destroy (d.); binanı ~ to tear* down the building

söküb-dağıtmaq f. to pull / to tear* down smth. completely, to destroy to the ground (d.), to raze to the

ground (d.)

söküb-tökmək f. bax söküb-dağıtmaq sökük s. 1. unripped; 2. dilapidated, tumble- down; ~ ev tumble-down

house; ~ qəsr a dilapidated castle; ~ maşın a dilapidated car sökülmək f. 1. to be* unripped; to become*

unripped; 2. to become* dilapidated / tum-

ble-down

söküllüb-tökülmək

söküllüb-tökülmək f. bax sökülüb-dağılmaq söküntü i. fragments pl.; debris pl.; wreck- age, rubble; maşın

~sü the wreckage of the car; ~ yığını / qalağı a heap of rubble;

çoxlu ~ a lot of debris

söküşdürmək f. 1. (tikişi) to unrip smth.

hastily and roughly; 2. (maşını) to dis- mantle hastily and roughly; 3. (binanı) to pull / to tear* down (d.)

hastily and roughly

söndürmək f. 1. to put* out (d.), to extin- guish (d.), to blow* out (d.); ocağı ~ to put* out / to extinguish a

fire; şamı ~ to put* out a candle, to blow* out a candle; qazı ~ to turn off the gas; işığı ~ to turn / to switch

off the light, to put* out the light; yanğını ~ to extinguish / to put* out a fire; 2. (ehtirası) to quell (d.), to

sup- pres (d.), to put* down (d.); ehtirasını ~ to quell one’s passions

söndürtmək f. to ask / to cause smb. to put down / to extinguish (d.) / (şamı) to blow* out / (işığı, qazı) to

turn off (d.) / (yanğını, ocağı) to put out / (ehtirası) to suppress / to quell (d.)

söndürücü i. extinguisher

söndürülmək f. to be* put down / extin-

guished; (şam haq.) to be* blown out; (qaz, işıq haq.) to be* turned off; (yanğın haq.) to be* put out

sönmək f. to go* out, to be* extinguished sönməyən s. bax sönməz

sönməz s. (həm məc. həm də müst.) inex-

tinguishable; (həm də məc.) unquenchable; ~ arzu unquenchable desire; ~ od / ocaq inextinguishable fire; ~

ümidlər inextin- guishable hopes

sönük I. s. dull; dreary; dim, wan; (göz) lack- lustre, lustreless; (üslub və s.) colourless; insipid; lifeless; ~

təbəssüm a wan smile; ~ üslub colourless / insipid / tame / lifeless style; ~ həyat colourless / dull / dreary

life; ~ işıq dim / wan light; ~ iş slack work; ~ ticarət slack trade II. z. dimly, wanly, insipidly

sönükləşmək f. to grow* dim / dull, to lose* its lustre, to get* colourless

sönüklük i. dullness, dimness, wanness; (üs- lub) colourlessness, dreariness

sör-söküntü i. bax söküntü

söylənmək

sövdalı s. tib. eczematous

sövdə I. i. transaction [-z-], deal; bargain;

~ etmək to trade (in smth); bir kəslə ~ et-

mək to trade with smb. II. i. tib. eczema sövdəgər i. merchant, businessman*; ~lər

top. i. the merchants

sövdəgərlik i. merchantry; the profession

of a merchant; ~ etmək to be* busy with

merchantry; to trade (d.)

sövdələşmək f. to strike* / to contract a bar-

gain

sövq i.: ~ etmək to draw* (d.in, into); to

involve (d.i.); (pis şeyə) to inveigle [-vi:gl]

(d. into)

sövq-təbii i. 1. instinct; 2. (heyvanda) scent;

məc. flair

söydürmək f. to cause smb. to scold (d.) / to

rail (at) / to abuse (d.)

söydürtmək f. bax söydürmək söykədilmək f. to be* leaned (on, against);

divara ~ to be* leaned on / against the wall söykək i. bax dayaq I

söykəkli s. bax dayaqlı

söykəmək f. to lean* (d. against), to rest (d.

against); Nərdivanı divara söykəyin Lean

the ladder against the wall

söykəncək i. bax söykənəcək

söykənəcək i. 1. support; abutment; 2. (me-

beldə) back

söykənəcəkli s. (mebel) (i.s.) with a back,

(i.s.) having a back; düz ~ (mebel) straight-

backed

söykənəcəksiz s. (mebel və s.) (i.s.) without

a back, (i.s.) having no back

söykənmək f. to lean* (against); to rest

(against); O, qapıya söykəndi He / She

leaned against the door

söykətmək f. to cause / to ask smb. to lean

smth. (against)

söyləmək f. to tell* (about d.), to speak*;

həqiqəti ~ to tell* / to speak* the truth; yalan ~ to tell* a lie, to tell* lies; öz fik - rini / rəyini ~ to give* one’s

own opinion (of); nağıl ~ to tell* a tale; Söyləyirlər ki, ... The story goes that...

söylənilmək f. to be* spoken / told söylənmək f. 1. to mutter, to grumble (at), to speak* to oneself; 2. to

complain, to express one’s dissatisfaction; 3. to be* told

703

söylətdirmək

/ spoken; Söylənildiyinə görə... According

to what is said / told...

söylətdirmək f. bax söylətmək

söylətmək f. to cause / to force smb. to tell

(of, about); to cause smb. to chatter (of,

about)

söymək f. to swear* (at); to abuse (d.); to rail

(d.); to use bad language

söyüd I. i. bot. willow; salxım ~ weeping wil-

low; qızıl ~ osier II. s. willow; ~ yarpağı

willow leaf; ~ ağacı willow tree

söyüdlü s. (i.s.) having / with many willows söyüdlük i. osier; osier-bed; willow thicket,

willow grove

söyülmək f. to be* sworn / abused

söyüş i. abuse, swearing; Uşaqların yanında

/ qarşısında söyüş söymə Stop swearing in front of the children; swear-word, bad language; ~ etmək bax

söymək

söyüşcül s. bax söyüşkən II

söyüşcüllük i. the character of using bad lan-

guage

söyüşçü s. bax söyüşkən I

söyüşdürmək f. to cause to swear each other,

to force to abuse one another

söyüşkən I. i. swearer, habitual user of bad

language II. s. swearing, abusive; quarrel-

some

söyüşmək f. to swear* / to abuse each other,

to use bad language

söz i. 1. word; 2. promise; 3. rumour, hearsay;

~ açmaq to start a conversation (about); ~-~ü gətirər one topic leads to another; ~ anlamaq to be* quick; ~

anlatmaq to persuade; Söz aramızda qalsın: Between ourselves...; ~ arasında in the course of conversation;

by the way; ~ünü bilmək to be* tactful and considerate in one’s talk; ~ü bütöv olmaq to be* a man* of one’s

word; ~ündən dönmək / qaçmaq to go* back on one’s word; ~ündə durmaq to keep* one’s word; ~ünün

sahibi a man of his word; ~ etmək to talk, to gossip unfavourably about someone; ~ gəlişi for example, by

the way; ~kəsmək (razılaş- dırmaq) to decide, to agree; ~ünü kəsmək to cut* someone short, to interrupt

some- one; ~ünü tutmaq to take* the advice of, to obey; ~ vermək to give* one’s word, to promise; Söz

yoxdur There is nothing

704

sözbəsöz

to say; ~ azdırmaq to evade; ~ almaq 1) to make* smb. promise; 2) to force smb. to tell smth., to try to

make smb. tell smth.; 3) (da nışmaq üçün ) to take* the floor; ~ü çəp gəlmək d.d. to squabble; to have* a

quarrel (with smb. over); ~ün açığı open- ly / frankly speaking; ~ün qısası in short; ~ün doğrusu to tell the

truth, truth to tell; ~ünü ağzında qoymaq to interrupt / to cut* smb. short; to break* off smb.’s talk

suddenly / all of a sudden; ~ünü yeritmək to insist on one’s suggestion / opinion; ~ buraxmaq to set* a

rumour; ~ atmaq to hint at; to hurt* smb. by saying smth. unpleasant; ~ axtarmaq 1) to seek* for a word; 2)

to seek* an excuse; 3) məc. to seek* for a cause; Söz burada qalsın Between ourselves, Between you and

me; ~ qaytarmaq 1) to object (to), to raise an objection (to, against); 2) to be* impudent / insolent (to); d.d.

to sauce (d.); Yaxşı uşaq anasına söz qaytarmaz A good child won’t sauce his mother; ~ qaçırmaq to let* out

a secret; to tell* a secret; d.d. to blab (out); to let* the cat out of the bag idiom.; ~ qoy- maq bax şərtləşmək;

~ qoşmaq 1) (şer yazmaq) to write* verses; 2) (uydurmaq) to tell* stories; to gossip; ~ düzəltmək 1) to

build* a word; 2) məc. to tell* tales / stories, to gossip; ~ gəzdirmək to tell* tales; to gossip; to tittle-tattle;

(qəsdən) to talk scandal; ~ götürmək to take* / to bear* joke / insult / humiliation; ~ güləş- dirmək to argue

(about) / to dispute (about) in vain / to no purpose; ~ə baxmaq to obey, to listen (to), to follow / to take*

smb.’s advice; Uşaq heç kimin sözünə baxmır The child heeds nobody; ~ə gəlmək to have* a quarrel with; to

quarrel with; to fall* out with (over); ~ü bir yerə qoymaq bax sözləşmək; ~ü keçmək to have* authority

(over), to be* influential

sözarası z. by the way; incidentally sözardı i. epilogue

sözbaz i. gossip; tale-bearer; (davakar) scan-

dal-monger; ~ olmaq to be* a gossip /

tale-bearer

sözbazlıq i. the act of gossiping; ~ etmək

to gossip; to tell* tales

sözbəsöz z. word by word, word for word

sözbir

sözbir s. unanimous; ~ olmaq to be* unani- mous

sözbirlik i. unanimity

sözdəyişdirici s. qram. word-changing; ~ şə-

kilçi word-changing suffix sözdəyişdirmə fi. qram. word-changing sözdüzəldici s. qram. word-building,

deriva-

tional; ~ şəkilçi word-building / deriva-

tional suffix

sözdüzəltmə i. qram. word-building sözəbaxan s. obedient, dutiful; ~ uşaq obe-

dient child*; ~ oğul / xidmətçi dutiful son

/ servant

sözəbaxanlıq i. obedience, dutifulness sözəbaxmayan s. bax sözəbaxmaz sözəbaxmaz s. disobedient,

refractory;

naughty; ~ uşaq a disobedient / naughty

child*; ~ at a refractory horse

sözəyatım s. bax sözəbaxan

sözgəlişi z. by the by, by the way sözgəzdirən I. i. gossip, gossiper, tell-tale

II. s. gossiply; ~ qonşular gossiply neigh-

bours

sözgötürməz s. recalcitrant, disobedient;

proud, haughty

sözgötürməzlik i. recalcitrance, recalcitran-

cy, disobedience; haughtiness sözgüləşdirən i. one who likes to dispute

(about, against) / to agrue (about, against)

in vain / to no purpose

sözqanan s. sensible, reasonable; ~ adam a

reasonable / sensible man*

sözləşmə i. collusion; agreement sözləşmək f. 1. to collude; to come* to an

agreement (with) / arrangement; to make* an appointment (with+to inf); to arrange things; 2. to argue

(about), to dispute (with)

sözlü s.: ~ adam one who wants to say smth. / to speak

sözlük i. glossary, the list of words

sözönü i. dilç. preposition

söz-söz z. bax sözbəsöz

söz-söhbət i. hearsay; talk; rumour; Söz-

söhbət gəzir It is rumoured, Rumours are afloat; Mənə söz-söhbət çatır Rumours reach me

sözsüz I. s. unconditional, unreserved; ~ təs- lim unconditional surrender; ~ inam / eti- bar unreserved

confidence II. z. uncondi- tionally, unreservedly, without reserve

stabil

sözsüz-danışıqsız z. without speaking, unconditionally

sözsüz-sovsuz z. without speaking, without saying a word, silently

sözübütöv s.: ~ adam a man of his word; ~ olmaq to be* as good as one’s word sözübütövlük i. the quality of

keeping one’s

word

sözübütün s. bax sözübütöv

sözüdüz s.: ~ adam a man* who always

speaks truly, a man of his word sözükeçən s. authoritative; respected; influ-

ential

sözündəndönən s.: ~ adam an unreliable

man*, a man* who retracts his word

sözyaratma i. bax sözdüzəltmə spartakiada i. id. games pl., sports festivals,

sports and athletics meeting

spazma i. tib. spasm

spazmatik s. tib. spasmodic

sperma i. biol. sperm

spesifik s. specific; ~ fərq specific distinction spesifika i. specificity, specific character spesifikasiya i.

specification

SPİD i. tib. AIDS (abbreviation of acquired immune deficiency syndrome)

spidometr i. speedometer, speed counter spiral i. spiral; ~ boyunca in a spiral spiralvari s. spiral; ~ pilləkən a

spiral stair-

case

spirt i. alcohol; spirit(s) (pl.); ağac ~i wood

alcohol, methyl(ic) alcohol; naşatır ~i liq-

uid ammonia

spirtli s. alcoholic; ~ içkilər alcoholic drinks,

tipple; Sənin çox sevdiyin spitli içki han-

sıdır? What is your favourite tipple? spirtsiz s. non-alcoholic; ~ içki non-alcoholic

drink; d.d. soft drink

sport i. bax idman I

srağagün i. the day before yesterday srağagünkü s. the day before yesterday’s;

~ qəzet the day before yesterday’s news-

paper

ssenari i. scenario; (film çəkmək üçün)

script; (ədəbi əsər üzrə) screen version /

adaptation (of)

ssenarist i. scenario / script writer

stabil s. stable, standard; ~ dərslik standard

text-book

705

stabilizator

stabilizator i. tex. stabilizer

stabillik i. stability

stadion i. id. stadium

staj i. length of service; partriya ~ı length

of Party membership

stajor i. probationer

standart i. standard; ~ nümunə standard

sample; ~ evlər standard houses; ~ layihə standard design; ~ tələffüz standard pro- nunciation; ~ ingilis dili

standard English

standartlaşdırılmaq f. to be* standardized standartlaşdırmaq f. to standardize (d.) standartlaşmaq f. to get*

/ to become* stan-

dardized

standartlıq i. the state of being standard stansiya I. i. station; qovşaq ~sı d.y. (railway)

junction; axırıncı ~ terminal (station); yük ~sı goods station; təcrübə ~sı k.t. experi- ment station; elektrik ~sı

electric station, power plant; telefon ~sı telephone exchange; yanacaq doldurma ~sı petrol station; service /

filling station; texniki yar- dım stansiyası service station; planetlər- arası ~ interplanetary station II. s. station;

~ rəisi station-master; ~ mehmanxanası a station hotel

starşina i. hərb. sergeant-major; amer. dən. master sergeant

start I. i. start; take-off; ~ vermək to to start, to give* the signal to start; ~ verən id. tex. starter; ~ götürmək

to start, to start off; yaxşı ~ götürmək to make* a good start; Start! (idman komandası) On your marks! II. s.

starting; ~ xətti starting line, start

stasionar s. hospital; ~ xəstə in-patient, hos- pital patient

statik s. static(al); ~ qiymətlər static prices statika i. statics

statiklik i. statical character

statistik s. statistic(al); ~ məlumat statistic

data

statistika I. i. statistics pl. II. s.: Mərkəzi

~ idarəsi Central Statistical Board

stend i. stand

stenoqraf i. stenographer

stenoqrafçı i. stenographer, stenographist stenoqrafiya i. stenography, shorthand; ~dan

istifadə etmək to use shorthand stenoqram i. shorthand record / report, ver- batim report; ~ı oxumaq to

read* short-

706

stul

hand back; ~ etmək to take* down (in)

shorthand (d.)

stereofilm i. 3-D film, stereoscopic film stereokino i. 1. stereoscopic-cinema; 2. (bi-

na) stereoscopic theatre

stereotip s. stereotype; ~ nəşr poliqr. stereo-

type edition; ~ baxış stereotype view sterilizasiya i. bax sterilizə

sterilizator i. sterilizer, sterilizing machine sterilizə i. sterilization; ~ etmək to sterilize

(d.)

sterlinq i. sterling; funt ~ pound sterling stilistik s. stylistic; ~ səhv error of style;

~ priyom stylistic device

stilistika i. stylistics, the science of style stilyaqa i. teddy boy

stimul i. stimulus (pl. -li) stimullaşdırılmaq f. to be* stimulated stimullaşdırmaq f. to stimulate (d.)

stimullaşmaq f. to get* / to become* stim-

ulated

stimulyator i. stimulator; biol. stimulant stol i. 1. table; yazı ~u writing-table, desk;

~ arxasında at table; ~ açmaq (süfrə aç- maq) to lay* the table; ~ yığışdırmaq to clear the table; 2.

department desk, section; sifariş ~u order department / desk

stolbaz s. bax vəzifəpərəst

stolbazlıq i. bax vəzifəpərəstlik

stolüstü s. 1. table; desk; ~ lampa desk-lamp;

reading-lamp; ~ oyunlar; table-games; ~ tennis table tennis; ping-pong; 2. (tez-tez istifadə olunan): ~ kitab

handbook, manual

stomatit i. tib. stomatitis

stomatologiya i. stomatology

stomatoloq i. dentist

strategiya i. strategy; strategics pl.

strateji s. strategic(al); ~ atom silahı strate-

gic atomics; ~ xammal strategic (raw) material / goods, ~ vacib ərazi / rayon hərb. strategic locality

strateq i. strategist

struktur I. i. structure; xalq təsərrüfatının

~u national economy pattern II. s. struc-

tural; ~ dilçilik structural linguistics strukturalizm i. dilç. structuralism, struc-

tural science

studiya i. studio; d.d. workshop

stul i. 1. chair; yumşaq ~ padded chair; açı-

lıb-yığılan ~ folding chair; 2. (tibbi) stool

stüardessa

stüardessa i. stewardess

su I. i. 1. water; yağış ~yu rain-water; təzə

~ fresh water; şirin ~ sweet water; mineral ~ mineral water; dəniz ~yu sea-water; ağır ~ kim. heavy water; ~

ilə getmək to travel by water; iki damla ~ kimi oxşar as like as two peas; ◊ Elə bil ağzına ~ alıb ≅ He is silent

as the grave; ~ vermək 1) bax suvarmaq; 2) (polada) temper; ~ kimi bilmək məc. to know* perfectly; ~ kimi

oxumaq to read* fluently / easily; ~ qiy- mətinə satmaq to sell* for nothing / very cheap; ~ çəkmək 1) to

lay* on water (sup- ply); (evə) to put* (the) water in the house; 2) (quyudan və s.) to draw* water; 3) to

absorb, to take* in, to suck in; ~ çıxartmaq 1) to lay* on water (supply); 2) (quyudan) to draw* water; ~ya

dönmək to turn into water, to turn watery / thin; ~ya çəkmək (yuyulmuş paltarı və s.) to rinse (d.); to swill

(d.); ~yu çəkilmək to dry, to dry up; (xörək) to boil away; ~yu çəkmək (oxşa- maq); to be* like, to bear*

resemblance; 2. juice, sap; ağcaqayın ~yu birch sap; meyvə ~yu fruit juice; 3. (xörəyin) dress- ing; (ət) gravy

II. s. water; ~ enerjisi water power; ~ dəyirmanı water mill; ~ borusu water pipe; ~ təchizatı water supply; ~

yolu waterway; ~ nasosu water pump

sual I. i. question; problem; issue; ~ vermək to ask / to put* a question; mübahisəli ~ vexed / moot question;

~ altında olmaq / qalmaq to remain undecided; ~ etmək bax soruşmaq II. s. interrogative, ques- tion; ~

cümləsi qram. interrogative sen- tence, question; ~ işarəsi question-mark, note of interrogation; ~ əvəzliyi

interrog- ative pronoun

sual-cavab i. question and answer, interro- gation

sualçı i. inquirer, questioner

sualedici I. s. inquiring, questioning; (i.s.)

of inquiry; ~ nəzər / baxış inquiring glance, questioning look II. z. inquiringly, ques- tioningly; ~ tərzdə

baxmaq to look ques- tioningly / inquiringly

sualti s. submarine; ~ kabel submarine cable; ~ qayıq submarine; ~ qaya reef rock ~ bit- kilər submarine

plants

suçlu

suayrıcı i. watershed

subasan i. pump-house

subasar i. flood-lands pl.; water meadow subasımı i. dən. displacement; ~ 5000 ton

gəmi a ship of 5000 tons displacement subay I. i. bachelor, (qoca) old bachelor; unmarried / single man* II.

s. unmarried,

single; ~ adam unmarried / single man* subaylaşmaq f. to become* unmarried / sin-

gle; to become* a bachelor

subaylıq i. unmarriedness, singleness subölüşdürən i. water-distributor subolüşdürücü s. water-distributing

substansiya i. fəls. substance

substantiv s. substantive substantivləşdirilmək f. to be* made sub-

stantivized

substantivləşdirmək f. to substantivize (d.) substantivləşmə fi. substantivization; sifətin

~si substantivization of the adjective substantivləşmək f. to become* / to get*

substantivized

substantivləşmiş s. substantivized; ~ sifətlər

substantivized adjectives

substrat i. fəls., biol. substratum (pl. -ta) subtripok s. subtropical; ~ bölgə / zona sub-

tropical zone

subtropika i. subtropics

suburaxan s. permeable to water suburaxmaz s. not permeable to water,

waterproof

subyekt i. 1. mətn., qram. subject; 2. (şəxs)

fellow, person

subyektiv s. subjective; ~ idealizm fəls. sub-

jective idealism, subjectivism subyektivcəsinə z. subjectively subyektivist i. subjectivist

subyektivizm i. fəls. subjectivism subyektivlik i. subjectivity, subjectiveness suç i. fault, guilt; ~unu boynuna

almaq to

admit / to acknowledge one’s guilt; ~unu boynuna almamaq to deny one’s guilt; ~u öz boynuna götürmək to

take* the blame upon oneself, to shoulder the blame

suçəkən i. blotter, blotting paper

suçiçəyi i. tib. chicken-pox

suçiləyən i. bax susəpən

suçlu s. guilty, culpable; bir şeydə ~ olmaq

to be* guilty of smth.; bir kəsin yanında 707

suçluluq

/ qarşısında ~ olmaq to be* guilty before

smb.

suçluluq i. culpability, guiltness

suçsuz I. s. guiltless, blameless; ~ adam a

blameless / guiltless man* II. z. guiltlessly,

blamelessly

suçsuzluq i. blamelessness, guiltlessness,

innocence, culpability

suçu i. 1. water-carrier; 2. one who waters

plantation

suçuluq i. 1. the job of a water-carrier; 2. the

job of a man who waters plantation sudaşıyan i. waterman*; waterboy; (qadın)

waterwoman*

sudur i. tib. bax suluq

sudurlamaq f. bax suluqlamaq su-elektrik (stansiyası) i. hydroelectric

power station

suf i. zool. pike-perch, zinder

sufi i. mystic

sufilik i. mystification

sufizm i. mysticism

suflyor I. i. teatr. prompter II. s.: ~ budkası

prompt-box, prompter’s box

suflyorluq i. the profession of a prompter; ~

etmək to prompt, to work as a prompter,

to be* a prompter

sugətirən i. bax sudaşıyan

suxarı i. dried crust; (şirin) rusk sui-istifadə i. abuse; ~ etmək to abuse (d.),

to impose (on, upon); bir kəsin etibarın- dan ~ etmək to abuse smb’s confidence; bir kəsin

qonaqpərəstliyindən ~ etmək to abuse smb’s hospitality; bir kəsin meh- ribançılığından ~ etmək to impose

upon smb’s kindness; hakimiyyətdən / səlahiy- yətdən ~ etmək to abuse one’s power / authority

sui-qəsd i. 1. plot, conspiracy; ~in üstünü açmaq to discover a plot; 2. attempt; bir kəsin həyatına ~

hazırlamaq to attempt on smb.’s life; özünə ~ etmək to attempt suicide; 3. (siyasi rəhbərə) assassination

sui-qəsdçi i. conspirator, plotter; (siyasi mo- tivlə əlaqədar) assassinator

sui-qəsdçılik i. the act of conspiracy; (siyasi motivlə əlaqədar) assassination

suilanı i. zool. water-snake

suiti I. i. zool. seal II. s. zool. seal; ~ yağı /

piyi seal-oil 708

sunərgizi

sukeçirən s. permeable to water

sukeçməz s. waterproof; watertight sukeçməzlik i. the quality of being water-

proof, impermeability to water

sukirpisi i. zool. sea-urchin; elm. echinus

[ek-] (pl.-ni)

suqaldıran s.: ~ maşın water-raising engine suqızdıran i. water heating

suquzğunu i. zool. halcyon, kingfisher sulama fi. bax suvarma

sulamaq f. bax suvarmaq

sulandırmaq f. to cause (d.) to water, to

water (d.); bir kəsin ağzını ~ to cause

smb.’s mouth to water

sulanmaq f. 1. to be* irrigated / watered; to

provide with water; to dilute with water; to become* wet / watery; to water; Ağzım sulandı My mouth

watered; 2. (meyvə və s.) to start / to begin* to ripe

sulatdırmaq f. to cause / to ask smb. to water (d.) / to irrigate (d.); to make* smb. water (d.) / to irrigate (d.)

/ to pro- vide with water (d.)

sulatmaq f. bax sulatdırmaq

sulfat i. kim. sulphate

sulfid i. kim. sulphide

sultan i. bax soltan

sultanlıq i. bax soltanlıq

sulu s. 1. watery; (çox su qatılmış) washy,

wishy-washy; ~ boya water-colour (paint); ~ xörək watery meal; 2. juicy; ~ alma juicy apple; 3. kim. aqueous;

~ məhlul aqueous solution

suluca s. quite watery / juicy

suluq i. blister

suluqlamaq f. to blister; Mənim əlim tez

suluqlayır My hand blisters easily suluqlanmaq f. to become* blistered, to be*

covered with blisters

suluqlaşmaq f. to become* / to get* blistered,

to be* covered with blisters suluqlatmaq f. to blister (d.); to cause to

become blistered; Ayaqqabı ayağımı su- luqladıb My shoes raised blisters on my feet

suluqlu s. (i.s.) with blisters, (i.s.) covered with blisters

sumbata i. emery, emery paper; glass-paper sunərgizi i. bot. verbena

suölçən

suölçən i. water-meter

supaylayan i. water-distributor

supərisi i. əs. water-nymph, mermaid supişiyi i. zool. sea bear

suppletiv s. dilç. suppletive; ~ forma dilç.

suppletive form

suppletivlik i. the state of having suppletive

character

surət i. 1. bax üz; 2. image; bədii ~ image;

3. form, appearance; 4. mood, way; bu ~lə in this way, thus; 5. picture, portrayal; ~ini çıxarmaq to copy (d.);

(makinada) to type (d.); (yenidən) to reprint (d.), to retype (d.); to xerox (d.); 6. riyaz. numerator

surətbaz i. bax surətpərəst

surətçıxaran i. copyist; transcriber surətpərəst i. worshipper of face

surğuc i. sealing-wax

surğuclanmaq f. to seal ( d.) up; Qapı sur -

ğuclanıb The door has been sealed surğuclatmaq f. to force / to ask smb. to

seal (d.)

surğuclu s. sealed

surğucsuz s. sealless; (i.s.) without a seal surroqat i. substitute

sursat i. stores, supplies; hərb. ammunition;

hərbi ~ military supplies, munitions sursatxana i. arsenal; armoury; məc. a store

(of.)

sursatlı s. (i.s.) with supplies, hərb. (i.s.) with

ammunition

susalmaq f. to faint, to lose consciousness susamaq f. to be* thirsty; (həm məc. həm də

müst.) to thirst (for, after), to long (for), to crave (for), to hunger (for); elmə ~ to thirst for knowledge; qana

~ to be* blood lust

susamuru i. zool. otter

susatmaq f. to cause smb. to be thirsty; to

cause smb. to thirst (for)

susdurmaq f. to make* smb. be silent, to

cause smb. to keep silence

susdurtmaq f. bax susdurmaq susdurulmaq f. to be* made to keep silence;

to be* asked to keep silence

susəpən i. watering-pot, watering-can susiçanı i. zool. water mouse

susiçovulu i. zool. water rat, water vole susqun I. s. weak, faint, feeble; ~ uşaq

a weak / a feeble child*; ~ göz weak eyes

suvamaq

II. z. weakly, feebly; ~ danışmaq to speak*

feebly

susqunluq i. weakness, feebleness; silence,

pause

susmaq f. to keep* silence / silent; inadla

~ to refuse to utter a word, to refuse to open one’s mouth; Susmaq razılıq əla- mətidir at. söz. ≅ Silence

gives consent; Sus! Silence! Be silent! d.d. Shut up!

susuz s. 1. waterless, (i.s.) without water; arid; ~ səhra arid desert; 2. thirsty; ~ ol- maq to be* thirsty, to

want to drink, to feel* thirsty

susuzdurmaq f. to make* (d.) thirsty; Duzlu xörək adamı susuzdurur Salty food makes one thirsty

susuzlamaq f. bax susamaq susuzlaşdırma fi. kim. calcination susuzlaşdırmaq f. kim. to calcinate (d.)

susuzlaşmaq f. 1. to be* thirsty; 2. to

become* / to get* dry

susuzluq i. 1. thirst; 2. lack of water, aridity;

Səyahətçilər səhrada susuzluqdan öldü-

lər The travellers died of thirst in the desert sututumu i. bax subasımı

suvacaq i. sluice; suvacağı açmaq to open

the locks; suvacağı bağlamaq to shut* / to close locks; suvacağın qapısı lock-gate, sluice-gate

suvaq I. i. (maddə) plaster; ~ çəkmə plas- tering; quru ~ plaster board II. s. plaster, plastering; ~ işi plaster

work, plastering

suvaqçı i. plasterer; ~ olmaq to be* a plas- terer, to work as a plasterer

suvaqçılıq i. the profession of a plasterer; ~ etmək to work as a plasterer

suvaqlamaq f. (həm müst., həm də məc.) to plaster (d.); to cover with plaster; şirin sözlərlə ~ to plaster

smth. over with fine words

suvaqlanmaq f. to be* plastered suvaqlatdırmaq f. bax suvatdırmaq suvaqlatmaq f. bax suvatdırmaq

suvaqlı s. plastered; (i.s.) with / having a

plaster

suvaqsız s. (i.s.) without plaster, (i.s.) hav-

ing no plaster

suvamaq f. to plaster (d.), to cover with

plaster (d.)

709

suvanmaq

suvanmaq f. to be* plastered, to be* covered with plaster

suvarıcı s. irrigation; irrigatory, irrigative; ~ sistem irrigation system; ~ kanal irriga- tion canal

suvarılma fi. irrigation; süni ~ artificial irri- gation

suvarılmaq f. to be* / to get* irrigated suvarma I. fi. 1. irrigation; süni ~ artificial irrigation; 2. (heyvanı)

watering II. s. irri- gation; ~ sistemi irrigation system; ~ kanalı irrigation canal; ~ stansiyası irrigation sta-

tion

suvarmaq f. 1. to water (d.); to irrigate (d.);

məc. to wash (d. with); ◊ göz yaşı ilə ~ to wash with tears (d.); 2. (heyvanı) to water (d.), to give* drink

suvaşdırmaq f. 1. to coat (d.with); 2. (bulaş- dırmaq) to besmear (d.with), to soil (d. with)

suvaşqan s. 1. sticky, sticking; ~ palçıq sticky mud; ~ olmaq to be* sticky; 2. məc. (adam) boring, bothering

suvaşqanlıq i. stickiness, viscidity, viscosity suvaşmaq f. (həm müst. həm məc.) to stick*

(to), to cling (to)

suvat i. watering-place; (heyvan üçün) pond;

(at üçün) horse-pond

suvatdırmaq f. to ask / to cause smb. to plas-

ter (d.)

suveren s. sovereign [`s6vrin]; ~ dövlət a

sovereign state

suverenlik i. sovereignty; dövlət suverenliyi

state sovereignty; milli ~ national sover-

eignty

suvuran s. water pumping; ~ maşın water

pumping engine

suyadavamlı s. tex. waterproof, water-

resistant

suyadavamlılıq i. the quality of being water-

proof / water resistant

suyaran i. dən. cutwater

suyolu i. water-way; beynəlxalq ~ interna-

tional water-way

suyulmaq f. 1. to become* watery / thin;

2. məc. to become* seduced / tempted suyuşirin s. pretty; nice, attractive, winning;

~ uşaq a nice / a pretty child* suyuşirinlik i. the quality of being pretty /

nice / attractive

710

südləyən

suzanbağı i. water lily

suzuma fi. getting thirsty, in need of drinking suzumaq f. to thirst, to want to drink

sübh i. morning; dawn, daybreak; ~ tezdən

bax sübhdən

sübhdən z. at dawn, at daybreak; early in the

morning

sübhəcən z. bax sübhədək

sübhədək z. to / till daybreak / dawn sübut i. proof, evidence; agrument; mad -

deyi- ~ material evidence; ~ etmək to prove [pru:v] (d.); elmi cəhətdən / baxımdan ~ etmək to prove

scientifically

sübut-dəlil i. bax sübut

sübutsuz I. s. unfounded, groundless; base-

less; ~ ittiham unfounded / groundless accusation II. z. baselessly, without adduc- ing any proof

sübutsuz-dəlilsiz z. bax sübutsuz II sübutsuzluq i. failure to prove; ittihamın

sübutsuzluğu failure to prove a charge süd I. i. milk; qatılaşdırılmış ~ condensed milk; qurudulmuş ~ dry /

dried milk; ana ~ü mother’s milk; təzə ~ new milk; ◊ tö- külmüş ~ üçün ağlamaq to cry over spilt milk; ~dən

kəsmək to wean (d.); to stop to give a child mother’s milk; ~ü kəsilmək to cease to give milk; ~ün üzünü

almaq to cream / to skim the milk, to take* off the cream II. s. milk; ~ dişi milk tooth; ~ məh- sulu milk

produce; ◊ ~ anası wet-nurse; ◊ ~ qardaşı foster-brother; ◊ ~ bacısı fos-

ter-sister

südaşı i. bax südlüsıyıq

südçü i. milkman*; (qadın) milkwoman* südçülük s. dairy; ~ sənayesi dairy industry;

~ təsərrüfatı dairy farm

süddaşıyan i. milk carrier

südəbənzər s. milky, milken, milklike südəcər s. children born within a short peri-

od of time; ~ doğmaq to give* birth to a

child every year

südəmər s. 1. ~ uşaq baby, infant in arms;

2. d.d. greenhorn; raw youth; amer. sucker südxana i. (süd sağılan yer) milk-room;

(süd satılan yer) dairy

südqabı i. milk-jug, milk-can südlənmək f. to start to give* much milk südləyən i. bot. milk-weed

südlü

südlü s. milk; milky; ~ şokolad milk choco- late; ~ çörək milk loaf; ~ inək a cow giving much milk; ~ dondurma

milky ice-cream

südlüsıyıq i. milk porridge, milk pudding südsatan i. (kişi) milkman*; (qadın) milk-

woman*

südsüz s. milkless; (i.s.) without milk süfrə i. 1. table-cloth; 2. meal; ~ açmaq to

lay* the table; ~ başında oturmaq to sit* at the table; ~si açıq olmaq to be* hos- pitable; to keep* open

house

süfrəlik i. material fit for a table-cloth süxur i. rock

süjet i. plot, story; d.d. topic

süjetli s. (i.s.) with a plot, (i.s.) having a plot süjetsiz s. (i.s.) without a plot; plotless sükan i. (gəmidə) rudder;

helm; (avtomo-

bildə) (streering) wheel; (velosipeddə) handle-bars pl.; ~ arxasına keçmək (həm müst., həm də məc.) to

take* the helm; (maşın sürmək) to take* the wheel; ~ ar- xasında (məc., müst.) at the wheel; ~ arxa- sında

oturmaq to steer

sükançı i. helmsman*, man* at the wheel; ~ olmaq to be* at the wheel, to be* a helmsman*

sükançılıq i. the profession of a helmsman*; ~ etmək to have* a job of a helmsman*, to work as a

helmsman*

sükunət i. 1. peace; silence, stillness, quiet- ness; ~i pozmaq to break* the silence; 2. immobility

sükut i. 1. silence; hash, quiet, quietness, stillness; ~u saxlamaq to keep* silence; ~u pozmaq to break* the

silence; Sükut razılıq əlamətidir at. söz. Silence gives consent; 2. pause, interval; ~ etmək to pause, to keep*

silent / silence, to be* silent; Sükut! Silence! Be silent! d.d. Shut up! ~a getmək to draw* / to retire / to

shrink* into oneself, to fall* to thinking, to be* lost in thoughts; Cavabdan əvvəl uzun bir sükut oldu There

was a long interval before the reply / answer

sülalə I. i. dynasty, house; qədim ~ an ancient house; Səfəvilər ~si the House of Safavids; the dynasty of

Safavids II. s. dynastic; ~ hakimiyyəti dynastic rule

sülh I. i. peace; ədalətli ~ just peace; möh- kəm ~ lasting / stable peace; ~ bağlamaq

sünbələtmək

to make* peace; bütün dünyada ~ peace throughout the world; ~ü müdafiə defence of peace; ~ uğrunda

mübarizə aparmaq to fight* for peace; Sülhü müdafiə bütün xalqların ümumi işidir The defence of peace is

the common cause of all the peo- ples; Sülh qalib gələcək Peace will tri- umph II. s. peace; ~ danışıqları

peace negotiations; ~ siyasəti peace policy; ~ müqaviləsi peace treaty, treaty of peace; ~ konfransı peace

conference, conference of peace; ~ şəraitində yaşamaq to live at peace; Ümumdünya ~ Şurası World Peace

Council

sülhpərəst s. bax sülhsevər

sülhpərəstlik i. bax sülhsevərlik sülhpərvər s. bax sülhsevər sülhpərvərlik i. bax sülhsevərlik sülhsevən s. bax

sülhsevər

sülhsevər s. peace-loving, peaceful; ~ xalq-

lar peace-loving peoples; ~ siyasət peace-

ful policy

sülhsevərlik i. peacefulness, peaceableness sümsük i. cadger; beggar

sümsüklük i. cadging; begging sümsünmək f. to cadge; to beg

sümük I. i. anat. bone; balıq sümüyü fish-

bone; bir dəri bir ~ nothing but skin and bones, all skin and bone; sümüyünə qə- dər islanmaq to get* / to

be* drenched to the bone / skin; sümüyünü çıxartmaq to bone (d.); Balığın sümüyünü çıxartdın Bone the

fish; fil sümüyü ivory II. s. bone; ~unu bone dust, bone-meal; ~ vərəmi bone tuberculosis; ~ sınması fracture

sümüklü s. 1. bony; ~ balıq bony fish; 2. raw-boned; bony; ~ uşaq a bony baby; ~ qadın a bony woman*

sümüklülük i. 1. the quality of being bony; 2. the state of being raw-boned

sümüksüz s. boneless; (i.s.) without bones sümüksüzlük i. the state of being boneless sümürmək f. to suck

(d.); konfet ~ to suck

a sweet

sümürülmək f. to be* sucked

sünbə i. hərb. ramrod, cleaning rod sünbələmək f. to stuff with ramrod (d.) sünbələnmək f. to be* stuffed

with ramrod sünbələtmək f. to ask / to cause smb. to stuff

with ramrod (d.)

711

sünbül

sünbül i. ear; spike; buğda ~ü wheat-ear, spike / ear of wheat; çovdar ~ü rye ear; ~ bağlamaq / açmaq to

ear, to form ears pl.

sünbülçiçəyi i. bot. hyacinth

sünbülqıran i. zool. gopher

sünbülləmək f. to ear, to form ears pl.; to be*

forming ears / spikes pl.

sünbüllənmək f. bax sünbülləşmək sünbülləşmək f. to form ears pl., to be* form-

ing ears / spikes pl.

sünbüllü s. (i.s.) with ears; full-eared, (i.s.)

with spikes pl.

süngər i. zool. sponge [sp0nd=] süngərdaşı i. pumice [-is], pumice stone süngü I. i. hərb. bayonet; ~ ilə

vurmaq bax

süngüləmək; ~ ilə vuruşmaq to charge with the bayonet; ~ ilə qarşılamaq məc. to give* a hostile reception

(to) II. s. bay- onet; ~ hücumu bayonet attack / charge; ~ davası bayonet fight

süngüləmək f. to bayonet (d.); düşməni ~ to bayonet the enemy

süngülənmək f. to be* bayoneted süngüləşmək f. to bayonet each other / one

another

süngülətdirmək f. bax süngülətmək süngülətmək f. to cause / to ask smb. to bay-

onet (d.)

süngülü s. (i.s.) with a bayonet, (i.s.) having

a bayonet

süngüsüz s. (i.s.) without a bayonet, (i.s.)

having no bayonet

süngüvari s. bayonet shaped

süni I. s. 1. artificial; man-made; ~ ipək

artificial silk; ~ suvarma artificial irriga- tion; ~ yemləmə artificial feeding; (uşağı) bottle-feeding; ~ çiçəklər

artificial flowers; ~ diş artificial / false tooth; ~ peyk man- made / artificial satellite; ~ kauçuk syn- thetic

rubber; ~ buz artificial ice; ~ lif synthetic / man-made fibre; ~ brilyant imi- tation / false diamond; 2. (yalan)

artificial, affected; ~ təbəssüm artificial / forced / affected smile II. z. artificially, affectedly

sünüləşdirilmək f. to be* made artificial süniləşdirmək f. to make* artificial (d.) süniləşmək f. to become*

artificial

sünilik i. artificiality, artificialness; affect-

edness

712

sürəklilik

sünnət i. ritual circumcision; ~ etmək to cir- cumcise; ~ olunmaq to be* circumcised

sünnətli s. circumcised

sünnətsiz s. uncircumcised

sünni i. din. sunnite [`su-]

sünnilik i. the state of being sunnite süpürgə i. broom; Təzə süpürgə təmiz sü-

pürür at. söz. A new broom sweeps clean; ~ çəkmək bax 1) süpürmək; 2) məc. to take* / to rob everything;

to eat* every- thing up

süpürgəçi i. 1. sweeper, cleaner; charwoman*; (idarədə) office-cleaner; 2. broom maker süpürgəçilik i. 1.

the occupation of a cleaner

/ sweeper; 2. the job of a broom maker süpürgələmək f. bax süpürmək süpürgələnmək f. bax süpürülmək

süpürgələtdirmək f. bax süpürgələtmək süpürgələtmək f. to ask / to cause smb. to

sweep (d.)

süpürgəsaqqal i. brownie, house-spite, gob-

lin, hobgoblin

süpürləmək f. 1. to grapple (d.); to snatch

(d.); 2. d.d. (acgözlüklə yemək) to eat*

greedily (d.)

süpürləşmək f. to grapple with each other;

düşmənlə ~ to grapple with an enemy süpürmək f. to sweep* (d.); otağı ~ to sweep* the room; Külək

yarpaqları süpürüb

apardı The wind swept the leaves away süpürtdürmək f. to ask / to cause smb. to

sweep (d.)

süpürülmək f. to be* swept

süpürüntü i. sweepings pl.

süpürüşmək f. bax süpürləşmək

sürahi i. rail; (pilləkəndə) hand-rail; (daxili

pilləkəndə) banisters pl.

sürçək s. bax sürüşkən

sürçütmək f. bax sürüşdürmək sürdürmək f. 1. to ask / to cause smb. to

drive (d.); 2. (sürgün etdirmək) to cause

smb. to exile (d.)

sürdürülmək f. to be* exiled

sürək i. 1. duration; 2. chase; ~ edən beater;

~ etmək to beat* (d.)

sürəkçi i. beater

sürəkli s. lasting, prolonged; ~ alqış pro-

longed applause

sürəklilik i. duration, prolongation

sürəksiz

sürəksiz s. short, brief, not prolonged, tran- sitory

sürəksizlik i. the state of being transitory sürət i. speed, rate; fiz. velocity; maksimal ~ top speed; dəyişkən ~

variable speed; ~ yığmaq to gather / to pick up speed; sa- atda 100 km ~lə at a speed of one hundred

kilometres per hour, at the rate of 100 kms an hour; işıq ~i velocity of light; fırlanma ~i speed of rotation;

başlanğıc ~i initial velocity; sabit ~ ilə sürmək to drive* at a steady rate / speed; yüksək ~ high speed; aşağı ~

low speed; yüksək ~ ilə getmək / sürmək to go* / to drive* fast; yerin fırlanma ~i the velocity of the earth’s

motion; ildırım ~i ilə at lightning speed;

bu ~ ilə at such a speed

sürətlə z. quickly, speedily; fast, rapidly, with

speed; ~ getmək to walk / to go* quickly

/ fast; (maşınla) to drive* fast / with speed sürətləndirici I. i. tex. accelerator II. s. accel-

erating, accelerative

sürətləndirilmək f. to be* accelerated, to be*

increased in speed, to be* caused to move

fast

sürətləndirmək f. to speed* up (d.), to expe-

dite (d.); tex. to accelerate (d.); to quicken (d.); addımlarını ~ to speed one’s pace, to quicken one’s steps;

hərəkəti ~ to gath- er speed, to pick up speed, to increase the speed; təmiri ~ to expedite the repairs

sürətlənmək f. to quicken; to pick up speed; Qatar sürətləndi The train picked up speed sürətli s. speedy,

fast, quick, rapid; ~ addım quick step; ~ üçüş fast flying; ~ axın rapid / swift current; ~ at a fast / swift horse;

~ maşın a fast car

sürətlilik i. speediness; quikness, rapidity sürətölçən i. speedometer

sürətsiz s. speedless, slow, (i.s.) without a

speed / a rate

sürətsizcə z. slowly, at a low speed sürətsizlik i. slowness

sürgü i. bolt; (qapıda) door-bolt; (pəncə-

rədə) window bolt; tex. slide valve sürgün i. exile, banishment; deportation; ~də in exile; ~də yaşamaq to

live in exile; ~də olmaq to be* in exile; ~ etmək to send* into exile (d.), to exile (d.), to banish

sürtüklük

(d.); ~də ölmək to die in exile; ~ edilmək

to be* sent into exile

sürgünlük s. exile; ~ müddəti the time / peri-

od of exile

sürmə i. kim. antimony, stibium; ~ çəkmək

/ yaxmaq to paint (one’s eyelashes) with

antimony

sürmək f. 1. to steer (d.), to drive* (d.); ma-

şın ~ to drive* / to steer a car; gəmi ~ to navigate / to steer a ship; qatar ~ to drive* a train; təyyarə ~ to

pilot a plane; at ~ to ride*; to go* on horseback; velosiped ~ to cycle; 2. (sürgün etmək) to exile (d.), to

deport (d.), to banish (d.), to expatriate (d.); 3. to last, to continue; ömür ~ to live, to lead* a life ◊ sürüb

üstünə gəlmək / getmək to come* / to go* to smb. with claim / pretension; 4. k.t. to plough (d.), to till (d.)

sürmələmək f. to paint (one’s eyelashes) with antimony

sürmələnmək f. to be* painted with antimony sürmələtmək f. to have* one’s eyelashes

painted with antimony

sürməli s. (i.s.) with antimony

sürməyi s. dark-blue, deep-blue; navy-blue;

~ kostyum navy-blue suit

sürpriz i. surprise

sür-sümük i. 1. very thin meat, meat having

no fat at all; 2. məc. a very thin animal sürtdürmək f. to ask / to cause smb. to rub (d.); (parlaqlatdırmaq) to

ask / to cause smb. to polish (d.); döşəməni ~ to cause /

to ask smb. to polish the floor sürtələmək f. to rub (d.with); əlini əlinə

~ to rub one’s hands

sürtgəc i. grater

sürtgü s. lubricating; ~ yağı lubricating oil,

~ aləti / qurğusu lubricating arrange-

ment, lubricator

sürtmək f. 1. to rub (d.with); to rate (d.);

2. to rub sore; Çəkmə ayağımı sürtüb My boot has made a sore on my foot; 3. (döşəməni və s.) to rub (d.), to

polish (d.); döşəməni ~ to polish the floor; 4. (yağ sürtmək) to oil (d.), to lubricate (d.); to spread* (d.on); yağ

~ to spread* butter (on)

sürtük s. bax sırtıq II

sürtüklük i. impudence, shamelessness, bold-

ness

713

sürtülmək

sürtülmək f. 1. to rub oneself, to rub one- self against smth. 2. to be* rubbed

sürtünmək f. 1. to rub oneself; bir şeyə ~ to rub against smth.; 2. (sataşmaq) to cavil (at), to try to find fault

(with), to tease (d.)

sürtüşkən s. captious, fault-finding, nagging sürtüşkənlik i. captiousness

sürtüşmək f. 1. to rub each other; 2. to cavil

(at), to try to find fault (with), to tease (d.) sürü i. flock, herd; (balıq) run, school; (it, canavar) pack; bir ~

qoyun a flock of sheep; bir ~ keçi a flock of goats; bir ~ fil a herd of elephants; bir ~ balıq a run / a school of

fish; bir ~ canavar a pack of

wolves; bir ~ adam a flock of people sürücü I. i. driver, cabman*, coachman*; av- tobus ~sü bus-driver; taksi

~sü taxi-driver II. s. driver’s, driving; ~ vəsiqəsi driving

licence [`la9-]; ~ yeri driver’s seat sürücülük I. i. the profession of a driver II. s. driving; ~ vəsiqəsi driving

licence

[...`la9-]

sürükləmək f. 1. bax sürümək; 2. to draw*

(d., into), to pull (d. into, on); to involve

(d. in)

sürüklənmək f. to be* drawn (into), to be*

dragged (into); to be* involved (in) sürüklətmək f. to cause / to ask smb. to

drag (d.)

sürülmək f. 1. to be* driven / steered; (gəmi)

to be* navigated / steered; 2. to be* exiled / deported; 3. k.t. to be* / to become* ploughed

sürümək f. to shuffle (d.), to drag (d.); ayaq- larını ~ to shuffle one’s feet; ayaqlarını güclə ~ to be* able

hardly to drag one’s legs along

sürüncək s. bax sürüşkən

süründürmə f. red tape; procrastination; ~yə

salmaq to procrastinate; to delay repeat-

edly and without good reason süründürməçı i. red-tapist, procrastinator süründürməçilik i. bureaucracy,

procrasti-

nation

süründürmək f. to procrastinate; to delay;

to drag out (d.); işi ~ to drag out the bussi-

ness

sürünən s. creeping, crawling sürünə-sürünə z. bax sürünərək sürünənlər i. zool. reptiles

714

sütun

sürünərək z. crawling, on all fours, on one’s hands and kness

sürünmək f. to creep*, to crawl, to trail, to drag; məc. to run* (after), to dangle (after); quyruqda ~ to lag /

to drag behind, to trail along at the back; Duman sürünür Mist is creeping

sürüşdürmək f. to slip (d.), to slide* (d.); O, boşqabını sürüşdürdü He slid his plate; İt xaltasını sürüşdürdü

The dog slipped his collar

sürüşdürülmək f. to be* slipped / slid sürüşək s. bax sürüşkən

sürüşə-sürüşə z. slippering, sliding sürüşkən s. slippery; ~ yol slippery road;

~ vəziyyət slippery situation sürüşkənləşmək f. to get* / to become* slip-

pery

sürüşkənlik i. the state of being slippery sürüşmə fi. 1. sliding, slip; 2. geol. displace-

ment; landslide, landslip

sürüşmək f. 1. to slip, to slide*; to slip down;

to glide; buzun üstündə ~ to glide on the ice; ayağı ~ to slip one’s foot; Ayağım sü- rüşdü My foot slipped; 2.

(diyircəklə) to skate, to go* skating; 3. (xizəklə) to ski*; təpədən ~ (xizəklə) to ski* down a hill; 4. (aradan

çıxmaq) to steal* (away), to slip away

sürüşük s. bax sürüşkən

sürütləmək f. to drag (d.), to trail (d.), to

shuffle (d.); ayağını ~ to drag one’s feet / heels; Uşaq oyuncaq maşını sürütləyirdi The child was trailing a toy

car

sürüyə-sürüyə z. dragging, drawing sürfə i. zool. larva (pl. -vae)

süsən i. bot. iris [a97-]; (bənövşəyi) flag süsənbər i. bot. bax süsən

süst s. apathetic, flabby, languid, listless, inert, dull, slack; ~ əhval slack / languid / dull mood

süstləşdirmək f. to cause smb. to become flabby / listless / apathetic / inert; İsti məni süstləşdirdi Heat

made me listless

süstləşmək f. to become* / to get* apathetic / listless

süstlük i. apathy, flabbiness, listlessness; slack sütun i. column; post, pillar; km. göstərən ~ kilometre post;

teleqraf ~u telegraph-

sütunlu

pole; sərhəd ~u frontier post; qəzet ~u newspaper column; bel ~u anat. spine, back-bone, spinal / vertebral

column

sütunlu s. columned, pillar; ~ zal hall of columns, pillared hall, hall of pillars

sütül s. 1. (meyvə və s.) half ripen; 2. (xörək) half cooked; 3. (adam) green, very young

sütüllənmək f. bax süstülləşmək sütülləşmək f. 1. to start to become ripe;

2. məc. to grow* young

süysün i. withers

süyümsüz s. bax abırsız I

süzdürmək f. to ask / to cause smb. to filter;

to ask / to cause smb. to separate liquid

from food by using colander

süzdürtmək f. bax süzdürmək

süzənək i. tib. gonorrh(o)ea [-ri:7] süzənəkli s. (i.s.) with gonorrhoea, (i.s.) hav-

ing gonorrhoea, (i.s.) ill with gonorrh(o)ea süzgəc i. filter, strainer; colander

süzülmək

süzgəcli s. (i.s.) with a filter / a strainer süzgün s. tender, delicate; ~ baxış a tender

/ delicate look

süzgünlük i. tenderness, delicacy süzgün-süzgün z. delicately, tenderly; ~ bax-

maq to look tenderly

süzmə i. condensed sour milk, youghurt,

yogurt, youghourt

süzmək f. 1. to filter (d.), to strain (d.); to let*

pass (d.); içməli suyu ~ to filter the drink- ing water; 2. to dance tenderly / smoothly / gracefully; 3. to soar,

to sail in the air; göydə süzən quşlar birds soaring in the sky; başdan ayağa ~ to examine from head to food;

gözləri ilə ~ to gaze (d.), to stare (d.)

süzülmək f. 1. to be* filtered / strained; 2. to trickle down; Qan onun üzündən süzülürdü Blood trickled

down his face; 3. to wear* out; məc. to be* used up

715

şahid

şadlaşmaq f. to become* glad / happy / grat- ified

şadlıq i. gladness, joy; delight; ~ etmək to enjoy oneself, to make* merry, to have* a good / jolly time;

şadlığından şitlik etmək to grow* fastidious / fussy

şadlıqla z. merrily, gaily; joyfully, gladly şadyana z. bax şad II

şadyanalıq i. gladness, joy, triumph, merri-

ment, mirth, hilarity, gaiety; (əyləncəli) merry-making; (hay-küylü) revelry; revel; ~ etmək to be* glad /

happy; to rejoice; to make* up rejoice; to have* a rattling time

şaftalı I. i. peach II. s.: ~ ağacı peach (-tree) şaftalılıq i. peach grove / orchard

şagird I. i. 1. pupil; 2. (usta yanında)

apprentice, learner; 3. (davamçı) disciple [d9`sa9p7l] II. s. pupil’s; ~ qələmi pupil’s pen; ~ forması pupil’s

uniform; ~ çantası pupil’s bag, satchel

şagirdlik i. 1. pupil(l)age, 2. (usta yanında) apprenticeship

şah I. i. 1. tsar [tsa:], [za:], shah, king; 2. (şah- mat oyununda) check; ~ vermək (şah- matda) to check to the

king; ~ və mat checkmate; heyvanların ~ı king of beasts; göylər ~ı Heavenly Father II. s.: ~ əsər masterpiece

şahad i. tax / dues for milling

şahadlıq i. grain for tax in the mill

şahanə I. s. 1. royal, regal; ~ ehtiram regal

/ royal honours; ~ baxış royal look; 2. splendid, magnificent, excellent II. z. splendidly, brilliantly, excellently

şahbaz i. zool. white falcon

şahdamar i. 1. anat. aorta; 2. məc. main road,

main river, etc.

şahənşah i. (titul) king of the kings, Shah of

the shahs

şahı i. five-copeck

şahılıq i. five-copeck coin

şahid I. i. hüq. witness; (gözü ilə görən) eye-

witness; ~ olmaq to be* a witness (of), to witness (d.); bir kəsi ~ tutmaq to call smb. to witness; ~ sifəti ilə

çağırmaq (məh - kəməyə) to subpoena as a witness II. s. witness; ~ ittihamı witness for the prose- cution; ~

müdafiəsi witness for the defence

Şş

Ş, ş the 26th letter of the Azerbaijani alphabet şabalıd I. i. chestnut [-sn-]; at ~ı horse-chest- nut II. s.

chesnut; ~ ağacı chestnut, chest-

nut-tree

şabalıdı s. chestnut, chestnut-coloured;

~ saçlar chesnut-coloured hair şabalıdlıq i. chestnut grove

şablon I. i. templet, pattern; (rəsm üçün)

stencil; (forma) mould [mould]; (tökmə) stricle; məc. cliche; (çeynənmiş fikir, ifadə və s.) commonplace II. s.

1. pattern (attr.), templet attr.; 2. məc. banal, unoriginal, trite; ~ əsər stereotyped / banal work; ~ cavab

stereotyped answer; ~ ifadə trite expression / phrase

şablonluq i. banality, triteness, common- placeness

şad I. s. merry, gay, glad, joyous, joyful; cheerful; ~ etmək to make* glad / happy (d.); to gladden (d.); Bu

onu çox şad elədi It made him / her glad / happy; Bu xəbər onu şad etdi He / She was very glad to hear the

news; ~ olmaq to be* glad / happy; Sizi yenidən görməyimə şadam I am glad to see you again II. z. merrily,

gaily; joy- fully, cheerfully

şadara i. riddle; ~ya döndərmək to pierce with holes (d.); (güllələrlə) to riddle (d.); ~ya dönmək to be* all

holes; to be* / to become* riddled; buğdanı / torpağı / kö- mürü ~dan keçirmək to riddle wheat / soil / coal

şadaralamaq f. to riddle (d.); to sift (d.) şadaralanmaq f. to be* riddled / sifted şadaralatdırmaq f. bax

şadaralatmaq şadaralatmaq f. to ask / to cause smb. to rid-

dle / to sift

şad-xürrəm z. bax şad II

şadlandırıcı s. gratifying; pleasant; ~ vəziy-

yət gratifying circumstance şadlandırmaq f. to make* glad / happy for

a while (d.); to cheer up (d.), to brighten

(d.), to gratify (d.)

şadlanmaq f. to be* glad / happy; to rejoice;

to cheer up, to brighten

716

şahidlik

şahidlik i. evidence testimony; illustration; ~ etmək to witness (d.); to testify (to); (əleyhinə) testify (against)

şahid-sübut i. proof, evidence, fact; (adam haq.) witness

şahin i. zool. falcon

şahlıq i. 1. the title of a shah; 2. the state of

being a shah; ~ etmək to reign; 3. kingdom,

reign

şahmar i. a kind of poisonous snake şahmat I. i. chess; ~ oynamaq to play chess;

bir əl / partiya ~ oynamaq to play a game of chess II. s. chess; ~ oyunu game of chess; ~ turniri chess

tournament; ~ fiqur- ları chess-men; ~ taxtası chess-board; ~ partiyası game of chess; ~ qaydası ilə (forması

ilə) in chess-board order; in stag- gered rows; ~ debütü chess opening

şahmatçı i. chess-player

şahmatçılıq i. the profession of a chess-player şahnamə i. Shahname (a book praising

shahs)

şahpərəst I. i. shah-lover, shah supporter

II. s. shah-loving

şahpərəstlik i. the character of being a shah

lover / shah supporter

şahzadə i. shahzadah; (qız) princess; (oğlan)

prince

şahzadəlik i. the state of being a prince or a

princess

şax I. i. branch, bough [bau] II. s. smooth;

glossy; upright; ~ yeriş an upright walk; ~kağız glossy paper III. z. smoothly; straight; upright; ~ durmaq to

stand* straight / upright, to hold* oneself erect / upright

şax-budaq i. branches, branching; ~ atmaq to branch (d.), to branch out (d.)

şax-budaqlı s. branchy; ~ ağac branchy tree şaxə i. bax şax I

şaxələnmək f. 1. to branch out [bra:-], to

ramify; 2. (yol) to fork (d.), to divide (d.) şaxəli s. 1. branchy; ramified; 2. (yol) divid-

ed, forked

şaxlamaq f. 1. to put* branches over the silk-

worm; 2. to cover (d.) with branches şaxlı s. bax şax-budaqlı

şaxlı-budaqlı s. bax şax-budaqlı

şaxşax i. (oyuncaq) rattle, trinket; popgun

şaqqanaq

şaxta I. i. frost; (hava) freezing weather [...we17]; 5 dərəçə şaxta 5 degrees of frost; bərk ~ hard / sharp /

bitter frost; Bu gün bərk şaxta var It is freezing hard today; ~ vurmaq to freeze; to be* frozen; şaxta gülləri

vurub The flowers are frost- bitten II. i. mine; pit; daş kömür ~sı coal pit; ventilyasiya ~sı (binalarda) ventilat-

ing shaft, air trunk

şaxtababa i. Grandfather Frost; Santa Claus, Father Christmas

şaxtaçı I. i. miner II. s. miner’s ~ günü Miner’s Day

şaxtaçılıq i. the job of a miner

şaxtalı s. frosty; ~ gün frosty day; ~ hava

frosty air / weather

şaxtayadavamlı s. frost-hardy, frost-resist-

ant; bitkilərin ~ğı frost-resisting ability of

plants; ~ buğda frost-resistant winter wheat şaxtayadavamlılıq i. frost-resistance; bitki- lərin şaxtaya

davamlılığı the resistance

of plants to frost

şair i. poet; xalq ~i People’s Poet; Azər-

baycanın xalq şairi People’s Poet of Azerbaijan; tanınmış ~ a well-known poet; məşhur ~ a famous poet

şairanə I. s. poetic(al); ~ dil poetic language; ~ üslub poetic style II. z. poetically

şairə i. poetess

şairlik i. gift [g9-] / talent / profession of a

poet; ~ etmək to be* a poet, to write*

poems

şakər i. habit; ~ də olmaq to be* in the habit

(of), to be* given (to), to be* accustomed (to); Bu onun şakəridir It has become / grown a habit / custom

with him / her; Bu onun şakəri deyil It is not his / her habit / custom

şaqqa i. half of the carcass (of mutton, etc.) şaqqalamaq f. to cut* into two equal parts (d.) şaqqalanmaq f.

to be* cut into two equal

parts

şaqqalatdırmaq f. bax şaqqalatmaq şaqqalatmaq f. to ask / to cause smb. to cut*

(d.) into two pieces / into two parts şaqqalı s. broad shouldered [-6:d3ou-] şaqqalılıq i. the state or quality of

being

broad-shouldered

şaqqanaq i. roar of laughter, laughing (loud-

ly); ~ çəkib gülmək to burst* out laughing 717

şaqqaşaq

şaqqaşaq z. bax şaqqıldaya-şaqqıldaya şaqqıldaq i. (uşaq oyuncağı) rattle; toy-pistol şaqqıldamaq f. 1. to

laugh loudly, to roar;

2. to crack; to chatter; 3. to snap, to chatter; Onun dişləri şaqqıldayır His / Her teeth are chattering

şaqqıldaşmaq f. d.d. to laugh loudly togeth- er; to snap all together

şaqqıldatmaq f. to make* smth. crack / click / chatter; barmağını ~ to snap one’s fin- gers; qamçını ~ to crack

the whip; to snap a whip; dabanlarını ~ to click one’s heels

şaqqıldaya-şaqqıldaya z. loudly, rattling; ~ gülmək to laugh loudly; ~ getmək (qa- tar, araba və s.) to go*

rattling; Qatar şaqqıldaya-şaqqıldaya keçdi The train rattled away

şaqqıltı i. crash, crack, snap; dişlərin ~sı chattering of teeth

şaqqıltılı s. crashing, cracking, noisy, rattling şaqraq I. i. zool. bullfinch [`b0l-] II. s. merry, gay; ringing; ~ gülüş

merry / ringing laugh-

ter

şaqul i. 1. tex. plumb, plummet; 2. sheer /

vertical face

şaquli I. s. sheer, vertical; perpendicular;

~ pilləkən perpendicular straircase; ~ xət- lər vertical lines II. z. vertically, perpen- dicularly

şal I. i. shawl II. s.: ~ parça cashmere şalaxo i. a dans melody

şalban i. 1. beam, log; 2. məc. tall long man şalbanlıq s. (i.s.) suitable for log / beam şalğam i. bot. turnip

şallaq i. lash, whip; ~la vurmaq bax şallaq- lamaq

şallaqlamaq f. to lash (d.), to whip (d.) şalvar I. i. trousers pl.; amer. pants; (atda, motosikletdə getmək üçün)

breeches; (enli və qısa) plus -fours, amer. knickers; ~ geymək to wear* trousers; to put* one’s trousers on II.

s. trouser; ~ qıçı trouser leg;

~ fabriki trouser factory

şalvarlıq i. material suitable / fit for trousers şam I. i. 1. candle; ~(ı) yandırmaq to light*

a candle; ~(ı) söndürmək to put* out a candle; 2. tex. plug II. s.: ~ işığı candle- light; ~ işığında by the

candlelight; ~ işı- ğında geyinmək to dress by the candlelight

718

şanlı

III. i. pine (-tree) IV. s.: pine, piney, deal; ~ iyi piney / piny smell; ~ meşəsi pinewood, pine forest, pinery; ~

qozası deal apple; cone; ~ taxta deal-board V. i. supper; ~ etmək to take* / to have* supper; ~ üçün for

supper; ~ dan sonra after sup- per VI. s.: ~ yeməyi supper; ~ yeməyi ha- zırlamaq to make* supper

şamağacı i. pine tree, pine

şamama i. small musk-melon

şaman i. shaman [`3a:-], (a priest using magic

to control, to describe future events or to

cure sick people, etc.)

şamanlıq i. shamanism [`3a:-]; ~ etmək to be*

a shaman, to practise shamanism

şamayı i. shamai (a kind of river fish) şamçı i. 1. candle-maker; 2. candle-seller şamçılıq i. the trade of making

and selling

candles

şamdan i. candlestick

şamil i. concern(ing); ~ etmək to concern

(d.), to have* to do (with); Bu ona şamil edilə bilməz It does not concern him / her, It has nothing to do with

him / her

şamlıq i. pinery; pine grove

şampan i. (şərabı) champagne [-pe9n]; d.d.

fizz

şampun i. shampoo; ~la başını yumaq

to shampoo one’s head [hed] şampunlamaq f. to cover with shampoo (of),

to shampoo (d.)

şampunlanmaq f. to shampoo oneself, to

give* himself / herself shampoo

şampunlatdırmaq f. bax şampunlatmaq şampunlatmaq f. to ask / to cause s.o. to

shampoo (d.)

şan I. i. 1. fame, glory; 2. valour [`v5-] II. i.

honeycomb [`h0n9koum] III. s. ~ balı

honey in combs [`h0...kou-]

şana i. 1. pitchfork; 2. arx. bax daraq (1-ci

mənada)

şanalamaq f. to pitchfork (d)

şanalanmaq f. to be* pitchforked şanapipik i. zool. hoopoe [-`pu:]

şanı i. one of the grape sorts in Absheron (in

Azerbaijan)

şanlı s. glorious, famous, valorous; valiant;

~ Azərbaycan ordusu valiant / glorious Azerbaijan Army

şanlı-şöhrətli

şanlı-şöhrətli s. bax şanlı

şans i. chance; yaxşı ~ı olmaq to have* a

good / fair chance

şanslı s. (i.s.) having good chance

şanslılıq i. the state of having good chance şanssız s. (i.s.) without chance, (i.s.) having

no chance

şanssızlıq i. the state of having no chance şan-şan z.: ~ olmaq to have* a lot of holes;

(güllə ilə) to be* riddled; ~ etmək to make*

holes; ~ etmək (güllə ilə) to riddle (d.) şan-şərafət i. bax şan I

şan-şərafətli s. bax şanlı

şan-şöhrət i. bax şan I

şan-şöhrətli s. bax şanlı

şan-şövkət i. bax var-dövlət

şantaj i. blackmail; ~ etmək to blackmail (d.);

bir kəsə ~ etmək to blackmail smb. şantajçı i. blackmailer

şantajçılıq i. blackmailing

şantajlamaq f. to blackmail (d.)

şapalaq i. box on the ear; slap in the face;

~ yemək to receive a slap in the face; bir kəsə ~ vurmaq to slap smb.in the face; to cuff / to box smb’s ears

şapalaqlamaq f. to slap (d.), to smack (d.); to box on the ear, to slap in the face

şapalaqlanmaq f. to be* slapped / smacked; to receive a slap in the face

şapalaqlaşmaq f. to slap / to smack each other şapalaqlatdırmaq f. bax şapalaqlatmaq şapalaqlatmaq f. to

make* smb. slap /

smack (d.); to ask smb. to slap (d.) şapka i. 1. cap; xəz ~ fur-cap; 2. (qəzetdə bir neçə məqalə üçün iri

hərflərlə baş-

lıq) banner headline(s)

şapkaçı i. cap-maker; hatter

şapkaçılıq i. the trade of a hatter / cap-maker şapkalıq i. material fit for making caps;

material suitable for making caps şapkalı s. (i.s.) without a cap, (i.s.) having

no cap on

şapkasız i. capless; (i.s.) without a cap şappadan z. suddenly, all of a sudden, unex-

pectedly; ~ gəlmək d.d. to come* sud-

denly / all of a sudden

şappalamaq f. 1. to slap (d.); to spank (d.);

to lash (d.); 2. bax şaqqalamaq şappalanmaq f. 1. to be* slapped; 2. bax

şaqqalanmaq

şatırlıq

şappıldamaq f. to fall* with noise (into the water); (dalğa haq.) to lap

şappıldatmaq f. to lap (d.)

şappıltı i. splash, swash [sw63]; (dalğa haq.)

lapping

şar i. ball; sphere; balloon; ~ buraxmaq to

release a balloon; bilyard ~ı billiard-ball;

yer ~ı the (terrestrial) globe

şarabənzər s. like a ball / balloon; ball-

shaped, ball like

şarabənzərlik i. the state or quality of being

ball-shaped

şaraoxşar s. bax şarabənzər

şaraoxşarlıq i. bax şarabənzərlik şarıldamaq f. to flow* / to run* with a splash

(of water, etc.)

şarıldatmaq f. to pour (d.) with a splash şarıltı i. splash, swash

şarlatan i. charlatan, mountebank, fraud;

quack

şarlatanlıq i. charlatanism [3-], charlatanry

[3-], fraud; ~ etmək d.d. to behave like a

charlatan, to be* a charlatan

şarmanka i. street-organ, barrel-organ; ~ çal-

maq to grind* a street-organ / barrel-organ şarmankaçı i. organ-grinder şarmankaçılıq i. the profession / job

of an

organ-grinder

şarnir i. tex. hinge, joint; ~də on hinges;

hinged; universal ~ gimbal joint şarpıldamaq f. bax şappıldamaq şarpıldatmaq f. 1. to splash (d.), plash (d.);

2. to crack (d.); qamçını ~ to crack a whip şarpıltı i. bax şappıltı

şassi i. tex. chassis [`35si(:)] (pl. chassis

[`35s9z]); (təyyarədə) undercarriage şaşdırmaq f. to confuse(d.), to embarrass

(d.), to perplex (d.), to puzzle (d.) şaşdırılmaq f. to be* confused / embarrassed

/ puzzled

şaşka i. draught [dra:ft]; amer. checkers;

~ oynamaq to play draughts, amer. to play

checkers

şaşqın s. confused, embarrassed, perplexed,

puzzled

şaşqıncasına z. confusedly, embarrassedly,

perplexedly

şatır i. baker

şatırlıq i. the trade of a baker

719

şayba

şayba i. 1. tex. washer; 2. id. (xokkeydə) puck şayət bağ. if, in case; Şayət o gəlsə,... If / In

case he / she comes...

şayiə i. rumour, common talk, hearsay; Şai-

əyə görə... They say, It is said, People say; ~ yaymaq to spread* a rumour; Şayiə var ki, ... There is some talk

that... Şayiə gə- zir ki, ... It’s rumoured that...; Ona şayiə çatıb ki,... Rumours have reached him / her that...; ~

buraxmaq to set* a rumour abroad / afloat, to float a rumour; Şayiə- lərə inanma ≅ Believe only half of

what you hear, Don’t believe rumours

şayiəyayan i. rumour talker, rumourmonger, a person who spreads rumours

şedevr i. masterpiece [-pi:s], chef-d’oeuvre [3e9d7:vr] fr.

şef i. chief [-i:f] d.d. boss; patron

şeflik i. patronage; ~ etmək to be* patron (of), to have* the patronage (of), to look after (d.); şefliyə

götürmək to take* (d.)

under one’s patronage

şeh I. i. dew; səhər ~i early dew; axşam /

gecə ~i night dew; Şeh düşür The dew is

falling II. s.: ~ danələri dew-drops şehdüşmə i. dew-fall

şehləmə fi. dew-fall, falling of dew şehləmək f. to be* covered with dew; to get*

/ to become a bit wet

şehlənmək f. to be* wet with dew, to become*

dewy

şehli s. 1. dewy; ~ ot dewy grass, grass cov-

ered with dew; ~ səhər dewy morning;

2. məc. fresh

şehlilik i. dewiness

şehsiz s. (i.s.) without dew, (i.s.) having no

dew, dewless

şehsizlik i. the state of being without dew /

dewless

şeriyyət i. poetry

şerləşmək f. to recite / to declaim poem with

each other, to write poems to each other şeir i. 1. poem, (kiçik) rhyme, verse; lirik

~ lyric(al) poem / rhyme; 2. poetry şeirşünas i. a scholar studying poetry şeirşünaslıq i. poetry-study,

prosody

şeşə s. 1. haughty, arrogant; proud; 2. snub,

turned up; ~ bığlar turned-up moustache [m7s`ta:3]

720

şeytançılıq

şeşəbığ s. (i.s.) with turned-up moustache [m7s`ta:3]; ~ kişi a man with turned-up moustache

şeşəbığlı s. bax şeşəbığ

şeşəbuynuz s. (i.s.) with long and pointed

horn; large-horned

şeşəbuynuzlu s. bax şeşəbuynuz şeşələnmək f. to mount / to ride the high horse

idiom.; to brag (of, about), to boast (of) şeşələtdirmək f. bax şeşələtmək şeşələtmək f. to make* smb. brag

(of, about)

/ boast (of)

şeşəlik i. haughtines, arrogance

şeviot I. i. cheviot II. s.: ~ parça cheviot şey i. 1. thing; 2. object; 3. piece; bir ~ some-

thing; heç bir ~ nothing; hər ~ everything; ev ~ləri household things; Yaxşı bir şey almışam I have bought a

good thing

şeyda s. madly in love (with); loving; ~ bül- bül loving nightingale

şeyx i. sheikh; 1) an arab sheik or prince; 2) head of religious order; 3) a respectable old man*

şeyxlik i. 1. sheikhdom; 2. the state of being a sheikh

şeyxülislam i. sheikhulislam (ecclesiastic head of shiites)

şey-mey i. bax şey-şüy

şeypur i. mus. horn, bugle; ~ çalmaq

to bugle, to blow / to wind the horn şeypurçalan i. horner, bugler

şeypurçu i. bax şeypurçalan

şey-şüy i. belongings, things, lumber, junk,

goods and chattels; bits and pieces; bütün

~ ilə (with) bag and baggage; bits and pieces şeytan I. i. 1. mif. satan, demon, devil, deuce, dickens; 2. rascal,

swindler, sly / cunning one; ~ kimi like the devil; Lənət şeytana, şeytana lənət The devil take it! II. s. satan-

ic, demonic, demonical; ~ işi / əməli devilry

şeytanbazar i. second-hand market şeytanbazarı i. bax şeytanbazar şeytancasına z. devilishly; cunningly

şeytançı i. informer; telltale; (məktəbdə)

sneak

şeytançılıq i. slander, denunciation; (mək -

təbdə) sneaking; ~ etmək to tell* tales (about), to peach (against, on, upon); to spy; (məktəbdə) to sneak

şeytandırnağı

şeytandırnağı i. agail, hangnail şeytanlanmaq f. to be* reported (to on, to d.),

informed (d. of) / denounced (d. to) şeytanlatdırmaq f. bax şeytanlatmaq şeytanlatmaq f. to make* smb.

report (to on,

to d.) / inform (d. of) / spy (on) şeytanlıq i. bax şeytançılıq

şeytan-şeytan z. bax şeytancasına

şəban i. the eighth month of Moslem

chronology

şəbədə i. mockery; ~ yə qoymaq to jeer (at),

to scoff (at), to mock (at)

şəbəkə I. i. 1. net; (dəmiryolunda) network;

2. tracery, ornament, decorative pattern

II. s. open-work (ed)

şəbəkəçi i. designer, ornamentalist şəbəkəçilik i. trade of ornamentalist şəbəkəli s. lattice, latticed; ~

pəncərə lat-

tice window

şəbkorluq i. hen-blindness

şəbnəm i. bax şeh I

şəbnəmli s. bax şehli

şəcərə I. i. geneology, family tree II. s. gene-

ological; ailə ~ si geneological tree, fam-

ily tree

şəddə i. bead, seed-pearls

şəfa i. healing, recovery [-`k0-]; ~ vermək

to heal (d.), to cure (d.); ~ tapmaq to heal,

to be* healed, to recover

şəfalı s. medicinal, healing, lifegiving; ~ əllər

life-giving / curious hands

şəfaverici s. 1. healing; ~ su healing water;

2. medicinal; (iqlim, hava) healthy; ~ iq- lim healthy climate; ~ vasitə medicinal / health-giving remedy; ~ ot

(bitki) medic- inal herb; 3. life-giving, vivifying

şəfəq i. 1. glow, lustre; brilliance, brilliancy; 2. radiance; səhər ~i daybreak [-bre9k], dawn; axşam ~i evening-

glow; şimal ~i northern lights pl; ~ saçmaq to shine*, to beam; Günəş şəfəq saçır The sun shines; Günəş

buludların arasından şəfəq saçdı The sun beamed through the clouds

şəfəqləndirmək f. to cause to become bright(er) / to lighten up (d.)

şəfəqlənmək f. to shine*, to light* up (with) şəfəqli I. s. brilliant, blazing, shining; glitter- ing, twinkling II. z.

brightly, brilliantly;

strikingly

şəfəqsaçan s. bax şəfəqli I

şəhərli

şəffaf I. s. transparent, limpid; ~ hovuz limpid pool; ~ su limpid water; ~ şüşə transparent glass II. z.

transparently, limpidly

şəffaflaşdırmaq f. to make* (d.) limpid, to cause (d.) to become limpid / transparent şəffaflaşmaq f. to be* /

to become* trans-

parent

şəffaflıq i. transparence [-`pe7-], transparency,

limpidity

şəfqət I. i. mercy, sympathy; compassion,

pity II. s.: ~ bacısı nurse

şəfqətli s. merciful, charitable, compassion-

ate; ~ əllər life-giving hands

şəhadət I. i. evidence; ~ etmək to evidence

(d.), to witness (d.), to testify (to); (əksinə) to testify (against) II. s.: ~ barmağı fore- finger, index (finger)

şahadətnamə i. certificate, attestation; do- ğum haqqında ~ birth certificate; tibbi ~ certificate of health [he-

]; kəbin haq- qında ~ marriage lines pl., certificate of marriage; şəxsiyyət haqqında ~ identify /

indentification card; ~ vermək to give* a certificate (to)

şəhər I. i. (kiçik) town, (iri) city; paytaxt ~ capital (city); əyalət ~i provincial town; baş / əsas ~ chief town

[t3i:f-]; ~ və kənd town and country; ~dən getmək / çıxmaq to go* out of town, to leave* the town; ~dən

kənarda yaşamaq to live out of town; ~ə getmək to go* to town; qəhrə- man ~ hero-town, hero-city; ~dən

~rə from town to town, from city to city II. s. town; ~ əhalisi urban population, towns- people, townstock [-

z-]; city-dweller; townsman*, town-dweller, townspeople; ~ sakinləri top. i. townsfolk

şəhərbəşəhər z. town by town, city by city şəhərcik i. small town, settlement şəhərətrafı s. suburban; local; ~

qatar local

train; ~ hərəkət (nəqliyyat) local traffic /

service; ~ küçələr suburban streets şəhərkənarı s. bax şəhərətrafı şəhərlərarası s. intertown, interurban; ~

te-

lefon trunk-line; ~ avtobus marşrutu (xətti) interurban bus service; ~ yol interur- ban road

şəhərli i. (kişi) townsman*; (qadın) townswoman*; towndweller, city-dweller; ~lər townspeople, townsfolk

721

şəhərsalma

şəhərsalma i. town-building [-b9ld-] şəhərsayağı s. like a town / a city, as a town

/ a city

şəhid i. martyr for faith / belief; dead man*

for faith / belief; ~ olmaq to fall* / to be* killed for a righteous cause; to be* killed for faith / belief; özünü ~

etmək 1) to make* a martyr of oneself; 2) məc. to work with favour, to work grabbing, to work regardless of

one’s own health

şəhidlik i. martyrdom

şəhla s. blue, dark-blue; ~ gözlər blue / dark-

blue eyes

şəhvani s. erotic, voluptuous; ~ hisslər erotic

/ voluptuous feelings

şəhvət i. 1. voluptuousness, longing; 2. lust,

cornality; ~ düşgünü bax şəhvətpərəst şəhvətpərəst I. i. voluptuary II. s. lustful,

lewd, lascivious, voluptuous şəhvətpərəstlik i. voluptuousness, lustful-

ness

şəxs I. i. 1. person; ədəb. teatr. personage,

character [k-]; 2. individual; xüsusi ~ pri- vate person; vəzifəli ~ official, functionary; hüquqi / yuridik ~

juridical person II. s. personal; ~ əvəzliyi qram. personal pro- noun; ~ adları personal names

şəxsən z. personally; Bu şəxsən mənə aiddir That belongs to me personally; Mən şəx- sən buna razı deyiləm

Personally I don’t agree with it; O, şəxsən iştirak etdi He / She was present in person

şəxsi s. private; personal; ~ həyat private life; ~ əmlak personal property; ~ katib per- sonal / private

secretary; ~ məsuliyyət per- sonal responsibility; bir şeydə ~ marağı olmaq to have* a personal stake in

smth.; ~ heyət personnel, crew, staff

şəxsi-qərəz i. personal interest; hostility şəxsi-qərəzlik i. personal hostility / anger şəxsiyyət i. personality;

person; ~in toxu-

nulmazlığı personal immunity; görkəmli

~ famous / well-known person şəxsiyyətsiz s. 1. unworthy (of), worthless; 2. (i.s.) without a distinctive

personality;

(i.s.) without individuality şəxsiyyətsizlik i. 1. the state of being unwor-

thy / worthless; 2. the state of being with-

out individuality

şəxsləndirmək f. qram. to conjugate (d.)

722

şəkilli

şəxslənmək f. qram. to be* conjugated şəxsli s. personal, finite; ~ cümlə personal sentence; felin ~ forması

finite form of the

verb, finite verb

şəxssiz s. qram. impersonal; non-finite;

~ cümlə impersonal sentence; felin ~ for-

ması non-finite form of the verb, verbal şəxssizlik i. impersonality

şəkər I. i. 1. sugar; qamış ~i cane-sugar, çu-

ğundur ~i beet-sugar; süd ~i kim. lactose; 2. tib. diabetes pl. II. s. sugar; ~ tozu gran- ulated sugar; ~ qamışı

sugar cane; ~ çu- ğunduru sugar beet, white beet; ~ sənayesi sugar industry; ~ turşusu kim. saccharic acid; ~

zavodu sugar-refinery [3ug7r9fa9-]; ~ xəstəliyi tib. diabetes pl.

şəkərbura i. Azerbaijan national cake şəkərdil s. bax şirindilli

şəkərdilli s. bax şirindilli

şəkərlənmək f. to become* / to get* sugared

/ sweet

şəkərləşmək f. bax şəkərlənmək

şəkərli s. (i.s.) with sugar, (i.s.) mixed with

sugar

şəkil I. i. 1. picture, painting, canvas; portrait;

(yağlı boya ilə çəkilmiş) oilpainting; foto ~ photo; ~ çəkmək to paint a picture (of); (karandaşla) to draw* (d.);

2. teatr. scene; 3. shape, form, appearance; 4. phenome- non; şəklə düşmək to change appearance; ~i

düşmək to be* reflected; ~ çəkmək (aparatla) to take* a photo / a picture; ~ çəkdirmək to have* one’s

photo taken II. s. picture; ~ qalereyası picture-gallery

şəkilcə z. by form; by appearance şəkilçəkən i. photographer

şəkilçəkmə i. drawing; photographing şəkilçi i. qram. affix; ön ~ prefix, son ~ suf-

fix; sözdüzəldici ~ word-building suffix;

sözdəyişdirici ~ word-changing suffix şəkilçiləşmə fi. qram. affixation şəkilçiləşmək f. qram. to become* an

affix,

to turn into an affix; to become* a suffix şəkilçili s. inflectional; ~ dillər inflectional

languages

şəkilçililik i. the state or quality of being

inflectional

şəkilli s. illustrated, picture; pictorial; ~ kitab

picture book; ~ əlifba pictorial alphabet; ~ lüğət illustrated / pictorial dictionary

şəkk

şəkk i. doubt [daut]; ~ gətirmək to call smth. in question, to cast* doubt on smth.; Şəkk qalmasın deyə... Lest

there be any doubt

şəkləmək f. to pick up (d.); to listen very attentively; qulaqlarını ~ to pick up one’s ears

şəklənmək f. to doubt [daut] (d.), to have* doubt (of, as to); Şəklənməyə bilərsən You may trust (d.); You

may rely (upon); You need not worry (about)

şəkli s. suspicious, shady; fishy; ~ baxış sus- picious look; ~ əhvalat / hekayət a fishy story

şəklilik i. uncertainty, uncertainness

şəksiz s. (i.s.) without / beyond doubt,

undoubtedly

şəksizlik i. certainty, doubtlessness şəksiz-şübhəsiz z. bax şəksiz

şək-şübhə i. bax şəkk; Şəkk-şübhə yoxdur

d.d. There is no doubt about that

şəlalə i. waterfall, falls pl., cataract; (kiçik)

cascade; Niaqara ~ si the Nigaara Falls şələ i. bundle; burden; odun ~si bundle of wood; ot ~si bundle of hay,

truss of hay

şələ-külə i. bax şey-şüy

şələquyruq I. i. d.d. sobriquet of a fox; fox

II. s. bushy tail; ~ tülkü a bushy tail fox şələquyruqlu s. bax şələquyruq II şələləmək f. to hoist (d., on, to); to

load (d.);

belinə ~ to have* up and to lay* over the back (d.); çiyninə ~ to shoulder (d.); bütün təqsirlərini birisinə ~ to

lay* / to put* all the blame on smb.; bütün işi kiməsə ~ to load smb. with all the work

şələlənmək f. to be* loaded

şələlətdirmək f. to make* smb. hoist (on, to),

to load (on), to ask smb. to hoist (on, to),

to load (d.)

şələlətmək f. bax şələlətdirmək

şələli s. loaded (with), hoisted (on) şələpapaq i. sheepskin cap with long hair şəlpə i. threadbare [4red-],

shabby things şəlpə-şülpə i. bax şəlpə

şəltə i. underskirt, petticoat

şəltəlik i. material fit for underskirt / petticoat şəltə-şültə i. d.d. bax şəlpə

şəms i. the Sun

şəmsi-qəmər i. the Sun and the Moon şəmşir i. sword

şərəf

şən I. s. merry, joyful, gay, cheerful, frisky; ~ həyat joyous / gay life; ~ oğlan cheerful / joyful fellow; ~ sifət

merry / lively face; ~ komediya lively / amusing / gay comedy; ~ əhval-ruhiyyə merry mood; high spirits pl.;

O, şən əhval-ruhiyyədədir He / She is inamerry/goodmood;He/Sheisinhigh spirits II. z. lively, jolly, joyously,

joyfully

şənbə i. Saturday; ~ günü on Saturday şənlik i. 1. gladness, joy; 2. festival, rejoic- ing; ~ etmək to rejoice, to

triumph, to

enjoy oneself

şənləndirmək f. to cheer (d.), to gladden (d.);

to make* merry (d.)

şənlənmək f. to have* a good / jolly time;

to enjoy oneself, to have* rattling time, to

make* merry

şənləşmək f. bax şənlənmək

şən-şən z. bax şən II

şər i. 1. harm; 2. slander, aspersion; cavil;

~atmaq to calumniate (d.), to slander [`sla:-] (d.); (mətbuatda) to libel (d.); 3.: ~ qarışmaq to become* dark,

to get* dark; Şər qarışır It’s getting dark

şərab I. i. wine II. s. wine; ~ zavodu wine- mill; ~ spirti kim. spirit (s) of wine pl.

şərabçəkmə i. wine-making

şərabçı i. wine-maker

şərabçılıq I. i. wine-making II. s. wine-mak-

ing; ~ zavodu wine-making mill şərabxana i. 1. wine-mill; 2. a place where

wine is kept

şərait i. 1. condition(s); 2. situation; 3. atmos-

phere; bu ~də under existing conditions; ev ~i housing conditions; lazım olan ~ ya- ratmaq to offer all

necessary facilities; heç bir ~də under no circumstances

şərbət i. syrup, amer. sirup; limon ~i sirup of lemon; bal ~i syrup / sirup of honey

şərbətli s. syrupy

şərçi I. i. slanderer, calumniator II. s.: ~ adam

(kişi), intrigan, a slanderer, calumniator

(qadın) intrigante

şərçilik i. cavilling, pettifogging, intriguing;

~ etmək to cavil, to intrigue (against; to

slander (d.), to calumniate (d.)

şərəf i. 1. honour [`on7], glory, dignity;

2. pride; ~inə toxunmaq to offend / to wound smb.’s pride; Bunu özümə şərəf

723

şərəfləndirmək

sanıram I consider it an honour; Ona şə- rəf nail olub ki,... The honour fell* on / to him (her) (+to inf.). He /

she had the hon- our (+to inf.)

şərəfləndirmək f. to make* honourable / respected / esteemed

şərəflənmək f. to become* honourable / glo- rious / famous

şərəfli s. honourable, glorious, famous şərəflilik i. the state of being honourable /

esteemed

şərəfsiz s. ignominious, inglorious, dishon-

ourable; ~ məğlubiyyət an ignominious

/ inglorious defeat

şərəfsizlik i. infamy, ignominy

sərf i. scarf

şərh i. account, explanation, commentary;

~ etmək to give* an explanation (to), to explain (to); qanunu ~ etmək to interpret the law; Bu hadisə

(hərəkəti) ancaq belə şərh etmək olar This action may be interpreted only this way; Nə qədər şərh etsən də

o, başa düşmür You can go on explianing till tomorrow without making him / her understand, It is waste of

time to try to explain things to him / her

şərhçi i. interpreter; (siyasi) commentator şəriət i. shariat (principles of Moslem reli-

gion)

şərik i. companion; (ticarətdə) partner; ~ et-

mək to take* a partner / companion; ~ ol- maq 1) to be* companion / a partner; 2) to share; bir kəsin fikrinə

~ olmaq to share smb.’s opinion; bir kəsin kədərinə ~ ol- maq to share smb.’s sorrow

şərikli I. s. joint; combined; ~ mülk / mül- kiyyət joint ownership / property II. z. jointly; in common; bir şeyi

~ almaq to club together to buy smth.

şəriklik i. company, joint-stock company, association

şərir s. 1. wicked, malicious, unkind; ~ adam malicious person; 2. villainous

şərq I. i. 1. east; ~ə tərəf to the east (of), east-wards) (of); ~də in the east; ~ə get - mək to go* east; 2. the

East; the Orient; yaxın Şərq the Near East; Orta Şərq the Middle East; Uzaq Şərq the Far East; ~də yaşamaq

to live in the East II. s. east, east-

724

şətəl

ern; oriental; ~ küləyi easterly / east wind; ~ sərhədi eastern frontier; şəhərin ~ his- səsi east end / east(ern)

part of a town; ~ dilləri oriental languages; ~ fakültəsi the Oriental faculty / department; ~ isti- qamətində

eastwards; in an easterly direc- tion; ~ ölkələri eastern countries

şərqi s. eastern; ~ Avropa Eastern Europe şərqli i. citizen of eastern countries şərqşünas i. orientalist

şərqşünaslıq I. i. oriental studies pl., orien-

talism II. s.: ~ institutu Institute of

Oriental Studies

şərli s. harmful, calumnious

şərt I. i. 1. condition, term; 2. reservation;

~ kəsmək to agree / to settle (with, on); ~ qoymaq to make* term, to lay* down conditions / terms; Sizin

şərtləriniz han- sılardır? What are your terms? Bu şərtlə ki,... On condition that,... Provided,... Providing...;

Mən onu bu şərtlə edərəm ki, siz mənə kömək edəsiniz I will do it provided you help me II. s. conditional; ~

budaq cümləsi qram. conditional sub- ordinate clause

şərti s. conditional, conventional; ~ razı- laşma conditional consent; ~ işarə 1) con- ventional sign; 2)

transcription; ~ ünvan agreed address; ~ siqnal prearranged sig- nal; ◊ ~ refleks conditional reflex

şərtilik i. conventionality

şərtlə z. on / under condition, conditionally şərtləşmək f. to arrange (with d., with+to

inf.), to agree (with on, with+to inf.), to

settle (with d., with+to inf.)

şərtnamə i. agreement, contract

şərtsiz I. s. absolute, unconditional, com-

plete; ◊ ~ refleks unconditional reflex

II. z. unconditionally, undoubtedly şərtsizlik i. the state of being unconditional şəst i. pride, arrogance,

majesty

şəstlə z. majestically, grandly, sublimely şəstli s. majestic, grand, bold, courageous,

sublime

şəstlilik i. majesty, grandeur, sublimity, sub-

limeness

şətəl i. trick; ~ qatmaq to prevent (from+

ger.); to disorder (d.), to disturb (d.), to throw* into confusion (d.)

şəvə

şəvə I. i. black jem / jewel II. s. məc. black (of eyes, hair); ~ kimi qara pitch dark, very dark

şəvəsaç s. black-haired

şəvəsaçlı s. bax şəvəsaçlı

şıdırğı I. s. quick, smart, swift, brisk; ~ alver

brisk trade II. z. quickly, smartly, swiftly;

~ oynamaq to dance quickly / swiftly şığımaq f. 1. to dive, to swoop; to go* into a power dive; 2. to throw*

oneself (on,

upon), to rush (to)

şığıyıcı s. dive; ~ təyyarə dive-bomber

şıq I. s. elegant, smart II. z. elegantly, smart-

ly; ~ geyinmək to dress elegantly şıqqıldamaq f. to click

şıqqıldatmaq f. to click (d.); to snap (d.);

barmaqlarını ~ to crack one’s fingers, snap one’s fingers; dabanlarını ~ to click one’s heels

şıqqıltı i. crack; (barmaqların) snap of the fingers

şıqlıq i. elegance, smartness

şıllaq i. kick, kicking; ~ atmaq bax şıllaq-

lamaq

şıllaqçı i. kicker

şıllaqatan s. kicking

şıllaqlamaq f. to kick

şıllaqlayan i. bax şıllaqçı

şıllaqlayan s. bax şıllaqatan

şıltaq s. capricious, whimsical, naughty;

~ uşaq naughty child

şıltaqcıl s. bax şıltaq

şıltaqçı s. d.d. capricious, fretful; ~ uşaq a

fretful child*

şıltaqlıq i. whim, caprice, whimsicality,

capriciousness, naughtiness, fretfulness şıppıldamaq f. to splash, to plash; (dalğa)

to lap, to swash

şıppıltı i. splash, plash, (dalğa) lap, swash şırıldamaq f. to purl, to babble; to murmur şırıltı i. purl, babble;

murmur

şırım i. furrow; anat. fissure; ~ açmaq to fur-

row (d.), to make* furrows (in); Qırışlar onun sifətində şırımlar yaradır His / Her face is furrowed with

wrinkles

şırımlamaq f. to furrow (d.), to make* fur- rows (in)

şırınqa i. syringe; ~ etmək to syringe (d.); birdəfəlik ~ single-use syringe

şikayətlənmək

şırnaq i. jet, spurt, stream

şırran i. waterfall, falls pl., cascade

şır-şır i. falls pl., cascade

şırtı s. vulgar, banal; ~ hərəkətlər vulgur

manners; ~ ifadələr vulgar expressions şırtılaşmaq f. to become* vulgar

şırtılıq i. vulgarity

şiddət i. strength, force, severity, strictness;

küləyin ~i strength of wind; cərəyan ~i strength of the current; ~ etmək bax şid - dətlənmək

şiddətlə z. severely, sternly, strictly şiddətləndirmək f. to strengthen (d.), to rein- force (d.), to intensify (d.),

to sharpen (d.), milli ədavəti ~ to rouse / to stir up nation-

al hatred

şiddətlənmək f. to become* stronger / inten-

sified; to gain strength; (səs) to swell / to grow* louder; (hiss) to deepen; (ictimai hərəkat) to gather

momentum; Külək şid- dətləndi The wind became stronger

şiddətli s. 1. strong, firm; sharp, harsh; 2. fierce, ferocious; severe; ~ külək sharp / biting / cutting wind; ~

soyuq severe cold; ~ ağrı severe pain; ~ vuruş(ma) hard / fierce fighting / battle; ~ istismar brutal

exploitation

şiə i. Shiah [`3i:7], Shiite [`3i:9t] (adherent of one the Moslem sects)

şiəlik i. shiitism

şifahi I. s. oral, verbal; ~ nitq oral speech,

spoken language; ~ məlumat verbal com- munication; ~ razılaşma verbal agreement / contract; ~ ədəbiyyat

folk-lore II. z. oral- ly, verbally, by word of mouth

şifer i. slate (çardaq üçün) roofing slate; ~ vurmaq to slate (d.)

şiferli s. slated; (i.s.) covered with slates; ~ dam a roof covered with slates

şikar i. 1. hunt, hunting; catching; 2. game şikayət I. i. complaint; ~ etmək to complain, to make* a complaint

(to, about), to lodge a complaint (with, about); Şikayətim yox-

dur I have no complaint to make II. s. complaint; ◊ ~ kitabçası book of com- plaints; ◊ ~ bürosu complaints

office

şikayətlənmək f. to complain (to, of), to make* complaints (to, against); məhkə- məyə ~ to go* to law; baş

ağrısından ~ to

725

şikayətçi

complain of a headache; Nədən şikayət -

lənirsən? What is your complaint? şikayətçi i. hüq. person lodging complaint,

plaintiff

şikəst I. i. cripple, invalid; müharibə ~i war

cripple; ~lər üçün ev home for invalids II. s. invalid, disabled; ~ əsgər disabled soldier; ~ etmək to invalid (d.),

to cripple (d.); to break*(d.); ~ olmaq to be* crip- pled / invalid; to become* crippled / invalid

şikəstə i. shikasta (an eastern melody) şikəstlik i. disablement, disability; şikəstliyə görə müavinət / pensiya

disability pension

şil I. i. cripple II. s. bax topal

şilə I. i. gruel, rice soup II. i. red coarse calico şil-küt s. disfigured; (insan) mutilated,

maimed, crippled; ~ etmək to disfigure (d.), to maim (d.), to cripple (d.); ömür- lük ~ olmaq to be* maimed

for life

şillə i. slap in the face; box on the ear; bir kəsə ~ vurmaq to slap smb. in the face; to cuff / to box smb.’s

ears; bir kəsə ~ tu- tuzdurmaq to give* smb. a slap, to smack smb.’s face, to give smb. a box on the ear

şillələmək f. to give* smb. a slap / smack in the face, to give* smb. a box on the ear

şillələnmək f. to be slapped / boxed şillələtdirmək f. bax şillələtmək şillələtmək f. to make* smb. give a slap

the face, to ask smb. to give a slap in smb.’s

face / to slap smb. on the cheek

şillik i. 1. lameness; 2. məc. awkwardness,

clumsiness

şillinq i. shilling

şilinqlik i. 1. one shilling coin; 2. (i.s.) for

one shilling, (i.s.) worth of one shilling şimal I. i. north; ~a to the north (of); ~a tə- rəf north (wards) (of),

(dənizdə) to the northward (of), ~da in the North; ~a get- mək to go* north II. s. north, northern; ~ küləyi

north; northern / northerly wind; ~ sakini northerner; ~ qütbü North Pole; ~ maralı reindeer; ~ parıltısı

northern

lights pl. (i.s.)

şimal-qərb I. i. north-west II. s. north-west,

north-western; ~ (külək haq.) north-west-

erly

şimallı i. northerner

şimal-şərq I. i. north-east II. s. north-east,

north-easter; ~ küləyi north-easterly wind 726

şirin

şimpanze i. zool. chimpanzee [,t39mp7n`zi:] şimşək i. lightning; şaraoxşar ~ globe-light- ning; ziqzaq şəkilli ~

forked lightning;

~ sürətilə with lightning speed

şin i. tire-cover; ~ salmaq bax şinləmək şinçi i. tire-cover maker

şinçillik i. the job of a tire-cover maker şinel i. greatcoat

şinellik i. material suitable / fit for greatcoat şinəbub i. bax şanapipik

şinləmək f. to put* / to place / to set* tire-

cover(s)

şinlənmək f. to be* placed / put tire-cover şinlətdirmək f. bax şinlətmək

şinlətmək f. to ask / to cause s.o. to put / to

place / to set* tire-cover

şipşirin s. very / too sweet

şir I. i. lion; (dişisi) lioness [`lai7nis]; ~ kimi

lion-like, as / like a lion II. s. lion, lion’s; ~ dərisi lion’s skin; ~ balası lion-cub; ~ ovçusu lion-hunter; ~ ovu lion-

hunting III. i. glaze, enamel; ~ vurmaq to enamel (d.), to cover (d.) with glaze

şirçi i. painter, (house-) painter

şirçilik i. the trade of a (house-) painter şirə i. juice [d=u:s], extract; (bitki şirəsi) sap;

ağcaqayın ~si birch sap / wine; meyvə ~si fruit juice; mədə ~si fiziol. gasrtic juice; ~ çəkmək 1) to suck in (d.);

2) məc. to exploit (d.)

şirəçəkən I. i. juicer; squeezer II. i. glazier, enameller

şirələmək f. to glaze (d.), to enamel (d.) şirələnmək I. f. 1. to give* juice; 2. turn into juice; to get* / to

become* juicy II. f.

to be* glazed / enamelled

şirələtdirmək f. bax şirələtmək şirələtmək f. to ask / to cause s.o. to glaze

(d.) / to enamel (d.)

şirəli I. s. glazed, enamel; ~ qazan enamel

saucepan; ~ kərpic glazed bricks; ~ gab- gacag (gazan və s.) enamel ware II. s. juicy [`d=u:s9], sappy,

succulent; ~ meyvə juicy / succulent fruit; ~ alma juicy apple; ~ ot (yem) rich / lush / succulent grass

şirəlilik I. i. juiciness, sappiness, succulence II. i. the state or quality of being glazed / enamelled

şirin I. s. 1. sweet; 2. fresh; ~ şeylər sweet things; ~ söhbət pleasant / delightful talk

şirincə

/ conversation; ~dil sweet mouthed, smooth-spoken; ~su fresh water; ~ çay sweet tea; ~ çaxır sweet wine; ~

(məla- hətli) səs sweet voice; ~ yuxu sweet sleep; Şirin söhbət gedirdi There was an inter- esting talk II. z.: ~

danışmaq to speak* kindly / pleasantly; ~ yatmaq to be* fast asleep, to be* in a sweet sleep, to sleep*

soundly

şirincə I. s. sweetish II. z. bax şirincəsinə şirincəsinə z. sweetly

şirindanışan s. smooth-tongued, smooth-

spoken

şirindil s. smooth-tongued

şirindilli s. bax şirindil

şirinhal s. bax şirintəhər

şirinlənmək f. bax şirinləşmək şirinləşdirmək f. 1. to sweeten (d.), to sugar

[`3u-] (d.); sözünü ~ sugar one’s word;

2. məc. to revive (d.), to vivify (d.) şirinləşmək f. 1. to become* sweet; 2. məc.

to become* revived / interesting

şirinlətdirmək f. bax şirinlətmək şirinlətmək f. to sugar (d.), to cause to be / to become sweet(er); çayını ~ to

sugar

one’s tea

şirinlik i. 1. sweetness, 2. məc. gift, entertain-

ment (on making a good bargain) şirin-şirin z. bax şirincəsinə

şirintəhər s. sweetish

şirkət i. company [`k0-]; neft ~i oil company;

Azerbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkəti the State Oil Company of the Azerbaijan Republic (SOCAR)

şirləmək f. to cover (d.) with an enamel, to glaze (d.)

şirlətdirmək f. bax şirlətmək

şirlətmək f. to ask / to cause s.o. to enamel

(d.) / to glaze (d.)

şirli s. glazed, (i.s.) covered with an enamel

/ glaze

şirma i. screen; yığılıb-açılan ~ folding

screen

şirni i. fruit drops pl., sugar [3u-] candy; lol-

lipop; sugar-plum

şirnikdirici s. encouraging; seductive, seduc-

ing

şirnikləşdirmək f. 1. to entice (d+to inf); to

tempt (d.+to-inf.), to allure (d.+to inf.);

şişlətmək

2. (maddi cəhətdən) to give* an incentive

(to); 3. (yoldan çıxarmaq) to seduce (d.) şirnikləşmək f. 1. to be* enticed / tempted;

2. to be* seduced

şirnikmək f. to fall* into the habit (of+ger.),

to get* the habit (of+ger.)

şirniyyat i. sweets, sweetmeats; amer. candies şirniyyatçı i. confectioner, pastry-cook şirniyyatçılıq i. the

trade of a confectioner /

pastry-cook

şirürəkli s. lion-hearted; ~ kişi lion-hearted

man*; ~ Riçard Richard the lion-heart şiş I. i. swelling; tib. tumour, oedema [`i:`di:m7], (pl. oedemata); ciyər

~i oedema of the lungs, lung oedema; bədxasiyyət ~ malignant tumour II. i. spit (for roasting);

~ə çəkmək to spit (d.), to stick (d.) III. s. 1. sharp, pointed; 2. podgy, pudgy, plump; ~ barmaqlar pointed

fingers; ~ qovluq plump-paper-case

şişburun I. i. pointed nose II. s. sharp-nosed; pointed; ~ oğlan a sharp-nosed boy*; ~ ayaqqabılar shoes with

pointed toes

şişburunlu s. bax şişburun

şişdirmək f. bax şişirtmək

şişirdilmək f. bax şişirtmək

şişək i. two-year or three-year old sheep şişirdilmiş s. exaggerated, hyperbolical;

inflated; ~ qiymətlər inflated prices, (təh-

sildə) marks that are too high

şişirtmək f. 1. (qiyməti) to inflate; (şarı,

topu) to blow* up; imtahanda qiyməti ~ to give* too high mark in an examination; 2. məc. to exaggerate

(d.), to overstate (d.)

şişkin s. swollen, tumescent, puffy şişkinlik i. puffiness, swelling şişqarın s. d.d. big-bellied, pot-bellied

şişqarınlı s. bax şişqarın

şişqulaq s. d.d. sharp eared. (i.s.) with sharp ears

şişqulaqlı s. bax şişqulaq

şişləmək f. 1. (qədləmək, itiləmək) to sharp-

en (d.); karandaşı ~ to sharpen a pencil;

2. (əti) to spit (d.), to stick (d.) şişlənmək f. (karandaş və s.) to be* sharp-

ened / pointed

şişlətdirmək f. bax şişlətmək

şişlətmək f. to ask / to cause s.o. to sharpen

(d.) / to point (d.)

727

şişman

şişman s. stout, corpulent; (uşaq, qadın) plump; (həddindən artıq) obese; fat; big- bellied, pot-bellied

şişmanlamaq f. bax şişmanlaşmaq şişmanlaşmaq f. to grow* stout, to put* on

flesh / weight

şişmanlıq i. stoutness, corpulence; (uşaqda,

qadında) plumpness, obesity

şişmək f. 1. to swell; 2. (kökəlmək) to grow*

fat; Qönçələr erkən yazda şişir Buds

swell in early spring

şit I. i. shield [3i:ld], tex. sluice-gate; idarə-

etmə ~i control panel; paylayıcı ~ switch- board II. s. 1. saltless, saltfree; (i.s.) with- out salt; (i.s.) not having

enough salt; 2. məc. flat, not serious, light, frivolous; ~ zarafat flat joke, stupid joke; şitini çı- xarmaq to

overdo* smth., to go* (too) far

şitil i. seedlings pl.; kələm ~i cabbage-plants pl.; ~ basdırmaq / əkmək to plant out seedlings

şitilləmək f. to transplant (d.), to plant out (d.); to plant out (of seedlings)

şitillənmək f. to be* transplanted / to be* planted out seedlings

şitillətdirmək f. bax şitillətmək şitillətmək f. to ask / to cause s. o. to plant

out seedlings

şitillik i. seed-plot, hotbed, breeding-ground şitləndirmək f. to spoil (d.), to pet (d.) şitlənmək f. bax şitləşmək

şitləşmək I. f. to get* / to become* salt-free

II. f. to become* naughty / mischievous şitlik i. 1. the state or quality having not enough salt; 2. məc. 1)

petting, spoiling, over-indulgence; 2) mischievousness, naughtiness; ~ etmək to play about frolic, to fool

around; Şitlik etmə! Don’t be

naughty! Don’t be mischievous!

şit-şit z. light, not seriously

şit-şor s. taste [te9st]; ~ una baxmaq to taste

[te9st] (d.), to test the taste

şiv i. sprout, shoot; (kökdən çıxan) sucker;

(əkmək üçün) set

şivə i. 1. dilç. dialect, accent, pronunciation;

2. manner; 3. bax işvə şivəbaz i. bax işvəbaz I şivəbazlıq i. bax işvəbazlıq şivəkar s. bax işvəbaz II

728

şoran

şivəli s. bax işvəbaz II

şivən i. weeping, crying, sobbing, wail; ~ qo-

parmaq / qaldırmaq / etmək / salmaq

to sob / to cry loudly, to wail

şizofrenik s. tib. schizophrenic; ~ adam a

man* / person with schizophrenia şizofreniya i. tib. schizophrenia

şkaf i. (qab-qacaq üçün) dresser; cupboard

[`k0b7d], (paltar üçün) wardrobe, (kitab üçün) bookcase; yanmayan (odadavamlı) ~ safe, strong-box; divar ~ı

built-in-closet

şlak i. slag; dross

şlaqbaum i. barrier

şlanq i. hose; yanğın ~ı fire-hose şlifləmək f. to grind* (d.), polish (d.), (is-

kənə ilə) to file (d.)

şlyapa i. hat; qadın ~sı bonnet; ~ geymək

to put* on one’s hat, to wear* a hat; ~nı çıxar(t)maq to take* off one’s hat; ~nı gözlərinin üstünə basmaq to

pull one’s hat over one’s eyes

şlyapalı s. (i.s.) wearing a hat, (i.s.) with a hat on

şlyapasız s. hatless: (i.s.) without a hat şlyapatikən i. hat-maker

şlüz i. sluice [slu:s]; lock; ~ü açmaq to open

the lock; ~ü bağlamaq to shut* / to close the lock; ~dan keçirmək to lock through (d.); ~ün qapısı sluice-gate,

lock-gate; gəmi ~ü shipping lock

şofer i. chauffeur [`3ou`f7:], (motocar) driver; taksi ~i taxi-man*, taxi-cab driver, taxi- driver

şoferlik I. i. the trade of a chauffeur / driver II. s.: ~ vəsiqəsi driving licence; driver’s licence

şokolad I. i. chocolate II. s. chocolate; ~ fab- riki chocolate factory; ~ plitəsi chocolate in bars; bir pilitə ~ a

bar of cholate

şokoladlı s. chocolate, (i.s.) with chocolate şor I. i. curd, cottage cheese II. s. salt, salty; ~ su salt water; ~

balıq salt fish; ~ xiyar

pickled cucumber; ~ yağ salty butter şoraba i. marinade; (tərəvəz) pickles pl., pickled provisions pl., xiyar ~sı

salted / pickled cucumber; ~ qoymaq / tutmaq to

marinade (d.); to pickle (d.)

şorakət s. bax şoran

şoran s. saline [`se9la9n], salty; ~ torpaqlar

saline land / soils, salty soils

şoranlaşma

şoranlaşma fi. k.t. salinization şoranlaşmaq f. to become* salted / salty şoranlıq i. salt-ridden lands, salinity

şorbalıq i. salt fish

şorgöz I. i. d.d. ladies’ man*; philanderer;

womanizer II. s. lascivious, lecherous; ~

kişi a lascivious man*

şorgözlük i. lasciviousness

şorlaşmaq f. to become* / to get* salty şortəhər s. saltish

şortu I. i. loose woman*, whore [h6:], pros-

titute II. s. immoral; shameless; lightmind-

ed, frivolous, dissolute

şortuluq i. immorality; shamelessness; impu-

dence, dissoluteness

şose I. i. highway, macadam road; qudron-

lanmış ~ tarred road, tarmac road; avto- mobil ~si motor road II. s. macadam; ~ yol macadam road

şotka i. brush; diş ~sı tooth-brush; saç ~sı hairbrush; dırnaq ~sı nail-brush; paltar ~sı clothes-brush; döşəmə

~sı broom; ~ ilə təmizləmək bax şotkalamaq

şotkaçı i. brush-maker, (şotka satan) brush- seller

şotkalamaq f. to brush (d.)

şotkalanmaq f. to be* brushed şotkalatdırmaq f. bax şotkalatmaq şotkalatmaq f. to make* smb. brush (d.);

ask / to cause smb. to brush (d.)

şotland I. i. (kişi) Scotchsman*, Scot; (qa- dın) Scotchswoman*, ~lar the Scots II. s.

Scottish, Scotch

şotlandka i. (parça) tartan, plaid [pl5d] şovinist I. i. chauvinist [`3ou-], jingoist,

jingo II. s. chauvinistic, jingoistic şovinistcəsinə z. like a chauvinist [`3ou-], as

a jingoist

şovinistlik i. bax şovinizm

şovinizm i. chauvinism [`3ou-], jingoism şöbə i. 1. (kitabda) section, sector; 2. (mü-

əssisədə) department; section; məlumat ~si information department; inquiry office; sifarişlər ~si order

department; 3. (bina- larda) compartment, section; (şkafda) pigeon-hole; maşın ~si, mühərrik ~si dən.

engine room; 4. (filial) department, branch [bra:nt3]; milis ~si local militia office; 5. (konsert) part; konsertin

birinci ~si

şövqləndirmək

the first part of the concert; axşam ~si evening department; əyani ~ full time / day-time department; qiyabi

~ department by correspondence; institutun ~si branch of the Institute; xalq təsərrüfatının döv- lət ~si state-

owned sector of national econ- omy

şöhrət i. reputation, fame, popularity, glory; ~ qazanmaq to gain reputation / fame / glory / popularity; to

achieve / to win fame; böyük şöhrətə malik olmaq to be* far- famed; Dünya onun şöhrətindən lərziyə gəlir

The world rings with his fame

şöhrətbaz i. ambitious, vainglorious, illus- trious

şöhrətbazlıq i. ambition, vanity, vainglory şöhrətləndirmək f. to bring* fame (to, d.);

to make* famous / illustrious şöhrətlənmək f. to become* famous / illus-

trious

şöhrətli s. well-known, famous, celebrated,

famed; ~ alim noted scientist; dünya ~ world-famed; ~ rəssam well-known / famous painter

şöhrətpərəst I. i. ambitious man*, man* of great ambition II. s. bax şöhrətbaz

şöhrətpərəstlik i. bax şöhrətbazlıq şöhrətsevən s. bax şöhrətbaz

şöhrətsiz s. fameless, unknown, unpopular,

infamous

şöhrətsizlik i. infamy, unpopularity

şölə i. lustre, brilliance, brilliancy, radiance;

şöhrətin ~si lustre of fame; ~ saçmaq bax

şölələnmək

şölələnmək f. to shine*, to beam; Lampa

şölələndi The lamp shone

şöləli s. bright; brilliant, resplendent şövkət i. grandour, greatness, sublimity,

majesty, splendeur, magnificence şövkətli s. majestic, splendid, magnificent şövq i. zeal, fervour, ardour,

vocation, call-

ing, inclination

şövqlə z. zealously, ardently, passionately,

enthusiastically, with enthusiasm şövqləndirici s. inspiring, encouraging; ~ nitq an inspiring speech; ~

başlanğıc

an encouraging start

şövqləndirmək f. to encourage (d.), to inspire

(d.); bir kəsi bir şey etməyə ~ to encour- age / to inspire smb. to do smth.

729

şövqlənmək

şövqlənmək f. to be* inspired, to be* filled with enthusiasm; to take* a liking (to+ger.), to be* encouraged

şövqlü s. 1. zealous, ardent, earnest, fervent; 2. joyous, joyful

şövqlülük i. zeal, zealousness, fervency şövqsüz I. s. reluctant, unwilling II. z. reluc-

tantly, unwillingly

şpal i. d.j. sleeper, amer. tie

şpat I. i. miner. spar; çöl ~ı fieldspar; almaz

~ı corundum II. i. bayt. Spavin

şpindel i. tex. spindle

şpion i. spy

şpionluq i. espionage [-`na:=]; ~ etmək

to spy; to spy (on)

şpon i. mətb. lead [`led]

şponka i. tex. bushing key, dowel

şpor i. dən. heel (of a mast)

şpris i. syringe; birdəfəlik ~ single-use

syringe

şrift i. print, type; xırda ~ small print; iri /

böyük ~ large print; (qalın) thick / bold type; amer. bold face; kursiv ~i italic type, italics; Qot ~i Gothic type;

düz ~ Roman type

şrifttökən i. linotype

ştab I. i. hərb. staff, headquarters (staff); baş

~ armed forces staff; ordu ~ı headquar- ter(s) staff; dəniz qüvvələri ~ı naval staff II. s. staff; ~ zabiti staff

officer

ştamp i. 1. tex. punch; 2. (idarə) stamp; 3. (şablon) cliche [`kli:3e9]; 4. məc. dilç. stock phrase; ~ vurmaq bax

ştamplamaq

ştampçı i. puncher; operator

ştamplamaq f. 1. to stamp (d.); 2. tex. to

punch (d.), to press (d.); 3. məc. to pro-

duce mechanically (d.)

ştamplayıcı i. puncher, stamper

ştamplı s. stamped; punched; ~ məktub

stamped letter

ştanq i. tex. bar, rod, beam, weight; (futbol,

xokkey qapısında) cross-bar

ştanqçı i. id. weight-lifter

ştanqqaldıran i. bax ştanqçı

ştapel I. i. staple (fabric) II. s. staple; ~ parça

staple fabric

ştat I. i. (inzibati vahid) state; Amerika Bir-

ləşmiş Ştatları the United States of America II. i. (əməkdaşların daimi tər-

730

şuluqçuluq

kibi) staff, establishment; ~da olmaq to be* on the staff / establishment; ~ların ix- tisar olunması reduction

of the staff; ~a daxil etmək to take* (d.) on the staff; ~da olan işçi member of the staff, permanent

employee; ~da olan müəllim a teacher on the staff III. s. regular; on the staff / establishment; ~ vəzifəsi

established post; ~ tərkibi regular / authorized establish- ment / complement

ştatdankənar s. not on permanent staff; supernumerary; O, ştatdan kənar əmək- daşdır He (she) is an

assistant not on the staff

ştatlı s. regular on the staff / establishment; ~ işçi member on the staff, permanent employee; ~ müəllim

teacher on the staff

ştempelli s. postmark; “Bakı” ştempelli məktub a letter with a Baku postmark ştepsel I. i. el. plug, socket II.

s.: ~ çəngəli

(electric) plug

ştreykbrexer i. strike-breaker, backleg; d.d.

scab

ştreykbrexerlik i. strike-breaking, blackleg-

ging

ştrix i. stroke, touch; (xəritədə) hachures

[a:`3u:7z]; məc. trait [tre9t], feature; xarak-

terik ~ characteristic trait

ştrixləmək f. to shade (d.), to hatch (d.) ştrixli s.: ~ şəkil line drawing

şturman I. i. dən. av. navigator, navigation

officer; (çay gəmisində) mate II. s. navi-

gator’s, navigating; ~ işi navigation şturmanlıq i. the profession of a navigator şturval i. dən. steering control;

steering-

wheel; av. control column; ~da dayanmaq to be* / to stand* at the wheel / helm, to be* at the controls

şux s. 1. merry, lively; d.d. jolly; cheerful, jovial; cheery; ~ oğlan cheerful / jovial fel- low; ~ qız jolly girl; 2.

bright; ~ rəng bright colour

şuxluq i. playfulness, cheerfulness; liveliness şuluq s. playful; naughty; frolicsome; ~ adam playful man*; ~

uşaq a playful / naughty

child*

şuluqçu s. 1. playful, frolicsome; (uşaq haq-

qında) naughty; 2. rowdy, ruffian şuluqçuluq i. bax şuluqluq

şuluqluq

şuluqluq i. playfulness; prank; ~ etmək to play prank; Şuluqluq etmə! Don’t be naughty! ~ salmaq to make*

a row, to make* an uproar

şum i. tillage, ploughing; k.t. dondurma ~u autumn ploughing

şumal s. high, tall, slender, smooth, plain şumlama fi. tillage, ploughing

şumlamaq f. to plough (d.), to plough up (d.),

to till (d.)

şumlanmaq f. to be* ploughed şumlatdırmaq f. to ask / to cause smb.

to plough (d.) / to till (d.)

şumlatmaq f. bax şumlatdırmaq

şur I. i. ecstasy II. i. shur (an eastern melody,

one of the mugams)

şura i. council; Təhlükəsizlik Şurası

Security Council; Elmi Şura Academic Council; pedaqoji ~ teachers’ / masters’ meeting; hərbi ~ council of

war; ailə ~sı domestic / family council

şuriş i. kim. fermenation

şurup i. tex. screw

şüa I. i. ray, beam; ~ buraxmaq to radiate

II. s. radiant; ~ energiyası radiant energy şüaqaytarma i. fiz. refraction şüalandırmaq f. to irradiate (d.)

şüalanma I. i. radiation; emanation; radioak-

tiv ~ radioactive emanation II. s.: radiant; ~ enerjisi radiant energy; ~ istiliyi radiant heat

şüalanmaq f. to emanate, to get* radiation şüalı s. radiant

şüar i. slogan, catchword, watchword; ~ irəli

sürmək to advance a slogan; sülh ~ı peace

slogan

şübhə i. doubt [daut]; suspicion; ~ etmək bax

şübhələnmək; ~yə düşmək to doubt, to have* one’s doubts; ~ni dağıtmaq to remove all doubts; Şübhə ola

bilməz! There can be no doubt; Şübhə yoxdur ki,... There is no doubt that... O, şübhəyə düşdü He / She

began to doubt / to hesitate

şübhələnmək f. to doubt, to have* doubts şübhəli I. s. doubtful, questionable; shady; dubious; suspicious;

suspicious-looking; ~ davranış dubious behaviour II. z. doubt-

fully, suspiciously

şübhəlilik i. doubtfulness, suspiciousness

şüşəüfürən

şübhəsiz z. without / beyond doubt, undoubt- edly; doubtless; Tom şübhəsiz gələcək Tom will doubtless

come

şübhəsizlik i. certainty, obviousness şücaət i. valour [`v5-], prowess, courage, bravery; ~ göstərmək to show*

/ to dis-

play courage

şücaətlə z. bravely, boldly, valiantly, fearless-

ly; with fortitude; ~ danışmaq to speak*

boldly / freely

şücaətlənmək f. to dare, to venture; to be*

courageous; to take* heart [-ha:t] (+to inf.);

to screw* up enough courage (+to inf.) şücaətli s. valorous, valiant [`v5lj7nt], coura- geous; ~ əmək valiant

labour; ~ qoşun

valiant troops

şücaətlilik i. courageousness, valour şühudi s. qram.: ~ keçmiş zaman the past

indefinite tense

şükür i. gratitude, thanks, satisfaction; ~ et-

mək to be* satisfied; Allaha şükür! Thank

God! Thank goodness!

şümşad i. bot. box (-tree)

şümşadboylu s. tall and slender, slim and tall şüşə I. i. 1. glass; pəncərə üçün ~ window-

glass; güzgü ~si plate-glass; yaşıl ~ green- glass; lampa ~si lamp-chimney; böyüdücü ~ magnifying glass /

lens, magnifier, saat ~si watch-glass; watch crystal; maşının qabaq ~si wind-screen;windshield; ~ sal- maq to

put* in a glass; to glaze (d.); 2. bottle II. s. glass; ~ qapı glass door; ~ məmulatı (mallar) glass-ware, glass-

work; ~ kağız glass-paper; ~ zavodu glass- foundry, glass-works, glass-factory

şüşəbənd i. glassed gallery

şüşəçi i. bax şüşəsalan

şüşəçilik i. the trade of a glass-maker / a

glazier

şüşələmək f. to glaze (d.); pəncərəni ~ to

glaze a window

şüşələnmək f. to be* glazed; to glaze (d.);

to put* in a glass

şüşələtdirmək f. bax şüşələtmək şüşələtmək f. to ask / to cause s.o. to glaze

(d.)

şüşəsalan i. glazier, glass-cutter şüşətəmizləyən i. glass-cleaner şüşəüfürən i. glass-blower

731

şüşəvarı

şüşəvarı s. glassy, glasslike

şüşəyəbənzər s. glassy, glasslike

şütümək f. to speed / to tear* along, to rush

about, to skim; Qaranquşlar gölün üstün-

də şütüyür Swallows skim over the lake şüur i. consciousness [-n37s-]; sinfi ~ class- consciousness; ~u inkişaf

etdirmək to develop consciousness; xalq kütlələrinin sinfi ~ünü inkişaf etdirmək to develop

class-consciousness of the masses şüurlanmaq f. to be* conscientious / sober-

minded

şüurlu I. s. conscious [-n37s], conscientious

[k0n39-]; ~ fəhlə class-conscious worker; İnsan şüurlu varlıqdır Man* is a con- scious being; əməyə ~

münasibət con- scientious attitude towards / to labour II. z. 1. consciously [-n37s]; öz vəzifəsinə ~ ya-

şüvül

naşmaq to be* mindful of one’s duties; 2. (bilə-bilə) deliberately; O, bu işi şü- urlu etdi He / She did it

deliberately

şüurluluq i. 1. consciousness [-n37s], con- scientiousness [k6n39-]; sinfi ~ class-con- sciousness; yüksək siyasi

~ high political consciousness / intelligence; 2. (dərrakə- lilik) deliberateness

şüursuz s. unreasonable, irresponsible, thoughtless

şüursuzca z. unreasonably, irresponsibly, thoughtlessly

şüursuzcasına z. bax şüursuzca şüursuzluq i. irresponsibility, thoughtless-

ness

şüy i. sprout, shoot; (kökdən çıxan) sucker şüyüd i. bot. fennel, dill

şüvül i. pole; ~ kimi arıq as thin as a rake

732

tac-taxt

tabeli s. subordinate; ~ mürəkkəb cümlə qram. the complex sentence

tabelik i. subordination; subjection; submis- sion; ~də olmaq to be* subordinate (to), to be* brought into

subjection

tabelilik i. bax tabelik

tabesiz s.: ~ mürəkkəb cümlə qram. the

compound sentence

tabesizlik i. 1. the state of being free / inde-

pendent; 2. qram. coordination tablaşmaq f. to have* patience, to be* patient (with); to bear* (d.), to resist

(d.), to with- stand* (d.); hücuma ~ to withstand* an

attack; xəstəliyə ~ to resist disease

tablı s. bax dözümlü

tablo i. indicator board / panel; işıq ~ su illu-

minated indicator board / panel; score-

board (with neon-lit-figures)

tabsız s. weak, feeble; ~ qoca kişi a weak /

a feeble old man*

tabsızlamaq f. to become* weak / feeble tabsızlaşmaq f. bax tabsızlamaq

tabsızlıq i. weakness, feebleness

tab-taqət i. bax güc, qüvvə

tab-tavan i. bax güc, qüvvə

tabu i. dilç. taboo

taburet(ka) i. stool

tabut i. coffin

tabutçu i. bax tabutqayıran

tabutqayıran i. coffin-maker

tac i. crown; ~ qoymaq to crown (d.) tacdar i. tar. sovereign [-r9n]; (müraciət

məqamında) Majesty; Ey, tacidar! Your

Majesty!

tacdarlıq i. the state of being sovereign tacik I. i. Tajik II. s. Tajik; ~ dili Tajik, the

Tajik language

tacikcə z. Tajik; ~ danışmaq to speak* Tajik

/ the Tajik language; ~ yazmaq to write* in Tajik; ~ ingiliscə lüğət Tajik-English dictionary

tacir i. merchant; ~lər (sinif) the merchants pl. tacirbaşı i. the chief merchant

tacirlik i. merchantry; ~ etmək to be* a mer-

chant

tacqoyma I. i. coronation; crowning II. s.

crowning; ~ mərasimi crowning ceremo-

T, t the 27th letter of the Azerbaijani alphabet ta I. z. any more, no more, any longer, again, from now on,

no longer; Ta danışma! Don’t speak any more; Ta etməyəcəm! I won’t do it any more / again; Biz ta gö-

rüşmədik We did not meet again / any more; O, ta orada işləmir He doesn’t work there any longer, He

works there no longer II. əd. (a particle used with postpositions to emphasize the meaning of the word it

refers to): ta... kimi / qədər, ta... -dək / -cən (-can) till, until; Ta o gələnə qədər / kimi gözləyin Wait till he

comes; Mən ta 5-əcən işlədim I worked until five o’clock

taam i. bax yemək

tab i. 1. strength, force; 2. patience, endurance;

~ etmək to have* patience, to be* patient; ~ gətirmək to bear* (d.), to undergo* (d.), to stand* (d.); to

result up (against), to with- stand* (d.); ~dan düşmək bax zəifləmək; ~dan salmaq bax zəiflətmək

tabaq i. trough [tr6f]

tabaqça i. little / small trough

tabaqçı i. trough-maker

tabaşir I. i. chalk; bir parça ~ a piece of

chalk; ~lə yazmaq to chalk, to write* in chalk II. s. chalk; ~ tozu chalk dust, chalk powder

tabaşirli s. (i.s.) soiled / dirtied with chalk; (i.s.) mixed with chalk

tabe s. subordinate; under smb’s command; subject;~ söz subordinate word; ~ millət a subject nation; ~

vəziyyətdə olmaq to be* in a subordinate situation; ~ orqan subordinate body; ~ olmaq to be* under smb.’s

command, to become* subordinate (to); qanuna ~ olmaq to obey the law; ~ etmək to make* smb. obey (d.),

to sub- ordinate (d. to), to make* (d.) obedient (to), to bring* into subjection

tabel i. table; (işə gələnlərə nəzarət üçün) time-board

tabelçi i. timekeeper

tabelçilik i. the job of a timekeeper

ny, the ceremony of coronation tac-taxt i. bax taxt (2-ci mənada)

733

tağ

tağ i. 1. arch, vault; 2. (yemiş, xiyar və s.) bush

tağalaq i. bobbin; reel

tağbənd s. bax tağlı

tağlı s. arched, vaulted

taxça i. niche; recess

taxıl I. i. grain,corn; toxumluq ~ seed grain;

~ döymək to thresh (d.); yazlıq ~ spring crops pl.; payızlıq ~ winter crops pl. II. s. grain; corn; ~ ticarəti corn /

grain trade; grain export; ~ bitkiləri grain plants, grain bearing plants; ~ bazarı grain market; ~ ehtiyatı stock

of grain; ~ taciri / satan grain / corn merchant; ~ hazırlığı grain col- lection, corn-storing; State grain

purchase; ~ tarlası cornfield, field of wheat

taxılbiçən i. k.t. 1. harvester, reaper; 2. tex. reaping / harvesting machine

taxılbiti i. zool. weevil

taxılçı i. grain-grower; farmer

taxılçılıq i. the job of a grain-grower; ~la

məşğul olmaq to grow* grain taxıldöyən I. i. k.t. thresher II. s. k.t. ~ maşın

threshing-machine

taxılqıran i. zool. bax sünbülqıran taxılqurudan i. grain dryer

taxılsəpən s.: k.t. ~ maşın seeding-machine,

seeder; (cərgə ilə) seed-drill taxılsovuran s.: k.t. ~ maşın winnowing-

machine, winnowing fan taxıltəmizləyən s.: k.t. ~ maşın winnower,

winnowing-machine, winnowing mill taxılüyüdən i. 1. bax dəyirmançı; 2. ~ ma-

şın k.t. corn-crusher

taxılyığan I. i. k.t. grain harvester II. s.: k.t.

~ kombayn grain harvester combine taxmaq f. to pass (d. through); sapı iynəyə ~ to thread a needle; (eynək

haq.) to put* on (d.), to wear (d.); (bəzək şeylərini) to

fasten on (d.)

taxometr i. tex. tachometer [-k6-]

taxt i. 1. ottoman; bed; couch; 2. throne; ~a

çıxmaq to come* to the throne, to mount / to ascend the throne; ~a çıxartmaq to enthrone (d.); ~dan

salmaq to dethrone (d.); ~dan əl çəkmək / imtina etmək to abdicate from the crown

taxta I. i. 1. board; plank; şahmat ~sı chess- board; elan ~sı notice board; yazı ~sı

734

taqətsiz

(black) board; 2. k.t. patch; bir ~ kartof a patch of potatoes II. s. wooden, (made) of planks / boards; ~ qapı

wooden door; ~ qa- şıq wooden spoon; ~ çarpayı wooden bed; ~ hasar wooden fence; ~ başmaq wooden

shoes; ~ sifət məc. wooden face

taxtabiti i. bug, bed-bug; amer. chinch taxtalamaq f. 1. to plank (d. with), to cover with planks, to board

(over, up), to cover with boards; pəncərəni ~ to board the window up; 2. k.t. to divide into patches

(d.), to patch (d.)

taxtalatdırmaq f. bax taxtalamaq taxtalatmaq f. 1. to ask / to cause smb. to

plank (d.) / to board (d.); to have* (d.) planked / boarded (d.); 2. k.t. to ask / to cause smb. to patch (d.) / to

divide (d.) into patches; to have* (d.) patched / divided into patches

taxtalıq i. wood suitable for making plank / board

taxtapuş i. roof, house-top; roofing taxta-şalban top. i. timber

taxt-tac i. bax taxt (2-ci mənada)

taksi I. i. taxi (-cab); yükdaşıyan ~ taxi-lorry,

hire van II. s. taxi; ~ sürən / sürücüsü a

taxi-driver

taksimotor I. i. taxi II. s. taxi; ~ parkı fleet

of taxis

takt i. mus. bar; time; ~dan kənara çıxmaq

to miss the bar, to come* in on the wrong bar; ≅ ~ tutmaq to stamp / to drum in the time (with the music);

notu ~lara bölmək to divide music into bars

taktik i. tactician

taktika i. tactics

taktiki s. tactical; ~ qərar tactical decision taqət i. strength, force; ~dən düşmək to

become* / to get* exhausted, to strain one- self to the utmost; to be* dead tired; ~dən salmaq to exhaust

(d.); (çox işlətmək) to overwork (d.), to overdrive* (d.); ~ə gəl- mək to get* afresh, to become* stronger, to

store up fresh energy

taqətli s. strong; valid; patient

taqətlilik i. the state of being strong taqətsiz s. weak, feeble, frail; ~ olmaq to be*

weak / feeble; ~ qoca kişi a frail old man*; ~ əl a frail hand

taqətsizləşmək

taqətsizləşmək f. to become* / to grow* / to get* weak / feeble / frail; Babam taqət- sizləşir My grandfather

is getting feebler

taqətsizlik i. 1. weakness, feebleness, fraility; 2. tib. asthenia; ~ hiss etmək to feel* low / poorly

taqqanaq s. d.d. very / too / extremely dry taqqıldamaq f. to knock; to make* a noise

(of knock); to bang

taqqıldatmaq f. to knock (at, on), to bang

(d.); to make* a noise; (dişi) to chatter taqqıltı i. knock; (ahəstə) tap; (sürəkli) tap- ping; yazı makinasının ~sı

the tapping of

a typewriter

tala i. glade, clearing

talaq i. bax kəbin I

talaqlı s. (i.s.) having marriage

talaqlılıq i. the state of having marriage, the

state of being married

talaqsız s. (i.s.) without marriage, the state

of being unmarried

talaqsızlıq i. bax kəbinsizlik

talalıq i. bax tala

talamaq f. to rob (d.); (təslim olmuş şəhəri)

to sack (d.); to ransack (d.), to plunder (d.), to pillage (d.); bank ~ to rob a bank; Düşmən əsgərləri şəhəri

taladı Enemy soldiers ransacked the town

talan i. robbery, pillage, plunder(ing), pogrom; ~la məşğul olmaq to be* engaged in plunder, to plunder (d.),

to pillage (d.); to loot (d.); ~ etmək bax talamaq

talançı i. robber, burglar, pillager, plunderer; pogrom-maker

talançılıq I. i. the act of plundering / robbing; ~ etmək bax talamaq II. s. predatory; ~ müharibəsi predatory

war

talanmaq f. to be* robbed / plundered / ran- sacked; Şəhər talandı / talan edildi The city was ransacked /

plundered / looted

talant i. bax istedad

talantlı s. bax istedadlı

talantlılıq i. bax istedadlılıq

talantsız s. bax istedadsız

talantsızlıq i. bax istedadsızlıq

tala-tala z. here and there, not regularly talatdırmaq f. bax talatmaq

talatmaq f. to cause / to allow smb. to plun-

der (d.) / to ransack (d.) / to pillage (d.) / to rob (d.)

tamahkarlıq

tale i. fate, fortune; destiny; xalqların ~yi the destiny / fortune of nations; sülhün ~yini həll etmək to decide

the fate of peace; öz ~yini özü həll etmək to take* one’s destiny into one’s hands, to be* the arbiter of one’s

own destiny; ~yin əlində oyuncaq olmaq to be* a plaything of des- tiny; ~yi olmamaq to have* no luck, to

be* not fated; müxtəlif ~lər various fates

talesiz s. unfortunate, ill-fated, unlucky, luck- less; ~ adam an ill-fated / unluckly / luck- less man*

talesizlik i. misfortune, ill-fatedness, unhap- piness

taleyikəm s. bax talesiz

taleyikəmlik i. bax talesizlik

talon i. coupon

talvar i. 1. penthouse; 2. (üzüm talvarı) a

roof with grape-vine

tam s. 1. whole; ~ ədədlər whole numbers;

~ bir saat a whole hour; 2. complete, per- fect,total; absolute; ~ qələbə complete vic- tory; ~ müstəqillik

complete independ- ence; ~ tutulma (günəş, ay) total eclipse; ~ sakitlik absolute stillness; ~ təhlükə- sizlik

perfect security; 3. riyaz. integer [`int9d=7]; 4. (dad) smack, touch; savour; sarımsaq ~ı a smack / a touch of

garlic; Şorbada balıq tamı var The soup has a savour of fish; 5. just, sharp; ~ vaxtında just in time; on time

sharp

tamada i. toastmaster; ~ olmaq to be* a toastmaster

tamadalıq i. the state of being a toastmaster; ~ etmək to act as a toastmaster, to be* a toastmaster

tamah i. 1. greediness (of, for), stinginess; 2. temptation; seduction; ~ı düşmək to be* tempted / seduced /

enticed; ~a salmaq to entice (d.+to inf.), to tempt (d.+to inf.), to seduce (d.); ~ etmək to covet; Artıq ta- mah

baş yarar at. söz. ≅ A little greed may cause much harm; Grasp all, lose all

tamahkar s. avaricious; greedy, stingy; ~ adam avaricious / stingy person

tamahkarcasına z. avidly, greedily, with avidity, avariciously, ~ yemək to eat* with avidity / avariciously

tamahkarlıq i. greediness (of, for), avidity (of, for), avarice

735

tamahlandırıcı

tamahlandırıcı s. tempting; seducing, enticing

tamahlandırılmaq f. to be* tempted / seduced / enticed

tamahlandırma fi. temptation, seduction, enticement

tamahlandırmaq f. to tempt (d.); to seduce (d.), to entice (d.)

tamahlanmaq f. to be* tempted; to be* seduced / enticed

tamahlı s. bax tamahkar

tamahlılıq i. bax tamahkarlıq tamahsılandırıcı s. bax tamahlandırıcı tamahsılandırmaq f. bax tamahlandırmaq

tamahsılanmaq f. bax tamahlanmaq tamahsılatmaq f. bax tamahlandırmaq tamahsımaq f. bax tamahlanmaq

tamahsız s. disinterested, uninterested,

unselfish; ~ adam disinterested man* tamahsızlıq i. disinterestedness; unselfishness tamam I. s. perfect,

total, quite; ~ yad adam

perfect / total stranger; ~ axmaq perfect idiot; ~ çılpaq quite naked; ~ doğru quite right; Siz tamam haqlısınız

You are quite right II. z. perfectly, totally, absolutely; ~ doğru danışmaq to speak* absolutely true; Mən

tamam qane oluram I am per- fecly satisfied; Mən sizinlə tamam ra- zıyam I totally agree with you

tamam-dəsgah z. completely, totally, per- fectly

tamamən z. bax tamamilə

tamamilə z. completely, absolutely, totally;

Mən sizinlə tamamilə razı deyiləm

I totally disagree with you tamam-kamal z. bax tamam-dəsgah tamamlamaq f. to complete (d.), to close (d.);

to end (d.); to supplement (d.); tapşırığı ~ to complete a task; bir-birini ~ to sup- plement each other, to be*

the supplement of one another; O, nitqini tamamladı He / She closed his / her speech

tamamlanmaq f. to be* completed / finished, to come* to an end

tamamlaşmaq f. to become* / to get* com- pleted, to come* to an end

tamamlatdırmaq f. bax tamamlatmaq tamamlatmaq f. to ask / to cause smb. to complete (d.), to ask / to

cause smb. to close

(d.); to have* smth. completed / closed 736

tanınmaz

tamamlayıcı s. completive, final, closing tamamlıq i. 1. completeness; 2. qram. object; vasitəsiz ~ direct

object; vasitəli ~ indi-

rect object

tamarzı I. i. one who is eager to get / to have

/ to possess smth. II. s. searching; ~ baxış searching look;~ olmaq to be* in need (of smth.), to have* great

desire (for)

tamarzılıq i. the state of being in great need (of smth)

tamaşa i. spectacle; show; performance; play; (küçə tamaşası) pageant [`p5d=7nt]; (gün- düz tamaşası)

matinee[`m5t9ne9]; ~ etmək to look (at), to gaze (at); (filmə, pyesə və s.) to see* (d.); (yarışa, oyuna, televi-

ziya verilişinə) to watch (d.)

tamaşaçı I. i. spectator, onlooker; audience II. s.: ~ zalı auditorium

tamhüquqlu s. (i.s.) enjoying full rights; ~ üzv a full member; ailənin ~ üzvü a full and equal member of the

family

tamhüquqluluq i. full rights; equality tamlı s.: tasty, savoury, palatable; delicious; ~ xörək tasty / savoury /

palatable dish;

~ yemək tasty / savoury / delicious food tamlılıq i. tastiness, savour, deliciousness tamsınmaq f. to taste (d.),

to smack (one’s

lips), to savour

tamsız s. tasteless; unsavoury, unpalatable,

not delicious

tamsızlıq i. tastelessness

tana i. bax sırğa

tanalı s. bax sırğalı

tanıma fi. recognition

tanımaq f. 1. to recognize (d.); dövləti ~ to

recognize the government; 2. to know* (d.); O, məni səsimdən tanıdı He / She knew me by my voice; 3. to

be* acquainted (with); Biz bir-birimizi tanıyırıq We are acquainted with each other

tanınmaq f. 1. to be* known, to become* / to get* popular / celebrated; 2. to be* rec- ognized

tanınmaz s. unrecognizable, irrecognizable; ~ olmaq to become* unrecognizable; ~ də- rəcədə beyond

recognition; ~ dərəcədə dəyişdirmək to change out of all recog- nition (d.), to transform beyond recogni-

tion (d.)

tanınmazlıq

tanınmazlıq i. unrecognizability

tanınmış s. well-known, famous, popular,

celebrated; ~ rəssam a well-known / cel- ebrated painter; ~ aktyor a famous / pop- ular actor

tanış I. i. acquaintance; friend; O mənim ta- nışımdır He / She is my acquaintance II. s. 1. familiar; ~

əlyazması familiar hand- writing; Mən bütün ədəbiyyatla tanışam I’m familiar with all the literature; 2.

acquainted (with); bir kəslə ~ olmaq to be* acquainted with smb., to make* the acquaintance of smb., to

get* to know smb.; muzeylə ~ olmaq to see* the museum; ~ etmək to acquaint (d. with); (təqdim et- mək

mənasında) to introduce (d. to); bir kəsi şəhərlə ~ etmək to show* smb. round the town / the city

tanış-biliş top. i. acquaintances and friends tanışlıq i. acquaintance, acquaintanceship tanış-tunuş top. i. bax

tanış-biliş tanıtdırmaq f. bax tanıtmaq

tanıtmaq f. 1. to introduce (d.), to cause smb. to know (d.); 2. to show* (d.); özünü ~ to show* one’s worth

tank I. i. tank II. s. tank; ~ hücumu tank attack; ~ hissələri tank units

tankçı i. tankman*; amer. tanker

tankçılıq i. the profession of a tankman* /

amer. tanker

tanker i. tanker

tankqayırma s. tank-building; ~ sənayesi

tank-building industry

tankvuran s. anti-tank; ~ silah anti-tank gun tanqo i. tango

tanrı i. din. bax Allah

tanrısız s. din. bax allahsız

tapança i. pistol; ~ atmaq to fire a pistol tapançalı s. (i.s.) with a pistol, (i.s.) having

/ wearing a pistol

tapdaq s. beaten, trampled; ~ yol beaten path

/ track; ~ olmaq to become* / to get* beat- en; ~ etmək to beat* (d.); məc. to visit often, to go* / to come*

continually

tapdalamaq f. to trample down (d.), to stamp (on), to crush (d.); göy otu ~ to trample down the green grass;

palçığı ~ to stamp the mud; bir kəsin hüququnu ~ to tram- ple on smb.’s rights

tapşırıq

tapdalanmaq f. 1. to be* / trampled; 2. məc. to be* oppressed / depressed

tapdalatdırmaq f. bax tapdalatmaq tapdalatmaq f. 1. to ask / to cause smb. to trample (d.); 2. məc. to ask /

to cause smb.

to oppress (d.)

tapdamaq f. bax tapdalamaq

tapdanmaq f. bax tapdalanmaq tapdatmaq f. bax tapdalatmaq

tapdıq i. foundling

tapdırmaq f. to ask / to cause smb. to find (d.) tapdırtmaq f. bax tapdırmaq

tapılmaq f. to be* found / revealed; to come*

to light; to be* discovered

tapıntı i. finding, a find; discovery; godsend;

Bu kitab mənim üçün əsil tapıntıdır This book is a real find for me; O bizim üçün əsil tapıntı oldu He / She

proved to be a real godsend to us

tapışmaq f. 1. to meet* each other, to find* each other; 2. to make* acquaintance with each other; to be*

equal to each other

tapqır i. belly-band, (saddle-) girth tapmaca i. riddle; ~ tapmaq to guess a riddle tapmaq f. 1. to find* (d.);

rahatlıq ~ to find*

comfort; dayaq ~ to find* support; söz ~ to find* words; 2. to guess (d.); tapmaca ~ to guess a riddle; düz ~

to guess right; səhv ~ to guess wrong; 3. to discover (d.); yeni ada ~ to discover a new island; sə- bəbini ~ to

discover the cause / reason

tappatap i. tramp; (at ayağının səsi) clatter of a horse’s hoofs

tappatapla z. with tramp

tappıldamaq f. to tramp, to thud, to make*

a thud

tappıldatmaq f. to tramp (d.), to thud (d.),

to make* a thud (d.)

tappıltı i. footfall; tramp, thud; at ayaqları-

nın ~sı thud / clatter of a horse’s hoofs; ~ ilə düşmək to fall* with a thud; ~ sal- maq bax tappıldatmaq; Mən

yeriyən əs- gərlərin tappıltısını eşitdim I heard the tramp of marching soldiers; Qoca kişi tappıltı ilə

döşəməyə yıxıldı The old man fell to the floor with a thud

tapşırıq i. 1. task; ~ vermək to set* a task; tapşırığı yerinə yetirmək to fulfil a task; 2. commission; errand,

assignment; mis- sion; tapşırığa əsasən in the instruction

737

tapşırmaq

(of), on a commission (from); bir kəsə ~ vermək to give* smb. a commission; 3. mandate; seçicilərin

deputatlarına tapşırığı deputy’s mandate from his / her electors; 4. (cəza) reprimand; ~ almaq (cəza) to

receive a reprimand; ev tapşırığı homework

tapşırmaq f. to charge (d. with), to commis- sion (d. with); canını ~ d.d. bax ölmək

taptup i. bax tappatap

tar I. i. tar (an Azerbaijani stringed folk musi-

cal instrument); ~ çalmaq to play the tar II. i. (ev quşlarının gecələməsi üçün hinə qoyulan ağac) roost, perch;

toyuq ~ı a hen roost; ~a çıxmaq to go* to roost, to take* roost; ~da oturmaq to roost, to perch; to be* at

roost; Toyuqlar tardadırlar The hens are at roost III. i. (havanın qaralan vaxtı) dusk, gloaming IV. i. (qar yığını)

snow-drift

tarac i. pillage, plunder, squandering; ~ et- mək to squander (d.), to plunder; to pillage (d.); ~ olmaq to be*

plundered / pillaged; to be* squandered

tarakan i. zool. cockroach

taraş i. 1. cut; (qiymətli daşda) facet [`f5sit];

~ etmək to cut* (d.); (qiymətli daşı) to facet (d.); 2. shave; ~ etmək (qırxmaq) to shave (d.)

taraşçı i. lapidary; (almaz taraşlayan) dia- mond-cutter

taraşçılıq i. the profession of a lapidary / diamond-cutter

taraşlamaq f. 1. to cut* (d.); (qiymətli daşı) to facet (d.); almazı ~ to facet a diamond; 2. (üzü) to shave (d.)

taraşlanmaq f. 1. to be* cut; (qiymətli daş) to be* faceted; 2. (üz) to be* shaven

taraşlanmış fs. 1. cut; (qiymətli daş) faceted; 2. (üz) shaven

taraşlatmaq f. 1. to ask / to cause smb. to cut (d.); (qiymətli daş) to ask / to cause smb. to facet (d.); 2. (üzü,

başı) to ask / to cause smb. to shave (d.), to have* (d.) shaven

taraz s. balanced; equal; ~ etmək bax taraz- lamaq; ~ pəhriz balanced diet; ~ hissələr equal parts

tarazlamaq f. to balance (d.); to equalize (d.); to equilibrate (d.); hesabat ~ to bal- ance an account

738

tarımlatmaq

tarazlanmaq f. to get* / to become* bal- anced, to get* / to become* equalized, to get* / to become*

equilibrated

tarazlaşdırılmaq f. to cause smth. to become / to get balanced / equalized / equilibrated

tarazlaşdırmaq f. bax tarazlamaq tarazlaşmaq f. bax tarazlanmaq tarazlayıcı i. 1. balancer, equalizer; 2. tex.

beam; (saatda) balance-wheel

tarazlıq i. balance, equilibrium, equipoise;

sabit ~ stable balance / equilibrium; qeyri- sabit ~ unstable equilibrium; mənəvi ~ mental equilibrium;

tarazlığı saxlamaq to keep* one’s balance, to maintain one’s equilibrium; tarazlığı itirmək (həm də məc.) to

lose* one’s balance / equilibrium; tarazlığı pozmaq to disturb the equilibri- um, to upset* the balance (of);

tarazlığı bərpa etmək to restore the balance / equi- librium; hərbi ~ military equilibrium

tarazsız s. (i.s.) without balance / equilibri- um, balanceless, unbalanced

tarazsızlıq i. the state of being unbalanced / without equilibrium

tarçalan i. tar player, tarist

tarçı i. bax tarçalan

tarım I. s. tight, taut [t6:t]; ~ düyün tight

knot; ~ yaxalıq tight collar; ~ yay tight spring; ~ kəmər tight belt; ~ əzələ taut muscles pl. II. z. tight, tightly;

taut, tautly; ~ çəkmək to stretch taut; kəndiri ~ çək- mək to pull the rope / string taut; kəməri ~ çəkmək to

pull one’s belt tight; ~ dol- durulmuş tightly packed; ~ bağlanmış tightly tied

tarımlamaq f. to tighten (d.), to taut (d.), to pull (d.) taut / tight; Simi tarımla Pull the string taut / tight

tarımlanmaq f. to tighten, to tauten; to become* tightened; to be* tightened; İp tarımlandı The rope

tightened tarımlaş- dırmaq f. bax tarımlamaq

tarımlaşmaq f. to become* tightened / taut- ened

tarımlaşmış s. tautened, taut, tight ~ əzələ tautened muscles ~ əsəblər taut nerves

tarımlatdırmaq f. bax tarımlatmaq tarımlatmaq f. to ask / to cause smb. to tight- en (d.), to ask / to cause

smb.to pull (d.) /

to taut (d.)

tarımlıq

tarımlıq i. tightness, tautness

tarif I. i. tariff; dəmiryol ~i railway tariff;

qadağan / yasaq ~i prohibitive tariff; ~ et- mək to tariff (d.); mallara ~ təyin etmək to tariff goods II. s. tariff

(attr.); ~ cədvəli tariff scale

tarifləşdirilmək f. to be* tariffed tarifləşdirmək f. to tariff (d.); malları ~ to

tariff goods

tarix I. i. 1. history; orta əsrlər ~ i history

of the Middle Ages, medieval history; ictimai inkişaf ~i history of social devel- opment; incəsənət ~i history

of art; dil ~i history of language; Bu hadisə tarixə da- xil olacaq This event will go down in his- tory; 2. date; ~

qoymaq to date (d.) II. s. 1. history; ~ kitabı history book; ~ dərsi history lesson; 2. historical; ~ elmi histor-

ical science

tarixçə i. bax əhvalat

tarixçi i. historian

tarixçilik i. the profession of a historian tarixən z. historically

tarixi s. 1. historical; ~ roman historical

novel; ~ materializm historical material- ism; ~ dövr historical period; ~ dilçilik historical linguistics; ~ hadisə

historical event; 2. (tarixi əhəmiyyəti olan) historic, epoch-making; ~ nitq historic speech; ~ gün historic day;

~ qələbə epoch-mak- ing victory; ~ qərar epoch-making deci- sion; ~ rol oynamaq to play a historic part; ~

yer a historic place / spot

tarixilik i. historicity, historic character tarixli s. dated, (i.s.) with a date, (i.s.) having

a date

tarixsiz s. 1. dateless, (i.s.) without a date;

2. (i.s.) without history, (i.s.) having no

history

tarixşünas i. bax tarixçi

tarixyazan i. chronicler

tarla I. i. field; arable land; taxıl ~sı corn-

field, field of corn; pambıq ~sı cotton field; ~da in the field; ~da işləmək to work in the field; Kəndlilər

tarlada işləyirlər The farmers are working in the field II. s. field; ~ işləri field work sing; ~ siçanı field-mouse

tarlaçı i. field-crop grower, agriculturist

tavansız

tarlaçılıq I. i. field-crop cultivation, field husbundary II. s.: ~ briqadası field (-crop) team / brigade

tarlaqoruyan I. i. forest-protection II. s.: ~ zolaq forest shelter-belt

tarlanmaq f. to roost, to perch, to get* at roost tar-mar i. annihilation, complete defeat; rout [raut]; ~ etmək

to smash up (d.), to anni- hilate (d.); (düşməni) to rout (d.), to smash (d.); ~ olmaq to be* smashed /

annihilated; to be* routed, to be* destroyed completely; Onlar düşməni tar-mar etdilər They

routed the enemy

tarpıltı i. banging; sound of smth. that falls

on the ground

tartan-partan I. i. nonsense, balderdash,

rubbish, rot II. z.: ~ danışmaq to talk non-

sense / rubbish; to talk rot

tas i. 1. basin; (əl yumaq üçün) wash-basin,

wash-hand-basin; (mürəbbə bişirmək üçün) pan; ~ qurmaq (tasa baxmaq) to tell* fortunes by peering into

the water in a basin; 2. a set consisting of three games in backgammon

tasabaxan i. fortune-teller (by peering into the water in a basin)

tasalanmaq f. to be* suffocated (with), to be* choked (with)

taskülah i. helmet, head-piece

tatar I. i. 1. tatar; 2. bax qamçı II. s. Tatar;

~ dili Tatar, the Tatar language

tatarca z. Tatar; ~ danışmaq to speak* Tatar;

~ yazmaq to write* in Tatar

tatarlamaq f. bax qamçılamaq tataranmaq f. bax qamçılanmaq tatarlaşmaq f. to become* a Tatar

taun i. tib. plague [ple9g], black death, pesti-

lence

tava i. frying-pan

tavan I. i. ceiling; hündür ~ high ceiling;

alçaq ~ low ceiling II. i. bax güc (1-ci mə-

nada)

tavanlı I. s. (i.s.) with a ceiling; hündür

~ otaq a room with a high ceiling, a high- ceilinged room; alçaq ~ otaq room with a low ceiling, a low- ceiling

room II. s. bax güclü

tavansız I. s. ceilingless; (i.s.) without a ceil- ing II. s. bax gücsüz

739

tavansızlıq

tavansızlıq i. I the state of being ceilingless tavansızlıq i. bax gücsüzlük

tavtalogiya i. tautology

tay i. 1. bale, package; bir ~ pambıq a bale

of cotton; 2. a part of a pair / a couple; ayaqqabının ~ı a part of shoes; 3. match, equal; bir kəsə ~ olmaq to

be* equal / match to smb. (in); Onun tayı yoxdur He has no equal; O, sənin tayın deyil He is no match for

you; Bu şəkilə tay tapmaq olmaz You can’t find a match for this pic- ture; 4. (çayın, gölün və s.) side; bank;

ça- yın o ~ında on the other side / bank of the river; 5. (qapının və s.) leaf; qapının ~ı a leaf of the door

taya i. stack; ot ~sı haystack; ~ vurmaq bax tayalamaq

tayabağlayan i. bax tayavuran tayalamaq f. to stack (d.), to arrange hay in

a haystack / hayrick

tayalanmaq f. to be* stacked, to be* arranged

in a haystack

tayalatdırmaq f. bax tayalatmaq tayalatmaq f. to ask / to cause smb. to stack (d.), to ask / to cause smb. to

arrange hay

in a haystack

tayavuran i. haystack-maker; one who

arranges hay in haystack

taybatay z.: ~ açmaq to throw* / to fling* /

to thrust* open (d.); to open wide (d.); qapını ~ açmaq to open wide the door; Külək pəncərəni taybatay

açdı The wind blew the window open

tay-bərabər i. bax tay (3-cü mənada) taybuynuz s. one-horned, unicornous taybuynuzlu s. bax taybuynuz

taydəyişik s. unpaired, odd; ~ ayaqqabı an

odd shoe; ~ əlcək an odd glove; ~ düşmək to be* odd / unpaired; ~ salmaq to break* a set, to mix up (one’s

shoes); Bu ayaq- qabı tay dəyişikdir These shoes are odd

taydəyişiklik i. the state of being odd / unpaired

tayfa i. kin; family; stock; Bu onların tay- fasına xasdır This runs in their family; yaxşı ~dan olmaq to come* of

good kin; alicənab ~ noble kin

tayfabaz s. bax qohumbaz tayfabazlıq i. bax qohumbazlıq

740

teatrlaşdırılmış

tayfalıqca z. all the family, all one’s kin taygöz s. one-eyed, single-eyed taygözlü s. bax taygöz

tayı-bərabəri i. bax tay (3-cü mənada) taykeş s. bax taydəyişik

taykeşlik i. bax taydəyişiklik

tayqanad s. one-winged

tayqanadlı s. bax tayqanad

tayqıça s. one-legged

tayqıçalı s. bax tayqıça

tayqulaq s. one-eared

tayqulaqlı s. bax tayqulaq

tayqulp i. tankard, mug, scoop

tayqulplu s. one-handled

taylaşdırılmaq f. to be* paired up taylaşdırmaq f. to pair (d.), to pair up (d.) taylaşmaq f. to pair up; to find*

one’s equal

/ match

taylı i. equal, match; Taylı tayını tapar at.

söz. ≅ Birds of a feather flock together taysız s. 1. matchless, pairless; (i.s.) without equal / match; 2. məc.

extremely good;

priceless

taytaq s. d.d. bax axsaq

taytaqlıq i. d.d. bax axsaqlıq

taytamaq f. d.d. bax axsamaq

tay-tay z.: ~ yığmaq to bale (d.); to heap up

(d.)

tay-tuş i. equal, match; ~ olmaq to be* equal

(in); to be* nearly of the same age; Onlar sənin tay-tuşun deyil They are not equal for you

tazı i. greyhound; ~ kimi like greyhound, as greyhound

teatr I. i. theatre; play-house; ~a getmək to go* to the theatre; ~da olmaq to be* at the theatre; opera ~ı

opera-house; dram ~ı the drama; estrada ~ı music hall; kukla ~ı the puppet-show; ~da işləmək to work in

the theatre; (aktyor kimi) to be* on the stage II. s. theatrical; theatre; ~ tamaşası theatrical performance; ~

bileti theatre ticket; ~ məktəbi drama school; ~ kassası box-office; ~ elanı playbill; ~ truppası the- atrical

company

teatrlaşdırılmaq f. to be* dramatized, to be* adopted for the stage, to be* theatricalized teatrlaşdırılmış fs.

dramatized, adopted for

the stage

teatrlaşdırmaq

teatrlaşdırmaq f. to dramatize (d.), to the- atricalize (d.), to adopt (d.) for the stage

teatrşünas i. specialist in drama study teatrşünaslıq i. theatre science, science of the

theatre, drama study

texnik i. technician; ◊ diş ~i dental mechanic texnika i. technique [tek`ni:k]; technics pl.;

təhlükəsizlik ~sı safety engineering, safety measures; elm və ~ science and engineer- ing; hərbi ~ military

equipment, weapons and equipment

texniki s. technical; technological; ~ termin techinal term; ~ təhsil technical education; ~ tərəqqi

technological progress; ~ elmlər technical sciences; ~ institut technical insti- tute; ~ şöbə technical

department; ~ vər- dişlər technical skills; ◊ ~ redaktor make up editor

texnikum i. technical school

texnologiya i. technology

texnoloq i. technologist

tel i. 1. fringe; bang; forelock; 2. string;

3. wire; 4. telegram; ~ vurmaq to tele-

graph, to send* a telegram teleavtomatika i. teleautomatics

telefon I. i. telephone; d.d. phone; beynəl-

xalq ~ trunk-line; ~la danışmaq to speak* on the telephone / phone; bir kəsə ~ etmək to telephone / to

phone smb., to ring* smb. up; bir kəsi ~a çağırmaq to call smb. to the telephone / phone; ~a cavab vermək

to answer the telephone / phone II. s. tele- phone, telephonic; ~ stansiyası telephone exchange; ~ budkası

telephone box, public call-box; amer. telephone booth; ~ kitabı telephone book / directory; ~ danışığı tele-

phone conversation; ~ aparatı telephone (set); ~ dəstəyi telephone receiver

telefonçu i. telephonist, telephone-operator; ~ olmaq to be* telephonist; ~ qız tele- phone girl

telefonçuluq i. the profession of a telephon- ist; ~ etmək to work as a telephonist, to be* a telephonist

telefonist i. bax telefonçu telefonlaşdırılma fi. installation of tele-

phones; kəndlərin ~sı installation of tele-

phones in villages

telefonlaşdırılmaq f. to be* / to get* tele-

phoned

temp

telefonlaşdırma fi. installing of telephones; kəndləri ~ installing of telephones in vil- lages

telefonlaşdırmaq f. to telephone (d.); d.d. to phone (d.); evləri ~ to install telephones in houses

telefonoqram i. telephone message, phoned / telephoned telegram

teleqraf I. i. telegraph II. s. telegraphic; tele- graph; ~ cihazı telegraphic device; ~ lenti (telegraph) tape; ~

məlumatı telegraphic message; ~ dirəyi telegraph pole, tele- graph-post

teleqrafçı i. telegraphist; amer. telegrapher teleqrafçılıq i. the profession of a telegraphist teleqrafxana i.

telegraph office

teleqram i. telegram; wire; bir kəsi ~la ça-

ğırmaq to wire / to telegraph for smb.; bir kəsə ~ göndərmək to send* a wire / a telegram to smb.; təcili ~

express-telegram; ~ almaq to receive a telegram / a wire

telemexanika i. telemechanics telemetriya i. telemeter teleobyektiv i. fot. telescopic lens telepatiya i.

telepathy

teleskop I. i. telescope II. s. telescopic teletayp i. teletype

televiziya I. i. television; d.d. TV; rəngli

~ colour television; ~ ilə göstərmək to show* on television (d.), to televise (d.), to show* on TV (d.) II. s.

television; ~ ve- rilişi telecast, television broadcast; ~ ek - ranı television screen

televizor i. television set, d.d. TV set, telly; ~ ilə on television

telli s. (i.s.) with forelock / fringe / bang tellilik i. the state of being with forelock /

fringe / bang

telsiz s. 1. (i.s.) without forelock / fringe;

2. wireless

telsizlik i. the state of being without fore-

lock / fringe

tematik s. subject; (i.s.) concerning a partic-

ular subject; ~ plan (long-term) plan of

subjects / themes pl.

tematika i. subjects pl.; themes pl.

tembr i. timbre; quality; yumşaq ~ mellow

timbre; sərt ~ harsh timbre temp i. bax sürət

741

temperament

temperament i. temperament temperamentli s. excitable, spirited; passion-

ate, forceful; ~ aktyor forceful actor temperatur i. temperature; qaynama ~u boiling-point, donma ~u

freezing-point; yüksək ~ high temperature; aşağı ~ low temperature; ~un düşməsi fall in temper- ature; ~un

qalxması rise in temperature; normal ~ normal temperature; otaq ~u room temperature; ~u ölçmək to

take* the temperature; Onun temperaturu var He

/ She has a temperature

tennis I. i. (lawn) tennis; stolüstü ~ table ten-

nis; ping-pong; ~ oynamaq to play tennis II. s. tennis; ~ meydançası tennis-court [-k6:t]; ~ raketi tennis-

racket; ~ topu ten- nis-ball

tennisçı i. tennis-player

tenniska i. tennis shirt, T-shirt

tenor I. i. tenor II. s. tenor; ~ səs tenor voice tent i. awning, tent

teologiya i. theology

teoloji s. theological, theologic

teoloq i. theologian

teorem i. riyaz. theorem [497:-]; ~ isbat et-

mək to prove a theorem

teploxod i. motor ship (vessel)

teplovoz i. diesel locomotive teplovozqayırma i. diesel locomotive build-

ing

terapevt i. therapist

terapevtik s. therapeutic

terapiya i. therapeutics; therapy

termin i. term; texniki ~ technical term terminləşdirilmək f. to be* termed terminləşdirmək f. to term (d.)

terminləşmək f. to become* a term terminologiya i. terminology; elmi ~ scien-

tific terminology

terminoloji s. terminological; ~ lüğət ter-

minological dictionary

termometr i. thermometer; tibbi ~ clinical

thermometer

termos i. thermos, vacuum flask

terror i. terror; qırmızı ~ the Red Terror; ağ

~ the White Terror

terrorçu i. terrorist; ~ olmaq to be* a ter-

rorist

terrorçuluq i. terrorism; ~ hərəkəti act of

terrorism

742

təbiətcə

terrorist i. bax terrorçu

terrorizm i. terrorism

teşt i. a large basin made of copper, a large

copper basin

tezbazar z. hastily, hurriedly, haphazardly;

~ etmək 1) to do* (d.) hastily / hurriedly

/ haphazardly; 2) to kill untimely

təb i. 1. nature; 2. inspiration; ~i gəlmək to be* / to feel* inspired; ~i götürməmək

to feel* disgust / aversion

təbabət i. medicine, the science of medicine təbəddülat i. bax dəyişiklik

təbəə i. subject; citizen; İngiltərə ~si a cit-

izen of England

təbəəlik i. citizenship; ~ qəbul etmək to

become* a citizen of, to be* naturalized;

to take* out citizenship

təbəxur i. disappearance; ~ etmək to disap-

pear, to vanish

təbəqə i. 1. layer, section; 2. (həm də geol.)

stratum (pl.-ta); cəmiyyətin müxtəlif ~si various strata of society, wide sections of the population; xalqın

bütün ~ləri all levels / sections of the people; 3. (metal) sheet, plate, leaf

təbəqələnmək f. bax təbəqələşmək təbəqələşdirmək f. to divide into layers (d.),

to stratify (d.); to make* in layers (d.) təbəqələşmə fi. stratification; məc. differ-

entiation

təbəqələşmək f. to be* stratified; məc. to be*

differentiated

təbəqələşmiş s. stratified; ~ cəmiyyət a

stratified society

təbəssüm i. smile; saxta ~ forced smile;

güclə sezilən ~ a scarcely perceptible smile təbəssümlü s. smiling; (i.s.) with smile təbib i. bax həkim

təbiblik i. bax həkimlik

təbiət i. 1. nature; ~in qanunu law of nature; ~in qoynunda / qucağında / ağuşunda in nature’s lap; şeylərin

~i nature of things; ~in sirri the secret of nature; 2. landscape, scenery; nature life; şimalın ~i the nature of

the North, northern scenery; 3. (xasiy- yət) nature, character; insan ~i human nature

təbiətcə z. by nature; naturally; ~ şən natu- rally cheerful; gay by nature; ~ nəzakətli

təbiətən

polite by nature; ~ tənbəl olmaq to be*

lazy by nature

təbiətən s. bax təbiətcə

təbiətpərəst i. naturalist

təbiətşünas i. naturalist, scientist təbiətşünaslıq i. nature study, science

təbii I. s. 1. natural; spontaneous; elemental;

~ qaz natural gas; ~ şərait natural condi- tion; ~ ehtiyat natural resources; ~ nitq natural speech;

spontaneous speech; ~ seç- mə biol. natural selection; ~ fəlakət nat- ural disaster / calamity; ~ qüvvə

elemental force; 2. native; (metal) virgin; ~ qızıl native / virgin gold; ~ mis native / vergin copper II. z.

naturally; spontaneously; ~ danışmaq to speak* naturally

təbiiləşdirilmiş s. naturalized təbiiləşdirmə fi. naturalization təbiiləşdirmək f. to naturalize (d.) təbiiləşmək f.

to become* / to get* natural-

ized

təbiilik i. naturalness; simplicity

təbil I. i. drum; ~ çalmaq to beat* / to play

the drum II. s. drum; ~ səsi drum-beat təbilçalan i. drummer

təbilçi i. bax təbilçalan

təbir i. expression

təbirincə z. according to: Marksın ~ accord- ing to Marx

təbiyyat i. 1. (natural) science, nature study; 2. (tədris fənni) science; 3. (tarixi) natu- ral history

təbiyyatçı i. bax təbiətşünas

təbliğ i.: ~ etmək to propagate, to propa-

gandize (d.), to advocate (d.); to popular-

ize (d.)

təbliğat I. i. propaganda; publicity; popular-

ization; müharibə ~ı war propaganda; ~ aparmaq to propagandize; to publicize; to popularize; partiya ~ı

party propaganda II. s. propagandistic; propaganda; ~ vasitə- ləri publicity media; ~ işi propaganda work

təbliğatçı i. propagandist; publicist təbliğatçılıq i. the job of a propagandist təbliğat-təşviqat i. propaganda

and agitation təbliğçi i. bax təbliğatçı

təbliğçilik i. bax təbliğatçılıq

təbrik I. i. congratulation; ~ etmək to con-

gratulate (d. on, upon); bir kəsi ad günü münasibəti ilə ~ etmək to congratulate

təcili

smb. on his birthday; bir kəsi yeni il mü- nasibəti ilə ~ etmək to wish smb. a happy New Year; Mən sizi ad

gününüz müna- sibəti ilə təbrik edirəm I wish you many happy returns of the day II. s. congratula- tory;

salutatory; ~ nitqi salutatory address, speech of welcome; ~ teleqramı telegram of greeting, greeting

təbrikləmək f. to congratulate (d. on, upon) təbriklənmək f. to be* congratulated təbriknamə i. a letter of

congratulation təcavüz i. aggression; encroachment (on,

upon); ~ etmək to encroach (on, upon), to infringe (on, upon), to make* an encroach- ment (on, upon); bir

kəsin hüququna ~ etmək to encroach / to infringe upon smb.’s rights; azadlığa ~ infringement of liberty

təcavüzkar I. i. aggressor; violater; ~ olmaq to be* an aggressor; potensial ~ potential aggressor II. s.

aggressive; ~ adam an aggressive man*; ~ siyasət aggressive policy

təcavüzkaranə z. aggressively, in an aggres- sive way

təcavüzkarcasına z. bax təvacüzkaranə təcavüzkarlıq I. i. aggression, aggressive- ness II. s. aggressive; ~

müharibəsi aggres-

sive war, war of aggression

təcəssüm i. embodiment, personification;

incarnation; cəsarət / mərdlik ~ü embod- iment / personification of courage; ~ etdir- mək to personify (d.),

to embody (d.); bir şeyi özündə ~ etdirmək to personify smth., to be* the personification / embodiment of

smth.; ~ olunmaq to be* embodied (in), to be* incarnated (in)

təchiz i. supply, provision; ~ etmək to sup- ply (d.with), to furnish (d.with), to provide (d.with); to equip (d.);

ərzaqla ~ etmək to victual [`v9tl] (d.); yeni texnika ilə ~ et- mək to supply with new-type machinery

təchizat i. equipment, supply, provision; hərbi ~ war supplies pl.; ərzaq ~ı food- supply, victual [`v9tl]

təcil i. acceleration

təcili I. s. pressing, urgent, rush, express; ~ iş

urgent matter; ~ sifariş pressing / rush order; ~ teleqram urgent / express telegram; ~ yardım first aid II. z.

urgently,

743

təcililik

hastily, in a hurry; ~ tərk etmək to leave*

in a hurry / hastily

təcililik i. urgency

təcrid i. 1. isolation; tex. insulation; tib. quar-

antine; ~ etmək to isolate (d.); tex. to insu- late (d.); tib. to quarantine (d.); ~ olun- maq to be* isolated; to

isolate oneself; 2. abstraction

təcridedilmiş fs. 1. isolated; separate; ~ otaq separate room; 2. tex. insulated

təcridetmə i. isolation, isolating

təcrübə I. i. 1. experiment; test; probation;

~ qoymaq / aparmaq to experimentalize, to experiment; to take* / to carry out / per- form an experiment;

elmi ~ a scientific experiment; ~ keçmək to pass a proba- tion; ~də olmaq to be* on probation; 2.

experience; həyat ~si knowledge of life; müharibə ~si experience of war; döyüş ~si battle experience; ~dən

bilmək to know* by experience II. s. experiment, experimental; ~ stansiyası experiment sta- tion; ~

təsərrüfatı an experimental farm

təcrübəçi 1. (təcrübə keçən) probationer; 2. (təcrübə aparan) experimenter

təcrübələnmək f. to gain experience (in), to become* experienced

təcrübəli s. (adam) experienced; proficient; ~ həkim experienced doctor; ~ səyahətçi an experienced

traveller; ~ pianoçu profi- cient pianist

təcrübəlilik i. the state of being experienced; proficiency

təcrübəsiz s. inexperienced, unpractised; (xam) novice; bir şeydə ~ olmaq to be* inexperienced in smth.; ~

adam inexperi- enced person; ~ üzgüçü a novice swimmer

təcrübəsizlik i. inexperience; the state of being inexperienced / novice

təcrübi I. s. 1. practical; ~ fəaliyyət practical activity; ~ məşğələ practical training; ~ iş practical work; 2.

experimental; 3. empir- ic(al); ~ bilik empirical knowledge; ~ nə- ticə empirical conclusion II. z. 1. practi-

cally; dili ~ bilmək to know* the language practically; 2. experimentally

tədarük I. i. laying in, stocking up; (dövlət) State purchasing / purveyance; dövlət taxıl ~ü State grain

purchase / procurements

744

tədqiqatçılıq

pl.; yem ~ü laying-in of fodder; ~ etmək (taxıl, odun və s.) to lay* in (d.), to store up (d.); to stock (d.); qışa

odun ~ etmək to lay* in firewood for the winter II. s. ~ məntəqəsi purveying centre, procure- ment station; ~

təşkilatı official body in charge of (state) purchases; ~ qiyməti siya. iq. State purchase price, procurement

price

tədarükcül s. bax tədarüklü

tədarükçü i. government purveyor, official

in charge of (State) purchases

tədarüklü s. provident, (i.s.) of farsighted;

~ adam a man* of farsight

tədavül i. mal. turnover; pul ~ü money

turnover

tədbir i. 1. measure; təsirli / qəti ~ drastic

measure; cəza / intizam ~i disciplinary measure; ~ görmək to take* measure; müvəqqəti ~ temporary

measure; ağıllı / müdrik ~lər wise measures; təcili ~ gör- mək to take* prompt action; bütün ~ləri görmək to

take* every measure; 2. (inzi- bati) legislative enactment

tədbirçi i. counsellor

tədbirli s. foreseeing; provident; reasonable,

sober-minded, prudent

tədbirlilik i. foresight; prudence; reason-

ableness

tədbirsiz s. improvident, careless tədbirsizcəsinə z. improvidently; carelessly tadbirsizlik i. improvidence;

carelessness tədiyə i. payment; paying

tədiyəçı i. payer

tədqiq i. investigation; research; exploration;

~ etmək to investigate (d.); to explore (d.); Arktikanın ~i exploration of the Arctic Region; kosmik fəzanın ~i

exploration of (outer) space

tədqiqat I. i. investigation (of); research (into); exploration (of); elmi ~ scientific research; ~ aparmaq to

investigate, to research; to explore (d.) II. s. research; ~ işi research work; elmi ~ institutu scientific research

institute

tədqiqatçı i. investigator; (ölkə tədqiq edən) explorer; ~ olmaq to be* an investigator; to be* an explorer

tədqiqatçılıq i. the business of an investiga- tor; the profession of an explorer

tədricən

tədricən z. gradually, little by little, bit by bit tədrici I. s. gradual; ~ dəyişiklik gradual

change / transition II. z. bax tədricən tədricilik i. graduality

tədris I. i. teaching, training II. s. educational;

school; training; ~ müəssisəsi educational institution / establishment; ~ vəsaiti train- ing appliance; school

supplies; educational equipment; ~ ili academic year; (mək- təbdə) school-year; ~ vaxtı (məktəbdə) school-

hours pl.; (ali məktəbdə) study- hours pl.; ~ planı curriculum (pl.-la); ~ fənni subject; ~ etmək to teach* (i.d.);

xarici dili ~ etmək to teach* a foreign language; kimyanı ~ etmək to teach* chemistry

təəccüb i. surprise, wonder, wonderment, amazement; ~ etmək / qalmaq to be* sur- prised (at), to be*

amazed (at), to get* sur- prised (at)

təəccüblə z. surprisingly, wonderfully; amaz- ingly

təəccübləndirilmək f. to be* caused to get surprised / amazed (at)

təəccübləndirmək f. to surprise (d.), to amaze (d.)

təəccüblənmək f. to be* / to get* surprised / amazed (at)

təəccüblü s. surprising; amazing; Təəccüb- lüdür ki,... It is surprising that...; Təəc- cüblü deyil ki, ... No

wonder that...

təəhhüd i. commitment; obligation, engage- ment; qarşılıqlı ~ mutual commitment; ~ü yerinə yetirmək to

meet* one’s commit- ment / engagement, to carry out one’s obli- gation; (öz) üzərinə ~ götürmək to under-

take* an engagement; siyasi ~ political commitment

təəhhüdlü s. (i.s.) with commitment təəhhüdnamə i. a letter of commitment təəhhüdsüz s. (i.s.) without

commitment /

engagement

təəssüb i. 1. fanaticism; 2. partiality (to, for),

bias (towards)

təəssübçü i. bax təəssübkeş

təəssübçülük i. bax təəssübkeşlik təəssübkeş i. fanatic

təəssübkeşlik i. fanaticism

təəssüf i. regret; grief; ~ ünü bildirmək /

ifadə etmək to express one’s regret; ~ hissi

təftişçilik

feeling of regret; ~ etmək to regret, to be* sorry (about); bir kəsin ölümünə ~ etmək to regret smb.’s death;

Çox təəssüf ki, mən sizi tərk etməliyəm Much to my regret, I must leave you

təəssüflə z. regretfully

təəssüflənmək f. to regret; to be* sorry about

(a sad factor / event); Bir kəsin ölümünə ~ to regret someone’s death; Mən çox tə- əssüf edirəm I do regret

təəssüflü s. regretful, sorry

təəssür i. emotion

təəssürat i. impression, effect; feeling; dərin

~ deep impression

təəssüratlı s. impressionable, sensitive təəssüratsız s. (i.s.) without impression,

impressionless

təfavüt i. bax fərq

təfəkkür i. thinking; thought, mentality; ~ün

varlığa münasibəti the relation of think-

ing to being

təfərrüat i. detail; ~a varmaq to go* into

detail(s); ~ı ilə in every detail; ən xırda

~ına qədər to the smallest detail

təfriqə i. 1. disunity, split, dissent; dostlar arasında ~ a split among friends; parti- yada ~ a split in the party;

2. din. schism

[`s9z7m, `sk9z7m], dissidence;

təfriqəçi i. 1. dissident, dissenter; siyasi

~political dissident; 2. din. schismatic

[s9z`m5t9k, sk9z`-]

təfriqəçilik I. i. bax təfriqə II. s. splitting,

breakaway; ~ siyasəti breakaway policy;

~ fəaliyyəti splitting activities

təfsilat i. detail; ~a varmaq to go* into

detail(s); ~ı ilə in every detail, in detail; əh-

valatı ~ı ilə danışmaq to detail the story təfsilatla z. in detail, thoroughly, in every

detail

təfsilatlı s. detailed; minute, thorough; ~ təs-

vir detailed / minute description

təfsir i. interpretation, commentary

təfsirçi i. interpreter; commentator, (qadın)

interpretress

təftiş i. 1. inspection; 2. revision; ~ etmək

to inspect (d.); to revise (d.)

təftişçi i. revisionist; inspector

təftişçilik I. i. revisionism II. s.: ~ siyasəti

the policy of revisionism

745

təğyir

təğyir i. bax dəyişiklik

təhdid i. threat, menace; ~ etmək to threaten

(d. with), to menace (d. with) təhdidamiz s. threatening, menacing; ~ və-

ziyyət precarious situation; ~ ton menac-

ing tone

təhdidamizcəsinə z. threateningly, menac-

ingly

təhdidedici s. bax təhdidamiz

təhər i. 1. mode, manner; way, method; bu

~lə in this way; başqa ~lə in a different way; Nə təhər?; How Heç bir ~lə By no means; 2. possibility,

opportunity; ~i olma- maq to have* no possibility / opportunity; ~ə düşmək to become* normal; ~ə sal- maq

to put* in order (d.), to arrange (d.), to put* right (d.), to adjust (d.)

təhərli I. s. proportionate, commensurate, commensurable, fitting, suitable II. z. pro- portionately, fittingly

təhərlilik i. suitableness, suitability, fitness təhərsiz s. 1. disproportionate, deformed, featureless, lacking in

imagery; 2. ugly

təhərsizlik i. 1. disproportion; 2. ugliness təhkim i. attachment; ~ etmək to attach (d. to); geri qalan şagirdi

qabaqcıla ~ et- mək to attach a backward pupil to a more advanced; ~ olunmaq to be* attached (to)

təhkimçi i. 1. a person attached to some work; 2. landlord advocating serfdom /

serf-ownership

təhkimçilik I. i. serfdom, serfage, serf-own-

ership II. s.: ~ hüququ serfdom, serfage təhkimli I. i. serf II. s. serf; ~ əməyi serf

labour; ~ kəndli serf

təhqiq i. investigation, examination; hüq.

inquest, inquiry; ~ etmək to investigate (d.), to look (into), to hold* an inquiry; ~ edilmək to be* investigated

/ looked into

təhqiqat i. 1. examination; investigation; hüq. trial, inquest, inquiry; məhkəmə ~ı court examination; ~

aparmaq to hold* an inquiry (into); to investigate (d.), to look into; 2. questioning, interrogation

təhqiqatçı i. investigator, inspector; inter- rogator

təhqir i. insult; (kobud) outrage; humiliation; ~ etmək to insult (d.); (kobudcasına) to outrage (d.), to

humiliate (d.); ~ə məruz

746

təhlükəsizlik

qalmaq to bear* insult; ~ olunmaq to be* insulted; (kobudcasına) to be* outraged / humiliated; to take*

offence, to feel* insulted

təhqiramiz s. insulting, abusive; humiliating; ~ məktub an abusive letter; ~ nitq insulting speech; ~ vəziyyət a

humiliating situation

təhqiranə z. abusively, with an insulting manner / way

təhqiredici s. bax təhqiramiz

təhqirli s. bax təhqiramiz

təhlil i. analysis (pl. -ses); (qram.) parsing;

analysis; ~ etmək 1) qram. (nitq hissə- lərinə görə) to parse (d.); (cümlə üzv- lərinə görə) to analyse (d.); 2) to

look (into), to investigate (d.), to examine (d.)

təhlili s. analytic(al); ~ həndəsə analytic geometry

təhlükə i. 1. danger; jeopardy; ~də in danger, in jeopardy; papiros çəkməyin ~sı the danger of smoking; ~də

olmaq to be* in danger / in jeopardy; ~dən uzaq olmaq to be* out of danger; 2. threat, menace; mü - haribə

~si the threat of war, menace of war; ~ altında olmaq to be* under the threat; ~ altına almaq to threaten

(d.), to jeopardize (d.)

təhlükəli I. s. dangerous, risky, riskful, per- ilous; ~ adam a dangerous person; ~ yer a dangerous place; ~

xəstəlik a dangerous illness; ~ iş a risky job; ~ yoxuş perilous ascent; ~ oyun risky game II. z. danger- ously,

riskily, perilously; ~ sürmək (ma- şını) to drive* dangerously

təhlükəlilik i. riskiness, perilousness təhlükəsiz I. s. out of danger, not dangerous; safe, safety; ~ yer safe

place; ~ ülgüc safe- ty razor II. z. safely; ~ gəlmək to come*

safely

təhlükəsizləşdirilmək f. to be* made safe təhlükəsizləşdirmək f. to make* safe təhlükəsizləşmək f. to

become* safe təhlükəsizlik I. i. safety; (ictimai) security;

~də in safety, out of danger; dövlət təh- lükəsizliyi State security; şəxsi ~ personal security II. s. security;

safety; ~ orqanları security services; ~ tədbirləri security measures; ~ sistemi security system, system of

collective security; ~ texnikası indus-

təhrif

trial safety measures / provisions; Dövlət ~ Komitəsi State Security Committee; ~ kəməri safety belt, seat

belt; ~ Şurası Security Council

təhrif i. distortion, perversion; misrepresen- tation; ~ etmək to pervert (d.), to distort (d.), to misrepresent

(d.), to misinterpret (d.); həqiqəti ~ etmək to distort the truth; bir kəsin sözünü ~ etmək to pervert / to

distort smb.’s word; faktı ~ etmək to per- vert / to misrepresent the fact; ~ olunmaq to be* / to get*

distorted

təhrifçi i. one who distorts / misrepresents təhrifçilik i. the act of distorting / misrepre-

senting

təhrifedici s. distorting, perverting təhrifedilmiş distorted, perverted; misrepre-

sented

təhrik i. instigation, incitement, setting-on;

inspiration; ~ etmək to incite (d. to), to instigate (d. to), to set* on (d.); bir kəsi cinayətə ~etmək to instigate

smb. to a crime, to incite smb. to crime

təhrikçi i. instigator; d.d. fire-brand təhrikedici s. instigating, inciting, encour-

aging

təhriri s. written; ~ formada in written form,

in writing

təhsil I. i. education; ibtidai ~ primary / ele-

mentary education; orta ~ secondary edu- cation; ali ~ higher education, university education; ümumi icbari

orta ~ universal compulsory secondary education; ~ ver- mək to educate (d.), to give* an education (d.); ~

almaq 1) to be* educated; 2) bax oxumaq (3-cü mənada) II. s. educational; education; ~ müəssisəsi

educational estab- lishment / institution; ~ hüququ right to education; ~ mərkəzi education center

təhsilli s. educated; ~ adam educated person, person / man* of education

təhsillilik i. the state of being educated; eru- dition

təhsilsiz s. uneducated, unlearned; ignorant təhsilsizlik i. lack of education; ignorance təhvil i. 1. (şəhəri və

s.) surrender; 2. hand-

ing (to), delivery (of to); ~ almaq to take* over (d. from); bir kəsdən işi ~ almaq to take* over smb.’s duties,

to take* over

tək

duties from smb.; ~ vermək to turn over; (şəhəri, qalanı və s.) to surrender (d.), to leave* (d. in), to return

(d.); işi ~ vermək to turn over one’s duties

təxəllüs i. pseudonym; ədəbi ~ pen-name; (aktyor) stage-name

təxəyyül i. imagination

təxir i. postponement, delay; ~ə salmaq to

defer (d.), to postpone (d.); to put* off (d.); to cancel (d.); to adjourn [7`d=7:n] (d.), to delay (d.), to put* / to

set* aside (d.), to lay* aside (d.); borcu ödəməyi ~ə salmaq to defer payment of debts; danışığı ~ə sal- maq

to adjourn the talks; ~ə düşmək to be* postponed / delayed

təxirəsalınmaz s. pressing, urgent; ~ iş urgent matter; ~ kömək first aid

təxirəsalınmazlıq i. urgency

təxirsiz z. urgently, immediately

təxmin i. supposition, conjecture, surmise;

guess-work; ~ etmək to guess (d.), to sur-

mise (d.), to conjecture (d.)

təxminən z. approximately, nearly, roughly təxmini I. s. approximate, hypothetical, con-

jectural, presumable II. z. approximately,

presumably, hypothetically

təxminilik i. approximateness

təxribat i. diversion [da9-]; sabotage [-ta:=],

subversive activity

təxribatçı i. saboteur [-t7:], wrecker təxribatçılıq i. subversiveness, the act of

sabotage; ~ etmək to commit sabotage təxsisat i. loan, advance-money

tək I. s. 1. odd ~ rəqəmlər odd numbers;

1,3,5,7 və s. tək rəqəmlərdir 1,3,5,7 etc., are odd numbers; həftənin ~ günləri odd days of the week; 2.

lonely, lone, solitary, desolate ~ həyat a lonely life; ~ atlı a soli- tary / lone horseman*; ~ ağac a solitary /

lone tree; ~ məzar a solitary / lone grave; ~ dağ kəndi a lonely mountain village; 3. (ailəsiz) single,

unmarried; ~ kişi (ar- vadsız) a single / unmarried man*; ~ arvad (ərsiz) single / unmarried woman*; ~ ana-

lar single / unmarried mothers; 4. (bircə) only; ~ uşaq / ağac / kitab və s. an only child / tree / book, etc. II. z.

1. alone, only, solitarily; ~ yaşamaq / işləmək / oturmaq to live / to work / to sit alone; ~ buraxmaq

747

təkallahlı

to leave / to let alone; O tək yaşayır He / She lives alone; Tək çörəklə yaşamaq olmaz You can’t live on bread

alone / only; 2. as, like; bül-bül ~ oxumaq to sing* like a nightingale; Onlar bir adam tək ayağa qalxdılar They

rose together as / like one man* III. bağ. as soon as; scarcely... when, hardly...when, no sooner... than;

Müəllim gələn tək dərs başladı The lesson began as soon as the teacher came; Mən vağzala çatan tək qatar

gəldi Hardly had I reached the station, when the train arrived; Yağış kəsən tək biz yola düşdük Scarcely had

the rain stopped, when we started; Biz otağa girən tək telefon zəng çaldı No sooner had we entered the

room, than the telephone rang IV. qoş. uşaq / arvad ~ as / like a child * / a woman*

təkallahlı s. fəls. monotheistic

təkallahlıq i. monotheism

təkaltı i. sweat-cloth

təkamül I. i. evolution [i:v7-] II. s. evolu-

tional, evolutionary; ~ nəzəriyyəsi theory of evolution, doctrine of development; ~ etmək to evolve

təkamülçü i. evolutionist

təkamülçülük i. evolutionism

təkan i. push; (qatar) jolt, bump, jerk; (zəl-

zələdə) shock, (earth) tremour; məc. incite- ment, stimulus (pl.-li); ~ vermək to give* a push (d.), məc. to

stimulate (d.), to grant (d.); zəif ~ a slight push

təkatlı s. one-horse

təkavarlı s. one-oared

təkayaqlı s. one-legged

təkbarmaq i. (əlçək) mitten

təkbaşına z. independently, without assis-

tance, on one’s own; ~ işləmək to work

without assistance, to work on one’s own təkbətək z. (mübarizədə) face to face (with); (söhbətdə) privately,

in private; ~ müba-

rizə aparmaq to fight* face to face təkbir z. sometimes; seldom, at times, from

time to time; now and then

təkcə I. s. only, sole II. z. only; solely, mere-

ly, just; O təkcə bilmək istəyir He / She

only / merely / just wants to know təkcə-təkcə z. bax tək-tək təkcinsli s. bot. unisexual

748

təkhüceyrəli

təkcinslilik i. bot. the state of being unisexual təkdəbir s. bax təkbir

təkdənbir z. bax təkbir

təkdırnaqlı s. zool. solidungulate, solid-

hoofed, soliped

təkə i. he-goat, billy goat (older than two

years)

təkəbbür i. haughtiness, loftiness, arrogance,

superciliousness; ~ satmaq bax təkəbbür-

lənmək

təkəbbürlə z. haughtily, superciliously təkəbbürlənmək f. to swagger, to boast təkəbbürlü I. s. haughty,

arrogant, lofty,

supercilious; overweening; d.d. high and mighty; ~ təbəssüm a lofty smile II. z. bax təkəbbürlə

təkəlli I. i. a large basin (made of copper) II. z. with one hand only, with the help of one hand

təkəmseyrək z. here and there, sometimes, from time to time, very seldom

təkər i. wheel; ehtiyat ~ spare wheel; yağ- lanmış ~ oiled wheel ◊ taleyin ~i Fortune’s wheel, wheel of

fortune

təkərcik i. bax təkərək

təkərçi i. wheel-wright

təkərçilik i. profession / job of a wheel-

wright

təkərək i. little wheel

təkərli s. wheeled

təkərsiz s. (i.s.) without a wheel, wheelless təkərvarı s. wheel-shaped, wheellike təkəsaqqal s. (i.s.) with /

having long and

thin beard (as of a billy-goat’s)

təkəsaqqallı s. bax təkəsaqqal

təkətək z. bax təkbətək

təkgöz s. one-eyed, single-eyed; elm. monoc-

ular

təkgözlü s. bax təkgöz

təkhakimiyyətli s. autocratic təkhakimiyyətlilik i. autocracy, absolute rule təkhecalı s. monosyllabic; ~ sözlər

mono-

syllabic words

təkhecalılıq i. the quality of being mono-

syllabic

təkhədli s. riyaz. simple

təkhədlilik i. riyaz. the quality of being

simple

təkhüceyrəli s. biol. unicellular, single cell

təkhüceyrəlilik

təkhüceyrəlilik i. the quality of being sin- gle-cell

təki əd. 1. bax kimi; 2. if only; təki o bu- rada olaydı If only he were here

təkid i. insistence; persistence; onun ~i ilə at his urgent request; ~ etmək to insist (on, upon+ger); to persist

(in+ger.); öz dedi- yində ~ etmək to get* one’s way

təkidlə z. insistently, persistently, urgently təkidli s. persistent, insistent; ~ cəhdlər per- sistent attempts; ~

məktub an insistent

message / letter

təkidlilik i. insistence, persistence

təkin əd. d.d. bax təki

təkqanad s. one-winged

təkqanadlı s. bax təkqanad

təkqat s. one folded

təkqatlı s. bax təkqat

təkqol s. one-armed

təkqollu s. bax təkqol

təkqulp i. one-handle

təkqulplu s. (i.s.) with one handle təkləmək f. to isolate (d.)

təklənmək f. to be* isolated, to get* / to

become* isolated

təkləşdirmək f. bax təkləmək

təkləşmək f. to get* / to become* isolated təklətmək f. to cause s.o. to isolate (d.) təklif i. 1. offer,

suggestion; (evlənmək haq.)

proposal; ~ etmək to make* an offer; (ev- lənmək üçün) to propose (to); ~i qəbul etmək to accept an offer;

(evlənmək ba- rədə) to accept a proposal; sülhsevər ~ peaceful proposal; 2. (iclasda) proposal; motion; ~

irəli sürmək to propose / to move a motion; ~i müzakirə etmək to dis- cuss a proposal; ~i rədd etmək to

reject / to turn down a proposal; ~ə tərəfdar çıx- maq to support the motion; tələb və ~ demand and supply;

Tələb təklifdən ar- tıqdır Demand exceeds supply

təklifsiz s. unceremonious, (too) familiar təklifsizcə z. unceremoniously; impudently təklik i. 1. loneliness,

seclusion; 2. one, unity;

3. one-manat note; 4. solitude, retirement; ~də qalmaq to find* oneself isolated / in isolation

təklikdə z. alone, solitarily; ~ yaşamaq to live in solitarily / alone, to live in solitari-

təkrarolunmaz

ness; ~ oturmaq to sit alone; tamamı ilə ~ all / quite alone; ~ qalmaq to be* alone, to be* left alone, to find*

oneself in isolation

təklülə s. single-barrelled; ~ silah single-bar- relled gun

təklüləli s. bax təklülə

təkmənalı s. bax birmənalı

təkmənalıq i. bax birmənalıq

təkmil i. 1. completion; 2. perfection; 3. all,

the whole of; ~ etmək to complete (d.); to conclude (d. with), to finish (d.), to improve (d.)

təkmillləşdirilmək f. to become* / to get* perfected; to cause to become / to get improved

təkmilləşdirmə fi. perfection; additional train- ing; ixtisası ~ kursu course for improving one’s qualification,

extension course

təkmilləşdirmək f. to perfect (d.), to improve (d.); öz biliyini ~ to improve one’s knowl- edge; modeli ~ to

perfect the model

təkmilləşmək f. to improve oneself, to be* / to become* improved

təknə i. trough [tr6f]

təknəcik i. little / small trough

təknəçi i. trough-maker

təknəvarı s. trough-shaped, troughlike təkrar I. i. repetition; (çox dəfə) reiteration;

~ etmək to repeat (d.); (çox dəfə) to reit- erate (d.); sözü ~ etmək to repeat the word; səhvi ~ etmək to

repeat the mistake / error; “Çıxın gedin! Çıxın gedin!” deyə o tək- rar etdi “Go away!” “Go away!” he / she

reiterated II. z. repeatedly, more than once, again and again

təkraredilməz s. unique; inimitable; ~ gö- zəllik unique beauty

təkrarən z. repeatedly; again and again; ~ demək to say* repeatedly / again and again

təkrarlama fi. repetition; reiteration təkrarlamaq f. to repeat (d.); to reiterate (d.);

dərsi ~ to repeat the lesson təkrarlanmaq f. to be* repeated; (çox dəfə)

to be* reiterated

təkrarlatdırmaq i. bax təkrarlatmaq təkrarlatmaq f. to cause smb. to repeat (d.);

to cause smb. to reiterate (d.) təkrarolunmaz s. bax təkraredilməz

749

təkrar-təkrar

təkrar-təkrar z. bax təkrar II təksəsli s. one-voiced

tək-tək z. 1. one by one; 2. bax gec-tez tək-təkinə z. bax təkcə II

tək-tənha z. bax yalqız II

təktərkibli s. qram. one-member; ~ cümlə

a one-member sentence

təktəsərrüfatçı i. individual peasant tək-tük z. bax təkbir

təkzib i. refutation, disproof, denial; bəya-

natın ~i refutation of a statement; ~ etmək

to refute (d.), to disprove [-u:v] (d.) təkzibedilməz s. irrefutable; undeniable, indisputable, incontestable; ~

sübut incon- trovertible evidence; ~ arqument an irrefutable argument; ~ sübut irrefutable

proof

təkzibedilməzlik i. the state or quality of

being irrefutable / incontestable

təkzibolunmaz s. bax təkzibedilməz təkzibolunmazlıq i. bax təkzibedilməzlik təqaüd I. i. 1. grant; (adlı

təqaüd) scholar-

ship; (aspirantlar üçün təqaüd) research grant; ~ almaq to get* a grant; ~ vermək to give* a grant; 2.

pension; qocalığa görə ~ old age pension; şikəstliyə görə ~ dis- ability pension; ~də olmaq to be* on a pen-

sion; ~ təyin etmək to grant a pension; ~ə çıxmaq to retire on a pension, to be* pen- sioned off II. s.

pension; pensionable; ~ kitabı pension-book; ~ yaşı pension age, pensionable age

təqaüdçü i. 1. pensioner; 2. (tələbə) grant- aided student; grant-holder

təqdim i. assignment, allotment; placing at smb.’s disposal; ~ etmək to present (d. i; with d.); (tanış etmək)

to introduce (d. to); İcazə verin özümü təqdim edim Allow me to introduce myself

təqdimat i. presentation; representation təqdir i. estimation; appraisal; appreciation; ~ etmək to estimate

(d.), to appraise (d.);

to approve (d.)

təqdirəlayiq s. estimable; (i.s.) worth of

esteem; ~ davranış an estimable behaviour təqdis i. 1. respect, honouring, esteem; 2. worship, reverence; ~

etmək 1) to hon- our (d.), to respect (d.), to esteem (d.); 2) (müqəddəs kimi) to revere (d.), to sanc-

tify (d.) 750

təqsirnamə

təqib i. 1. pursuit; chase; 2. (sıxışdırma) per- secution, victimization; 3. hüq. prosecu- tion; ~ etmək 1)

(arxasınca qaçmaq) to pursue (d.), to chase (d.), to be* after; məc. to haunt (d.); Bu fikir məni təqib edir This

thought haunts me; 2) (sıxışdırmaq) to persecute (d.); to victimize (d.); 3) (məh- kəmə yolu ilə) to prosecute

(d.)

təqibçi i. persecutor

təqlid i. imitation; ~ etmək to imitate (d.) təqlidçı i. imitator

təqlidçilik i. the act of imitation

təqribən z. approximately; roughly

təqribi s. approximate; rough; ~ rəqəm

approximate figure; ~ miqdar / say approx-

imate number

təqsim i. bax bölmə

təqsir i. fault, guilt; bir kəsin ~i üzündən /

ucundan through smb.’s fault; ~ini boy- nuna almaq / götürmək to admit / acknowledge one’s guilt; hüq. to

plead guilty; ~ini boynuna almamaq to deny one’s guilt; hüq. to plead not guilty; ~i öz üzərinə götürmək to

take* the blame upon oneself; Bu sizin təqsirinizdir It is your fault

təqsirkar i. the accused; culprit; hüq. defen- dant, bir kəsin qarşısında ~ olmaq to be* guilty towards smb.;

Mən təqsirkar de- yiləm It is not my fault, I am not guilty; Heç kim təqsirkar deyil It’s nobody’s fault, No one

is to blame; Onun təqsiri nədir? What is his fault? ◊ təntənənin ~ı hero of the festivities, hero of the day

təqsirkarlıq i. guiltiness, culpability təqsirləndirən i. accuser; hüq. prosecutor təqsirləndirilmək f. to be*

accused (of.), to

be* charged (with); hüq. to be* prosecuted

(for)

təqsirləndirmək f. 1. to accuse (d. of), to

blame (d.), to charge (d. with), to blame (d. for); 2. hüq. to prosecute (d.), to indict [in`dait] (d.)

təqsirlənmək f. 1. to be* blamed / accused / charged; 2. hüq. to be* prosecuted / indicted

təqsirli i. bax təqsirkar

təqsirlilik i. bax təqsirkarlıq

təqsirnamə i. verdict of “guilty”, (bill of)

indictment; accusatory documents

təqsirsiz

təqsirsiz I. s. innocent, guiltless, blameless II. z. innocently, guiltlessly, blamelessly

təqsirsizlik i. innocence, guiltlessness, blame- lessness

təqvim I. i. calendar; hadisələrin ~i calendar of events II. s. calendar; ~ planı calendar plan; ~ ayı calendar

month

təlaş i. agitation, anxiety, alarm; emotion; fuss, confusion; ~ keçirmək to be* agi- tated, to be* in agitation;

to be* disturbed / worried / alarmed; to get* excited

təlaşla z. anxiously, worriedly, emotionally, with alarm

təlaşlı s. perturbed, anxious, agitated; ~ gör- kəm troubled / perturbed look

təlaşlılıq i. the state of being anxious / wor- ried / agitated

təlaşsız s. cool, imperturbable, unruffled, calm, not agitated

təlaşsızlıq i. the state of being cool / imper- turbable / unruffled

təlatüm i. 1. alarm; emotion; (dənizdə) chop- piness; roughness; Dənizdə təlatüm var The sea is rough /

choppy; 2. məc. com- motion, perturbation; ~ə gətirmək to per- turb (d.), to cause to worry greatly

təlatümlü s. 1. choppy, rough; Dəniz təla- tümlüdür The sea is choppy / agitated; 2. bax həyəcanlı I

tələ i. trap; pitfall; snare; siçan ~si mouse- trap; bir kəsə ~ qurmaq to set* smb. a trap; ~yə düşmək to fall*

into a trap, to be* trapped, to be* caught in a trap; bir kəsi ~yə salmaq to trap smb.

tələb i. demand [-ma:nd]; request; claim; requirement; bir kəsin ~i üzrə at smb.’s request, by smb.’s order;

qəti ~ urgent request; məhkəmənin ~i əsasında by order of the court; bir kəsin ~ini yerinə yetir- mək to

satisfy smb.’s demand, to meet* smb.’s demand; ~ irəli sürmək to make* demands, to put* in claims; ~dən

əl çək- mək to give* up one’s claim, to abandon / surrender one’s claim; bir kəsin ~i ilə ra- zılaşmaq to agree

with smb.’s demands; ~ə cavab vermək to meet* the require- ments; bir kəsin qarşısına ~ qoymaq to make*

demands of smb.; zamanın ~ləri demands of the time

tələsdirmək

tələbat i. want, necessity, need; requirement; təbii ~ physical necessity; həyati ~lar vital requirements; artan

~ rising requirement; xalqın maddi və mənəvi ~ları material and cultural needs of the people; bir kəsin ~ını

ödəmək to meet* smb’s need

tələbə I. i. student; tibb institutunun ~si medical student; hüquq fakültəsinin ~si law student; tarix

fakültəsinin ~si history student; tələbələr top. i. the students II. s. student, student’s; ~ yataqxanası

student’s hostel; amer. dormitory; ~ kollektivi stu- dent body

tələbəlik I. i. studentship II. s. ~ illəri one’s student years, one’s time at the university; mənim ~ illərimdə in

my college days

tələbkar I. i. pretender (to), claimant (to) II. s. 1. exacting, exigent; O, tələbkardır He / She is exigent 2. strict,

stern; ~ mü - əllim stern / strict teacher; ~ olmaq to be* strict / stern

tələbkarlıq i. exactingness, insistence; demand, exigency, exigence

tələbnamə i. reqiusition; order

tələf i.: ~ olmaq to perish; to be* killed; to

be* lost; vuruşmada ~ olmaq to fall* in battle, to be* killed in battle; ~ etmək to ruin (d.), to destroy (d.); to

spoil (d.); to kill (d.)

tələfat i. losses; waste; məhsul ~ı (yığım vaxtı) harvesting losses; harvesting waste; ~ı azaltmaq to cut* out

waste; insan qüv- vəsinin ~ı losses in manpower; ciddi / bö- yük ~ serious losses; böyük ~a məruz qalmaq to

suffer great losses

tələffüz i. pronunciation; articulation; ~ et- mək to pronounce (d.), to articulate (d.) tələfxərc i. squanderer,

spendthrift; ~ olmaq

to be* a squanderer / spendthrift tələfxərclik i. the quality of being a squan- derer / a spendthrift; ~ etmək

to squander tələquran I. i. d.d. pettifogger II. s. pettifog-

ging; ~ vəkil pettifogging lawyer tələm-tələsik z. bax tələsik II tələsdirilmək f. to cause / to force smb. to

hurry / to be in a hurry

tələsdirmək f. to hurry (d.), to press (d. for),

to hasten (d.); bir kəsi ~ to hurry smb. (+inf.); cavab almaq üçün bir kəsi ~ to

751

tələsən

press smb. for a reply; Məni tələsdir-

məyin Don’t hurry me!

tələsən s. hasty, hurried, in a hurry; ~ adam

a man* (who is always) in a hurry; Tələsən təndirə düşər at. söz. ≅ Hasty climbers have sudden falls

tələsə-tələsə z. bax tələsik II

tələsik I. s. hasty, hurried; ~ qərar hasty

decision;~ iş hurried work II. z. hastily,

hurriedly; in haste, in a hurry, in one’s hurry tələsiklik i. hastiness, hurry, haste, quick

activity

tələsmədən z. slowly, without haste / hurry tələsmək f. to hurry, to be* in a hurry, to has-

ten [he9sn]; to make* haste; işə ~ to hurry to work; qatara ~ to hurry to catch a train; Siz tələsməlisiniz You

must hurry, You must make haste; Tələsin! Make haste! Hurry up! Get a move on! Tələsməyin! Don’t hurry!

Take your time! Siz hara tə- ləsirsiniz? Where are you hurrying to?

təlx i.: ovqatı ~ olmaq to feel* upset (over), to be* put out (over); to be* disappointed (at); to be* in low /

bad spirits, to be* low- spirited

təlxək i. fool, jester; clown, buffoon təlxəklik i. foolery, jest; buffoonery, clown- ishness; ~ etmək to jest

with; to joke; to play the fool / the buffoon; Təlxəklik

etmə! Don’t play the fool / the buffoon! təliqə i. (official) letter, memorandum (pl. -da); ~ göndərmək to

send* a mem-

orandum

təlim i. 1. training; instruction; education;

savad ~i instruction in reading and writing; birgə ~ co-education; fərdi ~ individual training; istehsalat ~i

industrial training; ~ etmək / vermək to teach* (d.), to instruct (d.); to train (d.in); 2. (nəzəriyyə) teaching,

doctrine

təlimat i. directions pl., instructions pl.; ~a əsasən in accordance with instructions təlimatçı i. instructor; ~

olmaq to be* an

instructor

təlimatçılıq i. the job of an instructor təlimatlandırılmaq f. to be* instructed; to

be* given instructions

təlimatlandırmaq f. to instruct (d.), to give*

instructions (d.) 752

təmənnalı

təlimçi i. bax təlimatçı

təlimləndirmək f. to instruct (d.), to give*

instructions (d.)

təlimli s. instructed

təlim-tərbiyyə i. instructive and educational;

~ işi instructive and educational work təlqin i. 1. suggestion; 2. (hipnoz) hypnosis [h9p`-]; ~lə müalicə etmək

to treat by sug- gestion / hypnotism (d.); ~ etmək to sug- gest (d. i.), to inspire (with d.); to fill (with d.); fikir

~ etmək 1) to suggest a thought; 2) to bring* home (d. to), to

impress (d. on)

təlqinedici s. imposing; impressive, hyp-

notic; striking, inspiring

təltif i. rewarding; (ordenlə) decorating;

~etmək to reward (d.with), to award (d. to), to confer (d.on), to confer a deco- ration (upon) bir kəsi ordenlə

~ etmək to confer an order on smb.

təmas i. 1. touch, contact; ~ nöqtəsi point of contact; 2. intercourse; ~da olmaq to associate (with);to

contact (d.); d.d. to rub shoulders (with)

təmayül i. 1. tendency (to, towards); (mənfi mənada) obtrusive purpose; əsas ~ basic tendency; 2.

inclination (baş xətdən kə- nara çıxma) rake; 3. bias; deviation; sağa / sola ~ right-wing / left-wing deviation;

elmi ~ scientific bias

təmayülçü i. one who always tends (to) təmayülçülük i. tendentiousness təmayüllü I. s. tendentious;

bias(s)ed; texniki

~ məktəb school with a technical bias

II. z. tendentiously

təməl i. 1. foundation; basis; base; bir şeyə

~ olmaq to be* the basis smth.; ~ qoymaq to lay* down the foundations; 2. principles; fundamentals pl.;

binanın ~i the princi- ples / foundations of building

təməlsiz s. baseless; (i.s.) without founda- tions / principles

təmənna i. request (for), wish (for), desire (for); ~sı olmaq to wish (d.), to desire (d.), to want (d.); Sizin

təmənnanız nədir? What do you want? What do you wish to have?

təmənnalı s. mercenary; ~ məqsədlə for mer- cenary motives; ~ evlənmə mercenary mar- riage

təmənnasız

təmənnasız I. s. disinterested; ~ kömək dis- interested help / aid II. z. disinterestedly

təmənnasızlıq i. disinterestedness təmərküz i. concentration; istehsalın ~ü

concentration of production təmərküzləşdirilmək f. to be* concentrated təmərküzləşdirmək f. to

concentrate (d.) təmərküzləşmə fi. concentration; kapitalın

~si concentration of capital; sənayenin ~si

concentration of industry təmərküzləşmək f. to become* / to get* con-

centrated

təmin i. 1. guarantee, guaranty; security; ~ et-

mək to secure (d.), to ensure (d.); bütün dünyada sülhü ~ etmək to ensure world peace; müvəffəqiyyəti ~

etmək to ensure the way for success; yol hərəkətinin təh- lükəsizlini ~ etmək to ensure road safety;

iqtisadiyyatın gələcək yüksəlişini ~ et - mək to ensure further economic progress; bir kəsin azadlığını ~ etmək

to secure the liberty of smb.; 2. (maddi cəhətdən) to provide (d. with); bir kəsi pulla ~ etmək to provide smb.

with money; 3. provide (for); ailəni ~etmək to provide for a fam- ily; ~ olunmaq to be* provided (with); Mən

lazım olan hər şeylə təmin olunmu- şam I am provided with everything I need

təminat i. 1. guarantee, guaranty; 2. mainte- nance, security; ictimai ~ social mainte- nance; ~ vermək to

vouch for, to guarantee (d.); to answer (for); Mən buna həyatımla təminat verirəm I’ll vouch / answer for it

with my life

təminatlı s. guaranteed; ~ əmək haqqı guar- anteed wages; ~ sülh guaranteed peace təminatlılıq i. the state

of being guaranteed

təminatsız s. (i.s.) without guarantee təminatsızlıq i. the state of being without

guarantee

təmir I. i. repair(s); amer. maintenance; əsaslı

~ thorough / capital repairs pl.; cari ~ ordi- nary / routine / current repairs pl.; pro- filaktik ~ preventive

maintenance; ~də olmaq to be* under repair; ~ə ehtiyacı olmaq to be* in need / want of repair; ~ et- mək

to repair (d.); sınmış saatı ~ etmək to repair a broken watch; yol ~ etmək to repair a road; to maintain (d.);

ev / maşın və s. ~ etmək to maintain a house / a car,

təmizləmək

etc.; (evi rəngləmək və s.) to decorate (d.)

II. s. repair; ~ emalatxanası repair shop təmirçi i. repairer, repairman*

təmirçilik i. the job of a repairman* təmirxana i. repair shop

təmiz I. s. 1. clean; ~ səma clean sky; ~ əl clean hand; ~ səhifə clean / fresh page; ~ boyunluq clean collar; ~

yol clean road; ~ şərab clean wine; ~ qələbə clean victory; 2. (qarışdırılmamış) pure, neat; ~ otaq a neat

room; ~ qızıl pure gold; ~ gümüş pure silver; ~ yun (qarışıqsız) pure wool; ~ su pure water; ~ hava pure /

clear air; ~ spirt pure alcohol; d.d. neat spirits pl.; Pişiklər təmiz heyvandır Cats are neat animals 3. (səs,

tələffüz) clear; 4. (çəki, gəlir, qa- zanc) net, clear; ~ çəki net weight; ~ gəlir / qazanc net profit; d.d. clear

profit; 5. (adam) high-minded, honest; ~ söhbət honest talk II. z. clear; clearly; neat, neatly; ~ danışmaq to

speak* clear / clearly; ~ adam honest man*; ~ qırxılmış clean- shaved; ~ yuyulmuş clean-washed; O,

mənzilini təmiz saxlayır He / She keeps his / her flat neat

təmizcə z. quite / completely clean / neat təmizkar s. neat, tidy; cleanly; ~ adam

a cleanly man*

təmizkarca z. bax təmizkarcasına təmizkarcasına z. neatly, tidily, cleanly təmizkarlıq i. tidiness, cleanliness,

neatness təmizqanlı s. pure-blooded, purebred, thor-

oughbred; ~ at a thoroughbred horse təmizqanlılıq i. the quality of being pure-

blooded / thoroughbred

təmizqəlbli s. open-hearted, sincere, frank,

candid; ~ dost a sincere frank / friend təmizqəlblilik i. open-heartedness, frank-

ness, sincerity

təmizləmə fi. cleaning; kimyəvi ~ dry cleaning təmizləmək f. 1. to clean (d.); to clean off (d.);

to clear (d.); to clear off (d.); dırnaqlarını ~ to clean one’s nails; yolu qardan ~ to clear the road from the

snow; stolu ~ (yı- ğışdırmaq) to clear off the table; 2. (qazı- yıb təmizləmək: qazanı və s.) to scour (d.); to

scour out (d.); qazanı ~ to scour out a pan; 3. (şotka ilə) to brush (d.), to brush off (d.); paltarı ~ (şotka ilə) to

brush

753

təmizlənmək

clothes; dişini (özünün) ~ to brush / to clean one’s teeth; 4. (meyvə və tərəvəzi) to skin (d.), to peel (d.);

(qozu və s.) to shell (d.); kartof ~ to peel potatoes; po- midor ~ to skin tomatoes; 5. tex. kim. to refine (d.), to

purify (d.); spirti ~ to refine / to purify spirit(s); nefti ~ to refine oil; 6. (mədəni, bağırsağı) to evacuate (d.), to

purge (d.); mədəni ~ to evacuate / to purge the stomach; bağırsaqları ~ to evac- uate / to open the bowels

təmizlənmək f. 1. to be* cleaned / cleared; 2. tex. kim. to be* refined; 3. (qabıqdan) to be* peeled /

skinned; 4. (paltar: şotka ilə) to be* brushed; 5. (mədə və s.) to be* evacuated / purged; 6. (qazınmaqla) to

be* scoured

təmizlətdirmək f. bax təmizlətmək təmizlətmək f. 1. to ask / to cause smb. to clean (d.) / to clear (d.); to

have* (d.) cleaned / cleared; 2. (paltarı və s. şotka ilə) to ask / to cause smb. to brush (d.); to have* (d.)

brushed (d.); 3. (mədəni və s.) to ask / to cause smb. to evacuate (d.);

to have* (d.) evacuated

təmizləyici I. i. cleaner II. s. cleaning;

~ maddə cleanser

təmizlik i. 1. cleanness; otağın təmizliyi

cleanness of the room; 2. (təmizkarlıq) cleanliness; 3. (qarışıqsız) purity, clarity; suyun təmizliyi purity of

water; havanın təmizliyi purity / clarity of the air

təmizürəkli s. bax təmizqəlbli təmizürəklilik i. bax təmizqəlblilik təmkin i. self-control, self-mastery, self-

restraint; restraint; ~ göstərmək to show*

restraint

təmkinlə z. with restraint, with discretion;

with reserve

təmkinli s. restrained, reserved; (danışıqda)

discreet, reserved; ~ cavab restrained

answer; ~ olmaq to show* restraint təmkinlilik i. restraint, the quality of being restrained; (danışıqda)

discretion; ~ gös-

tərmək to show* restraint

təmkinsiz s. unrestrained, irascible, hot-tem-

pered

təmkinsizlik i. lack of self-control; hot-tem-

peredness

754

tənbeh

təmrin i. exercise; qrammatik ~lər grammar exercises

təmsil I. i. fable; cock-and-bull story II. i. representation; ~ etmək to represent, to act officially for; fəhlə

yoldaşlarını ~ etmək to represent one’s fellow-workers; ~ olun- maq to be* represented

təmtəraq i. luxury [-k37-]; splendour, mag- nificence; bombast

təmtəraqla z. grandiloquently, bombasti- cally; in a high-flown manner; luxuriously; ~ danışmaq to speak*

bombastically

təmtəraqlı s. bombastic, grandiloquent; lux- urious; ~ sözlər bombastic words; ~ meh- manxana luxurious

hotel; ~ üslub grandil- oquent style; ~ natiq grandiloquent speaker

təmtəraqlılıq i. the state or quality of being grandiloquent / bombastic / luxurious

təmtəraqsız s. (i.s.) without luxury / grandil- oquence

təmtəraqsızlıq i. the state or quality of being without luxury / grandiloquence

təmyiz I. i. cassation; ~ə vermək to appeal (to); to appeal to a Court of Cassation II. s. appeal; ~ məhkəməsi

Court of Appeal / Cassation; ~ şikayəti appeal

tən I. i. body; ~də canı (gücü) qalmamaq to have* no strength in one’s body II. s. equal; təxminən ~ nearly

equal; elm. sub- equal; ~ ədədlər equal quantities; ~ yarı quite equal; ~ hissələr equal parts; ~ mə- safə equal

distance; boyca ~ olmaq to be* of equal height III. z. equally; ~ bölmək to divide equally

tənasüb i. proportion

tənasüblü s. proportional, balanced, well-

proportioned; ~ əndam well-proportioned

figure

tənasüblük i. proportionality tənasüblülük i. bax tənasüblük tənasübsüz s. disproportional, dispropor-

tionate

tənasübsüzlük i. disproportion; yaş təna-

sübsüzlüyü disproportion in age

tənasül s. genital; ~ orqanları genitals, gen-

ital organs

tənbeh i. reproof, reproach; ~ etmək to

reprove (d.), reproach (d. for with); özünü ~ etmək to reproach oneself; bir kəsi tən-

tənbehedici

bəlliyə görə ~ etmək to reproach smb. with laziness / for being lazy; Mən onu tənbəlliyə ğörə tənbeh etdim I

reproached him / her with laziness / for being lazy

tənbehedici s. reproachful; ~ tərzdə reproachfully

tənbəki I. i. tobacco; pipe tobacco II. s. tobacco; ~ yarpağı tobacco leaf*

tənbəl I. i. lazy person; idler; d.d. lazy-bones II. s. lazy; ~ oğlan a lazy boy

tənbəlcəsinə z. lazily

tənbəllənmək f. bax tənbəlləşmək tənbəlləşdirmək f. to cause smb. to become

lazy; to let* smb. become lazy tənbəlləşmək f. to become* lazy / idler tənbəllik i. laziness; ~ etmək to be*

lazy, to

do* nothing; d.d. to lazy

tənbəl-tənbəl z. bax tənbəlcəsinə tənbölən i. hənd. bisector [`ba9-]

təndir i. oven made of clay in a hole in the

earth

tənə i. reproach, reproof; ~ vurmaq to

reproach (d. with); to upbraid (d. with, for);

to scold (d.)

tənəffüs I. i. 1. breathing, respiration; 2. break,

interval; kiçik ~ a short break; uzun / bö- yük ~ a long break; 3. (istirahət) respite, rest; ~ etmək to take* a

short rest; ~ ver- mək to respite (d.), to grant a respite (d.) II. s. respiratory; ~ borusu wind-pipe; ~ yolu

respiratory ducts pl.; ~ yolunun xəstəlikləri respiratory diseases; ~ orqan- ları the respiratory organs

tənək i. grapevine

tənəkə I. i. tin (-plate) II. s. tin; ~ qab tinware tənəkəçi i. tinman*, tinsmith; ~ olmaq to be*

a tinman* / a tinsmith

tənəkəçilik i. the profession of a tinman*

/ tinsmith; ~ etmək to work as a tinman* /

tinsmith

tənəklik i. vineyard

tənəli s. reproachful; ~ baxış reproachful look tənəli-tənəli z. reproachfully; ~ baxmaq to

look / to gaze reproachfully

tənəzzöh i. bax ekskursiya

tənəzzöhçü i. bax ekskursant

tənəzzül i. decline; decay, regress; ~ə uğ-

ramaq to fall* into decay; incəsənətin ~ü the decay of art; ailə ~ü the decay of fam- ily; ~ etmək to fall* into

decay

tənqid

təng i.: ~ə gəlmək to be* exasperated (by / at); to be* / to get* exhausted; to exhaust oneself (with); to be*

tired out; d.d. to eat* one’s heart out (with); ~ə gətirmək to exhaust (d.), to tire out (d.); (əziyyət ver- mək)

to forment (d.); to vex (d.), to exas- perate (d.)

təngimə fi. exasperation, exhaustion təngimək f. to be* / to get* exhausted, to

become* breathless

təngişdirmək f. bax təngitmək

təngişmək f. to be* / to get* exhausted, to

become* exasperated; d.d. to eat* one’s

heart out

təngitmək f. to exhaust (d.); to vex (d.), to

exasperate (d.)

tənglik i. bax tənginəfəslik

təngnəfəs I. s. 1. tib. asthmatic; 2. breathless;

pant; ~ olmaq to be* out of breath, to be* choked; to be* suffocated; (çətin nəfəs almaq) to pant (with);

məc. to be* stran- gled (by); istidən ~ olmaq to stifle / to suffocate with the heat; hirsdən / acıqdan ~ olmaq

to choke with anger II. z. breath- lessly, breathing hardly

təngnəfəslik i. 1. breathlessness; 2. tib. asthma

tənha I. s. solitary, lone, lonely; lonesome, secluded; ~ ağac a lone tree; ~ həyat a lonely / secluded life; ~

ölkə a secluded country II. z. alone, seclusively, without others; ~ yaşamaq to live alone; ~ olmaq to be*

alone; ~ qalmaq to find* oneself isolated / in isolation

tənhalaşmaq f. to become* alone / solitary; to become* isolated

tənhalıq i. loneliness, solitude, seclusiveness; ~da yaşamaq to live a lonely life, to live alone, to seclude

oneself

tənqid i. 1. criticism; ~ və özünütənqid crit- icism and self-criticism; kəskin ~ sharp criticism; aşağıdan ~

criticism from below; ~ etmək to criticize (d.); (xırda) to carp (at), to find* fault (with); to subject to crit-

icism; ~ olunmaq to be* criticized; to be* subjected to criticism; ~ə layiq olmaq to be* worth criticism; ~ə

layiq olmamaq to be* beneath criticism; 2. (ədəbi janr) critique

755

tənqidçi

tənqidçi i. critic; ciddi / amansız ~ severe critic; teatr ~si dramatic critic; ədəbi ~ lit- erary critic; ~ olmaq to

be* a critic

tənqidçilik i. the profession of a critic tənqidi s. critical; ~ məqalə critical essay; criticism, critique; ~ qeydlər

critical

remarks

tənqidsiz s. (i.s.) without criticism tənləşdirilmək f. to be* equalized, to

become* equalized

tənləşdirmək f. to level (d.), to equalize (d.);

to make* equal (d.)

tənləşmək f. to become* / to get* equal tənlik i. riyaz. equation; iki məchullu ~ equa-

tion with two unknown qualities; kvadrat

~ quadratic (equation)

təntənə i. 1. (bayram) festival, fete [fe9t];

celebration; 2. (qələbə) triumph; ədalətin

~si triumph of justice

təntənəli s. solemn; ceremonial; festive; gala;

~ gün festival, red-letter day; great day, a gala day; ~ gecə a gala night; ~ konsert a gala concert; ~ açılış

inauguration (of); ~ iclas grand / great rally / meeting; ~ and solemn vow; ~ görüş grand welcome; ~ qəbul

ceremonial reception

təntik s. clumsy; hasty

təntiklik i. hastiness; clumsiness təntik-təntik z. hastily, in a hasty / clumsy

way

təntimək f. to get* lost, to be* bewildered,

to lose* one’s head; to be* taken aback;

Təntimə! Keep your head!

təntitmək f. to cause smb. to lose his / her

head / to be* at a lost

təpə i. 1. top of the head, crown; 2. anat. sin-

ciput; 3. hill; knoll, hillock; ~dən dırnağa

qədər ≅ from head to foot

təpəcik i. hillock, knoll, a small hill

təpəl i. blaze

təpəl s. (i.s.) with a white spot on the forehead təpəlik s. hilly; ~ yer hilly country

təpər i. bax güc

təpərli s. bax güclü

təpərlilik i. bax güclülük

təpərsiz s. inert, sluggish, powerless təpərsizlik i. sluggishness, inertia [i`n7:37] təpəyən s. kicking; ~ inək a

kicking cow təpəyəoxşar i. hill shaped

756

təravətlənmək

təpik i. kick; ~ vurmaq to kick (d.); ~ atmaq to kick

təpikatan s. kicking

təpikləmək f. to kick (d.); bir kəsi ~ to kick

smb.

təpiklənmək f. to be* kicked

təpikləşmək f. to kick each other / one

another

təpiklətmək f. to ask / to cause smb. to kick

(d.)

təpilmək f. 1. to squeeze (in, into); to squeeze

oneself (in, into); 2. to be* squeezed (in,

into); 3. bax soxulmaq

təpimək f. to get* / to become* dry (slightly) təpinmək f. to rate (d.), to scold (d.); bir

kəsə ~ to rate smb.; yaxşıca ~ to give* a

good rating (for)

təpiştirmək f. to guzzle (d.), to gorge on / with təpitmə I. i. poultice; bread poultice; ~ sal-

maq to poultice (d.) II. fs. drying slightly təpitmək f. to dry slightly (d.)

təpmə fi. (odlu silah) recoil

təpmək f. 1. to felt (d.), to full (d.); 2. to stuff

(d. into), to push in (d.); to shove in [30v ...] (d.); 3. (odlu silah) to recoil; 4. bax d.d. belləmək; 5. (inək, camış

və s.) to stop giving milk

təptəzə s. quite new / fresh

tər I. i. sweat [swet], perspiration; soyuq

~ cold sweat; ~ içində running / dripping / wet with sweat; ~ içində çimmək məc. to bathe in sweat; qan-~

içində in blood and sweat; alın ~i ilə ≅ by one’s (own) sweat and blood; ~ basmaq to sweat, to perspire II. s.

1. sweat, ~ vəzi sweat gland; 2. bax təzə I

təranə i. bax mahnı

təravət i. freshness; ~ vermək bax təravət-

ləndirmək; ~ini itirmək to lose* one’s freshness, to lose* its bloom; (bitki) to wither, to fade

təravətləndirmək f. to fresh (d.), to refresh (d.), to freshen up (d.); özünü ~ to refresh oneself, to freshen

(oneself) up; İsti ha- mam sizi təravətləndirər A hot bath will refresh you

təravətlənmək f. to become* / to get* fresh- ened up, to freshen; Yağışdan sonra gül- lər təravətlənir

Flowers freshen after rain

təravətli

təravətli s. fresh; new; ~ görkəm (üz) fresh complexion

təravətlilik i. freshness, newness

tərbiyə i. education, bringing up; uşaqı ~ etmə bringing up children; ~ vermək to bring* up (d.); to educate

(d.); to cultivate (d.); ~ etmək to educate (d.), to bring* up (d.); to cause smb. to become* cultivated

/ educated; fiziki ~ physical training tərbiyəçi i. educator; (evlərdə) tutor; (qadın) mistress, teacher; (evdə)

governess; (uşaq bağçasında) kindergarten / nursery-school

teacher

tərbiyələndirici s. educative; educational;

~ bilik educative knowledge; ~ kitab edu-

cational book

tərbiyələndirilmək f. to be* brought up; to

be* educated / cultivated tərbiyələndirmək f. to educate (d.), to bring*

up (d.); to cultivate (d.)

tərbiyələnmək f. to become* educated; to

become* / to get* cultivated

tərbiyəli I. s. well-bred, well-brought up;

courteous, polite; ~ davranış well-bred

behaviour II. z. courteously, politely tərbiyəlilik i. courteousness; the quality of

being well-bred

tərbiyəsiz I. i. lout, boor II. s. ill-bred, bad-

mannered, ill-mannered, boorish III. z.

boorishly, discourteously, impolitely tərbiyəsizlik i. ill-breeding; incivility; rude- ness, impoliteness,

discourteousness, bad manners; ~ etmək to act / to behave impo-

litely

tərcüman i. dragoman* (a person who is a

guide and translator in the Near and Middle

East)

tərcümanlıq i. the profession of a drago-

man*; ~ etmək to be* a dragoman*, to act

as a dragoman*

tərcümeyi-hal i. biography

tərcümə i. translation; şifahi ~ oral transla-

tion; Azərbaycan dilindən ingilis dilinə ~ translation from Azerbaijani into English; ~ etmək to translate (d.);

şifahi ~ etmək to interpret (d. from into) ingilis dilindən Azərbaycan dilinə ~ etmək to translate from English

into Azerbaijani

tərcüməçi i. translator; (şifahi) interpreter

tərəfkeş

tərcüməçilik i. the profession of a translator / and an interpreter

tərcüməsiz s. (i.s.) without translation tərəcə i. shelf (for drying cotton, cocoon, etc.) tərəddüd i. hesitation,

wavering; ~ etmək

to hesitate, to waver

tərəddüdlə z. hesitantly, hesitatingly, waver-

ingly

tərəddüdlü s. hesitative, hesitant, hesitating;

~ danışıq tərzi hesitative manner of speak-

ing

tərəddüdsüz I. s. firm, steadfast, unshake-

able II. z. firmly, steadfastly, without hes-

itation

tərəddüdsüzlük i. firmness, steadfastness tərəf I. i. 1. side; sol ~ left side; sol ~dən on

the left side; sağ ~ right side; hər ~dən on either side; bir kəsin ~ində olmaq to be* on the side of smb.; bir

kəsin ~inə keçmək to take* smb.’s side, to side with smb.; parçanın üz ~i the right side of the cloth; parçanın

astar ~i the wrong side of the cloth; heç bir ~dən on neither side; bütün ~lərdən, hər ~dən in all sides; ata /

ana ~dən qohum olmaq to be* a relative on one’s father’s / mother’s side; 2. party; bir kəsin ~ində

(partiyasında) olmaq to take* smb.’s party; maraqlı ~lər interested parties; 3. (baxım) aspect; məsələyə hər

~dən yanaşmaq to consider a question in all aspects II. qoş. direction, towards; şə- hərə ~ in the direction of

the city, towards the city; müxtəlif ~lər different directions; bir kəsə ~ baxmaq to look in the direc- tion of

smb., to look towards smb. III. z. aside; Bir addım o tərəfə dur Step aside; bir ~dən ... o biri ~dən on the one

hand ... on the other hand

tərəfdar i. supporter, adherent, defender; (havadar: kişi) patron; (qadın) partoness; sülh ~ları defenders /

supporters of peace, peace supporters; ~ çıxmaq / olmaq to sup- port (d.); to back up (d.); to second (d.);

qətnaməyə ~ çıxmaq to second the reso- lution

tərəfdarlıq i. intercession, liking (for) tərəfgir i. bax tərəfdar

tərəfgirlik i. bax tərəfdarlıq tərəfkeş i. bax tərəfdar

757

tərəfkeşlik

tərəfkeşlik i. bax tərəfdarlıq tərəfsaxlayan i. bax tərəfdar

tərəkəmə i. 1. cattle-breeding nomad; 2. an

Azerbaijani dance music

tərəkəməçilik i. the state of being a cattle-

breeding nomad

tərəqqi i. progress; prosperity, flourishing;

~ etmək to make* progress tərəqqipərvər s. progressive; progressive

minded; ~ bəşəriyyət progressive mankind

/ humanity

tərəqqipərvərlik i. progressiveness tərənnüm i. praise, expression of admiration;

~ etmək to praise (d.); to sing* (d. of), to

glorify (d.)

tərəvəz I. i. vegetable; amer. vegie II. s.

vegetable; ~ dükanı vegetable shop, green-

grocer’s (shop), greengrocery (store) tərəvəzçi i. vegetable-grower

tərəvəzçilik I. i. k.t. vegetable-growing II. s.

vegetable-raising, vegetable-growing;

~ briqadası vegetable-raising brigade tərəzi i. balance, scales pl. (böyük ağırlıq çəkmək üçün) weighing-

machine; yaylı ~ spring-balance; dəqiq ~ precision bal- ance; mətbəx ~si kitchen scale; ədalət ~si

məc. the scales of justice

tərəziçi i. weigher

tərəziçilik i. the job of a weigher; ~ etmək

to work as a weigher, to be* a weigher tərgimək f. to break* oneself of the habit (of+ger.), to grow* unused

(of+ger.), to lose* the habit (of), to become* unused (to), to get* out of the habit (of), to give* up (d.)

tərgitdirmək f. bax tərgitmək

tərgitmək f. 1. bax tərgimək; 2. to break*

smb. of the habit (of+ger.), to train smb. not

(+to inf); to ask / to cause s.o. to give up (d.) tərxis i. demobilization, release; ~ olunmaq to get* / to be*

demobilized; ~ etmək to demobilize (d.); d.d. to demob (d.); ümumi

~ general release

tərxisetmə i. demobilization

tərxun i. bot. tarragon

tərif i. 1. definition, determination; 2. praise;

~ etmək bax tərifləmək; ~ vermək to

define (d.)

tərifəgəlməz s. indescribable; ~ gözəllik

indescribable beauty

758

tərləmək

tərifəlayiq s. laudable, praiseworthy, deserv- ing praise; ~ olmaq to be* praiseworthy; ~ hərəkət

praiseworthy / laudable act

tərifləmək f. to praise (d.); tərifləyib göy- lərə qaldırmaq to praise to the skies

təriflənmək f. to be* praised

təriflətmək f. to cause / to ask smb. to praise

(d.)

tərifli s. praised; məc. vaunted; praiseworthy,

laudable

tərifnamə i. honour certificate, certificate

of approval

təriqət i. sect

təriqətçi i. sectarian

təriqətçilik i. sectarianism

tərk i. 1. abandonment; ~ etmək to leave*

(d.); to abandon (d.), to desert (d.); to for- sake* (d.); otağı ~ etmək to walk out, to leave* the room; 2.

croup; ~inə minmək to sit* on the croup; ~inə almaq to seat smb. on the croup of a horse one has mounted

tərkib i. 1. composition; structure; kimyəvi ~ chemical composition; ictimai ~ social structure; 2.

(nümayəndə heyyətinin) composition, membership; 3. content; havanın oksigen ~i content of oxygen in the

air

tərki-dünya I. i. ascetic II. s. ascetical tərki-dünyalıq i. asceticism

tərki-vətən i. expatriate, a person living out-

side his own country

tərkləşmək f. to mount a horse together tərk-silah i. disarmament; ~ olunmaq to dis-

arm, to get* / to become* disarmed / dis- mantled; ~ etmək to disarm (d.); (dənizdə) to unrig (d.); to

dismantle (d.)

tərlan i. zool. hobby

tərlədici s. sudorific [sju:-], diaphoretic; hard

(work)

tərləmə fi. perspiration, sweating [swet-] tərləmək f. 1. to sweat [swet], to perspire;

to become* damp; to be* covered with steam; Pəncərə tərləyib The window is damp / is covered with

steam; 2. (ağır iş- ləmək) to toil (at), to grind* (d.); qorxu- dan ~ to sweat with fear; istidən ~ to sweat with

heat; Onun əlləri tərləyir His hands sweat; 3. məc. d.d. to come* down with

tərlətmək

money, to open one’s purse, to spend*

money

tərlətmək f. to cause smb. to sweat / to per-

spire; məc. to cause smb. to work hard; məc. d.d. to cause smb. to spend money; atı ~ to sweat the horse

tərli s. sweaty, damp with perspiration tərlik i. sweat-cloth

tərlilik i. sweatiness

tərli-tərli z. sweatily, being covered with

sweat; ~ su içmək to drink* water when

sweaty

tərpədilmək f. to be* moved / stirred tərpəniş i. bax hərəkət

tərpənişmək f. to advance / to move all

together, to move in a crowd, to stir tərpənmədən z. without moving / stirring; ~ oturmaq to sit* without

stirring / moving tərpənmək f. 1. to move; to stir; to advance; 2. (yola düşmək) d.d. to set* out; 3. to

shake; Ev tərpəndi The house shook tərpənməz I. s. motionless II. z. motion-

lessly

tərpənməzlik i. motionlessness tərpəşdirmək f. bax tərpətmək tərpəşmək f. bax tərpənmək

tərpətmək f. 1. to move (d.); əlini / ayağını

~ to move one’s hand / leg; (hərəkətə gə- tirmək) to set* in motion (d.), to set* going (d.); 2. to shake*;

başını ~ to shake* one’s head; Partlayış evi tərpətdi The explosion shook the house

tərs I. s. stubborn, obstinate; persistent; ~ adam stubborn man*; ~ damarı tutmaq to be* obstinate / pig-

headed; (at) to jib, to be* restive II. s.: ~ üzü the wrong side (of smth.) III. z. back to front, the wrong / the

other way; O hər şeyi tərs edir He (she) does everything the wrong way round; ~ baxmaq to look sourly; ~

gəlmək to be* the wrong way about, to be* in the oppo- site direction; ~ getmək to go* wrong, to turn out

badly

tərsanə i. shipyard; yard; dockyard tərsimi s. graphic, descriptive; ~ həndəsə

descriptive geometry

tərsinə I. z. inside out; the wrong side out;

back to front; the wrong / the other way; on the contrary; və ~ and vice versa; və

tərz

yaxud ~ or vice versa; ~ dönmək / gəlmək to be* the wrong way about; ~ olmaq to happen contrary to one’s

wishes; ~ yazmaq to write* the reverse way; ~ çevirmək to turn inside out (d.); ~ geymək to put* smth. on

the wrong side; işləri ~ etmək to do* things topsy-turvy; to put* the cart before the horse idiom. II. ara. s.

on the contrary, quite the reverse, vice versa [`va9si `v7:s7]

tərsləşdirmək f. to cause smb. to be obsti- nate / pig-headed / stubborn

tərsləşmək f. to be* obstinate / pig-headed / stubborn; Tərsləşmə! Don’t be stubborn! tərslik i. obstinacy,

stubbornness; ~ etmək

bax tərsləşmək

tərtəmiz s. quite clean, perfectly clean / neat tərtəzə s. quite fresh / new

tərtib i. composition; (kitab, lüğət və s.)

compiling; (plan) working out, drawing up; ~ etmək 1) to put* together (d.), to make* up (d.); 2) (müəllifi

olmaq) to compose (d.), to compile (d.); lüğət ~ etmək to com- pile a dictionary; plan ~ etmək to work out /

to draw* up / to make* a plan; protokol ~ etmək to draw* the record, to draw* up the statement of the

case; siyahı ~ etmək to make* a list; 3) (düzəltmək) to consti- tute (d.), to form (d.), to make* up (d.); cümlə

~ etmək to form / to construct a sentence; tənlik ~ etmək to work out an equation; cədvəl ~ etmək to

make* / to draw* up a table / schedule

tərtibat i. arrangement, design, (qəzet) lay- out; (tamaşanın) decor; bədii ~ artistic arrangement; musiqi ~ı

musical setting

tərtibatçı i. decorator; (kitab) designer; (te- atr) stage-painter

tərtibatçılıq i. the job / profession of a dec- orator / designer / stage-painter

tərtibçi i. bax tərtibatçı

tərtibçilik i. bax tərtibatçılıq

tərz i. 1. way, manner; bu ~lə in this way;

başqa ~də in a different way; ifadə ~i manner of expression; mexaniki ~də mechanically; həyat ~i way /

mode of life / living; ◊ o ~lə in that way; nə ~lə? How?; 2. qram. aspect; felin ~ kateqoriyası the aspect

category of the verb, the category of aspect

759

tərzi-hərəkət

tərzi-hərəkət s. bax tərz; ~ zərfliyi qram. the adverbial modifier of manner tərzi-ifadə i. manner of

expression

təsadüf i. meeting by chance, chance event; coincidence; accident; xoş ~ lucky chance, ~dən asılı olmaq to

be* governed by the rule of chance; özünü ~dən qorumaq to put* oneself beyond the reach of chance; xoş

~dən istifadə etmək to seize an oppor- tunity, to profit by the occasion; ~ etmək to meet* by chance, to

come* across; to coincide with; to happen by chance; Nə qəribə təsadüf... What a strange coinci- dence...

təsadüfdən-təsadüfə z. rarely, very seldom, not often

təsadüfən z. by chance, by accident; acciden- tally; ~ qarşılaşmaq to happen (upon), to happen to meet;

Mən təsadüfən onunla qarşılaşdım I happened upon him / her, I happened to meet him / her; Siz təsadü-

fən onu tanımırsınız ki? Do you happen to know him / her?

təsadüfi s. accidental, chance, casual, fortu- itous; ~ görüş chance / accidental meeting; ~ tanışlıq chance

acquaintance; ~ hadisə chance phenomenon

təsbeh i. rosary, beads; ~ çəkmək to tell* one’s beads

təsdiq I. i. 1. affirmation, assertion; 2. ratifi- cation, confirmation, approval II. s. affir- mative; ~ cavab

affirmative answer / reply III. z. affirmatively, in the affirmative; ~ cavab vermək to answer in the affirma-

tive; ~ etmək to affirm (d.), to assert (d.), to maintain (d.); to approve (d.); öz fikrini ~ etmək to maintain

one’s opinion

təsdiqedici s. bax təsdiq II

təsdiqləmək f. 1. to affirm (d.); to maintain

(d.); to assert (d.); (imza atmaq) to wit- ness (d.), to certify (d.); (əsassız olaraq) to allege (d.); 2. to approve

(d.), to sanc- tion (d.); 3. (müqaviləni) to ratify (d.), to confirm (d.); müqaviləni ~ to confirm a treaty

təsdiqlənmək f. to be* affirmed, (imza ilə) to be* witnessed; (müqavilə) to be* rati- fied / sanctioned /

approved

təsdiqlətdirmək f. bax təsdiqlətmək 760

təsəvvür

təsdiqlətmək f. to ask / to cause smb. to affirm (d.) / (imza ilə) to witness (d.) (mü- qaviləni və s.) to ratify

(d.) / to confirm (d.) / to approve (d.)

təsdiqnamə i. certificate; ~ vermək to give* a certificate (i.)

təsək i. bax araqçın

təsəlli i. comfort, consolation; ~ axtarmaq

to seek* consolation; ~ tapmaq to find* comfort / consolation (in); zəif ~ poor con- solation; Sizin iştirakınız

mənim üçün təsəllidir Your presence is a consolation to me; ~ vermək to console (d.), to comfort (d.); özünə

~ vermək to console oneself; ~ tapmaq to console oneself; to take* com- fort, to be* consoled / comforted

təsəllisiz s. inconsolable; ~ dərd inconsolable distress / grief

təsəllisizlik i. the state of being inconsolable təsəlliverici s. consolatory, consoling, com-

forting; ~ sözlər consolatory words təsərrüfat I. i. 1. economy; kapitalist ~ı cap- italist economy; planlı ~

planned economy; dünya ~ı world economy; xalq ~ı national economy; şəhər ~ı municipal / city econ- omy;

kənd ~ı agriculture; farming; meşə ~ı forestry; kolxoz ~ı property of a collec- tive farm; ev ~ı housekeeping;

ev ~ı ilə məşğul olmaq to keep* house, to look after the house; 2. k.t. farm; iri ~ large-scale farm; kollektiv ~

collective farm; fərdi ~ individual farm II. s. economic; ~ ili eco- nomic year; ~ orqanı economic organiza-

tion; ~ hesabında olmaq to run* on self- supporting basis; ~ hesabına keçirmək to put* on a self-supporting

basis (d.) III. s. thrifty; agriculturalist; ~ evdar qadın

a thrifty housewife

təsərrüfatçı i. business / industrial / eco-

nomic executive; business manager; amer.

business executive

təsərrüfatçılıq i. good management, thrift təsərrüfatsız s. 1. (i.s.) without economy /

farm; 2. wasteful, unpractical, thriftless təsərrüfatsızlıq i. thriftlessness, bad man-

agement, mismanagement

təsəvvür i. idea, notion; ~ü olmaq to have*

an idea / a notion (about); bir şey haq- qında dumanlı ~ü olmaq to have* a vague

təshih

idea of smth.; bir şey haqqında heç bir ~ü olmamaq not to have* the faintest idea of smth.; ~ etmək to

imagine (d.), to fancy (d.), to conceive [-si:v] (d.); to picture (d.); Siz təsəvvür edə bilməzsiniz You can’t

imagine; Təsəvvür edirəm! d.d. I can just imagine!

təshih i. correction, correcting; mətni ~ et- mək to amend the text

təshihat i. bax təshih

təshihatçı i. proof-reader, corrector

təsir i. influence; impact; ~ altında olmaq

to be* under the influence (of); bir kəsin ~inə düşmək to fall* / to come* under smb.’s influence, to submit

to the influence of smb.; ~ göstərmək to influence (d.), to exert influence (on, over, upon), to have*

influence (on); ~inə salmaq to subject to one’s influence (d.); ~ dairəsi sphere of influence; ~i olmaq to be*

influential; ~ et- mək to influence (d.), to affect (d.)

təsiredici s. influential, affective, affecting; ~ səhnə affective scene; ~ qərar an influ- ential decision

təsirləndirmək f. 1. to influence (d.), to have* influence (on, upon); 2. to cause to grieve (d.), to make* smb.

sad, to sadden (d.)

təsirlənmək f. 1. to be* influenced / affected; 2. to be* / to get* sad, to sadden

təsirli I. s. effective; touching; moving; (dər- man) efficacious; valid; ~ səbəb a valid reason; ~ nitq effective

speech; ~ fel qram. transitive verb; ~ hekayə / əhvalat a touch- ing / moving story II. z. effectively, touch-

ingly, movingly, in a touching way / manner

təsirlik i.: ~ hal qram. accusative case təsirlilik i. 1. effectiveness, efficacy, efficac- ity; efficiency; 2.

impressiveness, impres-

sionability, sensitiveness

təsirsiz s. 1. ineffective, ineffectual; (dər-

man) inefficacious; 2. inactive, inopera-

tive; ~ fel qram. intransitive verb təsirsizlik i. ineffectiveness; inefficiency təsis I. i. making, creation; ~ etmək

to found

(d.), to establish (d.), to set* up (d.); (or- den, medal) to institute (d.); komissiya ~ etmək to establish a

commission; mü- kafat ~ etmək to institute a prize II. s. con- stitutive, constituent; ~ iclası Constituent

Assembly

təsviri

təsisat i. founding, establishment, institution; dövlət ~ı State institution

təsisedən i. founder, constitutor

təsisedici s. bax təsis II

təskin i. calm, quiet; ~ etmək to calm (d.),

to quiet (d.), to soothe (d.); to set* at ease,

to set* smb.’s mind at rest

təskinedici s. calmative, sedative, reassuring təskinləşdirici s. calming, quieting, soothing,

reassuring; ~ xəbər reassuring news təskinləşdirmək f. to calm (d.), to quiet (d.), to soothe (d.), to set* at

ease, to reassure

(about)

təskinlik i. calm, quiet; ~ tapmaq to calm /

to quiet / settle down; ~ vermək bax təs-

kinləşdirmək

təslim i. capitulation, surrender; şərtsiz

~unconditional surrender; ~ etmək (özünü) to yield oneself prisoner; məc. to give* in; to surrender (d.), to

yield (d.); ~ olmaq to surrender (to), to yield (to); (özü) to give* oneself up

təslimçi i. capitulator, capitulationist təslimçilik I. i. the act of capitulation II. s. capitulatory; ~ siyasəti

capitulatory policy təsnif I. i. classification; saitlərin ~i classi-

fication of vowels; ~ etmək to classify (d.)

II. i. tasnif (national rhythmical melody) təsnifat i. classification; bitkilərin ~ı clas- sification of plants;

elmlərin ~ı classifi-

cation of sciences

təsnifatçı i. classifier

təsnifləşdirilmək f. to be* classified təsnifləşdirmək f. to classify (d.)

təsrif i. qram. conjugation; fellərin ~i conju-

gation of verbs; ~ etmək to conjugate (d.);

~ olunmaq to be* conjugated

təsvir i. 1. description; account; ~ə gəlməz

olmaq to be* beyond description; 2. rep- resentation; 3. picture, image; ~ etmək to describe (d.); to depict

(d.), to portray (d.)

təsvirçilik i. descriptiveness

təsviredilməz s. indescribable, smth. that can’t

be described, smth. beyond description təsvirəgəlməz s. bax təsviredilməz təsviri s. descriptive,

representational; ◊ ~ in-

cəsənət the fine arts pl.; ~ qrammatika descriptive grammar; ~ dilçilik descriptive linguistics

761

təsviyyə

təsviyyə i. liquidation; abolition, elimination; ~ etmək to liquidate (d.); to abolish (d.); to do* (with)

təsviyyəçi i. liquidator; d.d. quitter təsviyyəçilik i. liquidationism

təşbeh i. comparison; simile [`s9m9l9] təşbehli s. metaphoric(al); ~ ifadə metaphor-

ical expression

təşəbbüs i. initiative; beginning; ~ göstər-

mək to show* initiative; ~ü öz əlinə al- maq to take* the initiative; öz ~ü ilə on one’s own initiative; bir kəsin

~ü ilə in smb.’s initiative

təşəbbüsçü i. initiator; pioneer təşəbbüskar i. bax təşəbbüsçü təşəbbüskarlıq i. initiative; kütlələrin tə-

şəbbüskarlığı the initiative of the masses təşəbbüslü s. resourceful; (i.s.) of / with ini- tiative; ~ adam

resourceful man*, a man*

of / with initiative

təşəxxüs i. pride, haughtiness, arrogance təşəxxüslə z. proudly, with an air of impor-

tance; grandly, with a consequential air;

arrogantly

təşəxxüslənmək f. to put* on airs, to give*

oneself airs; ◊ to mount / to ride* the high

horse idiom.

təşəxxüslü s. grand, pompous, haughty, arro-

gant

tətik

~ bürosu organization bureau; ~ komitəsi organizing committee; ~ dövrü organiza- tion period; ~ məsələləri

problems of organization, organizational matters

təşkilatçı i. organizer

təşkilatçılıq I. i. organizational activities

II. s. organizational, organizing; ~ fəaliy- yəti organizational activities; work of organization; ~ istedadı gift for

organizing, talent for organization; ~ bacarığı organ- izing ability

təşrif i. coming, arrival; ~ buyurmaq bax gəlmək; ~ gətirmək bax gəlmək; ~ apar- maq bax getmək

təşviqat I. i. agitation, propaganda; ~ apar- maq to agitate (for, against), to keep* up an agitation (for,

against); to campaign (for, against), to carry on propaganda (for, against); seçkiqabağı ~ election campaign

II. s. agitation, agitational; propaganda; ~ ədəbiyyatı agitation literature; ~ məntə- qəsi propaganda /

agitation centre; (seçki üçün) election campaign headquarters pl.; ~ briqadası team of agitators, propaganda

team

təşviqatçı i. agitator, propagandist; canvasser təşviqatçılıq i. the job of an agitator / a pro-

pagandist

təşviş i. anxiety [52`za9t9]; uneasiness; nerv-

ousness; agitation; ~ə düşmək / ~ keçir- mək to be* anxious / uneasy (about), to worry (about); to be*

agitated, to be* in agitation; to become* anxious (about); to take* alarm; ~ə salmaq to agitate (d.), to

trouble [tr0-] (d.); to excite (d.); to alarm (d.)

təşvişlə z. anxiously, nervously; ~ danışmaq to speak* anxiously / nervously

təşvişli s. anxious, nervous, agitated, alarmed, worried

tətbiq i. application; use; employment; ~ et- mək to apply (d.); to employ (d.); to use (d.); təcrübəyə ~ etmək

to put* into prac- tice (d.); ~ olunmaq to be* applied / used; yeni metodların istehsalata ~ olunması

employment of new methods in production

tətbiqi s. applied; ~ elmlər applied sciences; ~ incəsənət applied art

tətik i. trigger; tətiyi çəkmək to pull the trigger

təşəxxüslülük i. bax təşəxxüs təşəkkür i. 1. gratitude; 2. thanks pl.; ~

et - mək to thank (d.); 3. appreciation; message of thanks / appreciation; bir kəsə bir şey üçün ~ etmək to

express one’s gratitude for smth., to thank smb. officially for smth.; ~ elan etmək (rəsmi) to make* public

message of thanks; ~ almaq to receive an

official message of thanks

təşəkkürlə z. with thanks / gratitude təşəkkürnamə i. a message of thanks təşkil i. forming; formation; ~

etmək to form

(d.), to arrange (d.); to organize (d.); dövlət ~ etmək to form a government; ekskur- siya ~ etmək to arrange

an excursion; id- man cəmiyyəti ~ etmək to organize a sport society; ~ olunmaq to be* formed / organ- ized

/ arranged

təşkilat I. i. organization; Birləşmiş Millət- lər ~ı (BMT) United Nations Organization (UNO) II. s. organizing;

organization;

762

tətil

tətil I. i. 1. strike; siyasi ~ political strike; iqtisadi ~ economic strike; ümumi ~ gen- eral strike; qısa müddətli ~

short-term / lightning strike; həmrəylik ~i sympathetic strike; ~ elan etmək to go* on strike, to declare a

strike; ~i yatırmaq to suppress the strike; 2. vacation; yay ~i long / sum- mer vacation; giş ~i two weeks’

vacation; Tələbələr tətildədirlər The students are on vacation II. s. strike; ~ komitəsi strike committee; ~

hərəkatı strike movement

tətilçi i. striker

tətilpozan i. strike-breaker, blackleg; d.d. scab tətilpozanlıq i. strike-breaking, blacklegging təvazö i. modesty

təvazökar s. modest; restrained; ~ olmaq to

be* modest / restrained

təvazökaranə z. modestly

təvazökarlıq i. modesty; ~ etmək to display

/ to show* modesty; d.d. to put* on a mod- est air; Təvazökarlıq etməyin Don’t be so modest!

təvazökarsız s. immodest, not modest; indel- icate; ~ olmaq to be* immodest

təvazökarsızlıq i. immodesty, lack of mod- est; ~ etmək to speak / to act immodestly; ~ da olsa in all

modesty; Təvazökarsızlıq da olsa, deməliyəm ki, ... I think, I should say, in all modesty

təvazölü s. bax təvazökar

təvazölülük i. bax təvazökarlıq

təvazösüz s. bax təvazökarsız təvazösüzlük i. bax təvazökarsızlıq təvəccöh i. good will, kindness, liking (for),

sympathy

təvəkkül i. 1. risk; 2. hope; bir işi ~ə gör-

mək to run* / to take* the risk in doing smth.; ◊ Allaha təvəkkül! Let come what may! Come what will!

təvəqqe i. 1. request; ~ etmək to ask (d.); to beg (d.); to solicit (for), to apply (for); to make* a request (for);

bir kəsin ~sinə görə at smb.’s request; 2. application, petition

təvəqqeçi i. agent, solicitor, intercessor təvəllüd I. i. birth II. s. birth; ~ günü birthday;

~ yeri birth-place

təvəllüdnamə i. birth-certificate

təyin i. qram. attribute; ~ etmək 1) to fix (d.),

to set* (d.); 2) to prescribe; 3) (işə) to appoint (d.), to assign (to), to nominate (d.);

təyyarəçilik

4) to define (d.); to determine (d.); gün ~ etmək to fix / to appoint a day; müddət ~ etmək to set* a term

(to); qiymət ~ et- mək to fix / to set* a price; xəstəliyi ~ etmək to diagnose a disease; təqaüd ~ etmək to

grant a pension / a stipend (to); dərman ~ etmək to prescribe a medicine; cəza ~ etmək to prescribe a

punishment; məsafəni ~ etmək (gözəyarı) to judge the distance; ~ olunmaq to be* fixed / set / appointed /

defined; (dərman) to be* pre- scribed; 5) to modify (d.); Sifətlər isimləri təyin edir Adjectives modify nouns

təyinat i. 1. fixing, setting; 2. (işə) appoint- ment, assignment; 3. (müalicə üçün) pre- scription; ~ almaq to

be* given assignment; müəllim ~ ı teaching appointment; ~ yeri place of job

təyinedici I. i. 1. qram. modifier; Sifətlər və zərflər təyinedicidir Adjectives and adverbs are modifiers; 2. one

who sets / fixes II. s. qram. attributive; modifier; ~ söz attributive word

təyinedilən i. 1. smth. that is fixed / modi- fied; smb. who is appointed / assigned; 2. qram. antecedent

təyini s. defining; ~ əvəzliklər qram. defin- ing pronouns

təyinnamə i. certificate, certification of assignment

təyinolunan i. 1. qram. antecedent, a word which is modified; 2. anything which is fixed / set / appointed; ~

vaxt appointed / fixed time; 3. (təyin oluna bilən) definable

təyyarə I. i. aeroplane; plane; aircraft; amer. airplane; bombardmançı ~ bombing air- craft; amer. bomber,

bombardment plane; kəşfiyyatçı ~ reconnaissance aircraft, scout plane; sanitar ~ aerial ambulance, ambu-

lance plane; nəqliyyat ~si transport plane / aircraft II. s. aviation, aircraft; ~ sənayesi aircraft industry; ~

zavodu aircraft factory / works; ~ motoru aircraft engine

təyyarəçi i. pilot, flier, airman*; aviator; sı- naqçı ~ test-pilot

təyyarəçi-kosmonavt i. space pilot təyyarəçilik I. i. 1. aviation; aeronautics; 2. the profession of a pilot / an

aviator II. s. aviation (attr.), aircraft; ~ sənayesi air-

craft industry; ~ məktəbi flying school 763

təyyarəqayırma

təyyarəqayırma i. aircraft construction təyyarəsürən i. bax təyyarəçi təyyarəvuran I. i. ack-ack gun, anti-

aircraft

gun II. s. anti-aircraft; ~ top anti-aircraft

gun; ~ artilleriya anti-aircraft artillery təzad i. contrast; contradiction; discrepancy; kapitalizmin ~ları

contradictions of cap- italism; barışmaz ~lar irreconcilable con- tradictions; ~ təşkil etmək to contradict (d.);

to come* in conflict; to contrast (with) təzadlı s. discrepant, contrasting, contradic- tory, conflicting; ~

şayiələr discrepant rumours; ~ bəyanat contradictory statement

təzadlılıq i. discrepancy, contradictoriness təzadsız s. (i.s.) without contrast / contradic-

tion

təzadsızlıq i. the quality or state of being

without contrast

təzahür i. appearance; manifestation; dis-

play; ~ etmək to appear, to become* appar-

ent, to come* into view, to come* into sight təzə I. s. new, fresh, latest; ~ il New Year; (təzə ilin birinci günü)

New-Year’s day; ~ balıq / yumurta / meyvə və s. fresh fish / egg / fruits, etc.; ~ xəbər fresh / latest news; ~

yara fresh wound; ~ kartof new potatoes; ~ şərab / çaxır new wine; ~ sətir new / fresh line; ~ yağ fresh

butter; ~ pal- tar fresh clothes; ~ üzv a new member; ~ iş a new job; ~ müəllim a new teacher II. z. fresh,

newly, freshly; ~ tikmək to build* newly; ~ görünmək to look fresh; ~ yuyulmüş freshly washed; ~ tikilmiş ev

a newly built house

təzəbəy i. bridegroom; newly married fellow təzəbəylik i. the state of being bridegroom təzəcə z. 1. just, just

now; O, Moskvadan tə-

zəcə gəlib He has just come from Moscow; 2. hardly / scarcely... when, no sooner... than; Mən vağzala

təzəcə çatmışdım ki, qatar yola düşdü Hardly / Scarcely had I reached the station when the train started

təzədəm s. newly / freshly made (tea), fresh- ly brewed (tea)

təzədən z. anew, again; all over again, once again, once more; ~ tikmək to build* up anew

təzəgəlin i. newly married lass / lady təzəgəlinlik i. the state of being newly mar-

ried (of a young lady)

764

tığın

təzək i. 1. manure briquette / briquet; 2. d.d. worthless matter

təzələmək f. to renew (d.); to renovate (d.); to refresh (d.); to make* as good as new (d.)

təzələndirmək f. bax təzələmək təzələnmək f. to be* / to get* renewed, to

get* revived

təzələşdirmək f. bax təzələmək təzələşmək f. bax təzələnmək təzələtdirmək f. to cause / to ask smb. to

renew (d.)

təzələtmək f. bax təzələtdirmək təzələyici s. refreshing, renewing

təzəlik i. freshness, newness; havanın təzə-

liyi the freshness of the air

təzəlikcə z. bax təzəliklə

təzəlikdə z. recently, not long ago; Mən in-

giliscə öyrənməyə təzəlikdə başlamışam

I have recently begun to learn English təzəliklə z. newly, freshly; ~ tikilmiş ev a

newly built house

təzə-tər s. quite fresh / new; ~ xiyar quite

new / fresh cucumber

təzə-təzə z. 1. while quite fresh; 2. recently;

newly

təzim i. bow; ~ etmək to make* a bow; ~lə

cavab vermək to return smb.’s bow təziyə i. bax yas I

təziyəli s. bax yaslı

təzkirə i. ədəb. memoirs [`memwa:z] təzkirəçi i. memoirist; writer / author of

memoirs,

təzminat i. indemnity; contribution; ~ qoy-

maq to impose a contribution (on) / indem- nity (on); ~ tələb etmək to require an indemnity (from); ~

vermək to indemnify (for), to contribute (to)

təzminatlı s. (i.s.) with indemnity; with con- tribution

təzminatsız s. (i.s.) without indemnity / con- tribution

təzyiq i. pressure; yüksək ~ high pressure; alçaq ~ low pressure; bir atmosfer ~a pres- sure of one

atmosphere; qan ~i tib. blood pressure; ~ altında under pressure; ~ gös- tərmək to put* pressure (upon), to

exert pressure (on); siyasi ~ political pressure

tığ i. a huge heap; ~ vurmaq to make* a huge heap / pile

tığın i. heap, a lot (of) pile

tığın-tığın

tığın-tığın z. heaps (of), in heaps

tığlamaq f. to heap (d. on), to pile up (d.), to

make* a pile

tığlanmaq f. to be* heaped / piled tığlatmaq f. to cause / to ask smb. to heap (d.)

/ to pile (d.)

tıx i. fish bone

tıxac i. cork; (şüşədən) stopper (ağacdan,

dəmirdən) plug

tıxaclamaq f. bax tıxamaq

tıxaclanmaq f. bax tıxanmaq

tixamaq f. 1. to cram (d. in, into), to push

(d. in, into); 2. to stop up (d.) (probka ilə)

to cork up (d.); 3. d.d. to eat* up hurriedly tıxanmaq f. 1. to be* crammed / to pushed; 2. to be* stopped up

/ (butulka haq.)

corked up

tıxatdırmaq f. to cause / to ask smb. to stop

up (d.); / (probka ilə) to cork up (d.) tıxışdırmaq f. bax tıxmaq

tıxlı s. bony; ~ balıq bony fish

tıxmaq f. to glut (d.), to guzzle (d.); to

overeat, to gormandize; to stuff (d. into) tıxsız s. boneless; məc. harmless; ~ balıq

boneless fish

tıxsızlıq i. the quality of being boneless tıqqıldamaq f. to clatter, to tap; to knock tıqqıldatmaq f. to knock

(d.); to tap (d.); qa-

pını ~ to knock on / at the door; stolu ~ to tap on the desk; pəncərəni ~ to tap on the window; Zəhmət

olmasa içəri girməz- dən əvvəl qapını tıqqıldadın Please knock on / at the door before entering

tıqqıltı i. knocking; (asta) tapping; yazı makinasının ~sı tapping of a type-writer; qapının ~sı knocking of the

door

tıncıxdırmaq f. bax darıxdırmaq tıncıxmaq f. to be*choked / suffocated, to be* strangled (by); istidən ~ to

suffocate / to

stifle with the heat

tın-tın s. nasal, ~ səs nasal voice; ~ danışmaq

to speak* / to talk through one’s nose tın-tınlıq i. nasality

tırıltı i. purr [p7:]; yaxınlaşan maşının ~sı

the purr of an approaching motor car tırtıl i. zool. caterpillar

tısbağa i. zool. tortoise; (dəniz tısbağası)

turtle

tısıldamaq f. to breathe hard (through one’s

nose); to puff

tikansızlıq

tısıltı i. puff, hard breathing;~ salmaq bax tısıldamaq

tibb I. i. medicine II. s. medical; ~ fakültəsi medical faculty / department; ~ bacısı (hos- pital) nurse

tibbi s. medical; ~ arayış medical certificate, certificate of health; ~ müayinə medical examination

ticarət I. i. trade; commerce; dövlət ~i State trade; xüsusi ~ private trade; kooperativ ~i co-operative trade; ~

etmək to trade; daxili ~ home commerce II. s. trade, trading, commercial; ~ kapitalı trade capital; ~ siyasəti

commercial policy; ~ balansı balance of trade; ~ danışıqları trade nego- tiations / talks; ~ münasibətləri

trading relations; ~ müqaviləsi trade / commercial treaty / agreement; ~ nümayəndəsi trade / commercial

representative; ~ monopo- liyası trade monopoly; ~ qanunu com- mercial law; ~ mərkəzi trading centre; ~

gəmisi merchant vessel / ship; ~ palatası Chamber of Commerce

ticarətçi i. merchant, dealer; (dükançı) tradesman*; (qadın) tradeswoman*; xırda ~ petty trader

ticarətçilik i. the job of a trader / dealer / tradesman*

ticarətxana i. business house, trading firm; the place where people have their business

tifaq i. bax yurd (1-ci mənada)

tifil i. bax 1. çağa; 2. yazıq I

tiftik i. nap, pile

tiftikləmək f. to card (d.); to comb (d.); to

nap (d.)

tiftiklənmək f. to get* / to become* napped tiftikli s. napped, (i.s.) with pile / nap tikan i. prickle; thorn; gül

kolunun ~ları

the thorns of a rose bush

tikanlı s. thorny, prickly; ~ kol thorny / prick-

ly bush

tikanlıq i. thorny / prickly place, place where

thorny plants grow; thorn-bush

tikanlılıq i. thorniness, prickliness

tikansız s. thornless, (i.s.) without thorn /

prickle; Tikansız gül olmaz at. söz. There

is no rose without a thorn

tikansızlıq i. the state / quality of being

thornless

765

tikdirilmək

tikdirilmək f. to be* built

tikdirmək f. to ask / to cause smb. to build (d.) tikdirtmək f. bax tikdirmək

tikə i. piece, slice, bit; (qənd) lump; Bir tikə

də yox Not a bit (for); Dişim çəkiləndə bir tikə də incitmədi It didn’t hurt a bit when my tooth was pulled out;

◊ yağlı ~ titbit; amer. tidbit

tikə-tikə z.: ~ etmək to break* to pieces (d.), to tear* to pieces (d.); ~ olmaq to be* bro- ken / torn to pieces

tikili I. i. building; (möhtəşəm) edifice [`edif7s] II. s. 1. sewn; 2. ready-made; ~ ayaqqabı ready-made shoes; ~

paltarlar ready-made clothes

tikiliş i. 1. fashion, style; 2. sewing tikilmək f. 1. (paltar və s.) to be* sewn; 2. (bina və s.) to be* built; Yeni

məktəb

tikilir A new school is being built

tikinti I. i. building, construction; yol ~si road building; yaşayış binası ~si building / erection of (dwelling)

houses II. s. build- ing, construction; ~ materialları building materials; ~ fəhləsi building-trade worker; ~

meydanı building site; ~ texnikası con-

struction engineering

tikiş I. i. sewing; needlework II. s. sewing;

~ maşını sewing-machine; ~ emalatxanası sewing workshop; ~ fabriki clothes fac- tory; ~ iynəsi sewing

needle

tikmə i. embroidery; fancywork, fine needle- work

tikməçi i. (kişi) embroiderer; (qadın) embroi- deress

tikməçilik i. the profession of an embroi- derer / broideress

tikmək f. 1. (bina, körpü və s.) to build* (d.); to erect (d.); to construct (d.); ev ~ to build* a house; 2. (paltar

və s) to sew* [sou]; maşında ~ to sew* on a machine; düymə ~ to sew* a button (on)

tilişkə i. splinter; barmağına ~ batmaq to get* a splinter in one’s finger

tilov i. rod, fishing-rod; ~a düşmək to swal- low / to take* the bait; məc. to fall* for the bait

tilsim i. talisman; enchantment; spell; charm; ~ə düşmək to be* bewitched / enchanted, to fall* under the

spell (of); ~ə salmaq to

766

tire

enchant (d.), to bewitch (d.); to charm (d.);

~i qırmaq to break* a spell

tilsimçi i. magician, enchanter; (qadın)

enchantress

tilsimçilik i. the business of a magician / an

enchanter

tilsimləmək f. to enchant (d.), to bewitch (d.);

to charm (d.), to cast* a spell (over) tilsimlənmək f. to be* / to get* enchanted, to be* / to get* bewitched;

to be* / to get*

charmed

tilsimlənmiş s. enchanted, bewitched; spell-

bound

tilsimli s. spell-binding, (i.s.) having a charm

/ spell

timov i. cold (in the head); elm. coryza; ~ ol-

maq to catch* (a) cold (in the head) timsah I. i. crocodile II. s. crocodile, croc-

odilian; ~ dərisi crocodile leather

timsal i. bax misal

tin I. i. corner; ~ də on / at the corner; Mən

səni tində gözləyəcəm I’ll wait for you on / at the corner II. i. fumes pl., carbon monoxide; ~ vurmaq to be*

poisoned by fumes

ting i. k.t. seeding; sapling, young plant tipik s. typical, characteristic tipikləşdirilmək f. to be* typified

tipikləşdirmək f. to typify (d.) tipikləşmək f. to get* / to become* typified tipiklik i. typicalness, typical nature

tipli s. bax növlü

tipoqraf i. (işçi) printer; (maşın) typograph

[ta9-]

tipologiya i. typology[ta9-]

tipoloji s. typological [ta9-]; ~ dilçilik typo-

logical linguistics

tir I. i. log, beam, girder II. i. (açıq) shooting-

range; (örtülü) shooting-gallery

tiraj i. 1. (istiqraz) draw; ~ı çıxmaq to be* drawn; 2. (dövri mətbuat) circulation; (kitab) print, printing,

number of copies printed, edition; Kitabın tirajı satılıb The

edition / printing of the book is sold out tiran i. tyrant

tiranlıq i. tyranny; ~ etmək to tyrannize

(over)

tire i. dash; ~ qoymaq to put* a dash; Tire

defisdən uzundur A dash is longer than a hyphen

tirə

tirə i. division, bloc

tirə-tirə z.: ~ olmaq to be* divided / split tirlənmək f. d.d. to lie* stretched

tirli s. timbered, (i.s.) having timbers

tirmə i. tirma, a kind of thin woolen stuff tir-tir z.: ~ əsmək to tremble / to shake* all

over, to shudder (at); ağcaqayın yarpağı

kimi ~ əsmək to tremble like an aspen leaf* tiryək i. opium; ~ çəkmək to smoke opium tiryəkbaz i. opium-

smoker; amer. opium-

eater

tiryəkbazlıq i. the eagerness of smoking

opium

tiryəkçi i. bax tiryəkbaz

tiryəkçilik i. bax tiryəkbazlıq

tiryəkxana i. opium den; amer. opium joint tisək i. drizzle, a fine misty rain tisəkləmək f. to drizzle

tisəkli i. drizzly; ~ gün a drizzly day; ~ yağış

drizzly rain

tişə i. pick

titan i. Titan

titanit i. kim. titanium

titə i. tib. leucoma, wall-eye titəli s. wall-eyed

titrək s. trembling, shivering; (səs) tremu- lous; ~ səs quivering / vibrating / tremulous voice

titrəmək f. to shiver [39-], to tremble; to vibrate; (xəfif) to quiver; (bərk) to shake*; (səs) to quaver, to

tremble; soyuqdan ~ to tremble / to shiver with cold; sevincdən ~ to tremble with joy; qorxudan ~ to trem-

ble / to shake* with fear; bütün bədəni ~ to tremble / to shake* all over

titrəşmək f. to tremble / to shiver / to shake* together

titrətmə i. fever

titrətmək f. 1. to shiver, to tremble, to shake*;

2. to have* a fever; 3. to cause smb. to

tremble / to shake / to shiver

titrəyiş i. trembling, shivering; (səsdə) tremor titul i. title; ~ vermək to entitle (d.)

titullu s. titled; ~ xanımlar titled ladies toğlu i. one year old sheep, a yearling sheep tox s. 1. satisfied,

satiated; full; replete; Mən

toxam I’ve had enough, I am full up; ~ qa- rına on a full stomach; 2. dark; ~ yaşıl dark-green; ~ qırmızı dark-

red

toxa i. k.t. hoe, mattock

toxumçuluq

toxac i. 1. (alət) rammer; 2. (hərəkət) ram- ming

toxaclamaq f. to ram (d.), (yüngülcə) to tamp (d.)

toxaclanmaq f. to be* rammed toxaclatdırmaq f. bax toxaclatmaq toxaclatmaq f. to ask / to cause smb. to

ram

(d.)

toxalamaq f. to hoe (d.)

toxalanmaq f. to be* hoed

toxalatdırmaq f. bax toxalatmaq toxalatmaq f. to ask / to cause smb. to hoe (d.) toxluq i. satiety, satiation,

repletion; ~ etmək

to overeat*, to eat* too much

toxmaq i. beetle, a large wooden hammer toxmaqlamaq f. to beetle (d.), to beat* with

a beetle (d.)

toxmaqlanmaq f. to be* beetled, to be* beat-

en with a beetle

toxmaqlatdırmaq f. bax toxmalaqlatmaq toxmaqlatmaq f. to ask / to cause smb. to

beetle (d.)

toxmaqlı s. (i.s.) with a beetle, (i.s.) having

a beetle

toxmaqsız s. (i.s.) without a beetle, beetleless toxtaq I. s. easy-tempered; calm, quiet II. z.

quietly, calmy

toxtaqlıq i. calmness, quietness; ~ vermək

to calm (d.), to quiet (d.), to soothe (d.) toxtamaq f. 1. to calm / to quiet / to settle down; 2. to reach (the

place), to arrive (at

a place)

toxtatmaq f. to calm (d.), to quiet (d.), to

soothe (d.); to reassure (d.), to set* at rest

/ at ease (d.), to set* smb.’s mind at rest toxucu I. i. weaver; textile-worker; (iynə ilə toxuyan) knitter II. s.

weaving, weaver’s; textile; ~ dəzgahı loom; ~ sənəti weaving;

~ fabriki textile mill

toxuculuq i. weaving; the job of a weaver toxum i. 1. seed; bir kisə ~ a bag of seeds;

narahatlıq ~u məc. seeds of trouble; ~ səp- mək müst. məc. to sow* (d.); (çərgə ilə) to drill (d.); ~ vermək

bax toxumlamaq; 2. biol. semen, sperm; (həşərat) eggs; ~ sal- maq (həşərat) to lay* (d.), to lay* eggs

toxumçu i. seed grower

toxumçuluq I. i. k.t. seedage, seed-growing,

seed-farming II. s. k.t. seed-growing; ~ tə- sərüfatı seed-farm

767

toxumaq

toxumaq f. 1. to weave (d.); (iynə ilə, copab və s.) to knit (d.); corab ~ to knit stock- ings; (qarmaqla) to

crochet (d.); uşağa don / paltar ~ to crochet a dress for a baby; 2. məc. to weave (d.); nağıl ~ to weave a

story

toxumlamaq f. to seed, to go* / to run* to seed

toxumlayan s. seed-bearing; ~ bitkilər seed- bearing plants

toxumlu s. seedy; ~ portağal a seedy orange; ~ badımcan a seedy aubergine / eggplant toxumluq I. i. seed; ~

üçün saxlamaq to keep* for / as seed; soğanı ~ üçün saxla- maq to keep* onions for seed II. s. 1. seed (attr.);

(i.s.) suitable for seed; ~ buğda seed wheat, wheat suitable for seed; ~ kartof seed potatoes; potatoes

suitable for seed; 2. (heyvan) (i.s.) kept for breeding; ~kələ

a bull kept for breeding

toxumsəpən I. i. sower; seeder; məc. dissem-

inator II. s.: ~ maşın seeding-machine,

seed-drill

toxumsuz s. bot. seedless; (i.s.) without seeds toxumsuzluq i. the state or quality of being

seedless

toxumtəmizləmə i. seed-cleaning, seed-

sorting

toxumtəmizləyən i. seed-cleaner, seed-sorter toxunan i. riyaz. tangent

toxundurmaq f. to knock together (d.), to

bring* (d.) into contact (with); d.d. to bring*

together (d.)

toxunmaq f. 1. to touch; 2. to trouble (d.);

to disturb (d.); məsələyə ~ to touch upon the problem; bir kəsin mənafeyinə ~ to infringe upon smb.’s

interest; bir kəsin mənliyinə ~ to offend / to wound smb.’s self-esteem; ◊ bir kəsin yaralı yerinə ~ to touch

on smb.’s raw, to touch on smb.’s sore spot; 3. to strike*; Qayıq qayaya to- xundu The boat struck against

the rock; 4. (hörülmək) to be* woven; (iynə ilə) to be* knitted

toxunulmaq f. 1. to be* touched / troubled; 2. to be* woven; (iynə ilə) to be* knitted toxunulmaz s. 1.

inviolable; untouchable; ~ hüquqlar inviolable rights; ~ ehtiyat untouchable reserve; 2. enjoying special

protection; ~ şəxsiyyət protected person 768

ton

toxunulmazlıq i. inviolability; (diplomatik) immunity; şəxsiyyətin toxunulmazlığı inviolability of person,

personal immuni- ty; diplomatik ~ diplomatic immunity

toxunuş s. kind of knitting / crocheting, knit- ting; crochet-work

toxutdurmaq f. bax toxutmaq

toxutmaq f. to ask / to cause smb. to weave

(d.) / (iynə ilə) to knit (d.) / (qarmaq ilə) to crochet (d.); to have* (d.) knitted / cro- cheted

tokar i. turner, lathe operator; ~ olmaq to be* a turner

toqqa i. belt; qayış ~ leather belt; təzə ~ new belt; ~ sını bərkitmək (daraltmaq) to tighten one’s belt; ~ sının

altını bərkitmək d.d. to have* a good dinner, to eat* much / a lot

toqqalamaq f. to belt up (d.); paltonu ~ to belt up one’s coat

toqqalaşmaq f. 1. to wrestle by gripping each other’s belts; 2. to beat* each other with a belt

toqqalı s. with / having a belt

toqqasız s. without a belt; beltless toqquşdurmaq f. 1. to cause (d.) to collide

[k7`la9d]; 2. to cause to clash / to conflict

(d.)

toqquşma fi. collision, clash, conflict; skir-

mish; qatarların ~sı collision of trains; mənafelərin ~sı clash of interests; silahlı ~ armed conflict; ~da həlak

olmaq to fall* in skirmish

toqquşmaq f. to collide (with), to come* into collision (with); to clash (with), to conflict (with); Avtomobillər

toqquşdu The cars collided; Onun toyu mənim imtahanımla toqquşur His / Her wedding clashes with my

examination; İki ordu toqquşdu The two armies clashed

tol i. roofing / tarred felt

tolazlamaq f. to fling* out (d.), to hurl out (d.),

to toss (d.); daş ~ to throw* / to hurl stones tolazlanmaq i. to be* flung out / hurled out tomağal i. bax kəkil

tomağallı s. bax kəkilli

tombul s. bax totuq

ton I. i. (çəki vahidi) ton; böyük ~ long ton

(1016 kilos); kiçik ~ short ton (907 kilos);

tonqal

metrik ~ metric ton (1000 kilos) II. i. (səs) tone; amiranə ~la in a high / peremptory tone; ~u qaldırmaq to

raise one’s tone; bir ~ yuxarı mus. one tone higher; bir ~ aşağı mus. one tone lower

tonqal i. bonfire, (camp)-fire; ~ qalamaq to make* / to build* a fire

tonnaj i. tonnage

top I. i. ball; futbol ~ u football; tennis ~u

tennis-ball; ~ oynamaq to play ball II. i. (silah) gun, cannon; tankvuran ~ anti-tank gun; təyyarəvuran ~ anti-

aircraft gun, high angle gun; ~ atmaq to fire a gun; ~a tut- maq / basmaq to fire guns for a time

topa i. pile, heap; d.d. a lot of; (qar) ball; bir ~ kitab a heap of books; bir ~ qəzet a pile of newspapers;

qarışqa ~ sı anthill; peyin ~sı dunghill

topabasma i. cannonade

topal s. lame; cripple; ~ kişi a lame man*;

~ oğlan a lame boy; ~ qız a lame girl; ~lar

top. i. the lame

topalamaq f. to heap (d.), to pile (d.); xəzəli

~ to heap the fallen leaves

topalanmaq f. 1. to be* heaped / piled; 2. to

come* together, to collect, to assemble

topalaşdirilmaq f. bax topalanmaq topalaşdırmaq f. bax topalamaq topalaşmaq f. bax topalanmaq (2-ci mə-

nada)

topalatdırmaq f. bax topalatmaq topalatmaq f. to cause / to ask smb. to heap

(d.) / to pile (d.)

topallıq i. lameness, limping

topasaqqal s. (i.s.) with long and thick beard topasaqqallı s. bax topasaqqal

topa-topa s. (i.s.) with heaps / piles; ~ ağ bu-

ludlar cumulus [`kju:mjul7s]

topatutma i. bax topabasma

topçu i. artilleryman*, gunner

topçuluq i. gunnery; the duties and profes-

sion of a gunner

topdansatış I. i. wholesale II. s. wholesale

(attr); ~ ticarət wholesale trade; ~ qiymət

wholesale price

toplama i. riyaz. addition

toplamaq f. 1. to gather (d.), to pick (d.), to

collect (d.); to concentrate (d.); giləmeyvə ~ to gather / to pick berries; çiçək ~ to gath-

top-top er / to pick flowers; pul ~ to collect money;

qoşun ~ to assemble troops; yaxşı məhsul ~ to gather a good harvest; məlumat ~ to collect information; ◊

son gücünü ~ to gath- er one’s last strength; əksər səs ~ to col- lect a majority; fikrini ~ to collect one’s

thoughts; ◊ ağlını başına ~ to collect one’s wits; özünü ~ to pull oneself together; 2. riyaz. to add (d.)

toplanan i. riyaz. item

toplanılmaq f. 1. to be* gathered / collected

/ picked / concentrated; 2. riyaz. to be*

added

toplanış i. 1. (iclas) rally [`r5li], meeting;

gathering, assemblage; ~da olmaq to be* in session; 2. collection; picking; üzüm ~ı vintage, grape-gathering;

məhsul ~ı har- vest; məlumat ~ı collection of information; pambıq ~ı cotton-picking

toplanmaq f. 1. to gather (together), to assem- ble; to get* together; Çoxlu adam toplandı Many people

gathered; 2. to concentrate (on, upon); (ordu) to be* concentrated

toplantı i. bax toplanış (1-ci mənada) toplaşdırmaq f. bax toplamaq (1-ci mənada) toplaşmaq f. to assemble,

to gather together,

to concentrate; Uşaqlar toplaşdılar The

children assembled

toplatdırmaq f. to cause smb. to gather

together / to assemble (d.)

toplayan i. collector, gatherer; kitab ~ book-

collector; xalq mahnılarını ~ collector of

folk-songs

toplu I. i. collection (of articles, stories, etc.)

II. s.: ~ isimlər qram. collective nouns topluluq i. compactness; congestion topoqraf i. topographer

topoqrafik s. topographical

topoqrafiya i. topography

toppuz i. mace, cudgel, short heavy club toppuzlamaq f. to beat* / to strike* with a

mace (d.) / with a cudgel (d.) toppuzlanmaq f. to be* beaten / striken with

mace / with cudgel

toppuzlatmaq f. to ask / to cause smb. to beat

with mace (d.) / with cudgel (d.) topsaqqal s. bax topasaqqal

top-top i. top-top (a kind of children’s game

like football); ~ oynamaq to play ball 769

top-topxana

top-topxana i. artillery

top-tüfəng i. bax silah I

top-tüfəngli s. bax silahlı

topuq i. anat. ankle; (atda) fetlock; ~ çalmaq

/ vurmaq to brush the fetlock of one foot with the shoe of the opposite foot; ◊ dili ~ çalmaq / vurmaq to

stammer, to hesi- tate in speaking

tor I. i. 1. net; ~a düşmək to fall* into a net; ~a salmaq, ~la tutmaq to net (d.), to catch* in a net (d.); Biz

torla iki balıq tutduq We netted two fish; ~ qurmaq to set* / to lay* / to spread* nets; balıq ~u fish-net;

məftil ~ wire-net; (xırda hörül- müş) wire-gauze; saç üçün ~ hair-net; (zənbil) string-bag; 2. (tül) tuile [tju:l];

3. (hörümçəyin hördüyü) web, cobweb; hörümçək ~u spider’s web; 4. (pəncərə və s. üçün) grid; bars pl. II.

z.: ~ görmək to grow* misty / dim, not to see clearly; Mənim gözlərim tor görür My eyes have grown misty

torağay i. (sky) lark; meşə ~ı wood lark; kə- killi ~ crested lark

toran i. twilight; dusk; (axşam) gloaming; ~ vaxtı in the twilight; Toran düşür Dusk is falling; ~ düşmək /

qovuşmaq bax to- ranlaşmaq

toranlaşmaq f. to grow* dusk; Toranlaşır It is growing dusk, Dusk is falling

toranlıq i. the time of dusk / twilight; ~da in the dusk / twilight

torba i. bag; at ~ sı (yem üçün) nose-bag; ◊ Olan oldu torba doldu ≅ What has hap- pened has happened

torf I. i. peat II. s. peat; ~ bataqlığı peat-bog; ~ sənayesi peat industry; ~ fəhləsi peat- worker

torfcıxarma i. peat extraction / exploitation torflu s. peaty; ~ yer (sahə) peaty soil; peat-

bog; peatery

torfluq i. peat-bog, peaty soil, peatery torlu s. netted; (i.s.) with a net; (i.s.) with a

grid

tormoz i. brake; hava ~u air-brake; avtomat

~ (qatarda) continuous brake; ~ vermək to brake (d.), to apply the brake (to); qəf- lətən ~ vermək to brake

suddenly; maşına ~ vermək to brake the car; əl ~u hand-

770

torpaqşünaslıq

brake; O, gəflətən tormoz verdi He / She

braked suddenly

tormozlamaq f. to brake (d.), to apply the

brake (to), to use a brake; O, maşını qəf- lətən tormozladı He braked the car sud- denly

tormozlanmaq f. to be* braked

tornaçı I. i. turner, lathe operator; ~ olmaq

to be* a turner II. s. turning; ~ emalat- xanası turnery (workshop); ~ dəzgahı lathe [le91]

tornaçılıq i. the profession of a turner torpaq I. i. soil; earth; ground; məhsuldar ~ rich / fertile soil; ~la

örtmək to cover up with earth, to bury (d.); ~la bərabər etmək to raze to the ground; torpağa düşmək to

fall* to the ground; Azərbaycan torpa- ğında on Azerbaijani soil; torpağı olmaq to own / to have* land; ◊

Onun ayağının altında torpaq yanır ≅ The ground is slip-

ping away under his / her feet; qara ~ məc. the grave II. s. soil, of land; agrarian; ground; earthen; ~ döşəmə

an earthen floor; ~ xəritəsi soil map; ~ qatı soil layer; ~ is- lahatı agrarian / land reform; ~ sahəsi plot of land;

~ mülkiyyəti (property in) land, land property; ~ yol natural soil road; amer. dirt road; ~ işi earthen work

torpaqaltı s. subterranean, subsoil; ~ su sub- soil / subterranean water, ground water

torpaqbecərən i. a farmer

torpaqqazan s.: ~ maşın earth moving-

machine, earth mover

torpaqlamaq f. to cover with earth / soil (d.) torpaqlanmaq f. to be* covered with soil /

earth

torpaqlatdirmaq f. bax torpaqlatmaq torpaqlatmaq f. to cause / to ask smb. to

cover with earth (d.)

torpaqlı s. 1. (i.s.) having / owning land;

2. (i.s.) mixed with earth

torpaqölçən i. land surveyor

torpaqsız s. landless; ~ kəndli landless

peasant

torpaqsızlıq i. landlessness, lack of land torpaqsoran i. (maşın) suction dredge,

dredger

torpaqşünas i. soil scientist torpaqşünaslıq i. soil science

torpeda

torpeda i. torpedo

torpedaçı i. 1. one whose job is to torpedo

(d.); 2. id. a member of a torpedo team tort i. cake

torta i. sediment, deposit

tortalı s. sedimentary; (i.s.) with sediment /

deposit

tor-top i.: ~ olmaq to become* / to get* lame,

to become* invalid

tosqun s. fat, stout; corpulent tosqunlaşmaq f. to grow* stout / fat, to put*

on flesh

tosqunluq i. fatness, stoutness, corpulence,

corpulency

tost i. toast; ~ demək to toast, to drink* (to);

bir kəsin sağlığına ~ demək to drink* to

the health of smb., to drink* smb.’s health totalitar s. totalitarian; ~ dövlət totalitarian

government

totalitarizm i. totalitarianism

totalitarlıq i. bax totalitarizm

totalizator i. totalizator

totem i. totem

totemizm i. totemism

totuq s. chubby, plump; ~ əl plump hand;

~ qıç a plump leg

totuqlaşmaq f. to grow* chubby / plump totuqluq i. chubbiness, plumpness totuq-totuq s. bax totuq

totuş s. bax totuq

tovlamaq f. 1. to entice (d.away); to per-

suade [-swe9d] (d.+to inf); 2. to wave; ba- şını ~ 1) bax aldatmaq; 2) to wave one’s head

tovlanmaq f. to be* enticed / deceived tovlaşdırmaq f. bax tovlamaq I

tovuz (quşu) i. zool. peacock, peafowl

toy I. i. wedding; ~ etmək to celebrate a wed-

ding; ~da iştirak etmək to be* present at a wedding II. s. wedding; ~ günü wed- ding day; ~ hədiyyəsi

wedding present [...prez-]; ~ üzüyü a wedding ring

toy-bayram i. bax şadlıq

toy-büsat i. bax şadlıq

toyxana i. a wedding house / palace; the

place where wedding takes place

toyuq I. i. hen; məc. weakling / spineless crea- ture II. s. hen’s; ~ yumurtası hen’s egg; ~ bulyonu chicken

broth; ~ korluğu (xəs-

töhfə

təlik) night-blindness; nyctalopia; ~ hini

/ damı hen-house; ~ əti chicken-meat toyuq-cücə top. i. poultry, hens and chickens toyuqçuluq i. poultry-

breeding; ~ ferması

poultry breeding farm

toz i. dust; powder; ~unu almaq to dust (d.);

~-duman qaldırmaq to raise clouds of dust; ~ etmək to raise the dust; ~ qopart- maq to kick up a dust; ~unu

çırpmaq / silkələmək to beat* out the dust (of), to dust (d.); ~ basmaq to be* covered with dust; diş ~u

tooth powder; ◊ gözə ~ atmaq / üfürmək to throw* dust in someone’s eyes

tozağacı I. i. birch II. s. birch (attr.); ~ me- şəsi birch wood; ~ şirəsi birch sap / wine tozanaq i. dustbowl, dust

storm; dust raised by the wind; ~ qaldırmaq to raise clouds of dust; məc. to make* a great ado, to cre-

ate confusion

tozcuq i. bot. pollen

tozgötürən i. the material that gathers dust

easily

tozkeçirməyən s. dustproof

tozlama fi. bot. pollination

tozlamaq f. 1. to raise (the) dust, to fill the air

with dust; 2. bot. to pollinate (d.) tozlandırılmaq f. bot. to be* pollinated tozlandırma fi. pollination

tozlandırmaq f. 1. to raise dust, to fill the air

with dust; 2. bot. to pollinate (d.) tozlanmaq f. 1. to become* dusty; 2. bot. to

become* / to get* pollinated

tozlaşmaq f. to become* dusty; to go* to

powder

tozlatmaq f. 1. to cause smb. to raise dust;

2. bot. to cause / to ask smb. to pollinate (d.) tozlu s. dusty; ~ yol a dusty road; ~ xalça a dusty carpet; ~

şəhər a dusty town; Yayda şəhər tozlu olur In summer the town

becomes dusty

tozluq i. 1. dustbowl; 2. bot. anther tozsoran i. vacuum cleaner

tozvari s. powder-like, powdery, powdered;

~ yanacag powdered fuel

tozyığan i. bax tozgötürən

töhfə i. gift, present; ~ vermək to make* a

gift (of smth.), to make* / to give* a pres- ent; ~ almaq to receive a present / a gift

771

töhmət

töhmət i. reprimand, rebuke; ~ elan etmək / vermək to rebuke (d.); bir kəsə ~ elan etmək / vermək to give*

smb. an official reprimand; şiddətli ~ severe reprimand; ~ almaq to receive a reprimand

töhmətləndirilmək f. to be* reprimanded; to be* rebuked

töhmətləndirmək f. to reprimand (d.); to rebuke (d.); to give* a rebuke

töhmətlənmək f. to be* rebuked / repri- manded

tökdürmək f. to ask / to cause smb. to pour (d.); (poladı) to cause smb. to found (d.) / to cast (d.)

tökdürtmək f. bax tökdürmək

tökmə s. cast; pouring out in a heap; ~ za-

vodu foundry; ~ polad cast steel tökməçi i. moulder, founder, foundry worker tökməçilik the job of a

founder / moulder tökməxana i. foundry, smelting-house tökmək f. 1. to pour (d.); to pour out (d.); to

throw* away (d.); (bilmədən) to spill* (d.); (göz yaşı, yarpağ və s. tökmək) to shed*; su ~ to pour water; çay

~ to pour out tea; pul ~ to pour out money; (boş yerə) to squander money; göz yaşı ~ to shed* tears; yarpaq

~ to shed* leaves; dil ~ to spout words; to talk round; qan ~ to shed* blood; tükünü ~ (heyvan, quş) to

moult; abrını ~ (özünün) to demean oneself; (özgəsinin) bax danlamaq; ◊ yanan ocağa yağ ~ to pour out oil

on the flame; 2. tex. to cast* (d.); to found (d.); to cast* in mould (d.)

töküb-töküşdürmək f. bax töküşdürmək tokülmək f. 1. to fall*; to overflow*, to spill*; to go* to pieces; to

pour out, to run* out; yerə ~ to fall* to the ground; 2. (diş, saç və s.) to fall* out, to come* out; 3. (su, yaş)

to run* down; Yaş tökülür Tears run down; 4. (axar çay); to discharge (into), to run* (into), to fall* (into); Kür

çayı Xəzər də- nizinə tökülür The river Kur runs / falls

into the Caspian Sea; 5. to be* pured; 6. tex. to be* cast / founded; ◊ başından aşağı qaynar su ~ to feel*

hot all over (from shame, etc.); ◊ küçəyə ~ to come* out into the street; abırı ~ to disgrace oneself

tökülüşmək f. to rush into all together, to come* all together, to come* with a rush; məc. to come* rushing

772

tövbəli

töküntü i. debris; (yeməyin) remnants; reef töküşdürmək f. 1. bax axtarmaq (1-ci mə-

nada); 2. to throw* about töküşdürülmək f. 1. bax axtarılmaq; 2. to

be* thrown about

törədici I. i. (erkək) sire; (ayğır) getter, stud-

horse; (kələ) bull II. s. reproductive; ~ or-

qanlar reproductive organs

törəmə fi. 1. reproduction, production; cinsi

~ sexual reproduction; odun ~si the pro- duction of fire; 2. dilç. derivative; ~ söz a derivative word; 3. d.d.

bax bic II

törəmək f. 1. biol. to propagate (itself); (hey- van) to breed*; (balıq, qurbağa) to spawn [sp6:n]; 2. to

increase, multiply; to come* into being; 3. to be* formed / generated; Buxar sudan törəyir Steam is

generated from water

törən i. bax mərasim

törənmək f. to arise*, to spring* up; to come*

into being / existence

törətmək f. 1. to procreate (d.); to give* birth

(to); 2. dilç. to derive; söz ~ to derive a

word; əngəl ~ to create an obstacle törpü i. tex. rasp, (rasp) file törpügörməmiş s. bax törpülənməmiş

törpüləmək f. to rasp (d.), to rub with a rasp

(d.)

törpülənmiş fs. polished, rasped törpülənməmiş s. unpolished, uncouth

[-ku:4]; rough; d.d. (adam haq.) uncouth

[0n`ku:4]

törpülətdirmək f. bax törpülətmək törpülətmək f. to ask / to cause smb. to rasp

(d.)

tör-töküntü i. 1. (adam) the rabble, riff-raff,

ragtag and bobtail; 2. bax səliqəsizlik tör-töküntülük i. bax səliqəsizlik

tövbə i. penitence, repentance, remorse;

~ etmək to repent (d., of), to show repen- tance; to promise not (+to inf.), to vow not to repeat an offence;

O, qəddarlığına tövbə etdi He / She repented of his / her wickedness

tövbəkar i. penitent

tövbələtmək f. to cause smb. to repent / to

promise not (+to inf.)

tövbəli s. penitent; under a vow not to sin

again

tövlə

tövlə i. stable; stall

tövrat i. The Bible

tövsiyə i. recommendation, advice; bir kəsin

~si ilə on / upon the recommendation of smb. according to smb.’s advice, on smb.’s advice; ~ etmək to

advice, to give* advise (to d.), to recommend; ~ olunan kitablar recommended books

tövşük i. short breath / wind; tövşüyü olmaq to be* short-winded

tövşümək f. to be* short of breath, to be* out of breath

tövşütmək f. to cause s.o. to be short of breath / to be out of breath

tövşüyə-tövşüyə z. breathlessly; ~ gəlmək to come* breathlessly

töycü i. tar. quitrent

trafaret I. i. stencil; məc. routine, set pattern

II. s. stencilled; məc. conventional, stereo-

typed; ~ frazalar set phrases

tragediya i. tragedy; Atasının ölümü onun

üçün tragediya idi His / Her father’s death

was a tragedy for him / for her

tragik I. i. tragedian, tragic actor; (müəllif) tragedian II. s. tragic; ~ aktyor tragic actor

tragikomediya i. tragicomedy tragikomik s. tragicomic

traxoma i. tib. trachoma

traxomalı s. tib. infected with trachoma traktat i. treaties

traktor I. i. tractor; təkərli ~ wheeled tractor; tırtıllı ~ caterpillar tractor; universal ~ universal tractor II. s.

tractor; ~ zavodu tractor works; ~ parkı fleet of tractors

traktorçu i. tractor driver / operator traktorçuluq i. the profession of a tractor- driver; ~ etmək to be* a

tractor driver /

operator

traktorqayırma i. tractor construction traktorlaşdırılmaq f. to be* supplied with

tractors

traktorlaşdırmaq f. to supply (d.) with trac-

tors

tramplin i. id. spring-board; (xizək üçün)

ski jump; məc. jumping-off place tramvay I. i. tram, tram-car; amer. street car; ~la getmək to go* by tram;

~a minmək to get* on the tram, to take* the tram; ~dan düşmək to get* off the tram, to alight from

trikotaj

the tram; ~ basmaq to be* run over by a tram II. s. tram; ~ bileti tram-ticket; ~ parkı tram depot; amer.

street car yard; ~ vaqonu tram-car; amer. street-car; ~ konduktoru tram conductor; ~ dayanacağı tram stop;

~ yolu tram-lines pl.

tramvayçı i. tram worker, tram-driver tramvaysürən i. tram-driver transformasiya i. transformation

transformator i. transformer

translyasiya i. transmission; broadcast; relay transparant i. 1. placard; transparency;

2. (sətri düz yazmaq üçün qara xətt çə- kilmiş kağız), black-lined paper, lined guide-sheet

transportyor i. conveyer; hərb. carrier tranzistor i. transistor

tranzit I. i. transit II. s. transit; ~ mal transit

goods; ~ ticarət transit trade; ~ haqqı tran-

sit dues pl.; ~ sərnişin transit passenger trapesiya i. 1. riyaz. trapezium; 2. id. trapeze travma i. tib. trauma;

injury; psixi ~ (emo-

tional) shock; ~ almaq to be* traumatized, to get* trauma; istehsalat ~sı occupation- al injuries pl.

travmalı s. injured; ~ idmançı injured sports- man*

travmatizm i. tib. traumatism travmatologiya i. tib. traumatology, trau-

matic surgery

travmatoloji i. tib. traumatic

travmatoloq i. traumatic surgeon trayektoriya i. trajectory; sərt ~ high tra-

jectory; curved trajectory; maili ~ flat tra-

jectory

tred-yunion i. trade union

tred-yunionist i. trade-unionist tred-yunionizm i. trade-unionism

trest i. trust (in the former USSR, a group of

industrial or commercial enterprises with

centralized direction)

tribuna i. tribune, rostrum; ~ya qalxmaq /

çıxmaq to mount the rostrum / platform;

məc. to take* the floor

tribunal i. tribunal; hərbi ~ military tribunal triftong i. dilç. triphthong

trikotaj I. i. 1. (parça) knitted fabric, stock-

inet; (yun) jersey; 2. (paltar) knitted wear, knitted garments pl. II. s. stockinet, knit-

773

triqonometrik

ted; ~ paltar knitted wear, knitted garments pl.; ~ fabrikası knitted-goods factory; ~ kofta knitted jumper

triqonometrik s. trigonometrical; ~ funksi- yalar trigonometrieal functions

triqonometriya i. trigonometry; düz xətli ~ plane trigonometry; sferik ~ spherical trigonometry

trilogiya i. ədəb. trilogy

trilyon sy. billion; amer. trillion

trio i. bax üçlük (2-ci mənada)

trolleybus I. i. trolleybus II. s. trolleybus;

~ xətti trolleybus route; ~ parkı trolleybus

depot

tromb i. tib. clot of blood

tromboflebit i. tib. thrombophlebitis trombon i. mus. trombone

trombonçalan i. mus. trombonist

tromboz i. tib. thrombosis

tropik I. i. coğ. tropic II. s. tropical, torrid;

~ iqlim tropical climate; torrid weather; ~ qurşaq torrid zone; ~ günəş the tropi- cal sun; ~ bitki tropical

vegetation; ~ isti tropical heat; ~ qızdırma jungle fever

truba I. i. pipe; chimney; fabrika ~sı factory chimney; qaz ~sı a gas pipe II. i. mus. trumpet; ~ çalmaq to play

the trumpet; to blow* the trumpet

trubaçalan i. mus. trumpeter; (orkestrdə) trumpet-player

trubadur i. ədəb. troubadour [`tru:b7du7] truppa i. company (of actors)

tualet i. bax ayaqyolu I

tufan i. thunderstorm, storm; snowstorm;

gale; ~ qaldırmaq / qoparmaq məc. to set* up a clamour, to raise an alarm, to make* a row, to kick up a

row; Tufan qopdu A storm broke out

tufanlı s. stormy; ~ gün stormy day; ~ hava a stormy weather

tufansız s. (i.s.) without storm, stormless tufli i. shoe

tula i. setter; pointer

tullamaq f. 1. to throw* (d.); to hurl (d.), to

chuck (d.), to fling* (d.); daş ~ to throw* / to hurl / to fling* a stone; replika ~ to fling* a remark; 2. to desert

(d.), to lay* down (d.); ailəsini ~ to desert one’s fam- ily; silahı ~ to lay* down one’s arms; 3. to

774

tumar

give* up (+ger); to leave* off (+ger); pa- pirosu ~ to give* up / to leave* off smok- ing; təhsili ~ to give* up

one’s studies; d.d. to chuck one’s studies

tullanan i. jumper, hopper, leaper tullanma fi. jump; leap; paraşütlə ~ para- chute jumping; suya ~ id. diving;

qaçıb ~ id. running jump; hündürlüyə ~ id. high jump; uzununa ~ id. long jump; xizəklə ~ id. ski-jump;

sevincindən ~ jump / leap* for / with joy; çaydan ~ jump / leap* over

the river

tullanmaq f. 1. to jump, to leap*, to spring*;

(cəld) to bound; sevincindən ~ to jump for joy, to leap* high with joy; 2. to take* a jump / a leap*; 3. to be*

thrown away, to be* hurled away, to be* neglected

tullantı i. garbage; (yeyinti) refuse; offal, waste matter; sənaye ~sı (industrial) waste

tullatdırmaq f. bax tullatmaq

tullatmaq f. to ask / to cause smb. to throw

away (d.)

tuluq I. i. wineskin II. i. tib. blister, bump tuluqçu i. wineskin-maker

tuluqçuluq i. the profession of a wineskin-

maker

tuluqlamaq f. to blister; Onun əli tuluqladı

His hand blistered

tuluqlanmaq f. to be* blistered, to be* cov-

ered with blisters

tuluqlaşmaq f. bax tuluqlanmaq

tuluqlu s. blistered; (i.s.) covered with blisters tuluqluq i. skin suitable for wineskin tuluqzurnaçısı i. piper

tuluqzurnası i. bagpipes pl.

tum i. 1. bax toxum; 2. d.d. sun-flower seeds tumac I. i. morocco, Morocco leather II. s.

morocco; ~ cild morocco binding

tuman i. 1. drawers pl.; d.d. pants pl.; 2. skirt;

alt ~ı petticoat; büzməli ~ pleated skirt tumançaq s. naked, nude; (i.s.) without

trourser / skirt; ~ uşaq a naked child tuman-köynək i. top. underclothes pl., under-

clothing, underwear

tumanlıq i. fabric / material suitable for mak-

ing skirt

tumar i. 1. the act of currying; ~ çəkmək to

sleek (d.), to smooth (d.); (ata) to curry (d.); ~ vermək bax tumarlamaq; özünə ~ ver-

tumarlamaq

mək bax tumarlanmaq; 2. (alət) curry-

comb

tumarlamaq f. (atı) to curry (d.); to stroke

(d.); (şotka ilə) to brush (d.); atı ~ to curry the horse; pişiyi ~ to stroke the cat; saq- qalını ~ to stroke one’s

beard

tumarlanmaq f. 1. to stroke oneself, to brush oneself; 2. (at) to be* curried

tumarlatdırmaq f. bax tumarlatmaq tumarlatmaq f. to ask / to cause smb. to stroke (d.); (atı) to ask / to

cause smb. to

curry (d.)

tumlu s. seedy; ~ portağal seedy orange tumsuz s. seedless, stoneless, pipless; ~ kiş-

miş sultana grape, seedless raisin tumsuzluq i. the quality of being stoneless /

pipless / seedless

tumturş s. too / very sour

tumurcuq i. bot. bud; leaf-bud; shoot tumurcuqlamaq f. to bud; Ağaclar yazda

tumurcuqlayır The trees bud in spring tumurcuqlanmaq f. to begin* to bud, to start to bud; to be* in (full)

bud; Ağaclar tu-

murcuqlanıb The trees are in full bud tumurcuqlu s. (i.s.) with buds, (i.s.) covered

with buds

tunc I. i. bronze II. s. bronze; ◊ ~ dövrü

The Bronze Age

tunel i. tunnel

tur i. 1. (yarışda) round; 2. (oyunda) turn turac i. zool. turaj (a kind of sport bird),

partridge

turbin i. tex. turbine

turboreaktiv s. tex. turbo-jet

turist I. i. tourist; (piyada) hiker II. s. tourist;

tourist’s, traveller’s; ~ bazası tourist base;

~ düşərgəsi tourist base / camp

turizm i. tourism, touring; dağ ~i moun- taineering, mountain walking; (idman

növü) walking, hiking

turnik i. id. parallel bars

turp i. bot. radish; ağ ~ turnip; qırmızı ~ gar-

den radish; bir dəstə ~ a bunch of radishes turş s. sour; ~ alma sour apple; ~ dad sour taste; ~ dadmaq to

have* a sour taste, to

taste sour

turşəng i. sorrel

turşlaşdırmaq f. to make* sour, to cause to

become sour (d.) turşlaşmaq f. bax turşumaq

tutarlı

turşluq i. the quality of being sour; sourness turşməzə s. sourish; ~ alma a sourish apple turşməzəlik i. the

quality of being sourish turştəhər s. bax turşməzə

turşu i. 1. sourness, acidity; 2. kim. acid; 3. pickle; ~ qoymaq to pickle (d.); kələm ~ su qoymaq to pickle

cabbage

turşuma fi. 1. turning sour; 2. kim. oxidation turşumaq f. to turn / to go* sour, to sour,

Süd turşuyub The milk has soured turşumuş s. having turned sour, soured turşutmaq f. 1. kim. to oxidize

(d.); 2. to cause

to become sour (d.)

tuş I. s. well-aimed; accurate II. z. neatly, to

the point; ~ gəlmək 1) to come* across (d. with), to encounter (d.), to be* met with; 2) to coincide (with)

tuşatan s. good* shot*, marksman* tuşlamaq f. to aim (at), to point (at), to take*

aim (at)

tuşlanmaq f. to be* aimed (at) / pointed (at);

to be* taken (at)

tuşlayıcı i. hərb. gunlayer

tuşluq i. accuracy; (atıcılıqda) marksman-

ship; məc. neatness

tuşvuran s. bax tuşatan

tut I. i. mulberry; (ağacı) mulberry tree II. s.

mulberry; ~ yarpağı mulberry leaf*; ◊Səbrlə halva bişər ey qora səndən, bəsləsən atlas olar tut yarpağından

≅ By patience sour grapes are turned into a sweet meat, the mulberry leaf into satin; Anything can be done

by patience

tutac i. bax tutağac

tutacaq i. holder

tutağac i. holder

tutaq (ki) ara. s. bax tutalım(ki)

tutalğa i. ground, cause, reason; ~sı olmaq

to have* good cause (+to inf.), to have* the

very reason (+to inf.)

tutalğac i. bax tutağac

tutalım(ki) ara. s. suppose, supposing; Tu -

talım(ki) yağış yağdı, biz nə edəcəyik? Suppose / Supposing it rains, what shall we do?

tutar i. bax güc; ~ qoymamaq to destroy completely (d.), to raze to the ground (d.) tutarlı I. s. 1. heavy,

strong; ~ zərbə a heavy blow; 2. neat, apt, pointed; ~ irad a neat /

775

tutarlılıq

pointed / apt remark; ~ ifadə an apt expres- sion; ~ arqument a neat argument II. z. 1. heavily, strongly; ~

vurmaq to strike* heavily / strongly; 2. (sərrast) neatly, aptly, to the point

tutarlılıq i. 1. heaviness; 2. (sərrastlıq) neat- ness, aptness

tutarsız I. s. weak, lame; feeble; ~ arqument weak / lame argument II. z. weakly, lame- ly, feebly

tutarsızlıq i. weakness, lameness, feebleness tutaşdırmaq f. 1. to cause smb. to grapple (with); 2.

(dalaşdırmaq) to cause smb. to come to blows (with) / to skirmish (with)

tutaşma fi. grapple, close fight; skirmish tutaşmaq f. to grapple (with); to come* to

blows (with), to skirmish (with) tutdurulmaq f. to be* caught; to be* arrested tutdurmaq f. to ask / to cause

smb. to catch

(d.); to ask / to cause smb. to arrest (d.) tutqac i. 1. (kağız üçün) holder; 2. tex. clutch,

clamp

tutqun s. 1. (rəng haq.) deep; ~ rəng deep

colour; 2. (hava haq.) gloomy, lowering; ~səma gloomy sky; ~ hava gloomy weather

tutqunlaşdırılmaq f. to be* darkened, to be* caused to become dark(er)

tutqunlaşdırmaq f. to darken (d.), to deepen (d.); to cause to get / to become deep; rəngi ~ to darken / to

deepen the paint

tutqunluq i. gloominess; the state of being gloomy

tutma i. fit, attack; paroxysm; əsəb ~sı fit / attack of nerves, nervous fit; dəlilik ~sı fit of madness

tutmaq f. 1. to hold* (d.), to keep* (d.); to retain (d.), to take* (d.); to catch* (d.), to seize (d.); to contain

(d.), to grasp (d.); bir kəsin əlindən ~ 1) to seize / to grasp smb. by the hand; 2) məc. to help / to assist smb.

qaçanı ~ to catch* the fugitive; soyuq ~ to catch* a cold; balıq ~ to fish; ◊ bu- lanıq suda balıq ~ to fish in

troubled waters; bir kəsi sözündə ~ to take* smb. at his word; 2. to arrest (d.), to put* under arrest (d.);

oğrunu ~ to arrest the thief; 3. to lease (d.), to rent (d.); otaq ~ to rent a room; 4. to take* (d.), to occupy

(d.), to capture (d.); yer ~ to occupy / to take*

776

tuvalı

room; şəhər ~ to occupy / to capture a city; vəzifə ~ to occupy a post, to fill a post; birinci yer ~ to take* the

first place; bir kəsin yerini ~ to take* smb.’s place; 5. to catch* (d.); to be* infected (by); qrip ~ to catch* the

flu / grippe; 6. to suit (d.), to become* (d.); Bu papaq sizi yaxşı tutur This cap suits you well; iş ~ to work, to

have* a job; sözünü ~ to listen to, to take* smb.’s advice

tutuquşu i. parrot; ~ kimi like / as a parrot; ~ kimi təkrar etmək to parrot (d.), to repeat like / as a parrot

tutulma fi. 1. astr. eclipse; günəş ~sı solar eclipse; ay ~sı lunar eclipse; tam ~ total eclipse; natamam ~ partial

eclipse; 2. con- fusion, embarrassment, perplexity

tutulmaq f. 1. to be* caught / seized; (balıq) to be* fished; 2. (həbs olunmaq) to be* arrested / under arrest;

3. (hava haqqında) to be* overcast; 4. (ay, günəş) to be* eclipsed; 5. (əhval) to be* embarrassed, to be* shy

(of)

tutulmaz s. elusive, difficult to catch tutum i. 1. capacity; 2. (gəmi) tonnage; ~ öl-

çüsü measure of capacity

tutumlu s. 1. capacious; (otaq) roomy, spa-

cious; 2. bax güclü (1-ci mənada) tutumluq i. 1. capacity; 2. bax güclülük tutumluluq i. bax tutum

tutumsuz s. 1. incapacious; 2. clumsy, awk-

ward; ~ hərəkət awkward movement tutumsuzluq i. 1. the quality of being inca-

pacious; 2. clumsiness, awkwardness tutuşdurma fi. confrontation, comparison tutuşdurmaq f. 1. to

confront (d., with),

to compare (d. to, with); 2. to embroil (d.

with), to create hostility (between, among) tutuşdurulmaq f. to be* confronted / com-

pared

tutuşmaq f. bax tutaşmaq

tutuzdurmaq f. bax vurmaq (1-ci mənada);

güllə ~ to send* a bullet; bir kəsə sillə ~ to give* smb. a slap / smack on the face, to give* smb. a box on the

ear

tuva s. Touvin; ~ dili Touvinian, the Touvinian language

tuvaca z.: ~ danışmaq to speak* Touvin / the Touvinian language

tuvalı i. Touvinian

tuz

tuz i. 1. (qumarda) ace; 2. (mötəbər / nü- fuzlu adam) bigwig, big noise / pot, amer. big shot

tüfeyli I. i. parasite, sponger [`sp0nd=7]; idler, drone II. s. parasitic(al) III. z. parasitically; ~ həyat sürmək to

live parasitically

tüfeylilik i. parasitism, sponging [`sp0n-] tüfəng i. rifle; ~ atmaq to fire a rifle; ~ dol- durmaq to load a rifle; ov

~i fowling-piece;

qoşalülə ~ double-barrelled gun / piece tüfəngqayıran i. gunsmith

tüfəngli s. (i.s.) armed with a rifle, (i.s.) with

a rifle

tüfəngsaz i. bax tüfəngqayıran

tüfəngsiz s. (i.s.) without a rifle, rifleless tüğyan i. revolt, mutiny; indignation, resent-

ment; ~ etmək to raise* a revolt / mutiny tük i. hair, down, fluff; (iynə kimi) bristle; (cavan oğlanın üzündə)

fuzz; (meyvədə) bloom; ~ basmaq to be* overgrown with hair; ~lərinin abartmaq to bristle up; ~ləri ürpmək

/ ürpəşmək to shudder; Cəsədi görəndə tüklərim ürpəndi I shuddered at the sight of the dead body; ~ünü

tökmək (heyvan) to shed* hair, to cast* the coat; (quş) to moult [mou-], to shed* / to cast*

feathers

tükəndirmək f. bax tükətmək

tükənmə fi. exhaustion; ehtiyatın ~si exhaus-

tion of resources

tükənmək f. to end, to finish, to come* to

an end; to be* drawing to a close; to run* low / short; səbri ~ to lose* patience / tem- per; Mənim səbrim

tükəndi My patience gave away

tükənməz s. inexhaustible; ~ ehtiyat inex- haustible supply / resource

tükənməzlik i. inexhaustibility

tükətmək f. to exhaust (d.), to drain (d.); eh-

tiyatı ~ to exhaust / to drain the supplies; bir kəsin səbrini ~ to exhaust / to wear* out smb.’s patience

tüklənmək f. to become* hairy / fluffy; to be* covered with fluff / down [daun] / hair; məc. to become*

richer, to earn much money

tüklü s. 1. hairy; ~ qıç hairy leg; ~sinə hairy chest; 2. fluffy; ~ xəlçə fluffy carpet; 3. shaggy; ~ it a shaggy dog;

~ palto a shag- gy coat; ~ dəsmal Turkish towel

tüklülük i. hairiness; shagginess, fluffiness

tünd-sarı

tüksüz s. hairless; shaggiless, fluffiless tüksüzlük i. the state of being hairless /

fluffiless

tükügödək s. short-haired; (i.s.) with short

hair; short-fluffed

tülək i. old fox; artful / cunning person tülkü I. i. fox; məc. (adam) foxy fellow; d.d.

(zarafat) slyboots II. s. fox, foxy; ~ dərisi fox fur; ~ balası young fox, fox-cub; ~ izi fox track; ~ sifət foxy face

tülküxasiyyət s. bax bic II

tülküxasiyyətli s. bax bic II

tülkülük i. cunning; slyness; ~ etmək (özünü

tülkülüyə qoymaq) to use cunning, to be*

cunning, to pretend (to be) sham

tülü i. daybreak, dawn

tülüngü i. 1. cheat, rascal, rogue [roug],

swindler; 2. bax oğru I

tülüngülük i. 1. the act of cheating, the state

of being rascal / rogue; 2. bax oğurluq I tünd s. (içki) strong; ~ çay strong tea; ~ şə- rab / çaxır strong wine; ~

içkilər strong drinks; (dad) piquant, pungent [-nd=-]; ~ sous pungent / piquant sauce; ~ xörək

pungent dish

tünd-abı s. deep blue, dark blue

tünd-acı s. extremely bitter, too bitter tünd-göy s. deep / dark blue

tündxasiyyət I. i. spitfire, a hot tempered

person II. s. hot / quick tempered; ~ adam

hot / quick tempered man*

tündxasiyyətli s. bax tündxasiyyət II tündxasiyyətlilik i. the quality of being hot

/ quick tempered

tünd-qara s. deep black / dark tünd-qırmızı s. dark / deep red tündləşdirmək f. to cause (d.); to become*

(içkini) strong / (rəngi) deep / (yeməyi) pungent, to make* dark / deep / strong / (xörəyi) pungent

tündləşmək f. to become* (içki) strong / (rəng) dark / (yemək) pungent

tündlük i. 1. strength; çayın / kofenin və s. tündlüyü the strength of tea / coffee, etc.; 2. (iy) pungency,

poignancy; 3. (xasiyyət) hot / quick temper

tündməcaz i. bax tündxasiyyət I tündməcazlıq i. bax tündxasiyyətlilik tündrəngli s. deep coloured

tünd-sarı s. deep yellow, dark yellow

777

tünd-yaşıl

tünd-yaşıl s. deep / dark green

tünlük i. crush, crowd; jam

tüpürcək I. i. spit, saliva II. s. salivary;

~ vəzləri salivary glands

tüpürcəkqabı i. amer. cuspidor; spittoon tüpürcəkləmək f. 1. to spit* (d.); 2. (tüpür-

cəklə yapışdırmaq) to spit* (d.) tüpürcəklənmək f. 1. to spit*; Ağzım tüpür- cəklənir My mouth spits; 2.

(tüpürcəklə

yapışdırılmaq) to be* spat

tüpürcəkli s. 1. (i.s.) with spit; 2. bax d.d.

danlaqlı

tüpürmək f. to spit*; to expectorate; məc.

to spit* (upon), to spit* it out; not to care a bit / a straw (about); yerə ~ to spit* on the ground; O hər şeyə

tüpürüb He does- n’t care a straw

tüpürük i. bax tüpürcək I

türbə i. tomb, sepulchre, amer. sepulcher türk I. i. Turk; ~lər top. i. the Turks; Azər-

baycan ~ləri the Azerbaijani Turks II. s. Turkish; Turkic; ~ dili Turkish, the Turkish language; ~ dilləri Turkic

languages; ~ hamamı Turkish bath; ~ tütünü Turkish tobacco

türkcə z. Turkish, the Turkish language; ~ da- nışmaq to speak* Turkish / the Turkish language; ~ yazmaq to

write* in Turkish

türkəçarə i. quackery

türkəçarəçi i. quack, a quack doctor türkəçarəçilik i. the business of a quack

doctor

türkəsaya s. simpleton, nitwit; open-hearted,

simple-minded, napve [na9`i:v] türkəsayalıq i. simple-heartedness, open-

heartedness, simple-mindedness, naivety

[na9`i:vti]

türkiyəli i. a person belonging to Turkey or

originating from Turkey

türkləşmək f. to adopt Turkish habits; to

become* a Turk

türkmən I. i. Turkman*, Turkmenian; ~lər

the Turkmen II. s. Turkman; ~ dili Turkman, the Turkman language

778

tütünlük

türkməncə z. Turkmen; the Turkmen lan- guage; ~ danışmaq to speak Turkmen / the Turkmen language; ~

yazmaq to write* in Turkman

türkologiya i. turkology

türkoloji s. turkological

türkoloq i. turkologist

türkpərəst s. admirer and supporter of the

Turkic language and culture

türkü i. folk-song (in Turkey)

tüstü I. i. smoke; ~ vermək to smoke; Ocaq

olmayan yerdən tüstü çıxmaz at. söz. ≅ There’s no smoke without fire II. s. smoke; ~ pərdəsi smoke-screen;

~ bom- bası smoke-ball, smoke-bomb

tüstülənən s. smoking; ~ bacalar smoking chimneys

tüstüləmək f. to smoke, to fill with smoke; Soba tüstüləyir The stove is smoking; (papiros çəkmək) d.d. to

puff away at one’s cigarette Tüstüləmə! Don’t smoke now!

tüstülənmək f. to smoke; Baca tüstülənir The chimney is smoking

tüstülətmək f. to cause to smoke (d.); to smoke (d.); to puff away at one’s cigarette; Tüstülətmə! Don’t

smoke now!

tüstülü s. smoky; ~ otaq a smoky room tüstüsüz s. smokeless; ~ barıt smokeless

powder

tüstüsüzlük i. the state or quality of being

smokeless

tütək i. pipe; fife; ~ çalmaq to pipe, to play

a pipe / fife

tütəkçalan i. pipe player, fife player

tütün I. i. tobacco; (bitki) tobacco plant

II. s. tobacco; ~ yarpağı tobacco leaf*; ~ fabriki tobacco factory; ~ plantasiyası tobacco plantation

tütünçü i. tobacco-grower, tobacco-planter tütünçülük i. tobacco-cultivation, tobacco- growing; ~

təsərrüfatı tobacco growing

farm

tütünlük i. tobacco plantation

ucsuz-bucaqsız

ucalma fi. rise; (səs) raise; (vəzifədə) advancement, promotion; preferment

ucalmaq f. to rise; to raise; (vəzifədə) to advance; (səs) to soar; gah ~, gah enmək (səs) to soar up and down;

(həm də məc.) to tower (above); (bayraq) to go* up, to be* raised; məc. to rear oneself; to rise high, to fly*

high; O, dünyada ucaldı He’s risen high in the world; O ucalır, lakin tez- liklə enəcək He’s flying, but he’ll fall

soon

ucaltmaq f. to raise (d.), to highten (d.); (yüksəltmək) to elevate (d.), to lift up; ev ~ (tikmək) to erect a

house; abidə ~ to erect / to rear a monument; məc. başını ~ to rear one’s head; səsini ~ to raise / to rear

one’s voice; vəzifədə ~ to advance (d.), to pro- mote (d.), to prefer (d.)

ucbatından z. because of; on account of; by reason of, owing to; bir kəsin günahı ~ through smb.’s fault;

Onun ucbatından mən də kinoya gedə bilmədim Because of him / her I could not go to the cinema either

uc-bucaq i. ucu-bucağı olmamaq to be* unbounded; to have* no end, to be* bound- less / immense /

immeasurable / endless; ucu-bucağı yoxdur There is no end to it

ucdantutma z. without exception; (necə gəldi) pell-mell; (nizamsız halda) helter- skelter; bir şeyi ~ götürmək

to take* smth. by contract; Burada hamı ucdantutma qripdir Everyone here is down with the flu

ucqar I. i. (şəhər və s.) outskirts pl., şəhərin ~ı the outskirts of the city / town; şəhərin ~ında yaşamaq to live

on the outskirts of town / city II. s. outlying; distant; remote; (ölkənin) ~ rayonlar outlying districts, remote

area / regions

uclu s. pointed; sharp pointed; iti ~ karandaş a sharp pointed pencil

ucluq i. tip; point; ox ucluğu arrow head; karandaş ucluğu point-protector; kabel ucluğu cable terminal

ucluqlu s. (i.s.) with a tip, (i.s.) having a tip / a point

ucsuz s. endless, immense, limitless, bound- less; (karandaş və s.) pointless

ucsuz-bucaqsız s. endless, limitless, infinite; boundless, immense, unbounded, vast;

779

U, u the 28th letter of the Azerbaijani alphabet uc i. (müx. mənada) end; tip; kəndirin ~u rope’s end;

barmaqların ~u the tip of one’s fingers; barmaqlarının ~unda (ayaq barmaqlarının) gəzmək / yerimək to tip-

toe, to walk on one’s toes; iti ~ point; yoğun ~ butt (end); kəndirin ~unu qa- çırmaq to let* the end of the

rope slip; Ucu görünmür No end in sight, There’s no end to it; Karandaşın ucu itidir The end

of the pencil is sharp

uca I. s. 1. (müx. mənada) high; (insan və

heyvan) tall; (dağ, ev və s.) high / lofty; ~ ev lofty / high house; ~ dağ lofty / high mountain; ~ bina / ağac a

tall building / tree; şəhərin ~ divarları the lofty walls of the city; çox ~ adam a very tall man*; boyca

başqalarından ~ olmaq to tower (above); O, camaatın arasında hamıdan uca idi He towered above the

crowd; 2. loud, high; ~ səs a high voice; ~ səsi olmaq to have* a high voice; Onun çox uca səsi var She / He

has a very high voice II. z. high; ~ tutmaq to hold* high; to raise aloft the standard (of d.); başını ~ tutmaq to

hold* one’s head high

ucaboy s. bax ucaboylu

ucaboylu s. tall; (i.s.) of large stature, strap-

ping; ~ adam tall man*, a man* of large

stature, a strapping man*

ucadan I. z. loud(ly); aloud; ~ oxumaq

to read* aloud; ~ gülmək to laugh aloud, to shout with laughter; ~ ağlamaq to cry / to weep* noisily; ~

danışmaq to speak* / to talk loud II. s. ascending, rising; ~ ay the rising moon; ~ hakimiyyət ascendant

power

ucalıq i. 1. tallness; (səs haq.) loudness; height; pitch; 2. məc. authority; loftiness, elevation; eminence,

ridge; dağ ucalığı mountain heights; 100 metr ucalığında a hundred metres high; ~ gətirmək / qazan- dırmaq

to gain / to get* authority / prestige; Bu, ona böyük ucalıq qazandırdı This earned / won him / her immense

prestige

ucsuzluq

(ardı-arası kəsilməz) everlasting, perpet- ual; ~ fəza infinite space; ~ şikayətlər per- petual / endless /

unceasing / interminable complaints; ~ arzular limitless ambitions

ucsuzluq i. the state or quality of being end- less / boundless / limitless

ucubiz s. sharpened, pointed

ucubizlilik i. the state or quality of being

sharpened / pointed

uc-uca z. end to end; ~ bağlamaq to tie end

to end

ucudüyməli s. balled; ~ qələm a ball (point)

pen

ucuiti s. pointed, sharp-pointed, ~ karandaş

a pointed pencil

ucuitilik i. the state or quality of being sharp-

pointed

ucundan z. bax ucbatından ucundan-bucağından z. bax ucundan-qu-

lağından

ucundan-qulağından z. ~ demək / danış-

maq to tell* something (of), to tell* a little (of); ~ eşitmək to get* / little information (about)

ucuz I. s. (müst. və məc.) cheap; inexpensive; (qiymət haq.) low; çox ~ d.d. dirt-cheap; ~ qiymətli low priced;

~ işçi qüvvəsi cheap labour power; ~ qiymət low price; ~ satış cheap sale; ~ (şit) zarafatlar etmək to make*

cheap jokes II. z. (müst. və məc.) cheap; cheaply; on the cheap, for cheap; ~ almaq / satmaq to buy* / to

sell* (d.) cheap / on the cheap; daha ~ cheaper; ~ oturmaq / başa gəlmək to cost* cheap- ly; to come* to

cheap; özünü ~ etmək to make* oneself cheap; həm ucuz, həm yax- şı cheap but good; Palto mənə çox ucuz

başa gəldi The coat cost me very cheap

ucuzca z. very cheap; for next to nothing; for a trifle / a song; ~ başa gəlmək to cost* for a song / very cheap

ucuzlanmaq f. to fall* in price, to cheapen, to become* cheap(er)

ucuzlaşdırmaq f. to reduce the price (of), (həm də məc.) to cheapen (d.); Axmaq hə- rəkətinlə sən özünü

hamının nəzərində ucuzlaşdırdın By your nasty behaviour you have cheapened yourself in everyone’s

opinion

780

uçunmaq

ucuzlaşmaq f. to become* cheaper, to cheap- en, to fall* in price; məc. to make* oneself cheap

ucuzlatdırmaq f. bax ucuzlatmaq ucuzlatmaq f. to cheapen (d.), to make*

cheap (d.)

ucuzluq i. cheapness (of); low prices (for) pl. ucuzvarı z. cheaply, on the cheap; ~ almaq

to buy* cheaply / on the cheap

uçağan s. zool. lady-bird

uçan s. flying; ~ balıq flying fish; ~ bomba

flying bomb

uça-uça z. flying; ~ gəlmək to come* flying;

to come* without delay, to come* at full uçqun i. landslide; collapse; divar ~u col- lapse of a wall; qar ~u

snow-slip, ava-

lanche [-a:n3], snow-slide amer.

uçmaq I. f. to fly*; (uçub getmək) to fly* away; (təyyarə) to take* off, to fly* up; (quş) to take* wing;

(kəpənək) to flutter; (göylərdə, havada) to soar; (cəld yeri- mək, çövlan eləmək) to swing*; təyya- rədə ~ to

have* a fly in an aeroplane; ox kimi ~ to fly* like an arrow from the bow; (sürətlə qaçmaq, getmək) to run*

at full / top speed, to tear* / to rush along; Vaxt uçur Time flies II. f. (buxarlanmaq) to evaporate, to

volatilize; məc. d.d. (yox ol- maq) to vanish (into thin air); havaya ~ (partlamaq) to blow* up III. f. to fall*, to

slide*, to crash down, to tumble (down), to collapse; to come* down; to go* to ruin; to fall* (upon); to be*

destroyed, to fall* to the ground; to go* / to fall* to pieces; Baxımsız binalar uçur Deserted buildings

tumble into ruins

uçucu s. flying; ~ aparat flying machine /

aircraft, flyer; ~ qaz flying gas

uçuculuq i. kim. volatility

uçuq I. i. ruins pl.; wreck II. s. tumble-down;

~ ev a tumble-down house III. i. (qabar, suluq; qaşıma, yanma nəticəsində) blis- ter; (xəstəlik nəticəsində)

eruption

uçuqlamaq f. to blister

uçunma fi. (qorxudan, həyəcandan) trem-

bling, tremble, quivering

uçunmaq f. to tremble (with), to thrill, to

shake; qorxudan / soyuqdan ~ to tremble / to thrill / to shake* / to quake with fear /

uçurdulmaq

cold; bütün bədəni ~ to tremble / to shake* all over; sevincdən ~ to thrill / to palpitate with delight

uçurdulmaq f. (sökülmək) to be* wrecked / destroyed, to be* ruined

uçurmaq f. to smash (d.), to shatter (d.), (bina və s.) to pull* down (d.), to destroy (d.), to demolish (d.), to

wreck (d.), to make* fall (d.); to bring* down (d.)

uçurtmaq I. f. bax uçurmaq II. f. to fly*, to force* to fly (d.); to set* (d.) free, to let* out (d.); çərpələng ~ to

fly* a kite

uçurucu s. shattering, crushing; ~ zərbə shat- tering / crushing blow; ~ zərbə vurmaq to deal* / to strike* a

crushing blow (to)

uçurulmaq f. bax uçurdulmaq

uçurum I. i. (həm də məc.) precipice, abyss,

(yerin səthində) gulf; (yarğan) ravine; cleft; cəmiyyətdə dövlətlilərlə kasıblar arasında kəskin ~ a sharp cleft

in society between the rich and the poor; keçilməz ~ unbridgeable gulf; məc. ~un başında on the verge of

disaster / ruin; ~da da- yanmaq məc. to stand* on the edge of a precipice; yüksək dağın / qayanın ~u a

precipice / steep of a high rock / mountain; Uçurumun dibi yox idi The abyss had no bottom; Yer titrədi və

qəflətən qarşı- mızda böyük uçurum əmələ gəldi The ground trembled, and suddenly a great gulf opened

before us; Fikirləriniz arasında uçurum var There is a gulf between your opinions II. s. steep, precipitous,

abrupt; ~ sahil steep bank

uçurumlu s. bax uçurum II

uçuş I. i. flying, d.d. fly; (qalxma) flight;

upward flight; av. take-off II. s. flying; ~ meydanı flying field; ~ saatları flying hours; ~ üçün əlverişli hava

flying weath- er; ~ marşrutu (xətti) flying line; ~ pal- tarı flying cloth; ~ təhlükəsizliyi flying safety; ~ vaxtı

hərb. flying time

uçuşmaq f. to fly* together, (uçub dağılış- maq) to fly* away; (səpələnmək) to scat- ter (in the air), to fly*

asunder; Vərəqlər otaqda uçuşurdu The pages flew about the room

uddurmaq f. to ask / to cause smb. to swal- low (d.), to make* smb. swallow (d.); qan ~ to torment (d.), to

torture mercilessly (d.)

udum-udum

udqunmaq f. to swallow one’s saliva; (ac- lıqdan) to feel* empty

udlaq I. i. anat. gullet, the inner throat II. f. to swallow (d.); to consume (d.); (cəld) to bolt (d.); (acgözlüklə,

tələsik) to gulp down, (acgözcəsinə və gurultu ilə) to gobble (d.); to swallow up; sözünü ~ to swallow one’s

words; bir nəfəsə (birdən) ~ to swallow at one / a gulp; çətinliklə ~ to choke down (d.); hirsini ~ to swallow

one’s anger; Dəniz onu uddu The sea swallowed him / her up

udmaq f. (müx. mənada) to gain; (oyunda) to be* the winner; lotereyada / kartda ~ to win* in a lottery / at

cards; bir kəsdən üç manat ~ to win* three manats of smb.; vuruşmada ~ to win* a battle; oyunda / mərcdə

~ to win* a game / a bet; rəqibini ~ to beat* one’s opponent; (yarışda) asan- lıqla ~ to win* easily; d.d. to

win* hands down; bir şeydə ~ to profit / to gain by smth.; (şahmatda) bir fiquru ~ to win* a piece; id. 2:0

hesabı ilə ~ to win* two goals to nil

udmurt I. i. (nation) Udmurt II. s. Udmurt; ~ qadın Udmurt; ~ dili Udmurt, the Udmurt language; ~ dilində

danışmaq to speak* Udmurt / the Udmurt language

udmurtca z. Udmurt; ~ danışmaq to speak* Udmurt

uducu I. i. kim. absorber, absorbent; ~ mad- də absorber, absorbent, absorbing medium II. s. absorbent; ~

karbon absorbent car- bon

uduculuq I. i. absorbency II. s. ~ qabiliyyəti absorbing capacity / power

udulmaq I. f. to be* swallowed; to be* gulped II. f. to be* won

udum i. gulp; swallow; slip; bir ~ one sip; bir ~a at a swallow; at one / a gulp; bir ~ su içmək to drink* a

mouthful of water; bir ~ almaq to take* a sip / mouthful (of smth.); Bir udum su istədim I asked for a drink /

mouthful / sip of water

udumluq i. a swallow; bir ~ a swallow of, one sip of

udum-udum z. ~ içmək to sip slowly, to drink* mouthful by mouthful, to drink* gulp by gulp

781

uduş

uduş I. i. (lotereya, istiqraz və s.) prize, (udulmuş pul) winnings pl.; əsas ~ first prize II. s. winning; ~ cədvəli

prize-list

uduşlu s. winning; lottery; ~ istiqraz lottery- loan; ~ bilet lottery ticket

uduşsuz s. not winning, (i.s.) without winning uduşsuzluq i. the state or quality of being

without winning

uf nid. ugh! [u:h]; band!, ouch! [aut3]; Uf, nə

yaman istidir! Ugh, how hot it is!

ufaq i. bax balaca II

ufaqlıq i. bax balacalıq

ufuldamaq f. to sigh, (inildəmək) to moan;

to whine, to whimper

ufultu i. d.d. moaning, sighing; complaint uğramaq f. to undergo*; to subject (to), to be*

subjected to, to endure, to suffer; təhlü- kəyə ~ to run* the danger (of smth); mü- vəffəqiyyətsizliyə ~ to fail,

do miscarry, to meet* with a failure; (tamaşa, plan və s.) to flop; ciddi müvəfəqiyyətsizliyə ~ to suffer a

major setback; to go* flop d.d.

uğratmaq f. to subject (d.to); (təhlükəyə) to expose (d.to); təhlükəyə ~ to expose to danger (d.)

uğrunda qoş. for; vətən ~ vuruşmaq to fight* for one’s country; azadlıq ~ müba- rizə etmək to fight* for

freedom; sülh və demokratiya ~ mübarizə aparmaq to fight* / to struggle for peace and democ- racy

uğuldamaq f. (alçaqdan) to drone; (camaat və s.) to buzz; (fit) to hoot; (avtomobil) to honk; Qulaqlarım

uğuldayır There is a buzzing in my ears

uğultu i. drone; (səs) hooting; (avtomobil) honk; (maşın) din; (külək) roaring; moto- run ~su drone of the

engine

uğultulu s. hollow; (yüksək) resounding; ~ səs booming (sound)

uğundurmaq f. to make* (d.) laugh until one cries

uğunmaq f. to laugh until one cries, ◊ to howl with laughter, d.d. to split* one’s sides with laughter

uğur i. good luck; success; stroke / piece of luck, good fortune; prosperity, well-being; ~lar diləmək to wish

good luck; bir kəsə ~ diləmək to wish smb. success; Uğur ol-

782

ulaşdırmaq

sun! I wish you every success!; d.d. Good

luck to you! Success attend you!

uğurlu I. s. lucky; successful; happy; (bir kəs, bir şey haq.) safe; safety; (ifadə, şer və s.) well-turned; (ifadə,

citat və s.) apt; good*; felicitous; ~ tərcümə good* / felic- itous translation; ~ səy successful attempt; ~ səfər

good* journey; ~ adam a lucky / successful man* ~ gün a lucky / happy day; Səfərin uğurlu olsun! I wish you

good journey, I wish you bon voyage II. z. successfully; fortunately; happily; Gecə çox uğurlu oldu The

evening turned out a success

uğurluluq i. luckiness, luck; fortune; felicity; ~ və uğursuzluq ups and downs

uğursuz I. s. unlucky, amer. luckless; unsuc- cessful; unfortunate; (nəticə, izahat) lame; (münasib olmayan)

unhappy; ill-starred, ill-fated; (qadın, kişi, qız) unlucky, unhap- py; ~ termin unhappy term II. z. unsuc-

cessfully, without success; not happily, not favourably; Operasiya uğursuz oldu The operation failed / ended

fatally

uğursuzluq i. failure; misfortune; (gözlə- nilməz) rebuff, reverse

Ukrayna s. Ukrainian; ~ dili Ukraine, the Ukrainian language

ukraynaca z. (in) Ukrainian, (in) the Ukrainian language; ~ danışmaq to speak* Ukrainian / the Ukrainian

language; ~ yaz- maq to write* in the Ukrainian language / Ukrainian

ukraynalı I. i. Ukrainian II. s. Ukrainian; ~ qadın Ukrainian, Ukrainian woman*; ~ kişi Ukrainian, Ukranian

man*

uqro-fin I. i. Ugro-Finn; ~lər the Ugro-Finns II. s. dilç. Ugro-Finnish; ~ dilləri Ugro- Finnish languages

ulaq I. i. pack animal, beast of burden II. i. ass, donkey

ulaqlı s. ~ adam a man* with a donkey / an ass; a man* having an ass

ulama fi. howl, howling, (nalə) to wail; ula- mağa başlamaq to set* up a howl! / wail ulamaq f. to howl; məc.

(nalə çəkmək) to wail; ağrıdan ~ to howl with pain; Cana-

varlar ulayır The wolves are howling ulas i. bot. (ağac) hornbeam ulaşdırmaq f. to make* (d.) howl

ulaşma

ulaşma fi. howl(ing) together; məc. wail (ing) together

ulaşmaq f. 1. to howl together; Canavarlar ulaşır The wolves are howling; 2. məc. to wail together

ulduz I. i. star; qütb ~u the North star; ◊ bəxt / tale ~u stars; dan ~u morning star; sabit ~ astr. fixed star;

beşguşəli ~ five- pointed star; Qırmızı ~ ordeni order of the Red Star; kino ~u film-star; poeziya ~u a star of

the poetry; parlamağa başlayan ~ (məşhurlaşmağa başlayan alim, artist və s.) rising star; (cavan artist və s.)

d.d. starlet; yolgöstərən ~ guiding star, lodestar; ~ları barışmaq to be* on good terms with..., to get* on well

with, to marry; ~larla bəzəmək to star (d.); ~ larla örtül- müş göy starred sky; Göyün üzü ulduz- larla

örtülmüşdür The sky was covered with stars II. s. starry; ~ ili star year, a year of star; ~ topası star-clusters; ~

işığı starlight; ~ sistemi star system; ~ işığına qərq olmuş mənzərə star-lit landscape; ~ xəritəsi celestial map

ulduzaoxşar s. bax ulduzvarı

ulduzcuq i. star-wheel; starlet

ulduzlu s. starry; starred; star-lit; ~ gecə star-

ry / starlit night, ~ səma / göy starry sky;

~ qış səması a starry winter sky ulduzluluq i. the state of being starry ulduzsuz s. starless; ~ göy / səma

starless sky ulduzsuzluq i. the state of being starless ulduzşəkilli s. bax ulduzvarı ulduzşəkillilik i. bax

ulduzvarılıq ulduzvarı s. star-shaped, star-like ulduzvarılıq i. the state or quality of being

star-shaped / star like

ultimatum i. ultimatum; ~ vermək to deliver

an ultimatum (to), to present (d.) with an

ultimatum

ultra i. ultra

ultrabənövşəyi s. (şüa) ultra-violet; ~ lampa

ultra-violet lamp; ~ şüalar ultra-violet rays ultraqısa s. fiz. rad. ultra-short; ~ dalğalar

ultra-short waves

ultramikroskop i. ultra-microscope ultramikroskopik s. ultra-microscopic

ulu s. great; ~ ana the original mother; ~ ata

forefather; ~ baba great-grandfather; ~ ba-

universal

balar ancestors; ~ babanın babası great- great-grandfather; ~ nənənin anası great- great-grandmother; ~

babalarımız our ancestors, our forefathers; məc. our great men; ~ dil parent / ancestor language

umacaq i. expectation, hope; umacağında olmaq to be* in hopes (of), to cherish hopes (for); bütün ~larla

vidalaşmaq to say* goodbye to all hopes

ummaq f. to set* great hopes (on), to set* hopes (on); to set* one’s hopes (on), to rely (on); bir kəsdən ~ to

rely on / upon smb.; to expect (d.), to depend upon / on, to count on; Ondan umma! Don’t have confidence

in him / her

umsuq s. disappointed; ~ olmaq to feel* dis- appointment; to suffer disappointments, to be* disappointed

umsuq-umsuq z. with disappointment, dis- appointedly; alluringly

umsundurmaq f. to entice (d.), to tempt (d.), to disappoint (d. about, over); to allure (d.); to bait; bir kəsi

yalan vədlərlə ~ to bait / to entice smb. with false promises

umsundurucu s. alluring; enticing, tempting umsunmaq f. to be* allured, to be* baited; to be* disappointed

(in); to be* tempted

umsutmaq f. bax umsundurmaq umu-küsü i. offence, resentment; (şikayət) complaint; bərk ~ deep

mortification; ~ saxlamaq to nurse / to bear* a grudge; bir kəsdən ~ saxlamaq to harbour / to cherish

resentment against smb.; O mə- nimlə umu-küsü saxlayır He bears a

grudge against me

un I. i. flour; (iri üyüdülmüş) meal; buğda

~u flour; kartof ~u potato flour, potato- starch; vələmir ~u rye flour; ~ səpmək to flour; ~a döndərmək to

flour(d.); to meal (d.); ~ ələmək to sieve flour II. s. flour; ~ tozu flour dust; ~ hasilatı flour yield; ~ alverçisi

meal-man*, meal monger; ~ üyüdən zavod (dəyirman) flour-mill, amer. flouring-mill

unifikasiya i. unification

univermaq i. department store, general

stores pl.

universal I. s. universal; (dəzgah haq.) gen-

eral-purpose; ~ təhsil many-sided / liberal 783

universallıq

education; amer. universal education; ~ dərman universal remedy; ~ mağazin department / general store(s)

II. z. univer- sally

universallıq i. universality

universitet I. i. university; ~ də oxumaq to

study at the university II. s. university; ~ məzunu university graduate; ~ təhsili university education

unlamaq f. to flour (d.); to meal (d.) unlatmaq f. to ask / to cause smb. to flour /

to meal (d.), to make* smb. to flour (d.) unlu s. flour, floury; floured; Onun üstbaşı tamam unludur He / She

is covered with

flour

unudulan s. forgettable; lost; neglected unudulmaq f. to be* forgotten; (yaddan çıx-

maq) to be* left behind; to fall* / to sink*

into oblivion

unudulmaz s. unforgettable; never to be*

forgotten; memorable; indelible; ~ dost unforgettable friend; ~ günlər memorable / unforgettable days; ~

təəssürat indelible impression; ~ xatirələr indelible recollec- tions; ~ hadisə unforgettable occurrence /

event

unudulmuş fs. 1. forgotten; 2. neglected; 3. lost; ~ şeylər lost property sing., lost things; ~ adam a forgotten

man*

unutdurmaq f. to cause / to force smb. to forget (d.); to cause / to force smb. to neg- lect (d.)

unutqan s. forgetful; (laqeyd) neglectful; oblivious; (huşsuz) absent-minded; ~ qoca a forgetful old man*, an

absent-minded old man*

unutqanlıq i. forgetfulness, obliviousness; (huşsuzluq) absent-mindedness

unutmaq f. 1. to forget* (d.); (laqeydlik göstərmək) to neglect (d.); (yaddan çı- xarmaq) to leave* behind

(d.); bir işi görməyi ~ to neglect to do / doing smth.; özünü ~ to forget* oneself; vəzifəsini ~ to forget* one’s

duties; Unutma ki,... Don’t forget that..., Anana məktub yaz- mağı unutma Don’t neglect writing a let- ter to

your mother, Don’t forget to write a letter to your mother; Bu barədə tama- milə unutmuşam I have

forgotten all about it, It went clean out of my mind;

784

usta

2. to forget (how+to inf.); O, almanca danışmağı unudubdur He / She has for- gotten how to speak German

upuzun s. very / too long, longest Ural-Altay I. i. Ural-Altai II. s. Ural-Altaic;

~ dilləri Ural-Altaic languages uran i. kim. uranium

uranoqrafiya i. uranography urbanizasiya i. urbanization [-na9-] urologiya i. tib. ur(in)ological uroloji s.

ur(in)ological

uroloq i. ur(in)ologist

urvat i. respect, esteem

urvatlı s. respected, esteemed, worthy of

respect; ~ olmaq to be* respected; O, ur- vatlı qadındır She is a woman worthy of respect

urvatlılıq i. respectfulness, estimation urvatsız s. unrespected, disrespectful; ~ et- mək not to respect (d.); to

disgrace (d.),

to put* to shame (d.)

usandırıcı s. (gözləməkdən və s.) weari-

some, tedious; (əzabverici) agonizing, painful; bothering, irksome; monotonous, pestersome; ~ gözləmə

wearisome / tire- some wait; ~ sorğu-suallar pestersome inquiries; ~ isti tiring / importunate / oppressive

heat; ~ adam bore, nuisance; Nə yaman usandırıcı adamdır! What a bore he / she is!

usandırıcılıq i. painfulness, weariness; tire- someness; (bezikdiricilik) importunity usandırmaq f. to pester (d.

with), to bother

(d. with), to bore (d. with); to worry (d. with); (bezikdirmək) to plague (d. with); (xahişlərlə) to importune (d.

with); bir kəsi hədsiz dərəcədə ~ to bore / to annoy / to pester smb. to death; səfeh suallarla bir kəsi ~ to

bore / to annoy / to pester / to worry smb. with foolish questions

usanmaq f. to get* bored, to be* / to feel* annoyed (with), to be* pestered (with), to worry (about, over)

usanmaz s. untiring, tireless; (yorulmaz) indefatigable, active

usta I. i. 1. (sənətkar) master; d.d. pastmas- ter; (sex və s.) foreman*; 2. expert; master; idman ~sı master of

sport(s); silah ~sı gunsmith, armourer; satira ~sı master of

ustacasına

satire; incəsənət ~ları masters of art; mə- dəniyyət ~ları masters of culture; yüksək məhsul ~ları masters of

abundant harvests, producers of big harvests; növbətçi ~ shift foreman*; baş ~ head-man*; atıcılıq ~sı

master gunner; ingilis dilinin ~sı master of English; öz işinin / sənətinin ~sı olmaq to know* one’s trade, to

be* an expert at / in one’s job / trade; Hər iş öz ustasının əlində asandır at. söz. ≅ He works best who knows

his trade; Work goes with a swing under the master’s hand; Usta işin- dən bəllidir at. söz. The work shows

the workman II. s. skilled, experienced, skill- ful; ~ adam skilled / experienced man*; ~ atıcı marksman*; ~

cərrah skillful sur- geon; ~ saatsaz skilled watch-maker; bir şeydə ~ olmaq to be* skilled in smth.

ustacasına z. bax ustalıqla

ustad I. i. 1. teacher; master; maestro; 2. vir-

tuoso II. s. masterly, venerable; ~ müəllim

venerable teacher

ustadlıq i. virtuosity, mastership, mastery,

craftsmanship

ustadnamə i. masterpiece in literature ustalaşmaq f. to get* skilled (at+ger.); to get*

the hand (of+ger.); to become* a master,

to become* good (at+ger.)

ustalıq i. mastery, mastership, skill, profi-

ciency, craftsmanship; əl ustalığı d.d.

sleight of hand

ustalıqla z. skillfully; in (a) masterly fash-

ion; böyük ~ very skillfully; imkandan ~ istifadə etmək to make* the best use of the opportunities

ustayana z. bax ustalıqla

ustub z. bax ustubca

ustubca z. (yavaşcadan) quietly, softly, gen-

tly; faintly; silently; slowly; ~ danışmaq to speak* in a low voice, to speak* in low / hushed tones; qapını ~

döymək to knock at / on the door gently, to tap at the door carefully / cautiously

uşaq I. i. child*, (körpə) baby; infant; small child*; d.d. kiddy; ~lar children; (balalar) kids, little ones, babies;

(oğlanlar) lads, boys; oğlan uşağı boy; qız uşağı girl; ölü doğulmuş ~ still-born child*; ~ salmaq to have* an

abortion / a miscarriage; uşağa

uşaqlıqdan

qalmaq to conceive a child; to become* pregnant; uşağı olmaq 1) to have* a child; 2) to give* birth to a

child; to be* childish; to play the baby; O, artıq uşaq deyil He is no longer a child II. s. child’s, children’s

(uşağa xas) infantile; childish; ~ hərəkəti childish behaviour; ~ ədəbiyyatı children’s literature (reading); ~

vaqonu a children’s carriage; ana və ~ otağı (vağzalda və s.) mother-and-child room; ~ filmi children’s film; ~

mahnıları nursery rhymes; ~ oyun- ları childish sports, children’s games; ~ oyunu məc. child’s play; ~

xəstəliyi chil- dren’s disease; ~ həkimi children’s doctor; ~ arabası amer. baby buggy / stroller

uşaqcanlı s. bax uşaqsevən

uşaqcanlılıq i. bax uşaqsevənlik uşaqcasına z. like a child, childly, baby-like;

~ danışmaq to speak* as a child; ~ hərə-

kət etmək to act like a child*

uşaqcığaz i. bax uşaqcıq

uşaqcıq i. small child*; poor child* uşaqdoğma i. child-bearing

uşaqlanmaq f. to be* childish, to behave like

a child*, to play the baby

uşaqlaşmaq f. 1. to be* in one’s second child-

hood, to become* a dotard, to be* in one’s dotrage, to sink* into dotage; 2. bax uşaq- lanmaq

uşaqlı s. (i.s) having a child*, (i.s) with a child*, childed; ~ qadın a woman* with a child

uşaqlı-böyüklü s. children and grown-ups, both children and grown-ups

uşaqlıq I. i. 1. (uşaqlıq illəri) childhood; ~da in one’s childhood; 2. məc. childness, infancy; ~ etmək to be*

childish, to act like a child; to play the baby; Uşaqlıq etmə! Don’t act / behave like a child; d.d. Don’t play the

baby! 3. anat. uterus, womb; d.d. childbed II. s. childhood; ~ xəstəliyi (anadangəlmə) childhood disease, ~

illəri / çağı / dövrü childhood; ~ dostu a friend of one’s childhood, playfellow, childhood friend; ~ çağından

from one’s childhood; ~ etmək bax uşaqlanmaq; Bu nə uşaq- lıqdır! What a babyish thing to do!

uşaqlıqdan z. from childhood, from / ever since one’s childhood, since one was a

785

uşaq-muşaq

child; Mən onu uşaqlığımdan tanıyıram

I’ve known him / her since my childhood uşaq-muşaq i. kiddies pl., little ones; ~ işi

child’s play

uşaqpərəst s. bax uşaqsevən uşaqpərəstlik i. bax uşaqsevənlik uşaqsaldırma i. 1. abortion; 2. (uşaqsalma)

miscarriage

uşaqsalma i. bax uşaqsaldırma uşaqsevən s. child-loving; ~ ata a child-lov-

ing father

uşaqsevənlik i. love of child

uşaqsız s. childless; ~ qadın a childless

woman*

uşaqsızlıq i. childlessness

utana-utana z. diffidently, modestly; bash-

fully, shyly, timidly; ~ danışmaq to speak*

timidly / shyly

utancaq s. shy, timid, (həyalı) modest; bash-

ful, diffident

utancaqlıq i. shyness, timidity, modesty, dif-

fidence

utandırmaq f. to shame (d.), to put* to shame

(d.), to make* ashamed (of) (d.); to con-

fuse (d.), to put* out of countenance (d.) utanıb-qızarmaq f. to be* ashamed (of,+to inf), to feel* shy (of);

Utanıb-qızarın You ought to be ashamed of yourself; bir kəsin

qarşısında ~ to feel* shy before smb. utanmadan z. (sərbəst) freely; boldly; (çə- kinmədən) without

ceremony; impudent- ly, (sırtıqcasına) insolently; bir şeyi ~ et-

mək to do* smth. in an insolent manner utanmaq f. to be* ashamed (of), to be* ashamed (+to inf.), to be*

confused, to be* embarrassed, to be* put out of counte- nance, (sıxılmaq) to feel* shy, to be* shy; bir kəsin

qarşısında ~ to feel* shy before smb. Utan(-ın)! You ought to be ashamed!, For shame! Özüm-özümdən

utanıram I am ashamed of myself; Adamların üzü- nə baxmağa utanıram I am ashamed to

look people in the face

utanmaz s. shameless; impudent, imperti-

nent, (sırtıq) insolent; (həm də adam haq.) unblushing; (həyasız) cheeky; (ikiüzlü) cynical; ~ yalançı brazen-

faced / unblush- ing liar; ~ kişi a shameless man*; impudent fellow, lout; ~ qadın a shameless woman*,

786

uydurmaq

an impudent woman*, shameless creature,

bold hussy; ~ qız shameless girl utanmazcasına z. impudently, insolently,

cynically, shamelessly

utanmazlıq i. shamelessness; impudence,

insolence, impertinence; cynicism utanmaz-utanmaz z. shamelessly, impudent-

ly, boldly, cynically

utopik s. Utopian; ~ sosializm Utopian

socialism; ~ sosialist Utopian socialist;

~ xəyalpərəst Utopian dreamer utopist i. Utopian [ju(:)`toupj7n] utopiya i. Utopia [ju(:)`toupj7] utopizm i.

Utopianism, Utopism uvertüra i. mus. overture [`ouv7tju7] uyar s. bax uyarlı

uyarlı s. comfortable (to); proper, appropri- ate, suitable; (xüsusən rənginə və xarici görkəminə görə)

matching, matchable, well-matched; iş üçün ~ suitable for the work / job; ~ adam / əşya a match; ~ bir şey

tapmaq to find* smth. suitable

uyarlılıq i. matching; suitability

uyarsız I. s. matchless; ill-matched; unfit-

ting, unfitted; improper; unsuitable; ~ söz improper / unfitted word; incompatible; ~ rənglər incongruous /

incompatible colours II. z. matchlessly

uyarsızlıq i. the state or quality of being matchless / unfitted / unsuitable

uydurma I. i. invention; fiction; figment, device; (yalan) fib; poez. imagination, fancy; Bunun hamısı

uydurmadır It is an old wives’ tales II. s. made-up, concocted, fabricated, invented, figmental; imaginary,

fantastic, fictitious; ~ hekayə made-up story, fabrication, cock-and-bull story; yarn; (gülməli) joke, funny

story; (yalan- palan) ~ nağıl old wives’ tales; ~ ad a fic- titious name; ~ adla adlanmaq to take* an assumed

name III. z. ~ danışmaq to pull the long bow, to make* smth. up, to tell* fibs

uydurmaçi i. d.d. inventor, story-teller; inventive soul; (yalançı) liar; fibber

uydurmaçılıq i. fabrication, concoction uydurmaq f. (ixtira etmək) to invent (d.), to make* up (d.); to tell*

stories; to con- coct (d.), (yalan, iftira) to fabricate (d.);

uydurulmaq

to contrive (d.); (yalan danışmaq) to fib,

to make* smth. up, to tell* fibs idiom. uydurulmaq f. to be* invented; to be* con- cocted, to be* fabricated;

to be* made up,

to be* fibbed

uyma fi. 1. (bir şeyə) passion (for smth.);

love (for); birisinə ~ love for smb.; teatra ~ passion for the theatre; futbola ~ enthu- siasm for / keenness on

football; 2. yielding (to), giving way (to); (həm də yalana) falling (for)

uymaq f. 1. (nəyəsə) to take* a great interest (in.); to be* keen (on smth.), to go* mad (on smth.); (kiməsə)

to take* a fancy (to smb.); asanlıqla ~ to be* easily carried away; şahmata / tennisə və s. ~ to be* keen on

chess / tennis, etc.; 2. (kiməsə məftun olmaq) to be* enamoured (of smb.); to fall* (for smb.); 3. (hay-küyə

və s.) to succumb to / to give* way to panic 4. (yaramaq, uyğun olmaq) to do* (for); to fit (d.); (yaraşmaq) to

suit (d.), to become* (d.), to go* very well (with); 5. to correspond (to, with); Bu həqiqətə uymur It is not

true; Bu şəraitə uymur It does not meet / fit the situation

uyumaq f. 1. to fall* asleep; to become* calm; 2. to lie*, to be*buried; Burada naməlum əsgərin cəsədi

uyuyur Here lies the body of an unknown soldier

uyuşdurmaq f. to combine (d. with), to bring* into concord (d.)

uyuşqan s. 1. glutinous, viscid, viscous; (ça- yın, dənizin dibi haq.) miry, oozy; 2. tex. tough, tenacious

uyuşqanlı s. bax uyuşqan

uyuşqanlıq i. 1. viscidity, viscosity; miriness,

ooziness; 2. tex. toughness, tenacity uyuşma fi. combination; rənglərin ~sı colour

combination

uyuşmaq I. f. to combine, to go* (with), to

match, to suit; to harmonize (with), to be* combined; tex. to be* matched, to conform (to) II. f. (keyimək) to

numb; soyuqdan ~ to numb with cold

uyuşmaz s. incompatible, irreconcilable uyuşmazlıq i. incompatibility, irreconcil-

ability

uyuşmuş s. numbed; soyuqdan ~ barmaqlar

fingers numbed with cold

uyğunlaşmaq

uyuşuq s. (soyuq və s.) numb, benumbed (with cold)

uyutmaq f. to send*(d.) to bed, to let* (d.) sleep

uyğun I. s. 1. (ölçü) fitting; (xüsusən rəngi- nə və xarici görünüşünə görə) matching, matchable; agreeable;

suitable, proper, appropriate; harmonious; ~ söz a proper word; ~ alət a proper tool; 2. harmonic; ~ an a

right moment; ~ işçi, iş üçün ~ adam person suitable for the work, the right man* for the job; ~ gəlmək /

olmaq 1) to do* (for); (ölçüyə görə) to fit (d.); (yaraşmaq) to suit (d.), to become* (d.), to match up;

(həmahəng olmaq) to be* a good match; to go* very well (with); to match well; 2) to correspond (to, with),

to conform (to); to be* in keeping / life (with); 3) to harmo- nize (with), to be* in keeping (with),

(həmahəng) to go* (with); 4) to favour (d.), to be* favourable (to); fakta ~ gəlmək / olmaq to correspond to

the facts, to be* true; şəraitə ~ olmaq to meet* / to fit the situation; bir şeyə ~ olaraq in accordance /

conformity / compliance with smth.; Şə- rait / mühit mənə uyğundur The situation favours me, The situation

is favourable to me; Xalça ilə divar kağızı yaxşı uyğun gəlir The carpet and wall-paper match well II. z.

suitably; fittingly; ~ cavab vermək to answer suitably; ~ geyinmək to be* suit- ably dressed

uyğunlaşdırılmaq f. to be* co-ordinated, to be* agreed; to be* fitted, to be* adapted

uyğunlaşdırmaq f. to combine (d. with); to co-ordinate (d. with); to fit (d. to), to adapt (d. to), to

accommodate (d. to), to adjust (d. to); to conform (d. to); to bring* to con- formity (d. with), to bring* in

correspon- dence (d. to), to bring* into line (d. with); nəzəriyyəni praktika ilə ~ to bring* the- ory into

concord with practice; işi təhsil ilə ~ to combine work with study; məxa- rici / məsarifi gəlirlə ~ to conform

expen- diture to income

uyğunlaşma fi. adaptation, accommodation; (mühitə) acclimatization

uyğunlaşmaq f. 1. to adjust / to adapt / to accommodate oneself (to); to be* tied /

787

uyğunluq

adapted; to harmonize (with), to go* (with); to conform (to); (rəng, əşya haq.) to match (d.); şəraitə ~ to

conform to circumstances; Biri digəri ilə uyğunlaşmır One does not go with the other; 2. (mühitə) to be*

accli- matized

uyğunluq i. accordance, conformity, con- formability, compliance, correspondence; coordination;

combination; proportionality; harmony, concord; səs və fonetik işarə arasındakı ~ dilç. correspondence

between sound and phonetic symbol

uyğunsuz I. s. unsuitable; inappropriate; not corresponding (with), incongrous (with), incompatible (with); ~

rənglər incongru- ous colours II. z. inappropriately, unsuit- ably; incongruously; ~ görünmək to look

incongruous

uyğunsuzluq i. discrepancy, disparity, lack of correspondence; incongruity, incongru- ousness, absurdity;

incompatibility; xasiy- yətlərin uyğuncuzluğu incompatibility of temperaments

uyğur I. i. Uigur [`wi:gur] II. s. Uigur [`wi:gur], Uigurian [w9`gu7r96n], Uiguric [w9`gu7r9k]; ~ dili Uigur, the

Uigur lan- guage; ~ dilində in the Uigur language

uyğurca z. Uigur; ~ danışmaq to speak* Uigur; ~ yazmaq to write* in Uigur

uzadaraq z. bax uzada-uzada uzada-uzada z. in a drawing manner;

(səsini) ~ danışmaq to drawl; əllərini ~ danışmaq to speak* with (one’s) arms outstretched / holding (one’s)

hands out

uzadılmaq f. to be* stretched; to be* pro- longed, to be* extended; to be* lengthened, to be* made longer

uzadılı s. outstretched; ~ əl the outstretched hand; əli ~ with (one’s) arms outstretched uzağa z. far*; ~

(uzaqlara) baxmaq to look

into the distance

uzağı z. 1.: lap ~ farthest; most distant; 2. not

later than; not more than; Uzağı iki gün- dən sonra gələrəm I shall come not more than in two days; Biz ən

uzağı dörd gün gözləyə bilərik. We can wait only four days at (the) longest

uzaq I. s. distant, remote, (yol və s.) long, far*, far-away; ~ yol a long way; ~ ölkələr distant lands; ~ ölkə a far

country; uzaq

788

uzaqlaşmaq

keçmiş / gələcək remote past / future, dis- tant past / future; ~ keçmişdə far back in the past; həqiqətdən /

məqsəddən ~ wide of the truth / mark; ~ rayon remote district; çox ~ far-away, very distant; çox ~ yerlər far-

away places; ~ məsafə long distance; ~ səfər (yol) long / distant journey; (də- nizlə) long / distant voyage; ~

məsafəli aviasiya long-range aircraft; ~ məsafə qət edən qatar long-distance train; ~ qohum distant relative;

~ Şərq the Far East; ~ sahələr distant / remote plots; Uzaqdır It is far; It is a long way II. z. far*, far* off; a

long way off; ~ getmək to go* far; uzağa baxmaq to look* into the distance; ~ başı at the worst, as a last

resort; d.d. at a pinch; ~ dolanmaq / gəzmək to avoid (d.), to shun (d.); to keep* / to stand* / to hold* aloof

uzaqda z. farther on / away; in the distance, far off; bir şeydən ~ far from smth., a long way from smth.;

removed from smth.; bir kəsdən ~ away from smb., far from smb.

uzaqdan z. from far away, from far, from afar, from a distance; ~ gəlmək to come* from afar place / from

uzaqgörən I. i. sagacious / far-sighted per- son II. s. 1. (həm də məc.) far-sighted, far seeing, long-sighted,

sagacious, prescient; ~ adam a far-sighted / prescient / sagacious person; 2. (gözüaçıq) sagacious, perspica-

cious

uzaqgörənlik i. 1. (həm də məc.) farsight, prescience; 2. sagacity, perspicacity, insight

uzaqgörücü s. bax uzaqgörən uzaqgörücülük i. bax uzaqgörənlik uzaqlaşdırma fi. removal; (məc.) estrange-

ment; (məsafə) distance; moving off / away; (bir kəsi) sending away; pushing aside; vəzifədən ~ removal

from office

uzaqlaşdırmaq f. 1. to remove (d.); to estrange (d.); to move off / away (d.); to send* away (d.); 2. to

separate (d.), to part (d.), to disjoin (d.); müharibə təhlükəsini ~ to remove the threat of war

uzaqlaşmaq f. 1. to move off / away (from); to keep* (from); məc. to shun (d.); sahil- dən ~ to move off /

away from the shore; mövzudan ~ to wander from the subject; cəmiyyətdən ~ to withdraw* / to retire

uzaqlıq

from society; 2. to take* oneself off, to retire, (getmək) to withdraw*; (ayrılmaq) to be* estranged

uzaqlıq i. distance, a long way, (hərəkət, uçuş haq.) range; məsafə uzaqlığı (long) distance; (müxtəlif mən.)

remoteness

uzaqlıqölçən i. 1. (aparat) range-finger; 2. (mütəxəssis) range-taker

uzaq-uzaq s. very far; ~ ölkələr very far countries

uzaqvuran s. long-range; ~ top long-range gun; ~ raket long-range rocket

uzandırmaq f. to ask / to cause to put / to lay down; Həkim məni uzandırdı The doc- tor got / had me laid

down

uzanıqlı s. lying, reclining; ~ vəziyyətdə in a reclining position; ~ vəziyyətdə olmaq to be* in a reclining

position

uzanışmaq f. to lie* down (all together); Onlar uzanışıblar They are lying

uzanmaq f. 1. to lie* (down); (adam haq.) to stretch oneself, (tirləşmək) to sprawl; böyrü üstə ~ to lie* on

one’s side; ya- taqda ~ (xəstəliyə və s. görə) to lie* up; divanda ~ to lie* on the sofa; (bitki haq.; yerə

yatmaq) to lie* flat; Meşə bir neçə mil uzanır The forest stretches / extends for miles; 2. (vaxt) to last, to

linger, to draw* out, to crawl, to wear* on, to hang* heavy; to expand; yüz metrəcən ~ to stretch for a

hundred metres; bir şeyin bo- yunca ~ to skirt smth, to lie* along smth.; (xəstəlik və s.) to drag on; (söhbət)

to last; (müddət) to become* longer, to lengthen; to become* prolonged; Martda günlər uzanır The days

lengthen in March

uzatmaq f. 1. to lengthen (d.), to make* longer (d.); to stretch (d.); xətti / yol ~ to lengthen / to prolong / to

extend a line / a road; tumanı ~ to lengthen a skirt; ömrü ~ to lengthen life; to prolong one’s life; bo- ğazını ~

to stretch one’s neck; 2. (dartıb uzatmaq) to elongate (d.); 3. (əli) to reach / to hold* / to stretch out, to

extend (d.); bir şey üçün əlini ~ to hold* / to stretch / to reach out one’s hand for smth.; (əllə gö- rüşmək

üçün) to reach out / to extend one’s hand; kömək əlini ~ to give* / to lend* a hand; ayaqlarını ~ d.d. to turn

uzunasına

one’s toes; Ayağını yorğanına görə uzat at. söz. ≅ Cut the coat according to the cloth, Put your hand no

further than your sleeve will reach; 4. (səs) to draw* (d.); (çıxış, söhbət və s.) to drawl (d.), to drag out (d.);

hekayəni ~ to lengthen out a story; (uzunçuluq etmək) to dwadle, to waste one’s time, to mess about; d.d.

(ətraflı da- nışmaq) to enlarge (on), to expatiate (on), to dilate (d. on); sözü ~ to drawl; Uzatma! Quick!

Hurry up!; 5. (ləngitmək) to drag out (d.), to protract (d.); (müddət) to post- pone (d.); to prolong (d.);

müddəti ~ to prolong / to extend a term; 6. (saqqal, saç) to grow* (d.); saçını ~ to grow* one’s hair long;

saqqal ~ to grow* a beard

uzlaşdırılmaq f. to be* agreed / conformed uzlaşdırmaq f. 1. to co-ordinate (d. with); 2. qram. to make* (d.)

agree (with); to gov-

ern (d.)

uzlaşma fi. 1. co-ordination; agreement;

2. qram. concord, agreement; qrammatik ~ grammatical agreement; zamanların ~sı qram. sequence of

tenses

uzlaşmaq f. qram. (idarə əlaqəsinə görə) to agree (with); to conform (to); to be* gov- erned

uzun I. s. long; (çıxış və s.) prolonged; lengthy; (boy) tall; (nitq və s.) drawling; ~ sait long vowel; ~ saç /

burun long hair / nose; ~ dalğalar (radio) long waves; ~ ömür long life; ~ yol long way; ~ müd- dətdən sonra

long after; ~ çay a long river; ~ səyahət a long journey; ~ illər / əsrlər for years / centuries, long years to

come; ~ illərdən sonra after long years; ≅ Onun dili uzundur He has a long tongue II. z. long, (for) a long

time; ~ danışmaq to enlarge (on), to dilate (on); ~ çəkmək / sürmək: to be* delayed, to be* dragged out; to

draw* in length; to last long Uzun danışma! Don’t keep on about it!; Söhbət uzun çəkdi The conversation

took long; Onun nitqi uzun çəkdi His / Her speech was long

uzunasına I. s. longitudinal; lengthwise; ~ kəsik (çertyoj) longitudinal section II. z. lengthways, lengthwise,

longitudinally III. qoş. along; sahil (dəniz) ~ along the coast; (çay) along the bank

789

uzunayaq

uzunayaq I. i. zool. ~lılar (quşlar) long-legs, (həşəratlar) daddy-long-legs II. s. 1. long- legged; ~ adam a long-

legged person; 2. məc. restless

uzunbaldır s. d.d. long-legged uzunbaldırlı s. bax uzunbaldır

uzunbığ s. long-moustached; ~ kişi a long-

moustached man*

uzunbığlı s. bax uzunbığ

uzunboğaz s. long-necked; ~ dəvə a long-

necked camel; ~ çəkmə (high) boot; (diz-

dən yuxarı) jackboot

uzunboğazlı s. bax uzunboğaz

uzunboy s. bax uzunboylu

uzunboylu s. tall; of large stature; (zarafat)

long; ~ adam a tall person

uzunboyun s. long-necked

uzunboyunlu s. bax uzunboyun uzunburun s. long-nosed; ~ balıq long-

nosed fish

uzunburunlu s. bax uzunburun uzunbuynuz s. k.t. long-horn, long-horned uzunbuynuzlu s. bax uzunbuynuz

uzunçəkən s. long, protracted, prolonged;

(nitq və s.) drawling; long-drawn-out;

~ inilti / fəryad long-drawn-out moan / wail uzunçu I. i. talker, chatterer, chatterbox, dawdler II. s. 1.

talkative, loquacious, gar- rulous; long-winded; ~ adam talker; gar- rulous / long-winded person; 2. prolix,

long-winded; ~ yazıçı prolix writer uzunçuluq i. chatter, jabber, jabbering; loquacity, verbosity; (boşboğazlıq)

gar- rulity; long-windedness; ~ etmək to talk without a stop; d.d. to dawdle, to mess

about

uzundalğa s. bax uzundalğalı uzundalğalı s. long-waved

uzundanışan I. i. talker, chatterer, chatter-

box, dawdler II. s. talkative, (təbiətcə) gar- rulous, loquacious; chatty; long-winded; ~ adam a talkative

man*, chatterbox

uzundimdik s. long-beaked; ~ quşlar long- beaked birds

uzundimdiklik s. the state of having long- beak

uzundraz I. i. (kişi) lanky fellow; (qadın) lanky woman*; d.d. hulking fellow / girl II. s. hulking, lanky; ~ adam /

oğlan a lanky man* / boy

790

uzunmüddətli

uzundrazlıq i. lankiness

uzunətək s. long-skirted, long-lapped; ~ qa-

dın a long-skirted woman*; ~ tuman long-

lapped skirt

uzunətəkli s. bax uzunətək

uzungövdə s. (ağac.) long-trunked, long-

boled

uzungövdəli s. bax uzungövdə

uzunqıç s. bax uzunqılça

uzunqılça s. long-legged

uzunqılçalı s. bax uzunqılça

uzunqol s. long-armed; long-sleeved; ~ köy-

nək a long-sleeved shirt

uzunqollu s. bax uzunqol

uzunqulaq I. i. 1. ass, donkey; 2. məc. d.d.

ass, blockhead, dullard II. s. long-eared;

~ eşşək long-eared ass / donkey uzunqulaqlı s. bax uzunqulaq II uzunquyruq s. long-tailed; ~ it a long-tailed

dog

uzunquyruqlu s. bax uzunquyruq uzunlaşmaq f. to lengthen; to become* longer; (dartılmaqla) to become*

elon-

gated

uzunlatdırmaq f. bax uzunlatmaq uzunlatmaq f. to lengthen (d.), to make* (d.) longer; xətti ~ to prolong a

line; bir şeyi

~ to give* smth. a stretch

uzunlifli s. k.t. long-staple; ~ pambıq long-

staple cotton

uzunliflilik i. the state or quality of being

long-stapled

uzunluq i. length; extent, stretch; ~ dairəsi

coğ. longitude; səsin uzunluğu length of a sound; yolun / ipin / ağacın uzunluğu the length of a road / of a

rope / of a stick; siyahının uzunluğu the length of a list; cəbhənin uzunluğu the extent of front; Bu çayın

uzunluğu nə qədərdir? How long is this river?

uzunlülə s. (silah) long-barrelled; long-tubed; ~ minomyot a long-tubed gun; ~ silah a long-barrelled gun

uzunlüləli s. bax uzunlülə

uzunmüddətli s. (i.s) of long duration, last-

ing; hərb. permanent; long-term; long- dated; long-time; ~ veksel (borc. sənədi) promissory note; long bill; ~

məlumat (hava haqqında) long-time / long-range

uzunömürlü

forecast; ~ sülh lasting peace; ~ təsərrüfat

planları long-term economic plans uzunömürlü s. long-lived; (i.s) of many years, (i.s) of many (several) years

stand- ing; bot. perennial; longeval; durable; ~ xöşbəxtlik long-lived happiness; ~ dost- luq long-standing

friendship; ~ otlar

perennial herbs

uzunömürlülük i. longevity; durability uzunpaça s. long-legged

uzunpaçalı s. bax uzunpaça

uzunsaç s. long-haired; (i.s) with long hair;

(i.s) with long plaits; ~ qız a girl with long

hair, a long-haired girl, a girl with long plaits

uzunsaçlı s. bax uzunsaç

uzunsaqqal s. long-bearded, bearded; (quş)

long-wattled; ~ kişi a long-bearded man* uzunsaqqallı s. bax uzunsaqqal

uzunsap s. bax uzunsaplı

uzunsaplı s. long-poled, (bıçaq) long-staffed;

(bayraq) long-hafted; (balta) long-helved; (çəkic) long-shafted; (zənbil) long- gripped; ~ bel long-handled

spade; ~ balta a long-helved axe; ~ bıçaq / oraq long- hafted / handled knife / sickle

uzunsov s. longish; oblongated, oblong; ~ be- yin anat. medulla, oblongated marrow; ~ sifət / sifətli long-

faced

uzunsovluq i. the state or quality of being longish

uzunsünbül s. long-eared; ~ buğda long- eared wheat

uzunsünbüllü s. bax uzunsünbül

uzunyunlu

uzunsürən s. long, protracted, prolonged; (xəstəlik və s.) lingering; chronic; ~ xəs- təlik chronic disease; ~

həyat (ömür) long life; ~ alqışlar prolonged applauses; ~ da- nışıqlar / müharibə / müdafiə protracted

negotiations / war / defence; ~ baxış lin- gering look

uzuntəhər s. longsome; oblong; longish uzuntuman s. long-skirted; ~ qız long-skirt-

ed girl

uzuntumanlı s. bax uzuntuman

uzuntük s. long-haired

uzuntüklü s. bax uzuntük

uzunu qoş. along, during, for, throughout;

yay ~ during the summer, throughout the summer; qış ~ all winter long; il ~ during / throughout the year;

yol ~ along the road, all the way long; illər ~ for years

uzununa z. lengthways, lengthwise, long- wise; tam ~ at full length

uzun-uzadı I. s. long; lengthy; ~ nitq lengthy speech II. z. (too) long, long-windedly, (for) a long time; loftily; ~

danışmaq to speak* lengthily; Uzun-uzadı danışma, kəs səsini! Don’t jabber, shut up!

uzun-uzun s. very long; very tall

uzunyal s. long-maned; ~ at a long-maned

horse

uzunyallı s. bax uzunyal

uzunyun s. k.t. long-haired; long-woolled;

~ quzu a long-woolled lamb; ~ dəvə

a long-haired camel

uzunyunlu s. bax uzunyun

791

üçotaqlı

üçgünlük s. three-day; (i.s.) of three days; ~ müddət ərzində in / within three days; ~ iş work of three days

Üü

üçhecalılıq i. qram. the state or quality of

Ü, ü the 29th letter of the Azerbaijani alphabet üç sy. three; iyirmi ~ twenty-three; otuz ~

thirty-three

üçayaq I. i. tripot II. s. three-legged; ~ kətil

/ taburet three-legged stool

üçayaqlı s. bax üçayaq II

üçaylıq s. 1. (vaxt) (i.s.) of three months;

three-month; 2. (yaş) three-month-old;

~ uşaq three-month-old baby

üçbarmaq s. three-fingered; elm. zool. tri-

dactylous

üçbarmaqlı s. bax üçbarmaq üçbarmaqlılıq i. the state of being three -

fingered

üçbir z. in three

üçbir-üçbir z. bax üçbir

üçbucaq i. riyaz. triangle

üçbucaq s. riyaz. triangular; threecorner(ed) üçbucaqlı s. bax üçbucaq

üçcə sy. only three, just three

üçcildli s. three-volume; ~ lüğət three-vol-

ume dictionary

üçcildlilik i. the state of being three-volume üççarxlı s. three-wheeled; ~ araba three-

wheeled cart

üççarxlılıq i. the state of being three-wheeled üçdəbir sy. one third

üçdilli s. trilingual; (lüğət və s.) triglot; ~ ka-

tib (üç dildə danışa bilən) trilingual sec-

retary

üçdillilik i. the state of being trilingual /

triglot

üçdorlu s. three-masted; ~ gəmi threemaster üçəsaslı s. kim. tribasic [tra9`be9s9k] üçfaizli s. three-per-cent

(attr.)

üçfazalı s. three-phase; ~elektrik cərəyanı

three-phase current

üçfazalılıq i. the state of having three-phase üçgöz s. 1. (şkaf, qapı və s.) three leaved;

~ şkaf three-leaved wardrobe; 2. (mənzil)

bax üçotaqlı

üçgözlü s. bax üçgöz üçguşə s. bax üçbucaq üçguşəli s. bax üçbucaq

792

being trisyllabic

üçhədli s. riyaz. trinomial; ~ tənlik trinomial

equation

üçhədlilik i. riyaz. the state of being trino-

mial

üçhəftəlik i. (vaxta dair) (i.s.) of three

weeks; three-week; (yaşa aid) three-week- old; ~ uşaq three-week-old baby, baby of three weeks

üçhissəli s. three-part, (i.s.) of three parts üçxətli s. three-line, three-lined

üçxətlilik i. the state of being three-lined üçillik s. (i.s.) of three-years, three-year; tri-

ennial; ~ bitki triennial

üçkünc s. bax üçbucaq

üçkünclü s. three-cornered; ~ şlyapa three-

cornered hat

üçqat s. 1. threefold, triple; ~ qayda riyaz.

the rule of three; ~ ölçüdə threefold, treble; ~ cərgə triple row; ~ kanat (kəndir) three- ply rope; 2. (qatlama,

qoğal, taxta və s.) three-layered; ~ faner three-ply (three-ply wood); ~ etmək to fold in three (d.)

üçqatlı s. bax üçqat

üçlük i. 1. (a group consisting of three men)

tripartite; mus. trio; fortepiano üçlüyü pianoforte trio; simli alətlər üçlüyü string trio; 2. (pul) three-manat

note

üçlükdə z. three of; Onlar üçlükdə işlədilər Three of them worked together

üçlülə s. bax üçlüləli

üçlüləli s. (silah və s.) three-barrelled üçmanatlıq i. three-manat note üçməchullu s. three unknown

quantities üçmərtəbə s. bax üçmərtəbəli üçmərtəbəli s. three-storeyed; ~ bina three-

storeyed building

üçmotorlu s. (təyyarə) three-engined üçnövbəli s. three-shift; ~ iş three-shift work üçox s. bax üçoxlu

üçoxlu s. triaxial; ~ avtomaşın sixwheel

motor vehicle, six-wheeler

üçotaqlı s. three-room; ~ mənzil three-room

flat

üçhecalı i. qram. trisyllabic; ~ söz trisyllable

üçölçülü

üçölçülü s. three-dimensional

üçpərdəli s. teatr. three-act; ~ pyes three-

act play

üçrəqəmli s. three-digit, three-figure (attr.) üçrəngli s. three-coloured; (i.s.) of three

colour; (bayraq və s.) tricolour(ed); Azər- baycanın ~ bayrağı the Azerbaijani tri- colour (the national flag of

Azerbaijan); (şəkil haqda) trichromatic [tra9-]

üçrənglilik i. the state or quality of being three-coloured / tricolour(ed)

üçsaatlıq s. (i.s.) of three hours; three-hour; ~ iş three-hour work, work of three hours

üçsəsli s. mus. three-part (attr.)

üçsəslilk i. the state of being three-part üçsıralı s. k.t. three-row

üçsıralılıq i. the state of being three-row üçsimli s. mus. three-stringed

üçsimlilik i. the state of being three-stringed üçtarlalı s. k.t. three-field (system), three-

field; ~ sistemli kənd təsərrüfatı three-

field system of agriculture

üçtarlalılıq i. the state of being three-field

system

üçtaylı s. bax üçgöz (1-ci mənada) üçtaylılıq i. the state of being three-leaved üçtelli s. bax üçsimli

üçtellilik i. bax üçsimlilik

üçtəkərli s. three-wheeled; ~ velosiped tri-

cycle [tra9-]; ~ motosikl motor tricycle üçtəkərlilik i. the state of being three-

wheeled

üçtərəfli s. 1. three-sided; riyaz. trilateral;

2. tripartite [tr(a)9`pa:tait], triangular; ~ müqavilə tripartite treaty; ~ razılıq tri- angular Agreement

üçtərəflilik i. the state of being three-sided üçtonluq s. three-ton; ~ yük maşını three-ton

lorry / truck

üç-üç sy. in threes

üçüncü sy. (the) third; ~ cərgə the third row üçüzlü s. 1. three-edged; riyaz. trihedral;

~paz / çiv three-edged blade; 2. bot.

(gövdə haqda) triquetrous

üçüzlülük i. the state of being three-edged üçvalentli i. kim. trivalent [tra9-] üçvalentlilik i. kim. the state of

being trivalent üçvəznli s. three-dimensional

üçyarpaq I. i. bot. shamrock II. s. three-

leaved; trifoliate

ülgüçü

üçyaruslu s. three-circled

üçyaşar s. bax üçyaşlı

üçyaşlı s. three-year; three-year-old; (i.s.) of

three years; ~ uşaq three-year-old child*,

child* of three (years)

üçyerli s. three-seater (attr.)

üdüləmək f. to blurt out (d.), to speak*

obscurely

üdüləyib-tökmək f. bax üdüləmək üdüyüb-tökmək f. bax üdüləmək üfləmək f. 1. to blow*; tozu ~ to blow*

the

dust; 2. (söndürmək) to put* out (d.), to

extinguish (d.); şamı ~ to put* out a candle üflənmək f. 1.: to be* blown; 2. (söndürül- mək) to become*

extinguished / put out;

to be* blown / puffed out

üfunət i. stink, stench

üfunətli s. fetid, stinking; (heyvan və bit-

kidə) putrid; ~ iy (ağızdan gələn) fetid

breath

üfüq i. horizon (həm də məc.); skyline, fir-

mament; həqiqi ~ true / celestial / ration- al horizon; görünən ~ apparent / sensible / visible horizon

üfüqi s. horizontal; ~ xətt horizontal (line); ~ tir, turnik; id. horizontal bar

üfürmək f. 1. to blow* (d.); xörəyini ~ to blow* one’s food; 2. (söndürmək üçün) to put* out, to blow* out;

şamı ~ to put* out / to blow* out a candle

üfürtdürmək f. bax üfürtmək

üfürtmək f. 1. to ask / to cause s.o. to blow*

(d.); 2. (söndürtmək üçün) to ask / to cause

s.o. to put* out (d.) / to blow* out (d.) üfürülmək f. bax üflənmək

üləma i. arx. bax alım I

ülfət i. 1. friendly terms / relations; friend-

ship, intimacy; attachment (to, for); affec- tion (towards, for); ~ bağlamaq / etmək to have* friendly

relations (with), to be* on good* / friendly terms (with); bir kəslə ~ bağlamaq to be* on good / friendly

terms with smb.; 2. love, affection

ülgü i. pattern; ~ götürmək to cut* out a pattern; kağız ~ paper pattern; paltarın ~sünü götürmək to take* a

pattern of a dress

ülgüc i. razor, təhlükəsiz ~ safety razor ülgüçü i. cutter

793

ülkər

ülkər i. astr. the constellation of the Great Bear, Ursa Major

ülvi s. 1. high, lofty, elevated; ~ məqsəd high / lofty / exalted aim; ~ ideyalılıq high- principled character; 2.

məc. transcenden- tal; beyond the cloud; celestial, heavenly; divine; ~ aləm celestial sphere

ülviləşdirilmək f. to be* sanctified ülviləşdirmək f. to sanctify (d.), to make*

holy (d.)

ülvilik i. holiness [hou-]; sanctity; həyatın

ülviliyi the sanctity of life; andın ülviliyi the sanctity of oath; evlənməyin ~ the sanctity of marriage

ülviyyət i. bax ülvilik

ümdə s. main, chief, above all; principal; ən

~si above all; ~ məsələ main / chief / prin-

cipal question

ümid i. hope; ~ etmək to hope (for;+to inf.);

~ bəsləmək / bağlamaq to cherish (for), to be* in hopes; ~ vermək to promise; ~i doğrultmaq to justify

hopes; bütün ~lərlə vidalaşmaq to say* good-bye to all hopes; ~ olmaq to hope (for,+to inf.); to trust (d.), to

rely (on); ~i boşa çıxmaq to be* disap- pointed (in), to be* disappointed (with); ~ini kəsmək to lose* hope,

to be* unhope- ful, zəif / dumanlı ~lər vague hopes; mü- vəffəqiyyətə ~ hopes of success; kiməsə ~

bəsləmək to pin one’s hopes on smb.; nəyinsə ~ ilə yaşamaq to live in hope of smth; Mən möhkəm ümid

bəsləyirəm ki, o tezliklə yaxşılaşacaq I have good / strong hopes that he will soon be well

ümidli s. hopeful; reliable, trust-worthy, trusty ümidlilik i. hopefulness; trustworthiness,

reliability

ümidsiz s. 1. hopeless; ~ xəstə hopeless case;

Xəstə ümidsizdir The patient’s condition is hopeless; ~ vəziyyət hopeless situation; nəyinsə barəsində ~

olmaq to be* hope- less about / of smth.; gələcək üçün ~ olmaq to be* hopeless for the future; 2. unreli-

able, not strong enough; 3. untrustworthy; ~ adam untrustworthy person

ümidsizlik i. hopelessness; despair; ümid- sizliyə düçar etmək to drive* / to reduce (d.) to despair;

ümidsizliyə qapılmaq to give* way to despair, to give* oneself up to despair

794

ümumi

ümidvar s.: ~ olmaq to hope (for; +to inf.); nəyəsə ~ olmaq to hope for smth; Mən ümidvaram ki, sizi bu gün

görəcəyəm I hope to see you to-day

ümidvarlıq i. hopefulness

ümidverən s. hopeful; ~ şagird hopeful pupil;

~ gənc rəssam a hopeful art student;

~ perspektiv hopeful prospect ımidverici s. bax ümidverən ümidvericilik i. hopefulness ümman i. bax okean

ümmət i. 1. followers; fellow-fighters; Mə- həmməd ~i followers of Mahammad; İsa ~i followers of Christ; 2.

nation, people

ümumbəşər s. bax ümumxalq ümumdövlət s. State; nation-wide, national;

~ fondu State fund; ~ mənafeyi interests

of the whole country

ümumdünya s. world-wide, universal; world;

~ konqresi world congress; sülh tərəf- darlarının ~ konqresi the World Congress of the Defenders of Peace; ~

Sülh Şurası the World Peace Council; demokrat gənc- lərin ~ federasiyası the World Federation of

Democratic Youth; ~ şöhrəti world-wide fame; həmkarlar təşkilatlarının ~ fede- rasiyasıthe World

Federation of Trade Unions (qısa for.: W.F.T.U.); ~ səyahəti universal travel

ümumən z. in general, generally, altogether, on the whole; always; O, ümumən be- lədir He is always like

that; ~ Ümumən desək... Generally speaking... Ümumən nə vaxt durursunuz? What time do you generally

get up? Ümumən mən istira- hət günləri teatra gedirəm Generally I go to the treatre on Sundays; Ümumən

mən heyfsilənmirəm ki, evdə qaldım Altogether, I am not sorry I stayed at home

ümumxalq s. national; public; general; ~ malı public property, the people’s prop- erty; ~ işi common task of /

for the entire people

ümumi s. 1. general; common; aggregate, total; ~ iclas general meeting; ~ razılıq common consent; ~

düşmən common enemy; ~ yaşayış sahəsi aggregate floor space; Bu bizim ümumi işimizdir It is a matter of

our common concern, It is com-

ümumiləşdirilmək

mon cause of ours; 2. qram. common;

~ isim common noun ümumiləşdirilmək f. to be* generalized /

socialized / collectivized ümumiləşdirilmiş fi. generalized, socialized,

collectivized; kənd təsarrüfatının ~ böl-

məsi collectivized sector of agriculture ümumiləşdirmə fi. generalization; tələsik

~ hasty generalization

ümumiləşdirmək f. to generalize (d.), to

summarize (d.); təcrübəni ~ to generalize

experience

ümumiləşmə fi. becoming generalized ümumiləşmək f. to become* generalized /

summarized

ümumilik i. community; mənafe ümumiliyi

community of interests; dil ümumiliyi community of languages; fikir ümumiliyi community of opinions; fikir

və hissiyyat ümumiliyi community of thoughts and feelings

ümumittifaq s. All-Union; ~ qurultayı All- Union Congress

ümumiyyətcə z. bax ümumən ümumiyyətlə z. bax ümumən

ümummilli s. national; ~ problemlər nation-

al problems; ~ vəzifələr tasks involving

the whole nation

ümumşəhər s. city-wide, town-wide; ~ mi-

tinqi city-wide meeting

ümumtəhsil s. (i.s.) of general education;

~ məktəbi school providing general edu-

cation

ümumtürk s. ~ all-Turkish; ~ qurultayı all-

Turkish Congress

ümumzavod s. for the whole factory; all

factory

ün i. bax səs I

ünləmək f. bax səsləmək

ünsiyyət i. 1. sociability; 2. intercourse; rela-

tions, link; şəxsi ~ personal contact; dil ~ vasitəsi kimi language as a means of intercourse; dostlarla ~

tapmaq to have* intercourse with friends; kiminləsə ~də ol- maq to hold* / to keep* up / to continue an

active intercourse with smb.

ünsiyyətli s. sociable, amiable; ~ adam a good mixer, sociable person

ünsiyyətsiz s. unsociable, unamiable

ürək

ünsiyyətsizlik i. absence of intercourse / communication, lack of intercourse / com- munication

ünsür i. (müx. mənada) element; riyaziyyat ~ü element of mathematics; qalvanik ~ el. galvanic pile;

cinayətkar ~ criminal ele- ment

ünvan i. address; məktubu doğru ~a çat- dırmaq to deliver a letter at the right address, ~ını dəyişmək to

change one’s address ~a göndərmək to address (d., to)

ünvanlı s. (i.s.) with an address, (i.s.) hav- ing an address

ünvanlılıq i. the state of havingan address ünvansız s. (i.s.) without an address, (i.s.)

having no address

unvansızlıq i. the state of having no address

/ without an address

ünyetməz s. very / too far

ürəfa i. arx. bax arif I

ürək I. i. heart; ◊ ~ vermək to hearten (d.),

to give* courage (d.), to cheer up (d.); ◊ ~ etmək to dare, to venture; ürəyə dəymək to offend (d.); to hurt* /

to wound smb.’s feelings; ürəyə yatmaq to like (d.); to be* likeable (of person); Bu kitab sizin ürə- yinizə

yatırmı? Do you like this book? ◊ ürəyi gəlmək to decide (+to inf.), to bring* oneself (+to inf.); ◊ ürəyini

bulan- dırmaq to make* smb. sick, to turn smb.’s stomach; ◊ ürəyi getmək to faint (away); to lose*

consciousness; ◊ ürəyi götürmə- mək to sicken (d.); Ürəyim bunu götür- mür It sickens me; ◊ ürəyindən

keçmək to want (d.); to feel* a desire to have (d.); ürəyindən xəbər vermək to foretell* (d.), to divine smb.’s

intentions; ◊ ürəyinə dağ çəkmək to hurt* smb. heavily / violently; ◊ ürəyinə dammaq to have* a presenti-

ment (of, about), to have* a foreboding (of, about); ◊ ürəyinə salmaq to take* smth. to heart; ◊ ürəyini

açmaq 1) to dis- play / to discover one’s secret; 2) to cheer up (d.), to brighten (d.); ◊ ürəyini yemək to

grieve; to be* anxious; ◊ ürəyini yum- şaltmaq to move to pity, to stir the pity (of); ürəyi atmaq / döyünmək

1) to beat*, to thump, to throb; 2) to long for (d.); Onun ürəyi döyünür His / Her heart is thump- ing /

beating / throbbing; ◊ ürəyi ağzına

795

ürəkaçan

gəlmək to feel* strong disgust / aversion; ◊ ürəyi açıq olmaq to be* frank / open- hearted; ◊ ürəyi bulanmaq

/ qalxmaq to feel* sick; ürəyi qısılmaq, sıxılmaq to feel* heaviness in the heart; ◊ ürəyi qop- maq / düşmək

to get* strongly / deadly frightened; ◊ ürəyi dolmaq 1) to be* ready to cry / to weep; 2) to have* much to

say; ürəyi əsmək 1) to tremble, to thrill; 2) to long for, to desire (d.); ürəyi istəmək to desire (d.), to long for

(d.); ◊ ürəyi yan- maq 1) (susuz olmaq) to be* very thirsty; 2) to feel* sorry (for), to pity (d.), to grieve

(about, for, over); ürəyi xarab olmaq to feel* bad*, to faint (away); ~ döyüntüsü ilə with beating heart; ◊

kimisə ürəyinə basmaq to press smb. to one’s heart; ◊ daş ~ a heart of flint / stone; ◊ sınıq ~ broken heart;

ürəyin dərinliklərində in the bot- tom of one’s heart; at heart, in one’s heart (of hearts); ürəyin

dərinliklərindən from the bottom of one’s heart; tam ~lə with all one’s heart; ◊ kiməsə ürəyini açmaq to

open / to pour out one’s heart to smb.; ki- minsə ürəyinə toxunmaq to move / to stir / to touch smb.’s

heart; Onun ürəyin- dən qara qanlar axır His / Her heart bleeds; ◊ ürəyini kiməsə vermək to give one’s heart

to smb.; kiminsə ürəyinə ha- kim olmaq to obtain / to gain smb.’s heart II. s. heart (attr.); elm. cardiac; ~

tutması heart attack; ~ xəstəliyi heart disease; ~ əzələsi heart muscle; ~ həkimi heart spe- cialist; ~ dərmanı

elm. Cardiac

ürəkaçan s. heartwarming; ~ hadisə / əh- valat heartwarming event

ürəkağrısı i. heart-ache; (xəstəlik) heart- disease; (ürək tutması) heart attack

ürəkbir s. at one (with), agree (with, in / about); kiminləsə ~ olmaq to be* at one with smb.

ürəkbulandıran s. sickening, nauseating; həm də məc. loathsome

ürəkbulandırıcı s. bax ürəkbulandıran ürəkbulanması i. sickness, nausea [-s97];

~ hiss etmək to feel* sick

ürəkcik i. heartlet

ürəkdən z. heartily; with one’s heart, from the

bottom of one’s heart; işə ~ girişmək to get* to work heartily; ~ yemək to eat* heartily

796

ürəkyandıran

ürəkdən-ürəyə s. from heart to heart ürək-dirək i. ~ vermək to cheer up (d.), to

encourage (d.)

ürəkdolusu z. with all one’s heart and soul ürəkdöyünmə(si) i. 1. palpitation; tib. tachy-

cardia; 2. heartbeat, heart-quake ürəkkeçmə i. bax ürəkkeçməsi ürəkkeçməsi i. fainting fit, swoon; tib. syn-

cope; fit; attack; (çoxgüclü) paroxysm; əsəb ~si fit / attack of nerves, nervous fit; psixi ~ fit of madness;

quduzluq ~si parox- ysm of rage

ürəklə z. heartily; boldly; bravely, fearlessly; Mən ürəklə deyə bilərəm I may say with confidence, I can safely

say, I dare (to) say; işə ~ başlamaq to set* to work heartily

ürəkləndirici s. bax ürəkverici ürəkləndirilmək f. to be* heartened, to be*

encouraged, to be* filled with enthusiasm,

to be* inspired

ürəkləndirmək f. to hearten (d.), to encour-

age (d.), to cheer up (d.) to inspire (d.) ürəklənmək f. to take* heart, to hearten up, to dare; to become*

encouraged / heartened ürəkli s. bold, courageous, daring, audacious,

brave

ürəklilik i. boldness, courage, audacity,

courageousness

ürəksıxan s. tiresome, annoying, boring,

dreary; sad, melancholy; dull; ~ həyat dreary life; ~ hava dreary / dull weather; ~ iş dreary work

ürəksıxıcı s. bax ürəksıxan

ürəksındıran I. i. offender; heart breaker

II. s. heart-breaking

ürəksiz I. s. cowardly, faint-hearted, craven,

poor-spirited; ~ adam coward / cowardly man*, faint-hearted / chicken -hearted fol- low II. z. unwillingly,

with reluctance, reluctantly

ürəksizlik i. cowardice, cowardliness; ~ gös- tərmək to display / cowardice; ◊ to show* the white feather

idiom.

ürəkvarı s. heart-shaped, heartlike ürəkverən I. i. comforter, consoler II. s.

cheering, encouraging; consolatory ürəkverici s. consolatory, consoling, com-

forting; ~ sözlər consolatory words ürəkyandıran s. heart-burning; heartrending,

heartbreaking

ürəkyandırıcı

ürəkyandırıcı s. bax ürəkyandıran ürəyəyatan s. 1. corresponding to one’s taste; 2. pleasant, welcome; ~

xəbər welcome

news

ürəyəyatmaz s. 1. not corresponding to one’s

taste; 2. unpleasant, disagreeable; ~ iy dis-

agreeable odour

ürəyiaçıq s. kind-hearted, openhearted;

~ adam a kind-hearted person ürəyiaçıqlıq i. kind-heartedness, open-heart-

edness

ürəyiaçıqlıqla z. kind-heartedly, open-heart-

edly

ürəyibərk s. bax ürəyidaş

ürəyidağlı s. broken-hearted, wounded-

hearted

ürəyidağlılıq i. the state of being broken-

hearted / wounded-hearted

ürəyidaş s. stony-hearted, hard-hearted ürəyidaşlıq i. the state of being stony-heart-

ed / hard-hearted

ürəyigeniş s. magnanimous, generous;

~ adam a man* of magnanimous soul ürəyigenişlik i. magnanimity, generosity ürəyincə z. to one’s heart’s

content ürəyiqurdlu s. 1. envious; başqasının xoş-

bəxtliyinə qarşı ~ olmaq to be* envious of another’s good fortune; 2. (xəsis) greedy, stingy, niggardly; O, bir

qədər / bir az ürəyiqurdludur He / She is a bit stingy

ürəyinazik s. bax ürəyiyumşaq ürəyinaziklik i. bax ürəyiyumşaqlıq ürəyisınıq s. disappointed, disillusioned,

depressed, dispirited, hapless, ill-starred ürəyisınıqlıq i. the state of being disappoint-

ed / depressed

ürəyisözlü s. pained; offended ürəyisözlülük i. the state of being pained /

offended

ürəyitəmiz s. well-wishing, open-hearted,

frank, candid

ürəyitəmizlilik i. open-heartedness, frank-

ness, candour

ürəyiyuxa s. bax ürəyiyumşaq ürəyiyumşaq s. soft-hearted, tender-hearted,

kind

ürəyiyumşaqlıq i. soft-heartedness, tender-

heartedness, kindness; sensitiveness ürfan i. arx. knowledge, wisdom; education

üst

ürkək s. fearful, easily frightened / scared (həm də at haq.) shy

ürkəklik i. fearfulness, timidity, shyness ürkmək f. to be* frightened / startled (with); (at) to shy, to take*

fright (of); O, hər şey- dən ürkür He / She is afraid of everything ürkmüş fs. frightened; shied; ~ at shied

horse ürküdülmək f. to be* / to get* frightened / startled (with); (at) to be* shy, to take*

fright (of)

ürküşdürmək f. to cause / to force animals

to get frightened / scared

ürküşmək f. to get* frightened, to get* a fright ürkütmək f. to frighten (d.), to scare (d.), to

give* a fright

ürpənmək f. to bristle (up, with); Acığından

onun tükləri ürpəndi His / Her hair bris-

tiled up with anger

ürpərmək f. to bristle up; Kirpi kimi ür-

pərmə Don’t bristle up like a hedgehog ürpərtmək f. to cause (d.) to bristle ürpəşmək f. bax ürpənmək

üryan s. naked; nude; bare; ~ bədən naked

body; ~ ağac bare / naked tree; ~ qılınc

naked sabre

üskük i. thimble

üslub I. i. style; yüksək ~ elevated style;

Onun gözəl üslubu var He / She has a good style II. s. stylistic; ~ vasitəsi stylis- tic device

üslubi s. bax üslub II

üst I. i. top, head; (üst hissə) surface II. s.

1. upper; ~ mərtəbə upper storey; 2. out- side; right side; ~ geyimləri outdoor clothes pl.; ~ü açılmaq to be*

revealed / uncovered, to light; to be* discovered; ~ünü açmaq 1) to lay* bare (d.), to uncov- er (d.); 2) to

expose (d.); (cinayətin və s.) to convict (d. to); to prove guilty (d. of); bir kəsin yalanının ~ünü açmaq to

expose smb. as a liar; ~ünü örtmək 1) to cover (d. with), (damın) to roof (d.); (rənglə) to paint (d. with), to

overlay (d. with), (lakla) to varnish (d.), to laquer (d.); 2) məc. to conceal (d.); to shield (d.), to hush up (d.);

to keep* a secret (d.); ~ünü almaq 1) (toz) to settle (on), to cover (d.); 2) to attack (d.) all of a sudden; ~ünü

malalamaq 1) to plaster (d.), to parget (d.); 2) məc. to con- ceal (d.), to keep* to oneself (d.)

797

üst-baş

üst-baş i. clothes pl.; garment (s.), attire; ~ı olmamaq to have* no clothes / garments; ~dan çıxmaq to wear*

out one’s clothes

üstdə z. above; (yuxarı mərtəbə) upstairs; Baş / Göz üstə All right, OK.

üstdən z. from above, from (the) top; İşıq üstdən düşür The light falls from above; ~ beşinci sətir (xətt) the

fifth line from the top; ~ üçüncü mərtəbə the third storey from the top

üstdən-aşağı z. from top to bottom, down- wards

üstəgəlmə i. 1. riyaz. plus; 2. addition üstələmək f. to take* / to gain* the upper hand (over), to prevail

(over); to excel (d. in); to exceed (d.), sayca ~ to outnum- ber (d.); öz müəllimini ~ to excel one’s

teacher

üstəlik z. in addition (to), d.d. besides; more-

over

üstqurum i. fəls. superstructure; bazis və

~ basis and superstructure

üstüaçıq I. s. open, overt, uncovered; roofless

II. z. plainly, frankly, overtly; ~ danışmaq to speak* plainly / frankly, to speak* in plain terms

üstün s. superior; ~ qüvvə hərb. superior forces / numbers; Sən bacarıqda məndən üstünsən You are my

superior in ability; Hazırcavablıqda ondan üstün yoxdur She / He has no superior in wit; ~ gəlmək bax

üstələmək; ~ olmaq to exceed (d.), to excel (d. in); miqdarca ~ olmaq to out- number (d.); ~ tutmaq to prefer

(d. to;+to inf.); birini digərindən ~ tutmaq to prefer one to another, to favour one over another

üstündə qoş. 1. because of; on account of; sənin üstündə because of you; 2. above, over, on; buludların ~

above the clouds; başımın ~ over my head; stolun ~ on the table

üstündən z. over; over the top; paltarın ~ over the dress; O, donunun üstündən palto geymişdi She wore a

coat over her dress; eynəyin ~ baxmaq to look over the top of one’s spectacles pl.

üstünə qoş. 1. on; Kitabı stolun üstünə qoy Put the book on the table; 2. to the address; Onun üstünə

məktub gəlib A letter came

798

üşütmək

to his / her address; ~ atmaq 1) to fling* (d. at), to hurl (d. at); 2) to lay* (d.); to put* (d.); günahı başqasının

~ atmaq to lay* / to put* the blame on smb.; ~ düşmək 1) to find* by chance; 2) to find* fault (with), to cavil

(at); not to leave alone; ~ gəlmək to add (d.); to increase; to plus; Üç üstünə gəl altı bərabərdir doqquza

Three plus six is nine; ~ tökülmək to attack (d.) all together, to assault (d.); ~ çıxmaq 1) to get* on (d.); 2)

məc. to come* across (d.), to encounter (d.)

üstünlük i. 1. superiority, hava qüvvələrinin üstünlüyü air superiority; atəş üstünlüyü fire superiority; 2.

qram. superlative; ~ də- rəcəsi superlative degree

üstüörtülü I. s. closed, covered; ~ tennis kortu closed / covered tennis court; ~ ba- zar closed / covered bazar

II. z. ~ danış- maq to beat* about the bush idiom; amer. to beat* around the bush idiom.

üst-üstə z. 1. in sum, in all; (as a) whole, wholly; 2. in succession, running; on beş il ~ fifteen years in

succession, fifteen years running; 3. one on another

üsul i. way, mode, method, rule; bu ~la in this way; müxtəlif ~larla in different ways; ifadə ~u manner of

expressing oneself; istifadə etmə ~u directions for use; mü- alicə ~u the method / way / mode of treat-

ment

üsuli-din i. basis of religion

üsuli-idarə i. regime, government; çar ~si

tsarist regime / government

üsullu I. s. methodical, orderly II. z.

1. methodically, 2. carefully, cautiously,

guardedly

üsulluluq i. the state or quality of being

methodical / orderly

üsulsuz s. unmethodical; careless üsulsuzluq i. the state or quality of being

unmethodical

üşümək f. to be* cold, to feel* cold, to suffer

from cold; to shiver, to freeze; soyuqdan

~ to feel* cold, to shiver with cold üşütmə fi. shivering, fever, chill; Onun üşüt-

məsi var He / She is shivering

üşütmək f. 1. to cause smb. to tremble / to shiver with cold / to suffer from cold;

ütmək

2. to feel* feverish, to shiver; Mən üşü- dürəm I feel feverish, I shiver; O üşüdür She / He feels feverish, She

/ He shivers

ütmək f. to burn, to scorch; to pluck; quşu ~ to pluck a fowl

ütü I. i. (flat) iron, smoothing-iron; dərzi ~sü goose (pl. gooses); elektrik ~sü electric iron II. s. ~ taxtası

ironing board

ütük s. 1. scorched; singed; 2. vivacious, brisk ütüləmək f. to iron (d.), to press (d.); paltarı ~ to iron linen /

clothes; Onun şalvarını ütülədilər He had his trousers ironed /

pressed

ütülənmək f. to get* / to become* ironed

/ pressed

ütülətdirmək f. bax ütülətmək ütülətmək f. to ask / to cause smb. to iron /

to press (d.); to have (d.) ironed / pressed ütülmək f. 1. singe oneself; 2. to get* singed ütülü s. ironed,

pressed; ~ şalvar ironed /

pressed trousers

ütülülük i. the state or quality of being ironed

/ pressed

ütüsüz s. (i.s.) without iron; not ironed

/ pressed

ütüsüzlük i. the state or quality of being not

ironed / not pressed

üsyan i. (up)rising, rebellion, mutiny, revolt,

insurrection; silahlı ~ armed revolt / rising / insurrection; rising in arms; xalq ~ı pop- ular uprising; ~

qaldırmaq to rebel; to revolt (against); ~ı yatırmaq to suppress (d.), to repress (d.), to put* down (d.)

üsyançı I. i. rebel, insurgent, mutineer II. s. rebellious, insurgent, mutinous; ~ qoşun rebellious troops

üsyançılıq i. rebelliousness

üsyankar I. i. bax üsyançı I II. s. bax üs-

yançı II

üsyankarcasına z. rebelliously üsyankarlıq i. bax üsyançılıq

üyüdülmək f. to get* / to become* ground /

milled

üyüşmək f. to become* / to grow* numb; to

have* pins and needles (in); Soyuqdan onun əlləri üyüşdü His / Her hands grew numb with cold

üyütdürmək f. to ask / to cause smb. to grind (d.) / to mill (d.); to have*(d.) ground / milled

üz

üyütmək f. to grind* (d.); un ~ to grind* flour; qəhvə ~ to grind* coffee; buğdanı dəyirmanda ~ to grind*

wheat in a mill, to grind* corn into flour

üz i. 1. face; 2. surface; 3. the right side or face (of cloth, etc.) 4. the outer covering of a thing; 5. məc.

boldness, effrontery; ~də on, on the surface of; suyun ~ündə on the surface of the water; üzündən for the

sake of, on account of; sənin ~ündən for the sake of you; ~ə demək to say* to face; ~ çevirmək 1) bax

küsmək; 2) to turn away from; ~ə çıxmaq 1) to come* to the surface; 2) to appear, to make* one’s

appearance; to show* oneself; ~ etmək to face up; pul ~ü görmək to get* a bit of money, dinclik / rahatlıq

~ü görmək to find* a little peace; ~ünü açmaq 1) to talk to a child about unseemly things; 2) to have* sex

with a virgin; ~ü gülmək to be* happy / delighted / joyful; ~ünə gülmək to smile at, to be* friendly towards

(with a hint of insincerity); ~ü gülər happy, kind, (i.s.) with smiling face; ~ü qara 1) one who did smth. in the

past to be ashamed of; 2) a girl who had sex before marriage; ~ qarası / qaralığı dishonour, disgrace; ~ü

olmamaq 1) to have* no face / cover; 2) not to dare, not to have the face to; ~ü gəlməmək to be* unable to

refuse, to be* unable to face; ~ü gəlmək to dare, to have* the effrontery; istəməyə ~ü gəlmək to have* the

effrontery to want, to dare to want, to bring* oneself (to+inf.); Ona bunu deməyə üzüm gəlmir I can’t bring

myself to tell him / her this; ~-~dən utanar It is difficult to say such things to a person’s face; It is hard to

refuse personally; ~ ver- mək to be* indulgent to, to spoil (d.); to give* encouragement; ~ vurmaq to have*

recourse to; ~ünə vurmaq to cast* smth. in a person’s teeth, to reproach smb.; ~ü olmamaq to have* no

face, to dare not; İstiyə üzüm yoxdur I can’t face the heat; nə üzlə gəldin? How have you the face to come?

~ bağlamaq (süd) bax qaymaq- lamaq; ~ döndərmək 1) bax küsmək; 2) to be* / to get* disloyal; ~ görmək

məc. 1) to meet* people of different character;

799

üzbarı

2) to be* treated kindly; ~ göstərmək 1) (pis mənada) to treat badly, to meet* coldly; 2) (yaxşı mənada) to

please (d.), to give* satisfaction; (i.); ~ çəkmək to revet (d. with), (avadanlığa) to upholster (d.), (dəmirdən)

to bind* with iron (d.); ~dən baxmaq to look* / to examine superfi- cially, to look* / to examine hastily;

~dən iraq God forbid; ~ə qabarmaq / gəlmək, qayıtmaq to be* impudent / insolent (to); (uşaq) to cheek (d.);

d.d. to sauce (d.); to answer insolently / impudently; ~ə dirən- mək to refuse outright; ~ə durmaq 1) to

refuse outright; 2) to be* a false witness, to testify / to despose falsely; ~ü ağ olmaq to justify hopes / smb’s

confidence / trust; to be* praiseworthy; ~ü bərk olmaq to be* obstinate, to be* capable of great endurance,

to be* a great stayer; ~ü açıl- maq to become* impudent / shameless; ~ü danlanmaq to be* reproached; ~ü

üstə face downwards; ~ ü üstə uzanmaq to lie* face downwards; ~ünə dik baxmaq to look steadily at smb.;

~ünə salmaq to act / to behave boldly / impudently; ~ünə söz gəlmək to be* reprimanded / reproached;

~ünü ağartmaq 1) to copy; 2) to act / to behave praiseworthily; ~ünü ağ etmək to justify smb.’s hopes /

confidence; ~ünü al- maq (südün) to cream / to skim, to take* off; südün ~ünü almaq to cream / to skim the

milk, to take* off the cream; ~ünü kö- çürmək to copy (d.), to copy out (d.); ~ünü malalamaq 1) bax

suvamaq; 2) məc. to slur over (d.); işdəki qüsürlarün ~ünü mala- lamaq to slur over the defects of the work

üzbarı z. bax üz-üzə

üzbəgöz z. bax üzbəsurət

üzbəsurət z. face to face; Gəl görüşək və

hər şey haqda üzbəsurət danışaq Let’s get together and talk the whole things over face to face

üzbəüz z. bax üzbəsurət

üzdə z. when one is present; in one’s pres-

ence; in the presence of

üzdən z. superficially, perfunctorily, in a

perfunctory manner; ~ görülmüş iş a per- functory piece of work; ~ tanımaq to rec- ognize (d.) / to know*

(d.) by sight

800

üzgün

üzdəniraq s. the so called; ~ siyasətçi / alim / dost so called politician / scholar / friend üzəgülən s. 1. kind,

complimentary; 2. bax

riyakar II

üzən s. floating; ~ mayak lightship, lightves-

sel; ~ körpü floating bridge; ~ buz (ice-) floe; ~ balıq zavodu factory ship; ~ ekska- vator floating excavator; ~

restoran float- ing restaurant / bar

üzəngi I. i. stirrup II. s. ~ qayışı stirrup- leather, stirrup-strap

üzərində qoş. over, on; şəhərin ~ over the city; mövzu ~ on the subject

üzərlik i. bot. rue

üzə-üzə z. swimming; ~ gəlmək to come*

swimming

üzgəc i. 1. (balıqda) fin; (balinada və s.)

flipper; bel ~i dorsal fin; döş ~i thoracic fin; quyruq ~i caudal fin; qarınaltı ~ abdominal fin; 2. float

üzgörə I. s. partial; ~ fikir / şahid partial opinion / witness II. z. with partiality / prejudice; ~ danışmaq to

speak* with par- tiality

üzgörəlik i. partiality (to, for), bias (towards); kiməsə ~ etmək to treat with partiality (d.), to adopt a partial /

prejudiced attitude (towards)

üz-göz I. i. physiognomy, appearance II. z. ~ olmaq to deteriorate relations, to fall* off in relations; ◊ ~ünü

turşutmaq to frown, to be* dissatisfied / displeased; ~ünü bü- züşdürmək to make* / to pull face, to pull

faces

üzgü i. swim; swimming

üzgüçü i. swimmer; uzaq məsafəyə üzən

~ long-distance swimmer; qısa məsafəyə

üzən ~ short-distance swimmer üzgüçülük I. i. swimming; sərbəst üsul üz- güçülüyü free-style swimming II. s.

swim- ming; ~ idmanı competative swimming; ~ məktəbi swimming school; ~ hovuzu swimming pool; ~

qovuğu swimming-blad-

der, air-bladder

üzgün s. weak, feeble; frail; ~ uşaq weak /

feeble child; ~ qoca frail old man*; O üz- gün görünür He looks run down; acından / soyuqdan ~ olmaq to

faint with hunger / cold

üzgünlük

üzgünlük i. (physical) exhaustion; (acından) inanition; weakness, feebleness, debility; tib. asthenia; ~

səviyyəsinə çatmaq to be* utterly / physically exhausted; to be* worn out

üzləmək f. to select (d.), to choose* (d.), to pick out (d.)

üzlənmək f. 1. to become* bold / impudent; 2. to be* selected / chosen

üzləşdirilmək f. to be* confronted; O, məh- kəmədə üzləşdirildi He was confronted before the court

üzləşdirmə fi. hüq. confrontation üzləşdirmək f. to bring* face to face (d.), to confront (d.), to organize / to

make* up a

confrontation

üzləşmə fi. hüq. confrontation

üzləşmək f. 1. to meet* face to face; 2. to

confront (with); O, iki şübhəli adamla üzləşdi He / She was confronted by two queer looking men

üzlətdirmək f. bax üzlətmək

üzlətmək f. to ask / to cause s. o. to choose

(d.) / to select (d.)

üzlü s. 1. whole, unskimmed; ~ süd whole /

unskimmed milk; 2. məc. shameless, impu- dent; unblushing; ~ yalançı brazenfaced / unblushing liar; Nə

üzlü yaramazdır! What an impudent rascal! O, çox üzlüdür He / She is very unblushing

üzlük i. mask; qılınc oynatma üzlüyü fenc- ing mask; ~ qoymaq to put* on a mask; üzlüyünü atmaq to

throw* off / to pull off / to drop one’s mask

üzmək I. f. 1. (insan, heyvan) to swim*; 2. (əşya, bulud) to float, to drift; (gəmi) to sail; (paraxod) to steam;

(gəmidə) to sail, to navigate; (qayıqda) to boat; yel- kənlə ~ to sail, to go* under sail; axın aşağı ~ to go*

down stream; axına qarşı ~ to go* up stream; məc. to go* against the stream; səmada ~ to float across the

sky; sərbəst üsulla ~ to swim* in free style; üzü üstə ~ to swim on one’s chest; arxası üstə ~ to swim* on

one’s back; yanı üstə ~ to swim* on one’s side; suyun altında ~ to swim* under water; O heç üzmək bilmir

He / She cannot swim a stroke; ◊ balta kimi ~ to swim like a stone / like a tailor’s goose;

üzsüzlük

◊ yağ içində ~ (süd gölündə) məc. to swim* in luxury II. f. 1. to pick (d.), to pluck (d.); çiçək ~ to pick / to

pluck flow- ers; 2. to break* off, to sever; diplomatik əlaqəni ~ to break* off / to sever diplo- matic relations

(with); 3. to wear* out (d.), to exhaust (d.); Bu söhbətlər məni üzür All this talking wears me out; Nə üzüçü

gündür! What an exhausting day! 4. to waste (d.) Xəstəlik onun çanınnı üzüb The disease wasted his whole

body

üzr i. apology, excuse; ~ istəmək to beg par- don, to apologize; Üzr istəyirəm Excuse me, I beg vour pardon?

I apologize; d.d. (I am) sorry; ~ xahlıq etmək to make* an apology

üzrə qoş. 1. according to, under; qayda ~ according to the regulation; beynəlxalq qanun ~ under

international law; konsti- tusiya ~ under the constitution, constitu- tionally; moda / dəb ~ according to fash-

ion; 2. in accordance with; komitənin qərarı ~ in accordance with the decision of the committee; 3. by, to;

əmr ~ by order; hüquq ~ by right; 4. on the point (of+ger.), just (about+to inf.); O, gəlmək üzrədir He is on

the point of coming, He is just about to come

üzrxah i. apologist

üzrxahlıq i. apology, excuse; ~ etmək to beg

smb.’s pardon, to apologize to smb.

üzrlü s. 1. valid, good; ~ səbəb valid / good reason; O, üzürlü səbəbə görə gəlmə- mişdi He / She was absent

far valid / good reasons; 2. pardonable, excusable; Üzür-

lüdür It is pardonable

üzrlülük i. validity

üzrsüz s. 1. invalid, not good, not valid;

inadequate; ~ səbəb invalid / inadequate reason; O, üzrsüz səbəbə görə gəlmə- mişdir He / She was absent

for inadequate reasons; 2. unpardonable, inexcusable

üzrsüzlük i. invalidity

üzsüz s. 1. skim; ~ süd skim (skimmed) milk;

2. (utancaq) shy, bashful; ~ (utancaq) ca-

van qız bashful young girl, shy young girl üzsüzlük i. 1. the state or quality of being skimmed (of milk); 2. the

state of being

shy / bashful

801

üzüağ

üzüağ s. 1. irreproachable, blameless; 2. inno- cent (of); hüq. not guilty, guiltless

üzüağlıq i. irreproachability, blamelessness; innocence, guiltlessness

üzüaşağı z. down, downwards; ~ getmək to go* downwards

üzüboz s. shameless, impudent; ~ kələkbaz shameless liar, impudent liar; Nə üzüboz yaramazdır! What an

impudent rascal he is!

üzübozluq i. shamelessness, impudence üzücü s. exhausting, wasting; enervating, tir- ing; ~ qızdırma

wasting fever; ~ isti ener- vating / tiring heat; ~ müharibələr wasting

wars; ~ gün an exhausting / tiring day üzüdönük I. i. traitor; betrayer; (qadın) traitress II. s. unsteady, fickle;

inconstant;

unfaithful, faithless

üzüdönüklük i. inconstancy, faithlessness üzügülər s. merry, gay, affable, friendly, cor-

dial, lively; jolly; d.d. cheerful; (həm də adam haqda) jovial, cheerful; ~ cavan cheerful / jovial fellow; ~ qız

jolly girl; O, həmişə üzügülərdir He / She is always cheerful

üzügülərlik i. cordiality, affability üzügülərliklə z. affably, cordially üzügülməz s. gloomy, sullen; ~ həmsöhbət

/ yol yoldaşı gloomy companion üzügülməzlik i. gloominess, sullenness üzük i. ring; (finger-)ring; (möhürlü)

signet-

ring; nişan üzüyü, bəxt üzüyü wedding-

ring, engagement-ring

üzükvarı s. ring-shaped; ~ tutulma (ay, gün

haq.) annular eclipse

üzükvarılıq i. the state or quality of being

ring-shaped / ring like

üzüqara s. disgraceful, disgraced; guilty;

~ olmaq to be* disgraced

üzüqaralıq i. disgrace; kiməsə ~ gətirmək

to bring* disgrace upon smb.; Sən ailənə üzüqaralıq gətirirsən You are a disgrace to your family

üzüqırxıq i. (clean-) shaven, shaven üzüqırxıqlıq i. the state of being shaved /

shaven

üzüqırmızı s. məc. shameless; barefaced,

brazen (-faced); O, çox üzüqırmızıdır He is very shameless

802

üzüyumşaqlıq

üzüqırmızılıq i. shamelessness, barefacedness üzüqoylu s. downward; ~ yatmaq to lie* face

downwards, to lie* prone

üzülmək f. 1. (paltar) to be* torn, to be*

worn out, (kitab və s.) to be* frayed, to wear* out; məc. to be* used up; d.d. to be* played out; Paltar

üzüldü The dress was worn out; Bu parça tezliklə üzüləcək This cloth will soon wear out; 2. to exhaust

oneself (with); d.d. to eat* one’s heart out (with); 3. to lose* one’s strength, to grow* weak, (əldən düşmək)

to collapse, to break* down

üzülüşmək f. to settle accounts (with), to reck- on (with), to settle up; (həm də məc.) to get* even (with), to

get* back of one’s own

üzüm I. i. grapes pl.; muskat ~ü muscadine; muscat; vintage; ağ / qara / çəhrayı / qır- mızı ~ white / dark /

purple / golden grape; ~ yığmaq to cut* grapes II. s. grape; ~ tə- nəyi vine; ~ mövsümü vintage; grape har-

vest; ~ şərabı wine; ~ bağı vineyard; ~ şirəsi grape juice

üzümçü i. viticulturist, vine-grower, vine- yardist

üzümçülük I. i. vine-growing II. s. vine- growing; ~ sovxozu vine-growing state farm üzüməbənzər s. grapy,

grape-shaped, grape

üzüməbənzərlik i. the state or quality of

being grapy / grape-shaped

üzüməoxşar s. bax üzüməbənzər üzüməoxşarlıq i. bax üzüməbənzərlik üzümlük i. vineyard

üzündən qoş. because of; on account of;

through; onun ~ because of him / her; tən- bəllik ~ through laziness; ehtiyatsızlıq ~ through carelessness;

yağış ~ on account of the rain

üzüşmək f. 1. bax üzülüşmək; 2. to swim* all together

üzüyola s. compliant; obedient, dutiful; ~ uşaq obedient child; ~ qulluqçu dutiful servant

üzüyolalıq i. obedience, compliance üzüyumşaq s. pliable, pliant, flexible, com-

pliant

üzüyumşaqlıq i. pliability, pliancy, compli-

ance

üz-üzə

üz-üzə z. face to face; ~ gəlmək to come* face to face; to encounter (d.); ~ oturmaq to sit* face to face

üzv i. (müx. mən) member; (əl və ayaqlar) limbs; (elmi cəmiyyət və s.) fellow; riyaz. term; həmkarlar

təşkilatının ~ü mem- ber of a trade union; parlamentin ~ü member of Parliament; müxbir ~ corre- sponding

member; komitənin ~ü olmaq

üzvlük

to be* on the committee; cümlə ~ü part

of the sentence

üzvi s. organic; ~ kimya organic chemistry;

~ dəyişikliklər organic changes; ~ xəstə- lik organic disease; ~ analiz organic analy- sis; ~ maddə organic

matter

üzvlük I. s. membership II. i. membership; ~ haqqı membership dues; ~ bileti mem- bership card

803

vaxt

V, v the 30rd letter of the Azerbaijani alphabet va nid. o! oh!

vacib s. 1. necessary, urgent; ~ məsələ an

urgent matter; a matter of great urgency; ~ iş urgent business; ~ məlumat the nec- essary information; ~

kitab a necessary book; 2. important; ~ qərar important decision; Yuxu sağlamlıq üçün vacibdir Sleep is

necessary to health

vacibli s. important, necessary; ~ qərar important decision; ~ fact important fact; ~ xəbər important news; ~

kitablar important books

vaciblik i. necessity, importance; urgency vadar s. ~ olmaq to be* obliged / forced / compelled / induced; ~

etmək to force (d.), to compel (d.), to oblige (d.), to induce (d.)

vadaretmə i. compulsion

vadi i. valley; dell; məhsuldar ~ fertile valley vafli i. waffle

vağ i. zool. heron

vağam s. overripe; ~ arpa overripe barley vağamlamaq f. to become* / to grow* over-

ripe

vağanımaq f. bax vağamlamaq vağanlatmaq f. to let* to become* / to grow*

overripe (d.)

vağzal I. i. d.y. station, railway station; sər-

nişin ~ı passenger station II. s. ~ rəisi sta-

tionmaster

vahə i. oasis (pl.: oases)

vahid I. i. 1. unit; pul ~i monetary unit; ölçü

~i unit of measurement; nitq ~i speech unit; 2. (rəqəm) one; 3. riyaz. unity II. s. 1. single, common,

indivisible; ~ və bö- lünməz one and indivisible; ~ milli dil single national language; ~ cəbhə united front; ~

iradə a single / common will; ~ plan common plan; ~ dünya bazarı sin- gle world market; 2. only; ~ uşaq only

child

vahidlik i. unity; singleness; fikir / baxış vahidliyi unity of opinion / views; nəzə- riyyə və praktikanın vahidliyi

unity of theory and practice; təbiət qanunlarının vahidliyi the singleness of nature’s laws

804

vahimə i. fear, fright, terror, horror; panic; ölüm ~si fear of death; ~ içində olmaq to be* gripped / seized by

fear, to be* panic- stricken; ~yə salmaq to frighten (d.), to ter- rify (d.), to horrify (d.); ~yə düşmək to be*

terrified / horrified; to become* panic- stricken; ~ salmaq to raise a panic, to cause a scare, to give* smb.

fright; ~ basmaq to get* / to have* a fright, to get* frightened; ~ götürmək to be* frightened / terrified /

horrified

vahimələndirmə fi. frightening, terrifying, horrifying

vahimələndirmək f. to frighten (d.), to ter- rify (d.), to horrify (d.)

vahimələnmək i. to be* frightened / to be* terrified / to be* horrified

vahiməli s. terrible, horrible, horrific, fright- ful, fearful, fearsome, dreadful; panic; ~ əh- valat a dreadful

story; ~ xəstəlik horrible disease; ~ səs-küy horrible din / noise; ~ mənzərə frightful scene; ~ gecə dread- ful

night; ~ görünüş a fearsome sight

vahiməlilik i. fear, terror, horror vahiməsiz I. s. fearless, intrepid II. z. fear-

lessly, intrepidly

vahiməsizlik i. fearlessness, intrepidity vaxsey nid. My God! Goodness gracious!

Goodness me!

vaxt i. 1. time; istənilən / hər ~ at any time;

uzun ~ a long time / while, much / plenty of time; müəyyən ~ for a time / while; o ~a qədər till then, up to

that time, by that time; o ~dan since then; Mənim vaxtım yoxdur I have no time; az ~ı olmaq to have* little

time, to be* pressed for time; ~ olmadığı üçün for lack of time; 2. (dövr) time; times pl.; bütün ~larda at all

times; bizim ~da in our time, nowadays; səhər ~ı morning; axşam ~ı evening; gecə ~ı night-time; ~dan ~a at

times, from time to time; boş ~da in one’s spare time, at leisure; Vaxt gözləmir Time passes, There is no

time to be lost; Vaxt imkan vermir Time forbids, There is no time; boş ~ spare time; Vaxt göstərər Time will

show; son ~lar lately, recently; hazırki ~da at pres- ent, today; Hər şeyin öz vaxtı var at. söz. There is a time

for everything, Everything

vaxtamuzd

is good in its season; Vaxtdır Now it’s time; ~ ikən beforehand, in good time; ~ını uzatmaq (təxirə salmaq) to

delay (d.), to post on, to put off (d.); ~ öldürmək to kill time; Moskva vaxtı Moscow time; Moskva vaxtı ilə

saat ondur It’s ten Moscow time

vaxtamuzd s. ~ iş time work; ~ əmək haqqı payment by the hour (day, week, etc.)

vaxtaşırı I. s. periodic(al); ~ başağrıları periodic headaches II. z. periodically

vaxtaşırılıq i. periodicity

vaxtbivaxt z. at any time, any time one

wants, always, constantly

vaxtdan-vaxta z. from time to time, at times,

now and again, occasionally

vaxtıilə z. 1. once, at one time; Vaxtilə mən

bu kitabı oxumuşam I did read this book once; 2. formerly, in former times; Vaxtilə o, müəllim olub Formerly

he / she was a teacher

vaxtında z. 1. in time, at the right moment, exactly; ~ deyilmiş söz a word in season; ~ gəlmək to come* on

time / at the right moment, to come* / to be* exactly in time; 2. during; dava ~ during the war; 3. before-

hand, in advance; ~ bilet almaq to book a ticket in advance / beforehand

vaxtkeçirmə i. pastime

vaxtkən z. d.d. in advance, in good time,

ahead of time

vaxtlı z. in time, in proper time, early; ~ gəl-

mək to come* early

vaxtlı-vaxtında z. in time, accurately; işi

~ görmək to do* one’s work accurately vaxtlı-vaxtsız z. bax vaxtbivaxt

vaxtölçən i. chronometer

vaxtsız I. s. untimely, premature, unseason-

able; ~ ölüm untimely / premature death; həyatdan ~ köçmüş untimely deceased II. z. untimely,

prematurely; ~ ölmək to die untimely / prematurely, to die before one’s time; ~ gəlmək to come* late, to

be* late; O, vaxtsız öldü He / She died / passed away untimely

vaxtsızlıq i. lack of time, absence of time vaxtsız-vədəsiz I. s. inopportune, ill-timed, unseasonable; ~ vizit an

inopportune visit

II. z. untimely, inopportunely

vaqon

vaiz i. arx. preacher

vaizlik i. preaching; ~ etmək to preach,

to sermonize

vakansiya i. vacancy [`vei-]; ~nı tutmaq to

fill a vacancy

vakant s. vacant [`vei-]; ~ vəzifə a vacant

position; ~ professor yeri professorship vaks i. shoe polish, blacking

vaksin i. tib. vaccine

vaksinləmə fi. tib. vaccination vaksinləmək f. tib. to vaccinate (d.) vaksinlənmək f. tib. to be* vaccinated

vakslamaq f. to polish (d.), to black (d.);

ayaqqabını ~ to polish / to black one’s

shoes

vakslanmaq f. to be* polished / blacked vakslatmaq f. to ask / to cause smb. to pol-

ish (d.), to ask / to cause smb. to black (d.);

to have one’s shoes polished / blacked vakuum i. tex., fiz. vacuum

vakuumlu s.: ~ nasos vacuum pump

vaqe i.: ~ olmaq to happen, to take* place,

to come* about; Dünən gülməli bir şey vaqe oldu A funny thing happened yes- terday; Əhvalat Təbrizdə

vaqe olur The scene is laid in Tabriz

vaqiə i. 1. accident, event, incident, case; 2. dream, a vision during sleep; ~ görmək to dream; dostu ~də

görmək to dream of a friend; Vaqiədə gördüm ki, evdəyəm I dreamed that I was at home

vaqif s. versed (in), conversant (with), well- informed (about); ~ olmaq to be* well- informed (about) / well

versed (in); ədəbiyyata / kimyaya və s. ~ olmaq to be* conversant with literature / chemistry, etc.

vaqqıldama fi. 1. (bayquş) hooting; (ördək) quacking; (qurbağa) croaking; 2. məc. talking nonsense,

chattering endlessly

vaqqıldamaq f. 1. (bayquş) to hoot; (ördək) to quack; (qurbağa) to croak; 2. məc. to talk nonsense, to

chatter endlessly

vaqqıldatmaq f. to cause (bayquş) to hoot / (ördək) to quack / (qurbağa) to croak vaqqıltı i. (bayquş)

hooting; (qurbağa)

croaking; (ördək) quacking

vaqon i. (sərnişin üçün) passenger carriage,

coach; amer. passenger-car; bərk ~ hard- seated / “hard” carriage; yumşaq ~ soft-

805

vaqonçu

seated carriage; yataq ~u sleeping-car, sleeper; papiros çəkənlər üçün ~ smok- ing-carriage, smoker; papiros

çəkməyən- lər üçün ~ non-smoker; baqaj ~u luggage van; amer. baggage car; yük ~u goods van; waggon;

(üstü açıq) goods truck; amer. freight car; poct ~u mail van; amer. mail car

vaqonçu i. carriage-building worker vaqonet (ka) i. trolley, truck, car vaqonetsürən i. truck / trolley operator

vaqonqayıran I. i. carriage-building worker

II. s. carriage-building; amer. car-building; ~ zavod carriage-building works; amer. car-building plant

vaqon-restoran i. dining-car, restaurant-car; d.d. diner

vaqon-sistern i. tank-car

vaqonsürən i. bax tramvaysürən vaqon-vaqon z. carloads, truckloads, loads

of; ~ kömür truck-loads of coal; Onun vaqon-vaqon oyuncağı var He / She has loads of toys

val I. i. tex. shaft II. i. (qrammafon valı) record, gramophone record

valay i. ~ vurmaq bax valaylamaq valaylamaq f. to reel, to stagger, to sway valaylanmaq f. bax valaylamaq

valeh s. charmed, amazed, delighted, fasci-

nated, captivated ~ olmaq to be* charmed / amazed / delighted / fascinated / captivat- ed; to go* into

rapture; ~ etmək to charm (d.), to amaze (d.) to fascinate (d.), to delight (d.), to captivate (d.)

valehanə z. amazingly, charmingly, fascinat- ingly, rapturously

valehedici s. charming, amazing, fascinating; delightful ~ qız a charming girl; ~ tə- bəssüm charming /

fascinating smile; ~ qadın an amazing woman*

valehedicilik i. charm, delight, fascination valehlik i. charm, amaze, fascination, rapture,

amazement

valent i. valency

valentli s. valent; iki ~ bivalent

valentlik i. valency, valence

valerian I. i. əcz. valerian II. s. əcz.: ~ dam-

cısı valerian drops; tincture of valerian valet i. (qumar kağızı) knave, Jack

vali i. arx. deputy, governor-general

806

var

valideyn I. i. parent II. s. parent’s; parental; ~lər komitəsi (məktəbdə) parent’s com- mittee; ~lər iclası

(məktəbdə) parent’s meeting; ~ hüquqları parental rights

valideynlik i. parentage

valilik i. governorship

vallah nid. by God! vallah-billah nid. really and truly vallahi nid. bax vallah

vals s. waltz [w6:ls]; ~ etmək to waltz [w6:ls] valtorn mus. French horn

valtornçalan i. mus. French horn player valyuta I. i. mal. currency; xarici ~ foreign

currency; sabit ~ hard currency II. s. mal. currency; ~ əməliyyatı currency transac- tion; ~ məzənnəsi rate of

exchange

valyutaçı i. speculator in foreign currency vampir i. zool. vampire-bat

vandal i. tar. vandal

vandalizm i. vandalism

vandallıq i. bax vandalizm

vanil I. i. vanilla II. s. vanilla; ~ tozu vanilla

powder

vanilin i. vanillin(e)

vanilli s. (i.s.) with vanilla; (i.s.) mixed with

vanilla

vanna I. i. bath; oturacaqlı ~ hip-bath; gü-

nəş ~sı sun-bath; palçıq ~sı mud-bath; hava ~sı air-bath; uşaq ~sı baby’s bath; ~ qəbul etmək to have* / to

take* a bath II. s. ~ otağı bath-room

vannalı s. (i.s.) with a bath-room, (i.s.) hav- ing a bath-room

vannasız s. bathless; (i.s.) without a bath var I. i. property, fortune, wealth; xalqın ~ı national property II. f. 1.

there is, (cəmdə) there are; Otaqda bir oğlan var There is a boy in the room; Həyətdə çox uşaq var There are

a lot of children in the yard; 2. to have*; Mənim bir qardaşım var I have a brother; ~ olmaq to exist; Marsda

həyat varmı? Does life exist on Mars?; ~ qüvvəsilə with all his / her strength; Nə var, nə yox? How are the

things? Biri vardı, biri yoxdu... Once upon a time, there was / lived...; Var olsun! Long live! Var ol! Thanks!

Bravo! Ölkələr var ki,... There are countries that...; Adamlar var

ki,...; There are people who...

var-dövlət

var-dövlət i. riches pl.; property, fortune, wealth; stock of wealth; ~i olmaq to have* large property, to be*

well-to-do; ~ içində yaşamaq to live* luxuriously, to live* like a lord

var-gəl z.: ~ etmək to walk / to stroll about, to walk up and down, to walk to and fro; otaqda ~ etmək to

pace a room / a floor, to stroll up and down a room

varınıyeməz I. i. miser, skinflint; d.d. nig- gard II. s. miserly, niggardly

variant i. variant; version; “Color” ingiliscə “colour” sözünün amerikan variantıdır “Color” is the American

variant of the British “colour”, Kitab almancadır, lakin mən onun ingilis variantını oxumuşam The book is in

German, but I have read an English version

variasiya i. variation

varid ~ olmaq to reach, to arrive (in); şə-

hərə ~ olmaq to arrive in town

varidat i. bax var-dövlət

varis i. (oğlan) heir [e7]; (qız) heiress [`e7ris] varislik i. inheritance, legacy; varisliyə görə

almaq to inherit (d.); ~dən məhrum et -

mək to disinherit (d.)

varissiz s. heirless; (i.s.) having no heir /

(qız) heiress

varissizlik i. the state of being without heir

/ (qız) heiress

varlandırmaq f. to make* rich (d.), to enrich

(d.), to help smb. to become rich / wealthy varlanma fi. enrichment; becoming rich /

wealthy

varlanmaq f. to grow* / to become* rich, to

enrich oneself, to make* a fortune

varlı I. i. rich man*, the rich man; ~lar top. i. the rich; Varlılar mənim düşmənim idi

The rich were my enemies II. s. rich, wealthy, well-to-do, well off; ~ adam a well-to-do / rich man*; (i.s.) a

man* of property

varlı-hallı s. bax varlı II

varlı-karlı s. bax varlı II

varlıq i. 1. creature, being; 2. fəls. reality,

matter, the world around; 3. life, existence; Siz Allahın varlığına inanırsınızmı? Do you believe in the reality

of God? Varlıq şüuru müəyyən edir Existence determines

vasvası

consciousness; bütün varlığı ilə with all one’s heart and soul, with fibre of one’s being; bütün varlığı ilə

sevmək to love with all one’s heart and soul / with every fibre of one’s being

varlılıq i. richness; the state of being rich / wealthy

varmaq f. to go*; varıb getmək to go* away; təfərrüata ~ to go* into details

var-varidat i. riches pl., wealth, fortune, property

varvarizm i. dilç. barbarism

var-yox i. 1. all that one has, all the proper-

ty one has; 2. in all; only, no more than; ◊ ~dan çıxmaq to ruin oneself; ~dan çı- xartmaq to ruin (d.), to

bring* to ruin (d.); Onun var-yox bir uşağı var He / She has only one child

vasil: cəhənnəmə ~ etmək to kill (d.); to send to hell (d.)

vasitə i. 1. means; (müalicə vasitəsi) remedy; ~silə by means (of); mümkün olan bütün ~lərlə by all possible

means, by every means; ünsiyyət ~si communicative means; Dil insanlar arasında ünsiyyət vasitəsidir

Language is a means of com- munication between people; kütləvi infor- masiya ~ləri mass (information)

media; nəqliyyat ~ləri transport facilities; 2. way, mode, method; bu ~ ilə in this way; digər ~ ilə in a

different way

vasitəçi i. mediator, intermediary, (danışıqda) negotiator, go-between; ~ olmaq to act as a mediator / as a

go-between

vasitəçilik i. mediation; ~ etmək to medi- ate, to act as a mediator

vasitəli s. indirect; ~ tamamlıq qram. indi- rect object; ~ nitq qram. indirect speech, reported speech

vasitəsilə z. by means of; by the use of; kö- məkçi fel ~ by means of an auxiliary verb vasitəsiz s. direct; ~

tamamlıq qram. direct

object; ~ nitq qram. direct speech vasitəsizlik i. lack of intermediate link vassal i. tar. vassal, ligeman* (pl.:

ligemen) vassallıq i. vassalage

vasvası s. 1. squeamish, fastidious, finical;

2. over-anxious about one’s health; 3. scrupulous; mistrustful; ~ olmaq to be* squeamish / fastidious

807

vasvasılıq

vasvasılıq i. squeamishness; fastidiousness vaşaq i. zool. lynx; amerika vaşağı bobcat vaterpol i. id. water

polo

vaterpolçu i. bax vaterpolist

vaterpolist i. water-polo player

vatin i. sheet wadding

vatman i. (kağız) watman (paper)

vaveyla I. i. noise, scream, yell, shriek, shout-

ing; ~ salmaq / qoparmaq to scream, to make* noise, to set* up a clamour; Qəfil- dən vaveyla qopdu /

eşidildi Suddenly a cry / scream was heard II. nid. alas! oh! ah!

vay I. i. 1. grief, woe, misfourtune; 2. mourn- ing II. nid. ah!, oh! alas!

vay-haray i.: ~ salmaq / qoparmaq to make* a noise; to raise* / to set* up a clamour; to call for help

vayıldamaq f. to moan, to groan, to whimper; Vayıldama! Stop moaning!

vayıldanmaq f. bax vayıldamaq vayıldaşmaq f. to express one’s grief / sor-

row together, to moan together

vayıltı i. moan, moaning, groan, groaning,

whimper

vaysılanmaq f. to express one’s grief / sorrow vaysınmaq f. bax vaysılanmaq

vay-şivən i. ~ salmaq / qoparmaq to yell,

to howl; to sob violently, to sob as if one’s

heart would break

vay-vay nid. oh, dear!

vaz I. i. ~ keçmək to let* alone (d.), to give*

up (d.) II. i. bax vaza

vaza i. vase: (gül, çiçək üçün) flower bowl;

(meyvə üçün) fruit bowl

vazelin I. i. vaseline II. s. ~ yağı vaseline oil vazelinləmək f. to grease (d.) with vaseline,

to rub (d.) with vaseline

vazelinlənmək f. to be* greased / to be*

rubbed with vaseline

vazelinlətdirmək f. bax vazelinlətmək vazelinlətmək f. to ask / to cause s.o. to

grease / to rub with vaseline

vazelinli s. with vaseline; mixed with vaseline vec i. ~ə gəlmək to be* of use, to come* in

handy / useful (to smb.); ~inə almaq to take* into consideration (d.), to attach importance (to d.); ~inə

almamaq to take* no heed (to), to pay* no attention (to); Vecinə deyil He / She doesn’t care, He / She pays

no heed (to)

808

veneroloq

vecsiz I. i. good-for-nothing, lazy-bones, loafer II. s. useless, worthless; d.d. good- for-nothing; ~ adam a

useless / worthless man*

vecsizlik i. uselessness, worthlessness; the quality of being good-for-nothing

vedrə i. bucket, pail; ~ dolusu (bir vedrə) a bucketful (of), a pailful (of); bir ~ su a pailful / a bucketful of

water; ◊ ~ bağla- maq to scoff, to mock, to sneer

vedrəbağlayan i. scoffer, mocker, sneerer vedrəqayıran i. bucket-maker, pail-maker vedrələmək f. 1. to

draw* water, etc. with a

bucket / pail; 2. to measure smth. with a

bucket / pail

vedrəlik i. 1. (tin) (i.s.) fit for making buck-

ets / pails; 2. (i.s.) holding one pailful / bucketful; bir ~ samovar a samovar holding one pailful / bucketful of

water

vedrə-vedrə z. buckets of, pails of vegetarian I. i. vegetarian II. s. vegetarian,

~ xörəyi vegetarian diet

vegetarianliq i. vegetarianism

vegetasiya I. i. bot. vegetation II. s. bot. veg-

etation, vegetative; ~ dövrü vegetation

period, vegetative season

vegetativ s. vegetative; ◊ ~ əsəb sistemi veg-

etative nervous system

veksel i. mal. note of hand, promissory note,

bill (of exchange); ~ ödəmək to pay* / to

meet a bill

vektor i. fiz., riyaz. vector

vektorial s. vectorial

velodrom i. cycle track

velosiped I. i. bicycle, cycle; d.d. bike; (üç-

təkərli) tricycle II. s. ~ idmanı cycle rac-

ing; ~ yarışı cycle-race

velosipedçi i. bicyclist, cyclist

velotrek i. id. cycle track

velür I. i. velours II. s. velours; ~ şlyapa

velours hat

velvet i. velveteen

vena I. i. anat. vein II. s. venous; ~ iltihabı

phlebitis; ~ qanı venous blood venadaxili s. intravenous venera i. astr. Venus venerologiya i. venereology

veneroloji s. venereal veneroloq i. venereologist

venoz

venoz s. anat. venous

ventil i. tex. valve

ventilyasiya i. ventilation

ventilyasiya s. ~ qurğusu ventilator, venti-

lator plant

ventilyator i. ventilator; (fırlanan) fan veranda i. verenda(h)

verandalı s. (i.s.) with a veranda(h), (i.s.)

having a veranda(h); ~ ev a house with a

verenda(h)

verdirmək f. to ask / cause smb. to give (d.) verdirtmək f. bax verdirmək

verəcək i. debt; verəcəyi olmaq to be* in debt vergi I. i. tax; gəlir ~si income tax; uşaq-

sızlıq ~si small-family tax; əlavə gəlir ~si supertax, excess, profit tax; ~ yığmaq to collect taxes; ~ qoymaq to

tax (d.), to impose taxes (upon) II. s. tax; ~ siyasəti taxation / fiscal policy III. i. talent, gift; ~ verilmək to be*

given talent / gift, to be* endowed (with); allah vergisi a gift from the Gods

vergiqoyma i. mal. taxation, imposition of taxes

vergisiz s. tax-free; ~ gəlir tax-free income vergiverən i. mal. tax-payer

vergiyığan i. mal. tax-collector, tax-gather vergül i. comma; nöqtəli ~ semicolon;

~ qoymaq to put* a comma

veriliş i. transmission; (radio ilə) broadcast,

broadcasting; (televiziya ilə) telecast;

ədəbi ~ literary / book programme verilmə fi. 1. giving; presenting; 2. payment;

3. delivery; serving; giving out

verilmək f. 1. to be* given / to be* handed / paid; (radio və s.) to be* transmitted / broadcast; 2. to be*

served; Nahar verildi Dinner was served; 3. to be* submitted; İş məhkəməyə verildi The case was given to

the court; 4. (yer, bina və s.) to be* alloted; Çıxış üçün ona söz verildi He /

She was given the floor

verilmiş fs. given; yuxarıda ~ given above;

~ vahid riyaz. given value / quantity vermək f. 1. to give*(d. to); to bestow (on, upon); to deliver (d. to);

(əllə) to hand (d.); cavab ~ to answer, to give* an answer, to reply; suala cavab ~ to answer the ques- tion;

məktuba cavab ~ to reply to a letter;

vermək

nahar ~ to give* a dinner; ziyafət ~ to give* a party, to give* a ball; dərman ~ to give / to administer a

medicine; konsert ~ to give* a concert; dərs ~ to give* a les- son; söz (vəd) ~ to give* / to pledge one’s word;

(iclasda) to give* smb. the floor; borc ~ to lend* (d.); ad ~ to bestow a title (on); dosta sirr ~ to impart a

secret to a friend; şəhəri düşmənə ~ to deliver the town up to the enemy; bir kəsə əmr ~ to deliver an order

to smb., bir kəsi düşmə- nin əlinə ~ to deliver smb. into the enemy’s hands; and ~ to make* / to take* / to

swear* an oath; razılıq ~ to give* consent (to); şahidlik ~ to testify, to depose, to give* evidence (to); yol ~ to

make* a way (for); məc. to assume (d.); səhvə yol ~ to commit an error; yer ~ to make room (for); ixtiyar /

hüquq ~ to give* the right (d.), (rəsmi) to grant [gra:nt...] / to accord the right; Sizə kim ixtiyar verib? Who

gave you the right (+to inf.)? imkan ~ to enable (d.), to let (d.+inf.); to give an opportunity; ot- boy ~

(telefon) to ring* off; istirahət ~ to give* rest, to leave in peace; çöküntü ~ to leave* a sediment; əsas ~ to

give* ground (i.+to inf.); güc ~ to give* strength, to invigorate (d.); 1) zəhmət ~ (özünə) to take* the trouble;

2) (özgəsinə) to trouble (d.); to cause inconvenience, to put* incon- venience; Sizə zəhmət verə bilərəmmi?

May I trouble you? azuqə ~ to issue sup- plies; vəsigə ~ to give* a certificate; əmək haqqı ~ to pay* wages,

to pay* a salary; işarə ~ to give* the sign [sain] (to); ərə ~ to marry (d.); to give* (d.) in marriage; məsləhət ~

to give* advice; ümid ~ to give* hope; bəhanə ~ to give* rise (to); komanda ~ hərb. to give* a command; əl

~ to hold out one’s hand (to), (qadın) to offer one’s hand (to); to shake* hands; Onlar əl verdilər They shook

hands; mi- sal ~ to set* / to give* an example; ərizə ~ to hand in an application; məhkəməyə ~ to prosecute

(d.); məktəbə ~ to put* / to send* to school (d.); özünə hesabat ~ to be* aware (of, that, how), to realize

(d.); əhəmiyyət ~ to give* / to pay* atten- tion; məna ~ to mean; istefa ~ to send* in

809

vermişel

one’s resignation; hərb. to send* in one’s papers; səs ~ to vote (for); baş ~ to hap- pen, to take place; ələ ~

to betray (d.); ürək ~ to hearten (d.), to put* heart; əmr ~ to give* orders (to), to issue an order, to deliver

an order; can ~ to breathe one’s last, to be* going to die; çat ~ to crack; to split; bala ~ to breed*; dad ~ to

taste (d.); iy ~ to smell (d.); (pis) to have* a foul / putrid smell; 2. to serve (d.); stola ~ to serve; Nahar verildi

Dinner was served; 3. id. to serve; topu ~ to serve the ball; Ona 50 yaşdan artıq vermək olar He looks more

than 50; ◊ qulaqardına ~ to turn a deaf ear; ◊ bir qulağından alıb, o biri qulağından ~ in at one ear and out at

the other

vermişel i. vermicelli

verst i. (uzunluq ölçüsü) verst

vertikal s. vertical; ~ xəttlər vertical lines vertikallıq i. verticality

vertodrom i. heliport

vertolyot I. i. helicopter II. s.: ~ vağzalı hel-

iport; ~ meydanı helipad

vertolyotçu i. helicopter-pilot

vestibül i. vestibule

vestibülyar s.: ~ aparat vestibular apparatus veteran i. veteran: d.d. old stager; mühari-

bə ~ı war veteran, veteran of war; əmək

~ı veteran of labour

veteranlıq i. the state of being a veteran veto I. i. veto; ~ qoymaq to veto (d.), to

place / to put* a veto (on, upon); bir şeyə ~ qoymaq to veto smth., to place / to put* a veto (upon, on) II. s.:

~ hüququ the right of veto

veyl I. i. idler, loafer II. s. idle; ~ həyat a life of idleness

veyl-veyl z.: ~ gəzmək bax veyllənmək veyillənmə i. idling, loafing

veyillənmək f. to idle (about), to loaf (about),

to roam (through, about), to loiter (about),

to do* nothing

veylləşmək f. to become* loafer / idler veyllik i. idleness; inactivity

və bağ. and; ~ s. / sairə etc. (etcetera), and

so on; ~ ya (yaxud) or

vəba I. i. tib. cholera [`k6-]; Görüm səni

vəba aparsın! (qarğış) A cholera be with 810

vəfasızlıq

you! II. s. tib. choleric [`k6-]; ~ epidemi-

yası epidemic of cholera

vəbalı s. choleraic [`k6-]

vəcd i. rapture, delight, ecstasy; ~ə gəlmək

to be* delighted, to be* enraptured (with),

to go* into raptures / ecstasies

vəcdlə z. inspiredly, enthusiastically, with

enthusiasm

vəcdli s. inspired, enthusiastic

vəchlə z.: heç ~ by no means; hər ~ by all

means; nə ~ in what way? by what means? vəd i. promise, pledge; ~ vermək to promise, to give* a promise;

(təntənəli) to pledge; ~inə əməl etmək to keep* one’s promise / pledge; ~ini yerinə yetirmək to redeem

one’s promise / pledge; ~inə xilaf çıxmaq to break* one’s promise; təntənəli ~ solemn

promise

vədə i. appointment, promise; ~ vermək to

make* an appointment; to promise; ~yə düz çıxmaq to keep* one’s appointment / promise; ~yə xilaf çıxmaq

to break* one’s appointment / promise; Heç vədə! At no time! Never!

vədəxilaf s. ~ çıxmaq / olmaq to break* one’s promise / word; to fail to keep one’s word, to go back on

one’s word

vədəxilaflıq i. perfidity, treachery vədələşmək f. to make* an appointment /

arrangement

vədəsiz s. 1. without time-limit, open-ended;

2. out of season, ill-timed

vəfa i. faithfulness, loyality, fidelity; devo-

tion; əhdə ~ etmək to keep* one’s oath,

to be* devoted / faithful (to)

vəfadar I. i. darling, pet, favourite, a devoted

friend; Ey vəfadarım My darling, My dear,

My love II. s. bax vəfalı

vəfadarlıq i. bax vəfa

vəfalı s. faithful (to), loyal (to), true (to);

~ dost a devoted / staunch friend; ~ olmaq

to be* faithful / devoted

vəfalılıq i. faithfulness, loyality, fidelity; vəfasız s. faithless, unfaithful, disloyal, false;

~ olmaq to be* false / faithless / unfaithful vəfasızcasına z. bax vəfasızlıqla vəfasızlıq i. faithlessness,

unfaithfulness,

infidelity; ~ etmək to become* disloyal / false / unfaithful

vəfasızlıqla

vəfasızlıqla z. disloyally, treacherously, falsely

vəfat i. death, decease; vaxtsız ~ untimely death / decease; ~ etmək to die, to pass away; qəflətən ~ etmək

to die suddenly / unexpectedly

vəhalonki bağ. though, although; Vəhalonki gec idi o işini davam etdirdi Though it was late, he / she went on

working

vəhdət i. unity; nəzəriyyə ilə təcrübənin ~i unity of theory and practice; əkslik- lərin ~i unity of opposities;

baxışların / nöqteyi-nəzərlərin ~i unity of opinion, unity / unanimity of views; mənafelərin ~i community of

interests; məqsədlərin ~i identity / unity of purpose; hərəkətlərin ~i unity of action; ~i pozmaq to disrupt the

unity (of); zaman, məkan və hərəkətin ~i (qədim yunan faciələrində) the unities of place, time and action;

the dramatic uni- ties pl.

vəhşət i. wildness, savagery; ~ə salmaq / gətirmək to terrify (d.), to horrify (d.); ~ə gəlmək to get* frightened

/ terrified; ~ə gə- tirilmək to be* terrified / horrified

vəhşətli s. terrifying, frightful, fearful, dread- ful; ~ əhvalat a terrifying story; ~ şaxta terrible frost; ~ səs a

frightful noise; ~ tu- fan a fearful storm; ~ ağrı dreadful pain

vəhşətlilik i. dreadfulness, fearfulness, frightfulness

vəhşi I. i. savage, barbarian II. s. wild; (adam) barbaric, savage, barbarian; bar- barous; beastly; ~ heyvan

wild animal, beast; ~ ördək wild duck; ~ qəbilələr sav- age tribes, barbarian tribes

vəhşicəsinə z. wildly, savagely, barbarously, bestially; beastly; ~ döymək to beat sav- agely / with savagery

vəhşiləşmə fi. 1. (bitki) running wild; 2. get- ting savage / wild

vəhşiləşmək f. 1. (bitki) to run* wild; 2. (heyvan) to become* / to grow* wild; 3. (adam, məc.) to become* /

to grow* unsociable; to become* brutalized / savage

vəhşilik i. wildness, barbarism, savagery, bes- tiality; müharibənin ~ləri the savageries of war

vəhşitəbiətli s. beast-like; bestial vəhşiyana z. bax vəhşicəsinə

vər

vəkalət I. i. authority [`6:-]; power; ~i olmaq to have* the authority (+to inf.) II. s. ~ müddəti term of office

vəkalətli s. plenipotentiary; (i.s.) empower- ing to act for one

vəkalətnamə i. warrant [w6-]; power of attor- ney; bir kəsə ~ vermək to give* power of attorney to smb.; bir

şeyi ~ ilə almaq to get* smth. by warrant / by power of attorney

vəkalətsiz s. (i.s.) without authority / war- rant, warrantless

vəkil i. 1. advocate; (məhkəmədə) barrister; lawyer; 2. (müdafiəçi) defender; ~ etmək to authorize (d.+to

inf.), to empower (d.+to inf.); to depute (d.+to inf.); ~ edil- mək to be* authorized / empowered; 3. (nü-

mayəndə) representative; müvəqqəti işlər ~i charge d’affaires [,3a:=e9d5`fe7]

vəkillik i. 1. profession of barrister; the bar; ~ etmək to be* a practising barrister, to attend the bar; 2. the

bar, the legal profes- sion; məc. to have* the authority to speak (for)

vəl i. threshing board

vəlayaq s. big-footed; (i.s.) with large feet vələduzinna i. 1. illegitimate child; 2. məc.

swindler, pilferer, filcher

vələmir I. i. oats pl. II. s. ~ yarması oatmeal vələs i. bot. hornbeam

vələslik i. hornbeam grove

vəliəhd i. successor to the throne vəliəhdlik i. succession to the throne vəlvələ i. alarm, panic, commotion,

rumpus,

anxiety; excitement; ~ salmaq to set* up an alarm / anxiety, to arouse alarm, to cre- ate a panic, to put* / to

set* in commotion; ~yə düşmək to get* excited / alarmed, to be* in / to get* into a panic (about), to be* in

a state of anxiety; Siz heç nədən vəlvələ salmısınız You’re making a commotion about nothing

vəngildəmə fi. yelp, yelping

vəngildəmək f. to yelp; İt vəngildədi The

dog yelped

vəngildətmək f. to cause / force to yelp (d.) vəngilti i. yelp; it ~si yelp of a dog

vər i. k.t. patch; kartof / pambıq ~i a pota-

to / cotton patch

811

vərdiş

vərdiş i. 1. habit; ~ qazanmaq to form / to get* / to acquire / to assume a habit; ~ et - mək to be* in the

habit (of), to be* accus- tomed (to), to fall* into the habit (of+ger.), to acquire the habit (of+ger.); əmək

~ləri habits of work; ~dən əl çəkmək / götür- mək to break* (off) a habit, to give* up a habit; Dırnağı yemək

/ gəmirmək pis vərdişdir Biting one’s nail is a bad habit; 2. practice; skill; praktik ~lər practical skills; gec

yatmaq ~i the practice of going to bed late

vərdişli s. (i.s.) with a habit, (i.s.) having a habit (of doing smth.)

vərdişsiz s. (i.s.) without habit, unaccus- tomed (to), habitless

vərdişsizlik i. lack of habit, the state of being without habit

vərəq i. sheet, leaf; müəllif ~i 40000 typo- graphical units; bir ~ kağız a sheet of paper; sonrakı ~lər the

following sheets; əlavə ~loose leaf

vərəq-vərəq z. leaf by leaf, sheet by sheet; ~ oxumaq to read* sheet by sheet

vərəqə i. 1. leaflet; form; sorğu ~si question- naire [kwest37`ne7]; uçot ~si registration form; xəstəlik ~si

sick-leave-certificate, medical certificate, sick-list; ~ yaymaq to distribute leaflets; ~ doldurmaq to fill in a

form; 2. (qızıl, dəmir və s.) leaf

vərəqləmək f. 1. to turn over the pages (of), to leaf (over / through) (d.); 2. (gözdən ke- çirmək) to look

through (d.), to turn over the leaves

vərəqlənmək f. 1. to be* turned over; 2. (gözdən keçirilmək) to be* looked through

vərəqlətdirmək f. bax vərəglətmək vərəqlətmək f. to ask / to cause (d.), to turn

over the pages / the leaves

vərəm I. i. tib. tuberculosis, consumption;

ciyər ~i phthisis [`4a9s9z]; pulmonary tuberculosis / consumption; boğaz ~i tuber- culosis of the throat II. s.:

~ dispanseri T.B. prophylactic centre; ~ sanatoriyası sanatorium for consumptives; ~ həkimi tuberculosis

specialist

vərəmləmək f. 1. to fall* ill with tuberculosis / (ciyərdən) consumption; to be* taken ill

812

vəsiyyət

with tuberculosis; 2. məc. to pine; to waste

away through sorrow or illness

vərəmləndirmək f. bax vərəmlətmək vərəmlətmək f. 1. infect smb. with tubercu- losis / (ciyərdən)

consumption; 2. məc. to torment, (d.), to torture (d.), to trouble (d.)

continually

vərəmli I. i. consumptive, tubercular patient

II. s. tuberculous, tubercular, phthisic [`(f)4a9s9k]; ~ xəstə tubercular patient; (ciyəri) consumptive (patient)

vərəmlilik i. the state of being consumptive vərəsə i. 1. (oğlan) heir [e7]; (qız) heiress [`e7ris]; qanuni ~ heir-

at-law; 2. inheri-

tance

vərəsəli s. (i.s.) having a heir / (qız) heiress vərəsəlik i. bax varislik

vərəsəsiz s. bax varissiz

vərəsəsizlik i. the state of having no heir vəsait i. 1. means pl.; öz ~i ilə yaşamaq to

live within one’s means; 2. aid; əyani ~ visual aid; tədris ~ləri educational sup- plies; 3. resource; yerli ~lər

local resources; 4. allocation; mədəni işlərə ayrılmış ~ allocations for cultural services; əsaslı ~ capital

investments

vəsaitli s.: ~ adam man of means, a rich man vəsaitsiz s. (i.s.) without means, (i.s.) hav-

ing no means

vəsatət i. petition, solicitation, application;

~ qaldırmaq to solicit (for), to petition (for), to apply (for); ~i rədd etmək to decline / to refuse / to turn

down an appli- cation; ~in rədd edilməsi refusal of an application

vəsatətçi i. solicitor, intercessor

vəsf i. ~ etmək to praise (d.) in song, to glo-

rify (d.); şair. to sing (d.)

vəsiqə i. certificate; card; ~ vermək to give*

a certificate; şəxsi ~ identify / identifica-

tion card

vəsiqəli s. (i.s.) having / with a certificate,

(i.s.) having / with a card

vəsiqəsiz s. (i.s.) without a certificate, (i.s.)

with no card

vəsiyyət i. will; precept; testament, behest;

~ etmək to make* one’s will; ~ üzrə in accordance with behest / precept; ~ etmə- dən ölmək to die

intestate; O, vəsiyyət etmədən öldü He died intestate

vəsiyyətçi

vəsiyyətçi i. (kişi) testator; (qadın) testatrix vəsiyyətnamə i. written will / testament vəsmə i. mascara, Indian

ink; ~ çəkmək /

yaxmaq to put* mascara on, to mascara (d.); qaşa / gözə ~ çəkmək to mascara one’s eyebrows / eyes, to

put* mascara on one’s eyebrows / eyes

vəsməli s. mascaraed; ~ qaşlar / gözlər mas- caraed eyebrows / eyes

vəsməsiz s. mascaraless; (i.s.) without mas- cara

vəssalam nid. That’s all, That’s enough, That’ll do; d.d. O.K! Stop! Vəssalam, şüt tamam! And that’s all! And

O.K!

vətəgə i. fishery

vətəgəçi i. fisher, fisher-man*

vətəgəçilik i. fishery, fishing

vətən I. i. native land, homeland; ~i tərk et-

mək to leave* one’s native land / country II. s. home, patriotic; ~ hissi patriotic feel- ings pl.; Böyük Vətən

müharibəsi the Great Patriotic War; ~ sənayesi home industry; ~ həsrəti homesickness; ~ mə- həbbəti love

for one’s native land / country

vətəndaş I. i. citizen; Bakı ~ı olmaq to be* a citizen of Baku II. s. civil; ~ müharibəsi civil war

vətəndaşlıq I. i. citizenship II. s. civic; ~ hü- quqları civic rights; ~ borcu civic duty; ~ hüququ qazanmaq to be*

admitted to the citizenship; məc. to be* generally / uni- versally accepted, to receive general / uni- versal

recognition; ABŞ vətəndaşlığını qəbul etmək to become* a USA citizen, to be* granted USA citizenship

vətənli s. (i.s.) having a country / native land vətənpərəst i. bax vətənpərvər I vətənpərəstlik i. bax

vətənpərvərlik I vətənpərvər I. i. partiot; enthusiast II. s.

patriotic; ~ mahnılar patriotic songs vətənpərvərcəsinə z. patriotically vətənpərvəranə z. patriotically

vətənpərvərlik I. i. patriotism II. s. patriotic;

~ nümunəsi example of patriotism; ~ his-

sləri patriotic feelings

vətənsevər i. bax vətənpərvər I vətənsevərlik i. bax vətənpərvərlik I vətənsiz s. (i.s.) without a country /

mother-

land; homeless

vəziyyət

vətənsizlik i. the state of being without a country / a motherland

vətər I. i. riyaz. chord II. i. anat. tendon, sinew

vəz I. i. anat. bax vəzi II. i. sermon, preach- ing; ~ etmək to preach, to sermonize

vəzəri i. bot. watercress, garden-cress

vəzi i. anat. gland

vəzifə i. 1. duty;. d.d. job; əsgəri ~lər sol-

dier’s duties; Bu sənin / sizin vəzifənizdir It’s your duty; Hər kəs öz vəzifəsini ye- rinə yetirməlidir One must

do one’s duty; 2. (qulluq) post, position; ~ tutmaq to hold / to fill a post, to fill a position; bir kəsi ~sindən

çıxartmaq / kənar etmək to relieve / to remove smb. of his / her post, to dismiss smb.; yaxşı ~ tutmaq / ~də

ol- maq to hold* a good post; ~ başında öl- mək to die at one’s post

vəzifəli s. official; ~ şəxs / adam official, functionary, office holder, office bearer vəzifəpərəst i. careerist,

office-seeker, place- hunter, climber [`klai-]; amer. go-getter

vəzifəpərəstlik i. careerism, self-seeking vəzifəsiz s. (i.s.) without post / position vəzifəsizlik i. the state of

being without post

/ position

vəzili s. anat. glandular, glandulous

vəzir i. 1. vizier [`vizi7]; baş ~ Grand Vizier;

2. şahm. queen

vəzirlik i. the occupation of the vizier vəziyyət i. 1. situation; location; coğrafi

~ geographical situation; geographical location; beynəlxalq ~ international situ- ation; 2. (poza) position,

posture; şaquli ~ horisontal position; üfüqi ~ vertical posi- tion; maddi ~ financial position, welfare standards

pl.; oturaq ~də in a sitting pos- ture; işlərin indiki ~i the present posture of affairs; 3. condition, state; yaxşı ~

good condition; Bu maşın yaxşı vəziyyətdədir This car is in good condition; normal / pis / ümidsiz / iqtisadi

və s. ~ normal / bad / hopeless / economic, etc. state; normal ~də olmaq to be* in normal condition / in a

normal state; yaxşı ~də olmaq to be* in good* condition / in a good* state; 4. (icti- mai) status; ailə ~i family

status; marital state; ictimai ~ social status; hərbi ~ mar-

813

vəzn

tial law; fövqəladə ~ state of emergency; çətin ~də olmaq to be* in trained / reduced circumstances;

müharibə ~ində olmaq to be* at war (with)

vəzn I. i. arx. weight; Vəzncə yüngül, qiy- mətcə ağır Light in weight, heavy in price II. i. rhythm [`ri17m],

measure [`me=7]

vəznli s. 1. rhymed, rhythmical; ~ nəsr rhyth- mical prose; 2. rhymed; ~ şer rhymed verse vəznlilik i. the state

or quality of being rhyth-

mical

vəznsiz s. 1. uneven; unrhythmical; 2. light,

not heavy

vığıldamaq f. to chirp, to give* a quack vığıldaşmaq f. to chirp together

vığıltı i. quack; chirp

vıjıldamaq f. to chirp, to quack

vıjıltı i. whiz(z); ~ ilə getmək to go* with

a whizz; Maşınlar vıjıltı ilə keçirdi Cars

were whizzing past

vıqqıldamaq f. to whiz(z)

vıqqıltı i. chirp, the sound made by some birds vımpel i. pennant; keçici ~ challenge pennant vışka i. 1.

tower; müşahidə ~sı watch-tower,

observation point; 2. derrick; neft ~sı oil

derrick

vıyıldamaq f. to whistle; Külək vıyıldayır

The wind is whistling, The wind is howling vıyıldatmaq f. to throw* out (d.), to fling*

(d.), to hurl (d.)

vıyıltı i. whistle, whistling; güllənin ~sı the

whistle of a bullet; küləyin ~sı the whistling of the wind; ~ ilə getmək to go* with a whistle

vız z.: ~ durmaq (saç) to stand* on end vızıldama fi. buzzing, humming vızıldamaq f. to hum, to buzz, to

drone vızıldaşmaq f. to buzz / to hum together vızıldatmaq f. to fling* (d.), to hurl (d.), to

toss (d.); daş ~ to throw* / hurl stones; Paltarını döşəməyə vızıldatma Don’t fling your clothing on the floor;

O kərpici pəncərəyə vızıldatdı He hurled the brick at the window

vız-vız i. hum, buzz, drone; ~ etmək bax vı- zıldamaq

vızıltı i. hum, buzz, drone

vibrasiya i. vibration [vai-]; ~ etmək to

vibrate

814

videomaqnitafon

vibrator i. vibrator

vibron i. zool. vibrio

vicvicə i. d.d. shudder, shiver, tremble; ca-

nına ~ düşmək 1) to get* nervous / excit-

ed; 2) to get* frightened, to be* afraid vicdan i. conscience; təmiz ~ good / clear / clean conscience; çirkli ~

guilty / bad con- science; ~ xatirinə for conscience’s sake; ~ın səsinə qulaq asmaq to act according to one’s

conscience, to follow the dictates of one’s conscience; ~ əzabı çəkmək

to be* conscience-stricken

vicdanla z. conscientiously, honestly; ~ hə-

rəkət etmək to act / to behave conscien- tiously, to act according to one’s conscience; təmiz ~la with a clear

/ clean conscience; Vicdanla danışsaq... Honestly speaking... To tell the truth

vicdanlı s. conscientious, honest, honest- minded; ~ fəhlə conscientiuos worker; ~ adam honest man; ~

adamlar honest- minded people

vicdanlılıq i. conscientiousness, honesty vicdansız I. s. unscrupulous, dishonest, out- rageous, shameless; ~

adam dishonest man; ~ rəftar outrageous treatment II. z. unscrupulously, without scruple, dishon-

estly, shamelessly

vicdansızca z. bax vicdansızcasına vicdansızcasına z. dishonestly; shamelessly; ~ hərəkət etmək to act / to

behave dis-

honestly

vicdansızlaşmaq f. to lose* one’s conscience,

to become* dishonest / shameless vicdansızlıq i. dishonesty; shamelessness; impudence; ~ etmək to act / to

behave dis-

honestly

vida I. i. farewell, parting, leave-taking II. s.

farewell; parting; ~ sözü parting words; ~ görüşü parting visit; ~ ziyafəti farewell party

vidalaşarkən z. at parting, while leaving vidalaşma fi. farewell, parting

vidalaşmaq f. to say* good-bye (to), to bid*

farewell, to part (with); həyatla ~ bax

ölmək

videokamera i. videocamera videokaset i. video cassette videolent i. videotape videomaqnitafon i.

videorecorder

videotelefon

videotelefon i. videotelephone

videoyazı i. videotape recording; konsertin

~sı videotape / recording of a concert vikinq i. tar. viking

viktorina i. quiz (game); radio ~sı radio quiz

(programme)

vilayət I. i. province, district, region, area;

Moskva ~i the Moscow region II. s.

regional; ~ mərkəzi regional centre vilayətlərarası s. interregional

villa i. villa; qəşəng / gözəl fine / nice villa;

gədim ~ old villa; Mən adətən yay tə- tilimi öz villamda keçirirəm Usually I spend my summer holidays in my

own villa

vineqret i. salad of beetroot, gherkings, etc. dressed with oil and vinegar

vint i. screw; ~i bağlamaq to screw down (d.), ~i açmaq to unscrew (d.); ◊ Onun bir vinti çatmır He / She has

a screw loose

vintaçan i. screw-driver, turn-screw vintkəsən I. i. screw-cutter II. s. ~ dəzgah screw-cutting lathe / machine,

screw-cutter vitnləmək f. to screw up (d.), to screw down

(d.)

vintlənmək f. to be* screwed down vintlətmək f. to ask / to cause s.o. to screw

(d.)

vintli s. (i.s.) with a screw, (i.s.) having a

screw

vintlilik i. the state of having a screw vintsiz s. screwless; (i.s.) without a screw vintsızlık i. the state of being

screwless vintşəkilli s. bax vintvarı

vintvarı s. spiral; screw-shaped

viola i. mus. viol

violonçel i. mus. violoncello [-t3e-], cello [t3e-] violonçelçalan i. violoncellist [-t3e-], cellist

[t3e-]

violonçelçi i. bax violonçelçalan

viraj i. turn; sərt ~ steep turn

viran s. devastated, wasted [wei-]; ~ etmək

to destroy (d.), to demolish (d.), to devas- tate (d.); ~ olmaq to be* destroyed / ruined; ölkəni ~ qoymaq /

etmək to devastate the country; könlü ~ olmaq to lose* heart, to be* cast down / dejected; bir kəsin kön-

lünü ~ etmək to drive smb. to despair

viranedici s. devastating, ruinous; ~ müha- ribələr ruinous / devastating wars; ~ tufan a devastating storm

viza

viranə i. bax viranəlik

viranələnmə i. becoming destroyed / demol-

ished / ruined

viranələnmək f. bax viranələşmək viranələşmək f. to become* devastated /

ruined / destroyed

viranəlik i. ruins pl., qədim qəsrin vira-

nəliyi the ruins of an ancient castle; vira-

nəliyə çevirmək to reduce to ruins viranxana i. ruins, devastation; ruined / dev-

astated house

viranlıq i. bax viranəlik

virtuoz I. i. virtuoso (s) II. s. virtuous; mas-

terly

virtuozluq i. virtuosity

virus i. tib. virus

viruslu s. tib. virus, viral; ~ qrip virus / viral

influenza; ~ xəstəliklər virus diseases virusologiya i. virology

virusoloq i. virologist

viski i. whisky

viskoz i. tex. viscose

viskozlu s. viscose; ~ ipək viscose silk vitamin i. biol. vitamin vitaminləşdirilmək f. to be* vitaminized

vitaminləşdirilmiş fs. vitaminized vitaminləşdirmə fi. vitaminizing, making

rich with vitamins

vitaminləşdirmək f. to vitaminize (d.) vitaminli s. vitaminous, vitamin-rich; (i.s.)

rich in vitamins

vitaminlilik i. the quality of having rich vita-

mins

vitaminoz s. bax vitaminli

vitaminsiz s. vitamin free, vitaminless; (i.s.)

without vitamins,

vitaminsizlik i. vitamin deficiency, the state

of being without vitamins

vitrin i. (shop) window

vitse-admiral i. vice-admiral

vitse-konsul i. vice-consul

vitse-prezident i. vice-president

viza i. visa; ölkəyə daxil olmaq üçün ~ entry

visa; ölkədən çıxmaq / getmək üçün ~ exit visa; ~ vermək to visa, to grant a visa, to provide a visa (for); ~

qoymaq to visa; pasporta ~ qoymaq to put* a visa on a passport; ~ istəmək to apply for a visa

vizalamaq f. to visa (d.) Sizin pasportunuz vizalanıb Your passport has been visaed

815

vizalanmaq

vizalanmaq f. to be* visaed

vizalatdırmaq f. bax vizalatmaq vizalatmaq f. to ask / to cause smb. to visa (d.) vizalı s. visaed

vizit I. i. visit; rəsmi ~ official visit; dostluq

~i friendly visit II. s. ~ vərəqəsi bax vi-

zitka

vizitka i. visiting-card

visual s. visual; ~ müşahidə visual observa-

tion

vokal s. mus. vocal; ~ musuqisi vocal music vokalist i. mus. vocalist

vokalizm i. dilç. vocalizm

voleybol I. i. id. volley-ball II. s. id. volley-

ball; ~komandası volley-ball team; ~mey-

dançası volley-ball pitch

voleybolçu i. volley-ball player, volley-baller voleybolçuluq i. the profession of a volley-

baller / volley-ball player

volfram I. i. kim. tungsten II. s. kim. tungsten;

~ lampası tungsten lamp; ~ filizi tugsten ore volt i. fiz. volt

voltaj i. fiz. voltage

voltametr i. fiz. voltmeter

volterçi i. tar. voltairian

volterçilik i. voltairainism

volyuntarist i. fəls. voluntarist volyuntarizm i. fəls. voluntarism

votum i. vote; etimad ~u vote of confidence;

qeyri-etimad ~u vote of censure, vote of

non-confidence

vulkan i. coğ. volcano; aktiv ~ active vol-

cano; sönmüş ~ extinct volcano; palçıq ~ı

mud volcano

vulkanik i. geol. volcanic; ~ şüşə volcanic

glass; ~ tuf volcanic tuff; ~ süxur volcanic

rock; ~ qazlar volcanic gases vulkanizasiya i. tex. vulcanization; ~ etmək

to vulcanize (d.)

vulkanizator i. (aparat) vulcanizer vulkanizatorçu i. vulcanizer

vulkanizə i.: ~ etmək bax vulkanlaşdırmaq vulkanizm i. vulcanizm

vulkanlaşdırma fi. vulcanization vulkanlaşdırılmaq f. to be* vulcanized vulkanlaşdırmaq f. to vulcanize (d.)

vulkanlaşma f. vulcanization, getting /

becoming vulcanized

vulkanlaşmaq f. to get* / to become* vul-

canized

816

vurğun

vulkanologiya i. geol. volcanology vulkanoloq i. geol. volcanologist

vulqar s. vulgar; ~ sözlər / ifadələr vulgar

words / expressions; ~ qadın a vulgar woman; ◊ ~ materializm fəls. vulgar mate- rialism

vulqarcasina z. vulgarly, in a vulgar way / manner

vulqarizə i.: ~ etmək bax vulqarlaşdırmaq vulqarizm i. dilç. vulgarism vulqarlaşdırıcı I. i. vulgarizer II. s.

vulgar-

izing

vulqarlaşdırılma fi. vulgarization vulqarlaşdırılmaq f. to be* vulgarized vulqarlaşdırılmış fi. vulgarized

vulqarlaşdırma fi. vulgarization vulqarlaşdırmaq f. to vulgarize (d.) vulqarlaşma fi. vulgarization, getting /

becoming vulgarized

vulqarlaşmaq f. to become* / to grow* vulgar vulqarlıq i. vulgarity

vurağan s. butting, given to butting, apt to

butt; ~ inək butting cow; Bu inək vura- ğandır. This cow is given to butting; ◊ Vurağan inəyə / qoça Allah

buynuz verməz at. söz. God sends a cussed cow short horns, Cussed cows have cut horns

vurağanlıq i. the quality of being apt to butt vuran I. i. riyaz. multiplier, factor II. s. bax

vurağan

vurdurmaq f. to ask / to cause smb. to beat

(d.) / (soyuq silahla) to stab (d.), / (odlu silahla) to shoot (d.); saçını ~ to have* one’s hair cut

vurğu I. i. dilç. stress, accent; məc. emphasis; məntiqi ~ logical stress; qüvvətli ~ acute stress / accent; zəif ~

grave stress / accent; ~ qoymaq to stress (d.), to accent (d.), to lay* stress (on); (həm də məc.) to empha-

size (d.) II. s.:~ işarəsi stress (-mark); ~ işarəsi qoymaq to put* a stress (-mark)

vurğulamaq f. to stress (d.), to emphasize (d.), to accent (d.); sözü ~to stress / to empha- size a word

vurğulu s. stressed; emphasized; ~ heca / söz a stressed syllable / word

vurğun I. i. lover, a man in love II. s. (i.s.) in love (with), enamoured; amer. enam- ored; ~ adam man in love;

~ olmaq to be*

vurğuncasina

in love (with) III. i. tib. stroke; Səni vur- ğun vursun! A stroke be with you! May a stroke strike you!

vurğuncasina z. bax vurğun-vurğun vurğun-vurğun z. lovingly, amorously; bir kəsə ~ baxmaq to eye smb.

amorously, to

look with eyes full of love at smb. vurğusuz s. dilç. unstressed, unaccented;

~ heca / söz unstressed syllable / word vurğusuzluq i. the state of being unstressed

/ unaccented

vurhavur I. i. d.d. brawl, scuffle, tumult

II. z. zealously, painstakingly; ~ işləmək

to work with zeal / diligence

vurhavurla z. noisily, fussly, restlessly vurhay i. d.d. noise, hubbub, brawl, uproar,

scuffle, tumult; ~ salmaq to make* a row / a noise, to set* up a clamour; Şəhər vur- hay içində idi The town

was in uproar

vurma s. multiplication; ~ cədvəli riyaz. multiplication table

vurmaq f. 1. to beat* (d.), (qamçı ilə) to whip (d.), (ayaqla) to kick(d.), (yumruqla) to punch (d.), (soyuq

silahla) to stab (d.), (şallaqla) to lash (d.), (qırmancla, balta ilə və s.) to strike* (with), (odlu silahla) to shoot*

(d.), düşməni öz silahı ilə ~ to baffle / to foil / to confute an opponent with his own weapon; to make* an

opponent’s weapon recoil against him, to beat* smb. at his game; əl ~ 1) to touch (d.); Əl vur- mayın Don’t

touch; 2) to clap one’s hands, to applaud; fəvvarə ~ to well out, to sprout; hədəfi ~ to hit* the mark; ◊ göz ~

to wink (at); bir kəsə göz ~ to wink at smb.; təbil ~ to beat the drum; təyyarə ~ to shoot* / to bring* down

an aircraft; quş ~ to drop a bird; bir kəsi vurub yıxmaq to knock smb. down; qapını ~ to slam the door; bir

kəsin boynunu ~ to chop / to cut* off smb.’s head; dövrə ~ to go* round; bir kəsə zərər ~ to cause smb.

damage, to do* harm to smb.; ◊ bir kəsə işarə ~ to hint at smb.; yekun ~ to sum up; kirşan ~ to powder (d.);

üz ~ to beseech (d.), to entreat (d.); özünü xəstəliyə ~ to pretend to be ill; özünü dəliliyə ~ to pretend to be

mad; rəng ~ bax rəngləmək; naxış ~ bax naxışlamaq; buxov ~ bax buxovlamaq;

vuruşmaq

yük ~ bax yükləmək; nal ~ bax nalla- maq; teleqram ~ to send* a telegram; ara ~ to stir up (d.) aganist, to

set* (d.) aganist; 2. (ilan) to bite* (d.); 3. (arı) to sting (d.); 4. (saçı) to cut / (d); saçını ~ to cut* one’s hair; 5.

riyaz. multiply; ikiyə, üçə və s. ~ multiply by two, three, etc.; ◊ əlini ağdan qaraya vurmamaq ≅ not to stir /

to lift / to raise a finger

vurnuxa-vurnuxa z. fussily, restlessly; ~ hərəkət etmək to act fussily; ~ qalmaq to be* restless / fussy

vurnuxma fi. fuss, bustle; fussiness vurnuxmaq f. to fuss, to bustle; otaqda ~ to

bustle about the room

vur-tut z. in all, only; Mənim vur-tut beş

manat pulum var I have only five manats vurub-yıxan s. d.d. lively, sharp, mischie- vous, daredevil,

pugnacious; ~ adam dare-

devil

vurub-yıxmaq f. to knock down (d.) vuruq i. riyaz. multiplier, factor

vurulan i. riyaz. multiplicant

vurulmaq f. 1. (öldürülmək) to be* killed;

2. (hədəf) to be* hit; 3. (sevmək) to fall* in love (with), to lose* one’s heart (to); 4. riyaz. to be* multiplied

vuruş i. bax vuruşma

vuruşa-vuruşa z. fighting; running; ~ geri

çəkilmə a fighting retreat, running fight;

~ geri çəkilmək to retreat with a fight vuruşqan I. i. fighter, a pugnacious fellow, daredevil II. s. pugnacious;

~oğlan a pug-

nacious boy

vuruşqanlıq i. pugnacity, pugnaciousness vuruşdurmaq f. to set* (d.on); məc. to set*

(d. against), to cause (d.) to quarrel (with) vuruşma fi. fight, fighting, battle; action; hava ~sı air fight;

əlbəyaxa ~ hand-to- hand fight / fighting; küçə ~sı street fight- ing; dəhşətli ~ furious / violent / terrible

fighting; ağır ~ heavy fighting; müdafiə ~sı defensive battle / action; həlledici ~ decisive battle; ~da ölmək to

die in bat- tle; ~da öldürülmək to be* killed in action / battle; ~dan boyun qaçırmaq to refuse

battle

vuruşmaq f. to fight* (with, against), to have*

a fight, to join in the fight, to fight* a battle;

817

vücud

vətən uğrunda ~ to fight* for one’s coun- try; düşmənə qarşı ~ to fight* against the enemy; axıra / sona

qədər ~ to fight* to the finish

vücud i. 1. body; 2. person, man*; 3. being, creature; ~a gəlmək to come* into being / existence, to spring*

up, to appear; ~a gə- tirmək to create (d.), to originate (d.), to establish (d.)

vücudlu s. slender, slim; impressive, imposing vücudsuz s. plain, ugly; ill-proportioned vüqar i. pride; milli ~

national pride; ailə-

nin ~ı pride of the family; bir kəsin ~ına toxunmaq to hurt smb.’s pride; Oğlan valideynlərinin vüqarı idi The

boy was his parent’s pride

vüsətlilik

vüqarla z. proudly; in a proud manner; ~ demək to say* proudly

vüqarlılıq i. pride; haughtiness

vüqarsız s. prideless, (i.s.) without self-

respect / esteem

vüqarsızlıq i. the quality of being prideless

/ without self-respect

vüsal i. şair. meeting, joining; ~a çatmaq /

yetişmək to meet* one’s darling; to join

in marriage with one’s darling

vüsət i. scope, range; geniş ~ wide scope;

~ vermək to give* scope / range; inqilabi hərəkatın ~i scope / range of the revolu- tionary movement

vüsətli s. bax geniş I vüsətlilik i. bax genişlilik

818

yadırğamaq

Y, y the 31th letter of the Azerbaijani alphabet ya I. bağ. or; bir ~ iki one or two; cümə ~ şənbə (on) Friday or

Saturday II. nid.

oh [ou]; hi; Ya rəbbi(m)! Oh! My God! ya...ya (da) bağ. either ... or; Ya o gedəcək,

ya (da) mən Either he will go or I’ll do yaba i. fork; (ot yığmaq üçün ikidişli)

pitchfork

yabalamaq f. 1. to fork (d.); yeri ~ to fork

over the soil; 2. to pitchfork (d.); otu ~ to

pitchfork the hay

yabalanmaq f. to be* forked; (ot) to be*

pitchforked

yabalaşmaq f. to fight* using a fork / a

pitchfork, to beat* each other with a fork / a pitchfork; ◊ Şərti şumda kəsək xır- manda yabalaşmayaq at.

söz. A bargain is a bargain

yabalatdırmaq f. bax yabalatmaq yabalatmaq f. to ask / to cause smb. to fork (d.); (otu) to ask / to cause

smb. to pitch-

fork (d.)

yabançı I. i. stranger, alien; foreigner II. s.

strange; alien, foreign ~ adam a strange man, a foreigner; ~ olmaq to be* strange / alien; ~ elementlər alien

elements; ~ məf- kurə alien ideology; Bu mənə yabançıdır It is alien to me

yabançılıq i. estrangement; alienation yabanı s. wild; ~ bitkilər wild plants yabanılaşmaq f. to get* / to grow*

wild yabaşəkilli s. forked, forky; bifurcate [`ba9];

fork-shaped

yabı i. d.d. old hack, jade

yabılaşmaq f. to get* / to grow* an old hack

/ a jade

yabılıq i. the state of being a jade

yad I. i. memory, remembrance; ~ etmək,

~a salmaq 1) to remember, to recall, to bring* back, to call to memory; 2) to visit (d.), to call (at); bir kəsi ~a

salmaq to remember / to recall smb.; mahnının söz- lərini ~ a salmaq to recall the words of a song; Mən

onun adını yada sala bil-

mirəm I can’t remember his / her name; ~da saxlamaq to remember, to bear* in mind / memory, to carry in

mind, to keep* in mind / in memory; bir kəsin ~ında qalmaq to be* retained in smb.’s memory; d.d. to stick*

in smb.’s memory; Şer mə- nim yadımda qalıb The verse has stuck in my memory / mind; ~a düşmək to be*

remembered / recalled II. i. stranger, for- eigner III. s. strange, foreign, alien; ~ səs strange voice; ~ yer

strange place; ~ adam a strange man*; ~ sifətlər strange faces; ~ məfkurə alien ideology; ~ qızı smb. else’s

daughter (of daughter-in-law); ~ oğlu smb. else’s son (of a son-in-law) yadca i. the seventh generation

yaddaqalan s. memorable, mentionable; ~ gün a memorable day

yaddançıxmaz s. unforgettable; ~ gün unfor- gettable day; ~ illər unforgettable years; ~ əhvalat

unforgettable occurence

yaddaş i. memory; yaxşı ~ good / retentive memory; pis ~ bad / poor memory ~ını itirmək to lose* one’s

memory; ~ında saxlamaq to bear* / to keep* / to have* in memory; Bu mənim yaddaşımdan çıxıb It slipped

/ escaped my memory / remem- brance

yaddaşçiçəyi i. bot. forget-me-not

yaddaşlı s. (i.s.) with good / retentive memory,

(i.s.) having a good / a retentive memory yaddaşlılıq i. the state or quality of having

good / retentive memory

yaddaşsız s. forgetful, absent-minded; ~ adam

a forgetful / an absent-minded man* yaddaşsızlıq i. 1. forgetfulness, absent-mind- edness; ~dan əziyyət

çəkmək to suffer

from forgetfulness; 2. tib. amnesia yadelli I. i. stranger, foreigner II. s. strange, alien, foreign; şair.

outlandish; ~ istismar- çılar foreign oppressors; ~ işğalçılar alien

/ foreign conquerors

yadırğamaq f. 1. to get* out of the habit (of),

to break* oneself of the habit (of); to give* up, to stop (+ger); papiros çəkməyi ~ to stop smoking; 2. to lose*

the art (of), to forget* (how+to inf.) Onlar ingiliscə da- nışmağı yadırğayıblar They have for- gotten how to

speak English

819

yadırğatdırmaq

yadırğatdırmaq f. bax yadırğatmaq yadırğatmaq f. 1. to ask / to cause smb. to get out of the habit (of); 2. to

ask / to cause

smb. to forget (how+to inf.)

yadigar i. souvenir, keepsake; memory; əsr-

lərin ~ı the memory of centuries; bir kəsə nəyi isə ~ olaraq vermək to give* smth. as a keepsake / as a

souvenir to smb.; ~ sax- lamaq to keep* as a keepsake / a souvenir

yadlaşdırmaq f. to estrange (d.), to alienate (d.); özünü ~ to estrange oneself; ailəsini ~ to alienate one’s

family; Sizin hərəkə- tiniz sizi qardaşınıza yadlaşdırdı Your behaviour estranged you from your brother

yadlaşmaq f. to be* / to get* estranged, to become* estranged / alienated

yadlıq i. estrangement, alienation

yağ I. i. 1. butter; (bitki / mineral yağ) oil; kərə ~ı unsalted fresh butter; duzlu ~ salt- ed butter; bitki ~ı

vegetable oil / ghee; gül ~ı attar of roses; maşın ~ı machine oil; 2. fat; (əridilmiş) grease; heyvan ~ı ani- mal

fat; ◊ odun üstünə ~ tökmək to pour oil on the flame, to add fuel to the fire; İşlər yağ kimi gedir Things are

going swimmingly; ◊ göz ~ı yemək ≅ to be* on bad terms (with), to find fault (with smb.) continually II. s. oil,

grease; ~ ləkəsi oil / grease stain, grease spot; ~ zavodu cream- ery, butter-dairy; (bitki yağı hazırlayan)

oil mill

yağçıxaran i. tex: (bitkidən) oil-press yağ-çörək i. (slice of) bread and butter; open

sandwich

yağdan i. bax yağqabı

yağdırmaq f. 1. to cause to rain / to snow, to

be* the reason of rain / snow; 2. to show- er (on d.); məc. to heap (on d.); to hurl (at); tərif ~ to shower

praises (on, upon); zərbə ~ to shower blows (upon); bir kəsə söyüş ~ to heap abuse on smb.; bir kəsə tənə /

məzəmmət ~ to hurl reproaches at smb.; Aktyorların başına çiçək yağdırdılar The actors were showered

with flowers; bir kəsin üstünə sual ~ to bombard smb. with questions, to fire questions at smb.

yağdırtdırmaq f. bax yağdırtmaq yağdırtmaq f. 1. to cause to rain / to snow; 2. to ask / to cause smb. (gül-

çiçək) to

820

yağışlıq

shower (d.) / (məzəmmət) to hurl / (sual)

to bombard

yağı I. i. enemy, foe; amansız ~ merciless

/ ruthless enemy; namərd ~ mean / base / foul enemy; ~ çıxmaq to turn out an enemy; ~ kəsilmək 1) to be*

enemy; 2) to be* in smb.’s way; ◊ Yağı görsə yazığı gələr ≅ Even an enemy may pity / feel sorry II. s. sworn;

~ düşmənlər sworn enemies

yağılıq i. hostility, animosity, enmity yağınlıq i. rainy / wet weather

yağıntı i. rainfall, rainhead

yağıntılı s. rainy; wet; ~ hava rainy / wet

weather

yağır i. scratch; abrasion; a sore place on the

back of a horse, a sore place on the with- ers of animals; ~ etmək to make* a sore place on the back of a

horse; beli ~ olmaq to have* a sore place on the back

yağırlı s. (i.s.) with a sore place on the back, (i.s.) having a sore place on the back; ~ at a horse with / having

a sore place on the back

yağış I. i. rain; güclü / bərk ~ a heavy rain; aramsız / arasıkəsilməz ~ downpour / pouring / pelting rain; çisəkli

~ drizzling rain, drizzle; ~da in the rain; ~ yağır 1) (ümumiyyətlə) It rains; Payızda yağış yağır It rains in

autumn; 2) (danışıq vaxtı) It is raining; Yağış elə bil vedrədən tö- külür It is pouring with rain, It is pouring in

bucketfuls, The rain is coming down in torrents / in sheets; d.d. It is raining cats and dogs idiom.; Yağış kəsib

/ dayanıb The rain has stopped; It has stopped rain- ing; Yağışdan çıxdıq, yağmura düşdük ≅ at. söz. Out of

the pan into the fire; İslanmışın yağışdan nə qorxusu ≅ He that is down need no fear fall II. s. rain (attr.); ~

damcıları raindrops; ~ suyu rain-water; ~ buludu raincloud; ~ paltosu dən. oil- skins pl.

yağışlı s. rainy, rain; ~ günlər rainy days; ~ hava rainy weather; ~ buludlar rain- clouds

yağışlı-çiskinli s. rainy, cloudy, dull, gloomy, sullen; ~ günlər rainy / gloomy days; ~ hava rainy / gloomy / foul

weather

yağışlıq i. wet / rainy weather, raininess

yağışlılıq

yağışlılıq i. the state of being rainy yağışölçən i. (cihaz) rain-gauge [-ge9d=] yağışsız s. rainless; (i.s.) without

rain; arid,

dry; ~ yay rainless / dry summer yağışsızlıq i. dry weather; the period of being

rainless

yağışyağdıran s. k.t.: ~ water-sprinkler yağış-yağmur i. bax yağıntı

yağqabı i. butterdish

yağlama I. fi. greasing, lubrication; təzyiqlə

~ force lubrication II. s. lubricating; ~ dəz-

gahı lubricator

yağlamaq f. 1. (inək yağı ilə) to butter (d.);

(bitki yağı ilə) to oil (d.); (yağ sürtmək) to grease (d.); qıfılı ~ to grease the lock; tavanı ~ to grease the pan;

motoru ~ to lubricate the engine; maşını ~ to lubricate a machine; 2. məc. d.d. bax söymək

yağlanma fi. 1. greasing; lubrication; 2. (kö- kəlmə) adiposity, obesity

yağlanmaq f. 1. to be* greased / lubricated; 2. to get* / to become* fat; 3. məc. to become* rich, to make*

fortune; 4. (yağa bulaşmaq) to become* dirty with grease / oil / butter, to be* stained with oil / grease, to

become* greasy

yağlatdırmaq f. bax yağlatmaq yağlatmaq f. to ask / to cause smb. to grease

(d.) / to lubricate (d.)

yağlayıcı I. i. tex. lubricator; (əl) oilcan, oiler;

greaser II. s. lubricating

yağlı I. s. 1. fat, fatty; rich; ~ heyvan fat cat-

tle; ~ ət fat / fatty meat; ~ qoyun əti fat / fatty mutton; ~ şorba fat / rich soup; ~ gil fat clay; ~ boya oil-paint;

2. greasy, oily; ~ qida greasy / oily food; ~ saç greasy hair; dəri greasy skin; ~ barmaq a greasy fin- ger; ~

maye an oil liquid; 3. məc. rich, well-to-do, solvent, wealthy, free with money; ◊ ~ müştəri a rich / well-to-do

cus- tomer II. z. fatly, greasily; ~ yemək to eat* rich food

yağlıdil s. smooth-tongued, smooth-spoken, mealy-mouthed

yağlılıq i. fatness, greasiness

yağlı-yağlı I. s. sweet, smooth; ~ söhbətlər

sweet talks; ~ sözlər smooth words II. z. sweetly; greasily; ~ danışmaq to speak* sweetly

yaxalamaq

yağmaq f. 1. to fall*; yağış ~ to rain; qar ~ to snow; dolu ~ to hail; Bərk yağış yağıb There has been a heavy

fall of rain; 2. məc. to rain down, to pour forth; Üstümüzə sual yağdı Questions rained down on us; üzün-

dən nur ~ to shine* with kindness; üzün- dən sevinc ~ to shine* with joy

yağmur i. rain, rainy weather, rainfall yağmurlamaq f. to rain, to become* rainy;

hava yağmurlayacaq It’ll rain yağmurlu s. rainy, wet; ~ hava rainy weather yağmurluq i. rainfall, raininess,

plenty of

precipitation

yağmurölçən i. bax yağışölçən yağmursuz s. rainless, dry; (i.s.) without rain;

~ yay rainless / dry summer yağmursuzluq i. dry spell; dry weather yağölçən i. tex. probe

yağ-pendir top. i. butter and cheese yağ-rəng i. oil paint

yağsatan i. butter seller; oil seller

yağsız s. butterless, (i.s.) without butter; oil-

less, (i.s.) without oil; fatless, (i.s.) with-

out fat; d.d. lean; ~ ət lean meat yağsızlanmaq I. f. bax yağsızlaşmaq II. f. to get* / to become* fatless; to

have* no

butter / oil; to become* / to get* lean yahu nid. My God! Goodness gracious!

Goodness me!

yaxa i. collar; (kişi köynəyində) neckband;

~sını açmaq (düyməsini) to unbutton (d.); (qarmaqdan) to unhook (d.); ~sını bağla- maq to fasten (d.), to

do* up (d.); (düymə ilə) to button up (d.); (qarmaqla) to hook up (d.); məsuliyyətdən ~sını qurtarmaq to

avoid / to evade / to dodge the respon- sibility; ◊ ~sı əldə qalmaq to be* col- lared; ◊ ~sından əl çəkmək to

leave* / to let* alone (d.); ~ sından yapışmaq / tut- maq bax yaxalamaq

yaxalamaq I. f. 1. to collar (d.), to take* by the scruff of the neck (d.); küçədə ~ to collar in the street; 2. to

overtake* (d.) to catch* (d.); qəflətən ~ to take* by surprise; Tufan bizi meşədə yaxaladı We were overtaken

/ caught by the storm in the for- est II. f. (qabı, paltarı və s.) to rinse (d.); (boğazı) to gargle (d.); döşəkağını ~

to rinse linen; ağzını ~ to rinse out one’s mouth; Ağzını yaxala Rinse your mouth

821

yaxalanmaq

yaxalanmaq I. f. 1. to be* caught / overtaken; Quldurlar yaxalandı Robbers were caught / overtaken; 2. to

be* collared II. f. (paltar, ağız və s.) to be* rinsed; (boğaz) to be* gargled

yaxalatdırmaq I. f. bax yaxalatmaq I II. bax yaxalatmaq II

yaxalaşmaq f. to seize each other by the col- lar; to start / to join hand-to-hand fight(ing) yaxalatmaq I. f. 1.

to ask / to cause smb. to collar (d.); 2. to ask / to cause smb. to catch (d.) by the collar II. f. to ask / to cause

smb. (paltarı, ağızı və s.) to rinse (d.) / (boğazı)

to gargle (d.)

yaxalı s. (i.s.) with a collar, (i.s.) having a col-

lar; ~ köynək a shirt with / having a collar yaxalıq i. 1. collar; köynəyin yaxalığı the collar of a shirt; 2. (uşaq

üçün) bib; (qoş- quda) breast collar; 3. (parça) (i.s.) fit /

suitable for collar

yaxantı i. slops

yaxarmaq f.: yalvarıb- ~ to beg (d.+to inf.),

to implore (d.+to inf.), to entreat (d.+to inf.) yaxasıaçıq s. 1. unfastened; unbuttoned; ~ köynək unfastened

shirt; 2. low neck;

~ don decollete dress, low-necked dress yaxasız s. collarless; (i.s.) without a collar yaxdan i. box

yaxdırmaq f. to ask / to cause smb. to spread

(on); yağ ~ to ask / to cause smb. to spread

butter (on)

yaxdırtmaq f. bax yaxdırmaq

yaxı i. putty; ~ ilə doldurmaq to fill up with

putty

yaxıb-yandırmaq f. bax yandırıb-yaxmaq yaxılmaq f. to be* spread on

yaxın I. s. 1. near; ~ qohum near relation;

~ gələcəkdə in the near future; ~ məsafədə at a short distance, a short way off; 2. (mü- nasibət) intimate,

close; bir kəsə ~ olmaq to be* dear to smb.; bir kəslə ~ münasi- bətdə olmaq to be* on terms of intimacy

with smb.; 3. like, similar; 4. next-door, neighbouring; ~ kənd the neighbouring village; ~ qonşu next-door

neighbour; 5. nearest; next; immediate; ~ vəzifə imme- diate task; ~ günlərdə within the next few days II. z.

near, closely; məc. nearly; ~ ya- şamaq to live close by; to live near (to);

822

yaxınlaşmaq

~ durmaq to stand* near; Qayanın qıra- ğına çox yaxın getmə Don’t go too near (to) the edge of the cliff III.

qoş. by; near; about; şəhərə ~ near the town; üç günə ~ about three days; günortaya ~ about noon

yaxında z. 1. near at hand, hereabout(s), close by; near here; next door; ~ yaşamaq to live near at hand /

hereabout / next door / close by; 2. recently, lately, not long ago; O, yaxınlarda gəlib He / She came not long

ago; 3. soon, in the nearest future; Onlar yaxınlarda gələcəklər They will come soon

yaxındakı s. 1. near, nearby, neighbouring; ~ şəhər nearby town; ~ ev neighbouring house; 2. coming,

forthcoming; ~ seçkilər forthcoming elections; 3. (keçmiş) recent; ~ seçki recent election

yaxından z. closely, at a short distance; (şəkil çəkmək, güllə atmaq) at short range; ~ güllə atmaq to shoot*

at short range; ~ baxmaq to look at a short distance; ~ ta- nış olmaq to become* closely acquainted (with); ~

əlaqə saxlamaq to have* a close connection: ~ iştirak etmək to take* an active part; ~ maraqlanmaq to be*

greatly interested (in), to take* great interest (in); ~ diqqət vermək to pay* great attention; to be* very

much interested (in); ~ kömək etmək to help directly

yaxıngörən I. i. near-sighted / short-sighted man* II. s. near-sighted, short-sighted

yaxıngörmə i. tib. myopia [ma9`oupi7] yaxınında qoş. nearby, close by; şəhərin

~ nearby the town

yaxınlarda z. bax yaxında (2-ci və 3-cü

mənalarda)

yaınlaşdırılmaq f. to be* brought nearer /

closer; to be* drawn closer yaxınlaşdırmaq f. 1. to draw* nearer (d.),

to bring* nearer / closer (d.); kitabı gözünə ~ to bring* the book nearer / closer to one’s eyes; sənayeni

xammal mənbəyinə ~ to bring* industry nearer to the sources of raw materials; 2. to bring* / to throw*

together: Tale bizi yaxınlaşdırdı Fate brought / threw us together

yaxınlaşmaq f. to approach, to draw* / to come* nearer (to); near; şəhərə ~ to approach the town; Biz

şəhərə yaxınla-

yaxınlığında

şırdıq We were approaching the town; Gəmi sahilə yaxınlaşırdı The ship was nearing land

yaxınlığında qoş. near, not far from; mək- təbin ~ near the school, not far from the school

yaxınlıq i. 1. (məsafə) nearness, closeness; proximity; xammal mənbəyinə ~ prox- imity to the sources of raw

materials; bi- lavasitə ~ immediate proximity (to); 2. (münasibətdə) intimacy

yaxınlıqda z. next (to), next door, close by; ~ yaşamaq to live close by / next door; Mən yaxınlıqda yaşayıram

I live next door / close by

yaxınlıqdan z. not far of, near at hand, here- about

yaxın-uzaq s. near, near and far, near and distant; ~ ölkələr near and far countries; ~ qohumlar near and

distant relations / relatives

yaxışdırmaq f. to spread* roughly and quick- ly (on, d.), to smear (d. with)

yaxma I. i. bread and butter, open sandwich (with butter) II. fs. spreading, smearing yaxmac i. bread and

butter, bread spread

with butter

yaxmaq I. f. to spread* (on d.), to smear (d.

with); çörəyə yağ ~ to spread* bread with butter; maz ~ to apply an ointment (to); dodağını ~ to put*

lipstick on; ◊ ufhf ~ to slander (d.), to vilify (d.), to smear (d.); to cast* slurs (upon); to fling* mud at smb. II.

f. bax yandırmaq

yaxşı I. i. good* ~nı yamandan ayırmaq to distinguish good from evil II. s. good* fine; ~ adam a good man*; ~

hava good / fine weather; ~ məsləhət good advice; ~ həyat a good life; ~ qiymət a good mark; ~ müəllim a

good teacher; ~ xəbər good news III. z. well* ~ danışmaq to speak* well; ~ oxumaq 1) to do* well in one’s

studies; to read* well; 1. (mahnı) to sing* well; bir kəs haqqında ~ fikirləşmək to think* well of a person; ~

yazmaq to write* well; ~ yumaq to wash well; ~ yat- maq to sleep* well; 2. (bir fikri təsdiq məqamında) All

right! Agreed! OK! Okay!

yaxşıca I. s. pretty, nice; ~ qız a pretty girl; ~ otaq a nice room II. z. bax yaxşı-yaxşı

yal

yaxşılandırmaq f. bax yaxşılaşdırmaq yaxşılaşdırma fi. improvement; beynəlxalq əlaqələri ~ improvement of

international

relations

yaxşılaşdırmaq f. to improve (d.), to better

(d.), to make* better (d.), bir kəsin vəziy- yətini ~ to improve smb.’s conditions; əl- yazmasını ~ to improve

one’s handwriting

yaxşılaşmaq f. to improve; to take* a turn for the better; (xəstəlikdən) to recover; Hava yaxşılaşıb The

weather has improved

yaxşılatdırmaq f. bax yaxşılatmaq yaxşılatmaq f. bax yaxşılaşdırmaq yaxşılıq i. good, goodness, kindness,

favour;

böyük ~ great kindness; bir kəsə ~ etmək to show* / to do* smb. kindness; Mən on- dan çox yaxşılıqlar

görmüşəm He / She was very good to me, I have received many kindnesses from him / her

yaxşılıqla z. in a friendly way, in an amica- ble way; of one’s own free will

yaxşı-pis z. bax yaxşı-yaman

yaxşı-yaxşı z. thoroughly, properly, perfect-

ly; well and truly; ~ oxumaq to read* (d.) thoroughly / perfectly (d.); ~ təmizləmək to clean (d.) properly

yaxşı-yaman z. d.d. at the very least; the very smallest; ~ yaşamaq to live at the very least

yaxta i. id. yacht [j6t]

yaxtklub i. id. yacht-club [j6t-]

yaxtsmən i. id. yachtsman* [j6t-]

yaxud bağ. or; çay ~ kofe tea or coffee;

səhər ~ axşam morning or evening yak i. zool. yak

yakobin i. tar. Jacobin

yakobinçi i. tar. Jacobin yakobinçilik i. tar. Jacobinism

yakut I. i. Yakut II. s. Yakut; ~ dili Yakut, the Yakut language

yakutca z. Yakut; ~ danışmaq to speak* Yakut; ~ yazmaq to write* in Yakut

yaquar i. zool. jaguar [`d=5gju7]

yaqut I. i. ruby II. s. ruby; ~ rəngli ruby-

coloured

yaqutabənzər s. ruby-coloured, rubylike yal I. i. mane; at ~ı mane of a horse II. i. (it

yemi) mash III. i. coğ. crest; dağın ~ı the crest of the mountain

823

yalaq

yalaq i. pit; hole; ~ qazmaq to dig* a pit / a hole

yalama i. 1. lick, licking; 2. round and flat stone

yalamaq f. to lick (d.), to have* a lick; bir şeyi ~ to lick smth., to have* a lick at smth.; Pişik boşqabı yaladı

The cat licked the plate; ◊ bir kəsin dabanını (ayaqqabısını) ~ to lick smb.’s boots; ◊ tüpürdüyünü ~ to retract

one’s words, to go* back on one’s word / promise; ◊ duz kimi ~ to cover with kisses (d.), to shower kisses

(on)

yalan I. i. lie, falsehood; ağ ~ outrageous / blatant lie; müqəddəs ~ white lie; ◊ ~ sat- maq bax aldatmaq; ◊

Yalan ayaq tutar, amma yeriməz at. söz. ◊ Lies have short legs; Yalanın mənzili yaxın olar at. söz. ≅ A lie has

a short life; Onun yalanı mənə baha başa gəldi / oturdu His falsehood cost me much II. s. false, not sincere,

hyp- ocritical; ~ həyəcan false alarm; ~ xəbər false news; ~ məlumat false information; ~ təbəssüm

hypocritical smile III. z. false- ly; ~ danışmaq to tell* lies, to tell* false- hoods, to tell* fibs

yalançı I. i. liar; d.d. fibber II. s. 1. lying, untruthful, false, deceitful; ~ peyğəmbər lying prophet; ~ sözlər

deceitful words; ~ dil lying tongue; 2. pseudo-; ~ elm pseu- do-science; ~ demokratiya pseudo-democ- racy

yalançılıq i. mendacity, falsity; ~ etmək to lie, to tell* lies, to tell* falsehoods, to tell* fibs; d.d. to talk a lot of

hot air idiom.

yalandanışan i. bax yalançı I

yalan-doğru z. by fair means or foul; by hook

or by crook

yalan-gerçək z. bax yalandoğru

yalanlıq i. falsity

yalanmaq f. to lick one’s lips; (heyvan haq.)

to lick itself

yalan-palan I. i. lies, idle talk, nonsense,

cock-and-bull story II. z.: ~ danışmaq to

tell* tall stories; d.d. to talk a lot of hot air yalan-yalnış I. s. false and erroneous; care- less, superficial II. z.

erroneously, careless-

ly, superficially

yalaşmaq f. 1. to lick each other / one another;

2. d.d. to cover each other with kisses yalatdırmaq f. bax yalatmaq

824

yallanmaq

yalatmaq f. to ask / to cause smb. to lick (d.) yalavac I. i. hungry man*, poor man* II. s.

hungry, famine (attr.)

yalavaclıq i. hunger, famine, starvation yalçın s. sheer, steep; ~ qaya a sheer cliff yalıgödək s. short-maned;

(i.s.) with short-

mane, (i.s.) having short-mane yalıgödəklik i. the state or quality of being

short-maned

yalın I. s. bare, naked; (yəhərsiz at) bareback,

barebacked; ~ (yəhərsiz) at a barebacked horse; ~ ayaqlar bare feet; ~ qıçlar bare legs; ~ qılınc naked sword;

~ dağlar bare mountains; ~ əllə with one’s bare hand II. z. bareback; atı ~ (yəhərsiz) minmək to be* a

bareback rider, to ride a horse bare- back

yalınayaq I. s. bare-footed; ~ uşaq bare-foot- ed child; ~ rəqqasə bare-footed dancer II. z. barefoot; ~gəzmək

to walk barefoot / barefooted

yalınbaş s. bare-headed; ~ oğlan a barehead- ed boy / fellow

yalınqat s. single-fold, not double

yalınlıq i. the state of being bare

yalqız I. s. lonely, solitary, alone; ~ ev a lone-

ly house; ~ ağac a solitary / alone tree; ~ həyat a lonely life II. z. alone, lonely; ~ yaşamaq to live alone, to

lead* a lonely life; özünü ~ hiss etmək to feel* lonely; ~ oturmaq to sit* alone; tamam ~ all / quite alone;

Məni yalqız buraxın Leave me alone

yalqızca z. quite alone / lonely yalqızlamaq f. to become* alone / lonely, to

get alone / lonely

yalqızlaşmaq f. bax yalqızlamaq

yalqızlıq i. loneliness, solitude; ~dan əziyyət

çəkmək to suffer from loneliness yalqızlıqda z. in solitude; ~ yaşamaq to live in solitude; ~ qalmaq to find*

oneself iso-

lated / in isolation

yallamaq I. f. to feed* (d.) on mash; iti ~ to

feed* a dog on mash II. f. to grasp / to seize the mane (of a horse), to catch* hold of the mane (of a horse)

yallanmaq f. 1. to be* fed on mash; 2. məc. to get* rich, to make* a pile; 3. (adam haq.) d.d. to eat*

yallı

yallı I. i. Turkish folk dance II. s. maned, long-maned

yallıq i. fit / suitable for mash

yalman i. mane

yalmanlamaq f. to seize / to grasp hold of

the mane (of a horse)

yalmanlatdırmaq f. bax yalmanlatmaq yalmanlatmaq f. to ask / to cause smb. to

grasp hold of the mane (of a horse, etc.) yalmanlı s. maned, long-maned yalmanmaq f. d.d. to suck up (to).,

to whee-

dle (d.); to lick smb.’s boots idiom. yalnız I. z. bax yalqız II. əd. only, merely, just; Mən yalnız bilmək istəyirəm

I only / merely want to know...; yalnız ona görə ki, ... Only / Just because...; İndi yalnız

saat ikidir It’s only two o’clock now yaltaq I. i. toady, bootlicker, wheedler, syco- phant [`s9k7f7nt]; d.d.

lickspittle II. s. flat- tering, adulatory, wheedling, obsequious; smooth-tongued; ~ dil flattering tongue; ~

nəzakət obsequious politeness; ~ nitq wheedling speech III. z. in a flattering /

adulatory way, obsequiously

yaltaqcasına z. bax yaltaq III yaltaqlanmaq f. to toady (to), to fawn (upon),

to cringe (to, before), to wheedle yaltaqlıq i. flattery, adulation, toadying, bootlicking, fawning; ~ etmək bax

yaltaq-

lanmaq

yaltaq-yaltaq z. bax yaltaq III yalvarıb-sıtqamaq f. to beg / to ask with

tears in one’s eyes

yalvarıb-yaxarmaq f. to ask / to beg anx-

iously, to beseech*, to implore, to entreat yalvarıb-yapışmaq f. to entreat (d.), to beg urgently / insistently;

Qız anasına yal- varıb-yapışdı ki, onu bağışlasın The girl

entreated her mother to forgive her yalvarıcı s. pleading, suppliant, imploring, supplicatory; ~ baxış pleading

/ imploring

look / glance; ~ səs pleading voice yalvarış i. entreaty, supplication; begging yalvarışlı s. bax yalvarıcı

yalvarmaq f. to entreat (d.+to inf.), to beg

(d.+to inf.), to implore (d.+to inf.); Yalva- rıram sizə fikirləşin I entreat you to think; Sizə yalvarıram I implore

you

yalvartmaq f. to make* smb. entreat / beg / implore

yaman

yalvar-yaxar i. bax yalvar-yarış yalvar-yaxarla z. bax yalvar-yapışla yalvar-yapış i. entreaty, begging; ~ etmək

to entreat, to beg urgently, implore; Yal- var-yapışla mən ona təsir edə bilmədim I couldn’t influence him /

her by entreaty

yalvar-yapışla z. entreatingly; begging urgently

yamac i. slope, hill-side; hang; dik ~ steep slope; az meylli ~ gentle slope; təpənin cənub ~ı the south hang of

the hill; ~a dır- maşmaq to climb a slope

yamaq i. patch; ~ salmaq / qoymaq to patch up (d.)

yamaqçı i. shoemaker; patcher; məc. bungler yamaqçılıq i. the trade of a shoemaker / a

patcher

yamaqlamaq f. to patch up (d.), to mend (d.),

to darn (d.); köynəyi ~ to mend a shirt yamaqlatdırmaq f. bax yamatmaq yamaqlatmaq f. bax yamatmaq

yamaqlı s. patched; ~ şalvar patched trousers;

~ köynək patched shirt; ~ palto patched

coat; ~ corab patched sock

yamaqlıq i. (i.s.) suitable / fit for patch;

~ parça fabric suitable / fit for patch(ing) yamaqsız s. patchless; (i.s.) without a patch yamaqsızlıq i. the state

or quality of being

without a patch

yamaq-yamaq s. patched all aver, covered in

patches; ~ olmaq to be* patched and darned yamamaq f. to patch up (d.), to mend (d.), to darn (d.); köynək

~ to mend a shirt; ayaqqabı ~ to mend shoes; paltar ~ to

mend clothes

yaman I. i. evil; harm; ◊ yaxşını ~dan ayır-

maq ≅ to separate the sheep from the goat II.s.1.bad,nasty;~günabadday;~tu- fan nasty storm; 2. wicked,

malicious; ~ dil wicked / spiteful tongue; 3. surpris- ing, striking, wonderful, unusual; extraor- dinary; O

yaman ağıllı oğlandır He is an unusual / an extraordinary boy; Yaman günün ömrü az olar at. söz. ≅ After a

storm comes a calm III. z. very, very much, greatly; Yaman soyuqdur It’s very / ter- ribly cold; O, yaman

təəccübləndi He / She got very / greatly surprised; Mən onu yaman xoşladım I liked it very much

825

yamanca

yamanca z. too, very; Yamanca yorulmu- şam I am very / too tired

yamanlamaq f. to abuse (d.), to revile (d.) yamanlatdırmaq f. bax yamanlatmaq yamanlatmaq f. to ask / to

cause smb. to

abuse (d.) / to revile (d.)

yamanlıq i. evil: harm; bir kəsə ~ etmək to

harm / to hurt* smb.; yaxşılığa yamanlıqla

cavab vermək to repay* good with evil yamanmaq f. to be* patched

yaman-yaxşı z. somehow, anyhow, haphaz-

ardly

yamatdırmaq f. bax yamatmaq yamatmaq f. to ask / to cause smb. to patch

(d.); to have* (d.) patched

yamsılamaq f. to imitate (d.), to mimick (d.),

to mimic (d.); bir kəsin hərəkətini ~ to imitate someone’s movement; bir kəsin səsini yamsılamaq to mimic

smb.’s voice

yamsılanmaq f. to be* imitated / mimicked yamsılatdırmaq f. bax yamsılatmaq yamsılatmaq f. to ask / to

cause smb. to imi-

tate (d.) / to mimic (d.)

yamyam i. cannibal, man-eater, (nağıllarda)

ogre [`oug7]

yamyamlıq i. cannibalism

yamyastı s. quite flat

yamyaşıl s. dark green

yan I. i. side, flank; sol ~ left side / flank;

sağ ~ right side / flank; Düşmən bizə sol yandan hücum etdi The enemy attacked us on the left flank;

qutunun ~ları the sides of a box; yolun sol ~ı the left side of the road; hər yandan from all sides; ~-yana side

by side; sağ ~ı üstə yatmaq to sleep* on one’s right side; ◊ ~ını yerə vermək to idle away one’s time II. s. side

(attr.); ~ cib side-pocket; ~ cığır side-path; ~ qapı side door III. z. sideways, slant- wise, askance; ~ dayanmaq

to stand* side- ways; bir kəsə ~ baxmaq to look / to eye sideways / askance at smb.; ~ gəzmək to keep*

apart

yana z. aside; bir kəsi ~ çəkmək to take* smb. aside; Yana dur! Step aside!

yanacaq I. i. fuel; bərk ~ solid fuel; maye ~ liquid fuel II. s. fuel (attr.); ~ sənayesi fuel industry; ~ ehtiyatı fuel

resources; ~ nasosu fuel pump; ~ bürosu fuel tube;

826

yandırıb-tökmək

~ doldurmaq fuel (d.); ~ doldurma stan- siyası / məntəqəsi (petrol) filling station, service station

yanacaqlı s. (i.s.) with fuel, (i.s.) having fuel yanacaqsız s. fuelless; (i.s.) without fuel yanacaqsızlıq i. the state

of being without fuel yanakı I. s. sidelong; ~ baxış sidelong glance

/ look II. z. 1. sideways, sidelong; ~ dur- maq to stand* sideways; ~ oturmaq to sit* sideways; qapıdan ~

çıxmaq to edge one- self through the door; 2. askance, with a scowl; bir kəsə ~ baxmaq to look / to eye

askance at smb.; to look at smb. with a scowl; 3. on one side; papağını ~ qoymaq to wear* one’s hat / cap

on one side

yanaq i. cheek; batıq ~ sunken cheek; ~ların- dan öpmək to kiss on both cheeks

yanan s. burning; ~ ev burning house; ~ ya- naqlar burning cheeks; ~ gözlər burning eyes

yanardağ i. volcano

yanaşdırılmaq f. to be* moved up, to be*

drawn up

yanaşdırmaq f. to move up (d.), to draw* up

(d.); stolu divara ~ to move the table up to the wall; boşqabı özünə ~ to move / to draw* / to pull the plate

towards oneself

yanaşı I. s. adjoining; ~ otaqlar adjoining rooms II. z. near, next to, side by side, beside; by; ~ oturmaq to sit*

side by side, to sit* next to smb. / by smb.’s side

yanaşma fi. 1. approach; method of approach- ing; point of view; fərdi ~ individual approach; kompleks ~

complex approach; məsələyə doğru ~ correct / right approach to the matter; 2. qram. adjoining

yanaşmaq f. to come* up (to), to get* up (to); to approach (d.); bir kəsə ~ to come* up to smb.; məsələyə ~

to approach a question

yanbız i. hip; girdə / yumru ~ round hip yanda z.: hər ~ everywhere; bir ~ anywhere yandan z. from one side,

on one side; ~ bax-

maq to look from one side, to take* a side view; bir kəsə ~ baxmaq to look at smb. sideways, to look at smb.

out of the corner of one’s eye; hər ~ from everywhere, from every quarter; o ~ from there; bir ~, ... di- gər ~

on the one hand ... on the other hand

yandırıb-tökmək f. bax yandırıb-yaxmaq

yandırıb-yaxmaq

yandırıb-yaxmaq f. 1. to burn*, to scorch; Günəş yandırıb-yaxır The sun is scorch- ing; 2. məc. torment (d.),

torture (d.)

yandırıcı s. burning, scorching; ~ baxış burn- ing / scorching look / glance; ~ günəş baking / scorching sun

yandırılmaq f. to be* burnt; to be* lighted yandırılmış s. burnt; ~ evlər burnt houses yandırmaq f. 1. to

burn* (d.); to consume (d.);

kağız ~ to burn* a paper; barmaqlarını ~ to burn* one’s fingers; Alov taxta bina- ları tezliklə yandırdı The fire

soon con- sumed the wooden buildings; 2. (maye, buxar və s. ilə) to scald (d.); Mən dilimi isti çayla

yandırmışam I have scalded my tongue on / with tea; 3. to set* fire (to), to set* on fire (d.); 4. (işığı) to light

(d.), to put* on (d.), to turn on (d.), to switch on (d.); işığı ~ to put* / to turn* / to switch the light on; kibrit ~

to strike* a match; 5. to kindle (d.); odun ~ to kindle firewood; 6. (günəş və s.) to bake (d.), to scorch (d.);

ütüləyərkən dəyişəyi ~ to scorch linen in ironing; Günəş yandırır The sun is baking, The sun is scorching; 7.

məc. to pain (d.), to grieve (d.); Onun sözləri məni yandırır Her / His words grieve me

yandırtdırmaq f. bax yandırtmaq yandırtmaq f. 1. to ask / to cause s.o. to burn (d.); 2. (işığı və s.) to ask / to

cause s.o. to light (d.) / to put* on (d.) / to switch (d.) on / to turn (d.) on; 3. (evi və s.) to ask / to cause smb.

to put fire on (d.) / to set*

fire (to)

yanğı i. thirst; ~dan əldən düşmək to be*

parched with thirst; ~ qaldırmaq to make*

thirsty

yanğılı s. 1. thirsty; Mən yanğılıyam I’m

thirsty; 2. sad, mournful; ~ səs a sad voice;

~ mahnı a sad / a mournful song

yanğın I. i. fire; ~ salmaq / törətmək to set* on fire, to set* fire to; meşə ~ları forest fires; ~ söndürmək to

put* out a fire, to extinguish a fire II. s. fire (attr.); ~ dəstəsi

fire brigade

yanğınsöndürən i. 1. fireman*, firefighter;

2. (cihaz) fire-extinguisher yanıb-sönmək f. 1. to burn* and to go* out;

to burn* and to die out; 2. to twinkle

yanlış

yanıb-tökülmək f. 1. bax yanıb-yaxılmaq; 2. to be* burnt / reduced to ashes

yanıb-yaxılmaq f. 1. to burn* down / up; 2. məc. to grieve, to be* pained / annoyed; bir şeyə görə ~ to

grieve for smth. much / greatly

yanıq i. 1. burning; Yanıq iyi gəlir There is a smell of burning; 2. burn; ~ dan ölmək to die of burns; ◊ ~

vermək to arouse / to excite envy

yanıqlı s. 1. burnt, scorched; 2. embittered; ~ olmaq to be* / to become* embittered; 3. sorrowful,

mournful; (mahnı haq.) sad plaintive, dolorous, doleful; ~ səs sad / plaintive voice; ~ baxış a doleful look /

glance; ~ mahnı a sad / mournful / sorrow- ful song

yanıqlı-yanıqlı z. sadly, sorrowfully, mourn- fully; ~ oxumaq to sing* sadly / sorrow- fully

yanılmaq f. 1. to be* mistaken, to make* a mistake, to make* mistakes; to be* (in the) wrong; Əgər

yanılmıramsa ... If I am not mistaken / wrong...; Siz yanılırsınız You are mistaken / wrong; 2. to get* mixed

up, to mix things up

yanıltmac i. tongue-twister

yanıltmaq f. to mislead* (d.), to confuse

(d. with); bir kəsi ~ to mislead* smb., to

confuse smb.

yanımaq f. to threaten (d.), to menace (d.) yanınca z. side by side, by; Mən sənin ya-

nınca gedəcəm I’ll go by you

yanında I. z. by, near, next to, side by side;

bir kəsin ~ oturmaq to sit* next to smb.; Yanımda otur Sit near / by me II. qoş. near, by; şəhərin ~ near the

town; qapının ~ by the door

yanı-yanı z. sideways, sidelong, askance; bir kəsə ~ baxmaq to look / to eye askance at smb.

yanki i. d.d. yankee (a citizen of the USA) yanlamaq f. 1. to come* up (d.), to approach (d.); to go* up; 2. to

make* / to suck up to

smb.

yanlış I. s. mistaken, erroneous, wrong, incor-

rect; ~ fikir an erroneous point of view; ~ rəy wrong / mistaken opinion; ~ cavab wrong answer; ~ not mus.

wrong note;

827

yanlışlıq

sözün ~ işlədilməsi wrong use of a word; ~ kalkulyasiya incorrect calculation; ~inam erroneous belief II. z.

wrong, wrongly, erroneously; ~ cavab vermək to answer wrong

yanlışlıq i. erroneousness, incorrectness yanmaq f. 1. to burn*, to catch* fire, to be* on fire; Yaş odun

yanmaz Damp wood will not burn; ◊ qızdırmadan ~ to burn* with fever; Ev yanırdı The house was on fire; ◊

ürəyi ~ to be* gasping for a drink, to be* parched with thirst; 2. məc. to grieve (about, for, over); ◊ canı ~ to

worry about (d.), to take* to heart (d.); ◊ halına ~ to sympathize (with), to feel* (for); ◊ içi ~ to

suffer greatly

yanmayan s. bax yanmaz

yanmaz s. fireproof, incombustible; ~ şkaf

safe

yanmış s. burnt, scorched; ~ qaz tex. burnt gas yanpörtü z. bax yanakı II

yantövrü z. bax yanakı II

yanşaq I. i. 1. windbag, idle talker; 2. bax aşıq

II II. s. talkative, garrulous

yanşaqlıq i. 1. talkativeness, garrulousness;

2. bax aşıqlıq I

yanşamaq f. to babble, to twaddle, to prattle yan-yana z. side by side; ~ getmək to go* /

to walk side by side

yan-yanaşı z. bax yan-yana

yan-yörə I. i. 1. sides; 2. people around

II. z. around, round; ~ yə baxmaq to look around; Yan-yörədə heç kim / kəs yox idi There was nobody around

yan-yörədəki s.: ~ evlər the houses around; ~ adamlar the people around

yapalaq i. zool. eagleowl

yapdırmaq f. 1. to ask / to cause smb. to bake

(d.); 2. to ask / to cause smb. to model (d.);

to ask / to cause s.o. to do (d.) yapdırtmaq f. bax yapdırmaq yapıxlanmaq f. to become* / to get* flat-

tened / compressed

yapıxlaşdırmaq f. to flatten (d.), to make*

flat (d.)

yapıxmaq f. to get / to become* flattened yapıxmış s. flattened; tangled

yapılmaq f. 1. to be* baked (of bread); 2. to

be* modelled; 3. to be* done 828

yapışmaq

yapıncı i. felt cloak

yapıncılı s. (i.s.) with a felt cloak, (i.s.) wear-

ing a felt cloak

yapışan s. sticky; adhesive; ~ plastır sticky

/ adhesive plaster

yapışdırmaq f. 1. to glue(d.); (un yapış-

qanı ilə) to paste (d.); (bitki yapışqanı ilə) to gum (d.); iki parça kağızı bir-birinə ~ to glue / to gum / to paste

two pieces of paper together; bir parça kağızı divara ~ to glue a piece of paper on the wall; Mən sınmış

fincanı yapışdırdım I glued the broken cup; 2. (elanı və s.) to stick* (d.), to paste (d.); afişanı ~ to stick* a bill;

fotoşəkilləri alboma ~ to stick* photo- graphs in an album; markanı zərfin üs- tünə ~ to stick* a stamp on a

letter

yapışdırtmaq f. to ask / to cause smb. to glue (d.); (bitki yapışqanı ilə) to ask / to cause smb. to gum (d.); (un

yapışqanı ilə) to ask / to cause smb. to paste (d.)

yapışqan i. glue; dülgər ~ı joiner’s glue; bir kəsə ~ kimi yapışmaq to stick* like glue to smb.

yapışqanlamaq f. to glue (d.); iki kağızı bir yerə ~ to glue two papers together

yapışqanlanmaq f. to be* glued; to glue; Ağac yaxşı yapışqanlanır Wood glues well yapışqanlanmış s. glued;

~ kağız glued paper yapışqanlatdırmaq f. bax yapışqanlatmaq yapışqanlaşmaq f. to become* / to get* sticky

yapışqanlatmaq f. to ask / to cause smb.

to glue (d.)

yapışqanlı s. sticky; ~ kağız (milçək qırmaq

üçün) sticky paper, fly paper yapışqanlılıq i. stickiness

yapışıqlı s. 1. glued; pasted; 2. attractive,

pleasant, pleasing; agreeable, inviting; ~ görkəm pleasing appearance; ~ adam pleasant / agreeable person

yapışıqlılıq i. 1. the state of being glued; 2. attractiveness

yapışıqsız s. unattractive, uninviting; ~ adam unattractive person

yapışıqsızlıq i. unattractiveness

yapışmaq f. to stick* (to), to adhere (to); Zərf

yapışmır The envelop won’t stick; Palçıq ayaqqabıma yapışdı Mud adhered to my shoes; televiziyaya ~ məc.

to sit* glued to the TV

yapmaq

yapmaq f. 1. to do* (d.), to make*; to con- struct (d.), to arrange (d.), to set* (d.), to right; to make* (d.)

ready; 2. to bake (of bread); to stick* (d. to, on)

yapon I. i. Japanese; ~lar the Japanese II. s. Japanese; ~ dili Japanese, the Japanese lan- guage

yaponca I. s. Japanese; ~ ingiliscə lüğət Japanese-English dictionary II. z. Japanese; ~ danışmaq to speak*

Japanese; ~ yazmaq to write* in Japanese; ~dan tərcümə et- mək to translate from Japanese

yar i. 1. friend; lover; amer. pal, buddy; ~ və əğyar friend and foe; 2. şair. darling, sweet- heart, lady-love;

vəfalı ~ devoted / faithful / true darling; Allah sizə yar olsun! God help you!

yara i. 1. wound; ağır / ciddi ~ serious wound; yüngül ~ slight wound; ayaqda ~ wound in the leg; təzə ~

green wound; məhəbbət ~sı lover’s wound; ~nı deşmək to open a wound; ◊ ~sına duz səpmək / basmaq to

put* salt on one’s wound; to increase smb.’s pain by words; dil ~sı məc. a wound of the feelings by a bitter

word; 2. tib. ulcer, sore; mədə ~sı stomach ulcer

yaradan i. 1. bax Allah; 2. creator; (nəzə- riyyə, təlim) founder, originator; maker; tarixi ~lar makers of

history; yeni həyat ~lar creators / makers of a new life; And olsun yaradana! By God! Yaradan sizə kömək

olsun! God help you!

yaradıcı I. i. bax Allah II. s. creative; ~ iş creative work; ~ qüvvə creative power; ~ əmək creative labour

yaradıcılıq I. i. activities; work, creative work, creation; ədəbi ~ literary activities; elmi ~ scientific work II. s.

creative; ~ araşdırması creative search; ~ sevinci the joy of creation; ~ ezamiyyəti a trip to gather material

for creative work; ~ gecəsi (musiqişünas üçün) recital; (yazıçı üçün) reading

yaradılış i. creation; creature

yaradılma fi. creation, making; müstəqil

parlamentin ~sı the creation of an inde-

pendent parliament

yaradılmaq f. 1. to be* created; to be* orig-

inated; to be* established; 2. to be erected / built

yaramaz

yara-xora top. i. sores; scabs; ulcers

yaraq i. arms pl.; weapon(s); ~ gəzdirmək

to carry arms

yaraqlandırılmaq f. to be* armed yaraqlandırmaq f. to arm (d. with) yaraqlanmaq f. to arm oneself (with);

dişinə

qədər ~ to be* armed to the teeth yaraqlı s. armed; (i.s.) with arms, (i.s.) hav-

ing arms

yaraqsız s. armless, unarmed; (i.s.) without

arms

yaraqsızlıq s. the state of being unarmed /

armless

yaraqlı-yasaqlı s. armed; ~ dəstə armed gang yaralamaq f. 1. to injure (d.); (silahla) to

wound (d.); bir şeylə qıçını ~ to injure one’s leg with smth.; Güllə onun qıçını yaraladı The shot wounded his

/ her leg; 2. məc. to hurt; bir kəsin qəlbini ~ to hurt smb.’s feelings

yaralanmaq f. 1. to be* injured; (güllədən və s.) to be* wounded; qəzada ~ to be* injured in the accident;

döyüşdə / vuruşda ~ to be* wounded in the battle; 2. məc. to be* hurt / wounded

yaralatdırmaq f. bax yaralatmaq yaralatmaq f. to ask / to cause smb. to injure

(d.) / (silahla) to wound (d.)

yaralı I. i. injured man*; (silahla yaralan-

mış) wounded man*; ~lar the wounded; Yaralılar xəstəxanaya aparıldılar The injured people were taken to

hospital, The wounded were taken to hospital II. s. injured; (silahla) wounded; ~ əsgər a wounded soldier

yaralı-xoralı s. (i.s.) covered all over with ulcer / sore

yaramaq f. to be* fit (for), to serve (d.), to do* (for), to be* fitted / suited (for); to be* of use; to fit (d.); Siz

müəllimliyə yara- mırsınız You are not cut out to be a teacher, You are not suited for being a teacher; Bu

kağız yaramaz This paper won’t do; Bu qələm yarayar This pen will do

yaramaz I. i. scoundrel, good-for-nothing, villian, rogue; (qadın) mean woman*; (uşaq) naughty child;

Yataqdan dur, ay yaramaz! Get out of bed, you good-for- nothing! II. s. 1. unfit; işlətməyə ~ unfit

829

yaramazcasına

for use; içməyə ~ su water not fit to drink, undrinkable water; hərbi xidmətə ~ unfit for (military) service; 2.

(yararsız) worth- less; d.d. good-for-nothing; cəmiyyətin ~ üzvü a worthless member of society; ~ vəziyyətə

düşmək to become* worth- less; (paltar) to wear* out; ~ hala salmaq to make* useless (d.) / worthless (d.);

(pal- tarı) to wear* out (d.) III. z. indecently; ~ hərəkət etmək to act / to behave inde- cently

yaramazcasına z. indecently; ~ hərəkət et- mək to behave indecently

yaramazlıq i. 1. unfitness; 2. worthlessness; naughtiness, bad behaviour

yaranış i. creation; origin

yaranışdan z. from the origin, from the very

beginning of the world

yaranma fi. origin, beginnings pl.; emer-

gence; sözün ~sı the origin of a word; ka- inatda həyatın ~sı beginnings of life on Earth; yeni şəhərin ~sı

emergence of a new town

yaranmaq f. 1. to arise*, to spring* up; to be* created; Kəskin vəziyyət yarandı A crit- ical situation arose;

Məndə şübhə yarandı A doubt arose in my mind; 2. (yaltaqlan- maq) to make* oneself serviceable, to curry

favour with smb., to pay* polite but insin- cere attentions; 3. to be*born

yararlaşdırılmaq f. to be* made useful / worth-while / good (for)

yararlaşdırmaq f. to make* useful (d.) / worth-while (d.), to make* fit (to, for) / suitable (for) / good* (for)

yararlaşmaq f. to become* suitable (for) / fit (to, for) / worth-while / useful

yararlı s. fit (for), (i.s.) fit (+to inf.); hərbi xidmətə ~ fit for military service; içmək üçün ~ su water fit to drink,

drinkable water; hər şeyə ~ fit for anything, good for everything

yararlılıq i. fitness, suitableness, suitability yararsız s. 1. unfit; işlətmək üçün ~ unfit for use; 2. worthless,

good-for-nothing; ~ şeylər worthless things; ~ hala düşmək to become* worthless, (bina və s.) to fall* into

disrepair; ~ hala salmaq to make* useless (d.); (paltar və s.) to wear* out (d.)

830

yardımçı

yararsızlıq i. unfitness, worthlessness; use- lessness

yarasa i. zool. bat

yaraşdırılmaq f. to be* thought proper /

appropriate / suitable

yaraşdırmaq f. to consider (d.) / to think* (d.)

suitable, to consider (d.) proper / appro-

priate

yaraşıq i. 1. beauty, charms; təbiətin yara-

şığı the beauty / charms of nature; Təbəs- süm onun yaraşığıdır Smile is her beauty; 2. ornament; məc.

adornment; ~ vermək to adorn (d.), to beautify (d.)

yaraşıqlanmaq f. to get* / to become* beau- tiful / pretty / nice

yaraşıqlı s. pretty, nice, beautiful; ~ uşaq a pretty / nice child*; ~ qız a pretty / nice girl yaraşıqlılıq i.

prettiness, niceness, attractive-

ness

yaraşmaq f. to suit (d.), to become* (d.), to go

well* (with); Bu şapka sizə yaraşır This cap suits you; Bu paltar ona yaraşır This dress becomes her; Şikayət

etmək sizə ya- raşmır It doesn’t become you to complain

yaratmaq f. 1. to create (d.); (təlim, nəzə- riyyə və s.) to found (d.), to originate (d.); (təşkilat və s.) to set* up

(d.), to establish (d.); iş üçün şərait ~ to create conditions for work; təsəvvür ~ to create the impres- sion;

komissiya ~ to set* up a committee; 2. to work (d.), to do* (d.), to make* (d.); möcüzələr ~ to work

wonders; bir kəsdə inam ~ to give* hope to smb.; to raise hopes in smb.’s breast

yard i. (uzunluq ölçüsü) yard (91,4 sm.) yardım i. help, aid, assistance; ~ etmək / göstərmək to give* help (i.),

to help (d.), to render assistance (i.); bir kəsə ~ etmək / göstərmək to help / to assist / to aid smb.; bir kəsə

pul ~ etmək to assist smb. with money; qarşılıqlı ~ mutual assistance; tex- niki ~ technical aid / assistance; ~

almaq

to get* / to receive assistance / aid yardımçı i. 1. auxiliary; ~ dəstə hərb. aux- iliary detachment; 2.

subsidiary; ~ təsər- rüfat (şəxsi) subsidiary small-holding; (ictimai) farm or market garden attached to a

factory, sanatorium, etc.; 3. help, helper, assistant; Allah yardımçın olsun! God

help you!

yardımçılıq

yardımçılıq i. rendering help / assistance yardımsız I. s. helpless; (i.s.) without help /

aid II. z. helplessly, without help / aid yardımsızlıq i. absence of help / assistance yardırmaq f. to ask / to

cause smb. (odunu)

to chop (d.) / to cut (d.); to ask / to cause smb. (xəstəni və s.) to operate (on d.); to ask / to cause smb.

(cəbhəni) to break (through); to ask / to cause smb. (evi və s.) to rob (d.) / to plunder

yardırtdırmaq f. bax yardırmaq yardırtmaq f. bax yardırmaq

yarəb nid. Good God! Good Lord! My God!

Goodness me!

yarəbbi nid. bax yarəb

yarğac i. (alət) chopper

yarğan i. ravine [r7`vi:n]

yarğanlı s. (i.s.) cut* with ravines, abounding

in ravines; ~ yerlər places cut with ravines,

locality abounding in ravines

yarğanlıq i. locality / district abounding in

ravines / cut* with ravines

yarı z. in two, in half; ~ bölmək to divide (d.)

in two, to divide (d.) in half; bir şeyi ~ böl- mək to cut* smth. in two / in half; xərci bir kəslə ~ bölmək to

share expenses with smb., to go* halves (in expense) with smb.; Onlar gəliri yarı bölürlər They go halves in

the profits

yarıac s. half-starved

yarıaçıq s. half-open, ajar

yarıbayarı z. half; İş yarıbayarı görülüb

The work is half done

yarıbişmiş s. undercooked, not cooked prop-

erly, half-done; (çörək) half-baked yarıboş s. half -empty

yarıcan s. bax yarımcan

yarıciddi I. s. bax yarımciddi I II. z. bax

yarımciddi II

yarıçılpaq s. half-naked

yarıdəymiş s. unripe, half-ripe, green yarıgerçək I. s. half-serious, half in jest II. z.

half-seriously, half in jest

yarıgeymiş s. half-dressed, half-clothed yarıkönül z. unwillingly, reluctantly, half-

heartedly; bir işi ~ görmək to do* smth.

half-heartedly

yariq i. crack, split; (torpaqda) cleft, fissure;

(dəridə) chap

yarımçıqlamaq

yarıqapalı s. bax yarıaçıq

yarıqaranlıq I. i. half-dark; semi-darkness

II. s. dark, scantily lit

yarıq-yarıq s. cracked; (i.s.) covered with

cracks

yarılanmaq f. 1. to be* divided in two; 2. to

be* half done

yarılığa z. half-and-half; ~ işləmək to work

half-and-half

yarılmaq f. 1. to split; həm də məc. to cleave;

Bu odun asan yarılır This wood splits easily; ◊ bağrı ~ to be* deadly frightened: 2. tib. to undergo* an

operation; 3. to be* robbed

yarım i. half; iki ~ two and a half; iki saat ~ two and a half hours; beş kilometr ~ five and a half kilometres; ~

saat half an hour; ~ kilo half a kilogram(me)

yarımac s. bax yarıac

yarımaçıq s. bax yarıaçıq

yarımada i. coğ. peninsula; Abşeron ~sı the

Absheron peninsula

yarımallah i. demigod; qadın demigoddess yarımarşın i. semi-arshin, half-arshin yarımarşınlıq i. a length of

semi-arshin yarımasılı s. semi-dependent; ~ ölkələr semi-

dependent countries

yarımasılılıq i. semi-dependence, half-

dependence

yarımavtomat I. i. semi-automatic device

II. s. semi-automatic

yarımay i. half a month, a fortnight; ~ dan

sonra in a fortnight

yarımaylıq s. fortnightly; (i.s.) of a fort-

night’s duration

yarımcan s. half-dead; more dead than alive;

~ olmaq to be* half dead, to be* more

dead than alive

yarımciddi I. s. half-serious, half in jest II. z.

half-seriously; ~ demək to say* / to tell*

half-seriously

yarımcorab i. socks

yarımçıq s. unfinished, incomplete, imper-

fect, not perfect, not full; ~ iş unfinished work; ~ bilik incomplete / imperfect knowl- edge; ~ cavab

imperfect answer

yarımçıqlamaq f. (yeməklə) to eat* up; (içməklə) to drink* up; to decrease / to lessen (d.) to half, to reduce

(d.) to half

831

yarımçılpaq

yarımçılpaq i. half-naked; ~ uşaq half-naked child*

yarımdairə I. i. semicircle II. s. semicircular yarımdairəvi s. semicircular

yariməsirlik s. semi-centennial; (i.s.) of half

a century, fifty years; ~ istismar fifty years

of oppression, a half a century of oppression

yarımfabrikat i. bax yarımməmulat yarımfinal I. i. id. semi-final II. s. id. semi-

final; ~ oyunları semi-finals yarımfinalçı i. semi-finalist; sportsman* tak-

ing part in semi-finals

yarımgirdə s semicircular

yarımgirvənkə i. half pound yarımgünlük s. half a day, half-day yarımxaraba s. half-ruined; ~ kənd half-

ruined village

yarımiflic i. tib. paresis

yarımillik I. i. half-year, six months, (i.s.) of

six months II. s. 1. half-yearly, semi-annu- al; ~ kurslar six-month courses; 2. (yaş) six-month-old, half-year

old; ~ plan six- month plan

yarımipək I. i. half-silk II. s. half-silken yarımişsiz s. half-jobless

yarımkeçirici i. fiz. semi-conductor, transistor yarımkeçiricili s. fiz. semi-conductor (attr.),

semi-conducting; ~ radioqəbuledici tran-

sistor

yarımkeçiricilik i. the quality of being semi-

conductor

yarımkefli s. half-drunk, tipsy yarımkiloluq i. half kilogram(me) yarımköçəri s. half nomad; ~ qəbilələr half

nomad tribes

yarımkürə i. hemisphere; şimal ~si northern

hemisphere; cənub ~si southern hemisphere yarımkürəcik i. hemisphere; beyin yarım-

kürəciyi anat. cerebral hemisphere yarımlıq i. half-way policy; half heartedness yarımlüt s. half-naked, half-

dressed yarımmanatlıq i. fifty-copeck piece yarımmetr i. half metre

yarımməmulat i. half-finished / semifinished

product

yarımmüdafiə i. id. half-backs yarımmüdafiəçi i. id. half-back yarımmüstəmləkə I. i. semi-colonial terri-

tory II. s. semi-colonial; ~ ölkələr semi- colonial countries

832

yarış

yarımoyaq s. bax yarıoyaq

yarımörtülü s. half-covered

yarımpalto i. short coat

yarımrəsmi s. semi-official

yarımsaatlıq s. half an hour’s (i.s.) of half an

hour’s duration; ~ iş half an hour’s work yarımseksiya i. subsection

yarımsəhra i. coğ. semi desert yarımsərxoş s. half drunk, tipsy yarımsərlövhə i. subtitle, subheading

yarımsinif i. subclass

yarımsoyunmuş s. half-dressed, half-clothed, half-naked

yarımsökülmüş s. 1. (bina və s.) tumble- down, dilapidated; ~ köhnə ev tumble- down old house; ~ qəsr a

dilapidated castle 2. (paltar və s.) half-unripped

yarımstansiya i. 1. d.y. halt; kənd ~sı coun- try halt; 2. substation; (telefon) local tele- phone exchange

yarımşar i. bax yarımkürə

yarımşöbə i. section, subdivision yarımton i. 1. half ton; 2. mus. semitone yarımtonluq s. half ton (attr.)

yarımturş s. bax turşməzə

yarımuçuq s. bax yarımsökülmüş (1-ci mə-

nada)

yarımvəhşi s. semi-barbarian, half savage yarım-yarımçıq I. s. unfinished, incomplete,

not perfect, half-and-half II. z. just, hardly; O, imtahanını yarım-yarımçıq verdi He / She just managed to pass

his / her exam- ination

yarım-yarımçıqlıq i. half-and-half, the state or quality of being half-and-half

yarımyun s. half- woollen

yarımyüngül s. id. light heavy weight yarımzarafat z. bax yarızarafat yarımzarafatla z. bax yarızarafat

yarımzirzəmi i. semi-basement

yarin z. bax sabah

yarınmaq f. to toady (to), to cringe (to,

before); to make* / to suck up (to); to lick

smb.’s boots idiom.

yarıoyaq s. half asleep, dozing

yarısı i. half; ikinin ~ half past two; tən

~ half exactly; ilin ~ half of a year

yarış i. competition, emulation, contest həm də id.; ~a çağırmaq to challenge

yarışçı

(d.) to competition / to emulation; güləş üzrə ~ contest in wrestling; wrestling con- test; üzgüçülük üzrə ~

contest in swim- ming, swimming contest; kubok ~ı cup competition; beynəlxalq ~ international contest;

musiqi ~ı musical contest

yarışçı i. contender, competitor, competitioner yarışma i. bax yarış

yarışmaq f. to compete (with, in), to emulate

(d. in), to contest (d.), to contend (with, for); güləşdə ~ to compete in wrestling; cıdırda ~ to contest a race;

birincilik uğrunda ~ to contend for the championship; Sənin gözlərin almazla yarışa bilər Thine eye would

emulate the diamond (Shakespeare)

yarıtmaq f. 1. to satisfy (d.); to content (d.); 2. to try to please (d.)

yarıtmaz I. s. negligent, remiss, careless; öz vəzifəsində ~ olmaq to be* remiss in one’s duties; ~ münasibət

negligent attitude II. z. negligently, carelessly; bir işi ~ görmək to do* some work carelessly

yarıtmazlıq i. remissness, carelessness, neg- ligence; ~ etmək to display carelessness / negligence

yarıtox s. half-satisfied; half-starved yarıuçmuş s. tumbledown, dilapidated yarıuçuq s. bax yarımuçmuş

yarı-yarı I. s. half-and-half II. z. half-and-half yarı-yarımçıq s. unfinished, incomplete, not

finished

yarı-yarımçıqlıq i. incompleteness, half-way

policy

yarıyetişmiş s. bax yarıdəymiş

yarıyetkin s. bax yarıdəymiş

yarıyuxulu s. half asleep; dozing, drowsy yarızarafat z. half in jest; ~ demək to say*

half in jest

yarızarafatla z. half in jest yarızarafatyana z. bax yarızarafatla yarlıq I. i. (həm müst., hən də məc.) lable;

~ vurmaq / yapışdırmaq to lable (d.), to pin / to put* a lable (on); Bir kəsin ça- madanına ~ yapışdırmaq to

pin / to put* a lable on smb.’s suitcase; bir kəsə ~ ya- pışdırmaq məc. to pin a lable on someone II. i.

friendship

yarlı-yaraqlı s. bax silahlı yarlı-yaraşıqlı s. bax yaraşıqlı

yarpaq

yarma i. cereals; manna ~sı semolina; arpa ~sı pear-barley; qarabaşaq ~sı buckwheat

yarmaça i. log, billet

yarmaçalamaq f. to cut* a firewood in halves

lengthways

yarmaçalanmaq f. to get* cut / to be* cut

into halves lengthways

yarmaçalatdırmaq f. bax yarmaçalatmaq yarmaçalatmaq f. to ask / to cause s.o. to cut / to cleave a firewood

into halves length-

ways

yarmaq f. 1. to cleave (d.), to chop (d.), to

split (d.), to cut* through (d.), to cut* in half lengthways (d.); odunu iki yerə ~ to cleave a block of wood in

two, to chop / to split wood; kötük ~ to cleave a stump; 2. to break* through (d.) to breach (d.); düş- mən

cəbhəsini ~ to break* / to breach the enemy’s front; düşmənin müdafiəsini ~ to break* through / to breach

the enemy’s defence; 3. (oğurlamaq) to rob (d.); ev ~to rob a house; bank ~ to rob a bank; 4. tib. to dissect

(d.); (yaranı, irinli yeri) to lance (d.), to cut* (d.), to open (d.); (xəs- təni) to operate (on d.); to anatomize

(d.); xəstəni ~ to operate on a patient; meyiti ~ to anatomize a dead body / corpse; Artıq tamah baş yarar,

at. söz. ≅ All covet, all lose; ◊ bağrını / zəhrini ~ to terrify great- ly, to frighten violently

yarmalamaq f. to grind* up (d.) badly, to grind* grains turning them into cereals yarmalanmaq f. to be*

ground into cereals yarmalatmaq f. (taxılı) to ask / to cause smb.

to grind grains into cereals

yarmalıq s. (i.s.) fit / suitable for sereals;

~ buğda wheat fit / suitable for cereals yarmarka i. fair; kitab ~sı book fair; kənd təsərrüfatı məhsulları ~sı

farm products

fair; yaz / bahar ~sı spring fair yarovizasiya i. k.t. yarovization, vernaliza-

tion; toxumun ~sı yarovization of seeds yarpağabənzər s. bax yarpaqvarı

yarpaq I. i. leaf* (pl. leaves); yaşıl ~lar

green leaves; yarpağın tökülməsi the fall of leaves; ~ qoymaq (duza) to pickle vine- leaves; ◊ ~ kimi əsmək to

tremble / to shake* like a leaf II. s. leafy; ~ kölgəsi leafy shade; ~ siqar cigar; ~ tütün tobacco in the leaf

833

yarpaqdolması

yarpaqdolması i. yarpaq dolması (minced meat, some rice, greens and other spices added, wrapped in vine-

leaves)

yarpaqlamaq f. 1. to leaf, to come* into leaf, to put* forth leaves; to be* in leaf; Ağaclar tezliklə

yarpaqlayacaq The trees will soon be* in leaf; 2. to feed* silk- worms with leaf

yarpaqlı s. leafy, deciduous; leaf-bearing; (i.s.) covered with leaves; ~ ağac leaf bear- ing tree; ~ ağac meşəsi

leaf-bearing / deciduous / leafy forest

yarpaqlılıq i. the state of being in leaf yarpaqsız s. leafless, bare; (i.s.) without leaves; (i.s.) having no leaves;

~ ağac leaf-

less / bare tree

yarpaqsızlıq i. the state of being leafless / bare yarpaqşəkilli s. bax yarpaqvarı yarpaqvarı s. leaf-shaped,

leaflike, like a leaf yarpaqyeyən i. zool. leaf-eating; ~ həşarət

leaf-eating insect

yarpız i. bot. mint; su ~ı water-mint; ba-

taqlıq ~zı pennyroyal

yarpızlıq i. mint-grove

yarsız s. 1. friendless; (i.s.) without friend,

(i.s.) having no friend; 2. (i.s.) without

lover, having no lover

yarsız-yoldaşsız s. friendless; alone, lonely;

(i.s.) without friend, having no friend yarus i. 1. (qat) tier [t97]; (teatrda) circle;

birinci ~ first circle; 2. geol. stage, layer yas I. i. mourning; dərin ~ deep mourning; ~ tutmaq / saxlamaq to

mourn, to be* in mourning; bir kəsə ~ tutmaq to mourn for smb.; bir kəsin ölümünə ~ saxlamaq to mourn

the death of smb. II. s. mourning; ~ yeri the house of a dead man*, the dead man’s house; ~ mərasimi the

mourning

ceremony

yasaq i. prohibition; ~ etmək to prohibit (d.),

to forbid* (d.); ~ olunmaq to be* prohib- ited / forbidden; Mən ora getməyi sizə yasaq edirəm I forbid you

to go there

yasalamaq f. 1. to smooth (d.); 2. məc. to slur over (d.)

yasamal i. flat place on the height

yasavul i. arx. esual (an official charge with the arrangement of the state processions) yasavulluq i. arx. the

state of being a esual;

rank of esual

834

yaş

yasəmən I. i. bot. lilac II. s. bot. lilac (attr.); ~ kolu lilac bush

yasəməni s. (rəng) lilac coloured yasəmənlik i. lilac grove

yasxana i. a room / a lodging / an apartment

/ marquee [ma:`ki:] where a dead man* is

mourned over

yasin i. din. yasin (a chapter of the Koran) yaslı s. mourning; ~ olmaq to be* in mourning yassar i. 1.

mumbler, blunderer, clumsy oaf;

Ay, yassar! You clumsy oaf!; 2. an ugly

person; d.d. fright

yastı s. flat; ~sinə flat chest; ~ dam flat roof yastıbaş s. flat-head, flat-headed; (i.s.) with

flat-head

yastıbaşlı s. bax yastıbaş

yastıburun s. flat-nose; (i.s.) with flat-nose;

(i.s.) having flat-nose

yastıburunlu s. bax yastıburun

yastıq I. i. pillow; başını yastığa qoymaq

to lay* / to rest the head on a pillow; bir yastığa baş qoymaq to get* married; to have* sex (with) II. s. pillow

(attr.); ~ da- vası pillow fight

yastıqca i. little / small pillow

yastıqüzü i. pillow-case, pillow slip yastıqvarı s. pillow-shaped, pillowlike yastılamaq f. to flatten (d.); xəmiri ~

to flat-

ten dough [dou]

yastılanmaq f. to become* flat, to get* flat-

tened

yastılaşdırmaq f. bax yastılamaq yastılaşmaq f. bax yastılanmaq yastılatdırmaq f. bax yastılatmaq

yastılatmaq f. to ask / to cause smb. to flat-

ten (d.)

yastılıq i. flatness; plane

yastısına z. flat, flatways, flatwise; qılıncı

~ vurmaq to strike* with the flat of the

sword

yastısifət s. flat-face, flat-faced; (i.s.) with

flat-face, (i.s.) having flat-face yastısifətli s. bax yastısifət

yaş I. s. I age; məktəb ~ı school age; orta

~ middle age; səkkiz ~ında at the age of eight; mənim ~ımda of my age Sənin ya- şın neçədir? What is your

age? Ağıl yaşda deyil, başdadır at. söz. ≅ Age is not guar- antee of wisdom II. s. age (attr.); ~ qrupu age

group; ~ senzi age qualification

yaş

yaş I. i. tear; ~ tökmək / axıtmaq to shed* tears (over); to turn on the waterworks idiom.; ~ içərisində in

tears; acı ~ tökmək / axıtmaq to cry bitterly, to shed* bitter tears II. s. tear (attr.); ~ damlası / damcısı tear-

drop III. s. wet, green; soggy; ~ paltar wet clothes; ~ oduncaq wet timber; ~ tor- paq wet / soggy ground; ~

odun green wood

yaşa nid. long live, bravo; Yaşa Azərbaycan! Long live, Azerbaijan!

yaşadıcı s. life-asserting, vital; ~ qüvvə life- asserting / vital force

yaşadolma i. maturity, manhood, virility; aging

yaşamaq f. to live; to be* alive; tək / tənha ~ to live alone / a solitary life; xoşbəxt ~ to live a happy life /

happily; şən ~ to live a merry life; öz zəhməti ilə ~ to live on one’s own earnings, to keep* oneself; qoca

yaşına qədər ~ to live to a great age: qay- ğısız ~ to live free from care; sadə ~ to live in a small way; şəhərdə

~ to live in town; kənddə ~ to live in the village / country; mehmanxanada ~ to live in a hotel; xaricdə ~ to

live abroad; özgənin hesabına ~ to live at smb. else’s expense / at the expense of another; birgə ~ to live

together

yaşarmaq f. to water; Soğan doğrayanda gözlərim yaşarır My eyes water when I cut onions

yaşarmış s.: ~ gözlər eyes wet with tears, eyes full with tears, tearful eyes

yaşartmaq f. 1. to water ( d.) Günəş göz - lərimi yaşartdı The sun watered my eyes; 2. to move to tears (d.),

to cause (d.) to water (of eyes)

yaşatmaq f. 1. to cause / to allow to live (d.); to keep* alive (d.); 2. to immortalize (d.); qəhrəmanlığı ~ to

immortalize a deed

yaşayıb-yaratmaq f. to live and to create (d.) yaşayış I. i. life; living; ~ uğrunda mübarizə struggle for life II. s.

1. living; ~ şəraiti living condition; ~ səviyyəsi standard of living, living standard 2. dwelling (attr.);

~ evi dwelling house

yaşdaş i. bax yaşıd

yaşıd i. person of the same age; ~ olmaq to

be* (of) the same age; Onlar yaşıddırlar They are (of) the same age

yaşlı

yaşıl s. green, verdant; ~ yarpaqlar green leaves; ~ ağaclar green trees; ~ çöllər verdant fields

yaşılaçalan s. greenish

yaşılbaş i. zool. (the mallard) drake yaşılgözlü s. green-eyed; (i.s.) with green

eyes; (i.s.); having green eyes

yaşılımsov s. greenish

yaşılımtıl s. greenish

yaşılımtraq s. greenish

yaşıllandırmaq f. 1. to paint green (d.);

2. to plant trees / bushes

yaşıllanmaq f. 1. to be* painted green; 2. to

be* covered with green grass / leaves yaşıllaşdırma fi. planting of greenery (in),

planting of trees and gardens (in) yaşıllaşdırmaq f. to plant trees and green

grass (in)

yaşıllaşmaq f. 1. to become* / to turn green;

2. (göy otla / yarpaqla örtülmək) to grow* / to turn green; to be* covered with green grass

yaşıllatdırmaq f. bax yaşıllatmaq yaşıllatmaq f. 1. to ask / to cause smb. to paint green (d.); 2. to cause to

become green (d.); 3. to ask / to cause smb. to plant trees /

bushes

yaşıllıq i. 1. greenness; 2. verdure [`v7:d=7];

(plantations of) trees and shrubs; area covered with green grass; yaşıllığa qərq olmaq to be* covered with

green grass, to be* buried in verdure

yaşıltəhər s. greenish

yaşındırmaq f. to ask / to cause a woman*

to cover her face halfly with a headker-

chief

yaşınmaq f. to cover one’s face halfly with

a headkerchief

yaşıötmüş s. aged, advanced in years yaşlamaq f. to wet (d.); to soak (d.); su ilə

~ to wet with water; ◊ boğazını (spirtli içki

içmək) ~ d.d. to wet one’s whistle yaşlanmaq I. f. to get* / to become* wet(ted)

II. f. to become* adult; to grow* old yaşlatmaq f. to ask / to cause smb. to wet (d.) yaşlaşmaq I. f. bax

yaşlanmaq I II. f. bax

yaşlanmaq II

yaşlı I. s. elderly; aged II. s. in tears; gözləri

~ tears in eyes

835

yaşlıq

yaşlıq i. wetness

yaşmaq i. veil (worn by oriental women) yaşmaqlamaq f. to veil (d.), to put* on the veil yaşmaqlatmaq f. to

ask / to cause smb. to veil yaşmaqlı s. veiled; ~ qadın a veiled woman yaşmaqsız s. veiless; (i.s.) without veil

yaşmanmaq f. to veil; to cover one’s face

with a veil

yaştəhər s. wettish, moist, slightly wet yatab i. halting place (for transported con-

victs); ~ göndərmək to transport (d.)

(under guard), to deport (under guard) (d.) yatacaq s.: ~ şeyləri bedding; ~ kisəsi sleep-

ing-bag

yatağan I. i. sleepyhead, drowsy-head II. s.

sleepy, drowsy, slumberous

yatağanlıq i. sleepiness, drowsiness

yataq I. i. 1. bed; xəstə yatağı a sick bed;

~da olmaq to be* in bed; yatağa girmək to get* into bed; ~dan durmamaq to keep* to one’s bed; ~dan

qalxmaq (xəstə haq.) to leave* one’s bed; ~ salmaq to make* up a bed; ~ yığmaq to make* the bed; ya- tağı

dəyişmək to change the bed; ölüm yatağı the bed of death; 2. (mal-qara üçün) enclosure; (davar üçün)

sheep-pen, sheep-fold; 3. geol. deposit; neft yatağı oil deposit, deposit of oil, oilfield; 4. (çay yatağı) bed,

channel; çay yatağı river-bed II. s. bed (attr.); ~ dəyişəyi bedclothes; ~ rejimi confinement to bed; ~ otağı

bed- room

yataqxana i. hostel; amer. dormitory; tələbə ~sı student’s hostel; ~ da yaşamaq to live in a hostel

yatalaq I. i. tib. typhus [ta9-]; səpkili ~ typhus, spotted fever; qarın yatalağı typhoid / enteric fever, typhoid

II. s. typhus (attr.), typhoid; ~ qızdırması typhoid fever

yatalaqlı s.: ~ xəstə typhus patient

yatan s. sleeping; ~ uşaq sleeping child* yatılı s. lying; ~ vəziyyətdə in a lying posi-

tion

yatım i. slope, incline

yatımına z. towards

yatımlı s. 1. submissive, obedient, dutious,

dutiful; ~ uşaq obedient child; ~ adam a submissive man*; 2. pleasant, nice, sweet; ~ səs a pleasant voice

836

yatızdırmaq

yatımlılıq i. 1. dutifulness, obedience; the quality of being submissive / obedient; 2. the quality of being

pleasant / nice

yatır i. riches, wealth; ~ı olan adam a man* of wealth

yatırdıcı s. soporific; ~ dərman a soporific drug; ~ vasitə sleeping draught

yatırdılmaq f. bax yatızdırılmaq yatırılmaq f. 1. (qiyam, üsyan və s.) to be* suppressed / repressed; Qiyam

yatırıldı The revolt was suppressed; 2. (susuzluq,

ehtiras və s.) to be* quenched / slaked yatırmaq f. 1. (qiyamı və s.) to suppress (d.), to repress (d.), to put*

down (d.); qiyamı ~ to suppress a revolt; hirsini ~ to suppress one’s feeling of anger; 2. (susuzluğu və s.) to

quench (d.); to slake (d.); susuzluğunu ~ to quench / to slake one’s thirst; ehtira-

sını ~ to quench / to slake one’s passion yatırtdırmaq f. 1. (uşağı və s.) to ask / to cause smb. to put to bed

(d.); 2. (üsyanı, qiyamı və s.) to ask / to cause smb. to sup- press (d.), to ask / to cause smb. to repress (d.); 3.

(cərrahiyyə əməliyyatından əv- vəl) to ask / to cause smb. to hypnotize (d.);

4. (tozu və s.) to cause (d.) to settle (d.) yatırtmaq f. 1. (uşağı və s.) to put* to bed (d.), to lull to sleep (d.);

uşağı ~ to put* a child* to bed; Qatarın hərəkəti məni ya- tırtdı The movement of the train lulled me to

sleep; 2. (cərrahiyyə əməliyyatından əvvəl) to put* to sleep (d.), to put* into hypnotic sleep (d.), to

hypnotize (d.); 3. (tozu və s.) to settle (d.); Yağış tozu yatırtdı The rain settled the dust; 4. (qi- yamı və s.) bax

yatırmaq (1-ci mənada)

yatış i. lying

yatışmaq f. 1. to lie* down all together;

2. to sleep* all together

yatızdırılmaq f. 1. to be* put / to be* sent

to bed; 2. (üsyan, qiyam və s.) to be*

repressed / put down

yatızdırmaq f. 1. to put* / to send* to bed;

2. (inqilabı, üsyanı və s.) to suppress (d.), to repress (d.); to quell (d.), to put* down (d.); qiyamı ~ to

suppress / to repress a revolt / uprising; ehtirası ~ to quell one’s passions; 3. (həbsxanada) to put* in prison

(d.), to lock up (d.)

yatmaq

yatmaq f. 1. to sleep*; to slumber; bərk ~ to sleep* soundly; sakit ~ to sleep* eas- ily, to sleep* a peaceful

sleep; sayıq ~ to sleep* with one eye open; gec ~ to sleep* late; tez ~ to sleep* early; 2. to go* to sleep; saat

12-də ~ to go* to sleep at 12 o’clock, to go* / to bed at 12; Mən saat 12-də ya- tıram I go to bed at 12

o’clock; 3. to be* a sleep; Kənd yatır The village is asleep; 4. to be* ill; xəstə ~ to be* ill in bed, to keep*

one’s bed; sətəlcəmdən ~ to be* down with pneumonia; xəstəxanada ~ to be* in hospital; 5. to have* sex

with; 6. (ta- xıl və s.) to lie* down; 7. (külək və s.) to fall*, to drop; Külək yatdı The wind fell / dropped; 8.

(toz) to settle; Toz yavaş- yavaş yatdı The dust settled slowly; 9. (həbsxanada) to be* in prison, to stay in

prison; ◊ ürəyinə ~ to love, to like; By mənim ürəyimə yatır It is to my liking, I love it, I like it; ◊ əli ~ to be*

used (to work, etc.), to be* fairly skilful

yatmalı s. (i.s.) fit / suitable for sleeping; ~ vaxt time suitable for sleeping; ~ yer place fit / suitable for

sleeping

yatmış s. sleeping; ~ uşaq sleeping child* yava I. i. profligate, libertine, debauchee II. s. 1. lecherous,

debauched, profligate, dissolute; 2. evil, unfit, dissipated, inde- cent, unseemly; ~ sözlər unseemly words; ~

adam a dissolute man*; ~ həyat sürmək

to lead* a dissipated life

yavaağız s. fool-mouthed, intemperate, incon-

tent; (i.s.) having an uncontrollable tongue yavalıq i. dissipation, unseemliness, indecen- cy; ~ etmək to act /

to behave dissolutely

/ indecently

yavan s. plain, dry (food), without fat / oil;

tasteless, insipid, lean; ~ ət lean meat;

~ pendir dry cheese

yavanlıq i. 1. insipidity, insipidness; fatless;

the quality of being without fat; 2. dairy produce; all that is eaten with bread; ~sız qalmaq to have* no dairy

produce

yavanlıqsızlıq i. the state of being without dairy produce

yavaş I. s. slow, low, unhurried; ~ sürət slow speed; ~ səs low voice II. z. slowly; gently; ~ danışmaq to talk in

a low voice; ~ ye-

yay

rimək to walk slowly, to walk quietly; qapını ~ döymək to knock at the door gen- tly, to tap at the door; İşlər

yavaş gedir Things are moving slowly, Things are slack

yavaşca z. slowly, quietly, gently; softly; qapını ~ döymək to knock at the door gen- tly; ~ demək to say*

gently / in a whisper; ~ yerimək to walk slowly

yavaşcadan z. noiselessly, in a low voice; in a whisper; ~ soruşmaq to ask in a low voice / in a whisper; ~

inildəmək to moan in a low voice

yavaşcana z. bax yavaşca yavaşca-yavaşca z. bax yavaş-yavaş yavaşdan z. in a low voice; in a whisper;

~ danışmaq to talk in a low voice; ~ ca- vab vermək to answer in a low voice / in a whisper / under one’s

breath

yavaşıdılmaq f. to be* slowed down, to become* slower

yavaşımaq f. to slow, to become* / to get* slower, to slacken; Sürət yavaşıdı The speed slackened

yavaşıtmaq f. 1. to slow down (d.), to slack- en (d.); addımları ~ to slow down / to slacken the pace, to walk

slower; sürəti ~ to slacken the speed; 2. tex. to deceler- ate (d.)

yavaşlıq i. sluggishness, slowness yavaştərpənən s. sluggish, slow-moving;

~ adam slowcoach, laggard

yavaş-yavaş z. 1. slowly, little by little, bit by

bit, gradually; unhurriedly; ~ öyrənmək to learn* step by step; 2. quietly; gently; qapını ~ döymək to knock

at the door gen- tly, to tap on the door

yava-yava z.: ~ danışmaq to speak* inde- cently / unseemly

yavər i. aide-de-camp [`e9dd7`ka:2]; adjutant; amer. aide

yavərlik i. adjutancy

yavru i. bax bala

yavrucuğaz i. bax yavrucuq

yavrucuq i. (müraciət məqamında işlədilir)

my darling, my little one

yay I. i. summer; qızmar / isti ~ hot summer;

~da in summer; gələn ~ next summer; keçən / ötən ~ last summer; Yay gəlib Summer has come II. s.

summer; ~ düşər-

837

yaydırmaq

gəsi summer camp; ~ paltarı summer clothes; ~ tətili summer holidays; ~ iqa- mətgahı summer residence III.

i. (silah) bow; ~ı çəkmək to bend* / to draw* a bow IV. i. spring; çarpayının ~ı the springs of a bed V. i. mus.

bow [bou], fiddlestick

yaydırmaq f. 1. to ask / to cause smb. to roll (out d.); xəmir ~ to ask / to cause smb. to roll out dough /

paste; 2. to ask / to cause smb. to diffuse (d.); 3. to ask / to cause smb. to distribute; vərəqə ~ to ask / to

cause smb. to distribute leaflets

yaydırtmaq f. bax yaydırmaq

yayğın I. s. diffuse; diffused; ~ işıq diffuse

/ diffused light; ~ nitq a diffuse speech

II. z. diffusely; indistinctly, vaguely yayğınlaşdırılmaq f. to be* diffused yayğınlaşdırmaq f. to diffuse (d.)

yayğınlaşmaq f. to become* / to get* diffused yayğınlıq i. 1. diffuseness, diffusiveness;

2. məc. indistinctness, vagueness yayxana-yayxana z.: ~ yerimək to waddle yayxanmaq f. 1. to stretch

oneself out, to

sprawl, to lounge [laund=]; O divanda yay- xanmışdı He / She was sprawling on the sofa; 2. to waddle

yayıcı i. roller, rolling-mill operator yayılma fi. 1. spreading, diffusion; 2. (fikir və s.) dissemination; şayiələrin

~sı spread- ing of rumours; infeksiyanın ~sı spreading of infection; biliyin ~sı diffusion / dissem- ination of

knowledge; nüvə silahının ~sı

dissemination of nuclear weapons yayılmaq f. 1. to spread*; to get* about; Şayiə tezliklə kəndə yayıldı The

rumour quickly spread through the village; 2. (iy, maye və s.) to diffuse; 3. (xəmir və s.) to roll out; 4. to

run*; Mürəkkəb kağıza yayıldı The ink ran on the paper; 5. to sprawl out; O divanda yayılmışdı He / She

sprawled out on the sofa

yayım i. bax veriliş

yayındırılmaq f. to be*distracted yayındırma fi. distraction; diversion yayındırmaq f. to divert (d.), to distract

(d.),

to draw* away (d.); bir kəsin diqqətini bir şeydən ~ to distract smb.’s attention from smth.; bir kəsi

məqsəddən ~ to divert smb. from a purpose; Uca bir səs mənim

838

yayma

diqqətimi yayındırdı A loud voice divert-

ed my attention

yayınma fi. deviation; məc. (xidmətdən,

məsuliyyətdən və s.) evasion; (mövzu- dan) digression; orijinaldan ~ deviation from the original; vergidən ~

evasion of tax, tax evasion; düşməndən ~ to evade an enemy

yayınmaq f. to avoid; to evade, to wander away (from); dodge (from); (mövzudan və s.) to digress (from);

hərbi xidmətdən ~ to evade service; bir kəslə qarşılaş- maqdan ~ to avoid meeting smb.; mövzu- dan ~ to

digress from a subject; zərbədən ~ to dodge a blow; məsuliyyətdən ~ to avoid / to evade / to dodge the

responsi- bility

yay-qış z. summer and winter; all the year round, the whole year

yayla i. coğ. plateau, high plateau (pl. -teaus or -teaux)

yaylaq i. 1. summer pasture in mountains; 2. summer house in the mountain

yaylaqlamaq f. 1. to pass the summer in the mountain; 2. (heyvan) to graze on a moun- tain during summer

yaylaqlıq i. plateau, table-land

yaylamaq f. 1. to pass the summer in plateau;

2. d.d. to dress summer clothes, to dress

as in summer

yaylı s. spring; ~ döşək spring mattress;

~ çarpayı a spring bed

yaylıq i. shawl; baş yaylığı kerchief, head-

scarf; əl yaylığı handkerchief

yaylı-qışlı z. summer and winter, all the year

round; Onlar yaylı-qışlı kənddə yaşa- yırlar They live in the village all the year round

yaylım I. i. pasturage of animal early in the morning II. s.: ~ atəşi drum-fire; volley yaylımlamaq f. to drive*

the cattle for pas-

turage early in the morning yaylımlatmaq f. to ask / to cause smb. to drive

cattle for pasturage early in the morning yayma I. i. 1. milk porridge; 2. bax yuxa I II. fi. spread, spreading;

(bilik, fikir və s.) dissemination; bilik ~ spreading of knowl- edge; şayiə ~ spreading of rumours; infek- siya ~

spreading of infection; qabaqcıl iş

yaymaçı

üsulu ~ spreading of progressive method of work; yalan məlumat ~ dissemination of false information

yaymaçı i. roller

yaymaçılıq i. the profession of a roller yaymaq f. 1. to spread* (d.), to diffuse (d.),

to disseminate (d.); bilik ~ to spread* / to diffuse / to disseminate knowledge; işıq ~ to diffuse light;

məlumat ~ to spread* information; şayiə ~ to spread* rumours; nüvə silahı ~ to disseminate nuclear

weapons; Milçəklər xəstəlik yayırlar Flies spread disease; 2. (üsulu, təcrübəni və s.) to popularize (d.); elmi ~

to popu- larize science; 3. (kitab, kağız və s.) to distribute (d.); kitab ~ to distribute books

yay-ox i. bow and arrow

yaz I. i. spring; erkən ~ early spring; keçən

/ ötən ~ last spring; gələn ~ next / forth- coming spring; ~ da in spring; ◊ həyatın ~ı the spring of the life; ◊

Bir güllə / çiçəklə yaz olmaq at. söz. ≅ One swallow does not make a summer II. s. spring; ~ əkini spring

sowing; ~ fəsli springtime; ~ səhəri spring morning; ~ yağışı spring rain

yazbaşı i. early spring, the beginning of spring yazdırmaq f. to ask / to cause smb. to write (d.) yazdırtmaq f.

bax yazdırmaq

yazı I. i. 1. writing; calligraphy, script; writ-

ten language; a written article; Qot ~sı Gothic script; ~nın yaranması the appear- ance of a written language;

imtahan ~sı test-paper; 2. (tale) fate, fortune, destiny; ◊ alın ~ sı the decrees of Fate; Bu mənim alın yazımdır

This is my destiny; Yazıya pozu yoxdur at. söz. ≅ He that is born to be hanged will never be drowned II. s.

writ- ing; ~ stolu writing-table, (writing-) desk; ~ ləvazimatı writing materials; ~ dəsti, desk-set; ~ işi writing

work; ~ makinası typewriter

yazıb-oxumaq f. to read* and write, to be* busy with / in reading and writing

yazıb-yaratmaq f. to create, to be* busy with creative activities

yazıçı I. i. writer; author; böyük ~ a great writer; ~ olmaq to be* a writer; sevimli ~ favourite writer II. s.: ~

əməyi writing, the work / labour of a writer

yazısızlıq

yazıçılıq I. i. the profession of a writer II. s.: ~ istedadlı talent for writing

yazıq I. i. poor fellow / boy / thing; (yaşlı kişi) poor devil; (qız) poor girl; (qadın) poor woman* II. s. 1. poor;

unhappy, unlucky, wretched; miserable; ~ adam a poor man*; 2. (ziyansız) harmless, humble; helpless;

yazığı gəlmək to pity, to feel* sorry (for), to be* sorry (for); ~ etmək to ruin (d.); bir kəsi ~ etmək to ruin

smb.; ~ olmaq to be* ruined, to be* driven into trouble / poverty

yazıqcasına z. imploringly; humbly yazıqcığaz i. bax yazıq I

yazıqdırmaq f. to break* of the habit (of);

to cause to leave a long-occupied place yazıqlaşmaq f. to become* pitiful / miserable yazıqlıq i. 1. pity,

compassion; 2. helpless-

ness, humbleness

yazıq-yazıq z. bitterly, pitifully; ~ ağlamaq

to cry / to weep bitterly; ~ baxmaq to look

pitifully

yazılı I. s. written; writing; ~ imtahan written

examination; ~ rəy written testimonial; ~ vəkalət written reference; ~ formada in written form, in writing II.

z. in writing, in written form; ~ cavab vermək to answer in writing / in written form

yazılış i. 1. method of writing, way of writ- ing (of a letter of the alphabet); 2. spelling; sözün ~ı spelling of a

word; sözün ame- rikan ~ı American spelling of a word; söz- lərin ingilis ~ı English spelling of words

yazılmaq f. 1. to be* written; to be* spelled; 2. to join (d.), to register one’s name; dər- nəyə ~ to join a

circle; kitabxanaya ~ to join a library; həkimə ~ to make* an appointment with the doctor; 3. to sub- scribe

(for, to); qəzetə ~ to subscribe to a newspaper; (ünvana yazılmaq) to be reg- istered, to get* registered

yazı-pozu i. reading and writing; ~ öyrən - mək to learn* to read and write; ~ ilə məş- ğul olmaq to be*

engaged in reading and writing, to devote oneself to reading and writing

yazısız s. (i.s.) having no written language; ~ xalqlar peoples having no written lan- guage

yazısızlıq i. the state of having no written language

839

yazışma

yazışma fi. correspondence, exchange of let- ters; ~ aparmaq to be* in correspondence (with)

yazışmaq f. to correspond (with), to keep* up a correspondence (with), to be* in cor- respondence (with);

to write* letters to each other

yaz-qış z. spring and winter; all the year round, always, constantly, continually

yazlamaq f. 1. to pass the spring in a place; 2. to become* / to get* warmer

yazlıq s. spring (attr.); (i.s.) suitable for spring; ~ əkin spring sowing; ~ buğda spring wheat; ~ geyim spring

clothing; clothing suitable for spring

yazmaq f. 1. to write* (d.); qələmlə ~ to write* with a pen; mürəkkəblə ~ to write* in ink; karandaşla ~ to

write* in pencil; xırda ~ to write* small; iri ~ to write* large; aydın ~ to write* plain, to write* a good hand;

pis (oxunması çətin) ~ to write illegibly, to write* a bad hand; hekayə / roman / məktub və s. ~ to write* a

story / a novel / a letter, etc.; 2. to write* down (d.), to put* down (d.), to take* down (d.), to note (d.);

mühazirə ~ to make* / to take* notes at a lecture; bir kəsin hesa- bına ~ to put* down to smb.’s account

(d.); protokola ~ to enter / to put* down / to record (d.) in the minutes; lentə ~ to record (d.); 3. (abunə) to

subscribe (d.for); bir kəsi qəzetə ~ to subscribe smb. for a news- paper, to take smb.’s subscription to a

newspaper

yeddi sy. seven: ~ il seven years; ~ yüz seven hundred

yeddiadamlıq s. (i.s.) for seven; ~ nahar dinner for seven

yeddiaylıq s. 1. (i.s.) of seven months; seven- month (attr.); 2. (yaş haq.) seven-month- old; (i.s.) of seven; ~

uşaq seven-month-old child; a child of seven months

yeddibucaq i. riyaz. heptagon, septangle yeddibucaqlı s. heptagonal, septangular yeddicə sy. just / only

seven

yeddigünlük s. 1. seven-day (attr.); ~ isti-

rahət seven-day rest; 2. (yaş haq.) seven-

day-old; ~ uşaq seven-day-old baby yeddiqat s. sevenfold, septuple [`septjupl]

840

yedirib-içirmək

yeddiillik s. seven-year; (i.s.) of seven years; ~ məktəb seven-year school

yaddiqatlı s. bax yeddiqat

yeddilik i. 1. (rəqəm) seven; 2. (kart oyu-

nunda) seven; ~ ürək the seven of hearts;

~ kozır the seven of trumps yeddimetrlik s. seven-metre; (i.s.) of seven

metres

yeddimərtəbə s. seven-storey (attr.), seven-

storeyed; ~ bina seven-storey building yeddimərtəbəli s. bax yeddimərtəbə yeddinci sy. seventh; ~ sinif the

seventh

form; ~ gün the seventh day; ◊ göyün ~ qatında olmaq to be* in the seventh heaven

yeddinəfərlik s. bax yeddiadamlıq yeddirəng s. seven-colour

yeddirəngli s. bax yeddirəng

yeddisaatlıq s. seven-hour; (i.s.) of seven

hours; ~ iş seven-hour work, work of seven

hours

yeddisimli s. seven-stringed

yedək i. (at və s. üçün) halter; (nəqliyyat

vasitələri üçün) tow(ing)-line, tow(ing)- rope; yedəyə almaq / götürmək to take* in tow (d.), to tow (d.)

yedəkçi i. 1. (at və s. üçün) a man* who leads a (spare) horse; 2. (digər nəqliyyat vasitələri üçün) a man*

who tows a boat / a car, etc.

yedəkləmək f. 1. (atı və s.) to lead* (d.); atı ~ to lead* a horse; 2. (digər nəqliyyat va- sitələrini) to tow (d.), to

take* in tow (d.), to have* in tow (d.)

yedəklənmək f. 1. (at və s.) to be* led; 2. (di- gər nəqliyyat vasitələri) to be* towed, to be* taken in tow

yedəklətmək f. 1. (atı və s.) to ask / to cause smb. to lead (d.); 2. (digər nəqliyyat va- sitələrini) to ask / to

cause smb. to tow (d.), to ask / to cause smb. to take in tow (d.)

yedəkli s. (i.s.) 1. (at və s.) with a halter, (i.s.) having a halter; 2. (digər nəqliyyat vasitələri) (i.s.) with a tow,

(i.s.) having a tow

yedəksiz s. 1. (at və s.) halterless; 2. (digər nəqliyyat vasitələri) towless; (i.s.) with- out tow

yedirib-içirmək f. to feed* and to give* to drink (d.), to feed* (d.)

yedirilmək

yedirilmək f. bax yedizdirilmək yedirmək f. bax yedizdirmək yedizdirilmək f. to be* fed; (döşlə) to be*

suckled

yedizdirmək f. 1. to feed* (d.); əlili ~ to feed*

an invalid; uşağı ~ to feed* a baby; ailəni ~ to feed* one’s family; vaxtında ~ to feed* in time (d.); 2. (döşlə)

to suckle (d.), to nurse (d.); 3. to ask / to cause smb. to feed (d.) / (döşlə) to suckle (d.)

yefreytor f. hərb. corporal

yefreytorluq i. the rank of corporal; the

state of being a corporal

yeganə s. only, sole; ~ uşaq only child; ~ oğul

only son; ~ səbəb sole reason; ~ bir only one; ~ məqsədlə with the sole purpose / aim; ~ şəxs the only

person

yeganəlik i. the state of being sole / only yek sy. one

yekahəng s. monotonous; ~ iş monotonous

work; ~ evlər monotonous houses yekbəyek z. in private, privately; face to face,

tete-a-tete

yekcins s. homogeneous; uniform; ~ yük

homogeneous cargo; ~ rəng uniform colour yekcinslik i. homogeneity, uniformity yekdil I. s. unanimous,

united, at one (with);

~ fikir unanimous opinion; ~ partiya unit- ed party; ~ olmaq to be* unanimous II. z. unanimously, with one

voice, by common consent

yekdillik i. unanimity; ~ göstərmək to dis- play / to show unanimity

yekdilliklə z. bax yekdil II

yekə s. 1. big,large, tremendous; ~ ağac a big

tree; ~ oğlan a big boy; ~ zal a big / large hall; ~ partlayış a tremendous explosion; 2. grown-up; ~ qız grown-

up daughter; ◊ ~ yerdən danışmaq to brag (of, about)

yekəağız s. large mouthed; (i.s.) with a large mouth; ~ adam a man with a large mouth

yekəağızlı s. bax yekəağız

yekəbaş s. 1. (i.s.) with a large head; elm.

macrocephalous; 2. məc. blockhead, bun-

gler, muddle-head(ed)

yekabaşlı s. bax yekəbaş (1-ci mənada) yekəbaşlıq i. 1. the state of having a large / big head; 2. məc. d.d.

boorishness, bungling; ~ etmək to be* rude (to), to act indecently

yekəsaqqal

yekəburun s. big-nosed; ~ kişi a big-nosed man*

yekəburunlu s. bax yekəburun

yekədiş s. large-toothed; (i.s.) with large teeth yekədişli s. bax yekədiş

yekədodaq s. thick-lipped

yekədodaqlı s. bax yekədodaq

yekədöş s. big-breasted, big-bosomed, big-

chested

yekədöşlü s. bax yekədöş

yekəgöz s. goggle-eyed, large-eyed; (i.s.)

with bulging eyes

yekəgözlü s. bax yekəgöz

yekəxana I. i. boaster, braggart, show-off,

swaggerer, swank II. s. boastful, vainglo- rious, swaggering, swanky III. z. boast- fully, vaingloriously

yekəxanalanmaq f. to swagger, to swank, to put* on airs, to give* oneself airs; to get* (up) on one’s high

horse idiom.

yekəxanalıq i. swaggering, swankiness, superciluousness, conceitness; ~ etmək bax yekəxanalıq

yekəqarın I. i. 1. pot-belly, pot-bellied man*; 2. (çox yeyən adam) glutton, gormandizer; II. s. 1. big-bellied,

pot-bellied; punchy; 2. (çoxyeyən) gluttonous

yekəqarınlı s. bax yekəqarın yekəqarınlıq i. 1. (çox yeyənlik) gormand-

ize, gluttony; 2. (qarnı yekə olmaq) the

state of having a pot-belly

yekəqulaq s. lop-eared

yekəqulaqlı s. bax yekəqulaq yekəquyruq s. 1. big-tailed; (i.s.) with a big

tail, (i.s.) having a big tail; 2. (qoyun)

fat(ty) tail

yekəquyruqlu s. bax yekəquyruq yekələndırılmək f. bax böyüdülmək yekələnmək f. bax böyümək

yekələtmək f. bax böyütmək

yekəlik i. bax 1. böyüklük; 2. yekəxanalıq yekəlmək f. bax böyümək

yekəpər I. i. 1. (kişi) lanky fellow; 2. (qadın) lanky woman* II. s. lanky; sturdy, strap- ping, well-grown, strong

and tall; ~ kişi a strapping man*; ~ oğlan sturdy / lanky fellow; ~ qadın a strapping woman*

yekəpərlik i. lankiness, sturdiness yekəsaqqal I. i. big-beard man* II. s. big-

beard, bearded; ~ kişi a big beard man* 841

yekəsaqqallı

yekəsaqqallı s. bax yekəsaqqal II yekəyanaq s. (i.s.) having fatty and large

cheeks

yekəyanaqlı s. bax yekəyanaq

yekə-yekə I. s. big-big; ~ qarpızlar big-big

water-melons II. z.: ~ danışmaq to brag (of, about), to boast (of, about); to speak* like a grown-up

yeknəsək I. s. monotonous; ~ iş monotonous work; ~ səs a monotonous voice; ~ evlər monotonous houses

II. z. monotonously; ~ danışmaq to speak* monotonously

yeknəsəklik i. monotony; bir şeyin yeknə- səkliyini pozmaq to break* the monotony of smth.

yekrəng s. one-colour (attr.); məc. monoto- nous; ~ parça one-colour fabric, plain fab- ric; ~ çap

monochrome

yekrənglik i. the state of being one-colour / monotony

yekrəy s. bax yekdil

yekrəylik i. bax yekdillik

yeksan s.: yerlə ~ etmək to destroy com-

pletely (d.), to raze to the ground (d.) yekun I. i. sum, total; result; ümumi ~ grand total, sum total; ~ vurmaq

to sum up (d.), to total (d.).; ~ da in the end, as a result; Yekunda səhv meydana çıxmışdı A mis-

take had been discovered in the total II. s. total; ~ məbləği the sum total; ~ cədvəli table; final; ~ oyunları id.

sports finals

yekunlaşdırılmaq f. to be* summed up, to be* summarized

yekunlaşdırmaq f. to sum (d.) up, to summa- rize (d.); problemi ~ to sum up the problem yel I. i. wind; güclü

~ strong wind; nəm ~ wet wind; zəif ~ light wind; Yel qalxıb The wind has risen; Yel kəsib The wind has

dropped; ◊ Külək haradan əsib? Where did you blow in from? Yel olub yanım- dan keçə bilməz He / She

doesn’t dare to touch me II. s. wind (attr.); ~ dəyirmanı

windmill; ~ mühərriki wind wheel yelbeyin I. i. lighthead, scatter brain, light- minded man* II. s. light-

headed, scatter brained, light-minded; thoughtless, frivo- lous; ~ adam light-headed / thoughtless

man*, frivolous person

yelbeyincəsinə z. lightly, thoughtlessly, flip-

pantly

842

yellənmək

yelbeyinlik i. light-mindedness,thought- lessness, flippancy

yelçəkən i. draught [dra:ft] yelçəkər i. bax yelçəkən yeldöyən i. windy place / spot yelən i. border

yelənli s. (i.s.) with border, (i.s.) having border yelənsiz s. borderless (i.s.) without border yelənsizlik i. the

state or quality of being bor-

derless

yelin i. udder

yelinləmək f. to fill with milk (of udder);

İnək yelinləyir The cow’s udder is filling

with milk

yelinli s. (i.s.) with big / large udder yelinsiz s. (i.s.) with little / small udder,

(i.s.) having little / small udder yelinsizlik i. the state of having small / little

udder

yelkən i. sail; ~ qaldırmaq / açmaq to set*

/ to make* sail

yelkənçi i. (yelkəni idarə edən) sailor, one

who conducts the sail

yelkənli s. sailing; (i.s.) with sail, (i.s.) hav-

ing sail; ~ qayıq sailing-boat; ~ gəmi sail-

ing-ship, sailing vessel, sailer

yekənsiz s. sailless; (i.s.) without sail yelkənsizlik i. the state of being sailless /

without sail

yelkəntikən i. sailmaker

yellədilmək f. to be* rocked / shaken / swung;

(uşaq) to be* dandled

yelləmək f. 1. to rock (d.), to shake* (d.), to

swing* (d.); (uşaq) to dandle (d.); beşiyi ~ to rock the cradle; uşağı əlində ~ to rock / to dandle a child in

one’s arms; Külək ağaclari yelləyir The wind shakes the trees; başını ~ to shake* one’s head; 2. to wave

(quyruğu) to wag; əlini ~ to wave one’s hand (to); 3. to fan (d. with); özünü ~ to fan oneself (with); alovu ~ to

fan the flame; 4. to drive* (d.); sürünü ~ to drive* the flock; 5. (bayrağı və s.) to wave (d.), to flutter (d.);

Uşaqlar bayraqlarını yellət- dilər The children waved their flags

yelləncək i. swing; ~ də oynamaq / yellən- mək to play on the swing

yellənmək f. 1. to rock, to swing*; Uşaqlar yellənirdilər The children were swinging;

yellətdirmək

2. to sway; (bayraq ve s.) to wave, to flut- ter; Ağaclar küləkdən yellənirdi The trees were swaying / waving

in the wind; Bay- raqlar küləkdən yellənirdi The flags were fluttering in the wind

yellətdirmək f. bax yellətmək (2-ci və 3-cü mənalarda)

yellətmək f. 1. bax yelləmək; 2. to ask / to cause smb. to swing (d.) / to shake (d.) / to rock (d.); 3. to ask / to

cause smb. to drive (the flock to the pasturage); 4. to ask / to cause smb. to fan (d.)

yelpazə i. a large fan

yelpik i. fan; ~lə yelləmək (özünü) to fan

oneself

yelpikləmək f. to fan (d. with); özünü ~ to

fan oneself

yelpiklənmək f. to be* fanned yelpiklətdirmək f. bax yəlpiklətmək yelpiklətmək f. to ask / to cause smb. to

fan

(d. with)

yelpikşəkilli s. bax yelpikvarı

yelpikvarı s. fan-shaped

yelsiz s. windless; calm; ~ hava windless

weather

yem I. i. forage, feed, feeding stuff; proven-

der; (quru) fodder; qaba ~ coarse fodder / forage, roughage; şirəli ~ rich / succulent fodder; toyuq ~i feed;

bir kisə toyuq ~i a bag of hen feed; ~ vermək to give* fod- der (to); ~ toplamaq to lay* in a supply of fodder;

tələ ~i bait, lure; məc. entice- ment II. s. fodder (attr.), forage (attr.); ~ bitkiləri fodder crops; ~ otları fodder

grass; ~ bazası forage reserve; ~ çuğun- duru fodder beet

yem-alaf I. i. forage; fodder; cereal / grain fodder II. s. fodder (attr.), forage (attr.); ~ otları fodder grass

yemək I. i. eating; meal; ~dən əvvəl before eating, before meal; ~dən sonra after eat- ing, after meal; dadlı ~

a tasty meal; səhər yeməyi breakfast; günorta yeməyi dinner; axşam yeməyi supper II. s.: ~ vaxtı meal time,

dinner time; ~ fasiləsi dinner break; while eating, during meal; ~ otağı dining- room; ~ stolu dinner-table III.

f. 1. to eat* (d.); naharını ~ to eat* one’s dinner; yaxşı ~ to eat* well; Uşaq yaxşı yemir The child

yeni

doesn’t eat well; ◊ bir kəsi gözü ilə ~ to stare at smb., to fix one’s eyes upon smb., to devour smb. with one’s

eyes; 2. to sting* (d.), to bite* (d.); dırnağını ~ to bite* one’s nails; 3. (mal-dövləti dağıtmaq) to plun- der

(d.); 4. (nac) to eat* away (d.); 5. (tur- şu) to corrode (d.); ◊ qapaz ~ to be* slapped; ◊ şillə ~ to be* slapped

in the face

yeməkxana i. dining-room; (kollecdə, mək- təbdə və s.) dining-hall, canteen

yemək-içmək i. victuals [`v9tlz]; foodstuff yeməkpaylayan i. waiter; (qadın) waitress yeməli s. 1. eatable; ~

xörək eatable dish;

2. edible; ~ giləmeyvə (yeyilməsi müm-

kün olan) edible berries

yemiş i. bot. melon

yemişan i. bot. 1. (bitkisi) hawthorn; 2. (mey-

vəsi) haw

yemişanlıq i. hawthorn-grove

yemişçi i. melon-grower

yemişlik i. lot / plot where melon grows yemləmə fi. feeding

yemləmək f. to feed* (d.); iti ətlə ~ to feed*

the dog on meat; bitkiləri ~ to feed* plants

(with)

yemlənmək f. to be* fed

yemlətdirmək f. bax yemlətmək yemlətmək f. to ask / to cause smb. to feed (d.) yemlik s. fodder (attr.);~

çuğundur mangel

(-wurzel); ~ bitkilər fodder crops

yenə z. again, once more; ~ çalış try again; Zəhmət olmasa onu yenə deyin Please

say it again

yengə i. 1. a woman accompanying a bride

to the house of the bridegroom on the day

of wedding; 2. the wife of one’s brother yengəlik i. 1. the duty of a woman accom- panying a bride to the

bridegroom’s house on the day of wedding; 2. The state of

being the wife of smb.’s brother

yeni s. 1. new; novel; ~ hökümət a new gov- ernment; ~ iş new job; ~ sözlər new words; ~ dəb new fashion;

~ məlumat new infor- mation; ~ kitablar new books; ~ təklif novel suggestion; ~ fikir novel idea; 2. modern;

~ dillər modern languages; ~ tarix modern history; ~ il New Year; Yeni nə var? What is the news? What’s

new?

843

yenicə

yenicə z. just, just now, not long ago, recently; O, yenicə gəlib He / She has just come; Kitab yenicə çıxıb The

book is just out; Onlar yenicə evlənmişlər They are recent- ly married; Mən onu yenicə görmüşəm I saw him

just now

yenicə-yenicə z. only just; Uşaq yenicə- yenicə danışmağa başlayır The child only just starts to speak

yenidən z. anew, afresh; (over) again; re-; ~ başlamaq to start afresh (d.); to resume (d.); to begin* over

again; ~ yazmaq to rewrite* (d.); Onlar yenidən bizimlədilər They are again with us; ~ bərpa etmək to

restore (d.); ~ birləşmə reunion, reuni- fication; ~ qurmaq to reconstruct (d.)

yenidənqurma i. reconstruction; reorgani- zation; perestroyka

yeniləmək f. bax yeniləşdirmək yenilənmək f. to be* / to get* renewed, to be*

made as good as new

yeniləşdirilmək f. to get* renewed, to be*

renewed

yeniləşdirmək f. to renew (d.); to make* as

good as new (d.), to renovate (d.) yeniləşmə fi. renovation, restoration, renew- al; sabit kapitalın ~si renewal

of fixed

capital

yeniləşmək f. to be* / to get* renewed, to

become* renewed

yenilik i. 1. innovation, novelty; newness;

texnologiyada ~ innovation in technology; ədəbiyyatda ~ novelty in literature; 2. news; son ~lər latest news;

xarici ~lər foreign news; günün ~ləri news of the day

yenilikçi i. innovator; istehsalat ~si indus- trial innovator

yenilikçilik I. i. innovation, innovating II. s. innovatory

yenilmək f. 1. to be* defeated / conquered 2. resign oneself

yenilməz s. invincible, unconquerable; ~ ordu invincible army; ~ iradə invincible will, iron will; ~ adam

invincible man*

yenilməzlik i. invincibility

yeni-yeni s. new, fresh; ~ adamlar new

people

yeniyetmə i. juvenile; adolescent, teenage yeniyetməlik i. adolescence

844

yerbəyerdən

yeyin-yeyin z. bax yeyin II

yenot I. i. zool. rac(c)oon; amer. coon II. s.:

~ dərisi coonskin; ~ dərisindən tikilmiş

palto rac(c )oon coat, coonskin coat yepiskop i. bishop

yepiskopluq top. i. 1. episcopacy; 2. (yük-

sək rütbə) episcopate, bishopric yepyekə s. tremendous, huge, very big, too / very large; enormous; ~ ev an

enormous

house

yepyeni s. newest, quite new, very new

yer I. i. 1. earth; ~in səthi earth’s surface;

2. (səyyarə) the Earth; Yer Günəş ətra- fında fırlanır The Earth goes round the sun; 3. (torpaq) earth, land,

soil, ground; gilli ~ clayey earth; Təyyarə yerə düşdü The plane fell to (the) ground; ~ şumlamaq to plough

land; münbit ~ rich / fertile soil; ~də oturmaq to sit* on the ground; 4. place; bir kəsə ~ vermək to make* a

room for smb.; ~ini bir kəsə vermək to give* up one’s place to smb.; iş ~i working place; bir ~dən başqa ~ə

getmək to move from one place to another; birinci ~ tutmaq (yarışda) to gain / to win first place; bi- rinci ~i

bölüşdürmək to share first place, to share the lead; 5. (teatrda və s.) seat; qabaq ~lər front seats; arxa ~lər

back seats; sürücünün ~i driver’s seat II. s. 1. earth’s; elm. terrestrial; ~ şarı the (ter- restrial) globe; ~ qabığı

the earth’s crust; 2. qram.: ~ zərfliyi adverbial modifier of place; ~ budaq cümləsi adverbial clause of place

yeraltı s. underground, subsoil; ~ keçid underground passage; ~ partlayış under- ground explosion; ~ işlər

underground working; ~ nüvə sınağı underground nuclear test; ~ təkan earthquake shock; ~ sular subsoil

waters

yerbəyer z. 1. thoroughly, in detail, at great length; əhvalatı ~ danışmaq to detail the story; ~ etmək to place

(d.), to accommo- date (d.); to distribute (d.); 2. to put* right (d.), to regulate (d.); to put* in order (d.);

şeyləri ~ etmək to put* things right / in order

yerbəyerdən z. from everywhere, from every quarter, from all parts

yerbəyerli

yerbəyerli z. thoroughly, in detail

yerdə z. 1. when, while, as; Getdiyi yerdə ... When he / she was going ... Yatdığım yerdə ... While I was

sleeping... 2. on the ground / earth; ~ oturmaq to sit* on the

ground

yerdəyişmə i. 1. transference, shift, displace-

ment; cəbhənin ~si shift of the front; 2. geol. dislocation, displacement; 3. dilç. metathesis

yereşən i. zool. shrew

yerəbaxan s. reserved, reticent; secretive;

◊ Suyun lal axanı, adamın yerəbaxanı

zərb. məs. ≅ Still waters run deep yerətrafı s. circumterrestrial; ~ orbit near-

earth orbit; ~ fəza terrestrial space yerfındığı i. bot. ground-nut

yer-göy i. the Earth and the heaven; the whole

world, everything around, all around; ◊ Yer-göy qan ağlayır All around are cry- ing bitterly

yeridilmək f. 1. to be* brought; Şəhərə ordu yeridildi The troops were brought into the town; 2. tib. to be*

injected, to be* given an injection

yerik i. change in gustatory sense (of a preg- nant woman)

yerikləmək f. to feel* need in sour (of a pregnant woman)

yerimək f. to go*; to walk; ağır-ağır to go* slowly; qol-qola ~ to walk arm-in-arm; Uşaq doqquz ayında

yeriməyə başladı The child began to walk at nine months

yerində z. on the spot; ~ durmaq to stand* on the spot

yerindəcə z. just on the spot; ~ öldürmək to kill just on the spot

yerinə qoş. 1. instead of, in place of; qar- daşımın ~ instead of my brother, in my brother’s place; 2. instead

of (+ger.); Ora getmək yerinə ... Instead of going there...; ~ yetirmək to fulfil (d.); planı ~ yetirmək to fulfil

the plan; vədini ~ yetirmək to fulfil one’s promise; əmri ~ yetirmək to fulfil / to execute / to carry out an

order; bir kəsin arzusunu ~ yetirmək to fulfil / to carry out smb.’s wish; adam ~ qoymaq to consider a man*,

◊ axmaq ~ qoymaq to make* a fool (of)

yerli

yeriş i. 1. walk, walking; gözəl ~ a graceful walk; iti ~ a sharp walk; 2. gait, step; yün- gül ~ a light step; cəld ~

fast step, rapid gait; yavaş ~ slow gait / step

yerişli s. (i.s.) with walk / gait / step; gözəl ~ with graceful walk; məğrur ~ with proud walk / step / gait

yeritdirmək f. 1. to ask / to cause smb. to walk (d.); 2. to ask / to cause smb. to bring (troops); 3. tib. to ask /

to cause smb. (to inject)

yeritmək f. 1. to lead* (d.); uşağı ~ to walk a baby, to help / to cause a baby to walk; 2. to bring* (d.); şəhərə

qoşun ~ to bring* troops into a town; 3. to pursue (d.), to fol- low (d.); siyasət ~ to pursue / to follow a

policy; sülh siyasəti ~ to pursue the policy of peace; 4. tib. to inject (d.); to give* an injection (of); bədənə

dərman ~ to inject a drug into the body; dediyini ~ to have* one’s own way, to stand* one’s ground

yerkökü I. i. carrot II. s. carrot (attr.); ~ şi- rəsi carrot juice

yerqazan I. i. navvy [`n5v9] II. s.: ~ maşın earth-moving machine, earth mover

yerləşdirilmək f. 1. to be* placed / accom- modated; 2. (yük) to be* stowed; 3. (ordu) to be* quartered /

billeted; Əsgərlər yer- ləşdirildi The soldiers were billeted; 4. to be* packed; Hər şey yerləşdirildi Everything

was packed; 5. to be* arranged; Kitablar yerləşdirildi The books were arranged

yerləşdirmək f. 1. to place (d.), to put* in order (d.), to accommodate (d.); 2. (yükü) to stow (d.); 3. (əsgərləri

evlərdə) to quar- ter (d.), to billet (d.); 4. (pulu) to invest (d.); 5. (şeyləri) to pack (d.); şeyləri ~ to pack things

yerləşmək f. 1. to settle; to make* oneself comfortable; 2. to be* situated / located; Təzə məktəb bu küçədə

yerləşir The new school is situated in this street; 3. to be*; to be* housed; İdarə bu binada yerləşir The

office is in this building; 4. (adam haq.) to find* room

yerli I. i. (fellow-) countryman*; (bir şə- hərli) fellow townsman*; (bir kəndli) fel- low-villager II. s. 1. local; ~

dialekt local

845

yerliçilik

dialect; ~ vaxt local time; ~ hakimiyyət orqanları local authorities; 2. indigenous, aboriginal; ~ əhali

indigenous / aboriginal population

yerliçilik i. localistic tendencies pl. yerli-dibli z. d.d. 1. completely, perfectly; entirely; wholely; 2. flatly, point-

blank; ~ imtina etmək / boyun qaçırmaq to

refuse point-blank

yerli-köklü z. 1. by the root; ~ qoparmaq

to tear* up by the root (d.), to uproot (d.),

to root out (d.); 2. bax yerli-dibli yerliləşmək f. to become* aboriginal yerlilik i. friendly association (of

people from

the same area); localistic tendencies pl. yerlipərsət i. one who is loyal to localistic

tendencies

yerlipərəstlik i. bax yerliçilik yerli-yataqlı z. thoroughly, in detail, at (great)

length; əhvalatı ~ danışmaq to detail the story; bir işi ~ görmək to do* smth. thor- oughly

yerli-yerində z. bax yerli-yataqlı yerli-yersiz z. out of place, irrelevant, not to the point, in season and out of

season; bir şeyi ~ demək to say* smth. out of place /

not to the point

yerölçən i. land surveyor

yerpənək i. bot. bax xiyar

yerpulu i. fee for a place (in the market, park-

ing, etc.)

yersiz I. s. 1. homeless; 2. landless; ~ kəndli

landless peasant; 3. misplaced, irrelevant, untimely, out of place, tactless; ~ sözlər misplaced words; ~ irad

irrelevant remark, untimely remark; ~ hərəkət tactless action; Bu yersizdir It is out of place here II. z.

tactlessly, irrelevantly

yersizlik i. 1. lack of (arable) land; 2. lack of place / room; 3. irrelevancy, irrelevance yersiz-yersiz I. s. bax

yersiz I (3-cü mə-

nada) II. z. bax yersiz II

yersiz-yurdsuz s. homeless, shelterless, (i.s.)

without a roof over one’s head

yerşünas i. specialist on physical geography yerşünaslıq i. physical geography yertərpənmə i. earthquake

yerüstü s. surface (attr.); (i.s.) above ground;

overhead; ~ su surface water; ~ dəmir yolu overhead railway

846

yetişdirmək

yer-yurd i. place of residence, the where- abouts; Onun yeri-yurdu məlum deyil His / Her whereabouts is

unknown

yetən əv. everyone, anyone

yetər z. enough, It’s enough, That’ll do yetərsay i. quorum; Yetərsay yoxdur There

is no quorum; ~ı təmin etmək to secure a

quorum

yetiklik i. knowledge; possession of infor-

mation

yetim I. i. orphan; ~ qalmaq to become* an

orphan; ~ olmaq to be* an orphan; O beş yaşında yetim qaldı He / She became an orphan when he / she

was five years old II. s. orphan; ~ uşaq orphan child

yetimciyəz i. poor thing

yetimçə i. d.d. 1. poor thing; 2. unfortunate

wretch

yetimçilik i. orphanhood

yetimxana i. orphanage

yetimləşmək f. to become* orphan; to lose*

one’s parent(s)

yetimlik i. orphanage, orphanhood yetim-yesir top. i. orphans; unfortunate peo-

ple; the poor

yetirmək f. 1. (məktubu və s.) to deliver (d.);

məktub ~ to deliver a letter / message; Məndən ona salam yetirin Give him / her my best regards; 2. to

grow*; pambıq ~ to grow* cotton; 3. to be* in time (for); nahara ~ to be* in time for dinner; 4. to be*

successful (in), to get* on well (in), to do* well (in); kimyadan ~ to get* well in chem- istry; 5. (dəymək,

meyvə haq.) to ripen, to grow* ripe; Almalar yetirir Apples are ripening; boya-başa ~ to bring* up (d.), to

grow* up (d.); to set* smb. up (in the world); ◊ özünü ~ to be* in time; sona ~ to carry through (d.), to put*

a finish (to d.); tapşırığı yerinə ~ to fulfil / to carry out a task; diqqət ~ to pay* attention (to), to take* heed

(of), to give* / to pay* heed (to)

yetişdirilmək f. 1. (bitki) to be* cultivated; 2. (kadr və s.) to be* trained, to be* pre- pared; 3. (heyvan haq.)

to be* breeded, to be* raised / reared

yetişdirmək f. 1. (uşaq haq.) to rear (d.), to bring* up (d.); 2. (heyvan haq.) to breed* (d.), to raise (d.), to

rear (d.); 3. (bitki haq.)

yetişmə

to grow* (d.), to raise (d.), to cultivate (d.); Mən gül yetişdirirəm I grow flowers; 4. (kadr və s.) to train (d.),

to prepare (d.), to form (d.); 5. to ripen; Günəş taxılı ye- tişdirir The sun ripens the corn

yetişmə fi. ripening; həm də məc. maturing; cinsi ~ pubescence [pju:`besns]

yetişmək f. 1. (dəymək meyvə və s. haq.) to ripen, to become* ripe; həm də məc. to mature, to come* to

maturity; Taxıl gü- nəşdə yetişir The corn ripens in the sun; 2. (çatmaq) to reach (d.); Məktub ona ye-

tişmədi The letter / message did not reach him / her; 3. to catch* up (with), to over- take* (d.); to run*

down; 4. (vaxtında gəl- mək) to come* in time, to arrive in time; 5. to grow*; Abşeronda zeytun yetişir Olive

grows in Absheron; 6. to be* enough / sufficient; suffice; Bu yetişər This will suffice, This will be enough /

sufficient; 7. (həddi-buluğa çatmaq) to grow* up, to attain maturity; ◊ məqsədinə ~ to achieve / to gain / to

attain one’s aim / end; ◊ kamala ~ to attain / to achieve perfection

yetişməmiş s. (həm müst., həm də məc.) unripe; immature; green; ~ meyvə unripe / green / immature fruit

yetişmiş s. ripe; mature; ~ alma ripe apple; ~ taxıl ripe corn; ~ pendir ripe cheese; ~ şərab ripe wine; ~

məsələ mature ques- tion / matter; Beş ildən sonra şərab ye- tişmiş olacaq After five years the wine will

have matured

yetkin s. ripe, mature; ~ meyvə ripe / mature fruit; ~ yaş mature age; ~ cəmiyyət mature society; ~ alim ripe

scholar

yetkinləşdirmək f. to make* (d.) ripen / matured; to cause (d.) to become ripened / matured

yetkinləşmə fi. ripening, maturing; cinsi ~ pubescence

yetkinləşmək f. to ripen, to grow* ripe, to mature; Alma yetkinləşir Apples are ripen- ing; Qız yetkinləşir The

girl is maturing

yetkinlik I. i. ripenness, maturity; cinsi ~ puberty II. s. mature, ripe; ~ yaşı mature age; ~ illəri the years of

maturity

yetmək f. 1. to get* to a place, to reach a place; to get* (to), to reach (d.); evə ~ to

yeyin

get* / to reach home; 2. suffice, to be+suf- ficient / enough; Bu yetər This will suffice, This will be enough;

kamala ~ to attain / to achieve perfection

yetmiş sy. seventy; ~ uşaq seventy children yetmişillik I. i. 1. (ildönümü) seventieth anniversary; (adgünü)

seventieth birthday; 2. (yetmiş yaş) seventy years pl. II. s. (i.s.)

of seventy years; seventy-year (attr.) yetmişinci sy. seventieth; ~ səhifə page sev- enty; ~ nömrə number

seventy; ~ illərin başlanğıcında / əvvəllərində in the early seventies; ~ illərin axırında in the late sev-

enties

yetmişyaşlı s. seventy-year-old; (i.s.) of sev-

enty; ~ kişi a seventy-year-old man*, a

man* of seventy

yeycil I. i. bax yeyimcil I II. s. bax yeyimcil II yeyə i. (alət) file

yeyəcək i. food, foodstuffs, provisions yeyəcəksiz s. foodless; (i.s.) without food /

foodstuffs

yeyəcəksizlik i. the state of being foodless yeyələmək f. to file; mişarı ~ to file a saw;

dırnaqlarını ~ to file one’s nails yeyələnmək f. to be* filed

yeyələtmək f. to ask / to cause smb. to file (d.) yeyib-içmə fi. wining and dining yeyib-içmək f. 1. to eat* and

to drink*, to

have* dinner; 2. to be* on the spree yeyib-yatmaq f. 1. to eat* and to sleep*; 2. məc. to sponge, to live as a

parasite,

to do* nothing

yeyici s. kim. caustic; ~ potaş caustic potash yeyilmə I. i. tex. jamming II. i. tib. lupus yeyilmək I. f. to be*

eaten up II. f. 1. to be*

obliterated / effaced, to become* obliter- ated; Dəmir pulun üstündəki təsvir ye- yilib The image on the coin

is effaced; 2. to wear* out; to be* used; d.d. to be* played out

yeyilmiş I. s. eaten up II. s. 1. effaced, oblit- erated; 2. worn out

yeyimcil I. i. glutton, gormandizer II. s. glut- tonous; (i.s.) with good appetite, (i.s.) hav- ing keen appetite

yeyimcillik i. gluttony

yeyin I. s. 1. quick, fast, rapid, swift; ~ danışıq

a quick / fast / rapid talk; ~ hərəkət rapid 847

yeyinləmək

movement; 2. (cəld) agile, abroit, nimble; ~ ağıl agile / nimble wit II. z. quickly, fast, rapidly, swiftly; ~

yerimək to walk quick- ly / fast / rapidly; Yeyin ol! Be quick! Make haste! Hurry up!

yeyinləmək f. to go* fast / quickly, to make* haste, to gather / to pick up speed

yeyinlətmək f. to quicken (d.), to hasten (d.), to increase (d.); addımlarını ~ to quicken one’s steps; sürəti ~

to gather speed, to quicken up speed, to increase the speed

yeyinləşdirilmək f. 1. to be* quickened; 2. tex. to accelerate (d.)

yeyinləşdirmək f. to hasten (d.), to quicken (d.); həm də tex. to accelerate (d.); ad- dımlarını ~ to quicken

one’s steps; surəti ~ to gather speed

yeyinləşmək f. to quicken, to increase; həm də tex. to accelerate; Qatarın sürəti ye- yinləşdi The speed of

the train increased, The train picked up speed

yeyinlik i. quickness, rapidity

yeyinti I. 1. food, foodstuff; 2. spending;

embezzlement, peculation II. s. food (attr.); ~ ərzağı foodstuffs, eatables; ~ sənayesi food industry

yezit i. 1. supporter of the sect of jesuit; 2. məc. vile man

yeznə i. brother-in-law (pl. brothers-) yeznəlik i. the state of being a brother- in-law yeznəsiz s. (i.s.) without

a brother -in-law,

(i.s.) having no brother-in-law yeznəsizlik i. the state of being without a

brother-in-law, the state of having no

brother-in-law

yəhər i. saddle

yəhəraltı i. 1. (tər üçün) sweat-cloth; 2. (bə-

zək üçün) saddle-cloth, shabrack yəhərçi i. bax yəhərqayıran yəhərəbənzər s. bax yəhərvarı yəhər-əsbab top.

i. (qoşqu ləvazimatı) har-

ness

yəhərqaşı i. pummel, pommel; ön ~ front

arch; arxa ~ rear arch

yəhərqayıran i. saddler, saddle-maker yəhərqayışı i. (saddle-) girth, bellyband yəhərləmək f. to saddle (d.); at

~ to saddle

a horse

yəhərlənmək f. to be* saddled

848

yığcam

yəhərlətdirmək f. bax yəhərlətmək yəhərlətmək f. to ask / to cause smb. to sad-

dle (d.); to have* one’s horse saddled yəhərli s. saddled; (i.s.) with a saddle on yəhərsiz s. saddleless; (i.s.)

without a saddle yəhərsizlik i. the state of being saddleless,

the state of having no saddle

yəhərşəkilli s. bax yəhərvarı

yəhərvarı s. saddle-shaped, saddlelike yəhudi I. i. Jew; (qadın) Jewish woman*,

Jewess; ~lər the Jews II. s. Jewish; Judaic, Jewdaical; ~ qadın Jewish woman*; ~ dini the Jewish religion; ~ dili

the Jewish lan- guage

yəhudicə z. Jewish; ~ danışmaq to speak* Jewish / the Jewish language

yəhudiləşmək f. to become* Jewish yəhudilik i. Judaism; Jewry yəhudipərəst i. bax yahudipərvər

yəhudipərvər i. Judaist

yəqin I. mod. s. obviously, apparently, evi- dently; Yəqin siz belə hesab edirsiniz ki, ... You apparently think

that... II. z. 1. with- out fail, certainly; O yəqin sənə baş çəkə- cək He / She will visit you without fail; 2. for

certain, for sure; bir şeyi ~ bilmək to know* smth. for certain / for sure; to know* smth. beyond all doubt; ~

etmək to make* sure / certain (of), to be* con- vinced (of); ~ olmaq to be* evident / obvi- ous

yəqini z. without fail, certainly; Mən yəqini gələcəm I’ll come without fail

yəqinləşdirmək f. to specify (d.); to make* exact / precise / accurate (d.), to define more exactly / precisely;

müqavilənin hər bir bəndini ~ to specify / to determine each point of the contract; məlumatı ~ to make* the

information more exact / precise / accu- rate

yəqinləşmək f. to become* certain / obvious / evident; to come* to light; to get* trust- worthy

yəqinlik i. trustworthiness; exactness, preci- sion

yəni bağ. that is (qısa forması: i.e.), that is to say

yığcam I. s. 1. close; (xətt haq.) small; ~ bə- yanat close statement; ~ nəşr close print;

yığcamlıq

~ xətt small hand; 2. compact; ~ üslub a compact style; ~ mənzil compact flat; 3. laconic, short-spoken; ~

cavab laconic reply II. z. closely, laconically, compactly; ~ yazmaq to write* in small hand

yığcamlıq i. closeness, compactness; small- ness

yığdırmaq f. to ask / to cause smb. to gather (d.) / to pick (d.) / to collect (d.); göbələk ~ to ask / to cause

smb. to gather mush- rooms

yığdırtmaq f. bax yığdırmaq yığıb-yığışdırmaq f. 1. to gather (d.), to col-

lect (d.); şeylərini ~ to collect one’s things / belongings; 2. to tidy (d.); to put* in order (d.) otağı ~ tidy up a

room; çarpayını ~ to make* up the bed

yığıcı i. 1. collector; üzvlük haqqının ~sı collector of membership dues; 2. tex. fitter, assembler

yığılma fi. 1. accumulation; gathering; kapi- talın ~sı accumulation of capital; 2. (parça haq.) shrinkage of

clothes in the wash; beton ~sı concrete shrinkage; 3. assem- bling, erection, installing; maşının ~sı

assembling of cars / machines

yığılmaq f. 1. to gather (together), to assem- ble; bir yerə ~ to get* together; Xeyli adam yığıldı Many people

gathered; 2. to be* piled / heaped / stacked; Kitablar bir yerə yığıldı The books were piled up; 3. to be*

assembled / installed; 4. to be* collected; 5. to be* gathered / picked; Məhsul yığıldı The crop was

gathered; Gül yığıldı The flower was picked; 6. to be* packed; Şey- lər yığıldı Things were packed; 7. to be*

cleared; Stol (süfrə) yığıldı The table was cleared up; 8. to be* made; Çarpayı yığıldı The bed was made; 9.

(parça) to shrink*; yuyulduqdan sonra ~ to shrink* after laundering

yığım I. i. collection; vergi ~ı collection of taxes; məhsul ~ı harvest, gathering, pick- ing; alma ~ı apple harvest

/ picking; pam- bıq ~ı cotton-picking; çay ~ı tea picking; üzüm ~ı vintage II. s. harvesting; ~ kam- paniyası

harvesting campaign [-...pe9n]

yığımcıl s. thrifty, economical; ~ evdar qadın a thrifty house-wife

yığımcıllıq i. thrift, economy

yığma

yığın i. 1. heap, pile; bir ~ kitab a pile / heap of books; bir ~ daş a heap / a pile of stones; 2. mass; bir ~ adam

a mass of people; bir ~ çiçək a mass of flowers; 3. (qar, qum) drift; qar ~ı snowdrift

yığıncaq i. meeting, gathering; ümumi ~ general meeting; ~ keçirmək to conduct a meeting; siyasi ~ political

gathering; iz- dihamlı ~ crowded gathering; yığıncağı açmaq to open the meeting; yığıncağı bağ- lamaq to

close / to break* up the meeting

yığıntı i. heap, pile; daş ~sı a heap / pile of stones

yığın-yığın I. s. mass of, crowd of; ~ uşaq crowd of children II. z. in pile, in heap; ~ tökmək to throw* in pile /

heap, to make* a muddle of things

yığışdırılmaq f. to be* put* in order, to be* tidied up; Otaq yığışdırılıb The room was put in order / was

tidied up; Stoldan hər şey yığışdırılıb Everything has been tidied away from the table

yığışdırmaq f. 1. to gather (d.), to collect (d.); şeylərini ~ to gather / to collect one’s belongings; 2. (səliqəyə

salmaq) to put* in order (d.), to tidy up (d.), to do* (d.); otağı ~ to do* / tidy up a room; çarpayını ~ to

make* the bed; 3. to tuck up (d.); aya- ğını ~ to tuck up one’s leg; ◊ özünü ~ d.d. to pull oneself together, to

brace oneself up; son gücünü ~ to gather one’s last strength; Özünü yığışdır! Come to your sense! Gather

your wits! Söz-söhbəti yığışdırın Stop gossiping, Stop telling tales, Stop talk- ing scandal

yığışdırtmaq f. 1. to ask / to cause smb. to tidy up (d.) / to put in order (d.); 2. to ask / to cause smb. to

gather (d.) / to collect (d.)

yığışmaq f. 1. to gather, to assemble; bir yerə ~ (uzun ayrılıqdan sonra) to get* together; Biz sabah

yığışacağıq We’ll meet tomor- row; Tezliklə çoxlu adam yığışdı Soon many people gathered; Parlament

yığışıb The parliament has assembled; 2. (hazır- laşmaq) to intend (+to inf.), to be* about (+to inf.); Mən

Ankaraya getməyə yığı- şıram I intend to go to Ankara

yığma s. 1. (ayrı-ayrı hissələrdən) collapsi- ble; pre-fabricated; ~ evlər pre-fabricated

849

yığmaq

houses; 2. combined; ~ komanda com- bined team; the national team; 3. assembly; ~ konveyeri assembly

belt / line; ~ sexi assembly shop

yığmaq f. 1. to gather (d.), to collect (d.), to pick (d.); giləmeyvə ~ to gather / to pick berries; çiçək ~ to

gather / to pick flowers; göbələk ~ to gather mushrooms, to go* mushroom-picking; pul ~ to collect money;

məlumat ~ to collect information; 2. (ma- şın və s.) to assemble (d.); maşın ~ to assemble a car; qoşun ~ to

assemble troops; şagirdləri ~ to assemble pupils; ◊ ayağını ~ to stop going / visiting; ◊ ağlını başına ~ to

gather one’s wits; d.d. to come* to (see) reason; stolu ~ to clear the table; yelkəni ~ to furl the sails, to take*

in the sails; məhsul ~ to harvest, to gather in a harvest; çarpayını ~ to make* the bed; ◊ ipini ~ to subdue

(d.); to curb (d.); Qorxu onun ipini yığıb Fear subdued him / her; ◊ tökdüyünü ~ to imitate; to be* alike

yığnaq i. gathering, crowd

yıxdırmaq f. 1. to ask / to cause smb. to knock

down (d.); 2. to ask / to cause smb. to over-

throw (d.)

yıxdırtmaq f. bax yıxdırmaq

yıxılmaq f. 1. to fall*; to drop; arxasıüstə

~ to fall* on one’s back; yerə ~ to fall* to the ground; pilləkandan ~ to fall* down- stairs; ağacdan ~ to fall*

from the tree; 2. (hakimiyyət haq.) to be* overthrown

yıxmaq f. 1. to knock down (d.); bir kəsi ~ to knock smb. down; suçu / günahı bir kəsin boynuna ~ to lay* / to

put* the blame on smb.; 2. (hökuməti və s.) to overthrow* (d.); hökuməti ~ to over- throw* the

government; 3. to destroy (d.), to demolish (d.); köhnə binanı ~ to destroy / to demolish an old building

yırğalamaq f. to rock (d.), to shake* (d.), to swing* (d.); (uşağı əldə) to dandle (d.); beşiyi ~ to rock the

cradle; Ana uşağı qu- cağında yırğaladı Mother rocked the child in her arms; Külək ağacları yırğalayır The

wind shakes the trees; başını ~ to shake* one’s head; qollarını ~ to swing* one’s arms

yırğalanmaq f. to rock, to swing*; Qayıq su- yun üzündə yırğalandı The boat rocked

850

yiyələnmək

on the water; Güzgü yırğalandı The mir-

row swung round

yırğalaşmaq f. to rock all together yırğalatdırmaq f. bax yırğalatmaq yırğalatmaq f. to ask / to cause smb. to

rock

/ to swing (d.); uşağı ~ to ask / to cause

smb. to rock the child*

yırğamaq f. bax yırğalamaq

yırğanmaq f. bax yırğalanmaq yırtıb-dağıtmaq f. to wear* out (d.); ayaq -

qabını ~ to wear* out shoes yırtılıb-dağılmaq f. to be* used up, to wear*

out; d.d. to be* played out

yırtıcı I. i. 1. (heyvan haq.) beast of prey;

2. (quş haq.) bird of prey; 3. (insan haq.) plunderer, predator, despoiler II. s. 1. preda- tory, raptorial; ~

heyvanlar predatory ani- mals, beasts of prey; ~ quşlar predatory birds, birds of prey; 2. (insan) rapacious; ~

baxış rapacious glance / look

yırtıcılaşmaq f. to become* brutalized, to become* hardened / embittered

yırtıcılıq i. 1. (heyvan haq.) preying (on oth- ers); 2. (istismarda) rapacity, rapaciousness yırtıq I. i. hole; gap;

~ tutmaq to stop a hole / a gap II. s. torn; broken; ~ ayaqqabı torn

/ broken shoes

yırtılmaq f. to tear*, to be* torn, to wear*

through

yırtmaq f. 1. to tear* (d.), to rend (d.); pal-

tarını ~ to rend one’s clothes; 2. to wear* out (d.); to be* used up; ◊ boğazını ~ to shout / to yell at the top

of one’s voice

yır-yığış i. tidying up, cleaning, doing up; otağı ~ etmək to do* / to tidy up a room

yiv i. carving, fretwork; tex. thread

yivli i. threaded; (silah haq.) rifled; ~ lülə

rifled barrel

yivlilik i. the state of being threaded; (silah

haq.) the state of being rifled

yiyə i. master; d.d. boss; (sahib) owner, pro-

prietor; Bu evin yiyəsi kimdir? Who is the owner of this house? Mal yiyəsinə oxşa- yar, at. söz. ≅ Like

master, like man, Like author, like book

yiyələnmək f. 1. to own (d.), to be* master (of); evə ~ to own a house; dövlətə ~ to possess wealth; 2. to

appropriate (d.); tor- pağa ~ to appropriate land

yiyəlik

yiyəlik i. 1.: ~ etmək to give* orders, to be* in command / charge; d.d. to be* the boss, to play the master;

2. qram. ~ hal genitive case; ~ əvəzlikləri possessive pronouns

yiyəsiz s. 1. ownerless, no man’s, nobody’s, no one’s; ~ torpaq no man’s land; 2. home- less, neglected; ~

uşaq homeless child*, ~ uşaqlar d.d. waifs and strays

yiyəsizlik i. 1. neglect; ownerlessness (uşaq haq.) homelessness; 2. lack of owner / master

yod i. kim. iodine [`a97di:n, `a97da9n] yodlamaq f. to paint with iodine (d.) yodlanmaq f. to be* painted

with iodine yodlatdırmaq f. bax yodlatmaq yodlatmaq f. to ask / to cause smb. to paint

with iodine (d.)

yodlu s. kim. iodic; iodine (attr.)

yodsuz s. (i.s.) without iodine

yodsuzluq i. lack of iodine

yoğun s. thick, stout; ~ əl ağacı thick / stout

stick; ~ xətt a thick line; ~ barmaqlar thick fingers; ~ adam (kök) a thick / a stout man*; ~ kəndir stout rope; ~

səs thick voice; səsinin ~ yerinə salmaq to yell / to shout at the top of one’s voice

yoğunbaldır s. thick-legged

yoğunbaldırlı s. bax yoğunbaldır yoğunboyun s. thick-necked yoğunboyunlu s. bax yoğunboyun yoğundodaq

s. thick-lipped

yoğundodaqlı s. bax yoğundodaq yoğunqarın s. pot-bellied, big-bellied yoğunqarınlı s. bax yoğunqarın

yoğunlamaq f. 1. to grow* fat* / stout, to put*

on weight, to get* fat / stout; 2. to get* /

to become* thicker, to thicken

yoğunlanmaq f. bax yoğunlamaq yoğunlaşdırmaq f. 1. to fatten (d.), to make* look fatter (d.); 2. to make*

thicker (d.),

to cause to become thicker (d.) yoğunlaşmaq f. 1. to thicken, to become* thicker; 2. to grow fat(ter) / stout,

to put*

on weight

yoğunlatdırmaq s. bax yoğunlatmaq yoğunlatmaq f. to cause to become fat / stout;

to cause to become* thicker

yoğunluq i. thickness; fattiness, stoutness yoğunpeysər s. bax yoğunboyun yoğunpeysərli s. bax yoğunboyun

yoxlatmaq

yoğunumaq f. to grow* stout / fat, to put* on weight, to become* stout / fat(ter)

yoğurmaq f. to knead (d.); to mix (d.) yoğurtdurmaq f. to ask / to cause smb. to

knead (d.)

yoğurtmaq f. bax yoğurtdurmaq yoğurucu i. kneader

yoğrulmaq f. to be* kneaded

yox no: not; Mənim qələmim yoxdur I have

no pen., I have not any pen; Qətiyyən yox Not at all; Nə üçün yox? Why not?; ~a çıxmaq, ~ olmaq to

disappear, to vanish, to go* out of sight; ~ a çıxarmaq to bring* to nought (d.), to reduce to nothing (d.), to

reduce to zero (d.)

yoxa-çıxma i. disappearance, vanishing yoxlama I. i. 1. verification, control, check-up; examination;

pasportları ~ examination of passports; seçmə ~ selective control; 2. (sənəd) certificate; sağlamlıq haqqında

~ health certificate II. s. control; ~ komis- siyası control committee; ~ iş (məktəbdə)

test

yoxlamaq f. 1. to check (d.), to verify (d.);

to examine (d.); to correct (d.); rəqəmləri ~ to check / to verify figures; hesabatı ~ to verify an account;

bütün sitatları ~ to verify all the citations; imtahan biletlərini ~ to check the examination papers; aləti ~ to

check an instrument: dəftərləri ~ to correct exercise-books; biletləri ~ to exam- ine tickets; pasportları ~ to

examine pass- ports; xəstə ~ to examine a patient; 2. to feel* (d.), to touch (d.); nəbzi ~ to feel* the pulse

yoxlanılmaq f. bax yoxlanmaq

yoxlanış i. verification, check up, checking

up; examination

yoxlanmaq f. to be* verified / checked; to be

examined / corrected; Rəqəmlər yoxlandı The figures were verified / checked; Xəstə yoxlandı The patient

was examined; İm - lalar yoxlandı The dictations were cor- rected; Pasportlar yoxlanacaq The pass- ports will

be examined

yoxlatdırmaq f. to ask / to cause smb. to verify (d.) / to check (d.) / to examine (d.); xəstəni həkimə ~ to ask /

to cause the doctor to examine the patient

yoxlatmaq f. bax yoxlatdırmaq

851

yoxlatmaq

yoxlayıcı I. i. inspector; (bilet yoxlayan) ticket collector II. s. control; ~ komissiya control committee

yoxlayış i. bax yoxlanış

yoxluq i. 1. non-existence; 2. absence; (bir

şeyin yoxluğu) lack; for lack (of), for want (of); Vaxtın yoxluğu üzündən for lack of time; pulun yoxluğu

üzündən for lack of money

yoxsa bağ. otherwise; or (else); Ora indi gedin. Yoxsa gec olar Go there now. Otherwise, it will be late;

Tələsin, yoxsa gecikərsiniz Hurry up, or (else) you will be late

yoxsul I. i. poor man*; (kəndli) poor peasant; ~lar the poor; the needy; ~lara kömək üçün pul money to help

the needy / the poor II. s. poor, needy; ~ adam a poor man*; ~ ailə a needy family III. s. poorly; ~ yaşamaq to

live poorly; ~ geyinmiş poorly clad / dressed

yoxsullanmaq f. bax yoxsullaşmaq yoxsullaşdırmaq f. to impoverish (d.), to make* scanty (d.), to make* (d.)

poor / needy; (üslubu və s.) to water down (d.);

həyatı ~ to impoverish life yoxsullaşmaq f. to become* / to grow* poor-

er, to get* poor / needy

yoxsulluq i. poverty, neediness, poorness;

~ içərisində yaşamaq to live in poverty;

torpağın yoxsulluğu poorness of the soil yoxuş i. ascent, a way up, upward slope; sərt

~ rapid ascent

yoxuşlu s. (i.s.) with ascent; ~ yol a road with

ascent

yol I. i. road; way; path; baş şosse ~ high road,

highway, main road; torpaq ~u country road, country-track; ~dan çıxmaq 1) to leave* the road; 2) məc. to

become* cor- rupted / depraved, to go* to the bad, to go* astray; bir kəsə ~ göstərmək to show* smb. the

way; bir kəsə ~ vermək to let* smb. pass; məc. to make* way for smb.; özünə ~ açmaq to force one’s way

through; həyatda özünə ~ açmaq to make* one’s way in life; bir kəsin ~unu kəsmək to bar smb.’s road; həm

də məc. to be* in smb.’s way / path; öz ~u ilə getmək to go one’s own way; ~unu itirmək to lose* one’s way;

~undan çıxmaq / azmaq məc. to go*

852

yoldaş

astray; ~dan çıxarmaq to seduce (d.); qa- dını ~dan çıxarmaq to seduce a woman; dəmir ~u railway; amer.

railroad; keçilmiş ~ travelled path; Yolda durma! Get out of the way! Mənim üçün bircə yol var There is only

one way (out) for me; On - lar üçün bütün yollar açıqdır All roads are open to them; Yaxşı yol! Happy jour-

ney! Bon voyage! (fr.) II. s. 1. road (attr.); ~ işarəsi road sign; ~ inşaatı road-building; 2. travelling; travel; ~

paltarı travelling clothes; ~ xərcləri travelling expenses; ~ qeydləri travel notes; ~ pulu / haqqı fare

yolagedən f. bax yolayaxın

yolagedənlik f. bax yolayaxınlıq yolagetməz s. unsociable, quarrelsome, unac-

commodating

yolagetməzlik i. unsociability, unaccommo-

dating nature

yolagəlməz s. stubborn, unmanagable, hard-

mouthed

yolagəlməzlik i. stubbonness, unmanagable-

ness

yolayaxın s. məc. compliant, pliable, pliant,

obliging

yolayaxınlıq i. pliability, compliance yolayırıcı i. crossroad, crossing; ~nda at a

crossroad

yolbasan i. road-roller

yolbilən s. d.d. reasonable, sober-minded,

sensible, wise

yolçu I. i. traveller, wayfarer; yorğun ~ tired

traveller; bir yolun ~su olmaq to be* at one, to act in concord (with), to act togeth- er (with), to play the

same game idiom. II. i. beggar; pauper [`p6:p7]; ~ olmaq to be* a beggar III. s. beggarly; ~ məc. miserable; ~

daxması beggarly hovel

yolçuluq i. beggary, begging, penury; ~ et- mək to go* begging, to beg

yoldançıxaran i. seducer, tempter; (qadın, qız) temptress

yoldançıxarıcı s. seductive, seducing, tempting yoldançıxarma i. seducing, seduction,

seducement

yoldaş i. 1. comrade; companion; friend; iş ~ı

fellow worker; workmate, mate; məktəb ~ı schoolfellow, schoolmate, schoolfriend; oyun ~ı playmate; silah

~ı companion-in- arms; 2. (ər) husband; (arvad) wife

yoldaşcasına

yoldaşcasına z. as / like a comrade yoldaşlaşmaq f. to become* comrades /

friends

yoldaşlı z. with a friend / comrade; ~ getmək

to go* together with one’s comrade yoldaşlıq I. i. comradeship; ~ etmək to be* comrades II. s. comradely;

friendly, ami- cable; ~ münasibətləri friendly / amicable relations; ~ görüşü id. friendly / unofficial match; ~

əli uzatmaq (yoldaşcasına kö- mək etmək) to hold* out the hand of com- radeship; ◊ ~ məhkəməsi

comrades’ court yoldaşsız s. comradeless; friendless; (i. s.)

without a comrade / friend

yoldəyişdirən i. bax yoldəyişən yoldəyişən i. d.y. switchman*, pointsman* yoldurmaq f. 1. to ask / to cause

smb. to pluck

(d.); toyuq ~ to ask / to cause smb. to pluck a hen; 2. (bitkini) to ask / to cause smb. to pull up (d.)

yoldurtmaq f. bax yoldurmaq

yol-ərkan i. principles of behaviour / conduct yolgöstərən I. i. 1. (bələdçi) guide; 2. məc.

leader II. s. guiding; leading; ~ ulduz guid-

ing star; ~ işarə leading mark yolgöstərici s. bax yolgöstərən II

yolxərci i. travelling expenses

yolka I. i. 1. fir(-tree); yeni il ~sı New Year

tree; 2. (bayram) (children’s) New-Year party II. s.: ~ bəzəkləri New-Year tree decorations; Christmas-tree

decorations

yolkəsən i. robber, bandit (on the road) yolkəsənlik i. robbery (on the road); ~ etmək to be* a robber /

bandit (on the road); to be*

engaged in robbery (on the road) yolkəsmə i. robbery, brigandage (on the road) yollamaq f. d.d. to send* (d.

to), to dispatch

(d. to); pul ~ to send* money; həkim da- lınca ~ to send* for a doctor; məktub ~ to send* / to dispatch a

letter; bir kəsi eza- miyyətə ~ to send* smb. on a business trip; salam ~ to send* one’s (best) regards (i.), to

beg to be remembered (to)

yollanmaq f. 1. to be* sent / dispatched; Məktub yollanıb The letter has been sent / dispatched; 2. to start,

to set* out; səya- hətə ~ to start on a journey; 3. to make* one’s way (to, towards), to direct one’s steps (to,

towards); to pick one’s way (to)

yoluq

yollaşmaq f. 1. to get* on (with), to agree (with), to be* on good terms (with); Onlar yollaşmırlar They don’t

get on, They are at odds idiom.; 2. to come* to an agreement / understanding (in / about price of smth.)

yollatdırmaq f. bax yollatmaq

yollatmaq f. to ask / to cause smb. to send

(d.) / to dispatch (d.)

yolmaq f. 1. to pluck (d.); to tear* out (d.);

qaz / (toyuq və s.) ~ to pluck a goose (a hen, etc.); saçını ~ to tear* one’s hair; (başqasının saçını yolmaq) to

tear* out smb.’s hair; çiçəyi, meyvəni və s. ~ to pluck flowers / fruit, etc.; 2. məc. to fleece (d.), to rook (d.);

bir kəsi ~ to fleece / to rook smb.

yolmalamaq f. to pluck out / off hastily and carelessly; çiçəyi ~ to pluck off flowers yolpalamaq f. to snatch /

to seize / to grasp

(d.) by the hair / by the plait

yolpulu i. 1. travelling expenses; 2. fare yolsuz s. 1. roadless; (i.s.) without a road /

way; 2. məc. dissipated, dissolute; ~ adam

a dissolute person / man*

yolsuzluq i. 1. lack of (good) roads, bad con-

dition of roads; 2. məc. dissoluteness yoluxdurmaq f. to infect (d.); açıq yaranı

~ to infect an open wound yoluxdurulmaq f. to be* infected; difteriya

ilə ~ to be* infected with diphtheria yoluxdurucu s. infectious, contagious; ~ xəs-

təlik infectious / cantagious disease yoluxduruculuq i. infectiousness, conta-

giousness

yoluxma I. fi. visit, visitation; xəstələri

~ visitation of the sick II. f. tib. infection,

contagion [k7n`te9d=7n]

yoluxmaq I. f. I to visit (d.), to call (on) (d.),

to come* to see (d.); xəstəni ~ to visit a sick man*; Həkim hər gün xəstəni yo- luxur The doctor visits the

patient every day II. f. tib. to be* infected (with), to catch* (d.); qriplə; ~ to catch* the flu / grippe

yoluxdurulmaq f. to be* infected (with) yoluxucu s. infectious, contagious; ~ xəstə-

liklər infectious / contagious diseases yoluxuculuq i. infectiousness, contagiousness yoluq s. 1. plucked;

hairless; ~ qaz plucked

goose; ~ qaşlar plucked eyebrows; 2. məc. poor, wretched; miserable

853

yoluq-yoluq

yoluq-yoluq s. plucked; ~ etmək to pluck off / out (d.)

yolum-yoluq s. bax yoluq-yoluq

yolunda qoş. bax uğrunda

yolunmaq f. 1. to be* plucked; 2. məc. to be*

fleeced / robbed

yolunmuş s. 1. plucked; ~ qaz a plucked

goose; 2. hairless

yoluşdurmaq f. to pluck off / out (d.); gülləri

~ to pluck / pick flowers off / out yolüstü z. 1. in transit, passing through, on

the way; 2. in passing by

yonca i. bot. lucerne, alfalfa; clover yoncalıq i. area sown with lucerne / clover yondurmaq f. to ask / to

cause smb. to plane

(d.) / to shave (d.)

yondurtmaq f. bax yondurmaq

yonqar i. 1. (taxta yonqarı) sawdust; (metal

yonqarı) filings; 2. shaving, shavings;

ağac ~ı wood shavings

yonqarlamaq f. to plane (d.), to shave (d.) yonqarlanmaq f. to be* planed / shaved yonqu i. shaving; top. i.

shavings

yonmaq f. 1. to shave (d.); 2. to cut* (d.), to

hew (d.); şalban ~ to hew timber; daş ~ to

hew stone

yonucu i.: ~ dəzgah planing-machine yonulmaq f. to be* planed, to be* shaved yonulmamış s. 1. unpolished,

rough; not

planed / shaved; 2. (adam haq.) uncouth;

~ gənc an uncouth young man

yonulmuş s. 1. planed, shaved; 2. cut, hewed,

hewn

yonuntu i. bax yonqu

yorğa I. i. 1. (yeriş) trot; 2. (at) trotter II. s.:

~ at trotter III. z.: ~ getmək to trot, to move

at a trot; atı ~ sürmək to trot a horse yorğalamaq f. to trot, to move at a trot yorğalatmaq f. to cause a horse

to trot / to

move at a trot

yorğalıq i. the quality of being trot

yorğan i. blanket; (sırıqlı) quilt

yorğanağı i. blanket cover / slip; (sırıqlı yor-

ğan üçün) quilt cover / slip yorğan-döşək top. i. bedding; yorğan-döşə-

yə girmək to go* to bed; yorğan-döşəyə düşmək to fall* ill, to be* ill in bed; yor- ğan-döşəyə salmaq to

drive* to illness (d.); yorğan-döşəkdən qalxmaq 1) to get* up; 2) (sağalmaq) to recover, to get* better

854

yosmaraq

yorğun s. tired, weary; şair. fatigued; ~ gör- kəm tired appearance; cismani ~ weary in body; ruhən ~ weary

in mind; ~ səslə in a tired voice; O yorğun görünür He / She looks tired, He / She looks worn out

yorğuncasına z. tiredly, wearily yorğunlamaq f. bax yorğunlaşmaq yorğunlaşmaq f. to get* tired (with), to

get*

fatigued, to be* tired (of), to weary one-

self, to fatigue oneself

yorğunluq i. tiredness, weariness; şair.

fatigue; ruhi ~ weary in mind; cismani ~ weary in body; yorğunluğunu almaq bax dincəlmək

yorğun-yorğun z. tiredly, wearily; ~ danış- maq to speak* tiredly

yormaq f. to tire (d.), to weary (d.); to fatigue (d.); gözlərini ~ to tire one’s eyes; bir kəsi boş danışıqla ~ to

weary smb. with idle talk / chatter

yornuq s. bax yorğun

yortmaq I. f. I (at haq.) to move / to run* with

jerky strides II. f. (bıçağı və s.) to stab (d.), to jab (d.); to thrust; bıçaqla ~ to thrust* a knife* (into)

yorucu s. tiresome, wearisome, tedious, wearing, tiring; fatiguing, exhausting; ~ iş exhausting work; ~ uşaq a

tiresome child; ~ gün a wearisome / fatiguing day; ~ həyat tedious life; ~ mühazirə tiresome lecture; ~

səyahət wearing journey

yoruculuq i. weariness, tediousness, exhaus- tion

yorulmadan z. tirelessly, unwearingly; with- out a break; ~ işləmək to work without a break

yorulmaq f. to get* tired / fatigued; to be* tired (of); to tire / to weary oneself, to fatigue oneself; yorulub

əldən düşmək to drop with fatigue, to have* got exhausted

yorulmaz s. tireless, indefatigable; ~ fəhlə a tireless / indefatigable worker

yorulmazlıq i. tirelessness, indefatigability yorunuq s. bax yorğun

yosma s. şair. pretty, lovely, charming,

delightful

yosmalıq i. prettiness, delightfulness, attrac-

tiveness

yosmaraq s. shortish, undersized

yosun

yosun i. water-plant, dəniz ~u seaweed; elm. alga

yosunlu s. (i.s.) covered with water-plant yovşan i. bot. wormwood, absinth yovşanlı s. (i.s.) covered with

wormwood yovşanlıq i. wormwood grove

yovuşmaz s. unsociable; unaccommodating; ~ adam unsociable man*; ~ xasiyyət unso- ciable nature /

character

yovuşmazlıq i. unsociability; unaccommo- dating nature / character

yön i. 1. towards; ~ü meşəyə towards the forest; 2. face (to) O, yönü mənə otur- muşdu He / She was sitting

his / her face to me; ◊ ~ü bu tərəfə olmaq (xəstə haq.) to get* better; Xəstənin yönü bu tərəfədir The

patient is getting better / out of danger

yöndəm i. air, look, appearance; alicənab ~ noble appearance; Mənim onun yöndə- mindən xoşum gəlmir I

don’t like the look of his / hers

yöndəmsiz I. s. 1. ugly, hideous; ~ sifət ugly / hideous face; 2. clumsy, ungainly, awk- ward; ~ nitq clumsy

speech II. z. clumsily, awkwardly

yöndəmsizcəsinə z. clumsily, awkwardly yöndəmsizlik i. 1. clumsiness, awkwardness;

2. ugliness

yönəldilmək f. 1. to be* directed / turned;

2. to be* aimed (at)

yönəlmək f. to make* one’s way (to, towards),

to direct one’s steps (to, towards), to pick one’s way (towards); qapıya tərəf ~ to make* one’s way to /

towards the door

yönəltdirmək f. to ask / to cause smb.to direct (d., to)

yönəltmək f. to direct (d. at. to), to turn (d. to); to aim (d. at); diqqətini ~ to direct one’s attention (at, to);

qüvvəsini ~ to direct one’s energies (at, to); suyun axınını ~ to turn a jet of water (on); səylərini bir şeyə ~ to

aim one’s efforts at smth.

yönlü s. decent, proper; becoming, seemly; ~ paltar decent clothes

yönlük s.: dilç. ~ hal dative (case)

yönsüz s. useless, unfit; worthless, good-for-

nothing

yönsüzlük i. unfitness, worthlessness yubadılmaq f. to be* delayed / kept (off);

to be* put aside

yuxarıdan

yubadilmaz s. urgent, pressing; ~ iş urgent matter / business

yubandırmaq f. to delay (d.); to detain (d.); hücumu ~ to delay the attack; əmək haq- qını ~ to delay

payment, to be* late in paying; bir kəsi ~ to detain s.o.

yubandırmadan z. without delay, urgently yubanmaq f. to be* late, to stay too long; (tikinti və s.) to be*

behind schedule;

Yubanma! Don’t be late!

yubatmaq f. bax yubandırmaq

yubiley I. i. jubilee II. s.: ~ nəşri anniver-

sary / birthday edition; ~ şənliyi anniversary

/ jubilee celebration

yubilyar i. person (or institution) whose

anniversary is celebrated

yubka i. skirt; qırçınlı ~ pleated skirt yubkalı s. (i.s.) with a skirt, (i.s.) having a

skirt on

yubkalıq i. material fit / suitable for a skirt yubkasız s. skirtless, (i.s.) without a skirt yubkasızlıq i.

skirtlessness, the state of being

without a skirt

yudurtmaq f. to ask / to cause smb. to wash (d.) yuxa I. i. a kind of thin flat bread (baked by

rolling dough) II. s. thin, delicate; ~ taxta

a thin board; ~ buz thin ice

yuxarı I. i. top, head; dağın ~sı top of the

mountain II. s. upper; top; atmosferin ~ qatları upper layers / strata of the atmos- phere; ~ dodaq upper lip;

~ mərtəbə / qat (içəridən) upper floor; ~ mərtəbə / qat (çöldən) top storey; ◊ ~ palata (parla- mentdə)

Upper Chamber III. z. up, upwards; ~ baxmaq to look up (upwards); Zəhmət olmasa, radionun səsini yuxarı

qaldır(ın) Please, turn the radio up; Əllər yuxarı! Hands up!

yuxarıbaş i. 1. top place; ~da oturmaq to sit* at the top of the table; to occupy a top place; 2. məc. an

honourable place / position

yuxarıda z. above; ~ xatırladılmış faktlar the facts mentioned above; ~ yaşamaq to live above; Onlar yuxarıda

yaşayırlar They live above; Yuxarıda deyildiyi kimi ... As it is said above ...

yuxarıdakı s. top; ~ qutu top box; ~ siyirtmə top drawer

yuxarıdan z. from above; from the top; ~ gö- rünüş view from above; İşıq yuxarıdan

855

yuxarıya

düşür The light falls from above; ~ beşinci sətir the fifth line from the top; ~ üçüncü qat / mərtəbə the third

storey from the top; ~ aşağıya qədər from top to bottom; ◊ bir kəsə ~ baxmaq to look down on smb.

yuxarıya z. bax yuxarı III

yuxu I. i. 1. sleep; (həm də məc.) slumber;

~da in one’s sleep / slumber; bərk ~ sound sleep; narahat ~ troubled sleep; ~dan ayıl- maq to wake* up, to

awake*; ~dan ayılt - maq to wake* up (d.), to awaken (d.); ~dan etmək to prevent from sleeping; 2. (röya)

dream; qorxulu ~ nightmare; ~ görmək to dream*, to have* a dream; ~da görmək to dream* (about); Bunu

o heç yuxusunda da görməyib He / She never dreamed it II. s. sleeping; ~ dərmanı sleeping draught; ~

xəstəliyi sleeping-sickness; ~ arteriyası anat. carotid (artery)

yuxucul s. sleepy, drowsy, slumb(e)rous yuxuculluq i. sleepiness, drowsiness yuxugətirən s.: ~ dərman

sleeping drug yuxugətirici s. bax yuxugətirən yuxugörmə i. dream, dreaming

yuxuladıcı s. drowsy; həm də məc. soporific;

~ dərman sleeping draught, soporific yuxulamaq f. to fall* asleep, to go* to sleep;

to drop off to sleep

yuxulatmaq f. to lull to sleep (d.); (yeknəsəq

mahnı və s.) to sing* / to read*, etc. (d.)

to sleep

yuxulu I. s. (müx. mənalarda) sleepy, drowsy,

slumbery, slumberous; ~ vəziyyət sleepy / drowsy state; ~ baxış sleepy look / glance; ~ gözqapaqları

slumberous eyelids II. z. sleepy, sleepily; ~ görünmək to look sleepy

yuxululuq i. sleepiness, drowsiness; elm. somnolence

yuxulu-yuxulu z. d.d. bax yuxulu II yuxusuz I. s. sleepless; ~ gecələr sleepless nights II. z.: ~ qalmaq not to get

a wink

of sleep

yuxuxsuzlamaq f. bax yuxusuzlaşmaq yuxusuzlaşmaq f. to lose* one’s sleep, to

become* sleepless

yuxusuzluq i. sleeplessness, insomnia yuqoslav I. i. Yugoslav II. s. Yugoslavian yulaf I. i. oats pl.; bir kisə ~ a

bag of oats

II. s. oats (attr.); ~ yarması oatmeal; ~ tar- lası oat field

856

yummaq

yulğun i. bot. tamariks

yulğunluq i. tamariks grove

yumaq I. i. clew; clue [klu:]; ◊ yumağa dön-

mək to grow* very old II. f. 1. to wash (d.); ayağını ~ to wash one’s feet; döşəməni ~ to wash the floor;

fincanı ~ to wash the cup; əl-üzünü ~ to wash one’s hands and face; təmiz ~ to wash clean; ◊ günahını /

təqsirini / suçunu ~ to wash one’s sin; 2. (yaranı və s.) to bathe (d.); yaranı ~ to bathe a wound; gözünü ~ to

bathe one’s eyes; to wash one’s eyes; 3. (filizi) to jig (d.); ◊ Əl əli yuyar, əl də üzü, at. söz. ≅ You roll my log

and I’ll roll yours, Scratch my back and I will scratch yours

yumaqlamaq f. to clew (d.), to clue (d.),to wind* (d.) into a ball

yumaqlanmaq f. to be* clewed, to be* wound into a ball

yumaqlatdırmaq f. bax yumaqlatmaq yumaqlatmaq f. to ask / to cause smb. to

wind into a ball / to clew (d.) yumalanmaq f. to roll; yerdə ~ to roll on

the ground; palçıqda ~ to roll in the mud,

to wallow in the mud

yumalatdırmaq f. bax yumalatmaq yumalatmaq f. to ask / to cause smb. to roll (d.) yumarlamaq f. to roll

(d.); xəlçə ~ to roll a

carpet; çəlləyi ~ to roll a barrel yumarlanmaq f. to roll; təpədən ~ to roll down the hill; Top çarpayının altına

yu-

marlandı The ball rolled under the bed yumbalamaq f. to roll up (d.); xəritəni ~ to roll up a map; Anam

yorğanı yumbaladı

My mother rolled up the blanket yumbalanmaq f. to roll; to somersault; to turn / to make* somersault;

təpədən ~ to roll

down the hill

yumbalatmaq f. to ask / to cause smb. to

roll (d.)

yumdurmaq f. to ask / to cause smb. to close

(d.); bir kəsin gözünü ~ to ask / to cause smb. to close his / her eyes; ◊ ağzını ~ to insiston silence; to make*

smb. keep silence

yumdurtmaq f. bax yumdurmaq yummaq f. to close (d), to shut* (d.); ağzını (özünün) ~ to close one’s

mouth; məc. to shut* one’s mouth; (başqasının) to shut* smb.’s mouth, to stop smb.’s mouth; gö- zünü

(özünün) ~ to close one’s eyes; (baş-

yumor

qasının) to close smb.’s eyes; Ağzını yum!

Shut your mouth! Shut up!

yumor I. i. humour II. s.: ~ hissi a sense of

humour

yumorçu i. bax yumorist

yumorist i. humo(u)rist

yumoristik s. humorous; comic; ~ film a

humorous film; ~ jurnal comic magazine yumoristika i. humoristics

yumorlu s. bax yumoristik

yumru s. 1. round; ~ yanaqlar round cheeks;

~ qollar round arms; top kimi ~ as round as a ball; 2. plump, pudgy; ~ uşaq a plump baby; ~ adam a pudgy

man*

yumrubaş s. round-headed; (i.s.) with a round head

yumrubaşlı s. bax yumrubaş

yumruca s. quite round, just round yumruq i. fist; yumruğunu sıxmaq to clench

one’s fist; yumruğunu işə salmaq to use one’s fists; yumruğunu silkələmək to shake* one’s fist (at)

yumruqbazarı i. məc. fistcuff; ~ açmaq, ~na çıxmaq to come* to fistcuffs

yumruqlamaq f. to fist (d.), to punch (d.); bir kəsi ~ to punch smb. (on, in); stolu ~ to bring* one’s fist down

the table

yumruqlanmaq f. to be* fisted / punched yumruqlaşmaq f. to punch / to fist each other,

to fight* using fists

yumruqlatdırmaq f. bax yumruqlatmaq yumruqlatmaq f. to ask / to cause smb. to fist

(d.) / to punch (d.)

yumrulamaq f. 1. to make* round (d.); to roll

(d.); xəritəni ~ to roll the map; 2. (əzib yumrulamaq) to crumple up (d.); bir parça kağızı ~ to crumple a piece

of paper

yumrulanmaq f. to get* / to become* rounded

yumrulaşmaq f. bax yumrulanmaq yumrulatdırmaq f. bax yumrulatmaq yumrulatmaq f. to ask / to cause

smb. to

make round (d.)

yumruluq i. roundness, sphericity yumrusifət s. round-faced, chubby yumrusifətli s. bax yumrusifət

yumruvarı s. ball-shaped; spheric(al) yumruvarılıq i. sphericity; the state of being

ball-shaped

yumruyanaq s. round-cheeked

yumşaltdırmaq

yumruyanaqlı s. bax yumruyanaq yumru-yumru s. round; round-round; ~ daş-

lar round stones

yumşaq I. s. 1. soft; mild; friable ~ çarpayı

soft bed; ~ ürək soft heart; ~ hava soft / mild weather; ~ səs soft sound; ~ çörək fresh bread; ~ vaqon soft-

seated carriage, sleeping car; ~ xasiyyət mild / gentle dis- position; 2. (torpaq və s.) loose, light, mel- low; ~

torpaq mellow / light / loose soil; ~ meyvə mellow fruit; ◊ ~ damarını tap- maq to find* weak point / spot II.

z. softly; məc. mildly, gently

yumşaqbədən z. flabby; Siz kök deyilsiniz, amma yumşaqbədənsiniz You are not fat but you are flabby

yumşaqbədənli s. bax yumrubədən yumşaqbədənlilik i. flabbiness

yumşaqca s. quite soft, very / too soft yumşaqdərili s. soft-skinned yumşaqxasiyyət s. soft-hearted, kind-

hearted yumşaqxasiyyətli s. bax yumşaqxasiyyət yumşaqxasiyyətlilik i. soft-heartedness, kind-

ness, goodness

yumşaqlıq i. 1. softness; məc. gentleness,

mildness; 2. friability

yumşaqlıqla z. softly; gently, mildly yumşaqtük s. soft-haired

yumşaqtüklü s. bax yumşaqtük yumşaqürək s. soft-hearted, kind-hearted yumşaqürəkli s. bax yumşaqürək

yumşaqürəklilik i. soft-heartedness, kind -

heartedness

yumşaldılmaq f. 1. to be* softened; to

become* soft; 2. (torpaq) to be* loosened,

to be* made light; (toxa ilə) to be* hoed yumşalmaq f. 1. to soften, to become* soft; to grow* softer; 2.

(adam haq.) to relent; Əvvəlcə o bizim hamımızı işdən qova- cağı ilə hədələdi, lakin bir az sonra yumşaldı At

first he threatened to dismiss us all, but later he relented; 3. (hava haq.) to grow* mild(er); 4. (torpaq haq.)

loosen, to become* looser yumşaltdırmaq f. 1. to ask / to cause to soft-

en (d.); 2. (torpağı) to ask / to cause to loosen (d.); (toxa ilə) to ask / to cause smb. to hoe (d.); 3. (cəzanı və

s.) to mitigate (d.); cəzanı ~ to ask / to cause smb. to mitigate a punishment / a sentence

857

yumşaltmaq

yumşaltmaq f. 1. to soften (d.); to make* softer (d.); 2. (sakitləşdirmək) to mollify (d.), to calm down (d.); bir

kəsi ~ to mol- lify smb.; 3. (cəzanı və s.) to mitigate (d.); cəzanı ~ to mitigate a punishment / a sen- tence; 4.

dilç. (səsi) to palatalize (d.); 5. (torpağı və s.) to loosen (d.); (toxa ilə) to hoe (d.); to make* light / friable (d.)

yumulmaq f. to close; Mənim gözlərim yor- ğunluqdan yumulur I am so tired I cannot keep my eyes open;

Onun gözləri yu- muldu His / Her eyes (were) closed; Yara yumuldu The wound closed

yumulu s. closed; ~ gözlər closed eyes yumurlamaq f. bax yumrulamaq yumurlanmaq f. bax yumrulanmaq

yumurlaşmaq f. bax yumrulanmaq yumurta I. i. 1. egg; toyuq ~sı hen’s eggs;

qaz ~sı goose’s eggs; boş bişmiş ~ soft- boiled egg; bərk bişmiş ~ hard-boiled egg; təzə ~ new-laid egg; 2.

(erkəklərdə) anat. testicle II. s. egg (attr.); ~nın sarısı yolk (of egg); ~ nın ağı white (of egg); ~ tozu egg

powder, powdered eggs, dried eggs; ~ qabığı egg-shell

yumurtaqoyan I. i. zool. ovipositor II. s. zool. ovipositor (attr.)

yumurtalamaq f. 1. bax yumurtlamaq; 2. (yumurta sürtmək) to smear (d.) with beaten up eggs

yumurtalanmaq f. to be* smeared with beat- en up eggs

yumurtalı s. (i.s.) with eggs, (i.s.) mixed with eggs

yumurtalıq i. anat. ovary, yumurtalığın ilti- habı tib. ovaritis

yumurtaşəkilli s. bax yumurtavarı yumurtaşəkillilik i. bax yumurtavarılıq yumurtavarı s. egg-shaped; elm.

ovoid,

oviform

yumurtavarılıq i. the state or quality of being

egg-shaped

yumurtayabənzər s. bax yumurtavarı yumurtayaoxşar s. bax yumurtavarı yumurtlamaq f. to lay* (d.); Toyuq

yu-

murtlayıb The hen has laid an egg yumurtlatdırmaq f. bax yumurtlatmaq yumurtlatmaq f. to cause / to force

a hen

(a goose, etc.) to lay eggs 858

yurdsuzluq

yumyumşaq s. very soft, extremely soft; very fresh

yun I. i. 1. (qırxılmamış) hair; 2. (qırxılmış) wool; təbii ~ animal wool; daranmış ~ carded wool; zərif ~ fine

wool; yuyul- mamış ~ raw wool, wool in grease II. s. woollen; wool (attr.); ~ parça woollen cloth / fabric; ~

paltar woollen dress; ~ yor- ğan woollen blanket; ~ corab woollen stockings; ~ sənayesi wool industry

yunan I. i. Greek; (qadın) Greek woman* II. s. Greek; ~ dili Greek, the Greek language yunanca z. Greek; ~

danışmaq to speak* Greek / the Greek language; ~ yazmaq to

write* in Greek

yunçu i. wool grader

yunçuluq i. the profession of wool grader yundarayan s.: ~ maşın k.t. wool-carding

machine

yunəyirən I. i. k.t. wool spinner II. s. k.t. wool-

spinning; ~ zavodu wool-spinning mill yunqırxan I. i. shearer II. s.: ~ maşın k.t.

cloth-shearing machine

yunqırxılan s.: ~ məntəqə shearing shed,

woolshed

yunlu s. woolly, fleecy; ~ qoyun woolly sheep yunluluq i. the state of being woolly yunsuz s. hairless;

woolless, fleeceless yunsuzluq i. the state of being hairless /

woolless

yupyumru s. quite round, ball-shaped yupyumruca s. bax yumruca

yurd i. 1. (həm müst., həm də məc.) hearth;

2. dwelling; domicile; 3. native land, home- land, motherland, mother country, father- land; (doğulduğu yer)

birthplace; ~unu qorumaq to defend one’s native land; ~una məhəbbət love for one’s nativeland /

fatherland; 4. land, home; ◊ odlar ~u land of flames; şairlər ~u land of poets; ◊ ~u boş olmaq ≅ to be

childless, to be heirless

yurdçu i. d.d. child*; heir

yurddaş i. compatriot, fellow-country-man* yurddaşlıq i. the state of being from the

same land

yurdsevər i. patriot

yurdsevərlik i. patriotizm

yurdsuz I. i. homeless man* II. s. homeless;

~ uşaqlar homeless children yurdsuzluq i. homelessness

yurdsuz-yuvasız

yurdsuz-yuvasız s. bax yurdsuz II yurdsuz-yuvasızlıq s. bax yurdsuzluq yurd-yuva i. 1. hearth; 2. home, native

land;

~ salmaq to settle down, to begin* to live

/ to dwell in a stated place

yurd-yuvasız s. bax yurdsuz-yuvasız yuridik s. juridical; ~ şəxs juridical person yurist i. lawyer, jurist

yuristlik i. the profession of a lawyer / jurist yurt i. yurta, jurt

yuva i. 1. (müxtəlif mənalarda) nest; (yırtıcı

quşların yuvası) eyrie [`7r9]; ~ tikmək to nest, to build* a nest; 2. (gizli yer) den; oğru ~sı den of thieves

yuvaq I. i. anat. alveolus II. s. dilç. alveolar yuvalamaq f. to nest, to build* a nest yuvalıq i. nestling-place

yuvarlaq s. round; ~ ədədlər round num-

bers; ~ ədədlərlə ifadə olunmaq to be*

expressed in round numbers yuvarlaqlamaq f. to round off (d.), to express

in round numbers (d.) yuvarlaqlaşdırmaq f. bax yuvarlaqlamaq yuvarlamaq f. to roll (d.); çəllək ~ to roll a

barrel

yuvarlanmaq f. to roll down; təpədən ~ to

roll down the hill; Dəmir pul çarpayının altına yuvarlandı The coin rolled under the bed

yuvarlatdırmaq f. bax yuvarlatmaq yuvarlatmaq f. to ask / to cause smb. to roll (d.) yuvasız s. nestless; (i. s)

without a nest yuyub-aparmaq f. to wash off (d.); (axın

haq.) to wash away / down (d.) yuyub-ovmaq f. to hollow out (d.), to wash

away (d.)

yuyub-təmizləmək f. to wash well (d.), to

wash properly (d.), to wash clean (d.); əl-

lərini ~ to wash one’s hand clean yuyucu I. i. bax mürdəşir II. s. washing; ~ toz washing powder, detergent; ~

maşın

washing machine

yuyuculuq i. the job of a man who washes

the deceased

yuyulan s. washing, washable; ~ oyuncaqlar

washing / washable toys; ~ parçalar wash-

ing fabrics

yuyulma fi. 1. washing; mədənin ~sı lavage

of the stomach; 2. (torpaq haq.) washout, erosion

yüklətmək

yuyulmaq f. 1. to be* washed; Boşqablar yuyuldu The plates were washed; 2. (sahil və s.) to be* washed

away; Çayın sahili yuyuldu The bank of the river was washed away

yuyundurmaq f. to bath (d.), to give* a bath (i.); uşağı ~ to bath the baby

yuyunmaq f. to wash, to wash oneself, to bath; Mən adətən nahardan əvvəl yu- yunuram I usually wash

before dinner; Mən hər səhər yuyunuram I bath every morning; amer. I take a bath every morning

yük I. i. 1. (həm müst., həm də məc.) load; (dəmir yolu ilə daşınan) goods; (dənizlə daşınan) cargo, freight,

tez xarab olan ~ perishables pl.; ◊ qayğı ~ü a load of care; ◊ məsuliyyət ~ü a load of responsibility; çiynində ~

daşımaq to bear* a load on one’s back / on one’s shoulders; dərs ~ü teaching load; 2. fiz. charge; elektrik ~ü

electrik charge II. s. 1. cargo (attr.); freight (attr.); ~ gəmisi cargo boat, cargo vessel; ~ maşını lorry; amer.

truck; 2. goods (attr.) ~ qatarı goods train; amer. freight train; ~ vaqonu goods wagon; amer. freight car

yükalan i. consignee [-`sa9ni:] yükboşaldan i. a worker who is engaged in

unloading

yükboşaltma I. i. unloading II. s. unloading;

~ işləri unloading operations; ~ gəmisi

lighter

yükgöndərən i. consignor [-`sa9n7], shipper,

consignor of goods

yükqaldıran s.: ~ kran loading crane yükləmə fi. bax yükvurma

yükləmək f. 1. to load (d. on); (qatarı) to

entrain (d.); (təyyarəni) to emplane (d.); (gəmini) to ship (d.); malı gəmiyə ~ to ship / to load / to put* cargo

on board ship / aboard; malı vaqonlara ~ to load goods on trucks; 2. fiz. to load (d.); to charge (d.)

yüklənmək f. to be* loaded; (qatar haq.) to be* entrained; (yük maşını haq.) to enbus; amer. to entruck;

(təyyarə haq.) to emplane; (gəmi haq.) to take* a cargo; ◊ (boynuna yük götürmək) to load one- self up

(with)

yüklətdirmək f. bax yüklətmək yüklətmək f. to ask / to cause smb. to load (d. on) / (qatarı) to entrain (d.) /

(yük ma-

859

yükləyici

şınını) to entruck (d.) / (gəmini) to ship (d.)

/ (təyyarəni) to emplane (d.)

yükləyici I. i. bax yükvuran I II. s. bax yük-

vuran II

yüklü s. 1. loaded; 2. fiz. charged

yuklülük i. 1. the state of being loaded;

2. fiz. the state of being charged

yüksək I. s. 1. high; ~ temperatura high temperature; ~ təzyiq high pressure; ~ qiy- mətlər high prices; 2.

(üslub və s.) high, lofty, elevated; ~ üslub lofty / elevated style; ~ məqsədlər high / lofty aims; ~ not high

note; 3. top; superior; ~ keyfiyyət top quality, superior quality II. z. high, highly; bayrağı ~ qaldırmaq to hold*

high the banner / the flag; yüksəyə dırmaşmaq to climb high; başını ~ tutmaq to hold* one’s head high; bir

kəsi ~ qiymətləndir- mək to value smb. highly, to hold* smb.

in high esteem, to appreciate (d.) highly yüksəkboy s.: tall, top ~ adam tall man* yüksəkboylu s. bax

yüksəkboy yüksəkdən z. loud(ly), aloud; ~ gülmək to

laugh loudly / aloud; ~ danışmaq to talk

loud / loudly

yüksəkgərginlikli s. bax yüksəkvoltlu yüksəkixtisaslı s. highly-skilled / qualified;

~ mütəxəssis highly-skilled specialist yüksəkkeyfiyyətli s. high-quality; (i.s) of

high quality

yüksəklik i. 1. height; av. altitude; 100 metr

~də at a height / an altitude of one hundred metres; dağ yüksəkliyi mountain height; qüllənin yüksəkliyi the

height of a tower; başgicəlləndirici ~ giddy height; 2. məc. elevation; üslubun yüksəkliyi elevation of style

yüksəkmaaşlı s. highly-paid yüksəkməhsullu s. highly productive; ~ mal-

qara highly productive cattle yüksəkvəzifəli s. (i.s.) of high rank; ~ şəxs

a person of high rank; (qısa forması) d.d.

V.I.P. (Very Important Person) yüksəkvoltlu s. fiz. high-voltage (attr.); ~ xətt

high-voltage line

yüksəldilmək f. to be* risen; (vəzifədə)

to be* advanced, to be promoted; bir kəsin

nəzərində ~ to be* risen in smb.’s opinion yüksələn s. rising; ~ ton dilç. rising tone

860

yüngülcə

yüksəliş i. 1. raising, development; progress; maddi və mədəni səviyyənin ~i raising of the material and

cultural level; xalq tə- sərrüfatının ~i progress / growth of the national economy; 2. enthusiasm; inqilabi ~

revolutionary enthusiasm

yüksəlmək f. 1. to rise; bir kəsin nəzərində ~ to rise* in smb.’s opinion / esteem; 2. to increase; Gəlir yüksəlib

Income has increased; vəzifədə ~ to be* promoted

yüksəltmək f. 1. (müx. mənalarda) to raise (d.), to heighten (d.); beş, altı və s. dəfə ~ to raise fivefold, sixfold,

etc.; əhalinin həyat tərzini ~ to raise the living stan- dard of the population; əmək məhsul- darlığını ~ to raise

the productivity of labour, to raise labour productivity; nizam-intizamı ~ to raise the standard of discipline;

vəzifədə ~ to advance (d.), to promote (d.); təsiri ~ to heighten an effect; bir şeyə marağı ~ to heighten (the)

interest in smth.; 2. to improve; sənətkarlığını / ix- tisasını ~ to improve one’s profession / skill

yüksüz s. loadless; (i.s.) without load yüksüzlük i. loadlessness

yükvuran I. i. 1. loader; (limanda) stevedore,

docker; amer. longshoreman*; 2. (qurğu) mechanical loader II. s.: ~ kran (loading-) crane

yükvurma i. loading; (gəmiyə) shipment, loading

yüngül I. s. light; slight; (asan) easy; ~ iş light / easy work; ~ cəza light penalty; ~ soyuqlama slight cold; ~

yuxu light sleep; ~ atletika track and field athletics; ~ artilleriya light artillery; ~ musiqi light music; Onun əli

yüngüldür He / She brings luck II. z. lightly, slightly; ~ toxun- maq to touch slightly; ~ yatmaq to sleep* lightly

yüngülbeyin s. light-minded, light-headed, frivolous; ~ adam light-headed man*, friv- olous person

yüngülbeyinli s. bax yüngülbeyin yüngülcə z. slightly, lightly, gently; some- what; ~ içmiş slightly-drunk; ~

bişirilmiş lightly cooked; ~ toxunmaq to touch gen- tly / slightly; ~ yorulmaq to be* tired some- what Mən

yüngülcə yorulmuşam I am

somewhat tired

yüngülçəkili

yüngülçəkili s. 1. id. light-weight; 2. (çəkicə yüngül) light

yüngülxasiyyət s. light-minded, emptyhead- ed, giddy, frivolous, flippant

yüngülxasiyyətli s. bax yüngülxasiyyət yüngülxasiyyətlik i. bax yüngülxasiyyətlilik yüngülxasiyyətlilik i. lack of

seriousness /

lightness; frivolity, light-mindedness, flip-

pancy

yüngüllədici s. bax yüngülləşdirici yüngülləmək f. bax yüngülləşmək yüngülləşdirici s. extenuating,

mitigating;

~ vəziyyət / şərait extenuating / mitigating

circumstance

yüngülləşdirmək f. bax yüngüllətmək yüngülləşmək f. 1. to become* easier / lighter;

2. məc. to be* relieved, to find* relief yüngüllətmək f. 1. to make* easier / easy; to lessen (d.); çəkini ~ to

lessen the weight; 2. (işi, yükü) to lighten (d.); (ağrını) to ease (d.), to relieve (d.); (əzab-əziyyəti) to alleviate

(d.); (cəzanı) to mitigate (d.); cəzanı ~ to mitigate a punishment / a sen- tence; ağrını ~ to alleviate pain;

dərdi ~ to assuage / to mitigate grief; gərginliyi ~ to ease tension; 3. to faciliate (d.); vəzi- fəni yerinə

yetirməyi ~ to facilitate the

execution of a task

yüngüllük i. 1. lightness, easiness; 2. facili-

tation; relief; ~ hicc etmək to feel* a sense of relief; 3. məc. the lack of seriousness, lightness, frivolity, light-

mindedness

yüngüllüklə z. lightly, easily; ~ nəfəs almaq to breathe with relief, to have* a sigh of relief

yüngültəbiət s. bax yüngülxasiyyət yüngültəbiətli s. bax yüngülxasiyyət yüngül-yüngül z. lightly, flippantly,

thought-

lessly

yüpyüngül s. very / too / extremely light / easy yürüş i. march; insan hüquqlarını müdafiə

~ü a march in support of human rights;

xaç ~ü tar. crusade

yürüşçü i. a participator / participant of a march yürütmək f. 1. to advance (d.), to put* / to

bring*, to forward (d.); fikir ~ to advance an idea; 2. to pursue (d.), to follow (d.); siyasət ~ to pursue / to

follow a policy; 3. to bring*; şəhərə qoşun ~ to bring* troops into a town

yüzüncü yüyən i. (həm müst., həm də məc.) bridle;

atın ~ini buraxmaq to give* a horse the bridle; atın ~ini çəkmək to pull a horse by the bridle

yüyənləmək f. to bridle; atı ~ to bridle the horse

yüyənlənmək f. to be* bridled yüyənlətdirmək f. bax yüyənlətmək yüyənlətmək f. to ask / to cause smb. to

bri-

dle (d.); atı ~ to cause / to ask s.o. to bridle

a horse; to have* one’s horse bridled yüyənli s. bridled; (i.s.) with a bridle, (i.s.)

having a bridle on

yüyənsiz s. bridleless; (i.s.) without a bridle yüyənsizlik i. the state of being bridleless /

without a bridle

yüyrək s. fast, swift-footed, swift-foot; nim-

ble (-footed); ~ at swift-footed / fast horse yüyrəklik i. the quality of being fast / swift-

footed

yüyrünmək f. to run* about

yüyrüşmək f. to run* all together yüyrütdürmək f. bax yüyrütmək yüyrütmək f. to ask / to cause smb. to run

yüyürə-yüyürə z. running; at a run; ~ gəl-

mək to come* running; ~ getmək to go*

running

yüyürmək f. to run*; bir kəsin dalınca ~ to

run* after smb.; cəld ~ to run* fast; pillə- kənləri aşağı və yuxarı ~ to run* up and down the stairs; otaqdan

bayıra ~ to run* out of the room

yüz sy. hundred; ~ə qədər saymaq to count (up) to hundred

yüzbaşı i. sotnick (lieutenant of cossacks) yüzbaşılıq i. the rank of sotnick (lieutenant

of cossacks)

yüzillik i. 1. century; (ildönümü) centennial,

centenary; 2. century-long, age old; ~ ar-

zular age-old aspirations

yüzlərcə i. bax yüzlərlə

yüzlərlə i. hundreds of; ~ fəhlələr hundreds

of workers

yüzlük i. a hundred; a hundred manats yüzmanatlıq i. hundred-manat note yüzüncü sy. hundredth; ~ səhifə

page one

hundred; ~ nömrə number one hundred; ~ ildönümü hundredth anniversary

861

zahirən

zağa i. den; oğruların ~sı a den of thieves; aslan ~sı a lion’s den

zağar I. i. 1. potbelly; 2. (lovğa) braggart, boaster, show-off II. i. 1. pot-bellied, big- bellied; 2. (lovğa)

boastful, vainglorious

zağara i. brim of a hat; ~sı çıxmış / getmiş papaq a fur-hat with frayed brim(s)

zağarqarın s. d.d. big-bellied, pot-bellied; ~ kişi a big-bellied / pot-bellied man*

zağca i. zool. rook; bala ~ young rook zağçı i. tex. burnisher, polisher

zağlamaq f. tex. 1. to burnish (d.), to blue (d.),

to polish (d.); 2. to grind* (d.); 3. (kimyəvi

üsulla) to oxidize (d.)

zağlanmaq f. tex. 1. to be* burnished / blued

/ polished (by); 2. to be* grounded (by);

3. (kimyəvi üsulla) to be* oxidized (with) zağlatmaq f. tex. 1. to have* smth. burnished / blued / polished /

grounded; to make* smb. burnish (d.) / blue (d.) / polish (d.); 2. (kimyəvi üsulla) to have* smth. oxi-

dized; to make* smb. oxidize (d.) zağlayıcı I. i. tex. 1. burnisher, polisher; grinder; 2. (kimyəvi) oxidizer II. s.

tex.

burnishing, bluing, polishing

zağlı s. 1. (cilalı, pardaxlı) burnished, blued,

polished, grounded, glossy; ~ sikkə / pul blued / burnished coin; 2. (kimyəvi üsulla zağlanmış) oxidized

zağ-zağ z. ~ əsmək to tremble all over, to be* all of a tremble; soyuqdan ~ əsmək to shiver with cold;

qorxudan ~ əsmək to tremble / to thrill / to quake with fear; üstündə ~ əsmək (qıymamazlıq etmək) to

grudge (d.); to tremble over (d.)

zahı i. a woman* recently confined

zahılıq i. the state of a woman recently con-

fined

zahid i. hermit, ascetic, anchorite, recluse zahidlik i. asceticism

zahir i. exterior, externals pl, outside; appear-

ance; ~ etmək to expose (d.), to bring* to light (d.); to display (d.); to reveal (d.); ~ olmaq / ~ə çıxmaq to

stand* exposed, to come* to light; to manifest itself; to be* revealed; to appear, to come* into sight

zahirdə z. on the outside; formally zahirən z. externally, outwardly; (üzdən)

seemingly

Z, z the 32nd letter of the Azerbaijani alphabet zabit I. i. officer; ordu ~i military officer; dənizçi ~ naval

officer II. s. officer’s;

~ rütbəsi officer’s rank

zabitə i. 1. (qayda-qanun, nizam) order;

strict rule; 2. (nüfuz) ascendancy (over); authority; ~si çatmamaq to have* no ascen- dancy (over); to have*

no authority (for)

zabitəli s. authoritative; influential; strict, severe, austere; ascendant, ascendent, ~ adam an austere person;

~ müəllim a strict teacher; ~ tənqidçi a severe critic

zabitəlilik i. authoritativeness; strictness; austerity

zabitəsiz s. unauthoritative, having no ascen- dancy; unstrict

zabitəsizlik i. unauthoritativeness; unstrictness zabitlik i. officer’s rank; officer’s position zaçot i. test, pass-

examination; ~ kitabçası

record book, result-book; ~ almaq to pass an examination; ~ vermək to pass an examination; ~ yazmaq to

pass smb. (in); ~ sessiyası test period; Tarixdən mənə zaçot yazdılar They have passed me in history

zad i. 1. (şey) thing; hər ~ everything; heç ~ nothing; 2. (konkret məna ifadə etmə- dikdə) some, any; Ona

puldan-zaddan ver, qoy çıxıb getsin Give him some money and let him go away; 3. (yaddan çıxmış sözün

əvəzində) it, its; he, she, her Zad yadımdan çıxıb I have forgotten it

zadə i. son, offspring, desendant; ... zadə: 1) (şah, xan, bəy və s. sözlərə əlavə edil- dikdə) of ... origin; O,

şahzadədir He is of royal origin; He is a prince; 2) (xüsusi isimlərə qoşularaq familiya düzəltdikdə) surname-

forming suffix

zadəgan I. i. nobleman*, noble; (İngiltərədə) peer; (qadın) noblewoman* II. s. noble, aristocratic

zadəganlıq i. nobility, aristocracy; nobleness zağ I. i. burnish, polish; lustre, gloss II. i. kim. vitriol; dəmir ~ı

green vitriol; mis ~ı

blue vitroil

862

zahiri

zahiri s. external, outward; outer; superficial; (üzdən olan) seeming; ~ dostluq seeming friendship; ~ əlamət

external sign / indi- cation; ~ görkəm outward appearance; ~ oxşarlıq outward / superficial / formal

resemblance; ~ görkəminə əsasən / görə mülahizə yürütmək to judge by appear- ance / externals pl.

zail s. 1. (müvəqqəti) temporary, not perma- nent, not lasting; 2. (keçici) transient, pass- ing away, fleeting;

3. (fani) perishable; 4. (yoxa çıxan) vanishing; ~ etmək to destroy (d.), to ruin (d.), to crush (d.); ~ ol- maq to

vanish, to disappear, to pass away

zaqs i. registry office; civil registrar’s office zal i. hall; (sarayda) presence-chamber; (evdə) reception-room;

mühazirə ~ı lec- ture-hall; oxu ~ı reading-hall, reading-room; rəqs ~ı dancing-hall, ball-room; tamaşa ~ı hall,

auditorium; idman ~ı gymnasium (pl. -siums, -sia); gözləmə ~ı waiting-room;

məhkəmə ~ı court room

zalım I. i. cruel man* / person; (zülmkar)

oppressor, despot, tyrant II. s. cruel; brutal; ruthless, hard-hearted; (zülmkar) despotic, tyrannical,

tyrannous; oppressive; ~ tale cruel fate

zalımcasına z. cruelly; (ədalətsizcəsinə) unfairly, unjustly; (zülmkarcasına) tyran- nically

zalımlıq i. cruelty; brutality; ruthlessness; (zülmkarlıq) tyranny, despotism, oppres- sion; ~ etmək to be*

cruel (to); to be* tyrant (to), to tyrannize (over)

zaman i. 1. (vaxt) time; bir ~ at one time, some time or other, some day; o ~ at that time; eyni ~da at the

same time; o ~dan (bəri) since then, since that time; heç ~: 1) at no time; never; 2) (əsla, qətiyyən) not at all;

hər ~: 1) (həmişə) always; 2) (istənilən vaxt) at any time; son ~ (larda) lately, recently; 2. (dövr, epoxa) time,

times pl; bütün ~ larda at all times; qədim ~larda in ancient times; indiki / hazırki ~da in our time; nowadays,

at pres- ent; gələcək ~la ayaqlaşmaq to be* / to go* before one’s times; ~nın nəbzini tut- maq to feel* the

pulse of the time; 3. qram. tense; indiki ~ the present tense; keçmiş ~ the past tense; gələcək ~ the future

tense

zarafat

zaman-zaman z. at times, from time to time, (every) now and then, now and again

zamazka i. putty; pəncərəyə ~ çəkmək to putty the window

zamazkalamaq f. to putty (d.) zamazkalanmaq f. to be* puttied zamazkalatmaq f. to have* smth. puttied up;

to make* smb. putty (d.)

zamazkalı s. puttied; (i.s.) with putty zamin i. hüq. bail, guarantor, voucher; surety;

~ə verilə bilən bailable; ~ə götürülən şəxs guarantee; ~ ilə on bail; ~ ilə azad etmək to set* free / to release

on bail, to let* to bail; ~ olmaq / durmaq to warrant (d.), to vouch (for), to stand* surety for smb.; ~ vermək

to bail (d.), to admit smb. to bail, to accept / to take* bail (for), to hold* smb. to bail; ~ə götürmək to bail

(d.), to be* / to become* / to go* bail (for); pul ilə ~ə gö- türmək to bail out (d.) by putting up the cash

required

zaminkar i. bail, guarantor; voucher, war- rantor, warranter; surety; bir kəsə ~ olmaq to stand* surety for

smb.

zaminkarlıq i. bax zaminlik

zaminlik i. bail, guarantee, warranty zamşa i. suede, chamois (leather), shammy;

~ əlcəklər suede gloves

zanbaq i. bot. lily; su ~ğı water lily; ağ

~ Easter lily; qırmızı ~ tiger lily zaponka i. (manjet üçün) cuff-link, (yaxalıq

üçün) stud, collarbutton

zar I. i. sob; moan, groan; ~ olmaq to be*

bored (with), to be* annoyed; ~a gətirmək to bother (d.), to annoy (d.) II. i. pellicle; membrane

zarafat i. 1. joke; jest; fun; ~ bir yana jok- ing apart; ~ üçün in jest, for fun; Zarafat deyil ... Sənə zarafat

gəlməsin ... It is no joke ..., It is not so easy ..., It is no laughing matter (+to inf.); ~ etmək to joke (with),

(araya qoymaq) to make* fun of smb.; amer. to haze (d.), (ciddi danışmamaq) to be* in jest, to make* jokes,

d.d. to be* funny; to fool; odla ~ etmək to play with fire; Zarafat eləməyə halım / təhərim yoxdur I’m in no

joking mood; Zarafat eləmirəm I’m serious, I’m not joking; bir şeyi ~a salmaq to jest / to laugh smth. away; ~

üçün demək to say* smth. only

863

zarafatca

for a rag; Sözün doğrusunu zarafatda de- yərlər at. söz. ≅ Many a true word is spo- ken in jest; 2. (oyun,

hoqqa) prank, trick

zarafatca i. bax zarafatyana zarafatcasına z. bax zarafatyana zarafatcıl s. bax zarafatçı II

zarafatcıllıq i. bax zarafatçılıq

zarafatçı I. i. joker, jester, wag II. s. joky;

prankish, humorous, playful; jocular zarafatçılıq i. jokiness; prankishness, play-

fulness

zarafatla z. bax zarafatyana zarafatlaşmaq f. to joke with each other,

to jest with each other

zarafatsız z. without joke / joking, joking

apart; seriously

zarafatyana z. jokingly, in joke; for fun, in

jest; O, bunu zarafatyana dedi He said it

in joke

zarıldamaq f. 1. (inildəmək) to moan, to

groan; to whimper; 2. (ağlamaq) to sob,

to weep* / to cry bitterly

zarıldatmaq f. 1. (ağlatmaq) to make* smb.

sob / cry bitterly; 2. (inildətmək) to weep*

/ cry bitterly

zarıltı i. 1. moan, groan; whimper; 2. (ağ-

lama) sob, sobbing, weeping bitterly zarımaq f. bax zarıldamaq

zar-zar z.: ~ ağlamaq to sob violently, to

weep* / to cry bitterly

zastava i. frontier post

zat i. kin, family; origin; ~ına bələd olmaq,

~ını tanımaq to know* smb’s kin / family / origin; Zatına lənət! Damn / curse him / her

zatən z. essentially, in essence, in fact, actu- ally, virtually; indeed; Hamı onu yaxşı adam hesab edirdi, zatən

də belə idi Everybody considered him to be a kind man, and indeed / in fact he was so

zatıqırıq I. i. d.d. reprobate, pilferer, swindler II. s. d.d. 1. (nanəcib) ignoble, dishon- ourable; indecent; ~

adam ignoble person / man*; 2. (etibarsiz) untrustworthy, repro- bate

zatıqırıqlıq i. d.d. ignobleness, indecency; untrustworthiness

zati-ali i. Excellency, Highness; Zati-alinizə minnətdarıq We are grateful to your Excellency / Your Highness

864

zefir

zaval i. 1. (möhnət, bəla) calamity, disaster, adversity, misfortune; (xətər, ziyan) harm, damage, hurt;

(qorxu) dread, fear; 2. (məhv, süqut) destruction, ruin; down- fall; dying off; 3. məc. (əzab, əziyyət) suf-

fering, torture, torment; Zaval yoxdur There is no fear / danger (to); Bizə (sənə, onlara və s.) zaval yoxdur

We (you, they, etc.) are not in danger; We (you, they, etc.) needn’t fear (of) / worry (about); Doğruya zaval

yoxdur, çəksələr min divana at. söz. ≅ Truth will conquer; ~ tapmaq to suffer (from), to be* damaged (by);

~a gəl- mək to suffer (from); to be* ruined / destroyed (by), to be* hurt (by), to be* damaged (by)

zavallı I. i. poor thing II. s. poor; unhappy, miserable; ~ oğlan a poor fellow / boy / thing; ~ qız a poor girl /

thing

zavallılıq i. unhappiness, miserableness; poorness

zavalsız s. happy, lucky; successful

zavod i. plant, mill, factory, works; avto- mobil ~u motor / automobile plant; hərbi ~ munition factory;

maşınqayırma ~u machine-building plant; neft ayırma ~u oil refinery; qənd ~ u sugar refinery; şüşə ~u glass-

works, glass-(manu) factory; çini ~u porcelain / ceramic works; yağ ~u but-

ter-factory, creamery

zay I. i. defective goods pl., rejects pl.,

spoilage; throw-outs pl. II. s. 1. (xarab) spoilt, gone bad, defective; (mənəviy- yatca) depraved, corrupt; 2.

(pul) waste; ~ mal / məhsul spoilage, waste; ~ mə- mulat waster; ~ adam a waster; ~ uşaq depraved / vicious

child; ~ etmək: 1) (kor- lamaq) to spoil* (d.); to mar (d.); 2) (məhv etmək) to destroy (d.), to ruin (d.); 3)

(pulu) to waste (d.); ~ olmaq: 1) (korlanmaq) to be* spoilt, to be* marred; (mənəviy- yatca) to be* depraved

/ corrupted; 2) (məhv olmaq) to be* destroyed / ruined; 3) (puç olmaq) to be* wasted; ~a getmək to be*

wasted; ~a vermək to waste (d.)

zebr i. zool. zebra

zebu i. zool. zebu

zefir i. 1. (parça) zephyr; 2. (şirniyyat növü)

pastila

zeh

zeh i. 1. (haşiyə) edging, list; (kitab səhifə- sində) frame, framing; edging; 2. (parça- nın, çitin kənarında)

hem, list; 3. (qapının, pəncərənin kənarında) frame

zehin i. 1. (dərrakə) mind, intellect, brains pl.; 2. (yaddaş) memory; ability, faculty (for) zehinli s. 1. (qavrama

qabiliyyətinə malik) bright, clever; quick-witted, keen, intelli-

gent; receptive; 2. (yaddaşlı) mindful zehinlilik i. cleverness, quick-mindedness;

aptitude; mindfulness

zehinsiz i. (küt) dull, dim, doltish, slow-

witted, weak-minded, weak-headed, stupid zehinsizlik i. weak-mindedness, dullness,

weak-headedness, slow-wittedness

zehli s. edged, framed; (paltar) striped, stripy; (parça, yaylıq) hemmed; having hem / list;

(i.s) with hems / lists

zehni s. mental, intellectual, intellective;

~ qabiliyyət mental / intellectual faculties;

~ əmək mental / brain work

zehniaçıq s. (i.s) of lucid mind, lucid-minded;

(i.s) having a lucid mind

zehniaçıqlıq i. lucidity of mind; lucid-mind-

edness

zehsiz s. edgeless, frameless; hemless, listless zenit I. i. 1. astr. zenith; 2. məc. heyday; top

point (of) II. s. anti-aircraft; ~ artilleriyası anti-aircraft artillery; ~ topu anti-aircraft gun, ack-ack gun

zenitçi i. hərb. anti-aircraft gunner

zeytun I. i. (ağacı) olive-tree; ~ meyvəsi olive,

olive-berry II. s. olive; ~ yağı olive oil zeytunçu i. olive-planter, olive-cultivator zeytunçuluq i. olive planting,

olive cultiva-

tion

zeytuni s. olive-coloured, olive-green, oliva-

ceous

zeytunluq i. olive grove, grove of olive-trees,

olive-wood

zəbt i. occupation, occupancy, seizure; pos-

session; (müsadirə) confiscation, seizure; mülkədar torpaqlarının ~i confiscation of landlords’ estates; ~

etmək to occupy (d.); to seize (d.); to usurp (d.), to take* pos- session (of); qalanı ~ etmək to seize the

fortress; ~ olunmaq to be* occupied (by); to be* seized (by)

zəbun s. weak, feeble, faint

zəbunluq i. weakness, feebleness, faintness

zəhər

zədə i. 1. (xəsarət) injury, hurt, bruise, mar; tib. trauma; 2. (xətər) damage; impairment; ağır ~ heavy trauma

/ injury; extensive / heavy / much damage; ~ almaq bax zədə- lənmək; ~ vurmaq bax zədələmək

zədələmək f. 1. to injure (d.), to hurt* (d.), to mar (d.), to bruise (d.); Əlimi zədə- ləmişəm I’ve hurt / injured

my hand; 2. (xətər, zərər vurmaq) to damage (d.); 3. (xarab etmək) to impair (d.)

zədələnmək f. 1. (əzilmək) to be* injured, to be* hurt, to be* marred, to be* bruised; tib. (xəsarət almaq) to

be* traumatized; 2. (xətərə, zərərə məruz qalmaq) to sus- tain injuries, to be* damaged; 3. (xarab edilmək)

to be* impaired

zədələnmiş fs. 1. (xəsarət almış) injured, hurt, bruised, marred; tib. traumatized; 2. (xətər toxunmuş)

damaged; 3. (xarab edilmiş) impaired

zədəli s. 1. (əziyi olan) injured, hurt, bruised, marred; tib. traumatized; 2. (zədələnmiş) damaged, (i.s) with

damages, (i.s) having damages; 3. (qüsurlu) defective; (i.s) hav- ing defects, (i.s) with defects

zədəsiz s. 1. hurtless, bruiseless, (i.s) free of injury; 2. (salamat) safe, sound; ~ ağac sound timber; 3. (xətər

toxunmamış) unharmed, free of damages; 4. (qüsursuz) defectless

zəfər I. i. victory; triumph; ~ çalmaq to con- quer (d.) / to gain / to win* a victory (over); ~ qazandırmaq to

grant victory II. s. vic- torious, triumphal, triumphant; ~ tağı mem. triumphal arch; ~ himni triumphal hymn;

~ yürüşü victory march; ~ ordusu victo- rious / triumphant army

zəfəran i. saffron [`s5fr7n]

zəfəranı s. (i.s.) of saffron colour; ~ rəng

saffron colour

zəfəranlı s. spiced / flavoured with saffron zəfəranplov i. pilaf(f) / pilau spiced with saf-

fron; Eşşək nə bilir zəfəranplov nədir

at. söz. ≅ Honey is not for the ass’s mouth zəfərli s. dangerous / perilous for life; ~ yer- lər (orqanizmdə)

vitals, organs of vital

importance

zəhər i. 1. poison, (ilanda) venom, bane;

(zəhərləyici maddə) toxic; ləng / gec tə- 865

zəhərləmək

sir edən ~ slow poison; öldürücü ~ deadly / virulence poison; 2. məc. bane, venom, virulence; onun

sözlərinin ~i the venom of his words; ~ vermək to poison (d.), (öldürmək) to kill with poison; ~ qatmaq to

put* poison (in, into); to taint with poison; bir kəsin kefinə ~ qatmaq məc. to poison one’s pleasure; ~ içmək

to take* poison; ~ tökmək to put* poison (in, into); ~lə öl- dürmək bax zəhərləmək (1-ci mənada)

zəhərləmək f. 1. to poison (d.), to kill with poison (d.); siçovulları ~ to poison the rats; özünü ~ to poison

oneself; 2. (zəhər qat- maq) to poison (d.), to taint with poison / venom (d.), to put* poison (in, into), to

envenom (d.); 3. məc. to poison (d.); bir kəsin şüurunu / beynini ~ to poison smb’s mind; Onlar gənclərin

şüurunu zəhər- ləyirlər They poison the minds of the young

zəhərlənmək f. to be* poisoned zəhərlətdirmək f. bax zəhərlətmək zəhərlətmək f. to ask / to cause s.o. to

poi-

son (d.)

zəhərləyici s. poisonous, poisoning; ven-

omous, toxic; ~ qaz poison gas, hərb. war gas; ~ maddələr toxics, poisonous / toxic substances

zəhərli s. 1. poisonous; toxic; (ilan) ven- omous, baneful; ~ qaz toxic / poison gas; hərb. war gas; ~ ilan

venomous snake; ~ göbələk baneful mushroom; ~ maddələr toxic / poisonous substances; toxics; ~ canlılar

venomous creatures; ~ bitkilər poisonous / venomous plants; 2. (zəhər qatılmış, sürtülmüş) poisoned; ucu ~

ox poisoned / poison arrow; 3. məc. ven- omous, virulent, poisonous, bane, caustic mordant; ~ dil

venomous / poisonous / bit- ing tongue, caustic tongue; ~ sözlər virulent / venomous words

zəhərlilik i. 1. poisonousness, toxicity; viru- lence; (canlılarda, xüs. ilanda) venomous- ness; 2. məc.

causticity, venomousness, virulence

zəhərli-zəhərli z. venomously, poisonous- ly, virulently, maliciously; ~ danışmaq to speak* venomously

zəhərsiz s. unvenomous, non-poisonous; kim. non-toxic; ~ ilan milk snake

866

zəhmət

zəhlə i.: ~ aparmaq / tökmək: 1) (əsəblərə toxunmaq, narahat etmək) to annoy (d.), to pester (d.); 2)

(usandırmaq, bezikdir- mək) to bother (d.), to bore (d.), to make* bored (d.), to irk (d.), to weary (d.); bir

kəsin ~ sini aparmaq to give* smb. a pain (in the neck) idiom.; 3) (qarayaxalıq elə- mək) to tease smb., to vex

(d.), to impor- tunate (d.); bir şeylə bir kəsin ~sini tök- mək / aparmaq to annoy / to pester / to bother / to

bore smb. with smth; ~si qaç- maq / getmək to abhor (d.), to hate (d.), to loathe (d.), to abominate (d.);

İkiüzlü- lükdən zəhləm gedir I abhor hypocrisy; Küləkli havadan zəhləm qaçır I hate windy weather; 4) (acığı

gəlmək) to detest (d.), to dislike (d.), to loathe (d.); to have* a strong aversion (to); Mənim yağlı xörək

iyindən zəhləm qaçır I loathe the smell of greasy food; Onun spirtli içkilərdən zəhləsi gedir He has a strong

aversion to alcoholic drinks

zəhləaparan s. bax zəhlətökən

zəhləkar s. bax zəhlətökən

zəhlətökən s. 1) (bezdirici) annoying, both-

ering, boring, weary, bothersome, irksome; 2) (qarayaxa) teasing, vexatious, meddle- some, officious,

importunate; ~ adam a teaser, an importuner, a bore, a nuisance

zəhlətökənlik i. importunity, importunacy; ~ etmək to be* importunate

zəhm i. 1. (qorxu) fear, dread, horror, terror, (vahimə) awe; 2. (ciddilik, sərtlik) stern- ness; ~i ağır olmaq

(qorxunc olmaq) to be* dreadful / terrible; to be* awesome; (ciddi, sərt olmaq) to be* stern; Bu müəl- limin

zəhmi çox ağırdır He is a very stern teacher; ~i basmaq to inspire dread / hor- ror; to strike* with awe, to

awe (d.)

zəhmət I. i. 1. toil, labour; 2. (əziyyət) trou- ble, pains, effort; Bu iş çox böyük zəh- mətlə başa gəldi It took

much trouble / great pains / effort; ~ ilə qazanılan hard- earned; ~ vermək to trouble (d.), to bother (d.);

özünə ~ vermək, özünü ~ə salmaq to trouble oneself (+to inf.), to give* one- self trouble (+to inf.), to be* at

/ to take* pains (+to inf.); Zəhmət olmasa / olmazsa... If it wont’t be too much trouble for you

zəhmətkeş

(+to inf.), May / Could I trouble you (+to inf.); Zəhmət olmasa, qapını örtün May I trouble you to shut the

door? Zəhmət çəkin... (xahiş məqamında) Be so kind as... (+to inf.); Zəhmət çəkin, pəncərəni açın Be so kind

as to open the window; (kinayə ilə dedikdə) to take* trouble / pains (+to inf.); Zəhmət çəkin vaxtında gəlin

Take trouble / pains to come in time; nahaq yerə ~ çəkmək to be* at pains / to take* trouble in vain;

Zəhmət çəkməyin, özüm edəcəyəm Don’t take trouble / Don’t be at pains, I’ll do it myself; ~ə qat- laşmaq to

give* oneself trouble / to be* at pains (+to inf.); Xarici dil öyrənmək üçün zəhmətə qatlaşmaq lazımdır To

learn a foreign language one must give himself trouble / be at pains; ~ə düşmək to be* at pains; ~ə salmaq

to give* trouble (to); öz ~i ilə yaşamaq to live by one’s own labour II. s. labouring, working; ~ adamı toiler;

labourer; ~ adamları toil- ers, toilfolk, labourers, labouring / working people; ~ haqqı (fiziki iş üçün) wage(s);

(maaş) salary; Zəhmətinə dəyməz It is not worth the trouble, It is not worth trou- bling / bothering (about);

Öz zəhmətinə heyfin gəlsin Save your pains idiom.; (bir işin) ~ini öz üzərinə götürmək to take* the trouble

(of+ger.)

zəhmətkeş I. i. worker, toiler, labourer; ~lər workers, working people, work people, toilfolk II. s. 1. working,

labouring, toiling; ~ kütlələr working masses; ~ əhali work- ing / labouring population; 2. (çox işləyən,

zəhmətsevər) hard-working, industrious; O, çox zəhmətkeş adamdır He is a hard- working / industrious man

zəhmətkeşlik i. industriouness, diligence zəhmətli s. 1. labourous, labour-consuming; toilful, toilsome; 2.

(ağır, əziyyətli) trou-

blesome, painstaking, burdensome

zəhmətsevən s. bax zəhmətsevər zəhmətsevər s. industrious, diligent, hard-

working; (çalışqan) assiduous zəhmətsevərlik i. industriousness, diligence zəhmətsiz I. s. toilless; (əziyyətsiz)

painless,

troubleless; (asan) easy, light II. z. toil- lessly; (əziyyətsiz) painlessly; (asanca)

zəif

easily; Zəhmətsiz bal yemək olmaz / ye-

məzlər at. söz. ≅ No pains, no gains zəhmlə z. dreadfully; sternly, severely zəhmli I. s. 1. (qorxunc) dreadful,

frightful,

terrible, horrible; Pələng zəhmli heyvan- dır Tiger is a terrible beast; (vahiməli) for- midable, redoubtable,

awesome [`6:s7m]; ~ nəzər / baxış awesome look; (heybətli) imposing; 2. (sərt, ciddi) stern; ~ müəllim a

stern teacher; ~ səs a formidable voice; awe-inspiring; ~ görünüş an awe-inspir- ing sight; ~ düşmən a

formidable enemy; ~ rəgib a redoubtable opponent II. z. 1. dreadfully, frightfully, terribly; 2. sternly

zəhmlilik i. 1. dreadfulness, frightfulness; formidableness; 2. sternness

zəhr I. i. bax zəhər II. i.: ~i yarılmaq to be* awfully frightened / startled (with); ~ini yarmaq to frighten

awfully (d.), to startle (d.)

zəhrimar i. 1. (müst. və məc.) bane, venom; Dərman zəhrimar kimidir, içə bilmirəm The medicine is very

bitter like / as venom / bane, I can’t take it in; 2. (qəzəb, nifrət ifadəsi kimi mənfur, lənətə gəlmiş şey) bane,

the curse; bally; ~a qalmış the curst / cursed, damned, accursed; Zəhrimara qalmış sual çox çətin idi The

accursed / damned question was very difficult; Zəh - rimara qalsın! Be it curst. Damn it; ~a döndərmək: (çox

acı eləmək) to make* smth. very bitter; (korlamaq, xarab elə- mək) to spoil* (d.), to mar (d.); Gəlib nə-

şəmizi zəhrimara döndərdi He came and spoiled / marred our pleasure; ~a dönmək to turn into bane /

venom

zəif I. s. 1. weak; ~ düşmən weak enemy; ~ dövlət weak state; ~ dəlil weak argument; ~ kitab weak book; ~

pyes weak play; (çəlimsiz, sısqa) feeble, weakling; ~ uşaq a weakling / feeble child; (xəstəlikdən üzülmüş)

debilitated, debilitant; (taqətsiz) languid, faint; (möhkəm olmayan) weak, feeble; ~ halqa weak link; ~ maneə

feeble barrier; 2. (xəfif) faint, dim; dull; ~ işıq faint / dim / poor light; ~ səs faint voice; ~ görmə qabiliyyəti

dim / dull sight; (tünd olma- yan) weak, faint; ~ boya / rəng çaları weak tincture; ~ şriftlər faint types /

prints;

867

zəifləmək

3. (bilikcə, qabiliyyətcə) weak, poor; ~ bi- lik weak / poor knowledge; Mən riyaziy- yatdan zəifəm I am weak

in mathematics; ~ tələbə a weak student; ~ cavab a weak answer / reply; ~ mülahizə poor judge- ment; 4.

(cəsarətcə) weak, faint; ~ iradə weak will; ~ xasiyyət weak character; 5. (nöqsanlı, qüsurlu) weak; ~ yer /

cəhət weak point / spot / side; ◊ ~ damar idiom. foible, weakness (for); ◊ ~ damarını tap- maq / bilmək to

know* one’s weakness (for) / foible; ~ düşmək to become* weak / feeble / languid; ~ yerini / cəhətini tap-

maq to find* the weak point / spot / side (of), to find* the joint in the armour; ~ sal- maq to weaken (d.), to

make* weak (d.), to enfeeble (d.), to render (d.) feeble; to debilitate (d.) II. z. faintly; feebly; weakly; (ölgün,

yavaş) languidly; (pis) poorly, badly; ~ işıqlandırılmış faintly lit; özünü ~ hiss etmək to feel* weak / poorly; O

özünü zəif hiss edir He / She feels weak; He / She is feeling poorly

zəifləmək f. to weaken, to become* weak (er), to grow* weak (er); to pine; to prostrate; xəstəlikdən ~ to

weaken by illness; su ilə (qatmaqla) şərabı ~ to weaken wine with water; aclıqdan ~ to pine with hunger;

dərddən / kədərdən ~ to pine / to pros- trate with grief / sorrow; O, xəstəlikdən zəifləyib He / She has been

weakened by illness; Kədər onu zəiflətdi She / He pros- trated with grief

zəifləndirmək f. bax zəiflətmək zəiflənmək f. bax zəifləmək zəifləşdirmək f. to weaken (d.), to make* (d.)

weak(er), to cause (d.) to become pined zəifləşmək f. bax zəifləmək zəiflətdirmək f. to cause s.o. to weaken

(d.),

to cause s.o. to make (d.) weak(er) zəiflətmək f. to weaken (d.), to make* weak- er (d.), to prostrate (d.);

Xəstəlik mənim urəyimi zəiflətdi The illness weakened

my heart

zəiflik i. 1. (müx. mənada) weakness; 2. (güc-

süzlük, cansızlıq) feebleness; debility; 3. (fiziki və ya mənəvi) enervation; 4. (işıq, rəng və s.) faintness,

dullness; işığın zəifliyi faintness of the light; görmə qabiliyyəti-

868

zəmanə

nin zəifliyi dullness of the sight; 5. (öl- günlük) langour, languidness; ~ göstər- mək to act faintly / with

weakness

zəka i. intellect, mind, wit, intelligence; dərin ~ sahibi a man of great intellect, a very clever man

zəkalı s. intelligent, clever, smart, bright, shrewd, abroit; (dərrakəli, düşüncəli) sensible; ~ adam a clever

man; a man of sense; ~ tələbə a smart student; ~ müşa- hidəçi a shrewd observer; kəskin ~ quick- witted,

sharp, bright

zəkasız s. stupid, dull

zəkat i. religious tax

zəqqum I. i. bot. balanites, wild olive II. s.:

1. ~ ağacı the underworld tree, a tree with bitter fruits in the hell; 2. məc. very bitter, poison; üz-gözündən ~

yağmaq to be* very angry / sullen

zəqqumlanmaq f. d.d. to gorge (d.), to guz- zle (d.), to eat (d.)

zəlalət i. 1. (alçalma) humilation, humble- ness, abasement; come-down d.d.; ~ə döz- mək to stand* / to

bear* humilation; ~ə məruz qalmaq to suffer indignity; 2. (zil- lət, əzab) suffering, affection; 3. (bəd- bəxtlik)

misery, misfortune; ~ çəkmək: 1) to suffer; 2) to live in extreme poverty; ~ə düşmək to get* into trouble, to

come* to grief idiom., ~ də olmaq to be* in great distress, to be* in great difficulties

zəli i. (müst. və məc. mənada) leech; ~ qoy- maq to apply / to put* on leeches; ◊ ~ kimi yapışmaq d.d. to

stick* like a leech

zəlil s. 1. (həqir) humble, cringing; 2. (rəzil, bədbəxt) miserable, abject; unhappy, poor, wretched; ~ etmək /

~ günə qoymaq to make* (d.) miserable / unhappy; to cause suffering (to); ~ olmaq to become* mis- erable;

to be* / to become* unhappy; Onu (görüm) zəlil olsun! Damn / curse him / her!

zəlillik i. 1. humbleness; 2. miserableness; the state of being miserable / wretched / unhappy

zəlzələ i. earthquake, seism; ~inin mərkəzi (nöqtəsi) seismic focus / centre

zəlzələli s. seismic; ~ yerlər seismic areas zəmanə i. 1. (dövr) time, times pl.; indiki ~də nowadays, in our

time / days, at pres-

zəmanət

ent; 2. (müasir həyat) contemporary life,

up-to-date life

zəmanət I. i. 1. (cavabdehlik) guaranty, guar-

antee(against); (yazılı) warranty; 2. (rəy) recommendation, (character) reference; ~ vermək: 1) (zamin

olmaq) to guaranty, to guarantee (against, for), to vouch (for); 2) (tövsiyə etmək) to recommend (d.) II. s.

guarantee; ~ müqaviləsi guarantee agree- ment; ~ məktubu letter of guarantee

zəmanətçi i. guarantee; guarantor; warrantor zəmanətli s. guaranteed (for), (i.s.) with a

guarantee

zəmi i. cornfield; geniş ~ a large / vast corn-

field

zəmin i. 1. (yer) ground; 2. (dayaq nöqtəsi)

ground, base, foundation; möhkəm ~ üzə- rində dayanmaq to stand* upon sure ground; ~ hazırlamaq to

pave the way (for); 3. workground, background; tarixi ~ historical background; ~ olmaq (bir şey üçün) to

serve as a background for smth.

zəminəsiz s. groundless, baseless; unfounded zənbil i. basket, straw bag; bazar ~i shop- ping basket; kağız ~i

waste-paper basket; bir ~ (dolusu) a basket (of); basketful (of); Onlar bir zənbil alma aldılar They bought

a basket of apples

zənbilhörən i. basket weaver

zənbilhörmə i. basketry, basket weaving, bas-

ketwork

zəncəfil i. ginger

zəncəfilli s. gingery; ~ çay gingery tea zəncərə i. zool. dragon-fly

zənci I. i. Negro; ~ (qadın, qız) Negress II. s.

Negro; ~ qadın a Negro woman*; ~ qız

a Negro girl; ~ uşağı a Negro child* zəncir i. 1. chain; ~ kimi like a chain; saat ~i watch chain; lövbər ~i chain

cable; ~lə bağ- lamaq to bind* / to fasten with a chain (d.), to chain (d.); ~ə vurmaq to chain up (d.); ~dən

açmaq / buraxmaq to unchain (d.); to let* loose (d.); 2. məc. fetters, chains, bonds; ◊ bir kəsin əlindən ~

gəmirmək / çeynəmək to have* a grudge against smb., to bear* smb. a grudge; ◊ ~i qırmaq, ~ini qırmaq

(özünü azad etmək) to break* loose; to cast* off one’s fetters, to release

oneself

zəng

zəncirə i. 1. (zərli güləbətin) gold lace; 2. (bafta) gallon

zəncirəli s. (güləbətinli) laced; (i.s.) with gold lace

zəncirləmək f. to chain up (d.), to bind* / to fasten with a chain (d.), to put* into chains (d.); iti ~ to chain up

a dog

zəncirlənmək f. to be* chained up, to be* put into chains, to be* bound / fastened with a chain

zəncirlənmiş fs. chained; divara ~ chained to the wall; ~ dustaqlar chained prisoners zəncirli s. 1. (i.s.) having

a chain, (i.s.) with a chain; 2. (zəncirlənmiş) chained (up),

(i.s.) put into chains; ~ it a chained dog zəncirotu i. bot. (bitkisi) dandelion, (çiçəyi)

blowball

zəncirvari i. chain; ~ reaksiya kim. chain

reaction

zəndeyi-zəhlə i. ~si getmək to hate (d.),

to abhor (d.), to execrate (d.); ~sini apar- maq / tökmək to pester / to worry / to plague (d., with), to bore to

death (with); O mənim lap zəndeyi-zəhləmi aparıb I am bored to death with him / with her

zənəx i. chin; haça ~ double chin zənəxdan i. dimple

zənən i. 1. (qadın) lady, ladys’, female;

~ xeylağı woman*; cəm. woman-folk;

2. (həyat yoldaşı, arvad) wife

zənənə s. female; (qadına xas olan) wom- anlike; womanly, feminine; ~ paltarı female / woman’s dress; ~

hamamı 1) women’s bath; 2) məc. scene of noisy and confused talking; topsy-turvy, topsy-

turvydom

zəng i. 1. bell; qapı ~i door bell; elektrik ~i

electric bell; əl ~i handbell; telefon ~i ringer; kilsə ~i bell, church bell; ~ asmaq (qapıya, heyvanın boynuna və

s.) to bell (d.), to provide with a bell (d.); 2. (zəngin səsi) ringing, peal, clanging, (zınqrovun səsi) tinkling;

(kilsə zənginin səsi) chime; (telefon zənginin səsi) telephone call; ma- təm ~i (funeral) knell; saat(ın) ~i

striking of a clock; bir kəsə ~ vurmaq / etmək (telefonla) to phone / telephone smb., to ring* smb. up; ~

çalmaq (müx. məna) to ring*, to ring* the bell, to strike* the bell

869

zəngçalan

zəngçalan i. bax zəngçi

zəngçi i. ringer

zəngçiçəyi i. bot. bluebell, campanula zəngçilik i. the job of a bell-ringer

zəngin s. 1. (varlı) rich, wealthy; (münbit,

bəhrəli) rich, fertile; ~ adam a rich / wealthy man*; ~ ölkə a rich country; ~ tor- paq rich / fertile soil; ~

olmaq to be* rich / wealthy; bir şeylə ~ olmaq to be* rich in smth., to be* fertile in / of smth.; təbii

sərvətlərlə ~ olmaq to be* rich / fertile in resources; 2. (bol, çox) rich, abundant; great, wide; resplendent

zənginləşdirici s. (müx. mənada) enrich- ing; making rich(er)

zənginləşdirmək f. 1. (müx. mənada) to enrich (d.), to make* rich(er) (d.); to make* wealthy / rich(er) (d.); 2.

(artırmaq) to enlarge (d.), to enrich (d.), to make* richer (d.); (münbitliyini) to make* (d.) fertile / richer;

biliyini ~ to enlarge one’s knowl- edge; öz təcrübəsini ~ to enrich / to enlarge one’s experience

zənginləşmək f. (müx. mənada) to become* rich(er); (varlanmaq) to become* wealthy / rich

zənginlik i. (müx. mənada) richness; (tor- paq, təxəyyül) fertility; (calal, təmtaraq) richness, resplendence

zəngulə i. trill, shake; (quşun cəhcəhi) war- ble, warbling; bülbülün ~si warble / war- bling of a nightingale; ~

vurmaq to trill, to sing* with trills; to play with trills

zəngvuran i. bax zəngçi

zənn i. 1. (ehtimal, güman, mülahizə) sup-

position, conjecture; opinion Mənim zən- nimcə ... In my opinion..., To my mind / thinking...; Mən öz

zənnimdə yanılma- mışam I have been right in my conjectures; ~ edilmək / olunmaq to be* supposed; Zənn

edilir / olunur ki, ... It is supposed that ...; ~ etmək to suppose, to think*, to conjecture; Mən zənn edirəm ki,

... I think / suppose that ... I am of the opinion that ... Mən məhz belə zənn edirdim It was just as I

conjectured; ~ edilən / olunan supposed; 2. (yaddaş, hafizə) memory; Zənnim məni aldatmırsa, bu sizin qar-

daşınızdır If my memory doesn’t fail me,

870

zərbəçi

he is your brother; Zənnim korlanıb My memory has become poor; 3. (fikir, diq- qət) attention; O mənim

zənnimi yayın- dırmaq / azdırmaq istədi He / She wanted to distract my attention; ~ ilə intently, attentively;

O, mənə zənn ilə baxırdı He / She was looking at me intently / atten- tively

zər I. i. 1. (qızıl) gold; Zər ilə olan zor ilə olmaz at. söz. ≅ What can be done by (means of) gold can’t be done

by (means of) force; 2. (qızıl suyu) gilt, gilding; ~ kimi parlamaq to shine* golden; ~ çək- mək to gield (d.); to

cover (d.) with gield II. i. die (pl. dice); ~ atmaq to throw* dice; ◊ ~ tutmaq to cheat in throwing dice

zərb I. i. (vurma) striking, beating; ~ ilə with all one’s strength / might; ~ ilə vur- maq to strike* with all one’s

strength / power; ~ etmək to mint (d.), to coin (d.); sikkə ~ etmək to mint coins, to coin money; medal ~

etmək to strike* medals; ~ olunmaq to be* minted / coined; ~ olun- muş struck, minted II. s. percussion

(attr.), pulsatile; ~ alətləri percussion instruments

zərbə i. 1. (müx. mənada) blow, stroke; hərb. thrust; (iti silahla) stab; kürəkdən / arxa- dan vurulan ~ a stab

in the back; (qır- macla) lash, slash; (ayaqla, təpiklə) kick; sərbəst ~ (futbolda) free kick; künc(dən) ~(si)

corner kick; cərimə ~si penalty kick; (yumruqla) punch, cuff; (şillə ilə) cuff; ağır ~ (müst. və məc.) a death-

blow, a heavy blow; ağır mənəvi ~ hard / sad blow; məhvedici / öldürücü ~ death-blow; əsas ~ hərb. main

blow / attack; küt ~ a bump; sarsıdıcı / məhvedici (fiziki) ~ a smash; bir ~ ilə / bir ~ yə at a / one blow /

stroke; 2. (mənəvi və ya fiziki sarsıntı) shock; ~ vurmaq / endirmək to strike* / to deal* / to deliver a blow;

~ni dəf etmək to parry a blow; ~ almaq: 1) to be* struck / beaten; 2) to be* shocked, to undergo* a shock; ~

altında qoymaq (təhlükəyə məruz et- mək) to expose to danger (d.), to endan- ger (d.), to jeopardize (d.);

~yə cavab ver- mək (zərbə ilə) to strike* back (d.); Zərbə yaxşı tutdu The blow went home idiom.

zərbəçi i. shock worker

zərbəçilik

zərbəçilik i. 1. the state of being a shock work- er; 2. shock-worker movement, shock work

zərbxana i. mint

zərbi-məsəl i. saying, proverbial phrase;

zərif

cülər injurious insects; ~ bakteriyalar inimical / malignant bacteria; (qaz, hava, bitki və s.) noxious; ~ qazlar

noxious gases; ~ olmaq to be* harmful / injurious (to), to be* bad (for), to be* malignant (to, for); səhhət

üçün ~ olmaq to be* inju- rious / detrimental to the health, to be* bad / harmful for the health, Siqaret

(çəkmək) səhhət üçün zərərlidir Smoking is bad / harmful for the health

zərərlilik i. harmfulness; malignancy; (hava, qaz, bitki) noxiousness

zərərsiz s. harmless; (xətərsiz) hurtless; innocuous; ~ dərman innocuous medicine / drug; (ziyansız) without

detriment / prej- udice (to); ~ adam harmless man* / person

zərərsizləşdirilmək f. to be* rendered harm- less

zərərsizləşdirmək f. to render* harmless (d.) zərərsizləşmək f. to become* harmless zərərsizlik i.

harmlessness; hurtlessness zərərverici i. k.t. pest, vermin, blight; bitki ~si

plant pest; heyvan ~si animal pest; kənd təsərrüfatı ~ləri pests; meyvə (bağları- nın) ~ləri fruit / crop pests;

tarla ~ləri field pests

zərf I. i. envelope, cover; ~ə qoymaq to put* into the envelope II. i. qram. adverb; za- man ~ləri adverbs of

time; yer ~ləri adverbs of place

zərflik i. qram. adverbial modifier; zaman zərfliyi adverbial modifier of time; yer zərfliyi adverbial modifier of

place

zərgər i. jeweller, goldsmith

zərgərlik i. 1. jeweller’s art; 2. the profes-

sion of a jeweller / goldsmith

zərxara i. brocade

zərif s. 1. tender, delicate; ~ çiçəklər tender

blossoms; ~ bitkilər delicate plants; ~ dəri delicate skin; Körpələrin dərisi çox zə- rifdir Baby’s skin is delicate;

~ əllər ten- der hands; ~ bədən (quruluşu) delicate constitution; 2. fine, fine-spun, delicate; ~parçalar fine-

spun / delicate fabrics; ~ ipək fine / delicate silk; ~ yun fine wool; fine fleece; ~ sap fine thread; ~ qablar /

çini delicate china; ~ barmaqlar delicate / slender fingers; 3. (qəşəng, lətif) elegant, graceful

871

~ olmaq / ~ə çevrilmək to

become*

proverbial phrase

zərçəkən i. gilder

zərdab I. i. 1. (şordan, qatıqdan ayrılan

sarı maye) whey; serum of milk; 2. tib. serum II. s. serous; ~ mayesi serous fluid; ~ qişası serous membrane

zərdablı s. containing whey; containing serum zərdüşti s. Zoroastrian

zərdüştilik i. Zoroastrianism

zərəfşan s. effulgent, brilliant, glittering

(like gold)

zərər i. 1. harm, injury, hurt; Bunun sizə

heç bir zərəri olmaz It will do you no harm; 2. (maddi ziyan) damage, loss; Sığorta idarəsi maşınıma dəyən

zərəri ödəyəcək The insurance company will pay for the damage to my car; 3. (mənəvi ziyan) detriment,

prejudice; bir kəsin ~inə to smb’s detriment, to the prejudice of smb., in prejudice of smb., to the bad of

smb.; bir şeyin / işin ~inə to the detriment / injury of smth., to the bad of smth.; ~ vermək / etmək:

(səhhətə) to harm (d.), to do* harm (to), to cause harm, to inflict harm / injury (upon), to hurt* (d.), to

have* harmful / injurious / bad effect (on); (alverə və s.) to cause losses; (xələl gətirmək) to cause detriment

(to), to prejudice (d.), to dam- age (d.); bir kəsin mənafeyinə ~ eləmək to damage / to prejudice the interest

of smb.; ~ vurmaq to damage (d.), to injure (d.); ~ gətirən bax zərərli; ~ çəkmək: (təbii qüvvələrdən və s.) to

suffer damages / losses; (ziyana düşmək) to incur losses, to sustain a loss; ~ə düşmək to lose* (d.), to be*

out of pocket d.d.; ~i ödəmək to recover losses; ~in dəyərini ödəmək to pay* (for) damages; ~ dəyərini

ödəməyi tələb etmək to claim damages; ~in dəyə- rini müəyyən etmək to assess damages; ~ə salmaq to

cause losses (to)

zərərli s. harmful; (çox ziyanlı) malignant; ~ adam a harmful man* / person; ~ şey a harmful thing; (ziyankar)

injurious; ~ cü-

zərifləşdirmək

zərifləşdirmək f. 1. to render (d.) delicate / tender; 2. to render (d.) elegant / graceful zərifləşmək f. 1. to

become* delicate / tender; 2. to become* elegant / graceful; (incəl- mək) to become* / to grow* slim /

slender zəriflifli s. fine-fibred, fine-fibrous; ~ pam-

bıq fine-fibred cotton

zəriflik i. 1. (incəlik) tenderness; (dəri, boya

və s.) delicacy; dərinin zərifliyi delicacy of the skin; (parçada, sapda) fineness; (narınlıq) refinement; 2.

(gözəllik) ele- gance, grace

zərifyunlu s. fine-fleeced, (i.s.) with fine fleece; ~ qoyun fine-fleeced sheep

zərinc i. bax zirinc

zərləmək f. to gild (d.)

zərlənmək f. to be* golden; to be* gilded zərlətdirmək f. bax zərlətmək

zərlətmək f. to ask / to cause s.o. to gild (d.) zərli s. gilded; ~ kağız gold foil; (zərlə iş-

lənmiş) (i.s.) with raised pattern in gold;

~ parça brocade

zərli-zibalı i. gilded; very beautiful / smart;

~ gənclik gilded youth

zərrə i. particle; atom; grain; ~ qədər: (bir

az) a bit, a little bit, a wee bit, a little; (əsla, heç də, qətiyyən) not a bit, not a grain, not at all, not in the

least; O, zərrə qədər də narahat olmur He / She does not care a wee bit; He / She cares not a bit; Onun

dediklərində zərrə qədər həqiqət yoxdur There is not a grain of truth in what he says

zərrəbin i. magnifier, magnifying glass zərrəcə z. not a bit, not a grain, not at all, not in the least; Onun

zərrəcə qorxusu

yoxdur He fears not a bit / not at all zərrəcik i. the smallest particle

zərrin s. 1. (qızıldan düzəldilmiş) gold,

golden, (i.s.) of gold; ~ tac gold / golden crown, a crown of gold; 2. (qızıl kimi par- laq) golden, shining;

günəşin ~ şüaları the golden / shining rays of the sun

zərurət i. (vaciblik) necessity; (lüzum) need; (məcburiyyət) emergency; ~ məqamında / ayağında / qarşısında

in case of emer- gency, in case of need

zəruri s. (vacib) necessary; (labüd) inevitable; unavoidable; ~ şeylər neces-

872

zığıldaşmaq

sary things; ~ süqut inevitable downfall; ~ etmək: to necessitate (d.), to make* (d.) necessary); to make* (d.)

inevitable

zərurilik i. (vaciblik) necessity; (mütləqlik) indispensability; (labüdlük) inevitability zəruriyyət i. necessity;

perforce; (tələbat,

ehtiyac) need, requirement; ~ üzündən

by perforce, of perforce

zər-vərəq i. gold foil

zər-ziba i. 1. (zərli parça) brocade; 2. (bər-

li-bəzəkli paltar) finery, gay and elegant dress, brocaded attire, smart clothes; 3. (qı- zıldan bəzək şeyləri,

cavahirat) gold(en) adornment; jewels

zər-zibalı s. 1. (bərli-bəzəkli) (i.s.) in fin- ery, smart, (i.s.) in brocaded; (i.s.) adorned with brocade; 2.

(cavahiratla bəzənmiş) (i.s.) adorned with jewels; gilded; ~ gənc- lik gilded youth

zər-zivər i. adornment; decoration

zəvvar i. pilgrim; palmer

zəvzək s. garrulous, talkative; ~ adam a gar-

rulous person, a babbler, a chatter-box, a

gas-bag, a windbag, a chatterer

zəvzəkləmək f. bax zəvzəmək

zəvzəklik i. garrulity, talkativeness zəvzəmək f. to twaddle, to chatter, to jabber,

to babble; O, bir müddət dayanmadan zəvzədi He / She babbled for a time with- out stopping

zəvzətmək f. to make* smb. twaddle / jabber / babble / chatter

zəy i. kim. alum; ~ vurmaq / qatmaq to mix (d.) with alum, to add alum (to), suya ~ vurmaq to add alum to

water

zəyərək I. i. bot. flax; Zərb zəyərəkdən yağ çıxarar at. söz. ≅ No force, no results II. s.: ~ toxumu flax-seed,

the seed of flax, linseed; ~ yağı linseed oil

zəyli s. (mixed) with alum; (tərkibində zəy olan) aluminous

zəylik s. alum deposits pl.

zığ i. (slimy) mud, slush; ooze; ~a bulaşmaq

to get* soiled / dirty with mud zığıldamaq f. 1. to whine; to whimper;

2. (ağlamaq) to snivel [`sn9v7l] zığıldaşmaq f. 1. (ağlaşmaq) to snivel togeth- er; to snivel; 2. (civildəşmək) to

cheep

together

zığıldatmaq

zığıldatmaq f. 1. (ağlatmaq) to make* smb. snivel; 2. (quş balasını) to make* (d.) cheep / peer / squeak

zığıltı i. 1. (inilti) moaning, groaning; 2. (ci- vilti) cheeping; peeping, squeaking

zığlamaq f. to cover (d.) with mud, to soil (d.) with mud / ooze

zığlanmaq f. to be* covered with mud / ooze; to become* muddy / oozy

zığlı I. s. muddy, oozy II. i. fat, fatty; oily; ~ süd fatty milk

zığlıq i. muddy place / area

zığlılıq i. fatness; südün zığlılığı fatness of

milk

zıqqanmaq f. 1. (gücənmək) to exert one-

self, to strain oneself; 2. məc. (bir şey, iş üzərində əlləşmək) to puff (over), to pant (over)

zıqqı s. d.d. 1. (xəsis) miser, skinflint, nig- gard; 2. (zəhlətökən) boring; ~ adam a bore; 3. (daim zıqqıldayan)

whimpering, (uşaq) sniveling, whining

zıqqıldamaq f. 1. (inildəmək) to moan, to whimper; 2. (ağlamaq) to snivel, to cry / to weep* sniffing, to

whine

zıqqıldatmaq f. 1. to make* (d.) whimper, to cause (d.) to whimper; 2. (ağlatmaq) to make* smb. snivel / cry

sniffing

zıqqıltı i. 1. (inilti) whimper, whimpering, moan, moaning; Onun zığğıltısı heç kəs- mir He never stops

whimpering; 2. (ağ- lamsınma) sniveling, whining

zıqqına-zıqqına z. 1. panting, making efforts; 2. (çətinliklə) with difficulty; O, mətni zıqqına-zıqqına oxuyur He

/ She is read- ing the text with difficulty

zılıq i. 1. (burun seliyi) snot, nasal discharge; 2. (ağız seliyi) slobber, saliva (göz seliyi) mucus discharged from

eyes; matter d.d.; gözünün zılığını axıtmaq d.d. to turn on waterworks idiom.

zılıqlı s. 1. (burun) snotty; ~ burun a snotty nose; 2. (ağız) slobbery; 3. (göz) mattery; ~ gözlər mattery eyes

zınq I. i. (quş ifrazatı) droppings pl. (of a bird) II. i. bax zınqıltı

zınqıldamaq f. to tinkle, to jingle, to ring; Qumrov / Zınqırov zınqıldadı The tin- kler / The bell tinkled

zibalıq

zınqıldatmaq f. to tinkle (d.), to jingle (d.); to cause smth. to tinkle / to tingle; zəngi ~ to tinkle / to jingle the

bell

zınqıltı i. tinkle, tinkling; clang; qumrovun ~sı tinkle / tinkling of a tinkler; zəngin ~sı clang / tinkle of a bell

zınqırov i. tinkler; bell

zınqırovlu s. (i.s.) with a tinkler / bell; belled;

(boynu) ~ keçi a belled goat, a goat with

a bell / tinkler

zınq-zınq i. jangle-jingle; ~ etmək to tinkle,

to jingle

zıppıltı i. d.d. tumult, racket, hurly-burly;

~ qoparmaq to make* a racket, to kick up

a racket

zırı I. s. vulq. a churl, a boor; a rude person

/ man* II. s. d.d. 1. (çox iri) very big; (ye- kəpər, yöndəmsiz) bulky; 2. məc. (eh- malsız) clumsy, awkward; Zırı

kişi dirsəyi ilə basıb pəncərənin sındırdı The clum- sy man put his elbow through the window and broke it; 3.

(kobud, qaba) rude, uncouth [-`ku:4]

zırıldamaq f. to snivel; to cry, to weep* zırıldatmaq f. to make* smb. snivel / cry /

weep

zırıltı i. d.d. 1. (ağlama) sniveling; crying,

weeping; Uşağın zırıltısı kəsildi The child stopped sniveling / crying; 2. (hay-haray, mərəkə) uproar, racket,

row; Bu zırıltıda necə məşğul olum? How can I study with all this row going on? 3. (dava-dalaş) scandal;

disgrace; ~ ilə with disgrace; ~ qo- parmaq (səs-küy salmaq) to kick up a racket / row; Restorandakı cavanlar

bir zırıltı qopartdılar ki, gəl görəsən! The young men in the restaurant kicked up such a racket / row

zırınqazırınq i. d.d. tinkle, tinkling; ~ ilə with tinkles / tinkling; ~ salmaq to tinkle, to jingle

zırınqazırınqla i. tinkling; with tinkles; ~ get- mək to go* tinkling

zırpı i. bax zırı I

zırrama i. vulq. d.d. blockhead, dolt; idiot zır-zır i. ~ etmək bax zırıldamaq; ~ ağlamaq

to cry / to weep without stopping

ziba s. beautiful: Sən nə zibasan! How beau-

tiful you are!

zibalıq i. beauty, beautifulness

873

zibil

zibil I. i. 1. sweepings pl., dust; (tör-töküntü, tullantı) litter, trash, refuse, rubbish; (in- şaat tullantıları)

debris; ~i atmaq (zibil- liyə) to dump refuse / litter; ~i yığmaq / yığışdırmaq to pick up litter; Tökdüyün zibili

yığışdır! Pick up your litter! küçə- dən ~i yığışdırmaq to scavenge; to remove rubbish / refuse / filth from the

street; 2. məc. (yaramaz şey) rubbish, trash; (adam) rotter, trash; (qadın) blackguardly woman / creature; ◊

~i çıxmaq (korlan- maq) to be* spoiled; ~ini çıxarmaq (kor- lamaq) to spoil (d.); ~ kimi (çox, bol) plen- tiful,

copious, abundant; ◊ ~ kimi olmaq (çox, bol olmaq) to teem (with), to abound (in); Çayda balıq zibil kimidir

The river teems with fish; ~i çıxmaq (çox olduğu üçün dəyərdən düşmək) to depreciate, to cheapen; Evin

zibilini küçəyə atmazlar at. söz. ≅ Don’t wash your dirty linen in public II. s.: ~ qabı litter-bin, litter-basket;

dust-bin; ~ yığını / topası rubbish-heap; dust-heap; ~ çalası dust-hole; ~ qutusu litter container, a container

for litter; ~ borusu (binalarda) refuse / rubbish incinerator, refuse / rubbish chute

zibilatan i. (xüsusi qurğu) refuse / rubbish chute; (xidmətçi) dustman, scavenger, refuse-collector

zibilçi i. dustman, scavenger, refuse-collector zibilləmək f. (müst. və məc.) to litter (d.); otağı ~ to litter up

the room; (su hövzə-

sini) to pollute (d.)

zibillənmək f. to be* / to become* littered up;

(su hövzəsi) to be* polluted; to be* cov-

ered with litter

zibilli s. littery; polluted; (i.s.) covered with

litter

zibillik i. dump, tip; zibilliyə atmaq / tök-

mək to dump (d.), to tip (d.)

zibilsiz s. clean, litterless

zidd I. i. contrariety, the contrary, the opposite;

contrast II. s. contradictory; contradicting, contrary (to), opposing; ~ fikir mülahizə contradictory idea /

opinion; ~ bəyanat contradicting / contradictory statement; ~ olan contradicting, opposing; qanuna ~ olan

unlawful, hüq. illegal; qanuna ~ olan hərəkət illegal action; ~ olmaq

874

ziddiyyətsiz

to be* against (d.), to be* in contradiction (with), to contradict (d.), Sənin hərəkətin həkimin buyruqlarına

ziddir Your action is contrary to the doctor’s orders; bir- birinə ~ olmaq to contradict each other / one

another III. z. against, contrary (to); ~ hərəkət etmək to act against; Onlar təlimata zidd hərəkət edirlər They

act against the instructions; ~ çıxmaq to stand* up against / oppose (d.); (uyğun gəlmə- mək) to be* at

variance (with); Bu faktlar bir-birinə zidd çıxır These facts are at variance with each other; özü-özünə ~ çıx-

maq to contradict oneself

ziddinə z. against, contrary (to), in defiance (of); bir kəsin ~ danışmaq to speak* against / contrary to smb.; ~

hərəkət etmək to act against (d.), to counteract (d.); qay- daların ~ hərəkət etmək to act in defi- ance of

orders

ziddiyyət I. i. (müx. mənada) contradiction; (təzad) contrast, opposition, contrariety; (çəkişmə, toqquşma)

conflict; (ədavət, düşmənçilik) antagonism; (uyğunsuzluq) discrepancy; barışmaz ~lər irreconcilable

contradictions; daxili ~lər inner / internal contradictions; kapitalizmin ~ləri con- tradictions of capitalism;

sinfi ~lər class contradictions; özünə xas olan / məxsus ~lər intrinsic / inherent contradictions; Onların

arasındakı ziddiyyət sonsuzdur Their antagonism is endless; ~ təşkil et- mək to be* in contradiction (with);

to be* at variance (with); ~ də olmaq to contra- dict (d.); to be* at variance (with); ~i ar- tırmaq /

gücləndirmək to aggravate / to intensify contradictions (between) II. s.: ~ bağlayıcısı qram. adversative

conjunction

ziddiyyətli s. conflicting; antagonistic; (bir-birinə uyğun gəlməyən) contradic- tious, discrepant; ~ mülahizələr

conflicting opinions; ~ tələblər conflicting demands / claims; ~ xəbərlər / şayiələr discrepant rumours; ~

münasibətlər contradictious / conflicting relations, antagonistic relations

ziddiyyətlilik i. contradictoriness; (uyğun- suzluq) discrepancy

ziddiyyətsiz s. non-contradictory, non-con- flicting; non-antagonistic

zifaf

zifaf I. i. nuptials pl., nuptiality II. s. nuptial; ~ günü nuptial day; ~ gecəsi nuptial night zift i. 1. tar, pitch; 2.

məc. smth. very black; ~ sürtmək / çəkmək to tar (d.), to pitch (d.) ziftli s. 1. tarred, pitched; 2. (tərkibində

zift

olan) resinous

zikr i. 1. (anma, xatırlama) remembrance;

(adını çəkmə) mention, mentioning the name (of); 2. din. praying; ~ etmək: (an- maq) to remember* (d.);

(adını çəkmək) to mention one’s name; (nəql etmək, de- mək) to narrate, to tell*; to say*; (təsbeh çevirə-

çevirə dua oxumaq) to tell* one’s beads

zil I. i. high-pitched tone, tone of the highest pitch; treble, the soprano; (simli alətdə) a fret / stop of the

highest tone; ~ə qalx- maq (oxuyarkən) to sing* in the highest tone, to raise one’s voice to the high-pitched

tone; (çalarkən) to play* in the high- pitched tone / in the highest tone; ~də kök- ləmək (musiqi alətini) to

tune (d.) in the high-pitched tone / in the highest tone; ◊ ~ə çəkmək / qalxmaq (çox şişirtmək) to exaggerate

grossly (d.); (ifrata varmaq) to do* smth. to excess II. s. high-pitched, high-range, treble, (i.s.) of treble pitch,

soprano; ~ səs (müğənnidə) high-pitched / high-range voice, a treble / high singing voice, a soprano; (musiqi

alətində) high- pitched sound, the highest tone, sound of treble pitch; ~ pərdə (simli musiqi alə- tində) a fret

/ stop of the highest tone; ~ səsli müğənni a soprano III. əd. (usually used with the words “qara” and “qaran-

lıq”) very, extremely; ~ qara pitch black, pitchy; ~ qara saç very black hair; ~ qa- ranlıq gecə a very /

extremely dark night IV. i. (quş peyini) dung of birds, drop- pings pl. (of birds)

zildən z. in the high-pitch / highest tone; ~ oxumaq to sing* in the high-pitched / highest tone

zilxan i. mus. soprano

zilləmək f. to stare (at); gözlərini bir şeyə /

kəsə ~ to stare at smth. / smb., to fix one’s

eyes on smth. / smb

zillənmək f. 1. to be* stared (at), to be* fixed

(on); Onun gözləri şəkilə zillənmişdi

zinətlənmək

His / Her eyes were fixed on the picture; 2. (dikyuxarı qalxmaq) to go* up, to fly* up, to soar, to tower;

təyyarə göyə zilləndi The aircraft soared / went up

zillət i. 1. (əzab, əziyyət) suffering; (möhnət) misery, adversity, distress; 2. (maddi eh- tiyac) hardship,

poverty, privation; ~ çək- mək: (maddi ehtiyac içində yaşamaq) to suffer privation, to be* hard-up, to live in

(extreme) poverty, to have* a hard time, to suffer hardship; (əzab, əziyyət çəkmək) to suffer torments; to

be* oppressed; ~ə salmaq to cause suffering (to)

zillətli s. full of misery; hard; (i.s.) full of suf- ferings; ~ həyat hard life, life full of misery / sufferings

zilli s. (peyinli) with dung / manure zimistan i. bax qış I

zina i. adultery, fornication; ~dan əmələ gə-

lən adulterine; ~dan əmələ gələn uşaq an adulterine child; (söyüş) Zina Bastard! Whoreson! ~ etmək to

fornicate; to whore, to play whore

zinakar I. i. fornicator, adulterer, whoremon- ger; (qadın) adulteress, whore II. s. adul- terous, whorish

zinakarlıq i. fornication, adultery, lechery, whoredom

zindan I. i. dungeon; jail, prison; ~a salmaq / atmaq to dungeon (d.) / to jail (d.) / to fling* / throw* / to cast*

into prison / dun- geon II. i. anvil

zindançı i. warder, (qadın) wardress, prison matron, woman warder, jailer; baş ~ chief warder / wardress

zinət i. 1. (bəzək şeyləri) adornment; deco- ration; ornament; 2. (gözəllik) beauty; ~ vermək / vurmaq to

adorn (d.); to dec- orate (d.); to beautify (d.), to embellish (d.); özünə ~ vermək to adorn oneself, to smarten

(oneself) up; (üzünə ənlik-kirşan çəkmək) to beautify oneself

zinətləndirmək f. 1. (bəzəmək) to adorn (d.); to decorate (d.); to ornament (d.); 2. (gözəl- ləndirmək) to

beautify (d.); to embellish [9m`bel93] (d.)

zinətlənmək f. 1. (bəzənmək) to be* adorned; 2. (gözəllənmək) to be* beauti- fied; to be* embellished; to

smarten up

875

zinətli

zinətli s. 1. (bəzənmiş) adorned; decorated; embellished; 2. (gözəl) beautiful; (yara- şıqlı) smart

zingildəmək f. to whine; İt soyuqdan zin- gildəyirdi The dog was whining with cold zingildətmək f. to cause

(d.) to whine (d.), to make* (d.) whine; to cause (d.) to whim-

per / to yelp

zingilti s. (itdə inilti) whine, whining; (itdə

zarıma) whimper, yelp

zingiltili s. whiny, whiney

zinhar nid. (ay aman, amandır) Have a

mercy (ehtiyatlı ol) Refrain from; Be care- ful; Take care; ~ etmək, ~a gətirmək to bore (d.), to bother (d.); to

weary (d.); ~a gəlmək to be* bored (with), to be* tired (of)

zira bağ. for, because, as

zireh i. 1. armour; 2. (polad geyim) cuirass,

suit of armour, coat of mail, armour; 3. zool.

(qın) test, armour

zirehdələn s. armour-piercing; ~ mərmi an

armour-piercing shell

zirehləmək f. to armour (d.)

zirehlənmək f. to be* armoured

zirehli s. 1. armoured, armour-clad, ironclad;

~ qatar armoured train; ~ qüllə armoured turret; ~ gəmi battleship, ironclad; ~ av- tomobil armoured /

armour car; ~ trans- partyor armoured carrier; ~ hissələr hərb. armoured units / forces; 2. zool. testaceous;

~ onurğasızlar testaceous invertebrates

zirə I. i. bot. (bitkisi) caraway; ◊ zirəni xirmana aparmaq ≅ to carry coals to Newcastle II. s.: ~ (toxumu)

caraway- seeds pl.

zirək s. adroit, dexterious, agile; (bacarıqlı) smart, bright (çevik, cəld) prompt, quick, brisk, nimble, lively,

alert; expeditious, swift; ~ oğlan a prompt fellow

zirəkləşmək f. to brisk up / about, to make* / to become* lively; to become* nimble / alert

zirəklik i. (diribaşlıq) adroitness, dexterity, agility; (çeviklik) quickness, swiftness; nimbleness, liveliness,

alertness, briskness

zirəng s. bax zirək

zirinc i. bot. barber(r)y; (meyvəsi) barber-

ries pl. 876

ziyalı

zirinclik i. barberry grove

zirvə i. 1. top, summit; crest; peak; dağın ~si

the top / crest / summit of the mountain; təpənin ~sində at the top / crest of the hill; dalğanın ~si the crest

of the wave; 2. məc. summit, top, noon, height; şöhrə- tin ~si summit of fame / glory; ~yə qalx- maq /

ucalmaq (müst. və məc.) to reach the summit / top (of); dağın ~sinə qalxmaq / çatmaq to reach the summit

/ top of a mountain; şöhrətin ~sinə qalxmaq / ucal- maq to reach the summit / top of one’s fame; bir

peşənin / sənətin ~sində dur- maq / dayanmaq to be* at the top of the ladder / tree idiom.

zir-zəbər z.: ~ etmək to destroy completely (d.), to raze / to rase to the ground (d.) zirzəmi i. cellar;

basement; tağbənd ~ vault;

şərab ~si a wine vault

zir-zibil i. 1. (tör-töküntü) refuse, rubbish;

litter; 2. (yaramaz şeylər) trash, rubbish zivə i. clothes-line

zivər i. adornment

ziya i. light; günəş(in) ~sı sunlight, sunshine;

ümid ~sı a flash / gleam / ray of hope; ayın ~sında by moonlight; şamın ~sında by the light of a candle, by

candle-light

ziyad i. (a kind of fish) zool. omul

ziyadə z. (çox, artıq) more than; yüzdən ~ more than a hundred; həddindən ~ too much; beyond the limit;

bundan ~ more-

over

ziyafət i. feast; banquet; dinner-party; ayaq-

üstə ~ standing party

ziyalandırmaq f. 1. (nurlandırmaq) to light*

up (d.), to illuminate (d.), to illumine (d.);

2. (maarifləndirmək) to enlighten (d.) ziyalanmaq f. 1. (şüalanmaq) to radiate; (şəfəq saçmaq) to shine* (d.),

to radiate; (işıqlanmaq) to be* lit up; 2. (maariflən-

mək) to be* enlightened / illumined ziyalı I. i. intellectual, educated man*; ~lar intellectuals, intelligentsia,

intelligentzia, educated men / people II. s. 1. (işıqlı) light; (nur saçan) radiant, shining; 2. (aydın, açıq) lucid,

bright, clear; Mənim fikri ziyalı oğlum My lucid-minded son; 3. (ma- ariflənmiş) enlightened, illumined, edu-

cated, intellectual, informed

ziyalılıq

ziyalılıq i. 1. (işıqlılıq) lightness; 2. məc. edu- catedness, intellectuality; enlightenment ziyan i. 1. (zərər)

harm, injury; Bu dərmanın

sizə ziyanı olmaz This medicine will do you no harm; 2. damage, loss; Onlar fir- maya dəyən ziyanı

ödəyəcəklər They will pay for the damage to the firm; ~ vermək / vurmaq to damage (d.), to inflict a dam-

age (on, upon); ~ dəymək to be* damaged / injured, to suffer damages; ~ etmək: 1) (orqanizmə) to do* / to

cause harm (to), to inflict harm / injury (upon); 2) (alverdə) to suffer losses; to cause losses (to); ~ gör- mək:

1) (maddi) to suffer losses; 2) (fiziki) to suffer damages; ~a düşmək to incur losses, to suffer losses, to

sustain a loss, to lose*, to be* out of pocket d.d.; ~ı ödəmək to recover losses; ~nın dəyərini ödəmək to

pay* damages

ziyankar I. i. wrecker; saboteur II. s. harm- ful; injurious

ziyankarlıq i. harmfulness; wrecking, sabo- tage

ziyanlı s. bax zərərli

ziyanlıq i. (xəsarət, xətər) damage, injury;

(itki, tələfat) loss

ziyansız s. bax zərərsiz

ziyanverici s. bax zərərverici

ziyarət i. 1. (müqəddəs yerlərə səfər) pil-

grimage; 2. (hörmətli şəxslə görüş) a visit; ~ etmək to pay* a visit (to), to visit (d.); ~ə getmək to go* on (a)

pilgrimage, to pil- grimage; bir kəsin ~ inə getmək to pay* a visit to smb.; to pay* smb. a visit

ziyarətçi i. 1. bax zəvvar; 2. a visitor ziyarətgah i. a place for pilgrimage; sanctuary ziyil i. wart; ~ basmaq /

tökmək to be* cov-

ered with warts

ziyilli s. warty; ~ əllər warty hands ziyillilik i. wartiness, the state of being warty zod i. 1. (metal parçalarını

qaynaq yolu ilə

calaq etmə) welding; 2. (metalda calaq, qaynaq yeri) weld, welded joint; 3. (kə- sici alətin itiliyi) sharpness,

keenness; a keen / sharp cutting edge

zodlamaq f. to weld (d.)

zodlu s. 1. sharp, (i.s.) with a keen edge;

~ balta an ax(e) with a keen edge; 2. bax hünərli

zollatmaq

zoğ i. shoot, offshoot, slip, twig, offset, sprout; ~ atmaq / vermək bax zoğlamaq

zoğal i. (ağacı) cornel (-tree), cornelian cher- ry-tree; (meyvələri) cornel, cornelian cher- ries pl.; (meyvəsinin

bir dənəsi) cornelian cherry

zoğalı s. of cornel(ian) colour

zoğallıq i. cornel grove, a plantation of cor-

nel-trees, cornel orchard

zoğlamaq f. to put* out shoots, to sprout zoğlu s. (i.s.) having shoots / twigs, (i.s.) with

shoots / twigs; ~ gövdələr stems having

shoots / twigs, stems with shoots / twigs zoqquldamaq f. to shoot, to throb, to lanci- nate; to twingle;

Barmağım zoqquldayır My finger throbs; I have twings / shooting

/ pains in my finger

zoqqultu i. shooting / throbbing / lancinat-

ing pain; twing; diş ağrısının ~su a twing

of toothache

zoqqultulu s. shooting, throbbing, lancinat-

ing; ~ ağrı bax zoqqultu

zol i. 1. (zolaq) strip, stripe; 2. (çubuq, qayış

zərbəsinin izi) wale, weal; ~ çıxarmaq / çəkmək: 1) to cut* into strips; 2) (döymək) to wale (d.)

zola i. pole, perch

zolaq i. 1. strip; slip; kağız zolağı a strip / a

slip of paper; meşə zolağı a strip of forest; uçuş zolağı av. airstrip; enmə zolağı land- ing strip; 2. (enli xətt)

stripe; parçanın ~ları stripes; 3. (hərbi geyimdə, poqonda və s.) stripe; Serjantın poqonunda üç zolaq var

There are three stripes on the shoulder of a sergeant

zolaqlı s. stripy; striped; ~ qalstuk a stripy tie zolaq-zolaq s. striped, (i.s.) having stripes;

(i.s.) cut into stripes

zollamaq f. 1. (zol-zol kəsmək) to cut* (d.)

into strips, to slash (d.); 2. d.d. (bir şeylə

vurmaq) to strike* with smth. zollanmaq f. 1. (zol-zol kəsilmək) to be* cut

into strips; to be* slashed; 2. (yerə uzan- maq, sərilmək) to sprawl (on), to go* sprawling (in), to stretch

oneself (on); to measure one’s length idiom.; Oğlan di- vana zollandı The boy sprawled on the sofa

zollatmaq f. (zol-zol kəsdirmək) to have* (d.) cut into strips / slashed; to make* smb. cut

877

zol-zol

(d.) into strips; Dərini zollatmaq istəyi-

rəm I want to have the skin cut into strips zol-zol s. striped; ~ etmək: 1) to cut* into strips; 2) (döyməklə) to

wale (d.) ( with),

to slash (d.) (with)

zona i. zone; müharibə ~sı a war zone;

təhlükə ~sı a danger zone

zonal s. zone (attr.), zonal; ~ finalı id. zonal

final

zond i. 1. (müx. mənada) probe, sound;

2. (balon) sound-balloon; (atmosferə)

~ buraxmaq to send* a sound-balloon zondlamaq f. to probe (d.), to examine with a probe (d.); (müst. və

məc.) to sound (d.) zont i. sunshade parasol; çimərlik ~u beach

umbrella

zontik i. umbrella

zoobaytar i. veterinary (surgeon); d.d. vet zoobaytarlıq i. veterinary science / medicine zoologiya i. zoology

zooloji s. zoological; d.d. zoo

zooloq i. zoologist

zoomaqazin i. pet-shop

zoopark i. zoological gardens pl.; d.d. Zoo zootexnik i. animal technician, live-stock

expert / specialist

zootexnika i. zootechnics, animal science zootexniki s. zootechnical; animal-research;

~ institut animal-research institute

zopa i. d.d. club, bludgeon, cudgel; polis ~sı

baton, truncheon

zopalamaq f. to club (d.), to bludgeon (d.),

to cudgel (d.), (polis zopası ilə) to baton (d.) zopalanmaq f. to be* clubbed / bludgeoned;

(polis zopası ilə) to be* batoned

zopu i. zopu / zoppo (an ancient folk dance); ~ya getmək / çıxmaq to dance zopoo / zopu zor I. i. force, vigor;

violence; might, strength; ~ ilə: 1) (güc vasitəsilə) by force, by means of force; 2) (var qüvvəsi ilə) with all

one’s might / strength; ~ vermək: (güc vermək) to exert all one’s strength / energy; to put* forth one’s

strength; to strain oneself; to make* an intense effort; ~ eləmək (məc- bur etmək) to force (d.), to constrain

(d.); to enforce (d.), to coerce (d.); Ona zor elə- məyə çalışmayın, getməyəcək Don’t try to force / to coerce

him / her, he / she won’t go; ~ işlətmək / göstərmək: 1) (güc

878

zorbalaşmaq

tətbiq etmək) to force (d.), to use (phys- ical) force (+to inf); 2) (zorakılıq etmək) to use violence / brute

force; ~ işlətmədən without use of / using force; ~ gəlmək to overpower (d.), to overcome* (d.); ~a sal- maq

to overstrain (d.); özünü ~a salmaq to overstrain oneself, to exert oneself to the utmost; to overtax one’s

strength; to knock oneself up idiom.; səsini / boğazını ~a salmaq to overstrain one’s voice; ~u çat- maq to

cope (with), to manage (d.); Mənim buna zorum çatmaz I won’t cope with it II. s. 1. (güclü, qüvvətli) forceful,

power- ful; vigorous, strong; (yağış, külək və s.) heavy, hard; (isti) fierce, violent; (iradə) strong; (əsər,

tamaşa, pyes) powerful, impressive, (maşın, mühərrik) powerful; (qəzəb, kin və s.) violent / towering; Onun

zor həvəsi var He has violent passion; (hiss) intense; (təsir) potent; (şaxta) hard; 2. (çox böyük, iri) very big;

3. (ağır, çə- tin) hard; ~ iş hard work; 4. (əla) d.d. super, excellent

zorakı s. forcible, forced; violent; coercive; ~ adam a violater, violator; ~ idarəetmə government by force; ~

metod / üsul forcible / coercive method; ~ çevriliş forcible upheaval

zorakılıq I. i. violence, act of violence; coer- cion; ~ etmək / işlətmək to use force II. s. forcible, violent; ~

vasitəsi violent means, means of violence; ~ üsulu / metodu method of violence; ~ vasitələrinə əl at- maq to

resort to coercive / forcible methods

zorakılıqla z. forcibly, forcefully, with vio- lence; (məcburiyyətlə) coercively; ~ qarət etmək / çapıb-talamaq

to rob / plunder with violence; ~ idarə etmək to govern / to rule (d.) by force / with violence

zorba s. 1. (yekəpər, cantaraq) stalwart, hefty; wellgrown; ~ adam a stalwart per- son, a stalwart; ~ oğlan a

hefty / well- grown fellow / chap; (tosqun) gross; ~ qa- dın a gross woman*; 2. (çox iri) very big; ~ ağac a

very big tree

zorbalaşmaq f. 1. (yekəpərləşmək) to grow* / to become* stalwart / hefty; 2. (tosqun- laşmaq) to become*

gross; 3. (çox böyü- mək) to grow* / to become* very big /

zorbalıq

enormous, to get* bigger; 4. (qüvvət- lənmək) to grow* / to become* / to get* stronger

zorbalıq i. 1. (yekəpərlik) stalwartness; (tosqunluq) grossness; 2. (çox yekəlik, irilik) bigness; enormousness

zorla z. 1. by force, forcibly, with violence; (məcburiyyətlə) coercively, under con- straint / compulsion; 2.

(çətinliklə) with difficulty; hardly; ~ almaq / tutmaq to take* by force (d.); ~ ələ keçirmək to lay* violent

hands (on); ~ yedirtmək to feed* coercively; ~ (istəmədən) yemək to force oneself to eat; (məcburiyyət

altında) to eat* under constraint; ~ yerimək to be* hardly able to walk, to go* along with dif- ficulty;

yerindən ~ qalxmaq / durmaq to struggle up idiom. yerdən ~ ayağa qalx- maq to struggle to one’s feet

idiom.

zorlama z. forcibly, forcefully, by force, forcedly; coercively

zorlamaq f. 1. to force (d.), to coerce (d.); 2. (qızı, qadını) to rape (d.), to commit rape, to ravish (d.);

(qanunu) to violate (d.); öz qəlbini ~ to force one’s heart; öz his- slərini ~ (boğmaq) to do* violence to one’s

feelings

zorlu s. bax güclü

zorluluq i. bax güclülük

zöhrə i. 1. astr. Venus; 2. məc. (məhəbbət

ilahəsi) Venus

zöhrəvi s. tib. venereal; ~ xəstə venereal

patient; ~ xəstəlik venereal disease zökəm i. a head cold, cold in the head; snuf- fles / sniffles pl.; elm.

coryza; ~ olmaq to

catch* a cold (in the head)

zövc i. husband

zövcə i. wife

zövq i. 1. (estetik duyğu) taste; bədii ~ artis-

tic taste; incə ~ exquisite taste; musiqi ~ü a taste for music; ~ə görə to the taste; öz ~ünə görə / uyğun, öz

~üncə to one’s (own) taste; Hər bir kəs öz zövqünə görə geyinir Everybody dresses to his (own) taste; ~ ilə

tastefully; ~ ilə geyinmək to dress tastefully; yaxşı (pis) ~ü olmaq to show* good (bad) taste; Onun çox yaxşı

bədii zövqü var He / She shows a very good artistic taste; bir kəsin ~üncə olmaq

zülm

to be* to one’s taste; Bu mənim zövqümə uyğun deyil It is not to my taste; 2. (həzz, ləzzət, nəşə) delight,

pleasure; enjoy- ment; 3. (məmnunluq hissi) bliss, felicity; ~ almaq to take* delight / pleasure (in), to get*

pleasure (out of), to feel* / to experi- ence pleasure (in), to enjoy (d.); ~ vermək to delight (d.), to give*

pleasure; Gözəl tə- biət mənzərələri bizə xüsusilə zövq ve- rirdi The beautiful landscapes delighted us

particularly

zövqlə z. tastefully, blissfully; ~ geyinmək to dress tastefully

zövqlü s.: tasteful, blissful; showing good taste; ~ adam a tasteful man; a man of taste

zövq-səfa i. pleasure, delight; enjoyment zövqsüz s. (i.s.) showing bad taste; tasteless zövqsüzlük i.

tastelessness; lack / want of

taste; bad taste, blissfulness

zubr i. zool. aurochs

zummer i. tex. 1. (cihaz) buzzer; 2. (tele-

fonda) buzz

zurna i. zourna (a sort of flute), pipe; (oyun-

caq) kazoo; ◊ ~ bağlamaq (bir kəsə) idiom. ◊ to asperse (d.), to back-bite (d.), to bespatter (d.), to say* evil

thing about smb.; ~ çalmaq 1) to play* the zourna / the pipe; 2) məc. (şayiə yaymaq) to set* a rumour

abroad / afloat

zurnaçı i. zourna player

zurnaçılıq i. the profession of a zourna player zühur i. appearance; (kabus və s.) appari-

tion; ~ etmək to appear; ~ olmaq to appear, to make* one’s appearance; ~a çıxmaq to appear, to emerge,

to come* into sight; to become* evident

zülal i. biol., kim., albumen, protein

zülali s. biol., kim. albuminous

zülf i. (saç) hair; (bir qom) lock; (qıvrım)

curl, ringlet

zülm i. oppression, tyranny; (əsarət) yoke;

(haqsızlıq) injustice; ~ ilə by force, forcibly; ~ altında yaşamaq to live under tyranny; ~ altında inləmək to

pine under the yoke (of); ~ etmək to oppress (d.), to keep* down (d.); Mülkədarlar kəndlilərə zülm edirdilər

The landlords oppressed the peasants; ~ olmaq to suffer injustice; Ona yamanca zülm oldu He / She suf-

879

zülmət

fered injustice heavily; ~ çəkmək to be*

oppressed; to suffer

zülmət I. i. 1. dark, darkness; gloom; gecə-

nin ~ində under the cover of night; 2. məc. (cəhalət) ignorance II. s. dark; gloomy; ~ gecə a very dark / a

pitch night; ~ ge- cədə in the dark night

zülmətli s. dark; gloomy; ~ gecə a very dark night

zülmkar I. i. oppressor, tyrant, tyrannizer, despot II. s. oppressive, tyrannic(al), despotic(al)

zülmkarcasına z. oppressively, tyrannically, despotically

zülmkarlıq i. oppressiveness, tyranny, des- potism; ~ etmək to oppress (d.), to tyran- nize (d.)

zülüm-zülüm z.: ~ ağlamaq to cry / to weep* bitterly

zümrə i. group, class; company; kübarlar ~si class of aristocrats; məmurlar ~si group of officials

zümrüd I. i. emerald II. s. 1. emerald; (i.s.) made of emerald; 2. (i.s.) of emerald colour; brightly / richly

green; ◊ ~ quşu əs. Phoenix

zümrüdü s. emerald, emerald green

züyültü zümzümə i. croon, hum; (axar suda) bab-

ble, lullaby; axınların ~si babble of streams; ~ etmək to croon / to hum / to sing* gently / in a low voice

zümzüməli s. crooning; (axar su) babbling zürafə i. zool. giraffe

zürriyyət i. children, (child), issue, off-spring,

descendant(s); oğul ~i male issue; qız ~i

female issue

zürriyyətsiz s. (i.s.) without issue / off-

spring(s) / children; childless

züy I. i. backing for a piper, vamping a piper,

taking the second part on a pipe, accom- paniment to the pipe; ~ tutmaq: 1) to accompany / to vamp a

piper (on a wind- instrument), to take* the second part on a pipe; 2) məc. to second / to back up smb. II. i.

1. (sürüşmək üçün buz meydançası) slide; 2. (buz üzərində sürüşmə) sliding; ~ getmək to have* a slide on

the ice

züytutan i. 1. an accompanist of a piper, the one accompanying the piper on a wind-instrument; 2. məc.

backer, com- panion

züyüldəmək f. (sürüşmək) to slide, to slip züyültü i. (sürüşmə) slide, (act of) sliding

880

AZƏRBAYCAN COĞRAFİ ADLARI

Abşeron — Absheron

Abşeron yarımadası — the Absheron Penin-

sula

Ağcabədi — Aghjabadi Ağdam — Aghdam

Ağdaş — Aghdash Ağstafa — Aghstafa

Ağsu — Aghsu

Araz — Araz

Astara — Astara Azərbaycan — Azerbaijan

Bakı — Baki

Balakən — Balakan

Beyləqan — Beylagan

Bərdə — Barda

Bibiheybət — Bibiheibat

Biləsuvar — Bilasuvar

Biləcəri — Bilajari

Bilgəh — Bilgah

Binəqədi — Binagadi

Boz dağ — Boz Dagh (Grey Mountain)

Cəbrayıl — Jabrail Cəlilabad — Jalilabad Culfa — Julfa

D Daşkəsən — Dashkasan

Dəvəçi — Davachi

Əli Bayramlı — Ali Bairamly Əlincə (qala) — Alinja (fortress)

Gədəbəy — Gadabay Gəncə — Ganja Goranboy — Goranboy Göygöl — Goygol Göyçay — Goychay

H Hacıqabul — Hajigabul

Xaçmaz — Khachmaz Xankəndi — Khankandi

Xanlar — Khanlar

Xəzər dənizi — the Caspian Sea Xızı — Khyzy

Xocalı — Khojaly Xocavənd — Khojavand

Kəlbəcər — Kalbajar

Kəpəz dağı — Kapaz Daghy (Kapaz

Mountain)

Kür — the Kur Kürdəmir — Kurdamir

Qax — Gakh

Qarabağ — Garabagh Qaradağ — Garadagh Qazax — Gazakh

Qəbələ — Gabala

Qız qalası — Maiden Tower Qobustan — Gobustan

Füzuli — Fuzuli

İmişli — İmishli İsmayıllı — İsmailly İstisu — İstisu

881

Qoşqar dağı — Goshgar Dagh (Goshgar Mountain)

Səbail — Sabail Sədərək — Sadarak Siyəzən — Siyazan Sumqayıt — Sumgait Suraxanı — Surakhany

Quba — Guba Qubadlı — Gubadly Qusar — Gusar

LŞ

Laçın — Lachyn Lerik — Lerik Lənkəran — Lankaran

M Masallı — Masally

Mingəçevir — Mingachevir N

Naftalan — Naftalan Naxçıvan — Nakhchivan Neftçala — Neftchala

Oğuz — Oghuz Ordubad — Ordubad

Saatlı — Saatly

Sabirabad — Sabirabad

Sabuncu — Sabunchu

Salyan — Salyan

Samux — Samukh

Samur-Dəvəçi kanalı — the Samur-Davachi

Canal

Şamaxı — Shamakhy Şəki — Shaki Şəmkir — Shamkir Şərur — Sharur Şuşa — Shusha Şüvəlan — Shuvalan

T Tərtər — Tartar

Tovuz — Tovuz

Ucar — Ujar

Yardımlı — Yardymly Yasamal — Yasamal Yevlax — Yevlakh

882

Zaqatala — Zagatala Zəngilan — Zangilan Zərdab — Zardab

ç. — çay g. — göl

ş. — şəhər

river lake town

Abxaziya — Abkhazia

Adriatik dənizi — Adriatic Sea

Afina ş. — Athens

Afrika — Africa

Ağ dəniz — the White Sea

Avropa — Europe

Avstraliya — Australia

Avstriya — Austria

Azərbaycan — Azerbaijan

Azov dənizi — the Sea of Azov (Asof) Akkra ş. — Accra

Albaniya — Albania

Almatı ş. — Alma-Aty

Alp dağları — the Alps

Alyaska — Alaska

Amazonka ç. — the Amazon

Amerika — America

Amerika Birləşmiş Ştatları — the United

States of America

Amman ş. — Amman

Amsterdam ş. — Amsterdam

Amudərya ç. — the Amu Darya

Amur ç. — the Amur

Anqola — Angola

Ankara ş. — Ankara

Antarktida — the Antarctic Continent,

Antarctica

Aral dənizi — the Aral Sea

Argentina — Argentina, the Argentine Arxangels ş. — Arkhangelsk

Arktika — the Arctic

Asiya — Asia

Aşqabad ş. — Ashgabad

Atlantik okeanı — the Atlantic (Ocean)

B b

Babil-Məndəb boğazı — Bab-El-Mandeb Bağdad ş. — Bag(h)dad

Bermuda Islands

Bern ş. — Bern(e)

Birma — Birma(h) Birminhem ş. — Birmingham Bisau — Bissau

Bişkek ş. — Bishkek

Boliviya — Bolivia

Bolqarıstan — Bulgaria

Bombey ş. — Bombay

Bonn ş. — Bonn

Bosfor — the Bosporus

Boston ş. — Boston

Botsvana — Botswana

Böyük Britaniya — Great Britain Böyük Səhra — the Sahara Bratislava ş. — Bratislava Braziliya — Brazil

Britaniya adaları — the British Isles Brüssel ş. — Brussels

Budapeşt ş. — Budapest Buenos-Ayres ş. — Buenos Aries Buxara ş. — Bukhara

Buxarest ş. — Bucharest Burkino Faso — Burkina Faso Buryat — Buryat

COĞRAFİ ADLAR

İxtisarlar

Balxaş g. — Balkhash

Balkan dağları — the Balkan Peninsula Baltik dənizi — the Baltic Sea

Baltimor ş. — Baltimore

Banqkok ş. — Bangkok

Banqladeş — Bangladesh

Barbados — Barbados

Barens dənizi — the Barents Sea Barselona ş. — Barselona

Batumi ş. — Batumi

Bəhreyn ş. — B

Beyrut ş. — Beirut, Beyrouth

Belarus ş. — Belarus

Belfast ş. — Belfast

Belçika — Belgium

Belqrad ş. — Belgrade

Benin — Benin

Benqal boğazı — the Bay of Bengal

Berinq dənizi — the Bering Sea

Berlin ş. — Berlin

Bermud adaları — the Bermudas, the

883

C c

Cənubi Amerika — South America Cənubi Afrika respublikası — the Republic

Filippin — the Philippines Finlandiya — Finland Florensiya ş. — Florence Fransa — France

Gg Gürcüstan — Georgia

Haaqa — the Hague

Haiti — Haiti

Hamburq ş. — Hamburg

Hanoy ş. — Hanoi

Havana ş. — Havana

Helsinki ş. — Helsinki

Həbəşistan — Ethiopia (Abyssinia) Hindistan — India

Hind okeanı — the Indian Ocean İi

İndoneziya — Indonesia İngiltərə — England İordan ç. — the Jordan İordaniya — Jordan İrak — Iraq, Irak

İran — Iran

İrlandiya — Ireland

İrtiş ç. — the Irtish

İsveç — Sweden

İsveçrə — Switzerland İslamabad ş. — Islamabad İslandiya — Iceland İspaniya — Spain

İsfahan ş. — Isfahan İstanbul ş. — Istanbul İtaliya — Italy

İzmir ş. — Izmir

Kabul ş. — Kabul

Kamboca — Cambodia

Kamerun — Cameroon, Cameroun Kanada — Canada

Kanberra ş. — Canberra

of South Africa

Çç

Çad — Chad

Çikaqo — Chicago

Çili — Chile

Çin — China

Çukot dənizi — the Chukotsk Sea, the

Chukchee Sea

Dağıstan — Daghestan Danimarka — Denmark Dardanel — the Dardanells Daşkənd ş. — Tashkent,

Tashkend Dehli ş. — Delhi

Detroyt ş. — Detroit

Dnepr ç. — the Dnieper

Dnestr ç. — the Dniester

Don ç. — the Don

Drezden ş. — Dresden

Dublin ş. — Dublin

Dunay ç. — the Danube

Düşənbə ş. — Dyushambe, Dushanbe

E e

Egey dənizi — the Aegean (Sea) Ekvador — Ecuador

Elbrus — Elbrus

Estoniya — Estonia

Əə Əfqanıstan — Afghanistan

Ədən ş. — Aden

Əlcəzair — 1. Algeria (ölkə); 2. Algiers (şəhər)

Ff Fələstin — Palestine

Filadelfiya ş. — Philadelphia 884

Karakas ş. — Caracas

Kaunas ş. — Kaunas

Kazbek — Kazbek

Kembric ş. — Cambridge

Keniya — Kenya

Keyptaun ş. — Cape Town, Capetown Kəraçi ş. — Karachi

Kipr — Cyprus

Kislovodsk ş. — Kislovodsk

Kişinyov ş. — Kishinev

Kiyev ş. — Kiev

Klapeyda ş. — Klaipeda

Kolumbiya — Colombia

Konqo — 1. (dövlət) Congo; 2. (çay) the

Congo (river)

Kopenhagen ş. — Copenhagen

Koreya — Korea

Kosta-Rika — Costa Rica

Krım — the Crimea

Kuba — Cuba

Kuril adaları — the Kuril Islands, the Kuril(e)s Küveyt — Kuwait

Qafqaz — the Caucasus, Caucasia Qahirə ş. — Cairo

Qazaxıstan — Kazakhstan Qırğızıstan — Kyrgyzstan Qırmızı dəniz — the Red Sea Qlazqo ş. — Glasgow

Qrenada — Grenada Qrenlandiya — Greenland Qrinviç ş. — Greenwich Qvatemala — Guatemala Qvineya

— Guinea

L l

La-Manş — the English Channel Lankaşir ş. — Lancashire

Laos — Laos

La-Pas — La Pas

Latın Amerikası — Latin America Latviya — Latyia

Lena ç. — the Lena

Lesoto — Lesotho

Leypsiq ş. — Leipzig Liberiya — Liberia

Lixtenşteyn — Liechtenstein Lissabon ş. — Lisbon

Litva — Lithuania

Livan — the Lebanon Liverpul ş. — Liverpool Liviya — Libia, Libya London ş. — London Lüksemburq —

Luxemburg Lvov ş. — Lvov

Macarıstan — Hungary Madaqaskar — Madagascar Madrid ş. — Madrid Malayziya — Malaysia Malta —

Malta

Mançestr ş. — Manchester Mavritaniya — Mauritania Mexiko ş. — Mexico City Meksika — Mexico

Melburn ş. — Melbourne Mədinə ş. — Medina, Madina Mədrəs ş. — Madras

Məkkə ş. — Mecca, Macca Miçiqan ş. — Michigan Milan ş. — Milan

Minsk ş. — Minsk

Misir ş. — Egypt

Missisipi ç. — the Mississippi Missuri ç. — the Missouri Moldaviya — Moldavia Monako — Monaco

Monqolustan — Mongolia Monreal ş. — Montreal Monte-Karlo ş. — Monte Carlo Montevideo ş. —

Montevideo Moskva ş. — Moscow Mozambik — Mozambique Murmansk ş. — Murmansk Münxen ş. —

Munich

Naqasaki ş. — Nagasaki Namibiya — Namibia Nayrobi — Nairobi Neapol ş. — Naples Nepal — Nepal

885

Neva ç. — the Neva Nigeriya — Nigeria Nikaraqua — Nicaragua Nil ç. — the Nile

Norveç — Norway Nürnberq ş. — Nuremberg Nyu-York ş. — New-York

Oder ç. — the Oder

Odessa ş. — Odessa

Oxot dənizi — the Sea of Okhotsk Oka ç. — the Oka

Oksford ş. — Oxford

Oman — Oman

Ontario g. — Lake Ontario

Oslo ş. — Oslo

Ottava ş. — Ottawa

Öö Özbəkistan — Uzbekistan

Pa-De-Kale — the Straits of Dover Pakistan — Pakistan

Pamir — the Pamirs

Panama — Panama

Paraqvay — Paraguay Paris ş. — Paris

Peçora ç. — the Pechora Pekin ş. — Peking

Peru — Peru

Pxenyan ş. — Pyongyang Polineziya — Polynesia Polşa — Poland

Port-Səid ş. — Port-Said Portuqaliya — Portugal Potsdam ş. — Potsdam Praqa ş. — Prague Puerto-Riko —

Puerto Rico

Reyn ç. — the Rhine

Riqa ş. — riga

Rio-de-Janeyro ş. — Rio de Janeiro

886

Roma ş. — Rome

Rotterdam ş. — Rotterdam Rumıniya — Rumania, Roumania Rusiya — Russia

Sakit okean — the Pacific (Ocean) Saloniki ş. — Saloniki, Salonika Salvador — Salvador San-Fransisko ş. —

San Fransisco Sarı dəniz — the Yellow Sea Sena ç. — the Seine

Seneqal — Senegal

Seylon — Ceylon

Seul ş. — Seoul

Sibir — Siberia

Sidney ş. — Sydney

Sinqapur — Singapore Slovakiya — Slovakia

Sofiya ş. — Sofia

Somali — Somalia

Stokholm ş. — Stockholm Sudan — the Sudan

Surinam — Surinam

Sırdərya ç. — the Syr Daria Süveyş kanalı — the Suez Canal

Şş

Şimali Buzlu okeanı — the Arctic Ocean Şimal dənizi — the North Sea Şotlandiya — Scotland

Şri-Lanka — Sri Lanka

Tacikistan — Tajikistan Tailand ş. — Thailand Tallinn ş. — Tallinn Tanzaniya — Tanzania Tbilisi ş. — Tbilisi

Tehran ş. — Tehran, Teheran Təl-Əviv ş. — Tel Aviv Tibet — Tibet

Tirana ş. — Tirana Temza ç. — the Thames Tokio ş. — Tokyo

Tunis — 1. (ölkə) Tunisia; 2. (şəhər) Tunis (town)

Türkiyə — Turkey Türkmənistan — Turkmanistan

U u

Uels — Wales

Ukrayna — Ukraine Uqanda — Uganda Ulan-Bator ş. — Ulan-Bator Ural — the Urals

Uruqvay — Uruguay

V v

Varşava ş. — Warsaw Vaşinqton ş. — Washington Vatikan — Vatican City State Vena ş. — Vienna

Venesiya ş. — Venice

Venesuella — Venezuela Versal ş. — Versailles Vilnüs ş. — Vilnius

Visla ç. — the Vistula Volqa ç. — the Volga Volqoqrad ş. — Volgograd Vyetnam — Viet-Nam

Y y

Yamayka — Jamaica

Yapon dənizi — the Sea of Japan Yaponiya — Japan

Yenisey ç. — the Jenisei

Yəmən — (the) Yemen

Zair — Zaire

Zambiya — Zambia Zimbabve — Zimbabwe

887

MÜASİR İNGİLİS DİLİNDƏ QRAMMATİK QAYDALARA TABE OLMAYAN SÖZLƏR

İsimlər

brother [`br0-] 1. (silahdaş) pl. brethren; 2. (qohum; bir atanın uşaqları) brothers calf [ka:f] buzov; pl. calves

[ka:vz] buzovlar

child [t3a9ld] uşaq; pl. children [`t3ildr7n] uşaqlar

deer [d97] maral; pl. deer [d97] marallar

elf [elf] elf; (Almaniya və Skandinaviya əsatirində pəri); pl. elves foot [fut] ayaq; pl. feet [f9:t] ayaqlar

goose [gu:s] qaz; pl. geese [g9:s] qazlar

half [ha:f] yarı, yarım; pl. halves [ha:vz]

house [-s] ev; pl. houses [-z9z] evlər

knife [na9f] bıçaq; pl. knives [na9vz] bıçaqlar

lath [la:4] çiləkən (nazik, ensiz taxtalar); pl. laths [-1z] çiləkənlər

leaf [l9:f] yarpaq; pl. leaves [l9:vz] yarpaqlar

loaf [louf] kömbə, bulka; pl. loaves [louvz] kömbələr, bulkalar

louse [laus] bit; pl. lice [la9s] bitlər

man [m5n] kişi, adam; pl. men [men] kişilər, adamlar

mouse [maus] siçan; pl. mice [ma9s] siçanlar

mouth [mau4] ağız; pl. mouths [-1z] ağızlar

oath [ou4] and; pl. oaths [-1z] andlar

ox [6ks] öküz; pl. oxen [`6ks7n] öküzlər

path [pa:4] cığır; pl. paths [-1z] cığırlar

scaf [ska:f] şərf; pl. scarves [`ska:vz] / scarfs [ska:fs] şərflər

sheaf [39:f] dərz; pl. sheaves [39:vz] dərzlər

sheath [39:1] futlyar (qab, qutu, qlaf); pl. sheaths [-1z] futlyarlar

sheep [39:p] qoyun; pl. sheep qoyunlar

swine [swa9n] donuz; pl. swine donuzlar

thief [49:f] oğru; pl. thieves [49:vz] oğrular

tooth [tu:4] diş; pl. teeth [t9:4] dişlər

wharf [w6:f] körpü (gəminin yan alması üçün); pl. wharves [w6:vz] / wharfs [w6:fs] wife [wa9f] arvad; pl.

wives [wa9vz] arvadlar

wolf [wulf] canavar; pl. wolves [wulvz] canavarlar

wreath [r9:4] əklil, çələng; pl. wreaths [r9:1z] əklillər, çələnglər

youth [ju:4] gənc; pl. youths [ju:1z] gənclər

Sifətlər və zərflər

bad [b5d] pis; müq. dərəc. worse; üst. dərəc. worst

eastern [`9:st7n] şərqi; müq. dərəc. more eastern; üst. dərəc. easternmost

elder [`eld7] böyük; üst. dərəc. eldest

evil [`9:vl] pis, xarab, bəd; müq. dərəc. worse; üst. dərəc. worst

far [fa:] uzaq; müq. dərəc. farther [`fa:17] / further [`f7:17] üst. dərəc. farthest / furthest good [gud] yaxşı;

müq. dərəc. better; üst. dərəc. best

hind [haind] dal; müq. dərəc. hinder; üst. dərəc. hindmost

888

ill [9l] pis; xəstə; üst. dərəc. worse; üst. dərəc. worst

inner [`9n7] daxili, içəri; üst. dərəc. inmost / innermost

little [`litl] balaca, kiçik; müq. dərəc. less, lesser; üst. dərəc. least

lower [`lou7] alt, aşağı; üst. dərəc. lowermost

many çox (sayıla bilən isimlərlə işlənir); müq. dərəc. more; üst. dərəc. most northern [`n6:17n] şimal; üst.

dərəc. northernmost [n6:17nmoust]

outer [`aut7] xarici; zahiri; üst. dərəc. outermost [`aut7moust]

rear [r97] dal, daldakı, arxa; üst. dərəc. rearmost

southern [`s017n] cənubi; müq. dərəc. more southern; üst. dərəc. southernmost top [t6p] yuxarı, üst;

yuxarıdakı; üst. dərəc. topmost

upper [`0p7] yuxarı; üst. dərəc. uppermost / upmost

well yaxşı (zərf); müq. dərəc. better; üst. dərəc. best

western qərbi; müq. dərəc. more western; üst. dərəc. most western

889

890

1. to arise [7`ra9z] — qalxmaq

2. to be [b9:] — olmaq

3. to bear [be7] — doğmaq; dözmək

4. to become [b9`k0m] — olmaq

5. to begin [b9`g9n] — başlamaq

6. to bend [bend] — əymək

7. to bind [ba9nd] — bağlamaq

8. to bite [ba9t] — dişləmək

9. to bleed [bl9:d] — qanamaq

10. to blow [blou] — üfürmək; əsmək

11. to break [bre9k] — sındırmaq

12. to bring [bri2] — gətirmək

13. to build [b9ld] — tikmək

14. to burn [b7:n] — yandırmaq, yanmaq 15. to buy [ba9] — almaq

16. to catch [k5t3] — tutmaq

17. to choose [t3u:z] — seçmək

18. to come [k0m] — gəlmək

19. to cost [k6st] — qiyməti / dəyəri olmaq 20. to cut [k0t] — kəsmək

21. to dig [d9g] — qazmaq

22. to do [du:] — etmək

23. to draw [dr6:] — çəkmək

24. to dream [dr9:m] — arzulamaq

25. to drink [dr92k] — içmək

26. to drive [dra9v] — sürmək, qovmaq

27. to eat [9:t] — yemək

28. to fall [f6:l] — düşmək

29. to feed [f9:d] — yedirtmək

30. to feel [f9:l] — hiss etmək

31. to find [fa9nd] — tapmaq

arose [7`rouz]

was [w6z]; were [w7:]

bore [b6:]

became [b9`ke9m]

began [b9`g5n]

bent [bent]

bound [baund]

bit [b9t]

bled [bled]

blew [blu:]

broke [brouk]

brought [br6:t]

built [b9lt]

burnt [b7:nt]

bought [b6:t]

caught [k6:t]

chose [t3ouz]

came [ke9m]

cost [k6st]

cut [k0t]

dug [d0g]

did [d9d]

drew [dru:]

dreamt [dremt]; dreamed [dr9:md] drank [dr52k]

drove [drouv]

ate [et]

fell [fel]

fed [fed]

felt [felt]

found [faund]

arisen [7`r9zn]

been [b9:n]

borne [b6:n]; born [b6:n] become [b9`k0m]

begun [b9`g0n]

bent [bent]

bound [baund]

bit [b9t]; bitten [`b9tn] bled [bled]

blown [bloun]

broken [`brouk7n] brought [br6:t]

built [b9lt]

burnt [b7:nt]

bought [b6:t]

caught [k6:t]

chosen [`t3ouzn]

come [k0m]

cost [k6st]

cut [k0t]

dug [d0g]

done [d0n]

drawn [dr6:n]

dreamt [dremt]

drunk [dr02k]

driven [`dr9vn]

eaten [`9:tn]

fallen [`f6:ln]

fed [fed]

felt [felt]

found [faund]

arising [7`ra9z92] being [`b9:i2] bearing [`be7r92] becoming [b9`k0m92] beginning [b9`get92] bending

[`bend92] binding [`ba9nd92] biting [`ba9t92] bleeding [`bli:d92] blowing [`blou92] breaking [`bre9k92]

bringing [`br9292] building [`b9ld92] burning [`b7:n92] buying [`ba992] catching [`k5t392] choosing

[`t3u:z92] coming [`k0m92] costing [`k6st92] cutting [`k0t92] digging [`d9g92] doing [`du:92] drawing

[`dr6:92] dreaming [`dri:m92] drinking [`dr92k92] driving [`dra9v92] eating [`i:t92]

Irregular verbs — Qaydasız fellər

Infinitive Past Tense Past Participle Present Participle

1234

falling [f6:l92] feeding [`fi:d92] feeling [`fi:l92] finding [`faind92]

891

32. to fight [fa9t] — vuruşmaq 33. to fly [fla9] — uçmaq

34. to forget [f7`get] — unutmaq 35. to get [get] — əldə etmək 36. to give [g9v] — vermək

fought [f6:t] flew [flu:] forgot [f7`g6t] got [g6t]

fought [f6:t]

flown [floun]

forgotten [f7`g6tn]

frozen [`frouzn]

given [`g9vn]

gone [g6n]

grown [groun]

hung [h02]

had [h5d]

heard [h7:d]

hidden [`h9dn]

held [held]

kept [kept]

known [noun]

led [led]

learnt [l7:nt]; learned [l7:nt] left [left]

lent [lent]

let [let]

lit [lit]

lost [l6st]

made [me9d]

meant [ment]

met [met]

put [put]

read [red]

ridden [`r9dn]

risen [`rizn]

run [r0n]

said [sed]

seen [s9:n]

fighting [`fa9t92] flying [`fla992] forgetting [f7`get92] freezing [`fri:z92] giving [g9v92] going [`gou92]

growing [`grou92] hanging [`h5292] having [`h5v92] hearing [`h97r92] hiding [`ha9d92] holding [`hould92]

keeping [`ki:p92] knowing [`nou92] leading [`li:d92] learning [`l7:n92] leaving [`li:v92] lending [`lend92]

letting [`let92] lighting [`la9t92] losing [`lu:z92] making [`me9k92] meaning [`mi:n92] meeting [`mi:t92]

putting [`put92] reading [`r9:d92] ridding [`r9d92] rising [`ra9z92] running [`r0n92] saying [`se92] seeing

[`si:92]

37. to go [gou] — getmək

38. to grow [grou] — böyümək

39. to hang [h52] — asmaq

40. to have [h5v] — malik olmaq

41. to hear [h97r] — eşitmək

42. to hide [ha9d] — gizlətmək

43. to hold [hould] — tutmaq

44. to keep [ki:p] — saxlamaq

45. to know [nou] — bilmək

46. to lead [l9:d] — rəhbərlik etmək

47. to learn [l7:n] — öyrənmək

48. to leave [l9:v] — tərk etmək

49. to lend [lend] — borc vermək

50. to let [let] — icazə vermək

51. to light [la9t] — yandırmaq

52. to lose [lu:z] — itirmək

53. to make [me9k] — etmək, düzəltmək 54. to mean [m9:n] — məna daşımaq

55. to meet [mi:t] — rast gəlmək

56. to put [put] — qoymaq

57. to read [ri:d] — oxumaq

58. to ride [ra9d] — atla getmək

59. to rise [ra9z] — qalxmaq

60. to run [r0n] — qaçmaq, yüyürmək 61. to say [se9] — demək

62. to see [si:] — görmək

gave [ge9v] went [went] grew [g ru:] hung [h02] had [h5d] heard [h7:d] hid [h9d] held [held] kept [kept]

knew [nju:] led [led] learnt [l7:nt] left [left] lent [lent] let [let]

1234

lit [l9t]

lost [l6st] made [me9d] meant [ment] met [met] put [put] read [red] rode [roud] rose [rouz] ran [r5n] said

[sed] saw [s6:]

892

1234

63. to sell [sel] — satmaq

64. to send [send] — göndərmək

65. to set [set] — batmaq (günəş)

66. to shake [3e9k] — silkələmək

67. to shine [3a9n] — parlamaq

68. to shoot [3u:t] — (tüfəng) atmaq

69. to shut [30t] — örtmək

70. to sing [s92] — nəğmə oxumaq

71. to sink [s9nk] — batmaq

72. to sit [s9t] — oturmaq

73. to sleep [sli:p] — yatmaq

74. to smell [smel] — iyləmək, iylənmək

75. to speak [spi:k] — danışmaq

76. to spend [spend] — xərcləmək

77. to spoil [sp69l] — xarab etmək, korlamaq

78. to stand [st5nd] — durmaq

79. to steal [sti:l] — oğurlamaq

80. to strike [stra9k] — vurmaq

81. to swear [swe7r] — and içmək

82. to swim [sw9m] — üzmək

83. to take [te9k] — götürmək

84. to teach [ti:t3] — öyrətmək

85. to tear [te7] — cırmaq

86. to tell [tel] — demək, söyləmək

87. to think [492k] — fikirləşmək

88. to throw [4rou] — atmaq, tullamaq

89. to understand [,0nd7`st5nd] — başa düşmək, anlamaq 90. to wear [we7r] — geyinmək

91. to weep [wi:p] — ağlamaq

92. to win [w9n] — qalib gəlmək

93. to write [ra9t] — yazmaq

sold [sould] sent [sent]

set [set]

shook [3uk] shone [36n] shot [36t]

shut [30t]

sang [s52] sank [s52k] sat [s5t]

slept [slept] smelt [smelt] spoke [spouk] spent [spent] spoilt [sp69lt] stood [stud] stole [stoul] struck [str0k]

swore [sw6:] swam [sw5m] took [tuk] taught [t6:t] tore [t6:]

sold [sould] sent [sent]

set [set] shaken [3e9kn] shone [36n] shot [36t]

selling [`sel92]

sending [`send92]

setting [`set92]

shaking [`3e9k92]

shining [`3a9n92]

shooting [`3u:t92]

shutting [`30t92]

singing [`s9292]

sinking [`s92k92]

sitting [`s9t92]

sleeping [`sli:p92]

smelling [`smel92]

speaking [`spi:k92]

spending [`spend92]

spoiling [`sp6l92]

standing [`st5nd92]

stealing [`sti:l92]

striking [`stra9k92]

swearing [`swe7r92] swimming [`sw9m92]

taking [`te9k92]

teaching [`t9:t392]

tearing [`te7r92]

telling [`tel92]

thinking [`492k92]

throwing [`4rou92] understanding [,0nd7`st5nd92] wearing [`we7r92]

told [tould]

thought [46:t]

threw [4ru:]

understood [,0nd7`stud] wore [w6:]

torn [t6:n]

told [tould]

thought [46:t]

thrown [4roun] understood [,0nd7`stud] worn [w6:n]

wept [wept]

won [w0n]

written [`r9tn]

wept [wept] won [w0n] wrote [rout]

weeping [`wi:p92] winning [`w9n92] writing [`ra9t92]

shut [30t]

sung [s02]

sunk [s02k]

sat [s5t]

slept [slept] smelt [smelt] spoken [`spoukn] spent [spent] spoilt [sp69lt] stood [stud] stolen [`stouln] struck

[str0k] sworn [sw6:n] swum [sw0m] taken [`te9kn] taugh [t6:t]

MÜNDƏRİCAT

Lüğətin tərtibi prinsipləri.......................................................................................................4 Lüğətdə istifadə

edilmiş şərti işarələr ...................................................................................8 Lüğətdə isitfadə olunmuş

ixtisarlar:

azərbaycanca ................................................................................................................10

ingiliscə........................................................................................................................13 Lüğətin tərtibində

istifadə edilmiş mənbələr ......................................................................14 Azərbaycan

əlifbası..............................................................................................................16

Azərbaycanca-İngiliscə lüğət

A a.........................................................................................................................................17 B

b.........................................................................................................................................82 C

c.......................................................................................................................................148 Ç

ç.......................................................................................................................................166 D d

......................................................................................................................................181 E

e.......................................................................................................................................246 Ə ə

......................................................................................................................................261 F

f........................................................................................................................................295 G g

......................................................................................................................................312 Ğ ğ

......................................................................................................................................312 H h

......................................................................................................................................334 X x

......................................................................................................................................352 I

ı.........................................................................................................................................368 İ

i.........................................................................................................................................368 J

j.........................................................................................................................................401 K k

......................................................................................................................................402 Q q

......................................................................................................................................454 L

l........................................................................................................................................533 M

m.....................................................................................................................................545 N n

......................................................................................................................................590 O o

......................................................................................................................................609 Ö ö

......................................................................................................................................621 P

p.......................................................................................................................................630 R r

.......................................................................................................................................648 S s

.......................................................................................................................................663 Ş ş

.......................................................................................................................................716 T

t........................................................................................................................................733

893

U u ......................................................................................................................................779 Ü ü

......................................................................................................................................792 V v

......................................................................................................................................804 Y y

......................................................................................................................................819 Z

z.......................................................................................................................................862

Azərbaycan coğrafi adları ..................................................................................................881 Coğrafi

adlar.......................................................................................................................883 Müasir ingilis dilində

qrammatik qaydalara tabe olmayan sözlər.....................................888 Irregular verbs — Qaydasız

fellər........................................................................................890

894

AZƏRBAYCANCA-İNGİLİSCƏ LÜĞƏT

“ŞƏRQ-QƏRB” BAKI-2005

Buraxılışa məsul:

Texniki redaktor: Tərtibatçı-rəssam: Kompyuter səhifələyicisi: Korrektor:

Əziz Güləliyev Rövşən Ağayev Nərgiz Əliyeva Ələkbər Kərimov Q.Məmmədov

Yığılmağa verilmişdir 23.07.04. Çapa imzalanmışdır 10.01.05. Formatı 60x90 1/16. Fiziki çap vərəqi 56. Ofset

çap üsulu. Tirajı 25000. Sifariş 6.

Kitab “PROMAT” mətbəəsində çap olunmuşdur.